TEB AİLE AKADEMİSİ FİNANSAL › upload › aile_akademisi › egitim › TEB...TEB AİLE AKADEMİSİ TEB Aile Akademisi bireylerin finansal konularda bilinçlenmesini sağlayarak,

TEB AİLE AKADEMİSİFİNANSAL

OKURYAZARLIK EĞİTİMİ

TEB AİLE AKADEMİSİ

TEB Aile Akademisi bireylerin finansal konularda bilinçlenmesini sağlayarak, sürdürülebilir kalkınma sürecine katkıda bulunmak amacıyla 2012’de kurulan Türkiye’nin en kapsamlı sosyal sorumluluk projesidir.

TEB müşterisi olsun olmasın herkese açık ve ücretsiz eğitimlerde, finansal kavramlar, hedefler ve bütçe yapmaya dair püf noktaları çocuk, ev hanımı, emekli gibi farklı segmentlere uygun içerikler ile anlatılır.

TEB Aile Akademisi bireylerin bütçe yaparak; gelir gider dengelerini sağlamalarına, tasarruf, yatırım yapmalarına, finansal hak ve yükümlülükleri hakkında bilgi sahibi olmalarına destek olarak, finansal okuryazarlık hakkında toplum bilinci oluşmasına katkı sağlamak amacındadır.

AMACIMIZ

İŞBİRLİKLERİMİZ

MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI: Milli Eğitim Bakanlığı ve UNICEF ile birlikte 11 Milyon öğrencinin müfredatına finansal okuryazarlığı sanat ve sosyal dersler aracılığıyla ekleyen ilk ve tek kurumuz.

HAYAT BOYU ÖĞRENME GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (HBÖGM): 81 ilde 3 yıl içerisinde 5 Milyon kişi TEB Aile Akademisi eğitimi alacak.

MESLEKİ TEKNİK EĞİTİM GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (MTEGM): Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğü ile yaptığımız işbirliği ile finansal okuryazarlık 1.2 Milyon lise öğrencisinin müfredatına eklendi

BOĞAZİÇİ ÜNİVERSİTESİ: Finansal Okuryazarlık Endeksi bizlere yıl boyu finansal okuryazarlık alanında farkındalık yaratmamızı sağlıyor.

EĞİTİM KONU BAŞLIKLARI

FİNANSAL KAVRAMLAR

- FİNANSAL OKURYAZARLIK

- PARA

- HEDEF

- BÜTÇE

- TASARRUF

- BİRİKİM

BANKACILIK ÜRÜNLERİ

- BES

- KREDİ

- KREDİ KARTI

- TİCARİ ÜRÜNLER

AİLE, ÇOCUK ve BÜTÇE

Sosyal Mühendislik v e İkna Yoluyla Dolandırıcılık

FİNANSAL OKURYAZARLIK

NORVEÇ 1.SIRADA

TÜRKİYE 120.SIRADA

YEMEN 144.SIRADA

Kişinin bütçe yapabilmesi ve parasını yönetebilmesi hakkında bilgiyle değerlendirme yapma ve etkili karar verme yetisidir.

Arastırmaya gore, her 100 erkekten 28’ifinansal okuryazarken, kadınların sadece 19’u finansal okuryazar.

FİNANSAL OKURYAZARLIK

FİNANSAL OKURYAZARLIK

PARA NEDİR ?

• Para, dünyada yasayan her yasta her ekonomik durumdabulunan insanlar tarafındanihtiyaçlarını ve isteklerinikarsılamak için kullanılan biraraçtır.

• Para aynı zamanda bir yatırım ve tasarruf aracıdır.

• Para; cansızdır ve sadece bir araçtır. Paraya farklı anlamlar ve değerler yükleyen bizleriz.

PARA

Ara Bozucu

Baş Tacı

SaygınlıkAmaç

Her Kapıyı Açar

Paranın Tarihçesi

FİNANSAL KAVRAMLARHEDEF

Belirli bir zaman içerisinde yapılmasıtasarlanan is, yanibelirlenen amaçtır.

Hedef Üçgeni

Finansal Hedeflerimizi kısa, orta, uzun vadeli olarak sıralamalıyız.

AİLE BÜTÇESİ

GELİR

GELİR BİRİKİM GİDER

BİRİKİMGİDER

Gelirinizi yazın: Maas, emekli maası, harçlık, nafaka her ne ise yazın. Giderinizi yazın: Kira, fatura, ulasım, sağlık, eğitim... Genelde 12 çesit

gider kalemimiz oluyor. Her grup için harcamalarınızı istek veya ihtiyaç olarak ayırın ve yazın.

Limit koyun: Ör: Aylık 100 liradan fazla giyime harcamayacağım. Limitlere uyun: Bir kalemde fazla harcama yaparsanız diğerinden

kısın.

Aile Bütçesi Nasıl Yapılır?

Keyif Alın

Aile Aktivitesi Yapın

Zaman Ayırın

TASARRUF İÇİN PÜF NOKTALARI

Mikrodalga fırınlar normal fırınlara göre daha az enerji tüketir. Ama

dikkat! 30 dakikaya kadar olan pişirmelerde mikrodalga avantajlı.

Daha uzun sürelerde durum tersine döner daha çok tüketir. 30 dakika

üzerindeki pişirmelerinizi normal fırında yapın. Fırının kapağını

pişirme süresinden önce kapatıp açmayın. Her açışta yüzde 20 ısı

kaybı olur.

Sebze ve meyvelerinizi su dolu bir kapta yıkamayı tercih edin, yılda

ortalama 18 ton su kurtarın.

Çamaşır makinası tek seferde 176 litre su harcar. 5 kilo çamaşıra da 2

gömleğe de aynı suyu harcar. Tam doldurmadan çalıştırmayın. Yılda 9

ton su tasarrufu yaparsınız.

TASARRUF İÇİN PÜF NOKTALARI

TASARRUF İÇİN PÜF NOKTALARI

Diş fırçalarken tıraş olurken açık bırakılan musluk yılda 12 ton su kaybı demek. 4

kişilik bir aile içinse 48 ton... Mümkünse tasarruflu musluklar kullanın.

Dört kişilik bir ailenin her bir ferdi, günde bir kez sifonu amacı dışında çekerse

yılda 16 ton su harcamış olur. Sifonun sızdırması günde 700 litre su kaybı demek.

1,5 litrelik bir şişeyi su ile doldurarak sifonunuzun içine yerleştirin. Sadece bu basit

bir önlemle bile yılda 2 ton su kurtarabilirsiniz.

Saç kurutma makinasının 10 dakika çalışması 60 wattlık ampülün 3 saat

yanmasına bedel. Radyasyonu da cabası…

Tozlanan lambalar ışığın yüzde 50’sini yayar. Lambalarınızın tozunu sıklıkla alın.

Sigara: Hem paradan hem ömürden tasarruf. Günde 1 paket sigara 10 TL, ayda

300 TL, yılda 3.600 TL. 20 yılda 72.000 TL. 402 tane çeyrek altın! (1 Nisan

tarihine göre)

TASARRUF İÇİN PÜF NOKTALARI

TASARRUF İÇİN PÜF NOKTALARI

NE YAPMALIYIZ HATIRLAYALIM:

Yazın: Nereye ne kadar harcama yapıyorsunuz, harcama defteri yapın.

Her ay yaptığınız harcamaları 1 lira bile olsa yazın. Daha sonra bu

harcamaları gruplandırın. Her harcama grubuna bir limit ayırın. Bu limit

gerçekçi olsun.

Paylaşın: Harcama konusundaki artılarınızı, eksilerinizi her ay düzenli

olarak eşinizle, ailenizin diğer fertlerine ya da yakın arkadaşlarınıza

açıkça anlatın ve birbirinize destek olun.

Başarınızı kutlayın: Her ay gösterdiğiniz gelişmeyi bir yere yazın.

Örneğin, harcamalarınızdan kesip ayda 50 lira mı biriktirdiniz, altı ayda

300, yılsonunda 600 lira eder. İşte size gelecek aylar için motivasyon!

TASARRUF İÇİN PÜF NOKTALARI

BİRİKİM Ayrı Hesap

Birikim için yapılması gerekenler;

BİRİKİM

Hedefli

Düzenli

Ayrı Hesap

%10Erken

Başlangıç

7 Milyon Katılımcı

BİREYSEL EMEKLİLİK SİSTEMİ

18 YAŞINDAN İTİBARENkatılım sağlanıyor

%25 Devlet Katkısı

18 yasını dolduran herkes katılabilir. Katkı payları gelir seviyelerine gore

belirlenir. Birikimler bireysel hesaplarda takip

edilir. Katkı payları Portföy Yönetim Şirketi

uzmanlığında yonetilen emeklilik fonlarında yonlendirilir.

En az 10 yıl sistemde kalan ve 56 yasını dolduran katılımcılar sistemden emekli olma hakkına sahip olur.

Sistem, %25 devlet katkısıyla desteklenmektedir.

BİREYSEL EMEKLİLİK SİSTEMİ

KREDİ

Tüketici Kredisi

- Gayrimenkul kredisi hariç, tasıt ve diğer tüm tüketici kredilerinde vade 36 ayı asamaz. Konut kredilerinde kredi tutarı

teminat olarak alınan konutun değerinin %80 inini aşamaz.

ÖRNEK: Değeri 100,000 TL olarak belirlenmis olan bir evi satın almak için en fazla 80,000 TL kredi çekilebilir. Evin değerinin en az %20 ini, yani 20,000 TL sini kredi almak isteyen kisi odemelidir.

Konut Kredisi - Mortgage

Tasıt Kredisi

Taşıt kredilerinde, verilebilecek kredi, aracın değeri;

50,000 TL ve altında ise %70 ini,50,000 TL üzerinde kalan miktarların da %50 sini asamaz.

ARAÇ DEĞERİ HESAPLAMA VERİLEBİLECEK EN FAZLA KREDİ

45,000 TL 45,000 X 0.70 31,500 TL

85,000 TL (50,000 X 0.70) + (35,000 X 0.50) 52,500 TL

Kredi Alırken Nelere Dikkat Etmeliyiz?

Kredi Almadan Önce; DUR! DÜŞÜN! PLANLA!

Bankada; SAMİMİ ve NET OL!

Ödeme Zamanı; GÜNÜNDE ÖDE, ÖDEMEYECEKSEN BANKANI ARA!

Sozlesme esnasında; KOŞULLARI ANLA!, SORGULA!

Kredi Sözleşmesinde Yer Alması Gerekenler

– Kredi Tutarı

– Faiz dahil toplam borç

– Masraflar dahil «yıllık maliyet oranı» (faiz oranı)

– Gecikme faizi oranı

– Ödeme planı (Aylık ödemeler)

– Teminatlar

– Borçlunun temerrüde düşmesinin hukuki sonuçları

– Kredinin vadesinden önce kapatılmasının koşulları

İmza:

SOR !!KKDF, BSMV, Masraf, Komisyon

KKB Risk Raporu / Kredi Notu

Risk Raporu;

Konut kredisi

Taşıt kredisi

Tüketici kredisi

Kredi kartı

Kredili mevduat hesabı

bilgilerinden olusur.

Risk Raporu olusturulurken ülkemizdeki tüm bankalar ve diğer finans kuruluslarından aylık olarak alınan kredi kullanım ve odeme performansı verileri kullanılır.

Kredi Notu;

Bir tüketicinin aldığı ya da alacağı kredinin geri ödemesinin gereklerini diğer bir

tüketiciye kıyasla ne ölçüde yerine getireceğini tahmin etmek amacıyla üretilen ve

Risk Raporu’nun bir özeti olan sayısal göstergedir.

Kredi Notu 1 ile 1900 değerleri arasında değişmektedir. 1 en riskli puan iken, 1900 en

az riskli puandır.

Kredi Notu için İpuçları!

– Ödeyemeyecekseniz bankanızla iletişime geçin.

– Kredili Mevduat Hesabı

– Düzenli ödeme alışkanlığı / zaman

– Düşük tutarda kredi / düzenli ödeme

– Kredi, kredi kartı, kredili mevduat hesabı düzenli ödemeleri

– Kredi kartı ve KMH asgari ödemeleri

KREDİ KARTI

• Kredi kartı bir borçlanmadır. Kredi kartı sonraki ayın harcamalarınışimdiden yapmamızı sağlayan bir sistemdir. Dolayısıyla kredi kartıdönem borcumuzu bir sonraki ayın gider masrafına eklemek gerekir.Kredi kartı limitiniz aylık toplam gelirinizin 4 katını aşmamalıdır.

• Kredi kartı toplam aylık taksit miktarınız toplam geliriniz ¼ ünügeçmemeli. Kredi kartının asgari tutarını değil donem sonu toplamborcunuzun tamamını odemelisiniz.

Kredi Kartı Kullanımı için İpuçları!

Kartlarında sorun yaşıyorsan yeni karta başvurma

Asgari ödemeyi yapamazsan borç kapatma planını uygula

Borcunu kapatana kadar kartını kullanma

Dönem borcunun tümünü kapat%100

KREDİ KARTI

• Bankalar kart limitlerini azaltabilirler.

• Kart hamili talep etmedikçe kart limitlerini arttıramazlar.

• İlk defa kart sahibi olacak bir kisinin gelirinin tespit edilememesi durumunda tüm kartlarının toplam limiti en fazla 1.300 TL olabilir.

Kartın veya şifren çalındığında

• Çağrı merkezini aramalısın.

• 150 TL’ye kadar olan kısmından sorumlusun.

• “Ağır ihmal” veya “kasıt” olursa tüm harcamalardan sorumlu tutulabilirsin.

Çalınma riskine karsı kredi kartı güvence sigortalarını değerlendirebilirsiniz.

SİGORTA!

TİCARİ ÜRÜNLER

POS

- Kart kullanımı her geçen gün artıyor. POS kullanımı satıslarınızı arttırabilir.

- POS’tan geçen tutarlar birikimleriniz için bir kaynak olabilir.

- POS bir finansman aracı değildir sadece satıs islemleri için kullanılmalıdır.

- POS tan sifre ile islem yaptırmak, müsteri sikayetlerine karsı sizi korur.

- Ekstrede yazan son odeme tarihinde en az asgari odeme tutarını odemeyi unutma!

- Ticari Kredi kartını mümkün olduğunca limiti içinde kullan.

- Taksitlerde dikkatli ol! Çok uzun vadeler odeme dengeni zorlastırabilir.

Ticari Kredi Kartı

TİCARİ ÜRÜNLER

Ticari Kredi ve Kredili Mevduat Hesabı (KMH)

- İhtiyacını doğru tespit et. Doğru vade ile doğru ürünü kullanmak, zorlanmadan odemeni sağlayacaktır.

- Rotatif kredilerde 3 ayda bir en az faiz tutarını odemeyi unutma!

- KMH’ta ayda bir en az faiz tutarını odemeyi unutma!

- Taksitli kredilerde taksit tarihinde odeme yapmak kredi notunu etkiler.

BORÇ

BORÇ

Konut Kredisi

İhtiyaç Kredisi

Tasıt Kredisi

Amaçlı Borç

Kontrolsüz Kredi Kartı Borcu

Es-dost Borcu

Amaçsız Borç

Borç Kapatma Planı

Faize göre listele

Moral için küçükleri kapa

Aile, arkadaş borcu önemli

Bankanla samimiyetle konuş, yapılandır

AİLE, ÇOCUK VE BÜTÇE

Kavramlar önemlidir: Anlamaz demeyin anlar. Finansal kelimeleri çocuğunuza

ne kadar erken yaşta öğretirseniz o kadar iyi. Birikim, tasarruf, banka, yatırım,

bütçe, harcamak… Bu kelimelerin anlamını ve nasıl kullanıldıklarını öğrendikçe

finansal konuları kavrama becerisi de o kadar çok olur. Para ve tasarruf

konularını öğrenmesi zaman alır. Öncelikle neden tasarruf ve birikim yapması

gerektiğini öğrenmelidir. Ve bunun için de almak istediği şeylerden vazgeçmeyi

veya beklemeyi öğrenecektir.

Herkes her şeye sahip olamaz: Samimi olun. Çocuğunuza sahip olduğunuz ev

araba, mallar konusunda gerçeği söyleyin. Bankaya borcunuz varsa buna sahip

ödemek için bankaya borçlandığınızı ve her ay kazandığınız paradan bunun

taksitlerini ödediğinizi anlatın. Çevrede başka arkadaşlarının sahip olduğu veya

olamadığı şeylerle kıyaslama yapmaması gerektiğini öğretin. “Neden bizim güzel

ve büyük evimiz yok” sorusu mutlaka gelecektir. Bunu ona samimiyetle ve

sabırla anlatın. Beklemeyin ve sabretmeyi öğrenmesi gerekiyor.

AİLE, ÇOCUK ve BÜTÇE

Tasarruf gereklidir: Tasarrufun ne olduğunu anlatmaktan çok davranışta

göstermek gerekiyor. Eğer T.V. izlemiyorken açık bırakıyorsanız, diş fırçalarken

su akmaya devam ediyorsanız ya da oda da değilken ışığı açık bırakıyorsanız

‘tasarruflu ol’ demek işe yaramayabilir. Çocuklarımıza örnek alabilmesi için her

konuda ona davranması gerektiği gibi davranıyor olmanız gerekiyor.

Öncelikler nedir: Çocuklar özellikle beş yaşından önce, dengeleri pekiyi

anlayamaz. “Dondurma mı yoksa simit mi istersin” diye sorduğunuzda

muhtemelen ikisini de isteyecektir. Çocuklara tercih yapmayı ve seçenekleri

arasından birinden vazgeçmeyi öğrenmesi önemli olacaktır. Böylece istek mi

ihtiyaç mı algısını kavraması daha kolay olur. Yani çocuklarınız bir şey

istediğinde bir diğerinden vaz geçebilmeyi öğrenmelidir. Böylece öncelik

sıralamasını da kafasından yapmaya başlar.

AİLE, ÇOCUK ve BÜTÇE

SOSYAL MÜHENDİSLİK VE İKNA YOLU DOLANDIRICIKLARI

SORUSU OLAN

SOSYAL MÜHENDİSLİK VE ÇAĞRI MERKEZİ DOLANDIRICILIKLARI

Çağrı Merkezi

Kart Sahipleri

SMS

DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER

Özlük bilgileriniz, kart bilgileriniz ve sifre bilgileriniz size ait ozel bilgilerdir. HİÇ KİMSE İLEPAYLAŞMAYIN.

Emniyet , Savcı , Hakim , Banka, Sigorta personeli telefonla arayarak sizden ozel bilgilerinizi talepetmez. Bu yonde bir taleple sizi arayan sahıslara İTİBAR ETMEYİN.

Hediye kazandınız seklinde cep telefonunuza gonderilen SMS’lere ALDANMAYIN.

Tanımadığınız kisilerden gelen e-postaları AÇMAYIN, süpheli e-postalardaki linkleri TIKLAMAYIN.

Bankalar tarafından gonderilen sifre metinlerini dikkatlice okuyun, metinlerin içindeki uyarıları dikkate alın.

Banka personeli olsa bile, hiç kimse ile kartınızı ve sifrenizi PAYLAŞMAYIN. Para çekerken, tanımadığınız kimselerin yardım tekliflerini KABUL ETMEYİN. Para çekerken, ATM üzerinde, kart giris haznesinde yapıskan izi ve/veya ATM’in gerçek bir parçası

gibi gorünmeyen süpheli cihaz ya da aparatlar varsa, ATM’i KULLANMAYIN. Kartınızın ATM’de sıkısması durumunda, ATM’in onünden ayrılmadan Çağrı Merkezi ile gorüserek

kartınızı kullanıma KAPATINIZ. Mesai saatlerinde kartınızın Şube ATM’de sıkısması durumunda, konu hakkında Şube

personelinden destek alabilirsiniz.

TEŞEKKÜRLER