TƏHSİLİN MƏQSƏDLƏRİNƏ NAİL OLMAQ NAMİNƏ ÖYRƏNMƏKpubdocs.worldbank.org/en/432261547022789845/AZE-1st-session-WDR2018.pdf · təhsil və İqtisadi İnkişaf ben g i v

ÖYRƏNMƏK

TƏHSİLİN MƏQSƏDLƏRİNƏ

NAİL OLMAQ NAMİNƏ

Azerbaijan Human Capital ForumDecember 19-21, 2018

Məktəb təhsilində ümumdünya inqilabı

Barro Lee

Years of schooling

Lakin…

UNESCO

264 milyon uşaq məktəbə getmir

262 milyon uşaq məktəbə gedir lakin

oxumağı bacarmır

Hər 4 gəncdən 1-i oxumağı bacarmlr

Təhsil və İqtisadi İnkişaf

BEN

COG

MLI

CIV

NPL

SENGMB

ZAF

GAB

TGO

VENIRNNAM

MOZ

BDI

DZA

GHA

MWI

ARG

LSO

USA

UGA

NZL

JOR

DOM

AUSTTO

PHLPER

MAR

SLV

DNK

HND

SWE

TUN

CAN

TZA

NLDPAK

PANMUS

MEX

LUX

BRA

COLURY

IND

DEUISLFRAISR

GBRPRY

IDN

CHL

GTM

EGY

SYR

ITA

ECU

AUTBEL

GRC

TUR

CRI

IRL

ESPFIN

CYPMYS

PRT

THA

MLT

ROU

JPN

HKGCHN

SGP

TWNKOR

-4-2

02

4

Co

nditio

nal G

row

th

-1.5 -1 -.5 0 .5 1 1.5 2Conditional Test Scores

coef = 1.5173463, (robust) se = .1188602, t = 12.77

İqtisadi artım

Məktəb təhsilində özəl mənfəət

Daha çox məktəb təhsili sistematik olaraq yüksək

əmək haqları ilə assosiyasiya olunur

Ölkə qrupu və gender üzrə hər əlavə məktəb təhsili ili ilə assosiyasiya olunan əmək haqqında orta faiz artımı

Alternativ investisiyalar üzrə gəlirlik (%)

Psacharopoulos, Montenegro, Patrinos

Orta gəlirli ölkə

23X 19

?

Həll edə bilməyib

4-cü sinif

TIMSS 2011

Azərbaycan

Həll edə bilməyib

4-cü sinif

TIMSS 2011

Gəmidə 218 sərnişin və 191 gəmi şəxsi heyəti var.

Ümumilikdə gəmidə nə qədər insan var?

Minimal səviyyədə riyazi bilik səddini keçən ibtidai sinif

şagirdlərinin faiz nisbəti?

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

Yüksək gəlirli ölkələr Yuxarı orta gəlirli

ölkələrAşağı orta gəlirli

ölkələr

Aşağı gəlirli

ölkələr

0

2

4

6

8

10

12

14

16

Au

stra

lia

Bah

rain

Bo

tsw

an

a

Can

ada

Chi

le

Egyp

t A

rab

Rep

.

Ho

ng

Kong

SA

R Ch

ina

Hun

gary

Iran

Isla

mic

Re

p.

Irel

and

Isra

el

Ital

y

Japa

n

Jord

an

Ka

zakh

sta

n

Kore

a R

ep.

Kuw

ait

Lith

uan

ia

Mal

aysi

a

Mal

ta

Mo

rocc

o

New

Zea

land

No

rway

Qat

ar

Ru

ssia

n F

eder

atio

n

Saud

i Ara

bia

Sing

apor

e

Slo

ve

nia

Sout

h A

fric

a

Swed

en

Th

aila

nd

Turk

ey

Un

ited

Ara

b Em

irat

es

Un

ited

Kin

gdom

Un

ited

Sta

tes

Məktəb təhsili illəri Öyrənmə ilə eyni deyil25-29 yaşlarda məktəb təhsili illərinin orta göstəricisi, bilik əldə olunmasına

uyğunlaşdırılıb və uyğunlaşdırılmayıb

Məktə

b t

əhsi

li i

lləri

-100

-75

-50

-25

0

25

50

75

100

125

Sout

h A

fric

a

Egyp

t

Mo

rocc

o

Kuw

ait

Om

an

Saud

i Ara

bia

Iran

, Isl

amic

Rep

. of

Bah

rain

Qat

ar

Un

ited

Ara

b Em

irat

es

Aze

rba

ijan

Geo

rgia

Ch

ile

Fran

ce

Spai

n

Au

stra

lia

Slo

vak

Rep

ub

lic

Bul

gari

a

Un

ited

Sta

tes

Can

ada

Slo

ve

nia

Kaza

khst

an

Engl

and

Lith

uan

ia

Ital

y

Swe

de

n

Sing

apor

e

Pola

nd

Latv

ia

Fin

lan

d

Ru

ssia

n F

eder

atio

n

Inte

rnat

iona

l Med

ian

Pe

rce

nt

Between "Low" and "Intermediate" Below "Low" Between "Intermediate" and "High" Above "High"

Bilik əldə etməyə asta başlama: 4-cü sinifdə oxu səviyyələri

PIRLS 2016: Hər bir bacarıq səviyyəsi üzrə nəticə göstərən şagirdlərin faiz nisbəti (4-cü sinif)

- «aşağı» və «aralıq» arasında - «aşağı»dan az - «aralıq» ilə «yüksək» arsında - «yüksək»dən yuxarı

Yüksək qeyri-bərabərlikRiyaziyyat üzrə hər bir fəaliyyət səviyyəsi üzrə nəticə göstərən TIMSS test keçənlərin faizi, ən yoxsul və ən varlı kvintillər

-100

-80

-60

-40

-20

0

20

40

60

80

100

Level 1 Level 2 Level 3 and above

Bilik əldə etmə böhranının birbaşa səbəbləri

Məhrum edilməmiş körpə

Yüksək məhrumiyyətlər ilə üzləşmiş körpə

Bilik əldə etmə böhranının birbaşa səbəbləri

Əlifbanın 10 hərfini tanıyan 3-5 yaşında

olan uşaqların faiz nisbəti

Ən yoxsul kvintil

95% etibarlılıq intervalıƏn varlı kvintil

95% etibarlılıq intervalı

- Sinif otağı olmayan müəllimlər

- Məktəbi olmayan müəllimlər

Sinif otağı

Məktəb

Bilik əldə etmə böhranının birbaşa səbəbləri

Bu problem nəyə görə

qalmaqdadır?

Bilik əldə etmə böhranının daha dərin səbəbləri

Siyasi iqtisadiyyatBir sıra tərəflərin uyğun olmayan, ardıcıl olmayan, ziddiyyətli məqsədləri mövcuddur

Siyasi müzakirələr 2000-ci illərin sonunda İndoneziyada müəllimlərlə əməyin ödəniş islahatlarını nəticəsiz qoymuşdur

Sistemlər aşağı bilik əldə etmə, aşağı hesabatlılıq, yüksək qeyri-bərabərlik tarazlığında ilişib qalıblar

Bilik əldə etmə böhranının daha dərin səbəbləri

Geniş miqyasda bilik əldə olunması üçün maneələr

Dayanıqlı təkmilləşmə: Koreya Respublikası

Təqdirəlayiq nəticələr: Vyetnam

Ruhdan düşməyin: Uğur qazanmaq mümkündür

Bilik əldə etmənin həqiqətən də onlar üçün

önəmli olmasını göstərmək məqsədi ilə ölkələr

əməli iş görməlidirlər

Ciddi bir məqsədə

çevirmək üçün

Bilik əldə etməni

qiymətləndirin

Məktəbi hər kəsə faydalı

etmək üçün

Dəlillər əsasında iş görün

Şagird, sinif otağı, məktəb səviyyələrində bilik əldə etməni

təkmilləşdirmək istiqamətində işləyin

Gəncləri işə hazırlamaq

işəgötürənlərə bağlayan

dinamik sistemlər tələb edir

• Tələb əsaslı

• Elastik

• İşəgötürənlər ilə effektiv

şəkildə inteqrasiya olunmuş

Əmin olun ki, müəllimlər

bacarıqlara və

motivasiyaya malikdirlər

• Effektiv peşəkar inkişaf

• Motivasiya və stimullar

• Şagirdlərin səviyyəsinə

uyğun tədris

Məktəbə qoyulan

investisiyaların şagirdlərin

müəllimlərdən öyrənməsi ilə

uyğunluq təşkil etməsini

təmin edin

• İnfrastruktur

• Texnologiya

• Məktəb əsaslı qərar

qəbuletmə

Əmin olun ki, şagirdlər

hazırlıqlı və

motivasiyalıdırlar

• Erkən yaşlarda sərmayə

qoyuluşu

• Tələb baxımından stimullar

• Təlimə hazırlıq

Bütün sistemin bilik əldə

etmə istiqamətində

çalışması üçün

Maraqlı tərəfləri birləşdirin

Texniki və siyasi maneələri aradan qaldırmaqla maraqlı

tərəfləri birləşdirin

Strateji dəyişikliyi yaratmaq və dayanıqlı etmək üçün imkanlar

Kənar tərəflər və strateji dəyişiklik

Texniki və siyasi maneələri aradan qaldırmaqla maraqlı

tərəfləri birləşdirin

Bilik əldə etməyə yönəlmiş birləşmiş bir sistem

Ciddi bir məqsədə

çevirmək üçün bilik əldə

etməni Qiymətləndirin

Məktəbləri hər kəsə faydalı

etmək üçün İş görün

Bütün sistemin bilik əldə

etmə istiqamətində

çalışması üçün Maraqlı

tərəfləri birləşdirin

Birləşmiş bir sistem bilik əldə etməyə yönəlib

Təşəkkür edirəm!

Harry Anthony Patrinos@hpatrinos