The Garden of Life Book 90 by Beti

فهرست مطالبفهرست مطالب

شماره صفحه

1 ........................................................................................................ تاریخچه آیورودا

گیاهان مقدس : بخش اول

6 ................................................................................................................... مقدمه

9 .......................................................................... (Banyan)انجیر هندي معابد -1

12 ....................................................................................... (Lotus)نیلوفر آبی -2

13 ......................................................................... (Holy Basil)ریحان مقدس -3

16 ............................................................ (Flame of the Forest)آتش جنگل -4

17 ....................................................................................... (Coconut)نارگیل -5

20 .............................................................................................. (Bel)مارماالد -6

22 .................................................................. (Ustram Bead)دانه هاي تسبیح -7

23 .................................................................... (Indian Hemp)شاهدانه هندي -8

26 ........................................................................... (Sacred Fig)انجیر مقدس -9

28 .................................................................................... (Jamun)گل تلفونی - 10

29 ................................................................................ (Margosa)گل آزادي - 11

دارویی گیاهان : دوم بخش

32 .................................................................................................................. مقدمه

35 ......................................................... (Indian Penywort)قدح مریم هندي - 12

36 ............................................................ (Asparagus Racemosus)مارچوبه - 13

39 ........................................................................................... (Asoka)آسوکا - 14

40 ........................................................................................ (Castor)کرچک - 15

42 .................................................................. (Indian Gentian)کوشاد هندي - 16

45 ............................................................................... (Liquorice)شیرین بیان - 17

46 ......................................................................................... (Vasaka)واساکا - 18

49 ...................................................... (Chebulic Myrobalan)هلیله چیبولیک - 19

50 ............................................................ (Emblic Myrobalan)هلیله امبلیک - 20

53 ................................................................. (Bauhinia)درخت آبنوس کوهی - 21

54 ........................................................................ (Swallowwort)علف پازهر - 22

فهرست مطالبفهرست مطالب

شماره صفحه

57 ................................................................ (Indian Laburnum)پرك هندي - 23

59 ........................................................................................... (Plantain)چنار - 24

60 .................................................................... (Eclipta Alba)گل آفتابگردان - 25

63 ............................................................................ (Hogweed)هویج وحشی - 26

64 .................................................................. (Indian Madder)روناس هندي - 27

68 ........................................................................................... (Arjun)آرجون - 28

69 ...................................................................... (Indian Bedellium)گوگوال - 29

72 ....................................................................... (Thorn Apple)سیب خاردار - 30

Winter)گیالس زمستانی - 31 Cherry) ............................................................... 76

خوراکی گیاهان : سوم بخش

78 ....................................................................................... (Cumin)زیره سبز - 32

79 ........................................................................... (Black Pepper)فلفل سیاه - 33

83 ..................................................................................... (Coriander)گشنیز - 34

84 ............................................................................................... (Mango)انبه - 35

87 .......................................................................... (Bitter Gourd)کدوي تند - 36

89 ................................................................................. (Palmyra)نخل هندي - 37

90 ........................................................................................ (Cardamom)هل - 38

92 ......................................................... (Indian Cassia Lignea)فلوس هندي - 39

95 ..................................................................................... (Eggplant)بادنجان - 40

96 .............................................................................. (Drumstick)چوب طبل - 41

98 ............................................................................... (Tamarind)تمبر هندي - 42

101 ............................................................................................... (Garlic)سیر - 43

103 ........................................................................................ (Ginger)زنجفیل - 44

107 ................................................................................. (Cinnamon)دارچین - 45

108 ........................................................................ (Mahua)گردوي آمریکایی - 46

آرایشی گیاهان : چهارمبخش

111 .............................................................................................. (Henna)حنا - 47

114 ......................................................................................... (Sesame)کنجد - 48

فهرست مطالبفهرست مطالب

شماره صفحه

116 ................................................... (Indian Sarsaparilla)عشیه بیابانی هندي - 49

118 ......................................................................................... (Hibiscus)بامیه - 50

119 ................................................................ (Areca Nut Palm)درخت فوفل - 51

122 ............................................................................. (Soap Nut)دانه صابونی - 52

124 .................................................................................. (Turmeric)زردچوبه - 53

125 ................................................................. (Indian Kamila)کامالي هندي - 54

128 ................................................................................................. (Lime)لیمو - 55

130 ....................................................................................... (Saffron)زعفران - 56

131 ............................................................................ (Betel Leaf)برگ تنبول - 57

134 ........................................................................... (True Indigo)پر طاووس - 58

معطر گیاهان : پنجمبخش

137 ....................................................................................... (Jasmine)یاسمن - 59

138 ................................................ (Fragrant Screw Pine)کاج حلقوي معطر - 60

141 ........................................................................ (Bakula)درخت روغن قلم - 61

142 ............................................................................... (Nutmeg)درخت جوز - 62

145 ................................................................................... (Clove)گل میخک - 63

146 ...................................................................................... (Camphor)کافور - 64

148 ............................................................. (Golden Champa)چامپاي طالیی - 65

150 ........................................................................... (Aloeswood)چوب عود - 66

152 .................................................................................... (Kadamba)کادامبا - 67

155 .......................................................................................... (Vetiver)خس - 68

156 .......................................................... (Hundred Leaf Rose)رز صد برگ - 69

158 ...................................................................... (Sandalwood)چوب صندل - 70

تاریخچه آیورودا

تاریخچه آیورودا باغ زندگی

1

، از جانب برهما، موجود الهی ،هزار سال پیش صد ها هندیان بر این باورند که دانش گیاهان دارویی

و درمـان زمـانی کـه حکیمـان بنـابراین از . و بسیار قدیمی می باشـد شده است أبه ساکنین بومی هند اعط

دانـش قادر به اسـتفاده از پیدا کنند بیماري هاي بشر یی سعی کردند راههایی براي شفاي آیورودا گران

.بودندهاي هند لدر درون جنگ موجود

آتریـا پوناوارسـو رااولـین ،اي آیـورودا از گروه سه نفـره پزشـکان افسـانه 1یکـی از او مـی داننـد ،

وشنیگاو آدومین نفر، شاگرد . بود وه اولیهحکیمان حاضر در گر2که تمـام دانـش و تفکـرات می باشد

این هسته دانش ، به تدریج گسترش . علم آیورودا بررسی کرد شکل دادن به را براي روهگمبادله شده در

تـا .در بین انسـانها انتقـال یافـت به طور شفاهی این دانش سالهزارمدت قریب به دو به و ارتقاء یافت و

چاراکا ،سومین عضو گروه سه نفره آیورودا زمانیکه3

ولین متن مکتـوب به میدان آمد و طب هندي را با ا

قوانین چاراکا خود در چاراکا سم هیتا یا4 .گردآوري کرد

در تمـام ا هان دارویی در طب آیورودیک تقریبمدتها پیش از ظهور چاراکا ، مطالعه و استفاده از گیا

امپراطـور آسـوکا ،سه قرن پـیش از مـیالد مسـیح تا که ه بود هند با چنان نیرویی گسترش پیدا کرد5کـه

امپراطوري او بیشتر قسمتهاي شبه قاره هند را در بر گرفته بود، امکانات مناسـب جهـت درمـان رایگـان را

.براي تمام امپراطوري خود فراهم کرده بود

هـاي رایگـان و همچنـین مراکـز دامپزشـکی را در سراسـر امپراطـوري ها و مطب آسوکا بیمارستان

داوطلبانه یکی از این مراکز را انتخاب کنند ، اما از هیچ کس بیماران می توانستند. پهناورش احداث کرد

دارویـی گیاهـان باغهـایی بـراي کشـت جنگلهـا و این امپراطوري .نمی شد دریافت درمان ی بابت وجه

طبـق حکـم هـا و آلـودگی آبهـا لویرانی جنگ. نگهداري کرد احداث و طب آیوردیک مورد استفاده در

امروزه هم می توان نمونه هایی از .کنده کاري شده بود احکام روي صخره هان ای . بودممنوع امپراطور

.فوق العاده آنان انسان را متحیر می کند و مهربانی که شفقت آن ها را در موزه هاي هند دید

مربـوط بـه گیاهـان طـب هـا گزارشـات اروپایی اولـین نوشتن زمان پدربزرگ امپراطور آسوکا ازاما

شـروع پزشکان و ژنرالهایی که اسکندر بزرگ را در نبردهایش در هند همراهی می کردنـد هندي توسط

ي هنـد انبـین المللـی در مـورد گیاهـ ا طالعات در سطح تبادل مدارکی پیدا شده که نشان می دهد. شد

در قبرهاي گشنیز دانه هاي بومی هند مانند به عنوان مثال .انجام می شده استدا وپیش از اسکندر و آیور

١ Atreya Punavarsu٢ Agnivesh٣ Charaka ٤ Charaka Samhita or Treatise of Charaka ٥ Asoka

تاریخچه آیورودا باغ زندگی

2

شـده اسـتفاده مـی رزيبین النهرین براي رنگ پارچه بافان اند و گیاهان هندي توسط ه مصر پیدا شدهعنفرا

وسدنـ ای این بدان معناست که گیاهان هندي در زمان تمدن کهن دره. است 6مربـوط بـه سـه هـزار سـال

همین اطالعات را از طریـق ین،افربه عالوه مس. پیش از میالد مسیح به کشورهاي دیگر فرستاده می شدند

هنـدي در گیاهـان یـی که بالغ بر پنج هزار سال پـیش دانـش دارو گفته می شود تبت به چین می بردند و

دارویی هند توسط تجـار عـرب ، دومین جنبش دانش بین المللی گیاهان .تبادل می شده است سراسر دنیا

در زمـان پادشـاهی سـلیمان ادویـه جـات هنـد را بـه ،باسـ ملکه . قرنها پیش از ظهور اسالم صورت گرفت

در زمینه غرب تجارت ،از آن بازرگانان آسیاي صغیرس اسرائیل فرستادوبراي مدت هزار و پانصد سال پ

دانش آیورودیک به تدریج در میـان پزشـکان عـرب . ها و گیاهان هندي را در انحصار خود داشتند ادویه

ایـن عـرب نیـز پزشـکان . آنان قرار گرفت جزء داروهاي پزشکی هند رواج پیدا کرد و گیاهان دارویی

در قـرن اول این دانش آنقدر گسترش پیدا کرده بود کـه . اطالعات را بین یونانیان و رومیان تقسیم کردند

کـرد ، پلینـی پس از میالد وقتی چاراکا اولین قوانین مکتوب آیورودا را گردآوري مـی 7در حـال تشـریح

»تاریخ طبیعی«در کتاب خود به نام دي براي امپراطور رومگیاهان هن8 . بود

مقاصـد نـوع از ایـن گیاهـان بـراي 350 بـه نظـر او گیاه را معرفی می کنـد و 1500قوانین چاراکا ،

.شتدا تبحر تشخیص و نوشتن نسخه پزشکی بود که در چاراکا .مناسب است پزشکی

مسیح جزئیات یـک عمـل جراحـی بـراي ورم صـفاق و حتـی در حدود چهار صد سال پس از میالد

اولین بار براي .هاي حساسی که براي جمجمه ، گوش ، بینی و حلق الزم بود به رشته تحریر در آمدعمل

جراح بزرگ آیورودیک ساسروتا9 .ش در آوردنگاره را در قوانین ساسروتا ب هندي متدهاي جراحی

ن بسیاري پزشکان و جراحان و بازرگانان عرب مطالبی را بـه ایـن در طول هزار سال پس از آن دورا

. به دنیـاي عـرب ، یونـان و روم منتقـل کردنـد که پایه طب اروپا شد را متون اضافه کرده و این اطالعات

گرچه طبی که توسط پزشکان امپراطور اسپانیا ، موریش10، انجام می شـد بـا دانـش اولیـه پزشـکی قـرون

و ه بسیاري داشت و اروپائیـان دانـش پزشـکی را از طریـق نوشـته هـاي بعـدي اعـراب وسطی اروپا فاصل

ف کوردبا اوروسومانند ابوعلی سینا از بخارا یا طبیب و فیلسایرانیان 11آموختند ، اما به تدریج هم شـروع

. به بهره گیري از ارزش گیاهان و ادویه جات هندي کردند

٦ Indus ٧ Pliny ٨ Natural History ٩ Susruta

١٠ Moorish ١١ Averroës of Cordoba

تاریخچه آیورودا باغ زندگی

3

اکنون به دنبال شکسـتن انحصـار تجـارت ییانیا ، قدرتهاي اروپادر قرن پنجم با اخراج اعراب از اسپ

دانـش وسـیع هنـدیان در ،در این برهه از تاریخ. ادویه و داروهاي هندي و پیدا کردن راهی به هند بودند

به سـرعت نیـز -سه ، هلند ، اسپانیا ، پرتغالنبریتانیا ، فرا -داروهاي گیاهی به دنبال حرکت وسیع اروپائیان

زابال یا. کت می کرد حر12و فردیناند

13، حکمرانان اسـپانیا ، ارتشـی را بـه فرمانـدهی کلمبـوس

14تجهیـز

یموریت کلمبوس پیدا کردن راهأزیرا م ،و می توان گفت آیورودا راهی بود براي کشف آمریکا ندکرد

بـراي نگـه داري غـذا، تهیـه مـواد ادویه هایی که گفته می شـود -براي دسترسی به ادویه جات هندي بود

.خوشبو کننده و مصارف دارویی استفاده می شوند

بودنـد ، طـب در حالی که اروپائیان به دنبال وسیله اي براي دستیابی به گیاهان و ادویه جـات هنـدي

یونان را جذب دانش پزشکی خود -دیک در هند به رشد خود ادامه می داد و اطالعات طب عربوآیور

ــود مــی کــرد ــاریخ هنــد در اوج خــود ب ــه .امپراطــوري مغــول در ایــن دوره از ت یادداشــتهاي مربــوط ب

متعـدد سـفر هـاي همچنـین .مـی باشـند امپراطورهاي پی در پی شواهدي از نیرومندي طـب آیورودیـک

.بر این موضوع است گواه دیگري به هند درقرنهاي پانزدهم ، شانزدهم و هفدهم اروپائیان

. م شـروع شـد دهودا و از هم پاشیدگی هند با زوال امپراطوري مغول در اواخر قرن هفـ تراژدي آیور

زمانی که هند دچار جنگ داخلی شد ، مراکز بزرگ آموزش هند از هم جدا شدند و تحصـیل در مـدت

دانش آیورودیـک بـه دستاورد هاي در این مدت استفاده از .دو قرن ناآرامی سیاسی از میان برداشته شد

بـدلیل اسـتفاده گـه گـاه این دانـش بـزرگ ارزش. شد محدود کده ها ، معابد و اماکن کوچک هند ده

.و خرافاتی تنزل پیدا می کرد پادشاهان و کشیشان فریبکار ، به حد مراسم بدوي و بی تمدن نادرست

بـه رشـد ، بریتانیـا نـوزدهم در طول این دوره قدرت اروپا رو به افزایش گذاشـت و در اواسـط قـرن

راآیـورودا بریتانیائیهـا در این زمـان . امپراطوري خود را در هند بنا کرد ، فکري رسید و با انقالب صنعتی

. از میان بردارند آن را کردندسعی می پنداشتند ومی یک دانش خرافی بومی

د ، تـا در در تمام مدت یک قرن حکمرانی بریتانیا، تفکر غرب آموختن علوم هندي را تحقیر می کر

روشـنفکر بـا هايپزشـکان هنـدي مـیهن پرسـت و انگلیسـی . قرن ما آخرین شانس به آیـورودا روي آورد

. مکتب ملی گرایی جدید شروع به تعلیم در زمینه طب غرب و بررسی ادعاهاي طب آیورودیـک کردنـد

ي گیاهی و مراکز جدیدي هم با درك قدرت داروها. دیک بار دیگر شکوفا شدند ومراکز کوچک آیور

اما این تا زمانی طول کشید که هند استقالل خود را بازیافت و آیـورودا . بر پا شدند داروسازي آیورودا ،

. به دست آورد کتب معتبر داروسازي مجددا درشهرت خود را مکمک

١٢ Isabella١٣ Ferdinand ١٤ Columbus

تاریخچه آیورودا باغ زندگی

4

هایی را احداث کرده بود که به آزمایش کردن گیاهـان دارویـی دولت هند آزمایشگاه در این زمان

سازمانهاي جنگلداري هند به مطالعه و رشد و پرورش این گیاهان در شرایط علمی . آیورودا می پرداختند

و از توصیه هاي ساکنین جنگلها که نیاکانشان گیاهان جنگلها را هزاران سال شخم زده ندروي آورده بود

ه ایـن ترتیـب پزشـکان باغهـاي گیـاهی کشـور مملـو از گیاهـان هنـدي بـود و بـ . نـد بودند بهره مـی گرفت

و هنـدیان اکنـون عـده کثیـري اعـم از هـم .آیورودیک منبع ثابتی براي گیاهـان دارویـی خـود داشـتند

. دیک دیدار می کنندوبازدیدکنندگان غرب از مراکز آیور

دیک بازدید می کند چه چیزي می یابد ؟ بهترین مراکـز وکسی که امروز از یک مرکز مشهور آیور

چپـان « این مراکز معتقدند که معالجه هاي آنها بی نظیر است و بر پایـه . نوب هند هستند دیک در جوآیور

»کارما15

است که آیورودا آن را براي بازسازي بافتهاي بدن ، عضالت و »پنج درمان سم زدایی از بدن«یا

یک بنابراین . اشته باشدبیماري را ند ظاهري حتی اگر شخصی مریض عالئم ،استخوانها ضروري می داند

هاي روده از هاي بینی و ضدعفونی کنندهتمیزکننده ها ،سازها ، مسهلمجموعه از شستشو دهنده ها مثل قی

ایـن فراینـد . می باشـد که اولین گام براي درمان می شود عصاره هاي بهترین گیاهان آیورودیک ساخته

نافذ پوست ، چنـدین روز مخروج سموم از پس از .دوشتکمیل میبا حمامهاي بخار و خشک سم زدایی

.دهنبدن را با روغنهاي طبی مختلف ماساژ می د

که بدن انسان حداقل سـالی تاکید می کنندفلسفه قدیمی آیورودیک با توجه به مراکز جنوب هند

عصبی ت مشکالحل این درمان براي .یک بار باید به این روش سم زدایی شود تا شادابی خود را بازیابد

.بیماریهاي دیگرهم در مراکز پیشرفته آیورودیک درمان می شوند بسیار . ثر است مؤو نورولوژیکی

باغات خودشان پرورش در را مورد نیاز خود گیاهان دارویی آیورودیک بعضی از پزشکان امروزه

ه بیمار رژیم غذایی ب . بدست می آورندساکنان جنگلها گیاهان وحشی جنگلی را هم از طریق دهند ومی

بنـابراین مرکـز درمـانی از لبنیـات و عسـل طبیعـی و ،نظـر اسـت خالص بودن غذاها مورد ود وشداده می

. دنکسبزیجات خود استفاده می

جهـت ر آنجا گیاهـان و ترکیباتشـان مراکز آیورودیک آزمایشگاههاي مخصوص خود را دارند و د

. د نم مخلوط می شوبا ه نسخه اي خاص

پزشکان کالهبردار یا کوششهایی که ممکن بود براي ساخت مورد از همان ابتدا مردم را در ،ایورودآ

امروز جراحی آیورودیـک در مقابـل پیشـرفتهاي . ه استاین داروها توسط عوام صورت گیرد آگاه کرد

رت شـه روز بـه روز اسـتفاده قـرار نمـی گیـرد امـا دبزرگ در روشهاي جراحی توسط طب غـرب ، مـور

آزمایشــهاي کلینیکــی کــه اغلــب انجــام مــی شــوند صــحت طــب . شــودبیشــترمی ی آنداروهــاي گیــاه

١٥ Panch Karma

تاریخچه آیورودا باغ زندگی

5

جداي از مراکز پزشکی ، طـب آیورودیـک بـه سـرعت در هنـد صـورت . آیورودیک را تائید می کنند

گیرد و داروهاي مشخص گیاهی با تکنولوژي جدید به صورت قرص، روغن و شربت می دتجـاري به خو

. آید در هند و خارج از آن با استقبال فزاینده اي روبروست شوند که به نظر میساخته می

: اولبخش

مقدسگیاهان

گیاهان مقدس بخش اول باغ زندگی

6

: مقدمه

شواهد باستان شناسی نشان می دهد ساکنان اولیه شبه قاره هند براي گیــاهــان احترام زیادي قائل

ولی آنچه سپاسگزاري هندیان از . ستایش طبیعت در میان قبایل اولیه انسان ها امري غیرعادي نیست. بودند

آن از زمان هاي قدیم تاکنون است و گیاهان را منحصر به فرد می نماید، پیوستگی و مداومت موجود در

.این در حالی است که گیاهان امروزه دیگر تنها منبع اصلی غذا، پوشاك و پناهگاه انسان نمی باشند

از سه هزار سال پیش از میالد مسیح، ستایش و پرستش واقعی گیاهان به نوعی احترام به طبیعت به

ه ایندوس نشان دا شده در شهرهاي اولیه هند در تمدن درمهرهاي پی. عنوان منبع دارویی تبدیل شده است

شدند و کمتر مزایاي سودمند آنها دهد که گیاهان بیشتر به عنوان منزلگاه روح مقدس الهی تقدیس میمی

. براي انسان مد نظر بوده است

هاي زمانی که آیورودا به یک علم جدي و قابل توجه تبدیل شد، این خواص سودمند در تهیه دارو

آنچه انسان هاي اولیه به عنوان قدرت هاي اسرار آمیز یک گیاه . گیاهی به طور وسیعی شناسایی شده بود

. شودپرستیدند اکنون توسط پزشکان آیورودا به عنوان قدرت هاي فیزیکی تجزیه و تحلیل میمی

، اما قطعا از نظر دستاوردهاي علمی در مورد خواص گیاهان بتدریج اعتقادات خرافی را از میان برد

. ارزش و تقدس یک گیاه هیچگاه کاهش پیدا نکرد ،پزشک آیورودا که این دانش برایش مقدس بود

ها به مناظره و گفتگو در مورد مفاهیم معنوي می پرداختند و با فیلسوفان بزرگ هندي در جنگل

ل مظهر تجدید ـزیرا جنگ د ـدادنوزش می ـان آمـان این مفاهیم را به شاگردانشـاده از خواص گیاهـاستف

. بی پایان حیات یا همان اکوسیستم است

حتی پادشاهان نیز آرزو داشتند که مسئولیت هاي مادي خود را رها کنند تا به وسیله گیاهان به

در این خصوص بانب هاتا کادامباري. درجات باالتر روشن بینی برسند16

در رمانی که در قرن هفتم نوشته

: ت کهآورده اس

اکنون درختان، . او خوشی هاي روزمره اش را به خاطر لذت هاي جنگل رها کرد

آهوها، دوستانش؛ پوست درختان، کاخ وي بودند؛ گیاهان خزنده، حرمسرایش؛

.گنج او ،و دعاهایش سالح ردایش؛ دانه تسبیح،

ویژه مردمان قبایل در عصر حاضر هم مثل گذشته هندیان درختان و گیاهان را ستایش می کنند به

در معابد هند نیز همان طور که کشیشان اولیه هند مقرر کرده . که نوادگان ساکنان قدیمی جنگل ها هستند

١٦ Bänabhatta Kadambari

گیاهان مقدس بخش اول باغ زندگی

7

یعنی براي خدایانی معین گیاهی معین و .بودند در مراسم مذهبی هنوز گیاهانی خاص عرضه می شوند

. می گردد ءمقدس اهدا

دامه می دهند ما اناسایی گیاهان جدید به آزمایشات علمی خود همچنان که پزشکان آیورودا براي ش

توانیم در روند فلسفه هندي، با بیان مفاهیم چرخه طبیعت به عنوان استعاره فلسفی آشنا گردیم؛ نیز می

خواه این استعاره موعظه نیلوفر آبی بودا باشد یا دریافت هاي شهودي که در اثر تعمق زیر یک درخت

.حاصل می گردد

گیاهان مقدس بخش اول باغ زندگی

8

گیاهان مقدس بخش اول باغ زندگی

9

هاي این درخت ریشه. نامنددرخت انجیر معابد عظیم الجثه را هزار پا هم می

هاي آن به سمت پایین حرکت میکنند و در خاك زیادي داردکه از شاخه هوایی

ر درخت،ـترتیب ه این بهدوـآورن هاي جدیدي را به وجود می روند و تنه فرومی

گستراند، به تنهایی هندي می انجیر که یک ريـچت. شودکوچکی می جنگل خود

سه هزار سال پیش از اینکه پلینی در کتاب خود خواص درخت انجیر معابد را . به اندازه دو هزار پا است

این درخت سخن گفته چادر نشینان آریایی در سراسر هند از عظمت براي امپراتور روم توصیف کند،

روحانیون، خاصیت حیاتی شیره انجیر هندي را به سرازیر شدن جریان نور یا سیال ابدي به زمین از . بودند

ران آن ها نیز در مراسم مذهبی جرعه اي از شیره درخت را ـرهب. رده اندـه کـان تشبیـام شراب خدایـج

نگی آنها را افزایش می دهد تا در فتح سرزمین هاي نوشیدند و اعتقاد داشتند که این شیره قدرت مردامی

هاي این درخت براي مصارف طی قرن ها با مطالعه و بررسی ویژگی. مختلف قدرت بیشتري داشته باشند

زا است و از آن دارویی، این نتیجه به دست آمد که دم کرده دانه هاي انجیر هندي حقیقتا دارویی انرژي

شیره انجیر هندي مرهم شفابخشی براي زخم هاي باز و . وان استفاده کردتجهت تقویت قواي جنسی می

پزشکان آیورودیک همچنین متذکر شده اند که داروهاي گرفته شده از انجیر هندي به .جراحت ها است

هاي موجود در شیره کنند که این امر به دلیل وجود گندزداها و قابضلخته کردن خون هم کمک می

ثر ؤرهندي براي تسکین درد بیماران دیابتی مـوست درخت انجیـکرده پ ن دمـهمچنی. ن درخت استـای

Banyan: اسم انگلیسی

Ficus: اسم گیاه شناسی Bangalensis

Bar: اسم هندي

Nyagrodha: اسم سانسکریت

Moraceae: خانواده

1

معابد انجیر هندي

گیاهان مقدس بخش اول باغ زندگی

10

به عنوان مثال دو . باشد، گواهی بر ادعاي جاودانگی آن می"هزار پا"عمر فوق العاده طوالنی .می باشد

انجیر هندي در پرایاگ و گایا که توصیفشان در نسخه هاي مکتوب چهارصد سال پیش از میـالد آمده

هنگامی که . جهانگیر شاه قرار گرفته اند است، آن قـدر عمــر کرده اند که در قرن هفدهم مــورد تمجید

جیمز اول پادشاه انگلستان جهت برقراري اولین رابطه تجاري مابین بریتانیا و هند سفیري را نزد این پادشاه

اسنییا باجار هندي فرستاد؛ بازرگانان بریتانیایی همراه آن سفیر مشاهده کردند که ت17

زیر سایه هاي ،

درخت انجیر معابد مشغول به کار تجارت خود هستند زیرا آن ها معتقد بودند که بستن قرار داد زیر این

ازرگان زیر سایه یک درخت و در ـزار بـات هـگاهی اوق. درخت موجب برکت در کسب و کار می شود

. که از چوب هاي زنده ساخته شده است سهامی استازار گویی آنجا ب .ع می شدندـن تنه هاي آن جمـبی

سایه انجیر هندي هنوز در بخش . همین امر باعث شد انگلیسی ها نام این درخت را بانیان بگذارند

روستانشین هند به عنوان محل تجمع عمومی توسط بازرگانان و ساکنان قدیمی دهکده، جهت شورا و

مذهبی استفاده می شود و آن مکانی است که زنان و مردان براي توسط روحانیون جهت برگزاري مراسم

مزرعه داران . مباحثه، عصرها گرد هم می آیند و جایی است که به کودکان در روز درس داده می شود

با دانستن . نیز براي چراي حیواناتشان در روزهاي آفتابی تابستان از سایه این درخت استفاده می کنند

آیا باز مایه تعجب است که حکیمان و عمر طوالنی و خودرو بودن این درخت خصوصیات حیات بخش

فیلسوف اولیه در هند آن را تکریم می کردند؟

او،

قدیس توانمند

این درخت بی پناه تنها را

. راست قامت و استوار نگاه می دارد

شعاعش،

ریشه هایی رو به باال

به صورت آبشاري که

... اندسر فرود آورده

ممکن است

در عمق وجود ما

فرو روند

.و پنهان شوند

ودا -یایشی از ریگن

)سال پیش از میالد مسیح 2500(

١٧ Banias

گیاهان مقدس بخش اول باغ زندگی

11

گیاهان مقدس بخش اول باغ زندگی

12

یکی از نوشتــه هاي . در نظر هندیان این گل زیباي آبی رنگ، بعدي الهی دارد

: این گونه توصیف می کندهندي در قـرون وسطی، رب النوعی را

به ظرافت ساقه نیلوفر آبی، "

چشمانی به زیبایی نیلوفر آبی، و حالتی چون نیلوفر آبی،

ش نشسته نگرده گیاه روي پاهاي نیلوفری

. "لوتوس مرتبط با قلب ساکن می شود و او در

گیرد و آبی که در آن رشد می کند به سمت خورشید اوج می. نیلوفر آبی مظهر روشنی افکار است

دروازه اي که نیلوفر آبی را فیلسوفان هند تصویري از روح می دانند؛. هرگز به آن صدمه اي نمی زند

شود، نماد آب هاي تولد است و وقتی به سمت جلو باز می شود نماد وحی و الهام وقتی به عقب باز می

غنچه گل نیلوفر آبی نماد چاکرا . ت ها اهمیت زیادي داردلوتوس یا نیلوفر آبی در بین یوگیس. می باشد

فرق سر افزایش انتهاي ستون مهره ها تا اوت است و ازـاست؛ تعداد این گلبرگ ها در چاکرا ها باهم متف

ندالینی در انتهاي ستون مهره ها مانند مار چنبره زده خوابیده ها اعتقاد دارند که نیروي ک یوگیست.می یابد

این . شودین نیرو معرف انرژي کیهانی خالق است که در اثر تمرینات یوگا و تعمق بیدار میا. است

رسد که باالترین چاکرا می درطول ستون مهره ها چون ساقه نیلوفرآبی صعود میکند، به آخرین و ،مارخرد

بادي است و درخشندگی خویشتن را چون شعله اي عالمگیر که توسط هیچ “ هزاران گلبرگ ادراك"

رسد خصوصیات دارویی نیلوفر آبی به ایجاد تمرکز به نظر می .آشکار می نماید شود،خاموش نمی

علم آیورودیک از عصاره این گیاه داروهاي ضد حساسیت، ضد انقباض و تشنج و قابض . کندکمک می

.زیبایی این گل آبی هم خود به عنوان یک دارو مورد توجه است. را تولید کرده است

Lotus: اسم انگلیسی

Nelumbo: اسم گیاه شناسی Nucifera

Kamal: ندي اسم ه

Padma: اسم سانسکریت

Nelumbonaceae: خانواده

2

نیلوفر آبی

آب ها بودند، ماده خود را آماده کرد؛ در آغاز خلقت،

شید و نیلوفر آبی به آرامی باز شد خورشید درخ

و جهان را روي غالف طالیی اش نگاه داشت

)اسرار خلقت هندیان(

گیاهان مقدس بخش اول باغ زندگی

13

علم پیشرفته امروز به این نکته پی برده است که این درختچه معطر متواضع به طور

این . کندمحسوسی تا شعاع وسیعی در مجاورت خود هوا را عطرآگین و پاك می

نیایش و این زمان است که دعا در و حالت دقیقا پیش از طلوع آفتاب اثر بیشتري دارد

هاي شایدبه همین دلیل است که افسانه. انجام مراسم مذهبی صورت می پذیرد وافراد

در هند حیاطی که در . سلطان اجل، خود راهی به نزد این درختچه مقدس گشوده است: گویندهندي می

. زهد و فضیلت به شمار می رود اطراف این ریحان مقدس است، محل صلح،

هاي الوهیت و تاج آن به منزله درك کتاب اه است؛ شاخه هایش، ریشه هاي این گیاه مظهر یک زیارتگ

در آداب و رسوم گذشته آمده است که وقتی این درختچه براي اولین بار در هند کاشته . مقدس است

گل و چراغ هاي روشن مورد ستایش قرار گرفت و دختران براي شد، مدت سه ماه با هدایایی چون برنج،

.شوهر دار براي صلح و آبادانی، نزد ریحان مقدس به دعا پرداختند پیدا کردن همسر و زنان

مثال برگ هاي آغشته به عسل آن را . در طب هم این گیاه براي اهل خانه مصارف دارویی بسیار دارد

هاي ریحان دم کرده بــرگ. کنندبراي درمان سـرفه، سـرماخوردگی و برونشیت و کاهش تب استفاده می

روغن آن گندزدا است و موجب تار . ول ترین درمان براي درد شکم کودکان در هند استو زنجفیل معم

شود و ریشه آن براي ساخت چسب،کاهش درد ناشی از نیش حیوانات یا گاز و مار شدن حشرات می

. گرفتگی و به عنوان پادزهري براي نیش مار و عقرب استفاده می شود

Holy: اسم انگلیسی Basil

Ocimum: اسم گیاه شناسی Sanctum

Tulasi: اسم هندي

Tulasi: اسم سانسکریت

Ocimum: خانواده Sanctum

کنندبیشتر هندیان گیاهی شبیه ریحان مقدس ما را ستایش می

هر فرد در مقابل خانه خود . که عطر افشانی بیشتري دارد

محراب کوچکی دارد و در میان آن محراب ستونی شبیه برج

.کوچکی ساخته که در آن درختچه اي رشد می کند

3

ریحان مقدس

گیاهان مقدس بخش اول باغ زندگی

14

گیاهان مقدس بخش اول باغ زندگی

15

گیاهان مقدس بخش اول باغ زندگی

16

آتش جنگل با گل هاي رنگی در میان هندیان از جمله درختان مورد احترام

در حقیقت در مراسم قدردانی از دیگر درختان یا کاشتن درختانی جدید، . است

. دنشاخه هاي این درخت را به هم می مالند تا آتشی براي قربانی کردن برافروز

اي از درخت ن نشان گذاري پسر کشیش هندو، در زمان ورود به دوران بلوغ، به این جوان شاخهدر زما

آتش جنگل داده می شود با این نیت که در پایان حیاتش این شاخه تبدیل به الواري شود که از آن چوب

. مقدس براي روشن کردن آتش، جهت سوزاندن جنازه او استفاده شود

یتاطبق گفته چاراکا سم ه18

دانه هاي این درخت حشرات را از بین برده و پزشکان آیورودیک از ،

هاي آب گرفته شده از ریشه وساقه و برگ. کنندآنهابراي ترکیبات دارویی مسهل ودیسانتري استفاده می

این درخت، براي تنظیم خونریزي ماهیانه زنان و دردهاي شکمی مانند قولنج شکمی و کرم هاي روده

جوش هاي برگ هاي آن پادزهري ساخته می شود که براي برطرف کردن دمل ها، شود و ازمیاستفاده

. دوران بلوغ، آماس و خارش به کار گرفته می شود

در طول فستیوال مقدس بهاره، مردان جوان گردي از گلبرگ هاي گل آتش جنگل روي صورت زنان

.دهنده احساسات شور انگیز جوانان می باشدرنگ قرمز درخشان آن نشان . جوان رهگذر می افشانند

رنگ . مرتاضان بودایی براي رنگ کردن ردایشان از رنگ قرمز گل هاي آتش جنگل استفاده می کنند

. سوزاندقرمزآتشین نمادتکذیب نفسانیات است وآتشی را می نمایاند که تمام شهوات و امیال را می

١٨ Charaka Samhita

Flame of the Forest: اسم انگلیسی

Butea: اسم گیاه شناسی Monosperma

Dhak: اسم هندي

Palasha: اسم سانسکریت

Papilionaceae: خانواده

خمیده چون هالل ماه،

سرخی گلبرگ ها به رنگ سرخ آتشین،

.در آغوش هوس انگیز بهار و در میان جنگل می درخشد

)سال چهارصد پس از میالد(تولد کومارا اسا،کالید

4

آتش جنگل

گیاهان مقدس بخش اول باغ زندگی

17

ی که درختان نارگیل رشد می کنند، پیدا کردن یک وزش بادهاي شدید در جای

هندیان معتقدند با تقدیم . سازددرخت نارگیل راست قامت را غیرممکن می

ل در مراسم مذهبی مسیر خود را به سمت آسمان باز ـوه بزرگ نارگیـکردن می

کنند تا واروناها را به دریا تقدیم میماهیگیران نارگیل. می کنند19

ها و آب ها، آنها را در حین ، ارباب باد

نارگیل نماد حیات است و عنصري مهم در مراسم ازدواج به شمار می رود و . ماهیگیري همراهی کند

در . باشدشود که نماد باروري براي زوج میاغلب در یک کوزه که سمبلی از رحم است قرار داده می

یاکان نگه داري می شوند و جایگاهشان در ها به عنوان تصاویري از نهایی از جنوب هند نارگیلبخش

استفاده از نارگیل در مراسم مذهبی از دیر باز در هند مرسوم بوده . محراب هاي دائمی خانوادگی است

که جامعه مذهبیون هند برگزار می کنند، به جاي استفاده از جمجمه انسان ها "سیاه "در مراسم . است

ه خون، از نارگیلی استفاده می شود که از لحاظ اندازه و شکل به سر براي قربانی در مقابل خدایان تشنه ب

براي هندیان، نارگیل نماد برکت است و در شروع هر کار یا مناسبتی یک نارگیل را . انسان شباهت دارد

اما تقدس حقیقی نارگیل به .دهند چون معتقدند این کار باعث خوش یمن بودن آن می شودبرش می

ویتامین هاي موجود در شیره، ،مواد معدنی میزان باالي پروتئین، . ی و دارویی آن استخاطر مصرف غذای

کره و روغن آن، در طب آیورودیک مورد استفاده است و در درمان بیماري هاي گوناگون از قبیل آب،

.سوختگی، تنظیم رشد مو، رفع سنگ هاي کلیوي و درمان بیماري هاي قلبی و فشار خون کاربرد دارد

١٩ Varuna

Coconat: اسم انگلیسی

Cocos: اسم گیاه شناسی Nucifera

Naryial: اسم هندي

Narikela: اسم سانسکریت

Palmaceae: خانواده

آنکه برگ پهن و راست قامت نارگیل را می بیند

.ت می شودمستقیما وارد بهش

)مثل هندي قدیمی(

5

نارگیـل

گیاهان مقدس بخش اول باغ زندگی

18

گیاهان مقدس بخش اول باغ زندگی

19

گیاهان مقدس بخش اول باغ زندگی

20

کشیده، سخت و محکم، با برگ ها و . بدون تردید مارماالد، درخت شیوا است

برگهاي سه تایی این درخت . میوه تیره رنگ که مثل خورشید بی نور می باشند

عنی شیوا ی شیمیایینماد سه چشم شیوا است و گفته می شود درصد کمی از مواد

آب هاي اهدایی که در معابد روي برگ هاي آن پاشیده . جیوه را در خود دارد

.همیشه تازه باقی می ماند می شود،

ودا -در آتـاروا20

، مـارمـاالد را مقـدس می دانستند به طوري که چوب )سال پیش از میـالد مسیح 1000(

انتال این درخت را به عنوان نگاهبان بزرگ امروزه هنوز قبایل س. آتش نمی زدند ،آن را به عنوان سوخت

. جنگل هاي غربی هند می شناسند

. درخت مارماالد به خاطر خصوصیات دارویی میوه و برگ هایش براي دانشمندان آیورودا با ارزش است

جوشانده برگ هاي آن دارویی مناسب براي رفع ناخوشی هایی مانند تب، آنفوالنزا و خستگی ناشی از

میوه مارماالد پوست سختی دارد که وقتی ترك بر می دارد مغز زرد رنگ شیرین و . ول می باشدتغییر فص

.مغز میوه مارماالد درمان بسیار خوبی براي اسهال خونی است. گس آن پدیدار می شود

از آنجایی . آب خوشبوي آن اشتهاآور است و براي درمان ناراحتی هاي شکمی و تصفیه خون مؤثر است

درخت عالوه بر مصارف غذایی، مصارف دارویی هم دارد هندیان به طور سنتی به درخت که این

پس شاید تعجب آور نباشد که افسانه هاي پورانیک میوه درخت شیوا . می گویند "میوه فراوانی"مارماالد

.می دانند "فراوانی برکت و خدایان "را سینه هاي

٢٠ Atharva-Veda

Bel: اسم انگلیسی

Aegle: اسم گیاه شناسی Marmelos

Bel: اسم هندي

Bilva: اسم سانسکریت

Rutaceae: خانواده

نماز و ه، مقدس ترین زمان براي روز شب بزرگ شیوا

زمانی که حتی غیر اختیاري ترین . قربانی کردن است

. اگر شیوا را خشنود کند، مقدس هستند کارها،

شکارچی فقیري بود که در طول شب در میان درخت مقدس

او از تمام مزاحمت هاي . پناهگاهی ساخته بود شیوا، مارماالد،

. موجودات جنگل در امان بود

)يقرن هفتم میالد(شیوا پورانا

6

مارماالد

گیاهان مقدس بخش اول باغ زندگی

21

گیاهان مقدس بخش اول باغ زندگی

22

درخت دانه هاي تسبیح، نام غربی خود را از میوه آن گرفته است زیرا هسته

سفت و خشکی دارد که به عنوان دانه هاي تسبیح براي پیروان خداي تثلیث

ن از دانه هاي تسبیح هندیا. رودهند، شیوا ـ خداي ویرانگري ـ به کار می

کاهش ناراحتی هاي عصبی سازند و براي تنظیم فشار خون و میگردنبندهایی

. آن را به گردن می اندازند

دانه هاي تسبیح خشک شده به اندازه یک تیله و به شکل مغز و چند وجهی می شوند که ارزشی معادل

.وجوهی که طبیعت به آنها عطا کرده و وزنشان، ارزش گذاري می شوند توجه به تعداد با و طال دارند

ز دانه هاي یک وجهی که بسیار نادر و نشانه یک واقعیت از گنجینه معابد است، تا دانه هاي بیست و ا

به عنوان مثال دانه هاي دو . یک وجهی که هر کدام نماد یک مفهوم فلسفی است، در طبیعت وجود دارند

.شوندوجهی نماد ابدیت است و در زیور آالت همراه طال، زمرد و یاقوت به کار برده می

»رودراکشا«یروان پارساي شیوا این دانه را در ارتباط با وي پ21

نام دیگر شیوا است و »رودرا«. می نامند

هوادارانش معتقدند دانه رودراکشا، اشک خشمی است که در اثر مشاهده گستاخی بشر از چشمان

ویرانی طبیعت و ساخت و در افسانه ها آمده که خداي ویرانگري زمانی که شاهد . چکیده است »رودرا«

-هاي بیساز در شهرهاي سه گانه توسط انسان خودخواه بود و هنگامی که بشر به منظور ارضاي خواسته.پایان خود، تعادل بین زمین، جو و آسمان را بر هم می زد، اشک می ریخت

هاي تسبیح تبدیل س طبق گفته مهابهاراتا، با ریختن اشک کینه توزانه که پس از جاري شدن، به دانهـپ

می شود؛

".…تیرهایش را به سمت شهرهاي سه گانه رها می کند......براي آسایش نوع بشر …ارباب عالم "

٢١ Rudraksha

Ustram: اسم انگلیسی Bead

Elacocarpus: اسم گیاه شناسی Ganitrus

Rudraksha: اسم هندي

Rudraksha: اسم سانسکریت

Elaeocarpus: خانواده Gaaitrus

فت و تیرهایش را به سمت شهر ارباب عالم کمانش را به دست گر

سه گانه رها ، اهریمنانش را سوزاند و به خاطر آسایش نوع بشر

. آن را به اقیانوس غربی پرتاب کرد

بس ": سپس خداي سه چشم، آتش خشم وي را خاموش کرده و گفت

"!جهان را خاکستر نکن! است

ل پیش از میالدماهابهاراتا، سیصد سا(

)مسیح

7

دانه هاي تسبیح

گیاهان مقدس بخش اول باغ زندگی

23

از زمان تولد عالم از دریا هاي اولیه، بنگ یا شاهدانه هندي به عنوان موجودي

توسط پادشاه خدایان این گیاه توهم زا. گرانبها مورد احترام هندیان بوده است

ن گیاه ـای ریت بهـسانسک انـزب در. است دهـش می مصرف دیتـاب هـبراي رسیدن ب

می گویند زیرا تصور می شود براي خدایانی که از آن استفاده می کنند، پیروزي به »فاتح«یا »ویجایا«

چرا که شیوا در بین . استشربت این گیاه براي شیوا نوشیدنی گوارایی بوده همچنین . ارمغان می آورد

22 "گري باباهانب "مردم عامی به نام. شهرت دارد"پدر نشاط بخش"یا

ول زمستانی است، شربت بنگ استفاده ـرداشت محصـن بـه جشـدس کـوال مقـول فستیـن در طـهمچنی

. بنگ به عنوان تحریک کننده قواي شهوانی هم استفاده می شده است.می شود

ی حس کنندگی این گیاه، در طب آیورودیک از آن براي تسکین درد میگرن و به دلیل خاصیت ب

مصرف بنگ . دردهاي عصبی و رفع انقباضات عضالنی و شکمی و به عنوان آرام بخش استفاده میشود

. براي هضم غذا و افزایش ادرار هم مفید است

ششم و در سخنرانی یک گیاه استفاده هاي وسیع دارویی، مذهبی و نشاط بخشی این گیاه در هند قرن

23"یان ون لینشوتن"شناس هلندي به نام چنین عنوان شده ) 1598(، با عنوان سفري به هند، شرق و غرب

".بنگ و چوب صندل دارند آنها انواع بسیاري دارو مانند آمفریا، تریاك، کامفورا،": است

٢٢ Bhangeri Baba٢٣ Iohn van lincschoten

Indian: اسم انگلیسی Hemp

Cannabis: اسم گیاه شناسی Sativa

Bhang: اسم هندي

Vijaya: اسم سانسکریت

Cannabina: واده خان Ceae

8

شاهدانه هندي

گیاهان مقدس بخش اول باغ زندگی

24

گیاهان مقدس بخش اول باغ زندگی

25

گیاهان مقدس بخش اول باغ زندگی

26

آنها معتقدند چوب انجیر مقدس براي . دانندهندیان انجیر مقدس را درخت حیات می

روشن کردن آتش مقدسی استفاده می شده که خدایان با آن، دانش را به نژاد بشر اعطا

باستان شناسانی که آثار به جا مانده پنج هزار ساله تمدن دره ایندوس را . کرده اند

ی که مردم به دور مهرهایی را با نقشی از انجیر مقدس یافتند در حال ،کاوش می کردند

امــروزه افراد معتقد زیر درخت انجیــر مقدس می نشینند و درباره خالق خود تعمق . کردندآن سجده می

. کنندمی

در هند باستان ستایش مداوم برگ هاي انجیر مقدس و ساقه آن، به نواختن ابزار موسیقی هندي قدیمی،

نیز عملی شایسته و وسیله تأیید معاهدات صلح بشمار کاشتن درخت انجیر . وینا یا عود تشبیه شده است

هاي دارویی آن بود که براي سالمتی و اعمال حیاتی از دیگر مزایاي درخت حیات، ویژگی. رفته استمی

.و کبد به کار می رفت ، شش هابیناییمانند گردش خون،

یل هندیان معتقدند که درخت است و به همین دل گره خورده این درخت عمیقا با نمادها و مبداءحیات

در این رابطه تعداد زیادي افسانه هاي هندي از خردمندان و پارسایانی . تواندچراغ راه باشد می انجیرمقدس

کشند که بوداییان اغلب تصویر بودا را زیر سایه این درخت می. کردندنقل شده است که زیر آن تعمق می

.شعر می خوانند؛ چنین تصویري نماد بودا در هوشمندي استطرفداران وي به دور آن حلقه زده اند و

قبل از میالد مسیح، آسوکا 288در سال 24امپراتور هند به عنوان هدیه یک ساقه پیوندي از درختی را که

ا ـی »بودهی«کرد براي شاه سري النکا فرستاد؛ امروز آن ساقه درختی است که به بودا زیر آن تعمق می

- اي از درخت سريوقتی درخت اصلی بودهی در هند پوسید، ساقه. معروف است »ريـدرخت روشنگ«

. النکا به جاي آن کاشته شد و این زنجیره اي بود میان بودا و آنان که به دنبال روشنگري بودند

٢٤ Asoka

Sacred: اسم انگلیسی Fig

Ficus: اسم گیاه شناسی Religiosa

Pipal: اسم هندي

Ashvattha: اسم سانسکریت

Moraceae: خانواده

9

انجیر مقدس

گیاهان مقدس بخش اول باغ زندگی

27

گیاهان مقدس بخش اول باغ زندگی

28

میوه رسیده درخت تلفونی که به شکل حبه هاي ارغوانی است، خبر از فرا رسیدن

ها براي چیدن میوه این درخت پیرمردان با چوب هاي بلند خود به شاخه. دهدستان میتاب

هسته میوه . ضربه می زنند تا میوه آن روي پارچه اي که روي زمین پهن کرده اند، بریزد

آب میوه آن نیز . کنند و از آن براي درمان دیابت استفاده می کننداین درخت را آرد می

همچنین دم کرده پوست درخت براي درمان زخم هاي . بی استبراي کبد، محرك خو

پوست پودر شده این درخت در بین عموم به عنوان خمیر . دهان و محکم کردن چسب ها به کار می رود

این درخت سخاوتمند با میوه هاي فراوان در ماهابهاراتا به عنوان درختی که به . دندان استفاده می شود

روسمت جنوب کوه م25.محور عالم معرفی شده است ستاده،ای

و آب آن دارد درخت تنومند شکاف برمی که میوه رسیده این زمانی: آمده است درداستان هاي اسطوره اي

ویپا -مرز سرزمینی است به نام جمبو افتد که راه می اي ریزد رودخانه درآبشار می26

یا اقلیم درخت

. به جاودانگی رسیده اند و درخت نوشیده آب این شده، از عدرآنجا جم حماسی که قهرمانان جامون؛ جایی

آنچه احتماال داستانی از زبان مسافرین و بیابان گردان است اکنون تبدیل به نامی شده که به وسیله آن

بنابراین گرچه درخت هیچ گاه . هندیان باستان محل زندگی خود را در زمان و مکان اسطوره اي کرده اند

اما هنوز در مراسم رسمی هند به آن متوسل می شوند و همیشه با کلماتی چنین ش نشده ،بی مورد ستای

:مراسم آغاز می شود

. و این چنین دعا ادامه می یابد "......جایی که سرزمین هند خوابیده در اقلیم درختان تلفونی،"

٢٥ Meru ٢٦ Jambu-dvipa

Jamun: اسم انگلیسی

Syzygium: اسم گیاه شناسی Cumini

Jamun: اسم هندي

Jambu: اسم سانسکریت

Mytaceae: خانواده

10

تلفونی گل

جایی که سرزمین هند در اقلیم درختان تلفونی،

......خوابیده

نیایش مراسم هندي

گیاهان مقدس بخش اول باغ زندگی

29

در آثار پیدا شده مربوط به این درخت اصیل هندي با خواص دارویی بسیار زیاد

.تمدن پنج هزار ساله دره ایندوس شناخته شده است

براي دور کردن ارواح مردگان "نیم"جوامع اولیه هند از برگ هاي گل آزادي یا

در قرن اول در نسخه آکانارو کردند و این امراستفاده می27: توضیح داده شده است

برگهاي نیلی و تلخ نیم، "

،به سوي خدا می برندمرا

در حالی که از عظمتش،

ترس وجودم را فرا گرفته،

در مقابلش زانو می زنم،

".آنان از درخت می خوانند و تمام شب می رقصند

. از بیماران، با ارزش می باشد کردن ارواح خبیث در دور العاده آن امروزه گل آزادي به خاطرخاصیت فوق

. کننداي از بین بردن جوش هاي آبله در دم کرده برگ گل آزادي حمام میهنوز هم بر

٢٧ Akanaru

Margosa: اسم انگلیسی

Azadirachta: اسم گیاه شناسی Indica

Neem: اسم هندي

Nimba: اسم سانسکریت

Meliaceae: خانواده

11

گل آزادي

گیاهان مقدس بخش اول باغ زندگی

30

گیاهان مقدس بخش اول باغ زندگی

31

این جوشانده براي بهبودي دمل و جاي زخم سوختگی بسیار عالی است و در مراسم مربوط به از بین بردن

این درخت به خاطر شهرت در گندزدایی و از بین بردن . شودآبله مرغان یا سرخک نیز از آن استفاده می

.شونددن پوست آن ضدعفونی میـهاي زایمان با سوزاناقـعفونت مورد توجه زنان و کودکان است و ات

شوند و برگ هاي تازه و تلخ آن براي هاي خشک گل آزادي براي تار و مار کردن پشه سوزانده میبرگ

هایی به شکل گلاین درخت بسیار محبوب هندي با . گردندمصونیت در برابر ماالریا پخته و صرف می

حبه هاي لیمویی و تاجی که تا پنجاه پا ارتفاع دارد، آفت کشی طبیعی است به طوري که روغن ستاره،

هاي گل در طول قرن ها برگ. آن براي حفاظت از پوست درختان دیگر در برابر موریانه استفاده می شود

. شده استکاغذها و لباس ها استفاده می آزادي براي نگه داري حبوبات،

زیرا . می نامند "درخت برآورده کننده آرزوهاي زمین"متون کالسیک معماري هند هم مارگوسا را

شکوفه هاي آن پاك کننده است و کنده محکم و قوي آن براي خانه سازي در مناطق حاره بسیار مفید

داري و به شکل استعمال دانه روغنی گل آزادي در آزمایشگاه به عنوان ابزار جلوگیري از بار. باشدمی

داران به لحاظ مادي این درخت توسط گله. خارجی توسط زنان مورد آزمایش و استفاده قرار گرفته است

خاصیت دارویی آن نیز در .هند به عنوان یک گیاه مفید و مؤثر براي دام و طیور مورد ستایش است

ارتا دا سفرنامه گارسیا28 : یید شده استگیاه شناس پرتغالی قرن ششم تا

آن اسب گرانبها را معالجه کردید به یاد ،از شما خواهش می کنم درختی را که به کمکش-

. آورید

زخم هاي پشت اسب که خوب ..... این درختی است که شهرت بسیاري به لحاظ دارویی دارد: رتادکتر ا

هایش را روي برگ.... شدنشان بسیار سخت بود با کمک این درخت به سرعت التیام یافت

. زخم ها گذاشتم و با آب لیموآغشتم

٢٨ Garcia da Orta

: دومبخش

داروئیگیاهان

داروئیگیاهان دوم

قوانین چاراکا مجموعه اي از دانش مربوط به گیاهان دارویی هند، از جمله درختان و بوته هایی است

. باشـد سـازي مـی که شامل تنظیم کننده هاي ادرار، داروهاي قلبی و عصـاره گیاهـان بـا قابلیـت اسـتخوان

چاراکا گیاهانی را معرفی کرده است که باروري را در زنان و مردان افزایش می دهند، برونشیت را درمان

بسـیاري از ایـن .کنند و یا پادزهري براي سموم می باشند

اعتبار آنها به عنوان دارو توسط شوند و

مثال این آزمایش ها ادعاهاي آیورودا درباره درمـان

، میـوه بهشـتی در تنظـیم ادرار، د

او در یـک بخـش . یکی از ویژگی هاي برجسته دانش چاراکا تئوري طبقه بندي در قـوانین او اسـت

کند که شامل روزهاي تقویم شمسی، فصول، موقعیت فیزیکی

و در بخـش دیگـر تمـام منطقه، بارش باران، زندگی گیاهی یا خصوصیات منحصر به فرد زمین می باشـد

-موجودات زنده را بر حسب طریقه تولد آنها از طریق رحم، تخم، دانه، حرارت یا رطوبت طبقه بندي می

کند و سپس این لیست را به فهرست طویلی از موجودات زنـده در طبقـات انگلـی، خزنـدگان، حیوانـات

ونه هرکـدام از اجـزا مـی توانـد در

این قوانین بیشتر بر روي طبقات موجودات زنده متولد از تخم، گیاهـان و درختـان

پس از شناختن قریب به هزار و پانصد گیـاه در

-عمرسالیانه دارند یا بیش از یکسال عمر مـی

.کنند؛ چاراکا سیصد و پنجاه گیاه سودمند را براي طب آیورودا انتخاب کرده است

گیاهان دارویی با توجه به عملکرد فیزیولوژیکی داروهایی که از آنها گرفته می شود به پنجاه گـروه

چاراکا همچنین به . ی اعمال درمانی و پیشگیري را پوشش می دهند

شان مصرف خوانندگانش هشدار می دهد که این گیاهان دارویی اغلب وقتی بدون درك درست خواص

چاراکا بسـیاري از .وي درباره پزشکان و طبیبان دروغین نیز هشدار می دهد

کنـد و فصـول و زمـان هـایی از روز را کـه قـدرت

او . درمانی خاص یک گیاه به باالترین حد خود می رسد و نیز زمان چیده شدن آنها را مشخص می نماید

توضیح می دهد که کدام قسمت هاي گیاه می تواند براي استفاده سودمند باشد و ازکدام قسمت ها بایـد

چاراکا بر این موضوع تأکید دارد که ازآنجا که داروهاي حقیقی آیورودا ترکیبی از

دوم

32

قوانین چاراکا مجموعه اي از دانش مربوط به گیاهان دارویی هند، از جمله درختان و بوته هایی است

که شامل تنظیم کننده هاي ادرار، داروهاي قلبی و عصـاره گیاهـان بـا قابلیـت اسـتخوان

چاراکا گیاهانی را معرفی کرده است که باروري را در زنان و مردان افزایش می دهند، برونشیت را درمان

کنند و یا پادزهري براي سموم می باشندمی کنند، مسهل هستند، به هضم غذا کمک می

شوند وهاي آیورودیک استفاده میگیاهان هنوز به طور گسترده در نسخه

مثال این آزمایش ها ادعاهاي آیورودا درباره درمـان . هاي کلینیکی عصر حاضر اثبات شده است

دمغزي توسط قدح مریم هندي، اثرات درمانی برونشـیت توسـط مارمـاال

. کندائید میفعالیت ضدکلسترولی کومیفورا هندي و غیره را ت

یکی از ویژگی هاي برجسته دانش چاراکا تئوري طبقه بندي در قـوانین او اسـت

کند که شامل روزهاي تقویم شمسی، فصول، موقعیت فیزیکی مواد و پدیده ها را به گروه هایی تقسیم می

منطقه، بارش باران، زندگی گیاهی یا خصوصیات منحصر به فرد زمین می باشـد

موجودات زنده را بر حسب طریقه تولد آنها از طریق رحم، تخم، دانه، حرارت یا رطوبت طبقه بندي می

کند و سپس این لیست را به فهرست طویلی از موجودات زنـده در طبقـات انگلـی، خزنـدگان، حیوانـات

ونه هرکـدام از اجـزا مـی توانـد در گیاهخوار و گوشتخوار تقسیم بندي می نماید و نشان می دهد که چگ

این قوانین بیشتر بر روي طبقات موجودات زنده متولد از تخم، گیاهـان و درختـان . زندگی بقیه مؤثر باشد

پس از شناختن قریب به هزار و پانصد گیـاه در . که در طب آیورودا مصرف دارویی دارند، متمرکز است

عمرسالیانه دارند یا بیش از یکسال عمر مـی اینکه آیا و نهاتوجه به میوه وگلهاي آ با

کنند؛ چاراکا سیصد و پنجاه گیاه سودمند را براي طب آیورودا انتخاب کرده است

گیاهان دارویی با توجه به عملکرد فیزیولوژیکی داروهایی که از آنها گرفته می شود به پنجاه گـروه

ی اعمال درمانی و پیشگیري را پوشش می دهنداین پنجاه گروه تمام

خوانندگانش هشدار می دهد که این گیاهان دارویی اغلب وقتی بدون درك درست خواص

وي درباره پزشکان و طبیبان دروغین نیز هشدار می دهد. شوند، بسیار سمی می باشند

کنـد و فصـول و زمـان هـایی از روز را کـه قـدرت ان آیورودا را طبقه بنـدي مـی فعالیت هاي سمی گیاه

درمانی خاص یک گیاه به باالترین حد خود می رسد و نیز زمان چیده شدن آنها را مشخص می نماید

توضیح می دهد که کدام قسمت هاي گیاه می تواند براي استفاده سودمند باشد و ازکدام قسمت ها بایـد

چاراکا بر این موضوع تأکید دارد که ازآنجا که داروهاي حقیقی آیورودا ترکیبی از .

دوم بخش باغ زندگی

: مقدمه

قوانین چاراکا مجموعه اي از دانش مربوط به گیاهان دارویی هند، از جمله درختان و بوته هایی است

که شامل تنظیم کننده هاي ادرار، داروهاي قلبی و عصـاره گیاهـان بـا قابلیـت اسـتخوان

چاراکا گیاهانی را معرفی کرده است که باروري را در زنان و مردان افزایش می دهند، برونشیت را درمان

می کنند، مسهل هستند، به هضم غذا کمک می

گیاهان هنوز به طور گسترده در نسخه

هاي کلینیکی عصر حاضر اثبات شده استآزمایش

مغزي توسط قدح مریم هندي، اثرات درمانی برونشـیت توسـط مارمـاال

فعالیت ضدکلسترولی کومیفورا هندي و غیره را ت

یکی از ویژگی هاي برجسته دانش چاراکا تئوري طبقه بندي در قـوانین او اسـت

مواد و پدیده ها را به گروه هایی تقسیم می

منطقه، بارش باران، زندگی گیاهی یا خصوصیات منحصر به فرد زمین می باشـد

موجودات زنده را بر حسب طریقه تولد آنها از طریق رحم، تخم، دانه، حرارت یا رطوبت طبقه بندي می

کند و سپس این لیست را به فهرست طویلی از موجودات زنـده در طبقـات انگلـی، خزنـدگان، حیوانـات

گیاهخوار و گوشتخوار تقسیم بندي می نماید و نشان می دهد که چگ

زندگی بقیه مؤثر باشد

که در طب آیورودا مصرف دارویی دارند، متمرکز است

چهارنوع مختلف و

کنند؛ چاراکا سیصد و پنجاه گیاه سودمند را براي طب آیورودا انتخاب کرده است

گیاهان دارویی با توجه به عملکرد فیزیولوژیکی داروهایی که از آنها گرفته می شود به پنجاه گـروه

این پنجاه گروه تمام. تقسیم می شوند

خوانندگانش هشدار می دهد که این گیاهان دارویی اغلب وقتی بدون درك درست خواص

شوند، بسیار سمی می باشند

فعالیت هاي سمی گیاه

درمانی خاص یک گیاه به باالترین حد خود می رسد و نیز زمان چیده شدن آنها را مشخص می نماید

توضیح می دهد که کدام قسمت هاي گیاه می تواند براي استفاده سودمند باشد و ازکدام قسمت ها بایـد

. ت پرهیز کردبه شد

داروئیگیاهان دوم

دار و قابلیـت هایشـان ـه به مقـ ـی با توج

اره گیاهـان ـرا از عصـ ودـعلم جدید هنوز هم بسیاري داروهـاي خـ

گیرد؛ با این وجود در عصر حاضر علی رغم پیشرفت سریع اطالعات، مردم خیلـی کـم دربـاره ارزش

آیورودا تمـامی انسـان هـا را بـه فراگیـري دربـاره گیاهـان دارویـی، پـرورش و

دوم

33

ی با توجاده از داروهاي سمـر استفـد، مرگ در اثـان می باش

علم جدید هنوز هم بسیاري داروهـاي خـ .می تواند نتیجه درمان نادرست باشد

گیرد؛ با این وجود در عصر حاضر علی رغم پیشرفت سریع اطالعات، مردم خیلـی کـم دربـاره ارزش

آیورودا تمـامی انسـان هـا را بـه فراگیـري دربـاره گیاهـان دارویـی، پـرورش و . دارویی گیاهان می دانند

.نگهداري آنها براي سالمتی خودشان و نسل آینده تشویق می کند

دوم بخش باغ زندگی

ان می باشـاره گیاهـعص

می تواند نتیجه درمان نادرست باشد

گیرد؛ با این وجود در عصر حاضر علی رغم پیشرفت سریع اطالعات، مردم خیلـی کـم دربـاره ارزش می

دارویی گیاهان می دانند

نگهداري آنها براي سالمتی خودشان و نسل آینده تشویق می کند

داروئیگیاهان دوم دوم

34

دوم بخش باغ زندگی

داروئیگیاهان دوم

هاي برآمده روي زمین، به طور وسـیعی در هنـد بـه خصـوص در

کند؛ بـراي اسـتفاده پزشـکان آیورودیـک بـه صـورت

عصـبی دارنـد از داروهـاي بیمارانی که از کمبود پروتئین رنج می برنـد و اخـتالالت

کنند و آزمـایش هـاي کلینیکـی پیشـرفته، اثـر آنـابولیکی ایـن

اندکه مصرف ایـن گیـاه باعـث افـزایش گلبـول قرمزخـون، قابلیـت

افـزایش درصـد هموگلوبـولین بـه

اما چاراکا معتقد است که ارزش حقیقی قدح مریم هندي در عملکرد قابل توجه آن در درمان فراموشی و

بـین داروهـاي اصـلی در. از دست دادن حافظه و فرتوت شدگی مغز و نیز افزایش قابلیت گفتـاري اسـت

.شناخته و استفاده شده است

. به حق، مخلوقات در این سرزمین از دانش متولد شده اند و با علم زندگی می کنند

."استاد به من بیاموز

Indian Pennywort: اسم انگلیسی

Centella: اسم گیاه شناسی Asiatica

Brahmi: اسم هندي

Brahmi: اسم سانسکریت

Umbelliferae: خانواده

قدح مریم هندي

دوم

35

هاي برآمده روي زمین، به طور وسـیعی در هنـد بـه خصـوص در این گیاه که با ریشه

کند؛ بـراي اسـتفاده پزشـکان آیورودیـک بـه صـورت کنار دریا و تاالب ها رشد می

. دستی جمع آوري می شود

بیمارانی که از کمبود پروتئین رنج می برنـد و اخـتالالت

کنند و آزمـایش هـاي کلینیکـی پیشـرفته، اثـر آنـابولیکی ایـن گرفته شده از قدح مریم هندي استفاده می

اندکه مصرف ایـن گیـاه باعـث افـزایش گلبـول قرمزخـون، قابلیـت داروها را مطالعه کرده و اثبات نموده

افـزایش درصـد هموگلوبـولین بـه هـا آزمـایش در ایـن . گرددافزایش مقدار کل پروتئین می

.آماري قابل توجه بوده است

اما چاراکا معتقد است که ارزش حقیقی قدح مریم هندي در عملکرد قابل توجه آن در درمان فراموشی و

از دست دادن حافظه و فرتوت شدگی مغز و نیز افزایش قابلیت گفتـاري اسـت

شناخته و استفاده شده است نامیده اند Brahmiگیاه توسط بزرگان فلسفه هندکه آن را

طبق گفته تائی تیریا اوپانیشاد29 :

به حق، مخلوقات در این سرزمین از دانش متولد شده اند و با علم زندگی می کنند

. می شوند واردزمانی که عزیمت می کنند به علم

استاد به من بیاموز " : دانشجویان طالب علم می گویند

Taittiriya Upanishad

اسم انگلیسی

اسم گیاه شناسی

اسم سانسکریت

خانواده

12

قدح مریم هنديبــراي مطالعــه آثــار داروي گرفتــه شــده از قــدح مــریم

هندي و نیز ارزیابی اثر آن بـر توانـایی کلـی مغـز سـی

کودك معلول ذهنی که بیماري صـرع و دیگـر شـرایط

. کلینیکی انجام شـد نورولوژیکی را نداشتند؛ آزمایشی

نتایج مربوطه طی دوازده هفته، ارتقـاء قابـل تـوجهی را

.در توانایی کلی و الگوهاي رفتاري بیماران نشان داد

). 1968سال (

دوم بخش باغ زندگی

کنار دریا و تاالب ها رشد می

گرفته شده از قدح مریم هندي استفاده می

داروها را مطالعه کرده و اثبات نموده

افزایش مقدار کل پروتئین می و حیاتی آنها

آماري قابل توجه بوده است صورت

اما چاراکا معتقد است که ارزش حقیقی قدح مریم هندي در عملکرد قابل توجه آن در درمان فراموشی و

از دست دادن حافظه و فرتوت شدگی مغز و نیز افزایش قابلیت گفتـاري اسـت

گیاه توسط بزرگان فلسفه هندکه آن را ایندا، وآیور

طبق گفته تائی تیریا اوپانیشاد

به حق، مخلوقات در این سرزمین از دانش متولد شده اند و با علم زندگی می کنند

زمانی که عزیمت می کنند به علم

دانشجویان طالب علم می گویندبا دانستن علم،

٢٩ Taittiriya Upanishad

بــراي مطالعــه آثــار داروي گرفتــه شــده از قــدح مــریم

هندي و نیز ارزیابی اثر آن بـر توانـایی کلـی مغـز سـی

کودك معلول ذهنی که بیماري صـرع و دیگـر شـرایط

نورولوژیکی را نداشتند؛ آزمایشی

نتایج مربوطه طی دوازده هفته، ارتقـاء قابـل تـوجهی را

در توانایی کلی و الگوهاي رفتاري بیماران نشان داد

داروئیگیاهان دوم

رونده است که در جنگـل لولنـد 30

هنـد بـه طـور

این گیاه به خاطر ریشه ها و برجستگی هاي آن که سرشار از

، است در باغات و گلدان هاي روي ایوان هـاي خانـه هـاي هنـدي هـم

در ایـن گیـاه کـه برجسـتگی هـاي آبـدار آن بـاروري مـردان را افـزایش مـی دهـد

آزمایشات کلینیکی عصر حاضر نشان داده اند

شود برجستگی هاي ایـن گیـاه قابلیـت

جوشانند و به عنوان ضماد آیـورودیکی بـراي تسـکین

.شیر براي بهبودي بیماري سوزاك استفاده می شود

مارچوبه در ساالد، سبزیجات یا به صورت شیرینی خورده می شـود و زنـان خانـه دار هنـدي آن را بـراي

از دیگـر خصوصـیات درمـانی آن مـداواي

-که شیر مـی پرستاران از این گیاه به دلیل خاصیت شیرزایی براي مادرانی

برندکه ی ـرا به مراتعی مـاو را براي چ

دوم

36

رونده است که در جنگـل لولنـد مارچوبه گیاهی زیبا و دلفریب و

این گیاه به خاطر ریشه ها و برجستگی هاي آن که سرشار از . وسیعی رشد می کند

، است در باغات و گلدان هاي روي ایوان هـاي خانـه هـاي هنـدي هـم Aویتامین

ایـن گیـاه کـه برجسـتگی هـاي آبـدار آن بـاروري مـردان را افـزایش مـی دهـد

آزمایشات کلینیکی عصر حاضر نشان داده اند . نامیده می شود "چند میراثی "یا "هزار ریشه

شود برجستگی هاي ایـن گیـاه قابلیـت که مصرف آن مقدار اسپرم مرد را افزایش می دهد و نیز تصور می

. ک کنندگی جنسی هم داشته باشند

جوشانند و به عنوان ضماد آیـورودیکی بـراي تسـکین آن را می ی است اما برگ هاي

شیر براي بهبودي بیماري سوزاك استفاده می شود ریشه این گیاه همراه با. کنند دردسوختگی استفاده می

مارچوبه در ساالد، سبزیجات یا به صورت شیرینی خورده می شـود و زنـان خانـه دار هنـدي آن را بـراي

از دیگـر خصوصـیات درمـانی آن مـداواي . دانندوص در درمان شب کوري مفید می

پرستاران از این گیاه به دلیل خاصیت شیرزایی براي مادرانی.باشداسهال شکمی و خونی می

او را براي چـهمچنین براي افزایش شیر گاو ماده، گله گ. کنند

.ارچوبه می روید

Asparagus Racemosus: اسم انگلیسی

Asparagus: اسم گیاه شناسی Racemosus

Satavar: اسم هندي

Satavari: اسم سانسکریت

Liliaceae: خانواده

13

مارچوبه

دوم بخش باغ زندگی

.نگهداري می شـود

هزار ریشه "سانسکریت

که مصرف آن مقدار اسپرم مرد را افزایش می دهد و نیز تصور می

ک کنندگی جنسی هم داشته باشندیتحر

ی است اما برگ هايپوست مارچوبه سم

دردسوختگی استفاده می

مارچوبه در ساالد، سبزیجات یا به صورت شیرینی خورده می شـود و زنـان خانـه دار هنـدي آن را بـراي

وص در درمان شب کوري مفید میافزایش دید به خص

اسهال شکمی و خونی می

کننددهند، استفاده می

ارچوبه می رویدـا مـدر آنه

٣٠ Lowland

داروئیگیاهان دوم دوم

37

دوم بخش باغ زندگی

داروئیگیاهان دوم دوم

38

دوم بخش باغ زندگی

داروئیگیاهان دوم

فصل دل انگیز و سرسبز نیست بلکه در

اصل فصل باروري می باشد؛ باز شدن شکوفه هاي سرخ رنـگ درختـان بـه سـمت

درختـی . خورشید، نمود باروري زنی است که خالی قرمـز روي پیشـانی خـود دارد

که بیش از همه در اسطوره شناسی هند به زنان تشبیه شده اسـت، آسـوکاي همیشـه

چـرا کـه از . پیوسته در هنر هنـد تکـرار مـی شـود

.

جوشانده پوست این گیاه براي کاهش انقباضات چرخه ماهانه زنان و جلوگیري از خونریزي زیاد در طول

رابطـه . جوشانده همچنین درد مربوط به یائسگی را هـم کـاهش مـی دهـد

ه ـکـ زمـانی . توجـه بـوده اسـت دوران ساکنین ماقبل تاریخ در هند مـورد

کردندارتباط عمیقی بین گیاهان و انسان ها حس می کردند؛

ی که توسـط زنـان بـارور ـه، از درختان

ضربه می زند، می شکفد مانند درخت انبه که

خاصیت پوسـت . سالمتی مردان نیز مفید است

شـکوفه . آسوکا براي بند آوردن خون و به عنوان لوسیون جهت التیام زخم هاي باز نیز قابـل توجـه اسـت

هاي این درخت بسیار مغذي هستند و در ماه آخر سال توسط زنان و مردان براي ازبین بردن غم و ناراحتی

گفته می شود وقتی که زمان وضع حمل مادر بودا نزدیک شـد،

در زمان شکفتن درخت آسوکا، او به عمق جنگـل المبینـی رفـت و در آنجـا وارد یـک درخـت آسـوکا

دوم

39

فصل دل انگیز و سرسبز نیست بلکه در فصل بهار در هند مانند دیگر نقاط دنیا یک

اصل فصل باروري می باشد؛ باز شدن شکوفه هاي سرخ رنـگ درختـان بـه سـمت

خورشید، نمود باروري زنی است که خالی قرمـز روي پیشـانی خـود دارد

که بیش از همه در اسطوره شناسی هند به زنان تشبیه شده اسـت، آسـوکاي همیشـه

پیوسته در هنر هنـد تکـرار مـی شـود ،ر یک زن جوان در کنار درختسبز است که با تصوی

.قدیم اعتقاد داشتند درختان میل جنسی و باروري زن را افزایش می دهند

جوشانده پوست این گیاه براي کاهش انقباضات چرخه ماهانه زنان و جلوگیري از خونریزي زیاد در طول

جوشانده همچنین درد مربوط به یائسگی را هـم کـاهش مـی دهـد این . این دوره استفاده می شود

دوران ساکنین ماقبل تاریخ در هند مـورد اي بین درختان و زنان از

کردندارتباط عمیقی بین گیاهان و انسان ها حس می کردند؛ ارتباط برقرار می با ارواح ساکن جنگل

ه، از درختانـه اي اولیـاي قبیلـرفه، اسطوره هـی دوطـح این وابستگ

. می شدند سخن می گویند

ضربه می زند، می شکفد مانند درخت انبه که به عنوان مثال زمانی که یک دختر باکره به درخت آسوکا

سالمتی مردان نیز مفید استهمچنین آسوکا براي . با لمس انگشتان دست میوه می دهد

آسوکا براي بند آوردن خون و به عنوان لوسیون جهت التیام زخم هاي باز نیز قابـل توجـه اسـت

هاي این درخت بسیار مغذي هستند و در ماه آخر سال توسط زنان و مردان براي ازبین بردن غم و ناراحتی

گفته می شود وقتی که زمان وضع حمل مادر بودا نزدیک شـد، . است“ ین برنده غصه

در زمان شکفتن درخت آسوکا، او به عمق جنگـل المبینـی رفـت و در آنجـا وارد یـک درخـت آسـوکا

.گردید و بدین ترتیب یک انسان متفکر متولد شد

Asoka: اسم انگلیسی

Saraca: اسم گیاه شناسی Asoca

Ashok: اسم هندي

Ashoka: اسم سانسکریت

Caesalpinaceae: خانواده

14

آسوکا

دوم بخش باغ زندگی

سبز است که با تصوی

قدیم اعتقاد داشتند درختان میل جنسی و باروري زن را افزایش می دهند

جوشانده پوست این گیاه براي کاهش انقباضات چرخه ماهانه زنان و جلوگیري از خونریزي زیاد در طول

این دوره استفاده می شود

اي بین درختان و زنان از اسطوره

با ارواح ساکن جنگل ردمـم

ح این وابستگـضیراي توـب

می شدند سخن می گویند

به عنوان مثال زمانی که یک دختر باکره به درخت آسوکا

با لمس انگشتان دست میوه می دهد

آسوکا براي بند آوردن خون و به عنوان لوسیون جهت التیام زخم هاي باز نیز قابـل توجـه اسـت

هاي این درخت بسیار مغذي هستند و در ماه آخر سال توسط زنان و مردان براي ازبین بردن غم و ناراحتی

.خورده می شود

ین برنده غصهازب "آسوکا به معنی

در زمان شکفتن درخت آسوکا، او به عمق جنگـل المبینـی رفـت و در آنجـا وارد یـک درخـت آسـوکا

گردید و بدین ترتیب یک انسان متفکر متولد شد

داروئیگیاهان دوم

علم پزشکی هند در اوایل سیر تکاملی خود به وجود بیمـاري هـاي رماتیسـم، ورم

دیـک از روغـن کرچـک و واز آن زمان پزشکان آیور

ریشه پودر شده آن در ترکیبات دارویی براي کمر درد، درد قفسه سینه، سـیاتیک

این دانش وارد . و روماتیسم، براي مصرف خارجی و داخلی به دو شکل پماد و قرص، استفاده می کردند

دانه هاي آن در مقبـره هـاي مصـري

چهارهزار سال قبل از میالد مسیح یافت شده است و در لوحه هاي پاپیروسی که گمان می رود در حـدود

چهـار قـرن پـیش از مـیالد مسـیح تاریخـدان

تفاده آن را به عنوان روغن چراغ متذکرشده است که هنوز هم در معابد جنـوب هنـد

از دود چراغ تولید شده از فتیلـه آغشـته بـه روغـن کرچـک و عصـاره گیـاه یـک

دیک نسخه اي وهرکلینیک آیور

بود که اروپاییان با این گیاه آشـنا شـدند و از روغـن کرچـک بـه عنـوان ملـین اسـتفاده

دا از ارزش روغن کرچک به عنوان مسهل در چندین هزار سال قبل سخن

عنوان داروي مؤثر براي بیماران آسیب پذیر چون نوجوانان و زنان

دوم

40

علم پزشکی هند در اوایل سیر تکاملی خود به وجود بیمـاري هـاي رماتیسـم، ورم

از آن زمان پزشکان آیور. مفاصل و سیاتیک پی برد

ریشه پودر شده آن در ترکیبات دارویی براي کمر درد، درد قفسه سینه، سـیاتیک

و روماتیسم، براي مصرف خارجی و داخلی به دو شکل پماد و قرص، استفاده می کردند

. نام گرفت "کنجد هندي"داروسازي عرب شد و کرچک،

دانه هاي آن در مقبـره هـاي مصـري . یی شناخته شده براي بشر استکرچک یکی از اولین گیاهان دارو

چهارهزار سال قبل از میالد مسیح یافت شده است و در لوحه هاي پاپیروسی که گمان می رود در حـدود

چهـار قـرن پـیش از مـیالد مسـیح تاریخـدان . سال پیش نوشته شده باشند به آنها اشاره شـده اسـت

تفاده آن را به عنوان روغن چراغ متذکرشده است که هنوز هم در معابد جنـوب هنـد یونانی، هرودوت اس

از دود چراغ تولید شده از فتیلـه آغشـته بـه روغـن کرچـک و عصـاره گیـاه یـک . همین مصرف را دارد

هرکلینیک آیور. محصول آرایشی هندي براي آرایش چشم با نام سرمه به دست می آید

.از این نوع ترکیبات دارویی را دارا می باشد

بود که اروپاییان با این گیاه آشـنا شـدند و از روغـن کرچـک بـه عنـوان ملـین اسـتفاده

دا از ارزش روغن کرچک به عنوان مسهل در چندین هزار سال قبل سخن ودر یاداشت هاي آیور

عنوان داروي مؤثر براي بیماران آسیب پذیر چون نوجوانان و زنان گفته شده است و مقدار کمی از آن به

.بالفاصله پس از زایمان و زنان باردار توصیه شده است

Castor: اسم انگلیسی

Ricinus: اسم گیاه شناسی Comminis

Rendi: اسم هندي

Eranda: اسم سانسکریت

Euphorbiaceae: خانواده

15

کرچـک

دوم بخش باغ زندگی

و روماتیسم، براي مصرف خارجی و داخلی به دو شکل پماد و قرص، استفاده می کردند

داروسازي عرب شد و کرچک،

کرچک یکی از اولین گیاهان دارو

چهارهزار سال قبل از میالد مسیح یافت شده است و در لوحه هاي پاپیروسی که گمان می رود در حـدود

سال پیش نوشته شده باشند به آنها اشاره شـده اسـت 1500

یونانی، هرودوت اس

همین مصرف را دارد

محصول آرایشی هندي براي آرایش چشم با نام سرمه به دست می آید

از این نوع ترکیبات دارویی را دارا می باشد مخصوص به خود

بود که اروپاییان با این گیاه آشـنا شـدند و از روغـن کرچـک بـه عنـوان ملـین اسـتفاده 18در حدود قرن

در یاداشت هاي آیور. کردند

گفته شده است و مقدار کمی از آن به

بالفاصله پس از زایمان و زنان باردار توصیه شده است

داروئیگیاهان دوم دوم

41

دوم بخش باغ زندگی

داروئیگیاهان دوم

چاراکا تأکید دارد که داروساز آیورودیـک بایـد همیشـه از گیاهـان زنـده موجـود در

مـدت هـا پـیش از آنکـه . طبیعت کمک بگیرد و کوشاد هندي یکی از آن موارد است

این گیاه وارد قوانین چاراکا شود و هزار سـال پـیش از آنکـه وارد فهرسـت داروهـاي

هـاي هیمالیـا توسـط قبایـل کیراتـاس کـه در

در . تـزیستند در درمان انواع تب مورد استفاده قرار می گرف

دم کرده . می باشد "گیاه تلخ کیراتا

ه هاي خشک آن گرفته می شود که به صورت بسیار وسیعی براي درمان تب به ویژه تـب

ه هـاي آب ـش پشـماالریا یکی از بیماري هاي سخت در هند است که توسط نی

تـب "ها که از این تب رنج بسیار می بردند در هند، آن را

می نامیدند و این موضوع را نوشته هاي سنگ قبرهاي گورستان هاي بریتانیا در سراسر هند اثبات

ان کشف درخـت ـد تا زمـنامیده می ش

عصاره . ریکاي جنوبی، تنها داروي شناخته شده براي تب هاي ماالریا بوده است

هاي بنفش آن عناصر مهمی در پـودر تـب زداي

می باشند کـه بـه طـور وسـیعی در بازارهـاي هنـد بـه

از آنجـا . کوشاد تلخ هندي براي تحریک کم کاري کبد و درمان نقرس به کار مـی رود

که این گیاه قدرت کرم زدایی دارد براي کودکانی که دچار ناراحتی هاي شکمی یـا انگلـی مـی شـوند،

دوم

42

چاراکا تأکید دارد که داروساز آیورودیـک بایـد همیشـه از گیاهـان زنـده موجـود در

طبیعت کمک بگیرد و کوشاد هندي یکی از آن موارد است

این گیاه وارد قوانین چاراکا شود و هزار سـال پـیش از آنکـه وارد فهرسـت داروهـاي

هـاي هیمالیـا توسـط قبایـل کیراتـاس کـه در جهان شود، کوشاد هندي در کوهگیاهی

زیستند در درمان انواع تب مورد استفاده قرار می گرفاي هند میـهق جنگلـعم

تیکتا اد هندي، کیراتاـی براي کوشـه سانسکریت31گیاه تلخ کیراتا"یا

ه هاي خشک آن گرفته می شود که به صورت بسیار وسیعی براي درمان تب به ویژه تـب

ماالریا یکی از بیماري هاي سخت در هند است که توسط نی. ماالریا استفاده می گردد

ها که از این تب رنج بسیار می بردند در هند، آن را ییان منتقل می شود و بریتانیا

می نامیدند و این موضوع را نوشته هاي سنگ قبرهاي گورستان هاي بریتانیا در سراسر هند اثبات

نامیده می ش Gentianکه درانگلستان، Chirettaداروي آیورودیک

ریکاي جنوبی، تنها داروي شناخته شده براي تب هاي ماالریا بوده استهاي گنه گنه در مرکز آم

هاي بنفش آن عناصر مهمی در پـودر تـب زداي هاي مربع شکل و گلگرفته شده از بوته این گیاه با ساقه

می باشند کـه بـه طـور وسـیعی در بازارهـاي هنـد بـه " ”Sadurashan-Churanشناخته شده هندي به نام

کوشاد تلخ هندي براي تحریک کم کاري کبد و درمان نقرس به کار مـی رود

که این گیاه قدرت کرم زدایی دارد براي کودکانی که دچار ناراحتی هاي شکمی یـا انگلـی مـی شـوند،

.استفاده از این گیاه بسیار رایج است

Indian Getian: اسم انگلیسی

Andrographis: اسم گیاه شناسی Paniculata

Kalmegh: اسم هندي

Kalamegha: اسم سانسکریت

Acanthaceae: خانواده

16

کوشاد هندي

دوم بخش باغ زندگی

چاراکا تأکید دارد که داروساز آیورودیـک بایـد همیشـه از گیاهـان زنـده موجـود در

طبیعت کمک بگیرد و کوشاد هندي یکی از آن موارد است

این گیاه وارد قوانین چاراکا شود و هزار سـال پـیش از آنکـه وارد فهرسـت داروهـاي

گیاهی

عم

ه سانسکریتـحقیقت نام مشاب

ه هاي خشک آن گرفته می شود که به صورت بسیار وسیعی براي درمان تب به ویژه تـب این گیاه از ترک

ماالریا استفاده می گردد

ان منتقل می شود و بریتانیاـاي راکد به انسـه

می نامیدند و این موضوع را نوشته هاي سنگ قبرهاي گورستان هاي بریتانیا در سراسر هند اثبات "مرداب

داروي آیورودیک . می کند

هاي گنه گنه در مرکز آم

گرفته شده از بوته این گیاه با ساقه

شناخته شده هندي به نام

کوشاد تلخ هندي براي تحریک کم کاري کبد و درمان نقرس به کار مـی رود . ی رسدفروش م

که این گیاه قدرت کرم زدایی دارد براي کودکانی که دچار ناراحتی هاي شکمی یـا انگلـی مـی شـوند،

استفاده از این گیاه بسیار رایج است

٣١ Kirata Tikta

داروئیگیاهان دوم دوم

43

دوم بخش باغ زندگی

داروئیگیاهان دوم دوم

44

دوم بخش باغ زندگی

داروئیگیاهان دوم

هـاي هاي مربوط به فصل زمسـتان اعـم از سـرماي بـرف کـوه

دیـک، وستان، پزشکان آیورهیمالیا در شمال هند یا سرماي ناگهانی مناطق بیابانی راجا

دیـک ریشـه ایـن گیـاه را بـا شـاخ و بـرگ

هـاي کمرنگ و انبوه آن به عنوان درمانی مفید براي سرما خوردگی، سـرفه و نـاراحتی

هاي خشک و شیرین این گیاه در تمام بازارهاي هند بـه

شـیرین بیـان . رسـند وکـاهش سـرفه بـه فـروش مـی

-رودکه در زمان ما نیز همانند زمـان چاراکـا ازآن اسـتفاده مـی

یش پودرشیرین بیان از نظر طب آیورودیک، داروي مناسبی براي اسید زیاد بـدن مـی باشـد و آزمـا

اشاره دارد که براي تسـکین درد و نـاراحتی و دیگـر عالئـم

به نظرمی رسد این گیاه براي از بین بردن اثـرات ناراحـت

مصریان و چینیـان باسـتان شـناخته

طب "، پزشک یونانی نویسنده کتاب

.، آب شیرین بیان را براي سوزش معده و ناراحتی هاي شکمی سفارش کرده است

ازسوتراي کاما، طب چینی؛ شیرین بیان را بـه

.تمجید قرار می دهد کنند، مورد

دوم

45

هاي مربوط به فصل زمسـتان اعـم از سـرماي بـرف کـوه در صورت بروز ناراحتی

هیمالیا در شمال هند یا سرماي ناگهانی مناطق بیابانی راجا

دیـک ریشـه ایـن گیـاه را بـا شـاخ و بـرگ وطـب آیور .کنندشیرین بیان را توصیه می

کمرنگ و انبوه آن به عنوان درمانی مفید براي سرما خوردگی، سـرفه و نـاراحتی

هاي خشک و شیرین این گیاه در تمام بازارهاي هند بـه ریشه.کندبرونشیتی توصیه می

وکـاهش سـرفه بـه فـروش مـی گلـو نوع آبنبات مکیدنی براي نرم کـردن

رودکه در زمان ما نیز همانند زمـان چاراکـا ازآن اسـتفاده مـی درمان گلودرد نیز به کار می

پودرشیرین بیان از نظر طب آیورودیک، داروي مناسبی براي اسید زیاد بـدن مـی باشـد و آزمـا

کیت. اس. هاي کلینیکی توسط دکتر جی32اشاره دارد که براي تسـکین درد و نـاراحتی و دیگـر عالئـم

به نظرمی رسد این گیاه براي از بین بردن اثـرات ناراحـت . ناشی از اسید زیاد معده، فوق العاده مفید است

مصریان و چینیـان باسـتان شـناخته شیرین بیان نه تنها براي .کندکننده اسید به روش بهتري از قلیا عمل می

دیوسکوریدس. شناختندشده بود بلکه یونانیان باستان هم آن را می33

، پزشک یونانی نویسنده کتاب

، آب شیرین بیان را براي سوزش معده و ناراحتی هاي شکمی سفارش کرده است

ازسوتراي کاما، طب چینی؛ شیرین بیان را بـه هاي آماري مستقل تخمین یکی از این در حالی است که در

کنند، مورد آن استفاده می که مدت زیادي از آور براي کسانیگیاهی جوانی

De Materia Medica

Liquorice: اسم انگلیسی

Glycyrrhize Glabra: اسم گیاه شناسی

Mulethi: اسم هندي

Yastimadhu: اسم سانسکریت

Papilionaceae: خانواده

17

شیرین بیان

دوم بخش باغ زندگی

در صورت بروز ناراحتی

هیمالیا در شمال هند یا سرماي ناگهانی مناطق بیابانی راجا

شیرین بیان را توصیه می

کمرنگ و انبوه آن به عنوان درمانی مفید براي سرما خوردگی، سـرفه و نـاراحتی

برونشیتی توصیه می

نوع آبنبات مکیدنی براي نرم کـردن عنوان یک

درمان گلودرد نیز به کار می همچنین براي

پودرشیرین بیان از نظر طب آیورودیک، داروي مناسبی براي اسید زیاد بـدن مـی باشـد و آزمـا .شود

هاي کلینیکی توسط دکتر جی

ناشی از اسید زیاد معده، فوق العاده مفید است

کننده اسید به روش بهتري از قلیا عمل می

شده بود بلکه یونانیان باستان هم آن را می

٣٤"مواد، آب شیرین بیان را براي سوزش معده و ناراحتی هاي شکمی سفارش کرده است

این در حالی است که در

گیاهی جوانی عنوان

٣٢ Dr. G.S.Keith ٣٣ Dioscorides ٣٤ De Materia Medica

داروئیگیاهان دوم

ارائه داده است که بعدها توسـط یوگیسـت

دا بـه ارتبـاط وپزشـکان اولیـه آیـور

نزدیک بین استنشاق اکسیژن و سیستم نورولوژیکی تأکید داشتند و معتقد بودنـد کـه

قـواي یاروشهاي تـنفس، بـراي بهبودسیسـتم عصـبی وافـزایش

هـا براي عملـی شـدن ایـن روش

دیـک از گیـاه واسـاکا اسـتفاده و

رطوبـت در بسـیاري از قسـمتهاي

اي و زمستان هاي سخت مناطق کوهستانی هند باعـث بیمـاري هـاي تنفسـی جـدي مـی شـود و اثـر

دارویی واساکا در درمان عفونت هاي تنفسی مانند برونشیت مزمن و سـل بـه عنـوان یـک داروي مناسـب

الزم به توضیح است که دست نوشته هاي پزشکی بوداییهـاي چـین

-در گیـاه . این گیاه به لحاظ سودمندي مورد احترام اسـت

»دهان شیر«شناسی سانسکریت بوته نرم این گیاه پس از آنکه گلهاي آن رنگ و شکل می گیرند با دو نام

عارفش را که بـه اما خواص ضد عفونی کننده و آفت کشی آن، نام مت

دیـک همیشـه از وطـب آیور . اسـت؛ تصـدیق مـی کنـد

عصــاره واســاکا بــراي اســتعمال خــارجی در مقابــل تــورم ناشــی از درد هــاي عصــبی و کــاهش دردهــاي

گرفته است اخیرا دانش آیورودیک داروهایی را از واساکا

کنـد و پزشـکان آیورودیـک امـروزه واسـاکا را بـه

دوم

46

ارائه داده است که بعدها توسـط یوگیسـت "حیات تنفس"دا مفهومی جدیدازوآیور

پزشـکان اولیـه آیـور . ندالینی مورد استفاده قرار گرفـت ها و یوگاي ک

نزدیک بین استنشاق اکسیژن و سیستم نورولوژیکی تأکید داشتند و معتقد بودنـد کـه

پرانایاماهاي35

یاروشهاي تـنفس، بـراي بهبودسیسـتم عصـبی وافـزایش مختلف

براي عملـی شـدن ایـن روش . است ثرؤم فرتوت شدگی از جلوگیري و ذهنی مانند حافظه و هوشیاري

وهاي انسان باید در سالمت کامل باشند و بدین منظور پزشکان آیور

رطوبـت در بسـیاري از قسـمتهاي . اسپکتورانت اسـت مانند داروسازي آیورودیک عمل اصلی واساکا

اي و زمستان هاي سخت مناطق کوهستانی هند باعـث بیمـاري هـاي تنفسـی جـدي مـی شـود و اثـر

دارویی واساکا در درمان عفونت هاي تنفسی مانند برونشیت مزمن و سـل بـه عنـوان یـک داروي مناسـب

الزم به توضیح است که دست نوشته هاي پزشکی بوداییهـاي چـین . مورد پذیرش عموم قرار گرفته است

این گیاه به لحاظ سودمندي مورد احترام اسـت .قرن پنجم این موضوع را متذکر شده است

شناسی سانسکریت بوته نرم این گیاه پس از آنکه گلهاي آن رنگ و شکل می گیرند با دو نام

اما خواص ضد عفونی کننده و آفت کشی آن، نام مت.خوانده می شود

اسـت؛ تصـدیق مـی کنـد "حافظ مکان سـکونت "یا "ساکن کوچک

عصــاره واســاکا بــراي اســتعمال خــارجی در مقابــل تــورم ناشــی از درد هــاي عصــبی و کــاهش دردهــاي

اخیرا دانش آیورودیک داروهایی را از واساکا .روماتیسمی و ورم مفاصل استفاده کرده است

کنـد و پزشـکان آیورودیـک امـروزه واسـاکا را بـه که خونریزي در زمان عادت ماهیانه زنان را منظم می

.هاي زنان ارج می نهندان ناراحتیعنوان رقیب درخت آسوکا براي درم

Vasaka: اسم انگلیسی

Adhatoda: اسم گیاه شناسی Vasica

Adusa: اسم هندي

Vasaka: اسم سانسکریت

Acanthaceae: خانواده

18

واساکا

دوم بخش باغ زندگی

ذهنی مانند حافظه و هوشیاري

هاي انسان باید در سالمت کامل باشند و بدین منظور پزشکان آیورشش

.کردندمی

داروسازي آیورودیک عمل اصلی واساکا در

اي و زمستان هاي سخت مناطق کوهستانی هند باعـث بیمـاري هـاي تنفسـی جـدي مـی شـود و اثـر هحار

دارویی واساکا در درمان عفونت هاي تنفسی مانند برونشیت مزمن و سـل بـه عنـوان یـک داروي مناسـب

مورد پذیرش عموم قرار گرفته است

قرن پنجم این موضوع را متذکر شده استدر

شناسی سانسکریت بوته نرم این گیاه پس از آنکه گلهاي آن رنگ و شکل می گیرند با دو نام

خوانده می شود» دندان اسب نر«و

ساکن کوچک"نام

عصــاره واســاکا بــراي اســتعمال خــارجی در مقابــل تــورم ناشــی از درد هــاي عصــبی و کــاهش دردهــاي

روماتیسمی و ورم مفاصل استفاده کرده است

که خونریزي در زمان عادت ماهیانه زنان را منظم می

عنوان رقیب درخت آسوکا براي درم

٣٥ Pranayamas

داروئیگیاهان دوم دوم

47

دوم بخش باغ زندگی

داروئیگیاهان دوم دوم

48

دوم بخش باغ زندگی

داروئیگیاهان دوم

کـه بلریـ 36 "وهـسـه میـ "ه ـ؛ افسانـ

ی مقوي که به عنوان ماده اولیه همـه

بـه خـاطر خصوصـیات قـابض و ضـد

کـا پزشـکان هنـدي از زمـان چارا

، »تـرمیم کننـده «، »نـامیرا «خصوصیات دارویی این گیاه را مورد ستایش قرارداده انـد وآن را بـا نـام هـاي

این گیاه مورد عالقه پزشکان ایرانـی

این . بوده است و اروپاییان نیز متقاضی این گیاه بوده اند

خود؛ یکـی “ کیمیاگر"به قدري شناخته شده بود که بن جانسون در کتاب

. "او ماننده هلیله نرم و ذوب شد

دیـک بـراي بیمـاري واي خشک و دانه هاي هلیلـه در طـب آیور

هلیله چبولیک همچنین ضد عفـونی کننـده

دان یا زخم لثـه اسـتفاده ـزي دنـداواي خونری

.خوبی پودرکرده و براي تسکین آسم آن را با پیپ می کشند

Chebulic: اسم انگلیسی Myrobalan

Terminalia: اسم گیاه شناسی Chebula

Harad: اسم هندي

Haritaki: اسم سانسکریت

Combretaceae: خانواده

دوم

49

ه بلریـ ـو هلیلـ راه هلیلـه امبلیـک ـه چیبولیک به همـ ـهلیل

ی مقوي که به عنوان ماده اولیه همـه ـل می دهند؛ یک ویتامین ترکیبـورودا را شکـآی

بـه خـاطر خصوصـیات قـابض و ضـد . ترکیبات شفابخش مورد استفاده قرار می گیرد

از زمـان چارا . عفونی کننده، این ترکیب در لباس هاي جراحی هم استفاده مـی شـود

خصوصیات دارویی این گیاه را مورد ستایش قرارداده انـد وآن را بـا نـام هـاي

این گیاه مورد عالقه پزشکان ایرانـی . می خوانند »اشتیاق آور«و »زندگی بخش«، »شجاع در برابر بیماري

و رومی مانند ابوعلی سینا، اسکراپیون37و مسوا

38بوده است و اروپاییان نیز متقاضی این گیاه بوده اند

به قدري شناخته شده بود که بن جانسون در کتاب 1610گیاه در حقیقت در سال

او ماننده هلیله نرم و ذوب شد": از شخصیت ها را با این عنوان تشریح کرده بود

اي خشک و دانه هاي هلیلـه در طـب آیور جداي از خاصیت شفابخشی آن، میوه ه

هلیله چبولیک همچنین ضد عفـونی کننـده .هاي پوستی، آماس و عفونت هاي ادراري نیز توصیه می شود

داواي خونریـدان و براي مـدن وان خمیرـآن به عن ودر

خوبی پودرکرده و براي تسکین آسم آن را با پیپ می کشند این گیاه را به

Emblic & Belleric Myrobalans

اسم انگلیسی

اسم گیاه شناسی

اسم سانسکریت

خانواده

19

هلیله چیبولیک

چیبولیک به عنوان داروي شفابخش و براي

افزایش نیرو و جلوگیري از اثرات ناشی ا ز باال رفتن

با ؟روز صبح با نمک در طول فصول بارانی

با عسل ؟با زنجفیل در نیمه اول زمستان

.در بهار و با شیره قند، در ماه هاي گرم صرف شود

نسخه آیورودیک

دوم بخش باغ زندگی

عفونی کننده، این ترکیب در لباس هاي جراحی هم استفاده مـی شـود

خصوصیات دارویی این گیاه را مورد ستایش قرارداده انـد وآن را بـا نـام هـاي

شجاع در برابر بیماري«

و رومی مانند ابوعلی سینا، اسکراپیون

گیاه در حقیقت در سال

از شخصیت ها را با این عنوان تشریح کرده بود

جداي از خاصیت شفابخشی آن، میوه ه

هاي پوستی، آماس و عفونت هاي ادراري نیز توصیه می شود

ودرـون نیز هست و پـخ

این گیاه را به. می شود

٣٦ Emblic & Belleric Myrobalans٣٧ Scrapion ٣٨ Mesua

چیبولیک به عنوان داروي شفابخش و براي هلیله

افزایش نیرو و جلوگیري از اثرات ناشی ا ز باال رفتن

روز صبح با نمک در طول فصول بارانی هر، سن

با زنجفیل در نیمه اول زمستان ؟شکر در پاییز

در بهار و با شیره قند، در ماه هاي گرم صرف شود

داروئیگیاهان دوم

اي چرمـی و میـوه گوشـتالو بـه ـ

ان رشـد ـت خدایـ ـل سکونـ ـاي که در مح

ی هند این درخت بـه عنـوان ـدر اسطوره شناسی مذهب

.مادر زمین مورد پرستش قرار گرفته و میوه آن را پرستار بشر معرفی کرده اند

در هند است و تنها یک میوه آن بیسـت برابـر یـک

آیورودا مصرف داروي گرفته شـده از میـوه آن را در

در آزمایش هاي کلینیکی اخیر نشان داده شده است کـه غلظـت

وه این درخت براي بیمارانی که از سل ریوي رنج می برند، مناسب اسـت

و نسبت به ویتامین هاي مصنوعی، سرعت گوارش را افزایش می دهد زیرا خنک کننده و نیز داروي شـفا

پزشکان آیورودیـک نوشـیدن آب آن

.ستان زمانی که در اثر گرما فعالیت هاي بدن کم می شود، توصیه می کنند

یکی ازویژگی هاي دارویی این گیاه براي طب آیورودیک این است که می تواند هم به صورت خشـک

چیبولیک و بلریک با هم به همراه امبلیک تشکیل سه میوه کالسیک را می دهنـد

آیورودا مدعی است که خصوصیات دارویی این هلیله ها، توجـه علمـی بیشـتري را در هنـد جلـب کـرده

Emblic: اسم انگلیسی Myrobalan

Emblica officinalis: اسم گیاه شناسی

Amla: اسم هندي

Amlaki: اسم سانسکریت

Euqhorbiaceae: خانواده

دوم

50

ـک با برگ هـت کوچـن درخـت ایـنام سانسکری

اي که در محمیوه "یا"دارنده ارواح ـنگه"ام هاي ـن

در اسطوره شناسی مذهب. ، ترجمه می شود"می کند

مادر زمین مورد پرستش قرار گرفته و میوه آن را پرستار بشر معرفی کرده اند

در هند است و تنها یک میوه آن بیسـت برابـر یـک cمیوه هلیله امبلیک یکی از منابع طبیعی غنی ویتامین

آیورودا مصرف داروي گرفته شـده از میـوه آن را در . دارا می باشدلیوان آب پرتقال تازه ویتامین سی را

در آزمایش هاي کلینیکی اخیر نشان داده شده است کـه غلظـت . ماه هاي زمستان توصیه می کند

وه این درخت براي بیمارانی که از سل ریوي رنج می برند، مناسب اسـت باالي ویتامین سی موجود در می

و نسبت به ویتامین هاي مصنوعی، سرعت گوارش را افزایش می دهد زیرا خنک کننده و نیز داروي شـفا

پزشکان آیورودیـک نوشـیدن آب آن . بخش کبد می باشد و به بدن در دفع فضوالت آن کمک می کند

ستان زمانی که در اثر گرما فعالیت هاي بدن کم می شود، توصیه می کنندرا در طول ماه هاي تاب

یکی ازویژگی هاي دارویی این گیاه براي طب آیورودیک این است که می تواند هم به صورت خشـک

چیبولیک و بلریک با هم به همراه امبلیک تشکیل سه میوه کالسیک را می دهنـد .و هم تازه استفاده شود

.م داروهاي تقویتی آیورودیک است

آیورودا مدعی است که خصوصیات دارویی این هلیله ها، توجـه علمـی بیشـتري را در هنـد جلـب کـرده

اسم انگلیسی

اسم گیاه شناسی

اسم سانسکریت

خانواده

20

هلیله امبلیک

هلیله چوبلیک براي مقاومت در برابر بیماري و هلیله

. امبلیک به خاطر ارزش دارویی آن اهمیت دارد

)قرن اول پس از میالد مسیح(قوانین چاراکا

دوم بخش باغ زندگی

مادر زمین مورد پرستش قرار گرفته و میوه آن را پرستار بشر معرفی کرده اند

میوه هلیله امبلیک یکی از منابع طبیعی غنی ویتامین

لیوان آب پرتقال تازه ویتامین سی را

ماه هاي زمستان توصیه می کند رسراس

باالي ویتامین سی موجود در می

و نسبت به ویتامین هاي مصنوعی، سرعت گوارش را افزایش می دهد زیرا خنک کننده و نیز داروي شـفا

بخش کبد می باشد و به بدن در دفع فضوالت آن کمک می کند

را در طول ماه هاي تاب

یکی ازویژگی هاي دارویی این گیاه براي طب آیورودیک این است که می تواند هم به صورت خشـک

و هم تازه استفاده شود

م داروهاي تقویتی آیورودیک استکه پایه تما

آیورودا مدعی است که خصوصیات دارویی این هلیله ها، توجـه علمـی بیشـتري را در هنـد جلـب کـرده

. است

هلیله چوبلیک براي مقاومت در برابر بیماري و هلیله

امبلیک به خاطر ارزش دارویی آن اهمیت دارد

قوانین چاراکا

داروئیگیاهان دوم دوم

51

دوم بخش باغ زندگی

داروئیگیاهان دوم دوم

52

دوم بخش باغ زندگی

داروئیگیاهان دوم

برگ آن که با شکوفه هاي بیدر سراسر شمال هند، گل دادن این درخت و شاخه

یک فصل بسیار . هاي صورتی و سفید پوشیده شده است، مظهر رسیدن بهار است

تابستان به دنبال آن با باران هاي موسمی و پـاییز

آیورودا در رابطه با چگونگی سازگاري ایـن تغییـرات فصـلی بـا

.تغییر شدید دماي هوا و رطوبت و دردها و ناراحتی هاي آن توصیه هایی دارد

کـرده انـد اکنـون زنان روستایی که محصـوالت خـود را برداشـت

فرصت دارند تا به جنگل بروند و گل ها و غنچه هاي آبنوس کوهی را جمع آوري کنند سـپس آن هـا را

دم کرده پوست آبنوس کـوهی بـراي شستشـو در زمـان انـواع

ملین است و داروي ،شکردم کرده گل هاي آن با

بـه عـالوه درمـانگران . شود براي گلـودرد مـوثرمی باشـد

فصلی خانگی آیورودا، این گیاه را به خاطر تأثیرش در مقابل تـب ماالریـا و پـادزهري بـراي سـم مـار بـا

شه پودر شده آن براي افراد چـاق نیـز مفیـد

. اما اهمیت آبنوس کوهی در آیورودا به خاطر داروهایی است که مـی تـوان از پوسـت آن گرفـت

طب آیورودا به دلیـل خـواص دارویـی پوسـت آبنـوس کـوهی و داروهـایی کـه بـراي تنظـیم قاعـدگی،

.گیاه عالقه مند است

Bauhinia: اسم انگلیسی

Bauhinia: اسم گیاه شناسی Variegata

Kachnar: اسم هندي

Kanchnara: اسم سانسکریت

Caesalpiniaceae: خانواده

درخت آبنوس کوهی

دوم

53

در سراسر شمال هند، گل دادن این درخت و شاخه

هاي صورتی و سفید پوشیده شده است، مظهر رسیدن بهار است

تابستان به دنبال آن با باران هاي موسمی و پـاییز خوشایند و دل انگیز اما کوتاه، و

آیورودا در رابطه با چگونگی سازگاري ایـن تغییـرات فصـلی بـا . و سپس زمستان

تغییر شدید دماي هوا و رطوبت و دردها و ناراحتی هاي آن توصیه هایی دارد

زنان روستایی که محصـوالت خـود را برداشـت . فوریه زمان جشن در شمال هند است

فرصت دارند تا به جنگل بروند و گل ها و غنچه هاي آبنوس کوهی را جمع آوري کنند سـپس آن هـا را

دم کرده پوست آبنوس کـوهی بـراي شستشـو در زمـان انـواع . خشک کرده و به مصرف دارویی برسانند

دم کرده گل هاي آن با . عفونت هاي پوستی خفیف مورد استفاده قرارمی گیرد

شود براي گلـودرد مـوثرمی باشـد اي که از پوست و گل هاي آن گرفته می

فصلی خانگی آیورودا، این گیاه را به خاطر تأثیرش در مقابل تـب ماالریـا و پـادزهري بـراي سـم مـار بـا

شه پودر شده آن براي افراد چـاق نیـز مفیـد آن ها همچنین متذکر می شوند جوشانده ری

اما اهمیت آبنوس کوهی در آیورودا به خاطر داروهایی است که مـی تـوان از پوسـت آن گرفـت

طب آیورودا به دلیـل خـواص دارویـی پوسـت آبنـوس کـوهی و داروهـایی کـه بـراي تنظـیم قاعـدگی،

گیاه عالقه مند استمشکالت غددي و بخصوص گلو از آن گرفته می شود، به این

اسم انگلیسی

اسم گیاه شناسی

اسم سانسکریت

خانواده

21

درخت آبنوس کوهی

گل دادن آبنوس کوهی ،خاطره فراموش نشدنی فوریه

است وقتی اولین جوانه ها ظاهرمی شوند رنگ سفید و

هرزمان هرکس ... صورتی آن جلوه بسیارزیبایی دارد

عالقه اي به درختان نشان دهد و بخواهد بیشتر درباره

آنها بداند، آبنوس کوهی در بین اولین ها است که من به

شباهت برگهایش به جاي پاي شتر: آنها معرفی می کنم

دارد؛ نام التین آن از دو گیاه شناس آلمانی قرن شانزده

این دو . باهین گرفته شده است با نام هاي جین و گاسپارد

.دوقلوهاي بسیارشبیه به هم بودند

)1990( نگاهی به طبیعت -کوشوانت سینقف

دوم بخش باغ زندگی

تغییر شدید دماي هوا و رطوبت و دردها و ناراحتی هاي آن توصیه هایی دارد

فوریه زمان جشن در شمال هند است

فرصت دارند تا به جنگل بروند و گل ها و غنچه هاي آبنوس کوهی را جمع آوري کنند سـپس آن هـا را

خشک کرده و به مصرف دارویی برسانند

عفونت هاي پوستی خفیف مورد استفاده قرارمی گیرد

اي که از پوست و گل هاي آن گرفته میغرغره

فصلی خانگی آیورودا، این گیاه را به خاطر تأثیرش در مقابل تـب ماالریـا و پـادزهري بـراي سـم مـار بـا

آن ها همچنین متذکر می شوند جوشانده ری .اهمیت می دانند

اما اهمیت آبنوس کوهی در آیورودا به خاطر داروهایی است که مـی تـوان از پوسـت آن گرفـت .است

طب آیورودا به دلیـل خـواص دارویـی پوسـت آبنـوس کـوهی و داروهـایی کـه بـراي تنظـیم قاعـدگی،

مشکالت غددي و بخصوص گلو از آن گرفته می شود، به این

خاطره فراموش نشدنی فوریه

است وقتی اولین جوانه ها ظاهرمی شوند رنگ سفید و

صورتی آن جلوه بسیارزیبایی دارد

عالقه اي به درختان نشان دهد و بخواهد بیشتر درباره

آنها بداند، آبنوس کوهی در بین اولین ها است که من به

آنها معرفی می کنم

دارد؛ نام التین آن از دو گیاه شناس آلمانی قرن شانزده

با نام هاي جین و گاسپارد

دوقلوهاي بسیارشبیه به هم بودند

کوشوانت سینقف

داروئیگیاهان دوم

ها می روید آرکا یا علف پازهر، گیاهی با برگ هاي طوسی است که کنار جاده

گر معمولی بنابراین یک مشاهده.

ی و استفاده ـم آئینـی و مراسـوره شناس

هر از ، خدایان طی مراسمی با ریختن شیر روي زمینی که علف پاز

هـاي گرمابخشـی و مـاده به خاطر ویژگی

شاید شهرت بد این گیاه در افسانه هاي قبیله هاي هندي، به خاطر سمی است که در شیره این گیاه وجـود

بال را دور ،گفته شده است هندیان عقیده دارند که اهداي برگ هاي علف پازهردر مراسم

.کنند ءخورشید اهدا

هفتمـین "همه هندیان از قدرت ضدرماتیسـمی علـف پـازهر آگـاهی دارنـد و بـرگ هـاي آن را درطـول

. که نشانه آخرین ماه سردسال در تقویم هنداست، به مفصلهاي خود می بندند

در عین حال پودر .برگ هاي علف پازهر همچنین ضد تورم و ضد درد هستند که استعمال خارجی دارند

خشک حاصل ازسوزاندن برگ ها و گل هاي این گیاه توسط پزشکان آیورودیک بـراي درمـان آسـم و

دوم

54

آرکا یا علف پازهر، گیاهی با برگ هاي طوسی است که کنار جاده

. به عنوان علف هرز زیر پا لگد می شودو اکثرا

وره شناسـاه آن در اسطـاز شهرت این گیاه و جایگ

. اي دارویی آن شگفت زده می شود

تیریایبراساس کتاب مقدس مکتب تا39، خدایان طی مراسمی با ریختن شیر روي زمینی که علف پاز

به خاطر ویژگی »آرکا«. فرستادندآن رشد کرده است، براي خورشید قربانی می

. شیر مانندي که از برگ هایش جاري می شود نیز مشهور است

شاید شهرت بد این گیاه در افسانه هاي قبیله هاي هندي، به خاطر سمی است که در شیره این گیاه وجـود

گفته شده است هندیان عقیده دارند که اهداي برگ هاي علف پازهردر مراسم

خورشید اهدا سوزانند تا در مراسم مذهبی بههاي این گیاه را می

همه هندیان از قدرت ضدرماتیسـمی علـف پـازهر آگـاهی دارنـد و بـرگ هـاي آن را درطـول

که نشانه آخرین ماه سردسال در تقویم هنداست، به مفصلهاي خود می بندند "علف پازهر

برگ هاي علف پازهر همچنین ضد تورم و ضد درد هستند که استعمال خارجی دارند

خشک حاصل ازسوزاندن برگ ها و گل هاي این گیاه توسط پزشکان آیورودیک بـراي درمـان آسـم و

.ت استفاده می شود

Swallowwort: اسم انگلیسی

Calotropis Gigantea: اسم گیاه شناسی

Aak: اسم هندي

Arka: اسم سانسکریت

Asclepiadaceae: خانواده

22

علف پازهر

دوم بخش باغ زندگی

اي دارویی آن شگفت زده می شودـه

براساس کتاب مقدس مکتب تا

آن رشد کرده است، براي خورشید قربانی می

شیر مانندي که از برگ هایش جاري می شود نیز مشهور است

شاید شهرت بد این گیاه در افسانه هاي قبیله هاي هندي، به خاطر سمی است که در شیره این گیاه وجـود

گفته شده است هندیان عقیده دارند که اهداي برگ هاي علف پازهردر مراسم از طرفی.دارد

هاي این گیاه را میآنها برگ. می کند

همه هندیان از قدرت ضدرماتیسـمی علـف پـازهر آگـاهی دارنـد و بـرگ هـاي آن را درطـول

علف پازهر روزجشن هاي

برگ هاي علف پازهر همچنین ضد تورم و ضد درد هستند که استعمال خارجی دارند

خشک حاصل ازسوزاندن برگ ها و گل هاي این گیاه توسط پزشکان آیورودیک بـراي درمـان آسـم و

ت استفاده می شودبرونشی

٣٩ Taittiriya

داروئیگیاهان دوم دوم

55

دوم بخش باغ زندگی

داروئیگیاهان دوم دوم

56

دوم بخش باغ زندگی

داروئیگیاهان دوم

شـود بـا مـی یکی از زیباترین درختان گل دار هند، پرك هندي بومی اسـت کـه تصـور

هاي بزرگش نسبت بـه همنوعـان خـود در دیگـر

دي ها این درخت را با ماه هاي گرم تابستان زمانی که گل هاي زرد و طالیی رنـگ

یکـی . ن درخت گذاشته اسـت هرمنطقه نام خاص خود را روي ای

و وجه تسمیه آن به دست و پـاي میمـون هـایی

میوه اي که انسان ها ازآن . که برفرازشاخه هاي آن، درجستجوي میوه شیرین متصل به دانه می باشند

.کردن فضوالت بدنشان استفاده می کنند

بـراي رسـیدن بـه ایـن . یک اصل اولیه در طب آیورودیک حفظ سالمتی بدن و سیستم هاي ایمنی اسـت

مقصود آیورودا پاك کردن مرتب و سیستماتیک بدن از سموم را ازطریـق بیـرون کـردن فضـوالت بـدن

راسـم مـذهبی کهـن بـه عنـوان یـک سـپر

چاراکا معناي درخت را یـک . به تصویرکشیده شده است

.هاي داخل بدن تفسیر کرده است

ه به دانه متصل است درمان خوبی

براي قولنج می باشد و میوه رسیده آن به عنوان نوعی ملین نسبتا قوي جهت استفاده کودکان و زنان باردار

پوسته و برگ پرك هندي بـه صـورت خمیـر، بـراي مصـرف خـارجی روي پوسـت هـاي

گشاد شدن جهت آن براي بیماران قلبی

کلینیکی نشان داده است که در پرك هندي

مچنـین ریشـه ه. آن همگی داراي خاصیت ضد باکتریایی هسـتند

.ویروس می باشد ضد گرفته میشود

دوم

57

یکی از زیباترین درختان گل دار هند، پرك هندي بومی اسـت کـه تصـور

هاي بزرگش نسبت بـه همنوعـان خـود در دیگـر هاي رو به پایین و بلند و شکوفهخوشه

.مناطق جهان زیباترین می باشد

دي ها این درخت را با ماه هاي گرم تابستان زمانی که گل هاي زرد و طالیی رنـگ ـ

هرمنطقه نام خاص خود را روي ای. بر فراز آن می شکفند، مرتبط می دانند

و وجه تسمیه آن به دست و پـاي میمـون هـایی است“ درخت میمون"معمول ترین نام ها در شمال هند

که برفرازشاخه هاي آن، درجستجوي میوه شیرین متصل به دانه می باشند

کردن فضوالت بدنشان استفاده می کنند طعم دادن به تنباکو و پزشکان آیورودیک براي پاك

یک اصل اولیه در طب آیورودیک حفظ سالمتی بدن و سیستم هاي ایمنی اسـت

مقصود آیورودا پاك کردن مرتب و سیستماتیک بدن از سموم را ازطریـق بیـرون کـردن فضـوالت بـدن

راسـم مـذهبی کهـن بـه عنـوان یـک سـپر کنندگی قوي پرك هندي در مدرحقیقت پاك

به تصویرکشیده شده است "قدرت هاي شیطانی سه جهان

هاي داخل بدن تفسیر کرده استپادزهر مؤثر در برابر نیش مار و براي بیرون کردن کرم

ه به دانه متصل است درمان خوبی شیرین این درخت ک ددهد که میوه گوشتالوطب آیوردیک توضیح می

براي قولنج می باشد و میوه رسیده آن به عنوان نوعی ملین نسبتا قوي جهت استفاده کودکان و زنان باردار

پوسته و برگ پرك هندي بـه صـورت خمیـر، بـراي مصـرف خـارجی روي پوسـت هـاي

آن براي بیماران قلبی رریشهعصاره گلهاي آن ودم کرده پود. عفونی شده مفید می باشد

کلینیکی نشان داده است که در پرك هندي آزمایشهاي.کار می رود مویرگ ها درسیستم گردش خون به

آن همگی داراي خاصیت ضد باکتریایی هسـتند دبرگ ها، پوست، ساقه و میوه گوشتالو

گرفته میشود گونا گون درخت ازقسمتهايکه روغنی و دارد آن فعالیت ضدقارچی

Indian Laburnum: اسم انگلیسی

Cassia: اسم گیاه شناسی Fistula

Amaltas: اسم هندي

Aragvadha: اسم سانسکریت

caesalpiniaceae: خانواده

23

پرك هندي

دوم بخش باغ زندگی

یکی از زیباترین درختان گل دار هند، پرك هندي بومی اسـت کـه تصـور

خوشه

مناطق جهان زیباترین می باشد

ـهن

بر فراز آن می شکفند، مرتبط می دانند

معمول ترین نام ها در شمال هند از

که برفرازشاخه هاي آن، درجستجوي میوه شیرین متصل به دانه می باشند است

طعم دادن به تنباکو و پزشکان آیورودیک براي پاك براي

یک اصل اولیه در طب آیورودیک حفظ سالمتی بدن و سیستم هاي ایمنی اسـت

مقصود آیورودا پاك کردن مرتب و سیستماتیک بدن از سموم را ازطریـق بیـرون کـردن فضـوالت بـدن

درحقیقت پاك. کندتوصیه می

قدرت هاي شیطانی سه جهان "دفاعی برعلیه

پادزهر مؤثر در برابر نیش مار و براي بیرون کردن کرم

طب آیوردیک توضیح می

براي قولنج می باشد و میوه رسیده آن به عنوان نوعی ملین نسبتا قوي جهت استفاده کودکان و زنان باردار

پوسته و برگ پرك هندي بـه صـورت خمیـر، بـراي مصـرف خـارجی روي پوسـت هـاي .به کارمی رود

عفونی شده مفید می باشد

مویرگ ها درسیستم گردش خون به

برگ ها، پوست، ساقه و میوه گوشتالو

آن فعالیت ضدقارچی

داروئیگیاهان دوم دوم

58

دوم بخش باغ زندگی

داروئیگیاهان دوم

شود تا میوه براي هندیان این درخت نماد فراوانی است و همیشه در حیاط خانه کاشته می

آن به شکل دسته موز دراز و حاصلخیزي کـه زمـین بـه آنـان اعطـاکرده اسـت، تقـدیم

در بسیاري قسمت هاي هند چنار نماد تناسخ خداي فراوانی است و تمـام درختـان زنـده

کنده مخروطی شکل و برگ هاي سخاوتمند این درختان ورودي

شوند هاي جشن عروسی ساخته می

داماد در نقاشی ها به عنوان گل هاي قرمز چنار ترسیم می شـود

شیره آن اگر به صورت تازه خورده شود مسهل است و اگر روي

ی گندزدایی می کنند ـآسان هـه این دلیل که برگ هاي آن ب

. دنوـشهاي چنار به عنوان خوراك لذیذي خورده می

میـوه سـبز . ام در داروهاي مربوط به ناراحتی هاي زنان به صورت پودر استفاده می گردد

موز رسیده در تمام دنیا منبع غنی ویتامین و مواد معدنی است و اغلب به بیمارانی که دوره نقاهـت را طـی

ل هضم است و نیز کاهش دهنـده مخـاط غشـایی و مغـذي بـراي

Plantain: اسم انگلیسی

Musa Paradisiace: اسم گیاه شناسی

Kena: اسم هندي

Kadali-Phala: اسم سانسکریت

Musa Ceae: خانواده

دوم

59

براي هندیان این درخت نماد فراوانی است و همیشه در حیاط خانه کاشته می

آن به شکل دسته موز دراز و حاصلخیزي کـه زمـین بـه آنـان اعطـاکرده اسـت، تقـدیم

. خدایان شود

در بسیاري قسمت هاي هند چنار نماد تناسخ خداي فراوانی است و تمـام درختـان زنـده

کنده مخروطی شکل و برگ هاي سخاوتمند این درختان ورودي. کامل کننده جشن هاي ازدواج هستند

هاي جشن عروسی ساخته میکوزه ها و چادرهاي صحرا که در خیمه. محل جشن عروسی می باشد

داماد در نقاشی ها به عنوان گل هاي قرمز چنار ترسیم می شـود . هاي این گیاه می باشد

. شودو به عروس نیز یک دسته انبوه موز داده می

شیره آن اگر به صورت تازه خورده شود مسهل است و اگر روي . داردچنار همچنین مصارف دارویی هم

ه این دلیل که برگ هاي آن بـب. ض می باشدـاده شود قاب

هاي چنار به عنوان خوراك لذیذي خورده میگل.روندهاي باز به کار میبه عنوان پماد براي زخم

ام در داروهاي مربوط به ناراحتی هاي زنان به صورت پودر استفاده می گردد

. آن خواص گندزدایی و خنک کننده دارد

موز رسیده در تمام دنیا منبع غنی ویتامین و مواد معدنی است و اغلب به بیمارانی که دوره نقاهـت را طـی

ل هضم است و نیز کاهش دهنـده مخـاط غشـایی و مغـذي بـراي می کنند داده می شود زیرا به آسانی قاب

. هموگلوبین می باشد

اسم انگلیسی

اسم گیاه شناسی

اسم سانسکریت

همانطور که برگ هاي چنار روي ساقه اش دیده

می شوند، شما هم ساقه جهان هستید و همه اینها در

. وجود شما دیده می شود

24

چنـار

دوم بخش باغ زندگی

براي هندیان این درخت نماد فراوانی است و همیشه در حیاط خانه کاشته می

آن به شکل دسته موز دراز و حاصلخیزي کـه زمـین بـه آنـان اعطـاکرده اسـت، تقـدیم

خدایان شود

در بسیاري قسمت هاي هند چنار نماد تناسخ خداي فراوانی است و تمـام درختـان زنـده

کامل کننده جشن هاي ازدواج هستند

محل جشن عروسی می باشد

هاي این گیاه می باشدها و برگاز شاخه

و به عروس نیز یک دسته انبوه موز داده می

چنار همچنین مصارف دارویی هم

اده شود قابـمحلی از بدن استف

به عنوان پماد براي زخم

ام در داروهاي مربوط به ناراحتی هاي زنان به صورت پودر استفاده می گرددـصورت خ اما به

آن خواص گندزدایی و خنک کننده دارد

موز رسیده در تمام دنیا منبع غنی ویتامین و مواد معدنی است و اغلب به بیمارانی که دوره نقاهـت را طـی

می کنند داده می شود زیرا به آسانی قاب

هموگلوبین می باشد

همانطور که برگ هاي چنار روي ساقه اش دیده

می شوند، شما هم ساقه جهان هستید و همه اینها در

وجود شما دیده می شود

داروئیگیاهان دوم

آفتابگردان را با عسل براي جلوگیري از ظهور آثار پیـري و

سه نـوع . روغن آن را به عنوان بهترین روغن ماساژ براي جوان سازي توصیه می کند

هـر سـه نـوع در . گل آفتابگردان با گل سفید، گـل زرد و بـا میـوه سـیاه وجـود دارد

-هاي هیمالیا رشد مـی تپه هاي هند یا پاي

آزمایش هاي کلینیکی عصر حاضر نشان داده است که این گیاه شامل آفتـابگردان قلیـا، الکتـون یـا

این ویژگی ها می توانند توضیحی باشند براي اینکه چرا آیـورودا

در حقیقت، یک باور قـدیمی در

کند، و داروهـاي شـفابخش هاي این گیاه در یک هفته زردي را درمان می

هـاي آن نیـز بـراي درمـان پودر گرفته شده از ریشـه

ل آفتابگردان مصـرف خـارجی هـم دارد کـه بـه صـورت روغـن

»کش راجا«ماساژ می باشد اما در سراسر هند به عنوان روغن مو به کار می رود و مشابه سانسکریتی آن 40

است و زنان هندي که به بلندي موهایشان افتخار می کننـد، از گذشـته بـراي بـراق

ترکیبی از پودر ریشه و روغـن ایـن

گیاه روي پیشانی براي تسکین سر درد استفاده می شود و ویژگی تسکین درد در این گیاه در ضمادي که

بخور . از برگ هاي آن ساخته می شود هم شناخته شده است که براي درمان نیش عقرب استفاده می شود

دوم

60

آفتابگردان را با عسل براي جلوگیري از ظهور آثار پیـري و چاراکا خوردن آب گل

روغن آن را به عنوان بهترین روغن ماساژ براي جوان سازي توصیه می کند

گل آفتابگردان با گل سفید، گـل زرد و بـا میـوه سـیاه وجـود دارد

هاي هند یا پاي ها و دریاچهسراسر مرداد ماه کنار رودخانه

آزمایش هاي کلینیکی عصر حاضر نشان داده است که این گیاه شامل آفتـابگردان قلیـا، الکتـون یـا

این ویژگی ها می توانند توضیحی باشند براي اینکه چرا آیـورودا . سولفور و گلکوزید ضد ویروس است

در حقیقت، یک باور قـدیمی در .اده کرده استاز داروهاي گرفته شده از این گیاه در درمان زردي استف

هاي این گیاه در یک هفته زردي را درمان میهند این است که عصارة برگ

پودر گرفته شده از ریشـه . کبد در هند همیشه درون خود از این گیاه هم دارند

ل آفتابگردان مصـرف خـارجی هـم دارد کـه بـه صـورت روغـن گ. شودبزرگی کبد و طحال استفاده می

ماساژ می باشد اما در سراسر هند به عنوان روغن مو به کار می رود و مشابه سانسکریتی آن

است و زنان هندي که به بلندي موهایشان افتخار می کننـد، از گذشـته بـراي بـراق «سلطان مو

ترکیبی از پودر ریشه و روغـن ایـن . شدن موهایشان روغن این گیاه را به پوست فرق سر خود می مالیدند

گیاه روي پیشانی براي تسکین سر درد استفاده می شود و ویژگی تسکین درد در این گیاه در ضمادي که

از برگ هاي آن ساخته می شود هم شناخته شده است که براي درمان نیش عقرب استفاده می شود

. برگ هاي این گیاه در حمام براي درمان بواسیر بسیار مناسب است

Eclipta Alba: اسم انگلیسی

Eclipta: اسم گیاه شناسی Alba

Bhangra: اسم هندي

Bhringaraja: اسم سانسکریت

Astera: خانواده Ceae

25

گل آفتابگردان

دوم بخش باغ زندگی

آزمایش هاي کلینیکی عصر حاضر نشان داده است که این گیاه شامل آفتـابگردان قلیـا، الکتـون یـا . کند

سولفور و گلکوزید ضد ویروس است

از داروهاي گرفته شده از این گیاه در درمان زردي استف

هند این است که عصارة برگ

کبد در هند همیشه درون خود از این گیاه هم دارند

بزرگی کبد و طحال استفاده می

ماساژ می باشد اما در سراسر هند به عنوان روغن مو به کار می رود و مشابه سانسکریتی آن

سلطان مو»، به معناي

شدن موهایشان روغن این گیاه را به پوست فرق سر خود می مالیدند

گیاه روي پیشانی براي تسکین سر درد استفاده می شود و ویژگی تسکین درد در این گیاه در ضمادي که

از برگ هاي آن ساخته می شود هم شناخته شده است که براي درمان نیش عقرب استفاده می شود

برگ هاي این گیاه در حمام براي درمان بواسیر بسیار مناسب است

٤٠ Keshraja

داروئیگیاهان دوم دوم

61

دوم بخش باغ زندگی

داروئیگیاهان دوم دوم

62

دوم بخش باغ زندگی

داروئیگیاهان دوم

هویج وحشی هر سال در زمان کاهش دماي تابستان و نزدیک شدن به فصل باران،

»گیاه نو رسیده41»متولدباران«یا

42 .می نامند

بر خالف نام انگلیسی، هـویج وحشـی در متـون کالسـیک سانسـکریت ایـن گیـاه

-چاراکا جوشانده آن را براي دفع سنگ

به استفاده از این دارو براي عفونـت هـاي ناشـی از

چاروکا، یکی دیگر از پزشکان بزرگ آیورودیـک آن را بـراي

درمان معتادان الکلی استفاده کرده است و این در حالی است که پزشکان قرون وسطی همین دارو را براي

. اب و همین طور آسم و یرقان به کار می بردند

هاي رنگارنـگ را بـه عنـوان اکنون عقیده بر این است که پزشکان آیورودیک، یک هویج وحشی با گل

اما در متون آیورودیک از استفاده خاص هر کدام از

کلیه امروزه مانند گذشته، پزشکان آیورودیک داروهاي ساخته شده از گل هاي سفید را براي دفع سنگ

دوم

63

هویج وحشی هر سال در زمان کاهش دماي تابستان و نزدیک شدن به فصل باران،

گیاه نو رسیده«شود و هندیان عمدتا آن را شکوفا می

بر خالف نام انگلیسی، هـویج وحشـی در متـون کالسـیک سانسـکریت ایـن گیـاه

. لقب گرفته است که اشاره به بیماري کبدي دارد

چاراکا جوشانده آن را براي دفع سنگ. هویج وحشی عمري طوالنی در طب دارویی آیورودیک دارد

به استفاده از این دارو براي عفونـت هـاي ناشـی از جراح آیورودیک، ساسروتا . بردهاي کلیه، به کار می

چاروکا، یکی دیگر از پزشکان بزرگ آیورودیـک آن را بـراي . سم مار و گزیدگی موش اشاره می کند

درمان معتادان الکلی استفاده کرده است و این در حالی است که پزشکان قرون وسطی همین دارو را براي

اب و همین طور آسم و یرقان به کار می بردندتب بیماران داراي آماس مجراي پیش

اکنون عقیده بر این است که پزشکان آیورودیک، یک هویج وحشی با گل

اما در متون آیورودیک از استفاده خاص هر کدام از . سه گیاه مجزا با ویژگی هاي دارویی مشابه می دانند

. این گل ها سخن به میان آمده است

امروزه مانند گذشته، پزشکان آیورودیک داروهاي ساخته شده از گل هاي سفید را براي دفع سنگ

.و افزایش ادرار به کار می برند

The Renewed Herb

The Detector of Edemas

Hogweed: اسم انگلیسی

Boerhaavia: اسم گیاه شناسی Diffusa

Gadahpurra: اسم هندي

Punarnava: اسم سانسکریت

Nyctaginaceae: خانواده

26

هویج وحشی

دوم بخش باغ زندگی

»پزشک آماس«43لقب گرفته است که اشاره به بیماري کبدي دارد

هویج وحشی عمري طوالنی در طب دارویی آیورودیک دارد

هاي کلیه، به کار می

سم مار و گزیدگی موش اشاره می کند

درمان معتادان الکلی استفاده کرده است و این در حالی است که پزشکان قرون وسطی همین دارو را براي

تب بیماران داراي آماس مجراي پیش

اکنون عقیده بر این است که پزشکان آیورودیک، یک هویج وحشی با گل

سه گیاه مجزا با ویژگی هاي دارویی مشابه می دانند

این گل ها سخن به میان آمده است

امروزه مانند گذشته، پزشکان آیورودیک داروهاي ساخته شده از گل هاي سفید را براي دفع سنگ

و افزایش ادرار به کار می برند

٤١ The Renewed Herb٤٢ The Rain Born ٤٣ The Detector of Edemas

داروئیگیاهان دوم

قرمـز ،و روناس هنـدي هاي کالسیک هندي از قرمز مشتق می شود

رنگی که نماد خون و انرژي است و در عین حال هم عرض با نمـاد

چرخۀ ماهانۀ زنان بارور است که پیشانی خود را قرمز می کنند تا موقعیت شان را اعـالم

همچنین سربازان پوششی قرمز رنگ از آن را روي بازوي خود می مالند کـه ایـن

در . انـد شناسی عمیقا به هم وابسـته

برنـزه کـردن و دیگـر کارهـا مرحلۀ تکامل علم پزشکی برخی عصاره هاي گیاهان براي رنگ کردن مو،

-ی شان مورد آزمایش قرار میی

ریشه روناس هندي از نظر پزشکان آیورودیک داراي ارزش دارویی بسیاري است؛ ویژگی هاي دارویـی

ریشۀ روناس هندي را پودر کرده و بـراي تصـفیۀ خـون و

. دهندمادر می هباز زایمان کرده آن راپس

پزشکان اروپایی قرون . جوشانده روناس هم براي درمان اسهال خونی و تورم هاي داخلی توصیه می شود

دادنـد کـه از هاي زخمی شناخته شده به بیمـارانی مـی

هـاي همچنین براي درمان بی نظمـی

Indian: اسم انگلیسی Madder

Rubia: اسم گیاه شناسی Cordifolia

Manjith: اسم هندي

Manjshtha: اسم سانسکریت

Rubiaceae: خانواده

دوم

64

هاي کالسیک هندي از قرمز مشتق می شود ها در زباننام رنگ

رنگی که نماد خون و انرژي است و در عین حال هم عرض با نمـاد حقیقی هندي است؛

چرخۀ ماهانۀ زنان بارور است که پیشانی خود را قرمز می کنند تا موقعیت شان را اعـالم

همچنین سربازان پوششی قرمز رنگ از آن را روي بازوي خود می مالند کـه ایـن . کنند

شناسی عمیقا به هم وابسـته شیمی و گیاه.ز خون و قدرت در جنگ استنمادي ا

مرحلۀ تکامل علم پزشکی برخی عصاره هاي گیاهان براي رنگ کردن مو،

یدر حالی که دیگر عصاره ها به خاطر خصوصیات دارو

ریشه روناس هندي از نظر پزشکان آیورودیک داراي ارزش دارویی بسیاري است؛ ویژگی هاي دارویـی

ریشۀ روناس هندي را پودر کرده و بـراي تصـفیۀ خـون و . آن در تأثیر برگردش خون مشخص شده است

کرده آن راپس برند و دم کردن خونریزي قاعدگی زنان به کار می

جوشانده روناس هم براي درمان اسهال خونی و تورم هاي داخلی توصیه می شود

هاي زخمی شناخته شده به بیمـارانی مـی وسطی جوشاندة ریشه روناس را که به نام نوشیدنی

همچنین براي درمان بی نظمـی این گیاه. بلندي پرت شده بودند و از جراحات داخلی رنج می بردند

. ادراري نیز مناسب است

اسم انگلیسی

اسم گیاه شناسی

اسم سانسکریت

27

روناس هندي

خون درونش به همه جهات جاري است، چون رودخانه

قرمز و مسی تیره، در تمام قسمت هاي بدنش رو به

)سال پیش از میالد مسیح 1000حدود

دوم بخش باغ زندگی

نام رنگ

حقیقی هندي است؛

چرخۀ ماهانۀ زنان بارور است که پیشانی خود را قرمز می کنند تا موقعیت شان را اعـالم

کنند

نمادي ا

مرحلۀ تکامل علم پزشکی برخی عصاره هاي گیاهان براي رنگ کردن مو،

در حالی که دیگر عصاره ها به خاطر خصوصیات دارو. شدنداستفاده می

.گرفتند

ریشه روناس هندي از نظر پزشکان آیورودیک داراي ارزش دارویی بسیاري است؛ ویژگی هاي دارویـی

آن در تأثیر برگردش خون مشخص شده است

کردن خونریزي قاعدگی زنان به کار می ژه منظم به وی

جوشانده روناس هم براي درمان اسهال خونی و تورم هاي داخلی توصیه می شود

وسطی جوشاندة ریشه روناس را که به نام نوشیدنی

بلندي پرت شده بودند و از جراحات داخلی رنج می بردند

ادراري نیز مناسب است

خون درونش به همه جهات جاري است، چون رودخانه

قرمز و مسی تیره، در تمام قسمت هاي بدنش رو به –

...باال و پایین

حدود (ودا -آتاروا

داروئیگیاهان دوم

یک گروه از پزشکان اروپایی آزمـایش هـایی

دکتـر مـت . روي خصوصیات دارویی ریشۀ روناس انجام دادند و نتایج جالب توجهی بـه دسـت آوردنـد

ظیم چرخه قاعدگی زنان اشاره کرده است و دکتر هوف لند45آن را

هر دوي این عملکردهاي دارویی را دکتر بائور46

تصدیق می کند و همچنین به وجود کلسیم در ریشه روناس پی برده و آن را دارویی موثر براي بیمـارانی

ادرار را به طور مـؤثر بـراي از بـین بـردن

نماید و به همین علت دکتر بائور هیچ عملـی را بـراي از بـین بـردن سـنگ هـاي

دوم

65

یک گروه از پزشکان اروپایی آزمـایش هـایی 1930تا 1920در اوایل قرن حاضر در طول دهه هاي

روي خصوصیات دارویی ریشۀ روناس انجام دادند و نتایج جالب توجهی بـه دسـت آوردنـد

ظیم چرخه قاعدگی زنان اشاره کرده است و دکتر هوف لندبه مؤثر بودن این گیاه در تن

هر دوي این عملکردهاي دارویی را دکتر بائور. تائید و براي ضعف ماهیچه ها هم آن را توصیه می کند

تصدیق می کند و همچنین به وجود کلسیم در ریشه روناس پی برده و آن را دارویی موثر براي بیمـارانی

. از بیماري سل رنج می برند

رابري ترینیک اسید-اسید خاص موجود در ریشه آن 47

ادرار را به طور مـؤثر بـراي از بـین بـردن -

نماید و به همین علت دکتر بائور هیچ عملـی را بـراي از بـین بـردن سـنگ هـاي سنگهاي کلیه اسیدي می

. کندکلیوي پیش از استفاده از این دارو توصیه نمی

Ruberythrinic Acid

دوم بخش باغ زندگی

در اوایل قرن حاضر در طول دهه هاي

روي خصوصیات دارویی ریشۀ روناس انجام دادند و نتایج جالب توجهی بـه دسـت آوردنـد

هیلوس44

به مؤثر بودن این گیاه در تن

تائید و براي ضعف ماهیچه ها هم آن را توصیه می کند

تصدیق می کند و همچنین به وجود کلسیم در ریشه روناس پی برده و آن را دارویی موثر براي بیمـارانی

از بیماري سل رنج می برندمی داند که

اسید خاص موجود در ریشه آن

سنگهاي کلیه اسیدي می

کلیوي پیش از استفاده از این دارو توصیه نمی

٤٤ Dr. Matthilous٤٥ HufelandDr. ٤٦ Dr. A.Bauer٤٧ Ruberythrinic Acid

داروئیگیاهان دوم دوم

66

دوم بخش باغ زندگی

داروئیگیاهان دوم دوم

67

دوم بخش باغ زندگی

داروئیگیاهان دوم

) سال پیش از مـیالد مسـیح 800حدود

. آرجون را ترکیبی از ویژگی هاي دارویی و اسانس تمام گیاهان می دانند

اي که خاصیت دارویـی آن در همـین پوسـته

-هاي آزمایشگاهی براي فشار خون مورد استفاده قرار می

. پودر پوسته این درخت اگر از طریق دهان مصرف شود براي بیماري قلبی مفید خواهد بود

براساس یک افسانه، سلطان ارواح درخت

هایشان را یک روز که آن دو از مصرف زیاد مشروب حرارتشان بسیار باال رفته بود، لباس

در آوردند و وارد رودخانه شدند و با صداي خنده هایشان سعی کردند توجه گروهی از دوشیزگان الهـی

پیرمـرد کـه . طور که مشغول دنبال کردن دختران بودند پیر دانایی از آنجا گـذر کـرد

درختـان آرجـون و محکـوم شـدند بـه

اورزي و ـاینکه جزاي خود خواهی را با اعطـاي چوبشـان بـراي سـاختن قـایق، دبـاغی و ابـزار آالت کشـ

. ال، قطع یک درخت آرجـون بـا مراسـمی مناسـب و بـا احتـرام انجـام مـی شـود

سـپس در زمـان طلـوع . رار می گیـرد

خواهند با آن درخت را قطـع کننـد بـه کـره و عسـل

اندازند و قبل از هر کاري از روي تکه اي از چوب آن یک تصویر

ویی دارد که در داروهاي قلبی مورد مصرف قرار

می گیرد و این شانس بشر است که هیجانات عاطفی که پسران سلطان ارواح درخت را تبدیل به درختـان

دوم

68

حدود (هاي هندي کهندر مراسم مذهبی و نسخه

آرجون را ترکیبی از ویژگی هاي دارویی و اسانس تمام گیاهان می دانند

اي که خاصیت دارویـی آن در همـین پوسـته نقره -درختی تنومند با پوست سفید

هاي آزمایشگاهی براي فشار خون مورد استفاده قرار میوجود دارد و در درمان

پودر پوسته این درخت اگر از طریق دهان مصرف شود براي بیماري قلبی مفید خواهد بود

براساس یک افسانه، سلطان ارواح درخت . این درخت کمتر مورد تمجید و احترام است

یک روز که آن دو از مصرف زیاد مشروب حرارتشان بسیار باال رفته بود، لباس

در آوردند و وارد رودخانه شدند و با صداي خنده هایشان سعی کردند توجه گروهی از دوشیزگان الهـی

طور که مشغول دنبال کردن دختران بودند پیر دانایی از آنجا گـذر کـرد همین

درختـان آرجـون و محکـوم شـدند بـه ها را نفرین کرد و آنان تبدیل بـه دید آنها به او توجهی نکردند آن

اینکه جزاي خود خواهی را با اعطـاي چوبشـان بـراي سـاختن قـایق، دبـاغی و ابـزار آالت کشـ

ال، قطع یک درخت آرجـون بـا مراسـمی مناسـب و بـا احتـرام انجـام مـی شـود ـبه هر ح

رار می گیـرد درخت منتخب یک شب پیش از قطع شدن با هدایایی در آرامش ق

خواهند با آن درخت را قطـع کننـد بـه کـره و عسـل آفتاب آب مقدس به آن می پاشند و تبري را که می

اندازند و قبل از هر کاري از روي تکه اي از چوب آن یک تصویر کنند و نمازگزاران آن را می

ویی دارد که در داروهاي قلبی مورد مصرف قرار جون ارزش دارردرخت آ. کنندمذهبی کنده کاري می

می گیرد و این شانس بشر است که هیجانات عاطفی که پسران سلطان ارواح درخت را تبدیل به درختـان

.آرجون کرد، درمان هایی را هم براي دردهاي قلبی بشر ایجاد نمود

Arjun: اسم انگلیسی

Terminalia Arjuna: اسم گیاه شناسی

Arjun: اسم هندي

Arjune: اسم سانسکریت

Combretceae: خانواده

28

آرجون

دوم بخش باغ زندگی

پودر پوسته این درخت اگر از طریق دهان مصرف شود براي بیماري قلبی مفید خواهد بود .گیرد

این درخت کمتر مورد تمجید و احترام است اما در مرکز هند،

یک روز که آن دو از مصرف زیاد مشروب حرارتشان بسیار باال رفته بود، لباس . دو پسر داشت

در آوردند و وارد رودخانه شدند و با صداي خنده هایشان سعی کردند توجه گروهی از دوشیزگان الهـی

همین. را جلب کنند

دید آنها به او توجهی نکردند آن

اینکه جزاي خود خواهی را با اعطـاي چوبشـان بـراي سـاختن قـایق، دبـاغی و ابـزار آالت کشـ

به هر ح. دـه بدهنـاسلح

درخت منتخب یک شب پیش از قطع شدن با هدایایی در آرامش ق

آفتاب آب مقدس به آن می پاشند و تبري را که می

کنند و نمازگزاران آن را میآغشته می

مذهبی کنده کاري می

می گیرد و این شانس بشر است که هیجانات عاطفی که پسران سلطان ارواح درخت را تبدیل به درختـان

آرجون کرد، درمان هایی را هم براي دردهاي قلبی بشر ایجاد نمود

داروئیگیاهان دوم

شش پا رشد می کند در مناطق نیمه بیابانی هند

هـایی روي پوسـته خـارجی زرد و

-شود و بدین ترتیب صمغ طالیی رنگ معطري از آن خارج مـی

رفتـه شود که از دوران کهن هند تاکنون یک منبع دارویی مهم هندي به شمار مـی

شود یا در اثر حرارت آفتاب ذوب می شـود، وقتـی

شـده براي مراسم مذهبی استفاده می

گیـاه اسـتفاده از ایـن هاي اجراي مراسم خیـرات هنـدي،

شد تا مردان را بـه سـمت خـود شده و به شیوه سنتی توسط دختران باکره هندي در مراسم سوزانده می

برخی صمغی از خود بیرون می دهنـد کـه ارزش آن بـه عنـوان

پریپلوس48

نشان می دهد در اولین

ایـن زمـانی بـود کـه سال پس از میالد مسیح صمغ گیاه، بـین هنـد و یونـان تجـارت مـی شــده اسـت و

Indian Bedellium

Commiphora Mukul

Guggal: اسم هندي

Guggulu: اسم سانسکریت

:Burseraceae

29

گوگوال

دوم

69

شش پا رشد می کند در مناطق نیمه بیابانی هند این گیاه خاردار که بندرت بیش از

هـایی روي پوسـته خـارجی زرد و شکاف هاي زمستانیدر طول ماه. شودیافت می

شود و بدین ترتیب صمغ طالیی رنگ معطري از آن خارج مـی سبز آن ایجاد می

شود که از دوران کهن هند تاکنون یک منبع دارویی مهم هندي به شمار مـی

شود یا در اثر حرارت آفتاب ذوب می شـود، وقتـی در اصل گل این صمغ معطر که در آتش سوزانده می

براي مراسم مذهبی استفاده می گیرد که ل آب گرم ریخته شود شکل شیره چربی را به خود می

هاي اجراي مراسم خیـرات هنـدي، گفته شده است که در اولین دستور العمل

شده و به شیوه سنتی توسط دختران باکره هندي در مراسم سوزانده می

برخی صمغی از خود بیرون می دهنـد کـه ارزش آن بـه عنـوان تقریبا هشت نوع از این گیاه وجود دارد؛

پریپلوسنوشته هاي . یک ماده تحریک کننده از هند تا یونان شناخته شده است

سال پس از میالد مسیح صمغ گیاه، بـین هنـد و یونـان تجـارت مـی شــده اسـت و

Indian Bedellium: اسم انگلیسی

Commiphora Mukul: اسم گیاه شناسی

اسم هندي

اسم سانسکریت

: خانواده

گوگوال

آزمــایش هــاي کلینیکــی ابتــدایی روي بیســت و دو بیمــار

ــی، ــاراحتی قلب ــا ن ــون و چــاق ب فشــار خ

بـه ) بـدلیوم هنـدي (گوگـوال وحشـی

در دوزهاي مجـزا بـه مـدت ... شکل خوردنی مصرف شد

-پــانزده روز تــا یــک مــاه افــت کلســترول خــون و فســفر

وزن بـدن هـم در ... چربی در تمام موارد مشاهده گردید

مطالعــات . ده بیمــار چــاق کــاهش قابــل تــوجهی پیــدا کــرد

ــه ــی زیــاد خــون کــه ن بعــدي در دوازده فــرد داراي چرب

مـورد چـاق، دو مـورد بیمــار قلبـی و یـک مـورد ناخوشــی

دماغی داشتند، نشان داد که استعمال گوگوالي وحشی بـه

شکل خوردنی به طور مـؤثري آلـودگی خـون را کـاهش

. داده و انعقاد را در هر دوازده مورد به تأخیر می اندازد

.گیاهان دارویی هند

)1987(شوراي تحقیقات پزشکی هند

دوم بخش باغ زندگی

.است

در اصل گل این صمغ معطر که در آتش سوزانده می

ل آب گرم ریخته شود شکل شیره چربی را به خود میـداخ

گفته شده است که در اولین دستور العمل. است

شده و به شیوه سنتی توسط دختران باکره هندي در مراسم سوزانده میمی

.جذب کنند

تقریبا هشت نوع از این گیاه وجود دارد؛

یک ماده تحریک کننده از هند تا یونان شناخته شده است

سال پس از میالد مسیح صمغ گیاه، بـین هنـد و یونـان تجـارت مـی شــده اسـت و

٤٨ Periplus

آزمــایش هــاي کلینیکــی ابتــدایی روي بیســت و دو بیمــار

ــی، هیپوکلســترولی ــاراحتی قلب ــا ن چــاق ب

گوگـوال وحشـی . انجـام شـد .. دیابت

شکل خوردنی مصرف شد

پــانزده روز تــا یــک مــاه افــت کلســترول خــون و فســفر

چربی در تمام موارد مشاهده گردید

ده بیمــار چــاق کــاهش قابــل تــوجهی پیــدا کــرد

ــه ــی زیــاد خــون کــه ن بعــدي در دوازده فــرد داراي چرب

مـورد چـاق، دو مـورد بیمــار قلبـی و یـک مـورد ناخوشــی

دماغی داشتند، نشان داد که استعمال گوگوالي وحشی بـه

شکل خوردنی به طور مـؤثري آلـودگی خـون را کـاهش

داده و انعقاد را در هر دوازده مورد به تأخیر می اندازد

شوراي تحقیقات پزشکی هند

داروئیگیاهان دوم

تنها بخش گوگوالي هندي . چــاراکا فعالیت هاي پزشکی خود را در کتــاب قوانینش توضیح داده است

صمغ معطر آن اسـت کـه از آن داروهـایی بـراي درمـان ورم

. شودمفاصل، از دست دادن آب بدن، روماتیسم و ناراحتی هاي غدد و عصبی گرفته می

هاي کلینیکی عصر حاضر مقداري استروئید در صمغ گیاه پیدا کرده اند که اثر آن در درمـان

چاراکـا همچنـین بـه . رتیزون و ضد تورم ثابت شده اسـت

الزم بـه ذکـر اسـت . فعالیت دارویی این صمغ در کاهش وزن و نیز خطرات موجود در آن اشاره می کند

.دیک در طول قرنها تائید شده است

دوم

70

چــاراکا فعالیت هاي پزشکی خود را در کتــاب قوانینش توضیح داده است

صمغ معطر آن اسـت کـه از آن داروهـایی بـراي درمـان ورم که توسط علم آیورودیک استفاده می شود

مفاصل، از دست دادن آب بدن، روماتیسم و ناراحتی هاي غدد و عصبی گرفته می

هاي کلینیکی عصر حاضر مقداري استروئید در صمغ گیاه پیدا کرده اند که اثر آن در درمـان

رتیزون و ضد تورم ثابت شده اسـت هیدروکو مشکالت فرعی ورم مفاصل به عنوان،

فعالیت دارویی این صمغ در کاهش وزن و نیز خطرات موجود در آن اشاره می کند

دیک در طول قرنها تائید شده استوکه مشاهدات وي به طور مکرر از طریق پزشکان آیور

دوم بخش باغ زندگی

چــاراکا فعالیت هاي پزشکی خود را در کتــاب قوانینش توضیح داده است

که توسط علم آیورودیک استفاده می شود

مفاصل، از دست دادن آب بدن، روماتیسم و ناراحتی هاي غدد و عصبی گرفته می

هاي کلینیکی عصر حاضر مقداري استروئید در صمغ گیاه پیدا کرده اند که اثر آن در درمـان در آزمایش

مشکالت فرعی ورم مفاصل به عنوان،

فعالیت دارویی این صمغ در کاهش وزن و نیز خطرات موجود در آن اشاره می کند

که مشاهدات وي به طور مکرر از طریق پزشکان آیور

داروئیگیاهان دوم دوم

71

دوم بخش باغ زندگی

داروئیگیاهان دوم

به نظر می رسـد سیب خاردار هندي یا تاتوره که محلی ها آن را با این نام می شناسند،

-هاي هیمالیا از خاك و زمین بایر رشد مـی

اما احتماال این گیاه از یونان به هند آورده شده و گویا در یونان از برگ هاي آن

دانه هاي کاشته شـده . براي پیشگویی توسط کشیشان معبد دلفی استفاده می شده است

گویـد یک تئوري دیگر مـی . ی شوند

هاي مسافر که بین هند و زیستگاه اصلی این گیاه، در حاشیه

نـد و هـاي قـدیم بـا ایـن میـوه آشـنا بود

ایـن گیـاه . هـاي آن آگـاهی داشـتند

داروهاي سـاخته شـده از سـیب خـاردار توسـط پزشـکان

نـدازه آن باعـث گیـرد چـرا کـه مقـدار بـیش از ا

در حقیقت در زمانی که بریتانیایی ها به هند وارد شدند دانه هاي سمی سیب خاردار، داروي منتخب براي

خودکشی یا آدم کشی هندیان بود و یادداشت هاي پزشکی ساالنه از قبایل تحت سلطه امپراتوري بریتانیـا

.در اثر استفاده از تاتوره سمی به وقوع پیوسته است

دوم

72

سیب خاردار هندي یا تاتوره که محلی ها آن را با این نام می شناسند،

هاي هیمالیا از خاك و زمین بایر رشد مـی ترین درختچه هندي باشد که پاي تپهبومی

اما احتماال این گیاه از یونان به هند آورده شده و گویا در یونان از برگ هاي آن . کند

براي پیشگویی توسط کشیشان معبد دلفی استفاده می شده است

ی شونددر خاك این گیاه در کشتی هاي تجـاري به عنـوان وزنه استفـاده م

هاي مسافر که بین هند و زیستگاه اصلی این گیاه، در حاشیه هاي این درختچه توسط کاروان کولی

. کردند؛ پراکنده شده استدریاي خزر، سفر می

هـاي قـدیم بـا ایـن میـوه آشـنا بود به هر حال زمانی که سیب خاردار براي اولین بار ظاهر شد، هندي

هـاي آن آگـاهی داشـتند هـاي زهـرآگین دانـه پزشکان اولیـه آیورودیـک نسـبت بـه ویژگـی

داروهاي سـاخته شـده از سـیب خـاردار توسـط پزشـکان . خصوصیاتی مشابه با بالدنا دارد، اما قویتر است

گیـرد چـرا کـه مقـدار بـیش از ا آیورودیک با دقت فوق العاده اي مورد استفاده قرار می

. مسمومیت کشنده خواهد شد

در حقیقت در زمانی که بریتانیایی ها به هند وارد شدند دانه هاي سمی سیب خاردار، داروي منتخب براي

خودکشی یا آدم کشی هندیان بود و یادداشت هاي پزشکی ساالنه از قبایل تحت سلطه امپراتوري بریتانیـا

در اثر استفاده از تاتوره سمی به وقوع پیوسته استپر از موارد جنایت هایی است که

Thorn Apple: اسم انگلیسی

Datura Alba: اسم گیاه شناسی

Dhatura: اسم هندي

Dhatura: اسم سانسکریت

Solanaceae: خانواده

30

سیب خاردار

دوم بخش باغ زندگی

سیب خاردار هندي یا تاتوره که محلی ها آن را با این نام می شناسند،

بومی

کند

براي پیشگویی توسط کشیشان معبد دلفی استفاده می شده است

در خاك این گیاه در کشتی هاي تجـاري به عنـوان وزنه استفـاده م

هاي این درختچه توسط کاروان کولیکه دانه

دریاي خزر، سفر می

به هر حال زمانی که سیب خاردار براي اولین بار ظاهر شد، هندي

پزشکان اولیـه آیورودیـک نسـبت بـه ویژگـی

خصوصیاتی مشابه با بالدنا دارد، اما قویتر است

آیورودیک با دقت فوق العاده اي مورد استفاده قرار می

مسمومیت کشنده خواهد شد

در حقیقت در زمانی که بریتانیایی ها به هند وارد شدند دانه هاي سمی سیب خاردار، داروي منتخب براي

خودکشی یا آدم کشی هندیان بود و یادداشت هاي پزشکی ساالنه از قبایل تحت سلطه امپراتوري بریتانیـا

پر از موارد جنایت هایی است که

داروئیگیاهان دوم

حتی امروزه هم، یکی از دالیل مرگ و میر کودکان در نواحی کشت این گیاه آن است که دانه هاي نیمه

گل آن با کاسه سفید و بزرگ، ویژگی تخدیري و اغفال کننده دارد که آنهـا را

-اما پزشکان آیورودیک در داروهاي خود براي بیمارانی که نـاراحتی

. کنندهاي روحی یا دماغی، برونشیت، آسم، سیاه سرفه و گرفتگی مثانه دارند، از این گیاه استفاده می

هاي مخدر تاتوره بیشتر در برگ هاي آن مشاهده شده که یا پودر می شود یا بـه صـورت رول بـه

همچنین دانه هاي سمی آن خـرد

.

جالب است بدانید براي درمان هاري، طب آیوردیک تنتور، دانه هاي تاتوره را به صورت داخلی مصرف

اي پیشرفته کلینیکی عنصري را پیدا کرده اند که اثر اغفال کننده تـاتوره را بـه عنـوان

برگ خشک یا نمک تاتوره دارد و مقاالت جدید در مجالت پزشکی غرب انجـام مطالعـات بیشـتر روي

اثرات نمک تاتوره را براي بهبود هاري، در دنیایی که هـیچ داروي دیگـري قابلیـت درمـان ایـن بیمـاري

دوم

73

حتی امروزه هم، یکی از دالیل مرگ و میر کودکان در نواحی کشت این گیاه آن است که دانه هاي نیمه

گل آن با کاسه سفید و بزرگ، ویژگی تخدیري و اغفال کننده دارد که آنهـا را . رسیده آن را می خورند

اما پزشکان آیورودیک در داروهاي خود براي بیمارانی که نـاراحتی . کندمی تبدیل به ماده اي سکرآور

هاي روحی یا دماغی، برونشیت، آسم، سیاه سرفه و گرفتگی مثانه دارند، از این گیاه استفاده می

هاي مخدر تاتوره بیشتر در برگ هاي آن مشاهده شده که یا پودر می شود یا بـه صـورت رول بـه

همچنین دانه هاي سمی آن خـرد . ان نوعی سیگار کشیده می شود و براي تسکین آسم به کار می رود

. شده و براي افزایش میل جنسی روي ارگان هاي تناسلی مالیده می شود

جالب است بدانید براي درمان هاري، طب آیوردیک تنتور، دانه هاي تاتوره را به صورت داخلی مصرف

اي پیشرفته کلینیکی عنصري را پیدا کرده اند که اثر اغفال کننده تـاتوره را بـه عنـوان

برگ خشک یا نمک تاتوره دارد و مقاالت جدید در مجالت پزشکی غرب انجـام مطالعـات بیشـتر روي

اثرات نمک تاتوره را براي بهبود هاري، در دنیایی که هـیچ داروي دیگـري قابلیـت درمـان ایـن بیمـاري

.لک و وحشتناك را ندارد، توصیه می کنند

دوم بخش باغ زندگی

حتی امروزه هم، یکی از دالیل مرگ و میر کودکان در نواحی کشت این گیاه آن است که دانه هاي نیمه

رسیده آن را می خورند

تبدیل به ماده اي سکرآور

هاي روحی یا دماغی، برونشیت، آسم، سیاه سرفه و گرفتگی مثانه دارند، از این گیاه استفاده می

هاي مخدر تاتوره بیشتر در برگ هاي آن مشاهده شده که یا پودر می شود یا بـه صـورت رول بـه ویژگی

ان نوعی سیگار کشیده می شود و براي تسکین آسم به کار می رودعنو

شده و براي افزایش میل جنسی روي ارگان هاي تناسلی مالیده می شود

جالب است بدانید براي درمان هاري، طب آیوردیک تنتور، دانه هاي تاتوره را به صورت داخلی مصرف

اي پیشرفته کلینیکی عنصري را پیدا کرده اند که اثر اغفال کننده تـاتوره را بـه عنـوان آزمایش ه. می کند

برگ خشک یا نمک تاتوره دارد و مقاالت جدید در مجالت پزشکی غرب انجـام مطالعـات بیشـتر روي

اثرات نمک تاتوره را براي بهبود هاري، در دنیایی که هـیچ داروي دیگـري قابلیـت درمـان ایـن بیمـاري

لک و وحشتناك را ندارد، توصیه می کنندمه

داروئیگیاهان دوم دوم

74

دوم بخش باغ زندگی

داروئیگیاهان دوم دوم

75

دوم بخش باغ زندگی

داروئیگیاهان دوم

نام غربی این گیاه یعنی گیالس، باعث این اشتباه می شود که عموما تصور می شود

این میوه خوردنی است در حالی که دانه هاي درون گیالس زمستانی سمی هستند و

. پزشکان آیورودیک تنها از ریشه و برگ هاي آن به عنوان دارو استفاده می کنند

. درون ایـن گیـاه سـه مـاده شـبه قلیـایی وجـود دارد

پزشـکان آیورودیـک دم کـرده

از . برگ هاي آن را به دلیل خاصیت مخدر براي بیمارانی که از اضطراب رنج می برند، استفاده می کنند

رویی مغذي نه تنها براي اطفال و کودکان در

. حال رشد استفاده می کنند بلکه براي حفظ سالمتی کودك نارس و بیش از حد الغر هم به کار می برند

کمبـود پزشکان آیورودیک همچنین معتقدند ریشه این گیاه مشخصا تعداد اسپرم ها را در بیمارانی که از

قـدیم شاید خصوصیات شفابخشی آن بر اساس اعتقادات سنتی موجـود از

. کنند و براي تحریک میل جنسی با شیره و کره می خورند

چاراکا اثر داروي به دست آمده از ریشه گیالس زمستانی را در بهبود بیماري هاي مقعدي مـورد سـتایش

اه به عنوان پماد به صورت استعمال خارجی براي بیماري هاي پوستی و به خصوص

. بوته این گیاه در بیشتر نسخه هاي آیورودیک براي از بین بردن ضعف عمـومی بـدن معرفـی شـده اسـت

بیمـاران تـب روماتیسـمی و زنـان

گیالس زمستانی

دوم

76

نام غربی این گیاه یعنی گیالس، باعث این اشتباه می شود که عموما تصور می شود

این میوه خوردنی است در حالی که دانه هاي درون گیالس زمستانی سمی هستند و

پزشکان آیورودیک تنها از ریشه و برگ هاي آن به عنوان دارو استفاده می کنند

درون ایـن گیـاه سـه مـاده شـبه قلیـایی وجـود دارد تاکنون مشخص شده است کـه

پزشـکان آیورودیـک دم کـرده . گیالس زمستانی تلـخ ویژگـی خـواب آوري دارد

برگ هاي آن را به دلیل خاصیت مخدر براي بیمارانی که از اضطراب رنج می برند، استفاده می کنند

رویی مغذي نه تنها براي اطفال و کودکان در آور و داطرف دیگر ریشه آن را پودر کرده و به عنوان نشاط

حال رشد استفاده می کنند بلکه براي حفظ سالمتی کودك نارس و بیش از حد الغر هم به کار می برند

پزشکان آیورودیک همچنین معتقدند ریشه این گیاه مشخصا تعداد اسپرم ها را در بیمارانی که از

شاید خصوصیات شفابخشی آن بر اساس اعتقادات سنتی موجـود از .منی رنج می برند، باال می برد

کنند و براي تحریک میل جنسی با شیره و کره می خورندآمده است که ریشه آن را پودر می

چاراکا اثر داروي به دست آمده از ریشه گیالس زمستانی را در بهبود بیماري هاي مقعدي مـورد سـتایش

اه به عنوان پماد به صورت استعمال خارجی براي بیماري هاي پوستی و به خصوص این گی

.دادن رنگدانه هاي آن مصرف می شود

بوته این گیاه در بیشتر نسخه هاي آیورودیک براي از بین بردن ضعف عمـومی بـدن معرفـی شـده اسـت

بیمـاران تـب روماتیسـمی و زنـان خصوصیات شفابخش دیگرآن براي تقویت حافظه در زمان پیري، براي

.باردار نیز به کار گرفته می شود

Winter Cherry: اسم انگلیسی

Withamia Sommifera: اسم گیاه شناسی

Asagandha: اسم هندي

Ashvagandha :اسم سانسکریت

Solanaceae: خانواده

31

گیالس زمستانی

دوم بخش باغ زندگی

برگ هاي آن را به دلیل خاصیت مخدر براي بیمارانی که از اضطراب رنج می برند، استفاده می کنند

طرف دیگر ریشه آن را پودر کرده و به عنوان نشاط

حال رشد استفاده می کنند بلکه براي حفظ سالمتی کودك نارس و بیش از حد الغر هم به کار می برند

پزشکان آیورودیک همچنین معتقدند ریشه این گیاه مشخصا تعداد اسپرم ها را در بیمارانی که از

منی رنج می برند، باال می برد

آمده است که ریشه آن را پودر می

چاراکا اثر داروي به دست آمده از ریشه گیالس زمستانی را در بهبود بیماري هاي مقعدي مـورد سـتایش

این گی. قرار داده است

دادن رنگدانه هاي آن مصرف می شوداز دست

بوته این گیاه در بیشتر نسخه هاي آیورودیک براي از بین بردن ضعف عمـومی بـدن معرفـی شـده اسـت

خصوصیات شفابخش دیگرآن براي تقویت حافظه در زمان پیري، براي

باردار نیز به کار گرفته می شود

: سومبخش

خوراکیگیاهان

راکیخوگیاهان سوم سوم

77

سوم بخش باغ زندگی

راکیخوگیاهان سوم

-گل هـاي این گیاه کوچک و معطــر زیر نور آفتاب باز می شوند و عطر خود را به دانه

این دانه ها براي کاري، ســرکه و نــان

، دانه است از میان اولین محصوالتی که توسط بشر کشت داده شده

دانه هـاي خـرد شـده . زیره برشته شده داراي خاصیت هضم کنندگی بسیار باال می باشد

به دلیل قابلیت هضـم آسـان و خـارج کـردن گـاز

مـادران . کننـد معده و روده پزشکان آیورودیک آن را براي اسهال خونی و اسهال شکمی نیز توصـیه مـی

هندیان این گیاه را براي غذاهاي فصلی

این گیاه از قدیم هم به عنوان رژیم غذایی زنان

مادرانی که طفل تازه به دنیا آمـده دارنـد از

هـا بـه آن هم براي برخی حساسیت

جات مهـم هنـد بـا هادوی از عنوان یکی

در قرن هفدهم از . ها، توسط اروپاییان به کار می رفت

هـاي هـاي دادگـاه امپراتوري عثمانی و در تهیه نان و کیـک

-کنار خیابان به فروش مـی که هاي سبکی

ها مخلوط آن با آب لیمو و تمبر هندي به عنوان خنک کننده و

این ترکیب براي ناراحتی معده و بیماري هاي تابستانی مناطق حاره هم مناسب

Cumin: اسم انگلیسی

Cuminum: اسم گیاه شناسی Cyminum

Jeera: اسم هندي

Jiraka: اسم سانسکریت

Unbelliferae: خانواده

سوم

78

گل هـاي این گیاه کوچک و معطــر زیر نور آفتاب باز می شوند و عطر خود را به دانه

این دانه ها براي کاري، ســرکه و نــان .کنندهایی بی نظیرند، منتقل میهایشان که ادویه

از میان اولین محصوالتی که توسط بشر کشت داده شده. استفـــاده می شود

زیره برشته شده داراي خاصیت هضم کنندگی بسیار باال می باشد

به دلیل قابلیت هضـم آسـان و خـارج کـردن گـاز . سوء هاضمه مصرف دارویی دارند

معده و روده پزشکان آیورودیک آن را براي اسهال خونی و اسهال شکمی نیز توصـیه مـی

هندیان این گیاه را براي غذاهاي فصلی .می دهند آب مخلوط کرده و به کودکان خود

این گیاه از قدیم هم به عنوان رژیم غذایی زنان . دانندگذرانند الزم میمارانی که دوره نقاهتشان را می

مادرانی که طفل تازه به دنیا آمـده دارنـد از . باردار براي رفع تهوع صبحگاهی آنان استفاده می شده است

آن هم براي برخی حساسیت در عین حال روغن. کنندزیره براي افزایش مقدار شیرشان استفاده می

عنوان یکی به داشت و نقش مهمی تجارت در درقرون وسطی زیره

ها، توسط اروپاییان به کار می رفتروغن معطرش براي خوش بو کردن انواع نوشیدنی

امپراتوري عثمانی و در تهیه نان و کیـک دانه هاي برشته آن در پخت غذاهاي اسالمی

هاي سبکیدانه زیره را درخوراکی امروزه در هند . اروپایی استفاده می شد

ها مخلوط آن با آب لیمو و تمبر هندي به عنوان خنک کننده و کنند و در برخی مهمانی

این ترکیب براي ناراحتی معده و بیماري هاي تابستانی مناطق حاره هم مناسب . رف می شود

اسم انگلیسی

اسم گیاه شناسی

اسم سانسکریت

خانواده

32

زیره سبزقطـره کـره کوبیده زیره سبز بسیار مفید اسـت؛ یـک

آب شده و کمی نمک دریایی به آن اضافه کنید، مجـددا

ــد ــوب بکوبی ــتفاده ... خ ــرب اس ــیش عق بــراي ن

)قرن اول پس از میالد(ا قوانین چاراک

سوم بخش باغ زندگی

گل هـاي این گیاه کوچک و معطــر زیر نور آفتاب باز می شوند و عطر خود را به دانه

هایشان که ادویه

استفـــاده می شود

زیره برشته شده داراي خاصیت هضم کنندگی بسیار باال می باشد

سوء هاضمه مصرف دارویی دارند زیره هم براي رفع

معده و روده پزشکان آیورودیک آن را براي اسهال خونی و اسهال شکمی نیز توصـیه مـی

آب مخلوط کرده و به کودکان خود با هندي نیز آن را

مارانی که دوره نقاهتشان را میو بی

باردار براي رفع تهوع صبحگاهی آنان استفاده می شده است

زیره براي افزایش مقدار شیرشان استفاده می

درقرون وسطی زیره.رود کار می

روغن معطرش براي خوش بو کردن انواع نوشیدنی

دانه هاي برشته آن در پخت غذاهاي اسالمی

اروپایی استفاده می شد

کنند و در برخی مهمانیرسند، استفاده می

رف می شوداشتها آور مص

. است

کوبیده زیره سبز بسیار مفید اسـت؛ یـک

آب شده و کمی نمک دریایی به آن اضافه کنید، مجـددا

ــد آن را ــوب بکوبی خ

...کنید

قوانین چاراک

راکیخوگیاهان سوم

فلفل سیاه مرغوب به عنوان طالي

. سیاه شناخته شده است و هنوز هم از سـاحل ماالبـار جنـوب هنـد آورده مـی شـود

.را هم به عنوان ادویه و هم به عنوان دارو از هند وارد می کردند

از این موضوع در نسخه هـایش اسـتفاده کـرد و رومـی هـا در نوشـته

گفته شده است زمانی که آتیال از قـوم تاتـار، اروپـا را غـارت

.ه عنوان بخشی از غرامت جنگی براي روم طلب کرد

در هند یک دانه فلفل سیاه اغلب به چاي اضافه می شود که خوشبوکننده دهـان، و محـرك و نشـاط آور

اما مصرف اصلی فلفل سیاه به . همچنین براي درمان لوزه یک جفت دانه فلفل سیاه را می مکند

هاي فلفل سیاه را به عنوان ماده نگهدارنده در آشپزخانه ها به برنج، گوشت و

طـب آیورودیـک . پودر آن افزودنی اصلی ادویه جات و بن مایه پودر کاري است

سـرفه، زکـام و برونشـیت و فلفل سیاه را براي معده بی ضرر می داند و آن را براي درمان سرماخوردگی،

اسـت کـه piperineیکی از اجـزاء اصـلی فلفـل سـیاه مـاده

Black Pepper: اسم انگلیسی

Piper: اسم گیاه شناسی Nigrum

Kacimrich: اسم هندي

Marica: اسم سانسکریت

Piperceae: خانواده

سوم

79

فلفل سیاه مرغوب به عنوان طالي . فلفل سیاه یکی از مهمترین اقالم تجارت هند بود

سیاه شناخته شده است و هنوز هم از سـاحل ماالبـار جنـوب هنـد آورده مـی شـود

را هم به عنوان ادویه و هم به عنوان دارو از هند وارد می کردندیونانیان فلفل سیاه

سهیپوکرات49

از این موضوع در نسخه هـایش اسـتفاده کـرد و رومـی هـا در نوشـته

گفته شده است زمانی که آتیال از قـوم تاتـار، اروپـا را غـارت . هایشان در قرن پنجم به آن اشاره کرده اند

ه عنوان بخشی از غرامت جنگی براي روم طلب کردکرد سه هزار پوند فلفل سیاه ب

در هند یک دانه فلفل سیاه اغلب به چاي اضافه می شود که خوشبوکننده دهـان، و محـرك و نشـاط آور

همچنین براي درمان لوزه یک جفت دانه فلفل سیاه را می مکند

هاي فلفل سیاه را به عنوان ماده نگهدارنده در آشپزخانه ها به برنج، گوشت و عنوان نگه دارنده است؛ دانه

پودر آن افزودنی اصلی ادویه جات و بن مایه پودر کاري است. سرکه اضافه می کنند

فلفل سیاه را براي معده بی ضرر می داند و آن را براي درمان سرماخوردگی،

یکی از اجـزاء اصـلی فلفـل سـیاه مـاده .هاي روده و یبوست هم به کار می برد

اسم انگلیسی

اسم گیاه شناسی

اسم هندي

اسم سانسکریت

خانواده

33

فلفل سیاهروزگاري در دوره اوج تجارت با پرتغال،کشت فلفل سیاه

بازرگانـان ". براي قدرت حکومـت بـه خطـري تبـدیل شـد

پرتغــال ایــن فلفــل را انبــار نمــی کننــد،آنها را از ریشــه در

زمـورین "!آورده و از تاکستان هایشـان خـارج مـی کننـد

آیــا بگذاریــد ایــن کــار را بکننــد، ":

پرتغال می تواند آن آخرین بـاران موسـمی کـه بـه فلفـل هـا

"طعمی خوش می دهد را هم با خود ببرد؟

افسانه ماالبار

سوم بخش باغ زندگی

هایشان در قرن پنجم به آن اشاره کرده اند

کرد سه هزار پوند فلفل سیاه ب

در هند یک دانه فلفل سیاه اغلب به چاي اضافه می شود که خوشبوکننده دهـان، و محـرك و نشـاط آور

همچنین براي درمان لوزه یک جفت دانه فلفل سیاه را می مکند . می باشد

عنوان نگه دارنده است؛ دانه

سرکه اضافه می کنند

فلفل سیاه را براي معده بی ضرر می داند و آن را براي درمان سرماخوردگی،

هاي روده و یبوست هم به کار می برد کرم

٤٩ Hippocrates

روزگاري در دوره اوج تجارت با پرتغال،کشت فلفل سیاه

براي قدرت حکومـت بـه خطـري تبـدیل شـد

پرتغــال ایــن فلفــل را انبــار نمــی کننــد،آنها را از ریشــه در

آورده و از تاکستان هایشـان خـارج مـی کننـد

: پادشــاه کالیکــات گفــت

پرتغال می تواند آن آخرین بـاران موسـمی کـه بـه فلفـل هـا

طعمی خوش می دهد را هم با خود ببرد؟

راکیخوگیاهان سوم

خاصیت قلیایی دارد،به همین دلیل فلفل سیاه به عنوان یکی از مواد اصلی در درمـان وبـا در هنـد شـناخته

توصیه می کنند که با دسـتور زیـر تهیـه و مصـرف

به خوبی بـا هـم مخلـوط و بـه

از این مقـدار یـک دوز را هـر دو سـاعت و در صـورت

ـ ود تریـاك الزم به ذکر است که به جهت وج

سوم

80

خاصیت قلیایی دارد،به همین دلیل فلفل سیاه به عنوان یکی از مواد اصلی در درمـان وبـا در هنـد شـناخته

توصیه می کنند که با دسـتور زیـر تهیـه و مصـرف اـوبراي ـی را بـک قرصـان آیورودی

به خوبی بـا هـم مخلـوط و بـه را ) گرم 20هر کدام از(فلفل سیاه، آنغوزه و تریاك

از این مقـدار یـک دوز را هـر دو سـاعت و در صـورت . دوازده قسمت تقسیم کنید

ـ . لزوم هر یک ساعت مصرف نماییـد الزم به ذکر است که به جهت وج

».در این ترکیب نباید مدت زیادي از آن مصرف نمود

سوم بخش باغ زندگی

خاصیت قلیایی دارد،به همین دلیل فلفل سیاه به عنوان یکی از مواد اصلی در درمـان وبـا در هنـد شـناخته

. شده است

ان آیورودیـال پزشکـدر بنگ

:می شود

فلفل سیاه، آنغوزه و تریاك «

دوازده قسمت تقسیم کنید

لزوم هر یک ساعت مصرف نماییـد

در این ترکیب نباید مدت زیادي از آن مصرف نمود

راکیخوگیاهان سوم سوم

81

سوم بخش باغ زندگی

راکیخوگیاهان سوم سوم

82

سوم بخش باغ زندگی

راکیخوگیاهان سوم

برگ هاي آن را قطعه قطعه . گشنیز یکی از گیاهان معروف هندي براي طبخ غذا است

تخم گشنیز را برشته کـرده و خـرد

ی قسمت هاي ـدر برخ. اي براي غذاهاي خوشمزه تهیه می کنند

پزند و بـوي دانـه خشـک شـده ایـن

افـزایش ادرار مصـرف ایـن گیـاه در

در صـورت وجـود آفـت در . و به عنوان خنک کننده براي از بین بردن تـب اسـتفاده مـی شـود

غـر غـره مـی کننـد کـه خـود هاي خرد و برشته شده آن را مخلـوط بـا آب،

و به عنوان لوسـیون بـراي بـر یا اینکه آن را با آب سرد مخلوط کرده

وان ـاي آن بـه عنـ ـز و دانـه هـ ـه بـرگ هـاي گشنیـ

به نظر می رسد که این مورد آخر علت تجـارت

ایـن .ي از دوران بسـیار کهـن بـوده اسـت

تـا اینکـه و دیگر پزشکان یونان آن را به کار می بردنـد،

و به عنوان یک داروي گیـاهی ارزش هاي دارویی آن شناخته شد و توسط رومیان به اروپا معرفی گردید

Coriander: اسم انگلیسی

Coriandrum: اسم گیاه شناسی Sativum

Dhaniya: اسم هندي

Dhanyka: اسم سانسکریت

Umbelli: خانواده Ferae

سوم

83

گشنیز یکی از گیاهان معروف هندي براي طبخ غذا است

تخم گشنیز را برشته کـرده و خـرد . کرده و روي گوشت کاري و سبزیجات می پاشند

اي براي غذاهاي خوشمزه تهیه می کنندکنند و از آن ادویهمی

پزند و بـوي دانـه خشـک شـده ایـن هاي آن را به عنوان یک نوع سبزي مید برگـهن

. هاي هند تشخیص دادگیاه را می توان در بسیاري از نوشیدنی

مصـرف ایـن گیـاه در . دیک گشنیز را براي کارهاي بیشماري استفاده می کند

و به عنوان خنک کننده براي از بین بردن تـب اسـتفاده مـی شـود

هاي خرد و برشته شده آن را مخلـوط بـا آب، دهان، به عنوان شوینده دانه

یا اینکه آن را با آب سرد مخلوط کرده مرهمی براي زخم هاي دهان است

ه بـرگ هـاي گشنیـ ـگذشت در .طرف کردن التهاب چشم استفاده می کنند

به نظر می رسد که این مورد آخر علت تجـارت . م کننده و تقویت قدرت مردانگی به کار می رفت

ي از دوران بسـیار کهـن بـوده اسـت گسترده این گیاه به عنوان ماده خوشبـوي محـــرك و ادویــه ا

. موضوع را می توان از یافتن دانه آن در مقبره هاي مصري متوجه شد

و دیگر پزشکان یونان آن را به کار می بردنـد، سگشنیز مصرف دارویی هم داشته که هیپوکرات

ارزش هاي دارویی آن شناخته شد و توسط رومیان به اروپا معرفی گردید

.در دوران اولیه اروپا استفاده گردید

اسم انگلیسی

اسم گیاه شناسی

اسم هندي

اسم سانسکریت

خانواده

34

گشنیزو روي گشنیز و بادام چپیولیک را به مقدار مساوي تهیـه

این مقدار براي مصـرف یـک . آتش برشته کرده و دم کنید

. هفته در درمان سرگیجه مفید است

نسخه آیورودیک

و نیـز ... آب گشنیز براي خونریزي بینـی مناسـب اسـت

مخلوط با آب مصرف مـی شـود، در وقتی به صورت پودر

. درمان تپش قلب مفید است

) 1484(آزمایشگاه گیاه شناسی

سوم بخش باغ زندگی

گشنیز یکی از گیاهان معروف هندي براي طبخ غذا است

کرده و روي گوشت کاري و سبزیجات می پاشند

می

هن

گیاه را می توان در بسیاري از نوشیدنی

دیک گشنیز را براي کارهاي بیشماري استفاده می کندوطب آیور

و به عنوان خنک کننده براي از بین بردن تـب اسـتفاده مـی شـود موثراست

دهان، به عنوان شوینده دانه

مرهمی براي زخم هاي دهان است

طرف کردن التهاب چشم استفاده می کنند

م کننده و تقویت قدرت مردانگی به کار می رفتـهض

گسترده این گیاه به عنوان ماده خوشبـوي محـــرك و ادویــه ا

موضوع را می توان از یافتن دانه آن در مقبره هاي مصري متوجه شد

گشنیز مصرف دارویی هم داشته که هیپوکرات

ارزش هاي دارویی آن شناخته شد و توسط رومیان به اروپا معرفی گردید

در دوران اولیه اروپا استفاده گردید

گشنیز و بادام چپیولیک را به مقدار مساوي تهیـه

آتش برشته کرده و دم کنید

هفته در درمان سرگیجه مفید است

آب گشنیز براي خونریزي بینـی مناسـب اسـت

وقتی به صورت پودر

درمان تپش قلب مفید است

راکیخوگیاهان سوم

. خاص و گوشت طالیی اش شاید معروفترین میوه هنـدي بـه شـمار مـی رود

خوشبختانه براي هندیان، میوه هاي درخت انبـه در گرمـاي تابسـتان پـیش از بـاران هـاي

از آنجا که مصرف انبه در گرماي تابسـتان و در مقابـل آفتـاب

از انبه نوشیدنی تهیه مـی کننـد و آن را

ترکیب آب انبـه بـا نمـک . براي رفع تشنگی و پایین آوردن دماي بدن در طول تابستان مصرف می کنند

اگر این آب را با شیر مخلوط کنیم، خمیـر

. ر استـثخون هم مؤ ارـالت فش

این کار نه تنهـا میـوه را تـازه . داري می کردند

. نگه می دارد بلکه مقدار روغن تربانتین، صمغ موجود در ساقه آن را کاهش می دهد

در طول سال انبه در رژیم غـذایی

هندیان مصرف می شود؛ در تابستان که بدن با عرق کردن نمک خود را از دست مـی دهـد، انبـه خـام را

قطعه قطعه کرده و با نمک می خورند و براي مقابله با سرماي زمستان نیز آن را در روغن انداخته و ترشی

گندزدا هسـتند انبه شاخه هاي. اما تنها میوه انبه نیست که در طب آیورودیک مورد استفاده قرار می گیرد

دم کرده پوست درخت انبه براي درمان اسهال

رمان ترشحات زنانه دانه بزرگ براي د

در گذشته مغز دانه آن مدت ها بـراي درمـان اسـهال

Mango:اسم انگلیسی

Magifera: اسم گیاه شناسی Indica

Aam: اسم هندي

Amra: اسم سانسکریت

Anacardiaceae: خانواده

سوم

84

خاص و گوشت طالیی اش شاید معروفترین میوه هنـدي بـه شـمار مـی رود انبه با شکل

خوشبختانه براي هندیان، میوه هاي درخت انبـه در گرمـاي تابسـتان پـیش از بـاران هـاي

از آنجا که مصرف انبه در گرماي تابسـتان و در مقابـل آفتـاب . موسمی به عمل می آیند

از انبه نوشیدنی تهیه مـی کننـد و آن را زدگی موثر است، در سراسر هند به طرق مختلف

براي رفع تشنگی و پایین آوردن دماي بدن در طول تابستان مصرف می کنند

اگر این آب را با شیر مخلوط کنیم، خمیـر . سیاه، شیره چغندر و زیره سیاه این خاصیت را تقویت می کند

الت فشـبجوشانیم براي درمان دیابت و مشکاگر میوه انبه را .

داري می کردندـرد نگهـل هاي آب سـده را در سطـم انبه هاي رسی

نگه می دارد بلکه مقدار روغن تربانتین، صمغ موجود در ساقه آن را کاهش می دهد

در طول سال انبه در رژیم غـذایی . موجود در آن معروف است Cو ویتامین بوي شدید و طعم شیرین آن

هندیان مصرف می شود؛ در تابستان که بدن با عرق کردن نمک خود را از دست مـی دهـد، انبـه خـام را

قطعه قطعه کرده و با نمک می خورند و براي مقابله با سرماي زمستان نیز آن را در روغن انداخته و ترشی

اما تنها میوه انبه نیست که در طب آیورودیک مورد استفاده قرار می گیرد

دم کرده پوست درخت انبه براي درمان اسهال . و به عنوان مسواك براي بهداشت دهان مصرف می شوند

براي د. خونی و تنظیم خونریزي بیش از حد زمان قاعدگی به کار می رود

در گذشته مغز دانه آن مدت ها بـراي درمـان اسـهال . انبه را پودر کرده و در قسمت دهانه رحم می مالند

. خونی به کار می رفته است

اسم انگلیسی

اسم گیاه شناسی

اسم سانسکریت

خانواده

35

انبه ... این میوه زیباي باغ هندوستان

)1535-باهور نامه ( امپراتور مغول

اي پسر، این انبه ها را قاچ کن و سـپس قطعـه قطعـه کـن،

داشت و مهمترین کار زیرا با این کار طعم بهتري خواهند

ــت، ــاي طبیعــی اس ــیدنی ه ــیس کردنشــان در نوش ــون خ چ

)1563- داروهاي هند(گارسیا وا اورتا

سوم بخش باغ زندگی

انبه با شکل

خوشبختانه براي هندیان، میوه هاي درخت انبـه در گرمـاي تابسـتان پـیش از بـاران هـاي

موسمی به عمل می آیند

زدگی موثر است، در سراسر هند به طرق مختلف

براي رفع تشنگی و پایین آوردن دماي بدن در طول تابستان مصرف می کنند

سیاه، شیره چغندر و زیره سیاه این خاصیت را تقویت می کند

. انبه حاصل می شود

م انبه هاي رسیـاز قدی

نگه می دارد بلکه مقدار روغن تربانتین، صمغ موجود در ساقه آن را کاهش می دهد

بوي شدید و طعم شیرین آن

هندیان مصرف می شود؛ در تابستان که بدن با عرق کردن نمک خود را از دست مـی دهـد، انبـه خـام را

قطعه قطعه کرده و با نمک می خورند و براي مقابله با سرماي زمستان نیز آن را در روغن انداخته و ترشی

.کنند درست می

اما تنها میوه انبه نیست که در طب آیورودیک مورد استفاده قرار می گیرد

و به عنوان مسواك براي بهداشت دهان مصرف می شوند

خونی و تنظیم خونریزي بیش از حد زمان قاعدگی به کار می رود

انبه را پودر کرده و در قسمت دهانه رحم می مالند

خونی به کار می رفته است

این میوه زیباي باغ هندوستان

امپراتور مغول -باهور

اي پسر، این انبه ها را قاچ کن و سـپس قطعـه قطعـه کـن،

زیرا با این کار طعم بهتري خواهند

ــت، ــاي طبیعــی اس ــیدنی ه ــیس کردنشــان در نوش خ

.شهدي شیرین

گارسیا وا اورتا

راکیخوگیاهان سوم سوم

85

سوم بخش باغ زندگی

راکیخوگیاهان سوم سوم

86

سوم بخش باغ زندگی

راکیخوگیاهان سوم

ها انسان در موزون رقصی همانند

آرامـی هـاي متنـوع بـه ها و بـرنج

که مزه تند، محرك ذائقه است، هندیان از کـدوي تنـد بـه

با آنکه برخی هندیان تمایل به طعم کدوي تند را یک عادت می دانند، بسیاري از آنـان بـه ایـن گیـاه بـه

از گذشته پزشکان . و تحریک کننده کبدهاي تنبل در سر میز غذا اهمیت می دهند

آیورودیک براي درمان کم اشتهایی، و دفع سنگ هاي کلیه که در تابستان به دلیل کم آبی تولید می شد

بـراي از خرد کردن این سبزي و ترکیب آن بـا فلفـل سـیاه

امـروزه از . اگرچه استفاده از این درمان دیگر معمول نمی باشد

.

اسـت و در داروشناسـی Cعلم پیشرفته روز ثابت کرده است که کدوي تند داراي مقدار زیادي ویتـامین

آیورودیک آن را نه تنها به خاطر عمل ضد دیابتی اش می شناسـند، بلکـه آن را در کـاهش میـل جنسـی

کدوي تند در درمان کرم هاي روده نیز موثراست به همین دلیـل مـادران هنـدي

د، فرزندانشـان را مجبـور مـی کننـد تـا

Bitter Gourd: اسم انگلیسی

Momordica Charantia: اسم گیاه شناسی

Karela: اسم هندي

Karavela: اسم سانسکریت

Cucurbitaceae: خانواده

36

کدوي تند

سوم

87

تواند درتهیه غذا می هاي مختلف بکارگیري طعم هنر

ها و بـرنج وعده غذا درهند با خوردن نان هر. تأثیرگذار باشد

که مزه تند، محرك ذائقه است، هندیان از کـدوي تنـد بـه شود وازآنجایی شروع می

. کنندعنوان یک غذاي محبوب تابستانی بسیار استفاده می

با آنکه برخی هندیان تمایل به طعم کدوي تند را یک عادت می دانند، بسیاري از آنـان بـه ایـن گیـاه بـه

و تحریک کننده کبدهاي تنبل در سر میز غذا اهمیت می دهند رعنوان سبزي اشتهاآو

آیورودیک براي درمان کم اشتهایی، و دفع سنگ هاي کلیه که در تابستان به دلیل کم آبی تولید می شد

از خرد کردن این سبزي و ترکیب آن بـا فلفـل سـیاه همچنین پس. کرده انداز این گیاه استفاده می

اگرچه استفاده از این درمان دیگر معمول نمی باشد. دور چشم میمالیدند

. پودر این گیاه براي درمان بیماري هاي پوستی و زخم ها استفاده می شود

علم پیشرفته روز ثابت کرده است که کدوي تند داراي مقدار زیادي ویتـامین

آیورودیک آن را نه تنها به خاطر عمل ضد دیابتی اش می شناسـند، بلکـه آن را در کـاهش میـل جنسـی

کدوي تند در درمان کرم هاي روده نیز موثراست به همین دلیـل مـادران هنـدي . شدید نیز موثر می دانند

د، فرزندانشـان را مجبـور مـی کننـد تـا همان طورکه مادران غربی اصرار دارند کودکانشان اسفناج بخورن

.

اسم انگلیسی

اسم گیاه شناسی

اسم هندي

اسم سانسکریت

خانواده

کدوي تند

روزي روزگاري درویشـی بـود کـه بـا همسـرش انتظـار

ــی ــان را مـ ــد شـ ــین فرزنـ ــد اولـ ــیدندتولـ در دوران . کشـ

. بارداري، همسر درویش میل شدیدي به کدوي تند داشـت

در مسیر خود گیاه خزنده اي دیـد کـه بـه

ــخ از آن ــدوي تل ــود و یــک ک ــه اي رشــد کــرده ب ــمت تپ س

به محض اینکه تصـمیم گرفـت آن را بچینـد

اگـر کـدو چیـده : از آسمان صدایی شنید کـه بـه او گفـت

پـس از تولـد دختـري . او باید فرزندش را تقدیم کنـد

زیبــا، درویــش قــول خــود را فرامــوش کــرد و زمــانی کــه

بــه ایــن . دختــر پــانزده ســاله شــد از نظــر هــا پنهــان گشــت

.ترتیب آن صداي آسمانی طلب خود را دریافت کرد

افسانه باندل خند

سوم بخش باغ زندگی

عنوان یک غذاي محبوب تابستانی بسیار استفاده می

با آنکه برخی هندیان تمایل به طعم کدوي تند را یک عادت می دانند، بسیاري از آنـان بـه ایـن گیـاه بـه

عنوان سبزي اشتهاآو

آیورودیک براي درمان کم اشتهایی، و دفع سنگ هاي کلیه که در تابستان به دلیل کم آبی تولید می شد

از این گیاه استفاده می

،درمان شب کوري

پودر این گیاه براي درمان بیماري هاي پوستی و زخم ها استفاده می شود

علم پیشرفته روز ثابت کرده است که کدوي تند داراي مقدار زیادي ویتـامین

آیورودیک آن را نه تنها به خاطر عمل ضد دیابتی اش می شناسـند، بلکـه آن را در کـاهش میـل جنسـی

شدید نیز موثر می دانند

همان طورکه مادران غربی اصرار دارند کودکانشان اسفناج بخورن

. کدوي تند بخورند

روزي روزگاري درویشـی بـود کـه بـا همسـرش انتظـار

ــی ــان را مـ ــد شـ ــین فرزنـ ــد اولـ تولـ

بارداري، همسر درویش میل شدیدي به کدوي تند داشـت

در مسیر خود گیاه خزنده اي دیـد کـه بـه روزي درویش

ــخ از آن ــدوي تل ــود و یــک ک ــه اي رشــد کــرده ب ــمت تپ س

به محض اینکه تصـمیم گرفـت آن را بچینـد . آویزان بود

از آسمان صدایی شنید کـه بـه او گفـت

او باید فرزندش را تقدیم کنـد شود

زیبــا، درویــش قــول خــود را فرامــوش کــرد و زمــانی کــه

دختــر پــانزده ســاله شــد از نظــر هــا پنهــان گشــت

ترتیب آن صداي آسمانی طلب خود را دریافت کرد

راکیخوگیاهان سوم سوم

88

سوم بخش باغ زندگی

راکیخوگیاهان سوم

درخت نخل هندي نشان سلطنتی ساکنان بومی جنوب هند بوده است و تـاج پادشـاه از

هاي هاي تشریفاتی در بیشتر قسمت

دسته از برگ هاي سفید و لطیف آن روي طاق هـاي

در جاي دیگر این برگ هاي پهن به هم بافته می شوند و به عنوان

حصیر خواب و باد بزن یا سرپوشی براي کارگران در شالیزارها، به منظور محافظت در برابـر طوفـان هـاي

کاغذ روي برگ هاي این درخـت نوشـته و نگاهـداري

. شدند، هندیان وبودائیان آن را درختی مقدس می دانند چرا که حافظ علم و دانش بوده است

مغز ژله اي میوه این درخت و هسته تازه رسیده میوه آن خوراکی لذیذي به شمار می رود و دانه هاي تازه

اما بزرگتـرین ارزش غـذایی نخـل هنـدي در

شیره غلیظ آن است که از میان شکاف ایجاد شده روي ساقه یا میوه آن تراوش مـی کنـد و ماننـد شـربت

ی اگـر ایـن شـیره بالفاصـله خـورده شـود ارزش غـذای

پزشـکان آیـورودا آن را ملینـی بهداشـتی مـی داننـد، همچنـین در

. بیماري سوزاك و ناراحتی هاي معده و عفونت هاي حاد، ادرارآور می باشد

غالبا شیره گیاه که در کوزه هاي سفالی نگهداري می شود، با باال آمدن خورشید و گرم شـدن تبـدیل بـه

شیره خرما می نامند؛ یا با سپس یا به عنوان شربتی نوشیده می شود که بریتانیایی ها آن را

سالی دو بار شیره درخت مذکور بـا نـام شـکر زرد

هیه قند در سراسر جنوب هند تبدیل به شکر مصرفی کشور می شود که مرسوم ترین شیرین کننده و پایه ت

از آنجا که بخش اعظمی از این ناحیه هند توسط جامعه زنان اداره می شود جاي تعجب نیسـت کـه

.درخت نخل هندي ماده دوازده بار بیشتر از همتاي مذکرش شیره می دهد

Palmyra: اسم انگلیسی

Borassus Flabelhifer: اسم گیاه شناسی

Tada: اسم هندي

Tala: اسم سانسکریت

Palmae: خانواده

سوم

89

درخت نخل هندي نشان سلطنتی ساکنان بومی جنوب هند بوده است و تـاج پادشـاه از

هاي تشریفاتی در بیشتر قسمتامروزه در مناسبت حتی. شدآن ساخته میهايبرگ

دسته از برگ هاي سفید و لطیف آن روي طاق هـاي جنوبی هند در ایالت کراال، یک

در جاي دیگر این برگ هاي پهن به هم بافته می شوند و به عنوان . شودمعابد نصب می

حصیر خواب و باد بزن یا سرپوشی براي کارگران در شالیزارها، به منظور محافظت در برابـر طوفـان هـاي

.شوندحاره اي، استفاده می

کاغذ روي برگ هاي این درخـت نوشـته و نگاهـداري کشف از قبل اري متون مذهبی

شدند، هندیان وبودائیان آن را درختی مقدس می دانند چرا که حافظ علم و دانش بوده است

مغز ژله اي میوه این درخت و هسته تازه رسیده میوه آن خوراکی لذیذي به شمار می رود و دانه هاي تازه

اما بزرگتـرین ارزش غـذایی نخـل هنـدي در . ه زده آن به عنوان نوعی خوراك سبزي پخته می شود

شیره غلیظ آن است که از میان شکاف ایجاد شده روي ساقه یا میوه آن تراوش مـی کنـد و ماننـد شـربت

اگـر ایـن شـیره بالفاصـله خـورده شـود ارزش غـذای . گوارایی در کوزه هاي سفالی نگهداري می شود

پزشـکان آیـورودا آن را ملینـی بهداشـتی مـی داننـد، همچنـین در . بسیاري دارد و سرشار از ویتامین است

بیماري سوزاك و ناراحتی هاي معده و عفونت هاي حاد، ادرارآور می باشد

غالبا شیره گیاه که در کوزه هاي سفالی نگهداري می شود، با باال آمدن خورشید و گرم شـدن تبـدیل بـه

سپس یا به عنوان شربتی نوشیده می شود که بریتانیایی ها آن را

سالی دو بار شیره درخت مذکور بـا نـام شـکر زرد . تقطیر تبدیل به شیره غلیظ تري به نام آراك می شود

تبدیل به شکر مصرفی کشور می شود که مرسوم ترین شیرین کننده و پایه ت

از آنجا که بخش اعظمی از این ناحیه هند توسط جامعه زنان اداره می شود جاي تعجب نیسـت کـه

درخت نخل هندي ماده دوازده بار بیشتر از همتاي مذکرش شیره می دهد

اسم انگلیسی

اسم گیاه شناسی

اسم سانسکریت

37

نخل هندي ...در دستانش نیزه است

رگه هاي سفید برگ ها ...روي موهاي سیاهش

از فرق سر نخل جوان

)اول پس از میالد حدود قرن(پورانانورو

سوم بخش باغ زندگی

درخت نخل هندي نشان سلطنتی ساکنان بومی جنوب هند بوده است و تـاج پادشـاه از

برگ

جنوبی هند در ایالت کراال، یک

معابد نصب می

حصیر خواب و باد بزن یا سرپوشی براي کارگران در شالیزارها، به منظور محافظت در برابـر طوفـان هـاي

حاره اي، استفاده می

اري متون مذهبیـکه بسی یـاز آنجای

شدند، هندیان وبودائیان آن را درختی مقدس می دانند چرا که حافظ علم و دانش بوده است می

مغز ژله اي میوه این درخت و هسته تازه رسیده میوه آن خوراکی لذیذي به شمار می رود و دانه هاي تازه

ه زده آن به عنوان نوعی خوراك سبزي پخته می شودجوان

شیره غلیظ آن است که از میان شکاف ایجاد شده روي ساقه یا میوه آن تراوش مـی کنـد و ماننـد شـربت

گوارایی در کوزه هاي سفالی نگهداري می شود

بسیاري دارد و سرشار از ویتامین است

بیماري سوزاك و ناراحتی هاي معده و عفونت هاي حاد، ادرارآور می باشد

غالبا شیره گیاه که در کوزه هاي سفالی نگهداري می شود، با باال آمدن خورشید و گرم شـدن تبـدیل بـه

سپس یا به عنوان شربتی نوشیده می شود که بریتانیایی ها آن را. مر می شودمخ

تقطیر تبدیل به شیره غلیظ تري به نام آراك می شود

تبدیل به شکر مصرفی کشور می شود که مرسوم ترین شیرین کننده و پایه ت

از آنجا که بخش اعظمی از این ناحیه هند توسط جامعه زنان اداره می شود جاي تعجب نیسـت کـه . است

درخت نخل هندي ماده دوازده بار بیشتر از همتاي مذکرش شیره می دهد

در دستانش نیزه است

روي موهاي سیاهش

از فرق سر نخل جوان

پورانانورو

راکیخوگیاهان سوم

دانه هـاي «هاي هل به خاطر بوي خوش و طعم لذیذشان مورد تمجید قرار گرفته و

این دانه ها اولین بار توسط یونانی ها و رومـی هـا بـه هنـد وارد

و در قرن هاي بعد پرتغـالی هـا و دیگـر تجـار اروپـایی جهـت تهیـه عطریـات و

عرب هاي اولیه هم ایـن دانـه هـا را در قهـوه

سـخن »شـبهاي عربـی «از آن با نام

امروزه گونه هاي بسیاري از این گیاه، با گلبرگ هاي سبز و بنفش شگفت انگیز و دانه هـاي معطـردر تپـه

اولین بار هل در جنوب هند به منظور تهیه عطر و مصارف پختنـی و

علـم آیورودیـک . ویژه در تنظیم کار معده و ادرار مـوثر اسـت

ش ـدانـه هـاي آن بـه عنـوان آرام بخـ

در . ان به کار مـی رونـد ـط پزشک

در آشـپزي بـه . ز این گیاه براي هضم بهتر و خوشبو کردن دهان استفاده می شـود

و در شیرینی پزي هم مخلوط آن با گالب و

Cardamom: اسم انگلیسی

Elettaria Cardamamum: اسم گیاه شناسی

Llaichi: اسم هندي

Ela: اسم سانسکریت

Zingiberaceae: خانواده

سوم

90

هاي هل به خاطر بوي خوش و طعم لذیذشان مورد تمجید قرار گرفته و دانه

این دانه ها اولین بار توسط یونانی ها و رومـی هـا بـه هنـد وارد . نامیده شده اند» بهشتی

و در قرن هاي بعد پرتغـالی هـا و دیگـر تجـار اروپـایی جهـت تهیـه عطریـات و ندشد

عرب هاي اولیه هم ایـن دانـه هـا را در قهـوه . نوشیدنی ها این دانه ها را براي فروش از هند به اروپا بردند

ند و به همین دلیل است که در ترجمه سرریچارد برتن50از آن با نام

امروزه گونه هاي بسیاري از این گیاه، با گلبرگ هاي سبز و بنفش شگفت انگیز و دانه هـاي معطـردر تپـه

اولین بار هل در جنوب هند به منظور تهیه عطر و مصارف پختنـی و . کنندهاي ساحلی غرب هند رشد می

ویژه در تنظیم کار معده و ادرار مـوثر اسـت ارزش دارویی هل در دانه آن است که به

دانـه هـاي آن بـه عنـوان آرام بخـ . این دانه را جهت ارتقاء کیفیت و طعم بهتر قرص ها به کار گرفت

ط پزشکـی توسـاي تنفسـان بیماري هـی در درمـلب و یک اکسپکتورانت عال

ز این گیاه براي هضم بهتر و خوشبو کردن دهان استفاده می شـود هند پس از صرف غذا ا

و در شیرینی پزي هم مخلوط آن با گالب و عنوان ادویه جهت خوش طعم کردن غذا استفاده می شود

. شیر غلیظ کاربرد دارد

Sir Richard Burton

اسم انگلیسی

اسم گیاه شناسی

خانواده

38

هلماهاراجه قبایل آیسلز تمام انواع ادویـه جـات و عطریـات

شب بو، چوب صندل، دانه تنبول، جوز هندي و هــل را

1915مرغزارهاي طال - المسعودي افسر آفریقایی

سوم بخش باغ زندگی

دانه

بهشتی

شد

نوشیدنی ها این دانه ها را براي فروش از هند به اروپا بردند

ند و به همین دلیل است که در ترجمه سرریچارد برتنخود می ریخت

. به میان آمده است

امروزه گونه هاي بسیاري از این گیاه، با گلبرگ هاي سبز و بنفش شگفت انگیز و دانه هـاي معطـردر تپـه

هاي ساحلی غرب هند رشد می

. کاشته شد دارویی

ارزش دارویی هل در دانه آن است که به

این دانه را جهت ارتقاء کیفیت و طعم بهتر قرص ها به کار گرفت

لب و یک اکسپکتورانت عالـق

هند پس از صرف غذا ا

عنوان ادویه جهت خوش طعم کردن غذا استفاده می شود

شیر غلیظ کاربرد دارد

٥٠ Sir Richard Burton

ماهاراجه قبایل آیسلز تمام انواع ادویـه جـات و عطریـات

شب بو، چوب صندل، دانه تنبول، جوز هندي و هــل را مثل

... تولید می کند

المسعودي افسر آفریقایی

راکیخوگیاهان سوم سوم

91

سوم بخش باغ زندگی

راکیخوگیاهان سوم

. دارچین دارداین گیاه در هند با نام تاماالپاترا شناخته شده است و شباهت هاي زیادي به

گراید قابل تمـایز اسـت پوسته این درخت همیشه سبز، از پوسته دارچین که به زردي می

حتی امروزه سـازندگان . و مزه آن کمی تندتر، با شیرینی کمتر

.

در سراسر هند از آن .دلیل طعم سبک و متمایز آن به عنوان ادویه استفاده می کنند

در سواحل هند شرقی از آن به عنوان

چاشنی آبگوشت، ماهی و سبزیجات استفاده می شود و در بیابـان هـاي غـرب هنـد بـراي درسـت کـردن

را با آب داغ و فلفل سیاه به عنوان جوشانده اي براي جبران از دسـت

ها اولـین بـار بـا ایـن گیـاه هنـدي آشـنا شـدند

. گرفته بودها بود مورد توجه متخصصین آیورودیک قرار

در قرن اول بعد از میالد مسیح، چاراکا برگ هاي خشک و پوسته آن را براي کاهش تـب، کـم خـونی و

دانه هاي خرد شده این گیاه با عسل و شکر مخلوط شده و براي اسهال و

هـاي قلبـی نیـز مفیـد اسـت و بعدها کشف شد که این گیاه براي نـاراحتی

هـاي همچنـین از ویژگـی . شـد پوسته آن به عنوان دارویی کمکی براي تجدید قواي جوانی داد و ستد می

آن در داروهاي پزشکی عربی و آثار ابوعلی سینا و داروسازي انگلیسی سخن بـه میـان

. نه هاي ایتالیایی تهیه نمود

Indian Cassia Lignea: اسم انگلیسی

Cinnamomum Tamala: اسم گیاه شناسی

Tejpatta: اسم هندي

Tamala Patra: اسم سانسکریت

Lauraceae: خانواده

سوم

92

این گیاه در هند با نام تاماالپاترا شناخته شده است و شباهت هاي زیادي به

پوسته این درخت همیشه سبز، از پوسته دارچین که به زردي می

و مزه آن کمی تندتر، با شیرینی کمترزیرا زبرتر و تیره تر است

. شکالت هاي آلمانی و رومی طعم قویتر فلوس هندي را ترجیح می دهند

دلیل طعم سبک و متمایز آن به عنوان ادویه استفاده می کنندپوسته آن به

در سواحل هند شرقی از آن به عنوان . براي طعم دادن به برنج و پودینگ شیر برنج شیرین استفاده می شود

چاشنی آبگوشت، ماهی و سبزیجات استفاده می شود و در بیابـان هـاي غـرب هنـد بـراي درسـت کـردن

را با آب داغ و فلفل سیاه به عنوان جوشانده اي براي جبران از دسـت فلوس هندي. س به کار می رود

ها اولـین بـار بـا ایـن گیـاه هنـدي آشـنا شـدند زمانی که یونانیان و رومی .کنندرفتن آب بدن استفاده می

ها بود مورد توجه متخصصین آیورودیک قرار ویژگی هاي دارویی و غذایی آن مدت

در قرن اول بعد از میالد مسیح، چاراکا برگ هاي خشک و پوسته آن را براي کاهش تـب، کـم خـونی و

دانه هاي خرد شده این گیاه با عسل و شکر مخلوط شده و براي اسهال و . کردبوي خوش بدن توصیه می

بعدها کشف شد که این گیاه براي نـاراحتی . شودسرفه به کودکان داده می

پوسته آن به عنوان دارویی کمکی براي تجدید قواي جوانی داد و ستد می

آن در داروهاي پزشکی عربی و آثار ابوعلی سینا و داروسازي انگلیسی سخن بـه میـان

نه هاي ایتالیایی تهیه نمودآمده است و امروزه نیز می توان این برگ ها را از داروخا

اسم انگلیسی

اسم گیاه شناسی

اسم هندي

اسم سانسکریت

خانواده

39

فلوس هندي

عطر خوش بـرگ هـایش وقتـی در آب انگـور جوشـانده

گیـــاهی اســـت عجیـــب و . مـــی شـــود، فـــوق العـــاده اســـت

، ارزش آن از یک دنیر تا سیصد پوند افزایش

)پس ازمیالد 70 ( پلینی

سوم بخش باغ زندگی

این گیاه در هند با نام تاماالپاترا شناخته شده است و شباهت هاي زیادي به

پوسته این درخت همیشه سبز، از پوسته دارچین که به زردي می

زیرا زبرتر و تیره تر است

شکالت هاي آلمانی و رومی طعم قویتر فلوس هندي را ترجیح می دهند

پوسته آن به هندیان از

براي طعم دادن به برنج و پودینگ شیر برنج شیرین استفاده می شود

چاشنی آبگوشت، ماهی و سبزیجات استفاده می شود و در بیابـان هـاي غـرب هنـد بـراي درسـت کـردن

س به کار می رودعد

رفتن آب بدن استفاده می

ویژگی هاي دارویی و غذایی آن مدت

در قرن اول بعد از میالد مسیح، چاراکا برگ هاي خشک و پوسته آن را براي کاهش تـب، کـم خـونی و

بوي خوش بدن توصیه می

سرفه به کودکان داده می

پوسته آن به عنوان دارویی کمکی براي تجدید قواي جوانی داد و ستد می

آن در داروهاي پزشکی عربی و آثار ابوعلی سینا و داروسازي انگلیسی سخن بـه میـان دارویی برگ هاي

آمده است و امروزه نیز می توان این برگ ها را از داروخا

عطر خوش بـرگ هـایش وقتـی در آب انگـور جوشـانده

مـــی شـــود، فـــوق العـــاده اســـت

، ارزش آن از یک دنیر تا سیصد پوند افزایش ...بزرگ

. یافته است

راکیخوگیاهان سوم سوم

93

سوم بخش باغ زندگی

راکیخوگیاهان سوم سوم

94

سوم بخش باغ زندگی

راکیخوگیاهان سوم

آن شناخته شده بادنجان گیاه بومی هند است و قرن ها است که ارزش غذایی و دارویی

بادنجان در قرن چهاردهم توسط تجار عرب به مدیترانه آورده شد و بـه غـذاهاي

ویژگی هاي قلیـایی آن مـی توانـد حساسـیت زا باشـد، امـا ایـن

اي ویژگی ها در صورتی که بادنجان با ماست و آب لیمو مخلوط یـا کبـاب شـود بـه طـور قابـل مالحظـه

بـراي مثـال در . روش هاي مختلفی در هند وجـود دارد

سرخ می گردد؛ در هنـد هند شرقی بادنجان با زردچوبه آغشته می شود و سپس در روغن خردل به خوبی

را روي جوشانند، در شمال هند بادنجان

. کنندهاي گشنیز تازه مخلوط می

در . اي که به رنگ هاي بنفش یا سفید اسـت

شـید در آسـمان بنگال نوع بنفش آن به رنگ آسمان شبهاي تابستان و رنگ سفید آن به رنگ طلوع خور

ان بـه ـدر بین میوه هاي استفاده شده توسط پزشکان آیورودیک، بادنجـ

. کنـد د هـم کمـک مـی ـبـه قـدرت دیـ

. صیه کرده استکا استفاده خارجی از گوشت پخته آن را براي درمان ورم و آماس تو

ی ـپزشکان آیورودیک معتقدند بادنجان سفید در درمان دیابت مؤثر است، همچنین آزمایش هاي کلینیکـ

. اخیر نشان داده اند که بادنجان سفید و بنفش هر دو، ضد تشنج و براي کاهش کلسترول مفید می باشند

سوم

95

بادنجان گیاه بومی هند است و قرن ها است که ارزش غذایی و دارویی

بادنجان در قرن چهاردهم توسط تجار عرب به مدیترانه آورده شد و بـه غـذاهاي . است

ویژگی هاي قلیـایی آن مـی توانـد حساسـیت زا باشـد، امـا ایـن . اروپایی اضافه گردید

ویژگی ها در صورتی که بادنجان با ماست و آب لیمو مخلوط یـا کبـاب شـود بـه طـور قابـل مالحظـه

روش هاي مختلفی در هند وجـود دارد به همین دلیل براي پخت بادنجان

هند شرقی بادنجان با زردچوبه آغشته می شود و سپس در روغن خردل به خوبی

جوشانند، در شمال هند بادنجانمرکزي بادنجان را با نمک و روغن مخلوط کرده و در ماست می

هاي گشنیز تازه مخلوط میکنند، با زنجفیل خرد شده، فلفل سبز و برگ

اي که به رنگ هاي بنفش یا سفید اسـت بزرگ، کدویی، کشیده و حبه. بادنجان اشکال مختلف دارد

بنگال نوع بنفش آن به رنگ آسمان شبهاي تابستان و رنگ سفید آن به رنگ طلوع خور

در بین میوه هاي استفاده شده توسط پزشکان آیورودیک، بادنجـ . روزهاي تابستان تشبیه شده است

بـه قـدرت دیـ انـبادنج. ملین توصیه شده است و اآورـوان داروي قلب، اشته

کا استفاده خارجی از گوشت پخته آن را براي درمان ورم و آماس تو

پزشکان آیورودیک معتقدند بادنجان سفید در درمان دیابت مؤثر است، همچنین آزمایش هاي کلینیکـ

اخیر نشان داده اند که بادنجان سفید و بنفش هر دو، ضد تشنج و براي کاهش کلسترول مفید می باشند

Eggplant: اسم انگلیسی

Solanum Melongena: اسم گیاه شناسی

Baigun: اسم هندي

Vrintaka: اسم سانسکریت

Solanaceae: خانواده

40

بادنجان

سوم بخش باغ زندگی

بادنجان گیاه بومی هند است و قرن ها است که ارزش غذایی و دارویی

است

اروپایی اضافه گردید

ویژگی ها در صورتی که بادنجان با ماست و آب لیمو مخلوط یـا کبـاب شـود بـه طـور قابـل مالحظـه

به همین دلیل براي پخت بادنجان. می یابدکاهش

هند شرقی بادنجان با زردچوبه آغشته می شود و سپس در روغن خردل به خوبی

مرکزي بادنجان را با نمک و روغن مخلوط کرده و در ماست می

کنند، با زنجفیل خرد شده، فلفل سبز و برگچراغ برشته می

بادنجان اشکال مختلف دارد

بنگال نوع بنفش آن به رنگ آسمان شبهاي تابستان و رنگ سفید آن به رنگ طلوع خور

روزهاي تابستان تشبیه شده است

وان داروي قلب، اشتهـعن

کا استفاده خارجی از گوشت پخته آن را براي درمان ورم و آماس توراچا

پزشکان آیورودیک معتقدند بادنجان سفید در درمان دیابت مؤثر است، همچنین آزمایش هاي کلینیکـ

اخیر نشان داده اند که بادنجان سفید و بنفش هر دو، ضد تشنج و براي کاهش کلسترول مفید می باشند

راکیخوگیاهان سوم

معلمان مذهبی شاگردان خود را از خوردن این میوه خوشمزه منع می کردند زیرا

. کنـد معتقد بودند که خوردن این گیاه میل جنسی را افزایش داده و عقل را مختـل مـی

خوشبختانه امروزه چنین ممنوعیت هاي مقدس مآبانه اي از بین رفتـه اسـت و در میـان

خورش، خوراك حبوبات و خوراك سبزیجات

. دـورش ها اسـتفاده مـی شونـ ـواع خ

و Aبرگ آن بخصوص حـاوي ویتـامین

در حـال حاضـر چـوب . رودمیل جنسی نیز به کار مـی

گاسـپرمین تري51

در ریشـه ایـن

هاي کلینیکی مورد استفاده قرار گرفته است و طب آیورودیک

را پزشکان زنان و زایمـان در سـقط جنـین و زایمـان هـاي

در مصارف خارجی داروهاي ترکیبی گرفته شده از ایـن گیـاه بـراي گرفتگـی پـا و

. گیرندمورد مصرف قرار می

Drumstick: اسم انگلیسی

Moringa Oleifera: اسم گیاه شناسی

Sahajan: اسم هندي

Singn: اسم سانسکریت

Moringaeae: خانواده

41

چوب طبل

سوم

96

معلمان مذهبی شاگردان خود را از خوردن این میوه خوشمزه منع می کردند زیرا زمانی

معتقد بودند که خوردن این گیاه میل جنسی را افزایش داده و عقل را مختـل مـی

خوشبختانه امروزه چنین ممنوعیت هاي مقدس مآبانه اي از بین رفتـه اسـت و در میـان

خورش، خوراك حبوبات و خوراك سبزیجات آن را در ساکنان جنوب هند دانه هاي

واع خـن در انـگل ها و برگ هاي این گیاه مملو از ویتامی

برگ آن بخصوص حـاوي ویتـامین . هاي چوب طبل در طب آیورودا مصرف می شوند

میل جنسی نیز به کار مـی کننده چشم است و به عنوان تقویت کننده

تري. طبل به عنوان یک آنتی بیوتیک و ضد قارچ طبیعی مورد تائید می باشد

هاي کلینیکی مورد استفاده قرار گرفته است و طب آیورودیک ي ضد سل در آزمایش

. هاي کبدي استفاده می کندنیز از ریشه آن براي ناراحتی

را پزشکان زنان و زایمـان در سـقط جنـین و زایمـان هـاي چوب طبل آمده از دست استفاده ازداروهاي به

در مصارف خارجی داروهاي ترکیبی گرفته شده از ایـن گیـاه بـراي گرفتگـی پـا و . دانند

مورد مصرف قرار می هاي پودر شده آن براي رفع گرفتگی بینی در زکام

اسم انگلیسی

اسم گیاه شناسی

اسم هندي

اسم سانسکریت

خانواده

چوب طبل،زمین، ساري تابستانی خود را زیر درختان پهن می کند

،انبه هنوز آویزانند

تعداد بسیار کمی از آن ها باقی

)1892( آخرین شهد -رابیندرانات تاگور

میوه این گیاه باریک و بلند است و به درخت چوب طبل

معروف است که به عنوان سبزي یادرکاري یا براي

.درست کردن ترشی استفاده می شود

. جابسن –لغت نامه هابسن . برنل.

)1886 (مربوط به لغات وعبارات مصطلح آنگلو هندي

سوم بخش باغ زندگی

زمانی

معتقد بودند که خوردن این گیاه میل جنسی را افزایش داده و عقل را مختـل مـی

خوشبختانه امروزه چنین ممنوعیت هاي مقدس مآبانه اي از بین رفتـه اسـت و در میـان

ساکنان جنوب هند دانه هاي

گل ها و برگ هاي این گیاه مملو از ویتامی. کننداستفاده می

هاي چوب طبل در طب آیورودا مصرف می شوندتمام قسمت

کننده چشم است و به عنوان تقویت کننده تقویت

طبل به عنوان یک آنتی بیوتیک و ضد قارچ طبیعی مورد تائید می باشد

ي ضد سل در آزمایشوگیاه به عنوان دار

نیز از ریشه آن براي ناراحتی

استفاده ازداروهاي به

دانندثر میؤدشوار م

هاي پودر شده آن براي رفع گرفتگی بینی در زکامدانه

٥١ Pterygospermin

زمین، ساري تابستانی خود را زیر درختان پهن می کند

انبه هنوز آویزانند طبل و گلهايچوب

تعداد بسیار کمی از آن ها باقی به زودي ،بیا، بی

.می مانند

رابیندرانات تاگور

میوه این گیاه باریک و بلند است و به درخت چوب طبل

معروف است که به عنوان سبزي یادرکاري یا براي

درست کردن ترشی استفاده می شود

. سی. هنري یول و آ

مربوط به لغات وعبارات مصطلح آنگلو هندي

راکیخوگیاهان سوم سوم

97

سوم بخش باغ زندگی

راکیخوگیاهان سوم

شد کمبود ویتامین در هند مصرف می

در حقیقت، معروفترین درخت . هاي دهان و گلو نیز مؤثر بوده است

خواننده افسانه اي هند، تانسن52وي . رشد کرده اسـت

ـ »اکبـر «صدایی طالیی داشت که باعث شد امپراتور بـزرگ مغـول ه او را یکـی از ن

هـاي ین خوانندگان کالسیک هند براي چیدن بـرگ

کردند تا برگ ها را بچینند و در دهانشان غرغـره کننـد، بـه امیـد اینکـه

هــا و ترشــیجات هنــدي در خــورش

.در جنوب هند استفاده می شود، منطقه اي که به خاطر تابستان هاي بسیار گرمش معروف است

اغلب این دانه ها در نمک نگهداري

آید شود و از این ترکیب شربتی به دست می

ترکیب مغز تمبر هندي با آب نمک را به عنوان ملین به کودکـانی کـه

در . این درخت در قبایل فقیر ساکن جنگـل هـاي هنـد اسـتفاده بسـیار دارد

کند تا آردي بـراي پخـتن نـان بـه

Tamarind: اسم انگلیسی

Tamarindus Indica: اسم گیاه شناسی

Imli: اسم هندي

Chincha: اسم سانسکریت

Caesalpinceae: خانواده

سوم

98

کمبود ویتامین در هند مصرف می هندي براي درمان هاي بسیار دور تمبراز زمان

هاي دهان و گلو نیز مؤثر بوده استو در رفع عفونت

خواننده افسانه اي هند، تانسن قبرتمبر هندي در هند بر فراز

صدایی طالیی داشت که باعث شد امپراتور بـزرگ مغـول

ین خوانندگان کالسیک هند براي چیدن بـرگ تا چهار قرن پس از آن، بهتر. گوهر دربار خود بنامد

کردند تا برگ ها را بچینند و در دهانشان غرغـره کننـد، بـه امیـد اینکـه تانسن به آنجا سفر می

. صداي آنها به شفافیت صداي پیش کسوتشان شود

ــی و مهــم ویتــامین در خــورش ،Cمغــز میــوه تمبــر هنــدي، ایــن منبــع غن

در جنوب هند استفاده می شود، منطقه اي که به خاطر تابستان هاي بسیار گرمش معروف است

اغلب این دانه ها در نمک نگهداري . ارزش دارویی دانه تمبر هندي به عنوان داروي قلبی بسیار باال است

شود و از این ترکیب شربتی به دست میه وآب مخلوط میاین ترکیب با شیر. شود

ترکیب مغز تمبر هندي با آب نمک را به عنوان ملین به کودکـانی کـه .دهدکه دماي بدن را کاهش می

این درخت در قبایل فقیر ساکن جنگـل هـاي هنـد اسـتفاده بسـیار دارد . ناراحتی معده دارند می دهند

کند تا آردي بـراي پخـتن نـان بـه تمبر هندي را پوست کنده و جوشانده و پودر می هاي

اسم انگلیسی

اسم گیاه شناسی

اسم سانسکریت

خانواده

42

تمبر هندي

آن درختــی کــه چــوبش را مــی ســوزانیم تــا آتــش درســت

و میــوه هــاي ســبز بســیار ترشــی دارد، تمبــر

دارو فـروش هـا آن را بـراي درمـان کمبـود

. معرفی می کنند

) 1611(ارت هاي او یدان تین، ز.

سوم بخش باغ زندگی

گوهر دربار خود بنامد

تانسن به آنجا سفر می قبردرخت

صداي آنها به شفافیت صداي پیش کسوتشان شود

ــی و مهــم ویتــامین مغــز میــوه تمبــر هنــدي، ایــن منبــع غن

در جنوب هند استفاده می شود، منطقه اي که به خاطر تابستان هاي بسیار گرمش معروف است

ارزش دارویی دانه تمبر هندي به عنوان داروي قلبی بسیار باال است

شود فروخته می شده و

که دماي بدن را کاهش می

ناراحتی معده دارند می دهند

هايدانه ،زمان قحطی

٥٢

آن درختــی کــه چــوبش را مــی ســوزانیم تــا آتــش درســت

و میــوه هــاي ســبز بســیار ترشــی دارد، تمبــر ....کنــیم

دارو فـروش هـا آن را بـراي درمـان کمبـود . هندي است

معرفی می کنند Cویتامین

. ن

راکیخوگیاهان سوم

ی مصرف کنندگان درخت ـبه طور کل

: بازگو کرده است، می خوانیم

وقتی خداوند درخت تمبر هندي را کاشت و از آن مراقبت کـرد، میـوه درازي مثـل انگشـت از آن

وقتـی . تصمیم گرفت آن را به بشریت تقدیم کند

اسـتفاده (chutney)کرد می توان از این گیـاه بـه جـاي سـبزي

اما تصمیم گرفت که در باره این درخت به گیاهان چیزي نگویـد، چـون در ایـن صـورت بـه

از ایـن درخـت بـه خـوبی :

. بسیار سودمند خواهد بود

سوم

99

به طور کل. ی هستندـن درخت خوراکـهاي ایهم برگ و هم گل

. تمبر هندي آن را بسیار ارزشمند می شمارند

در افسانه هاي قبیله اي اوریسا53بازگو کرده است، می خوانیم 1954که وریر الوین آن را در سال

وقتی خداوند درخت تمبر هندي را کاشت و از آن مراقبت کـرد، میـوه درازي مثـل انگشـت از آن

تصمیم گرفت آن را به بشریت تقدیم کند. خداوند از آن چشید و خوشش آمد

کرد می توان از این گیـاه بـه جـاي سـبزي سبزیها رشدشان کم شد، خدا فکر

اما تصمیم گرفت که در باره این درخت به گیاهان چیزي نگویـد، چـون در ایـن صـورت بـه

: خداونـد بشـر را فـرا خوانـد و بـه او گفـت . انسان ها چیزي نمی رسـید

بسیار سودمند خواهد بود ایتآن را روي تپه ها بکار، بر.

Tribal Myths of Orissa

سوم بخش باغ زندگی

هم برگ و هم گل. دست آید

تمبر هندي آن را بسیار ارزشمند می شمارند

در افسانه هاي قبیله اي اوریسا

وقتی خداوند درخت تمبر هندي را کاشت و از آن مراقبت کـرد، میـوه درازي مثـل انگشـت از آن

خداوند از آن چشید و خوشش آمد. رشد کرد

سبزیها رشدشان کم شد، خدا فکر

اما تصمیم گرفت که در باره این درخت به گیاهان چیزي نگویـد، چـون در ایـن صـورت بـه . کرد

انسان ها چیزي نمی رسـید

آن را روي تپه ها بکار، بر. پاسداري کن

٥٣ Tribal Myths of Orissa

راکیخوگیاهان سوم سوم

100

سوم بخش باغ زندگی

راکیخوگیاهان سوم

البته به . هاي هندي استفاده می شود

هاي مذهبی افراطی کـه از اثـرآن در افـزایش میـل جنسـی مـی ترسـند یـا

اسـت گیاهخورانی که معتقدند اگر پیاز سیر را از ریشـه داخـل زمـین در بیاورنـد ممکـن

کلینیکی عصر حاضر تأکید کرده است که سیر

شیمیدان پی برد کـه بـوي تنـد سـیر

ترکیب . روب ها می باشدـوي براي از بین بردن میک

ر نتیجـه خاصـیت آنتـی بیـوتیکی خـود را از

. دست می دهد، بنابراین هندیان سیر خام را با روغن و فلفل به عنوان نوعی سبزي می خورند

مصرف سیر با نمک باعث تصفیه خون می شود و نیـز نـاراحتی هـاي عصـبی مثـل سـر درد و هیسـتري را

هـا اسـتفاده ف وسـیعی از بیمـاري

کرده است از جمله براي درمان رماتیسم، به عنوان اکسپکتورانت و دکونژستانت قوي براي شش، براي

قلب به منظور کاهش فشار خون و پایین آوردن کلسترول، براي درد شکم، به عنوان از بین برنده کرم ها،

همچنین آیورودا سیر را براي درمان کم اشتهایی شدید و بیماري هاي مربوط به تارهاي صوتی هم مناسب

مصرف خارجی سیر براي ناشنوایی و دردهاي موضعی است؛ سیر را خـرد کـرده و در خـردل و

ا براي تسکین زخـم هـاي گـري و دیگـر

سیر در آزمایشگاه هاي پیشرفته مورد آزمایش قرار گرفته و خواص ضد انگلی،

ضد پرتوزایی و ضد ویروسی آن شناخته شده است و مصـرف آنتـی بیـوتیکی و ضـد قـارچی آن هـم در

ن استفاده آن زمانی کشف شد کـه خاصـیت آن

»غذاي شگفت انگیز54 .نامید

Garlic: اسم انگلیسی

Alliwn: اسم گیاه شناسی

Lasam: اسم هندي

Rasona: اسم سانسکریت

Aliaceae: خانواده

سوم

101

هاي هندي استفاده می شودیک ماده غذایی، تقریبا در انواع خورشسیر به عنوان

هاي مذهبی افراطی کـه از اثـرآن در افـزایش میـل جنسـی مـی ترسـند یـا جز غذاي فرقه

گیاهخورانی که معتقدند اگر پیاز سیر را از ریشـه داخـل زمـین در بیاورنـد ممکـن

کلینیکی عصر حاضر تأکید کرده است که سیر آزمایش هاي .اي کشته شودتصادفا حشره

شیمیدان پی برد کـه بـوي تنـد سـیر چستر کاوالیتوي 1944در . از بین برنده باکتري است

وي براي از بین بردن میکـداراي ترکیب ضد قارچ است و یک آنتی بیوتیک ق

ر نتیجـه خاصـیت آنتـی بیـوتیکی خـود را از ر از بین مـی رود، د ـه شدن سیـی در صورت پخت

دست می دهد، بنابراین هندیان سیر خام را با روغن و فلفل به عنوان نوعی سبزي می خورند

مصرف سیر با نمک باعث تصفیه خون می شود و نیـز نـاراحتی هـاي عصـبی مثـل سـر درد و هیسـتري را

ف وسـیعی از بیمـاري ـان طیـ ـبراي درم رـداي کار از سیـورودا از همان ابت

کرده است از جمله براي درمان رماتیسم، به عنوان اکسپکتورانت و دکونژستانت قوي براي شش، براي

قلب به منظور کاهش فشار خون و پایین آوردن کلسترول، براي درد شکم، به عنوان از بین برنده کرم ها،

.و براي تقویت قواي جنسی مشکالت زنان، تنظیم قاعدگی

همچنین آیورودا سیر را براي درمان کم اشتهایی شدید و بیماري هاي مربوط به تارهاي صوتی هم مناسب

مصرف خارجی سیر براي ناشنوایی و دردهاي موضعی است؛ سیر را خـرد کـرده و در خـردل و

ا براي تسکین زخـم هـاي گـري و دیگـر روغن نارگیل سرخ می کنند و به عنوان مرهم گندزدا مخصوص

سیر در آزمایشگاه هاي پیشرفته مورد آزمایش قرار گرفته و خواص ضد انگلی، . زخم ها مصرف می کنند

ضد پرتوزایی و ضد ویروسی آن شناخته شده است و مصـرف آنتـی بیـوتیکی و ضـد قـارچی آن هـم در

ن استفاده آن زمانی کشف شد کـه خاصـیت آن اما شاید مهمتری. موارد سل و مننژیت تائید گردیده است

غذاي شگفت انگیز«بدن شناخته شدکه آیورودا آن را در افزایش ایمنی طبیعی

اسم گیاه شناسی

اسم سانسکریت

43

سیربـودا دستخطی روي پوست درخت غان بین گنجینه هـاي

دوره گرد به در کاشکر چین یافت شد که توسط هندیان

450صورت خوشنویسی حک شده بود، تاریخ آن بـه سـال

سه نسخه از هفـت مـتن آن در . پس از میالد بر می گشت

و از بین آنها اولین در تمجید سـیر

نسخه دست نوشته باور

)دود قرن پنجم پس از میالد مسیح

سوم بخش باغ زندگی

سیر به عنوان

جز غذاي فرقه

گیاهخورانی که معتقدند اگر پیاز سیر را از ریشـه داخـل زمـین در بیاورنـد ممکـن

تصادفا حشره

از بین برنده باکتري است

داراي ترکیب ضد قارچ است و یک آنتی بیوتیک ق

ی در صورت پختـد قارچـض

دست می دهد، بنابراین هندیان سیر خام را با روغن و فلفل به عنوان نوعی سبزي می خورند

مصرف سیر با نمک باعث تصفیه خون می شود و نیـز نـاراحتی هـاي عصـبی مثـل سـر درد و هیسـتري را

ورودا از همان ابتـآی. کندان میـدرم

کرده است از جمله براي درمان رماتیسم، به عنوان اکسپکتورانت و دکونژستانت قوي براي شش، براي می

قلب به منظور کاهش فشار خون و پایین آوردن کلسترول، براي درد شکم، به عنوان از بین برنده کرم ها،

مشکالت زنان، تنظیم قاعدگی

همچنین آیورودا سیر را براي درمان کم اشتهایی شدید و بیماري هاي مربوط به تارهاي صوتی هم مناسب

مصرف خارجی سیر براي ناشنوایی و دردهاي موضعی است؛ سیر را خـرد کـرده و در خـردل و . می داند

روغن نارگیل سرخ می کنند و به عنوان مرهم گندزدا مخصوص

زخم ها مصرف می کنند

ضد پرتوزایی و ضد ویروسی آن شناخته شده است و مصـرف آنتـی بیـوتیکی و ضـد قـارچی آن هـم در

موارد سل و مننژیت تائید گردیده است

در افزایش ایمنی طبیعی

٥٤ The wonder food

دستخطی روي پوست درخت غان بین گنجینه هـاي

در کاشکر چین یافت شد که توسط هندیان

صورت خوشنویسی حک شده بود، تاریخ آن بـه سـال

پس از میالد بر می گشت

و از بین آنها اولین در تمجید سـیر مورد داروها هستند

. است

نسخه دست نوشته باور

دود قرن پنجم پس از میالد مسیح ح(

راکیخوگیاهان سوم سوم

102

سوم بخش باغ زندگی

راکیخوگیاهان سوم

سـال پـیش از مـیالد مسـیح ذکـر شـده

پزشکان هندي و چینی قدیم از زنجفیل استفاده زیادي می کردند و کنفوسـیوس

-غـذا و ضـد نفـخ مـی به عنوان کسی که زنجفیل تازه را در همه وعده ها بـراي هضـم

سـال اکبـر شـاه پادشـاه 2500طبـق اسـناد تـاریخی پـس از

آن را قطعـه قطعـه زنجفیل از موادي است که به طور معمول در غذا هاي هندي زیـاد اسـتفاده مـی شـود؛

همچنـین بـه عنـوان ادویـه معطـر و چاشـنی

مارکوپو لو مسافر ونیزي در یادداشت هاي

براي قریب به هـزار . خود می گوید که مرغوبترین زنجفیل را در ساحل ماالبار جنوب هند می توان یافت

پس از میالد، بازرگانان عرب زنجفیل را در تجارت غـرب در

انحصار خود داشتند و آن را در کوزه هاي سفالی نگهداري کرده و با کاروان از طریق آسیاي صغیر یا بـا

ه عنوان کشتی از طریق دریاي عربی به مصر می فرستادند که این امر باعث شد رومی ها و یونانیان آن را ب

می نامد چون براي درمان سرما خـوردگی، سـرفه، ورم غشـاء

-زنجفیل دم کرده در آب داغ عـرق

Ginger: اسم انگلیسی

Zingiber Officianake: اسم گیاه شناسی

Adrak: اسم هندي

Shunthi: اسم سانسکریت

Zingiberaceae: خانواده

سوم

103

سـال پـیش از مـیالد مسـیح ذکـر شـده 200به عنوان مرکز تجارت زنجفیل در رامایانا،

پزشکان هندي و چینی قدیم از زنجفیل استفاده زیادي می کردند و کنفوسـیوس . است

به عنوان کسی که زنجفیل تازه را در همه وعده ها بـراي هضـم

طبـق اسـناد تـاریخی پـس از . خورده است، مشهور است

. بزرگ مغول نیز همین کار را انجام می داده است

زنجفیل از موادي است که به طور معمول در غذا هاي هندي زیـاد اسـتفاده مـی شـود؛

همچنـین بـه عنـوان ادویـه معطـر و چاشـنی .داسـتفاده مـی کننـ کرده و در تهیه مرباجات وچاشنی جـات

مارکوپو لو مسافر ونیزي در یادداشت هاي . کار می رود گیاهی به گوشتی و از غذاهاي

خود می گوید که مرغوبترین زنجفیل را در ساحل ماالبار جنوب هند می توان یافت

پس از میالد، بازرگانان عرب زنجفیل را در تجارت غـرب در 700از میالد تا سال سال پیش

انحصار خود داشتند و آن را در کوزه هاي سفالی نگهداري کرده و با کاروان از طریق آسیاي صغیر یا بـا

کشتی از طریق دریاي عربی به مصر می فرستادند که این امر باعث شد رومی ها و یونانیان آن را ب

. یک گیاه عربی بشناسند

»داروي کبیر«آیورودا زنجفیل خشک را 55

می نامد چون براي درمان سرما خـوردگی، سـرفه، ورم غشـاء

زنجفیل دم کرده در آب داغ عـرق . بینی، برونشیت و سوء هاضمه، نفخ شکم، اسهال، و تهوع مؤثر است

Great Medicament

اسم انگلیسی

اسم گیاه شناسی

اسم هندي

اسم سانسکریت

خانواده

44

زنجفیل

) آیورودا(درمانگر عالم

سوم بخش باغ زندگی

رامایانا،

است

به عنوان کسی که زنجفیل تازه را در همه وعده ها بـراي هضـم

خورده است، مشهور است

بزرگ مغول نیز همین کار را انجام می داده است

زنجفیل از موادي است که به طور معمول در غذا هاي هندي زیـاد اسـتفاده مـی شـود؛

کرده و در تهیه مرباجات وچاشنی جـات

از غذاهاي دربسیاري شفابخش

خود می گوید که مرغوبترین زنجفیل را در ساحل ماالبار جنوب هند می توان یافت

سال پیش 200سال از

انحصار خود داشتند و آن را در کوزه هاي سفالی نگهداري کرده و با کاروان از طریق آسیاي صغیر یا بـا

کشتی از طریق دریاي عربی به مصر می فرستادند که این امر باعث شد رومی ها و یونانیان آن را ب

یک گیاه عربی بشناسند

آیورودا زنجفیل خشک را

بینی، برونشیت و سوء هاضمه، نفخ شکم، اسهال، و تهوع مؤثر است

٥٥ Great Medicament

درمانگر عالم

راکیخوگیاهان سوم

زنجفیـل خـرد شـده را بـراي . ش مـی دهـد

عصاره زنجفیل نوعی پماد هندي است که بـراي تسـکین سـینه درد

هاي گلو و گرفتگـی صـدا زنجفیل تازه را براي زخم

. تی هاي گلو و لوزه مناسب هستند

هایی مثل باال بودن کلسترول و انعقاد خـون

به هر حال طب آیورودیک به آنهایی که اسید معده زیادي دارنـد متـذکر مـی شـود کـه بایـد از

زنجفیل تحریک کننده . ر هاضم بودن، در درمان عفونت هاي تنفسی نیزحائز اهمیت است

می باشد و شاید به همین دلیل است که در گذشته مردانی چون کنفسـیوس و مغـول بـزرگ بـه آن توجـه

سوم

104

ش مـی دهـد مصرف خارجی آن درد رماتیسـم را کـاه

عصاره زنجفیل نوعی پماد هندي است که بـراي تسـکین سـینه درد . کاهش سردرد روي پیشانی می مالند

زنجفیل تازه را براي زخم. ها در سرماخوردگی و برونشیت به کار می رود

تی هاي گلو و لوزه مناسب هستندمی جوند، همچنین شیرینی هاي زنجفیلی براي ناراح

هایی مثل باال بودن کلسترول و انعقاد خـون داروسازي عصر حاضر، زنجفیل را دارویی قوي براي بیماري

به هر حال طب آیورودیک به آنهایی که اسید معده زیادي دارنـد متـذکر مـی شـود کـه بایـد از

. خوردن زنجفیل اجتناب کنند

ر هاضم بودن، در درمان عفونت هاي تنفسی نیزحائز اهمیت است

می باشد و شاید به همین دلیل است که در گذشته مردانی چون کنفسـیوس و مغـول بـزرگ بـه آن توجـه

سوم بخش باغ زندگی

مصرف خارجی آن درد رماتیسـم را کـاه . آور و تب بر است

کاهش سردرد روي پیشانی می مالند

ها در سرماخوردگی و برونشیت به کار می رودبچه

می جوند، همچنین شیرینی هاي زنجفیلی براي ناراح

داروسازي عصر حاضر، زنجفیل را دارویی قوي براي بیماري

به هر حال طب آیورودیک به آنهایی که اسید معده زیادي دارنـد متـذکر مـی شـود کـه بایـد از . داندمی

خوردن زنجفیل اجتناب کنند

ر هاضم بودن، در درمان عفونت هاي تنفسی نیزحائز اهمیت استزنجفیل عالوه ب

می باشد و شاید به همین دلیل است که در گذشته مردانی چون کنفسـیوس و مغـول بـزرگ بـه آن توجـه

.داشتند

راکیخوگیاهان سوم سوم

105

سوم بخش باغ زندگی

راکیخوگیاهان سوم سوم

106

سوم بخش باغ زندگی

راکیخوگیاهان سوم

در طب آیورودا ترکیبی از سه گیاه معطر، پرك هندي، هل و دارچین را بـراي تغییـر

ترکیب این سه گیاه معطر در غذاهاي هنـدي بـه عنـوان

همچنین با آب داغ و عسل نوشیدنی گرمی به دست می آیـد

دارند و با عرق نیشکر و پوسـت لیمـو مخلـوط مـی کننـد تـا نوشـیدنی

پوست خشک داخل درخت براي معطر کردن خـوراك هـاي

هاي اهدایی بـه در شیرینی این گیاه را

ام پختن ـد، به ویژه هنگـل هنـده در سواح

ماهی تازه به عنوان معطرکننده غذا استفاده می شـود و در هنـد شـمالی هـم بـه عنـوان خوشـبوکننده پنیـر

اما آیورودا در داروهاي خود فقط

درخت بسـیار شـبیه روغـن میخـک اسـت و

باشـد کـه در اثـر سـرما مرهمی موثر براي سردرد، دردهاي رماتیسمی، خشکی اول صبح، و دردهایی مـی

د روغن دارچین مثل روغن میخک براي دنـدان در

پوست دارچین اغلب در غذاهاي هندي یافت می شود و در سه خوشبو کننده دارویی هـم

همچنین پزشکان آیورودیک آن را براي درمان کم اشتهایی شـدید، نـاراحتی هـاي مثانـه و

هنـد در دکونژسـتانت اسـت کـه در سراسـر شـرق

پوسته این درخت را در آب جوشـانده و بخـور

Cinnamon: اسم انگلیسی

:Cinnamonum Zoylanicum

Dalchin: اسم هندي

Tvak: اسم سانسکریت

Lawiaceae: خانواده

سوم

107

در طب آیورودا ترکیبی از سه گیاه معطر، پرك هندي، هل و دارچین را بـراي تغییـر

ترکیب این سه گیاه معطر در غذاهاي هنـدي بـه عنـوان . کنندمزه به داروها اضافه می

همچنین با آب داغ و عسل نوشیدنی گرمی به دست می آیـد . ادویه استفاده می شود

دارند و با عرق نیشکر و پوسـت لیمـو مخلـوط مـی کننـد تـا نوشـیدنی ها آن را بسیار دوست

پوست خشک داخل درخت براي معطر کردن خـوراك هـاي . هندي مورد عالقه شان تهیه شود

این گیاه را. ساده، در برنج و عدس و در پخت غذاهاي مجلل استفاده می شود

ده در سواحـدارچین چرخ ش. نیز به کار می برند خدایان در مراسم مذهبی

ماهی تازه به عنوان معطرکننده غذا استفاده می شـود و در هنـد شـمالی هـم بـه عنـوان خوشـبوکننده پنیـر

اما آیورودا در داروهاي خود فقط ،گرچه تمام قسمت هاي این درخت خوشبو است.

درخت بسـیار شـبیه روغـن میخـک اسـت و گرفته شده ازپوست این روغن. کند پوست آن استفاده می

مرهمی موثر براي سردرد، دردهاي رماتیسمی، خشکی اول صبح، و دردهایی مـی

روغن دارچین مثل روغن میخک براي دنـدان در . شودخوردگی زمستان و فصل باران در بدن ایجاد می

پوست دارچین اغلب در غذاهاي هندي یافت می شود و در سه خوشبو کننده دارویی هـم

همچنین پزشکان آیورودیک آن را براي درمان کم اشتهایی شـدید، نـاراحتی هـاي مثانـه و

دکونژسـتانت اسـت کـه در سراسـر شـرق و دارچین نوعی اکسپکتورانت. دانند

پوسته این درخت را در آب جوشـانده و بخـور . فصول باران هاي موسمی براي آنفلوانزا مصرف می شود

. می دهند تا سرفه، سرماخوردگی و زخم گلو درمان شود

اسم انگلیسی

: اسم گیاه شناسی

اسم هندي

اسم سانسکریت

خانواده

ــغر و ــن اصـ ــران، سوسـ ــدي و زعفـ ــنبل هنـ سـ

بیدار شو، اي باد شمال و به جنوب بیا،

درختان باغ مرا نوازش کن، که شاید ادویـه هـا

آوازسلیمان، عهد عتیق

45

دارچین

سوم بخش باغ زندگی

ها آن را بسیار دوستکه بریتانیایی

هندي مورد عالقه شان تهیه شود -آنگلو

ساده، در برنج و عدس و در پخت غذاهاي مجلل استفاده می شود

خدایان در مراسم مذهبی

ماهی تازه به عنوان معطرکننده غذا استفاده می شـود و در هنـد شـمالی هـم بـه عنـوان خوشـبوکننده پنیـر

. خانگی کاربرد دارد

پوست آن استفاده می از

مرهمی موثر براي سردرد، دردهاي رماتیسمی، خشکی اول صبح، و دردهایی مـی

خوردگی زمستان و فصل باران در بدن ایجاد می

پوست دارچین اغلب در غذاهاي هندي یافت می شود و در سه خوشبو کننده دارویی هـم . هم مفید است

همچنین پزشکان آیورودیک آن را براي درمان کم اشتهایی شـدید، نـاراحتی هـاي مثانـه و . مصرف دارد

دانندقلب هم مفید می

فصول باران هاي موسمی براي آنفلوانزا مصرف می شود

می دهند تا سرفه، سرماخوردگی و زخم گلو درمان شود

ــغر و ــن اصـ ــران، سوسـ ــدي و زعفـ ــنبل هنـ سـ

....دارچین

بیدار شو، اي باد شمال و به جنوب بیا،

درختان باغ مرا نوازش کن، که شاید ادویـه هـا

. ..رشد کنند

راکیخوگیاهان سوم

این گیاه خودرو قطعا یکی از آن گیاهان اصـلی اسـت کـه توسـط حکیمـانی کـه

گـردوي آمریکـایی . کردند معرفی شده است

به خاطر هاي هند است که از زمان هاي دوردست

رنـگ بـه غلـیظ و آن روغـن . است

به همین دلیل درخت گـردوي آمریکـایی

-هـاي مرکـزي هنـد و دوره هـا و صـخره

اگرچه چوب این درخت براي ساختمان سـازي جـنس مناسـبی دارد

هـا و این درخت را باید از دسترس حیوانات محافظت کـرد چـرا کـه گـوزن

عصاره شـیرین گلهـایی آن را بخورنـد، از سـوي دیگـر

در . ها هم اغلـب در زمـان طلـوع و غـروب آفتـاب مشـغول نـوك زدن بـه آن هسـتند

شـکارچیان میـان یکـی از ایـن "

".راي خوردن گردوي آمریکایی می آید، شلیک کنند

Mahua: اسم انگلیسی

Madhuca Longifolia: اسم گیاه شناسی

Mahuva: اسم هندي

Madhuka: اسم سانسکریت

Sapotaceae: خانواده

سوم

108

این گیاه خودرو قطعا یکی از آن گیاهان اصـلی اسـت کـه توسـط حکیمـانی کـه

کردند معرفی شده استآوري میداروهاي آیورودا را جمع

هاي هند است که از زمان هاي دوردستیکی از مهمترین درختان جنگل

است شد، شناخته شدهآن گرفته می خوراکی مرغوبی که از دانه هاي

به همین دلیل درخت گـردوي آمریکـایی . از بیرون آمدن از دانه به سرعت جامد می شود

»درخت کره56. می نامیدند

هـا و صـخره تپـه هـا و گردوي آمریکایی مهمترین منبع غذایی ساکنین جنگل

اگرچه چوب این درخت براي ساختمان سـازي جـنس مناسـبی دارد . هاي غرب هند است

این درخت را باید از دسترس حیوانات محافظت کـرد چـرا کـه گـوزن . شودولی به سختی بریده می

عصاره شـیرین گلهـایی آن را بخورنـد، از سـوي دیگـر روند تا به این گیاه برسند و ها مایلها راه می

ها هم اغلـب در زمـان طلـوع و غـروب آفتـاب مشـغول نـوك زدن بـه آن هسـتند

": کیتینگ قـرن نـوزدهم نوشـته شـده اسـت . اچ. یادداشت هاي ژنرال آر

راي خوردن گردوي آمریکایی می آید، شلیک کننددرختان پنهان می شوند تا به آهوي بزرگی که ب

اسم انگلیسی

اسم گیاه شناسی

اسم هندي

اسم سانسکریت

خانواده

، طوطی ها و طاووس ها صدا می زدند

، اي جواهر میان شوالیه ها

، گردانازاسب خود را فقط یکبار ب

، از گل هاي گردوي آمریکایی قطره هایی مـی چکـد

اي جواهر من میان شوالیه ها،

. فقط یکبار اسب خود را باز گردان

نغمه اي محلی از راجاستان» دایی

46

گردوي آمریکا

سوم بخش باغ زندگی

خوراکی مرغوبی که از دانه هايروغن

از بیرون آمدن از دانه به سرعت جامد می شود وپساست زرد

درخت کره«را اغلب

گردوي آمریکایی مهمترین منبع غذایی ساکنین جنگل

هاي غرب هند استگردهاي بیابان

ولی به سختی بریده می

ها مایلها راه میخرس

ها هم اغلـب در زمـان طلـوع و غـروب آفتـاب مشـغول نـوك زدن بـه آن هسـتند ها و طاووسطوطی

یادداشت هاي ژنرال آر

درختان پنهان می شوند تا به آهوي بزرگی که ب

٥٦ Butter Tree

طوطی ها و طاووس ها صدا می زدند

اي جواهر میان شوالیه ها

اسب خود را فقط یکبار ب

از گل هاي گردوي آمریکایی قطره هایی مـی چکـد

اي جواهر من میان شوالیه ها،

فقط یکبار اسب خود را باز گردان

داییجآواز «

راکیخوگیاهان سوم سوم

109

سوم بخش باغ زندگی

راکیخوگیاهان سوم

گل هاي معطر آن را می توان خشک کرد و نگه داشت؛ گل هایی که از نوك شاخه ها بـه صـورت پـیچ

در روش سـنتی طعـم . در پیچ رشد کرده اند و سایه اي قرمز با برگ هاي سبز سیر و بسیار زیبا ساخته انـد

هاي گاهی اوقات آنها را با برگ

میوه ایـن . و یا در پودینگ و گوشت شیرین می ریزند

پوسته رویـی میـوه آن . درخت حبه هاي سبز گوشتی هستند که بین یک تا چهار دانه قهوه اي روشن دارد

هـاي روغـن دانـه . را به عنوان سبزي مصرف می کنند و پوسته درونی را خشک کرده و در غذا می ریزند

کاشـت مـنظم .یا اینکه براي ساختن صابون و شمع به فروش می رسـد

حـافظ خـوبی در برابـر قحطـی این درخت در نواحی بدون جنگل هند، یا هر جایی در جهان مـی توانـد م

هاي تنفسـی و طب آیورودیک از فراورده هاي گردوي آمریکایی براي از بین بردن گرماي بدن، عفونت

دندان، به کنندگی براي مشکالت مربوط

-عصـاره گـل . ستفاده می شودا

مـا سـاکنین جنگـل هـا عمومـا آن را بـه

اروپاییانی که از جنگل هاي آن ناحیه عبور می کردند به خاطر بوي

اروپاییانی که از این گیاه براي درست کردن نوشیدنی

57"هاي هند مرکز ينوشـته فرسـیت

چنانچه نوشیدنی ساخته شده از این گیاه خوب درست شود و به اندازه کافی جا بیفتد

و تا حدودي مـی تـوان گفـت کـه

سوم

110

گل هاي معطر آن را می توان خشک کرد و نگه داشت؛ گل هایی که از نوك شاخه ها بـه صـورت پـیچ

در پیچ رشد کرده اند و سایه اي قرمز با برگ هاي سبز سیر و بسیار زیبا ساخته انـد

گاهی اوقات آنها را با برگ. میوه هاي گردوي آمریکایی را شبیه انجیرهاي فشرده در نظر می گرفتند

و یا در پودینگ و گوشت شیرین می ریزند سبزیجات می پزند کرده و در گیاهان دیگرمخلوط

درخت حبه هاي سبز گوشتی هستند که بین یک تا چهار دانه قهوه اي روشن دارد

را به عنوان سبزي مصرف می کنند و پوسته درونی را خشک کرده و در غذا می ریزند

یا اینکه براي ساختن صابون و شمع به فروش می رسـد شود آن براي پختن غذا مصرف می

این درخت در نواحی بدون جنگل هند، یا هر جایی در جهان مـی توانـد م

طب آیورودیک از فراورده هاي گردوي آمریکایی براي از بین بردن گرماي بدن، عفونت

کنندگی براي مشکالت مربوطپوسته آن به دلیل خاصیت جمع. کندضعف و الغري استفاده می

هاي پوستی درمان ناراحتیدر آن باشد و روغن رماتیسم و دیابت مفید می

مـا سـاکنین جنگـل هـا عمومـا آن را بـه ا هاي این درخت دارویی شفابخش، مغذي و خنک کننده اسـت

اروپاییانی که از جنگل هاي آن ناحیه عبور می کردند به خاطر بوي . صورت شربت تخمیر شده می نوشند

اروپاییانی که از این گیاه براي درست کردن نوشیدنی . ع کرده بودندآن را منخوردن

هاي هند مرکز ي بلندي "استفاده می کردند، قضاوت خود را در این مورد در کتاب

: چنین بیان کردند

چنانچه نوشیدنی ساخته شده از این گیاه خوب درست شود و به اندازه کافی جا بیفتد

و تا حدودي مـی تـوان گفـت کـه دیگر به هیچ وجه از کیفیت پایین برخوردار نیست

» .هاي ایرلندي می باشدقابل رقابت با نوشیدنی

Highlands of Central India

سوم بخش باغ زندگی

گل هاي معطر آن را می توان خشک کرد و نگه داشت؛ گل هایی که از نوك شاخه ها بـه صـورت پـیچ

در پیچ رشد کرده اند و سایه اي قرمز با برگ هاي سبز سیر و بسیار زیبا ساخته انـد

میوه هاي گردوي آمریکایی را شبیه انجیرهاي فشرده در نظر می گرفتند

گیاهان دیگرمخلوط

درخت حبه هاي سبز گوشتی هستند که بین یک تا چهار دانه قهوه اي روشن دارد

را به عنوان سبزي مصرف می کنند و پوسته درونی را خشک کرده و در غذا می ریزند

آن براي پختن غذا مصرف می

این درخت در نواحی بدون جنگل هند، یا هر جایی در جهان مـی توانـد م

. باشد

طب آیورودیک از فراورده هاي گردوي آمریکایی براي از بین بردن گرماي بدن، عفونت

ضعف و الغري استفاده می

رماتیسم و دیابت مفید می

هاي این درخت دارویی شفابخش، مغذي و خنک کننده اسـت

صورت شربت تخمیر شده می نوشند

،بوي موش بد شبیه

استفاده می کردند، قضاوت خود را در این مورد در کتاب

)1814 (58چنین بیان کردند

چنانچه نوشیدنی ساخته شده از این گیاه خوب درست شود و به اندازه کافی جا بیفتد «

دیگر به هیچ وجه از کیفیت پایین برخوردار نیست

قابل رقابت با نوشیدنی

٥٧ Highlands of Central India٥٨ Forsyth

: چهارمبخش

آرایشیگیاهان

آرایشیگیاهان م

در بسیاري از قسمت هاي هند، شب قبل از ازدواج که شب حنابندان نامیـده مـی شـود

،طی مراسمی کف دست و کف پاهاي عروس را با خمیـري کـه از پـودر بـرگ هـاي

این خمیر بـه بعضـی نقـاط کـف دسـتهاي

به جا مانده روي پوست پـس ز تیره

درخت حنا نه تنها در هند بلکـه در تمـام کشـورهاي

. آثار حنا روي ناخن مومیایی هاي مصري مشـخص اسـت

می نامیدند، در سروده هاي سلیمان

از هـزاران .»همانند یک دسته حنا در تاکستان انگدي اسـت

سال پیش زنان در هند از حنا به عنوان یک ماده آرایشی براي رنگ کردن و تقویت مو و نـاخن و مـردان

رنگ آتشین حنا را هندیان آن قدر دوست دارند کـه دم و

خوشه هاي گل هاي کوچک قرمز یا سفیدي که بوته حنا را

می پوشانند بسیار خوشبو هستند و در ساختن عطر از آنها استفاده می شود همچنین خوابیدن روي بالشـتی

-به لحاظ پزشکی، حنا ضد خارش، عرق

اي پوستی و جوش هاي عـرق سـوزي

-اسـتفاده مـی هاي پوستی و دفع حرارت از بدن در تابستان

تـاول و کـورك، هاي حنا به صورت لوسیون و پماد درسـوختگی، ضـرب دیـدگی،

Henna: اسم انگلیسی

Lawsonia Inermis: اسم گیاه شناسی

Mehndi: اسم هندي

Madayantika: اسم سانسکریت

Lythraceae: خانواده

م چهار

111

در بسیاري از قسمت هاي هند، شب قبل از ازدواج که شب حنابندان نامیـده مـی شـود

،طی مراسمی کف دست و کف پاهاي عروس را با خمیـري کـه از پـودر بـرگ هـاي

این خمیر بـه بعضـی نقـاط کـف دسـتهاي . گیاه حنا گرفته شده است، آغشته می کنند

ز تیره آنها معتقدند که رنگ قرم.داماد هم مالیده می شود

درخت حنا نه تنها در هند بلکـه در تمـام کشـورهاي . از شسته شدن نماد عشق عمیق بین زن و شوهر است

آثار حنا روي ناخن مومیایی هاي مصري مشـخص اسـت . شرق نزدیک از محبوبیت برخوردار بوده است

می نامیدند، در سروده هاي سلیمان "حنا "ها آن را خوانده و عبري "سرو مصر "پلینی این گیاه را با نام

همانند یک دسته حنا در تاکستان انگدي اسـت ،محبوب من« : هم از حنا نام برده شده است

سال پیش زنان در هند از حنا به عنوان یک ماده آرایشی براي رنگ کردن و تقویت مو و نـاخن و مـردان

رنگ آتشین حنا را هندیان آن قدر دوست دارند کـه دم و . استفاده می کرده اند در ریش و سبیل هایشان

خوشه هاي گل هاي کوچک قرمز یا سفیدي که بوته حنا را . یال اسب هایشان را هم با آن رنگ می کنند

می پوشانند بسیار خوشبو هستند و در ساختن عطر از آنها استفاده می شود همچنین خوابیدن روي بالشـتی

به لحاظ پزشکی، حنا ضد خارش، عرق. که ازگل هاي حنا پر شده است، براي رفع بی خوابی مفید است

اي پوستی و جوش هاي عـرق سـوزي ـا در درمان خارش هـان آیورودا از حنـپزشک. گیر و گند زدا است

هاي پوستی و دفع حرارت از بدن در تابستانشود و رفع حساسیتکه در اثر گرما ایجاد می

هاي حنا به صورت لوسیون و پماد درسـوختگی، ضـرب دیـدگی، ها و گل

.کار می روند استعمال خارجی به زخم هاي جذام جهت

اسم گیاه شناسی

اسم سانسکریت

خانواده

47

حناپودر حنا در جام کوچک خیس مـی خـورد و شـیره آن

آه، بانوي من، چه کسی دستانت را رنگ کرده است؟

. شیره حنا، به رنگ عشق است

. آه، بانوي من، دستت را روي قلبم بگذار

. شیره حنا، به رنگ عشق است

آواز محلی راجستان

چهاربخش باغ زندگی

در بسیاري از قسمت هاي هند، شب قبل از ازدواج که شب حنابندان نامیـده مـی شـود

،طی مراسمی کف دست و کف پاهاي عروس را با خمیـري کـه از پـودر بـرگ هـاي

گیاه حنا گرفته شده است، آغشته می کنند

داماد هم مالیده می شود

از شسته شدن نماد عشق عمیق بین زن و شوهر است

شرق نزدیک از محبوبیت برخوردار بوده است

پلینی این گیاه را با نام

هم از حنا نام برده شده است

سال پیش زنان در هند از حنا به عنوان یک ماده آرایشی براي رنگ کردن و تقویت مو و نـاخن و مـردان

در ریش و سبیل هایشان

یال اسب هایشان را هم با آن رنگ می کنند

می پوشانند بسیار خوشبو هستند و در ساختن عطر از آنها استفاده می شود همچنین خوابیدن روي بالشـتی

که ازگل هاي حنا پر شده است، براي رفع بی خوابی مفید است

گیر و گند زدا است

که در اثر گرما ایجاد می

ها و گلبرگ. کنند

زخم هاي جذام جهت

پودر حنا در جام کوچک خیس مـی خـورد و شـیره آن

. قرمز رنگ است

آه، بانوي من، چه کسی دستانت را رنگ کرده است؟

شیره حنا، به رنگ عشق است

آه، بانوي من، دستت را روي قلبم بگذار

شیره حنا، به رنگ عشق است

آرایشیگیاهان م م چهار

112

چهاربخش باغ زندگی

آرایشیگیاهان م م چهار

113

چهاربخش باغ زندگی

آرایشیگیاهان م

هاي گیاهی در بازار، هر دهکـده هنـدي یـک

ایـن روغـن هـا از دانـه خـردل، .

کرچک یا کنجد یا دانه هاي دیگري گرفته می شد که زنان خانه دار براي پختن غـذا

این روش فرایند سرد خیلـی سـالم تـر از خریـد

وغن هاي بسته بندي شده بود، چون این روغن ها همواره شامل مقداري فیبر بودند و از تفالـه دانـه هـاي

کردن هر ذره دانه کنجد اغلب در مراسم مذهبی هند استفاده می شود زیرا اینطور تصور می رود در پاك

از دانه کنجد به عنوان نمادي از کوچکترین ذره قابل ادراك هستی یاد

اغلب ماساژ دهندگان حرفه اي از روغن گرفته شده از دانه کوچک کنجد بـراي ماسـاژ روزانـه

.زیرا عالوه بر خاصیت شاداب کنندگی، در کاهش اضطراب و خستگی هم مؤثر اسـت

کـه در البـه الي دانـه کنجـد مـاده اي خوشـبو اسـت

بهتـرین . گلهاي خشک معطر براي خوشبو کردن فضا و یا عطر آگین کردن لباس ها قـرار داده مـی شـود

روغن را می توان از دانه کنجد سیاه به دست آورد چون مایعی صاف و زالل با رنگ هاي مختلف از زرد

دانه کنجد اگر خوب نگهداري شود فاسد نخواهد شـد

بسـیاري از خـواص آن مشـابه روغـن

اهش زیتون است و به همان روش هم استفاده می شود و روغنی اسـت کـه ماننـد روغـن زیتـون بـراي کـ

همچنـین .آیورودا به ارزش روغن دانه کنجد در درمان یا پخت غذا تأکید دارد

هاي دارویی آن در قاعدگی هاي درد ناك، به خصـوص در مـواردي کـه قاعـدگی در دختـران

. نیز توصیه می شود استفاده از دانه هاي کنجد براي اختالالت ادراري

م چهار

114

هاي گیاهی در بازار، هر دهکـده هنـدي یـک تا قبل از خرید و فروش گسترده روغن

. روغن فروش داشت که از دانه ها روغن می گرفـت

کرچک یا کنجد یا دانه هاي دیگري گرفته می شد که زنان خانه دار براي پختن غـذا

این روش فرایند سرد خیلـی سـالم تـر از خریـد . ترجیح می دادند از آن استفاده کنند

وغن هاي بسته بندي شده بود، چون این روغن ها همواره شامل مقداري فیبر بودند و از تفالـه دانـه هـاي

. روغن نیز براي غذاي دام استفاده می کردند

دانه کنجد اغلب در مراسم مذهبی هند استفاده می شود زیرا اینطور تصور می رود در پاك

از دانه کنجد به عنوان نمادي از کوچکترین ذره قابل ادراك هستی یاد در مراسم مذهبی

اغلب ماساژ دهندگان حرفه اي از روغن گرفته شده از دانه کوچک کنجد بـراي ماسـاژ روزانـه

زیرا عالوه بر خاصیت شاداب کنندگی، در کاهش اضطراب و خستگی هم مؤثر اسـت

دانـه کنجـد مـاده اي خوشـبو اسـت . صابون سازي هم استفاده می شود

گلهاي خشک معطر براي خوشبو کردن فضا و یا عطر آگین کردن لباس ها قـرار داده مـی شـود

روغن را می توان از دانه کنجد سیاه به دست آورد چون مایعی صاف و زالل با رنگ هاي مختلف از زرد

دانه کنجد اگر خوب نگهداري شود فاسد نخواهد شـد . ربایی تیره و بدون بو از آن به دست می آید

بسـیاري از خـواص آن مشـابه روغـن . شاید به همین خاطر در هند براي پخت غذا از آن استفاده می شود

زیتون است و به همان روش هم استفاده می شود و روغنی اسـت کـه ماننـد روغـن زیتـون بـراي کـ

آیورودا به ارزش روغن دانه کنجد در درمان یا پخت غذا تأکید دارد. کلسترول باال مؤثر است

هاي دارویی آن در قاعدگی هاي درد ناك، به خصـوص در مـواردي کـه قاعـدگی در دختـران

استفاده از دانه هاي کنجد براي اختالالت ادراري. نابالغ نامنظم است، یاد می کند

Sesame: اسم انگلیسی

Sesamum Indicum: اسم گیاه شناسی

Til: اسم هندي

Tila: اسم سانسکریت

Pedaliaceae: خانواده

48

کنجد

چهاربخش باغ زندگی

تا قبل از خرید و فروش گسترده روغن

روغن فروش داشت که از دانه ها روغن می گرفـت

کرچک یا کنجد یا دانه هاي دیگري گرفته می شد که زنان خانه دار براي پختن غـذا

ترجیح می دادند از آن استفاده کنند

وغن هاي بسته بندي شده بود، چون این روغن ها همواره شامل مقداري فیبر بودند و از تفالـه دانـه هـاي ر

روغن نیز براي غذاي دام استفاده می کردند

دانه کنجد اغلب در مراسم مذهبی هند استفاده می شود زیرا اینطور تصور می رود در پاك

در مراسم مذهبی. ثر استؤگناه م

اغلب ماساژ دهندگان حرفه اي از روغن گرفته شده از دانه کوچک کنجد بـراي ماسـاژ روزانـه . می شود

زیرا عالوه بر خاصیت شاداب کنندگی، در کاهش اضطراب و خستگی هم مؤثر اسـت . استفاده می کنند

صابون سازي هم استفاده می شوداز این روغن در

گلهاي خشک معطر براي خوشبو کردن فضا و یا عطر آگین کردن لباس ها قـرار داده مـی شـود

روغن را می توان از دانه کنجد سیاه به دست آورد چون مایعی صاف و زالل با رنگ هاي مختلف از زرد

ربایی تیره و بدون بو از آن به دست می آیدتا که

شاید به همین خاطر در هند براي پخت غذا از آن استفاده می شود

زیتون است و به همان روش هم استفاده می شود و روغنی اسـت کـه ماننـد روغـن زیتـون بـراي کـ

کلسترول باال مؤثر است

هاي دارویی آن در قاعدگی هاي درد ناك، به خصـوص در مـواردي کـه قاعـدگی در دختـران از ارزش

نابالغ نامنظم است، یاد می کند

آرایشیگیاهان م م چهار

115

چهاربخش باغ زندگی

آرایشیگیاهان م

دارویی چاراکـا در هنـد، عشـیه دویست و هفتاد و چهارمین گیاه در طبقه بندي گیاهان

چاراکا نوشیدن جوشانده برگ هاي ایـن گیـاه را جهـت بازگردانـدن

از آنجایی که جوشاندن، خصوصیات دارویی

داخل پوسته ریشه عشیه بیابانی را از بین می برد، پزشکان آیورودیک درباره تفـاوت دم

با جوشانده آن تأکید دارند، دم کرده به معناي مخلوط کردن پودر و آب جوش است و جوشـانده،

ریشه این گیاه باریک و خزنده براي خوشبوکردن دهان ازقدیم

نـد، در ساحل هاالبار جنوب هند که عشیه هاي هندي به طور وسیعی رشـد مـی کن

ریشه آن را در کوزه هاي سفالی آب آشامیدنی نگهداري می کنند که به این ترتیب آب شیرین می شود

، به عنـوان نوشـیدنی آن همچنین عصاره آن به شکل شربت و مشابه آمریکایی

در . بـرد دارد این شربت در درمان سـوء هاضـمه و کـم اشـتهایی کـار

اغلب زنان هندي که به داشتن . مناطق گرم هند، ریشه آن در غنی کردن شامپوهاي خانگی به کار می رود

موي بلند و ضخیم عالقه مند هستند، معتقدند با افزودن عشیه عالوه بر جلـوگیري از زخـم شـدن پوسـت

.مکان می یابد

رساله چاراکا عشیه بیابانی را به لحاظ پزشکی براي هضم غذا و بیماري هاي تنفسی توصیه می کند، ولـی

ولی مدارك نشان می دهنـد کـه ریشـه

ي بـه صـورت دم کـرده بـراي مخروطی عشیه بیابانی با پوسته چوب پنبـه اي قهـوه اي مـدت هـاي مدیـد

تا کنـون . بیمارانی که ازا نواع سیفیلیس، و زخم هاي آن و سوزاك رنج می بردند، استفاده می شده است

کلینیکی نشان داده اندکه ریشه عشیه یک آنزیم مهم و روغنی اساسی است که ویژگی هاي

ثر باشـد، بـااین حـال آزمایشـات

. هنوز ادامه دارد تا ارزش دارویی عشیه هندي براي درمان بیماري هاي مقاربتی ثابت شود

عشیه بیابانی هندي

م چهار

116

دویست و هفتاد و چهارمین گیاه در طبقه بندي گیاهان

چاراکا نوشیدن جوشانده برگ هاي ایـن گیـاه را جهـت بازگردانـدن . بیابانی هند است

از آنجایی که جوشاندن، خصوصیات دارویی . رنگ به صورت مریض توصیه می نماید

داخل پوسته ریشه عشیه بیابانی را از بین می برد، پزشکان آیورودیک درباره تفـاوت دم

با جوشانده آن تأکید دارند، دم کرده به معناي مخلوط کردن پودر و آب جوش است و جوشـانده،

ریشه این گیاه باریک و خزنده براي خوشبوکردن دهان ازقدیم . جوشاندن مخلوط پودر و آب سرد است

در ساحل هاالبار جنوب هند که عشیه هاي هندي به طور وسیعی رشـد مـی کن . استفاده می شده است

ریشه آن را در کوزه هاي سفالی آب آشامیدنی نگهداري می کنند که به این ترتیب آب شیرین می شود

همچنین عصاره آن به شکل شربت و مشابه آمریکایی. و دهان را خوشبو می کند

این شربت در درمان سـوء هاضـمه و کـم اشـتهایی کـار . خنک مورد مصرف قرار می گیرد

مناطق گرم هند، ریشه آن در غنی کردن شامپوهاي خانگی به کار می رود

موي بلند و ضخیم عالقه مند هستند، معتقدند با افزودن عشیه عالوه بر جلـوگیري از زخـم شـدن پوسـت

مکان می یابدفرق سر در گرما، کاهش عرق در اثر رطوبت و گرماي تابستان ، نیز ا

رساله چاراکا عشیه بیابانی را به لحاظ پزشکی براي هضم غذا و بیماري هاي تنفسی توصیه می کند، ولـی

ولی مدارك نشان می دهنـد کـه ریشـه .ذکري از خواص درمانی آن براي بیماري هاي مقاربتی نمی کند

مخروطی عشیه بیابانی با پوسته چوب پنبـه اي قهـوه اي مـدت هـاي مدیـد

بیمارانی که ازا نواع سیفیلیس، و زخم هاي آن و سوزاك رنج می بردند، استفاده می شده است

کلینیکی نشان داده اندکه ریشه عشیه یک آنزیم مهم و روغنی اساسی است که ویژگی هاي

ثر باشـد، بـااین حـال آزمایشـات ؤفیلیس میساما تصور نمی رود هیچ یک براي درمان

هنوز ادامه دارد تا ارزش دارویی عشیه هندي براي درمان بیماري هاي مقاربتی ثابت شود

Indian Saraparilla: اسم انگلیسی

Hemidesmus Indicus: اسم گیاه شناسی

Anantmul: اسم هندي

Sariva: اسم سانسکریت

Asclepiadaceae: خانواده

49

عشیه بیابانی هندي

چهاربخش باغ زندگی

دویست و هفتاد و چهارمین گیاه در طبقه بندي گیاهان

بیابانی هند است

رنگ به صورت مریض توصیه می نماید

داخل پوسته ریشه عشیه بیابانی را از بین می برد، پزشکان آیورودیک درباره تفـاوت دم

با جوشانده آن تأکید دارند، دم کرده به معناي مخلوط کردن پودر و آب جوش است و جوشـانده، کرده

جوشاندن مخلوط پودر و آب سرد است

استفاده می شده است

ریشه آن را در کوزه هاي سفالی آب آشامیدنی نگهداري می کنند که به این ترتیب آب شیرین می شود

و دهان را خوشبو می کند

خنک مورد مصرف قرار می گیرد

مناطق گرم هند، ریشه آن در غنی کردن شامپوهاي خانگی به کار می رود

موي بلند و ضخیم عالقه مند هستند، معتقدند با افزودن عشیه عالوه بر جلـوگیري از زخـم شـدن پوسـت

فرق سر در گرما، کاهش عرق در اثر رطوبت و گرماي تابستان ، نیز ا

رساله چاراکا عشیه بیابانی را به لحاظ پزشکی براي هضم غذا و بیماري هاي تنفسی توصیه می کند، ولـی

ذکري از خواص درمانی آن براي بیماري هاي مقاربتی نمی کند

مخروطی عشیه بیابانی با پوسته چوب پنبـه اي قهـوه اي مـدت هـاي مدیـد

بیمارانی که ازا نواع سیفیلیس، و زخم هاي آن و سوزاك رنج می بردند، استفاده می شده است

کلینیکی نشان داده اندکه ریشه عشیه یک آنزیم مهم و روغنی اساسی است که ویژگی هاي هاي آزمایش

اما تصور نمی رود هیچ یک براي درمان ضد ویروسی دارد

هنوز ادامه دارد تا ارزش دارویی عشیه هندي براي درمان بیماري هاي مقاربتی ثابت شود

آرایشیگیاهان م م چهار

117

چهاربخش باغ زندگی

آرایشیگیاهان م

کـه آن را در موهـا یـا پشـت براي زنان هندي، گل قرمـز بامیـه بیشـتر جنبـه تزیینـی دارد

هـا و بـرگ هـاي آن را مـی جوشـانند و پـس از

هاي گیاهی براي تقویت و زیبایی و حالت دادن به موهاي بافتـه و

ها از عصاره گل بامیه بـه عنـوان افزودنـی در رنـگ سـیاه

هم اکنون این ماده در سراسـر شـرق هنـد بـا نـام

. یک دلیل محبوبیت آن خاصیت ضد شورگی آن است

-ویژگـی طب آیـورودا بـه .شودگلی است که در مراسم مذهبی استفاده می

آن دارویی تهیه مـی شـود کـه از ریشه

جریـان منـی مـردان عصاره گل بامیه مانع از

هـاي ضـد حـاملگی ایـن دارو در

. به دلیل اهمیت مسأله کنترل جمعیت در هند خـواص بامیـه مـورد توجـه کلینیـک هـا قـرار گرفتـه اسـت

به همین دلیل این گیـاه . ده محدود شدن دوره باروري بوده است

است اما خاصیت نـازایی آن در زنـان بسـیار قابـل مالحظـه تـر بـوده اسـت؛

از روز هفـتم : ، آزمایش زیر را انجام داد

در دوره باروري بودند عصاره آتانولی گل هـاي بامیـه

و هفت زن دیگـر نیـز از ایـن آزمـایش بـه دالیـل

Hibiscus: اسم انگلیسی

Hibiscus Rosa-Sinensis

Gurhal: اسم هندي

Japakusuma: اسم سانسکریت

:Malvaceae

م چهار

118

براي زنان هندي، گل قرمـز بامیـه بیشـتر جنبـه تزیینـی دارد

هـا و بـرگ هـاي آن را مـی جوشـانند و پـس از زنان هندي گل. گوششان قرار می دهند

هاي گیاهی براي تقویت و زیبایی و حالت دادن به موهاي بافتـه و مخلوط کردن با روغن

ها از عصاره گل بامیه بـه عنـوان افزودنـی در رنـگ سـیاه چینی. خود به کار می برند بلند

هم اکنون این ماده در سراسـر شـرق هنـد بـا نـام . کنندبراي رنگ کردن موها و ابروهاي خود استفاده می

یک دلیل محبوبیت آن خاصیت ضد شورگی آن است. در بطري فروخته می شود

گلی است که در مراسم مذهبی استفاده می شناسی هندي بامیه

از ریشه. زنان اعتقاد دارد کردن عادت ماهیانه منظم تأثیر آن در

عصاره گل بامیه مانع از. هاي مقاربتی مفید می باشدید است براي بیمار

هـاي ضـد حـاملگی ایـن دارو در می شود، عالوه بـر ایـن خاصـیت؛ پزشـکان آیـورودا معتقدنـد ویژگـی

. هاي مقاربتی نیز موثر است

به دلیل اهمیت مسأله کنترل جمعیت در هند خـواص بامیـه مـورد توجـه کلینیـک هـا قـرار گرفتـه اسـت

ده محدود شدن دوره باروري بوده استآزمایشات بر روي حیوانات نر نشان دهن

است اما خاصیت نـازایی آن در زنـان بسـیار قابـل مالحظـه تـر بـوده اسـت؛ مورد توجه مردان قرار گرفته

، آزمایش زیر را انجام داد1974دانشمندي به نام تیواري در یکی از مطالعات خود در سال

در دوره باروري بودند عصاره آتانولی گل هـاي بامیـه که بیست و یک زن به پریودچرخه

و هفت زن دیگـر نیـز از ایـن آزمـایش بـه دالیـل چهارده زن مدت چهار سال حاملگی نداشتند

). 1987گیاهان دارویی هند، شوراي تحقیقات پزشکی هند

اسم انگلیسی

nensis: اسم گیاه شناسی

اسم هندي

اسم سانسکریت

: خانواده

50

بامیهاین گل از انار رنگین تر است و شاید بـه انـدازه

اما رز قرمـز بـه آرامـی بـاز مـی شـود

در این حـال هماننـد قلبـی در میـان گلبـرگ

گلبـرگ هـا روي سـاقه رشـد

. می کنند و این یک پدیده عادي نیست

1525بابور نامه . امپراتور مغول

چهاربخش باغ زندگی

براي زنان هندي، گل قرمـز بامیـه بیشـتر جنبـه تزیینـی دارد

گوششان قرار می دهند

مخلوط کردن با روغن

بلند

براي رنگ کردن موها و ابروهاي خود استفاده می

در بطري فروخته می شود »جابا کوسام«

شناسی هندي بامیهدر اسطوره

تأثیر آن در زنانه و هاي

د است براي بیمارـآیورودا معتق

می شود، عالوه بـر ایـن خاصـیت؛ پزشـکان آیـورودا معتقدنـد ویژگـی

هاي مقاربتی نیز موثر استناراحتی

به دلیل اهمیت مسأله کنترل جمعیت در هند خـواص بامیـه مـورد توجـه کلینیـک هـا قـرار گرفتـه اسـت

آزمایشات بر روي حیوانات نر نشان دهن

مورد توجه مردان قرار گرفته

دانشمندي به نام تیواري در یکی از مطالعات خود در سال

چرخه تا بیست ودوم

چهارده زن مدت چهار سال حاملگی نداشتند . داده شد

.شخصی کنار رفتند

گیاهان دارویی هند، شوراي تحقیقات پزشکی هند (

این گل از انار رنگین تر است و شاید بـه انـدازه

اما رز قرمـز بـه آرامـی بـاز مـی شـود رز باشد،

در این حـال هماننـد قلبـی در میـان گلبـرگ ....

گلبـرگ هـا روي سـاقه رشـد ....هاي باز شـده

می کنند و این یک پدیده عادي نیست

امپراتور مغولاولین ،بابور

آرایشیگیاهان م

فوفل نخلی زیبا با گل هاي خوشبو و تاج مانند و برگ هاي پرزدار است کـه میـوه هـاي

هندیان در سراسر شبه قاره، هسته بادامی این میوه

فوفل براي هندیان خوشبوکنندة مطلوبی است که طبقات اشرافی پـس از صـرف غـذا از

م معتقـد جهانگرد و گیاه شناس پرتغالی قرن شـانزده

طی سالیان سال، مهـارت در سـاخت ابـزار

در سـاخت ایـن ابـزار از تمـام . پیشرفت زیادي کرده است

اشکال مختلفـی از ایـن . خصوصیات و رفتار حیواناتی نظیر طوطی ها، ببرها و گوزن ها استفاده شده است

وسیله از جمله مردي که به عالمت تقاضاي معاشـقه همسـرش هسـته اي از فوفـل را بـراي او مـی شـکند؛

عادت جویدن فوفل . جنگجویی فندق شکن به شکل اسب و سربازي مهاجم در بازارهاي هند وجود دارد

در هند بـالغ بـر یکصـد هـزار تـن

پودر خشک دانۀ فوفل ماده اصلی بسیاري از پودرهاي دندان در هنـد و چـین اسـت کـه بـه عنـوان

آیورودا توصیه می کند براي تهیه پودر دندانی عالی دانه فوفل را سوزانده و

.نمایدب توصیه میلره ریشه آن را هم براي زخم

هـاي قـدیم در کـه از زمـان است

عقیده بر این است که فوفل براي کـاهش تـب ماالریـا هـم

م چهار

119

فوفل نخلی زیبا با گل هاي خوشبو و تاج مانند و برگ هاي پرزدار است کـه میـوه هـاي

هندیان در سراسر شبه قاره، هسته بادامی این میوه . اندازه تخم مرغ دارد نارنجی رنگی به

.را به دلیل خاصیت نشاط آور خفیف آن می جوند

فوفل براي هندیان خوشبوکنندة مطلوبی است که طبقات اشرافی پـس از صـرف غـذا از

گارسیا اودتا.آن استفاده می کنند49

جهانگرد و گیاه شناس پرتغالی قرن شـانزده

طی سالیان سال، مهـارت در سـاخت ابـزار . است نام این خوشبو کننده از طبقات اشرافی گرفته شده است

پیشرفت زیادي کرده است) فندق شکن(مربوط به جدا کردن هسته فوفل

خصوصیات و رفتار حیواناتی نظیر طوطی ها، ببرها و گوزن ها استفاده شده است

وسیله از جمله مردي که به عالمت تقاضاي معاشـقه همسـرش هسـته اي از فوفـل را بـراي او مـی شـکند؛

جنگجویی فندق شکن به شکل اسب و سربازي مهاجم در بازارهاي هند وجود دارد

در هند بـالغ بـر یکصـد هـزار تـن در تمام سطوح طبقاتی معمول است و مصرف ساالنه دانه هاي این گیاه

پودر خشک دانۀ فوفل ماده اصلی بسیاري از پودرهاي دندان در هنـد و چـین اسـت کـه بـه عنـوان

آیورودا توصیه می کند براي تهیه پودر دندانی عالی دانه فوفل را سوزانده و . خمیردندان مصرف می شود

ره ریشه آن را هم براي زخم این طب عصا. با یک چهارم پودر دارچین مخلوط کنید

است ایی هاي روده کرم دفع گیاه فوفل در از بین بردن و کاربرداصلی بهداشتی

عقیده بر این است که فوفل براي کـاهش تـب ماالریـا هـم . هند و چین بدین منظور به کار می رفته است

.فل به معناي اکسیر ضد ماالریا می باشدنام چینی دانۀ فو

Areca Nut Palm: اسم انگلیسی

Areca Catechu: اسم گیاه شناسی

Supari: اسم هندي

Puga: اسم سانسکریت

Palmae: خانواده

51

درخت فوفل

چهاربخش باغ زندگی

فوفل نخلی زیبا با گل هاي خوشبو و تاج مانند و برگ هاي پرزدار است کـه میـوه هـاي

نارنجی رنگی به

را به دلیل خاصیت نشاط آور خفیف آن می جوند

فوفل براي هندیان خوشبوکنندة مطلوبی است که طبقات اشرافی پـس از صـرف غـذا از

آن استفاده می کنند

است نام این خوشبو کننده از طبقات اشرافی گرفته شده است

مربوط به جدا کردن هسته فوفل

خصوصیات و رفتار حیواناتی نظیر طوطی ها، ببرها و گوزن ها استفاده شده است

وسیله از جمله مردي که به عالمت تقاضاي معاشـقه همسـرش هسـته اي از فوفـل را بـراي او مـی شـکند؛

جنگجویی فندق شکن به شکل اسب و سربازي مهاجم در بازارهاي هند وجود دارد

در تمام سطوح طبقاتی معمول است و مصرف ساالنه دانه هاي این گیاه

پودر خشک دانۀ فوفل ماده اصلی بسیاري از پودرهاي دندان در هنـد و چـین اسـت کـه بـه عنـوان . است

خمیردندان مصرف می شود

با یک چهارم پودر دارچین مخلوط کنید

کاربرداصلی بهداشتی

هند و چین بدین منظور به کار می رفته است

نام چینی دانۀ فو. مؤثر است

٤٩ Garcia Da Orta

آرایشیگیاهان م م چهار

120

چهاربخش باغ زندگی

آرایشیگیاهان م م چهار

121

چهاربخش باغ زندگی

آرایشیگیاهان م

. یا فستیوال رنگ ها جشن گرفته می شـود

شرکت کنندگان دست ها و بدن یکدیگر را با پودرهایی به رنگ هـاي نـارنجی،

چنانچه کسی در بخشی از این فسـتیوال

شرکت کند، متوجه خواهد شد که پاك کردن رنگ از مو تا چه انـدازه مشـکل

هـا خشـک و کنند بلکـه مـو را بـراي هفتـه

شوید و پوست سر و مو را نرم می

دانۀ صابونی درختی بزرگ با برگ هاي ریز و میوة گوشتی تـوت ماننـدي اسـت کـه از آن صـابون

هاي داروسازي، مادة گرفته شده از ایـن میـوه اسـید

زنان هندي معموال شامپو را با دانۀ صابونی و ترکیبی از افزودنی هاي دیگر نظیر زرد چوبه یا

یتا نام دارد که یکی از محصوالت مرغوب دانه میوة

هاي زربفت و نقرة دوخته شده به ابریشم

دانه هاي درخت دانۀ صابونی روغن غلیظ و لزجی دارد که موجب تهوع شـدید و

روغن با احتیاط بسیار توسط پزشکان آیورودیک در داروهـاي بیمـارانی

همچنـین از شـیاف تهیـه شـده از میـوة آن بـراي تسـهیل

معجون هاي دیگري هم از آن می سازند کـه بـه صـورت قطـره

.طریق مجاري تنفسی براي کاهش حمالت غش، هیستري و میگرن به کار می رود

Soap Nut: اسم انگلیسی

Sapindus Trifoliatus: اسم گیاه شناسی

Ritha: اسم هندي

Aristaka: اسم سانسکریت

Sapindaceae: خانواده

م چهار

122

یا فستیوال رنگ ها جشن گرفته می شـود »هالی«غاز فصل بهار در شمال هند با آ

شرکت کنندگان دست ها و بدن یکدیگر را با پودرهایی به رنگ هـاي نـارنجی،

چنانچه کسی در بخشی از این فسـتیوال . بنفش، قرمز، سبز و زرد آغشته می کنند

شرکت کند، متوجه خواهد شد که پاك کردن رنگ از مو تا چه انـدازه مشـکل

کنند بلکـه مـو را بـراي هفتـه بی نه تنها رنگ ها را از روي مو پاك نمی

شوید و پوست سر و مو را نرم می درحالی که شامپوي دانۀ صابونی رنگ ها را می. شکننده نگه می دارند

دانۀ صابونی درختی بزرگ با برگ هاي ریز و میوة گوشتی تـوت ماننـدي اسـت کـه از آن صـابون

هاي داروسازي، مادة گرفته شده از ایـن میـوه اسـید برخالف صابون هاي تولیدي کارخانه

زنان هندي معموال شامپو را با دانۀ صابونی و ترکیبی از افزودنی هاي دیگر نظیر زرد چوبه یا

.نارگیل مخلوط می کنند

یتا نام دارد که یکی از محصوالت مرغوب دانه میوة در میان هندیان شوینده مطلوب پارچه و شال، ر

و نقرة دوخته شده به ابریشم این صابون رنگ طبیعی شا ل هاي کشمیري یا طال

دانه هاي درخت دانۀ صابونی روغن غلیظ و لزجی دارد که موجب تهوع شـدید و . آنها را از بین نمی برد

روغن با احتیاط بسیار توسط پزشکان آیورودیک در داروهـاي بیمـارانی این. مسمومیت سختی می شوند

همچنـین از شـیاف تهیـه شـده از میـوة آن بـراي تسـهیل . که از اسهال و وبا رنج می برند استفاده می شود

معجون هاي دیگري هم از آن می سازند کـه بـه صـورت قطـره . زایمان و نیز سقط جنین استفاده می شود

طریق مجاري تنفسی براي کاهش حمالت غش، هیستري و میگرن به کار می رود

اسم انگلیسی

اسم گیاه شناسی

اسم سانسکریت

خانواده

52

دانه صابونی

اي مناسب بـراي مـو میوه آن با چهل برابر آب، شوینده

.است که به رشد و رفع شوره سر کمک می کند

اظهار نظر یک شرکت آرایشی

رمورد این شامپوي سنتی د

چهاربخش باغ زندگی

بی نه تنها رنگ ها را از روي مو پاك نمیشامپوهاي غر. است

شکننده نگه می دارند

دانۀ صابونی درختی بزرگ با برگ هاي ریز و میوة گوشتی تـوت ماننـدي اسـت کـه از آن صـابون .کند

برخالف صابون هاي تولیدي کارخانه. شودته میگرف

زنان هندي معموال شامپو را با دانۀ صابونی و ترکیبی از افزودنی هاي دیگر نظیر زرد چوبه یا .زیادي ندارد

نارگیل مخلوط می کنند

در میان هندیان شوینده مطلوب پارچه و شال، ر

این صابون رنگ طبیعی شا ل هاي کشمیري یا طال. صابونی است

آنها را از بین نمی برد

مسمومیت سختی می شوند

که از اسهال و وبا رنج می برند استفاده می شود

زایمان و نیز سقط جنین استفاده می شود

طریق مجاري تنفسی براي کاهش حمالت غش، هیستري و میگرن به کار می رودبینی است و از

میوه آن با چهل برابر آب، شوینده

است که به رشد و رفع شوره سر کمک می کند

آرایشیگیاهان م م چهار

123

چهاربخش باغ زندگی

آرایشیگیاهان م

آرایشگري در هند توجه بسیاري به انعطاف پذیري و جوانی پوست با حفظ چربی

زنـان و معمـوال . هاي طبیعی آن دارد و در صورت لزوم آن را نیز تقویت می کند

مردان هندي قبل از حمام از روغن ماساژ استفاده می کنند، سپس به جاي اسـتفاده

از صابون، با پمادي که از زرد چوبه و آرد عدس تهیه شده به صورت الیه اي از روغن، صورت و بدن را

ریشۀ گیاه زردچوبه ضد عفونی کننده و معطر است ولی این خمیر عالوه بر خاصـیت تمیزکننـدگی

رنگ درون برآمدگی هاي . زدایی پوست نیز، بدون کم کردن چربی هاي طبیعی آن مؤثر است

کننـده و سـفید کننـدة زردچوبه زرد روشن است، که پس از تبدیل شدن به صورت پماد به عنـوان پـاك

نتـایج آزمایشـات . پوست به کار می رود و در عین حال در درمـان زخـم هـاي پوسـتی تجـویز مـی شـود

ی اسـت و اثـر درمـانی آن دهد که زرد چوبه داراي خاصیت ضد باکتریـایی و حساسـیت

به همین دلیل نه تنها در پاك کننده ها و مواد آرایشـی هنـدي بـه کـار

پـودر زردچوبـه باعـث . می رود، بلکه در اغلب چاشنی هاي هندي یکی از اساسی ترین افزودنـی هاسـت

ثـر درمـانی آن در نـاراحتی هـاي معـده

استعمال خارجی روغن آن بر روي حیوانات، اثر ضد عفونی کننده بیشـتري نسـبت

مچنین عصاره هاي دیگر آن بـه طـور مشـخص هیسـتامین، آلـرژي پوسـت و

آن در عفونت هـاي تنفسـی در طـب آیـورودا

.معمول است و در حال حاضر آزمایشات کلینیکی جهت عرضه رسمی آن در داروخانه ها انجام می شود

Turmeric: اسم انگلیسی

Curcuma Longa: اسم گیاه شناسی

Haldi: اسم هندي

Haridra: اسم سانسکریت

Zingiberaceae: خانواده

م چهار

124

آرایشگري در هند توجه بسیاري به انعطاف پذیري و جوانی پوست با حفظ چربی

هاي طبیعی آن دارد و در صورت لزوم آن را نیز تقویت می کند

مردان هندي قبل از حمام از روغن ماساژ استفاده می کنند، سپس به جاي اسـتفاده

از صابون، با پمادي که از زرد چوبه و آرد عدس تهیه شده به صورت الیه اي از روغن، صورت و بدن را

ریشۀ گیاه زردچوبه ضد عفونی کننده و معطر است ولی این خمیر عالوه بر خاصـیت تمیزکننـدگی

زدایی پوست نیز، بدون کم کردن چربی هاي طبیعی آن مؤثر است

زردچوبه زرد روشن است، که پس از تبدیل شدن به صورت پماد به عنـوان پـاك

پوست به کار می رود و در عین حال در درمـان زخـم هـاي پوسـتی تجـویز مـی شـود

دهد که زرد چوبه داراي خاصیت ضد باکتریـایی و حساسـیت

به همین دلیل نه تنها در پاك کننده ها و مواد آرایشـی هنـدي بـه کـار . بیش از مصارف آرایشی آن است

می رود، بلکه در اغلب چاشنی هاي هندي یکی از اساسی ترین افزودنـی هاسـت

ثـر درمـانی آن در نـاراحتی هـاي معـده افزایش بلغم ترشحات معده می شود و در تهیه غذاهاي هندي به ا

استعمال خارجی روغن آن بر روي حیوانات، اثر ضد عفونی کننده بیشـتري نسـبت . توجه زیادي می شود

مچنین عصاره هاي دیگر آن بـه طـور مشـخص هیسـتامین، آلـرژي پوسـت و ه .به هیدرو کورتیزون دارد

آن در عفونت هـاي تنفسـی در طـب آیـورودا تجویز داخلی .التهاب نیمه حاد مفاصل را کاهش می دهد

معمول است و در حال حاضر آزمایشات کلینیکی جهت عرضه رسمی آن در داروخانه ها انجام می شود

اسم گیاه شناسی

53

زردچوبهریشۀ چـرخ شـدة زردچوبـه، آرد عـدس، مقـدار کمـی

کافور، خمیر چوب صـندل سـفید و یـک ریشـۀ خشـک

ــد و روي ــب کنی ــم ترکی ــا ه و ب

بگذاریـد خشـک شـود، سـپس بـا صورت و بدن بمالیـد؛

دستورالعمل اوپتان

داروي سنتی و پاك کنندة پوست

چهاربخش باغ زندگی

از صابون، با پمادي که از زرد چوبه و آرد عدس تهیه شده به صورت الیه اي از روغن، صورت و بدن را

.تمیزمی کنند

ریشۀ گیاه زردچوبه ضد عفونی کننده و معطر است ولی این خمیر عالوه بر خاصـیت تمیزکننـدگی

زدایی پوست نیز، بدون کم کردن چربی هاي طبیعی آن مؤثر استدر عفونت

زردچوبه زرد روشن است، که پس از تبدیل شدن به صورت پماد به عنـوان پـاك

پوست به کار می رود و در عین حال در درمـان زخـم هـاي پوسـتی تجـویز مـی شـود

دهد که زرد چوبه داراي خاصیت ضد باکتریـایی و حساسـیت کلینیکی نشان می

بیش از مصارف آرایشی آن است

می رود، بلکه در اغلب چاشنی هاي هندي یکی از اساسی ترین افزودنـی هاسـت

افزایش بلغم ترشحات معده می شود و در تهیه غذاهاي هندي به ا

توجه زیادي می شود

به هیدرو کورتیزون دارد

التهاب نیمه حاد مفاصل را کاهش می دهد

معمول است و در حال حاضر آزمایشات کلینیکی جهت عرضه رسمی آن در داروخانه ها انجام می شود

ریشۀ چـرخ شـدة زردچوبـه، آرد عـدس، مقـدار کمـی

کافور، خمیر چوب صـندل سـفید و یـک ریشـۀ خشـک

ــه ــال را تهی ــدة پرتق ــد و روي ش ــب کنی ــم ترکی ــا ه و ب

صورت و بدن بمالیـد؛

.آب بشویید

داروي سنتی و پاك کنندة پوست

آرایشیگیاهان م

براي زنان متأهل هندي این پودر درخشان، با رنگ زیباي قرمـز و بـنفش یـا قرمـز

روشن که از ریشه هاي میوة کامالي هندي گرفته می شـود، یکـی از قابـل توجـه

بخشی از موي زن عالمت گذاري می شـود و

سپس همسر وي هر روز صبح بـه عنـوان احتـرام ایـن پـودر را بـه شـکل لکـه اي

یکـی از .مراسم احترام روزانه به همسر ریشه در دیدگاه هند کهن در رابطه با خداگونه بودن همسـر دارد

عالمت قرمز ازدواج بـاالي ابـروي

ایـن . طبق روایات، زن متأهل هندي نام افتخار آمیز خدایان را به جاي نام همسـرش بـه خـود مـی گرفـت

نگرش روحانی و در حقیقت رنگ پودر ابروي زنان که رنگ خون و نمـاد بـاروري اسـت، بـه ایـن دلیـل

.او خالق و حافظ زندگی است

ولـی طـب . پودر گرفته شده از میوه این درخت همیشه سبز هـیچ خاصـیت دارویـی بـراي بـدن زن نـدارد

عصـاره کـامالي هنـدي بـا . آیورودا آن را براي ساختن مخلوطی که بسیار مسهل است استفاده مـی کنـد

.افزایش حرکات انقباضی روده باعث از بین رفتن کرم کدو می شود

م چهار

125

براي زنان متأهل هندي این پودر درخشان، با رنگ زیباي قرمـز و بـنفش یـا قرمـز

روشن که از ریشه هاي میوة کامالي هندي گرفته می شـود، یکـی از قابـل توجـه

بخشی از موي زن عالمت گذاري می شـود و ابتدا فقط . ترین لوازم آرایشی است

سپس همسر وي هر روز صبح بـه عنـوان احتـرام ایـن پـودر را بـه شـکل لکـه اي

.درمرکز پیشانی او می گذارد

مراسم احترام روزانه به همسر ریشه در دیدگاه هند کهن در رابطه با خداگونه بودن همسـر دارد

عالمت قرمز ازدواج بـاالي ابـروي "بی هند قرون وسطی یافت شده هزاران نماد خدایان که در سرود مذه

طبق روایات، زن متأهل هندي نام افتخار آمیز خدایان را به جاي نام همسـرش بـه خـود مـی گرفـت

نگرش روحانی و در حقیقت رنگ پودر ابروي زنان که رنگ خون و نمـاد بـاروري اسـت، بـه ایـن دلیـل

او خالق و حافظ زندگی است. ادر به بچه دار شدن است شبیه خداوند می شود

پودر گرفته شده از میوه این درخت همیشه سبز هـیچ خاصـیت دارویـی بـراي بـدن زن نـدارد

آیورودا آن را براي ساختن مخلوطی که بسیار مسهل است استفاده مـی کنـد

افزایش حرکات انقباضی روده باعث از بین رفتن کرم کدو می شود

Indian Kamila: اسم انگلیسی

Mallotus Philippensis: اسم گیاه شناسی

Kampillka: اسم هندي

Kampillaka: اسم سانسکریت

Euphorbiaceae: خانواده

54

کامالي هندي

چهاربخش باغ زندگی

درمرکز پیشانی او می گذارد

مراسم احترام روزانه به همسر ریشه در دیدگاه هند کهن در رابطه با خداگونه بودن همسـر دارد

هزاران نماد خدایان که در سرود مذه

.است "زن

طبق روایات، زن متأهل هندي نام افتخار آمیز خدایان را به جاي نام همسـرش بـه خـود مـی گرفـت

نگرش روحانی و در حقیقت رنگ پودر ابروي زنان که رنگ خون و نمـاد بـاروري اسـت، بـه ایـن دلیـل

ادر به بچه دار شدن است شبیه خداوند می شوداست که چون زن ق

پودر گرفته شده از میوه این درخت همیشه سبز هـیچ خاصـیت دارویـی بـراي بـدن زن نـدارد

آیورودا آن را براي ساختن مخلوطی که بسیار مسهل است استفاده مـی کنـد

افزایش حرکات انقباضی روده باعث از بین رفتن کرم کدو می شودایجاد تهوع و

آرایشیگیاهان م م چهار

126

چهاربخش باغ زندگی

آرایشیگیاهان م م چهار

127

چهاربخش باغ زندگی

آرایشیگیاهان م

آب میوة این درخت که در مناطق مختلف هنـد بـه طـور پراکنـده مـی رویـد، منبـع

تمـام . حیاتی براي حفظ سالمتی پوست و مو است

قسمت هاي ایـن میـوه در مـواد آرایشـی هنـد و طـب آیـورودا مصـرف مـی شـود،

لیمو نرم کنندة سنتی مو در بین هندیان است، به ویژه در تابستان که گرمـا و رطوبـت باعـث ترشـح بیشـتر

براي این کار لیمو را نصف کرده و روي فرق سر می مالند تـا در برابـر

در تمام طول سال آب لیمو براي از بین بردن چربی اضافی مو پس از ماساژ بـا

.ورده هاي گیاهی به کار می برند

باعث شده که آن را بـا گـالب کـه

این لوسیون براي آنهایی که پوست چربی دارنـد بهتـرین

شکوفه ها و برگ هاي لیمو، روغنـی معطـر دارنـد کـه بـه

همان طور که امپراتور بـاهور گفتـه اسـت،

آیورودا آب لیموي جوشیده با آب

اي از آن همچنین به طـور گسـترده

براي درمان سرفه و بیماري کم اشتهایی شدید استفاده می شود زیرا ویتامین موجود در این میوه اشتهاآور

پسرباهور، همایون امپراتور، در حاشیۀ این کتاب متذکر می شودکه او اولین بار افـراد مسـموم را بـا

Lime: اسم انگلیسی

Citrus Medica: اسم گیاه شناسی

Ninibu: اسم هندي

Nimbuka: اسم سانسکریت

Rutaceae: خانواده

م چهار

128

آب میوة این درخت که در مناطق مختلف هنـد بـه طـور پراکنـده مـی رویـد، منبـع

حیاتی براي حفظ سالمتی پوست و مو است، ویتامینی Cسرشاري از ویتامین

قسمت هاي ایـن میـوه در مـواد آرایشـی هنـد و طـب آیـورودا مصـرف مـی شـود،

.همچنین یکی از مواد اصلی آشپزي هندي است

لیمو نرم کنندة سنتی مو در بین هندیان است، به ویژه در تابستان که گرمـا و رطوبـت باعـث ترشـح بیشـتر

براي این کار لیمو را نصف کرده و روي فرق سر می مالند تـا در برابـر . ر می شودعرق و چربی پوست س

در تمام طول سال آب لیمو براي از بین بردن چربی اضافی مو پس از ماساژ بـا . ترشحات ضد عفونی شود

ورده هاي گیاهی به کار می برندبا عصارة دانۀ صابونی یا دیگر فرآروغن و پیش ازشستن

باعث شده که آن را بـا گـالب کـه آن صیت ضدعفونی کنندگی و ویژگی هاي خنک کننده

این لوسیون براي آنهایی که پوست چربی دارنـد بهتـرین . یک لوسیون مطلوب پوست است مخلوط کنند

شکوفه ها و برگ هاي لیمو، روغنـی معطـر دارنـد کـه بـه . ماده براي پاك کردن چربی هاي پوست است

همان طور که امپراتور بـاهور گفتـه اسـت، . هاي حمام مورد استفاده قرار می گیردبراي روغن

آیورودا آب لیموي جوشیده با آب . طب هندي از آب لیمو به عنوان ضماد براي دفع سم استفاده می کند

همچنین به طـور گسـترده . را براي جلوگیري از استفراغ و از دست رفتن آب بدن مؤثر می داند

براي درمان سرفه و بیماري کم اشتهایی شدید استفاده می شود زیرا ویتامین موجود در این میوه اشتهاآور

پسرباهور، همایون امپراتور، در حاشیۀ این کتاب متذکر می شودکه او اولین بار افـراد مسـموم را بـا

.آب لیموي تازه شفا داد

اسم انگلیسی

اسم گیاه شناسی

اسم هندي

اسم سانسکریت

خانواده

55

لیمو

تخم مرغ است و اگر شـخص و شکل

مسموم آبی را بنوشد که الیاف لیمو در آن جوشـیده

.شده باشد، خطر رفع خواهد شد

اولین امپراتور مغول هند ،باهور

)1525(باهورنامه

چهاربخش باغ زندگی

همچنین یکی از مواد اصلی آشپزي هندي است

لیمو نرم کنندة سنتی مو در بین هندیان است، به ویژه در تابستان که گرمـا و رطوبـت باعـث ترشـح بیشـتر

عرق و چربی پوست س

ترشحات ضد عفونی شود

روغن و پیش ازشستن

صیت ضدعفونی کنندگی و ویژگی هاي خنک کنندههمچنین خا

یک لوسیون مطلوب پوست است مخلوط کنند

ماده براي پاك کردن چربی هاي پوست است

براي روغنعنوان عطر

طب هندي از آب لیمو به عنوان ضماد براي دفع سم استفاده می کند

را براي جلوگیري از استفراغ و از دست رفتن آب بدن مؤثر می داند

براي درمان سرفه و بیماري کم اشتهایی شدید استفاده می شود زیرا ویتامین موجود در این میوه اشتهاآور

پسرباهور، همایون امپراتور، در حاشیۀ این کتاب متذکر می شودکه او اولین بار افـراد مسـموم را بـا .است

آب لیموي تازه شفا داد

و شکل لیمو به اندازه

مسموم آبی را بنوشد که الیاف لیمو در آن جوشـیده

شده باشد، خطر رفع خواهد شد

باهور

آرایشیگیاهان م م چهار

129

چهاربخش باغ زندگی

آرایشیگیاهان م

پرچم هاي خشک شده بوته زعفران، به زعفـران مشـهور اسـت، گیـاهی کـه مبـداء

زمانی که بازرگانان عرب به خصوصیات آن پـی

بردند کشت آن به سرعت در ایران، عربستان، یونان، امپراتـوري روم، هنـد، برمـه و

از آن جایی که براي تهیه زعفران جهت تأمین پرچم هاي

در کشـورهاي .ده اسـت کافی تعداد زیادي گل الزم است، در قدیم فقط توسط ثروتمندان استفاده می ش

بهتـرین وانـایـن گیـاه بـه عنـ . آمـد

.با ارزشترین مادة آرایشی، افزودنی غذا و رنگ به حساب می آمد

و لک ها تنها در بین زنان دربـاري

امـا ایـن بـانوان آن را بـه .یا زنانی که از خانواده هاي ثروتمند اشرافی یـا بازرگانـان بودنـد، رواج داشـت

اسـتفاده از آن روي شـقیقه باعـث درمـان

ن پایه آرایش روي صورت و بخشهایی از پوست بدن کـه در

این پماد نه تنها باعث صاف شدن پوست می شـود

هندیان بر این باورند که چنانچه زنان باردار زعفران دم کرده در شیر

در ترکیبـی کـه آیـورودا . گـذارد

کمی زعفران به مقدار کند درست می

آیـورودا .می شـود استفاده زعفران

زعفران را براي درمان افسردگی آن چنان مؤثر می داند که در جایی توصیه می کند اگر کمی زعفران در

. آب شرب بریزید و به پرنده اي که داخل قفس در حال پرریزي است بدهید، روح حیوان تازه می شود

م چهار

130

پرچم هاي خشک شده بوته زعفران، به زعفـران مشـهور اسـت، گیـاهی کـه مبـداء

زمانی که بازرگانان عرب به خصوصیات آن پـی اصلی آن آسیاي مرکزي است اما

بردند کشت آن به سرعت در ایران، عربستان، یونان، امپراتـوري روم، هنـد، برمـه و

از آن جایی که براي تهیه زعفران جهت تأمین پرچم هاي .حتی چین رونق پیدا کرد

کافی تعداد زیادي گل الزم است، در قدیم فقط توسط ثروتمندان استفاده می ش

آمـد آسیایی، رنگ زرد تنها با خیساندن پرچم زعفران در آب به دست می

با ارزشترین مادة آرایشی، افزودنی غذا و رنگ به حساب می آمد و مشهور بود

و لک ها تنها در بین زنان دربـاري استفاده از زعفران به عنوان ماسک صورت براي از بین بردن جوش ها

یا زنانی که از خانواده هاي ثروتمند اشرافی یـا بازرگانـان بودنـد، رواج داشـت

اسـتفاده از آن روي شـقیقه باعـث درمـان . زعفران ضد حساسـیت اسـت . مقاصد مختلفی به کار می بردند

ن پایه آرایش روي صورت و بخشهایی از پوست بدن کـه در امروزه پماد زعفران به عنوا

این پماد نه تنها باعث صاف شدن پوست می شـود . معرض هواي آزاد هستند توسط زنان استفاده می شود

هندیان بر این باورند که چنانچه زنان باردار زعفران دم کرده در شیر . بلکه رنگ بوري هم به آن می دهد

.ان روشن خواهد شدرا بنوشند، چهره کودکش

گـذارد عواطف می روي احساسات و خوبی تأثیر آن در بودرمانی

درست می زنانه هايیتنظیم ناراحت از تولد بچه و رحم پس تقویت

زعفران از هم مالیخولیا درمان دیدو افزایش تب،سرفه،آسم، درمان

زعفران را براي درمان افسردگی آن چنان مؤثر می داند که در جایی توصیه می کند اگر کمی زعفران در

آب شرب بریزید و به پرنده اي که داخل قفس در حال پرریزي است بدهید، روح حیوان تازه می شود

Saffron: اسم انگلیسی

Crocus Sativus: اسم گیاه شناسی

Kesar: اسم هندي

Kumkuma: اسم سانسکریت

Iridaaceae: خانواده

56

زعفران

چهاربخش باغ زندگی

کافی تعداد زیادي گل الزم است، در قدیم فقط توسط ثروتمندان استفاده می ش

آسیایی، رنگ زرد تنها با خیساندن پرچم زعفران در آب به دست می

مشهور بود یـمکمل زیبای

استفاده از زعفران به عنوان ماسک صورت براي از بین بردن جوش ها

یا زنانی که از خانواده هاي ثروتمند اشرافی یـا بازرگانـان بودنـد، رواج داشـت

مقاصد مختلفی به کار می بردند

امروزه پماد زعفران به عنوا. سردرد می شود

معرض هواي آزاد هستند توسط زنان استفاده می شود

بلکه رنگ بوري هم به آن می دهد

را بنوشند، چهره کودکش

آن در بودرمانی همچنین عطر

تقویت زنان جهت براي

درمان براي .برد می کار

زعفران را براي درمان افسردگی آن چنان مؤثر می داند که در جایی توصیه می کند اگر کمی زعفران در

آب شرب بریزید و به پرنده اي که داخل قفس در حال پرریزي است بدهید، روح حیوان تازه می شود

آرایشیگیاهان م

رنـگ . این گیاه به عنوان خوشبوکننده معموال با فوفل و خمیر لیمو مصـرف مـی شـود

قرمز تیره اي دارد که هندي ها از زمان هاي دور براي قرمز کردن لب ها از آن استفاده

جـوز، بعضی ها به برگ تنبول گیاهان معطري مثل میخک، هل، درخـت

جراح بزرگ آیورودا در قرن چهارم

گند زدا، تحریک کنندة میل جنسی و ضـد آفـت

ژگی هاي کوکائین است که ویآن

برگ تنبول یک داروي مخدر قدیمی در بین هندیان است، گرچه مقدار مخدر موجود

جویـدن . خاصیت هضم کنندگی آن هـم قابـل توجـه اسـت

.می کند برگ تنبول بزاق را بسیار زیاد می کند که این امر به ترشح اسید معده کمک

. گیاه خزندة زیباي برگ تنبول در مناطق بسیار گرم هند رشد می کند و نیاز به مراقبت هاي بسـیاري دارد

اما کشاورزان هندي در تاکستان ها، این مراقبت را با عالقه بسیار انجام می دهند، چرا که احسـاس خـوبی

النـوع هـا رب ی گوید حتـی خـدایان و

می گویند تاکستان برگ تنبول در بهشت نمی باشد، بنابراین هندي هـا اغلـب بـرگ

تنبول را در دهان جسد می گذارند تا شخص مرده بتواند از آخرین لحظات خوشی پیش از ملحق شدن به

Betel Leaf: اسم انگلیسی

Piper Betle: اسم گیاه شناسی

Pan: اسم هندي

Tambula: اسم سانسکریت

Piperceae: خانواده

م چهار

131

این گیاه به عنوان خوشبوکننده معموال با فوفل و خمیر لیمو مصـرف مـی شـود

قرمز تیره اي دارد که هندي ها از زمان هاي دور براي قرمز کردن لب ها از آن استفاده

بعضی ها به برگ تنبول گیاهان معطري مثل میخک، هل، درخـت . می کرده اند

از نظر ساسروتا.کافور و دیگر خوشبو کننده ها را اضافه می کنند50جراح بزرگ آیورودا در قرن چهارم

گند زدا، تحریک کنندة میل جنسی و ضـد آفـت پس از میالد، تنبول، خوشبو، محرك، داروي ضد نفخ،

آن خاصیت تقویت میل جنسی در تنبول شاید به خاطر قلیایی بودن

برگ تنبول یک داروي مخدر قدیمی در بین هندیان است، گرچه مقدار مخدر موجود

خاصیت هضم کنندگی آن هـم قابـل توجـه اسـت . در برگ تنبول بسیار کمتر از کوکائین است

برگ تنبول بزاق را بسیار زیاد می کند که این امر به ترشح اسید معده کمک

گیاه خزندة زیباي برگ تنبول در مناطق بسیار گرم هند رشد می کند و نیاز به مراقبت هاي بسـیاري دارد

اما کشاورزان هندي در تاکستان ها، این مراقبت را با عالقه بسیار انجام می دهند، چرا که احسـاس خـوبی

ی گوید حتـی خـدایان و که این گیاه می دهد آن قدر زیاد است که اسطوره شناسی هند م

می گویند تاکستان برگ تنبول در بهشت نمی باشد، بنابراین هندي هـا اغلـب بـرگ .

تنبول را در دهان جسد می گذارند تا شخص مرده بتواند از آخرین لحظات خوشی پیش از ملحق شدن به

اسم گیاه شناسی

57

برگ تنبول

برگ هاي تنبول اگر با فوفل، میخک و مواد دیگر

.جویده شود، بوي بد دهان را بر طرف می سازد

)قرن اول پس ازمیالد( قوانین چاراکا

چهاربخش باغ زندگی

این گیاه به عنوان خوشبوکننده معموال با فوفل و خمیر لیمو مصـرف مـی شـود

قرمز تیره اي دارد که هندي ها از زمان هاي دور براي قرمز کردن لب ها از آن استفاده

می کرده اند

کافور و دیگر خوشبو کننده ها را اضافه می کنند

پس از میالد، تنبول، خوشبو، محرك، داروي ضد نفخ،

خاصیت تقویت میل جنسی در تنبول شاید به خاطر قلیایی بودن.است

برگ تنبول یک داروي مخدر قدیمی در بین هندیان است، گرچه مقدار مخدر موجود . را به آن می دهد

در برگ تنبول بسیار کمتر از کوکائین است

برگ تنبول بزاق را بسیار زیاد می کند که این امر به ترشح اسید معده کمک

گیاه خزندة زیباي برگ تنبول در مناطق بسیار گرم هند رشد می کند و نیاز به مراقبت هاي بسـیاري دارد

اما کشاورزان هندي در تاکستان ها، این مراقبت را با عالقه بسیار انجام می دهند، چرا که احسـاس خـوبی

که این گیاه می دهد آن قدر زیاد است که اسطوره شناسی هند م

. آن را دارند آرزوي

تنبول را در دهان جسد می گذارند تا شخص مرده بتواند از آخرین لحظات خوشی پیش از ملحق شدن به

.خدایان لذت ببرد

٥٠ Susruta

برگ هاي تنبول اگر با فوفل، میخک و مواد دیگر

جویده شود، بوي بد دهان را بر طرف می سازد

قوانین چاراکا

آرایشیگیاهان م م چهار

132

چهاربخش باغ زندگی

آرایشیگیاهان م م چهار

133

چهاربخش باغ زندگی

آرایشیگیاهان م

یا پرطاووس نام التین بهترین رنگ کنندة هندي و به معناي رنگ هند است، رنگی

.که اشراف زادگان امپراتوري روم بسیار طالب آن بودند

قرن اول پس از میالد، ملوان یونانی گمنامی در خاطرات سفرهاي دریایی خود به نام

از نیلی به عنوان رنگی محبوب که از هند به مصر صادر می شـده یـاد کـرده

اس ـاین رنگ در لبـ ": دـمی نویس

تـی آرتـور ک یکی از شوالیه هاي حاضر در میز گرد دربار شاه

تـاورنیر ».هـیچ نشـان دیگـري از آرم خـانوادگی نداشـت 54

مسـافر

. شات خود را با این رنگ ثبـت کـرده اسـت

وقتـی بعـدازظهر آن را شکسـتم، درون آن

ن از آن اسـتفاده ـگ کـردن جیـ

True Indigo: اسم انگلیسی

Indigofera Tinctoria: اسم گیاه شناسی

Neel: اسم هندي

Nili: اسم سانسکریت

Fabaceae: خانواده

م چهار

134

یا پرطاووس نام التین بهترین رنگ کنندة هندي و به معناي رنگ هند است، رنگی نیلی

که اشراف زادگان امپراتوري روم بسیار طالب آن بودند

قرن اول پس از میالد، ملوان یونانی گمنامی در خاطرات سفرهاي دریایی خود به نام در

پریپلوس51

از نیلی به عنوان رنگی محبوب که از هند به مصر صادر می شـده یـاد کـرده

نسنیاست و سرجان گاردنر ویلک52

می نویس) 8781 مصرباستان،( اب خودـدرکت

".صري استفاده می شده است

در قرن پانزدهم تامس مالوري53

یکی از شوالیه هاي حاضر در میز گرد دربار شاه«می گوید

هـیچ نشـان دیگـري از آرم خـانوادگی نداشـت "رنـگ هنـد "جـز

شات خود را با این رنگ ثبـت کـرده اسـت فرانسوي قرن هفدهم در زمان سفر به هند نتیجۀ یکی ازآزمای

وقتـی بعـدازظهر آن را شکسـتم، درون آن و یک روز صبح تخم مرغی را در میان پـودر نیلـی قـراردادم

گ کـردن جیـ ـود براي رنـ ـگ شسته نمی شـی که این رنـاز آنجای. »

Sir John Gardner Wilkinson

اسم انگلیسی

اسم گیاه شناسی

58

پر طاووس. نیلی رنگی است که در هند بسیار مورد احترام می باشـد

گیاه از خارج از هند آمده است؛ جایی که نام خـود را

ی چیزي نیست جز مـاده لزجـی کـه نیل

وقتـی انبـوه اسـت، . به کف می چسبد و با نی جمع می شـود

امـا وقتـی جـدا مـی شـود ترکیبـی سیاه بـه نظـر مـی رسـد

) نیلــی(حیــرت انگیــز و زیبــا از ارغــوانی و الجــوردي

ــان، از ــاول هــاي در درم ــراي آرام کــردن ت ــی ب نیل

.پوست استفاده می شود

)هفتاد پس ازمیالد( پلینی

چهاربخش باغ زندگی

نیلی

که اشراف زادگان امپراتوري روم بسیار طالب آن بودند

در

پریپلوس

است و سرجان گاردنر ویلک

صري استفاده می شده استهاي مومیایی هاي م

در قرن پانزدهم تامس مالوري

جـز به تن داشت که به

فرانسوي قرن هفدهم در زمان سفر به هند نتیجۀ یکی ازآزمای

یک روز صبح تخم مرغی را در میان پـودر نیلـی قـراردادم «

»کامال آبی شده بود

. می کنند

٥١ Periplus٥٢ Sir John Gardner Wilkinson٥٣ Thomas Malory٥٤ Tavernier

نیلی رنگی است که در هند بسیار مورد احترام می باشـد

گیاه از خارج از هند آمده است؛ جایی که نام خـود را این

نیل. ازآن گرفته است

به کف می چسبد و با نی جمع می شـود

سیاه بـه نظـر مـی رسـد

حیــرت انگیــز و زیبــا از ارغــوانی و الجــوردي

ــان، از. اســت در درم

پوست استفاده می شود

آرایشیگیاهان م

از گیاه نیلی در کتاب هاي مقـدس هنـد در اوایـل

می توان رنگ هـاي متنـوعی از انـواع گونـاگون ایـن

درختچۀ بلند و راست قامت به دست آورد که اغلب دور پرچین هاي خانه هاي هندي می روید و در پهنه

انعکاس آسمان در آب به رنگ آبی مایل به سیاه است که رنگ خداي ویشنوي

اغلب کسانی که در هند موهایشان زود خاکستري مـی شـود از پـر طـاووس بـراي رنـگ کـردن مـو

ی موي هر هنـدي اسـت تبـدیل

عصارة برگ این گیاه با چندین روغن گیاهی مخلوط شده و روي فرق سر مالیده می شود تا از

شـود ریزش مو پس از زایمان یا بیماري جدي یا ریزش زود هنگام مو جلوگیري کند، چرا که تصور مـی

راي تسـکین طب آیورودا استفاده از این رنگ را ب

ایـن طـب . سوختگی ها، تاول ها و گزیدگی حشرات توصیه می کنـد چـون آفـت زا و ضـد تـورم اسـت

لکه هاي بزرگ روي . همچنین توضیح می دهد که این گیاه می تواند پیري زودرس پوست را درمان کند

ه اي بسـیار بـد ضـ رپوست سفید که با از دست دادن ناگهانی و بی دلیل رنگ دانه ها به وجود می آید، عا

اعتقاد بر این است که پر طاووس در درمان ایـن

، با دعاي زیر خواص پرطـاووس را احضـار

م چهار

135

از گیاه نیلی در کتاب هاي مقـدس هنـد در اوایـل .و خرد است در فلسفۀ هند رنگ نیلی مظهر دانش

می توان رنگ هـاي متنـوعی از انـواع گونـاگون ایـن . سال سیصد پیش از میالد مسیح نام برده شده است

درختچۀ بلند و راست قامت به دست آورد که اغلب دور پرچین هاي خانه هاي هندي می روید و در پهنه

انعکاس آسمان در آب به رنگ آبی مایل به سیاه است که رنگ خداي ویشنوي وسیع، در نیمه شب، شبیه

اغلب کسانی که در هند موهایشان زود خاکستري مـی شـود از پـر طـاووس بـراي رنـگ کـردن مـو

ی موي هر هنـدي اسـت تبـدیل ـه رنگ طبیعـی به رنگ مشکی که شبیـاده می کنند و آن را به آسان

عصارة برگ این گیاه با چندین روغن گیاهی مخلوط شده و روي فرق سر مالیده می شود تا از

ریزش مو پس از زایمان یا بیماري جدي یا ریزش زود هنگام مو جلوگیري کند، چرا که تصور مـی

طب آیورودا استفاده از این رنگ را ب. این گیاه خواصی دارد که ریشۀ مو را تقویت می کند

سوختگی ها، تاول ها و گزیدگی حشرات توصیه می کنـد چـون آفـت زا و ضـد تـورم اسـت

همچنین توضیح می دهد که این گیاه می تواند پیري زودرس پوست را درمان کند

پوست سفید که با از دست دادن ناگهانی و بی دلیل رنگ دانه ها به وجود می آید، عا

اعتقاد بر این است که پر طاووس در درمان ایـن . نامیده می شود "جذام سفید"شکل می باشد که در هند

در یکی از نسخ هندي قدیمی یاجورودا55، با دعاي زیر خواص پرطـاووس را احضـار

،آه اي پر طاووس، مادر تو خاك، سیاه رنگ است

،دانه، سیاه رنگ است

،و تو که سیاهی را به ارث برده اي

مرا سیاه و زیبا کن،

،لکه هاي پوست مرا دورکن

موي خاکستریم،

، نشانه هاي جذام سفید مرا

چهاربخش باغ زندگی

در فلسفۀ هند رنگ نیلی مظهر دانش

سال سیصد پیش از میالد مسیح نام برده شده است

درختچۀ بلند و راست قامت به دست آورد که اغلب دور پرچین هاي خانه هاي هندي می روید و در پهنه

وسیع، در نیمه شب، شبیه

.نگهبان می باشد

اغلب کسانی که در هند موهایشان زود خاکستري مـی شـود از پـر طـاووس بـراي رنـگ کـردن مـو

اده می کنند و آن را به آسانـاستف

عصارة برگ این گیاه با چندین روغن گیاهی مخلوط شده و روي فرق سر مالیده می شود تا از . ندمی کن

ریزش مو پس از زایمان یا بیماري جدي یا ریزش زود هنگام مو جلوگیري کند، چرا که تصور مـی

این گیاه خواصی دارد که ریشۀ مو را تقویت می کند

سوختگی ها، تاول ها و گزیدگی حشرات توصیه می کنـد چـون آفـت زا و ضـد تـورم اسـت

همچنین توضیح می دهد که این گیاه می تواند پیري زودرس پوست را درمان کند

پوست سفید که با از دست دادن ناگهانی و بی دلیل رنگ دانه ها به وجود می آید، عا

شکل می باشد که در هند

در یکی از نسخ هندي قدیمی یاجورودا. بیماري مؤثر است

:می کنند

آه اي پر طاووس، مادر تو خاك، سیاه رنگ است

دانه، سیاه رنگ استپدرت،

و تو که سیاهی را به ارث برده اي

مرا سیاه و زیبا کن،

لکه هاي پوست مرا دورکن

موي خاکستریم،

نشانه هاي جذام سفید مرا

٥٥ Yajurveda

: پنجمبخش

معطرگیاهان

معطرگیاهان پنجم پنجم

136

پنجم بخش باغ زندگی

معطرگیاهان پنجم

هاي گرم تابستان پـس از فـروکش کـردن گرمـا، مـی تـوان از منظـره زیبـاي

عطر دلپذیر یاسمن، این گل مهم تابستانی هندکه در کنار ایوان ها

بـه دلیـل بـوي خـوش آن، از . و پیاده روهاي مجاور باغات هند می روید، لـذت بـرد

-گـل . کننـد هاي یاسمن تاج گل، گردنبند و دستبند تزئینی درست مـی

هاي آن را یاري از قسمتهاي هند، گل ها و غنچه

اند در برگ هاي درخت چنار می پیچند تا با حفظ بوي سبک و معطر آن بتدریج تا

زنان هندي به عطریات بسیار عالقمندند و عطر گرفته شده از گل هاي یاسمن را نه فقط

هـاي شـمال این درخت پیچک که مـوطن اصـلیش کـوه

طـب هنـدي از دوازده نـوع یاسـمن

آب برگ هاي فشـردة یاسـمن .رود

اي ورم و کـردة یـک گـل یاسـمن بـه طـور قابـل مالحظـه

هـاي دهـان و برگ هاي یاسمن براي غرغره کـردن و درمـان زخـم

ها، تنظیم خونریزي عـادت ماهیانـه و دفـع

-هاي تازة یاسمن و روغن آن براي درمان زخم

.رودکارمیها به ویژه درموارد آبسه، کاربرد دارد و ریشۀ خیسانده شده آن درآب براي شستشوي چشم به

Jasmine: اسم انگلیسی

Jasmin Grandiflorum: اسم گیاه شناسی

Mogra: اسم هندي

Jati: اسم سانسکریت

Olea Ceae: خانواده

پنجم

137

هاي گرم تابستان پـس از فـروکش کـردن گرمـا، مـی تـوان از منظـره زیبـاي در شب

عطر دلپذیر یاسمن، این گل مهم تابستانی هندکه در کنار ایوان ها هاي سفید وشکوفه

و پیاده روهاي مجاور باغات هند می روید، لـذت بـرد

هاي یاسمن تاج گل، گردنبند و دستبند تزئینی درست مـی ها و گلغنچه

یاري از قسمتهاي هند، گل ها و غنچههاي یاسمن پژمرده بوي تندي دارند، به همین دلیل در بس

اند در برگ هاي درخت چنار می پیچند تا با حفظ بوي سبک و معطر آن بتدریج تا درحالی که هنوز بسته

زنان هندي به عطریات بسیار عالقمندند و عطر گرفته شده از گل هاي یاسمن را نه فقط

این درخت پیچک که مـوطن اصـلیش کـوه . کنندل استفاده میدر تابستان بلکه در سراسر سا

طـب هنـدي از دوازده نـوع یاسـمن .خواص درمانی هم دارد ،هیمالیا است، عالوه بر بوي خوش و زیبایی

رودهاي مختلف آیورودا به کار میخود گیاه براي نسخه

کـردة یـک گـل یاسـمن بـه طـور قابـل مالحظـه دم. شـود یخچه اسـتفاده مـی

برگ هاي یاسمن براي غرغره کـردن و درمـان زخـم . خونریزي چشمی را تسکین می دهد

ها، تنظیم خونریزي عـادت ماهیانـه و دفـع این گیاه در دفع کرم. شوددیگر ناراحتی هاي دهان مصرف می

هاي تازة یاسمن و روغن آن براي درمان زخماستعمال خارجی گل. ثر شناخته شده است

ها به ویژه درموارد آبسه، کاربرد دارد و ریشۀ خیسانده شده آن درآب براي شستشوي چشم به

اسم انگلیسی

اسم گیاه شناسی

خانواده

59

یاسمن

درختان هستی،

ارباب سفید روي من یاسمن،

.غنی شده اي و همه را اغنا می کنی

؟چرا چهره ات را به من نشان نمی دهی

ماهادویاکا

)قرن دوازدهم پس ازمیالد مسیح

پنجم بخش باغ زندگی

هاي یاسمن پژمرده بوي تندي دارند، به همین دلیل در بس

درحالی که هنوز بسته

زنان هندي به عطریات بسیار عالقمندند و عطر گرفته شده از گل هاي یاسمن را نه فقط .غروب باز شوند

در تابستان بلکه در سراسر سا

هیمالیا است، عالوه بر بوي خوش و زیبایی

خود گیاه براي نسخه. کنداستفاده می

یخچه اسـتفاده مـی براي از بین بردن م

خونریزي چشمی را تسکین می دهد

دیگر ناراحتی هاي دهان مصرف می

ثر شناخته شده استسموم کبدي مؤ

ها به ویژه درموارد آبسه، کاربرد دارد و ریشۀ خیسانده شده آن درآب براي شستشوي چشم به

تو جنگل هستی،

درختان هستی،تو از بزرگترین

ارباب سفید روي من یاسمن، ... آه

غنی شده اي و همه را اغنا می کنی

چرا چهره ات را به من نشان نمی دهی

قرن دوازدهم پس ازمیالد مسیح(

معطرگیاهان پنجم

بـویی تلـخ و خوانـده اسـت، »فوق العـاده

-شیرین دارد و هندیان براي معطر ساختن غذا و دارو و تهیه عطر از آن استفاده می

عطر گل کاج آن قدر در هند مشهور است که از ترس جذب مارها نزدیـک

.امپراتوران مغول آن را بهترین عطر هندي به عنوان تحفه می دانستند

ی خود را از پیچ هایی گرفته که شکل حلقوي بـرگ هـایش را تشـکیل

کنند که به خاطر آنها کاج حلقوي لقب معطر را

روغن معطر و عطر خوشبو کننده هر دو

هاي حلقوي بسیار معطر آن را براي سر درد و گوش درد و نیـز مرهمـی بـراي دردهـاي

این . رودهاي این درخت براي تولید عرق بدن به کار می

داروسازي به کارمی آیند و شوند در

شـیره ریشـۀ .براي گرفتگی بینی و آسم در اثر سیگار کشیدن و عفونت هاي برونشیتی استشمام می شـوند

. رویی براي جلوگیري از سقط جنین در زنان باردار استفاده می شود

Fragrant Screw Pine: اسم انگلیسی

Pandanus Odoratissimus: اسم گیاه شناسی

Kevda: اسم هندي

Ketaki: اسم سانسکریت

Pandanaceae: خانواده

کاج حلقوي معطر

پنجم

138

فوق العـاده «این عطر که اولین امپراتور مغول آن را

شیرین دارد و هندیان براي معطر ساختن غذا و دارو و تهیه عطر از آن استفاده می

عطر گل کاج آن قدر در هند مشهور است که از ترس جذب مارها نزدیـک . کنند

امپراتوران مغول آن را بهترین عطر هندي به عنوان تحفه می دانستند. کاشته نمی شود

ی خود را از پیچ هایی گرفته که شکل حلقوي بـرگ هـایش را تشـکیل ـن درخت کوچک نام انگلیس

کنند که به خاطر آنها کاج حلقوي لقب معطر را هاي این درخت گل هایی رشد میدرون برگ

روغن معطر و عطر خوشبو کننده هر دو . هاي حلقوي آن هم معطر هستنداگرچه برگ

.رسندشوند و به مصرف دارویی و عطري می

هاي حلقوي بسیار معطر آن را براي سر درد و گوش درد و نیـز مرهمـی بـراي دردهـاي

هاي این درخت براي تولید عرق بدن به کار میرفته شده ازگلآب گ. کندروماتیسمی تجویز می

شوند درآن که خودشان پودر میهايگل. باشدج میـتشن

براي گرفتگی بینی و آسم در اثر سیگار کشیدن و عفونت هاي برونشیتی استشمام می شـوند

رویی براي جلوگیري از سقط جنین در زنان باردار استفاده می شود

اسم انگلیسی

اسم گیاه شناسی

خانواده

60

کاج حلقوي معطر

عیــب مشــک ایــن اســت کــه خشــک مــی باشــد؛ ایــن کــاج

حلقوي را می توان یک مشـک مرطـوب نامیـد کـه بـوي

از مرکز گل عطرفوق العاده اي

باهور، امپراتورمغول

)1525باهورنامه (

پنجم بخش باغ زندگی

کاشته نمی شودخانه ها

ن درخت کوچک نام انگلیسـای

درون برگ. دهندمی

اگرچه برگ. خودگرفته است به

شوند و به مصرف دارویی و عطري میاز گل گرفته می

هاي حلقوي بسیار معطر آن را براي سر درد و گوش درد و نیـز مرهمـی بـراي دردهـاي طب آیورودا گل

روماتیسمی تجویز می

تشن گیاه محرك و ضد

براي گرفتگی بینی و آسم در اثر سیگار کشیدن و عفونت هاي برونشیتی استشمام می شـوند

رویی براي جلوگیري از سقط جنین در زنان باردار استفاده می شوداین کاج دا

عیــب مشــک ایــن اســت کــه خشــک مــی باشــد؛ ایــن کــاج

حلقوي را می توان یک مشـک مرطـوب نامیـد کـه بـوي

از مرکز گل عطرفوق العاده اي . بسیار دلپذیري دارد

. بیرون می آید

معطرگیاهان پنجم پنجم

139

پنجم بخش باغ زندگی

معطرگیاهان پنجم پنجم

140

پنجم بخش باغ زندگی

معطرگیاهان پنجم

بویی که از گل هاي کوچک درخت روغـن قلـم سـاطع مـی شـود مثـل بسـیاري از

هایی متمایزکه مـدت مانـدگاري

در قـوي اسـت کـه انسـان را ـشـان در هـوا طـوالنی اسـت و آن قـ

ز مـی شـوند و گل هاي روغن قلم فقط پس از تاریک شدن هوا با

وقتـی گـل هـا روي . از شروع تاریکی تا روشنی هوا در سراسر شب و تا سحرگاهان عطرافشانی می کنند

برگ هایی پهن و سبز رنگ در بـاال و

اه هسـتند کـه اغلـب در باغـات هنـد

.هاي معطر آن روي چمن ها لذت می برند

گوشـت ایـن میـوه را بـه بیمـارانی

شود و دم کرده آن آن براي تقویت دندان ها جویده می

گل ها، میوه و پوست روغن قلم همه قابض هستند و به عنوان شستشو دهندة زخم ها و جراحات در طب

. کنندپوست این درخت را پودر کرده و براي ضدعفونی دهان آن را غرغره می

ثـۀ نرمـی دارنـد در طب آیورودا صمغ آن یک افزودنی مهم در خمیر دندان است که براي بیمارانی کـه ل

درخت روغن قلم

پنجم

141

بویی که از گل هاي کوچک درخت روغـن قلـم سـاطع مـی شـود مثـل بسـیاري از

هایی متمایزکه مـدت مانـدگاري بوهاي مناطق حاره، خیلی شدید است، با دسته گل

شـان در هـوا طـوالنی اسـت و آن قـ عطر مست کننده

گل هاي روغن قلم فقط پس از تاریک شدن هوا با. کندمدهوش می

از شروع تاریکی تا روشنی هوا در سراسر شب و تا سحرگاهان عطرافشانی می کنند

برگ هایی پهن و سبز رنگ در بـاال و .کنندزمین می افتند، مریدان آنها را جمع کرده و به معابد هدیه می

اه هسـتند کـه اغلـب در باغـات هنـد گل هایی کرم رنگ و ستاره شکل در پایین تنه، جنبه زینتی ایـن گیـ

هاي معطر آن روي چمن ها لذت می برندشوند و هندیان صبح ها از جمع کردن شکوفه

گوشـت ایـن میـوه را بـه بیمـارانی . شودرسد زرد میی میـم میوه اي به شکل توت دارد که وقت

آن براي تقویت دندان ها جویده می اما میوة نرسیده دهند که ناراحتی شکمی دارند

.براي سالمتی کلی، دارویی مقوي است

گل ها، میوه و پوست روغن قلم همه قابض هستند و به عنوان شستشو دهندة زخم ها و جراحات در طب

پوست این درخت را پودر کرده و براي ضدعفونی دهان آن را غرغره می. آیورودا به کار می روند

در طب آیورودا صمغ آن یک افزودنی مهم در خمیر دندان است که براي بیمارانی کـه ل

Bakula: اسم انگلیسی

Mimusops Elengi: اسم گیاه شناسی

Bakula: اسم هندي

Bakula: اسم سانسکریت

Sapotaceae: خانواده

61

درخت روغن قلم

پنجم بخش باغ زندگی

از شروع تاریکی تا روشنی هوا در سراسر شب و تا سحرگاهان عطرافشانی می کنند

زمین می افتند، مریدان آنها را جمع کرده و به معابد هدیه می

گل هایی کرم رنگ و ستاره شکل در پایین تنه، جنبه زینتی ایـن گیـ

شوند و هندیان صبح ها از جمع کردن شکوفهپرورش داده می

م میوه اي به شکل توت دارد که وقتـروغن قل

دهند که ناراحتی شکمی دارندمی

براي سالمتی کلی، دارویی مقوي است

گل ها، میوه و پوست روغن قلم همه قابض هستند و به عنوان شستشو دهندة زخم ها و جراحات در طب

آیورودا به کار می روند

در طب آیورودا صمغ آن یک افزودنی مهم در خمیر دندان است که براي بیمارانی کـه ل

.تجویز می شود

معطرگیاهان پنجم

بـر آن را چندین هفته بـه آهسـتگی

. روي توري با آتش ذغال خشک می کنند تا از همه حشـرات کـامال پـاك شـوند

جوزها وقتی کامال خشک شدند بویی دلپذیر خواهند داشت کـه مـزة بسـیار تنـد و

پودر جوز روغنی بوي بسیار شدیدي دارد که براي ماساژ و عطرسازي

گی دارد بلکـه بـه گفتـۀ طـب آیـورودا حـافظ بسـیار

حتـی بـراي عفونـت .کندخوبی براي سالمتی پوست است و از ایجاد ترك روي پوست هم جلوگیري می

.شودهاي قارچی خفیف هم کاربرد دارد و در پمادهاي مو هم جهت تقویت رشد مو اضافه می

دارد و سرسـام آور و بـی قرارکننـده اسـت،

امـا مقـدارکم آن بـه صـورت پـودر

براي تهوع، اسهال خونی، بی خوابی و حتی هذیان و سرفه هـاي ناشـی از سـیگار و دیگـر نـاراحتی هـاي

اي معطر و مطلوب در غـذاهاي هنـدي اسـت و از پـودر آن ماننـد میخـک و دارچـین

.هندي به عنوان خوشبو کننده در پودینگ ها و شیرینی هاي هندي استفاده می شود

پنجم

142

آن را چندین هفته بـه آهسـتگی ) جوز(پوستۀ خارجی میوة جوز و مغز و یا دانۀ

روي توري با آتش ذغال خشک می کنند تا از همه حشـرات کـامال پـاك شـوند

جوزها وقتی کامال خشک شدند بویی دلپذیر خواهند داشت کـه مـزة بسـیار تنـد و

پودر جوز روغنی بوي بسیار شدیدي دارد که براي ماساژ و عطرسازي .گرمی دارد

گی دارد بلکـه بـه گفتـۀ طـب آیـورودا حـافظ بسـیار این گیاه نه تنها خاصیت خوشبوکنند

خوبی براي سالمتی پوست است و از ایجاد ترك روي پوست هم جلوگیري می

هاي قارچی خفیف هم کاربرد دارد و در پمادهاي مو هم جهت تقویت رشد مو اضافه می

دارد و سرسـام آور و بـی قرارکننـده اسـت، از آنجا که طبق روایات مصرف زیاد جوز نقش مـادة مخـدر

امـا مقـدارکم آن بـه صـورت پـودر . چاراکا توصیه می کند جوز را تنها به صورت خارجی استعمال کنند

براي تهوع، اسهال خونی، بی خوابی و حتی هذیان و سرفه هـاي ناشـی از سـیگار و دیگـر نـاراحتی هـاي

.برونشیتی توسط آیورودا توصیه می شود

اي معطر و مطلوب در غـذاهاي هنـدي اسـت و از پـودر آن ماننـد میخـک و دارچـین

هندي به عنوان خوشبو کننده در پودینگ ها و شیرینی هاي هندي استفاده می شود

Nutmeg: اسم انگلیسی

Myristica Fragrans: اسم گیاه شناسی

Jaiphal: اسم هندي

Jaiphal: اسم سانسکریت

Myrtaceae: خانواده

62

درخت جوز

پنجم بخش باغ زندگی

این گیاه نه تنها خاصیت خوشبوکنند. به کارمی رود

خوبی براي سالمتی پوست است و از ایجاد ترك روي پوست هم جلوگیري می

هاي قارچی خفیف هم کاربرد دارد و در پمادهاي مو هم جهت تقویت رشد مو اضافه می

از آنجا که طبق روایات مصرف زیاد جوز نقش مـادة مخـدر

چاراکا توصیه می کند جوز را تنها به صورت خارجی استعمال کنند

براي تهوع، اسهال خونی، بی خوابی و حتی هذیان و سرفه هـاي ناشـی از سـیگار و دیگـر نـاراحتی هـاي

برونشیتی توسط آیورودا توصیه می شود

اي معطر و مطلوب در غـذاهاي هنـدي اسـت و از پـودر آن ماننـد میخـک و دارچـین مچنین ادویهجوز ه

هندي به عنوان خوشبو کننده در پودینگ ها و شیرینی هاي هندي استفاده می شود

معطرگیاهان پنجم پنجم

143

پنجم بخش باغ زندگی

معطرگیاهان پنجم پنجم

144

پنجم بخش باغ زندگی

معطرگیاهان پنجم

گل میخک معطر و روغن آن امروزه براي درمان دنـدان درد بـه کـار مـی رود و

هایی است که ملل اروپایی در طول قرون شانزدهم و هفـدهم

هاي ارزشـمند عنوان یکی از تحفه

هـا و میخک قرن ها در غرب محصول گرانقیمتی بود به طوري که پرتغالی

بعد هلندي ها و سپس فرانسویان براي کنترل تجارت میخک به جنگ پرداختنـد، تـا آنجـایی کـه در ایـن

شـان رقی را براي اینکه به دست دشـمنان اروپـایی

.چنین رفتاري روستاییان راجستان را که به میخک عالقمند بودند متحیر کرد

هـاي گـل آن ولی خود میخک بـه کاسـه

معطرتـرین بخـش درخـت، گـل

هاي هندي است که به این هاي مرغوب مورد استفاده در برنج ها و خورش

از . استچاراکا از میخک به عنوان ضدعفونی کننده در التهابات دهان و گلو و رفع بوي بد دهان نام برده

کننـدگی آنجایی که بوي بد دهان اغلب به خاطر عمل ضعیف هضم است و میخک هـم خاصـیت هضـم

داند و میخک تند به عنوان خوشبوکنندة دهان

ترین گیاهان ترین و ضد نفخ ك

و براي دنـدان درد نیـز کشی قوي است

پنجم

145

گل میخک معطر و روغن آن امروزه براي درمان دنـدان درد بـه کـار مـی رود و

هایی است که ملل اروپایی در طول قرون شانزدهم و هفـدهم یکی از انواع ادویه

عنوان یکی از تحفهمارکوپولو از میخک به . بر سر آن جنگیده اند

میخک قرن ها در غرب محصول گرانقیمتی بود به طوري که پرتغالی.سفرهایش به اروپا نام می برد

بعد هلندي ها و سپس فرانسویان براي کنترل تجارت میخک به جنگ پرداختنـد، تـا آنجـایی کـه در ایـن

رقی را براي اینکه به دست دشـمنان اروپـایی هاي کاشته شده توسط کشاورزان ش

چنین رفتاري روستاییان راجستان را که به میخک عالقمند بودند متحیر کرد

ولی خود میخک بـه کاسـه گیاه میخک، یک درخت همیشه سبز با بویی بسیار خوش است

معطرتـرین بخـش درخـت، گـل . شـوند در آفتاب خشک می هاي آن انتخاب وشود که از جوانه

هاي مرغوب مورد استفاده در برنج ها و خورشمیخک است که یکی از ادویه

.ترتیب عطري متفاوت به غذا می دهد

چاراکا از میخک به عنوان ضدعفونی کننده در التهابات دهان و گلو و رفع بوي بد دهان نام برده

آنجایی که بوي بد دهان اغلب به خاطر عمل ضعیف هضم است و میخک هـم خاصـیت هضـم

داند و میخک تند به عنوان خوشبوکنندة دهان ثر میؤدارد و هم خاصیت خوشبوکنندگی آیورودا آن را م

كاخیرا متخصصین آیورودا میخک را محر. شودتوسط هندیان استفاده می

کشی قوي استروغن این گیاه ضد عفونی کننده و میکرب. اند

.باشدحس کننده موضعی خفیفی می

Clove: اسم انگلیسی

Syzygium Aromaticum: اسم گیاه شناسی

Long: اسم هندي

Lavanga: اسم سانسکریت

Myrtaceae: خانواده

63

کگل میخ

پنجم بخش باغ زندگی

سفرهایش به اروپا نام می برد

بعد هلندي ها و سپس فرانسویان براي کنترل تجارت میخک به جنگ پرداختنـد، تـا آنجـایی کـه در ایـن

هاي کاشته شده توسط کشاورزان شنبردها تمام میخک

چنین رفتاري روستاییان راجستان را که به میخک عالقمند بودند متحیر کرد. نیفتد، از بین بردند

گیاه میخک، یک درخت همیشه سبز با بویی بسیار خوش است

شود که از جوانهگفته می

میخک است که یکی از ادویه

ترتیب عطري متفاوت به غذا می دهد

چاراکا از میخک به عنوان ضدعفونی کننده در التهابات دهان و گلو و رفع بوي بد دهان نام برده

آنجایی که بوي بد دهان اغلب به خاطر عمل ضعیف هضم است و میخک هـم خاصـیت هضـم

دارد و هم خاصیت خوشبوکنندگی آیورودا آن را م

توسط هندیان استفاده می

اندمعطر معرفی کرده

حس کننده موضعی خفیفی میبی

معطرگیاهان پنجم

هـاي بسـیار زیـاد و دسـته و بـا شـاخه

مـادة سـفید گرفتـه . باشدزیرفون اروپا می

آن قدر خالص است که به عنوان بخور

یک تکۀ درشت کافور روي برگ سبزي در مقابل معبد، در حالی

هـاي متبیشـتر قسـ . فرسـتد که بوي خوشی از خود ساطع می کند، شعله آبی رنگ شفافی را در هـوا مـی

شود، در عین حال موادکریستالی سفید

از آنجا که بوي تند کافور، مـواد غـذایی

فاضـالبی یـا اسـت و آب جـاري

کـافور معروفتـرین .پیدا شـود، از کافوراسـتفاده مـی شـود

موریانه ها و اوراق کاغذي یا کاغذ دیواري به عنوان ضد بید و ضد

. شـود هـا اسـتفاده مـی بـراي ضـدعفونی کـردن اتـاق

خواص بوي کافور در سراسر جهان شناخته شده و اکنون در ساخت قفسه هایی که براي نگهـداري آثـار

بـا . جان از جذب موجـودات زنـده بـه کـار مـی رود

. اند، آن را بیشتر در تهیـه دارو بـه کـار مـی برنـد

-هاي روغنی براي درمان زکام، سرماخوردگی و التهابات اسـتفاده مـی

در طـب آیـورودا کـافور بـراي بـی حـس کـردن

متخصصین مصرف داخلی کافور

هـاي قلبـی بـه کننـد و گـاهی نیـز در نارسـایی

اما علم آیورودا تأکید دارد که کافور بسیار اسیدي است و اگر مقدار زیـادي از آن مصـرف

Camphor: اسم انگلیسی

:Cinnamomum Camphora

Kapur: اسم هندي

Karpuram: اسم سانسکریت

Lauraceae: خانواده

64

کافور

پنجم

146

و بـا شـاخه شوددرخت همیشه سبز کافور بسیار بزرگ می

زیرفون اروپا میهاي کوچک سفیدش یادآور درختان گل

آن قدر خالص است که به عنوان بخور ،استشده از چوب درخت، که همان کافور

یک تکۀ درشت کافور روي برگ سبزي در مقابل معبد، در حالی . شودسوزانده می

که بوي خوشی از خود ساطع می کند، شعله آبی رنگ شفافی را در هـوا مـی

شود، در عین حال موادکریستالی سفید درخت کافور براي تهیه روغنی که مصرف دارویی دارد تقطیر می

از آنجا که بوي تند کافور، مـواد غـذایی .عطري نافذ و متمایز دارد ،شودکافور نامیده می

آب جـاري هاي هند و هر جایی کـه کند، در آشپزخانهرا از حملۀ حشرات حفظ می

پیدا شـود، از کافوراسـتفاده مـی شـود آن جا است سوسکی در که ممکن

ها و اوراق کاغذي یا کاغذ دیواري به عنوان ضد بید و ضدکش است و براي حفاظت لباس

بـراي ضـدعفونی کـردن اتـاق هاي اپیدمی از کافور در زمان بیماري

خواص بوي کافور در سراسر جهان شناخته شده و اکنون در ساخت قفسه هایی که براي نگهـداري آثـار

جان از جذب موجـودات زنـده بـه کـار مـی رود باستانی استفاده می شوند، براي حفاظت از اجسام بی

اند، آن را بیشتر در تهیـه دارو بـه کـار مـی برنـد کافور قائلآنکه هندیان ارزش بسیاري براي بوي خوش

هاي روغنی براي درمان زکام، سرماخوردگی و التهابات اسـتفاده مـی اغلب از کافور در بخورها و مرهم

در طـب آیـورودا کـافور بـراي بـی حـس کـردن . زیرا خود کافور احساس خنکی را منتقل می کند

متخصصین مصرف داخلی کافور . شودو رگ به رگ شدن و تورم توصیه می موضعی، مقابله با روماتیسم

کننـد و گـاهی نیـز در نارسـایی و دردهاي مزمن تجویز مـی را براي تشنج، دردهاي عصبی

اما علم آیورودا تأکید دارد که کافور بسیار اسیدي است و اگر مقدار زیـادي از آن مصـرف

.مسمومیت شدید می گردد

اسم انگلیسی

: اسم گیاه شناسی

اسم سانسکریت

خانواده

بیشتر از یکصد اسب سوار می توانند زیـر سـایۀ تنهـا یـک

بعضی می گویند چون درخت بـیش

اندازه خنک اسـت؛ مارهـا خودشـان را در تابسـتان دور

دیده شـده کـه مـردان ایـن درخـت را عالمـت

گذاري می کنند و در زمستان براي جمع کردن کافور بر

برخی دیگر می گویند کـه ایـن درختـان مـورد

.توجه گربه هاي وحشی هستند

کــافوري کــه درون درخــت کریســتالیزه شــده مثــل نمــک

است؛ از بیرون مانند صمغ است و اغلب به صورت متبلـور

براساس نوشته هـاي بعضـی . بر روي زمین پخش می شود

د، مـن آن را داردکتب به سـفیدي بـرف اسـت و ایـن حقیقـت

ابوالفضل عالمی، تاریخچۀ اکبر امپراتور

)الد مسیحقرن شانزدهم پس ازمی

پنجم بخش باغ زندگی

که بوي خوشی از خود ساطع می کند، شعله آبی رنگ شفافی را در هـوا مـی

درخت کافور براي تهیه روغنی که مصرف دارویی دارد تقطیر می

کافور نامیده می که آن هم درون

را از حملۀ حشرات حفظ می

که ممکن دارد وجود

کش است و براي حفاظت لباسحشره

در زمان بیماري. رودبه کار می

خواص بوي کافور در سراسر جهان شناخته شده و اکنون در ساخت قفسه هایی که براي نگهـداري آثـار

باستانی استفاده می شوند، براي حفاظت از اجسام بی

آنکه هندیان ارزش بسیاري براي بوي خوش

اغلب از کافور در بخورها و مرهم

زیرا خود کافور احساس خنکی را منتقل می کند شود

موضعی، مقابله با روماتیسم

را براي تشنج، دردهاي عصبی

اما علم آیورودا تأکید دارد که کافور بسیار اسیدي است و اگر مقدار زیـادي از آن مصـرف . کارمی رود

مسمومیت شدید می گرددشود باعث

بیشتر از یکصد اسب سوار می توانند زیـر سـایۀ تنهـا یـک

بعضی می گویند چون درخت بـیش . درخت استراحت کنند

اندازه خنک اسـت؛ مارهـا خودشـان را در تابسـتان دور از

دیده شـده کـه مـردان ایـن درخـت را عالمـت . آن می پیچند

گذاري می کنند و در زمستان براي جمع کردن کافور بر

برخی دیگر می گویند کـه ایـن درختـان مـورد .می گردند

توجه گربه هاي وحشی هستند

کــافوري کــه درون درخــت کریســتالیزه شــده مثــل نمــک

است؛ از بیرون مانند صمغ است و اغلب به صورت متبلـور

بر روي زمین پخش می شود

کتب به سـفیدي بـرف اسـت و ایـن حقیقـت

.دیده ام

ابوالفضل عالمی، تاریخچۀ اکبر امپراتور

قرن شانزدهم پس ازمی(

معطرگیاهان پنجم پنجم

147

پنجم بخش باغ زندگی

معطرگیاهان پنجم

هاي معطر زرد رنگش درختی است که نام آن در اغلب داسـتان

بارها و بارها اسطوره هاي قبایل جنگلی، احترام به طبیعت

. را با قائل شدن مقام الهی براي گیاهان و یا تبدیل انسان ها به گیاهان آموزش داده اند

ارنـد کـه در عطـر سـازي و گرچه این درخت را به خاطر گل هـاي معطـرش مـی ک

. ساختن روغن مو مصرف دارد، زنان هندي از گل هاي تازة آن براي تزیین موهاي خود استفاده می کنند

هـاي نشـکفتۀ ایـن درخـت در موهـاي

-غنچه ها و پراکنده شدن عطر آن تا غروب مـی

درختـان اغلـب در کننـد؛ ایـن این درخت را به معابد هندي هـم تقـدیم مـی

روغن معطرگرفته شده از شـکوفه هـاي چامپـاي طالیـی را بـراي برطـرف

عنوان مرهمی تسکین بخش براي سر درد، رماتیسم، نقرس،

معجون پوست آن بـراي . استفاده میکند

را در آب لـه مـی کننـد و بـرگ هـاي جـوان چامپـا

برگ ها و گل هاي آن براي بیمارانی

.دانه هاي چامپا هم دفع کنندة کرم هاي روده است

بیمـاري هـا ماننـد زخـم هـا، اسـهال خـونی،

برونشیت، خونریزي شدید در زمان قاعدگی، تب هاي کودکان و مشکالت هورمون هاي جنسـی مردانـه

جالب تر اینکه، بخش بزرگی از جمعیت قبایل هند از گذشته از پوست ساقۀ این درخت به

Golden Champa: اسم انگلیسی

Michelia Champaca: اسم گیاه شناسی

Champa: اسم هندي

Champaka: اسم سانسکریت

Magnoliaceae: خانواده

پنجم

148

هاي معطر زرد رنگش درختی است که نام آن در اغلب داسـتان چامپاي طالیی با گل

بارها و بارها اسطوره هاي قبایل جنگلی، احترام به طبیعت . هاي محلی ذکر شده است

را با قائل شدن مقام الهی براي گیاهان و یا تبدیل انسان ها به گیاهان آموزش داده اند

گرچه این درخت را به خاطر گل هـاي معطـرش مـی ک

ساختن روغن مو مصرف دارد، زنان هندي از گل هاي تازة آن براي تزیین موهاي خود استفاده می کنند

هـاي نشـکفتۀ ایـن درخـت در موهـاي گل کند، زنان از فراوانی رشد می در جنوب هند که این درخت به

غنچه ها و پراکنده شدن عطر آن تا غروب مـی کنند تا گرماي بدنشان باعث بازشدن

این درخت را به معابد هندي هـم تقـدیم مـی شکوفه هاي بسیار معطر

روغن معطرگرفته شده از شـکوفه هـاي چامپـاي طالیـی را بـراي برطـرف . یافت می شوند

عنوان مرهمی تسکین بخش براي سر درد، رماتیسم، نقرس، مالند و از آن به شدن سرگیجه روي شقیقه می

.کنندسوختگی و دیگر ناراحتی هاي پوستی و زخم ها یاد می

استفاده میکند هاي معطرآن درداروسازي گیاه وگل آیورودا از پوست ومیوة این

بـرگ هـاي جـوان چامپـا . مشکالت معده و مشکالت ادراري توصیه می شـود

برگ ها و گل هاي آن براي بیمارانی . آورند دست می شبیه قطرة چشم به کننده خنک

دانه هاي چامپا هم دفع کنندة کرم هاي روده است. کم خونی، هذیان یاعالئم عصبی دارند مؤثر است

بیمـاري هـا ماننـد زخـم هـا، اسـهال خـونی، هاي مختلف درخت را بـراي انـواع قبایل جنگلی هند قسمت

برونشیت، خونریزي شدید در زمان قاعدگی، تب هاي کودکان و مشکالت هورمون هاي جنسـی مردانـه

جالب تر اینکه، بخش بزرگی از جمعیت قبایل هند از گذشته از پوست ساقۀ این درخت به

.ه می کرده اندعنوان ماده اي جهت جلوگیري از آبستنی استفاد

اسم انگلیسی

اسم گیاه شناسی

اسم سانسکریت

خانواده

65

چامپاي طالیی

همان طور که پارچه در مجاورت چامپاي طالیی

. خوشبو می شود، روح هم با هوشمندي جان می گیرد

قوانین فلسفۀ هند

پنجم بخش باغ زندگی

ساختن روغن مو مصرف دارد، زنان هندي از گل هاي تازة آن براي تزیین موهاي خود استفاده می کنند

در جنوب هند که این درخت به

کنند تا گرماي بدنشان باعث بازشدن بلندشان استفاده می

شکوفه هاي بسیار معطر. شود

یافت می شوند محدودة معابد

شدن سرگیجه روي شقیقه می

سوختگی و دیگر ناراحتی هاي پوستی و زخم ها یاد می

آیورودا از پوست ومیوة این

مشکالت معده و مشکالت ادراري توصیه می شـود

خنک ضدآفت و لوسیونی

کم خونی، هذیان یاعالئم عصبی دارند مؤثر است که

قبایل جنگلی هند قسمت

برونشیت، خونریزي شدید در زمان قاعدگی، تب هاي کودکان و مشکالت هورمون هاي جنسـی مردانـه

جالب تر اینکه، بخش بزرگی از جمعیت قبایل هند از گذشته از پوست ساقۀ این درخت به . مؤثر می دانند

عنوان ماده اي جهت جلوگیري از آبستنی استفاد

همان طور که پارچه در مجاورت چامپاي طالیی

خوشبو می شود، روح هم با هوشمندي جان می گیرد

معطرگیاهان پنجم پنجم

149

پنجم بخش باغ زندگی

معطرگیاهان پنجم

هاي شیاردار و خوشه هاي پر از گل هاي سفید

. کوچک که در پاي تپه کوه هاي هیمالیا می روید، پایه ماده بخورهـاي هنـدي اسـت

agarbati چـوب عـود "، یـا همـان

در طی اعصار که بشر هم علت آن را نفهمیـد، تغییـري

در تنه و شاخه ها پدید آمد و چوب آن داراي مجراهایی از عصاره معطر، تیره و صمغ

متأسفانه هیچ عالمت خارجی وجود ندارد که نشان دهد کدام درخت عـود، صـمغ ارزشـمند

ب عودي را در خود دارد که در هند و چین براي ساختن عطر و دارو و بخور از سالیان پـیش اسـتفاده

بخور اهدایی به معابد یا در مراسم مذهبی معموال شامل مواد دیگري هم می باشد کـه مخصـوص مراسـم

خانـه و آرامـش زنـدگی خاکسپاري در خانه و مقابل محراب خانوادگی است و بـوي آن بـراي هنـدیان،

حتی هندیانی که از این بخور در مراسـم آئینـی اسـتفاده نمـی کننـد نیـز در

طلـوع . کننـد غروب زمانی که سر و کله حشرات پیدا می شود از آن به عنـوان حشـره کـش اسـتفاده مـی

ز دود برخاسته از تراشـه هـاي چـوب

عود است که در منقل هایی، اتاق به اتاق گردانده می شود، سپس درها را می بندند تا پشه هـا و حشـرات

خوشبختانه، بخش دیگر چوب این درخت کـه بـی بـو اسـت در طـب آیـورودا مـورد

د را می توان پودر کرد و براي استعمال داخلـی

پودر چوب این درخت به خاطر طبیعت جمع کننـدگی کـه دارد دارویـی مناسـب بـراي پوسـت اسـت و

همچنین چوب پودر شدة این . متخصصین آیورودا آن را براي حفظ رنگدانه هاي پوست توصیه می کنند

.اه را می توان به عنوان نوعی ضد عفونی کنندة مالیم براي گوش و چشم و زخم هاي باز استفاده کرد

Aloeswood: اسم انگلیسی

Aquilaria Agallocha: اسم گیاه شناسی

Agar: اسم هندي

Agaru: اسم سانسکریت

Thymelaeaceae: خانواده

پنجم

150

هاي شیاردار و خوشه هاي پر از گل هاي سفید این درخت بزرگ همیشه سبز با برگ

کوچک که در پاي تپه کوه هاي هیمالیا می روید، پایه ماده بخورهـاي هنـدي اسـت

agarbatiریشه کلمۀ بخور "agar "در واقع نام هندي آن

در طی اعصار که بشر هم علت آن را نفهمیـد، تغییـري . در زبان هندي است "روشن

در تنه و شاخه ها پدید آمد و چوب آن داراي مجراهایی از عصاره معطر، تیره و صمغ

متأسفانه هیچ عالمت خارجی وجود ندارد که نشان دهد کدام درخت عـود، صـمغ ارزشـمند

ب عودي را در خود دارد که در هند و چین براي ساختن عطر و دارو و بخور از سالیان پـیش اسـتفاده

بخور اهدایی به معابد یا در مراسم مذهبی معموال شامل مواد دیگري هم می باشد کـه مخصـوص مراسـم

خاکسپاري در خانه و مقابل محراب خانوادگی است و بـوي آن بـراي هنـدیان،

حتی هندیانی که از این بخور در مراسـم آئینـی اسـتفاده نمـی کننـد نیـز در . خانوادگی را تداعی می کند

غروب زمانی که سر و کله حشرات پیدا می شود از آن به عنـوان حشـره کـش اسـتفاده مـی

ز دود برخاسته از تراشـه هـاي چـوب آفتاب هندوستان با ابري از بخار چوب عود همراه است که حاصل ا

عود است که در منقل هایی، اتاق به اتاق گردانده می شود، سپس درها را می بندند تا پشه هـا و حشـرات

خوشبختانه، بخش دیگر چوب این درخت کـه بـی بـو اسـت در طـب آیـورودا مـورد

د را می توان پودر کرد و براي استعمال داخلـی چاراکا اشاره می کند که چوب عو. استفاده قرار می گیرد

.و خارجی در موارد مسمومیت و تب به کار برد

پودر چوب این درخت به خاطر طبیعت جمع کننـدگی کـه دارد دارویـی مناسـب بـراي پوسـت اسـت و

متخصصین آیورودا آن را براي حفظ رنگدانه هاي پوست توصیه می کنند

اه را می توان به عنوان نوعی ضد عفونی کنندة مالیم براي گوش و چشم و زخم هاي باز استفاده کرد

اسم انگلیسی

اسم گیاه شناسی

اسم سانسکریت

خانواده

66

چوب عودچوب عود به طورکلی بـراي بخـور دادن اسـتفاده

نوع مرغوب آن به صـورت پـودر بـراي

. تمیز کردن پوست و لباس به کار می رود

) 1595(اکبري

تاریخ پادشاهی امپراتوري بزرگ مغول، اکبر

پنجم بخش باغ زندگی

کوچک که در پاي تپه کوه هاي هیمالیا می روید، پایه ماده بخورهـاي هنـدي اسـت

متأسفانه هیچ عالمت خارجی وجود ندارد که نشان دهد کدام درخت عـود، صـمغ ارزشـمند . مانندي شد

ب عودي را در خود دارد که در هند و چین براي ساختن عطر و دارو و بخور از سالیان پـیش اسـتفاده چو

. می شده است

بخور اهدایی به معابد یا در مراسم مذهبی معموال شامل مواد دیگري هم می باشد کـه مخصـوص مراسـم

خاکسپاري در خانه و مقابل محراب خانوادگی است و بـوي آن بـراي هنـدیان،

خانوادگی را تداعی می کند

غروب زمانی که سر و کله حشرات پیدا می شود از آن به عنـوان حشـره کـش اسـتفاده مـی

آفتاب هندوستان با ابري از بخار چوب عود همراه است که حاصل ا

عود است که در منقل هایی، اتاق به اتاق گردانده می شود، سپس درها را می بندند تا پشه هـا و حشـرات

خوشبختانه، بخش دیگر چوب این درخت کـه بـی بـو اسـت در طـب آیـورودا مـورد .موذي کشته شوند

استفاده قرار می گیرد

و خارجی در موارد مسمومیت و تب به کار برد

پودر چوب این درخت به خاطر طبیعت جمع کننـدگی کـه دارد دارویـی مناسـب بـراي پوسـت اسـت و

متخصصین آیورودا آن را براي حفظ رنگدانه هاي پوست توصیه می کنند

اه را می توان به عنوان نوعی ضد عفونی کنندة مالیم براي گوش و چشم و زخم هاي باز استفاده کردگی

چوب عود به طورکلی بـراي بخـور دادن اسـتفاده

نوع مرغوب آن به صـورت پـودر بـراي . می شود

تمیز کردن پوست و لباس به کار می رود

تاریخ پادشاهی امپراتوري بزرگ مغول، اکبر

معطرگیاهان پنجم پنجم

151

پنجم بخش باغ زندگی

معطرگیاهان پنجم

وي ـپـس از تـاریکی، بـ شـدن عسلی رنگ درخت کادامبـا تنهـا در بـاز

هـاي معطـري روغـن ها گلاین

گـل ایـن درخـت، .که در هندوستان طرفـداران بسـیاري دارد

ک سمبل یا نشـانه خـاص به عنوان ی

گفته اي که در آن به خصوص پس از افسانه

د یـ گردسـت هاي کادامبا به حـدي م

راب ـرادف با شـو مت اـام درخت هم معن

هـاي کنند، اما عصاره ضعیفی از گلبرگ

بیشترین افسانه هاي رایج ذکر شده در مورد درخت بهاره کادامبا، از ارتبـاط آن

نقل شده است که کریشنا در هنگام نواختن فلوت در سـایه ایـن

اي ایـن ـاز شـاخه هـ هاي گروهی از ندیمه هاي حمـام را مـی دزدیـد

هـاي کریشـنا در دانند و بسیاري از افسـانه

محافظت کننده از "به نام مؤکدا

آب میـوه آن .ي و گوشتالو و به اندازه پرتقال اسـت

هـاي بـراي تـب همراه با دانه زیره سبز و شکر براي التهاب روده اي به کودکان داده می شود و کل میـوه

شـیره تـازه .گیرد زیرا این میوه سرد کننده و از بین برنده تشنگی است

و شیره و میوه می ریزندمراسم غسل تعمید، روي سر نوزادان تازه متولد شده

.براي ناراحتی هاي گوارشی استفاده می نمایند

Anthocephalus Cadamba

پنجم

152

عسلی رنگ درخت کادامبـا تنهـا در بـاز هاي گل

این عصاره از .ی نمایندم شراب گونه خود را تولید

که در هندوستان طرفـداران بسـیاري دارد گردداستخراج می

به عنوان ی کهتشکیل شده است یکروي شکل و از شکوفه هاي طالیی کمرنگ

به خصوص پس از افسانه. گرددتوسط ستایش کنندگان رب النوع یا الهه ها استفاده می

هاي کادامبا به حـدي م گل دیوي شرور توسط عطر شراب گونه چکیده شده از

ام درخت هم معنـنبدین ترتیب وجود آورد وه ویرانی و خرابی ب

کنند، اما عصاره ضعیفی از گلبرگهاي کادامبا هیچ نوشیدنی را تولید نمیاگر چه گل

بیشترین افسانه هاي رایج ذکر شده در مورد درخت بهاره کادامبا، از ارتبـاط آن . آنها قابل استخراج است

نقل شده است که کریشنا در هنگام نواختن فلوت در سـایه ایـن .ویندگسخن میبا الهه گاوچران کریشنا

هاي گروهی از ندیمه هاي حمـام را مـی دزدیـد که لباس درخت ایستاده و هنگامی

دانند و بسیاري از افسـانه ان کریشنا را مرتبط با کودکان میـهندی. اال رفته است

مؤکدا بنابراین تصادفی نیست که این درخت . او گفته شده است

ي و گوشتالو و به اندازه پرتقال اسـت ذمیوه درخت کادامبا مغ. شده است

همراه با دانه زیره سبز و شکر براي التهاب روده اي به کودکان داده می شود و کل میـوه

گیرد زیرا این میوه سرد کننده و از بین برنده تشنگی استمی تند کودکان مورد استفاده قرار

مراسم غسل تعمید، روي سر نوزادان تازه متولد شده درپوست درخت کادامبا را

براي ناراحتی هاي گوارشی استفاده می نمایند لماي و سومقاي کادامبا را براي کل خانواده به عنوان ماده

Kadamba: اسم انگلیسی

Anthocephalus Cadamba: اسم گیاه شناسی

Kadam: اسم هندي

Kadamba: اسم سانسکریت

Rosaceae: خانواده

67

کادامبا

پنجم بخش باغ زندگی

کروي شکل و از شکوفه هاي طالیی کمرنگ

توسط ستایش کنندگان رب النوع یا الهه ها استفاده می

دیوي شرور توسط عطر شراب گونه چکیده شده از شده است

ویرانی و خرابی بنتوانست که دیگر

اگر چه گل. گذاشته شد

آنها قابل استخراج است

با الهه گاوچران کریشنا

درخت ایستاده و هنگامی

اال رفته استـدرخت ب

او گفته شده استزمان کودکی

شده استنامیده "کودکان

همراه با دانه زیره سبز و شکر براي التهاب روده اي به کودکان داده می شود و کل میـوه

تند کودکان مورد استفاده قرار

پوست درخت کادامبا را

کادامبا را براي کل خانواده به عنوان ماده

معطرگیاهان پنجم پنجم

153

پنجم بخش باغ زندگی

معطرگیاهان پنجم پنجم

154

پنجم بخش باغ زندگی

معطرگیاهان پنجم

بوي خس در هند یاد آور تابستان است، به ویژه ظهرهاي سوزان شـمال هنـد وقتـی

درجۀ فارنهایت می رسد و گرماي باد روي پوست سریعا باعث از

هندي جرأت بیـرون آمـدن این زمانی است که هیچ

آنها . از خانه را ندارد و خیابان ها را براي سگ هاي دیوانۀ نوئل کوارد و مردان انگلیسی خلوت می کنند

در خانه می مانند و پنجره هاي خانه هایشان را با پرده هاي بافته شده متراکم از الیـاف محکـم ریشـه هـاي

.وحشی می روید، تاریک می کنند

در طول روز پرده هاي خسی مرتبا با آب خیس می شوند، تا هواي داغی را که باعث از دست رفـتن آب

بدن عابران در گرما می شود از میان الیاف خود عبور داده، ضمن آزاد کردن رایحه اي تلخ و شـیرین آن

بو را براي گرما زدگی و سردرد و به تأخیر انـداختن پیـري

مفید می داند؛ این عطري است که شعراي هندي از آن به عنوان بـوي اولـین بـاران موسـمی روي خـاك

اسـت "تیشه خورده"در لغت به معنی

. و نمایانگر این است که چگونه ریشه هاي نرم آن براي عطر ارزشمندي که دارند جمع آوري مـی شـوند

گرچه خس، نه تنها در هند بلکه در سراسر دنیا خود عطري خوشبو است، ولی چون روغن گرفته شـده از

اغلب به عنوان ثابت کنندة عطریـات دیگـر اسـتفاده

از آنجا که این روغن بیش از حد خالص است در مواد خـوراکی نیـز کـاربرد دارد و در شـربت

آیورودا دم کردة ریشۀ خس را براي رفع

ز می کند و این نمونه اي دیگر از ارتباط این دانـش بـا رسـومات

همچنین طب آیورودا پماد تهیه شـده از ریشـۀ خـس را بـراي کـاهش دمـاي بـدن، در

Vetiver: اسم انگلیسی

Vetiveria Zizanioides: اسم گیاه شناسی

Khas: اسم هندي

Ushira: اسم سانسکریت

Gramineae: خانواده

پنجم

155

بوي خس در هند یاد آور تابستان است، به ویژه ظهرهاي سوزان شـمال هنـد وقتـی

درجۀ فارنهایت می رسد و گرماي باد روي پوست سریعا باعث از 114دماي هوا به

این زمانی است که هیچ . دست رفتن آب بدن می شود

از خانه را ندارد و خیابان ها را براي سگ هاي دیوانۀ نوئل کوارد و مردان انگلیسی خلوت می کنند

در خانه می مانند و پنجره هاي خانه هایشان را با پرده هاي بافته شده متراکم از الیـاف محکـم ریشـه هـاي

وحشی می روید، تاریک می کنند علفی پایدار که در مناطق گرم هند به طور

در طول روز پرده هاي خسی مرتبا با آب خیس می شوند، تا هواي داغی را که باعث از دست رفـتن آب

بدن عابران در گرما می شود از میان الیاف خود عبور داده، ضمن آزاد کردن رایحه اي تلخ و شـیرین آن

بو را براي گرما زدگی و سردرد و به تأخیر انـداختن پیـري آیورودا این . را تبدیل به نسیمی خنک نمایند

مفید می داند؛ این عطري است که شعراي هندي از آن به عنوان بـوي اولـین بـاران موسـمی روي خـاك

.آفتاب سوخته و با استعاره عطر زمین جوان شده یاد می کنند

در لغت به معنی گرفته شده است که Vettiverنام غربی این گیاه از نام تامیلی آن

و نمایانگر این است که چگونه ریشه هاي نرم آن براي عطر ارزشمندي که دارند جمع آوري مـی شـوند

گرچه خس، نه تنها در هند بلکه در سراسر دنیا خود عطري خوشبو است، ولی چون روغن گرفته شـده از

اغلب به عنوان ثابت کنندة عطریـات دیگـر اسـتفاده س از خیساندن در آب خیلی فرار نیست

از آنجا که این روغن بیش از حد خالص است در مواد خـوراکی نیـز کـاربرد دارد و در شـربت

آیورودا دم کردة ریشۀ خس را براي رفع . هاي تابستانی، بستنی ها و بیسکویت هاي هندي به کار می رود

ز می کند و این نمونه اي دیگر از ارتباط این دانـش بـا رسـومات عطش، سوزش هاي ادراري و تب تجوی

همچنین طب آیورودا پماد تهیه شـده از ریشـۀ خـس را بـراي کـاهش دمـاي بـدن، در

.صورت تب یا گرما زدگی، و تسکین دردهاي رماتیسمی توصیه می کند

اسم انگلیسی

اسم گیاه شناسی

اسم سانسکریت

خانواده

68

خسخس چشمک می زند، و به یاد می آورد

ظهرهاي سوزان تابستان را

ساتاسایی. 1595-1664. بیهاري

پنجم بخش باغ زندگی

از خانه را ندارد و خیابان ها را براي سگ هاي دیوانۀ نوئل کوارد و مردان انگلیسی خلوت می کنند

در خانه می مانند و پنجره هاي خانه هایشان را با پرده هاي بافته شده متراکم از الیـاف محکـم ریشـه هـاي

علفی پایدار که در مناطق گرم هند به طور ،خس

در طول روز پرده هاي خسی مرتبا با آب خیس می شوند، تا هواي داغی را که باعث از دست رفـتن آب

بدن عابران در گرما می شود از میان الیاف خود عبور داده، ضمن آزاد کردن رایحه اي تلخ و شـیرین آن

را تبدیل به نسیمی خنک نمایند

مفید می داند؛ این عطري است که شعراي هندي از آن به عنوان بـوي اولـین بـاران موسـمی روي خـاك

آفتاب سوخته و با استعاره عطر زمین جوان شده یاد می کنند

نام غربی این گیاه از نام تامیلی آن

و نمایانگر این است که چگونه ریشه هاي نرم آن براي عطر ارزشمندي که دارند جمع آوري مـی شـوند

گرچه خس، نه تنها در هند بلکه در سراسر دنیا خود عطري خوشبو است، ولی چون روغن گرفته شـده از

س از خیساندن در آب خیلی فرار نیست ـه آن پـریش

از آنجا که این روغن بیش از حد خالص است در مواد خـوراکی نیـز کـاربرد دارد و در شـربت . می شود

هاي تابستانی، بستنی ها و بیسکویت هاي هندي به کار می رود

عطش، سوزش هاي ادراري و تب تجوی

همچنین طب آیورودا پماد تهیه شـده از ریشـۀ خـس را بـراي کـاهش دمـاي بـدن، در .قدیمی هند است

صورت تب یا گرما زدگی، و تسکین دردهاي رماتیسمی توصیه می کند

خس چشمک می زند، و به یاد می آورد

ظهرهاي سوزان تابستان را

معطر و خنکی

شب هاي زمستان را

بیهاري

معطرگیاهان پنجم

در قرن چهاردهم یک توریسـت ایرانـی

که از گجرات در ساحل غربی هند بازدید می کرد، بالغ بر هفتـاد نـوع گونـاگون رز

ور مغول، جهـانگیر، در تقرن هفدهم، امپرا

هاي خود آورده است که در هند همـه نـوع رز بـه ویـژه مشـک و حریـري

اما رز صدبرگ، که نام متعارف آن رز کلمی است هم مشهورترین عطر گـل رز هنـدي را

فاده مـی شـود، و هـم دارویـی کند که به عنوان خوشبو کنندة صابون و روغن حمام و عطـر اسـت

کاسبرگ هـاي گـل رز را خشـک

کرده و دارویی جوشاندنی براي ناراحتی هاي شکمی کودکان درست می کنند، همچنین بزرگساالنی که

داروسازان آیورودا گلبرگ هاي ایـن گیـاه را در تهیـه شـربت

در اکثر مراسم هند از رز استفاده می کنند، چون به محض ریختن گلبرگ هاي آن در آب، آن را معطـر

. پاشـند تـا خنـک و سـر حـال شـوند

به افـراد مسـن تـر بـه نشـانۀ احتـرام بـراي شستشـوي

بر طبق روایات، فرمانروایان و درباریان هنـد از گـالب بـراي خوشـبو کـردن

رز و گالب و روغن گرفته شده از آن به عنوان چاشنی

.هندو و نیز در شربت هاي تابستانی استفاده می شوند

Hundred Leaf Rose: اسم انگلیسی

Rose Centifolia: اسم گیاه شناسی

Gulab: اسم هندي

Shatapatri: اسم سانسکریت

Rosaceae: خانواده

پنجم

156

در قرن چهاردهم یک توریسـت ایرانـی . هند رزهاي وحشی و پرورشی بسیاري دارد

که از گجرات در ساحل غربی هند بازدید می کرد، بالغ بر هفتـاد نـوع گونـاگون رز

قرن هفدهم، امپراها را برشمرد و در اوایل کاشته شده در باغ

هاي خود آورده است که در هند همـه نـوع رز بـه ویـژه مشـک و حریـري یادداشت

اما رز صدبرگ، که نام متعارف آن رز کلمی است هم مشهورترین عطر گـل رز هنـدي را

کند که به عنوان خوشبو کنندة صابون و روغن حمام و عطـر اسـت

.شودمرسوم از آن توسط داروسازان هندي گرفته می

کاسبرگ هـاي گـل رز را خشـک . آب تقطیرشدة رز کلمی لوسیونی مناسب براي شستشوي چشم است

کرده و دارویی جوشاندنی براي ناراحتی هاي شکمی کودکان درست می کنند، همچنین بزرگساالنی که

داروسازان آیورودا گلبرگ هاي ایـن گیـاه را در تهیـه شـربت . از آن استفاده می کنند

.مالیم ملین به کار می برند

در اکثر مراسم هند از رز استفاده می کنند، چون به محض ریختن گلبرگ هاي آن در آب، آن را معطـر

پاشـند تـا خنـک و سـر حـال شـوند در مراسم عروسی هنگام ورود مهمانان، گالب به آنها مـی

به افـراد مسـن تـر بـه نشـانۀ احتـرام بـراي شستشـوي . گالب را در اتاق می پاشند تا هوا تازه و متبوع شود

بر طبق روایات، فرمانروایان و درباریان هنـد از گـالب بـراي خوشـبو کـردن . دستهایشان گالب می دهند

رز و گالب و روغن گرفته شده از آن به عنوان چاشنی گلبرگ هاي .بارگاه هاي خود استفاده می کردند

هندو و نیز در شربت هاي تابستانی استفاده می شوند-و خوشبو کننده غذاهاي شیرین اسالمی

اسم انگلیسی

اسم گیاه شناسی

اسم سانسکریت

69

رز صد برگاست، اما زبان چشم هایش همانند چشم هاي زنان

او را به باغ ببریم و تماشا کنیم،

-تـاده، مـی زن آنجا میوه اي را کـه از درختـان اف

،اما مرد، گلهاي رز را می چیند

آواز محلی راجستان. باالد سانجا

پنجم بخش باغ زندگی

اما رز صدبرگ، که نام متعارف آن رز کلمی است هم مشهورترین عطر گـل رز هنـدي را .شودیافت می

کند که به عنوان خوشبو کنندة صابون و روغن حمام و عطـر اسـت تولید می

مرسوم از آن توسط داروسازان هندي گرفته می

آب تقطیرشدة رز کلمی لوسیونی مناسب براي شستشوي چشم است

کرده و دارویی جوشاندنی براي ناراحتی هاي شکمی کودکان درست می کنند، همچنین بزرگساالنی که

از آن استفاده می کنند بیماري قلبی دارند

مالیم ملین به کار می برند

در اکثر مراسم هند از رز استفاده می کنند، چون به محض ریختن گلبرگ هاي آن در آب، آن را معطـر

در مراسم عروسی هنگام ورود مهمانان، گالب به آنها مـی . می کند

گالب را در اتاق می پاشند تا هوا تازه و متبوع شود

دستهایشان گالب می دهند

بارگاه هاي خود استفاده می کردند

و خوشبو کننده غذاهاي شیرین اسالمی

چشم هایش همانند چشم هاي زنان

،مردانه اي دارد

او را به باغ ببریم و تماشا کنیم،بیایید

زن آنجا میوه اي را کـه از درختـان اف

خورد،

اما مرد، گلهاي رز را می چیند

باالد سانجا

معطرگیاهان پنجم پنجم

157

پنجم بخش باغ زندگی

معطرگیاهان پنجم

هنگامی که گروهی از مهندسین بریتانیایی مشغول احداث خط آهـن

نزدیک شهر مقدس واراناسی بودند در حفاري هاي خـود بـه صـندوقچه مرمرینـی

باستان شناسان تـاریخ سـاخت ایـن

سال پس از میالد برآورد کردند و ایـن درحـالی اسـت

که در حال حاضر نیز همانند هند باستان براي این چـوب معطـر هنـدي ارزش بسـیاري قائـل هسـتند و در

در ادبیات اساطیر هنـد بـه . سراسر کشور براي تهیه عطر، بخور، ماسک صورت و صابون استفاده می شود

این درخت کوچک که ارتفاع آن به ندرت به بیست پا می رسد به خاطر روغن مهم سانتالول که فقـط از

در افسانه هاي دینی هند، حلقـه زدن

از آنجـا کـه بـوي . توسط بوي خوش آن به تصویر در آمـده اسـت

خوش چوب صندل در مرکز تنۀ درخت یا در زیر زمین است، هندوها در مراسم مـذهبی بـراي آن ارزش

زیادي قایل می شوند و جایی که هیچ پیشکشی وجود ندارد، بدون توجه بـه بـوي آن حتـی اگـر حیـوانی

هـاي زاهدان اغلب خمیـر آن را بـه پیشـانی بـت

چوب صندل یکی از چوب هایی است که احتمـاال بـراي رفـع بـوي ناخوشـایند در

Sandalwood: اسم انگلیسی

Santalam Album: اسم گیاه شناسی

Safed Chandan: اسم هندي

Chandana: اسم سانسکریت

Santalaceae: خانواده

پنجم

158

هنگامی که گروهی از مهندسین بریتانیایی مشغول احداث خط آهـن 1920در سال

نزدیک شهر مقدس واراناسی بودند در حفاري هاي خـود بـه صـندوقچه مرمرینـی

باستان شناسان تـاریخ سـاخت ایـن . برخوردند که با خمیر چوب صندل پر شده بود

سال پس از میالد برآورد کردند و ایـن درحـالی اسـت 400مرمرین را حدود جعبۀ

که در حال حاضر نیز همانند هند باستان براي این چـوب معطـر هنـدي ارزش بسـیاري قائـل هسـتند و در

سراسر کشور براي تهیه عطر، بخور، ماسک صورت و صابون استفاده می شود

.نوان عطر عاشقانه اشارات بسیاري شده است

این درخت کوچک که ارتفاع آن به ندرت به بیست پا می رسد به خاطر روغن مهم سانتالول که فقـط از

در افسانه هاي دینی هند، حلقـه زدن . داخل چوب و ریشه هاي آن به دست می آید، بسیار ارزشمند است

توسط بوي خوش آن به تصویر در آمـده اسـت مارها به دور آن براي کاهش زهرشان

خوش چوب صندل در مرکز تنۀ درخت یا در زیر زمین است، هندوها در مراسم مـذهبی بـراي آن ارزش

زیادي قایل می شوند و جایی که هیچ پیشکشی وجود ندارد، بدون توجه بـه بـوي آن حتـی اگـر حیـوانی

زاهدان اغلب خمیـر آن را بـه پیشـانی بـت . شمرندرا مقدس میروي آن ادرار کرده باشد، آتش آن

چوب صندل یکی از چوب هایی است که احتمـاال بـراي رفـع بـوي ناخوشـایند در . مالند

.مراسم تشییع جنازه بر روي اجساد هندو قرارداده می شود

اسم انگلیسی

اسم گیاه شناسی

اسم هندي

اسم سانسکریت

خانواده

70

چوب صندل

رایحه نسیم شمالی با عطر چوب هاي صندل له

شده که فیل هاي بازیگوش آنها را از ریشه

سرباالیی صخرها را دلپذیر

کرده و در جنگل هاي انبوه با نیلوفرهاي به

.هم پیچیده پریان را گرد آورده است

سوبا ندهو، واسا واداتا

پنجم بخش باغ زندگی

که در حال حاضر نیز همانند هند باستان براي این چـوب معطـر هنـدي ارزش بسـیاري قائـل هسـتند و در

سراسر کشور براي تهیه عطر، بخور، ماسک صورت و صابون استفاده می شود

نوان عطر عاشقانه اشارات بسیاري شده استچوب صندل به ع

این درخت کوچک که ارتفاع آن به ندرت به بیست پا می رسد به خاطر روغن مهم سانتالول که فقـط از

داخل چوب و ریشه هاي آن به دست می آید، بسیار ارزشمند است

مارها به دور آن براي کاهش زهرشان

خوش چوب صندل در مرکز تنۀ درخت یا در زیر زمین است، هندوها در مراسم مـذهبی بـراي آن ارزش

زیادي قایل می شوند و جایی که هیچ پیشکشی وجود ندارد، بدون توجه بـه بـوي آن حتـی اگـر حیـوانی

روي آن ادرار کرده باشد، آتش آن

مالندمذهبی خود می

مراسم تشییع جنازه بر روي اجساد هندو قرارداده می شود

رایحه نسیم شمالی با عطر چوب هاي صندل له

شده که فیل هاي بازیگوش آنها را از ریشه

سرباالیی صخرها را دلپذیر درآورده بودند

کرده و در جنگل هاي انبوه با نیلوفرهاي به

هم پیچیده پریان را گرد آورده است

معطرگیاهان پنجم

ر در می آورند و روي پیشانی بین دو

آیورودا معتقد است این بخش از پیشانی داراي یک مرکز عصبی یا گره عصبی اسـت و

گذاشتن چوب صندل خنک در این نقطه عالوه بر اینکه حاکی از معتقدات شخص است، باعث آرامـش

سـازند و بـراي هاي گونـاگون از آن مـی

اما در داروسـازي آیـورودا از آن پمـادي تهیـه

شود که نه تنها آرام کننده و ضدعفونی کننده است بلکه ضد التهاب و بندآورنـدة خـونریزي ناشـی از

هاي هاي ناشی از سوختگی و به خاطر ناراحتی

دارد و بـه هـاي تابسـتان سـالم نگـه مـی

پنجم

159

ر در می آورند و روي پیشانی بین دو کنند و به صورت خمیپیروان ویشنو و شیوا چوب صندل را خرد می

آیورودا معتقد است این بخش از پیشانی داراي یک مرکز عصبی یا گره عصبی اسـت و

گذاشتن چوب صندل خنک در این نقطه عالوه بر اینکه حاکی از معتقدات شخص است، باعث آرامـش

هاي گونـاگون از آن مـی د چون همیشه مرهمشناسنهندیان ارزش این چوب خوشبو را می

اما در داروسـازي آیـورودا از آن پمـادي تهیـه . اده می کنندـهاي سفید از آن استفهـع موریانه و مورچ

شود که نه تنها آرام کننده و ضدعفونی کننده است بلکه ضد التهاب و بندآورنـدة خـونریزي ناشـی از

.زخم ها می باشد

هاي ناشی از سوختگی و به خاطر ناراحتیپودر چوب صندل در یک نوشیدنی براي کاهش حساسیت

هـاي تابسـتان سـالم نگـه مـی م آن پوست را در تمام ماهرک. ها به کار می رود

.اعتقاد آیورودا براي درمان تحریکات ناشی از گرما مفید است

پنجم بخش باغ زندگی

پیروان ویشنو و شیوا چوب صندل را خرد می

آیورودا معتقد است این بخش از پیشانی داراي یک مرکز عصبی یا گره عصبی اسـت و . ابرو می گذارند

گذاشتن چوب صندل خنک در این نقطه عالوه بر اینکه حاکی از معتقدات شخص است، باعث آرامـش

.او می شود

هندیان ارزش این چوب خوشبو را می

ع موریانه و مورچـدف

شود که نه تنها آرام کننده و ضدعفونی کننده است بلکه ضد التهاب و بندآورنـدة خـونریزي ناشـی از می

زخم ها می باشدبریدگی ها و سایر

پودر چوب صندل در یک نوشیدنی براي کاهش حساسیت

ها به کار می رودادراري و یا زخم

اعتقاد آیورودا براي درمان تحریکات ناشی از گرما مفید است

معطرگیاهان پنجم پنجم

160

پنجم بخش باغ زندگی