TEATR LALEK

Teatr lalek – rodzaj teatru, w którym zamiast aktorów w spektaklach grają lalki. Najwcześniejsze jego ślady znajdujemy w starożytnym Egipcie, później w Azji, Europie

Teatr Lalek "Pleciuga" – teatr lalek w Szczecinie, miejska instytucja kultury, działająca od 1958 roku. Jego repertuar zawiera zarówno przedstawienia dla dzieci, jak i adaptacje literatury światowej dla dorosłych. Przeciętnie w ciągu sezonu teatr przygotowuje 4 premiery przedstawień.

Siedziba teatru ma ok. 3 tys. m² powierzchni użytkowej. Sala główna teatru posiada 298 miejsc, z czego 274 dla głównej widowni.

Głównym środkiem wyrazu jest lalka teatralna animowana przez aktora-lalkarza, najczęściej ukrytego za parawanem, czasem występującego razem z lalką na scenie.

•Lalki mogą też być poruszane przez mechanizm (mechaniczny teatr lalek . •Według legend z czasów starożytnych Indii pierwszego lalkarza i lalkę stworzył Brahma jako rozrywkę dla swej żony Saraswati.

pacynka, kukiełka, jawajka, marionetka, lalka cieniowa

Pacynki- rodzaj lalki teatralnej nakładanej na dłoń jak rękawiczka i poruszanej palcami aktora-animatora. W przypadku lalek o większych rozmiarach animator umieszcza dłoń w głowie pacynki, kontrolując jej mimikę.

Ciało pacynki jest wtedy zawieszone na jego przedramieniu.

Najprostsza pacynka to skarpetka naciągnięta na rękę.

• To lalka wkładana na rękę. Palec wskazujący porusza głową , a kciuk i palec środkowy poruszają rękami kukiełki. •Gra pacynką odbywa się za parawanem lub w zapadni • ( otwór w podłodze sceny). •Ruchy pacynki wymagają dużej sprawności ręki i palców.

Kukiełki -to lalka teatralna sztywno osadzona na kiju zwanym gabitem, którym porusza aktor animator.

  Jest to lalka na sztywnym kiju zwanym gabitem. Porusza nią aktor, ukryty za parawanem lub w zapadni. Nowoczesne kukły bywają nawet zmechanizowane. Ciężar kukły szybko męczy mięśnie rąk.

Regulując długość kija na którym osadzona jest lalka można uniknąć zbyt szybkiego zmęczenia .

Kukiełki najczęściej zrobione są na drewnianym stelażu i uformowane materiałem.

Jawajki- to rodzaj lalki teatralnej z głową osadzoną na kiju, animowanej nad parawanem; z ruchomymi rączkami prowadzonymi za pomocą czempurytów (drutów). Pochodzi z azjatyckiego teatru lalkowego, zwłaszcza jawajskiego wayang.

        Głowa jawajki osadzona jest na krótkim kiju odciętym na wysokości talii lalki. Lalka ta ma ruchome ręce, poruszane od dołu przy pomocy dwóch sztywnych linek tzw. czempur.

Jedną ręką aktor trzyma kij i palcami reguluje ruchy głowy / ręka ukryta pod kostiumem lalki /, a drugą porusza linkami wprowadzając w ruch ręce lalki. Jawajkę można zrobić z drewna lub pianki poliuretanowej i oczywiście z materiału.

• Marionetki- jest lalką teatralną poruszaną od góry za pomocą nitek lub drucików zawieszonych na tzw. krzyżaku. Każda linka jest przymocowana do innej, oddzielnej części ciała marionetki i przy ruchu krzyżaka są one poruszane.• W przeciwieństwie do lalek zakładanych na ręce, marionetka może przedstawiać całą postać.

•

        Aby animować marionetką niezbędny jest specjalny do niego przymocowane są linki poruszające głowę, korpus, nogi i ręce. Aktor trzyma krzyżak w jednej ręce, a drugą pociąga odpowiednie linki.

• Zazwyczaj aktor nie chowa się za parawanem lecz jest partnerem lalki na scenie.

• Ruchy marionetki są niezwykle plastyczne dzięki specjalnej budowie lalki. Marionetka najczęściej wykonana jest z drewna.

• Do zabawy niewiele nam potrzeba  - wystarczy źródło światła, gładka ściana, pacynki i zabawa gotowa. Pacynki możemy stworzyć samemu – np. ze starej tektury i patyczków po lodach.

• No i zawsze, jeśli tylko zabraknie nam rekwizytów, mamy przecież dłonie – jak mniemam robienie zajączków na ścianie nie stanowiło dla nas problemu w dzieciństwie, prawda?