T.C. ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI ÇÖLLEŞME VE EROZYONLA MÜCADELE GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

T.C.ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI

ÇÖLLEŞME VE EROZYONLA MÜCADELEGENEL MÜDÜRLÜĞÜ

Hanifi AVCI Genel Müdür

Şubat-2012

SEL ÖNLEME ÇALIŞMALARINDA AĞAÇLANDIRMA VE TERASLAMANIN ÖNEMİ

• Türkiye; iklim, topoğrafya ve toprak özellikleri sebebiyle erozyon ve sel felaketine oldukça duyarlı bir yapıda bulunmaktadır.

ÜLKEMİZİN DURUMU

Eğimin %15’den yukarı olduğu yerler % 62,5’dir.Ortalama Rakım: 1132 m.

Ormanların ve bitki örtüsünün tahribi, Yanlış arazi kullanımı,Eğimli arazilerde tedbir alınmadan tarım yapılması gibi insan etkileri de erozyon ve sel felaketlerini artırmaktadır.

ÜLKEMİZİN DURUMU

  Çölleşmenin en önemli sebeplerinden biri erozyondur.Orman alanlarının %54’ü,

Tarım alanlarının %59’u, Meraların %64’ünde, orta ve şiddetli erozyon

mevcuttur.

TÜRKİYE’DE EROZYON

Van Gölü Havzası

Türkiye; küresel  iklim   değişikliğine bağlı olumsuzluklardan en fazla etkilenecek ülkeler arasında gösterilmektedir.

Sel oluşumunun asıl sebebi;

Su havzasının üst kısımlarındaki su toplama bölgesinde toprak-su-bitki arasındaki tabii dengenin bozulmasıdır.

SEL AFETİNİN SEBEBİ

6RİZE – ÇAMLIHEMŞİN

Ağustos - 2005

10 dakika sonra… 10 dakika önce…

Su, Toprak, Malzeme ( iri materyal )

SEL OLUŞTURAN UNSURLAR

Bir su havzasında sel ve taşkınları önlemede en tesirli ve kalıcı metot ise su toplama bölgesindeki toprak-su-bitki arasındaki tabii dengeyi yeniden tesis edecek önlemlerin alınmasıdır.

Akşehir 1962 Akşehir- 2010

SEL AFETİNE KARŞI KALICI ÖNLEM

Kahramanmaraş-2009Kahramanmaraş-1935

SEL AFETİNE KARŞI KALICI ÖNLEM

9

Bozulmuş Havza

Rehabilite edilmiş Havza

SEL HAVZSINDA TABİİ DENGENİN KURULMASI

Sel havzalarının yukarı kesimlerinde sele sebep olan yüzeysel akışa geçen suyun ve rusubatın azaltılması, yüzeysel akışın ana dereye ulaşmasındaki sürenin artırılmasına yönelik tedbirler ile sel oluşumu azaltılabilir.

SEL ÖNLEME ÇALIŞMALARI

Bitki örtüsünün yüzeysel akışa ve toprağa sızan su miktarına etkisi

Elmalı Barajı Havzası Araştırma Sonuçları (BALCI 1956)

Çıplak AlanÇayırOrman

% 82 % 64 % 44

% 18 % 36% 56

BİTKİ ÖRTÜSÜNÜN SEL OLUŞUMUNA TESİRİ

SEL HAVZASINDA ALINACAK TEDBİRLER

İdari tedbirler: Havza koruma tedbirleri,

Kültürel tedbirler: Ağaçlandırma, bitkilendirme v.b.

Mekanik tedbirler: Teraslama, çevirme hendeği, kuru duvar eşik, örme çit, rusubat ve su tutma barajları v.b

TERASLAMA

TERASLAMANIN SELE ETKİSİ

Çıplak yamaçlar

Ağaçlandırılan yamaçlar

YÜZEYSEL AKIŞIN AZALTILMASI

T.C. ÇEVRE VE ORMAN BAKANLIĞI

16

PLANLAMA

Bugünkü arazi kullanım durumu

Taşoluk Deresi Havzası

ARAZİ ÇALIŞMALARI

İşçi gücü ile teras yapımı Örme çit yapımı

Harçlı duvar eşik Kafes eşik

ARAZİ ÇALIŞMALARI

19

SEL ÖNLEME ÇALIŞMALARI

Şiddetli yağışlar sebebi ile meydana gelen sel ile mücadelede teraslama

çalışmaları

Ağrı-Doğubeyazıt

YEŞİL KUŞAK AĞAÇLANDIRMALARI

Şehirlerimizin etrafı yeşil kuşaklar ile çevriliyor

İzmir Karşıyaka Erozyon Kontrolu Projesi

Su Havzaları Rehabilitasyon Projeleri

•Sürdürülebilir bir doğal kaynak yönetimi için devletin ilgili tüm birimleri ile yerel halkın katılımını sağlayan entegre havza projeleri uygulanmaktadır

RİZE SEL VE HEYELAN FELAKETİ

RİZE SEL VE HEYELAN FELAKETİNİN SEBEPLERİ

ÖNLEMLER

ÖNLEMLER

YAŞANABİLİR BİR ÇEVRE DİLEĞİYLE…….