Page 1
1
Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirinin
19 sentyabr 2012-ci il tarixli 70 nömrəli
əmri ilə təsdiq edilmişdir.
TİBB MÜƏSSİSƏLƏRİNDƏ ÇALIŞAN
TİBB, ƏCZAÇILIQ VƏ DİGƏR İXTİSASLAR ÜZRƏ
İŞÇİLƏRİN NÜMUNƏVİ VƏZİFƏ TƏLİMATLARI
I. BÖLMƏ: MÜƏSSİSƏ RƏHBƏRLƏRİ VƏ ONLARIN MÜAVİNLƏRİ
Tibb müəssisəsinin rəhbərinin nümunəvi
(baş direktor, direktor, baş həkim, rəis) vəzifə
T Ə L İ M A T I
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı tibb müəssisəsinin rəhbərinin (baş direktor, direktor,
baş həkim, rəis) vəzifə öhdəliklərini, hüquq və məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Tibb müəssisəsinin rəhbəri vəzifəsinə ali tibb təhsili olan (baş direktor və
direktor vəzifəsinə əlavə olaraq ali iqtisadi və ya ali hüquq) və ixtisası üzrə ən azı 5 il
iş stajı olan şəxs təyin edilir.
3. Tibb müəssisəsinin rəhbəri Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan
qanunvericiliyinə əsasən yuxarı səhiyyə idarəetmə orqanının və ya tabelikdən asılı
olaraq yuxarı idarəetmə orqanı tərəfindən vəzifəyə təyin və vəzifədən azad edilir.
4. Tibb müəssisəsinin rəhbəri aşağıdakıları bilməlidir:
4.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını, Azərbaycan
Respublikasının səhiyyə qanunvericiliyi və digər normativ hüquqi aktları;
4.2. sosial gigiyena və səhiyyənin təşkilinin nəzəri əsaslarını;
4.3. səhiyyədə əməyin idarə edilməsi və təşkili sistemini;
4.4. tibb müəssisələrinin təsərüffat və maliyyə fəaliyyətinin təşkilini;
4.5. əhalinin sağlamlıq vəziyyətinin statistikasını və əhalinin sağlamlıq
vəziyyətini xarakterizə edən meyar və göstəriciləri;
4.6. tibbi-sosial ekspertizanın təşkilini;
4.7. müvafiq sahə üzrə xəstələrin sosial və tibbi reabilitasiyasının təşkilini;
4.8. etik davranış qaydalarının, tibbi etikanın, əmək qanunvericiliyinin
əsaslarını;
4.9. idarəetmənin əsaslarını, mülki və əmək müqavilələrinin bağlanması və
icrası üsullarını;
4.10. tibbi sığortanın əsaslarını;
4.11. dərman təchizatının təşkilini;
4.11. əməyin mühafizəsi və yanğın təhlükəsizliyi üzrə qaydaları.
Page 2
2
II. Vəzifə öhdəlikləri
5. Tibb müəssisənin rəhbəri aşağıdakı öhdəlikləri yerinə yetirir:
5.1. müəssisənin fəaliyyətinə rəhbərliyi həyata keçirir, əhaliyə keyfiyyətli
müvafiq sahə üzrə tibbi xidmət göstərilməsini, inzibati-təsərrüfat və maliyyə
fəaliyyətini təşkil edir;
5.2. müəssisənin fəaliyyətinin təhlilini həyata keçirir və onun əsasında işin
forma və metodlarının yaxşılaşdırılması üzrə zəruri tədbirlər görür;
5.3. müvafiq sahə üzrə müasir diaqnostika, müalicə və profilaktika
metodlarının tətbiqini təmin edir;
5.4. digər müalicə-profilaktika müəssisələri arasında əhalinin müayinə və
müalicəsində ardıcıl və əlaqəli iş prinsipinin tətbiq edilməsini təmin edir;
5.7. müəssisənin struktur bölmələri üzrə planlı və növbədən kənar yoxlamaları,
müəssisənin fəaliyyəti ilə bağlı məsələlərin müzakirəsini aparır, tibbi yardımın
təşkilində aşkar olunmuş nöqsanların aradan qaldırılması üçün tədbirləri həyata
keçirir;
5.6. müəssisənin illik hesabatını və illik mühasibatlıq balansını təsdiq edir;
5.8. kollektiv müqavilə üzrə işəgötürənə aid öhdəliklərin yerinə yetirilməsini
təmin edir;
5.9. müəssisənin təşkilati-idarəetmə strukturunu, fəaliyyətin
planlaşdırılmasını, işinin forma və metodlarını təkmilləşdirir;
5.10. kadrların seçilməsi, onların ixtisaslarına uyğun yerləşdirilməsi və
istifadəsini həyata keçirir, onların peşə ixtisaslarının artırılması üçün şərait yaradır;
5.11. işçilərin öz vəzifə öhdəliklərini yerinə yetirməsinin təmin olunması üzrə
tədbirlər görür;
5.12. qanunvericiliklə müəyyən edilmiş müddətdə işlədiyi istiqamət üzrə
təkmilləşdirmə kurslarında iştirak edir;
5.13. daxili intizam, əməyin mühafizəsi üzrə, cihaz, avadanlıq, alətlər və
mexanizmlərin istismarı qaydalarının tələblərinin yerinə yetirilməsinə nəzarət edir;
5.14. müəssisənin fəaliyyətini digər səhiyyə qurumları ilə əlaqələndirir.
III. Hüquqlar
6. Tibb müəssisənin rəhbərinin aşağıdakı hüquqları vardır:
6.1. qanunvericiliyə uyğun olaraq icrası məcburi olan əmr və sərəncamlar
vermək, onların icrasına nəzarəti həyata keçirmək;
6.2. kadrların seçilməsi və yerləşdirilməsini həyata keçirmək, onları müəyyən
olunmuş qaydada vəzifəyə təyin və azad etmək;
6.3. müəssisənin işçilərini həvəsləndirmək və tənbeh etmək;
6.4. müəssisənin adından çıxış etmək, onu təmsil etmək;
6.5. əhaliyə göstərilən tibbi xidmətin təkmilləşdirilməsi üzrə təkliflər vermək;
6.6. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri əldə etmək və istifadə etmək;
Page 3
3
6.7. müəssisənin fəaliyyəti ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu
konfranslarda və müşavirələrdə iştirak etmək;
6.8. müəyyən olunmuş qaydada ixtisas dərəcəsi almaq;
6.9. Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun olaraq bütün əmək
hüquqlarından istifadə etmək.
IV. Məsuliyyət
7. Tibb müəssisəsinin rəhbəri aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır:
7.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin həyata keçirilməsinə;
7.2. normativ-hüquqi aktların və rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının
vaxtında və peşəkar səviyyədə yerinə yetirilməsinə;
7.3. maddi, maliyyə və kadr ehtiyatlarından səmərəli və effektiv istifadə
edilməsinə;
7.4. daxili intizam, sanitariya və əksepidemik rejimə, yanğın təhlükəsizliyi və
təhlükəsizlik texnikası qaydalarına riayət edilməsinə;
7.5. mövcud normativ-hüquqi aktlarla nəzərdə tutulmuş sənədləşdirmənin
aparılmasına;
7.6. müəssisənin fəaliyyəti barədə statistik və digər hesabatların vaxtında
təqdim olunmasına;
7.7. tibb heyəti tərəfindən nizam-intizam qaydalarına riayət edilməsi və vəzifə
öhdəliklərinin yerinə yetirilməsinə;
7.8. göstərilən tibbi yardımın keyfiyyətinə görə;
8. Tibb müəssisənin rəhbəri əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-
hüquqi aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq
dərəcəsinin asılı olaraq intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb edilə
bilər.
Page 4
4
Tibb müəssisənin rəhbərinin (baş direktor, direktor, baş həkim, rəis)
müavininin nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı tibb müəssisənin rəhbərinin (baş direktor, direktor,
baş həkim, rəis) müavininin vəzifə öhdəliklərini, hüquq və məsuliyyətini müəyyən
edir.
2. Tibb müəssisənin rəhbərinin (baş direktor, direktor, baş həkim, rəis)
müavini vəzifəsinə ali tibb təhsili (geniş profilli və yüksək ixtisaslı tibb
müəssisələrində bu vəzifəni iqtisadi və hüquq təhsili olan mütəxəssis tuta bilər) və
ixtisası üzrə ən azı 3 il iş stajı olan şəxs təyin edilir.
3. Tibb müəssisənin rəhbərinin (baş direktor, direktor, baş həkim, rəis)
müavini Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan qanunvericiliyinə əsasən, həmin
müəssisənin rəhbərinin rəyi nəzərə alınmaqla yuxarı səhiyyə təşkilatının rəhbəri
tərəfindən vəzifəyə təyin və vəzifədən azad edilir.
4. Tibb müəssisənin rəhbərinin müavini aşağıdakıları bilməlidir:
4.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını, Azərbaycan
Respublikasının səhiyyə qanunvericiliyi və digər normativ hüquqi aktları;
4.2. sosial gigiyena və səhiyyənin təşkilinin nəzəri əsaslarını;
4.3. tibb müəssisələrinin təsərrüfat və maliyyə fəaliyyətinin təşkilini;
4.4. əhalinin sağlamlıq vəziyyətinin statistikasını və əhalinin sağlamlıq
vəziyyətini xarakterizə edən meyar və göstəriciləri;
4.6. əmək qabiliyyətinin müvəqqəti itirilməsinin ekspertizasının və tibbi-
sosial ekspertizanın təşkilini;
4.7. xəstələrin sosial və tibbi reabilitasiyasının təşkilini;
4.8. fəlakətlərdə tibbi xidmətin təşkilinin əsaslarını;
4.9. dövlət sanitariya-epidemioloji nəzarətinin əsaslarını;
4.10. əhalinin dərman təchizatının təşkilini;
4.11. dispanserləşdirmənin nəzəri əsaslarını, prinsip və metodlarını;
4.12. sanitar-maarifləndirmənin təşkilini;
4.13. gigiyenik tərbiyə və sağlam həyat tərzinin təbliğini;
4.14. etik davaranış qaydalarının, tibbi etikanın və deontologiyanın əsaslarını;
4.15. əmək qanunvericiliyinin əsaslarını;
4.17. yanğın təhlükəsizliyi üzrə qaydaları.
II. Vəzifə öhdəlikləri
5. Tibb müəssisənin rəhbərinin müavini aşağıdakı öhdəlikləri yerinə
yetirir:
5.1. müalicə-diaqnostika bölmələrinə, kabinetlərə və laboratoriyalara rəhbərlik
edir.
5.2. müalicə-diaqnostika prosesinin keyfiyyətini və xəstələrin müayinə,
müalicə və qulluğu üzrə tibb xidmətinin qurulmasını təmin edir.
Page 5
5
5.3. müalicə-diaqnostika prosesinin vəziyyətinin planlı və plandankənar
yoxlamalarını aparır, onların nəticələrinə görə çatışmazlıqların aradan qaldırılması
üzrə zəruri tədbirlər görür.
5.4. tibb müəssisəsinin fəaliyyətinin keyfiyyət göstəricilərinin təhlilini həyata
keçirir.
5.5. tibbi sənədləşdirmənin, onların aparılmasının keyfiyyətinin, xəstələrin
müayinə və müalicəsi metodlarının düzgünlüyünün və məqsədəuyğunluğunun
yoxlamalarını həyata keçirir.
5.6. klinik və səhər konfranslarını təşkil edir və keçirir.
5.7. həkimlərin və orta tibb heyətinin ixtisaslarının artırılmasını, klinik
araşdırılmaları, məsləhətləşmələri və konsiliumları təşkil edir.
5.8. profilaktika, diaqnostika və müalicənin səmərəli metod və vasitələrini,
müalicə-profilaktika yardımın göstərilməsi üzrə yeni təşkilati formalarını praktikada
tətbiq edir.
5.9. tibbi yardım göstərilməsinin ardıcıllığını təmin edir.
5.10. müəssisə üzrə struktur bölmələrinin növbətçilik cədvəlini tərtib edir.
5.11. qanunvericiliklə müəyyən edilmiş müddətdə işlədiyi istiqamət üzrə
təkmilləşdirmə kurslarında iştirak edir.
5.12. daxili əmək rejimi, təhlükəsizlik texnikası və əməyin mühafizəsi
qaydalarının tələblərinin yerinə yetirilməsinə nəzarət edir.
III. Hüquqlar
6. Tibb müəssisənin rəhbərinin müavini aşağıdakı hüquqları vardır:
6.1. qanunvericiliyə uyğun olaraq icrası məcburi olan sərəncamlar vermək,
onların icrasına nəzarəti həyata keçirmək;
6.2. kadrların seçilməsi və yerləşdirilməsində iştirak etmək;
6.3. işçilərin həvəsləndirilməsi və tənbeh edilməsi ilə bağlı rəhbərliyə təkliflər
vermək;
6.4. tibbi yardım göstərilməsinin inkişafı və təkmilləşdirilməsi üzrə rəhbərliyə
təkliflər vermək;
6.5. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
6.6. müəssisənin fəaliyyəti ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu
konfranslarda və müşavirələrdə iştirak etmək;
6.7. müəyyən olunmuş qaydada sertifikasiyadan keçmək;
6.8. müəyyən olunmuş qaydada ixtisas dərəcəsi almaq.
7. Tibb müəssisənin rəhbərinin müavini Azərbaycan Respublikasının
Əmək Məcəlləsinə uyğun olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
8. Tibb müəssisənin rəhbərinin müavini:
Page 6
6
8.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
8.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların vaxtında və peşəkar səviyyədə yerinə yetirilməsinə;
8.3. maddi-texniki və kadr ehtiyatlarından səmərəli və effektiv istifadə
edilməsinə;
8.4. daxili intizam, sanitariya-epidemiya əleyhinə rejim, yanğın təhlükəsizliyi
və təhlükəsizlik texnikası qaydalarına riayət edilməsinə;
8.5. mövcud normativ-hüquqi aktlarla nəzərdə tutulmuş sənədləşdirmənin
aparılmasına;
8.6. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
8.7. ona tabe işçilərin nizam-intizam qaydalarına riayət eedilməsi və vəzifə
öhdəliklərinin yerinə yetirilməsinə;
8.8. fövqəladə hallar şəraitində işə hazırlığa görə məsuliyyət daşıyır.
9. Tibb müəssisənin rəhbərinin müavini əmək intizamının, qanunvericilik
və normativ-hüquqi aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən,
təqsirin ağırlıq dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət
məsuliyyətinə cəlb edilə bilər.
Page 7
7
II. BÖLMƏ: MÜƏSSİSƏLƏRİN STRUKTUR BÖLMƏLƏRİNİN
RƏHBƏRLƏRİ
Laboratoriya müdirinin nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı laboratoriya müdirinin vəzifə öhdəliklərini, hüquq və
məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Laboratoriya müdiri vəzifəsinə ali tibbi təhsili və ixtisası üzrə ən azı 3 il
iş stajı olan şəxs təyin edilir.
3. Laboratoriya müdiri Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan
qanunvericiliyinə uyğun olaraq tibb təşkilatı rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və
vəzifədən azad edilir.
4. Laboratoriya müdiri bilavasitə tibb təşkilatının rəhbərinə və ya onun
müavininə tabe olur.
5. Laboratoriya müdiri aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını;
5.2. Azərbaycan Respublikasının səhiyyə və əhalinin sanitariya-epidemioloji
salamatlığı sahəsində tətbiq olunan qanun və digər normativ hüquqi aktlarını;
5.3. peşəkar fəaliyyət istiqaməti üzrə normativ və metodik sənədləri;
5.4. əməyin təşkili prinsiplərini;
5.5. tibb təşkilatının plan-iqtisad və maliyyə fəaliyyətinin əsaslarını;
5.6. təsərrüfat və əmək müqavilələrinin icrası qaydasını;
5.7. əhalinin gigiyenik təlim və tərbiyəsinin təşkilinin forma və metodlarını;
5.8. ilkin uçot-hesabat sənədləşdirməsinin aparılması qaydasını;
5.9. etik davranış qaydalarınn, tibbi etikanı, peşəkar ünsiyyət psixologiyasının
əsaslarını;
5.10. əmək qanunvericiliyinin əsaslarını; əməyin mühafizəsi və yanğın
təhlükəsizliyi üzrə qaydaları bilməlidir.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Laboratoriya müdiri müalicə-profilaktika müəssisələrinin laboratoriyanın
fəaliyyətinə rəhbərliyini, işin mütərəqqi formalarının, tədqiqatların yüksək analitik
dəqiqlik və diaqnostik etibarlılığa malik yeni metodlarının tətbiqini həyata keçirir.
7. Laboratoriya işinin forma və metodlarını, laboratoriyanın fəaliyyətinin
planlaşdırılmasını, işçilərin iş yerlərində yerləşdirilməsi və onların ixtisaslarına uyğun
istifadəsini təmin edir.
8. Tibb təşkilatının digər struktur bölmələri ilə laboratoriyanın fəaliyyətini
koordinasiya edir, onların işdə qarşılıqlı əlaqəsini təmin edir.
9. Laboratoriyanın həkimlərinin, orta və kiçik tibb heyətinin işinə müntəzəm
nəzarəti həyata keçirir.
Page 8
8
10. Laboratoriyanın işçilərinin əmək qanunvericiliyinin və əməyin
mühafizəsinin tələblərinə riayət etməsini təmin edir.
11. Laboratoriyanın işçiləri tərəfindən öz vəzifə öhdəliklərinin və daxili əmək
intizamı qaydalarının, tədqiqatların, ölçmələrin, sınaqların standartlaşdırılması və
metroloji təmin olunma tələblərinin yerinə yetirilməsinin təmin edilməsi üzrə tədbirlər
görür.
12. Laboratoriyanın işinin perspektiv və cari planlarını işləyib hazırlayır, bu
planların yerinə yetirilməsinə nəzarəti həyata keçirir.
13. Laboratoriyanın rüblük, yarımillik və illik işini təhlil edir, iş barədə
müəyyən olunmuş qaydada hesabat təqdim edir.
14. Tibbi sənədləşdirmənin aparılmasının keyfiyyətinə nəzarəti həyata
keçirir.
15. Laboratoriyanın işçilərinin əməyinin əsaslarının və peşə ixtisaslarının
artırılmasına imkan yaradır.
16. Qanunvericiliklə müəyyən edilmiş müddətdə işlədiyi istiqamət üzrə
təkmilləşdirmə kurslarında iştirak edir, mütəmadi olaraq öz ixtisasını artırır.
17. Müəyyən olunmuş qaydada sertifikasiyadan keçir.
III. Hüquqlar
18. Laboratoriya müdirinin aşağıdakı hüquqları vardır:
18.1. laboratoriyanın işçiləri üçün icrası məcburi olan sərəncamlar vermək;
18.2. laboratoriyanın kadrlarının seçilməsi və yerləşdirilməsində iştirak etmək;
18.3. laboratoriyanın işçilərinin həvəsləndirilməsi və tənbeh edilməsi üzrə
rəhbərliyə təkliflər vermək;
18.4. laboratoriyanın fəaliyyətinin inkişafı və təkmilləşdirilməsi üzrə təkliflər
vermək;
18.5. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
18.6. laboratoriyanın işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu konfranslarda
və müşavirələrdə iştirak etmək;
18.7. müəyyən olunmuş qaydada ixtisas dərəcəsini almaq.
19. Laboratoriya müdiri Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə
uyğun olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
20. Laboratoriya müdiri aşağıdakılara məsuliyyət daşıyır:
20.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
20.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların vaxtında və müvafiq qaydada yerinə yetirilməsinə;
20.3. maddi, maliyyə və kadr ehtiyatlarından səmərəli və effektiv istifadə
edilməsinə;
Page 9
9
20.4. daxili intizam, sanitariya-epidemiya əleyhinə rejim, yanğın təhlükəsizliyi
və təhlükəsizlik texnikası qaydalarına riayət edilməsinə;
20.5. mövcud normativ-hüquqi aktlarla nəzərdə tutulmuş sənədləşdirmənin
aparılmasına;
20.6. laboratoriyanın fəaliyyəti barədə statistik və digər informasiyanın
müəyyən olunmuş qaydada təqdim edilməsinə;
20.7. laboratoriyanın işçiləri tərəfindən nizam-intizam qaydalarına riayət
edilməsi və vəzifə öhdəliklərinin yerinə yetirilməsinə;
20.8. fövqəladə hallar şəraitində laboratoriyanın işə hazırlığına görə məsuliyyət
daşıyır.
21. Laboratoriya müdiri əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-
hüquqi aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq
dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb
edilə bilər.
Page 10
10
Şöbə (bölmə) müdirinin nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı şöbə (bölmə) müdirinin vəzifə öhdəliklərini, hüquq və
məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Şöbə (bölmə) müdiri vəzifəsinə ali tibbi təhsili və ixtisası üzrə ən azı 3 il
iş stajı olan şəxs təyin edilir.
3. Şöbə (bölmə) müdiri Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan
qanunvericiliyinə uyğun olaraq yuxarı səhiyyə idarəetmə orqanının razılığı əsasında
tibb təşkilatı rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və vəzifədən azad edilir.
4. Şöbə (bölmə) müdiri bilavasitə tibb təşkilatının rəhbərinə və ya onun
müavininə tabe olur.
5. Şöbə (bölmə) müdiri aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını,Azərbaycan
Respublikasının səhiyyə və əhalinin sanitariya-epidemioloji salamatlığı sahəsində
tətbiq olunan qanun və digər normativ hüquqi aktlarını;
5.2. müvafiq peşəkar fəaliyyət istiqaməti üzrə normativ və metodik sənədləri;
5.3. əməyin təşkili prinsiplərini;
5.4. tibb təşkilatının plan-iqtisad və maliyyə fəaliyyətinin əsaslarını;
5.5. təsərrüfat və əmək müqavilələrinin icrası qaydasını;
5.6. əhalinin gigiyenik təlim və tərbiyəsinin təşkilinin forma və metodlarını;
5.7. ilkin uçot-hesabat sənədləşdirməsinin aparılması qaydasını;
5.8. etik davranış qaydalarının, tibbi etikanı; peşəkar ünsiyyət psixologiyasını;
5.9. əmək qanunvericiliyinin əsaslarını, əməyin mühafizəsi və yanğın
təhlükəsizliyi üzrə qaydaları bilməlidir.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Şöbə (bölmə) müdiri şöbənin (bölmənin), funksiya və vəzifələrinə uyğun
olaraq, fəaliyyətinə rəhbərliyi həyata keçirir.
7. Müasir tibb elminin nailiyyətləri əsasında yeni profilaktika, diaqnostika
və müalicə metodlarını, eləcə də müvafiq sahədə qabaqcıl təcrübəni tətbiq etmək.
8. Şöbədə (bölmədə) müalicə-diaqnostika prosesinin keyfiyyət və
səmərəliliyinin artırılmasına yönəldilmiş işin təşkilati forma və metodlarını
təkmilləşdirmək.
9. Tibb heyətinin və pasiyentlərin təhlükəsizliyinin, infeksiyaların qarşısının
alınmasının təmin olunması üçün sanitar-gigiyenik və əksepidemik tədbirləri yerinə
yetirmək.
10. Əhalinin sanitar maarifləndirilməsi üzrə tədbirlər həyata keçirmək.
11. İşin forma və metodlarını, şöbənin fəaliyyətinin planlaşdırılmasını,
işçilərin iş yerlərində yerləşdirilməsi və onların ixtisaslarına uyğun istifadəsini təmin
edir.
Page 11
11
12. Səhiyyə müəssisəsinin digər struktur bölmələri ilə şöbənin fəaliyyətini
koordinasiya edir, onların qarşılıqlı əlaqəsini təmin edir.
13. Şöbənin (bölmənin) həkimlərinin, orta və kiçik tibb heyətinin işinə, o
cümlədən diaqnozların düzgünlüyünə, aparılan müalicənin keyfiyyətinə müntəzəm
nəzarəti həyata keçirir.
14. Tibb müəssisəsinin növbətçilik cədvəlinin tərtibatında aidiyyəti üzrə
iştirak edir.
15. Şöbənin (bölmənin) işçilərinin əmək qanunvericiliyinin və əməyin
mühafizəsinin tələblərinə riayət etməsini təmin edir.
16. Şöbənin (bölmənin) işçiləri tərəfindən öz vəzifə öhdəliklərinin və daxili
əmək intizamı qaydalarının yerinə yetirilməsinin təmin edilməsi üzrə tədbirlər görür.
17. Şöbənin(bölmənin) iş planını işləyib hazırlayır, onun yerinə yetirilməsinə
nəzarəti həyata keçirir.
18. Şöbənin (bölmənin) rüblük, yarımillik və illik işini təhlil edir, şöbənin
fəaliyyəti barədə müəyyən olunmuş qaydada hesabat təqdim edir.
19. Tibbi sənədləşdirmənin aparılmasının keyfiyyətinə nəzarəti həyata
keçirir.
20. Şöbənin (bölmənin) işçilərinin peşə hazırlığının artırılmasına imkan
yaradır.
21. Qanunvericiliklə müəyyən edilmiş müddətdə işlədiyi istiqamət üzrə
təkmilləşdirmə kurslarında iştirak edir, mütəmadi olaraq öz ixtisasını artırır.
22. Müəyyən olunmuş qaydada sertifikasiyadan keçir.
II.Hüquqlar
23. Şöbə (bölmə) müdirinin aşağıdakı hüquqları vardır:
23.1. şöbənin (bölmənin) işçiləri üçün icrası məcburi olan tapşırıqlar vermək;
23.2. şöbənin (bölmənin) kadrlarının seçilməsi və yerləşdirilməsində iştirak
etmək;
23.3. şöbənin (bölmənin) işçilərinin həvəsləndirilməsi və tənbeh edilməsi üzrə
rəhbərliyə təkliflər vermək;
23.4. şöbənin (bölmənin) fəaliyyətinin inkişafı və təkmilləşdirilməsi üzrə
təkliflər vermək;
23.5. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
23.6. şöbənin(bölmənin) işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu
konfranslarda və müşavirələrdə iştirak etmək;
23.7. müəyyən olunmuş qaydada ixtisas dərəcəsi almaq.
26. Şöbə (bölmə) müdiri Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə
uyğun olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV.Məsuliyyət
27. Şöbə (bölmə)müdiri aşağıdakılara məsuliyyət daşıyır:
Page 12
12
27.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
27.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların müvafiq qaydada yerinə yetirilməsinə;
27.3. maddi-texniki və kadr ehtiyatlarından səmərəli və effektiv istifadə
edilməsinə;
27.4. daxili intizam, sanitariya-epidemiya əleyhinə rejim, yanğın təhlükəsizliyi
və təhlükəsizlik texnikası qaydalarına riayət edilməsinə;
27.5. mövcud normativ-hüquqi aktlarla nəzərdə tutulmuş sənədləşdirmənin
aparılmasına;
27.6. şöbənin (bölmənin)fəaliyyəti barədə statistik və digər informasiyanın
müəyyən olunmuş qaydada təqdim edilməsinə;
27.7. şöbənin(bölmənin) işçiləri tərəfindən nizam-intizam qaydalarına riayət
edilməsi və vəzifə öhdəliklərinin yerinə yetirilməsinə;
27.8. fövqəladə hallar şəraitində şöbənin işə hazırlığına görə məsuliyyət
daşıyır.
28. Şöbə (bölmə) müdiri əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-
hüquqi aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən təqsirin ağırlıq
dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb
edilə bilər.
Mərkəzləşdirilmiş mətbəxin sahə rəisinin nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı mərkəzləşdirilmiş mətbəxin sahə rəisinin (bundan sonra
rəis) vəzifə öhdəliklərini, hüquq və məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Rəis vəzifəsinə tam orta təhsilli şəxs təyin edilir.
3. Rəis aşağıdakıları bilməlidir:
3.1.Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını;
3.2. Azərbaycan Respublikasının səhiyyə sahəsində tətbiq olunan qanun və
digər normativ hüquqi aktlarını;
3.3.tibbi etikanı;
3.4. peşəkar ünsiyyət psixologiyasını;
3.5.əmək qanunvericiliyinin əsaslarını;
3.6. əməyin mühafizəsi və yanğın təhlükəsizliyi üzrə qaydaları bilməlidir.
4. Rəis Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan qanunvericiliyinə uyğun
olaraq müəssisə rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin olunur və vəzifədən azad edilir.
5. Rəis bilavasitə müəssisə rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
II. Vəzifə öhdəlikləri
Page 13
13
6. Rəis aşağıdakı vəzifələri yerinə yetirir:
6.1. yeməyin hazırlanmasının, xidmət edilən xəstəxanalarda qidalandırma
prosesinin təşkilinə cavabdehdir.
6.2. Mərkəzləşdirilmiş mətbəxin sahə rəisi bu vəzifələrin yerinə yetirilməsi
üçün:
6.2.1. mərkəzləşdirilmiş mətbəxin ehtiyaclarına uyğun vacib avadanlıqların
alınması üçün sifarişin tərtib edilməsində iştirak etməli;
6.2.2. mərkəzləşdirilmiş mətbəxin və yeməyin xəstəxanalara daşınması üçün
nəqliyyatın texniki vəziyyətinə nəzarət etməli;
6.2.3. mətbəx avadanlıqlarının və nəqliyyatın qüsurlarının aradan
qaldırılmasının təşkili;
6.2.4. mətbəxin və hazır xörəklərin xəstəxanalara daşınması üçün nəqliyyatın
sanitariya vəziyyətinə nəzarət etməli;
6.2.5. mərkəzləşdirilmiş mətbəxin işçilərinin şəxsi gigiyena və xüsusi
geyimlərdən istifadəsinə nəzarət etməli;
6.2.6. işçilərin vaxtında icbarı tibb müayinədən keçməsinə nəzarət etməli;
6.2.7. qida məhsullarının alınması üçün sifarişin tərtib edilməsində iştirak
etməli;
6.2.8. anbara daxil olmuş yeyinti məhsullarının keyfiyyətinə nəzarət etməli;
6.2.9. menyunun hazırlanmasında iştirak etməli;
6.2.10. anbardan yeyinti məhsullarının alınması prosesinə nəzarət etməli;
6.2.11. xidmət edilən xəstəxanalara hazır yeməyin vaxtında göndərilməsi
prosesini təşkil etməli;
6.2.12. xidmət edilən xəstəxanalarda bufetlərin sanitar-texniki vəziyyətinə
nəzarət etməli;
6.2.13. xəstəxanalarda xəstələrin qidalandırılması prosesini monitorinq etməli və
aşkarlanmış çatışmazlıqlar barədə xəstəxananın baş həkiminə məlumat verməli;
6.2.14. daxili sənədləşdirmənin, mətbəxdə işin təhlükəsizlik texnikası üzrə
jurnalın, xəstəxanalarda qidanın qəbulu və təhvili jurnalının aparılmasına nəzarət
etməli.
III. Hüquqları
8. Rəis öz vəzifə öhdəliklərinin yerinə yetirilməsi üçün aşağıdakı hüquqlara
malikdir:
8.1. mətbəxin işçilərinin həvəsləndirilməsi və tənbeh edilməsi barədə təkliflər
vermək;
8.2. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını və
normativ-hüquqi sənədləri tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
8.3 mətbəxin fəaliyyəti ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu tədbirlərdə və
müşavirələrdə iştirak etmək.
9. Rəis Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun olaraq bütün
əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
Page 14
14
10. Rəis aşağıdakılar üçün məsuliyyət daşıyır:
10.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin həyata keçirilməsinə;
10.2. müəssisə rəhbərliyinin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-hüquqi
aktların vaxtında və lazımi qaydada yerinə yetirilməsinə;
10.3. maddi və kadr ehtiyatlarından səmərəli və effektiv istifadə edilməsinə;
10.4. səlahiyyəti daxilində sənədləşdirmənin aparılmasına;
10.5. fasiləsiz istehsalat prosesinə, mətbəxin işçilərinin növbətçilik və
məzuniyyət cədvəllərinin tərtibinə;
10.6. statistik və digər informasiyanın vaxtında təqdim olunması və
etibarlılığına.
11. Rəis vəzifə öhdəliklərinin pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə
əsasən, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb edilə bilər.
III. BÖLMƏ: HƏKİM- MÜTƏXƏSSİSLƏR
Ailə həkimin nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı ailə həkiminin vəzifə öhdəliklərini, hüquq və
məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Ailə həkimi vəzifəsinə baza ali tibb təhsili olan şəxs təyin edilir.
3. Ailə həkimi Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan qanunvericiliyinə
uyğun olaraq tibb müəssisə rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və vəzifədən azad edilir.
4. Ailə həkimi bilavasitə şöbə müdirinə, onun olmadığı halda isə tibb
müəssisəsinin rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Ailə həkimi aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını, Azərbaycan
Respublikasının səhiyyə haqqında qanunvericiliyinin əsaslarını; səhiyyə
müəssisələrinin fəaliyyətini tənzimləyən normativ hüquqi aktları;
5.2. öz ixtisası üzrə profilaktika, diaqnostika, müalicə və reabilitasiyanın
müasir metodlarını;
5.3. ailə həkimliyi xidmətinin təşkili, strukturu, ştatları və təchiz edilməsi ilə
bağlı məsələləri;
5.4. öz ixtisası üzrə qüvvədə olan normativ hüquqi və təlimat-metodik
sənədləri;
5.5. tibbi sənədlərin rəsmiləşdirilməsi qaydasını;
5.6. əmək qabiliyyətinin müvəqqəti itirilməsinin ekspertizasını və tibbi-sosial
ekspertizanın aparılması qaydasını;
5.7. dispanserizasiyanın əsaslarını, prinsip və metodlarını;
Page 15
15
5.8. tibbi sığorta şəraitində səhiyyə müəssisəsinin və tibb işçilərinin
fəaliyyətinin təşkilati-iqtisadi əsaslarını;
5.9. həkimlərin etik davranış qaydalarının, tibbi etika və deontologiyanın
əsaslarını;
5.10. insan bədəninin üzv və sistemlərinin funksional vəziyyətinin klinik və
laborator diaqnostikasının ümumi prinsip və əsas metodlarını;
5.12. təxirəsalınmaz tibbi yardım göstərilməsi qaydalarını;
5.13. sanitar-maarifləndirmənin əsaslarını;
5.14. daxili əmək intizamı qaydalarını; əməyin mühafizəsi, təhlükəsizlik
texnikası, istehsalat sanitariyası və yanğına qarşı mühafizə qayda və normalarını.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Ailə həkimi ona təhkim edilmiş əhaliyə tibbi xidməti göstərir.
7. Sanitar-gigiyenik maarifləndirməni həyata keçirir.
8. Ailə üzvlərinə sağlam həyat tərzinin formalaşdırılması məsələləri üzrə
məsləhətlər verir.
9. Müəyyən olunmuş qaydada təhkim edilmiş kontingentin dispanserizasiya
yolu ilə xəstəliklərin ilkin və gizli formalarının, sosial əhəmiyyətli xəstəliklərin və risk
faktorlarının aşkarlanmasına yönəldilmiş profilaktik işi həyata keçirir.
10. Xəstələri tibbi göstərişlər üzrə stasionar və bərpaedici müalicə üçün
mütəxəssislərə məsləhətə göndərir.
11. Pasiyentlərin ambulator şəraitində və gündüz stasionarında müalicəsini
təşkil edir və həyata keçirir.
12. Hamilə qadınların və körpə uşaqların, o cümlədən yenidoğulmuşların
müəyyən olunmuş qaydada patronajını həyata keçirir.
13. Müəyyən olunmuş qaydada epidemiya əleyhinə tədbirləri və
immunoprofilaktikanı təşkil edir və həyata keçirir.
14. Pasiyentlərin tibbi göstərişlər üzrə sanator-kurort müalicəsinə
göndərilməsinin zəruriliyi barədə rəy verir.
15. Əmək qabiliyyətinin müvəqqəti itirilməsinin ekspertizasının
aparılmasında iştirak edir və tibbi-sosial ekspertiza üçün zəruri sənədləri hazırlayır.
17. Sosial müdafiə orqanları ilə birlikdə əhalinin sosial müdafiəsiz qrupları –
tənhalar, ahıllar, əlillər, xroniki xəstələr və qulluğa ehtiyacı olanlar üçün ailəyə tibbi-
sosial yardımı təşkil edir.
18. Orta və kiçik tibbi heyətin fəaliyyətinə rəhbərlik edir, ailə təbabəti
prinsipi üzrə ilkin tibbi-sanitariya yardımını həyata keçirir.
19. Öz işini planlaşdırır və öz fəaliyyətinin göstəricilərini təhlil edir.
20. Müəssisə rəhbərliyinin əmr, sərəncam və tapşırıqlarını, peşəkar səviyyədə
və vaxtında icra edir.
21. Qanunvericiliklə müəyyən edilmiş müddətdə işlədiyi sahə üzrə
təkmilləşdirmə kurslarında iştirak edir, mütəmadi olaraq öz ixtisasını artırır;
22. Müəyyən olunmuş qaydada sertifikasiyadan keçir;
23. Daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına, sanitariya-epidemioloji rejimə riayət edir. Tibb müəssisəsinin
Page 16
16
fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan təhlükəsizlik texnikası, yanğına
qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan qaldırılması üzrə, rəhbərliyin
vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ tədbirlər görür.
III. Hüquqlar
24. Ailə həkimin aşağıdakı hüquqları vardır:
24.1. klinik müşahidə və müayinə, anamnez toplanması və klinik-laborator
tədqiqatların məlumatlarına əsasən ixtisası üzrə müstəqil surətdə diaqnoz
müəyyənləşdirmək;
24.2. Müvafiq qaydalara və standartlara uyğun olaraq xəstənin aparılması
taktikasını müəyyən etmək;
24.3. pasiyentin kompleks müayinəsi üçün zəruri funksional və laborator
diaqnostika metodlarını təyin etmək;
24.4. diaqnostika və müalicənin icazə verilmiş metodlarından istifadə etməklə
diaqnostik, müalicə, reabilitasiya və profilaktika prosedurlarını aparmaq;
24.5. zərurət olduqda xəstələrin məsləhəti, müayinəsi və müalicəsi üçün
müəyyən edilmiş qaydada başqa ixtisaslı həkimləri cəlb etmək;
24.6. tibbi yardım göstərilməsinin bütün mərhələlərində pasiyent üzərində
müşahidəni həyata keçirmək;
24.7. müalicə-diaqnostik prosesin təkmilləşdirilməsi, özünün əmək
fəaliyyətinin təşkilinin və şərtlərin yaxşılaşdırırlması üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
24.8. öz səlahiyyətləri çərçivəsində orta və kiçik tibb heyətinin işinə nəzarət
etmək, tabelikdə olanların həvəsləndirilməsi və tənbeh edilməsi üzrə rəhbərliyə
təkliflər vermək;
24.9. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
24.10.onun işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu elmi-praktik
konfranslarda və müşavirələrdə iştirak etmək;
24.11. müəyyən olunmuş qaydada ixtisas dərəcəsini almaq;
24.12. Ailə həkimi Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun
olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
25. Ailə həkimi aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır:
25.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
25.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların vaxtında və peşəkar səviyyədə yerinə yetirilməsinə;
25.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
25.4. qüvvədə olan normativ hüquqi sənədlərdə nəzərdə tutulmuş tibbi və digər
xidməti sənədlərin vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsinə;
Page 17
17
25.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
25.6. ona tabe olan işçilərin nizam-intizam qaydalarına və vəzifə öhdəliklərinin
yerinə yetirilməsinə;
25.7. tibb müəssisəsinin fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə
26. Ailə həkimi əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi
aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq
dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb
edilə bilər.
Həkim-allerqoloqun nümunəvi vəzifə
T Ə L İ M A T I
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı həkim-allerqoloqun vəzifə öhdəliklərini, hüquq və
məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Həkim-allerqoloq vəzifəsinə ali tibb təhsili olan, qanunvericiliklə
müəyyən edilmiş qaydada müvafiq ixtisas üzrə peşə hazırlığı keçmiş şəxs təyin
edilir.
Elmi-tədqiqat institutlarının klinikalarında, respublika mərkəzlərində
(xəstəxanalarında), klinik xəstəxanalarda ali tibb təhsili olan və qanunvericiliklə
müəyyən edilmiş qaydada “allergologiya” ixtisası üzrə peşə hazırlığı keçmiş, ixtisası
üzrə ən azı 3 il əmək stajına malik şəxs təyin edilir.
3. Həkim-allerqoloq Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan
qanunvericiliyinə uyğun olaraq tibb müəssisə rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və
vəzifədən azad edilir.
4. Həkim-allerqoloq bilavasitə şöbə müdirinə, onun olmadığı halda isə tibb
müəssisəsinin rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Həkim-allerqoloq aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını, Azərbaycan
Respublikasının səhiyyə haqqında qanunvericiliyinin əsaslarını; səhiyyə
müəssisələrinin fəaliyyətini tənzimləyən normativ hüquqi aktları;
5.2. öz ixtisası üzrə profilaktika, diaqnostika, müalicə və reabilitasiyanın
müasir metodlarını;
5.3. allerqologiya xidmətinin təşkili, strukturu, ştatları və təchiz edilməsi ilə
bağlı məsələləri;
5.4. öz ixtisası üzrə qüvvədə olan normativ hüquqi və təlimat-metodik
sənədləri;
5.5. tibbi sənədlərin rəsmiləşdirilməsi qaydasını;
5.6. əmək qabiliyyətinin müvəqqəti itirilməsinin ekspertizasını və tibbi-sosial
ekspertizanın aparılması qaydasını;
Page 18
18
5.7. dispanserizasiyanın əsaslarını, prinsip və metodlarını;
5.8. tibbi sığorta şəraitində səhiyyə müəssisəsinin və tibb işçilərinin
fəaliyyətinin təşkilati-iqtisadi əsaslarını;
5.9. həkimlərin etik davranış qaydalarının, tibbi etika və deontologiyanın
əsaslarını;
5.10. insan bədəninin üzv və sistemlərinin funksional vəziyyətinin klinik və
laborator diaqnostikasının ümumi prinsip və əsas metodlarını;
5.11. təxirəsalınmaz tibbi yardım göstərilməsi qaydalarını;
5.12. sanitar-maarifləndirmənin əsaslarını;
5.14. daxili əmək intizamı qaydalarını; əməyin mühafizəsi, təhlükəsizlik
texnikası, istehsalat sanitariyası və yanğına qarşı mühafizə qayda və normalarını.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Həkim- allerqoloq tibbi praktikada tətbiqinə icazə verilmiş müasir
profilaktika, diaqnostika, müalicə və reabilitasiya metodlarından istifadə etməklə öz
ixtisası üzrə peşəkar səviyyədə tibbi yardım göstərir.
7. Müvafiq qaydalara və standartlara uyğun olaraq xəstənin aparılması
taktikasınını (anamnezin toplanması, klinik-laborator tədqiqatların, müayinə və
müalicənin aparılması) və diaqnozunu müəyyən edir.
8. Mövcüd qaydalara və standartlara uyğun olaraq zəruri müalicəni təyin
edir və nəzarət edir, zəruri diaqnostik, müalicə, reabilitasiya və profilaktik prosedur və
tədbirləri təşkil edir və ya müstəqil surətdə aparır.
9. Stasionarda xəstəyə gündəlik baxış keçirir. Pasiyentin vəziyyətindən asılı
olaraq müalicə planına dəyişiklik edir və əlavə müayinə metodlarının zəruriliyini
müəyyən edir.
10. Müalicə-profilaktika müəssisəsinin başqa bölmələrinin həkimlərinə öz
ixtisası üzrə məsləhət yardımı göstərir.
11. Ona tabe orta və kiçik tibb heyətinin işinə rəhbərlik edir, öz vəzifə
öhdəliklərinin yerinə yetirilməsində onlara kömək edir.
12. Diaqnostik və müalicə prosedurlarının aparılmasının, alət, aparat və
avadanlıqların istismarının, dərman preparatlarının səmərəli istifadəsinə, orta və kiçik
tibb heyəti tərəfindən təhlükəsizlik texnikası və əməyin mühafizəsi qaydalarına riayət
edilməsinə nəzarət edir.
13. Orta və kiçik tibb heyətinin ixtisasının artırılması üzrə məşğələlərin
aparılmasında iştirak edir.
14. Öz işini planlaşdırır və öz fəaliyyətinin göstəricilərini təhlil edir.
15. Tibbi və digər sənədlərin müəyyən edilmiş qaydalara uyğun olaraq
vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsini təmin edir.
16. Sanitar-maarifləndirmə işini aparır. Etik davranış qaydalarına riayət edir.
17. Əmək qabiliyyətinin müvəqqəti itirilməsinin ekspertizasının
aparılmasında iştirak edir və tibbi-sosial ekspertiza üçün zəruri sənədləri hazırlayır.
18. Müəssisə rəhbərliyinin əmr, sərəncam və tapşırıqlarını peşəkar səviyyədə
və vaxtında icra edir.
Page 19
19
19. Qanunvericiliklə müəyyən edilmiş müddətdə işlədiyi istiqamət üzrə
təkmilləşdirmə kurslarında iştirak edir, mütəmadi olaraq öz ixtisasını artırır.
20. Müəyyən olunmuş qaydada sertifikasiyadan keçir.
21. Daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına, sanitariya-epidemioloji rejimə riayət edir. Tibb müəssisəsinin
fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan təhlükəsizlik texnikası, yanğına
qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan qaldırılması üzrə, rəhbərliyin
vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ tədbirlər görür.
III. Hüquqlar
22. Həkim-allerqoloqun aşağıdakı hüquqları vardır:
22.1. klinik müşahidə və müayinə, anamnez toplanması və klinik-laborator
tədqiqatların məlumatlarına əsasən immunopatoloji diaqnozu, immunoloji
pozuntuların korreksiya və profilaktika metodlarını müəyyən etmək;
22.2. Müvafiq qaydalara və standartlara uyğun olaraq xəstənin aparılması
taktikasını müəyyən etmək;
22.3. pasiyentin kompleks müayinəsi üçün zəruri funksional və laborator
diaqnostika metodlarını təyin etmək;
22.4. diaqnostika və müalicənin icazə verilmiş metodlarından istifadə etməklə
diaqnostik, müalicə, reabilitasiya və profilaktika prosedurlarını aparmaq;
22.5. zərurət olduqda xəstələrin məsləhəti, müayinəsi və müalicəsi üçün
müəyyən edilmiş qaydada başqa ixtisaslı həkimləri cəlb etmək;
22.6. müalicə-diaqnostika prosesinin təkmilləşdirilməsi, özünün əmək
fəaliyyətinin təşkilinin və şərtlərinin yaxşılaşdırılması üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
22.7. öz səlahiyyətləri çərçivəsində orta və kiçik tibb heyətinin işinə nəzarət
etmək, sərəncamlar vermək və onların həvəsləndirilmə və tənbeh edilmə üzrə
rəhbərliyə təkliflər vermək;
22.8. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
22.9. onun işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu elmi-praktik
konfranslarda və müşavirələrdə iştirak etmək;
22.10. müəyyən olunmuş qaydada ixtisas dərəcəsi almaq.
23. Həkim-allerqoloq Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun
olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
24. Həkim-allerqoloq aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır:
24.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
24.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların vaxtında və peşəkar səviyyədə yerinə yetirilməsinə;
Page 20
20
24.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
24.4. qüvvədə olan normativ hüquqi sənədlərdə nəzərdə tutulmuş tibbi və digər
xidməti sənədlərin vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsinə;
24.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
24.6. ona tabe işçilərin nizam-intizam qaydalarına və vəzifə öhdəliklərinin
yerinə yetirilməsinə;
24.7. tibb müəssisəsinin fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə;
25. Həkim-allerqoloq əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi
aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq
dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb
edilə bilər.
Page 21
21
Həkim-anestezioloq-reanimatoloqun nümunəvi vəzifə
T Ə L İ M A T I
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı həkim-anestezioloq-reanimatoloqun vəzifə
öhdəliklərini, hüquq və məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Həkim-anestezioloq-reanimatoloq vəzifəsinə ali tibb təhsili olan,
qanunvericiliklə müəyyən edilmiş qaydada müvafiq ixtisas üzrə peşə hazırlığı keçmiş
şəxs təyin edilir.
Elmi-tədqiqat institutlarının klinikalarında, respublika mərkəzlərində
(xəstəxanalarında), klinik xəstəxanalarda ali tibb təhsili olan və qanunvericiliklə
müəyyən edilmiş qaydada “anesteziologiya və reanimatologiya” ixtisas üzrə peşə
hazırlığı keçmiş, ixtisası üzrə ən azı 3 il əmək stajına malik şəxs təyin edilir.
3. Həkim-anestezioloq-reanimatoloq Azərbaycan Respublikasının qüvvədə
olan qanunvericiliyinə uyğun olaraq tibb müəssisəsi rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin
və vəzifədən azad edilir.
4. Həkim-anestezioloq-reanimatoloq bilavasitə şöbə müdirinə, onun
olmadığı halda isə tibb müəssisəsinin rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Həkim-anestezioloq-reanimatoloq aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını, Azərbaycan
Respublikasının səhiyyə haqqında qanunvericiliyinin əsaslarını; səhiyyə
müəssisələrinin fəaliyyətini tənzimləyən normativ hüquqi aktları;
5.2. xəstəxana və ambulator-poliklinik müəssisələrində, təcili və
təxirəsalınmaz hallarda əhaliyə müalicə-profilaktika və dərman yardımının təşkilinin
əsaslarını;
5.3. öz ixtisası üzrə profilaktika, diaqnostika, müalicə və reabilitasiyanın
müasir metodlarını;
5.4. anesteziologiya-reanimatologiya xidmətinin təşkili, strukturu, ştatları və
təchiz edilməsi ilə bağlı məsələləri;
5.5. öz ixtisası üzrə qüvvədə olan normativ hüquqi və təlimat-metodik
sənədləri;
5.6. tibbi sənədlərin rəsmiləşdirilməsi qaydasını;
5.7. əmək qabiliyyətinin müvəqqəti itirilməsinin ekspertizasını və tibbi-sosial
ekspertizanın aparılması qaydasını;
5.8. dispanserizasiyanın əsaslarını, prinsip və metodlarını;
Page 22
22
5.9. tibbi sığorta şəraitində səhiyyə müəssisəsinin və tibb işçilərinin
fəaliyyətinin təşkilati-iqtisadi əsaslarını;
5.10. həkimlərin etik davranış qaydalarının, tibbi etika və deontologiyanın
əsaslarını;
5.11. insan bədəninin üzv və sistemlərinin funksional vəziyyətinin klinik və
laborator diaqnostikasının ümumi prinsip və əsas metodlarını;
5.12. təxirəsalınmaz tibbi yardım göstərilməsi qaydalarını;
5.13. sanitar-maarifləndirmənin əsaslarını;
5.14. daxili əmək intizamı qaydalarını; əməyin mühafizəsi, təhlükəsizlik
texnikası, istehsalat sanitariyası və yanğına qarşı mühafizə qayda və normalarını.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Həkim- anestezioloq-reanimatoloq tibbi praktikada tətbiqinə icazə
verilmiş müasir profilaktika, diaqnostika, müalicə və reabilitasiya metodlarından
istifadə etməklə öz ixtisası üzrə peşəkar səviyyədə tibbi yardım göstərir.
7. Müvafiq qaydalara və standartlara uyğun olaraq xəstənin aparılması
taktikasınını (anamnezin toplanması, klinik-laborator tədqiqatların, müayinə və
müalicənin aparılması) və diaqnozunu müəyyən edir.
8. Mövcüd qaydalara və standartlara uyğun olaraq zəruri müalicəni təyin
edir və nəzarət edir, zəruri diaqnostik, müalicə, reabilitasiya və profilaktik prosedur və
tədbirləri təşkil edir və ya müstəqil surətdə aparır.
9. Stasionarda xəstəyə gündəlik baxış keçirir. Pasiyentin vəziyyətindən asılı
olaraq müalicə planına dəyişiklik edir və əlavə müayinə metodlarının zəruriliyini
müəyyən edir.
10. Müalicə-profilaktika müəssisəsinin başqa bölmələrinin həkimlərinə öz
ixtisası üzrə məsləhət yardımı göstərir.
11. Ona tabe olan orta və kiçik tibb heyətinin işinə rəhbərlik edir, öz vəzifə
öhdəliklərinin yerinə yetirilməsində onlara kömək edir.
12. Diaqnostik və müalicə prosedurlarının aparılmasının, alət, aparat və
avadanlıqların istismarının, dərman preparatlarının səmərəli istifadəsinə, orta və kiçik
tibb heyəti tərəfindən təhlükəsizlik texnikası və əməyin mühafizəsi qaydalarına riayət
edilməsinə nəzarət edir.
13. Orta və kiçik tibb heyətinin ixtisasının artırılması üzrə məşğələlərin
aparılmasında iştirak edir.
14. Öz işini planlaşdırır və öz fəaliyyətinin göstəricilərini təhlil edir.
15. Tibbi və digər sənədlərin müəyyən edilmiş qaydalara uyğun olaraq
vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsini təmin edir.
16. Sanitar-maarifləndirmə işini aparır. Etik davranış qaydalarına riayət edir.
17. Əmək qabiliyyətinin müvəqqəti itirilməsinin ekspertizasının
aparılmasında iştirak edir və tibbi-sosial ekspertiza üçün zəruri sənədləri hazırlayır.
18. Müəssisə rəhbərliyinin əmr, sərəncam və tapşırıqlarını peşəkar səviyyədə
və vaxtında icra edir.
Page 23
23
19. Qanunvericiliklə müəyyən edilmiş müddətdə işlədiyi istiqamət üzrə
təkmilləşdirmə kurslarında iştirak edir, mütəmadi olaraq öz ixtisasını artırır.
20. Müəyyən olunmuş qaydada sertifikasiyadan keçir.
21. Daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına, sanitariya-epidemioloji rejimə riayət edir. Tibb müəssisəsinin
fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan təhlükəsizlik texnikası, yanğına
qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan qaldırılması üzrə, rəhbərliyin
vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ tədbirlər görür.
III. Hüquqlar
22. Həkim-anestezioloq-reanimatoloqun aşağıdakı hüquqları vardır:
22.1. xəstənin narkoza hazırlanması ilə bağlı tədbirlər təyin etmək;
22.2. müvafiq qaydalara və standartlara uyğun olaraq xəstənin aparılması
taktikasını müəyyən etmək;
22.3. pasiyentin kompleks müayinəsi üçün zəruri funksional və laborator
diaqnostika metodlarını təyin etmək;
22.4. diaqnostika və müalicənin icazə verilmiş metodlarından istifadə etməklə
diaqnostik, müalicə, reabilitasiya və profilaktika prosedurlarını aparmaq;
22.5. zərurət olduqda xəstələrin məsləhəti, müayinəsi və müalicəsi üçün
müəyyən edilmiş qaydada başqa ixtisaslı həkimləri cəlb etmək;
22.6. müalicə-diaqnostika prosesinin təkmilləşdirilməsi, özünün əmək
fəaliyyətinin təşkilinin və şərtlərinin yaxşılaşdırılması üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
22.7. öz səlahiyyətləri çərçivəsində orta və kiçik tibb heyətinin işinə nəzarət
etmək, sərəncamlar vermək və olanların həvəsləndirilməsi və tənbeh edilməsi üzrə
rəhbərliyə təkliflər vermək;
22.7. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
22.8. öz işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu elmi-praktik konfranslarda
və müşavirələrdə iştirak etmək;
22.11.müəyyən olunmuş qaydada ixtisas kateqoriyası almaq.
23. Həkim-anestezioloq-reanimatoloq Azərbaycan Respublikasının Əmək
Məcəlləsinə uyğun olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
24. Həkim-anestezioloq-reanimatoloq aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır:
24.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
24.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların vaxtında və peşəkar səviyyədə yerinə yetirilməsinə;
24.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
24.4. qüvvədə olan normativ hüquqi sənədlərdə nəzərdə tutulmuş tibbi və digər
xidməti sənədlərin vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsinə;
Page 24
24
24.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
24.6. ona tabe işçilərin nizam-intizam qaydalarına və vəzifə öhdəliklərinin
yerinə yetirilməsinə;
24.7. tibb müəssisəsinin fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə.
25. Həkim-anestezioloq-reanimatoloq əmək intizamının, qanunvericilik və
normativ-hüquqi aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən,
təqsirin ağırlıq dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət
məsuliyyətinə cəlb edilə bilər.
Page 25
25
Həkim-dezinfeksionistin nümunəvi vəzifə
T Ə L İ M A T I
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı həkim-dezinfeksionistin vəzifə öhdəliklərini, hüquq və
məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Həkim-dezinfeksionist vəzifəsinə baza ali tibb təhsili olan şəxs təyin
edilir.
3. Həkim-dezinfeksionist Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan
qanunvericiliyinə uyğun olaraq tibb müəssisə rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin olunur
və vəzifədən azad edilir.
4. Həkim-dezinfeksionist bilavasitə şöbə müdirinin tabeliyində fəaliyyət
göstərməklə tibb müəssisəsinin rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Həkim-dezinfeksionist aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını, Azərbaycan Respublikasının
səhiyyə qanunvericiliyinin və Əmək Məcəlləsinin əsaslarını;
5.2. səhiyyə müəssisələrinin, o cümlədən dövlət sanitariya-epidemioloji
xidmətin fəaliyyətini tənzimləyən normativ hüquqi aktları;
5.3. sosial gigiyenanın əsaslarını və sanitariya-epidemioloji xidmətin təşkilini;
5.4. sanitariya qanunvericiliyini, sanitariya epidemioloji xidmətin fəaliyyətinin
hüquqi əsaslarını;
5.5. sanitariya-epidemioloji xidmətin işinin planlaşdırılması prinsiplərini, forma
və metodlarını;
5.6. təşkilati-sərəncamçı sənədləri, kargüzarlıq qaydalarını;
5.7. laboratoriyaların işinin təşkilini;
5.8. gigiyenik tərbiyənin və sağlam həyat tərzinin formalaşdırılmasının məqsəd?
forma və metodlarını;
5.9. ətraf mühitin kimyəvi, fiziki və bioloji faktorlarının, fəaliyyətin müxtəlif
növlərinin və mümkün olan optimal iş yükünün gigiyenik normalaşdırma prinsiplərini;
5.10. gigiyenik, epidemioloji, klinik, fiziki, kimyəvi, statistik, laborator və
instrumental tədqiqatın metodlarının əsaslarını;
5.11. epidemiologiyanın ümumi qanun və meyarlarını, yoluxucu xəstəliklərin
bioekoloji xarakteristikasını, epidemik prosesi və onun inkişafına təsir edən amilləri;
5.12. epidemiya əleyhinə tədbirlər sistemini, yoluxucu xəstəliklərin
profilaktikası prinsiplərini və aradan qaldırılması yollarını;
5.13. gigiyenik və sağlamlaşdırıcı tədbirlərin təşkili və aparılması prinsiplərini;
5.14. obyektlərin tikintisinə dövlət sanitariya nəzarətinin mahiyyətini, onun
forma və metodlarını;
Page 26
26
5.15. cari və xəbərdaredici sanitariya nəzarətinin mahiyyətinin, təşkilinin və
metodların ümumi prinsiplərini;
5.16. mülkü müdafiənin tibb xidmətinin təşkili və fəaliyyəti məsələlərini;
5.17. sanitariya-maarifləndirmənin əsaslarını;
5.18. Dezinfeksiya xidmətinin vəzifələrini, təşkilini, dezinfeksiya işi üzrə
qüvvədə olan hüquq- normativ və metodiki-təlimat sənədlərini;
5.19. sənədlərin tərtibatı qaydalarını;
5.20. dezinfeksiya xidmətinin fəaliyyətinin planlaşdırılmasını və hesabatını, bu
fəaliyyətə nəzarətin qayda və üsullarını;
5.22. istifadəsinə icazə verilən dezinfeksiya, sterilizasiya, dezinseksiya və
deratizasiya məqsədilə nəzərdə tutulmuş vəsaitlərin xüsusiyyətlərini və tətbiq
üsullarını;
5.23. dezinfeksiya avadanlığından, fərdi mühafizə vasitələrindən istifadə
qaydalarını və zəhərlənmələr zamanı ilk yardımın göstərilməsini;
5.24. kompyuterlə və digər müasir informasiya texnologiyaları vasitələri ilə
işləməyi;
5.25. daxili əmək intizamı qaydalarını, əməyin mühafizəsi, təhlükəsizlik
texnikası və yanğına qarşı mühafizə qayda və normalarını bilməlidir.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Həkim-dezinfeksionist dezinfeksiya tədbirlərinin keçirilməsi üzrə işi təşkil
edir, onun həcmini, ayrı-ayrı obyektlərin dezinfeksiyasının aparılması metodikası və
vasitələrini müəyyən edir.
7. Dezinfeksiya məhlullarının hazırlanmasına, istifadəsinə, aparatların iş vaxtı
dezinfektorlar tərəfindən şəxsi və ictimai təhlükəsizlik qaydalarına və əməyin
mühafizəsi qaydalarına riayət edilməsinə nəzarət edir.
8. Dezinfeksiya işlərinin yerinə yetirilməsinə aid bütün sənədləri tərtib edir.
9. Cari və yekun dezinfeksiyanın keyfiyyətinə nəzarət edir.
10. Nəzarət obyektlərində həkim-epidemioloqla birlikdə dövlət sanitariya
nəzarətinin həyata keçirilməsində iştirak edir.
11 Dezinfeksiya və sterilizasiya rejiminə riayət olunmasında aşkar edilmiş
çatışmazlıqların aradan qaldırılması üzrə təkliflər işləyib hazırlayır.
12. Mərkəzi sterilizasiya bölmələrinin və dezinfeksiya-kamera bloklarının
tikintisi və yenidənqurulması üzərində aparılan xəbərdaredici sanitariya nəzarətinin
həyata keçirilməsində iştirak edir.
13. Obyektiv nəzarət metodunun tətbiqi ilə planlı şəkildə və epidemik
göstərişlər üzrə cari dezinfeksiyanın təşkili və aparılması qaydalarına riayət
edilməsinə, müalicə-profilaktika müəssisələrində və ixtisaslaşdırılmış uşaq
müəssisələrində tibbi təyinatlı məmulatların sterilizasiyasına nəzarəti də həkim-
epidemioloqla birlikdə həyata keçirir.
14. Müalicə-profilaktika müəssisələrinin dezinfeksiya-kamera bloklarına
metodik rəhbərlik və nəzarəti həyata keçirir.
Page 27
27
15. Dezinfeksiya şöbəsinin (bölməsinin) epidemioloq köməkçilərinin işinə
metodik rəhbərlik və nəzarəti həyata keçirir, onlar tərəfindən sənədlərin tərtibatının
düzgünlüyünü yoxlayır.
16. Öz ixtisası üzrə ekspertizanı, araşdırma, müayinə, tədqiqat, sınaq, eləcə də
toksikoloji, gigiyenik və digər qiymətləndirmə növlərini təşkil edir sanitariya-
epidemioloji rəylər hazırlayır.
17. Müəssisənin başqa bölmələrinin həkimlərinə öz ixtisası üzrə məsləhət
yardımı göstərir.
18. Ona tabe orta və kiçik tibb heyətinin işinə rəhbərlik və nəzarət edir, öz
vəzifə öhdəliklərinin yerinə yetirilməsində onlara kömək edir.
19. Cihaz və avadanlıqların istismarının düzgünlüyünə, orta və kiçik tibb heyəti
tərəfindən təhlükəsizlik texnikası və əməyin mühafizəsi qaydalarına riayət edilməsinə
nəzarət edir.
20. Tibb heyətinin ixtisasının artırılması üzrə məşğələlərin aparılmasında iştirak
edir.
21. Öz işini planlaşdırır və iş fəaliyyətinin göstəricilərini təhlil edir.
22. Tibbi və digər sənədlərin müəyyən edilmiş qaydalara uyğun olaraq vaxtında
və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsini təmin edir.
23. Sanitariya-maarifləndirmə işini həyata keçirir.
24. Həkim etikasının qayda və prinsiplərinə riayət edir.
25. Müəssisə rəhbərliyinin əmr, sərəncam və tapşırıqlarını, eləcə də öz peşə
fəaliyyəti üzrə normativ hüquqi aktları vaxtında icra edir.
26. Daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası qaydalarına,
sanitariya-epidemioloji rejimə riayət edir.
27.Mülki müdafiə işlərinin təşkilində və həyata keçirilməsində iştirak edir;
28. Müəssisə rəhbərinin tapşırıqlarına uyğun olaraq öz ixtisasına aid olan digər
məsələlərin həll edilməsini təmin edir.
29. Mütəmadi olaraq öz ixtisasını artırır.
III. Hüquqları
30. Həkim-dezinfeksionistin aşağıdakı hüquqları vardır:
30.1 Azərbaycan Respublikasının sanitariya qanunvericiliyi ilə verilmiş, özünə
aid olan səlahiyyətlərdən tam istifadə etmək;
30.2. dezinseksiya tədbirlərinin təkmilləşdirilməsi və keçirilməsi, özünün əmək
fəaliyyətinin təşkili və şəraitinin yaxşılaşdırılması üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
30.3. öz səlahiyyətləri çərçivəsində orta və kiçik tibb heyətinin işinə nəzarət
etmək, göstərişlər vermək və onlardan dəqiq icra tələb etmək, tabelikdə olanların
həvəsləndirilməsi və tənbeh edilməsi üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
30.4. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
30.5. onun işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu elmi-praktik
konfranslarda və müşavirələrdə iştirak etmək;
30.6. qanunvericiliklə müəyyən edilmiş müddətdə işlədiyi sahə üzrə
təkmilləşdirmə kurslarından keçmək;
Page 28
28
30.7. müəyyən olunmuş qaydada sertifikasiyadan keçmək;
30.8. müəyyən olunmuş qaydada ixtisas kateqoriyası almaq məqsədilə
attestasiyadan keçmək;
31. Həkim-dezinfeksionist Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə
uyğun olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyəti
32. Həkim-dezinfeksionist aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır:
32.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
32.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların tələblərinin vaxtında və peşəkar səviyyədə yerinə yetirilməsinə;
32.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası qaydalarına
riayət edilməsinə;
32.4. qüvvədə olan normativ hüquqi sənədlərdə nəzərdə tutulmuş tibbi və digər
xidməti sənədlərin vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsinə;
32.5. fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
32.6. ona tabe işçilərin icra intizamına və vəzifə öhdəliklərinin yerinə
yetirilməsinə;
32.7. tibb müəssisəsinin fəaliyyətinə, işçilərinə və müəssisədə olan digər
şəxslərə təhlükə yaradan təhlükəsizlik texnikası, yanğın və sanitariya qaydalarının
pozulmasının aradan qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da
daxil olmaqla, operativ tədbirlər həyata keçirilməsinə görə məsuliyyət daşıyır.
33. Həkim-dezinfeksionist əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi
aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, hərəkətin ağırlıq
dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb
edilə bilər.
Page 29
29
Həkim- dermatoveneroloqun nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı həkim-dermatoveneroloqun vəzifə öhdəliklərini, hüquq
və məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Həkim-dermatoveneroloq vəzifəsinə ali tibb təhsili olan, qanunvericiliklə
müəyyən edilmiş qaydada müvafiq ixtisas üzrə peşə hazırlığı keçmiş şəxs təyin
edilir.
Elmi-tədqiqat institutlarının klinikalarında, respublika mərkəzlərində
(xəstəxanalarında), klinik xəstəxanalarda ali tibb təhsili olan və qanunvericiliklə
müəyyən edilmiş qaydada“dermatovenerologiya” ixtisası üzrə peşə hazırlığı keçmiş,
ixtisası üzrə ən azı 3 il əmək stajına malik şəxs təyin edilir.
3. Həkim-dermatoveneroloq Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan
qanunvericiliyinə uyğun olaraq tibb müəssisə rəhbərininəmri ilə vəzifəyə təyin və
vəzifədən azad edilir.
4. Həkim-dermatoveneroloq bilavasitə şöbə müdirinə, onun olmadığı halda
isə tibb müəssisəsinin rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Həkim-dermatoveneroloq aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını, Azərbaycan
Respublikasının səhiyyə haqqında qanunvericiliyinin əsaslarını; səhiyyə
müəssisələrinin fəaliyyətini tənzimləyən normativ hüquqi aktları;
5.2. xəstəxana və ambulator-poliklinik müəssisələrində, təcili və
təxirəsalınmaz hallarda əhaliyə müalicə-profilaktika və dərman yardımının təşkilinin
əsaslarını;
5.3. öz ixtisası üzrə profilaktika, diaqnostika, müalicə və reabilitasiyanın
müasir metodlarını;
5.4. dermatovenerologiya xidmətinin təşkili, strukturu, ştatları və təchiz
edilməsi ilə bağlı məsələləri;
5.5. öz ixtisası üzrə qüvvədə olan normativ hüquqi və təlimat-metodik
sənədləri;
5.6. tibbi sənədlərin rəsmiləşdirilməsi qaydasını;
5.7. əmək qabiliyyətinin müvəqqəti itirilməsinin ekspertizasını və tibbi-sosial
ekspertizanın aparılması qaydasını;
5.8. dispanserizasiyanın əsaslarını, prinsip və metodlarını;
5.9. tibbi sığorta şəraitində səhiyyə müəssisəsinin və tibb işçilərinin
fəaliyyətinin təşkilati-iqtisadi əsaslarını;
5.10. həkimlərin etik davranış qaydalarının, tibbi etika və deontologiyanın
əsaslarını;
5.11. insan bədəninin üzv və sistemlərinin funksional vəziyyətinin klinik və
laborator diaqnostikasının ümumi prinsip və əsas metodlarını;
5.12. təxirəsalınmaz tibbi yardım göstərilməsi qaydalarını;
5.13. sanitar-maarifləndirmənin əsaslarını;
Page 30
30
5.14. daxili əmək intizamı qaydalarını; əməyin mühafizəsi, təhlükəsizlik
texnikası, istehsalat sanitariyası və yanğına qarşı mühafizə qayda və normalarını.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Həkim- dermatoveneroloq tibbi praktikada tətbiqinə icazə verilmiş müasir
profilaktika, diaqnostika, müalicə və reabilitasiya metodlarından istifadə etməklə öz
ixtisası üzrə peşəkar səviyyədə tibbi yardım göstərir.
7. Müvafiq qaydalara və standartlara uyğun olaraq xəstənin aparılması
taktikasınını (anamnezin toplanması, klinik-laborator tədqiqatların, müayinə və
müalicənin aparılması) və diaqnozunu müəyyən edir.
8. Mövcüd qaydalara və standartlara uyğun olaraq zəruri müalicəni təyin
edir və nəzarət edir, zəruri diaqnostik, müalicə, reabilitasiya və profilaktik prosedur və
tədbirləri təşkil edir və ya müstəqil surətdə aparır.
9. Stasionarda xəstəyə gündəlik baxış keçirir. Pasiyentin vəziyyətindən asılı
olaraq müalicə planına dəyişiklik edir və əlavə müayinə metodlarının zəruriliyini
müəyyən edir.
10. Müalicə-profilaktika müəssisəsinin başqa bölmələrinin həkimlərinə öz
ixtisası üzrə məsləhət yardımı göstərir.
11. Ona tabe olan orta və kiçik tibb heyətinin işinə rəhbərlik edir, öz vəzifə
öhdəliklərinin yerinə yetirilməsində onlara kömək edir.
12. Diaqnostik və müalicə prosedurlarının aparılmasının, alət, aparat və
avadanlıqların istismarının, dərman preparatlarının səmərəli istifadəsinə, orta və kiçik
tibb heyəti tərəfindən təhlükəsizlik texnikası və əməyin mühafizəsi qaydalarına riayət
edilməsinə nəzarət edir.
13. Orta və kiçik tibb heyətinin ixtisasının artırılması üzrə məşğələlərin
aparılmasında iştirak edir.
14. Öz işini planlaşdırır və öz fəaliyyətinin göstəricilərini təhlil edir.
15. Tibbi və digər sənədlərin müəyyən edilmiş qaydalara uyğun olaraq
vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsini təmin edir.
16. Sanitar-maarifləndirmə işini aparır. Etik davranış qaydalarına riayət edir.
17. Əmək qabiliyyətinin müvəqqəti itirilməsinin ekspertizasının
aparılmasında iştirak edir və tibbi-sosial ekspertiza üçün zəruri sənədləri hazırlayır.
18. Müəssisə rəhbərliyinin əmr, sərəncam və tapşırıqlarını peşəkar səviyyədə
və vaxtında icra edir.
19. Qanunvericiliklə müəyyən edilmiş müddətdə işlədiyi istiqamət üzrə
təkmilləşdirmə kurslarında iştirak edir, mütəmadi olaraq öz ixtisasını artırır.
20. Müəyyən olunmuş qaydada sertifikasiyadan keçir.
21. Daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına, sanitariya-epidemioloji rejimə riayət edir. Tibb müəssisəsinin
fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan təhlükəsizlik texnikası, yanğına
qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan qaldırılması üzrə, rəhbərliyin
vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ tədbirlər görür.
III. Hüquqlar
Page 31
31
22. Həkim-dermatoveneroloqun aşağıdakı hüquqları vardır:
22.1. klinik müşahidə və müayinə, anamnez toplanması və klinik-laborator
tədqiqatların məlumatlarına əsasən ixtisası üzrə müstəqil surətdə diaqnoz
müəyyənləşdirmək;
22.2. Müvafiq qaydalara və standartlara uyğun olaraq xəstənin aparılması
taktikasını müəyyən etmək;
22.3. pasiyentin kompleks müayinəsi üçün zəruri funksional və laborator
diaqnostika metodlarını təyin etmək;
22.4. diaqnostika və müalicənin icazə verilmiş metodlarından istifadə etməklə
diaqnostik, müalicə, reabilitasiya və profilaktika prosedurlarını aparmaq;
22.5. zərurət olduqda xəstələrin məsləhəti, müayinəsi və müalicəsi üçün
müəyyən edilmiş qaydada başqa ixtisaslı həkimləri cəlb etmək;
22.6. müalicə-diaqnostika prosesinin təkmilləşdirilməsi, özünün əmək
fəaliyyətinin təşkilinin və şərtlərinin yaxşılaşdırılması üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
22.7. öz səlahiyyətləri çərçivəsində orta və kiçik tibb heyətinin işinə nəzarət
etmək, sərəncamlar vermək və onlardan dəqiq icra tələb etmək, onların
həvəsləndirilməsi və tənbeh edilməsi üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
22.8. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
22.9. onun işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu elmi-praktik
konfranslarda və müşavirələrdə iştirak etmək;
22.10.müəyyən olunmuş qaydada ixtisas dərəcəsi almaq.
23. Həkim-dermatoveneroloq Azərbaycan Respublikasının Əmək
Məcəlləsinə uyğun olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
24. Həkim-dermatoveneroloq aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır:
24.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
24.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların vaxtında və peşəkar səviyyədə yerinə yetirilməsinə;
24.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
24.4. qüvvədə olan normativ hüquqi sənədlərdə nəzərdə tutulmuş tibbi və digər
xidməti sənədlərin vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsinə;
24.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
24.6. ona tabe olan işçilərin nizam-intizam qaydalarına və vəzifə öhdəliklərinin
yerinə yetirilməsinə;
24.7. tibb müəssisənin fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə
Page 32
32
25. Həkim-dermatoveneroloq əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-
hüquqi aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq
dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb
edilə bilər.
Həkim- diyetoloqun nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
Page 33
33
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı həkim-diyetoloqun vəzifə öhdəliklərini, hüquq və
məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Həkim-diyetoloq vəzifəsinə baza ali tibb təhsili olan şəxs təyin edilir.
Elmi-tədqiqat institutlarının klinikalarında, respublika mərkəzlərində
(xəstəxanalarda), klinik xəstəxanalarda ali tibb təhsili olan və qanunvericiliklə
müəyyən edilmiş qaydada peşə hazırlığı keçmiş, ixtisası üzrə ən azı 3 il əmək stajına
malik şəxs təyin edilir.
3. Həkim-diyetoloq Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan
qanunvericiliyinə uyğun olaraq tibb müəssisə rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və
vəzifədən azad edilir.
4. Həkim-diyetoloq bilavasitə şöbə müdirinə, onun olmadığı halda isə tibb
müəssisəsinin rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Həkim-diyetoloq aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını, Azərbaycan
Respublikasının səhiyyə haqqında qanunvericiliyinin əsaslarını; səhiyyə
müəssisələrinin fəaliyyətini tənzimləyən normativ hüquqi aktları;
5.2. xəstəxana və ambulator-poliklinik müəssisələrində, təcili və
təxirəsalınmaz hallarda əhaliyə müalicə-profilaktika və dərman yardımının təşkilinin
əsaslarını;
5.3. öz ixtisası üzrə profilaktika, diaqnostika, müalicə və reabilitasiyanın
müasir metodlarını;
5.4. diyetologiya xidmətinin təşkili, strukturu, ştatları və təchiz edilməsi ilə
bağlı məsələləri;
5.5. öz ixtisası üzrə qüvvədə olan normativ hüquqi və təlimat-metodik
sənədləri;
5.6. tibbi sənədlərin rəsmiləşdirilməsi qaydasını;
5.7. əmək qabiliyyətinin müvəqqəti itirilməsinin ekspertizasını və tibbi-sosial
ekspertizanın aparılması qaydasını;
5.8. dispanserizasiyanın əsaslarını, prinsip və metodlarını;
5.9. tibbi sığorta şəraitində səhiyyə müəssisəsinin və tibb işçilərinin
fəaliyyətinin təşkilati-iqtisadi əsaslarını;
5.10. həkimlərin etik davranış qaydalarının, tibbi etika və deontologiyanın
əsaslarını;
5.11. insan bədəninin üzv və sistemlərinin funksional vəziyyətinin klinik və
laborator diaqnostikasının ümumi prinsip və əsas metodlarını;
5.12. təxirəsalınmaz tibbi yardım göstərilməsi qaydalarını;
5.13. sanitar-maarifləndirmənin əsaslarını;
5.14. daxili əmək intizamı qaydalarını; əməyin mühafizəsi, təhlükəsizlik
texnikası, istehsalat sanitariyası və yanğına qarşı mühafizə qayda və normalarını.
II. Vəzifə öhdəlikləri
Page 34
34
6. Öz ixtisası üzrə peşəkar səviyyədə tibbi yardım göstərilməsində iştirak
edir.
7. Müalicə-profilaktika müəssisəsinin başqa bölmələrinin həkimlərinə
diyetologiya məsələləri üzrə məsləhət yardımı göstərir.
8. Ona tabe olan orta və kiçik tibb personalının işinə rəhbərlik edir, öz
vəzifə öhdəliklərinin yerinə yetirilməsində onlara kömək edir.
9. Avadanlıqların istismarının, qida məhsullarının səmərəli istifadəsinin
düzgünlüyünə, heyət tərəfindən təhlükəsizlik texnikası və əməyin mühafizəsi
qaydalarına riayət edilməsinə nəzarət edir.
10. Orta və kiçik tibb heyətinin ixtisasının artırılması üzrə məşğələlərin
aparılmasında iştirak edir.
11. Öz işini planlaşdırır və öz fəaliyyətinin göstəricilərini təhlil edir.
12. Tibbi və digər sənədlərin müəyyən edilmiş qaydalara uyğun olaraq
vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsini təmin edir.
13. Sanitar-maarifləndirmə işini aparır. Etik davranış qaydalarına riayət edir.
14. Müəssisə rəhbərliyinin əmr, sərəncam və tapşırıqlarını, peşəkar
səviyyədə və vaxtında icra edir.
15. Qanunvericiliklə müəyyən edilmiş müddətdə işlədiyi istiqamət üzrə
təkmilləşdirmə kurslarında iştirak edir, mütəmadi olaraq öz ixtisasını artırır.
16. Müəyyən olunmuş qaydada sertifikasiyadan keçir.
17. Daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına, sanitariya-epidemioloji rejimə riayət edir. Tibb müəssisəsinin
fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan təhlükəsizlik texnikası, yanğına
qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan qaldırılması üzrə, rəhbərliyin
vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ tədbirlər görür.
III. Hüquqlar
18. Həkim-diyetoloqun aşağıdakı hüquqları vardır:
18.1. Müvafiq qaydalara və standartlara uyğun olaraq xəstənin aparılması
taktikasının müəyyən edilməsində iştirak etmək;
18.2. müalicə-diaqnostika prosesinin təkmilləşdirilməsi, özünün əmək
fəaliyyətinin təşkilinin və şərtlərinin yaxşılaşdırılması üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
18.3. öz səlahiyyətləri çərçivəsində orta və kiçik tibb heyətinin işinə nəzarət
etmək, sərəncamlar vermək və onlardan dəqiq icra tələb etmək, onların
həvəsləndirilməsi və tənbeh edilməsi üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
18.4. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
18.5. öz işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu elmi-praktik konfranslarda
və müşavirələrdə iştirak etmək;
18.9. müəyyən olunmuş qaydada ixtisas dərəcəsi almaq.
19. Həkim-diyetoloq Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun
olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
Page 35
35
20. Həkim-diyetoloq aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır:
20.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
20.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların vaxtında və peşəkar seviyyədə yerinə yetirilməsinə;
20.3 daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
20.4. qüvvədə olan normativ hüquqi sənədlərdə nəzərdə tutulmuş tibbi və digər
xidməti sənədlərin vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsinə;
20.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
20.6. ona tabe olan işçilərin nizam-intizam qaydalarına və vəzifə öhdəliklərinin
yerinə yetirilməsinə;
20.7. tibb müəssisəsinin fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə
21. Həkim-diyetoloq əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi
aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq
dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb
edilə bilər.
Həkim- endokrinoloqun nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
I. Ümumi müddəalar
Page 36
36
1. Bu vəzifə təlimatı həkim-endokrinoloqun vəzifə öhdəliklərini, hüquq və
məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Həkim-endokrinoloq vəzifəsinə ali tibb təhsili olan, qanunvericiliklə
müəyyən edilmiş qaydada müvafiq ixtisas üzrə peşə hazırlığı keçmiş şəxs təyin
edilir.
Elmi-tədqiqat institutlarının klinikalarında, respublika mərkəzlərində
(xəstəxanalarında), klinik xəstəxanalarda ali tibb təhsili olan və qanunvericiliklə
müəyyən edilmiş qaydada “endokrinologiya” ixtisası üzrə peşə hazırlığı keçmiş,
ixtisası üzrə ən azı 3 il əmək stajına malik şəxs təyin edilir.
3. Həkim-endokrinoloq Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan
qanunvericiliyinə uyğun olaraq tibb müəssisə rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və
vəzifədən azad edilir.
4. Həkim-endokrinoloq bilavasitə şöbə müdirinə, onun olmadığı halda isə
tibb müəssisəsinin rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Həkim-endokrinoloq aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını, Azərbaycan
Respublikasının səhiyyə haqqında qanunvericiliyinin əsaslarını; səhiyyə
müəssisələrinin fəaliyyətini tənzimləyən normativ hüquqi aktları;
5.2. xəstəxana və ambulator-poliklinik müəssisələrində, təcili və
təxirəsalınmaz hallarda əhaliyə müalicə-profilaktika və dərman yardımının təşkilinin
əsaslarını;
5.3. öz ixtisası üzrə profilaktika, diaqnostika, müalicə və reabilitasiyanın
müasir metodlarını;
5.4. endokrinologiya xidmətinin təşkili, strukturu, ştatları və təchiz edilməsi
ilə bağlı məsələləri;
5.5. öz ixtisası üzrə qüvvədə olan normativ hüquqi və təlimat-metodik
sənədləri;
5.6. tibbi sənədlərin rəsmiləşdirilməsi qaydasını;
5.7. əmək qabiliyyətinin müvəqqəti itirilməsinin ekspertizasını və tibbi-sosial
ekspertizanın aparılması qaydasını;
5.8. dispanserizasiyanın əsaslarını, prinsip və metodlarını;
5.9. tibbi sığorta şəraitində səhiyyə müəssisəsinin və tibb işçilərinin
fəaliyyətinin təşkilati-iqtisadi əsaslarını;
5.10. həkimlərin etik davranış qaydalarının, tibbi etika və deontologiyanın
əsaslarını;
5.11. insan bədəninin üzv və sistemlərinin funksional vəziyyətinin klinik və
laborator diaqnostikasının ümumi prinsip və əsas metodlarını;
5.12. təxirəsalınmaz tibbi yardım göstərilməsi qaydalarını;
5.13. sanitar-maarifləndirmənin əsaslarını;
5.14. daxili əmək intizamı qaydalarını; əməyin mühafizəsi, təhlükəsizlik
texnikası, istehsalat sanitariyası və yanğına qarşı mühafizə qayda və normalarını.
II. Vəzifə öhdəlikləri
Page 37
37
6. Həkim- endokrinoloq tibbi praktikada tətbiqinə icazə verilmiş müasir
profilaktika, diaqnostika, müalicə və reabilitasiya metodlarından istifadə etməklə öz
ixtisası üzrə peşəkar səviyyədə tibbi yardım göstərir.
7. Müvafiq qaydalara və standartlara uyğun olaraq xəstənin aparılması
taktikasınını (anamnezin toplanması, klinik-laborator tədqiqatların, müayinə və
müalicənin aparılması) və diaqnozunu müəyyən edir.
8. Mövcüd qaydalara və standartlara uyğun olaraq zəruri müalicəni təyin
edir və nəzarət edir, zəruri diaqnostik, müalicə, reabilitasiya və profilaktik prosedur və
tədbirləri təşkil edir və ya müstəqil surətdə aparır.
9. Stasionarda xəstəyə gündəlik baxış keçirir. Pasiyentin vəziyyətindən asılı
olaraq müalicə planına dəyişiklik edir və əlavə müayinə metodlarının zəruriliyini
müəyyən edir.
10. Müalicə-profilaktika müəssisəsinin başqa bölmələrinin həkimlərinə öz
ixtisası üzrə məsləhət yardımı göstərir.
11. Ona tabe olan orta və kiçik tibb heyətinin işinə rəhbərlik edir, öz vəzifə
öhdəliklərinin yerinə yetirilməsində onlara kömək edir.
12. Diaqnostik və müalicə prosedurlarının aparılmasının, alət, aparat və
avadanlıqların istismarının, dərman preparatlarının səmərəli istifadəsinə, orta və kiçik
tibb heyəti tərəfindən təhlükəsizlik texnikası və əməyin mühafizəsi qaydalarına riayət
edilməsinə nəzarət edir.
13. Orta və kiçik tibb heyətinin ixtisasının artırılması üzrə məşğələlərin
aparılmasında iştirak edir.
14. Öz işini planlaşdırır və öz fəaliyyətinin göstəricilərini təhlil edir.
15. Tibbi və digər sənədlərin müəyyən edilmiş qaydalara uyğun olaraq
vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsini təmin edir.
16. Sanitar-maarifləndirmə işini aparır. Etik davranış qaydalarına riayət edir.
17. Əmək qabiliyyətinin müvəqqəti itirilməsinin ekspertizasının
aparılmasında iştirak edir və tibbi-sosial ekspertiza üçün zəruri sənədləri hazırlayır.
18. Müəssisə rəhbərliyinin əmr, sərəncam və tapşırıqlarını peşəkar səviyyədə
və vaxtında icra edir.
19. Qanunvericiliklə müəyyən edilmiş müddətdə işlədiyi istiqamət üzrə
təkmilləşdirmə kurslarında iştirak edir, mütəmadi olaraq öz ixtisasını artırır.
20. Müəyyən olunmuş qaydada sertifikasiyadan keçir.
21. Daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına, sanitariya-epidemioloji rejimə riayət edir. Tibb müəssisəsinin
fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan təhlükəsizlik texnikası, yanğına
qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan qaldırılması üzrə, rəhbərliyin
vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ tədbirlər görür.
III. Hüquqlar
22. Həkim-endokrinoloqun aşağıdakı hüquqları vardır:
22.1. klinik müşahidə və müayinə, anamnez toplanması və klinik-laborator
tədqiqatların məlumatlarına əsasən ixtisası üzrə müstəqil surətdə diaqnoz
müəyyənləşdirmək;
Page 38
38
22.2. Müvafiq qaydalara və standartlara uyğun olaraq xəstənin aparılması
taktikasını müəyyən etmək;
22.3. pasiyentin kompleks müayinəsi üçün zəruri funksional və laborator
diaqnostika metodlarını təyin etmək;
22.4. diaqnostika və müalicənin icazə verilmiş metodlarından istifadə etməklə
diaqnostik, müalicə, reabilitasiya və profilaktika prosedurlarını aparmaq;
22.5. zərurət olduqda xəstələrin məsləhəti, müayinəsi və müalicəsi üçün
müəyyən edilmiş qaydada başqa ixtisaslı həkimləri cəlb etmək;
22.6. müalicə-diaqnostika prosesinin təkmilləşdirilməsi, özünün əmək
fəaliyyətinin təşkilinin və şərtlərinin yaxşılaşdırılması üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
22.7. öz səlahiyyətləri çərçivəsində orta və kiçik tibb heyətinin işinə nəzarət
etmək, sərəncamlar vermək və onlardan dəqiq icra tələb etmək, onların
həvəsləndirilməsi və tənbeh edilməsi üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
22.8. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
22.9. onun işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu elmi-praktik
konfranslarda və müşavirələrdə iştirak etmək;
22.10.müəyyən olunmuş qaydada ixtisas dərəcəsi almaq.
23. Həkim-endokrinoloq Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə
uyğun olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
24. Həkim-endokrinoloq aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır:
24.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
24.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların vaxtında və peşəkar səviyyədə yerinə yetirilməsinə;
24.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
24.4. qüvvədə olan normativ hüquqi sənədlərdə nəzərdə tutulmuş tibbi və digər
xidməti sənədlərin vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsinə;
24.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
24.6. ona tabe işçilərin nizam-intizam qaydalarına və vəzifə öhdəliklərinin
yerinə yetirilməsinə;
24.7. tibb müəssisəsinin fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə
25. Həkim-endokrinoloq əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-
hüquqi aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq
dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb
edilə bilər.
Page 39
39
Həkim-epidemioloqun nümunəvi vəzifə
T Ə L İ M A T I
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı həkim-epidmioloqun vəzifə öhdəliklərini, hüquq və
məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Həkim-epidemioloq vəzifəsinə baza ali tibb təhsili olan şəxs təyin edilir.
Page 40
40
Respublika mərkəzlərində, Elmi-tədqiqat institutlarının klinikalarında, klinik
xəstəxanalarda ali tibb təhsili olan və qanunvericiliklə müəyyən edilmiş qaydada
“epidemiologiya” ixtisası üzrə peşə hazırlığı keçmiş, ixtisası üzrə ən azı 2 il əmək
stajına malik şəxs təyin edilir.
3. Həkim-epidemioloq Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan
qanunvericiliyinə uyğun olaraq tibb müəssisə rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin olunur
və vəzifədən azad edilir.
4. Həkim-epidemioloq bilavasitə şöbə müdirinin tabeliyində fəaliyyət
göstərməklə tibb müəssisəsinin rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Həkim-epidemioloq aşağıdakıları bilməlidir:
5.1.Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını, Azərbaycan Respublikasının
səhiyyə qanunvericiliyinin Əmək Məcəlləsinin əsaslarını;
5.2.səhiyyə müəssisələrinin, o cümlədən dövlət sanitariya-epidemioloji
xidmətin fəaliyyətini tənzimləyən normativ hüquqi aktları;
5.3. sosial gigiyenanın əsaslarını və sanitariya-epidemioloji xidmətin təşkilini;
5.4. sanitariya qanunvericiliyini, sanitariya epidemioloji xidmətin fəaliyyətinin
hüquqi əsaslarını;
5.5. sanitariya-epidemioloji xidmətin işinin planlaşdırılması prinsiplərini, forma
və metodlarını;
5.6. təşkilati-sərəncamçı sənədləri, kargüzarlıq qaydalarını;
5.7. laboratoriyanın işinin təşkilini;
5.8. gigiyenik tərbiyənin və sağlam həyat tərzinin formalaşdırılmasının məqsəd
və vəzifələrini, forma və metodlarını;
5.9. inkişaf edən orqanizmin anatomik-fizioloji, yaş və cinsi xüsusiyyətlərini,
orqanizmdə patoloji proseslərin baş vermə səbəblərini və onların inkişafı
mexanizmini;
5.10. tədqiqatın epidemioloji, statistik, laborator və instrumental metodlarını;
5.11. epidemiologiyanın ümumi qanun və meyarlarını, yoluxucu xəstəliklərin
bioekoloji xarakteristikasını, epidemiologiyasını və onun inkişafına təsir edən amilləri;
5.12. epidemiya əleyhinə tədbirlər sistemini, yoluxucu xəstəliklərin
profilaktikası prinsiplərini və aradan qaldırılması yollarını;
5.13. profilaktik və sağlamlaşdırıcı tədbirlərinin təşkili və aparılmasını;
5.14. xəstəxana və ambulator-poliklinika, təcili tibbi yardım və digər müalicə
profilaktika idarələrində, uşaq-yeniyetmə müəssisələrində müalicə-profilaktika
yardımının təşkilinin əsaslarını;
5.15. dispanserizasiyanın nəzəri əsaslarını, prinsip və metodlarını;
5.16. tibbi fəaliyyətin hüquqi aspektlərini;
5.17. insan orqanizminin orqan və sistemlərinin funksional vəziyyətinin kliniki,
instrumental və laboratoriya diaqnostikasının ümumi prinsiplərini və əsas üsullarını;
5.18. yoluxucu xəstəliklərin və digər əsas xəstəliklərin etiologiyasını,
patogenezini, kliniki simptomlarını, klinikasını və kompleks müalicəsinin ümumi
prinsiplərini;
5.19. yoluxucu xəstəliklərin və digər əsas xəstəliklərin profilaktikası,
diaqnostikası, müalicəsi və reabilitasiyası üzrə müasir üsulları;
Page 41
41
5.20. qüvvədə olan epidemiologiya sahəsi üzrə normativ-hüquqi, metodiki-
təlimat sənədlərini;
5.21. tibbi sənədlərin tərtibini, o cümlədən məlumatların yoluxucu xəstəliklərin
elektron müşahidə sisteminə (YXEMS) daxil eidilməsini ;
5.22. epidemioloji xidmətin fəaliyyətinin planlaşdırılmasının və hesabatlarının
prinsiplərini
5.23. xəstəliklərin immunoprofilaktikasının əsaslarını, qeydiyyat və
hesabatların prinsiplərini;
5.24. kompyuter və digər müasir informasiya texnologiyaları vasitələri ilə
işləməyi;
5.25. xəstənin həyatı üçün təhlükə zamanı təxirəsalınmaz tibbi yardımın
göstərilməsi qaydalarını;
5.26. mülki müdafiənin tibb xidmətinin təşkili və fəaliyyəti məsələlərini;
5.27. sanitariya-maarifləndirmənin əsaslarını;
5.28. daxili əmək intizamı qaydalarını, əməyin mühafizəsi, təhlükəsizlik
texnikası və yanğına qarşı mühafizə qayda və normalarını bilməlidir.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Həkim-epidemioloq müasir laborator və ətraf mühitə nəzarət metodlarından
istifadə etməklə sanitariya-epidemioloji tədqiqatlar aparır.
7. Sanitariya qaydalarına, gigiyena normativlərinə riayət edilməsinə, sanitariya
gigiyena və epidemiya əleyhinə (profilaktik) tədbirlərin təşkili və aparılmasında
iştirak edir.
8. Əhali arasında yoluxucu xəstəliklərin baş verməsi, yayılmasının səbəbləri və
şəraitlərini müəyyən edir.
9. Sanitariya-epidemioloji salamatlığın təmin olunmasının məqsədli
proqramlarının işlənib hazırlanmasında və həyata keçirilməsində iştirak edir.
10. Sanitariya-epidemioloji salamatlığın təmin olunması sahəsində ərazilərin
sosial-iqtisadi inkişafı proqramlarının layihələri üzrə təkliflərin hazırlanmasında iştirak
edir.
11. Sanitariya-epidemioloji ekspertizanın, araşdırma, müayinə, tədqiqat, sınaq,
eləcə də mikrobioloji və digər qiymətləndirmə növlərinin təşkilində iştirak edir.
12. Əhalinin gigiyenik tərbiyəsi üzrə işi təşkil edir. Sosial-gigiyenik
monitorinqin aparılmasında iştirak edir.
13. Öz ixtisası üzrə sanitariya-epidemioloji rəylər verir.
14. Başqa bölmələrin həkimlərinə öz ixtisası üzrə məsləhət yardımı göstərir.
15. Ona tabe orta və kiçik tibb heyətinin işinə rəhbərlik edir, öz vəzifə
öhdəliklərinin yerinə yetirilməsində onlara köməklik edir.
16. Cihaz və avadanlıqların istismarının düzgünlüyünə, orta və kiçik tibb heyəti
tərəfindən təhlükəsizlik texnikası və əməyin mühafizəsi qaydalarına riayət edilməsinə
nəzarət edir.
17. Tibb heyətinin bilik səviyyəsinin artırılması üzrə məşğələlərin aparılmasında
iştirak edir.
18. Öz işini planlaşdırır və iş fəaliyyətinin göstəricilərini təhlil edir.
Page 42
42
19. Yoluxucu xəstəliklərin profilaktikası üzrə tədbirlər planını tərtib edir və
həmin plan əsasında fəaliyyət göstərir.
20. Yoluxucu xəstəliklərin aşkar edilməsinə, qeydiyyatına və hesabatına nəzarət
edir və müvafiq sənədləşmənin aparılmasını təmin edir.
21. Fəaliyyət göstərdiyi ərazi üzrə baş verən yoluxucu xəstəliklər barədə
məlumatların (təcili bildirişlərin) vaxtında qəbul edilməsini təmin edir və vaxtında
verilməsinə nəzarət edir.
22. Təcili bildirişin alındığı vaxtdan ən geci 24 saat ərzində, xüsusi təhlükəli
yoluxucu xəstəliklər, kütləvi yoluxucu xəstəliklər və qida zəhərlənmələri, ictimai
səhiyyə sahəsində fövqəladə hallarda təcili olaraq yoluxucu xəstəlik ocaqlarında
epidemioloji təhqiqat aparır və xəstəlik ocağında epidemiya əleyhinə tədbirləri təşkil
edir.
23. Zəruri hallarda xəstəlik ocağının ləğvi üçün tədbirlər planı hazırlayır və
epidemiya əleyhinə tədbirlərin həyata keçirilməsini təşkil edir.
24. Yoluxucu xəstəliklərin mütəmadi analizini aparmaqla xəstəliklərin baş vernə
və yayılma səbəblərini öyrənir və tədbirlərin görülməsi üçün cavabdeh orqan, idarə və
müəssisə rəhbərləri və şəxslər qarşısında məsələ qaldırır və təkliflər verir.
25. Yoluxucu xəstəliklərə dair əmrlərin, təlimatların, metodik göstərişlərin
yerinə yetirilməsi üçün icrası zəruri olan göstərişlər və təkliflər verir və icrasına
nəzarət edir.
26. Xəstəliklərin immunoprofilaktikasının planlaşdırılmasında iştrak edir,
immunoprofilaktika tədbirlərini təşkil edir, bu istiqamətdə tibb işçilərinə metodik
köməkliyi təmin edir və immunoprofilaktika işlərinin səmərəli aparılmasına nəzarət
edir.
27. Tibb müəssisələrində, uşaq kollektivlərində tibb alətlərinin və avadanlığının
düzgün sterilizasiyası və dezinfeksiya edilməsinə nəzarəti və bu sahədə metodiki
köməkliyi təmin edir.
28. Yoluxucu xəstəliklərin profilaktikası üzrə əhalinin maarifləndirilməsi
işlərinin təşkilində və həyata keçirilməsində iştirak edir.
29. Tibbi və digər sənədlərin müəyyən edilmiş qaydalara uyğun olaraq vaxtında
və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsini təmin edir.
30. Həkim etikasının qayda və prinsiplərinə riayət edir.
31. Müəssisə rəhbərliyinin əmr, sərəncam və tapşırıqlarını, eləcə də öz peşə
fəaliyyəti üzrə normativ hüquqi aktları peşəkar səviyyədə və vaxtında icra edir.
32. Daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası qaydalarına,
sanitariya-epidemioloji rejimə riayət edir.
33. Mülki müdafiə işlərinin təşkilində və həyata keçirilməsində iştirak edir.
34. Mütəmadi olaraq öz ixtisasını artırır.
III. Hüquqları
35. Həkim-epidemioloqun aşağıdakı hüquqları vardır:
35.1 Azərbaycan Respublikasının sanitariya qanunvericiliyi ilə verilmiş, özünə
aid olan səlahiyyətlərdən tam istifadə etmək
Page 43
43
35.2. dövlət sanitariya-epidemioloji nəzarətinin təkmilləşdirilməsi, özünün
əmək fəaliyyətinin təşkilinin və şəraitlərinin yaxşılaşdırılması üzrə rəhbərliyə təkliflər
vermək;
35.3. öz səlahiyyətləri çərçivəsində orta və kiçik tibb heyətinin işinə nəzarət
etmək, göstərişlər vermək və onlardan dəqiq icra tələb etmək, onların
həvəsləndirilməsi və tənbeh edilməsi üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
35.4. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
35.5. onun işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu elmi-praktik
konfranslarda və müşavirələrdə iştirak etmək;
35.6. qanunvericiliklə müəyyən edilmiş müddətdə işlədiyi istiqamət üzrə
təkmilləşdirmə kurslarında iştirak etmək;
35.7. müəyyən olunmuş qaydada sertifikasiyadan keçmək;
35.8. müəyyən olunmuş qaydada ixtisas kateqoriyası almaq məqsədilə
attestasiyadan keçmək.
36. Həkim-epidemioloq Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun
olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyəti
37. Həkim-epidemioloq aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır:
37.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
37.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların tələblərinin vaxtında və peşəkar səviyyədə yerinə yetirilməsinə;
37.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası qaydalarına
riayət edilməsinə;
37.4. qüvvədə olan normativ hüquqi sənədlərdə nəzərdə tutulmuş tibbi və digər
xidməti sənədlərin vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsinə;
37.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
37.6. ona tabe işçilərin icra intizamına və vəzifə öhdəliklərinin yerinə
yetirilməsinə;
37.7. tibb müəssisəsinin fəaliyyətinə, işçilərinə və müəssisədə olan digər
şəxslərə təhlükə yaradan təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya
qaydalarının pozulmasının aradan qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında
məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ tədbirlər həyata keçirilməsinə görə
məsuliyyət daşıyır.
38. Həkim-epidemioloq əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi
aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, hərəkətin ağırlıq
dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb
edilə bilər.
Page 44
44
Həkim-fizioterapevtin nümunəvi vəzifə
T Ə L İ M A T I
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı həkim-fizioterapevtin vəzifə öhdəliklərini, hüquq və
məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Həkim-fizioterapevt vəzifəsinə baza ali tibb təhsili olan şəxs təyin edilir.
Elmi-tədqiqat institutlarının klinikalarında, respublika mərkəzlərində
(xəstəxanalarda), klinik xəstəxanalarda ali tibb təhsili olan və qanunvericiliklə
müəyyən edilmiş qaydada “fizioteraapiya və tibbi bərpa” ixtisas üzrə peşə hazırlığı
keçmiş, ixtisası üzrə ən azı 3 il əmək stajına malik şəxs təyin edilir.
3. Həkim-fizioterapevt Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan
qanunvericiliyinə uyğun olaraq tibb müəssisə rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və
vəzifədən azad edilir.
Page 45
45
4. Həkim-fizioterapevt bilavasitə şöbə müdirinə, onun olmadığı halda isə
tibb müəssisəsininrəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Həkim-fizioterapevt aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını, Azərbaycan
Respublikasının səhiyyə haqqında qanunvericiliyinin əsaslarını; səhiyyə
müəssisələrinin fəaliyyətini tənzimləyən normativ hüquqi aktları;
5.2. xəstəxana və ambulator-poliklinik müəssisələrində, təcili və
təxirəsalınmaz hallarda əhaliyə müalicə-profilaktika və dərman yardımının təşkilinin
əsaslarını;
5.3. öz ixtisası üzrə profilaktika, diaqnostika, müalicə və reabilitasiyanın
müasir metodlarını;
5.4. fizioterapiya xidmətinin təşkili, strukturu, ştatları və təchiz edilməsi ilə
bağlı məsələləri;
5.5. öz ixtisası üzrə qüvvədə olan normativ hüquqi və təlimat-metodik
sənədləri;
5.6. tibbi sənədlərin rəsmiləşdirilməsi qaydasını;
5.7. əmək qabiliyyətinin müvəqqəti itirilməsinin ekspertizasını və tibbi-sosial
ekspertizanın aparılması qaydasını;
5.8. dispanserizasiyanın əsaslarını, prinsip və metodlarını;
5.9. tibbi sığorta şəraitində səhiyyə müəssisəsinin və tibb işçilərinin
fəaliyyətinin təşkilati-iqtisadi əsaslarını;
5.10. həkimlərin etik davranış qaydalarının, tibbi etika və deontologiyanın
əsaslarını;
5.11. insan bədəninin üzv və sistemlərinin funksional vəziyyətinin klinik və
laborator diaqnostikasının ümumi prinsip və əsas metodlarını;
5.12. təxirəsalınmaz tibbi yardım göstərilməsi qaydalarını;
5.13. sanitar-maarifləndirmənin əsaslarını;
5.14. daxili əmək intizamı qaydalarını; əməyin mühafizəsi, təhlükəsizlik
texnikası, istehsalat sanitariyası və yanğına qarşı mühafizə qayda və normalarını.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Həkim- fizioterapevt tibbi praktikada tətbiqinə icazə verilmiş müasir
profilaktika, diaqnostika, müalicə və reabilitasiya metodlarından istifadə etməklə öz
ixtisası üzrə peşəkar səviyyədə tibbi yardım göstərir.
7. Müvafiq qaydalara və standartlara uyğun olaraq xəstənin aparılması
taktikasınını (anamnezin toplanması, klinik-laborator tədqiqatların, müayinə və
müalicənin aparılması) və diaqnozunu müəyyən edir.
8. Mövcüd qaydalara və standartlara uyğun olaraq zəruri müalicəni təyin
edir və nəzarət edir, zəruri diaqnostik, müalicə, reabilitasiya və profilaktik prosedur və
tədbirləri təşkil edir və ya müstəqil surətdə aparır.
9. Pasiyentin vəziyyətindən asılı olaraq müalicə planına dəyişiklik edir və
əlavə müayinə metodlarının zəruriliyini müəyyən edir.
10. Müalicə-profilaktika müəssisəsinin başqa bölmələrinin həkimlərinə öz
ixtisası üzrə məsləhət yardımı göstərir.
Page 46
46
11. Ona tabe olan orta və kiçik tibb heyətinin işinə rəhbərlik edir, öz vəzifə
öhdəliklərinin yerinə yetirilməsində onlara kömək edir.
12. Diaqnostik və müalicə prosedurlarının aparılmasının, alət, aparat və
avadanlıqların istismarının, dərman preparatlarının səmərəli istifadəsinə, orta və kiçik
tibb heyəti tərəfindən təhlükəsizlik texnikası və əməyin mühafizəsi qaydalarına riayət
edilməsinə nəzarət edir.
13. Orta və kiçik tibb heyətinin ixtisasının artırılması üzrə məşğələlərin
aparılmasında iştirak edir.
14. Öz işini planlaşdırır və öz fəaliyyətinin göstəricilərini təhlil edir.
15. Tibbi və digər sənədlərin müəyyən edilmiş qaydalara uyğun olaraq
vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsini təmin edir.
16. Sanitar-maarifləndirmə işini aparır. Etik davranış qaydalarına riayət edir.
17. Əmək qabiliyyətinin müvəqqəti itirilməsinin ekspertizasının
aparılmasında iştirak edir və tibbi-sosial ekspertiza üçün zəruri sənədləri hazırlayır.
18. Müəssisə rəhbərliyinin əmr, sərəncam və tapşırıqlarını peşəkar səviyyədə
və vaxtında icra edir.
19. Qanunvericiliklə müəyyən edilmiş müddətdə işlədiyi istiqamət üzrə
təkmilləşdirmə kurslarında iştirak edir, mütəmadi olaraq öz ixtisasını artırır.
20. Müəyyən olunmuş qaydada sertifikasiyadan keçir.
21. Daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına, sanitariya-epidemioloji rejimə riayət edir. Tibb müəssisəsinin
fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan təhlükəsizlik texnikası, yanğına
qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan qaldırılması üzrə, rəhbərliyin
vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ tədbirlər görür.
III. Hüquqlar
22. Həkim-fizioterapevtin aşağıdakı hüquqları vardır:
22.1. Müvafiq qaydalara və standartlara uyğun olaraq xəstənin aparılması
taktikasının müəyyən edilməsində iştirak etmək;
22.2. pasiyentin kompleks müayinəsi üçün zəruri funksional və laborator
diaqnostika metodlarını təyin etmək;
22.3. diaqnostika və müalicənin icazə verilmiş metodlarından istifadə etməklə
diaqnostik, müalicə, reabilitasiya və profilaktika prosedurlarını aparmaq;
22.4. zərurət olduqda xəstələrin məsləhəti, müayinəsi və müalicəsi üçün
müəyyən edilmişqaydada başqa ixtisaslı həkimləri cəlb etmək;
22.5. müalicə-diaqnostika prosesinin təkmilləşdirilməsi, özünün əmək
fəaliyyətinin təşkilinin və şərtlərinin yaxşılaşdırılması üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
22.6. öz səlahiyyətləri çərçivəsində orta və kiçik tibb heyətinin işinə nəzarət
etmək, sərəncamlar vermək və onların həvəsləndirilmə və tənbeh edilmə üzrə
rəhbərliyə təkliflər vermək;
22.7. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
22.8. onun işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu elmi-praktik
konfranslarda və müşavirələrdə iştirak etmək;
Page 47
47
22.9. müəyyən olunmuş qaydada ixtisas kateqoriyası almaq;
23. Həkim-fizioterapevt Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə
uyğun olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
24. Həkim-fizioterapevt aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır:
24.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
24.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların vaxtında və peşəkar səviyyədə yerinə yetirilməsinə;
24.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
24.4. qüvvədə olan normativ hüquqi sənədlərdə nəzərdə tutulmuş tibbi və digər
xidməti sənədlərin vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsinə;
24.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
24.6. ona tabe işçilərin nizam-intizam qaydalarına və vəzifə öhdəliklərinin
yerinə yetirilməsinə;
24.7. tibb müəssisəsinin fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə;
25. Həkim-fizioterapevt əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-
hüquqi aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq
dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb
edilə bilər.
Həkim-ftiziatrın nümunəvi vəzifə
T Ə L İ M A T I
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı həkim-ftiziatrın vəzifə öhdəliklərini, hüquq və
məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Həkim-ftiziatr vəzifəsinə baza ali tibb təhsili olan şəxs təyin edilir.
Elmi-tədqiqat institutlarının klinikalarında, respublika mərkəzlərində
(xəstəxanalarda), klinik xəstəxanalarda ali tibb təhsili olan və qanunvericiliklə
müəyyən edilmiş qaydada “ftiziatriaya” ixtisası üzrə peşə hazırlığı keçmiş, ixtisası
üzrə ən azı 2 il əmək stajına malik şəxs təyin edilir.
3. Həkim-ftiziatr Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan
qanunvericiliyinə uyğun olaraq tibb müəssisə rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və
vəzifədən azad edilir.
Page 48
48
4. Həkim-ftiziatr bilavasitə şöbə müdirinə, onun olmadığı halda isə tibb
müəssisəsinin rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Həkim-ftiziatr aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını, Azərbaycan
Respublikasının səhiyyə haqqında qanunvericiliyinin əsaslarını; səhiyyə
müəssisələrinin fəaliyyətini tənzimləyən normativ hüquqi aktları;
5.2. xəstəxana və ambulator-poliklinik müəssisələrində, təcili və
təxirəsalınmaz hallarda əhaliyə müalicə-profilaktika və dərman yardımının təşkilinin
əsaslarını;
5.3. öz ixtisası üzrə profilaktika, diaqnostika, müalicə və reabilitasiyanın
müasir metodlarını;
5.4. ftiziatriya xidmətinin təşkili, strukturu, ştatları və təchiz edilməsi ilə bağlı
məsələləri;
5.5. öz ixtisası üzrə qüvvədə olan normativ hüquqi və təlimat-metodik
sənədləri;
5.6. tibbi sənədlərin rəsmiləşdirilməsi qaydasını;
5.7. əmək qabiliyyətinin müvəqqəti itirilməsinin ekspertizasını və tibbi-sosial
ekspertizanın aparılması qaydasını;
5.8. dispanserizasiyanın əsaslarını, prinsip və metodlarını;
5.9. tibbi sığorta şəraitində səhiyyə müəssisəsinin və tibb işçilərinin
fəaliyyətinin təşkilati-iqtisadi əsaslarını;
5.10. həkimlərin etik davranış qaydalarının, tibbi etika və deontologiyanın
əsaslarını;
5.11. insan bədəninin üzv və sistemlərinin funksional vəziyyətinin klinik və
laborator diaqnostikasının ümumi prinsip və əsas metodlarını;
5.12. təxirəsalınmaz tibbi yardım göstərilməsi qaydalarını;
5.13. sanitar-maarifləndirmənin əsaslarını;
5.14. daxili əmək intizamı qaydalarını; əməyin mühafizəsi, təhlükəsizlik
texnikası, istehsalat sanitariyası və yanğına qarşı mühafizə qayda və normalarını.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Həkim- ftiziatr tibbi praktikada tətbiqinə icazə verilmiş müasir
profilaktika, diaqnostika, müalicə və reabilitasiya metodlarından istifadə etməklə öz
ixtisası üzrə peşəkar səviyyədə tibbi yardım göstərir.
7. Müvafiq qaydalara və standartlara uyğun olaraq xəstənin aparılması
taktikasınını (anamnezin toplanması, klinik-laborator tədqiqatların, müayinə və
müalicənin aparılması) və diaqnozunu müəyyən edir.
8. Mövcüd qaydalara və standartlara uyğun olaraq zəruri müalicəni təyin
edir və nəzarət edir, zəruri diaqnostik, müalicə, reabilitasiya və profilaktik prosedur və
tədbirləri təşkil edir və ya müstəqil surətdə aparır.
9. Stasionarda xəstəyə gündəlik baxış keçirir. Pasiyentin vəziyyətindən asılı
olaraq müalicə planına dəyişiklik edir və əlavə müayinə metodlarının zəruriliyini
müəyyən edir.
Page 49
49
10. Müalicə-profilaktika müəssisəsinin başqa bölmələrinin həkimlərinə öz
ixtisası üzrə məsləhət yardımı göstərir.
11. Ona tabe orta və kiçik tibb heyətinin işinə rəhbərlik edir, öz vəzifə
öhdəliklərinin yerinə yetirilməsində onlara kömək edir.
12. Diaqnostik və müalicə prosedurlarının aparılmasının, alət, aparat və
avadanlıqların istismarının, dərman preparatlarının səmərəli istifadəsinə, orta və kiçik
tibb heyəti tərəfindən təhlükəsizlik texnikası və əməyin mühafizəsi qaydalarına riayət
edilməsinə nəzarət edir.
13. Orta və kiçik tibb heyətinin ixtisasının artırılması üzrə məşğələlərin
aparılmasında iştirak edir.
14. Öz işini planlaşdırır və öz fəaliyyətinin göstəricilərini təhlil edir.
15. Tibbi və digər sənədlərin müəyyən edilmiş qaydalara uyğun olaraq
vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsini təmin edir.
16. Sanitar-maarifləndirmə işini aparır. Etik davranış qaydalarına riayət edir.
17. Əmək qabiliyyətinin müvəqqəti itirilməsinin ekspertizasının
aparılmasında iştirak edir və tibbi-sosial ekspertiza üçün zəruri sənədləri hazırlayır.
18. Müəssisə rəhbərliyinin əmr, sərəncam və tapşırıqlarını peşəkar səviyyədə
və vaxtında icra edir.
19. Qanunvericiliklə müəyyən edilmiş müddətdə işlədiyi istiqamət üzrə
təkmilləşdirmə kurslarında iştirak edir, mütəmadi olaraq öz ixtisasını artırır.
20. Müəyyən olunmuş qaydada sertifikasiyadan keçir.
21. Daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına, sanitariya-epidemioloji rejimə riayət edir. Tibb müəssisəsinin
fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan təhlükəsizlik texnikası, yanğına
qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan qaldırılması üzrə, rəhbərliyin
vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ tədbirlər görür.
III. Hüquqlar
22. Həkim-ftiziatrın aşağıdakı hüquqları vardır:
22.1. klinik müşahidə və müayinə, anamnez toplanması və klinik-laborator
tədqiqatların məlumatlarına əsasən ixtisası üzrə müstəqil surətdə diaqnoz
müəyyənləşdirmək;
22.2. Müvafiq qaydalara və standartlara uyğun olaraq xəstənin aparılması
taktikasını müəyyən etmək;
22.3. pasiyentin kompleks müayinəsi üçün zəruri funksional və laborator
diaqnostika metodlarını təyin etmək;
22.4. diaqnostika və müalicənin icazə verilmiş metodlarından istifadə etməklə
diaqnostik, müalicə, reabilitasiya və profilaktika prosedurlarını aparmaq;
22.5. zərurət olduqda xəstələrin məsləhəti, müayinəsi və müalicəsi üçün
müəyyən edilmişqaydada başqa ixtisaslı həkimləri cəlb etmək;
22.6. müalicə-diaqnostika prosesinin təkmilləşdirilməsi, özünün əmək
fəaliyyətinin təşkilinin və şərtlərinin yaxşılaşdırılması üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
Page 50
50
22.7. öz səlahiyyətləri çərçivəsində orta və kiçik tibb heyətinin işinə nəzarət
etmək, sərəncamlar vermək və onlardan dəqiq icra tələb etmək, onların
həvəsləndirilməsi və tənbeh edilməsi üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
22.8. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
22.9. onun işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu elmi-praktik
konfranslarda və müşavirələrdə iştirak etmək;
22.10. müəyyən olunmuş qaydada ixtisas dərəcəsi almaq.
23. Həkim-ftiziatr Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun
olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
24. Həkim-ftiziatr aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır:
24.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
24.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların vaxtında və peşəkar səviyyədə yerinə yetirilməsinə;
24.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
24.4. qüvvədə olan normativ hüquqi sənədlərdə nəzərdə tutulmuş tibbi və digər
xidməti sənədlərin vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsinə;
24.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
24.6. ona tabe işçilərin nizam-intizam qaydalarına və vəzifə öhdəliklərinin
yerinə yetirilməsinə;
24.7. tibb müəssisəsinin fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə;
25. Həkim-ftiziatr əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi
aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq
dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb
edilə bilər.
Page 51
51
Həkim-genetikin nümunəvi vəzifə
T Ə L İ M A T I
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı həkim-genetikin vəzifə öhdəliklərini, hüquq və
məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Həkim-genetik vəzifəsinə ali tibb təhsili olan, qanunvericiliklə müəyyən
edilmiş qaydada müvafiq ixtisas üzrə peşə hazırlığı keçmiş şəxs təyin edilir.
Elmi-tədqiqat institutlarının klinikalarında, respublika mərkəzlərində
(xəstəxanalarında), klinik xəstəxanalarda ali tibb təhsili olan və qanunvericiliklə
müəyyən edilmiş qaydada “genetika” ixtisası üzrə peşə hazırlığı keçmiş, ixtisası üzrə
ən azı 2 il əmək stajına malik şəxs təyin edilir.
3. Həkim-genetik Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan
qanunvericiliyinə uyğun olaraq tibb müəssisə rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və
vəzifədən azad edilir.
Page 52
52
4. Həkim-genetik bilavasitə şöbə müdirinə, onun olmadığı halda isə tibb
müəssisəsinin rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Həkim-genetik aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını, Azərbaycan
Respublikasının səhiyyə haqqında qanunvericiliyinin əsaslarını; səhiyyə
müəssisələrinin fəaliyyətini tənzimləyən normativ hüquqi aktları;
5.2. xəstəxana və ambulator-poliklinik müəssisələrində, təcili və
təxirəsalınmaz hallarda əhaliyə müalicə-profilaktika və dərman yardımının təşkilinin
əsaslarını;
5.3. öz ixtisası üzrə profilaktika, diaqnostika, müalicə və reabilitasiyanın
müasir metodlarını;
5.4. genetika xidmətinin təşkili, strukturu, ştatları və təchiz edilməsi ilə bağlı
məsələləri;
5.5. öz ixtisası üzrə qüvvədə olan normativ hüquqi və təlimat-metodik
sənədləri;
5.6. tibbi sənədlərin rəsmiləşdirilməsi qaydasını;
5.7. əmək qabiliyyətinin müvəqqəti itirilməsinin ekspertizasını və tibbi-sosial
ekspertizanın aparılması qaydasını;
5.8. dispanserizasiyanın əsaslarını, prinsip və metodlarını;
5.9. tibbi sığorta şəraitində səhiyyə müəssisəsinin və tibb işçilərinin
fəaliyyətinin təşkilati-iqtisadi əsaslarını;
5.10. həkimlərin etik davranış qaydalarının, tibbi etika və deontologiyanın
əsaslarını;
5.11. insan bədəninin üzv və sistemlərinin funksional vəziyyətinin klinik və
laborator diaqnostikasının ümumi prinsip və əsas metodlarını;
5.12. təxirəsalınmaz tibbi yardım göstərilməsi qaydalarını;
5.13. sanitar-maarifləndirmənin əsaslarını;
5.14. daxili əmək intizamı qaydalarını; əməyin mühafizəsi, təhlükəsizlik
texnikası, istehsalat sanitariyası və yanğına qarşı mühafizə qayda və normalarını.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Həkim- genetik tibbi praktikada tətbiqinə icazə verilmiş müasir
profilaktika, diaqnostika, müalicə və reabilitasiya metodlarından istifadə etməklə öz
ixtisası üzrə peşəkar səviyyədə tibbi yardım göstərir.
7. Müvafiq qaydalara və standartlara uyğun olaraq xəstənin aparılması
taktikasınını (anamnezin toplanması, klinik-laborator tədqiqatların, müayinə və
müalicənin aparılması) və diaqnozunu müəyyən edir.
8. Mövcüd qaydalara və standartlara uyğun olaraq zəruri müalicəni təyin
edir və nəzarət edir, zəruri diaqnostik, müalicə, reabilitasiya və profilaktik prosedur və
tədbirləri təşkil edir və ya müstəqil surətdə aparır.
9. Pasiyentin vəziyyətindən asılı olaraq müalicə planına dəyişiklik edir və
əlavə müayinə metodlarının zəruriliyini müəyyən edir.
10. Müalicə-profilaktika müəssisəsinin başqa bölmələrinin həkimlərinə öz
ixtisası üzrə məsləhət yardımı göstərir.
Page 53
53
11. Ona olan tabe orta və kiçik tibb heyətinin işinə rəhbərlik edir, öz vəzifə
öhdəliklərinin yerinə yetirilməsində onlara kömək edir.
12. Diaqnostik və müalicə prosedurlarının aparılmasının, alət, aparat və
avadanlıqların istismarının, dərman preparatlarının səmərəli istifadəsinə, orta və kiçik
tibb heyəti tərəfindən təhlükəsizlik texnikası və əməyin mühafizəsi qaydalarına riayət
edilməsinə nəzarət edir.
13. Orta və kiçik tibb heyətinin ixtisasının artırılması üzrə məşğələlərin
aparılmasında iştirak edir.
14. Öz işini planlaşdırır və öz fəaliyyətinin göstəricilərini təhlil edir.
15. Tibbi və digər sənədlərin müəyyən edilmiş qaydalara uyğun olaraq
vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsini təmin edir.
16. Sanitar-maarifləndirmə işini aparır. Etik davranış qaydalarına riayət edir.
17. Əmək qabiliyyətinin müvəqqəti itirilməsinin ekspertizasının
aparılmasında iştirak edir və tibbi-sosial ekspertiza üçün zəruri sənədləri hazırlayır.
18. Müəssisə rəhbərliyinin əmr, sərəncam və tapşırıqlarını peşəkar səviyyədə
və vaxtında icra edir.
19. Qanunvericiliklə müəyyən edilmiş müddətdə işlədiyi istiqamət üzrə
təkmilləşdirmə kurslarında iştirak edir, mütəmadi olaraq öz ixtisasını artırır.
20. Müəyyən olunmuş qaydada sertifikasiyadan keçir.
21. Daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına, sanitariya-epidemioloji rejimə riayət edir. Tibb müəssisəsinin
fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan təhlükəsizlik texnikası, yanğına
qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan qaldırılması üzrə, rəhbərliyin
vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ tədbirlər görür.
III. Hüquqlar
22. Həkim-genetik aşağıdakı hüquqları vardır:
22.1. klinik müşahidə və müayinə, anamnez toplanması və klinik-
laboratortədqiqatların məlumatlarına əsasən ixtisası üzrə müstəqil surətdə diaqnoz
müəyyənləşdirmək;
22.2. müəyyən edilmişqaydalara və standartlara uyğun olaraq xəstənin
aparılması taktikasını müəyyən etmək;
22.3. pasiyentin kompleks müayinəsi üçün zəruri funksional və laborator
diaqnostika metodlarını təyin etmək;
22.4. diaqnostika və müalicənin icazə verilmiş metodlarından istifadə etməklə
diaqnostik, müalicə, reabilitasiya və profilaktika prosedurlarını aparmaq;
22.5. zərurət olduqda xəstələrin məsləhəti, müayinəsi və müalicəsi üçün
müəyyən edilmişqaydada başqa ixtisaslı həkimləri cəlb etmək;
22.6. müalicə-diaqnostika prosesinin təkmilləşdirilməsi, özünün əmək
fəaliyyətinin təşkilinin və şərtlərinin yaxşılaşdırılması üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
22.7. öz səlahiyyətləri çərçivəsində orta və kiçik tibb heyətinin işinə nəzarət
etmək, sərəncamlar vermək və onlardan dəqiq icra tələb etmək, onların
həvəsləndirilməsi və tənbeh edilməsi üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
Page 54
54
22.8. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
22.9. onun işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu elmi-praktik
konfranslarda və müşavirələrdə iştirak etmək;
22.10. müəyyən olunmuş qaydada ixtisas dərəcəsi almaq.
23. Həkim-genetik Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun
olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
24. Həkim-genetik aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır:
24.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
24.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ
hüquqi aktların vaxtında və peşəkar səviyyədə yerinə yetirilməsinə;
24.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
24.4. qüvvədə olan normativ hüquqi sənədlərdə nəzərdə tutulmuş tibbi və digər
xidməti sənədlərin vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsinə;
24.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
24.6. ona tabe işçilərin nizam-intizam qaydalarına və vəzifə öhdəliklərinin
yerinə yetirilməsinə;
24.7. tibb müəssisəsinin fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə;
25. Həkim-genetik əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi
aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq
dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb
edilə bilər.
Page 55
55
Həkim-herontoloqun nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı həkim-herontoloqun vəzifə öhdəliklərini, hüquq və
məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Həkim-herontoloq vəzifəsinə baza ali tibb təhsili olan şəxs təyin edilir.
Elmi-tədqiqat institutlarının klinikalarında, respublika mərkəzlərində
(xəstəxanalarda), klinik xəstəxanalarda ali tibb təhsili olan və qanunvericiliklə
müəyyən edilmiş qaydada “Terapiya” ixtisası üzrə peşə hazırlığı keçmiş, ixtisası üzrə
ən azı 3 il əmək stajına malik şəxs təyin edilir.
3. Həkim-herontoloq Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan
qanunvericiliyinə uyğun olaraq tibb müəssisə rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və
vəzifədən azad edilir.
4. Həkim-herontoloq bilavasitə şöbə müdirinə, onun olmadığı halda isə tibb
müəssisəsinin rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Həkim-herontoloq aşağıdakıları bilməlidir:
Page 56
56
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını, Azərbaycan
Respublikasının səhiyyə haqqında qanunvericiliyinin əsaslarını; səhiyyə
müəssisələrinin fəaliyyətini tənzimləyən normativ hüquqi aktları;
5.2. xəstəxana və ambulator-poliklinik müəssisələrində, təcili və
təxirəsalınmaz hallarda əhaliyə müalicə-profilaktika və dərman yardımının təşkilinin
əsaslarını;
5.3. öz ixtisası üzrə profilaktika, diaqnostika, müalicə və reabilitasiyanın
müasir metodlarını;
5.4. herontologiya xidmətinin təşkili, strukturu, ştatları və təchiz edilməsi ilə
bağlı məsələləri;
5.5. öz ixtisası üzrə qüvvədə olan normativ hüquqi və təlimat-metodik
sənədləri;
5.6. tibbi sənədlərin rəsmiləşdirilməsi qaydasını;
5.7. əmək qabiliyyətinin müvəqqəti itirilməsinin ekspertizasını və tibbi-sosial
ekspertizanın aparılması qaydasını;
5.8. dispanserizasiyanın əsaslarını, prinsip və metodlarını;
5.9. tibbi sığorta şəraitində səhiyyə müəssisəsinin və tibb işçilərinin
fəaliyyətinin təşkilati-iqtisadi əsaslarını;
5.10. həkimlərin etik davranış qaydalarının, tibbi etika və deontologiyanın
əsaslarını;
5.11. insan bədəninin üzv və sistemlərinin funksional vəziyyətinin klinik və
laborator diaqnostikasının ümumi prinsip və əsas metodlarını;
5.12. təxirəsalınmaz tibbi yardım göstərilməsi qaydalarını;
5.13. sanitar-maarifləndirmənin əsaslarını;
5.14. daxili əmək intizamı qaydalarını; əməyin mühafizəsi, təhlükəsizlik
texnikası, istehsalat sanitariyası və yanğına qarşı mühafizə qayda və normalarını.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Həkim- herontoloq tibbi praktikada tətbiqinə icazə verilmiş müasir
profilaktika, diaqnostika, müalicə və reabilitasiya metodlarından istifadə etməklə öz
ixtisası üzrə peşəkar səviyyədə tibbi yardım göstərir.
7. Müvafiq qaydalara və standartlara uyğun olaraq xəstənin aparılması
taktikasınını (anamnezin toplanması, klinik-laborator tədqiqatların, müayinə və
müalicənin aparılması) və diaqnozunu müəyyən edir.
8. Mövcüd qaydalara və standartlara uyğun olaraq zəruri müalicəni təyin
edir və nəzarət edir, zəruri diaqnostik, müalicə, reabilitasiya və profilaktik prosedur və
tədbirləri təşkil edir və ya müstəqil surətdə aparır.
9. Stasionarda xəstəyə gündəlik baxış keçirir. Pasiyentin vəziyyətindən asılı
olaraq müalicə planına dəyişiklik edir və əlavə müayinə metodlarının zəruriliyini
müəyyən edir.
10. Müalicə-profilaktika müəssisəsinin başqa bölmələrinin həkimlərinə öz
ixtisası üzrə məsləhət yardımı göstərir.
11. Ona tabe olan orta və kiçik tibb heyətinin işinə rəhbərlik edir, öz vəzifə
öhdəliklərinin yerinə yetirilməsində onlara kömək edir.
Page 57
57
12. Diaqnostik və müalicə prosedurlarının aparılmasının, alət, aparat və
avadanlıqların istismarının, dərman preparatlarının səmərəli istifadəsinə, orta və kiçik
tibb heyəti tərəfindən təhlükəsizlik texnikası və əməyin mühafizəsi qaydalarına riayət
edilməsinə nəzarət edir.
13. Orta və kiçik tibb heyətinin ixtisasının artırılması üzrə məşğələlərin
aparılmasında iştirak edir.
14. Öz işini planlaşdırır və öz fəaliyyətinin göstəricilərini təhlil edir.
15. Tibbi və digər sənədlərin müəyyən edilmiş qaydalara uyğun olaraq
vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsini təmin edir.
16. Sanitar-maarifləndirmə işini aparır. Etik davranış qaydalarına riayət edir.
17. Əmək qabiliyyətinin müvəqqəti itirilməsinin ekspertizasının
aparılmasında iştirak edir və tibbi-sosial ekspertiza üçün zəruri sənədləri hazırlayır.
18. Müəssisə rəhbərliyinin əmr, sərəncam və tapşırıqlarını peşəkar səviyyədə
və vaxtında icra edir.
19. Qanunvericiliklə müəyyən edilmiş müddətdə işlədiyi istiqamət üzrə
təkmilləşdirmə kurslarında iştirak edir, mütəmadi olaraq öz ixtisasını artırır.
20. Müəyyən olunmuş qaydada sertifikasiyadan keçir.
21. Daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına, sanitariya-epidemioloji rejimə riayət edir. Tibb müəssisəsinin
fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan təhlükəsizlik texnikası, yanğına
qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan qaldırılması üzrə, rəhbərliyin
vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ tədbirlər görür.
III. Hüquqlar
22. Həkim-herontoloqun aşağıdakı hüquqları vardır:
22.1. klinik müşahidə və müayinə, anamnez toplanması və klinik-laborator
tədqiqatların məlumatlarına əsasən ixtisası üzrə müstəqil surətdə diaqnoz
müəyyənləşdirmək;
22.2. Müvafiq qaydalara və standartlara uyğun olaraq xəstənin aparılması
taktikasını müəyyən etmək;
22.3. pasiyentin kompleks müayinəsi üçün zəruri funksional və laborator
diaqnostika metodlarını təyin etmək;
22.4. diaqnostika və müalicənin icazə verilmiş metodlarından istifadə etməklə
diaqnostik, müalicə, reabilitasiya və profilaktika prosedurlarını aparmaq;
22.5. zərurət olduqda xəstələrin məsləhəti, müayinəsi və müalicəsi üçün
müəyyən edilmiş qaydada başqa ixtisaslı həkimləri cəlb etmək;
22.6. müalicə-diaqnostika prosesinin təkmilləşdirilməsi, özünün əmək
fəaliyyətinin təşkilinin və şərtlərinin yaxşılaşdırılması üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
22.7. öz səlahiyyətləri çərçivəsində orta və kiçik tibb heyətinin işinə nəzarət
etmək, sərəncamlar vermək və onlardan dəqiq icra tələb etmək, tabelikdə olanların
həvəsləndirilməsi və tənbeh edilməsi üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
Page 58
58
22.8. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
22.9. onun işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu elmi-praktik
konfranslarda və müşavirələrdə iştirak etmək;
22.10. müəyyən olunmuş qaydada ixtisas dərəcəsi almaq.
23. Həkim-herontoloq Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun
olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
24. Həkim-herontoloq aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır:
24.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
24.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların vaxtında və peşəkar səviyyədə yerinə yetirilməsinə;
24.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
24.4. qüvvədə olan normativ hüquqi sənədlərdə nəzərdə tutulmuş tibbi və digər
xidməti sənədlərin vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsinə;
24.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
24.6. ona tabe işçilərin nizam-intizam qaydalarına və vəzifə öhdəliklərinin
yerinə yetirilməsinə;
24.7. tibb müəssisəsinin fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə.
25. Həkim-herontoloq əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi
aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq
dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb
edilə bilər.
Page 59
59
Həkim-histomorfoloqun nümunəvi vəzifə
T Ə L İ M A T I
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı həkim-histomorfoloqun vəzifə öhdəliklərini, hüquq və
məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Həkim- histomorfoloqun vəzifəsinə ali tibb təhsili olan, qanunvericiliklə
müəyyən edilmiş qaydada müvafiq ixtisas üzrə peşə hazırlığı keçmiş şəxs təyin
edilir.
Elmi-tədqiqat institutlarının klinikalarında, respublika mərkəzlərində
(xəstəxanalarında), klinik xəstəxanalarda ali tibb təhsili olan və qanunvericiliklə
müəyyən edilmiş qaydada “patoloji anatomiya,məhkəmə tibbi ekspertiza ” ixtisası
üzrə peşə hazırlığı keçmiş, ixtisası üzrə ən azı 3 il əmək stajına malik şəxs təyin
edilir.
3. Həkim-histomorfoloq Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan
qanunvericiliyinə uyğun olaraq tibb müəssisə rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və
vəzifədən azad edilir.
Page 60
60
4. Həkim-histomorfoloq bilavasitə şöbə müdirinə, onun olmadığı halda isə
tibb müəssisəsinin rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Həkim-histomorfoloq aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını, Azərbaycan
Respublikasının səhiyyə haqqında qanunvericiliyinin əsaslarını; səhiyyə
müəssisələrinin fəaliyyətini tənzimləyən normativ hüquqi aktları;
5.2. xəstəxana və ambulator-poliklinik müəssisələrində, təcili və
təxirəsalınmaz hallarda əhaliyə müalicə-profilaktika və dərman yardımının təşkilinin
əsaslarını;
5.3. öz ixtisası üzrə diaqnostikanın müasir metodlarını;
5.4. patoloji anatomaiya və məhkəmə tibbi elspertiza xidmətinin təşkili,
strukturu, ştatları və təchiz edilməsi ilə bağlı məsələləri;
5.5. öz ixtisası üzrə qüvvədə olan normativ hüquqi və təlimat-metodik
sənədləri;
5.6. tibbi sənədlərin rəsmiləşdirilməsi qaydasını;
5.7. tibbi sığorta şəraitində səhiyyə müəssisəsinin və tibb işçilərinin
fəaliyyətinin təşkilati-iqtisadi əsaslarını;
5.8. həkimlərin etik davranış qaydalarının, tibbi etika və deontologiyanın
əsaslarını;
5.9. insan bədəninin üzv və sistemlərinin funksional vəziyyətinin klinik və
laborator diaqnostikasının ümumi prinsip və əsas metodlarını;
5.10. təxirəsalınmaz tibbi yardım göstərilməsi qaydalarını;
5.11. sanitar-maarifləndirmənin əsaslarını;
5.12. daxili əmək intizamı qaydalarını; əməyin mühafizəsi, təhlükəsizlik
texnikası, istehsalat sanitariyası və yanğına qarşı mühafizə qayda və normalarını.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Həkim- histomorfoloqun histomorfoloji tədqiqatları aparır, şişlərin və
başqa patoloji proseslərin biopsiya və cərrahiyyə materialı üzrə morfoloji
diaqnostikasının aparılmasını təmin edir.
7. Histomorfoloji rəylər, histomorfoloji tədqiqatların təşkili və aparılması
üzrə məsləhətlər verir, histoloji şüşə preparatlarını hazırlayır.
8. Tibbi laboratoriya texniklərinin işlərinin təhlilini aparır, onları iş yerində
cihaz və reaktivlərlə təhlükəsiz davranma qaydaları barədə təlimatlandırır.
9. Histomorfoloji tədqiqatların nəticələrinin aydınlaşdırılmasında iştirak edir
və vaxtında buraxılmasına nəzarət edir.
10. Tədqiqatların yeni metodlarının və avadanlıqların öyrənilməsi və
tətbiqində iştirak edir.
11. Öz işini planlaşdırır, fəaliyyətinin göstəricilərini təhlil edir və işi barədə
aylıq hesabatları hazırlayır.
12. Orta və kiçik tibb heyəti tərəfindən təhlükəsizlik texnikası qaydalarının və
sanitar-epidemioloji rejimin yerinə yetirilməsinə nəzarət edir.
Page 61
61
13. Alət, aparat və avadanlıqların istismarının, reaktiv preparatların səmərəli
istifadəsinin düzgünlüyünə, orta və kiçik tibb heyəti tərəfindən təhlükəsizlik texnikası
və əməyin mühafizəsi qaydalarına riayət edilməsinə nəzarət edir.
14. Tibbi və digər sənədlərin, o cümlədən histomorfgoloji tədqiqatlar üzrə
sənədlərin müəyyən edilmişqaydalara uyğun olaraq vaxtında və keyfiyyətli
rəsmiləşdirilməsini təmin edir.
15. Sanitar-maarifləndirmə işini aparır.
16. Həkim etikasının qayda və prinsiplərinə riayət edir.
17. Müəssisə rəhbərliyinin əmr, sərəncam və tapşırıqlarını, eləcə də öz
peşəkar fəaliyyəti üzrə normativ hüquqi aktları peşəkar səviyyədə və vaxtında icra
edir.
18. Qanunvericiliklə müəyyən edilmiş müddətdə işlədiyi istiqamət üzrə
təkmilləşdirmə kurslarında iştirak edir, mütəmadi olaraq öz ixtisasını artırır.
19. Müəyyən olunmuş qaydada sertifikasiyadan keçir.
20. Daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına, sanitariya-epidemioloji rejimə riayət edir.
21. Tibb müəssisəsinin fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər görür.
III. Hüquqlar
22. Həkim-histomorfoloq aşağıdakı hüquqları vardır:
22.1. Histomorfoloji tədqiqatları aparmaq, histomorfoloji rəylər, histomorfoloji
tədqiqatların təşkili və aparılması üzrə məsləhətlər vermək, histoloji şüşə
preparatlarını hazırlamaq;
22.2. endoskopik tədqiqatlar və operativ müdaxilə zamanı patohistoloji
tədqiqatı, biopsiya materialının patohistoloji tədqiqatını aparmaq;
22.3. tibbi laboratoriya texniklərinin işlərinin təhlilini aparmaq;
22.4. müalicə-diaqnostika prosesinin təkmilləşdirilməsi, özünün əmək
fəaliyyətinin təşkilinin və şərtlərinin yaxşılaşdırılması üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
22.5. öz səlahiyyətləri çərçivəsində orta və kiçik tibb heyətinin işinə nəzarət
etmək, sərəncamlar vermək və onların həvəsləndirilməsi və tənbeh edilməsi üzrə
rəhbərliyə təkliflər vermək;
22.6. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
23.7. onun işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu elmi-praktik
konfranslarda və müşavirələrdə iştirak etmək;
23.8. müəyyən olunmuş qaydada ixtisas dərəcəsi alamaq.
24. Həkim-histomorfoloq Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə
uyğun olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
25. Həkim-histomorfoloq aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır:
Page 62
62
25.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
25.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların vaxtında və peşəkar səviyyədə yerinə yetirilməsinə;
25.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
25.4. qüvvədə olan normativ hüquqi sənədlərdə nəzərdə tutulmuş tibbi və digər
xidməti sənədlərin vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsinə;
25.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
25.6. ona tabe işçilərin nizam-intizam qaydalarına və vəzifə öhdəliklərinin
yerinə yetirilməsinə;
25.7. tibb müəssisəsinin fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə;
26. Həkim-histomorfoloq əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-
hüquqi aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq
dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb
edilə bilər.
Həkim-travmatoloq-ortopedin nümunəvi vəzifə
T Ə L İ M A T I
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı həkim-travmatoloq-ortopedin vəzifə öhdəliklərini,
hüquq və məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Həkim-travmatoloq-ortoped vəzifəsinə vəzifəsinə ali tibb təhsili olan,
qanunvericiliklə müəyyən edilmiş qaydada müvafiq ixtisas üzrə peşə hazırlığı keçmiş
şəxs təyin edilir.
Elmi-tədqiqat institutlarının klinikalarında, respublika mərkəzlərində
(xəstəxanalarında), klinik xəstəxanalarda ali tibb təhsili olan və qanunvericiliklə
müəyyən edilmiş qaydada “travmatologiya və ortopediya” ixtisası üzrə peşə hazırlığı
keçmiş, ixtisası üzrə ən azı 3 il əmək stajına malik şəxs təyin edilir.
3. Həkim-travmatoloq-ortoped Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan
qanunvericiliyinə uyğun olaraq tibb müəssisəsi rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və
vəzifədən azad edilir.
4. Həkim-travmatoloq-ortoped bilavasitə şöbə müdirinə, onun olmadığı
halda isə tibb müəssisəsinin rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
Page 63
63
5. Həkim-travmatoloq-ortoped aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını, Azərbaycan
Respublikasının səhiyyə haqqında qanunvericiliyinin əsaslarını; səhiyyə
müəssisələrinin fəaliyyətini tənzimləyən normativ hüquqi aktları;
5.2. xəstəxana və ambulator-poliklinik müəssisələrində, təcili və
təxirəsalınmaz hallarda əhaliyə müalicə-profilaktika və dərman yardımının təşkilinin
əsaslarını;
5.3. öz ixtisası üzrə profilaktika, diaqnostika, müalicə və reabilitasiyanın
müasir metodlarını;
5.4. travmatologiya-ortopediya xidmətinin təşkili, strukturu, ştatları və təchiz
edilməsi ilə bağlı məsələləri;
5.5. öz ixtisası üzrə qüvvədə olan normativ hüquqi və təlimat-metodik
sənədləri;
5.6. tibbi sənədlərin rəsmiləşdirilməsi qaydasını;
5.7. əmək qabiliyyətinin müvəqqəti itirilməsinin ekspertizasını və tibbi-sosial
ekspertizanın aparılması qaydasını;
5.8. dispanserizasiyanın əsaslarını, prinsip və metodlarını;
5.9. tibbi sığorta şəraitində səhiyyə müəssisəsinin və tibb işçilərinin
fəaliyyətinin təşkilati-iqtisadi əsaslarını;
5.10. həkimlərin etik davranış qaydalarının, tibbi etika və deontologiyanın
əsaslarını;
5.11. insan bədəninin üzv və sistemlərinin funksional vəziyyətinin klinik və
laborator diaqnostikasının ümumi prinsip və əsas metodlarını;
5.12. təxirəsalınmaz tibbi yardım göstərilməsi qaydalarını;
5.13. sanitar-maarifləndirmənin əsaslarını;
5.14. daxili əmək intizamı qaydalarını; əməyin mühafizəsi, təhlükəsizlik
texnikası, istehsalat sanitariyası və yanğına qarşı mühafizə qayda və normalarını.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Həkim- travmatoloq-ortoped tibbi praktikada tətbiqinə icazə verilmiş
müasir profilaktika, diaqnostika, müalicə və reabilitasiya metodlarından istifadə
etməklə öz ixtisası üzrə peşəkar səviyyədə tibbi yardım göstərir.
7. Müvafiq qaydalara və standartlara uyğun olaraq xəstənin aparılması
taktikasınını (anamnezin toplanması, klinik-laborator tədqiqatların, müayinə və
müalicənin aparılması) və diaqnozunu müəyyən edir.
8. Mövcüd qaydalara və standartlara uyğun olaraq zəruri müalicəni təyin
edir və nəzarət edir, zəruri diaqnostik, müalicə, reabilitasiya və profilaktik prosedur və
tədbirləri təşkil edir və ya müstəqil surətdə aparır.
9. Stasionarda xəstəyə gündəlik baxış keçirir. Pasiyentin vəziyyətindən asılı
olaraq müalicə planına dəyişiklik edir və əlavə müayinə metodlarının zəruriliyini
müəyyən edir.
10. Müalicə-profilaktika müəssisəsinin başqa bölmələrinin həkimlərinə öz
ixtisası üzrə məsləhət yardımı göstərir.
Page 64
64
11. Ona tabe orta və kiçik tibb heyətinin işinə rəhbərlik edir, öz vəzifə
öhdəliklərinin yerinə yetirilməsində onlara kömək edir.
12. Diaqnostik və müalicə prosedurlarının aparılmasının, alət, aparat və
avadanlıqların istismarının, dərman preparatlarının səmərəli istifadəsinə, orta və kiçik
tibb heyəti tərəfindən təhlükəsizlik texnikası və əməyin mühafizəsi qaydalarına riayət
edilməsinə nəzarət edir.
13. Orta və kiçik tibb heyətinin ixtisasının artırılması üzrə məşğələlərin
aparılmasında iştirak edir.
14. Öz işini planlaşdırır və öz fəaliyyətinin göstəricilərini təhlil edir.
15. Tibbi və digər sənədlərin müəyyən edilmiş qaydalara uyğun olaraq
vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsini təmin edir.
16. Sanitar-maarifləndirmə işini aparır. Etik davranış qaydalarına riayət edir.
17. Əmək qabiliyyətinin müvəqqəti itirilməsinin ekspertizasının
aparılmasında iştirak edir və tibbi-sosial ekspertiza üçün zəruri sənədləri hazırlayır.
18. Müəssisə rəhbərliyinin əmr, sərəncam və tapşırıqlarını peşəkar səviyyədə
və vaxtında icra edir.
19. Qanunvericiliklə müəyyən edilmiş müddətdə işlədiyi istiqamət üzrə
təkmilləşdirmə kurslarında iştirak edir, mütəmadi olaraq öz ixtisasını artırır.
20. Müəyyən olunmuş qaydada sertifikasiyadan keçir.
21. Daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına, sanitariya-epidemioloji rejimə riayət edir. Tibb müəssisəsinin
fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan təhlükəsizlik texnikası, yanğına
qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan qaldırılması üzrə, rəhbərliyin
vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ tədbirlər görür.
III. Hüquqlar
22. Həkim-travmatoloq-ortopedin ağıdakı hüquqları vardır.:
22.1. klinik müşahidə və müayinə, anamnez toplanması və klinik-laborator
tədqiqatların məlumatlarına əsasən ixtisası üzrə müstəqil surətdə diaqnoz
müəyyənləşdirmək;
22.2. Müvafiq qaydalara və standartlara uyğun olaraq xəstənin aparılması
taktikasını müəyyən etmək;
22.3 pasiyentin kompleks müayinəsi üçün zəruri funksional və laborator
diaqnostika metodlarını təyin etmək;
22.4. diaqnostika və müalicənin icazə verilmiş metodlarından istifadə etməklə
diaqnostik, müalicə, reabilitasiya və profilaktika prosedurlarını aparmaq;
22.5. zərurət olduqda xəstələrin məsləhəti, müayinəsi və müalicəsi üçün
müəyyən edilmiş qaydada başqa ixtisaslı həkimləri cəlb etmək;
22.6. müalicə-diaqnostika prosesinin təkmilləşdirilməsi, özünün əmək
fəaliyyətinin təşkilinin və şərtlərinin yaxşılaşdırılması üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
22.7. öz səlahiyyətləri çərçivəsində orta və kiçik tibb heyətinin işinə nəzarət
etmək, sərəncamlar vermək və onların rəhbərliyə həvəsləndirmək və tənbeh etmək
üzrə təkliflər vermək;
Page 65
65
22.8. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
22.9. onun işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu elmi-praktik
konfranslarda və müşavirələrdə iştirak etmək;
22.10.müəyyən olunmuş qaydada ixtisas dərəcəsi almaq.
23. Həkim-travmatoloq-ortoped Azərbaycan Respublikasının Əmək
Məcəlləsinə uyğun olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
24. Həkim-travmatoloq-ortoped aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır:
24.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
24.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların vaxtında və peşəkar səviyyədə yerinə yetirilməsinə;
24.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
24.4. qüvvədə olan normativ hüquqi sənədlərdə nəzərdə tutulmuş tibbi və digər
xidməti sənədlərin vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsinə;
24.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
24.6. ona tabe olan işçilərin nizam-intizam qaydalarına və vəzifə öhdəliklərinin
yerinə yetirilməsinə;
24.7. tibb müəssisəsinin fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə.
25. Həkim-travmatoloq-ortoped əmək intizamının, qanunvericilik və
normativ-hüquqi aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən,
təqsirin ağırlıq dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət
məsuliyyətinə cəlb edilə bilər.
Page 66
66
Həkim-ümumi cərrahın nümunəvi vəzifə
T Ə L İ M A T I
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı həkim-ümumi cərrahın vəzifə öhdəliklərini, hüquq və
məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Həkim-ümumi cərrah vəzifəsinə ali tibb təhsili olan, qanunvericiliklə
müəyyən edilmiş qaydada müvafiq ixtisas üzrə peşə hazırlığı keçmiş şəxs təyin
edilir.
Elmi-tədqiqat institutlarının klinikalarında, respublika mərkəzlərində
(xəstəxanalarında), klinik xəstəxanalarda ali tibb təhsili olan və qanunvericiliklə
müəyyən edilmiş qaydada “ümumi cərrahiyyə” ixtisası üzrə peşə hazırlığı keçmiş,
ixtisası üzrə ən azı 3 il əmək stajına malik şəxs təyin edilir.
3. Həkim-ümumi cərrah Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan
qanunvericiliyinə uyğun olaraq tibb müəssisəsi rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və
vəzifədən azad edilir.
4. Həkim-ümumi cərrah bilavasitə şöbə müdirinə, onun olmadığı halda isə
tibb müəssisəsinin rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Həkim- ümumi cərrah aşağıdakıları bilməlidir:
Page 67
67
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını, Azərbaycan
Respublikasının səhiyyə haqqında qanunvericiliyinin əsaslarını; səhiyyə
müəssisələrinin fəaliyyətini tənzimləyən normativ hüquqi aktları;
5.2. xəstəxana və ambulator-poliklinik müəssisələrində, təcili və
təxirəsalınmaz hallarda əhaliyə müalicə-profilaktika və dərman yardımının təşkilinin
əsaslarını;
5.3. öz ixtisası üzrə profilaktika, diaqnostika, müalicə və reabilitasiyanın
müasir metodlarını;
5.4. ümumi cərrahiyə xidmətinin təşkili, strukturu, ştatları və təchiz edilməsi
ilə bağlı məsələləri;
5.5. öz ixtisası üzrə qüvvədə olan normativ hüquqi və təlimat-metodik
sənədləri;
5.6. tibbi sənədlərin rəsmiləşdirilməsi qaydasını;
5.7. əmək qabiliyyətinin müvəqqəti itirilməsinin ekspertizasını və tibbi-sosial
ekspertizanın aparılması qaydasını;
5.8. dispanserizasiyanın əsaslarını, prinsip və metodlarını;
5.9. tibbi sığorta şəraitində səhiyyə müəssisəsinin və tibb işçilərinin
fəaliyyətinin təşkilati-iqtisadi əsaslarını;
5.10. həkimlərin etik davranış qaydalarının, tibbi etika və deontologiyanın
əsaslarını;
5.11. insan bədəninin üzv və sistemlərinin funksional vəziyyətinin klinik və
laborator diaqnostikasının ümumi prinsip və əsas metodlarını;
5.12. təxirəsalınmaz tibbi yardım göstərilməsi qaydalarını;
5.13. sanitar-maarifləndirmənin əsaslarını;
5.14. daxili əmək intizamı qaydalarını; əməyin mühafizəsi, təhlükəsizlik
texnikası, istehsalat sanitariyası və yanğına qarşı mühafizə qayda və normalarını.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Həkim- ümumi cərrah tibbi praktikada tətbiqinə icazə verilmiş müasir
profilaktika, diaqnostika, müalicə və reabilitasiya metodlarından istifadə etməklə öz
ixtisası üzrə peşəkar səviyyədə tibbi yardım göstərir.
7. Müvafiq qaydalara və standartlara uyğun olaraq xəstənin aparılması
taktikasınını (anamnezin toplanması, klinik-laborator tədqiqatların, müayinə və
müalicənin aparılması) və diaqnozunu müəyyən edir.
8. Mövcüd qaydalara və standartlara uyğun olaraq zəruri müalicəni təyin
edir və nəzarət edir, zəruri diaqnostik, müalicə, reabilitasiya və profilaktik prosedur və
tədbirləri təşkil edir və ya müstəqil surətdə aparır.
9. Stasionarda xəstəyə gündəlik baxış keçirir. Pasiyentin vəziyyətindən asılı
olaraq müalicə planına dəyişiklik edir və əlavə müayinə metodlarının zəruriliyini
müəyyən edir.
10. Müalicə-profilaktika müəssisəsinin başqa bölmələrinin həkimlərinə öz
ixtisası üzrə məsləhət yardımı göstərir.
11. Ona tabe orta və kiçik tibb heyətinin işinə rəhbərlik edir, öz vəzifə
öhdəliklərinin yerinə yetirilməsində onlara kömək edir.
Page 68
68
12. Diaqnostik və müalicə prosedurlarının aparılmasının, alət, aparat və
avadanlıqların istismarının, dərman preparatlarının səmərəli istifadəsinə, orta və kiçik
tibb heyəti tərəfindən təhlükəsizlik texnikası və əməyin mühafizəsi qaydalarına riayət
edilməsinə nəzarət edir.
13. Orta və kiçik tibb heyətinin ixtisasının artırılması üzrə məşğələlərin
aparılmasında iştirak edir.
14. Öz işini planlaşdırır və öz fəaliyyətinin göstəricilərini təhlil edir.
15. Tibbi və digər sənədlərin müəyyən edilmiş qaydalara uyğun olaraq
vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsini təmin edir.
16. Sanitar-maarifləndirmə işini aparır. Etik davranış qaydalarına riayət edir.
17. Əmək qabiliyyətinin müvəqqəti itirilməsinin ekspertizasının
aparılmasında iştirak edir və tibbi-sosial ekspertiza üçün zəruri sənədləri hazırlayır.
18. Müəssisə rəhbərliyinin əmr, sərəncam və tapşırıqlarını peşəkar səviyyədə
və vaxtında icra edir.
19. Qanunvericiliklə müəyyən edilmiş müddətdə işlədiyi istiqamət üzrə
təkmilləşdirmə kurslarında iştirak edir, mütəmadi olaraq öz ixtisasını artırır.
20. Müəyyən olunmuş qaydada sertifikasiyadan keçir.
21. Daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına, sanitariya-epidemioloji rejimə riayət edir. Tibb müəssisəsinin
fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan təhlükəsizlik texnikası, yanğına
qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan qaldırılması üzrə, rəhbərliyin
vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ tədbirlər görür.
III. Hüquqlar
22. Həkim- -ümumi cərrahın aşağıdakı hüquqları vardır:
22.1. klinik müşahidə və müayinə, anamnez toplanması və klinik-laborator
tədqiqatların məlumatlarına əsasən ixtisası üzrə müstəqil surətdə diaqnoz
müəyyənləşdirmək;
22.2. Müvafiq qaydalara və standartlara uyğun olaraq xəstənin aparılması
taktikasını müəyyən etmək;
22.3 pasiyentin kompleks müayinəsi üçün zəruri funksional və laborator
diaqnostika metodlarını təyin etmək;
22.4. diaqnostika və müalicənin icazə verilmiş metodlarından istifadə etməklə
diaqnostik, müalicə, reabilitasiya və profilaktika prosedurlarını aparmaq;
22.5. zərurət olduqda xəstələrin məsləhəti, müayinəsi və müalicəsi üçün
müəyyən edilmiş qaydada başqa ixtisaslı həkimləri cəlb etmək;
22.6. müalicə-diaqnostika prosesinin təkmilləşdirilməsi, özünün əmək
fəaliyyətinin təşkilinin və şərtlərinin yaxşılaşdırılması üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
22.7. öz səlahiyyətləri çərçivəsində orta və kiçik tibb heyətinin işinə nəzarət
etmək, sərəncamlar vermək və onların rəhbərliyə həvəsləndirmək və tənbeh etmək
üzrə təkliflər vermək;
22.8. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
Page 69
69
22.9. onun işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu elmi-praktik
konfranslarda və müşavirələrdə iştirak etmək;
22.10.müəyyən olunmuş qaydada ixtisas dərəcəsi almaq.
23. Həkim-ümumi cərrah Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə
uyğun olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
24. Həkim-ümumi cərrah aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır:
24.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
24.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların vaxtında və peşəkar səviyyədə yerinə yetirilməsinə;
24.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
24.4. qüvvədə olan normativ hüquqi sənədlərdə nəzərdə tutulmuş tibbi və digər
xidməti sənədlərin vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsinə;
24.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
24.6. ona tabe olan işçilərin nizam-intizam qaydalarına və vəzifə öhdəliklərinin
yerinə yetirilməsinə;
24.7. tibb müəssisəsinin fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə.
25. Həkim-ümumi cərrah əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-
hüquqi aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq
dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb
edilə bilər.
Page 70
70
Həkim-gigiyenistin nümunəvi vəzifə
T Ə L İ M A T I
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı həkim-gigiyenistin vəzifə öhdəliklərini, hüquq və
məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Həkim-gigiyenist vəzifəsinə baza ali tibb təhsili olan şəxs təyin edilir.
Respublika mərkəzlərində ali tibb təhsili olan və qanunvericiliklə müəyyən
edilmiş qaydada “gigiyena” ixtisası üzrə peşə hazırlığı keçmiş, ixtisası üzrə ən azı 2 il
əmək stajına malik şəxs təyin edilir.
3. Həkim-gigiyenist Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan
qanunvericiliyinə uyğun olaraq tibb müəssisə rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin olunur
və vəzifədən azad edilir.
4. Həkim-gigiyenist bilavasitə şöbə müdirinin tabeliyində fəaliyyət göstərməklə,
tibb müəssisəsinin rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Həkim-gigiyenist aşağıdakıları bilməlidir:
5.1.Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını, Azərbaycan Respublikasının
səhiyyə qanunvericiliyinin və Əmək Məcəlləsinin əsaslarını;
5.2. səhiyyə müəssisələrinin, o cümlədən dövlət sanitariya-epidemioloji
xidmətin fəaliyyətini tənzimləyən normativ hüquqi aktları;
Page 71
71
5.3. sosial gigiyenanın əsaslarını və sanitariya-epidemioloji xidmətin təşkilini;
5.4. sanitariya qanunvericiliyini, sanitariya epidemioloji xidmətin fəaliyyətinin
hüquqi əsaslarını;
5.5. sanitariya-epidemioloji xidmətin işinin planlaşdırılması prinsiplərini, forma
və metodlarını;
5.6. təşkilati-sərəncamçı sənədləri, kargüzarlıq qaydalarını;
5.7. laboratoriyanın işinin təşkilini;
5.8. gigiyenik tərbiyənin və sağlam həyat tərzinin formalaşdırılmasının məqsəd
və vəzifələrini, forma və metodlarını;
5.9. inkişaf edən orqanizmin anatomik-fizioloji, yaş və cinsi xüsusiyyətlərini,
orqanizmdə patoloji proseslərin baş vermə səbəblərini və onların inkişafı
mexanizminin əsaslarını;
5.10. ətraf mühitin kimyəvi, fiziki və bioloji faktorlarının, fəaliyyətin müxtəlif
növlərinin və yol verilən optimal iş yükünün gigiyenik normalaşdırma prinsiplərini;
5.11. tədqiqatın gigiyenik, fizioloji, klinik, fiziki, kimyəvi, statistik, laborator və
instrumental metodlarının əsaslarını;
5.12.epidemiologiyanın ümumi qanun və meyarlarının ümumi prinsiplərini,
yoluxucu xəstəliklərin bioekoloji xarakteristikasını, epidemiologiyasını və onun
inkişafına təsir edən faktorları;
5.13. epidemiya əleyhinə tədbirlər sistemini, yoluxucu xəstəliklərin
profilaktikası prinsiplərini və aradan qaldırılması yollarını;
5.14. gigiyenik və sağlamlaşdırıcı tədbirlərin təşkili və aparılmasını;
5.15. əmək fəaliyyətinin təşkilinin nəzəri əsaslarını və gigiyenik prinsiplərini;
5.16. istehsalat mühiti faktorlarının gigiyenik xarakteristikasını (səs, toz,
işıqlanma, titrəyiş, mikroiqlim);
5.17. peşə yönümünün tibbi aspektlərini, peşələrin sanitariya gigiyenik
xarakteristikasının tərtibi metodikasını;
5.18. əhalinin səmərəli qidalanmasının nəzəri əsaslarını, vacib qida
məhsullarının qida dəyərliliyini;
5.19. fiziki tərbiyənin nəzəri əsaslarını, təşkilinin forma və metodlarını;
5.20.yaşayış yerlərinin (məntəqələrinin) layihələndirilməsi, tikintisi və
abadlaşdırılmasının əsas müddəalarını;
5.21. obyektlərin tikintisi, yenidən qurulması üzərində aparılan dövlət
sanitariya nəzarətinin mahiyyətini, forma və metodlarını;
5.22. xəbərdaredici və cari sanitariya nəzarətinin mahiyyətini, təşkili və
metodlarını;
5.23. mülki müdafiənin tibb xidmətinin təşkili və fəaliyyəti məsələlərini;
5.24. sanitariya maarifləndirmənin əsaslarını;
5.25. daxili əmək intizamı qaydalarını, əməyin mühafizəsi, təhlükəsizlik
texnikası və yanğına qarşı mühafizə qayda və normalarını;
5.26. sənədlərin tərtibatı qaydalarını, sanitariya-epidemioloji ekspertizanın
keçirilməsi qaydalarını;
5.27. Kompyuterlə və digər müasir informasiya texnologiyları vasitələri ilə
işləməyi;
Page 72
72
5.28. kommunal gigiyena, qidalanma gigiyenası, uşaq və yeniyetmələr
gigiyenası, əmək gigiyenası və ətraf mühitin mühafizəsi, radiasiya gigiyenası üzrə
digər məsələləri peşəkar səviyyədə bilməlidir.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Həkim-gigiyenist sanitariya qaydalarına, gigiyena normativlərinə riayət
edilməsinə, sanitariya-gigiyenik və epidemiya əleyhinə (profilaktik) tədbirlərin təşkili
və aparılmasına nəzarəti həyata keçirir.
8. Əhali arasında xəstələnmənin baş verməsi və yayılmasının səbəbləri və
şəraitini müəyyən edir.
9. Sanitariya-epidemioloji salamatlığın təmin olunmasının məqsədli
proqramlarının işlənib hazırlanmasında və həyata keçirilməsində iştirak edir.
10. Sanitariya-epidemioloji salamatlığın təmin olunması sahəsində ərazilərin
sosial-iqtisadi inkişafı proqramlarının layihələri üzrə təkliflərin hazırlanmasında iştirak
edir.
11. Sanitariya epidemioloji ekspertizanı, araşdırma, müayinə, təhqiqat, sınaq,
eləcə də toksikoloji, gigiyenik və digər qiymətləndirmə növlərini həyata keçirir.
12. Əhalinin gigiyenik tərbiyəsi üzrə işi təşkil edir və həyata keçirir.
13. Sosial-gigiyenik monitorinqin aparılmasında iştirak edir.
14. Öz ixtisası üzrə sanitariya-epidemioloji rəyləri hazırlayır.
15. Başqa bölmələrin həkimlərinə gigiyena ixtisası üzrə məsləhət yardımı
göstərir.
16. Ona tabe orta və kiçik tibb heyətinin işinə rəhbərlik edir, öz vəzifə
öhdəliklərinin yerinə yetirilməsində onlara kömək edir.
17. Cihaz və avadanlıqların istismarının düzgünlüyünə, orta və kiçik tibb heyəti
tərəfindən təhlükəsizlik texnikası və əməyin mühafizəsi qaydalarına riayət edilməsinə
yardım göstərir.
18. Tibb heyətinin ixtisasının artırılması üzrə məşğələlərin aparılmasında iştirak
edir.
19. Öz işini planlaşdırır və iş fəaliyyətinin göstəricilərini təhlil edir.
20. Tibbi və digər sənədlərin müəyyən edilmiş qaydalara uyğun olaraq vaxtında
və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsini təmin edir.
21. Sanitariya-maarifləndirmə işini aparır.
22. Həkim etikasının qayda və prinsiplərinə riayət edir.
23. Müəssisə rəhbərliyinin əmr, sərəncam və tapşırıqlarını, eləcə də öz peşə
fəaliyyəti üzrə normativ hüquqi aktları vaxtında icra edir.
24. Daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası qaydalarına,
sanitariya-epidemioloji rejimə riayət edir.
25. Mülki müdafiə işlərinin təşkilində və həyata keçirilməsində iştirak edir;
26. Kommunal gigiyena, qidalanma gigiyenası, uşaq və yeniyetmələr
gigiyenası, əmək gigiyenası və ətraf mühitin mühafizəsi, radiasiya gigiyenası üzrə
digər məsələlərin dövlət sanitariya nəzarəti qaydasında həll edilməsini təmin edir.
27. Mütəmadi olaraq öz ixtisasını artırır.
Page 73
73
III. Hüquqları
28. Həkim-gigiyenistin aşağıdakı hüquqları vardır:
28.1. Azərbaycan Respublikasının sanitariya qanunvericiliyi ilə verilmiş, özünə
aid olan səlahiyyətlərdən tam istifadə etmək;
28.2. dövlət sanitariya-epidemioloji nəzarətinin təkmilləşdirilməsi, özünün
əmək fəaliyyətinin təşkilinin və şəraitinin yaxşılaşdırılması üzrə rəhbərliyə təkliflər
vermək;
28.3. tabeliyində olan orta və kiçik tibb heyətinin işinə nəzarət etmək,
göstərişlər vermək və onlardan dəqiq icra tələb etmək, onların həvəsləndirilməsi və
tənbeh edilməsi üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
28.4. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
28.5. onun işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu elmi-praktik
konfranslarda və müşavirələrdə iştirak etmək;
28.6. qanunvericiliklə müəyyən edilmiş müddətdə işlədiyi sahə üzrə
təkmilləşdirmə kurslarından keçmək;
28.7. müəyyən olunmuş qaydada sertifikasiyadan keçmək;
28.8. müəyyən olunmuş qaydada ixtisas kateqoriyası almaq məqsədilə
attestasiyadan keçmək;
29. Həkim-gigyenist Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun
olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyəti
30. Həkim-gigiyenist aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır:
30.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
30.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların tələblərinin vaxtında və peşəkar səviyyədə yerinə yetirilməsinə;
30.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası qaydalarına
riayət edilməsinə;
30.4. qüvvədə olan normativ hüquqi sənədlərdə nəzərdə tutulmuş tibbi və digər
xidməti sənədlərin vaxtında və keyfiyyətli tərtib edilməsinə;
30.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyaların müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
30.6. ona tabe olan işçilərin icra intizamına və vəzifə öhdəliklərinin yerinə
yetirilməsinə;
30.7. tibb müəssisəsinin fəaliyyətinə, işçilərinə təhlükə yaradan təhlükəsizlik
texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan qaldırılması
üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ tədbirlər
həyata keçirilməsinə görə məsuliyyət daşıyır.
31. Həkim-gigiyenist əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi
aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, hərəkətin ağırlıq
Page 74
74
dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb
edilə bilər.
Həkim-hematoloqun nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı həkim-hematoloqun vəzifə öhdəliklərini, hüquq və
məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Həkim-hematoloq vəzifəsinə ali tibb təhsili olan, qanunvericiliklə
müəyyən edilmiş qaydada müvafiq ixtisas üzrə peşə hazırlığı keçmiş şəxs təyin
edilir.
Elmi-tədqiqat institutlarının klinikalarında, respublika mərkəzlərində
(xəstəxanalarında), klinik xəstəxanalarda ali tibb təhsili olan və qanunvericiliklə
müəyyən edilmiş qaydada “hematologiya” ixtisası üzrə peşə hazırlığı keçmiş, ixtisası
üzrə ən azı 3 il əmək stajına malik şəxs təyin edilir.
3. Həkim-hematoloq Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan
qanunvericiliyinə uyğun olaraq tibb müəssisə rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və
vəzifədən azad edilir.
4. Həkim-hematoloq bilavasitə şöbə müdirinə, onun olmadığı halda isə tibb
müəssisəsinin rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Həkim-hematoloq aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını, Azərbaycan
Respublikasının səhiyyə haqqında qanunvericiliyinin əsaslarını; səhiyyə
müəssisələrinin fəaliyyətini tənzimləyən normativ hüquqi aktları;
Page 75
75
5.2. xəstəxana və ambulator-poliklinik müəssisələrində, təcili və
təxirəsalınmaz hallarda əhaliyə müalicə-profilaktika və dərman yardımının təşkilinin
əsaslarını;
5.3. öz ixtisası üzrə profilaktika, diaqnostika, müalicə və reabilitasiyanın
müasir metodlarını;
5.4. hematologiya xidmətinin təşkili, strukturu, ştatları və təchiz edilməsi ilə
bağlı məsələləri;
5.5. öz ixtisası üzrə qüvvədə olan normativ hüquqi və təlimat-metodik
sənədləri;
5.6. tibbi sənədlərin rəsmiləşdirilməsi qaydasını;
5.7. əmək qabiliyyətinin müvəqqəti itirilməsinin ekspertizasını və tibbi-sosial
ekspertizanın aparılması qaydasını;
5.8. dispanserizasiyanın əsaslarını, prinsip və metodlarını;
5.9. tibbi sığorta şəraitində səhiyyə müəssisəsinin və tibb işçilərinin
fəaliyyətinin təşkilati-iqtisadi əsaslarını;
5.10. həkimlərin etik davranış qaydalarının, tibbi etika və deontologiyanın
əsaslarını;
5.11. insan bədəninin üzv və sistemlərinin funksional vəziyyətinin klinik və
laborator diaqnostikasının ümumi prinsip və əsas metodlarını;
5.12. təxirəsalınmaz tibbi yardım göstərilməsi qaydalarını;
5.13. sanitar-maarifləndirmənin əsaslarını;
5.14. daxili əmək intizamı qaydalarını; əməyin mühafizəsi, təhlükəsizlik
texnikası, istehsalat sanitariyası və yanğına qarşı mühafizə qayda və normalarını.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Həkim- hematoloq tibbi praktikada tətbiqinə icazə verilmiş müasir
profilaktika, diaqnostika, müalicə və reabilitasiya metodlarından istifadə etməklə öz
ixtisası üzrə peşəkar səviyyədə tibbi yardım göstərir.
7. Müvafiq qaydalara və standartlara uyğun olaraq xəstənin aparılması
taktikasınını (anamnezin toplanması, klinik-laborator tədqiqatların, müayinə və
müalicənin aparılması) və diaqnozunu müəyyən edir.
8. Mövcüd qaydalara və standartlara uyğun olaraq zəruri müalicəni təyin
edir və nəzarət edir, zəruri diaqnostik, müalicə, reabilitasiya və profilaktik prosedur və
tədbirləri təşkil edir və ya müstəqil surətdə aparır.
9. Stasionarda xəstəyə gündəlik baxış keçirir. Pasiyentin vəziyyətindən asılı
olaraq müalicə planına dəyişiklik edir və əlavə müayinə metodlarının zəruriliyini
müəyyən edir.
10. Müalicə-profilaktika müəssisəsinin başqa bölmələrinin həkimlərinə öz
ixtisası üzrə məsləhət yardımı göstərir.
11. Ona tabe olan orta və kiçik tibb heyətinin işinə rəhbərlik edir, öz vəzifə
öhdəliklərinin yerinə yetirilməsində onlara kömək edir.
12. Diaqnostik və müalicə prosedurlarının aparılmasının, alət, aparat və
avadanlıqların istismarının, dərman preparatlarının səmərəli istifadəsinə, orta və kiçik
Page 76
76
tibb heyəti tərəfindən təhlükəsizlik texnikası və əməyin mühafizəsi qaydalarına riayət
edilməsinə nəzarət edir.
13. Orta və kiçik tibb heyətinin ixtisasının artırılması üzrə məşğələlərin
aparılmasında iştirak edir.
14. Öz işini planlaşdırır və öz fəaliyyətinin göstəricilərini təhlil edir.
15. Tibbi və digər sənədlərin müəyyən edilmiş qaydalara uyğun olaraq
vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsini təmin edir.
16. Sanitar-maarifləndirmə işini aparır. Etik davranış qaydalarına riayət edir.
17. Əmək qabiliyyətinin müvəqqəti itirilməsinin ekspertizasının
aparılmasında iştirak edir və tibbi-sosial ekspertiza üçün zəruri sənədləri hazırlayır.
18. Müəssisə rəhbərliyinin əmr, sərəncam və tapşırıqlarını peşəkar səviyyədə
və vaxtında icra edir.
19. Qanunvericiliklə müəyyən edilmiş müddətdə işlədiyi istiqamət üzrə
təkmilləşdirmə kurslarında iştirak edir, mütəmadi olaraq öz ixtisasını artırır.
20. Müəyyən olunmuş qaydada sertifikasiyadan keçir.
21. Daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına, sanitariya-epidemioloji rejimə riayət edir. Tibb müəssisəsinin
fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan təhlükəsizlik texnikası, yanğına
qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan qaldırılması üzrə, rəhbərliyin
vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ tədbirlər görür.
III. Hüquqlar
22. Həkim-hematoloqun aşağıdakı hüquqları vardır:
22.1. klinik müşahidə və müayinə, anamnez toplanması və klinik-laborator
tədqiqatların məlumatlarına əsasən ixtisası üzrə müstəqil surətdə diaqnoz
müəyyənləşdirmək;
22.2. Müvafiq qaydalara və standartlara uyğun olaraq xəstənin aparılması
taktikasını müəyyən etmək;
22.3. pasiyentin kompleks müayinəsi üçün zəruri funksional və laborator
diaqnostika metodlarını təyin etmək; diaqnostika və müalicənin icazə verilmiş
metodlarından istifadə etməklə diaqnostik, müalicə, reabilitasiya və profilaktika
prosedurlarını aparmaq;
22.4. zərurət olduqda xəstələrin məsləhəti, müayinəsi və müalicəsi üçün
müəyyən edilmiş qaydada başqa ixtisaslı həkimləri cəlb etmək;
22.5. müalicə-diaqnostika prosesinin təkmilləşdirilməsi, özünün əmək
fəaliyyətinin təşkilinin və şərtlərinin yaxşılaşdırılması üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
22.6. öz səlahiyyətləri çərçivəsində orta və kiçik tibb heyətinin işinə nəzarət
etmək, sərəncamlar vermək və onların həvəsləndirilməsi və tənbeh edilməsi üzrə
rəhbərliyə təkliflər vermək;
22.7. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
22.8. onun işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu elmi-praktik
konfranslarda və müşavirələrdə iştirak etmək;
22.9. müəyyən olunmuş qaydada ixtisas dərəcəsi almaq.
Page 77
77
23. Həkim-hematoloq Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun
olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
24. Həkim-hematoloq aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır:
24.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
24.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların vaxtında və peşəkar səviyyədə yerinə yetirilməsinə;
24.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
24.4. qüvvədə olan normativ hüquqi sənədlərdə nəzərdə tutulmuş tibbi və digər
xidməti sənədlərin vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsinə;
24.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
24.6. ona tabe işçilərin nizam-intizam qaydalarına və vəzifə öhdəliklərinin
yerinə yetirilməsinə;
24.7. tibb müəssisəsinin fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə.
25. Həkim-hematoloq əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi
aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq
dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb
edilə bilər.
Page 78
78
Həkim-infeksionistin nümunəvi vəzifə
T Ə L İ M A T I
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı həkim-infeksionistin vəzifə öhdəliklərini, hüquq və
məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Həkim-infeksionist vəzifəsinə baza ali tibb təhsili olan şəxs təyin edilir.
Elmi-tədqiqat institutlarının klinikalarında, respublika mərkəzlərində
(xəstəxanalarda), klinik xəstəxanalarda ali tibb təhsili olan və qanunvericiliklə
müəyyən edilmiş qaydada “ yoluxucu xəstəlikləri” və ya “epidemiologiya” ixtisası
üzrə peşə hazırlığı keçmiş, ixtisası üzrə ən azı 3 il əmək stajına malik şəxs təyin
edilir.
3. Həkim-infeksionist Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan
qanunvericiliyinə uyğun olaraq tibb müəssisə rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və
vəzifədən azad edilir.
4. Həkim-infeksionist bilavasitə şöbə müdirinə olmaqla, tibb müəssisəsinin
rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Həkim-infeksionist aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını, Azərbaycan
Respublikasının səhiyyə haqqında qanunvericiliyinin əsaslarını; səhiyyə
müəssisələrinin fəaliyyətini tənzimləyən normativ hüquqi aktları;
5.2. xəstəxana və ambulator-poliklinik müəssisələrində, təcili və
təxirəsalınmaz hallarda əhaliyə müalicə-profilaktika və dərman yardımının təşkilinin
əsaslarını;
Page 79
79
5.3. öz ixtisası üzrə profilaktika, diaqnostika, müalicə və reabilitasiyanın
müasir metodlarını;
5.4. yoluxucu xəstəlikləri üzrə xidmətinin təşkili, strukturu, ştatları və təchiz
edilməsi ilə bağlı məsələləri;
5.5. öz ixtisası üzrə qüvvədə olan normativ hüquqi və təlimat-metodik
sənədləri;
5.6. tibbi sənədlərin rəsmiləşdirilməsi qaydasını;
5.7. əmək qabiliyyətinin müvəqqəti itirilməsinin ekspertizasını və tibbi-sosial
ekspertizanın aparılması qaydasını;
5.8. dispanserizasiyanın əsaslarını, prinsip və metodlarını;
5.9. tibbi sığorta şəraitində səhiyyə müəssisəsinin və tibb işçilərinin
fəaliyyətinin təşkilati-iqtisadi əsaslarını;
5.10. həkimlərin etik davranış qaydalarının, tibbi etika və deontologiyanın
əsaslarını;
5.11. insan bədəninin üzv və sistemlərinin funksional vəziyyətinin klinik və
laborator diaqnostikasının ümumi prinsip və əsas metodlarını;
5.12. təxirəsalınmaz tibbi yardım göstərilməsi qaydalarını;
5.13. sanitar-maarifləndirmənin əsaslarını;
5.14. daxili əmək intizamı qaydalarını; əməyin mühafizəsi, təhlükəsizlik
texnikası, istehsalat sanitariyası və yanğına qarşı mühafizə qayda və normalarını.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Həkim- infeksionist tibbi praktikada tətbiqinə icazə verilmiş müasir
profilaktika, diaqnostika, müalicə və reabilitasiya metodlarından istifadə etməklə öz
ixtisası üzrə peşəkar səviyyədə tibbi yardım göstərir.
7. Müvafiq qaydalara və standartlara uyğun olaraq xəstənin aparılması
taktikasınını (anamnezin toplanması, klinik-laborator tədqiqatların, müayinə və
müalicənin aparılması) və diaqnozunu müəyyən edir.
8. Mövcüd qaydalara və standartlara uyğun olaraq zəruri müalicəni təyin
edir və nəzarət edir, zəruri diaqnostik, müalicə, reabilitasiya və profilaktik prosedur və
tədbirləri təşkil edir və ya müstəqil surətdə aparır.
9. Stasionarda xəstəyə gündəlik baxış keçirir. Pasiyentin vəziyyətindən asılı
olaraq müalicə planına dəyişiklik edir və əlavə müayinə metodlarının zəruriliyini
müəyyən edir.
10. Müalicə-profilaktika müəssisəsinin başqa bölmələrinin həkimlərinə öz
ixtisası üzrə məsləhət yardımı göstərir.
11. Ona tabe orta və kiçik tibb heyətinin işinə rəhbərlik edir, öz vəzifə
öhdəliklərinin yerinə yetirilməsində onlara kömək edir.
12. Diaqnostik və müalicə prosedurlarının aparılmasının, alət, aparat və
avadanlıqların istismarının, dərman preparatlarının səmərəli istifadəsinə, orta və kiçik
tibb heyəti tərəfindən təhlükəsizlik texnikası və əməyin mühafizəsi qaydalarına riayət
edilməsinə nəzarət edir.
13. Orta və kiçik tibb heyətinin ixtisasının artırılması üzrə məşğələlərin
aparılmasında iştirak edir.
Page 80
80
14. Öz işini planlaşdırır və öz fəaliyyətinin göstəricilərini təhlil edir.
15. Tibbi və digər sənədlərin müəyyən edilmiş qaydalara uyğun olaraq
vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsini təmin edir.
16. Sanitar-maarifləndirmə işini aparır. Etik davranış qaydalarına riayət edir.
17. Əmək qabiliyyətinin müvəqqəti itirilməsinin ekspertizasının
aparılmasında iştirak edir və tibbi-sosial ekspertiza üçün zəruri sənədləri hazırlayır.
18. Müəssisə rəhbərliyinin əmr, sərəncam və tapşırıqlarını peşəkar səviyyədə
və vaxtında icra edir.
19. Qanunvericiliklə müəyyən edilmiş müddətdə işlədiyi istiqamət üzrə
təkmilləşdirmə kurslarında iştirak edir, mütəmadi olaraq öz ixtisasını artırır.
20. Müəyyən olunmuş qaydada sertifikasiyadan keçir.
21. Daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına, sanitariya-epidemioloji rejimə riayət edir. Tibb müəssisəsinin
fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan təhlükəsizlik texnikası, yanğına
qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan qaldırılması üzrə, rəhbərliyin
vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ tədbirlər görür.
III. Hüquqlar
22. Həkim-infeksionist aşağıdakı hüquqları vardır:
22.1. zərurət olduqda öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün müəyyən edilmiş
qaydada başqa ixtisaslı həkimləri cəlb etmək;
22.2. tibb müəssisəsinininzibati-təsərrüfat işinin, özünün əmək fəaliyyətinin
təşkilinin və şərtlərinin yaxşılaşdırılması üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
22.3. səlahiyyətləri çərçivəsində orta və kiçik tibb heyətinin işinə nəzarət
etmək, sərəncamlar vermək, onların həvəsləndirilməsi və tənbeh edilməsi üzrə
rəhbərliyə təkliflər vermək;
22.4. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
22.5. onun işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu elmi-praktik
konfranslarda və müşavirələrdə iştirak etmək;
22.6. müəyyən olunmuş qaydada ixtisas dərəcəsi almaq.
23. Həkim-infeksionist Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə
uyğun olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
24. Həkim-infeksionist aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır:
24.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
24.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların tələblərinin vaxtında və peşəkar səviyyədə yerinə yetirilməsinə;
24.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
Page 81
81
24.4. qüvvədə olan normativ hüquqi sənədlərdə nəzərdə tutulmuş tibbi və digər
xidməti sənədlərin vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsinə;
24.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
24.6. ona tabe işçilərin nizam-intizam qaydalarına və vəzifə öhdəliklərinin
yerinə yetirilməsinə;
24.7. tibb müəssisəsinin fəaliyyətinə, işçilərinə və müştərilərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə;
25. Həkim-infeksionist əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi
aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq
dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb
edilə bilər.
Həkim-immunoloqun nümunəvi vəzifə
T Ə L İ M A T I
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı həkim-immunoloqun vəzifə öhdəliklərini, hüquq və
məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Həkim-immunoloq vəzifəsinə baza ali tibb təhsili olan şəxs təyin edilir.
Elmi-tədqiqat institutlarının klinikalarında, respublika mərkəzlərində
(xəstəxanalarda), klinik xəstəxanalarda ali tibb təhsili olan və qanunvericiliklə
müəyyən edilmiş qaydada “immunologiya” ixtisası üzrə peşə hazırlığı keçmiş,
ixtisası üzrə ən azı 2 il əmək stajına malik şəxs təyin edilir.
3. Həkim-immunoloq Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan
qanunvericiliyinə uyğun olaraq tibb müəssisə rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və
vəzifədən azad edilir.
4. Həkim-immunoloq bilavasitə şöbə müdirinə, onun olmadığı halda isə tibb
müəssisəsinin rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Həkim-immunoloq aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını, Azərbaycan
Respublikasının səhiyyə haqqında qanunvericiliyinin əsaslarını; səhiyyə
müəssisələrinin fəaliyyətini tənzimləyən normativ hüquqi aktları;
5.2. xəstəxana və ambulator-poliklinik müəssisələrində, təcili və
təxirəsalınmaz hallarda əhaliyə müalicə-profilaktika və dərman yardımının təşkilinin
əsaslarını;
5.3. öz ixtisası üzrə profilaktika, diaqnostika, müalicə və reabilitasiyanın
müasir metodlarını;
Page 82
82
5.4. immunologiya xidmətinin təşkili, strukturu, ştatları və təchiz edilməsi ilə
bağlı məsələləri;
5.5. öz ixtisası üzrə qüvvədə olan normativ hüquqi və təlimat-metodik
sənədləri;
5.6. tibbi sənədlərin rəsmiləşdirilməsi qaydasını;
5.7. əmək qabiliyyətinin müvəqqəti itirilməsinin ekspertizasını və tibbi-sosial
ekspertizanın aparılması qaydasını;
5.8. dispanserizasiyanın əsaslarını, prinsip və metodlarını;
5.9. tibbi sığorta şəraitində səhiyyə müəssisəsinin və tibb işçilərinin
fəaliyyətinin təşkilati-iqtisadi əsaslarını;
5.10. həkimlərin etik davranış qaydalarının, tibbi etika və deontologiyanın
əsaslarını;
5.11. insan bədəninin üzv və sistemlərinin funksional vəziyyətinin klinik və
laborator diaqnostikasının ümumi prinsip və əsas metodlarını;
5.12. təxirəsalınmaz tibbi yardım göstərilməsi qaydalarını;
5.13. sanitar-maarifləndirmənin əsaslarını;
5.14. daxili əmək intizamı qaydalarını; əməyin mühafizəsi, təhlükəsizlik
texnikası, istehsalat sanitariyası və yanğına qarşı mühafizə qayda və normalarını.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Həkim- immunoloq tibbi praktikada tətbiqinə icazə verilmiş müasir
profilaktika, diaqnostika, müalicə və reabilitasiya metodlarından istifadə etməklə öz
ixtisası üzrə peşəkar səviyyədə tibbi yardım göstərir.
7. Müəyyən edilmiş qaydalara və standartlara uyğun olaraq xəstənin
aparılması taktikasınını (anamnezin toplanması, klinik-laborator tədqiqatların,
müayinə və müalicənin aparılması) və diaqnozunu müəyyən edir.
8. Mövcud edilmiş qaydalara və standartlara uyğun olaraq zəruri müalicəni
təyin edir və nəzarət edir, zəruri diaqnostik, müalicə, reabilitasiya və profilaktik
prosedur və tədbirləri təşkil edir və ya müstəqil surətdə aparır.
9. Müalicə-profilaktika müəssisəsinin başqa bölmələrinin həkimlərinə
məsləhət yardımı göstərir.
10. Ona tabe orta və kiçik tibb heyətinin işinə rəhbərlik edir, öz vəzifə
öhdəliklərinin yerinə yetirilməsində onlara kömək edir.
11. Diaqnostik və müalicə prosedurlarının aparılmasının, alət, aparat və
avadanlıqların istismarının, dərman preparatlarının səmərəli istifadəsinə, orta və kiçik
tibb heyəti tərəfindən təhlükəsizlik texnikası və əməyin mühafizəsi qaydalarına riayət
edilməsinə nəzarət edir.
12. Orta və kiçik tibb heyətinin ixtisasının artırılması üzrə məşğələlərin
aparılmasında iştirak edir.
13. Öz işini planlaşdırır və öz fəaliyyətinin göstəricilərini təhlil edir.
14. Tibbi və digər sənədlərin müəyyən edilmişqaydalara uyğun olaraq
vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsini təmin edir.
15. Sanitar-maarifləndirmə işini aparır. Həkim etikasının qayda və
prinsiplərinə riayət edir.
Page 83
83
16. Müəssisə rəhbərliyinin əmr, sərəncam və tapşırıqlarını, eləcə də öz
peşəkar fəaliyyəti üzrə normativ hüquqi aktları peşəkar səviyyədə və vaxtında icra
edir.
17. Qanunvericiliklə müəyyən edilmiş müddətdə işlədiyi istiqamət üzrə
təkmilləşdirmə kurslarında iştirak edir, mütəmadi olaraq öz ixtisasını artırır.
18. Müəyyən olunmuş qaydada sertifikasiyadan keçir.
19. Daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına, sanitariya-epidemioloji rejimə riayət edir.
20. Tibb müəssisəsinin fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər görür.
III. Hüquqlar
21. Həkim-immunoloqun aşağıdakı hüquqları vardır:
21.1. klinik müşahidə və müayinə, anamnez toplanması və klinik-laborator
tədqiqatların məlumatlarına əsasən immunopatoloji diaqnoz qoymaq, immunoloji
pozuntuların korreksiya və profilaktika metodlarını müəyyən etmək;
21.2. Müvafiq qaydalara və standartlara uyğun olaraq xəstənin aparılması
taktikasını müəyyən etmək;
21.3. pasiyentin kompleks müayinəsi üçün zəruri funksional və laborator
diaqnostika metodlarını təyin etmək;
21.4. diaqnostika və müalicənin icazə verilmiş metodlarından istifadə etməklə
diaqnostik, müalicə, reabilitasiya və profilaktika prosedurlarını aparmaq;
21.5.1. zərurət olduqda xəstələrin məsləhəti, müayinəsi və müalicəsi üçün
müəyyən edilmiş qaydada başqa ixtisaslı həkimləri cəlb etmək;
21.6. müalicə-diaqnostika prosesinin təkmilləşdirilməsi, özünün əmək
fəaliyyətinin təşkilinin və şərtlərinin yaxşılaşdırılması üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
21.7. öz səlahiyyətləri çərçivəsində orta və kiçik tibb heyətinin işinə nəzarət
etmək, sərəncamlar vermək və onların həvəsləndirilmə və tənbeh edilmə üzrə
rəhbərliyə təkliflər vermək;
21.8. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
21.9. onun işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu elmi-praktik
konfranslarda və müşavirələrdə iştirak etmək;
21.10.müəyyən olunmuş qaydada ixtisas dərəcəsi almaq.
22. Həkim-immunoloq Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə
uyğun olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
23. Həkim-immunoloq aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır:
23.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
Page 84
84
23.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların vaxtında və peşəkar səviyyədə yerinə yetirilməsinə;
23.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
23.4. qüvvədə olan normativ hüquqi sənədlərdə nəzərdə tutulmuş tibbi və digər
xidməti sənədlərin vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsinə;
23.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
23.6. ona tabe işçilərin nizam-intizam qaydalarına və vəzifə öhdəliklərinin
yerinə yetirilməsinə;
23.7. tibb müəssisəsinin fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə;
24. Həkim-immunoloq əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi
aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq
dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb
edilə bilər.
Page 85
85
Həkim- kardioloqun nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı həkim-kardioloqun vəzifə öhdəliklərini, hüquq və
məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Həkim-kardioloq vəzifəsinə ali tibb təhsili olan, qanunvericiliklə
müəyyən edilmiş qaydada müvafiq ixtisas üzrə peşə hazırlığı keçmiş şəxs təyin
edilir.
Elmi-tədqiqat institutlarının klinikalarında, respublika mərkəzlərində
(xəstəxanalarında), klinik xəstəxanalarda ali tibb təhsili olan və qanunvericiliklə
müəyyən edilmiş qaydada “kardiologiya” ixtisası üzrə peşə hazırlığı keçmiş, ixtisası
üzrə ən azı 3 il əmək stajına malik şəxs təyin edilir.
3. Həkim-kardioloq Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan
qanunvericiliyinə uyğun olaraq tibb müəssisə rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və
vəzifədən azad edilir.
4. Həkim-kardioloq bilavasitə şöbə müdirinə, onun olmadığı halda isə tibb
müəssisəsinin rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Həkim-kardioloq aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını, Azərbaycan
Respublikasının səhiyyə haqqında qanunvericiliyinin əsaslarını; səhiyyə
müəssisələrinin fəaliyyətini tənzimləyən normativ hüquqi aktları;
5.2. xəstəxana və ambulator-poliklinik müəssisələrində, təcili və
təxirəsalınmaz hallarda əhaliyə müalicə-profilaktika və dərman yardımının təşkilinin
əsaslarını;
5.3. öz ixtisası üzrə profilaktika, diaqnostika, müalicə və reabilitasiyanın
müasir metodlarını;
5.4. kardiologiya xidmətinin təşkili, strukturu, ştatları və təchiz edilməsi ilə
bağlı məsələləri;
Page 86
86
5.5. öz ixtisası üzrə qüvvədə olan normativ hüquqi və təlimat-metodik
sənədləri;
5.6. tibbi sənədlərin rəsmiləşdirilməsi qaydasını;
5.7. əmək qabiliyyətinin müvəqqəti itirilməsinin ekspertizasını və tibbi-sosial
ekspertizanın aparılması qaydasını;
5.8. dispanserizasiyanın əsaslarını, prinsip və metodlarını;
5.9. tibbi sığorta şəraitində səhiyyə müəssisəsinin və tibb işçilərinin
fəaliyyətinin təşkilati-iqtisadi əsaslarını;
5.10. həkimlərin etik davranış qaydalarının, tibbi etika və deontologiyanın
əsaslarını;
5.11. insan bədəninin üzv və sistemlərinin funksional vəziyyətinin klinik və
laborator diaqnostikasının ümumi prinsip və əsas metodlarını;
5.12. təxirəsalınmaz tibbi yardım göstərilməsi qaydalarını;
5.13. sanitar-maarifləndirmənin əsaslarını;
5.14. daxili əmək intizamı qaydalarını; əməyin mühafizəsi, təhlükəsizlik
texnikası, istehsalat sanitariyası və yanğına qarşı mühafizə qayda və normalarını.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Həkim- kardioloq tibbi praktikada tətbiqinə icazə verilmiş müasir
profilaktika, diaqnostika, müalicə və reabilitasiya metodlarından istifadə etməklə öz
ixtisası üzrə peşəkar səviyyədə tibbi yardım göstərir.
7. Müvafiq qaydalara və standartlara uyğun olaraq xəstənin aparılması
taktikasınını (anamnezin toplanması, klinik-laborator tədqiqatların, müayinə və
müalicənin aparılması) və diaqnozunu müəyyən edir.
8. Mövcüd qaydalara və standartlara uyğun olaraq zəruri müalicəni təyin
edir və nəzarət edir, zəruri diaqnostik, müalicə, reabilitasiya və profilaktik prosedur və
tədbirləri təşkil edir və ya müstəqil surətdə aparır.
9. Stasionarda xəstəyə gündəlik baxış keçirir. Pasiyentin vəziyyətindən asılı
olaraq müalicə planına dəyişiklik edir və əlavə müayinə metodlarının zəruriliyini
müəyyən edir.
10. Müalicə-profilaktika müəssisəsinin başqa bölmələrinin həkimlərinə öz
ixtisası üzrə məsləhət yardımı göstərir.
11. Ona tabe orta və kiçik tibb heyətinin işinə rəhbərlik edir, öz vəzifə
öhdəliklərinin yerinə yetirilməsində onlara kömək edir.
12. Diaqnostik və müalicə prosedurlarının aparılmasının, alət, aparat və
avadanlıqların istismarının, dərman preparatlarının səmərəli istifadəsinə, orta və kiçik
tibb heyəti tərəfindən təhlükəsizlik texnikası və əməyin mühafizəsi qaydalarına riayət
edilməsinə nəzarət edir.
13. Orta və kiçik tibb heyətinin ixtisasının artırılması üzrə məşğələlərin
aparılmasında iştirak edir.
14. Öz işini planlaşdırır və öz fəaliyyətinin göstəricilərini təhlil edir.
15. Tibbi və digər sənədlərin müəyyən edilmiş qaydalara uyğun olaraq
vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsini təmin edir.
16. Sanitar-maarifləndirmə işini aparır. Etik davranış qaydalarına riayət edir.
Page 87
87
17. Əmək qabiliyyətinin müvəqqəti itirilməsinin ekspertizasının
aparılmasında iştirak edir və tibbi-sosial ekspertiza üçün zəruri sənədləri hazırlayır.
18. Müəssisə rəhbərliyinin əmr, sərəncam və tapşırıqlarını peşəkar səviyyədə
və vaxtında icra edir.
19. Qanunvericiliklə müəyyən edilmiş müddətdə işlədiyi istiqamət üzrə
təkmilləşdirmə kurslarında iştirak edir, mütəmadi olaraq öz ixtisasını artırır.
20. Müəyyən olunmuş qaydada sertifikasiyadan keçir.
21. Daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına, sanitariya-epidemioloji rejimə riayət edir. Tibb müəssisəsinin
fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan təhlükəsizlik texnikası, yanğına
qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan qaldırılması üzrə, rəhbərliyin
vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ tədbirlər görür.
III. Hüquqlar
22. Həkim-kardioloqun aşağıdakı hüquqları vardır:
22.1. klinik müşahidə və müayinə, anamnez toplanması və klinik-laborator
tədqiqatların məlumatlarına əsasən ixtisası üzrə müstəqil surətdə diaqnoz
müəyyənləşdirmək;
22.2. Müvafiq qaydalara və standartlara uyğun olaraq xəstənin aparılması
taktikasını müəyyən etmək;
22.3. pasiyentin kompleks müayinəsi üçün zəruri funksional və laborator
diaqnostika metodlarını təyin etmək;
22.4. diaqnostika və müalicənin icazə verilmiş metodlarından istifadə etməklə
diaqnostik, müalicə, reabilitasiya və profilaktika prosedurlarını aparmaq;
22.5. zərurət olduqda xəstələrin məsləhəti, müayinəsi və müalicəsi üçün
müəyyən edilmiş qaydada başqa ixtisaslı həkimləri cəlb etmək;
22.6. müalicə-diaqnostika prosesinin təkmilləşdirilməsi, özünün əmək
fəaliyyətinin təşkilinin və şərtlərinin yaxşılaşdırılması üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
22.7. öz səlahiyyətləri çərçivəsində orta və kiçik tibb heyətinin işinə nəzarət
etmək, sərəncamlar vermək və rəhbərliyə həvəsləndirilmək və tənbeh etmək üzrə
təkliflər vermək;
22.8. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
22.9. onun işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu elmi-praktik
konfranslarda və müşavirələrdə iştirak etmək;
22.10.müəyyən olunmuş qaydada ixtisas dərəcəsi almaq.
23. Həkim-kardioloq Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun
olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
24. Həkim-kardioloq aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır:
24.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
Page 88
88
24.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların vaxtında və peşəkar seviyyədə yerinə yetirilməsinə;
24.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
24.4. qüvvədə olan normativ hüquqi sənədlərdə nəzərdə tutulmuş tibbi və digər
xidməti sənədlərin vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsinə;
24.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
24.6. ona tabe işçilərin nizam-intizam qaydalarına və vəzifə öhdəliklərinin
yerinə yetirilməsinə;
24.7. tibb müəssisəsinin fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə.
25. Həkim-kardioloq əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi
aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq
dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb
edilə bilər.
Page 89
89
Həkim- qastroenteroloqun nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı həkim-qastroenteroloqun vəzifə öhdəliklərini, hüquq
və məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Həkim-qastroenteroloq vəzifəsinə ali tibb təhsili olan, qanunvericiliklə
müəyyən edilmiş qaydada müvafiq ixtisas üzrə peşə hazırlığı keçmiş şəxs təyin
edilir.
Elmi-tədqiqat institutlarının klinikalarında, respublika mərkəzlərində
(xəstəxanalarında), klinik xəstəxanalarda ali tibb təhsili olan və qanunvericiliklə
müəyyən edilmiş qaydada“qastroenterologiya” ixtisası üzrə peşə hazırlığı keçmiş,
ixtisası üzrə ən azı 3 il əmək stajına malik şəxs təyin edilir.
3. Həkim-qastroenteroloq Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan
qanunvericiliyinə uyğun olaraq tibb müəssisə rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və
vəzifədən azad edilir.
4. Həkim-qastroenteroloq bilavasitə şöbə müdirinə, onun olmadığı halda isə
tibb müəssisəsinin rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Həkim-qastroenteroloq aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını, Azərbaycan
Respublikasının səhiyyə haqqında qanunvericiliyinin əsaslarını; səhiyyə
müəssisələrinin fəaliyyətini tənzimləyən normativ hüquqi aktları;
5.2. xəstəxana və ambulator-poliklinik müəssisələrində, təcili və
təxirəsalınmaz hallarda əhaliyə müalicə-profilaktika və dərman yardımının təşkilinin
əsaslarını;
5.3. öz ixtisası üzrə profilaktika, diaqnostika, müalicə və reabilitasiyanın
müasir metodlarını;
5.4. qastroenterologiya xidmətinin təşkili, strukturu, ştatları və təchiz edilməsi
ilə bağlı məsələləri;
5.5. öz ixtisası üzrə qüvvədə olan normativ hüquqi və təlimat-metodik sənədləri;
5.6. tibbi sənədlərin rəsmiləşdirilməsi qaydasını;
5.7. əmək qabiliyyətinin müvəqqəti itirilməsinin ekspertizasını və tibbi-sosial
ekspertizanın aparılması qaydasını;
Page 90
90
5.8. dispanserizasiyanın əsaslarını, prinsip və metodlarını;
5.9. tibbi sığorta şəraitində səhiyyə müəssisəsinin və tibb işçilərinin
fəaliyyətinin təşkilati-iqtisadi əsaslarını;
5.10. həkimlərin etik davranış qaydalarının, tibbi etika və deontologiyanın
əsaslarını;
5.11. insan bədəninin üzv və sistemlərinin funksional vəziyyətinin klinik və
laborator diaqnostikasının ümumi prinsip və əsas metodlarını;
5.12. t əxirəsalınmaz tibbi yardım göstərilməsi qaydalarını;
5.13. sanitar-maarifləndirmənin əsaslarını;
5.14. daxili əmək intizamı qaydalarını; əməyin mühafizəsi, təhlükəsizlik
texnikası, istehsalat sanitariyası və yanğına qarşı mühafizə qayda və normalarını.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Həkim- qastroenteroloq tibbi praktikada tətbiqinə icazə verilmiş müasir
profilaktika, diaqnostika, müalicə və reabilitasiya metodlarından istifadə etməklə öz
ixtisası üzrə peşəkar səviyyədə tibbi yardım göstərir.
7. Müvafiq qaydalara və standartlara uyğun olaraq xəstənin aparılması
taktikasınını (anamnezin toplanması, klinik-laborator tədqiqatların, müayinə və
müalicənin aparılması) və diaqnozunu müəyyən edir.
8. Mövcüd qaydalara və standartlara uyğun olaraq zəruri müalicəni təyin
edir və nəzarət edir, zəruri diaqnostik, müalicə, reabilitasiya və profilaktik prosedur və
tədbirləri təşkil edir və ya müstəqil surətdə aparır.
9. Stasionarda xəstəyə gündəlik baxış keçirir. Pasiyentin vəziyyətindən asılı
olaraq müalicə planına dəyişiklik edir və əlavə müayinə metodlarının zəruriliyini
müəyyən edir.
10. Müalicə-profilaktika müəssisəsinin başqa bölmələrinin həkimlərinə öz
ixtisası üzrə məsləhət yardımı göstərir.
11. Ona tabe orta və kiçik tibb heyətinin işinə rəhbərlik edir, öz vəzifə
öhdəliklərinin yerinə yetirilməsində onlara kömək edir.
12. Diaqnostik və müalicə prosedurlarının aparılmasının, alət, aparat və
avadanlıqların istismarının, dərman preparatlarının səmərəli istifadəsinə, orta və kiçik
tibb heyəti tərəfindən təhlükəsizlik texnikası və əməyin mühafizəsi qaydalarına riayət
edilməsinə nəzarət edir.
13. Orta və kiçik tibb heyətinin ixtisasının artırılması üzrə məşğələlərin
aparılmasında iştirak edir.
14. Öz işini planlaşdırır və öz fəaliyyətinin göstəricilərini təhlil edir.
15. Tibbi və digər sənədlərin müəyyən edilmiş qaydalara uyğun olaraq
vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsini təmin edir.
16. Sanitar-maarifləndirmə işini aparır. Etik davranış qaydalarına riayət edir.
17. Əmək qabiliyyətinin müvəqqəti itirilməsinin ekspertizasının
aparılmasında iştirak edir və tibbi-sosial ekspertiza üçün zəruri sənədləri hazırlayır.
18. Müəssisə rəhbərliyinin əmr, sərəncam və tapşırıqlarını peşəkar səviyyədə
və vaxtında icra edir.
Page 91
91
19. Qanunvericiliklə müəyyən edilmiş müddətdə işlədiyi istiqamət üzrə
təkmilləşdirmə kurslarında iştirak edir, mütəmadi olaraq öz ixtisasını artırır.
20. Müəyyən olunmuş qaydada sertifikasiyadan keçir.
21. Daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına, sanitariya-epidemioloji rejimə riayət edir. Tibb müəssisəsinin
fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan təhlükəsizlik texnikası, yanğına
qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan qaldırılması üzrə, rəhbərliyin
vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ tədbirlər görür.
III. Hüquqlar
22. Həkim-qastrenteroloqun aşağıdakı hüquqları vardır:
22.1. klinik müşahidə və müayinə, anamnez toplanması və klinik-laborator
tədqiqatların məlumatlarına əsasən ixtisası üzrə müstəqil surətdə diaqnoz
müəyyənləşdirmək;
22.2. Müvafiq qaydalara və standartlara uyğun olaraq xəstənin aparılması
taktikasını müəyyən etmək;
22.3. pasiyentin kompleks müayinəsi üçün zəruri funksional və laborator
diaqnostika metodlarını təyin etmək;
22.4. diaqnostika və müalicənin icazə verilmiş metodlarından istifadə etməklə
diaqnostik, müalicə, reabilitasiya və profilaktika prosedurlarını aparmaq;
22.5. zərurət olduqda xəstələrin məsləhəti, müayinəsi və müalicəsi üçün
müəyyən edilmişqaydada başqa ixtisaslı həkimləri cəlb etmək;
22.6. müalicə-diaqnostika prosesinin təkmilləşdirilməsi, özünün əmək
fəaliyyətinin təşkilinin və şərtlərinin yaxşılaşdırılması üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
22.7. öz səlahiyyətləri çərçivəsində orta və kiçik tibb heyətinin işinə nəzarət
etmək, sərəncamlar vermək və onlardan dəqiq icra tələb etmək, onların
həvəsləndirilməsi və tənbeh edilməsi üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
22.8. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
22.9. onun işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu elmi-praktik
konfranslarda və müşavirələrdə iştirak etmək;
22.10.müəyyən olunmuş qaydada ixtisas dərəcəsi almaq.
23. Həkim-qastroenteroloq Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə
uyğun olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
24. Həkim-qastroenteroloq aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır:
24.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
24.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların vaxtında və peşəkar səviyyədə yerinə yetirilməsinə;
24.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
Page 92
92
24.4. qüvvədə olan normativ hüquqi sənədlərdə nəzərdə tutulmuş tibbi və digər
xidməti sənədlərin vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsinə;
24.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
24.6. ona tabe işçilərin nizam-intizam qaydalarına və vəzifə öhdəliklərinin
yerinə yetirilməsinə;
24.7. tibb müəssisəsinin fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə.
25. Həkim-qastroenteroloq əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-
hüquqi aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq
dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb
edilə bilər.
Page 93
93
Həkim-laborantın nümunəvi vəzifə
T Ə L İ M A T I
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı həkim-laborantın vəzifə öhdəliklərini, hüquq və
məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Həkim-laborant vəzifəsinə baza ali tibb təhsili olan şəxs təyin edilir.
Elmi-tədqiqat institutlarının klinikalarında, respublika mərkəzlərində
(xəstəxanalarda), klinik xəstəxanalarda ali tibb təhsili olan və qanunvericiliklə
müəyyən edilmiş qaydada “laboratoriya işi” ixtisası üzrə peşə hazırlığı keçmiş,
ixtisası üzrə ən azı 2 il əmək stajına malik şəxs təyin edilir.
3. Həkim-laborant Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan
qanunvericiliyinə uyğun olaraq tibb müəssisə rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və
vəzifədən azad edilir.
4. Həkim-laborant bilavasitə laboratoriyanın müdirinə olmaqla, tibb
müəssisəsinin rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Həkim-laborant aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını, Azərbaycan
Respublikasının səhiyyə haqqında qanunvericiliyinin əsaslarını; səhiyyə
müəssisələrinin fəaliyyətini tənzimləyən normativ hüquqi aktları;
5.2. xəstəxana və ambulator-poliklinik müəssisələrində, təcili və
təxirəsalınmaz hallarda əhaliyə müalicə-profilaktika və dərman yardımının təşkilinin
əsaslarını;
5.3. öz ixtisası üzrə profilaktika, diaqnostika, müalicə və reabilitasiyanın
müasir metodlarını;
5.4. laboratoriya işi xidmətinin təşkili, strukturu, ştatları və təchiz edilməsi ilə
bağlı məsələləri;
5.5. öz ixtisası üzrə qüvvədə olan normativ hüquqi və təlimat-metodik
sənədləri;
5.6. tibbi sənədlərin rəsmiləşdirilməsi qaydasını;
5.7. əmək qabiliyyətinin müvəqqəti itirilməsinin ekspertizasını və tibbi-sosial
ekspertizanın aparılması qaydasını;
5.8. dispanserizasiyanın əsaslarını, prinsip və metodlarını;
5.9. tibbi sığorta şəraitində səhiyyə müəssisəsinin və tibb işçilərinin
fəaliyyətinin təşkilati-iqtisadi əsaslarını;
Page 94
94
5.10. həkimlərin etik davranış qaydalarının, tibbi etika və deontologiyanın
əsaslarını;
5.11. insan bədəninin üzv və sistemlərinin funksional vəziyyətinin klinik və
laborator diaqnostikasının ümumi prinsip və əsas metodlarını;
5.12. təxirəsalınmaz tibbi yardım göstərilməsi qaydalarını;
5.13. sanitar-maarifləndirmənin əsaslarını;
5.14. daxili əmək intizamı qaydalarını; əməyin mühafizəsi, təhlükəsizlik
texnikası, istehsalat sanitariyası və yanğına qarşı mühafizə qayda və normalarını.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Həkim-laborant ona həvalə edilmiş öhdəliklərə müvafiq olaraq
laboratoriya tədqiqatlarını aparır.
7. Analitik və diaqnostik cəhətdən etibarlı metodların istifadəsini təmin edir.
8. Tədqiqatların yeni metodlarının və avadanlıqların öyrənilməsi və
tətbiqində iştirak edir.
9. Digər ixtisaslı həkimlərə laboratoriya diaqnostikası məsələləri üzrə
məsləhətlər verir.
10. Müalicə-profilaktika müəssisəsinin müalicə bölmələrinin heyəti üçün
bioloji materialın götürülməsi və laboratoriyaya çatdırılması qaydaları üzrə tövsiyələr
tərtib edir.
11. Laboratoriya tədqiqatlarının nəticələrinin aydınlaşdırılmasında iştirak
edir.
12. Tədqiqatların keyfiyyətinə laboratoriyadaxili və laboratoriyadan kənar
nəzarətin aparılması üzrə tədbirləri həyata keçirir.
13. Öz işinin və ona tabe orta tibb təhsilli mütəxəssislərin işlərinin təhlilini
aparır, onları iş yerində cihaz və reaktivlərlə təhlükəsiz davranma qaydaları barədə
təlimatlandırır.
14. Öz işi barədə aylıq hesabatları hazırlayır, laboratoriyanın illik hesabatının
tərtibində iştirak edir.
15. İxtisaslarının artırılması məqsədi ilə həkimlər və orta tibb təhsilli
mütəxəssislər üçün onların öz ixtisasları üzrə məşğələlər aparır.
16. Orta və kiçik tibb heyəti tərəfindən təhlükəsizlik texnikası qaydalarının və
sanitar-epidemioloji rejimin yerinə yetirilməsinə nəzarət edir.
17. Ona tabe orta və kiçik tibb heyətinin işinə rəhbərlik edir, öz vəzifə
öhdəliklərinin yerinə yetirilməsində onlara kömək edir.
18. Alət, aparat və avadanlıqların istismarının, dərman preparatlarının
səmərəli istifadəsinə, orta və kiçik tibb heyəti tərəfindən təhlükəsizlik texnikası və
əməyin mühafizəsi qaydalarına riayət edilməsinə nəzarət edir.
19. Öz işini planlaşdırır və öz fəaliyyətinin göstəricilərini təhlil edir. Tibbi və
digər sənədlərin, o cümlədən laboratoriya tədqiqatları üzrə sənədlərin müəyyən
edilmiş qaydalara uyğun olaraq vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsini təmin edir.
20. Sanitar-maarifləndirmə işini aparır. Həkim etikasının qayda və
prinsiplərinə riayət edir.
Page 95
95
21. Müəssisə rəhbərliyinin əmr, sərəncam və tapşırıqlarını, eləcə də öz
peşəkar fəaliyyəti üzrə normativ hüquqi aktları peşəkar səviyyədə və vaxtında icra
edir.
22. Qanunvericiliklə müəyyən edilmiş müddətdə işlədiyi istiqamət üzrə
təkmilləşdirmə kurslarında iştirak edir, mütəmadi olaraq öz ixtisasını artırır.
23. Müəyyən olunmuş qaydada sertifikasiyadan keçir.
24. Daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına, sanitariya-epidemioloji rejimə riayət edir.
25. Tibb müəssisəsinin fəaliyyətinə, işçilərinə və müştərilərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər görür.
III. Hüquqlar
26. Həkim-laborant aşağıdakı hüquqları vardır:
26.1. müstəqil surətdə laboratoriya tədqiqatları aparmaq və onların nəticələrini
aydınlaşdırmaq;
26.2. laboratoriya tədqiqatları aparılması prosesinin təkmilləşdirilməsi, o
cümlədən özünün əmək fəaliyyətinin təşkilinin və şərtlərinin yaxşılaşdırılması üzrə
rəhbərliyə təkliflər vermək;
26.3. öz səlahiyyətləri çərçivəsində orta və kiçik tibb heyətinin işinə nəzarət
etmək, onların həvəsləndirilmə və tənbeh edilmə üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
26.4. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
26.5. onun işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu elmi-praktik
konfranslarda və müşavirələrdə iştirak etmək;
26.6. laboratoriya əməkdaşlarının rəhbərliyi altında elmi iş aparmaq;
26.7. müəyyən olunmuş qaydada ixtisas dərəcəsi almaq.
27. Həkim-laborant Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun
olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
28. Həkim-laborant aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır:
28.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
28.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların tələblərinin vaxtında və peşəkar səviyyədə yerinə yetirilməsinə;
28.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
28.4. qiymətli laboratoriya avadanlıqlarının mükəmməl istifadəsinə, elektrik
enerjisi, su və reaktivlərə qənaət edilməsinə, laboratoriya avadanlıqlarının və
otaqlarının qorunub saxlanılmasına;
Page 96
96
28.5 qüvvədə olan normativ hüquqi sənədlərdə nəzərdə tutulmuş tibbi və digər
xidməti sənədlərin vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsinə;
28.6. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
28.7. ona tabe işçilərin nizam-intizam qaydalarına və vəzifə öhdəliklərinin
yerinə yetirilməsinə;
28.8. tibb müəssisəsinin fəaliyyətinə, işçilərin və müştərilərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə;
29. Həkim-laborant əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi
aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq
dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb
edilə bilər.
Page 97
97
Həkim mama-ginekoloqun nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
I. Ümumi müddəalar 1. Bu vəzifə təlimatı həkim mama-ginekoloqun vəzifə öhdəliklərini, hüquq
və məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Həkim mama-ginekoloq vəzifəsinə ali tibb təhsili olan, qanunvericiliklə
müəyyən edilmiş qaydada müvafiq ixtisas üzrə peşə hazırlığı keçmiş şəxs təyin
edilir.
Elmi-tədqiqat institutlarının klinikalarında, respublika mərkəzlərində
(xəstəxanalarında), klinik xəstəxanalarda ali tibb təhsili olan və qanunvericiliklə
müəyyən edilmiş qaydada“mamalıq və ginekologiya” ixtisası üzrə peşə hazırlığı
keçmiş, ixtisası üzrə ən azı 3 il əmək stajına malik şəxs təyin edilir.
3. Həkim mama-ginekoloq Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan
qanunvericiliyinə uyğun olaraq tibb müəssisə rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin olunur
və vəzifədən azad edilir.
4. Həkim mama-ginekoloq bilavasitə şöbə müdirinə, onun olmadığı halda
isə tibb müəssisəsinin rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Həkim mama-ginekoloq aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını, Azərbaycan
Respublikasının səhiyyə haqqında qanunvericiliyinin əsaslarını, səhiyyə
müəssisələrinin fəaliyyətini tənzimləyən normativ hüquqi aktları;
5.2. öz ixtisası üzrə profilaktika, diaqnostika, müalicə və reabilitasiyanın
müasir metodlarını;
5.3. mama-ginekologiya xidmətinin təşkili, strukturu, ştatları və təchiz
edilməsi ilə bağlı məsələləri;
5.4. öz ixtisası üzrə qüvvədə olan normativ hüquqi və təlimat-metodik
sənədləri;
5.5. tibbi sənədlərin rəsmiləşdirilməsi qaydasını;
5.6. əmək qabiliyyətinin müvəqqəti itirilməsinin ekspertizasını və tibbi-sosial
ekspertizanın aparılması qaydasını;
5.7. dispanserizasiyanın əsaslarını, prinsip və metodlarını;
5.8. tibbi sığorta şəraitində səhiyyə müəssisəsinin və tibb işçilərinin
fəaliyyətinin təşkilati-iqtisadi əsaslarını;
5.9. həkimlərin etik davranış qaydalarını, tibbi etika və deontologiyanın
əsaslarını;
5.10. insan bədəninin üzv və sistemlərinin funksional vəziyyətinin klinik və
laborator diaqnostikasının ümumi prinsip və əsas metodlarını;
Page 98
98
5.11. təxirəsalınmaz tibbi yardım göstərilməsi qaydalarını;
5.12. sanitar-maarifləndirmənin əsaslarını;
5.13. daxili əmək intizamı qaydalarını; əməyin mühafizəsi, təhlükəsizlik
texnikası, istehsalat sanitariyası və yanğına qarşı mühafizə qayda və normalarını.
II. Vəzifə öhdəlikləri
Stasionar xidməti üzrə
6. Həkim mama-ginekoloq tibbi praktikada tətbiqinə icazə verilmiş müasir
profilaktika, diaqnostika, müalicə və reabilitasiya metodlarından istifadə etməklə öz
ixtisası üzrə peşəkar səviyyədə tibbi yardım göstərir.
7. Müvafiq qaydalara və standartlara uyğun olaraq xəstənin stasionar
şəraitində aparılması taktikasınını (anamnezin toplanması, klinik-laborator
tədqiqatların, müayinə və müalicənin aparılması) və diaqnozunu müəyyən edir,
fizioloji və patoloji doğuşları aparır.
8. Zərurət yarandığı halda təcili və təxirəsalınmaz mamalıq yardımı göstərir,
o cümlədən aidiyyəti üzrə cərrahi müdaxilələri həyata keçirir.
9. Stasionarda xəstəyə gündəlik baxış keçirir. Pasiyentin vəziyyətindən asılı
olaraq müalicə planına dəyişiklik edir və əlavə müayinə metodlarının zəruriliyini
müəyyən edir.
10. Müalicə-profilaktika müəssisəsinin başqa bölmələrinin həkimlərinə öz
ixtisası üzrə məsləhət verir.
11. Ginekoloji xəstəliklərin, hamiləlik və doğuşların, doğuşdansonrakı
dövrün fəsadlarının qarşısının alınması və azaldılması üzrə profilaktik tədbirlərin
keçirilməsində iştirak edir.
12. Ailə planlaşdırılması və reproduktiv sağlamlıq məsələləri üzrə işi təşkil
edir.
13. Orta və kiçik tibb personalının işinə rəhbərlik edir, öz vəzifə
öhdəliklərinin yerinə yetirilməsində onlara kömək edir.
14. Diaqnostik və müalicə prosedurlarının aparılmasının, alət, aparat və
avadanlıqların istismarının, reaktiv və dərman preparatlarının səmərəli istifadəsinin
düzgünlüyünə, orta və kiçik tibb heyəti tərəfindən təhlükəsizlik texnikası və əməyin
mühafizəsi qaydalarına riayət edilməsinə nəzarət edir.
15. Orta və kiçik tibb heyətinin ixtisasının artırılması üzrə məşğələlərin
aparılmasında iştirak edir.
16. Öz işini planlaşdırır və öz fəaliyyətinin göstəricilərini təhlil edir.
17. Tibbi və digər sənədlərin müəyyən edilmiş qaydalara uyğun olaraq
vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsini təmin edir.
18. Sanitar-maarifləndirmə işini aparır.
19. Etik davranış qaydalarına riayət edir.
20. Müəssisə rəhbərliyinin əmr, sərəncam və tapşırıqlarını, peşəkar
səviyyədə və vaxtında icra edir.
21. Qanunvericiliklə müəyyən edilmiş müddətdə işlədiyi istiqamət üzrə
təkmilləşdirmə kurslarında iştirak edir, mütəmadi olaraq öz ixtisasını artırır.
22. Müəyyən olunmuş qaydada sertifikasiyadan keçir.
Page 99
99
23. Daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına, sanitariya-epidemioloji rejimə riayət edir. Tibb müəssisəsinin
fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan təhlükəsizlik texnikası, yanğına
qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan qaldırılması üzrə, rəhbərliyin
vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ tədbirlər görür.
Ambulator-poliklinika xidməti üzrə
24. Həkim mama-ginekoloq tibbi praktikada tətbiqinə icazə verilmiş müasir
profilaktika, diaqnostika, müalicə və reabilitasiya metodlarından istifadə etməklə öz
ixtisası üzrə peşəkar səviyyədə ambulator tibbi yardım göstərir.
25. Müəyyən edilmiş qaydalara və standartlara uyğun olaraq xəstənin
ambulator aparılması taktikasını və müayinə planını hazırlayır. Anamnezə, klinik
müşahidə və müayinəyə, həmçinin klinik-laborator tədqiqatların nəticələrinə əsasən
diaqnozu müəyyənlişdirir.
26. Müəyyən edilmiş qaydalara və standartlara uyğun olaraq zəruri müalicəni
təyin edir və nəzarət edir, diaqnostik, müalicə, reabilitasiya və profilaktik prosedur və
tədbirləri təşkil edir və ya müstəqil surətdə aparır.
27. Hamilələrə antenatal xidməti göstərir, onların vaxtlı-vaxtında patronaj
olunmasına nəzarət edir. Zərurət yarandığı hallarda patronajı özü həyata keçirir.
28. Müəyyən olunmuş hestasiya müddətində hamilələrə dəyişmə vərəqəsi və
hamiləlik və doğum zamanı əmək qabiliyyətinin müvəqqəti itirilməsi zamanı hamilə
qadınlara əmək qabiliyyəti olmamaq vərəqəsi verir.
29. Ginekoloji xəstəliklərin, hamiləlik və doğuşların, doğuşdansonrakı
dövrün fəsadlarının qarşısının alınması və azaldılması üzrə profilaktik tədbirlərin
keçirilməsində iştirak edir.
30. Hamilələri aşkar edir (hamiləliyin 12 həftəsinədək) və onların dispanser
müşahidəsini təşkil edir.
31. Hamilələrin doğuşa fiziki və psixoprofilaktik hazırlığı üzrə məşğələləri və
onların “analar məktəbi”ndə təlimləndirilməsini keçirir, döşlə əmizdirmənin üstünlüyü
barədə məlumat verir. Pəhriz qidalanması üzrə məsləhətlər verir.
32. Doğum evlərinin və xəstəliyin profili üzrə başqa müalicə-profilaktika
müəssisələrinin patologiya şöbələrində hospitallaşdırılmaya ehtiyacı olan hamilələri
aşkar edir.
33. Müasir müalicə metodlarından istifadə etməklə ginekoloji xəstəliklərin
erkən aşkarlanması və müalicəsi məqsədi ilə qadınların profilaktik ginekoloji
baxışının təşkili və aparılmasını həyata keçirir.
34. Ginekoloji xəstələrin vaxtında dispanser qeydiyyatına götürülməsini və
dinamik müşahidəsini, onların sanator-kurort müalicəsi, eləcə də başqa müasir
müayinə və müalicə vasitə və metodlarından istifadə etməklə, müalicə-sağlamlaşdırıcı
tədbirlər kompleksinin və dispanserləşdirilməsinin səmərəliliyinin təhlilinin
aparılmasını həyata keçirir.
35. Stasionar müalicəyə ehtiyacı olan ginekoloji xəstələri aşkar edir.
36. Ailə planlaması və reproduktiv sağlamlıq məsələləri üzrə işi təşkil edir.
37. Orta və kiçik tibb personalının işinə rəhbərlik edir, öz vəzifə
öhdəliklərinin yerinə yetirilməsində onlara kömək edir.
Page 100
100
38. Diaqnostik və müalicə prosedurlarının aparılmasının, alət, aparat və
avadanlıqların istismarının, dərman preparatlarının səmərəli istifadəsinə, orta və kiçik
tibb heyəti tərəfindən təhlükəsizlik texnikası və əməyin mühafizəsi qaydalarına riayət
edilməsinə nəzarət edir.
39. Orta və kiçik tibb heyətinin ixtisasının artırılması üzrə məşğələlərin
aparılmasında iştirak edir.
40. Öz işini planlaşdırır və öz fəaliyyətinin göstəricilərini təhlil edir.
41. Tibbi və digər sənədlərin müəyyən edilmiş qaydalara uyğun olaraq
vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsini təmin edir.
42. Sanitar-maarifləndirmə işini aparır.
43. Etik davranış qaydalarına riayət edir.
44. Müəssisə rəhbərliyinin əmr, sərəncam və tapşırıqlarını, peşəkar
səviyyədə və vaxtında icra edir.
45. Qanunvericiliklə müəyyən edilmiş müddətdə işlədiyi istiqamət üzrə
təkmilləşdirmə kurslarında iştirak edir, mütəmadi olaraq öz ixtisasını artırır.
46. Müəyyən olunmuş qaydada sertifikasiyadan keçir.
47. Daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına, sanitariya-epidemioloji rejimə riayət edir. Tibb müəssisəsinin
fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan təhlükəsizlik texnikası, yanğına
qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan qaldırılması üzrə, rəhbərliyin
vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ tədbirlər görür.
II. Hüquqlar
48. Həkim mama-ginekoloqun aşağıdakı hüquqları vardır:
48.1. klinik müşahidə və müayinə, anamnez toplanması və klinik-laborator
tədqiqatların məlumatlarına əsasən ixtisası üzrə müstəqil surətdə diaqnoz
müəyyənləşdirmək;
48.2. müəyyən edilmiş qaydalara və standartlara uyğun olaraq xəstənin
aparılması taktikasını müəyyən etmək;
48.3. pasiyentin kompleks müayinəsi üçün zəruri funksional və laborator
diaqnostika metodlarını təyin etmək;
48.4. diaqnostika və müalicənin icazə verilmiş metodlarından istifadə etməklə
diaqnostik, müalicə, reabilitasiya və profilaktika prosedurlarını aparmaq;
48.5. zərurət olduqda xəstələrin məsləhəti, müayinəsi və müalicəsi üçün
müəyyən edilmiş qaydada başqa ixtisaslı həkimləri cəlb etmək;
48.6. müalicə-diaqnostika prosesinin təkmilləşdirilməsi, özünün əmək
fəaliyyətinin təşkilinin və şərtlərinin yaxşılaşdırılması üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
48.7. öz səlahiyyətləri çərçivəsində orta və kiçik tibb heyətinin işinə nəzarət
etmək, tabelikdə olanların həvəsləndirilməsi və tənbeh edilməsi üzrə rəhbərliyə
təkliflər vermək;
48.8. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
48.9. onun işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu elmi-praktik
konfranslarda və müşavirələrdə iştirak etmək;
Page 101
101
48.10. müəyyən olunmuş qaydada ixtisas dərəcəsi almaq.
49. Həkim mama-ginekoloq Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə
uyğun olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
50. Həkim mama-ginekoloq aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır:
50.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
50.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların vaxtında və peşəkar səviyyədə yerinə yetirilməsinə;
50.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
50.4. qüvvədə olan normativ hüquqi sənədlərdə nəzərdə tutulmuş tibbi və digər
xidməti sənədlərin vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsinə;
50.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
50.6. tibb müəssisəsinin fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə.
51. Həkim mama-ginekoloq əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-
hüquqi aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq
dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb
edilə bilər.
Page 102
102
Həkim-metodistin nümunəvi vəzifə
T Ə L İ M A T I
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı həkim-metodistin vəzifə öhdəliklərini, hüquq və
məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Həkim-metodist vəzifəsinə baza ali tibb təhsili olan şəxs təyin edilir.
Elmi-tədqiqat institutlarının klinikalarında, respublika mərkəzlərində
(xəstəxanalarda), klinik xəstəxanalarda ali tibb təhsili olan və qanunvericiliklə
müəyyən edilmiş qaydada “sosial gigiyena və səhiyyənin təşkili” ixtisası üzrə peşə
hazırlığı keçmiş, ixtisası üzrə ən azı 3 il əmək stajına malik şəxs təyin edilir.
3. Həkim-metodist Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan
qanunvericiliyinə uyğun olaraq tibb müəssisəsi rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və
vəzifədən azad edilir.
4. Həkim-metodist bilavasitə şöbə müdirinə, onun olmadığı halda isə tibb
müəssisəsinin rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Həkim-metodist aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını, Azərbaycan
Respublikasının səhiyyə haqqında qanunvericiliyinin əsaslarını;
5.2. səhiyyənin və ictimai səhiyyənin təşkilinin əsaslarını;
5.3. səhiyyənin idarə edilməsinin əsaslarını, səhiyyənin planlaşdırılması və
iqtisadiyyatının əsaslarını;
5.4. səhiyyənin statistikasının nəzəriyyə və metodlarını, əhalinin sağlamlığının
və tibb müəssisələrinin fəaliyyətinin statistikasını; beynəlxalq statistika məsələlərini;
5.5. daxili əmək intizamı qaydalarını, əməyin mühafizəsi və yanğın
təhlükəsizliyi qaydalarını.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Həkim-metodist əhalinin sağlamlıq göstəricilərini və tibb təşkilatının,
bölmələrinin fəaliyyətinin göstəricilərini hesablayır.
7. Bölgə səhiyyəsinin, bölgənin sosial-iqtisadi inkişaf planına daxil edilmək
üçün tibb müəssisəsinininkişaf planının layihəsini tərtib edir.
8. Bölgənin konkret vəziyyətinin təhlili əsasında əhaliyə tibbi xidmətin
müxtəlif növlərinin inkişafını planlaşdırırvə tibb təşkilatlarında təşkilatlarda əməyin
elmi təşkilinin elementlərinin qabaqcıl təcrübəsinin tətbiqi üzrə işi təşkil edir.
9. Planlaşdırılmış tədbirlərin icrasına nəzarət sistemini təşkil edir.
10. Tibb müəssisəsininişçilərinə təşkilati-metodik iş məsələləri üzrə təlimat
keçir.
11. Təcrübə mübadiləsi üzrə məşğələ, seminar, müşavirə və konfranslar təşkil
edir.
Page 103
103
12. Bölgədə, tibb təşkilatlarında planlaşdırılmış tədbirlərin yerinə
yetirilməsinə nəzarəti həyata keçirir.
13. Qanunvericiliklə müəyyən edilmiş müddətdə işlədiyi istiqamət üzrə
təkmilləşdirmə kurslarında iştirak edir, mütəmadi olaraq öz ixtisasını artırır.
14. Müəyyən olunmuş qaydada sertifikasiyadan keçir.
III. Hüquqlar
15. Həkim-metodistin ağağıdakı hüquqları vardır:
15.1. təşkilati-metodik işin və müalicə-diaqnostika prosesinin
təkmilləşdirilməsi, o cümlədən özünün əmək fəaliyyətinin təşkilinin və şərtlərinin
yaxşılaşdırılması üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
15.2. öz səlahiyyətləri çərçivəsində orta və kiçik tibb heyətinin işinə nəzarət
etmək, sərəncamlar vermək və onların rəhbərliyə həvəsləndirmək və tənbeh etmək
üzrə təkliflər vermək;
15.3. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
15.4. onun işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu elmi-praktik
konfranslarda və müşavirələrdə iştirak etmək;
15.5. müəyyən olunmuş qaydada ixtisas dərəcəsi almaq.
16. Həkim-metodist Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun
olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
17. Həkim-metodist aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır:
17.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
17.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların vaxtında və peşəkar səviyyədə yerinə yetirilməsinə;
17.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
17.4. qüvvədə olan normativ hüquqi sənədlərdə nəzərdə tutulmuş tibbi və digər
xidməti sənədlərin vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsinə;
17.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
17.6. ona tabe işçilərin nizam-intizam qaydalarına və vəzifə öhdəliklərinin
yerinə yetirilməsinə;
17.7. tibb müəssisəsinin fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə;
18. Həkim-metodist əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi
aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq
Page 104
104
dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb
edilə bilər.
Həkim-mikrobioloqun nümunəvi vəzifə
Page 105
105
T Ə L İ M A T I
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı həkim-mikrobioloqun vəzifə öhdəliklərini, hüquq və
məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Həkim-mikrobioloq vəzifəsinə baza ali tibb təhsili olan şəxs təyin edilir.
Elmi-tədqiqat institutlarının klinikalarında, respublika mərkəzlərində
(xəstəxanalarda), klinik xəstəxanalarda ali tibb təhsili olan və qanunvericiliklə
müəyyən edilmiş qaydada “mikrobiologiya” ixtisası üzrə peşə hazırlığı keçmiş,
ixtisası üzrə ən azı 2 il əmək stajına malik şəxs təyin edilir.
3. Həkim-mikrobioloq Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan
qanunvericiliyinə uyğun olaraq tibb müəssisə rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin olunur
və vəzifədən azad edilir.
4. Həkim-mikrobioloq bilavasitə şöbə müdirinin tabeliyində fəaliyyət
göstərməklə tibb müəssisəsinin rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Həkim-mikrobioloq aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını, Əmək Məcəlləsini,
Azərbaycan Respublikasının səhiyyə haqqında qanunvericiliyinin əsaslarını, səhiyyə
müəssisələrinin fəaliyyətini tənzimləyən normativ hüquqi aktları və təlimat-metodik
sənədləri;
5.2.Sosial gigiyenanın əsaslarını və sanitariya-epidemioliji xidmətin təşkilini;
5.3. mikrobiologiyanın ümumi və xüsusi məsələlərini;
5.4. immunologiyanın problemlərini, immunitet mexanizmini, infeksiyaya dair
nəzəriyyəni;
5.5. tədqiqatın serologiya metodlarını;
5.6. infeksion xəstəliklərin epidemiologiyası və profilaktikasının əsas
məsələlərini;
5.7. bakterial infeksiyaların patogenez və klinikasının əsas məsələlərini;
5.8. dispanserləşdirmənin nəzəri əsaslarını, prinsip və metodlarını;
5.9. tibbi etika və deontologiyanın əsaslarını;
5.10. yoluxucu xəstəliklərin kompleks müalicəsinin gedişinin xüsusiyyətlərini,
prinsiplərini;
5.11. mikrobioloji diaqnostikanın müasir üsullarını, mikrobioloji laboratoriyanın
təşkili, strukturu və ştatlarını, laboratoriyanın təchizatını, mikrobiologiya üzrə
normativ-hüquqi və təlimat-metodik sənədləri;
5.12. tibbi sənədlərin tərtibatını;
5.13. mikrobioloji laboratoriyanın fəaliyyətinin planlaşdırılmasını və
hesabatının tərtibatını, laboratoriyanın fəaliyyətinə nəzarət qaydalarını və üsullarını;
5.14. Kompyuterlə və digər müasir informasiya texnologiyaları vasitələri ilə
işləməyi;
5.15. standartlaşdırma və metrologiyanın əsaslarını;
Page 106
106
5.16. daxili əmək intizamı qaydalarını, əməyin mühafizəsi, biotəhlükəsizlik
qaydalarının, yanğına qarşı mühafizə qayda və normalarını, mülki müdafiə işlərinin
təşkili və aparılması məsələlərini bilməlidir.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Həkim-mikrobioloq ona həvalə edilmiş vəzifə öhdəliklərinə uyğun olaraq
mikrobioloji tədqiqatları aparır.
7. Mikrobioloji tədqiqatların analitik və diaqnostik cəhətdən etibarlı
metodlarından istifadəni təmin edir.
8. Mikrobioloji tədqiqatların yeni metodlarının və laboratoriya avadanlıqlarının
istifadə edilməsi və tətbiqində iştirak edir.
9. Başqa ixtisaslı həkimlərə mikrobiologiya məsələləri üzrə məsləhətlər verir.
10. Tibb müəssisəsinin müalicə bölmələrinin heyəti üçün bioloji materialların
götürülməsi və mikrobioloji laboratoriyaya çatdırılması qaydaları üzrə tövsiyələr tərtib
edir, mikrobioloji tədqiqatların nəticələrinin aydınlaşdırılmasında iştirak edir.
11. Mikrobioloji laborator tədqiqatlarının keyfiyyətinə laboratoriyadaxili və
kənar nəzarət üzrə tədbirləri həyata keçirir.
12. Öz işinin və tabeliyində olan orta tibb təhsilli mütəxəssislərin işinin təhlilini
aparır.
13. Öz işi barədə hesabatı hazırlayır, mikrobioloji laboratoriyanın illik
hesabatının tərtib edilməsində iştirak edir.
14. İxtisaslarının artırılması məqsədi ilə orta tibb təhsilli mütəxəssislər üçün öz
ixtisası üzrə məşğələlər keçirir.
15. Ona tabe orta və kiçik tibb heyətinin işinə rəhbərlik edir, onların öz vəzifə
öhdəliklərinə və epidemiya əleyhinə rejimə riayət etməsini təmin edir.
16. Diaqnostik prosedurlarının aparılmasının, alət, aparat və avadanlıqların
istismarının, reaktiv və dərman preparatlarının səmərəli istifadəsinin düzgünlüyünə,
orta və kiçik tibb heyəti tərəfindən təhlükəsizlik texnikası və əməyin mühafizəsi
qaydalarına riayət edilməsinə nəzarət edir.
17. Öz işini planlaşdırır və iş fəaliyyətinin göstəricilərini təhlil edir.
18. Tibbi və digər sənədlərin müəyyən edilmiş qaydalara uyğun olaraq vaxtında
və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsini təmin edir.
19. Həkim etikasının qayda və prinsiplərinə riayət edir.
20. Müəssisə rəhbərliyinin əmr, sərəncam və tapşırıqlarını, eləcə də öz peşə
fəaliyyəti üzrə normativ hüquqi aktları peşəkar səviyyədə və vaxtında icra edir.
21. Daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası qaydalarına,
sanitariya-epidemioloji rejimə riayət edir.
22. Mülki-müdafiə işlərinin təşkilində və həyata keçirilməsində iştirak edir.
23. Mütəmadi olaraq öz ixtisasını artırır.
III. Hüquqları
24. Həkim-mikrobioloqun aşağıdakı hüquqları vardır:
Page 107
107
24.1. müstəqil şəkildə mikrobioloji təhlillər aparmaq və onların nəticələrini
aydınlaşdırmaq;
24.2. diaqnostika prosesinin təkmilləşdirilməsi, özünün əmək fəaliyyətinin
təşkilinin və şəraitinin yaxşılaşdırılması üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
24.3. öz səlahiyyətləri çərçivəsində orta və kiçik tibb heyətinin işinə nəzarət
etmək, sərəncamlar vermək və onlardan dəqiq icra tələb etmək, tabelikdə olanların
həvəsləndirilməsi və tənbeh edilməsi üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
24.4. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
24.5. onun işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu elmi-praktik
konfranslarda və müşavirələrdə iştirak etmək;
24.6. qanunvericiliklə müəyyən edilmiş müddətdə işlədiyi sahə üzrə
təkmilləşdirmə kurslarında iştirak etmək;
24.7. müəyyən olunmuş qaydada sertifikasiyadan keçmək;
24.8. müəyyən olunmuş qaydada ixtisas kateqoriyası almaq məqsədilə
attestasiyadan keçmək.
25. Həkim-mikrobioloq Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun
olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
III. Məsuliyyəti
26. Həkim-mikrobioloq aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır:
26.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
26.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların vaxtında və peşəkar səviyyədə yerinə yetirilməsinə;
26.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və biotəhlükəsizlik qaydalarına riayət
edilməsinə;
26.4. qüvvədə olan normativ hüquqi sənədlərdə nəzərdə tutulmuş tibbi və digər
xidməti sənədlərin vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsinə;
26.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
26.6. ona tabe işçilərin icra intizamına və vəzifə öhdəliklərinin yerinə
yetirilməsinə;
26.7. tibb müəssisəsinin fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə görə məsuliyyət daşıyır.
27. Həkim-mikrobioloq əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi
aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, hərəkətin ağırlıq
dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb
edilə bilər.
Page 108
108
Həkim-narkoloqun nümunəvi vəzifə
T Ə L İ M A T I
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı həkim-narkoloqun vəzifə öhdəliklərini, hüquq və
məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Həkim-narkoloq vəzifəsinə baza ali tibb təhsili olan şəxs təyin edilir.
Elmi-tədqiqat institutlarının klinikalarında, respublika mərkəzlərində
(xəstəxanalarda), klinik xəstəxanalarda ali tibb təhsili olan və qanunvericiliklə
müəyyən edilmiş qaydada “narkologiya” ixtisası üzrə peşə hazırlığı keçmiş, ixtisası
üzrə ən azı 2 il əmək stajına malik şəxs təyin edilir.
3. Həkim-narkoloq Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan
qanunvericiliyinə uyğun olaraq tibb müəssisə rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və
vəzifədən azad edilir.
4. Həkim-narkoloq bilavasitə şöbə müdirinə, onun olmadığı halda isə tibb
müəssisəsinin rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Həkim-narkoloq aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını, Azərbaycan
Respublikasının səhiyyə haqqında qanunvericiliyinin əsaslarını; səhiyyə
müəssisələrinin fəaliyyətini tənzimləyən normativ hüquqi aktları;
5.2. xəstəxana və ambulator-poliklinik müəssisələrində, təcili və
təxirəsalınmaz hallarda əhaliyə müalicə-profilaktika və dərman yardımının təşkilinin
əsaslarını;
5.3. öz ixtisası üzrə profilaktika, diaqnostika, müalicə və reabilitasiyanın
müasir metodlarını;
5.4. narkologiya xidmətinin təşkili, strukturu, ştatları və təchiz edilməsi ilə
bağlı məsələləri;
5.5. öz ixtisası üzrə qüvvədə olan normativ hüquqi və təlimat-metodik
sənədləri;
5.6. tibbi sənədlərin rəsmiləşdirilməsi qaydasını;
5.7. əmək qabiliyyətinin müvəqqəti itirilməsinin ekspertizasını və tibbi-sosial
ekspertizanın aparılması qaydasını;
5.8. dispanserizasiyanın əsaslarını, prinsip və metodlarını;
5.9. tibbi sığorta şəraitində səhiyyə müəssisəsinin və tibb işçilərinin
fəaliyyətinin təşkilati-iqtisadi əsaslarını;
5.9. həkimlərin etik davranış qaydalarının, tibbi etika və deontologiyanın
əsaslarını;
5.10. insan bədəninin üzv və sistemlərinin funksional vəziyyətinin klinik və
laborator diaqnostikasının ümumi prinsip və əsas metodlarını;
5.11. təxirəsalınmaz tibbi yardım göstərilməsi qaydalarını;
5.12. sanitar-maarifləndirmənin əsaslarını;
5.14. daxili əmək intizamı qaydalarını; əməyin mühafizəsi, təhlükəsizlik
texnikası, istehsalat sanitariyası və yanğına qarşı mühafizə qayda və normalarını.
Page 109
109
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Həkim- narkoloq tibbi praktikada tətbiqinə icazə verilmiş müasir
profilaktika, diaqnostika, müalicə və reabilitasiya metodlarından istifadə etməklə öz
ixtisası üzrə peşəkar səviyyədə tibbi yardım göstərir.
7. Müvafiq qaydalara və standartlara uyğun olaraq xəstənin aparılması
taktikasınını (anamnezin toplanması, klinik-laborator tədqiqatların, müayinə və
müalicənin aparılması) və diaqnozunu müəyyən edir.
8. Mövcüd qaydalara və standartlara uyğun olaraq zəruri müalicəni təyin
edir və nəzarət edir, zəruri diaqnostik, müalicə, reabilitasiya və profilaktik prosedur və
tədbirləri təşkil edir və ya müstəqil surətdə aparır.
9. Stasionarda xəstəyə gündəlik baxış keçirir. Pasiyentin vəziyyətindən asılı
olaraq müalicə planına dəyişiklik edir və əlavə müayinə metodlarının zəruriliyini
müəyyən edir.
10. Müalicə-profilaktika müəssisəsinin başqa bölmələrinin həkimlərinə öz
ixtisası üzrə məsləhət yardımı göstərir.
11. Ona tabe orta və kiçik tibb heyətinin işinə rəhbərlik edir, öz vəzifə
öhdəliklərinin yerinə yetirilməsində onlara kömək edir.
12. Diaqnostik və müalicə prosedurlarının aparılmasının, alət, aparat və
avadanlıqların istismarının, dərman preparatlarının səmərəli istifadəsinə, orta və kiçik
tibb heyəti tərəfindən təhlükəsizlik texnikası və əməyin mühafizəsi qaydalarına riayət
edilməsinə nəzarət edir.
13. Orta və kiçik tibb heyətinin ixtisasının artırılması üzrə məşğələlərin
aparılmasında iştirak edir.
14. Öz işini planlaşdırır və öz fəaliyyətinin göstəricilərini təhlil edir.
15. Tibbi və digər sənədlərin müəyyən edilmiş qaydalara uyğun olaraq
vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsini təmin edir.
16. Sanitar-maarifləndirmə işini aparır. Etik davranış qaydalarına riayət edir.
17. Əmək qabiliyyətinin müvəqqəti itirilməsinin ekspertizasının
aparılmasında iştirak edir və tibbi-sosial ekspertiza üçün zəruri sənədləri hazırlayır.
18. Müəssisə rəhbərliyinin əmr, sərəncam və tapşırıqlarını peşəkar səviyyədə
və vaxtında icra edir.
19. Qanunvericiliklə müəyyən edilmiş müddətdə işlədiyi istiqamət üzrə
təkmilləşdirmə kurslarında iştirak edir, mütəmadi olaraq öz ixtisasını artırır.
20. Müəyyən olunmuş qaydada sertifikasiyadan keçir.
21. Daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına, sanitariya-epidemioloji rejimə riayət edir. Tibb müəssisəsinin
fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan təhlükəsizlik texnikası, yanğına
qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan qaldırılması üzrə, rəhbərliyin
vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ tədbirlər görür.
III. Hüquqlar
22. Həkim-narkoloqun aşağıdakı hüquqları vardır:
Page 110
110
22.1. klinik müşahidə və müayinə, anamnez toplanması və klinik-laborator
tədqiqatların məlumatlarına əsasən ixtisası üzrə müstəqil surətdə diaqnoz
müəyyənləşdirmək;
22.2. Müvafiq qaydalara və standartlara uyğun olaraq xəstənin aparılması
taktikasını müəyyən etmək;
22.3. pasiyentin kompleks müayinəsi üçün zəruri funksional və laborator
diaqnostika metodlarını təyin etmək;
22.4. diaqnostika və müalicənin icazə verilmiş metodlarından istifadə etməklə
diaqnostik, müalicə, reabilitasiya və profilaktika prosedurlarını aparmaq;
22.5. zərurət olduqda xəstələrin məsləhəti, müayinəsi və müalicəsi üçün
müəyyən edilmişqaydada başqa ixtisaslı həkimləri cəlb etmək;
22.6. müalicə-diaqnostika prosesinin təkmilləşdirilməsi, özünün əmək
fəaliyyətinin təşkilinin və şərtlərinin yaxşılaşdırılması üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
22.7. öz səlahiyyətləri çərçivəsində orta və kiçik tibb heyətinin işinə nəzarət
etmək, sərəncamlar vermək və onların həvəsləndirilmə və tənbeh edilmə üzrə
rəhbərliyə təkliflər vermək;
22.8. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
22.9. onun işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu elmi-praktik
konfranslarda və müşavirələrdə iştirak etmək;
22.10.müəyyən olunmuş qaydada ixtisas dərəcəsi almaq.
23. Həkim-narkoloq Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun
olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
24. Həkim-narkoloq aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır:
24.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
24.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların vaxtında və peşəkar səviyyədə yerinə yetirilməsinə;
24.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
24.4. qüvvədə olan normativ hüquqi sənədlərdə nəzərdə tutulmuş tibbi və digər
xidməti sənədlərin vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsinə;
24.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
24.6. ona tabe işçilərin nizam-intizam qaydalarına və vəzifə öhdəliklərinin
yerinə yetirilməsinə;
24.7. tibb müəssisəsinin fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə;
25. Həkim-narkoloq əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi
aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq
Page 111
111
dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb
edilə bilər.
Müalicə bədən tərbiyəsi üzrə həkimin nümunəvi vəzifə
T Ə L İ M A T I
I. Ümumi müddəalar
Page 112
112
1. Bu vəzifə təlimatı müalicə bədən tərbiyəsi üzrə həkimin vəzifə
öhdəliklərini, hüquq və məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Müalicə bədən tərbiyəsi üzrə həkim vəzifəsinə baza ali tibb təhsili olan
şəxs təyin edilir.
Elmi-tədqiqat institutlarının klinikalarında, respublika mərkəzlərində
(xəstəxanalarda), klinik xəstəxanalarda ali tibb təhsili olan və qanunvericiliklə
müəyyən edilmiş qaydada “fizioterapiya və tibbi bərpa” ixtisası üzrə peşə hazırlığı
keçmiş, ixtisası üzrə ən azı 3 il əmək stajına malik şəxs təyin edilir.
3. Müalicə bədən tərbiyəsi üzrə həkim Azərbaycan Respublikasının qüvvədə
olan qanunvericiliyinə uyğun olaraq tibb müəssisə rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin
və vəzifədən azad edilir.
4. Müalicə bədən tərbiyəsi üzrə həkim bilavasitə müalicə bədən tərbiyəsi
şöbəsinin müdirinə, onun olmadığı halda isə tibb müəssisəsinin rəhbərinə və ya onun
müavininə tabe olur.
5. Müalicə bədən tərbiyəsi üzrə həkim aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını, Azərbaycan
Respublikasının səhiyyə haqqında qanunvericiliyinin əsaslarını; səhiyyə
müəssisələrinin fəaliyyətini tənzimləyən normativ hüquqi aktları;
5.2. xəstəxana və ambulator-poliklinik müəssisələrində, təcili və
təxirəsalınmaz hallarda əhaliyə müalicə-profilaktika və dərman yardımının təşkilinin
əsaslarını;
5.3. öz ixtisası üzrə profilaktika, diaqnostika, müalicə və reabilitasiyanın
müasir metodlarını;
5.4. fizioterapiya və tibbi bərpa xidmətinin təşkili, strukturu, ştatları və təchiz
edilməsi ilə bağlı məsələləri;
5.5. öz ixtisası üzrə qüvvədə olan normativ hüquqi və təlimat-metodik
sənədləri;
5.6. tibbi sənədlərin rəsmiləşdirilməsi qaydasını;
5.7. əmək qabiliyyətinin müvəqqəti itirilməsinin ekspertizasını və tibbi-sosial
ekspertizanın aparılması qaydasını;
5.8. dispanserizasiyanın əsaslarını, prinsip və metodlarını;
5.9. tibbi sığorta şəraitində səhiyyə müəssisəsinin və tibb işçilərinin
fəaliyyətinin təşkilati-iqtisadi əsaslarını;
5.10. həkimlərin etik davranış qaydalarının, tibbi etika və deontologiyanın
əsaslarını;
5.11. insan bədəninin üzv və sistemlərinin funksional vəziyyətinin klinik və
laborator diaqnostikasının ümumi prinsip və əsas metodlarını;
5.12. təxirəsalınmaz tibbi yardım göstərilməsi qaydalarını;
5.13. sanitar-maarifləndirmənin əsaslarını;
5.14. daxili əmək intizamı qaydalarını; əməyin mühafizəsi, təhlükəsizlik
texnikası, istehsalat sanitariyası və yanğına qarşı mühafizə qayda və normalarını.
II. Vəzifə öhdəlikləri
Page 113
113
6. Müalicə bədən tərbiyəsi üzrə həkim müalicə bədən tərbiyəsi və
pasiyentlərlə prosedur üzrə məşğələlərin keçirilməsi üçün gimnastik kompleksləri
işləyib hazırlayır.
7. Müalicə bədən tərbiyəsi üzrə metodik işin vəziyyətini təhlil edir və onun
səmərəliliyinin yüksəldilməsi üzrə təkliflər işləyib hazırlayır.
8. Fiziki sağlamlığın bərpası və xəstə və əlillərin hərəkətverici fəallığında
pozuntuların korreksiyası üzrə müalicə bədən tərbiyəsinin müasir metodlarını öyrənir
və yayır.
9. Orta tibb heyətinin ixtisasının artırılması işində iştirak edir.
10. Orta tibb heyəti tərəfindən müalicə bədən tərbiyəsi üzrə məşğələlərin və
prosedurların yerinə yetirilməsinin keyfiyyətinə nəzarət edir.
11. Reabilitasiya metodikasının müəyyən edilməsi məqsədi ilə həkimlə birgə
xəstəyə baxışda iştirak edir, xüsusi hallarda məşğələlər aparır.
12. Xəstələr və onları qohumları arasında sağlamlığın möhkəmləndirilməsi və
xəstəliklərin profilaktikası, sağlam həyat tərzinin təbliği üzrə sanitar-maarifləndirmə
işini aparır.
13. Qanunvericiliklə müəyyən edilmiş müddətdə işlədiyi istiqamət üzrə
təkmilləşdirmə kurslarında iştirak edir, mütəmadi olaraq öz ixtisasını artırır.
14. Müəyyən olunmuş qaydada sertifikasiyadan keçir.
III. Hüquqlar
15. Müalicə bədən tərbiyəsi üzrə həkim aşağıdakı hüquqları vardır:
15.1. özünün əmək fəaliyyətinin təşkilinin və şərtlərinin təkmilləşdirilməsi üzrə
rəhbərliyə təkliflər vermək;
16.2. öz səlahiyyətləri çərçivəsində orta və kiçik tibb heyətinin işinə nəzarət
etmək, sərəncamlar vermək və onlardan dəqiq icra tələb etmək, həvəsləndirilmə və
tənbeh edilmə üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
15.3. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
15.4. onun işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu elmi-praktik
konfranslarda və müşavirələrdə iştirak etmək;
15.5. müəyyən olunmuş qaydada ixtisas dərəcəsi almaq.
16. Müalicə bədən tərbiyəsi üzrə həkim Azərbaycan Respublikasının Əmək
Məcəlləsinə uyğun olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
17. Müalicə bədən tərbiyəsi üzrə həkim aşağıdakılara görə məsuliyyət
daşıyır:
17.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
Page 114
114
17.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların vaxtında və peşəkar səviyyədə yerinə yetirilməsinə;
17.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
17.4. qüvvədə olan normativ hüquqi sənədlərdə nəzərdə tutulmuş tibbi və digər
xidməti sənədlərin vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsinə;
17.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
17.6. tibb müəssisəsinin fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə;
18. Müalicə bədən tərbiyəsi üzrə həkim əmək intizamının, qanunvericilik və
normativ-hüquqi aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən,
təqsirin ağırlıq dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət
məsuliyyətinə cəlb edilə bilər.
Həkim-neonatoloqun nümunəvi vəzifə
T Ə L İ M A T I
I. Ümumi müddəalar
Page 115
115
1. Bu vəzifə təlimatı həkim-neonatoloqun vəzifə öhdəliklərini, hüquq və
məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Həkim-neonatoloq vəzifəsinə ali tibb təhsili olan, qanunvericiliklə
müəyyən edilmiş qaydada müvafiq ixtisas üzrə peşə hazırlığı keçmiş şəxs təyin
edilir.
Elmi-tədqiqat institutlarının klinikalarında, respublika mərkəzlərində
(xəstəxanalarında), klinik xəstəxanalarda ali tibb təhsili olan və qanunvericiliklə
müəyyən edilmiş qaydada “pediatriya” ixtisası üzrə peşə hazırlığı keçmiş, ixtisası
üzrə ən azı 3 il əmək stajına malik şəxs təyin edilir.
3. Həkim-neonatoloq Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan
qanunvericiliyinə uyğun olaraq tibb müəssisə rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və
vəzifədən azad edilir.
4. Həkim-neonatoloq bilavasitə şöbə müdirinə, onun olmadığı halda isə tibb
müəssisəsinin rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Həkim-neonatoloq aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını, Azərbaycan
Respublikasının səhiyyə haqqında qanunvericiliyinin əsaslarını; səhiyyə
müəssisələrinin fəaliyyətini tənzimləyən normativ hüquqi aktları;
5.2. xəstəxana və ambulator-poliklinik müəssisələrində, təcili və
təxirəsalınmaz hallarda əhaliyə müalicə-profilaktika və dərman yardımının təşkilinin
əsaslarını;
5.3. öz ixtisası üzrə profilaktika, diaqnostika, müalicə və reabilitasiyanın
müasir metodlarını;
5.4. pediatriya xidmətinin təşkili, strukturu, ştatları və təchiz edilməsi ilə bağlı
məsələləri;
5.5. öz ixtisası üzrə qüvvədə olan normativ hüquqi və təlimat-metodik
sənədləri;
5.6. tibbi sənədlərin rəsmiləşdirilməsi qaydasını;
5.7. əmək qabiliyyətinin müvəqqəti itirilməsinin ekspertizasını və tibbi-sosial
ekspertizanın aparılması qaydasını;
5.8. dispanserizasiyanın əsaslarını, prinsip və metodlarını;
5.9. tibbi sığorta şəraitində səhiyyə müəssisəsinin və tibb işçilərinin
fəaliyyətinin təşkilati-iqtisadi əsaslarını;
5.10. həkimlərin etik davranış qaydalarının, tibbi etika və deontologiyanın
əsaslarını;
5.11. insan bədəninin üzv və sistemlərinin funksional vəziyyətinin klinik və
laborator diaqnostikasının ümumi prinsip və əsas metodlarını;
5.12. təxirəsalınmaz tibbi yardım göstərilməsi qaydalarını;
5.13. sanitar-maarifləndirmənin əsaslarını;
5.14. daxili əmək intizamı qaydalarını; əməyin mühafizəsi, təhlükəsizlik
texnikası, istehsalat sanitariyası və yanğına qarşı mühafizə qayda və normalarını.
II. Vəzifə öhdəlikləri
Page 116
116
6. Həkim- neonatoloq tibbi praktikada tətbiqinə icazə verilmiş müasir
profilaktika, diaqnostika, müalicə və reabilitasiya metodlarından istifadə etməklə öz
ixtisası üzrə peşəkar səviyyədə tibbi yardım göstərir.
7. Müvafiq qaydalara və standartlara uyğun olaraq xəstənin aparılması
taktikasınını (anamnezin toplanması, klinik-laborator tədqiqatların, müayinə və
müalicənin aparılması) və diaqnozunu müəyyən edir.
8. Mövcüd qaydalara və standartlara uyğun olaraq zəruri müalicəni təyin
edir və nəzarət edir, zəruri diaqnostik, müalicə, reabilitasiya və profilaktik prosedur və
tədbirləri təşkil edir və ya müstəqil surətdə aparır.
9. Stasionarda xəstəyə gündəlik baxış keçirir. Pasiyentin vəziyyətindən asılı
olaraq müalicə planına dəyişiklik edir və əlavə müayinə metodlarının zəruriliyini
müəyyən edir.
10. Müalicə-profilaktika müəssisəsinin başqa bölmələrinin həkimlərinə öz
ixtisası üzrə məsləhət yardımı göstərir.
11. Ona tabe orta və kiçik tibb heyətinin işinə rəhbərlik edir, öz vəzifə
öhdəliklərinin yerinə yetirilməsində onlara kömək edir.
12. Diaqnostik və müalicə prosedurlarının aparılmasının, alət, aparat və
avadanlıqların istismarının, dərman preparatlarının səmərəli istifadəsinə, orta və kiçik
tibb heyəti tərəfindən təhlükəsizlik texnikası və əməyin mühafizəsi qaydalarına riayət
edilməsinə nəzarət edir.
13. Orta və kiçik tibb heyətinin ixtisasının artırılması üzrə məşğələlərin
aparılmasında iştirak edir.
14. Öz işini planlaşdırır və öz fəaliyyətinin göstəricilərini təhlil edir.
15. Tibbi və digər sənədlərin müəyyən edilmiş qaydalara uyğun olaraq
vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsini təmin edir.
16. Sanitar-maarifləndirmə işini aparır. Etik davranış qaydalarına riayət edir.
17. Əmək qabiliyyətinin müvəqqəti itirilməsinin ekspertizasının
aparılmasında iştirak edir və tibbi-sosial ekspertiza üçün zəruri sənədləri hazırlayır.
18. Müəssisə rəhbərliyinin əmr, sərəncam və tapşırıqlarını peşəkar səviyyədə
və vaxtında icra edir.
19. Qanunvericiliklə müəyyən edilmiş müddətdə işlədiyi istiqamət üzrə
təkmilləşdirmə kurslarında iştirak edir, mütəmadi olaraq öz ixtisasını artırır.
20. Müəyyən olunmuş qaydada sertifikasiyadan keçir.
21. Daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına, sanitariya-epidemioloji rejimə riayət edir. Tibb müəssisəsinin
fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan təhlükəsizlik texnikası, yanğına
qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan qaldırılması üzrə, rəhbərliyin
vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ tədbirlər görür.
III. Hüquqlar
22. Həkim-neonatoloq aşağıdakı hüquqları vardır:
22.1. klinik müşahidə və müayinə, anamnez toplanması və klinik-laborator
tədqiqatların məlumatlarına əsasən ixtisası üzrə müstəqil surətdə diaqnoz
müəyyənləşdirmək;
Page 117
117
22.2. müəyyən edilmişqaydalara və standartlara uyğun olaraq xəstənin
aparılması taktikasını müəyyən etmək;
22.3. pasiyentin kompleks müayinəsi üçün zəruri funksional və laborator
diaqnostika metodlarını təyin etmək;
22.4. diaqnostika və müalicənin icazə verilmiş metodlarından istifadə etməklə
diaqnostik, müalicə, reabilitasiya və profilaktika prosedurlarını aparmaq;
22.5. zərurət olduqda xəstələrin məsləhəti, müayinəsi və müalicəsi üçün
müəyyən edilmişqaydada başqa ixtisaslı həkimləri cəlb etmək;
22.6. müalicə-diaqnostika prosesinin təkmilləşdirilməsi, özünün əmək
fəaliyyətinin təşkilinin və şərtlərinin yaxşılaşdırılması üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
22.7. öz səlahiyyətləri çərçivəsində orta və kiçik tibb heyətinin işinə nəzarət
etmək, sərəncamlar vermək və onların həvəsləndirilmə və tənbeh edilmə üzrə
rəhbərliyə təkliflər vermək;
22.8. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
22.9. onun işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu elmi-praktik
konfranslarda və müşavirələrdə iştirak etmək;
22.10. müəyyən olunmuş qaydada ixtisas dərəcəsi almaq.
23. Həkim-neonatoloq Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə
uyğun olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
24. Həkim-neonatoloq aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır::
24.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
24.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların vaxtında və peşəkar səviyyədə yerinə yetirilməsinə;
24.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
24.4. qüvvədə olan normativ hüquqi sənədlərdə nəzərdə tutulmuş tibbi və digər
xidməti sənədlərin vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsinə;
24.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
24.6. ona tabe işçilərin nizam-intizam qaydalarına və vəzifə öhdəliklərinin
yerinə yetirilməsinə;
24.7. tibb müəssisəsinin fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə;
25. Həkim-neonatoloq əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi
aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq
dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb
edilə bilər.
Page 118
118
Həkim-nefroloqun nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
I. Ümumi müddəalar
Page 119
119
1. Bu vəzifə təlimatı həkim-nefroloqun vəzifə öhdəliklərini, hüquq və
məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Həkim-nefroloq vəzifəsinə ali tibb təhsili olan, qanunvericiliklə müəyyən
edilmiş qaydada müvafiq ixtisas üzrə peşə hazırlığı keçmiş şəxs təyin edilir.
Elmi-tədqiqat institutlarının klinikalarında, respublika mərkəzlərində
(xəstəxanalarında), klinik xəstəxanalarda ali tibb təhsili olan və qanunvericiliklə
müəyyən edilmiş qaydada “nefrologiya” ixtisası üzrə peşə hazırlığı keçmiş, ixtisası
üzrə ən azı 3 il əmək stajına malik şəxs təyin edilir.
3. Həkim-nefroloq Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan
qanunvericiliyinə uyğun olaraq tibb müəssisə rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və
vəzifədən azad edilir.
4. Həkim-nefroloq bilavasitə şöbə müdirinə, onun olmadığı halda isə tibb
müəssisəsinin rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Həkim-nefroloq aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını, Azərbaycan
Respublikasının səhiyyə haqqında qanunvericiliyinin əsaslarını; səhiyyə
müəssisələrinin fəaliyyətini tənzimləyən normativ hüquqi aktları;
5.2. xəstəxana və ambulator-poliklinik müəssisələrində, təcili və
təxirəsalınmaz hallarda əhaliyə müalicə-profilaktika və dərman yardımının təşkilinin
əsaslarını;
5.3. öz ixtisası üzrə profilaktika, diaqnostika, müalicə və reabilitasiyanın
müasir metodlarını;
5.4. nefrologiya xidmətinin təşkili, strukturu, ştatları və təchiz edilməsi ilə
bağlı məsələləri;
5.5. öz ixtisası üzrə qüvvədə olan normativ hüquqi və təlimat-metodik
sənədləri;
5.6. tibbi sənədlərin rəsmiləşdirilməsi qaydasını;
5.7. əmək qabiliyyətinin müvəqqəti itirilməsinin ekspertizasını və tibbi-sosial
ekspertizanın aparılması qaydasını;
5.8. dispanserizasiyanın əsaslarını, prinsip və metodlarını;
5.9. tibbi sığorta şəraitində səhiyyə müəssisəsinin və tibb işçilərinin
fəaliyyətinin təşkilati-iqtisadi əsaslarını;
5.10. həkimlərin etik davranış qaydalarının, tibbi etika və deontologiyanın
əsaslarını;
5.11. insan bədəninin üzv və sistemlərinin funksional vəziyyətinin klinik və
laborator diaqnostikasının ümumi prinsip və əsas metodlarını;
5.12. təxirəsalınmaz tibbi yardım göstərilməsi qaydalarını;
5.13. sanitar-maarifləndirmənin əsaslarını;
5.14. daxili əmək intizamı qaydalarını; əməyin mühafizəsi, təhlükəsizlik
texnikası, istehsalat sanitariyası və yanğına qarşı mühafizə qayda və normalarını.
II. Vəzifə öhdəlikləri
Page 120
120
6. Həkim- nefroloq tibbi praktikada tətbiqinə icazə verilmiş müasir
profilaktika, diaqnostika, müalicə və reabilitasiya metodlarından istifadə etməklə öz
ixtisası üzrə peşəkar səviyyədə tibbi yardım göstərir.
7. Müvafiq qaydalara və standartlara uyğun olaraq xəstənin aparılması
taktikasınını (anamnezin toplanması, klinik-laborator tədqiqatların, müayinə və
müalicənin aparılması) və diaqnozunu müəyyən edir.
8. Mövcüd qaydalara və standartlara uyğun olaraq zəruri müalicəni təyin
edir və nəzarət edir, zəruri diaqnostik, müalicə, reabilitasiya və profilaktik prosedur və
tədbirləri təşkil edir və ya müstəqil surətdə aparır.
9. Stasionarda xəstəyə gündəlik baxış keçirir. Pasiyentin vəziyyətindən asılı
olaraq müalicə planına dəyişiklik edir və əlavə müayinə metodlarının zəruriliyini
müəyyən edir.
10. Müalicə-profilaktika müəssisəsinin başqa bölmələrinin həkimlərinə öz
ixtisası üzrə məsləhət yardımı göstərir.
11. Ona tabe orta və kiçik tibb heyətinin işinə rəhbərlik edir, öz vəzifə
öhdəliklərinin yerinə yetirilməsində onlara kömək edir.
12. Diaqnostik və müalicə prosedurlarının aparılmasının, alət, aparat və
avadanlıqların istismarının, dərman preparatlarının səmərəli istifadəsinə, orta və kiçik
tibb heyəti tərəfindən təhlükəsizlik texnikası və əməyin mühafizəsi qaydalarına riayət
edilməsinə nəzarət edir.
13. Orta və kiçik tibb heyətinin ixtisasının artırılması üzrə məşğələlərin
aparılmasında iştirak edir.
14. Öz işini planlaşdırır və öz fəaliyyətinin göstəricilərini təhlil edir.
15. Tibbi və digər sənədlərin müəyyən edilmiş qaydalara uyğun olaraq
vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsini təmin edir.
16. Sanitar-maarifləndirmə işini aparır. Etik davranış qaydalarına riayət edir.
17. Əmək qabiliyyətinin müvəqqəti itirilməsinin ekspertizasının
aparılmasında iştirak edir və tibbi-sosial ekspertiza üçün zəruri sənədləri hazırlayır.
18. Müəssisə rəhbərliyinin əmr, sərəncam və tapşırıqlarını peşəkar səviyyədə
və vaxtında icra edir.
19. Qanunvericiliklə müəyyən edilmiş müddətdə işlədiyi istiqamət üzrə
təkmilləşdirmə kurslarında iştirak edir, mütəmadi olaraq öz ixtisasını artırır.
20. Müəyyən olunmuş qaydada sertifikasiyadan keçir.
21. Daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına, sanitariya-epidemioloji rejimə riayət edir. Tibb müəssisəsinin
fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan təhlükəsizlik texnikası, yanğına
qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan qaldırılması üzrə, rəhbərliyin
vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ tədbirlər görür.
III. Hüquqlar
22. Həkim-nefroloqun aşağıdakı hüquqları vardır:
22.1. klinik müşahidə və müayinə, anamnez toplanması və klinik-laborator
tədqiqatların məlumatlarına əsasən ixtisası üzrə müstəqil surətdə diaqnoz
müəyyənləşdirmək;
Page 121
121
22.2. Müvafiq qaydalara və standartlara uyğun olaraq xəstənin aparılması
taktikasını müəyyən etmək;
22.3. pasiyentin kompleks müayinəsi üçün zəruri funksional və laborator
diaqnostika metodlarını təyin etmək;
22.4. diaqnostika və müalicənin icazə verilmiş metodlarından istifadə etməklə
diaqnostik, müalicə, reabilitasiya və profilaktika prosedurlarını aparmaq;
22.5. zərurət olduqda xəstələrin məsləhəti, müayinəsi və müalicəsi üçün
müəyyən edilmiş qaydada başqa ixtisaslı həkimləri cəlb etmək;
22.6. müalicə-diaqnostika prosesinin təkmilləşdirilməsi, özünün əmək
fəaliyyətinin təşkilinin və şərtlərinin yaxşılaşdırılması üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
22.7. öz səlahiyyətləri çərçivəsində orta və kiçik tibb heyətinin işinə nəzarət
etmək, sərəncamlar vermək və onların həvəsləndirilmə və tənbeh edilmə üzrə
rəhbərliyə təkliflər vermək;
22.8. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
22.9. öz işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu elmi-praktik konfranslarda
və müşavirələrdə iştirak etmək;
22.10.müəyyən olunmuş qaydada ixtisas dərəcəsi almaq.
23. Həkim-nefroloq Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun
olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
24. Həkim-nefroloq aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır:
24.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
24.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların vaxtında və peşəkar səviyyədə yerinə yetirilməsinə;
24.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
24.4. qüvvədə olan normativ hüquqi sənədlərdə nəzərdə tutulmuş tibbi və digər
xidməti sənədlərin vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsinə;
24.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
24.6. ona tabe işçilərin nizam-intizam qaydalarına və vəzifə öhdəliklərinin
yerinə yetirilməsinə;
24.7. tibb müəssisəsinin fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə
25. Həkim-nefroloq əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi
aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq
dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb
edilə bilər.
Page 122
122
Həkim-nevropatoloqun nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
I. Ümumi müddəalar
Page 123
123
1. Bu vəzifə təlimatı həkim-nevropatoloqun vəzifə öhdəliklərini, hüquq və
məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Həkim-nevropatoloq vəzifəsinə ali tibb təhsili olan, qanunvericiliklə
müəyyən edilmiş qaydada müvafiq ixtisas üzrə peşə hazırlığı keçmiş şəxs təyin
edilir.
Elmi-tədqiqat institutlarının klinikalarında, respublika mərkəzlərində
(xəstəxanalarında), klinik xəstəxanalarda ali tibb təhsili olan və qanunvericiliklə
müəyyən edilmiş qaydada “nevrologiya” ixtisası üzrə peşə hazırlığı keçmiş, ixtisası
üzrə ən azı 3 il əmək stajına malik şəxs təyin edilir.
3. Həkim-nevropatoloq Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan
qanunvericiliyinə uyğun olaraq tibb müəssisə rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və
vəzifədən azad edilir.
4. Həkim-nevropatoloq bilavasitə şöbə müdirinə, onun olmadığı halda isə
tibb müəssisəsinin rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Həkim-nevropatoloq aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını, Azərbaycan
Respublikasının səhiyyə haqqında qanunvericiliyinin əsaslarını; səhiyyə
müəssisələrinin fəaliyyətini tənzimləyən normativ hüquqi aktları;
5.2. xəstəxana və ambulator-poliklinik müəssisələrində, təcili və
təxirəsalınmaz hallarda əhaliyə müalicə-profilaktika və dərman yardımının təşkilinin
əsaslarını;
5.3. öz ixtisası üzrə profilaktika, diaqnostika, müalicə və reabilitasiyanın
müasir metodlarını;
5.4. nevrologiya xidmətinin təşkili, strukturu, ştatları və təchiz edilməsi ilə
bağlı məsələləri;
5.5. öz ixtisası üzrə qüvvədə olan normativ hüquqi və təlimat-metodik
sənədləri;
5.6. tibbi sənədlərin rəsmiləşdirilməsi qaydasını;
5.7. əmək qabiliyyətinin müvəqqəti itirilməsinin ekspertizasını və tibbi-sosial
ekspertizanın aparılması qaydasını;
5.8. dispanserizasiyanın əsaslarını, prinsip və metodlarını;
5.9. tibbi sığorta şəraitində səhiyyə müəssisəsinin və tibb işçilərinin
fəaliyyətinin təşkilati-iqtisadi əsaslarını;
5.10. həkimlərin etik davranış qaydalarının, tibbi etika və deontologiyanın
əsaslarını;
5.11. insan bədəninin üzv və sistemlərinin funksional vəziyyətinin klinik və
laborator diaqnostikasının ümumi prinsip və əsas metodlarını;
5.12. təxirəsalınmaz tibbi yardım göstərilməsi qaydalarını;
5.13. sanitar-maarifləndirmənin əsaslarını;
5.14. daxili əmək intizamı qaydalarını; əməyin mühafizəsi, təhlükəsizlik
texnikası, istehsalat sanitariyası və yanğına qarşı mühafizə qayda və normalarını.
II. Vəzifə öhdəlikləri
Page 124
124
6. Həkim- nevropatoloq tibbi praktikada tətbiqinə icazə verilmiş müasir
profilaktika, diaqnostika, müalicə və reabilitasiya metodlarından istifadə etməklə öz
ixtisası üzrə peşəkar səviyyədə tibbi yardım göstərir.
7. Müvafiq qaydalara və standartlara uyğun olaraq xəstənin aparılması
taktikasınını (anamnezin toplanması, klinik-laborator tədqiqatların, müayinə və
müalicənin aparılması) və diaqnozunu müəyyən edir.
8. Mövcüd qaydalara və standartlara uyğun olaraq zəruri müalicəni təyin
edir və nəzarət edir, zəruri diaqnostik, müalicə, reabilitasiya və profilaktik prosedur və
tədbirləri təşkil edir və ya müstəqil surətdə aparır.
9. Stasionarda xəstəyə gündəlik baxış keçirir. Pasiyentin vəziyyətindən asılı
olaraq müalicə planına dəyişiklik edir və əlavə müayinə metodlarının zəruriliyini
müəyyən edir.
10. Müalicə-profilaktika müəssisəsinin başqa bölmələrinin həkimlərinə öz
ixtisası üzrə məsləhət yardımı göstərir.
11. Ona tabe orta və kiçik tibb heyətinin işinə rəhbərlik edir, öz vəzifə
öhdəliklərinin yerinə yetirilməsində onlara kömək edir.
12. Diaqnostik və müalicə prosedurlarının aparılmasının, alət, aparat və
avadanlıqların istismarının, dərman preparatlarının səmərəli istifadəsinə, orta və kiçik
tibb heyəti tərəfindən təhlükəsizlik texnikası və əməyin mühafizəsi qaydalarına riayət
edilməsinə nəzarət edir.
13. Orta və kiçik tibb heyətinin ixtisasının artırılması üzrə məşğələlərin
aparılmasında iştirak edir.
14. Öz işini planlaşdırır və öz fəaliyyətinin göstəricilərini təhlil edir.
15. Tibbi və digər sənədlərin müəyyən edilmiş qaydalara uyğun olaraq
vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsini təmin edir.
16. Sanitar-maarifləndirmə işini aparır. Etik davranış qaydalarına riayət edir.
17. Əmək qabiliyyətinin müvəqqəti itirilməsinin ekspertizasının
aparılmasında iştirak edir və tibbi-sosial ekspertiza üçün zəruri sənədləri hazırlayır.
18. Müəssisə rəhbərliyinin əmr, sərəncam və tapşırıqlarını peşəkar səviyyədə
və vaxtında icra edir.
19. Qanunvericiliklə müəyyən edilmiş müddətdə işlədiyi istiqamət üzrə
təkmilləşdirmə kurslarında iştirak edir, mütəmadi olaraq öz ixtisasını artırır.
20. Müəyyən olunmuş qaydada sertifikasiyadan keçir.
21. Daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına, sanitariya-epidemioloji rejimə riayət edir. Tibb müəssisəsinin
fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan təhlükəsizlik texnikası, yanğına
qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan qaldırılması üzrə, rəhbərliyin
vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ tədbirlər görür.
III. Hüquqlar
22. Həkim-nevropatoloqun aşağıdakı hüquqları vardır:
22.1. klinik müşahidə və müayinə, anamnez toplanması və klinik-laborator
tədqiqatların məlumatlarına əsasən ixtisası üzrə müstəqil surətdə diaqnoz
müəyyənləşdirmək;
Page 125
125
22.2. Müvafiq qaydalara və standartlara uyğun olaraq xəstənin aparılması
taktikasını müəyyən etmək;
22.3. pasiyentin kompleks müayinəsi üçün zəruri funksional və laborator
diaqnostika metodlarını təyin etmək;
22.4. diaqnostika və müalicənin icazə verilmiş metodlarından istifadə etməklə
diaqnostik, müalicə, reabilitasiya və profilaktika prosedurlarını aparmaq;
22.5. zərurət olduqda xəstələrin məsləhəti, müayinəsi və müalicəsi üçün
müəyyən edilmiş qaydada başqa ixtisaslı həkimləri cəlb etmək;
22.6. müalicə-diaqnostika prosesinin təkmilləşdirilməsi, özünün əmək
fəaliyyətinin təşkilinin və şərtlərinin yaxşılaşdırılması üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
22.7. öz səlahiyyətləri çərçivəsində orta və kiçik tibb heyətinin işinə nəzarət
etmək, sərəncamlar vermək və onların həvəsləndirilmə və tənbeh edilmə üzrə
rəhbərliyə təkliflər vermək;
22.8. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
22.9. onun işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu elmi-praktik
konfranslarda və müşavirələrdə iştirak etmək;
22.10.müəyyən olunmuş qaydada ixtisas dərəcəsi almaq.
23. Həkim-nevropatoloq Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə
uyğun olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
24. Həkim-nevropatoloq aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır:
24.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
24.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların vaxtında və peşəkar səviyyədə yerinə yetirilməsinə;
24.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
24.4. qüvvədə olan normativ hüquqi sənədlərdə nəzərdə tutulmuş tibbi və digər
xidməti sənədlərin vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsinə;
24.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
24.6. ona tabe işçilərin nizam-intizam qaydalarına və vəzifə öhdəliklərinin
yerinə yetirilməsinə;
24.7. tibb müəssisəsinin fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə
25. Həkim-nevropatoloq əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-
hüquqi aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq
dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb
edilə bilər.
Page 126
126
Həkim- neyrocərrahın nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı həkim-neyrocərrahın vəzifə öhdəliklərini, hüquq və
məsuliyyətini müəyyən edir.
Page 127
127
2. Həkim-neyrocərrah vəzifəsinə ali tibb təhsili olan, qanunvericiliklə
müəyyən edilmiş qaydada müvafiq ixtisas üzrə peşə hazırlığı keçmiş şəxs təyin
edilir.
Elmi-tədqiqat institutlarının klinikalarında, respublika mərkəzlərində
(xəstəxanalarında), klinik xəstəxanalarda ali tibb təhsili olan və qanunvericiliklə
müəyyən edilmiş qaydada“neyrocərrahiyyə” ixtisası üzrə peşə hazırlığı keçmiş,
ixtisası üzrə ən azı 3 il əmək stajına malik şəxs təyin edilir.
3. Həkim-neyrocərrah Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan
qanunvericiliyinə uyğun olaraq tibb müəssisə rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və
vəzifədən azad edilir.
4. Həkim-neyrocərrah bilavasitə şöbə müdirinə, onun olmadığı halda isə
tibb müəssisəsinin rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Həkim-neyrocərrah aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını, Azərbaycan
Respublikasının səhiyyə haqqında qanunvericiliyinin əsaslarını; səhiyyə
müəssisələrinin fəaliyyətini tənzimləyən normativ hüquqi aktları;
5.2. xəstəxana və ambulator-poliklinik müəssisələrində, təcili və
təxirəsalınmaz hallarda əhaliyə müalicə-profilaktika və dərman yardımının təşkilinin
əsaslarını;
5.3. öz ixtisası üzrə profilaktika, diaqnostika, müalicə və reabilitasiyanın
müasir metodlarını;
5.4. neyrocərrahiyyə xidmətinin təşkili, strukturu, ştatları və təchiz edilməsi ilə
bağlı məsələləri;
5.5. öz ixtisası üzrə qüvvədə olan normativ hüquqi və təlimat-metodik
sənədləri;
5.6. tibbi sənədlərin rəsmiləşdirilməsi qaydasını;
5.7. əmək qabiliyyətinin müvəqqəti itirilməsinin ekspertizasını və tibbi-sosial
ekspertizanın aparılması qaydasını;
5.8. dispanserizasiyanın əsaslarını, prinsip və metodlarını;
5.9. tibbi sığorta şəraitində səhiyyə müəssisəsinin və tibb işçilərinin
fəaliyyətinin təşkilati-iqtisadi əsaslarını;
5.10. həkimlərin etik davranış qaydalarının, tibbi etika və deontologiyanın
əsaslarını;
5.11. insan bədəninin üzv və sistemlərinin funksional vəziyyətinin klinik və
laborator diaqnostikasının ümumi prinsip və əsas metodlarını;
5.12. təxirəsalınmaz tibbi yardım göstərilməsi qaydalarını;
5.13. sanitar-maarifləndirmənin əsaslarını;
5.14. daxili əmək intizamı qaydalarını; əməyin mühafizəsi, təhlükəsizlik
texnikası, istehsalat sanitariyası və yanğına qarşı mühafizə qayda və normalarını.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Həkim- neyrocərrah tibbi praktikada tətbiqinə icazə verilmiş müasir
profilaktika, diaqnostika, müalicə və reabilitasiya metodlarından istifadə etməklə öz
ixtisası üzrə peşəkar səviyyədə tibbi yardım göstərir.
Page 128
128
7. Müvafiq qaydalara və standartlara uyğun olaraq xəstənin aparılması
taktikasınını (anamnezin toplanması, klinik-laborator tədqiqatların, müayinə və
müalicənin aparılması) və diaqnozunu müəyyən edir.
8. Mövcüd qaydalara və standartlara uyğun olaraq zəruri müalicəni təyin
edir və nəzarət edir, zəruri diaqnostik, müalicə, reabilitasiya və profilaktik prosedur və
tədbirləri təşkil edir və ya müstəqil surətdə aparır.
9. Stasionarda xəstəyə gündəlik baxış keçirir. Pasiyentin vəziyyətindən asılı
olaraq müalicə planına dəyişiklik edir və əlavə müayinə metodlarının zəruriliyini
müəyyən edir.
10. Müalicə-profilaktika müəssisəsinin başqa bölmələrinin həkimlərinə öz
ixtisası üzrə məsləhət yardımı göstərir.
11. Ona tabe orta və kiçik tibb heyətinin işinə rəhbərlik edir, öz vəzifə
öhdəliklərinin yerinə yetirilməsində onlara kömək edir.
12. Diaqnostik və müalicə prosedurlarının aparılmasının, alət, aparat və
avadanlıqların istismarının, dərman preparatlarının səmərəli istifadəsinə, orta və kiçik
tibb heyəti tərəfindən təhlükəsizlik texnikası və əməyin mühafizəsi qaydalarına riayət
edilməsinə nəzarət edir.
13. Orta və kiçik tibb heyətinin ixtisasının artırılması üzrə məşğələlərin
aparılmasında iştirak edir.
14. Öz işini planlaşdırır və öz fəaliyyətinin göstəricilərini təhlil edir.
15. Tibbi və digər sənədlərin müəyyən edilmiş qaydalara uyğun olaraq
vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsini təmin edir.
16. Sanitar-maarifləndirmə işini aparır. Etik davranış qaydalarına riayət edir.
17. Əmək qabiliyyətinin müvəqqəti itirilməsinin ekspertizasının
aparılmasında iştirak edir və tibbi-sosial ekspertiza üçün zəruri sənədləri hazırlayır.
18. Müəssisə rəhbərliyinin əmr, sərəncam və tapşırıqlarını peşəkar səviyyədə
və vaxtında icra edir.
19. Qanunvericiliklə müəyyən edilmiş müddətdə işlədiyi istiqamət üzrə
təkmilləşdirmə kurslarında iştirak edir, mütəmadi olaraq öz ixtisasını artırır.
20. Müəyyən olunmuş qaydada sertifikasiyadan keçir.
21. Daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına, sanitariya-epidemioloji rejimə riayət edir. Tibb müəssisəsinin
fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan təhlükəsizlik texnikası, yanğına
qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan qaldırılması üzrə, rəhbərliyin
vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ tədbirlər görür.
III. Hüquqlar
22. Həkim-neyrocərrahın aşağıdakı hüquqları vardır:
22.1. klinik müşahidə və müayinə, anamnez toplanması və klinik-laborator
tədqiqatların məlumatlarına əsasən ixtisası üzrə müstəqil surətdə diaqnoz
müəyyənləşdirmək;
22.2. müvafiq qaydalara və standartlara uyğun olaraq xəstənin aparılması
taktikasını müəyyən etmək;
Page 129
129
22.3. pasiyentin kompleks müayinəsi üçün zəruri funksional və laborator
diaqnostika metodlarını təyin etmək;
22.4. diaqnostika və müalicənin icazə verilmiş metodlarından istifadə etməklə
diaqnostik, müalicə, reabilitasiya və profilaktika prosedurlarını aparmaq;
22.5. zərurət olduqda xəstələrin məsləhəti, müayinəsi və müalicəsi üçün
müəyyən edilmiş qaydada başqa ixtisaslı həkimləri cəlb etmək;
22.6. müalicə-diaqnostika prosesinin təkmilləşdirilməsi, özünün əmək
fəaliyyətinin təşkilinin və şərtlərinin yaxşılaşdırılması üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
22.7. öz səlahiyyətləri çərçivəsində orta və kiçik tibb heyətinin işinə nəzarət
etmək, sərəncamlar vermək və onların həvəsləndirilmək və tənbeh etmək üzrə
rəhbərliyə təkliflər vermək;
22.8. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
22.9. onun işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu elmi-praktik
konfranslarda və müşavirələrdə iştirak etmək;
22.10.müəyyən olunmuş qaydada ixtisas dərəcəsi almaq.
23. Həkim-neyrocərrah Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə
uyğun olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
24. Həkim-neyrocərrah aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır:
24.1 ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
24.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların vaxtında və peşəkar səviyyədə yerinə yetirilməsinə;
24.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
24.4. qüvvədə olan normativ hüquqi sənədlərdə nəzərdə tutulmuş tibbi və digər
xidməti sənədlərin vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsinə;
24.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
24.6. ona tabe olan işçilərin nizam-intizam qaydalarına və vəzifə öhdəliklərinin
yerinə yetirilməsinə;
24.7. tibb müəssisəsinin fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə
25. Həkim-neyrocərrah əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi
aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq
dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb
edilə bilər.
Page 130
130
Həkim- onkoloqun nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı həkim-onkoloqun vəzifə öhdəliklərini, hüquq və
məsuliyyətini müəyyən edir.
Page 131
131
2. Həkim-onkoloq vəzifəsinə ali tibb təhsili olan, qanunvericiliklə müəyyən
edilmiş qaydada müvafiq ixtisas üzrə peşə hazırlığı keçmiş şəxs təyin edilir.
Elmi-tədqiqat institutlarının klinikalarında, respublika mərkəzlərində
(xəstəxanalarında), klinik xəstəxanalarda ali tibb təhsili olan və qanunvericiliklə
müəyyən edilmiş qaydada “onkologiya” ixtisası üzrə peşə hazırlığı keçmiş, ixtisası
üzrə ən azı 3 il əmək stajına malik şəxs təyin edilir.
3. Həkim-onkoloq Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan
qanunvericiliyinə uyğun olaraq tibb müəssisə rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və
vəzifədən azad edilir.
4. Həkim-onkoloq bilavasitə şöbə müdirinə, onun olmadığı halda isə tibb
müəssisəsinin rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Həkim-onkoloq aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını, Azərbaycan
Respublikasının səhiyyə haqqında qanunvericiliyinin əsaslarını; səhiyyə
müəssisələrinin fəaliyyətini tənzimləyən normativ hüquqi aktları;
5.2. xəstəxana və ambulator-poliklinik müəssisələrində, təcili və
təxirəsalınmaz hallarda əhaliyə müalicə-profilaktika və dərman yardımının təşkilinin
əsaslarını;
5.3. öz ixtisası üzrə profilaktika, diaqnostika, müalicə və reabilitasiyanın
müasir metodlarını;
5.4. onkologiya xidmətinin təşkili, strukturu, ştatları və təchiz edilməsi ilə
bağlı məsələləri;
5.5. öz ixtisası üzrə qüvvədə olan normativ hüquqi və təlimat-metodik
sənədləri;
5.6. tibbi sənədlərin rəsmiləşdirilməsi qaydasını;
5.7. əmək qabiliyyətinin müvəqqəti itirilməsinin ekspertizasını və tibbi-sosial
ekspertizanın aparılması qaydasını;
5.8. dispanserizasiyanın əsaslarını, prinsip və metodlarını;
5.9. tibbi sığorta şəraitində səhiyyə müəssisəsinin və tibb işçilərinin
fəaliyyətinin təşkilati-iqtisadi əsaslarını;
5.10. həkimlərin etik davranış qaydalarının, tibbi etika və deontologiyanın
əsaslarını;
5.11. insan bədəninin üzv və sistemlərinin funksional vəziyyətinin klinik və
laborator diaqnostikasının ümumi prinsip və əsas metodlarını;
5.12. təxirəsalınmaz tibbi yardım göstərilməsi qaydalarını;
5.13. sanitar-maarifləndirmənin əsaslarını;
5.14. daxili əmək intizamı qaydalarını; əməyin mühafizəsi, təhlükəsizlik
texnikası, istehsalat sanitariyası və yanğına qarşı mühafizə qayda və normalarını.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Həkim- onkoloq tibbi praktikada tətbiqinə icazə verilmiş müasir
profilaktika, diaqnostika, müalicə və reabilitasiya metodlarından istifadə etməklə öz
ixtisası üzrə peşəkar səviyyədə tibbi yardım göstərir.
Page 132
132
7. Müvafiq qaydalara və standartlara uyğun olaraq xəstənin aparılması
taktikasınını (anamnezin toplanması, klinik-laborator tədqiqatların, müayinə və
müalicənin aparılması) və diaqnozunu müəyyən edir.
8. Mövcüd qaydalara və standartlara uyğun olaraq zəruri müalicəni təyin
edir və nəzarət edir, zəruri diaqnostik, müalicə, reabilitasiya və profilaktik prosedur və
tədbirləri təşkil edir və ya müstəqil surətdə aparır.
9. Stasionarda xəstəyə gündəlik baxış keçirir. Pasiyentin vəziyyətindən asılı
olaraq müalicə planına dəyişiklik edir və əlavə müayinə metodlarının zəruriliyini
müəyyən edir.
10. Müalicə-profilaktika müəssisəsinin başqa bölmələrinin həkimlərinə öz
ixtisası üzrə məsləhət yardımı göstərir.
11. Ona tabe orta və kiçik tibb heyətinin işinə rəhbərlik edir, öz vəzifə
öhdəliklərinin yerinə yetirilməsində onlara kömək edir.
12. Diaqnostik və müalicə prosedurlarının aparılmasının, alət, aparat və
avadanlıqların istismarının, dərman preparatlarının səmərəli istifadəsinə, orta və kiçik
tibb heyəti tərəfindən təhlükəsizlik texnikası və əməyin mühafizəsi qaydalarına riayət
edilməsinə nəzarət edir.
13. Orta və kiçik tibb heyətinin ixtisasının artırılması üzrə məşğələlərin
aparılmasında iştirak edir.
14. Öz işini planlaşdırır və öz fəaliyyətinin göstəricilərini təhlil edir.
15. Tibbi və digər sənədlərin müəyyən edilmiş qaydalara uyğun olaraq
vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsini təmin edir.
16. Sanitar-maarifləndirmə işini aparır. Etik davranış qaydalarına riayət edir.
17. Əmək qabiliyyətinin müvəqqəti itirilməsinin ekspertizasının
aparılmasında iştirak edir və tibbi-sosial ekspertiza üçün zəruri sənədləri hazırlayır.
18. Müəssisə rəhbərliyinin əmr, sərəncam və tapşırıqlarını peşəkar səviyyədə
və vaxtında icra edir.
19. Qanunvericiliklə müəyyən edilmiş müddətdə işlədiyi istiqamət üzrə
təkmilləşdirmə kurslarında iştirak edir, mütəmadi olaraq öz ixtisasını artırır.
20. Müəyyən olunmuş qaydada sertifikasiyadan keçir.
21. Daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına, sanitariya-epidemioloji rejimə riayət edir. Tibb müəssisəsinin
fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan təhlükəsizlik texnikası, yanğına
qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan qaldırılması üzrə, rəhbərliyin
vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ tədbirlər görür.
III. Hüquqlar
22. Həkim-onkoloqun aşağıdakı hüquqları vardır:
22.1. klinik müşahidə və müayinə, anamnez toplanması və klinik-laborator
tədqiqatların məlumatlarına əsasən ixtisası üzrə müstəqil surətdə diaqnoz
müəyyənləşdirmək;
22.2. Müvafiq qaydalara və standartlara uyğun olaraq xəstənin aparılması
taktikasını müəyyən etmək;
Page 133
133
22.3. pasiyentin kompleks müayinəsi üçün zəruri funksional və laborator
diaqnostika metodlarını təyin etmək;
22.4. diaqnostika və müalicənin icazə verilmiş metodlarından istifadə etməklə
diaqnostik, müalicə, reabilitasiya və profilaktika prosedurlarını aparmaq;
22.5. zərurət olduqda xəstələrin məsləhəti, müayinəsi və müalicəsi üçün
müəyyən edilmiş qaydada başqa ixtisaslı həkimləri cəlb etmək;
22.6. müalicə-diaqnostika prosesinin təkmilləşdirilməsi, özünün əmək
fəaliyyətinin təşkilinin və şərtlərinin yaxşılaşdırılması üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
22.7. öz səlahiyyətləri çərçivəsində orta və kiçik tibb heyətinin işinə nəzarət
etmək, sərəncamlar vermək və onların rəhbərliyə həvəsləndirmək və tənbeh etmək
üzrə təkliflər vermək;
22.8. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
22.9. onun işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu elmi-praktik
konfranslarda və müşavirələrdə iştirak etmək;
22.10.müəyyən olunmuş qaydada ixtisas dərəcəsi almaq.
23. Həkim-onkoloq Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun
olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
24. Həkim-onkoloq aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır :
24.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
24.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların vaxtında və peşəkar səviyyədə yerinə yetirilməsinə;
24.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
24.4. qüvvədə olan normativ hüquqi sənədlərdə nəzərdə tutulmuş tibbi və digər
xidməti sənədlərin vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsinə;
24.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
24.6. ona tabe işçilərin nizam-intizam qaydalarına və vəzifə öhdəliklərinin
yerinə yetirilməsinə;
24.7. tibb müəssisəsinin fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə
25. Həkim-onkoloq əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi
aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq
dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb
edilə bilər.
Page 134
134
Həkim – otorinolarinqoloqun nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı həkim-otorinolarinqoloqun vəzifə öhdəliklərini, hüquq
və məsuliyyətini müəyyən edir.
Page 135
135
2. Həkim-otorinolarinqoloq vəzifəsinə ali tibb təhsili olan, qanunvericiliklə
müəyyən edilmiş qaydada müvafiq ixtisas üzrə peşə hazırlığı keçmiş şəxs təyin
edilir.
Elmi-tədqiqat institutlarının klinikalarında, respublika mərkəzlərində
(xəstəxanalarında), klinik xəstəxanalarda ali tibb təhsili olan və qanunvericiliklə
müəyyən edilmiş qaydada “otorinolarinqologiya” ixtisası üzrə peşə hazırlığı keçmiş,
ixtisası üzrə ən azı 3 il əmək stajına malik şəxs təyin edilir.
3. Həkim-otorinolarinqoloq Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan
qanunvericiliyinə uyğun olaraq tibb müəssisə rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və
vəzifədən azad edilir.
4. Həkim-otorinolarinqoloq bilavasitə şöbə müdirinə, onun olmadığı halda
isə tibb müəssisəsinin rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Həkim-otorinolarinqoloq aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını, Azərbaycan
Respublikasının səhiyyə haqqında qanunvericiliyinin əsaslarını; səhiyyə
müəssisələrinin fəaliyyətini tənzimləyən normativ hüquqi aktları;
5.2. xəstəxana və ambulator-poliklinik müəssisələrində, təcili və
təxirəsalınmaz hallarda əhaliyə müalicə-profilaktika və dərman yardımının təşkilinin
əsaslarını;
5.3. öz ixtisası üzrə profilaktika, diaqnostika, müalicə və reabilitasiyanın
müasir metodlarını;
5.4. otorinolarinqologiya xidmətinin təşkili, strukturu, ştatları və təchiz
edilməsi ilə bağlı məsələləri;
5.5. öz ixtisası üzrə qüvvədə olan normativ hüquqi və təlimat-metodik
sənədləri;
5.6. tibbi sənədlərin rəsmiləşdirilməsi qaydasını;
5.7. əmək qabiliyyətinin müvəqqəti itirilməsinin ekspertizasını və tibbi-sosial
ekspertizanın aparılması qaydasını;
5.8. dispanserizasiyanın əsaslarını, prinsip və metodlarını;
5.9. tibbi sığorta şəraitində səhiyyə müəssisəsinin və tibb işçilərinin
fəaliyyətinin təşkilati-iqtisadi əsaslarını;
5.10. həkimlərin etik davranış qaydalarının, tibbi etika və deontologiyanın
əsaslarını;
5.11. insan bədəninin üzv və sistemlərinin funksional vəziyyətinin klinik və
laborator diaqnostikasının ümumi prinsip və əsas metodlarını;
5.12. təxirəsalınmaz tibbi yardım göstərilməsi qaydalarını;
5.13. sanitar-maarifləndirmənin əsaslarını;
5.14. daxili əmək intizamı qaydalarını; əməyin mühafizəsi, təhlükəsizlik
texnikası, istehsalat sanitariyası və yanğına qarşı mühafizə qayda və normalarını.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Həkim- otorinolarinqoloq tibbi praktikada tətbiqinə icazə verilmiş müasir
profilaktika, diaqnostika, müalicə və reabilitasiya metodlarından istifadə etməklə öz
ixtisası üzrə peşəkar səviyyədə tibbi yardım göstərir.
Page 136
136
7. Müvafiq qaydalara və standartlara uyğun olaraq xəstənin aparılması
taktikasınını (anamnezin toplanması, klinik-laborator tədqiqatların, müayinə və
müalicənin aparılması) və diaqnozunu müəyyən edir.
8. Mövcüd qaydalara və standartlara uyğun olaraq zəruri müalicəni təyin
edir və nəzarət edir, zəruri diaqnostik, müalicə, reabilitasiya və profilaktik prosedur və
tədbirləri təşkil edir və ya müstəqil surətdə aparır.
9. Stasionarda xəstəyə gündəlik baxış keçirir. Pasiyentin vəziyyətindən asılı
olaraq müalicə planına dəyişiklik edir və əlavə müayinə metodlarının zəruriliyini
müəyyən edir.
10. Müalicə-profilaktika müəssisəsinin başqa bölmələrinin həkimlərinə öz
ixtisası üzrə məsləhət yardımı göstərir.
11. Ona tabe orta və kiçik tibb heyətinin işinə rəhbərlik edir, öz vəzifə
öhdəliklərinin yerinə yetirilməsində onlara kömək edir.
12. Diaqnostik və müalicə prosedurlarının aparılmasının, alət, aparat və
avadanlıqların istismarının, dərman preparatlarının səmərəli istifadəsinə, orta və kiçik
tibb heyəti tərəfindən təhlükəsizlik texnikası və əməyin mühafizəsi qaydalarına riayət
edilməsinə nəzarət edir.
13. Orta və kiçik tibb heyətinin ixtisasının artırılması üzrə məşğələlərin
aparılmasında iştirak edir.
14. Öz işini planlaşdırır və öz fəaliyyətinin göstəricilərini təhlil edir.
15. Tibbi və digər sənədlərin müəyyən edilmiş qaydalara uyğun olaraq
vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsini təmin edir.
16. Sanitar-maarifləndirmə işini aparır. Etik davranış qaydalarına riayət edir.
17. Əmək qabiliyyətinin müvəqqəti itirilməsinin ekspertizasının
aparılmasında iştirak edir və tibbi-sosial ekspertiza üçün zəruri sənədləri hazırlayır.
18. Müəssisə rəhbərliyinin əmr, sərəncam və tapşırıqlarını peşəkar səviyyədə
və vaxtında icra edir.
19. Qanunvericiliklə müəyyən edilmiş müddətdə işlədiyi istiqamət üzrə
təkmilləşdirmə kurslarında iştirak edir, mütəmadi olaraq öz ixtisasını artırır.
20. Müəyyən olunmuş qaydada sertifikasiyadan keçir.
21. Daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına, sanitariya-epidemioloji rejimə riayət edir. Tibb müəssisəsinin
fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan təhlükəsizlik texnikası, yanğına
qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan qaldırılması üzrə, rəhbərliyin
vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ tədbirlər görür.
III. Hüquqlar
22. Həkim-otorinolarinqoloqun aşağıdakı hüquqları vardır:
22.1. klinik müşahidə və müayinə, anamnez toplanması və klinik-laborator
tədqiqatların məlumatlarına əsasən ixtisası üzrə müstəqil surətdə diaqnoz
müəyyənləşdirmək;
22.2. Müvafiq qaydalara və standartlara uyğun olaraq xəstənin aparılması
taktikasını müəyyən etmək;
Page 137
137
22.3. pasiyentin kompleks müayinəsi üçün zəruri funksional və laborator
diaqnostika metodlarını təyin etmək;
22.4. diaqnostika və müalicənin icazə verilmiş metodlarından istifadə etməklə
diaqnostik, müalicə, reabilitasiya və profilaktika prosedurlarını aparmaq;
22.5. zərurət olduqda xəstələrin məsləhəti, müayinəsi və müalicəsi üçün
müəyyən edilmış qaydada başqa ixtisaslı həkimləri cəlb etmək;
22.6. müalicə-diaqnostika prosesinin təkmilləşdirilməsi, özünün əmək
fəaliyyətinin təşkilinin və şərtlərinin yaxşılaşdırılması üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
22.7. öz səlahiyyətləri çərçivəsində orta və kiçik tibb heyətinin işinə nəzarət
etmək, sərəncamlar vermək və onların rəhbərliyə həvəsləndirmək və tənbeh etmək
üzrə təkliflər vermək;
22.8. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
22.9. öz işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu elmi-praktik konfranslarda
və müşavirələrdə iştirak etmək;
22.10.müəyyən olunmuş qaydada ixtisas dərəcəsi almaq.
23. Həkim-otorinolarinqoloq Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə
uyğun olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
24. Həkim-otorinolarinqoloq aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır:
24.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
24.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların vaxtında və peşəkar səviyyədə yerinə yetirilməsinə;
24.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
24.4. qüvvədə olan normativ hüquqi sənədlərdə nəzərdə tutulmuş tibbi və digər
xidməti sənədlərin vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsinə;
24.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
24.6. ona tabe işçilərin nizam-intizam qaydalarına və vəzifə öhdəliklərinin
yerinə yetirilməsinə;
24.7. tibb müəssisəsinin fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə
25. Həkim-otorinolarinqoloq əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-
hüquqi aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq
dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb
edilə bilər.
Page 138
138
Həkim – oftalmoloqun nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı həkim-oftalmoloqun vəzifə öhdəliklərini, hüquq və
məsuliyyətini müəyyən edir.
Page 139
139
2. Həkim-oftalmoloq vəzifəsinə ali tibb təhsili olan, qanunvericiliklə
müəyyən edilmiş qaydada müvafiq ixtisas üzrə peşə hazırlığı keçmiş şəxs təyin
edilir.
Elmi-tədqiqat institutlarının klinikalarında, respublika mərkəzlərində
(xəstəxanalarında), klinik xəstəxanalarda ali tibb təhsili olan və qanunvericiliklə
müəyyən edilmiş qaydada “oftalmologiya” ixtisası üzrə peşə hazırlığı keçmiş, ixtisası
üzrə ən azı 3 il əmək stajına malik şəxs təyin edilir.
3. Həkim-oftalmoloq Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan
qanunvericiliyinə uyğun olaraq tibb müəssisə rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və
vəzifədən azad edilir.
4. Həkim-oftalmoloq bilavasitə şöbə müdirinə, onun olmadığı halda isə tibb
müəssisəsininrəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Həkim-oftalmoloq aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını, Azərbaycan
Respublikasının səhiyyə haqqında qanunvericiliyinin əsaslarını; səhiyyə
müəssisələrinin fəaliyyətini tənzimləyən normativ hüquqi aktları;
5.2. xəstəxana və ambulator-poliklinik müəssisələrində, təcili və
təxirəsalınmaz hallarda əhaliyə müalicə-profilaktika və dərman yardımının təşkilinin
əsaslarını;
5.3. öz ixtisası üzrə profilaktika, diaqnostika, müalicə və reabilitasiyanın
müasir metodlarını;
5.4. oftalmologiya xidmətinin təşkili, strukturu, ştatları və təchiz edilməsi ilə
bağlı məsələləri;
5.5. öz ixtisası üzrə qüvvədə olan normativ hüquqi və təlimat-metodik
sənədləri;
5.6. tibbi sənədlərin rəsmiləşdirilməsi qaydasını;
5.7. əmək qabiliyyətinin müvəqqəti itirilməsinin ekspertizasını və tibbi-sosial
ekspertizanın aparılması qaydasını;
5.8. dispanserizasiyanın əsaslarını, prinsip və metodlarını;
5.9. tibbi sığorta şəraitində səhiyyə müəssisəsinin və tibb işçilərinin
fəaliyyətinin təşkilati-iqtisadi əsaslarını;
5.10. həkimlərin etik davranış qaydalarının, tibbi etika və deontologiyanın
əsaslarını;
5.11. insan bədəninin üzv və sistemlərinin funksional vəziyyətinin klinik və
laborator diaqnostikasının ümumi prinsip və əsas metodlarını;
5.12. təxirəsalınmaz tibbi yardım göstərilməsi qaydalarını;
5.13. sanitar-maarifləndirmənin əsaslarını;
5.14. daxili əmək intizamı qaydalarını; əməyin mühafizəsi, təhlükəsizlik
texnikası, istehsalat sanitariyası və yanğına qarşı mühafizə qayda və normalarını.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Həkim- oftalmoloq tibbi praktikada tətbiqinə icazə verilmiş müasir
profilaktika, diaqnostika, müalicə və reabilitasiya metodlarından istifadə etməklə öz
ixtisası üzrə peşəkar səviyyədə tibbi yardım göstərir.
Page 140
140
7. Müvafiq qaydalara və standartlara uyğun olaraq xəstənin aparılması
taktikasınını (anamnezin toplanması, klinik-laborator tədqiqatların, müayinə və
müalicənin aparılması) və diaqnozunu müəyyən edir.
8. Mövcüd qaydalara və standartlara uyğun olaraq zəruri müalicəni təyin
edir və nəzarət edir, zəruri diaqnostik, müalicə, reabilitasiya və profilaktik prosedur və
tədbirləri təşkil edir və ya müstəqil surətdə aparır.
9. Stasionarda xəstəyə gündəlik baxış keçirir. Pasiyentin vəziyyətindən asılı
olaraq müalicə planına dəyişiklik edir və əlavə müayinə metodlarının zəruriliyini
müəyyən edir.
10. Müalicə-profilaktika müəssisəsinin başqa bölmələrinin həkimlərinə öz
ixtisası üzrə məsləhət yardımı göstərir.
11. Ona tabe orta və kiçik tibb heyətinin işinə rəhbərlik edir, öz vəzifə
öhdəliklərinin yerinə yetirilməsində onlara kömək edir.
12. Diaqnostik və müalicə prosedurlarının aparılmasının, alət, aparat və
avadanlıqların istismarının, dərman preparatlarının səmərəli istifadəsinə, orta və kiçik
tibb heyəti tərəfindən təhlükəsizlik texnikası və əməyin mühafizəsi qaydalarına riayət
edilməsinə nəzarət edir.
13. Orta və kiçik tibb heyətinin ixtisasının artırılması üzrə məşğələlərin
aparılmasında iştirak edir.
14. Öz işini planlaşdırır və öz fəaliyyətinin göstəricilərini təhlil edir.
15. Tibbi və digər sənədlərin müəyyən edilmiş qaydalara uyğun olaraq
vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsini təmin edir.
16. Sanitar-maarifləndirmə işini aparır. Etik davranış qaydalarına riayət edir.
17. Əmək qabiliyyətinin müvəqqəti itirilməsinin ekspertizasının
aparılmasında iştirak edir və tibbi-sosial ekspertiza üçün zəruri sənədləri hazırlayır.
18. Müəssisə rəhbərliyinin əmr, sərəncam və tapşırıqlarını peşəkar səviyyədə
və vaxtında icra edir.
19. Qanunvericiliklə müəyyən edilmiş müddətdə işlədiyi istiqamət üzrə
təkmilləşdirmə kurslarında iştirak edir, mütəmadi olaraq öz ixtisasını artırır.
20. Müəyyən olunmuş qaydada sertifikasiyadan keçir.
21. Daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına, sanitariya-epidemioloji rejimə riayət edir. Tibb müəssisəsinin
fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan təhlükəsizlik texnikası, yanğına
qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan qaldırılması üzrə, rəhbərliyin
vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ tədbirlər görür.
III. Hüquqlar
22. Həkim-oftalmoloqun aşağıdakı hüquqları vardır:
22.1. klinik müşahidə və müayinə, anamnez toplanması və klinik-laborator
tədqiqatların məlumatlarına əsasən ixtisası üzrə müstəqil surətdə diaqnoz
müəyyənləşdirmək;
22.2. müvafiq qaydalara və standartlara uyğun olaraq xəstənin aparılması
taktikasını müəyyən etmək;
Page 141
141
22.3. pasiyentin kompleks müayinəsi üçün zəruri funksional və laborator
diaqnostika metodlarını təyin etmək;
22.4. diaqnostika və müalicənin icazə verilmiş metodlarından istifadə etməklə
diaqnostik, müalicə, reabilitasiya və profilaktika prosedurlarını aparmaq;
22.5. zərurət olduqda xəstələrin məsləhəti, müayinəsi və müalicəsi üçün
müəyyən edilmişqaydada başqa ixtisaslı həkimləri cəlb etmək;
22.6. müalicə-diaqnostika prosesinin təkmilləşdirilməsi, özünün əmək
fəaliyyətinin təşkilinin və şərtlərinin yaxşılaşdırılması üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
22.7. öz səlahiyyətləri çərçivəsində orta və kiçik tibb heyətinin işinə nəzarət
etmək, sərəncamlar vermək və onların rəhbərliyə həvəsləndirmək və tənbeh etmək
üzrə təkliflər vermək;
22.8. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
22.9. öz işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu elmi-praktik konfranslarda
və müşavirələrdə iştirak etmək;
22.10.müəyyən olunmuş qaydada ixtisas dərəcəsi almaq.
23. Həkim-oftalmoloq Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun
olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
24. Həkim-oftalmoloq aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır:
24.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
24.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların vaxtında və peşəkar səviyyədə yerinə yetirilməsinə;
24.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
24.4. qüvvədə olan normativ hüquqi sənədlərdə nəzərdə tutulmuş tibbi və digər
xidməti sənədlərin vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsinə;
24.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
24.6. ona tabe olan işçilərin nizam-intizam qaydalarına və vəzifə öhdəliklərinin
yerinə yetirilməsinə;
24.7. tibb müəssisəsinin fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə
25. Həkim-oftalmoloq əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi
aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq
dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb
edilə bilər.
Page 142
142
Həkim-parazitoloqun nümunəvi vəzifə
T Ə L İ M A T I
I. . Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı həkim-parazitoloqun vəzifə öhdəliklərini, hüquq və
məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Həkim-parazitoloq vəzifəsinə baza ali tibb təhsili olan şəxs təyin edilir.
Page 143
143
Elmi-tədqiqat institutlarının klinikalarında, respublika mərkəzlərində ali tibb
təhsili olan və qanunvericiliklə müəyyən edilmiş qaydada “epidemiologiya” ixtisası
üzrə peşə hazırlığı keçmiş, ixtisası üzrə ən azı 2 il əmək stajına malik şəxs təyin
edilir.
3. Həkim-parazitoloq Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan
qanunvericiliyinə uyğun olaraq tibb müəssisə rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin olunur
və vəzifədən azad edilir.
4. Həkim-parazitoloq bilavasitə şöbə müdirinəin tabeliyində fəaliyyət
göstərməklə, tibb müəssisəsinin rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Həkim-parazitoloq aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını, Əmək məcəlləsinin və
Azərbaycan Respublikasının səhiyyə qanunvericiliyinin əsaslarını;
5.2. səhiyyə müəssisələrinin, o cümlədən dövlət sanitariya-epidemioloji
xidmətin fəaliyyətini tənzimləyən normativ hüquqi aktları;
5.3. sosial gigiyenanın əsaslarını, səhiyyənin və sanitariya-epidemioloji
xidmətin təşkilini;
5.4. səhiyyə müəssisələrinin, o cümlədən dövlət sanitariya-epidemioloji
xidmətin fəaliyyətini, tənzimləyən normativ hüquqi aktları;
sanitariya qanunvericiliyini, sanitariya epidemioloji xidmətin fəaliyyətinin
hüquqi əsaslarını;
5.5. sanitariya-epidemioloji xidmətin işinin planlaşdırılması prinsiplərini, forma
və metodlarını;
5.6. təşkilati-sərəncamçı sənədləri, kargüzarlıq qaydalarını;
5.7. laboratoriyaların işinin təşkili; tədqiqatın gigiyenik, fizioloji, klinik, fiziki,
kimyəvi, statistik, laborator və instrumental metodlarını;
5.8. epidemiologiyanın ümumi qanun və meyarlarını, yoluxucu xəstəliklərin
bioekoloji xarakteristikasını, epidemik prosesi və onun inkişafına təsir edən
faktorları;
5.9. epidemiya əleyhinə tədbirlər sistemini;
5.10. yoluxucu xəstəliklərin profilaktikası prinsiplərini və ardan qaldırılması
yollarını;
5.11. gigiyenik və sağlamlaşdırıcı tədbirlərin təşkili və aparılmasını;
5.12. cari sanitariya nəzarətinin mahiyyətini, təşkili və metodlarını;
5.13. mülki müdafiənin tibb xidmətinin təşkili və fəaliyyəti məsələlərini;
5.14. sanitariya-maarifləndirmənin əsaslarını;
5.15. Parazitologiyanın mahiyyətini, parazitoloji xidmətin təşkilini, strukturunu,
vəzifələrini, parazitologiya üzrə hüquqi-normativ və təlimat-metodik sənədləri;
5.16. sənədlərin düzgün tərtibatını
5.17.parazitoloji xidmətin fəaliyyətinin planlaşdırılmasını və hesabatını, onun
fəaliyyətinə nəzarətin qayda və üsullarını;
5.18. kompyuter və digər müasir informasiya texnologiyaları vasitələri ilə
işləməyi;
5.19. daxili əmək intizamı qaydalarını, əməyin mühafizəsi, təhlükəsizlik
texnikası və yanğına qarşı mühafizə qayda və normalarını bilməlidir.
Page 144
144
II.Vəzifə öhdəlikləri
6. Həkim-parazitoloq tibbi praktikada tətbiqinə icazə verilmiş müasir
profilaktika, diaqnostika, müalicə və reabilitasiya metodlarından istifadə edilməklə
parazitar və transmissiv xəstəlikli xəstələrə ixtisaslaşdırılmış tibbi yardım
göstərilməsinə və belə xəstəlik ocaqlarında profilaktik tədbirlərin aparılmasına nəzarət
edir
7. Müəyyən edilmiş qaydalara və standartlara uyğun olaraq parazitar və
transmissiv xəstəlikli xəstələrin müalicəsinin aparılması taktikasının müəyyən
edirlməsində; pasiyentin vəziyyətindən asılı olaraq müalicə planına dəyişiklik
edirlməsində və əlavə müayinə metodlarının tətbiqində iştirak edir.
8. Parazitar və transmissiv xəstəliklərin qarşısının alınması və azaldılması üzrə
tədbirlərin keçirilməsini təşkil edir.
9. Tibb müəssisələri üçün parazitar və transmissiv xəstəliklərin profilaktikası
və onlarla mübarizə məsələləri üzrə informasiya-analitik materialları hazırlayır.
10. Müalicə-profilaktika və digər müəssisələr və idarələrlə birlikdə parazitar və
transmissiv xəstəliklərin yayılmasının qarşısının alınması və ləğv edilməsi üzrə
tədbirlər həyata keçirir.
11. Parazitar və transmissiv xəstəliklərin mənbələrinin aşkar olunması zamanı,
onların epidemioloji müayinəsini aparır və sağlamlaşdırılması üzrə işi təşkil edir.
12. Xidmət ərazisində tibb müəssisələrinin parazitar və transmissiv xəstəliklərin
profilaktikası üzrə işinə, eləcə də digər obyektlərdə sanitariya-gigiyenik, epidemiya
əleyhinə rejimə riayət edilməsinə, bu xəstəliklərin profilaktikasına aid tədbirlərin
yerinə yetirilməsinə metodik rəhbərlik və nəzarəti həyata keçirir (məktəbəqədər,
məktəb, yay uşaq sağlamlıq müəssisələri, sənaye müəssisələri, və s.).
13. Parazitar xəstəliklərin mikroskopik və immunoloji diaqnostikası üzrə
laborator xidmətin işinin keyfiyyətinə nəzarəti həyata keçirir.
14. Parazitar və transmissiv xəstəliklərin profilaktikası və onlarla mübarizə üzrə
tədbirlərin keyfiyyətinin təhlilini aparır.
15. Parazitar və transmissiv xəstəliklərin profilaktikası və onlarla mübarizə
üzrə işin kompleks planlarının layihələrini tərtib edir.
16. Parazitar və transmissiv xəstəliklərinin profilaktikası üçün dərman tələbatını
planlaşdırırlmasında iştirak edir, onların düzgün saxlanılması və istifadəsinə nəzarəti
həyata keçirir.
17. Parazitar və transmissiv xəstəliklərin aşkar edilməsinə, qeydiyatına və
hesabatına nəzarət edir, müvafiq sənədləşməni təmin edir.
18. Həkim və orta tibb işçilərinin parazitar xəstəliklərin epidemiologiyası,
profilaktikası və laborator diaqnostikası biliklərin artırılmasına köməklik göstərir.
19. Sanitariya qaydalarına, gigiyena normativlərinə riayət edilməsinə,
epidemiya əleyhinə (profilaktik) tədbirlərin təşkilini və aparılmasına nəzarəti həyata
keçirir.
20. Sanitariya-epidemioloji ekspertizanı, araşdırma, müayinə, tədqiqat, sınaq,
gigiyenik, parazitoloji və digər qiymətləndirmə növlərinin təşkil edilməsində iştirak
edir.
21. Sosial-gigiyenik monitorinqin aparılmasında iştirak edir.
Page 145
145
22. Öz ixtisası üzrə sanitariya-epidemioloji rəylər verir.
23. Başqa bölmələrin mütəxəssislərinə öz ixtisası üzrə məsləhət yardımı
göstərir.
24. Ona tabe orta və kiçik tibb heyətinin işinə rəhbərlik edir, öz vəzifə
öhdəliklərinin yerinə yetirilməsində onlara kömək edir.
25. Cihaz və avadanlıqların istismarının düzgünlüyünə, orta və kiçik tibb heyəti
tərəfindən təhlükəsizlik texnikası və əməyin mühafizəsi qaydalarına riayət edilməsinə
nəzarət edir.
26. İxtisasartırma üzrə məşğələlərin aparılmasında iştirak edir.
27. Tibbi və digər aidiyyati sənədlərin müəyyən edilmiş qaydalara uyğun olaraq
vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsini təmin edir.
28. Sanitariya-maarifləndirmə işi aparır.
29. Həkim etikasının qayda və prinsiplərinə riayət edir.
30. Müəssisə rəhbərliyinin əmr, sərəncam və tapşırıqlarını, eləcə də öz peşə
fəaliyyəti üzrə normativ hüquqi aktları vaxtında icra edir.
31. Daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası qaydalarına,
sanitariya-epidemioloji rejimə riayət edir.
32.Mülki müdafiə işlərinin təşkilində və həyata keçirilməsində iştirak edir.
33. Mütəmadi olaraq öz ixtisasını artırır.
III. Hüquqları
34. Həkim-parazitoloqun aşağıdakı hüquqları vardır:
34.1. Azərbaycan Respublikasının sanitariya qanunvericiliyi ilə verilmiş, özünə
aid olan səlahiyyətlərdən tam istifadə etmək;
34.2. dövlət sanitariya-epidemioloji nəzarətinin təkmilləşdirilməsi, özünün
əmək fəaliyyətinin təşkilinin və şəraitinin yaxşılaşdırılması üzrə rəhbərliyə təkliflər
vermək;
34.3. öz səlahiyyətləri çərçivəsində orta və kiçik tibb heyətinin işinə nəzarət
etmək, göstərişlər vermək və onlardan dəqiq icra tələb etmək, həvəsləndirilmə və
tənbeh edilmə üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
34.4. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
34.5. onun işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu elmi-praktik
konfranslarda və müşavirələrdə iştirak etmək;
34.6. qanunvericiliklə müəyyən edilmiş müddətdə işlədiyi sahə üzrə
təkmilləşdirmə kurslarından keçmək;
34.7. müəyyən olunmuş qaydada sertifikasiyadan keçmək;
34.8. müəyyən olunmuş qaydada ixtisas kateqoriyası almaq məqsədilə
attestasiyadan keçmək;
35. Həkim-parazitoloq Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun
olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
Page 146
146
36. Həkim-parazitoloq aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır:
36.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
36.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların tələblərinin vaxtında və peşəkar səviyyədə yerinə yetirilməsinə;
36.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası qaydalarına
riayət edilməsinə;
36.4. qüvvədə olan normativ hüquqi sənədlərdə nəzərdə tutulmuş tibbi və digər
xidməti sənədlərin vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsinə;
36.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
36.6. ona tabe işçilərin icra intizamına və vəzifə öhdəliklərinin yerinə
yetirilməsinə;
36.7. tibb müəssisəsinin fəaliyyətinə, işçilərinə və müəssisədə olan digər
şəxslərə təhlükə yaradan təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya
qaydalarının pozulmasının aradan qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında
məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ tədbirlər həyata keçirilməsinə görə
məsuliyyət daşıyır.
37. Həkim-parazitoloq əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi
aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, hərəkətin ağırlıq
dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb
edilə bilər.
Həkim-pediatrın nümunəvi vəzifə
T Ə L İ M A T I
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı həkim-pediatrın vəzifə öhdəliklərini, hüquq və
məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Həkim-pediatr vəzifəsinə ali tibb təhsili olan, qanunvericiliklə müəyyən
edilmiş qaydada müvafiq ixtisas üzrə peşə hazırlığı keçmiş şəxs təyin edilir.
Elmi-tədqiqat institutlarının klinikalarında, respublika mərkəzlərində
(xəstəxanalarında), klinik xəstəxanalarda ali tibb təhsili olan və qanunvericiliklə
müəyyən edilmiş qaydada “pediatriya” ixtisası üzrə peşə hazırlığı keçmiş, ixtisası
üzrə ən azı 3 il əmək stajına malik şəxs təyin edilir.
Page 147
147
3. Həkim-pediatr Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan
qanunvericiliyinə uyğun olaraq tibb müəssisə rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və
vəzifədən azad edilir.
4. Həkim-pediatr bilavasitə şöbə müdirinə, onun olmadığı halda isə tibb
müəssisəsininrəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Həkim-pediatr aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını, Azərbaycan
Respublikasının səhiyyə haqqında qanunvericiliyinin əsaslarını; səhiyyə
müəssisələrinin fəaliyyətini tənzimləyən normativ hüquqi aktları;
5.2. xəstəxana və ambulator-poliklinik müəssisələrində, təcili və
təxirəsalınmaz hallarda əhaliyə müalicə-profilaktika və dərman yardımının təşkilinin
əsaslarını;
5.3. öz ixtisası üzrə profilaktika, diaqnostika, müalicə və reabilitasiyanın
müasir metodlarını;
5.4. pediatriya xidmətinin təşkili, strukturu, ştatları və təchiz edilməsi ilə bağlı
məsələləri;
5.5. öz ixtisası üzrə qüvvədə olan normativ hüquqi və təlimat-metodik
sənədləri;
5.6. tibbi sənədlərin rəsmiləşdirilməsi qaydasını;
5.7. əmək qabiliyyətinin müvəqqəti itirilməsinin ekspertizasını və tibbi-sosial
ekspertizanın aparılması qaydasını;
5.8. dispanserizasiyanın əsaslarını, prinsip və metodlarını;
5.9. tibbi sığorta şəraitində səhiyyə müəssisəsinin və tibb işçilərinin
fəaliyyətinin təşkilati-iqtisadi əsaslarını;
5.10. həkimlərin etik davranış qaydalarının, tibbi etika və deontologiyanın
əsaslarını;
5.11. insan bədəninin üzv və sistemlərinin funksional vəziyyətinin klinik və
laborator diaqnostikasının ümumi prinsip və əsas metodlarını;
5.12. təxirəsalınmaz tibbi yardım göstərilməsi qaydalarını;
5.13. sanitar-maarifləndirmənin əsaslarını;
5.14. daxili əmək intizamı qaydalarını; əməyin mühafizəsi, təhlükəsizlik
texnikası, istehsalat sanitariyası və yanğına qarşı mühafizə qayda və normalarını.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Həkim- pediatr tibbi praktikada tətbiqinə icazə verilmiş müasir
profilaktika, diaqnostika, müalicə və reabilitasiya metodlarından istifadə etməklə öz
ixtisası üzrə peşəkar səviyyədə tibbi yardım göstərir.
7. Müvafiq qaydalara və standartlara uyğun olaraq xəstənin aparılması
taktikasınını (anamnezin toplanması, klinik-laborator tədqiqatların, müayinə və
müalicənin aparılması) və diaqnozunu müəyyən edir.
8. Mövcüd qaydalara və standartlara uyğun olaraq zəruri müalicəni təyin
edir və nəzarət edir, zəruri diaqnostik, müalicə, reabilitasiya və profilaktik prosedur və
tədbirləri təşkil edir və ya müstəqil surətdə aparır.
Page 148
148
9. Stasionarda xəstəyə gündəlik baxış keçirir. Pasiyentin vəziyyətindən asılı
olaraq müalicə planına dəyişiklik edir və əlavə müayinə metodlarının zəruriliyini
müəyyən edir.
10. Müalicə-profilaktika müəssisəsinin başqa bölmələrinin həkimlərinə öz
ixtisası üzrə məsləhət yardımı göstərir.
11. Ona tabe orta və kiçik tibb heyətinin işinə rəhbərlik edir, öz vəzifə
öhdəliklərinin yerinə yetirilməsində onlara kömək edir.
12. Diaqnostik və müalicə prosedurlarının aparılmasının, alət, aparat və
avadanlıqların istismarının, dərman preparatlarının səmərəli istifadəsinə, orta və kiçik
tibb heyəti tərəfindən təhlükəsizlik texnikası və əməyin mühafizəsi qaydalarına riayət
edilməsinə nəzarət edir.
13. Orta və kiçik tibb heyətinin ixtisasının artırılması üzrə məşğələlərin
aparılmasında iştirak edir.
14. Öz işini planlaşdırır və öz fəaliyyətinin göstəricilərini təhlil edir.
15. Tibbi və digər sənədlərin müəyyən edilmiş qaydalara uyğun olaraq
vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsini təmin edir.
16. Sanitar-maarifləndirmə işini aparır. Etik davranış qaydalarına riayət edir.
17. Əmək qabiliyyətinin müvəqqəti itirilməsinin ekspertizasının
aparılmasında iştirak edir və tibbi-sosial ekspertiza üçün zəruri sənədləri hazırlayır.
18. Müəssisə rəhbərliyinin əmr, sərəncam və tapşırıqlarını peşəkar səviyyədə
və vaxtında icra edir.
19. Qanunvericiliklə müəyyən edilmiş müddətdə işlədiyi istiqamət üzrə
təkmilləşdirmə kurslarında iştirak edir, mütəmadi olaraq öz ixtisasını artırır.
20. Müəyyən olunmuş qaydada sertifikasiyadan keçir.
21. Daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına, sanitariya-epidemioloji rejimə riayət edir. Tibb müəssisəsinin
fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan təhlükəsizlik texnikası, yanğına
qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan qaldırılması üzrə, rəhbərliyin
vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ tədbirlər görür.
III.Hüquqlar
22. Həkim-pediatr aşağıdakı hüquqları vardır:
22.1. klinik müşahidə və müayinə, anamnez toplanması və klinik-
laborator tədqiqatların məlumatlarına əsasən ixtisası üzrə müstəqil surətdə diaqnoz
müəyyənləşdirmək;
22.2. müvafiq qaydalara və standartlara uyğun olaraq xəstənin aparılması
taktikasını müəyyən etmək;
22.3. pasiyentin kompleks müayinəsi üçün zəruri funksional və laborator
diaqnostika metodlarını təyin etmək;
22.4. diaqnostika və müalicənin icazə verilmiş metodlarından istifadə etməklə
diaqnostik, müalicə, reabilitasiya və profilaktika prosedurlarını aparmaq;
22.5. zərurət olduqda xəstələrin məsləhəti, müayinəsi və müalicəsi üçün
müəyyən edilmişqaydada başqa ixtisaslı həkimləri cəlb etmək;
Page 149
149
22.6. müalicə-diaqnostika prosesinin təkmilləşdirilməsi, özünün əmək
fəaliyyətinin təşkilinin və şərtlərinin yaxşılaşdırılması üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
22.7. öz səlahiyyətləri çərçivəsində orta və kiçik tibb heyətinin işinə nəzarət
etmək, sərəncamlar vermək və onların həvəsləndirilmə və tənbeh edilmə üzrə
rəhbərliyə təkliflər vermək;
22.8. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
22.9. onun işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu elmi-praktik
konfranslarda və müşavirələrdə iştirak etmək;
22.10. müəyyən olunmuş qaydada ixtisas dərəcəsi almaq.
23. Həkim-pediatr Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun
olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV.Məsuliyyət
24. Həkim-pediatr aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır:
24.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
24.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların vaxtında və peşəkar səviyyədə yerinə yetirilməsinə;
24.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
24.4. qüvvədə olan normativ hüquqi sənədlərdə nəzərdə tutulmuş tibbi və digər
xidməti sənədlərin vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsinə;
24.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
24.6. ona tabe işçilərin nizam-intizam qaydalarına və vəzifə öhdəliklərinin
yerinə yetirilməsinə;
24.7. tibb müəssisəsinin fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə;
25. Həkim-pediatr əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi
aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq
dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb
edilə bilər.
Page 150
150
Həkim- plastik cərrahın nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı həkim-plastik cərrahın vəzifə öhdəliklərini, hüquq və
məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Həkim-plastik cərrah vəzifəsinə ali tibb təhsili olan, qanunvericiliklə
müəyyən edilmiş qaydada müvafiq ixtisas üzrə peşə hazırlığı keçmiş şəxs təyin
edilir.
Elmi-tədqiqat institutlarının klinikalarında, respublika mərkəzlərində
(xəstəxanalarında), klinik xəstəxanalarda ali tibb təhsili olan və qanunvericiliklə
müəyyən edilmiş qaydada“plastik cərrahiyyə” ixtisası üzrə peşə hazırlığı keçmiş,
ixtisası üzrə ən azı 3 il əmək stajına malik şəxs təyin edilir.
Page 151
151
ixtisası üzrə hazırlıq və ya ixtisaslaşma keçmiş şəxs təyin edilir.
3. Həkim-plastik cərrah Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan
qanunvericiliyinə uyğun olaraq tibb müəssisə rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və
vəzifədən azad edilir.
4. Həkim-plastik cərrah bilavasitə şöbə müdirinə, onun olmadığı halda isə
tibb müəssisəsinin rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Həkim-plastik cərrah aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını, Azərbaycan
Respublikasının səhiyyə haqqında qanunvericiliyinin əsaslarını; səhiyyə
müəssisələrinin fəaliyyətini tənzimləyən normativ hüquqi aktları;
5.2. xəstəxana və ambulator-poliklinik müəssisələrində, təcili və
təxirəsalınmaz hallarda əhaliyə müalicə-profilaktika və dərman yardımının təşkilinin
əsaslarını;
5.3. öz ixtisası üzrə profilaktika, diaqnostika, müalicə və reabilitasiyanın
müasir metodlarını;
5.4. plastik cərrahiyyə xidmətinin təşkili, strukturu, ştatları və təchiz edilməsi
ilə bağlı məsələləri;
5.5. öz ixtisası üzrə qüvvədə olan normativ hüquqi və təlimat-metodik
sənədləri;
5.6. tibbi sənədlərin rəsmiləşdirilməsi qaydasını;
5.7. əmək qabiliyyətinin müvəqqəti itirilməsinin ekspertizasını və tibbi-sosial
ekspertizanın aparılması qaydasını;
5.8. dispanserizasiyanın əsaslarını, prinsip və metodlarını;
5.9. tibbi sığorta şəraitində səhiyyə müəssisəsinin və tibb işçilərinin
fəaliyyətinin təşkilati-iqtisadi əsaslarını;
5.10. həkimlərin etik davranış qaydalarının, tibbi etika və deontologiyanın
əsaslarını;
5.11. insan bədəninin üzv və sistemlərinin funksional vəziyyətinin klinik və
laborator diaqnostikasının ümumi prinsip və əsas metodlarını;
5.12. təxirəsalınmaz tibbi yardım göstərilməsi qaydalarını;
5.13. sanitar-maarifləndirmənin əsaslarını;
5.14. daxili əmək intizamı qaydalarını; əməyin mühafizəsi, təhlükəsizlik
texnikası, istehsalat sanitariyası və yanğına qarşı mühafizə qayda və normalarını.
II.Vəzifə öhdəlikləri
6. Həkim- plastik cərrahın tibbi praktikada tətbiqinə icazə verilmiş müasir
profilaktika, diaqnostika, müalicə və reabilitasiya metodlarından istifadə etməklə öz
ixtisası üzrə peşəkar səviyyədə tibbi yardım göstərir.
7. Müvafiq qaydalara və standartlara uyğun olaraq xəstənin aparılması
taktikasınını (anamnezin toplanması, klinik-laborator tədqiqatların, müayinə və
müalicənin aparılması) və diaqnozunu müəyyən edir.
8. Mövcüd qaydalara və standartlara uyğun olaraq zəruri müalicəni təyin
edir və nəzarət edir, zəruri diaqnostik, müalicə, reabilitasiya və profilaktik prosedur və
tədbirləri təşkil edir və ya müstəqil surətdə aparır.
Page 152
152
9. Stasionarda xəstəyə gündəlik baxış keçirir. Pasiyentin vəziyyətindən asılı
olaraq müalicə planına dəyişiklik edir və əlavə müayinə metodlarının zəruriliyini
müəyyən edir.
10. Müalicə-profilaktika müəssisəsinin başqa bölmələrinin həkimlərinə öz
ixtisası üzrə məsləhət yardımı göstərir.
11. Ona tabe orta və kiçik tibb heyətinin işinə rəhbərlik edir, öz vəzifə
öhdəliklərinin yerinə yetirilməsində onlara kömək edir.
12. Diaqnostik və müalicə prosedurlarının aparılmasının, alət, aparat və
avadanlıqların istismarının, dərman preparatlarının səmərəli istifadəsinə, orta və kiçik
tibb heyəti tərəfindən təhlükəsizlik texnikası və əməyin mühafizəsi qaydalarına riayət
edilməsinə nəzarət edir.
13. Orta və kiçik tibb heyətinin ixtisasının artırılması üzrə məşğələlərin
aparılmasında iştirak edir.
14. Öz işini planlaşdırır və öz fəaliyyətinin göstəricilərini təhlil edir.
15. Tibbi və digər sənədlərin müəyyən edilmiş qaydalara uyğun olaraq
vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsini təmin edir.
16. Sanitar-maarifləndirmə işini aparır. Etik davranış qaydalarına riayət edir.
17. Əmək qabiliyyətinin müvəqqəti itirilməsinin ekspertizasının
aparılmasında iştirak edir və tibbi-sosial ekspertiza üçün zəruri sənədləri hazırlayır.
18. Müəssisə rəhbərliyinin əmr, sərəncam və tapşırıqlarını peşəkar səviyyədə
və vaxtında icra edir.
19. Qanunvericiliklə müəyyən edilmiş müddətdə işlədiyi istiqamət üzrə
təkmilləşdirmə kurslarında iştirak edir, mütəmadi olaraq öz ixtisasını artırır.
20. Müəyyən olunmuş qaydada sertifikasiyadan keçir.
21. Daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına, sanitariya-epidemioloji rejimə riayət edir. Tibb müəssisəsinin
fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan təhlükəsizlik texnikası, yanğına
qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan qaldırılması üzrə, rəhbərliyin
vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ tədbirlər görür.
III. Hüquqlar
22. Həkim-plastik cərrahın aşağıdakı hüquqları vardır:
22.1. klinik müşahidə və müayinə, anamnez toplanması və klinik-laborator
tədqiqatların məlumatlarına əsasən ixtisası üzrə müstəqil surətdə diaqnoz
müəyyənləşdirmək;
22.2. müvafiq qaydalara və standartlara uyğun olaraq xəstənin aparılması
taktikasını müəyyən etmək;
22.3. pasiyentin kompleks müayinəsi üçün zəruri funksional və laborator
diaqnostika metodlarını təyin etmək;
22.4. diaqnostika və müalicənin icazə verilmiş metodlarından istifadə etməklə
diaqnostik, müalicə, reabilitasiya və profilaktika prosedurlarını aparmaq;
22.5. zərurət olduqda xəstələrin məsləhəti, müayinəsi və müalicəsi üçün
müəyyən edilmişqaydada başqa ixtisaslı həkimləri cəlb etmək;
Page 153
153
22.6. müalicə-diaqnostika prosesinin təkmilləşdirilməsi, özünün əmək
fəaliyyətinin təşkilinin və şərtlərinin yaxşılaşdırılması üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
22.7. öz səlahiyyətləri çərçivəsində orta və kiçik tibb heyətinin işinə nəzarət
etmək, sərəncamlar vermək və onların həvəsləndirilmək və tənbeh etmək üzrə
rəhbərliyə təkliflər vermək;
22.8. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
22.9. öz işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu elmi-praktik konfranslarda
və müşavirələrdə iştirak etmək;
22.10.müəyyən olunmuş qaydada ixtisas dərəcəsi almaq.
23. Həkim-plastik cərrah Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə
uyğun olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
24. Həkim-plastik cərrah aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır:
24.1 ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
24.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların vaxtında və peşəkar səviyyədə yerinə yetirilməsinə;
24.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
24.4. qüvvədə olan normativ hüquqi sənədlərdə nəzərdə tutulmuş tibbi və digər
xidməti sənədlərin vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsinə;
24.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
24.6. ona tabe işçilərin nizam-intizam qaydalarına və vəzifə öhdəliklərinin
yerinə yetirilməsinə;
24.7. tibb müəssisəsinin fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə
25. Həkim-plastik cərrah əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-
hüquqi aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq
dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb
edilə bilər.
Page 154
154
Həkim-psixiatrın nümunəvi vəzifə
T Ə L İ M A T I
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı həkim-psixiatrın vəzifə öhdəliklərini, hüquq və
məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Həkim-psixiatr vəzifəsinə baza ali tibb təhsili olan şəxs təyin edilir.
Elmi-tədqiqat institutlarının klinikalarında, respublika mərkəzlərində
(xəstəxanalarda), klinik xəstəxanalarda ali tibb təhsili olan və qanunvericiliklə
müəyyən edilmiş qaydada “psixiatriya” ixtisası üzrə peşə hazırlığı keçmiş, ixtisası
üzrə ən azı 2 il əmək stajına malik şəxs təyin edilir.
Page 155
155
3. Həkim-psixiatr Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan
qanunvericiliyinə uyğun olaraq tibb müəssisə rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və
vəzifədən azad edilir.
4. Həkim-psixiatr bilavasitə şöbə müdirinə, onun olmadığı halda isə tibb
müəssisəsinin rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Həkim-psixiatr aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını, Azərbaycan
Respublikasının səhiyyə haqqında qanunvericiliyinin əsaslarını; səhiyyə
müəssisələrinin fəaliyyətini tənzimləyən normativ hüquqi aktları;
5.2. xəstəxana və ambulator-poliklinik müəssisələrdə, təcili və təxirəsalınmaz
hallarda əhaliyə müalicə-profilaktika və dərman yardımının təşkilinin əsaslarını;
5.3. öz ixtisası üzrə profilaktika, diaqnostika, müalicə və reabilitasiyanın
müasir metodlarını, neyrobiologiya və sübutlu təbabətin prinsiplərini;
5.4. psixi sağlamlıq üçün bioloji, psixoloji və sosial faktorların rolunu;
5.5. psixi xəstəliklərin epidemiologiyası, etiologiya və patogenezi, klinik
simptomları, təbii gedişi və proqnozunu;
5.6 psixi xəstəliklərin ölkədə qəbul olunmuş müasir beynəlxalq
klassifikasiyasını;
5.7. farmakoloji preparatların dozalanma rejimi, tibbi göstəriş və əks-
göstərişləri, əlavə təsirləri, digər preparatlarla qarşılıqlı təsirini;
5.8. ən az bir konsultativ/psixoterapevtik texnikanı;
5.9. psixiatriya xidmətinin təşkili, strukturu, ştatları və təchiz edilməsi ilə
bağlı məsələləri;
5.10. öz ixtisası üzrə qüvvədə olan normativ hüquqi və təlimat-metodik
sənədləri;
5.11. tibbi sənədlərin rəsmiləşdirilməsi qaydasını;
5.12. əmək qabiliyyətinin müvəqqəti itirilməsinin ekspertizasını və tibbi-sosial
ekspertizanın aparılması qaydasını;
5.13. dispanserizasiyanın əsaslarını, prinsip və metodlarını;
5.14. tibbi sığorta şəraitində səhiyyə müəssisəsinin və tibb işçilərinin
fəaliyyətinin təşkilati-iqtisadi əsaslarını;
5.15. həkimlərin etik davranış qaydalarının, tibbi etika və deontologiyanın
əsaslarını;
5.16. insan bədəninin üzv və sistemlərinin funksional vəziyyətinin klinik və
laborator diaqnostikasının ümumi prinsip və əsas metodlarını;
5.17. təxirəsalınmaz tibbi yardım göstərilməsi qaydalarını;
5.18. sanitar-maarifləndirmənin əsaslarını;
5.19. daxili əmək intizamı qaydalarını; əməyin mühafizəsi, təhlükəsizlik
texnikası, istehsalat sanitariyası və yanğına qarşı mühafizə qayda və normalarını.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Həkim-psixiatr tibbi praktikada tətbiqinə icazə verilmiş müasir
profilaktika, diaqnostika, müalicə və reabilitasiya metodlarından istifadə etməklə öz
ixtisası üzrə peşəkar səviyyədə tibbi yardım göstərir.
Page 156
156
7. Müvafiq qaydalara və standartlara uyğun olaraq xəstənin
individuallaşdırılmış aparılma taktikasını (anamnezin toplanması, klinik-laborator
tədqiqatların, müayinə və müalicənin aparılması) və diaqnozunu müəyyən edir.
8. Mövcüd qaydalara və standartlara uyğun olaraq zəruri müalicəni təyin və
nəzarət edir, zəruri diaqnostik, müalicə, reabilitasiya və profilaktik prosedur və
tədbirləri təşkil edir və ya müstəqil surətdə aparır.
9. Ayrı-ayrı fərdlər, ailələr və qruplar üçün psixoterapevtik müdaxilələri təşkil
edir və aparır.
10. Stasionarda xəstəyə gündəlik baxış keçirir. Pasiyentin vəziyyətindən asılı
olaraq müalicə planına dəyişiklik edir və əlavə müayinə metodlarının zəruriliyini
müəyyən edir.
11. Müalicə-profilaktika müəssisəsinin başqa bölmələrinin həkimləri ilə
yanaşı psixoloq, sosial işçi, psixiatrik tibb bacıları və digər ixtisas sahibləri ilə
əməkdaşlıq edir və müalicə planı və müdaxilələrinin təhlili, dəyərləndirilməsi və
təkmilləşdirilməsində öz ixtisası üzrə məsləhət yardımı göstərir.
12. Ona tabe orta və kiçik tibb heyətinin işinə rəhbərlik edir, öz vəzifə
öhdəliklərinin yerinə yetirilməsində onlara kömək edir.
13. Diaqnostik və müalicə prosedurlarının aparılmasının, alət, aparat və
avadanlıqların istismarının, dərman preparatlarının səmərəli istifadəsinə, orta və kiçik
tibb heyəti tərəfindən təhlükəsizlik texnikası və əməyin mühafizəsi qaydalarına riayət
edilməsinə nəzarət edir.
14. Orta və kiçik tibb heyətinin ixtisasının artırılması üzrə məşğələlərin
aparılmasında iştirak edir.
15. Öz işini planlaşdırır və öz fəaliyyətinin göstəricilərini təhlil edir.
16. Tibbi və digər sənədlərin müəyyən edilmiş qaydalara uyğun olaraq
vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsini təmin edir.
17. Sanitar-maarifləndirmə işini aparır. Etik davranış qaydalarına riayət edir.
Xəstələrin ehtiyac və problemlərinə həssalıqla yanaşır, empatiya nümayiş etdirir,
onların ailə üzvlərinə, qəyyumlara və digər əhəmiyyətli şəxslərə xəstənin vəziyyəti və
müalicənin gedişi barəsində məlumat və məsləhətlər verir.
18. Lazım gəldikdə pasienti başqa mütəxəssislərə, müəssisələrə və psixososial
xidmətlərə yönləndirir.
19. Məhkəmə-psixiatrik, hərbi xidmətə yararlılıq və əmək qabiliyyətinin
müvəqqəti itirilməsinin ekspertizasının aparılmasında iştirak edir və tibbi-sosial
ekspertiza üçün zəruri sənədləri hazırlayır.
20. Elmi tədqiqatları tənqidi nəzərdən araşdıraraq öz professional fəaliyyətində
istifadə edir.
21. Müəssisə rəhbərliyinin əmr, sərəncam və tapşırıqlarını peşəkar səviyyədə
və vaxtında icra edir.
22. Qanunvericiliklə müəyyən edilmiş müddətdə işlədiyi istiqamət üzrə
təkmilləşdirmə kurslarında iştirak edir, mütəmadi olaraq öz ixtisasını artırır.
23. Müəyyən olunmuş qaydada sertifikasiyadan keçir.
24. Daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına, sanitariya-epidemioloji rejimə riayət edir. Tibb müəssisəsinin
fəaliyyətinə, işçilərinə, pasientlərə təhlükə yaradan təhlükəsizlik texnikası, yanğına
Page 157
157
qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan qaldırılması üzrə, rəhbərliyin
vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ tədbirlər görür.
III. Hüquqlar
25. Həkim-psixiatrın aşağıdakı hüquqları vardır:
25.1. klinik müşahidə və müayinə, anamnez toplanması və klinik-laborator
tədqiqatların məlumatlarına əsasən ixtisası üzrə müstəqil surətdə diaqnoz
müəyyənləşdirmək;
25.2. müvafiq qaydalara və standartlara uyğun olaraq xəstənin aparılması
taktikasını müəyyən etmək;
25.3. pasiyentin kompleks müayinəsi üçün zəruri funksional və laborator
diaqnostika metodlarını təyin etmək;
25.4. diaqnostika və müalicənin icazə verilmiş metodlarından istifadə etməklə
diaqnostik, müalicə, reabilitasiya və profilaktika prosedurlarını aparmaq;
25.5. zərurət olduqda xəstələrin məsləhəti, müayinəsi və müalicəsi üçün
müəyyən edilmiş qaydada başqa ixtisaslı həkimləri və digər mütəxəssisləri cəlb etmək;
25.6. müalicə-diaqnostika prosesinin təkmilləşdirilməsi, özünün əmək
fəaliyyətinin təşkilinin və şərtlərinin yaxşılaşdırılması üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
25.7. öz səlahiyyətləri çərçivəsində orta və kiçik tibb heyətinin işinə nəzarət
etmək, sərəncamlar vermək və onlardan dəqiq icra tələb etmək, həvəsləndirilmə və
tənbeh edilmə üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
25.8. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
25.9. onun işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu elmi-praktik
konfranslarda və müşavirələrdə iştirak etmək;
25.10.müəyyən olunmuş qaydada ixtisas dərəcəsi almaq.
26. Həkim-psixiatr Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun
olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
27. Həkim-psixiatr aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır:
27.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
27.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların vaxtında və peşəkar səviyyədə yerinə yetirilməsinə;
27.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
27.4. qüvvədə olan normativ hüquqi sənədlərdə nəzərdə tutulmuş tibbi və digər
xidməti sənədlərin vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsinə;
27.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
27.6. ona tabe işçilərin nizam-intizam qaydalarına və vəzifə öhdəliklərinin
yerinə yetirilməsinə;
Page 158
158
27.7. tibb müəssisəsinin fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə;
28. Həkim-psixiatr əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi
aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq
dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb
edilə bilər.
Həkim-patoloqoanatomun nümunəvi vəzifə
T Ə L İ M A T I
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı həkim-patoloqoanatomun vəzifə öhdəliklərini, hüquq
və məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Həkim-patoloqoanatom vəzifəsinə ali tibb təhsili olan, qanunvericiliklə
müəyyən edilmiş qaydada müvafiq ixtisas üzrə peşə hazırlığı keçmiş şəxs təyin
edilir.
Page 159
159
Elmi-tədqiqat institutlarının klinikalarında, respublika mərkəzlərində
(xəstəxanalarında), klinik xəstəxanalarda ali tibb təhsili olan və qanunvericiliklə
müəyyən edilmiş qaydada_“patoloji anatomiya, məhkəmə tibbi ekspertiza” ixtisası
üzrə peşə hazırlığı keçmiş, ixtisası üzrə ən azı 3 il əmək stajına malik şəxs təyin
edilir.
3. Həkim-patoloqoanatom Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan
qanunvericiliyinə uyğun olaraq tibb müəssisə rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və
vəzifədən azad edilir.
4. Həkim-patoloqoanatom bilavasitə patoloqoanatomik şöbənin müdirinə,
onun olmadığı halda isə tibb müəssisəsinin rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Həkim-patoloqoanatom aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını, Azərbaycan
Respublikasının səhiyyə haqqında qanunvericiliyinin əsaslarını; səhiyyə
müəssisələrinin fəaliyyətini tənzimləyən normativ hüquqi aktları;
5.2. xəstəxana və ambulator-poliklinik müəssisələrində, təcili və
təxirəsalınmaz hallarda əhaliyə müalicə-profilaktika və dərman yardımının təşkilinin
əsaslarını;
5.3. öz ixtisası üzrə diaqnostika müasir metodlarını;
5.4. patoloji anatomiya,məhkəmə tibbi ekspertiza xidmətinin təşkili, strukturu,
ştatları və təchiz edilməsi ilə bağlı məsələləri;
5.5. öz ixtisası üzrə qüvvədə olan normativ hüquqi və təlimat-metodik
sənədləri;
5.6. tibbi sənədlərin rəsmiləşdirilməsi qaydasını;
5.7. əmək qabiliyyətinin müvəqqəti itirilməsinin ekspertizasını və tibbi-sosial
ekspertizanın aparılması qaydasını;
5.8. dispanserizasiyanın əsaslarını, prinsip və metodlarını;
5.9. tibbi sığorta şəraitində səhiyyə müəssisəsinin və tibb işçilərinin
fəaliyyətinin təşkilati-iqtisadi əsaslarını;
5.10. həkimlərin etik davranış qaydalarının, tibbi etika və deontologiyanın
əsaslarını;
5.11. insan bədəninin üzv və sistemlərinin funksional vəziyyətinin klinik və
laborator diaqnostikasının ümumi prinsip və əsas metodlarını;
5.12. təxirəsalınmaz tibbi yardım göstərilməsi qaydalarını;
5.13. sanitar-maarifləndirmənin əsaslarını;
5.14. daxili əmək intizamı qaydalarını; əməyin mühafizəsi, təhlükəsizlik
texnikası, istehsalat sanitariyası və yanğına qarşı mühafizə qayda və normalarını.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Həkim- patoloqoanatom tədqiqatın müasir metodlarından istifadə etməklə
ixtisaslaşdırılmış patoloqoanatomik diaqnostikanı aparır.
7. Histoloji preparatların mikroskopik tədqiqatını aparır, əlavə tədqiqatların
nəticələrini təhlil edir və yarılma protokolunda müvafiq qeydlər edir.
8. Müalicə-profilaktika müəssisəsinin başqa bölmələrinin həkimlərinə öz
ixtisası üzrə məsləhət yardımı göstərir.
Page 160
160
9. Ölüm haqqında həkim şəhadətnaməsini doldurur, ölənin qohumlarına
xəstəliyin xarakteri və ölümün səbəbi barədə şifahi arayış verir.
10. Ona tabe orta və kiçik tibb heyətinin işinə rəhbərlik edir, öz vəzifə
öhdəliklərinin yerinə yetirilməsində onlara kömək edir.
11. Diaqnostik və müalicə prosedurlarının aparılmasının, alət, aparat və
avadanlıqların istismarının, dərman preparatlarının səmərəli istifadəsinə, orta və kiçik
tibb heyəti tərəfindən əməyin mühafizəsi qaydalarına riayət edilməsinə nəzarət edir.
12. Öz işini planlaşdırır və öz fəaliyyətinin göstəricilərini təhlil edir. Tibbi və
digər sənədlərin müəyyən edilmişqaydalara uyğun olaraq vaxtında və keyfiyyətli
rəsmiləşdirilməsini təmin edir.
13. Klinik-patoloqoanatomik konfransların hazırlanması və aparılmasında
iştirak edir.
14. Bölmənin işi barədə illik hesabatın tərtib edilməsində iştirak edir.
15. Tibb müəssisəsinin fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan
əməyin mühafizəsi qaydalarının pozulmasının aradan qaldırılması üzrə, rəhbərliyin
vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, tədbirlər görür.
16. Qanunvericiliklə müəyyən edilmiş müddətdə işlədiyi istiqamət üzrə
təkmilləşdirmə kurslarında iştirak edir, mütəmadi olaraq öz ixtisasını artırır.
17. Müəyyən olunmuş qaydada sertifikasiyadan keçir.
III. Hüquqlar
18. Həkim-patoloqoanatom aşağıdakı hüquqları vardır:
18.1. müstəqil surətdə patoloqoanatomik diaqnoz qoymaq, zərurət olduqda
başqa ixtisaslı həkimləri müəyyən edilmişqaydada məsləhət üçün cəlb etmək;
18.2. müalicə-diaqnostika prosesinin təkmilləşdirilməsi, özünün əmək
fəaliyyətinin təşkilinin və şərtlərinin yaxşılaşdırılması üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
18.3. öz səlahiyyətləri çərçivəsində orta və kiçik tibb heyətinin işinə nəzarət
etmək, sərəncamlar vermək və onların həvəsləndirilmə və tənbeh edilmə üzrə
rəhbərliyə təkliflər vermək;
18.4. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
18.5. onun işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu elmi-praktik
konfranslarda və müşavirələrdə iştirak etmək;
18.6. müəyyən olunmuş qaydada ixtisas dərəcəsi almaq.
19. Həkim-patoloqoanatom Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə
uyğun olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
20. Həkim-patoloqoanatom aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır:
20.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
20.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların vaxtında və peşəkar səviyyədə yerinə yetirilməsinə;
Page 161
161
20.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
20.4. qüvvədə olan normativ hüquqi sənədlərdə nəzərdə tutulmuş tibbi və digər
xidməti sənədlərin vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsinə;
20.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
20.6. ona tabe işçilərin nizam-intizam qaydalarına və vəzifə öhdəliklərinin
yerinə yetirilməsinə;
20.7. tibb müəssisəsinin fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə;
21. Həkim-patoloqoanatom əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-
hüquqi aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq
dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb
edilə bilər.
Həkim- pataloqoanatom, tibbi - məhkəmə ekspertiza üzrə həkimin
nümunəvi vəzifə
T Ə L İ M A T I
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı həkim- patoloqoanatom,tibbi- məhkəmə ekspertiza
üzrə həkimin vəzifə öhdəliklərini, hüquq və məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Həkim- patoloqoanatom, tibbi- məhkəmə ekspertiza üzrə həkim
vəzifəsinə ali tibb təhsili olan, qanunvericiliklə müəyyən edilmiş qaydada müvafiq
ixtisas üzrə peşə hazırlığı keçmiş şəxs təyin edilir.
Elmi-tədqiqat institutlarının klinikalarında, respublika mərkəzlərində
(xəstəxanalarında), klinik xəstəxanalarda ali tibb təhsili olan və qanunvericiliklə
Page 162
162
müəyyən edilmiş qaydada“patoloji anatomiya,məhkəmə tibbi ekspertiza ” ixtisası üzrə
peşə hazırlığı keçmiş, ixtisası üzrə ən azı 3 il əmək stajına malik şəxs təyin edilir.
3. Həkim- patoloqoanatom, tibbi- məhkəmə ekspertiza üzrə həkim
Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan qanunvericiliyinə uyğun olaraq tibb
müəssisə rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və vəzifədən azad edilir.
4. Həkim- patoloqoanatom, tibbi- məhkəmə ekspertiza üzrə həkim bilavasitə
şöbə müdirinə, onun olmadığı halda isə tibb müəssisəsinin rəhbərinə və ya onun
müavininə tabe olur.
5. Həkim- patoloqoanatom, tibbi- məhkəmə ekspertiza üzrə həkim
aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını, Azərbaycan
Respublikasının səhiyyə haqqında qanunvericiliyinin əsaslarını; səhiyyə
müəssisələrinin fəaliyyətini tənzimləyən normativ hüquqi aktları;
5.2. xəstəxana və ambulator-poliklinik müəssisələrində, təcili və
təxirəsalınmaz hallarda əhaliyə müalicə-profilaktika və dərman yardımının təşkilinin
əsaslarını;
5.3. öz ixtisası üzrə diaqnostika müasir metodlarını;
5.4. patoloji anatomiya, məhkəmə tibbi ekspertiza xidmətinin təşkili,
strukturu, ştatları və təchiz edilməsi ilə bağlı məsələləri;
5.5. öz ixtisası üzrə qüvvədə olan normativ hüquqi və təlimat-metodik
sənədləri;
5.6. tibbi sənədlərin rəsmiləşdirilməsi qaydasını;
5.7. əmək qabiliyyətinin müvəqqəti itirilməsinin ekspertizasını və tibbi-sosial
ekspertizanın aparılması qaydasını;
5.7. dispanserizasiyanın əsaslarını, prinsip və metodlarını;
5.8. tibbi sığorta şəraitində səhiyyə müəssisəsinin və tibb işçilərinin
fəaliyyətinin təşkilati-iqtisadi əsaslarını;
5.9. həkimlərin etik davranış qaydalarının, tibbi etika və deontologiyanın
əsaslarını;
5.10. insan bədəninin üzv və sistemlərinin funksional vəziyyətinin klinik və
laborator diaqnostikasının ümumi prinsip və əsas metodlarını;
5.11. təxirəsalınmaz tibbi yardım göstərilməsi qaydalarını;
5.12. sanitar-maarifləndirmənin əsaslarını;
5.14. daxili əmək intizamı qaydalarını; əməyin mühafizəsi, təhlükəsizlik
texnikası, istehsalat sanitariyası və yanğına qarşı mühafizə qayda və normalarını.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Həkim- patoloqoanatom, tibbi- məhkəmə ekspertiza üzrə həkim
tədqiqatın müasir metodlarından istifadə etməklə məhkəmə tibbi ekspertizanı həyata
keçirir.
7. Müalicə həkimlərinə, hüquq mühafizə orqanlarının nümayəndələrinə öz
ixtisası üzrə məsləhət yardımı göstərir.
Page 163
163
8. Ona tabe orta və kiçik tibb heyətinin işinə rəhbərlik edir, onlar tərəfindən
nizam-intizam qaydalarına riayət edilməsini və funksional öhdəliklərinin yerinə
yetirilməsini təmin edir.
9. Diaqnostik və müalicə prosedurlarının aparılmasının, alət, aparat və
avadanlıqların istismarının, reaktivlərin səmərəli istifadəsinin düzgünlüyünə, ona tabe
tibb heyəti tərəfindən əməyin mühafizəsi qaydalarına riayət edilməsinə nəzarət edir.
10. Tibb heyətinin ixtisasının artırılması üzrə məşğələlərin aparılmasında
iştirak edir.
11. Öz işini planlaşdırır və öz fəaliyyətinin göstəricilərini təhlil edir.
12. Tibbi və digər sənədlərin müəyyən edilmişqaydalara uyğun olaraq
vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsini təmin edir.
13. Sanitar-maarifləndirmə işini aparır.
14. Meyitlərin, canlı insanların, eləcə də cinayət və mülki işlərin materialları
üzrə məhkəmə ekspertizalarının aparılmasında iştirak edir.
15. Tibb müəssisəsinin fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan
əməyin mühafizəsi qaydalarının pozulmasının aradan qaldırılması üzrə, rəhbərliyin
vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ tədbirlər görür.
16. Qanunvericiliklə müəyyən edilmiş müddətdə işlədiyi istiqamət üzrə
təkmilləşdirmə kurslarında iştirak edir, mütəmadi olaraq öz ixtisasını artırır.
17. Müəyyən olunmuş qaydada sertifikasiyadan keçir.
III. Hüquqlar
18. Həkim- patoloqoanatom, tibbi- məhkəmə ekspertiza üzrə həkim aşağıdakı
hüquqları vardır:
18.1. qüvvədə olan qanunvericiliyə uyğun olaraq məhkəmə tibbi ekspertizanı
aparmaq;
18.2. zərurət olduqda məsləhət üçün müəyyən edilmişqaydada başqa ixtisaslı
həkimləri cəlb etmək;
18.3. məhkəmə tibb ekspertizanın, özünün əmək fəaliyyətinin təşkilinin və
şərtlərinin təkmilləşdirilməsi üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
18.4. öz səlahiyyətləri çərçivəsində orta və kiçik tibb heyətinin işinə nəzarət
etmək, sərəncamlar vermək və onların həvəsləndirilmə və tənbeh edilmə üzrə
rəhbərliyə təkliflər vermək;
18.5. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
18.6. onun işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu elmi-praktik
konfranslarda və müşavirələrdə iştirak etmək;
18.7. müəyyən olunmuş qaydada ixtisas dərəcəsi almaq.
19. Həkim- patoloqoanatom, tibbi- məhkəmə ekspertiza üzrə həkim
Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun olaraq bütün əmək
hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
Page 164
164
20. Həkim- patoloqoanatom, tibbi- məhkəmə ekspertiza üzrə həkim
aşağıdakılara məsuliyyət daşıyır:
20.1 ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
20.2. məhkəmə tibbi ekspertizaların keyfiyyətli və vaxtında aparılmasına;
20.3. öz ixtisası üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların vaxtında və peşəkar səviyyədə yerinə yetirilməsinə;
20.4. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
20.5. qüvvədə olan normativ hüquqi sənədlərdə nəzərdə tutulmuş
sənədləşdirilmənin aparılmasına;
20.6. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
20.7. ona tabe işçilərin nizam-intizam qaydalarına və vəzifə öhdəliklərinin
yerinə yetirilməsinə;
20.8. tibb müəssisəsinin fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə;
21. Həkim- patoloqoanatom, tibbi- məhkəmə ekspertiza üzrə həkim əmək
intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi aktların pozulmasına görə qüvvədə
olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi,
inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb edilə bilər.
Həkim- pulmonoloqun nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı həkim-pulmonoloqun vəzifə öhdəliklərini, hüquq və
məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Həkim-pulmonoloq vəzifəsinə ali tibb təhsili olan, qanunvericiliklə
müəyyən edilmiş qaydada müvafiq ixtisas üzrə peşə hazırlığı keçmiş şəxs təyin
edilir.
Elmi-tədqiqat institutlarının klinikalarında, respublika mərkəzlərində
(xəstəxanalarında), klinik xəstəxanalarda ali tibb təhsili olan və qanunvericiliklə
müəyyən edilmiş qaydada “terapiya” ixtisası üzrə peşə hazırlığı keçmiş, ixtisası üzrə
ən azı 3 il əmək stajına malik şəxs təyin edilir.
Page 165
165
3. Həkim-pulmonoloq Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan
qanunvericiliyinə uyğun olaraq tibb müəssisə rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və
vəzifədən azad edilir.
4. Həkim-pulmonoloq bilavasitə şöbə müdirinə, onun olmadığı halda isə
tibb müəssisəsinin rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Həkim-pulmonoloq aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını, Azərbaycan
Respublikasının səhiyyə haqqında qanunvericiliyinin əsaslarını; səhiyyə
müəssisələrinin fəaliyyətini tənzimləyən normativ hüquqi aktları;
5.2. xəstəxana və ambulator-poliklinik müəssisələrində, təcili və
təxirəsalınmaz hallarda əhaliyə müalicə-profilaktika və dərman yardımının təşkilinin
əsaslarını;
5.3. öz ixtisası üzrə profilaktika, diaqnostika, müalicə və reabilitasiyanın
müasir metodlarını;
5.4. pulmonologiya xidmətinin təşkili, strukturu, ştatları və təchiz edilməsi ilə
bağlı məsələləri;
5.5. öz ixtisası üzrə qüvvədə olan normativ hüquqi və təlimat-metodik
sənədləri;
5.6. tibbi sənədlərin rəsmiləşdirilməsi qaydasını;
5.7. əmək qabiliyyətinin müvəqqəti itirilməsinin ekspertizasını və tibbi-sosial
ekspertizanın aparılması qaydasını;
5.8. dispanserizasiyanın əsaslarını, prinsip və metodlarını;
5.9. tibbi sığorta şəraitində səhiyyə müəssisəsinin və tibb işçilərinin
fəaliyyətinin təşkilati-iqtisadi əsaslarını;
5.10. həkimlərin etik davranış qaydalarının, tibbi etika və deontologiyanın
əsaslarını;
5.11. insan bədəninin üzv və sistemlərinin funksional vəziyyətinin klinik və
laborator diaqnostikasının ümumi prinsip və əsas metodlarını;
5.12. təxirəsalınmaz tibbi yardım göstərilməsi qaydalarını;
5.13. sanitar-maarifləndirmənin əsaslarını;
5.14. daxili əmək intizamı qaydalarını; əməyin mühafizəsi, təhlükəsizlik
texnikası, istehsalat sanitariyası və yanğına qarşı mühafizə qayda və normalarını.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Həkim- pulmonoloq tibbi praktikada tətbiqinə icazə verilmiş müasir
profilaktika, diaqnostika, müalicə və reabilitasiya metodlarından istifadə etməklə öz
ixtisası üzrə peşəkar səviyyədə tibbi yardım göstərir.
7. Müvafiq qaydalara və standartlara uyğun olaraq xəstənin aparılması
taktikasınını (anamnezin toplanması, klinik-laborator tədqiqatların, müayinə və
müalicənin aparılması) və diaqnozunu müəyyən edir.
8. Mövcüd qaydalara və standartlara uyğun olaraq zəruri müalicəni təyin
edir və nəzarət edir, zəruri diaqnostik, müalicə, reabilitasiya və profilaktik prosedur və
tədbirləri təşkil edir və ya müstəqil surətdə aparır.
Page 166
166
9. Stasionarda xəstəyə gündəlik baxış keçirir. Pasiyentin vəziyyətindən asılı
olaraq müalicə planına dəyişiklik edir və əlavə müayinə metodlarının zəruriliyini
müəyyən edir.
10. Müalicə-profilaktika müəssisəsinin başqa bölmələrinin həkimlərinə öz
ixtisası üzrə məsləhət yardımı göstərir.
11. Ona tabe orta və kiçik tibb heyətinin işinə rəhbərlik edir, öz vəzifə
öhdəliklərinin yerinə yetirilməsində onlara kömək edir.
12. Diaqnostik və müalicə prosedurlarının aparılmasının, alət, aparat və
avadanlıqların istismarının, dərman preparatlarının səmərəli istifadəsinə, orta və kiçik
tibb heyəti tərəfindən təhlükəsizlik texnikası və əməyin mühafizəsi qaydalarına riayət
edilməsinə nəzarət edir.
13. Orta və kiçik tibb heyətinin ixtisasının artırılması üzrə məşğələlərin
aparılmasında iştirak edir.
14. Öz işini planlaşdırır və öz fəaliyyətinin göstəricilərini təhlil edir.
15. Tibbi və digər sənədlərin müəyyən edilmiş qaydalara uyğun olaraq
vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsini təmin edir.
16. Sanitar-maarifləndirmə işini aparır. Etik davranış qaydalarına riayət edir.
17. Əmək qabiliyyətinin müvəqqəti itirilməsinin ekspertizasının
aparılmasında iştirak edir və tibbi-sosial ekspertiza üçün zəruri sənədləri hazırlayır.
18. Müəssisə rəhbərliyinin əmr, sərəncam və tapşırıqlarını peşəkar səviyyədə
və vaxtında icra edir.
19. Qanunvericiliklə müəyyən edilmiş müddətdə işlədiyi istiqamət üzrə
təkmilləşdirmə kurslarında iştirak edir, mütəmadi olaraq öz ixtisasını artırır.
20. Müəyyən olunmuş qaydada sertifikasiyadan keçir.
21. Daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına, sanitariya-epidemioloji rejimə riayət edir. Tibb müəssisəsinin
fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan təhlükəsizlik texnikası, yanğına
qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan qaldırılması üzrə, rəhbərliyin
vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ tədbirlər görür.
III. Hüquqlar
22. Həkim-pulmonoloqun aşağıdakı hüquqları vardır:
22.1. klinik müşahidə və müayinə, anamnez toplanması və klinik-laborator
tədqiqatların məlumatlarına əsasən ixtisası üzrə müstəqil surətdə diaqnoz
müəyyənləşdirmək;
22.2. müvafiq qaydalara və standartlara uyğun olaraq xəstənin aparılması
taktikasını müəyyən etmək;
22.3. pasiyentin kompleks müayinəsi üçün zəruri funksional və laborator
diaqnostika metodlarını təyin etmək;
22.4. diaqnostika və müalicənin icazə verilmiş metodlarından istifadə etməklə
diaqnostik, müalicə, reabilitasiya və profilaktika prosedurlarını aparmaq;
22.5. zərurət olduqda xəstələrin məsləhəti, müayinəsi və müalicəsi üçün
müəyyən edilmiş qaydada başqa ixtisaslı həkimləri cəlb etmək;
Page 167
167
22.6. müalicə-diaqnostika prosesinin təkmilləşdirilməsi, özünün əmək
fəaliyyətinin təşkilinin və şərtlərinin yaxşılaşdırılması üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
22.7. öz səlahiyyətləri çərçivəsində orta və kiçik tibb heyətinin işinə nəzarət
etmək, sərəncamlar vermək və onlardan dəqiq icra tələb etmək, həvəsləndirmək və
tənbeh etmək üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
22.8. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
22.9. onun işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu elmi-praktik
konfranslarda və müşavirələrdə iştirak etmək;
22.10.müəyyən olunmuş qaydada ixtisas dərəcəsi almaq.
23. Həkim-pulmonoloq Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə
uyğun olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
24. Həkim-pulmonoloq aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır:
24.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
24.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların vaxtında və peşəkar seviyyədə yerinə yetirilməsinə;
24.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
24.4. qüvvədə olan normativ hüquqi sənədlərdə nəzərdə tutulmuş tibbi və digər
xidməti sənədlərin vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsinə;
24.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
24.6. ona tabe işçilərin nizam-intizam qaydalarına və vəzifə öhdəliklərinin
yerinə yetirilməsinə;
24.7. tibb müəssisəsinin fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə
25. Həkim-pulmonoloq əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi
aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq
dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb
edilə bilər.
Page 168
168
Həkim-radioloqun nümunəvi vəzifə
T Ə L İ M A T I
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı həkim-radioloqun vəzifə öhdəliklərini, hüquq və
məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Həkim-radioloq vəzifəsinə ali tibb təhsili olan, qanunvericiliklə müəyyən
edilmiş qaydada müvafiq ixtisas üzrə peşə hazırlığı keçmiş şəxs təyin edilir.
Elmi-tədqiqat institutlarının klinikalarında, respublika mərkəzlərində
(xəstəxanalarında), klinik xəstəxanalarda ali tibb təhsili olan və qanunvericiliklə
müəyyən edilmiş qaydada “şua terapiyası” ixtisası üzrə peşə hazırlığı keçmiş, ixtisası
üzrə ən azı 3 il əmək stajına malik şəxs təyin edilir.
Page 169
169
3. Həkim-radioloq Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan
qanunvericiliyinə uyğun olaraq tibb müəssisə rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və
vəzifədən azad edilir.
4. Həkim-radioloq bilavasitə şöbə müdirinə, onun olmadığı halda isə tibb
müəssisəsinin rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Həkim-radioloq aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını, Azərbaycan
Respublikasının səhiyyə haqqında qanunvericiliyinin əsaslarını; səhiyyə
müəssisələrinin fəaliyyətini tənzimləyən normativ hüquqi aktları;
5.2. xəstəxana və ambulator-poliklinik müəssisələrində, təcili və
təxirəsalınmaz hallarda əhaliyə müalicə-profilaktika və dərman yardımının təşkilinin
əsaslarını;
5.3. öz ixtisası üzrə profilaktika, diaqnostika, müalicə və reabilitasiyanın
müasir metodlarını;
5.4. şüa terapiya xidmətinin təşkili, strukturu, ştatları və təchiz edilməsi ilə
bağlı məsələləri;
5.5. öz ixtisası üzrə qüvvədə olan normativ hüquqi və təlimat-metodik
sənədləri;
5.6. tibbi sənədlərin rəsmiləşdirilməsi qaydasını;
5.7. əmək qabiliyyətinin müvəqqəti itirilməsinin ekspertizasını və tibbi-sosial
ekspertizanın aparılması qaydasını;
5.8. dispanserizasiyanın əsaslarını, prinsip və metodlarını;
5.9. tibbi sığorta şəraitində səhiyyə müəssisəsinin və tibb işçilərinin
fəaliyyətinin təşkilati-iqtisadi əsaslarını;
5.10. həkimlərin etik davranış qaydalarının, tibbi etika və deontologiyanın
əsaslarını;
5.11. insan bədəninin üzv və sistemlərinin funksional vəziyyətinin klinik və
laborator diaqnostikasının ümumi prinsip və əsas metodlarını;
5.12. təxirəsalınmaz tibbi yardım göstərilməsi qaydalarını;
5.13. sanitar-maarifləndirmənin əsaslarını;
5.14. daxili əmək intizamı qaydalarını; əməyin mühafizəsi, təhlükəsizlik
texnikası, istehsalat sanitariyası və yanğına qarşı mühafizə qayda və normalarını.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Həkim- radioloq tibbi praktikada tətbiqinə icazə verilmiş müasir
profilaktika, diaqnostika, müalicə və reabilitasiya metodlarından istifadə etməklə öz
ixtisası üzrə peşəkar səviyyədə tibbi yardım göstərir.
7. Xəstənin müayinəsi planının işlənib hazırlanmasında iştirak edir, ən qısa
müddətdə tam və dolğun diaqnostik məlumatlar əldə etmək məqsədi ilə pasiyentin
müayinəsinin həcm və səmərəli metodlarını dəqiqləşdirir.
8. Klinik müşahidə və müayinə, anamnez toplanması və klinik-laborator
tədqiqatların məlumatlarına əsasən diaqnoz qoyulmasında iştirak edir.
Page 170
170
9. Zəruri diaqnostik tədqiqatı təşkil edir və ya müstəqil surətdə aparır,
pasiyentin vəziyyətindən asılı olaraq əlavə müayinə metodlarının zəruriliyini müəyyən
edir.
10. Müalicə-profilaktika müəssisəsinin başqa bölmələrinin həkimlərinə öz
ixtisası üzrə məsləhət yardımı göstərir.
11. Ona tabe orta və kiçik tibb heyətinin işinə rəhbərlik edir, öz vəzifə
öhdəliklərinin yerinə yetirilməsində onlara kömək edir.
12. Diaqnostik və müalicə prosedurlarının aparılmasının, alət, aparat və
avadanlıqların istismarının, dərman preparatlarının səmərəli istifadəsinə, orta və kiçik
tibb heyəti tərəfindən təhlükəsizlik texnikası və əməyin mühafizəsi qaydalarına riayət
edilməsinə nəzarət edir.
13. Orta və kiçik tibb heyətinin ixtisasının artırılması üzrə məşğələlərin
aparılmasında iştirak edir.
14. Öz işini planlaşdırır və öz fəaliyyətinin göstəricilərini təhlil edir.
15. Tibbi və digər sənədlərin müəyyən edilmiş qaydalara uyğun olaraq
vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsini təmin edir.
16. Sanitar-maarifləndirmə işini aparır. Həkim etikasının qayda və
prinsiplərinə riayət edir.
17. Müəssisə rəhbərliyinin əmr, sərəncam və tapşırıqlarını, eləcə də öz
peşəkar fəaliyyəti üzrə normativ hüquqi aktları peşəkar səviyyədə və vaxtında icra
edir.
18. Qanunvericiliklə müəyyən edilmiş müddətdə işlədiyi istiqamət üzrə
təkmilləşdirmə kurslarında iştirak edir, mütəmadi olaraq öz ixtisasını artırır.
19. Müəyyən olunmuş qaydada sertifikasiyadan keçir.
20. Daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına, sanitariya-epidemioloji rejimə riayət edir.
21. Tibb müəssisəsinin fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər görür.
III. Hüquqlar
22. Həkim-radioloqun aşağıdakı hüquqları vardır:
22.1. rəy verilməklə zəruri diaqnostik tədqiqatları təşkil etmək və ya müstəqil
surətdə aparmaq;
22.2. pasiyentin kompleks müayinəsi üçün zəruri funksional və laborator
diaqnostika metodlarını tövsiyə etmək;
22.3. zərurət olduqda xəstələrin məsləhəti, müayinəsi və müalicəsi üçün
müəyyən edilmişqaydada başqa ixtisaslı həkimləri cəlb etmək;
22.4. müalicə-diaqnostika prosesinin təkmilləşdirilməsi, özünün əmək
fəaliyyətinin təşkilinin və şərtlərinin yaxşılaşdırılması üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
22.5. öz səlahiyyətləri çərçivəsində orta və kiçik tibb heyətinin işinə nəzarət
etmək, sərəncamlar vermək və onların həvəsləndirilmə və tənbeh edilmə üzrə
rəhbərliyə təkliflər vermək;
Page 171
171
21.6. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
21.7. onun işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu elmi-praktik
konfranslarda və müşavirələrdə iştirak etmək;
21.8. müəyyən olunmuş qaydada ixtisas dərəcəsi almaq.
23. Həkim-radioloq Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun
olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
24. Həkim-radioloq aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır:
24.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
24.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların vaxtında və peşəkar səviyyədə yerinə yetirilməsinə;
24.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
24.4. qüvvədə olan normativ hüquqi sənədlərdə nəzərdə tutulmuş tibbi və digər
xidməti sənədlərin vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsinə;
24.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
24.6. ona tabe işçilərin nizam-intizam qaydalarına və vəzifə öhdəliklərinin
yerinə yetirilməsinə;
24.7. tibb müəssisəsinin fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə;
25. Həkim-radioloq əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi
aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq
dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb
edilə bilər.
Page 172
172
Həkim-revmatoloqun nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı həkim-revmatoloqun vəzifə öhdəliklərini, hüquq və
məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Həkim-revmatoloq vəzifəsinə ali tibb təhsili olan, qanunvericiliklə
müəyyən edilmiş qaydada müvafiq ixtisas üzrə peşə hazırlığı keçmiş şəxs təyin
edilir.
Elmi-tədqiqat institutlarının klinikalarında, respublika mərkəzlərində
(xəstəxanalarında), klinik xəstəxanalarda ali tibb təhsili olan və qanunvericiliklə
müəyyən edilmiş qaydada “revmatologiya” ixtisası üzrə peşə hazırlığı keçmiş, ixtisası
üzrə ən azı 3 il əmək stajına malik şəxs təyin edilir.
Page 173
173
3. Həkim-revmatoloq Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan
qanunvericiliyinə uyğun olaraq tibb müəssisə rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və
vəzifədən azad edilir.
4. Həkim-revmatoloq bilavasitə şöbə müdirinə, onun olmadığı halda isə tibb
müəssisəsinin rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Həkim-revmatoloq aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını, Azərbaycan
Respublikasının səhiyyə haqqında qanunvericiliyinin əsaslarını; səhiyyə
müəssisələrinin fəaliyyətini tənzimləyən normativ hüquqi aktları;
5.2. xəstəxana və ambulator-poliklinik müəssisələrində, təcili və
təxirəsalınmaz hallarda əhaliyə müalicə-profilaktika və dərman yardımının təşkilinin
əsaslarını;
5.3. öz ixtisası üzrə profilaktika, diaqnostika, müalicə və reabilitasiyanın
müasir metodlarını;
5.4. revmatologiya xidmətinin təşkili, strukturu, ştatları və təchiz edilməsi ilə
bağlı məsələləri;
5.5. öz ixtisası üzrə qüvvədə olan normativ hüquqi və təlimat-metodik
sənədləri;
5.6. tibbi sənədlərin rəsmiləşdirilməsi qaydasını;
5.7. əmək qabiliyyətinin müvəqqəti itirilməsinin ekspertizasını və tibbi-sosial
ekspertizanın aparılması qaydasını;
5.8. dispanserizasiyanın əsaslarını, prinsip və metodlarını;
5.9. tibbi sığorta şəraitində səhiyyə müəssisəsinin və tibb işçilərinin
fəaliyyətinin təşkilati-iqtisadi əsaslarını;
5.10. həkimlərin etik davranış qaydalarının, tibbi etika və deontologiyanın
əsaslarını;
5.11. insan bədəninin üzv və sistemlərinin funksional vəziyyətinin klinik və
laborator diaqnostikasının ümumi prinsip və əsas metodlarını;
5.12. təxirəsalınmaz tibbi yardım göstərilməsi qaydalarını;
5.13. sanitar-maarifləndirmənin əsaslarını;
5.14. daxili əmək intizamı qaydalarını; əməyin mühafizəsi, təhlükəsizlik
texnikası, istehsalat sanitariyası və yanğına qarşı mühafizə qayda və normalarını.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Həkim- revmatoloq tibbi praktikada tətbiqinə icazə verilmiş müasir
profilaktika, diaqnostika, müalicə və reabilitasiya metodlarından istifadə etməklə öz
ixtisası üzrə peşəkar səviyyədə tibbi yardım göstərir.
7. Müvafiq qaydalara və standartlara uyğun olaraq xəstənin aparılması
taktikasınını (anamnezin toplanması, klinik-laborator tədqiqatların, müayinə və
müalicənin aparılması) və diaqnozunu müəyyən edir.
8. Mövcüd qaydalara və standartlara uyğun olaraq zəruri müalicəni təyin
edir və nəzarət edir, zəruri diaqnostik, müalicə, reabilitasiya və profilaktik prosedur və
tədbirləri təşkil edir və ya müstəqil surətdə aparır.
Page 174
174
9. Stasionarda xəstəyə gündəlik baxış keçirir. Pasiyentin vəziyyətindən asılı
olaraq müalicə planına dəyişiklik edir və əlavə müayinə metodlarının zəruriliyini
müəyyən edir.
10. Müalicə-profilaktika müəssisəsinin başqa bölmələrinin həkimlərinə öz
ixtisası üzrə məsləhət yardımı göstərir.
11. Ona tabe orta və kiçik tibb heyətinin işinə rəhbərlik edir, öz vəzifə
öhdəliklərinin yerinə yetirilməsində onlara kömək edir.
12. Diaqnostik və müalicə prosedurlarının aparılmasının, alət, aparat və
avadanlıqların istismarının, dərman preparatlarının səmərəli istifadəsinə, orta və kiçik
tibb heyəti tərəfindən təhlükəsizlik texnikası və əməyin mühafizəsi qaydalarına riayət
edilməsinə nəzarət edir.
13. Orta və kiçik tibb heyətinin ixtisasının artırılması üzrə məşğələlərin
aparılmasında iştirak edir.
14. Öz işini planlaşdırır və öz fəaliyyətinin göstəricilərini təhlil edir.
15. Tibbi və digər sənədlərin müəyyən edilmiş qaydalara uyğun olaraq
vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsini təmin edir.
16. Sanitar-maarifləndirmə işini aparır. Etik davranış qaydalarına riayət edir.
17. Əmək qabiliyyətinin müvəqqəti itirilməsinin ekspertizasının
aparılmasında iştirak edir və tibbi-sosial ekspertiza üçün zəruri sənədləri hazırlayır.
18. Müəssisə rəhbərliyinin əmr, sərəncam və tapşırıqlarını peşəkar səviyyədə
və vaxtında icra edir.
19. Qanunvericiliklə müəyyən edilmiş müddətdə işlədiyi istiqamət üzrə
təkmilləşdirmə kurslarında iştirak edir, mütəmadi olaraq öz ixtisasını artırır.
20. Müəyyən olunmuş qaydada sertifikasiyadan keçir.
21. Daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına, sanitariya-epidemioloji rejimə riayət edir. Tibb müəssisəsinin
fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan təhlükəsizlik texnikası, yanğına
qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan qaldırılması üzrə, rəhbərliyin
vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ tədbirlər görür.
III. Hüquqlar
22. Həkim-revmatoloqun aşağıdakı hüquqları vardır:
22.1. klinik müşahidə və müayinə, anamnez toplanması və klinik-laborator
tədqiqatların məlumatlarına əsasən ixtisası üzrə müstəqil surətdə diaqnoz
müəyyənləşdirmək;
22.2. müvafiq qaydalara və standartlara uyğun olaraq xəstənin aparılması
taktikasını müəyyən etmək;
22.3. pasiyentin kompleks müayinəsi üçün zəruri funksional və laborator
diaqnostika metodlarını təyin etmək;
22.4. diaqnostika və müalicənin icazə verilmiş metodlarından istifadə etməklə
diaqnostik, müalicə, reabilitasiya və profilaktika prosedurlarını aparmaq;
22.5. zərurət olduqda xəstələrin məsləhəti, müayinəsi və müalicəsi üçün
müəyyən edilmiş qaydada başqa ixtisaslı həkimləri cəlb etmək;
Page 175
175
22.6. müalicə-diaqnostika prosesinin təkmilləşdirilməsi, özünün əmək
fəaliyyətinin təşkilinin və şərtlərinin yaxşılaşdırılması üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
22.7. öz səlahiyyətləri çərçivəsində orta və kiçik tibb heyətinin işinə nəzarət
etmək, sərəncamlar vermək və onlardan dəqiq icra tələb etmək, onların
həvəsləndirilməsi və tənbeh edilməsi üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
22.8. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
22.9. öz işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu elmi-praktik konfranslarda
və müşavirələrdə iştirak etmək;
22.10. müəyyən olunmuş qaydada ixtisas dərəcəsi almaq.
23. Həkim-revmatoloq Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə
uyğun olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
24. Həkim-revmatoloq aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır:
24.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
24.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların vaxtında və peşəkar səviyyədə yerinə yetirilməsinə;
24.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
24.4. qüvvədə olan normativ hüquqi sənədlərdə nəzərdə tutulmuş tibbi və digər
xidməti sənədlərin vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsinə;
24.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
24.6. ona tabe işçilərin nizam-intizam qaydalarına və vəzifə öhdəliklərinin
yerinə yetirilməsinə;
24.7. tibb müəssisəsinin fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə
25. Həkim-revmatoloq əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi
aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq
dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb
edilə bilər.
Page 176
176
Həkim-stomatoloqun nümunəvi vəzifə
T Ə L İ M A T I
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı həkim-stomatoloqun vəzifə öhdəliklərini, hüquq və
məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Həkim-stomatoloq vəzifəsinə baza ali tibb təhsili olan şəxs təyin edilir.
Elmi-tədqiqat institutlarının klinikalarında, respublika mərkəzlərində
(xəstəxanalarda), klinik xəstəxanalarda ali tibb təhsili olan və qanunvericiliklə
müəyyən edilmiş qaydada “stomatologiya” ixtisası üzrə peşə hazırlığı keçmiş, ixtisası
üzrə ən azı 3 il əmək stajına malik şəxs təyin edilir.
Page 177
177
3. Həkim-stomatoloq Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan
qanunvericiliyinə uyğun olaraq tibb müəssisə rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və
vəzifədən azad edilir.
4. Həkim-stomatoloq bilavasitə şöbə müdirinə olmaqla, tibb müəssisəsinin
rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Həkim-stomatoloq aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını, Azərbaycan
Respublikasının səhiyyə haqqında qanunvericiliyinin əsaslarını; səhiyyə
müəssisələrinin fəaliyyətini tənzimləyən normativ hüquqi aktları;
5.2. xəstəxana və ambulator-poliklinik müəssisələrində, təcili və
təxirəsalınmaz hallarda əhaliyə müalicə-profilaktika və dərman yardımının təşkilinin
əsaslarını;
5.3. öz ixtisası üzrə profilaktika, diaqnostika, müalicə və reabilitasiyanın
müasir metodlarını;
5.4. stomatologiya xidmətinin təşkili, strukturu, ştatları və təchiz edilməsi ilə
bağlı məsələləri;
5.5. öz ixtisası üzrə qüvvədə olan normativ hüquqi və təlimat-metodik
sənədləri;
5.6. tibbi sənədlərin rəsmiləşdirilməsi qaydasını;
5.7. əmək qabiliyyətinin müvəqqəti itirilməsinin ekspertizasını və tibbi-sosial
ekspertizanın aparılması qaydasını;
5.8. dispanserizasiyanın əsaslarını, prinsip və metodlarını;
5.9. tibbi sığorta şəraitində səhiyyə müəssisəsinin və tibb işçilərinin
fəaliyyətinin təşkilati-iqtisadi əsaslarını;
5.10. həkimlərin etik davranış qaydalarının, tibbi etika və deontologiyanın
əsaslarını;
5.11. insan bədəninin üzv və sistemlərinin funksional vəziyyətinin klinik və
laborator diaqnostikasının ümumi prinsip və əsas metodlarını;
5.12. təxirəsalınmaz tibbi yardım göstərilməsi qaydalarını;
5.13. sanitar-maarifləndirmənin əsaslarını;
5.14. daxili əmək intizamı qaydalarını; əməyin mühafizəsi, təhlükəsizlik
texnikası, istehsalat sanitariyası və yanğına qarşı mühafizə qayda və normalarını.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Həkim- stomatoloq tibbi praktikada tətbiqinə icazə verilmiş müasir
profilaktika, diaqnostika, müalicə və reabilitasiya metodlarından istifadə etməklə öz
ixtisası üzrə peşəkar səviyyədə tibbi yardım göstərir.
7. Müvafiq qaydalara və standartlara uyğun olaraq xəstənin aparılması
taktikasınını (anamnezin toplanması, klinik-laborator tədqiqatların, müayinə və
müalicənin aparılması) və diaqnozunu müəyyən edir.
8. Mövcüd qaydalara və standartlara uyğun olaraq zəruri müalicəni təyin
edir və nəzarət edir, zəruri diaqnostik, müalicə, reabilitasiya və profilaktik prosedur və
tədbirləri təşkil edir və ya müstəqil surətdə aparır.
Page 178
178
9. Pasiyentin vəziyyətindən asılı olaraq müalicə planına dəyişiklik edir və
əlavə müayinə metodlarının zəruriliyini müəyyən edir.
10. Müalicə-profilaktika müəssisəsinin başqa bölmələrinin həkimlərinə öz
ixtisası üzrə məsləhət yardımı göstərir.
11. Ona tabe orta və kiçik tibb heyətinin işinə rəhbərlik edir, öz vəzifə
öhdəliklərinin yerinə yetirilməsində onlara kömək edir.
12. Diaqnostik və müalicə prosedurlarının aparılmasının, alət, aparat və
avadanlıqların istismarının, dərman preparatlarının səmərəli istifadəsinə, orta və kiçik
tibb heyəti tərəfindən təhlükəsizlik texnikası və əməyin mühafizəsi qaydalarına riayət
edilməsinə nəzarət edir.
13. Orta və kiçik tibb heyətinin ixtisasının artırılması üzrə məşğələlərin
aparılmasında iştirak edir.
14. Öz işini planlaşdırır və öz fəaliyyətinin göstəricilərini təhlil edir.
15. Tibbi və digər sənədlərin müəyyən edilmiş qaydalara uyğun olaraq
vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsini təmin edir.
16. Sanitar-maarifləndirmə işini aparır. Etik davranış qaydalarına riayət edir.
17. Əmək qabiliyyətinin müvəqqəti itirilməsinin ekspertizasının
aparılmasında iştirak edir və tibbi-sosial ekspertiza üçün zəruri sənədləri hazırlayır.
18. Müəssisə rəhbərliyinin əmr, sərəncam və tapşırıqlarını peşəkar səviyyədə
və vaxtında icra edir.
19. Qanunvericiliklə müəyyən edilmiş müddətdə işlədiyi istiqamət üzrə
təkmilləşdirmə kurslarında iştirak edir, mütəmadi olaraq öz ixtisasını artırır.
20. Müəyyən olunmuş qaydada sertifikasiyadan keçir.
21. Daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına, sanitariya-epidemioloji rejimə riayət edir. Tibb müəssisəsinin
fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan təhlükəsizlik texnikası, yanğına
qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan qaldırılması üzrə, rəhbərliyin
vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ tədbirlər görür.
III. Hüquqlar
22. Həkim-stomatoloqun aşağıdakı hüquqları vardır:
22.1. klinik müşahidə və müayinə, anamnez toplanması və klinik-laborator
tədqiqatların məlumatlarına əsasən ixtisası üzrə müstəqil surətdə diaqnoz
müəyyənləşdirmək;
22.2. müəyyən edilmiş qaydalara və standartlara uyğun olaraq xəstənin
aparılması taktikasını müəyyən etmək;
22.3. pasiyentin kompleks müayinəsi üçün zəruri funksional və laborator
diaqnostika metodlarını təyin etmək;
22.4. diaqnostika və müalicənin icazə verilmiş metodlarından istifadə etməklə
diaqnostik, müalicə, reabilitasiya və profilaktika prosedurlarını aparmaq;
22.5. zərurət olduqda xəstələrin məsləhəti, müayinəsi və müalicəsi üçün
müəyyən edilmişqaydada başqa ixtisaslı həkimləri cəlb etmək;
22.6. müalicə-diaqnostika prosesinin təkmilləşdirilməsi, özünün əmək
fəaliyyətinin təşkilinin və şərtlərinin yaxşılaşdırılması üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
Page 179
179
22.7. öz səlahiyyətləri çərçivəsində orta və kiçik tibb heyətinin işinə nəzarət
etmək, göstərişlər vermək və onların həvəsləndirilmə və tənbeh edilmə üzrə rəhbərliyə
təkliflər vermək;
22.8. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
22.9. onun işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu elmi-praktik
konfranslarda və müşavirələrdə iştirak etmək;
22.10.müəyyən olunmuş qaydada ixtisas dərəcəsi almaq.
23. Həkim-stomatoloq Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə
uyğun olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV.Məsuliyyət
24. Həkim-stomatoloq aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır:
24.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
24.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların tələblərinin vaxtında və peşəkar səviyyədə yerinə yetirilməsinə;
24.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
24.4. qüvvədə olan normativ hüquqi sənədlərdə nəzərdə tutulmuş tibbi və digər
xidməti sənədlərin vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsinə;
24.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
24.6. ona tabe işçilərin nizam-intizam qaydalarına və vəzifə öhdəliklərinin
yerinə yetirilməsinə;
24.7. tibb müəssisəsinin fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə;
25. Həkim-stomatoloq əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi
aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq
dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb
edilə bilər.
Page 180
180
Həkim-statistikin nümunəvi vəzifə
T Ə L İ M A T I
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı həkim-statistikin vəzifə öhdəliklərini, hüquq və
məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Həkim-statistik vəzifəsinə baza ali tibb təhsili olan şəxs təyin edilir.
Elmi-tədqiqat institutlarının klinikalarında, respublika mərkəzlərində
(xəstəxanalarda), klinik xəstəxanalarda ali tibb təhsili olan və qanunvericiliklə
müəyyən edilmiş qaydada “sosial gigiyena və səhiyyənin təşkili” ixtisası üzrə peşə
hazırlığı keçmiş, ixtisası üzrə ən azı 3 il əmək stajına malik şəxs təyin edilir.
3. Həkim-statistik Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan
qanunvericiliyinə uyğun olaraq tibb müəssisəsi rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və
vəzifədən azad edilir.
Page 181
181
4. Həkim-statistik bilavasitə şöbə müdirinə, onun olmadığı halda isə tibb
müəssisəsinin rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Həkim-statistik aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını, Azərbaycan
Respublikasının səhiyyə haqqında qanunvericiliyinin əsaslarını; statistik xidmətin
təşkilini;
5.2. statistik və klinik-statistik metodlarını (dispersiya, korrelyasiya təhlili,
qeyri-parametrik metodlar və s.);
5.3. səhiyyə statistikasının nəzəriyyə və metodlarını;
5.4. əhalinin salamlığının statistikasını, səhiyyə statistikasını;
5.5. beynəlxalq statistika məsələlərini;
5.6. statistik materialların avtomatlaşdırılmış işləmə qaydalarını;
5.7. xüsusi proqramlar üzrə tam və nümunəlik tədqiqatların aparılma
metodikasını;
5.8. əmək qanunvericiliyinin əsaslarını, daxili əmək intizamı qaydalarını;
əməyin mühafizəsi və yanğın təhlükəsizliyi üzrə qaydaları bilməlidir.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Həkim-statistik tibb təşkilatında statistik qeydiyyatı və məlumatların
işlənilməsi üçün statistik hesabatların hazırlanmasını həyata keçirir.
7. Tibb təşkilatı daxilində statistik sənəd dövriyyəsini, bölmələrdə cari ilin
operativ statistik sənədlərinin səmərəli saxlanmasını, sənədlərin müəyyən edilmiş
tələblərə uyğun olaraq tibb müəssisəsininarxivinə təhvil verilməsini təşkil edir.
8. Təşkilatın və ayrı-ayrı bölmələrin fəaliyyətinin əsaslı statistik tədqiqatını
aparır.
9. Səhiyyənin konkret məsələləri üzrə tədqiqat proqramını tərtib edir.
10. Tibb müəssisəsinin fəaliyyətini xarakterizə edən göstəriciləri nəzərə alır,
tibb müəssisəsinin dövrü hesabatlarını hazırlayır.
11. Tibbi statistika üzrə müşavirələri (məşğələlər, seminarlar) təşkil edir və
aparır.
12. İlkin tibbi sənədlərin məlumatları üzrə dövri informasiyaları (həftə, ay,
rüb və s.) tərtib edir və ümumiləşdirir. Müxtəlif dövrilikli ilkin statistik
informasiyaları təhlil edir və qiymətləndirir.
13. Tibbi sənədlərdə diaqnostik qeydləri xəstəliklərin beynəlxalq təsnifatı
qaydaları üzrə şifrləyir.
14. Tibbi müəssisəsinin fəaliyyətinin nəticələrini illik statistik hesabatın
məlumatları üzrə təhlil edir və qiymətləndirir.
15. Təhlil zamanı əsas statistik metodlardan (kombinasiya cədvəlləri, qrafik
təsvirlər, dinamikada müqayisələr, standartlaşdırma metodları və s.) istifadə etməklə,
müalicə və profilaktika işinin keyfiyyət göstəricilərini, dispanserləşdirmənin
göstəricilərini əldə edir və qiymətləndirir.
16. Konkret ərazinin tibbi-demoqrafik göstəricilərini, əmək qabiliyyətini
müvəqqəti itirməklə xəstələnmə göstəricilərini, əlilliyə çıxma göstəricilərini təhlil edir
və qiymətləndirir.
Page 182
182
17. Qanunvericiliklə müəyyən edilmiş müddətdə işlədiyi istiqamət üzrə
təkmilləşdirmə kurslarında iştirak edir, mütəmadi olaraq öz ixtisasını artırır.
18. Müəyyən olunmuş qaydada sertifikasiyadan keçir.
III. Hüquqlar
19. Həkim-statistikin aşağıdakı hüquqları vardır:
19.1. ilkin və ümumiləşdirilmiş statistik məlumatları müəyyən olunmuş
qaydada tələb və əldə etmək;
19.2. statistik qeydiyyatın, müəssisənin fəaliyyətinin təşkilinin
təkmilləşdirilməsi, özünün əmək fəaliyyətinin təşkilinin və şərtlərinin
yaxşılaşdırılması üzrə təkliflər vermək;
19.3. ona tabe orta, kiçik tibb və digər heyətin işinə nəzarət etmək, sərəncamlar
vermək və onlardan dəqiq icra tələb etmək, rəhbərliyə həvəsləndirmək və tənbeh
etmək üzrə təkliflər vermək;
19.4. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
19.5. onun işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu elmi-praktik
konfranslarda və müşavirələrdə iştirak etmək;
19.6. müəyyən olunmuş qaydada ixtisas dərəcəsi almaq.
20. Həkim-statistik Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun
olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
21. Həkim-statistik aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır:
21.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
21.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların vaxtında və peşəkar səviyyədə yerinə yetirilməsinə;
21.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
21.4. qüvvədə olan normativ hüquqi sənədlərdə nəzərdə tutulmuş tibbi və digər
xidməti sənədlərin vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsinə;
21.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
21.6. ona tabe işçilərin nizam-intizam qaydalarına və vəzifə öhdəliklərinin
yerinə yetirilməsinə;
21.7. tibb müəssisəsinin fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə;
22. Həkim-statistik əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi
aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq
Page 183
183
dərəcəsindən asılı olaraq intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb
edilə bilər.
Sahə həkim-terapevtin nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı sahə həkim-terapevtinin vəzifə öhdəliklərini, hüquq və
məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Sahə həkim-terapevti vəzifəsinə baza ali tibb təhsili olan şəxs təyin edilir.
3. Sahə həkim-terapevti Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan
qanunvericiliyinə uyğun olaraq tibb müəssisə rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və
vəzifədən azad edilir.
4. Sahə həkim-terapevti bilavasitə şöbə müdirinə, onun olmadığı halda isə
tibb müəssisənin rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Sahə həkim-terapevti aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını, Azərbaycan
Respublikasının səhiyyə haqqında qanunvericiliyinin əsaslarını; səhiyyə
müəssisələrinin fəaliyyətini tənzimləyən normativ hüquqi aktları;
Page 184
184
5.2. xəstəxana və ambulator-poliklinik müəssisələrində, təcili və
təxirəsalınmaz hallarda əhaliyə müalicə-profilaktika və dərman yardımının təşkilinin
əsaslarını;
5.3. öz ixtisası üzrə profilaktika, diaqnostika, müalicə və reabilitasiyanın
müasir metodlarını;
5.4. terapiya xidmətinin təşkili, strukturu, ştatları və təchiz edilməsi ilə bağlı
məsələləri;
5.5. öz ixtisası üzrə qüvvədə olan normativ hüquqi və təlimat-metodik
sənədləri;
5.6. tibbi sənədlərin rəsmiləşdirilməsi qaydasını;
5.7. əmək qabiliyyətinin müvəqqəti itirilməsinin ekspertizasını və tibbi-sosial
ekspertizanın aparılması qaydasını;
5.8. dispanserizasiyanın əsaslarını, prinsip və metodlarını;
5.9. tibbi sığorta şəraitində səhiyyə müəssisəsinin və tibb işçilərinin
fəaliyyətinin təşkilati-iqtisadi əsaslarını;
5.10. həkimlərin etik davranış qaydalarının, tibbi etika və deontologiyanın
əsaslarını;
5.11. insan bədəninin üzv və sistemlərinin funksional vəziyyətinin klinik və
laborator diaqnostikasının ümumi prinsip və əsas metodlarını;
5.12. təxirəsalınmaz tibbi yardım göstərilməsi qaydalarını;
5.13. sanitar-maarifləndirmənin əsaslarını;
5.14. daxili əmək intizamı qaydalarını; əməyin mühafizəsi, təhlükəsizlik
texnikası, istehsalat sanitariyası və yanğına qarşı mühafizə qayda və normalarını.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Sahə həkim-terapevti ona təhkim edilmiş sahənin əhalisinə tibbi xidməti
göstərir.
7. Sanitar-gigiyenik maariflənməni həyata keçirir, sağlam həyat tərzinin
formalaşması məsələləri üzrə məsləhətlər verir.
8. Xəstələnmənin qarşısının alınması və azaldılması üzrə profilaktik
tədbirləri, xəstəliklərin erkən və gizli formalarının, sosial əhəmiyyətli xəstəliklərin və
risk faktorlarının aşkarlanmasını həyata keçirir, sağlamlıq məktəblərini təşkil edir və
aparır.
9. Sağlamlıq tədbirlərində xidmət etdiyi əhalinin tələbatını öyrənir və bu
tədbirlərin aparılması proqramını işləyib hazırlayır;
13. Pasiyentlərin dispanser müşahidəsini həyata keçirir;
14. Müxtəlif xəstəlik və vəziyyətlərin diaqnostika və müalicəsini, o cümlədən
pasiyentlərin ambulator, gündüz stasionarı və evdə stasionar şəraitlərində bərpaedici
müalicələrini təşkil edir və aparır;
15. Kəskin xəstələnmələr, travmalar, zəhərlənmələr və digər təxirəsalınmaz
hallarda pasiyentlərə ambulator, gündüz stasionarı və evdə stasionar şəraitlərində
təxirəsalınmaz tibb yardım göstərir;
16. Pasiyentləri məsləhət üçün mütəxəssislərə, o cümlədən tibbi göstərişlər
üzrə stasionar və bərpaedici müalicə üçün istiqamətləndirir;
Page 185
185
17. Müvafiq qaydada epidemiya əleyhinə tədbirləri və immunoprofilaktikanı
təşkil edir və aparır;
18. Müvafiq qaydada əmək qabiliyyətinin müvəqqəti itirilməsinin
ekspertizasını aparır və tibbi-sosial ekspertizaya göndəriş üçün sənədləri rəsmiləşdirir;
19. Pasiyentlərin tibbi göstərişlər üzrə sanatoriya-kurort müalicəsinə
göndərişlərinin zəruriliyi barədə rəy verir;
20. Dövlət, bələdiyyə və özəl səhiyyə sistemlərinin tibb təşkilatları, tibbi
sığorta kompaniyaları və digər təşkilatlarla qarşılıqlı əlaqədə fəaliyyət göstərir;
21. Əhalinin sosial müdafiəsi orqanları ilə birlikdə vətəndaşların ayrı-ayrı
kateqoriyalarına – qulluğa ehtiyacı olan tənhalara, ahıllara, əlillərə, xroniki xəstələrə
tibbi-sosial yardımı təşkil edir;
22. İlkin tibbi-sanitar yardımını həyata keçirən orta tibb personalının
fəaliyyətinə rəhbərlik edir;
23. Tibbi sənədləşdirməni müəyyən edilmiş qaydada aparır, təhkim edilmiş
əhalinin sağlamlıq vəziyyətini və həkim sahəsinin fəaliyyətini təhlil edir;
24. Rəhbərliyinin əmr, sərəncam və tapşırıqlarını, peşəkar səviyyədə və
vaxtında icra edir;
25. Qanunvericiliklə müəyyən edilmiş müddətdə işlədiyi istiqamət üzrə
təkmilləşdirmə kurslarında iştirak edir, mütəmadi olaraq öz ixtisasını artırır.
26. Müəyyən olunmuş qaydada sertifikasiyadan keçir.
27. Daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına, sanitariya-epidemioloji rejimə riayət edir;
28. Tibb müəssisəsinin fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər görür;
III. Hüquqlar
29. Sahə həkim-terapevtin aşağıdakı hüquqları vardır:
29.1. klinik müşahidə və müayinə, anamnez toplanması və klinik-laborator
tədqiqatların məlumatlarına əsasən ixtisası üzrə müstəqil surətdə diaqnoz
müəyyənləşdirmək;
29.2. müvafiq qaydalara və standartlara uyğun olaraq xəstənin aparılması
taktikasını müəyyən etmək;
29.3. pasiyentin kompleks müayinəsi üçün zəruri funksional və laborator
diaqnostika metodlarını təyin etmək;
29.4. diaqnostika və müalicənin icazə verilmiş metodlarından istifadə etməklə
diaqnostik, müalicə, reabilitasiya və profilaktika prosedurlarını aparmaq;
29.5. zərurət olduqda xəstələrin məsləhəti, müayinəsi və müalicəsi üçün
müəyyən edilmişqaydada başqa ixtisaslı həkimləri cəlb etmək;
29.6. müalicə-diaqnostika prosesinin təkmilləşdirilməsi, özünün əmək
fəaliyyətinin təşkilinin və şərtlərinin yaxşılaşdırılması üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
Page 186
186
29.7. öz səlahiyyətləri çərçivəsində orta və kiçik tibb heyətinin işinə nəzarət
etmək, sərəncamlar vermək və onların rəhbərliyə həvəsləndirmək və tənbeh etmək
üzrə təkliflər vermək;
29.8. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
29.9. öz işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu elmi-praktik konfranslarda
və müşavirələrdə iştirak etmək;
29.10. müəyyən olunmuş qaydada ixtisas dərəcəsi almaq.
29.11.Sahə həkim-terapevti Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə
uyğun olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
30. Sahə həkim-terapevti aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır:
30.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
30.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların vaxtında və peşəkar səviyyədə yerinə yetirilməsinə;
30.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
30.4. qüvvədə olan normativ hüquqi sənədlərdə nəzərdə tutulmuş tibbi və digər
xidməti sənədlərin vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsinə;
30.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
30.6. ona tabe işçilərin nizam-intizam qaydalarına və vəzifə öhdəliklərinin
yerinə yetirilməsinə;
30.7. tibb müəssisəsinin fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə
31. Sahə həkim-terapevti əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-
hüquqi aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq
dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb
edilə bilər.
Page 187
187
Sahə həkim –pediatrın nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı sahə həkimi-pediatrın vəzifə öhdəliklərini, hüquq və
məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Sahə həkimi-pediatr vəzifəsinə baza ali tibb təhsili olan şəxs təyin edilir.
3. Sahə həkimi-pediatr Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan
qanunvericiliyinə uyğun olaraq tibb müəssisə rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və
vəzifədən azad edilir.
4. Sahə həkimi-pediatr bilavasitə şöbə müdirinə, onun olmadığı halda isə
tibb müəssisəsinin rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Sahə həkimi-pediatr aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını, Azərbaycan
Respublikasının səhiyyə haqqında qanunvericiliyinin əsaslarını; səhiyyə
müəssisələrinin fəaliyyətini tənzimləyən normativ hüquqi aktları;
5.2. xəstəxana və ambulator-poliklinik müəssisələrində, təcili və
təxirəsalınmaz hallarda əhaliyə müalicə-profilaktika və dərman yardımının təşkilinin
əsaslarını;
Page 188
188
5.3. öz ixtisası üzrə profilaktika, diaqnostika, müalicə və reabilitasiyanın
müasir metodlarını;
5.4. pediatriya xidmətinin təşkili, strukturu, ştatları və təchiz edilməsi ilə bağlı
məsələləri;
5.5. öz ixtisası üzrə qüvvədə olan normativ hüquqi və təlimat-metodik
sənədləri;
5.6. tibbi sənədlərin rəsmiləşdirilməsi qaydasını;
5.7. əmək qabiliyyətinin müvəqqəti itirilməsinin ekspertizasını və tibbi-sosial
ekspertizanın aparılması qaydasını;
5.8. dispanserizasiyanın əsaslarını, prinsip və metodlarını;
5.9. tibbi sığorta şəraitində səhiyyə müəssisəsinin və tibb işçilərinin
fəaliyyətinin təşkilati-iqtisadi əsaslarını;
5.10. həkimlərin etik davranış qaydalarının, tibbi etika və deontologiyanın
əsaslarını;
5.11. insan bədəninin üzv və sistemlərinin funksional vəziyyətinin klinik və
laborator diaqnostikasının ümumi prinsip və əsas metodlarını;
5.12. təxirəsalınmaz tibbi yardım göstərilməsi qaydalarını;
5.13. sanitar-maarifləndirmənin əsaslarını;
5.14. daxili əmək intizamı qaydalarını; əməyin mühafizəsi, təhlükəsizlik
texnikası, istehsalat sanitariyası və yanğına qarşı mühafizə qayda və normalarını.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Sahə həkimi-pediatr ona təhkim edilmiş sahənin uşaq əhalisinə tibbi
xidməti göstərir.
7. Uşaqların fiziki və əsəb-psixi inkişafına dinamik tibbi müşahidəni aparır;
8. Evdə və ambulator şəraitdə diaqnostika və müalicə işini aparır;
9. Yeniyetmələrin reproduktiv sağlamlığının mühafizəsi üzrə işi həyata
keçirir;
10. Yenidoğulmuşların və erkən yaşlı uşaqların müəyyən edilmiş
müddətlərdə ilkin patronajını keçirir;
11. Erkən yaşlı uşaqların profilaktik baxışlarının keçirilməsini təşkil edir və
onlarda iştirak edir;
12. Müalicəvi-sağlamlıq tədbirləri kompleksini işləyib hazırlayır, rejimin,
səmərəli qidalanmanın yerinə yetirilməsinə, uşaqlarda alimentar pozuntular, raxit,
anemiya və başqa xəstəliklərin profilaktikası üzrə tədbirlərin vaxtında keçirilməsinə
nəzarəti təmin edir;
13. Hospitallaşdırmaya müvafiq göstərişlər zamanı uşaqların vaxtında həkim-
mütəxəssislərə məsləhətə göndərilməsini təmin edir;
14. Uşaqların immunoprofilaktikasının aparılmasını təmin edir;
Page 189
189
15. Dispanser nəzarətində olan xronik patologiyalı uşaqların dinamik
müşahidəsini, onların vaxtında sağlamlaşdırılmasını və dispanser müşahidəsinin
effektliliyinin təhlilini aparır;
16. Uşaqların sağlamlıq müəssisələrinə qəbul olunmasına hazırlığı təmin
edir;
17. Sosial riskli uşaqlar və ailələr haqqında məlumatların uşaq
poliklinikalarının tibbi-sosial yardım bölmələrinə, qəyyumluq və himayəçilik
orqanlarına daxil olmasını təmin edir;
18. Əlil uşaqların fərdi reabilitasiya proqramlarının yerinə yetirilməsini təmin
edir;
19. Uşaqların sanatoriya-kurort müəssisələrinə göndərilməsinin zəruriliyi
barədə rəy verir;
20. Uşaqlarda B və C hepatiti, İİV infeksiyalarının profilaktika və ilkin
aşkarlanması üzrə tədbirlərin keçirilməsini təmin edir;
21. Neonatal skrininq nəticəsində aşkar olunmuş irsi xəstəlikli uşaqların
dispanser müşahidəsini və göstərilən kateqoriyalı uşaqları olan ailələrin patronajını
həyata keçirir;
22. İnfeksion xəstəlik və peyvənddən sonra ağırlaşma hallarında məlumatı
ərazi üzrə aidiyyəti orqanlara vaxtında göndərir;
23. Hərbi xidmətə hazırlıq dövründə gənc oğlanlara tibbi yardımı təmin edir;
24. Uşaqların sağlamıq vəziyyəti nəzərə alınmaqla həkim məsləhətləşməsi və
peşəkar istiqamət üzrə işi aparır;
25. Müvafiq yaşa çatma ilə bağlı uşaqların aidiyyəti poliklinikaya keçirilməsi
üzrə tibbi sənədləşdirmənin hazırlanmasını aparır;
26. İlkin tibbi-sanitar yardımı göstərilməsini həyata keçirən orta tibb
heyətinin fəaliyyətinə rəhbərlik edir;
27. Həkim pediatriya sahəsinə təhkim olunmuş kontingentin sağlamlıq
vəziyyətini və həkim pediatriya sahəsinin fəaliyyətini təhlil edərək müəyyən edilmiş
qaydada tibbi sənədləşdirməni aparır.
28. Qanunvericiliklə müəyyən edilmiş müddətdə işlədiyi istiqamət üzrə
təkmilləşdirmə kurslarında iştirak edir, mütəmadi olaraq öz ixtisasını artırır.
29. Müəyyən olunmuş qaydada sertifikasiyadan keçir.
III. Hüquqlar
30. Sahə həkimi-pediatrın aşağıdakı hüquqları vardır:
30.1. klinik müşahidə və müayinə, anamnez toplanması və klinik-
laborator
tədqiqatların məlumatlarına əsasən ixtisası üzrə müstəqil surətdə diaqnoz
müəyyənləşdirmək;
30.2. müvafiq qaydalara və standartlara uyğun olaraq xəstənin aparılması
taktikasını müəyyən etmək;
30.3. pasiyentin kompleks müayinəsi üçün zəruri funksional və laborator
diaqnostika metodlarını təyin etmək;
Page 190
190
30.4. diaqnostika və müalicənin icazə verilmiş metodlarından istifadə etməklə
diaqnostik, müalicə, reabilitasiya və profilaktika prosedurlarını aparmaq;
30.5. zərurət olduqda xəstələrin məsləhəti, müayinəsi və müalicəsi üçün
müəyyən edilmişqaydada başqa ixtisaslı həkimləri cəlb etmək;
30.6. müalicə-diaqnostika prosesinin təkmilləşdirilməsi, özünün əmək
fəaliyyətinin təşkilinin və şərtlərinin yaxşılaşdırılması üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
30.7. öz səlahiyyətləri çərçivəsində orta və kiçik tibb heyətinin işinə nəzarət
etmək, sərəncamlar vermək və onların həvəsləndirilmə və tənbeh edilmə üzrə
rəhbərliyə təkliflər vermək;
30.8. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
30.9. onun işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu elmi-praktik
konfranslarda və müşavirələrdə iştirak etmək;
30.10. müəyyən olunmuş qaydada ixtisas dərəcəsi almaq.
31. Sahə həkimi-pediatr Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə
uyğun olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
32. Sahə həkimi-pediatr aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır:
32.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
32.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların vaxtında və peşəkar səviyyədə yerinə yetirilməsinə;
32.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
32.4. qüvvədə olan normativ hüquqi sənədlərdə nəzərdə tutulmuş tibbi və digər
xidməti sənədlərin vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsinə;
32.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
32.6. ona tabe işçilərin nizam-intizam qaydalarına və vəzifə öhdəliklərinin
yerinə yetirilməsinə;
32.7. tibb müəssisəsinin fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə;
33. Sahə həkimi-pediatr əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-
hüquqi aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq
dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb
edilə bilər.
Page 191
191
Şüa diaqnostikası üzrə həkimin nümunəvi vəzifə
T Ə L İ M A T I
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı şüa diaqnostikası üzrə həkimin vəzifə öhdəliklərini,
hüquq və məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Şüa diaqnostikası üzrə həkim vəzifəsinə ali tibb təhsili olan,
qanunvericiliklə müəyyən edilmiş qaydada müvafiq ixtisas üzrə peşə hazırlığı keçmiş
şəxs təyin edilir.
Elmi-tədqiqat institutlarının klinikalarında, respublika mərkəzlərində
(xəstəxanalarında), klinik xəstəxanalarda ali tibb təhsili olan və qanunvericiliklə
müəyyən edilmiş qaydada “şüa diaqnostikası” ixtisası üzrə peşə hazırlığı keçmiş,
ixtisası üzrə ən azı 3 il əmək stajına malik şəxs təyin edilir.
3. Şüa diaqnostikası üzrə həkim Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan
qanunvericiliyinə uyğun olaraq tibb müəssisə rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və
vəzifədən azad edilir.
4. Şüa diaqnostikası üzrə həkim bilavasitə şöbə müdirinə, onun olmadığı
halda isə tibb müəssisəsinin rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Şüa diaqnostikası üzrə həkim aşağıdakıları bilməlidir:
Page 192
192
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını, Azərbaycan
Respublikasının səhiyyə haqqında qanunvericiliyinin əsaslarını; səhiyyə
müəssisələrinin fəaliyyətini tənzimləyən normativ hüquqi aktları;
5.2. xəstəxana və ambulator-poliklinik müəssisələrində, təcili və
təxirəsalınmaz hallarda əhaliyə müalicə-profilaktika və dərman yardımının təşkilinin
əsaslarını;
5.3. öz ixtisası üzrə profilaktika, diaqnostika, müalicə və reabilitasiyanın
müasir metodlarını;
5.4. şua diaqnostikası xidmətinin təşkili, strukturu, ştatları və təchiz edilməsi
ilə bağlı məsələləri;
5.5. öz ixtisası üzrə qüvvədə olan normativ hüquqi və təlimat-metodik
sənədləri;
5.6. tibbi sənədlərin rəsmiləşdirilməsi qaydasını;
5.7. əmək qabiliyyətinin müvəqqəti itirilməsinin ekspertizasını və tibbi-sosial
ekspertizanın aparılması qaydasını;
5.8. dispanserizasiyanın əsaslarını, prinsip və metodlarını;
5.9. tibbi sığorta şəraitində səhiyyə müəssisəsinin və tibb işçilərinin
fəaliyyətinin təşkilati-iqtisadi əsaslarını;
5.10. həkimlərin etik davranış qaydalarının, tibbi etika və deontologiyanın
əsaslarını;
5.11. insan bədəninin üzv və sistemlərinin funksional vəziyyətinin klinik və
laborator diaqnostikasının ümumi prinsip və əsas metodlarını;
5.12. təxirəsalınmaz tibbi yardım göstərilməsi qaydalarını;
5.13. sanitar-maarifləndirmənin əsaslarını;
5.14. daxili əmək intizamı qaydalarını; əməyin mühafizəsi, təhlükəsizlik
texnikası, istehsalat sanitariyası və yanğına qarşı mühafizə qayda və normalarını.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Şüa diaqnostikası üzrə həkimin tibbi praktikada tətbiqinə icazə verilmiş
müasir profilaktika, diaqnostika, müalicə və reabilitasiya metodlarından istifadə
etməklə öz ixtisası üzrə peşəkar səviyyədə tibbi yardım göstərir.
7. Müvafiq qaydalara və standartlara uyğun olaraq xəstənin aparılması
taktikasınını (anamnezin toplanması, klinik-laborator tədqiqatların, müayinə və
müalicənin aparılması) və diaqnozunu müəyyən edir.
8. Mövcüd qaydalara və standartlara uyğun olaraq zəruri müalicəni təyin
edir və nəzarət edir, zəruri diaqnostik, müalicə, reabilitasiya və profilaktik prosedur və
tədbirləri təşkil edir və ya müstəqil surətdə aparır.
9. Pasiyentin vəziyyətindən asılı olaraq müalicə planına dəyişiklik edir və
əlavə müayinə metodlarının zəruriliyini müəyyən edir.
10. Müalicə-profilaktika müəssisəsinin başqa bölmələrinin həkimlərinə öz
ixtisası üzrə məsləhət yardımı göstərir.
11. Ona tabe orta və kiçik tibb heyətinin işinə rəhbərlik edir, öz vəzifə
öhdəliklərinin yerinə yetirilməsində onlara kömək edir.
Page 193
193
12. Diaqnostik və müalicə prosedurlarının aparılmasının, alət, aparat və
avadanlıqların istismarının, dərman preparatlarının səmərəli istifadəsinə, orta və kiçik
tibb heyəti tərəfindən təhlükəsizlik texnikası və əməyin mühafizəsi qaydalarına riayət
edilməsinə nəzarət edir.
13. Orta və kiçik tibb heyətinin ixtisasının artırılması üzrə məşğələlərin
aparılmasında iştirak edir.
14. Öz işini planlaşdırır və öz fəaliyyətinin göstəricilərini təhlil edir.
15. Tibbi və digər sənədlərin müəyyən edilmiş qaydalara uyğun olaraq
vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsini təmin edir.
16. Sanitar-maarifləndirmə işini aparır. Etik davranış qaydalarına riayət edir.
17. Əmək qabiliyyətinin müvəqqəti itirilməsinin ekspertizasının
aparılmasında iştirak edir və tibbi-sosial ekspertiza üçün zəruri sənədləri hazırlayır.
18. Müəssisə rəhbərliyinin əmr, sərəncam və tapşırıqlarını peşəkar səviyyədə
və vaxtında icra edir.
19. Qanunvericiliklə müəyyən edilmiş müddətdə işlədiyi istiqamət üzrə
təkmilləşdirmə kurslarında iştirak edir, mütəmadi olaraq öz ixtisasını artırır.
20. Müəyyən olunmuş qaydada sertifikasiyadan keçir.
21. Daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına, sanitariya-epidemioloji rejimə riayət edir. Tibb müəssisəsinin
fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan təhlükəsizlik texnikası, yanğına
qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan qaldırılması üzrə, rəhbərliyin
vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ tədbirlər görür.
III. Hüquqlar
22. Şüa diaqnostikası üzrə həkimin aşağıdakı hüquqları vardır:
22.1. rəy verilməklə zəruri şüa diaqnostikası tədqiqatlarını müstəqil surətdə
aparmaq, pasiyentin kompleks müayinəsi üçün zəruri funksional və laborator
diaqnostika metodlarını tövsiyə etmək; zərurət olduqda xəstələrin məsləhəti və
müalicəsi üçün müəyyən edilmişqaydada başqa ixtisaslı həkimləri cəlb etmək;
22.2. müalicə-diaqnostika prosesinin təkmilləşdirilməsi, özünün əmək
fəaliyyətinin təşkilinin və şərtlərinin yaxşılaşdırılması üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
22.3. öz səlahiyyətləri çərçivəsində orta və kiçik tibb heyətinin işinə nəzarət
etmək, sərəncamlar vermək və onlardan dəqiq icra tələb etmək, tabelikdə olanların
həvəsləndirilməsi və tənbeh edilməsi üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
22.4. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
22.5. onun işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu elmi-praktik
konfranslarda və müşavirələrdə iştirak etmək;
22.6. müəyyən olunmuş qaydada ixtisas dərəcəsi almaq.
23. Şüa diaqnostikası üzrə həkim Azərbaycan Respublikasının Əmək
Məcəlləsinə uyğun olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
Page 194
194
24. Şüa diaqnostikası üzrə həkim aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır:
24.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
24.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların vaxtında və peşəkar səviyyədə yerinə yetirilməsinə;
24.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
24.4. qüvvədə olan normativ hüquqi sənədlərdə nəzərdə tutulmuş tibbi və digər
xidməti sənədlərin vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsinə;
24.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
24.6. ona tabe işçilərin nizam-intizam qaydalarına və vəzifə öhdəliklərinin
yerinə yetirilməsinə;
24.7. tibb müəssisəsinin fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə;
25. Şüa diaqnostikası üzrə həkim əmək intizamının, qanunvericilik və
normativ-hüquqi aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən,
təqsirin ağırlıq dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət
məsuliyyətinə cəlb edilə bilər.
Təcili və təxirəsalınmaz tibbi yardım üzrə həkimin nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı təcili və təxirəsalınmaz tibbi yardım üzrə həkimin
vəzifə öhdəliklərini, hüquq və məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Təcili və təxirəsalınmaz tibbi yardım üzrə həkim vəzifəsinə vəzifəsinə
baza ali tibb təhsili olan şəxs təyin edilir.
3. Təcili və təxirəsalınmaz tibbi yardım üzrə həkim Azərbaycan
Respublikasının qüvvədə olan qanunvericiliyinə uyğun olaraq tibb müəssisə rəhbərinin
əmri ilə vəzifəyə təyin olunur və vəzifədən azad edilir
4. Təcili və təxirəsalınmaz tibbi yardım üzrə həkim bilavasitə şöbə
müdirinə, onun olmadığı halda isə tibb müəssisəsinin rəhbərinə və ya onun müavininə
tabe olur.
5. Təcili və təxirəsalınmaz tibbi yardım üzrə həkim aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını, Azərbaycan
Respublikasının səhiyyə haqqında qanunvericiliyinin əsaslarını; səhiyyə
müəssisələrinin fəaliyyətini tənzimləyən normativ hüquqi aktları;
Page 195
195
5.2. xəstəxana və ambulator-poliklinik müəssisələrində, təcili və
təxirəsalınmaz hallarda əhaliyə müalicə-profilaktika və dərman yardımının təşkilinin
əsaslarını;
5.3. öz ixtisası üzrə profilaktika, diaqnostika, müalicə və reabilitasiyanın
müasir metodlarını;
5.4. təcili və təxirə salınmaz tibbi yardım xidmətinin təşkili, strukturu, ştatları
və təchiz edilməsi ilə bağlı məsələləri;
5.5. öz ixtisası üzrə qüvvədə olan normativ hüquqi və təlimat-metodik
sənədləri;
5.6. tibbi sənədlərin rəsmiləşdirilməsi qaydasını;
5.7. əmək qabiliyyətinin müvəqqəti itirilməsinin ekspertizasını və tibbi-sosial
ekspertizanın aparılması qaydasını;
5.8. dispanserizasiyanın əsaslarını, prinsip və metodlarını;
5.9. tibbi sığorta şəraitində səhiyyə müəssisəsinin və tibb işçilərinin
fəaliyyətinin təşkilati-iqtisadi əsaslarını;
5.10. həkimlərin etik davranış qaydalarının, tibbi etika və deontologiyanın
əsaslarını;
5.11. insan bədəninin üzv və sistemlərinin funksional vəziyyətinin klinik və
laborator diaqnostikasının ümumi prinsip və əsas metodlarını;
5.12. təxirəsalınmaz tibbi yardım göstərilməsi qaydalarını;
5.13. sanitar-maarifləndirmənin əsaslarını;
5.14. daxili əmək intizamı qaydalarını; əməyin mühafizəsi, təhlükəsizlik
texnikası, istehsalat sanitariyası və yanğına qarşı mühafizə qayda və normalarını.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Təcili və təxirəsalınmaz tibbi yardım üzrə həkim tibbi praktikada
tətbiqinə icazə verilmiş müasir diaqnostika və müalicə metodlarından istifadə etməklə
öz ixtisası üzrə peşəkar seviyyədə tibbi yardım göstərir.
7. Müəyyən edilmiş standartlara və tələblərə uyğun olaraq xəstəyə tibbi
yardım göstərilməsi taktikasını müəyyən edir. Diaqnoz qoyur.
8. Müalicə-profilaktika müəssisəsinin başqa bölmələrinin həkimlərinə öz
ixtisası üzrə məsləhət yardımı göstərir.
9. Ona tabe orta və kiçik tibb personalının işinə rəhbərlik edir, öz vəzifə
öhdəliklərinin yerinə yetirilməsində onlara kömək edir.
10. Diaqnostik və müalicə prosedurlarının aparılmasının, alət, aparat və
avadanlıqların istismarının, dərman preparatlarının səmərəli istifadəsinə, orta və kiçik
tibb heyəti tərəfindən təhlükəsizlik texnikası və əməyin mühafizəsi qaydalarına riayət
edilməsinə nəzarət edir.
11. Orta və kişik tibb heyətinin ixtisasının artırılması üzrə məşğələlərin
aparılmasında iştirak edir.
12. Öz işini planlaşdırır və öz fəaliyyətinin göstəricilərini təhlil edir.
13. Tibbi və digər sənədlərin müəyyən edilmiş qaydalara uyğun olaraq
vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsini təmin edir.
14. Sanitar-maarifləndirmə işini aparır. Etik davranış qaydalarına riayət edir.
Page 196
196
15. Müəssisə rəhbərliyinin əmr, sərəncam və tapşırıqlarını, peşəkar peşəkar
seviyyədə və vaxtında icra edir.
16. Qanunvericiliklə müəyyən edilmiş müddətdə işlədiyi istiqamət üzrə
təkmilləşdirmə kurslarında iştirak edir, mütəmadi olaraq öz ixtisasını artırır.
17. Müəyyən olunmuş qaydada sertifikasiyadan keçir.
18. Daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına, sanitariya-epidemioloji rejimə riayət edir. Tibb müəssisəsinin
fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan təhlükəsizlik texnikası, yanğına
qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan qaldırılması üzrə, rəhbərliyin
vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ tədbirlər görür.
III. Hüquqlar
19. Təcili və təxirəsalınmaz tibbi yardım üzrə həkimin aşağıdakı hüquqları
vardır:
19.1. müəyyən edilmiş standartlara və tələblərə uyğun olaraq müstəqil surətdə
diaqnoz qoymaq, xəstəyə təcili və təxirəsalınmaz tibbi yardım göstərilməsi taktikasını
müəyyən etmək;
19.2. zərurət olduqda xəstələrin məsləhəti, müayinəsi və müalicəsi üçün
müəyyən edilmişqaydada başqa ixtisaslı həkimləri cəlb etmək;
19.3. əhaliyə təcili və təxirəsalınmaz tibbi yardımın təşkilinin
təkmilləşdirilməsi, özünün əmək fəaliyyətinin təşkilinin və şərtlərinin
yaxşılaşdırılması üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
19.4. öz səlahiyyətləri çərçivəsində orta və kiçik tibb heyətinin işinə nəzarət
etmək, sərəncamlar vermək və onlardan dəqiq icra tələb etmək, onların
həvəsləndirilməsi və tənbeh edilməsi üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
19.5. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
19.6. öz işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu elmi-praktik konfranslarda
və müşavirələrdə iştirak etmək;
19.7. müəyyən olunmuş qaydada ixtisas dərəcəsi almaq.
20. Təcili və təxirəsalınmaz tibbi yardım üzrə həkim Azərbaycan
Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə
edir.
IV. Məsuliyyət
21. Təcili və təxirəsalınmaz tibbi yardım üzrə həkimi aşağıdakılara görə
məsuliyyət daşıyır:
21.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
21.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların vaxtında və peşəkar seviyyədə yerinə yetirilməsinə;
21.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
Page 197
197
21.4. qüvvədə olan normativ hüquqi sənədlərdə nəzərdə tutulmuş tibbi və digər
xidməti sənədlərin vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsinə;
21.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
21.6. ona tabe işçilərin nizam-intizam qaydalarına və vəzifə öhdəliklərinin
yerinə yetirilməsinə;
21.7. tibb müəssisəsinin fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə
22. Təcili və təxirəsalınmaz tibbi yardım üzrə həkim əmək intizamının,
qanunvericilik və normativ-hüquqi aktların pozulmasına görə qüvvədə olan
qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi,
inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb edilə bilər.
Həkim –terapevtin nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı həkim-terapevtin vəzifə öhdəliklərini, hüquq və
məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Həkim-terapevt vəzifəsinə baza ali tibb təhsili olan şəxs təyin edilir.
Elmi-tədqiqat institutlarının klinikalarında, respublika mərkəzlərində
(xəstəxanalarda), klinik xəstəxanalarda ali tibb təhsili olan və qanunvericiliklə
müəyyən edilmiş qaydada “terapiya” ixtisası üzrə peşə hazırlığı keçmiş, ixtisası üzrə
ən azı 3 il əmək stajına malik şəxs təyin edilir.
3. Həkim-terapevt Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan
qanunvericiliyinə uyğun olaraq tibb müəssisə rəhbərininəmri ilə vəzifəyə təyin və
vəzifədən azad edilir.
4. Həkim-terapevt bilavasitə şöbə müdirinə, onun olmadığı halda isə tibb
müəssisəsinin rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Həkim-terapevt aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını, Azərbaycan
Respublikasının səhiyyə haqqında qanunvericiliyinin əsaslarını; səhiyyə
müəssisələrinin fəaliyyətini tənzimləyən normativ hüquqi aktları;
Page 198
198
5.2. xəstəxana və ambulator-poliklinik müəssisələrində, təcili və
təxirəsalınmaz hallarda əhaliyə müalicə-profilaktika və dərman yardımının təşkilinin
əsaslarını;
5.3. öz ixtisası üzrə profilaktika, diaqnostika, müalicə və reabilitasiyanın
müasir metodlarını;
5.4. terapiya xidmətinin təşkili, strukturu, ştatları və təchiz edilməsi ilə bağlı
məsələləri;
5.5. öz ixtisası üzrə qüvvədə olan normativ hüquqi və təlimat-metodik
sənədləri;
5.6. tibbi sənədlərin rəsmiləşdirilməsi qaydasını;
5.7. əmək qabiliyyətinin müvəqqəti itirilməsinin ekspertizasını və tibbi-sosial
ekspertizanın aparılması qaydasını;
5.8. dispanserizasiyanın əsaslarını, prinsip və metodlarını;
5.9. tibbi sığorta şəraitində səhiyyə müəssisəsinin və tibb işçilərinin
fəaliyyətinin təşkilati-iqtisadi əsaslarını;
5.10. həkimlərin etik davranış qaydalarının, tibbi etika və deontologiyanın
əsaslarını;
5.11. insan bədəninin üzv və sistemlərinin funksional vəziyyətinin klinik və
laborator diaqnostikasının ümumi prinsip və əsas metodlarını;
5.12. təxirəsalınmaz tibbi yardım göstərilməsi qaydalarını;
5.13. sanitar-maarifləndirmənin əsaslarını;
5.14. daxili əmək intizamı qaydalarını; əməyin mühafizəsi, təhlükəsizlik
texnikası, istehsalat sanitariyası və yanğına qarşı mühafizə qayda və normalarını.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Həkim- terapevt tibbi praktikada tətbiqinə icazə verilmiş müasir
profilaktika, diaqnostika, müalicə və reabilitasiya metodlarından istifadə etməklə öz
ixtisası üzrə peşəkar səviyyədə tibbi yardım göstərir.
7. Müvafiq qaydalara və standartlara uyğun olaraq xəstənin aparılması
taktikasınını (anamnezin toplanması, klinik-laborator tədqiqatların, müayinə və
müalicənin aparılması) və diaqnozunu müəyyən edir.
8. Mövcüd qaydalara və standartlara uyğun olaraq zəruri müalicəni təyin
edir və nəzarət edir, zəruri diaqnostik, müalicə, reabilitasiya və profilaktik prosedur və
tədbirləri təşkil edir və ya müstəqil surətdə aparır.
9. Stasionarda xəstəyə gündəlik baxış keçirir. Pasiyentin vəziyyətindən asılı
olaraq müalicə planına dəyişiklik edir və əlavə müayinə metodlarının zəruriliyini
müəyyən edir.
10. Müalicə-profilaktika müəssisəsinin digər bölmələrinin həkimlərinə öz
ixtisası üzrə məsləhət yardımı göstərir.
11. Ona tabe olan orta və kiçik tibb heyətinin işinə rəhbərlik edir, öz vəzifə
öhdəliklərinin yerinə yetirilməsində onlara kömək edir.
12. Diaqnostik və müalicə prosedurlarının aparılmasının, alət, aparat və
avadanlıqların istismarının, dərman preparatlarının səmərəli istifadəsinə, orta və kiçik
Page 199
199
tibb heyəti tərəfindən təhlükəsizlik texnikası və əməyin mühafizəsi qaydalarına riayət
edilməsinə nəzarət edir.
13. Orta və kiçik tibb heyətinin ixtisasının artırılması üzrə məşğələlərin
aparılmasında iştirak edir.
14. Öz işini planlaşdırır və öz fəaliyyətinin göstəricilərini təhlil edir.
15. Tibbi və digər sənədlərin müəyyən edilmiş qaydalara uyğun olaraq
vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsini təmin edir.
16. Sanitar-maarifləndirmə işini aparır. Etik davranış qaydalarına riayət edir.
17. Əmək qabiliyyətinin müvəqqəti itirilməsinin ekspertizasının
aparılmasında iştirak edir və tibbi-sosial ekspertiza üçün zəruri sənədləri hazırlayır.
18. Müəssisə rəhbərliyinin əmr, sərəncam və tapşırıqlarını peşəkar səviyyədə
və vaxtında icra edir.
19. Qanunvericiliklə müəyyən edilmiş müddətdə işlədiyi istiqamət üzrə
təkmilləşdirmə kurslarında iştirak edir, mütəmadi olaraq öz ixtisasını artırır.
20. Müəyyən olunmuş qaydada sertifikasiyadan keçir.
21. Daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına, sanitariya-epidemioloji rejimə riayət edir. Tibb müəssisəsinin
fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan təhlükəsizlik texnikası, yanğına
qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan qaldırılması üzrə, rəhbərliyin
vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ tədbirlər görür.
III. Hüquqlar
22. Həkim-terapevtin aşağıdakı hüquqları vardır:
22.1. klinik müşahidə və müayinə, anamnez toplanması və klinik-laborator
tədqiqatların məlumatlarına əsasən ixtisası üzrə müstəqil surətdə diaqnoz
müəyyənləşdirmək;
22.2. müvafiq qaydalara və standartlara uyğun olaraq xəstənin aparılması
taktikasını müəyyən etmək;
22.3. pasiyentin kompleks müayinəsi üçün zəruri funksional və laborator
diaqnostika metodlarını təyin etmək;
22.4. diaqnostika və müalicənin icazə verilmiş metodlarından istifadə etməklə
diaqnostik, müalicə, reabilitasiya və profilaktika prosedurlarını aparmaq;
22.5. zərurət olduqda xəstələrin məsləhəti, müayinəsi və müalicəsi üçün
müəyyən edilmişqaydada başqa ixtisaslı həkimləri cəlb etmək;
22.6. müalicə-diaqnostika prosesinin təkmilləşdirilməsi, özünün əmək
fəaliyyətinin təşkilinin və şərtlərinin yaxşılaşdırılması üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
22.7. öz səlahiyyətləri çərçivəsində orta və kiçik tibb heyətinin işinə nəzarət
etmək, sərəncamlar vermək və onların həvəsləndirmək və tənbeh etmək üzrə
rəhbərliyə təkliflər vermək;
22.8. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
Page 200
200
22.9. öz işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu elmi-praktik konfranslarda
və müşavirələrdə iştirak etmək;
22.10. müəyyən olunmuş qaydada ixtisas dərəcəsi almaq.
23. Həkim-terapevt Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun
olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
24. Həkim-terapevt aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır:
24.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
24.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların vaxtında və peşəkar səviyyədə yerinə yetirilməsinə;
24.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
24.4. qüvvədə olan normativ hüquqi sənədlərdə nəzərdə tutulmuş tibbi və digər
xidməti sənədlərin vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsinə;
24.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
24.6. ona tabe işçilərin nizam-intizam qaydalarına və vəzifə öhdəliklərinin
yerinə yetirilməsinə;
24.7. tibb müəssisəsinin fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə
25. Həkim-terapevt əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi
aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq
dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb
edilə bilər.
Page 201
201
Həkim-toksikoloqun nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı həkim-toksikoloqun vəzifə öhdəliklərini, hüquq və
məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Həkim-toksikoloq vəzifəsinə ali tibb təhsili olan, qanunvericiliklə
müəyyən edilmiş qaydada müvafiq ixtisas üzrə peşə hazırlığı keçmiş şəxs təyin
edilir.
Elmi-tədqiqat institutlarının klinikalarında, respublika mərkəzlərində
(xəstəxanalarında), klinik xəstəxanalarda ali tibb təhsili olan və qanunvericiliklə
müəyyən edilmiş qaydada “anesteziologiya-reanimatologiya” ixtisası üzrə peşə
hazırlığı keçmiş, ixtisası üzrə ən azı 3 il əmək stajına malik şəxs təyin edilir.
3. Həkim-toksikoloq Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan
qanunvericiliyinə uyğun olaraq tibb müəssisəsi rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və
vəzifədən azad edilir.
4. Həkim-toksikoloq bilavasitə şöbə müdirinə, onun olmadığı halda isə tibb
müəssisəsinin rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Həkim-toksikoloq aşağıdakıları bilməlidir:
Page 202
202
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını, Azərbaycan
Respublikasının səhiyyə haqqında qanunvericiliyinin əsaslarını; səhiyyə
müəssisələrinin fəaliyyətini tənzimləyən normativ hüquqi aktları;
5.2. xəstəxana və ambulator-poliklinik müəssisələrində, təcili və
təxirəsalınmaz hallarda əhaliyə müalicə-profilaktika və dərman yardımının təşkilinin
əsaslarını;
5.3. öz ixtisası üzrə profilaktika, diaqnostika, müalicə və reabilitasiyanın
müasir metodlarını;
5.4. toksikologiya xidmətinin təşkili, strukturu, ştatları və təchiz edilməsi ilə
bağlı məsələləri;
5.5. öz ixtisası üzrə qüvvədə olan normativ hüquqi və təlimat-metodik
sənədləri;
5.6. tibbi sənədlərin rəsmiləşdirilməsi qaydasını;
5.7. əmək qabiliyyətinin müvəqqəti itirilməsinin ekspertizasını və tibbi-sosial
ekspertizanın aparılması qaydasını;
5.8. dispanserizasiyanın əsaslarını, prinsip və metodlarını;
5.9. tibbi sığorta şəraitində səhiyyə müəssisəsinin və tibb işçilərinin
fəaliyyətinin təşkilati-iqtisadi əsaslarını;
5.10. həkimlərin etik davranış qaydalarının, tibbi etika və deontologiyanın
əsaslarını;
5.11. insan bədəninin üzv və sistemlərinin funksional vəziyyətinin klinik və
laborator diaqnostikasının ümumi prinsip və əsas metodlarını;
5.12. təxirəsalınmaz tibbi yardım göstərilməsi qaydalarını;
5.13. sanitar-maarifləndirmənin əsaslarını;
5.14. daxili əmək intizamı qaydalarını; əməyin mühafizəsi, təhlükəsizlik
texnikası, istehsalat sanitariyası və yanğına qarşı mühafizə qayda və normalarını.
II.Vəzifə öhdəlikləri
6. Həkim- toksikoloq tibbi praktikada tətbiqinə icazə verilmiş müasir
profilaktika, diaqnostika, müalicə və reabilitasiya metodlarından istifadə etməklə öz
ixtisası üzrə peşəkar səviyyədə tibbi yardım göstərir.
7. Müvafiq qaydalara və standartlara uyğun olaraq xəstənin aparılması
taktikasınını (anamnezin toplanması, klinik-laborator tədqiqatların, müayinə və
müalicənin aparılması) və diaqnozunu müəyyən edir.
8. Mövcüd qaydalara və standartlara uyğun olaraq zəruri müalicəni təyin
edir və nəzarət edir, zəruri diaqnostik, müalicə, reabilitasiya və profilaktik prosedur və
tədbirləri təşkil edir və ya müstəqil surətdə aparır.
9. Stasionarda xəstəyə gündəlik baxış keçirir. Pasiyentin vəziyyətindən asılı
olaraq müalicə planına dəyişiklik edir və əlavə müayinə metodlarının zəruriliyini
müəyyən edir.
10. Müalicə-profilaktika müəssisəsinin digər bölmələrinin həkimlərinə öz
ixtisası üzrə məsləhət yardımı göstərir.
11. Ona tabe orta və kiçik tibb heyətinin işinə rəhbərlik edir, öz vəzifə
öhdəliklərinin yerinə yetirilməsində onlara kömək edir.
Page 203
203
12. Diaqnostik və müalicə prosedurlarının aparılmasının, alət, aparat və
avadanlıqların istismarının, dərman preparatlarının səmərəli istifadəsinə, orta və kiçik
tibb heyəti tərəfindən təhlükəsizlik texnikası və əməyin mühafizəsi qaydalarına riayət
edilməsinə nəzarət edir.
13. Orta və kiçik tibb heyətinin ixtisasının artırılması üzrə məşğələlərin
aparılmasında iştirak edir.
14. Öz işini planlaşdırır və öz fəaliyyətinin göstəricilərini təhlil edir.
15. Tibbi və digər sənədlərin müəyyən edilmiş qaydalara uyğun olaraq
vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsini təmin edir.
16. Sanitar-maarifləndirmə işini aparır. Etik davranış qaydalarına riayət edir.
17. Əmək qabiliyyətinin müvəqqəti itirilməsinin ekspertizasının
aparılmasında iştirak edir və tibbi-sosial ekspertiza üçün zəruri sənədləri hazırlayır.
18. Müəssisə rəhbərliyinin əmr, sərəncam və tapşırıqlarını peşəkar səviyyədə
və vaxtında icra edir.
19. Qanunvericiliklə müəyyən edilmiş müddətdə işlədiyi istiqamət üzrə
təkmilləşdirmə kurslarında iştirak edir, mütəmadi olaraq öz ixtisasını artırır.
20. Müəyyən olunmuş qaydada sertifikasiyadan keçir.
21. Daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına, sanitariya-epidemioloji rejimə riayət edir. Tibb müəssisəsinin
fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan təhlükəsizlik texnikası, yanğına
qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan qaldırılması üzrə, rəhbərliyin
vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ tədbirlər görür.
III. Hüquqlar
22. Həkim-toksikoloqun aşağıdakı hüquqları vardır:
22.1. klinik müşahidə və müayinə, anamnez toplanması və klinik-laborator
tədqiqatların məlumatlarına əsasən ixtisası üzrə müstəqil surətdə diaqnoz
müəyyənləşdirmək;
22.2. müvafiq qaydalara və standartlara uyğun olaraq xəstənin aparılması
taktikasını müəyyən etmək; pasiyentin kompleks müayinəsi üçün zəruri funksional və
laborator diaqnostika metodlarını təyin etmək;
22.3. diaqnostika və müalicənin icazə verilmiş metodlarından istifadə etməklə
diaqnostik, müalicə, reabilitasiya və profilaktika prosedurlarını aparmaq;
22.4. zərurət olduqda xəstələrin məsləhəti, müayinəsi və müalicəsi üçün
müəyyən edilmişqaydada başqa ixtisaslı həkimləri cəlb etmək;
22.5. müalicə-diaqnostika prosesinin təkmilləşdirilməsi, özünün əmək
fəaliyyətinin təşkilinin və şərtlərinin yaxşılaşdırılması üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
22.6. öz səlahiyyətləri çərçivəsində orta və kiçik tibb heyətinin işinə nəzarət
etmək, sərəncamlar vermək və onların həvəsləndirmək və tənbeh etmək üzrə
rəhbərliyə təkliflər vermək;
22.7. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
22.8. öz işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu elmi-praktik konfranslarda
və müşavirələrdə iştirak etmək;
Page 204
204
22.9. müəyyən olunmuş qaydada ixtisas dərəcəsi almaq.
23. Həkim-toksikoloq Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun
olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
24. Həkim-toksikoloq aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır:
24.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
24.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların vaxtında və peşəkar səviyyədə yerinə yetirilməsinə;
24.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
24.4. qüvvədə olan normativ hüquqi sənədlərdə nəzərdə tutulmuş tibbi və digər
xidməti sənədlərin vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsinə;
24.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
24.6. ona tabe işçilərin nizam-intizam qaydalarına və vəzifə öhdəliklərinin
yerinə yetirilməsinə;
24.7. tibb müəssisəsinin fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə.
25. Həkim-toksikoloq əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi
aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq
dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb
edilə bilər.
Page 205
205
Həkim-uşaq cərrahın nümunəvi vəzifə
T Ə L İ M A T I
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı uşaq cərrahının vəzifə öhdəliklərini, hüquq və
məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Uşaq cərrahı vəzifəsinə ali tibb təhsili olan, qanunvericiliklə müəyyən
edilmiş qaydada müvafiq ixtisas üzrə peşə hazırlığı keçmiş şəxs təyin edilir.
Elmi-tədqiqat institutlarının klinikalarında, respublika mərkəzlərində
(xəstəxanalarında), klinik xəstəxanalarda ali tibb təhsili olan və qanunvericiliklə
müəyyən edilmiş qaydada “uşaq cərrahiyyəsi” ixtisası üzrə peşə hazırlığı keçmiş,
ixtisası üzrə ən azı 3 il əmək stajına malik şəxs təyin edilir.
ixtisası üzrə hazırlıq və ya ixtisaslaşma keçmiş şəxs təyin edilir.
3. Uşaq cərrahı Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan qanunvericiliyinə
uyğun olaraq tibb müəssisə rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və vəzifədən azad edilir.
4. Uşaq cərrahı bilavasitə şöbə müdirinə olmaqla, tibb müəssisəsinin
rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Uşaq cərrahı aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını, Azərbaycan
Respublikasının səhiyyə haqqında qanunvericiliyinin əsaslarını; səhiyyə
müəssisələrinin fəaliyyətini tənzimləyən normativ hüquqi aktları;
Page 206
206
5.2. xəstəxana və ambulator-poliklinik müəssisələrində, təcili və
təxirəsalınmaz hallarda əhaliyə müalicə-profilaktika və dərman yardımının təşkilinin
əsaslarını;
5.3. öz ixtisası üzrə profilaktika, diaqnostika, müalicə və reabilitasiyanın
müasir metodlarını;
5.4. uşaq cərrahiyyəsi xidmətinin təşkili, strukturu, ştatları və təchiz edilməsi
ilə bağlı məsələləri;
5.5. öz ixtisası üzrə qüvvədə olan normativ hüquqi və təlimat-metodik
sənədləri;
5.6. tibbi sənədlərin rəsmiləşdirilməsi qaydasını;
5.7. əmək qabiliyyətinin müvəqqəti itirilməsinin ekspertizasını və tibbi-sosial
ekspertizanın aparılması qaydasını;
5.8. dispanserizasiyanın əsaslarını, prinsip və metodlarını;
5.9. tibbi sığorta şəraitində səhiyyə müəssisəsinin və tibb işçilərinin
fəaliyyətinin təşkilati-iqtisadi əsaslarını;
5.10. həkimlərin etik davranış qaydalarının, tibbi etika və deontologiyanın
əsaslarını;
5.11. insan bədəninin üzv və sistemlərinin funksional vəziyyətinin klinik və
laborator diaqnostikasının ümumi prinsip və əsas metodlarını;
5.12. təxirəsalınmaz tibbi yardım göstərilməsi qaydalarını;
5.13. sanitar-maarifləndirmənin əsaslarını;
5.14. daxili əmək intizamı qaydalarını; əməyin mühafizəsi, təhlükəsizlik
texnikası, istehsalat sanitariyası və yanğına qarşı mühafizə qayda və normalarını.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Həkim- uşaq cərrahı tibbi praktikada tətbiqinə icazə verilmiş müasir
profilaktika, diaqnostika, müalicə və reabilitasiya metodlarından istifadə etməklə öz
ixtisası üzrə peşəkar səviyyədə tibbi yardım göstərir.
7. Müvafiq qaydalara və standartlara uyğun olaraq xəstənin aparılması
taktikasınını (anamnezin toplanması, klinik-laborator tədqiqatların, müayinə və
müalicənin aparılması) və diaqnozunu müəyyən edir.
8. Mövcüd qaydalara və standartlara uyğun olaraq zəruri müalicəni təyin
edir və nəzarət edir, zəruri diaqnostik, müalicə, reabilitasiya və profilaktik prosedur və
tədbirləri təşkil edir və ya müstəqil surətdə aparır.
9. Stasionarda xəstəyə gündəlik baxış keçirir. Pasiyentin vəziyyətindən asılı
olaraq müalicə planına dəyişiklik edir və əlavə müayinə metodlarının zəruriliyini
müəyyən edir.
10. Müalicə-profilaktika müəssisəsinin başqa bölmələrinin həkimlərinə öz
ixtisası üzrə məsləhət yardımı göstərir.
11. Ona tabe orta və kiçik tibb heyətinin işinə rəhbərlik edir, öz vəzifə
öhdəliklərinin yerinə yetirilməsində onlara kömək edir.
12. Diaqnostik və müalicə prosedurlarının aparılmasının, alət, aparat və
avadanlıqların istismarının, dərman preparatlarının səmərəli istifadəsinə, orta və kiçik
Page 207
207
tibb heyəti tərəfindən təhlükəsizlik texnikası və əməyin mühafizəsi qaydalarına riayət
edilməsinə nəzarət edir.
13. Orta və kiçik tibb heyətinin ixtisasının artırılması üzrə məşğələlərin
aparılmasında iştirak edir.
14. Öz işini planlaşdırır və öz fəaliyyətinin göstəricilərini təhlil edir.
15. Tibbi və digər sənədlərin müəyyən edilmiş qaydalara uyğun olaraq
vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsini təmin edir.
16. Sanitar-maarifləndirmə işini aparır. Etik davranış qaydalarına riayət edir.
17. Əmək qabiliyyətinin müvəqqəti itirilməsinin ekspertizasının
aparılmasında iştirak edir və tibbi-sosial ekspertiza üçün zəruri sənədləri hazırlayır.
18. Müəssisə rəhbərliyinin əmr, sərəncam və tapşırıqlarını peşəkar səviyyədə
və vaxtında icra edir.
19. Qanunvericiliklə müəyyən edilmiş müddətdə işlədiyi istiqamət üzrə
təkmilləşdirmə kurslarında iştirak edir, mütəmadi olaraq öz ixtisasını artırır.
20. Müəyyən olunmuş qaydada sertifikasiyadan keçir.
21. Daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına, sanitariya-epidemioloji rejimə riayət edir. Tibb müəssisəsinin
fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan təhlükəsizlik texnikası, yanğına
qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan qaldırılması üzrə, rəhbərliyin
vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ tədbirlər görür.
III. Hüquqlar
22. Həkim -uşaq cərrahın aşağıdakı hüquqları vardır:
22.1. klinik müşahidə və müayinə, anamnez toplanması və klinik-laborator
tədqiqatların məlumatlarına əsasən ixtisası üzrə müstəqil surətdə diaqnoz
müəyyənləşdirmək;
22.2. müəyyən edilmiş qaydalara və standartlara uyğun olaraq xəstənin
aparılması taktikasını müəyyən etmək;
22.3. pasiyentin kompleks müayinəsi üçün zəruri funksional və laborator
diaqnostika metodlarını təyin etmək;
22.4. diaqnostika və müalicənin icazə verilmiş metodlarından istifadə etməklə
diaqnostik, müalicə, reabilitasiya və profilaktika prosedurlarını aparmaq;
22.5. zərurət olduqda xəstələrin məsləhəti, müayinəsi və müalicəsi üçün
müəyyən edilmişqaydada başqa ixtisaslı həkimləri cəlb etmək;
22.6. müalicə-diaqnostika prosesinin təkmilləşdirilməsi, özünün əmək
fəaliyyətinin təşkilinin və şərtlərinin yaxşılaşdırılması üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
22.7. öz səlahiyyətləri çərçivəsində orta və kiçik tibb heyətinin işinə nəzarət
etmək, göstərişlər vermək və onlardan dəqiq icra tələb etmək, onların
həvəsləndirilməsi və tənbeh edilməsi üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
22.8. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
22.9. onun işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu elmi-praktik
konfranslarda və müşavirələrdə iştirak etmək;
22.10. müəyyən olunmuş qaydada ixtisas dərəcəsi almaq.
Page 208
208
23. Uşaq cərrahı Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun
olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
24. Uşaq cərrahı aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır:
24.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
24.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların tələblərinin vaxtında və peşəkar səviyyədə yerinə yetirilməsinə;
24.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
24.4. qüvvədə olan normativ hüquqi sənədlərdə nəzərdə tutulmuş tibbi və digər
xidməti sənədlərin vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsinə;
24.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
24.6. ona tabe işçilərin nizam-intizam qaydalarına və vəzifə öhdəliklərinin
yerinə yetirilməsinə;
24.7. tibb müəssisəsinin fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə;
25. Uşaq cərrahı əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi
aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq
dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb
edilə bilər.
Page 209
209
Həkim-uroloqun nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı həkim-uroloqun vəzifə öhdəliklərini, hüquq və
məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Həkim-uroloq vəzifəsinə ali tibb təhsili olan, qanunvericiliklə müəyyən
edilmiş qaydada müvafiq ixtisas üzrə peşə hazırlığı keçmiş şəxs təyin edilir.
Elmi-tədqiqat institutlarının klinikalarında, respublika mərkəzlərində
(xəstəxanalarında), klinik xəstəxanalarda ali tibb təhsili olan və qanunvericiliklə
müəyyən edilmiş qaydada “urologiya” ixtisası üzrə peşə hazırlığı keçmiş, ixtisası üzrə
ən azı 3 il əmək stajına malik şəxs təyin edilir.
3. Həkim-uroloq Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan
qanunvericiliyinə uyğun olaraq tibb müəssisə rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və
vəzifədən azad edilir.
4. Həkim-uroloq bilavasitə şöbə müdirinə, onun olmadığı halda isə tibb
müəssisəsinin rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Həkim-uroloq aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını, Azərbaycan
Respublikasının səhiyyə haqqında qanunvericiliyinin əsaslarını; səhiyyə
müəssisələrinin fəaliyyətini tənzimləyən normativ hüquqi aktları;
5.2. xəstəxana və ambulator-poliklinik müəssisələrində, təcili və
təxirəsalınmaz hallarda əhaliyə müalicə-profilaktika və dərman yardımının təşkilinin
əsaslarını;
5.3. öz ixtisası üzrə profilaktika, diaqnostika, müalicə və reabilitasiyanın
müasir metodlarını;
Page 210
210
5.4. urologiya xidmətinin təşkili, strukturu, ştatları və təchiz edilməsi ilə bağlı
məsələləri;
5.5. öz ixtisası üzrə qüvvədə olan normativ hüquqi və təlimat-metodik
sənədləri;
5.6. tibbi sənədlərin rəsmiləşdirilməsi qaydasını;
5.7. əmək qabiliyyətinin müvəqqəti itirilməsinin ekspertizasını və tibbi-sosial
ekspertizanın aparılması qaydasını;
5.8. dispanserizasiyanın əsaslarını, prinsip və metodlarını;
5.9. tibbi sığorta şəraitində səhiyyə müəssisəsinin və tibb işçilərinin
fəaliyyətinin təşkilati-iqtisadi əsaslarını;
5.10. həkimlərin etik davranış qaydalarının, tibbi etika və deontologiyanın
əsaslarını;
5.11. insan bədəninin üzv və sistemlərinin funksional vəziyyətinin klinik və
laborator diaqnostikasının ümumi prinsip və əsas metodlarını;
5.12. təxirəsalınmaz tibbi yardım göstərilməsi qaydalarını;
5.13. sanitar-maarifləndirmənin əsaslarını;
5.14. daxili əmək intizamı qaydalarını; əməyin mühafizəsi, təhlükəsizlik
texnikası, istehsalat sanitariyası və yanğına qarşı mühafizə qayda və normalarını.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Həkim- uroloq tibbi praktikada tətbiqinə icazə verilmiş müasir
profilaktika, diaqnostika, müalicə və reabilitasiya metodlarından istifadə etməklə öz
ixtisası üzrə peşəkar səviyyədə tibbi yardım göstərir.
7. Müvafiq qaydalara və standartlara uyğun olaraq xəstənin aparılması
taktikasınını (anamnezin toplanması, klinik-laborator tədqiqatların, müayinə və
müalicənin aparılması) və diaqnozunu müəyyən edir.
8. Mövcüd qaydalara və standartlara uyğun olaraq zəruri müalicəni təyin
edir və nəzarət edir, zəruri diaqnostik, müalicə, reabilitasiya və profilaktik prosedur və
tədbirləri təşkil edir və ya müstəqil surətdə aparır.
9. Stasionarda xəstəyə gündəlik baxış keçirir. Pasiyentin vəziyyətindən asılı
olaraq müalicə planına dəyişiklik edir və əlavə müayinə metodlarının zəruriliyini
müəyyən edir.
10. Müalicə-profilaktika müəssisəsinin başqa bölmələrinin həkimlərinə öz
ixtisası üzrə məsləhət yardımı göstərir.
11. Ona tabe orta və kiçik tibb heyətinin işinə rəhbərlik edir, öz vəzifə
öhdəliklərinin yerinə yetirilməsində onlara kömək edir.
12. Diaqnostik və müalicə prosedurlarının aparılmasının, alət, aparat və
avadanlıqların istismarının, dərman preparatlarının səmərəli istifadəsinə, orta və kiçik
tibb heyəti tərəfindən təhlükəsizlik texnikası və əməyin mühafizəsi qaydalarına riayət
edilməsinə nəzarət edir.
13. Orta və kiçik tibb heyətinin ixtisasının artırılması üzrə məşğələlərin
aparılmasında iştirak edir.
14. Öz işini planlaşdırır və öz fəaliyyətinin göstəricilərini təhlil edir.
Page 211
211
15. Tibbi və digər sənədlərin müəyyən edilmiş qaydalara uyğun olaraq
vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsini təmin edir.
16. Sanitar-maarifləndirmə işini aparır. Etik davranış qaydalarına riayət edir.
17. Əmək qabiliyyətinin müvəqqəti itirilməsinin ekspertizasının
aparılmasında iştirak edir və tibbi-sosial ekspertiza üçün zəruri sənədləri hazırlayır.
18. Müəssisə rəhbərliyinin əmr, sərəncam və tapşırıqlarını peşəkar səviyyədə
və vaxtında icra edir.
19. Qanunvericiliklə müəyyən edilmiş müddətdə işlədiyi istiqamət üzrə
təkmilləşdirmə kurslarında iştirak edir, mütəmadi olaraq öz ixtisasını artırır.
20. Müəyyən olunmuş qaydada sertifikasiyadan keçir.
21. Daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına, sanitariya-epidemioloji rejimə riayət edir. Tibb müəssisəsinin
fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan təhlükəsizlik texnikası, yanğına
qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan qaldırılması üzrə, rəhbərliyin
vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ tədbirlər görür.
III. Hüquqlar
22. Həkim-uroloqun aşağıdakı hüquqları vardır:
22.1. klinik müşahidə və müayinə, anamnez toplanması və klinik-laborator
tədqiqatların məlumatlarına əsasən ixtisası üzrə müstəqil surətdə diaqnoz
müəyyənləşdirmək;
22.2. müvafiq qaydalara və standartlara uyğun olaraq xəstənin aparılması
taktikasını müəyyən etmək;
22.3. pasiyentin kompleks müayinəsi üçün zəruri funksional və laborator
diaqnostika metodlarını təyin etmək; diaqnostika və müalicənin icazə verilmiş
metodlarından istifadə etməklə diaqnostik, müalicə, reabilitasiya və profilaktika
prosedurlarını aparmaq;
22.4. zərurət olduqda xəstələrin məsləhəti, müayinəsi və müalicəsi üçün
müəyyən edilmiş qaydada başqa ixtisaslı həkimləri cəlb etmək;
22.5. müalicə-diaqnostika prosesinin təkmilləşdirilməsi, özünün əmək
fəaliyyətinin təşkilinin və şərtlərinin yaxşılaşdırılması üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
22.6. öz səlahiyyətləri çərçivəsində orta və kiçik tibb heyətinin işinə nəzarət
etmək, sərəncamlar vermək və onların rəhbərliyə həvəsləndirmək və tənbeh etmək
üzrə təkliflər vermək;
22.7. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
22.8. öz işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu elmi-praktik konfranslarda
və müşavirələrdə iştirak etmək;
22.9. müəyyən olunmuş qaydada ixtisas dərəcəsi almaq.
23. Həkim-uroloq Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun
olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
Page 212
212
24. Həkim-uroloq aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır:
24.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
24.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların vaxtında və peşəkar səviyyədə yerinə yetirilməsinə;
24.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
24.4. qüvvədə olan normativ hüquqi sənədlərdə nəzərdə tutulmuş tibbi və digər
xidməti sənədlərin vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsinə;
24.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
24.6. ona tabe olan işçilərin nizam-intizam qaydalarına və vəzifə öhdəliklərinin
yerinə yetirilməsinə;
24.7. tibb müəssisəsinin fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə.
25. Həkim-uroloq əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi
aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq
dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb
edilə bilər.
Page 213
213
Həkim-üz-çənə cərrahın nümunəvi vəzifə
T Ə L İ M A T I
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı üz-çənə cərrahının vəzifə öhdəliklərini, hüquq və
məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Üz-çənə cərrahı vəzifəsinə ali tibb təhsili olan, qanunvericiliklə müəyyən
edilmiş qaydada müvafiq ixtisas üzrə peşə hazırlığı keçmiş şəxs təyin edilir.
Elmi-tədqiqat institutlarının klinikalarında, respublika mərkəzlərində
(xəstəxanalarında), klinik xəstəxanalarda ali tibb təhsili olan və qanunvericiliklə
müəyyən edilmiş qaydada “üz-çənə cərrahiyyəsi” ixtisası üzrə peşə hazırlığı keçmiş,
ixtisası üzrə ən azı 3 il əmək stajına malik şəxs təyin edilir.
3. Üz-çənə cərrahı Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan
qanunvericiliyinə uyğun olaraq tibb müəssisə rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və
vəzifədən azad edilir.
4. Üz-çənə cərrahı bilavasitə şöbə müdirinə olmaqla, tibb müəssisəsinin
rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Üz-çənə cərrahı aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını, Azərbaycan
Respublikasının səhiyyə haqqında qanunvericiliyinin əsaslarını; səhiyyə
müəssisələrinin fəaliyyətini tənzimləyən normativ hüquqi aktları;
5.2. xəstəxana və ambulator-poliklinik müəssisələrində, təcili və
təxirəsalınmaz hallarda əhaliyə müalicə-profilaktika və dərman yardımının təşkilinin
əsaslarını;
5.3. öz ixtisası üzrə profilaktika, diaqnostika, müalicə və reabilitasiyanın
müasir metodlarını;
5.4. üz-çənə cərrahiyyəsi xidmətinin təşkili, strukturu, ştatları və təchiz
edilməsi ilə bağlı məsələləri;
5.5. öz ixtisası üzrə qüvvədə olan normativ hüquqi və təlimat-metodik
sənədləri;
Page 214
214
5.6. tibbi sənədlərin rəsmiləşdirilməsi qaydasını;
5.7. əmək qabiliyyətinin müvəqqəti itirilməsinin ekspertizasını və tibbi-sosial
ekspertizanın aparılması qaydasını;
5.8. dispanserizasiyanın əsaslarını, prinsip və metodlarını;
5.9. tibbi sığorta şəraitində səhiyyə müəssisəsinin və tibb işçilərinin
fəaliyyətinin təşkilati-iqtisadi əsaslarını;
5.10. həkimlərin etik davranış qaydalarının, tibbi etika və deontologiyanın
əsaslarını;
5.11. insan bədəninin üzv və sistemlərinin funksional vəziyyətinin klinik və
laborator diaqnostikasının ümumi prinsip və əsas metodlarını;
5.12. təxirəsalınmaz tibbi yardım göstərilməsi qaydalarını;
5.13. sanitar-maarifləndirmənin əsaslarını;
5.14. daxili əmək intizamı qaydalarını; əməyin mühafizəsi, təhlükəsizlik
texnikası, istehsalat sanitariyası və yanğına qarşı mühafizə qayda və normalarını.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Həkim- üz-çənə cərrahı tibbi praktikada tətbiqinə icazə verilmiş müasir
profilaktika, diaqnostika, müalicə və reabilitasiya metodlarından istifadə etməklə öz
ixtisası üzrə peşəkar səviyyədə tibbi yardım göstərir.
7. Müvafiq qaydalara və standartlara uyğun olaraq xəstənin aparılması
taktikasınını (anamnezin toplanması, klinik-laborator tədqiqatların, müayinə və
müalicənin aparılması) və diaqnozunu müəyyən edir.
8. Mövcüd qaydalara və standartlara uyğun olaraq zəruri müalicəni təyin
edir və nəzarət edir, zəruri diaqnostik, müalicə, reabilitasiya və profilaktik prosedur və
tədbirləri təşkil edir və ya müstəqil surətdə aparır.
9. Stasionarda xəstəyə gündəlik baxış keçirir. Pasiyentin vəziyyətindən asılı
olaraq müalicə planına dəyişiklik edir və əlavə müayinə metodlarının zəruriliyini
müəyyən edir.
10. Müalicə-profilaktika müəssisəsinin başqa bölmələrinin həkimlərinə öz
ixtisası üzrə məsləhət yardımı göstərir.
11. Ona tabe orta və kiçik tibb heyətinin işinə rəhbərlik edir, öz vəzifə
öhdəliklərinin yerinə yetirilməsində onlara kömək edir.
12. Diaqnostik və müalicə prosedurlarının aparılmasının, alət, aparat və
avadanlıqların istismarının, dərman preparatlarının səmərəli istifadəsinə, orta və kiçik
tibb heyəti tərəfindən təhlükəsizlik texnikası və əməyin mühafizəsi qaydalarına riayət
edilməsinə nəzarət edir.
13. Orta və kiçik tibb heyətinin ixtisasının artırılması üzrə məşğələlərin
aparılmasında iştirak edir.
14. Öz işini planlaşdırır və öz fəaliyyətinin göstəricilərini təhlil edir.
15. Tibbi və digər sənədlərin müəyyən edilmiş qaydalara uyğun olaraq
vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsini təmin edir.
16. Sanitar-maarifləndirmə işini aparır. Etik davranış qaydalarına riayət edir.
17. Əmək qabiliyyətinin müvəqqəti itirilməsinin ekspertizasının
aparılmasında iştirak edir və tibbi-sosial ekspertiza üçün zəruri sənədləri hazırlayır.
Page 215
215
18. Müəssisə rəhbərliyinin əmr, sərəncam və tapşırıqlarını peşəkar səviyyədə
və vaxtında icra edir.
19. Qanunvericiliklə müəyyən edilmiş müddətdə işlədiyi istiqamət üzrə
təkmilləşdirmə kurslarında iştirak edir, mütəmadi olaraq öz ixtisasını artırır.
20. Müəyyən olunmuş qaydada sertifikasiyadan keçir.
21. Daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına, sanitariya-epidemioloji rejimə riayət edir. Tibb müəssisəsinin
fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan təhlükəsizlik texnikası, yanğına
qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan qaldırılması üzrə, rəhbərliyin
vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ tədbirlər görür.
III. Hüquqlar
22. Üz-çənə cərrahın aşağıdakı hüquqları vardır:
22.1. klinik müşahidə və müayinə, anamnez toplanması və klinik-laborator
tədqiqatların məlumatlarına əsasən ixtisası üzrə müstəqil surətdə diaqnoz
müəyyənləşdirmək;
22.2. müəyyən edilmiş qaydalara və standartlara uyğun olaraq xəstənin
aparılması taktikasını müəyyən etmək; pasiyentin kompleks müayinəsi üçün zəruri
funksional və laborator diaqnostika metodlarını təyin etmək;
22.3. diaqnostika və müalicənin icazə verilmiş metodlarından istifadə etməklə
diaqnostik, müalicə, reabilitasiya və profilaktika prosedurlarını aparmaq; zərurət
olduqda xəstələrin məsləhəti, müayinəsi və müalicəsi üçün müəyyən edilmişqaydada
başqa ixtisaslı həkimləri cəlb etmək;
22.4. müalicə-diaqnostika prosesinin təkmilləşdirilməsi, o cümlədən özünün
əmək fəaliyyətinin təşkilinin və şərtlərinin yaxşılaşdırılması üzrə rəhbərliyə təkliflər
vermək;
22.5. öz səlahiyyətləri çərçivəsində orta və kiçik tibb heyətinin işinə nəzarət
etmək, göstərişlər vermək və onlardan dəqiq icra tələb etmək, həvəsləndirilmə və
tənbeh edilmə üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
22.6. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
22.7. onun işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu elmi-praktik
konfranslarda və müşavirələrdə iştirak etmək;
22.10. müəyyən olunmuş qaydada ixtisas dərəcəsi almaq.
23. Üz-çənə cərrahı Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun
olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
24. Həkim-üz-çənə cərrahı aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır:
24.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
24.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların tələblərinin vaxtında və peşəkar səviyyədə yerinə yetirilməsinə;
Page 216
216
24.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
24.4. qüvvədə olan normativ hüquqi sənədlərdə nəzərdə tutulmuş tibbi və digər
xidməti sənədlərin vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsinə;
24.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
24.6. ona tabe işçilərin nizam-intizam qaydalarına və vəzifə öhdəliklərinin
yerinə yetirilməsinə;
24.7. tibb müəssisəsinin fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə;
25. Üz-çənə cərrahı əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi
aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq
dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb
edilə bilər.
Page 217
217
Həkim ürək-damar cərrahın nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı həkim-ürək-damar cərrahının vəzifə öhdəliklərini,
hüquq və məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Həkim-ürək-damar cərrahı vəzifəsinə ali tibb təhsili olan, qanunvericiliklə
müəyyən edilmiş qaydada müvafiq ixtisas üzrə peşə hazırlığı keçmiş şəxs təyin
edilir.
Elmi-tədqiqat institutlarının klinikalarında, respublika mərkəzlərində
(xəstəxanalarında), klinik xəstəxanalarda ali tibb təhsili olan və qanunvericiliklə
müəyyən edilmiş qaydada “ürək-damar cərrahiyyəsi” ixtisası üzrə peşə hazırlığı
keçmiş, ixtisası üzrə ən azı 3 il əmək stajına malik şəxs təyin edilir.
3. Həkim-ürək-damar cərrahı Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan
qanunvericiliyinə uyğun olaraq tibb müəssisə rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və
vəzifədən azad edilir.
4. Həkim-ürək-damar cərrahı bilavasitə şöbə müdirinə, onun olmadığı halda
isə tibb müəssisəsinin rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Həkim-ürək-damar cərrahı aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını, Azərbaycan
Respublikasının səhiyyə haqqında qanunvericiliyinin əsaslarını; səhiyyə
müəssisələrinin fəaliyyətini tənzimləyən normativ hüquqi aktları;
5.2. xəstəxana və ambulator-poliklinik müəssisələrində, təcili və
təxirəsalınmaz hallarda əhaliyə müalicə-profilaktika və dərman yardımının təşkilinin
əsaslarını;
5.3. öz ixtisası üzrə profilaktika, diaqnostika, müalicə və reabilitasiyanın
müasir metodlarını;
5.4. ürək-damar cərrahiyyəsi xidmətinin təşkili, strukturu, ştatları və təchiz
edilməsi ilə bağlı məsələləri;
5.5. öz ixtisası üzrə qüvvədə olan normativ hüquqi və təlimat-metodik
sənədləri;
5.6. tibbi sənədlərin rəsmiləşdirilməsi qaydasını;
5.7. əmək qabiliyyətinin müvəqqəti itirilməsinin ekspertizasını və tibbi-sosial
ekspertizanın aparılması qaydasını;
Page 218
218
5.8. dispanserizasiyanın əsaslarını, prinsip və metodlarını;
5.9. tibbi sığorta şəraitində səhiyyə müəssisəsinin və tibb işçilərinin
fəaliyyətinin təşkilati-iqtisadi əsaslarını;
5.10. həkimlərin etik davranış qaydalarının, tibbi etika və deontologiyanın
əsaslarını;
5.11. insan bədəninin üzv və sistemlərinin funksional vəziyyətinin klinik və
laborator diaqnostikasının ümumi prinsip və əsas metodlarını;
5.12. təxirəsalınmaz tibbi yardım göstərilməsi qaydalarını;
5.13. sanitar-maarifləndirmənin əsaslarını;
5.14. daxili əmək intizamı qaydalarını; əməyin mühafizəsi, təhlükəsizlik
texnikası, istehsalat sanitariyası və yanğına qarşı mühafizə qayda və normalarını.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Həkim- ürək-damar cərrahı tibbi praktikada tətbiqinə icazə verilmiş
müasir profilaktika, diaqnostika, müalicə və reabilitasiya metodlarından istifadə
etməklə öz ixtisası üzrə peşəkar səviyyədə tibbi yardım göstərir.
7. Müvafiq qaydalara və standartlara uyğun olaraq xəstənin aparılması
taktikasınını (anamnezin toplanması, klinik-laborator tədqiqatların, müayinə və
müalicənin aparılması) və diaqnozunu müəyyən edir.
8. Mövcüd qaydalara və standartlara uyğun olaraq zəruri müalicəni təyin
edir və nəzarət edir, zəruri diaqnostik, müalicə, reabilitasiya və profilaktik prosedur və
tədbirləri təşkil edir və ya müstəqil surətdə aparır.
9. Stasionarda xəstəyə gündəlik baxış keçirir. Pasiyentin vəziyyətindən asılı
olaraq müalicə planına dəyişiklik edir və əlavə müayinə metodlarının zəruriliyini
müəyyən edir.
10. Müalicə-profilaktika müəssisəsinin başqa bölmələrinin həkimlərinə öz
ixtisası üzrə məsləhət yardımı göstərir.
11. Ona tabe orta və kiçik tibb heyətinin işinə rəhbərlik edir, öz vəzifə
öhdəliklərinin yerinə yetirilməsində onlara kömək edir.
12. Diaqnostik və müalicə prosedurlarının aparılmasının, alət, aparat və
avadanlıqların istismarının, dərman preparatlarının səmərəli istifadəsinə, orta və kiçik
tibb heyəti tərəfindən təhlükəsizlik texnikası və əməyin mühafizəsi qaydalarına riayət
edilməsinə nəzarət edir.
13. Orta və kiçik tibb heyətinin ixtisasının artırılması üzrə məşğələlərin
aparılmasında iştirak edir.
14. Öz işini planlaşdırır və öz fəaliyyətinin göstəricilərini təhlil edir.
15. Tibbi və digər sənədlərin müəyyən edilmiş qaydalara uyğun olaraq
vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsini təmin edir.
16. Sanitar-maarifləndirmə işini aparır. Etik davranış qaydalarına riayət edir.
17. Əmək qabiliyyətinin müvəqqəti itirilməsinin ekspertizasının
aparılmasında iştirak edir və tibbi-sosial ekspertiza üçün zəruri sənədləri hazırlayır.
18. Müəssisə rəhbərliyinin əmr, sərəncam və tapşırıqlarını peşəkar səviyyədə
və vaxtında icra edir.
Page 219
219
19. Qanunvericiliklə müəyyən edilmiş müddətdə işlədiyi istiqamət üzrə
təkmilləşdirmə kurslarında iştirak edir, mütəmadi olaraq öz ixtisasını artırır.
20. Müəyyən olunmuş qaydada sertifikasiyadan keçir.
21. Daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına, sanitariya-epidemioloji rejimə riayət edir. Tibb müəssisəsinin
fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan təhlükəsizlik texnikası, yanğına
qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan qaldırılması üzrə, rəhbərliyin
vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ tədbirlər görür.
III. Hüquqlar
22. Həkim-ürək-damar cərrahın aşağıdakı hüquqları vardır:
22.1 klinik müşahidə və müayinə, anamnez toplanması və klinik-laborator
tədqiqatların məlumatlarına əsasən müstəqil surətdə diaqnoz müəyyənləşdirmək;
22.2. müvafiq qaydalara və standartlara uyğun olaraq xəstənin aparılması
taktikasını müəyyən etmək;
22.3. pasiyentin kompleks müayinəsi üçün zəruri funksional və laborator
diaqnostika metodlarını təyin etmək;
22.4. diaqnostika və müalicənin icazə verilmiş metodlarından istifadə etməklə
diaqnostik, müalicə, reabilitasiya və profilaktika prosedurlarını aparmaq;
22.5. zərurət olduqda xəstələrin məsləhəti, müayinəsi və müalicəsi üçün
müəyyən edilmişqaydada başqa ixtisaslı həkimləri cəlb etmək;
22.6. müalicə-diaqnostika prosesinin təkmilləşdirilməsi, özünün əmək
fəaliyyətinin təşkilinin və şərtlərinin yaxşılaşdırılması üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
22.7. öz səlahiyyətləri çərçivəsində orta və kiçik tibb heyətinin işinə nəzarət
etmək, sərəncamlar vermək və onların həvəsləndirmək və tənbeh etmək üzrə
rəhbərliyə təkliflər vermək;
22.8. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
22.9. öz işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu elmi-praktik konfranslarda
və müşavirələrdə iştirak etmək;
22.10.müəyyən olunmuş qaydada ixtisas dərəcəsi almaq.
23. Həkim-ürək-damar cərrahı Azərbaycan Respublikasının Əmək
Məcəlləsinə uyğun olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
24. Həkim-ürək-damar cərrahı aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır:
24.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
24.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların vaxtında və peşəkar səviyyədə yerinə yetirilməsinə;
24.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
Page 220
220
24.4. qüvvədə olan normativ hüquqi sənədlərdə nəzərdə tutulmuş tibbi və digər
xidməti sənədlərin vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsinə;
24.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
24.6. ona tabe işçilərin nizam-intizam qaydalarına və vəzifə öhdəliklərinin
yerinə yetirilməsinə;
24.7. tibb müəssisəsinin fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə
25. Həkim-ürək-damar cərrahı əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-
hüquqi aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq
dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb
edilə bilər.
Page 221
221
Həkim-virusoloqun nümunəvi vəzifə
T Ə L İ M A T I
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı həkim-virusoloqun vəzifə öhdəliklərini, hüquq və
məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Həkim-virusoloq vəzifəsinə baza ali tibb təhsili olan şəxs təyin edilir.
Elmi-tədqiqat institutlarının klinikalarında, respublika mərkəzlərində
(xəstəxanalarda), klinik xəstəxanalarda ali tibb təhsili olan və qanunvericiliklə
müəyyən edilmiş qaydada “mikrobiologiya” ixtisası üzrə peşə hazırlığı keçmiş,
ixtisası üzrə ən azı 2 il əmək stajına malik şəxs təyin edilir.
3. Həkim-virusoloq Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan
qanunvericiliyinə uyğun olaraq tibb müəssisə rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin olunur
və vəzifədən azad edilir.
4. Həkim-virusoloq bilavasitə şöbə müdirinin tabeliyində fəaliyyət göstərməklə
tibb müəssisəsinin rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Həkim-virusoloq aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını; Əmək Məcəlləsinin,
Azərbaycan Respublikasının səhiyyə haqqında qanunvericiliyinin əsaslarını, səhiyyə
müəssisələrinin, o cümlədən dövlət sanitariya-epidemioloji xidmətinin fəaliyyətini
tənzimləyən normativ hüquqi aktları;
5.2. sosial gigiyenanın əsaslarını, sanitariya-epidemioloji xidmətin təşkilini;
5.3. səhiyyə müəssisələrinin, o cümlədən dövlət sanitariya-epidemioloji
xidmətin fəaliyyətini, tənzimləyən normativ hüquqi aktları;
5.4sanitariya-epidemioloji xidmətin işinin planlaşdırılması prinsiplərini, forma
və metodlarını;
5.5.təşkilati-sərəncamçı sənədləri, kargüzarlıq qaydalarını;
5.6. virusoloji diaqnostikanın müasir üsullarını, laboratoriyanın təşkili, strukturu
və ştatlarını, laboratoriyanın təchizatını, virusologiya üzrə normativ-hüquqi və təlimat-
metodiki sənədləri;
5.7.virusoloji laboratoriyanın fəaliyyətinin planlaşdırılmasını və hesabatının
tərtibatını, laboratoriyanın fəaliyyətinə nəzarət qaydalarını və üsullarını;
5.8; viruslarla işləmə zamanı təhlükəsizlik texnikası qaydalarını, virusların
təhlükəlilik qrupları üzrə bölünməsini və həmin qrup viruslarla iş rejimini;
5.9. viruslarla iş zamanı baş verən qəza hallarının aradan qaldırılması
qaydalarını;
Page 222
222
5.10. standartlaşdırma və metrologiyanın əsaslarını
5.11. tibbi sənədlərin tərtibatını
5.12. virusların təbiətini və mənşəyini, onların strukturu və əsas
xüsusiyyətlərini;
5.13. virus infeksiyalarının epidemiologiyasının və profilaktikasının əsaslarını,
müalicə üsullarının, kliniki əlamətlərinin və immunoprofilaktikasının əsaslarını;
5.14.kompyuterlə və digər müasir informasiya texnologiyaları vasitələri ilə
işləməyi;
5.16. dispanserləşdirmənin nəzəri əsaslarını, prinsip və metodlarını;
5.17. tibbi etika və deontologiyanın əsaslarını;
5.18. tibbi sığorta şəraitində səhiyyə müəssisəsinin və tibb işçilərinin
fəaliyyətinin təşkilati-iqtisadi əsaslarını;
5.19. insan bədəninin üzv və sistemlərinin funksional vəziyyətinin klinik və
laborator diaqnostikasının ümumi prinsip və əsas metodlarını;
5.20. əsas xəstəliklərin kompleks müalicəsinin gedişinin xüsusiyyətlərini,
prinsiplərini;
5.21. təxirəsalınmaz tibbi yardım göstərilməsi qaydalarını;
5.22. əmək qabiliyyətinin müvəqqəti itirilməsinin ekspertizasının, tibbi-sosial
ekspertizanın əsaslarını;
5.23. sanitariya-maarifləndirmənin əsaslarını;
5.24. daxili əmək intizamı qaydalarını, əməyin mühafizəsi, təhlükəsizlik
texnikası, istehsalat sanitariyası və yanğına qarşı mühafizə qayda və normalarını
bilməlidir.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Həkim- virusoloq ona həvalə edilmiş vəzifə öhdəliklərinə uyğun olaraq
laborator virusoloji tədqiqatları aparır.
7. Analitik və diaqnostik cəhətdən etibarlı metodlardan istifadəni təmin edir.
8. Yeni tədqiqat metodları və avadanlıqların istifadə edilməsi və tətbiqində
iştirak edir.
9. Başqa ixtisaslı həkimlərə virusologiya məsələləri üzrə məsləhətlər verir.
9. Bioloji materialların götürülməsi və virusoloji laboratoriyaya çatdırılması
qaydaları üzrə tövsiyələr tərtib edir.
10. Laborator nəticələrin aydınlaşdırılmasında iştirak edir.
11. Tədqiqatların keyfiyyətinə laboratoriyadaxili və kənar nəzarət üzrə
tədbirləri həyata keçirir.
12. Öz işinin və tabeliyində olan orta tibb təhsilli mütəxəssislərin işinin təhlilini
aparır.
13. Öz işi barədə aylıq hesabatı hazırlayır, laboratoriyanın illik hesabatının tərtib
edilməsində iştirak edir.
14. İxtisaslarının artırılması məqsədi ilə orta tibb təhsilli mütəxəssislər üçün öz
ixtisası üzrə məşğələlər keçirir.
Page 223
223
15. Orta və kiçik tibb heyəti tərəfindən təhlükəsizlik texnikası, əməyin
mühafizəsi qaydalarına və sanitariya-epidemioloji rejimə riayət edilməsinə nəzarət
edir.
16. Ona tabe orta və kiçik tibb heyətinin işinə rəhbərlik edir, öz vəzifə
öhdəliklərinin yerinə yetirilməsində onlara kömək edir.
17. Diaqnostik prosedurlarının aparılmasının, cihaz və avadanlıqların
istismarının, reaktiv və test-sistemlərinin səmərəli istifadəsinin düzgünlüyünə nəzarət
edir.
18. Öz işini planlaşdırır və iş fəaliyyətinin göstəricilərini təhlil edir.
19. Tibbi və digər sənədlərin müəyyən edilmiş qaydalara uyğun olaraq vaxtında
və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsini təmin edir.
20. Sanitariya-maarifləndirmə işi aparır.
20. Həkim etikasının qayda və prinsiplərinə riayət edir.
21. Müəssisə rəhbərliyinin əmr, sərəncam və tapşırıqlarını, eləcə də öz peşə
fəaliyyəti üzrə normativ hüquqi aktları peşəkar səviyyədə və vaxtında icra edir.
22. Daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası qaydalarına,
sanitariya-epidemioloji rejimə riayət edir.
23. Mütəmadi olaraq öz ixtisasını artırır.
II. Hüquqları
24. Həkim-virusoloq aşağıdakı hüquqları vardır:
24.1. müstəqil şəkildə virusoloji tədqiqatlar aparmaq;
24.2. müalicə-diaqnostika prosesinin təkmilləşdirilməsi, o cümlədən özünün
əmək fəaliyyətinin təşkilinin və şəraitinin yaxşılaşdırılması üzrə rəhbərliyə təkliflər
vermək;
24.3. öz səlahiyyətləri çərçivəsində orta və kiçik tibb heyətinin işinə nəzarət
etmək, sərəncamlar vermək və onlardan dəqiq icra tələb etmək, onların
həvəsləndirilməsi və tənbeh edilməsi üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
24.4. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
24.5. onun işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu elmi-praktik
konfranslarda və müşavirələrdə iştirak etmək;
24.6. qanunvericiliklə müəyyən edilmiş müddətdə işlədiyi sahə üzrə
təkmilləşdirmə kurslarında iştirak etmək;
24.7. müəyyən olunmuş qaydada sertifikasiyadan keçmək;
24.8. müəyyən olunmuş qaydada ixtisas kateqoriyası almaq məqsədilə
attestasiyadan keçmək;
25. Həkim-virusoloq Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun
olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
III. Məsuliyyəti
26. Həkim-virusoloq aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır:
Page 224
224
26.1. həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
26.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların vaxtında və peşəkar səviyyədə yerinə yetirilməsinə;
26.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası qaydalarına
riayət edilməsinə;
26.4. qüvvədə olan normativ hüquqi sənədlərdə nəzərdə tutulmuş tibbi və digər
xidməti sənədlərin vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsinə;
26.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
26.6. ona tabe işçilərin icra intizamına və vəzifə öhdəliklərinin yerinə
yetirilməsinə;
26.7. tibb müəssisəsinin fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə görə məsuliyyət daşıyır.
27. Həkim-virusoloq əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi
aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, hərəkətin ağırlıq
dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb
edilə bilər.
Page 225
225
II. BÖLMƏ: ALİ TƏHSİLLİ ƏCZAÇILIQ VƏZİFƏLƏRİ
Əczaçılıq müəssisələrində direktorun (müdirin) nümunəvi vəzifə
T Ə L İ M A T I
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı əczaçılıq müəssisələrində direktorun (müdirin) vəzifə
öhdəliklərini, hüquq və məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Direktor (müdir) vəzifəsinə “əczaçılıq” ixtisası üzrə ali təhsili olan və 5 il
iş stajı olan şəxs təyin edilir.
3. Direktor (müdir) Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan
qanunvericiliyinə əsasən yuxarı səhiyyə təşkilatının rəhbəri tərəfindən vəzifəyə təyin
və vəzifədən azad edilir.
4. Direktor (müdir) aşağıdakıları bilməlidir:
4.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını; Azərbaycan
Respublikasının səhiyyə, o cümlədən əczaçılıq sahəsində tətbiq olunan qanun və digər
normativ hüquqi aktlarını; əhalinin dərman preparatları ilə təminatı vəziyyətini
xarakterizə edən meyar və göstəriciləri;
4.2. əczaçılıq işinin nəzəri və təşkilati əsaslarını;
4.3. tibbi etikanı, peşəkar ünsiyyət psixologiyasını;
4.4. əməyin iqtisadiyyatı, təşkili və idarə edilməsinin əsaslarını;
4.5. kargüzarlığı, sənədlərin növ və formalarını, yerinə yetirilmiş işlərin
nəticələrinin rəsmi sənədləşdirilməsi qaydalarını;
4.6. əczaçılıq informasiyalarının metod və vasitələrini;
4.7. əmək qanunvericiliyinin əsaslarını, əməyin mühafizəsi və yanğın
təhlükəsizliyi üzrə qaydaları bilməlidir.
II. Vəzifə öhdəlikləri
5. Direktor (müdir) əczaçılıq təşkilatının fəaliyyətinə rəhbərliyi həyata
keçirir.
6. Əhalinin dərman preparatları ilə vaxtında və keyfiyyətli təminatının,
başqa tibb təşkilatları ilə qarşılıqlı əlaqəsinin həyata keçirilməsi üzrə işini təşkil edir.
7. İşçilər tərəfindən təşkilatın əmr və sərəncamlarının yerinə yetirilməsinə
nəzarət edir.
8. Təşkilatın fəaliyyətinin təhlilini həyata keçirir və onun iş göstəriciləri
əsasında əhalinin dərman preparatları ilə təminatının yaxşılaşdırılması üzrə tədbirlər
görür.
Page 226
226
9. Təşkilatın ştat cədvəli, maliyyə planı, illik hesabatı və illik mühasibatlıq
balansını təsdiq edir.
10. Kollektiv müqavilə üzrə işəgötürənə aid öhdəliklərin yerinə yetirilməsini
təmin edir.
11. Təşkilatın təşkilati-idarəetmə strukturunu, fəaliyyətinin
planlaşdırılmasını, işinin forma və metodlarını təkmilləşdirir, kadrların seçilməsi,
onların ixtisaslarına uyğun yerləşdirilməsi və istifadəsini həyata keçirir.
12. Əməyin əsaslarının və işçilərin peşə ixtisaslarının yüksəlməsinə imkan
yaradır.
13. Təşkilatın işçilərinin öz vəzifə öhdəliklərini yerinə yetirməsinin təmin
olunması üzrə tədbirlər görür.
14. Daxili intizam, əməyin mühafizəsi üzrə, cihaz, avadanlıq və
mexanizmlərin istismarı qaydalarının tələblərinin yerinə yetirilməsinə nəzarət edir.
15. Təşkilatın fəaliyyətinin təkmilləşdirilməsi məsələlərinin həlində iştirak
edir.
16. Qanunvericiliklə müəyyən edilmiş müddətdə işlədiyi sahə üzrə
təkmilləşdirmə kurslarında iştirak edir;
17. Müəyyən olunmuş qaydada sertifikasiyadan keçir;
18. Təşkilatı dövlət orqanlarında, yerli özünüidarə orqanlarında, beynəlxalq
tədbirlərdə, dövlət və ictimai təşkilatlarda səhiyyənin inkişafı ilə bağlı yuxarı orqanla
əvvəlcədən razılaşdırılmış məsələlər üzrə təmsil edir.
19. Konfranslarda, seminarlarda, sərgilərdə iştirak edir.
III. Hüquqlar
20. Direktorun (müdirin) aşağıdakı hüquqları vardır:
20.1. təşkilatın bütün işçiləri üçün icrası məcburi olan əmr və sərəncamlar
vermək;
20.2. kadrların seçilməsi və yerləşdirilməsini həyata keçirmək, onları müəyyən
olunmuş qaydada təyin və azad etmək;
20.3. təşkilatın işçilərini həvəsləndirmək və tənbeh etmək;
201.4.qüvvədə olan qanunvericiliyə uyğun olaraq əczaçılıq təşkilatının maliyyə
və maddi təminatı məsələlərini həll etmək;
20.5. əczaçılıq təşkilatını dövlət təşkilatlarında, məhkəmə instansiyalarında,
ictimai və digər təşkilatlarda təmsil etmək;
20.6. dövlət hakimiyyəti və bələdiyyə orqanlarında baxılmaq və müzakirə
olunmaq üçün əhalinin dərman təminatının təkmilləşdirilməsi üzrə təkliflər vermək;
20.7. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
20.8. əczaçılıq təşkilatının fəaliyyəti ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu
konfranslarda və müşavirələrdə iştirak etmək;
20.9. müəyyən olunmuş qaydada ixtisas dərəcəsi almaq.
21. Direktor (müdir) Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun
olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
Page 227
227
IV. Məsuliyyət
22. Direktor (müdir) aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır::
22.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
22.2. rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-hüquqi aktların
tələblərinin vaxtında və müvafiq qaydada yerinə yetirilməsinə;
22.3. əczaçılıq təşkilatının maddi-texniki bazasının inkişafına, maddi, maliyyə
və kadr ehtiyatlarından səmərəli və effektiv istifadə edilməsinə;
22.4. daxili intizam, sanitariya və epidemiya əleyhinə rejim, yanğın
təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası qaydalarına riayət edilməsinə;
22.5. mövcud normativ-hüquqi aktlarla nəzərdə tutulmuş sənədləşdirmənin
aparılmasına;
22.6. əczaçılıq təşkilatının fəaliyyəti haqqında statistik və digər informasiyanın
vaxtında təqdim olunması və etibarlılığına;
22.7. əczaçılıq təşkilatının işçiləri tərəfindən nizam-intizam qaydalarına riayət
edilməsi və vəzifə öhdəliklərinin yerinə yetirilməsinə;
22.8. müştərilərə xidmət keyfiyyəti və mədəniyyətinə;
22.9. əczaçılıq təşkilatının fövqəladə hallar şəraitində işə hazırlığına görə
məsuliyyət daşıyır.
23. Direktor (müdir) əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi
aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq
dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb
edilə bilər.
Page 228
228
Əczaçılıq müəssisələrində direktor müavini (müdir müavini) nümunəvi vəzifə
T Ə L İ M A T I
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı direktor müavininin (müdir müavini) vəzifə
öhdəliklərini, hüquq və məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Direktor müavini (müdir müavini) vəzifəsinə “əczaçılıq” ixtisası üzrə ali
təhsili olan, rəhbər vəzifədə ən azı 3 il iş stajı olan şəxs təyin edilir.
3. Əczaçılıq təşkilatının direktor müavini (müdir müavini) yerində olmadığı
vaxtda onun hüquq və öhdəlikləri əmrlə başqa vəzifəli şəxsə keçir.
4. Əczaçılıq təşkilatının direktor müavini (müdir müavini) həmin təşkilatın
direktoru (müdir) yerində olmadıqda (məzuniyyət, xəstəlik, ezamiyyət və s.) onun
üçün nəzərdə tutulmuş öhdəlikləri icra edir və hüquqlardan istifadə edir.
5. Direktor müavini (müdir müavini) Azərbaycan Respublikasının qüvvədə
olan qanunvericiliyinə əsasən, həmin təşkilatın direktorunun rəyi nəzərə alınmaqla,
tabelikdən asılı olaraq yuxarı səhiyyə idarəetmə orqanının rəhbərinin və ya təşkilatın
mülkiyyətçisinin əmri ilə vəzifəyə təyin və vəzifədən azad edilir.
6. Direktor müavini (müdir müavini) bilavasitə həmin təşkilatın direktoruna
və yuxarı səhiyyə idarəetmə orqanının rəhbərinə və ya təşkilatın mülkiyyətçisinə tabe
olur.
7. Direktor müavini (müdir müavini) aşağıdakıları bilməlidir:
7.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını; Azərbaycan
Respublikasının səhiyyə, o cümlədən əczaçılıq sahəsində tətbiq olunan qanun və digər
normativ hüquqi aktlarını;
7.2. əczaçılıq təşkilatlarının təsərrüfat və maliyyə fəaliyyətinin təşkilini;
7.3. əhalinin dərman preparatları ilə təminatı vəziyyətini xarakterizə edən
meyar və göstəriciləri;
7.4. əczaçılıq işinin nəzəri və təşkilati əsaslarını;
7.5. tibbi etikanı, peşəkar ünsiyyət psixologiyasını;
7.6. əməyin iqtisadiyyatı, təşkili və idarə edilməsinin əsaslarını;
7.7. kargüzarlığı, sənədlərin növ və formalarını, yerinə yetirilmiş işlərin
nəticələrinin rəsmi sənədləşdirilməsi qaydalarını;
7.8. əczaçılıq informasiyalarının metod və vasitələrini;
7.9. əmək qanunvericiliyinin əsaslarını, əməyin mühafizəsi və yanğın
təhlükəsizliyi üzrə qaydaları bilməlidir.
II. Vəzifə öhdəlikləri
8. Direktor müavinin əhalinin dərman preparatları ilə vaxtında və
keyfiyyətli təminatının, başqa tibb təşkilatları ilə qarşılıqlı əlaqəsinin həyata
keçirilməsi üzrə işinin təşkilində iştirak edir.
Page 229
229
9. Təşkilatın fəaliyyətinin təhlilinin həyata keçirilməsində və onun iş
göstəriciləri əsasında əhalinin dərman preparatları ilə təminatının yaxşılaşdırılması
üzrə tədbirlər görülməsində iştirak edir.
10. Kollektiv müqavilə üzrə öhdəliklərin yerinə yetirilməsinin təmin
olunmasına kömək edir.
11. Təşkilatın təşkilati-idarəetmə strukturunun, fəaliyyətinin
planlaşdırılmasının, işinin forma və metodlarının təkmilləşdirilməsində, kadrların
seçilməsi, onların ixtisaslarına uyğun yerləşdirilməsi və istifadəsinin həyata
keçirilməsində iştirak edir.
12. Təşkilatın işçilərinin öz vəzifə öhdəliklərini yerinə yetirməsinin təmin
olunması üzrə tədbirlərin görülməsinə kömək edir.
13. Qanunvericiliklə müəyyən edilmiş müddətdə işlədiyi sahə üzrə
təkmilləşdirmə kurslarında iştirak edir;
14. Müəyyən olunmuş qaydada sertifikasiyadan keçir;
15. Daxili intizam, əməyin mühafizəsi üzrə, cihaz, avadanlıq və
mexanizmlərin istismarı qaydalarının tələblərinin yerinə yetirilməsinə nəzarət edir.
16. Təşkilatın fəaliyyətinin təkmilləşdirilməsi məsələlərinin həllində iştirak
edir.
17. Öz fəaliyyəti üzrə konfranslarda, seminarlarda, sərgilərdə iştirak edir.
III. Hüquqlar
18. Direktor müavininin (müdir müavini) aşağıdakı hüquqları vardır:
18.1. ona tabe işçilər üçün icrası məcburi olan göstərişlər vermək;
18.2. ona tabe struktur bölmələrinin rəhbərlərinin yerinə yetirilə bilinməyən və
ya yuxarı orqan və vəzifəli şəxslərin göstərişlərinə zidd olan göstərişlərini ləğv etmək;
18.3. fəaliyyəti üzrə kadrların seçilməsi və yerləşdirilməsində iştirak etmək;
18.4. öz fəaliyyəti üzrə işçilərin həvəsləndirilməsi və tənbeh edilməsi ilə bağlı
rəhbərliyə təkliflər vermək;
18.5. əhalinin dərman təminatının təkmilləşdirilməsi üzrə rəhbərliyə təkliflər
vermək;
18.6. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
18.7. əczaçılıq təşkilatının fəaliyyətində onun işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə
olunduğu konfranslarda və müşavirələrdə iştirak etmək;
18.10. müəyyən olunmuş qaydada ixtisas dərəcəsi almaq.
18. Direktor müavini (müdir müavini) Azərbaycan Respublikasının Əmək
Məcəlləsinə uyğun olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
19. Direktor müavini (müdir müavini) aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır:
19.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
Page 230
230
19.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların tələblərinin vaxtında və müvafiq qaydada yerinə yetirilməsinə;
19.3. əczaçılıq təşkilatının maddi-texniki bazasının inkişafına, maddi, maliyyə
və kadr ehtiyatlarından səmərəli və effektiv istifadə edilməsinə;
19.4. daxili intizam, sanitariya və epidemiya əleyhinə rejim, yanğın
təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası qaydalarına riayət edilməsinə;
19.5. mövcud normativ-hüquqi aktlarla nəzərdə tutulmuş sənədləşdirmənin
aparılmasına;
19.6. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın vaxtında təqdim
olunması və etibarlılığına;
19.7. ona tabe işçilər tərəfindən nizam-intizam qaydalarına riayət edilməsi və
vəzifə öhdəliklərinin yerinə yetirilməsinə;
19.8. müştərilərə xidmət keyfiyyəti və mədəniyyətinə;
19.9. əczaçılıq təşkilatının fövqəladə hallar şəraitində işə hazırlığına görə
məsuliyyət daşıyır.
20. Direktor müavini (müdir müavini) əmək intizamının, qanunvericilik və
normativ-hüquqi aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən,
təqsirin ağırlıq dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət
məsuliyyətinə cəlb edilə bilər.
Page 231
231
Əczaçı - magistrin nümunəvi vəzifə
T Ə L İ M A T I
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı əczaçı-magistrin vəzifə öhdəliklərini, hüquq və
məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Əczaçı-magistr vəzifəsinə əyani formada təhsil proqramının
mənimsənilməsinin normativ müddəti 2 (iki) il olan magistr pilləsində təhsil alan və
ixtisas dərəcəsi “əczaçı-magistr” olan şəxs təyin edilir.
3. Peşə tədris proqramını tam mənimsəyən əczaçı-magistr doktoranturada
“əczaçılıq işinin təşkili”, dərman formalarının texnologiyası”, “əczaçılıq kimyası”,
“farmokoqnoziya”, “toksikoloji kimya” üzrə bütün ixtisaslaşmalarda təhsilini davam
etdirə bilər. Əczaçı-magistr Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyində ali peşə
təhsilinə malik şəxslər üçün nəzərdə tutulmuş vəzifələrdə - əczaçı peşəsinə və əczaçı
ixtisas dərəcəsinə uyğun gələn istənilən əczaçılıq idarə və müəssisələrində, müxtəlif
əczaçılıq təhsil müəssisələrində (əczaçılıq ali məktəblərində elmi, elmi-pedaqoji
fəaliyyət istisna olmaqla) işləyə bilər.
4. Əczaçı-magistr Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan
qanunvericiliyinə uyğun olaraq müəssisə rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və
vəzifədən azad edilir.
5. Əczaçı-magistr bilavasitə öz struktur bölməsinin rəhbərinə olmaqla,
müəssisə rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
6. Əczaçı-magistr aşağıdakıları bilməlidir:
6.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını; Azərbaycan
Respublikasının səhiyyə qanunvericiliyinin əsaslarını;
6.2. səhiyyə müəssisələrinin fəaliyyətini tənzimləyən, eləcə də əczaçılıq
məsələləri üzrə normativ hüquqi aktları;
6.3. əczaçılıq işinin əsaslarını; xəstəliklərin müalicəsində, diaqnostikasında,
profilaktikasında, reabilitasiyası və gigiyenasında istifadə olunan dərman vasitələri ilə
davranış qaydalarını, dərman vasitələrinin tətbiqi, istehsalı, qablaşdırılması,
saxlanılması, daşınması, dövlət qeydiyyatı, sertifikasiyası, keyfiyyətinə nəzarət və
standartlaşması, tətbiqi qaydalarını;
6.4. həkiməqədər ilkin tibbi yardım göstərilməsi qaydalarını;
6.5. əczaçılıq informasiyasının metodları və vasitələrini;
6.6. tibbi etikanı, peşəkar ünsiyyət psixologiyasını;
6.7. əmək qanunvericiliyinin əsaslarını, daxili əmək intizamı qaydalarını;
əməyin mühafizəsi və yanğın təhlükəsizliyi üzrə qaydaları bilməlidir.
II. Vəzifə öhdəlikləri
7. Əczaşı-magistr istehsal (əczaçılıq zavod və fabrikləri, kimya-əczaçılıq
istehsalat birlikləri), təşkilatçı-idarəetmə (topdansatış və pərakəndə aptek
müəssisələri), nəzarət-həlledici (lisenziyalaşma, sertifikatlaşma, qeydiyyat), ümumi
Page 232
232
əczaçılıq təcrübəsi (xırda pərakəndə aptek şəbəkəsi, kənd aptekləri) və elmi-tədqiqat
(əczaçılıq üzrə elmi-tədqiqat mərkəzləri) sahələrində çalışır.
8. Dərman vasitələrinin tətbiqi, sınağı və qeydiyyatı, mövcud olan dərman
preparatlarının müasir texnologiyalar, bioəczaçılıq tədqiqatları və beynəlxalq tələblər
sistemi və standartlar əsasında optimizasiyasında iştirak edir.
9. Əczaçılıq müəssisələrində texnoloji prosesin təşkilində, avadanlığın
seçimində, saxlanma şəraiti təmin edilməklə, dərman vasitələrinin istehsalında iştirak
edir.
10. Dərman bitki xammalının tədarükünün təşkili və aparılması, qəbulu,
yabanı dərman bitkilərinin resurslarının təyinində iştirak edir.
11. Dərman vasitələrinin və dərman bitki xammalının işlənilməsi, tədqiqi,
tətbiqi və saxlanılması mərhələlərində keyfiyyətə nəzarəti həyata keçirir.
12. Dərman preparatlarının hazırlanma texnologiyasını, keyfiyyətinə nəzarəti,
saxlanma şəraitini tənzimləyən normativ sənədlərin işlənib hazırlanmasında iştirak
edir.
13. Müalicə-profilaktika və əczaçılıq müəssisələrinin mütəxəssislərinə
dərman vasitələrinin qəbulu ilə bağlı məsləhətlər verir.
14. Kimyəvi-toksikoloji tədqiqatları aparır.
15. Tədqiqat üçün zəruri üsulların seçilməsində, konkret tədqiqatın
tələblərinə uyğun olaraq üsulların modernləşdirilməsində və yeni üsulların
hazırlanmasında iştirak edir.
16. Zəruri hallarda xəstələrə dərman xidmətini və həkiməqədər ilkin tibbi
yardım göstərilməsini həyata keçirir.
17. Əhali arasında dərman vasitələri və tibbi təyinatlı məmulatlar, onların
işlədilməsi və ev şəraitində saxlanılması haqqında sanitar-maarifləndirmə və
məlumatlandırma işini aparır.
18. Qanunvericiliklə müəyyən edilmiş müddətdə işlədiyi sahə üzrə
təkmilləşdirmə kurslarında iştirak edir;
19. Müəyyən olunmuş qaydada sertifikasiyadan keçir;
III. Hüquqlar
20. Əczaçı-magistrın aşağıdakı hüquqları vardır:
20.1. özünün əmək fəaliyyətinin təşkili və şərtləri üzrə rəhbərliyə təkliflər
vermək;
20.2. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
20.3. onun işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu elmi-praktik
konfranslarda və müşavirələrdə iştirak etmək;
20.4. müəyyən olunmuş qaydada ixtisas dərəcəsi almaq.
21. Əczaçı-magistr Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun
olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
Page 233
233
22. Əczaçı-magistr aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır:
22.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
22.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların tələblərinin vaxtında və müvafiq qaydada yerinə yetirilməsinə;
22.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
22.4. qüvvədə olan normativ hüquqi sənədlərdə nəzərdə tutulmuş tibbi və digər
xidməti sənədlərin vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsinə;
22.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
22.6. tibb təşkilatının fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə və müştərilərə
təhlükə yaradan təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının
pozulmasının aradan qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da
daxil olmaqla, operativ tədbirlər həyata keçirilməsinə;
23. Əczaçı-magistr əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi
aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq
dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb
edilə bilər.
Əczaçı – bakalavrın nümunəvi vəzifə
T Ə L İ M A T I
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı əczaçı-bakalavrın vəzifə öhdəliklərini, hüquq və
məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Əczaçı-bakalavr vəzifəsinə əyani formada təhsil proqramının
mənimsənilməsinin normativ müddəti 4 (dörd) il olan bakalavrın birinci pilləsində
təhsil alan və ixtisas dərəcəsi “əczaçı-bakalavr” olan şəxs təyin edilir.
3. Peşə tədris proqramını tam mənimsəyən əczaçı-bakalavr magistraturada
təhsilini davam etdir bilər. Əczaçı-bakalavr Azərbaycan Respublikasının
qanunvericiliyində ali peşə təhsilinə malik şəxslər üçün nəzərdə tutulmuş vəzifələrdə -
əczaçı peşəsinə və əczaçı ixtisas dərəcəsinə uyğun gələn istənilən əczaçılıq idarə və
müəssisələrində, müxtəlif əczaçılıq təhsil müəssisələrində (əczaçılıq ali məktəblərində
elmi, elmi-pedaqoji fəaliyyət istisna olmaqla) işləyə bilər.
4. Əczaçı-bakalavr Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan
qanunvericiliyinə uyğun olaraq müəssisə rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və
vəzifədən azad edilir.
5. Əczaçı-bakalavr bilavasitə öz struktur bölməsinin rəhbərinə olmaqla,
müəssisə rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
6. Əczaçı-bakalavr aşağıdakıları bilməlidir:
6.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını; Azərbaycan
Respublikasının səhiyyə qanunvericiliyinin əsaslarını;
Page 234
234
6.2. səhiyyə müəssisələrinin fəaliyyətini tənzimləyən, eləcə də əczaçılıq
məsələləri üzrə normativ hüquqi aktları;
6.3. əczaçılıq işinin əsaslarını; xəstəliklərin müalicəsində, diaqnostikasında,
profilaktikasında, reabilitasiyası və gigiyenasında istifadə olunan dərman vasitələri ilə
davranışları, dərman vasitələrinin tətbiqi, istehsalı, qablaşdırılması, saxlanılması,
daşınması, dövlət qeydiyyatı, sertifikasiyası, keyfiyyətinə nəzarət və standartlaşması,
satışı, reklamı, tətbiqi və yararsız olanların məhv edilməsi qaydalarını; həkiməqədər
ilkin tibbi yardım göstərilməsi qaydalarını;
6.4. əczaçılıq informasiyasının metodları və vasitələrini;
6.5. tibbi etikanı, peşəkar ünsiyyət psixologiyasını;
6.6. əmək qanunvericiliyinin əsaslarını, daxili əmək intizamı qaydalarını,
əməyin mühafizəsi və yanğın təhlükəsizliyi üzrə qaydaları bilməlidir.
II. Vəzifə öhdəlikləri
7. Əczaçı- bakalavr istehsal (əczaçılıq zavod və fabrikləri, kimya-əczaçılıq
istehsalat birlikləri), təşkilatçı-idarəetmə (topdansatış və pərakəndə aptek
müəssisələri), nəzarət-həlledici (lisenziyalaşma, sertifikatlaşma, qeydiyyat), ümumi
əczaçılıq təcrübəsi (xırda pərakəndə aptek şəbəkəsi, kənd aptekləri) və elmi-tədqiqat
(əczaçılıq üzrə elmi-tədqiqat mərkəzləri) sahələrində çalışır.
8. Dərman vasitələrinin tətbiqi, sınağı və qeydiyyatı, mövcud olan dərman
preparatlarının müasir texnologiyalar, bioəczaçılıq tədqiqatları və beynəlxalq tələblər
sistemi və standartlar əsasında optimizasiyasında iştirak edir.
9. Əczaçılıq müəssisələrində texnoloji prosesin təşkilində, avadanlığın
seçimində, saxlanma şəraiti təmin edilməklə, dərman vasitələrinin istehsalında iştirak
edir.
10. Dərman bitki xammalının tədarükünün təşkili və aparılması, qəbulu,
yabanı dərman bitkilərinin resurslarının təyinində iştirak edir.
11. Dərman vasitələrinin və dərman bitki xammalının işlənilməsi, tədqiqi,
tətbiqi və saxlanılması mərhələlərində keyfiyyətə nəzarəti həyata keçirir.
12. Dərman preparatlarının hazırlanma texnologiyasını, keyfiyyətinə nəzarəti,
saxlanma şəraitini tənzimləyən normativ sənədlərin işlənib hazırlanmasında iştirak
edir.
13. Müalicə-profilaktika və əczaçılıq müəssisələrinin mütəxəssislərinə
dərman vasitələrinin qəbulu ilə bağlı məsləhətlər verir.
14. Kimyəvi-toksikoloji tədqiqatları aparır.
15. Zəruri hallarda xəstələrə dərman xidmətini və həkiməqədər ilkin tibbi
yardım göstərilməsini həyata keçirir.
16. Əhali arasında dərman vasitələri və tibbi təyinatlı məmulatlar, onların
işlədilməsi və ev şəraitində saxlanılması haqqında sanitar-maarifləndirmə və
məlumatlandırma işini aparır.
17. Qanunvericiliklə müəyyən edilmiş müddətdə işlədiyi sahə üzrə
təkmilləşdirmə kurslarında iştirak edir;
18. Müəyyən olunmuş qaydada sertifikasiyadan keçir;
Page 235
235
III. Hüquqlar
19. Əczaçı-bakalavrın aşağıdakı hüquqları vardır:
19.1. özünün əmək fəaliyyətinin təşkili və şərtləri üzrə rəhbərliyə təkliflər
vermək;
19.2. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
19.3. onun işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu elmi-praktik
konfranslarda və müşavirələrdə iştirak etmək;
19.6. müəyyən olunmuş qaydada ixtisas dərəcəsi almaq.
20. Əczaçı-bakalavr Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun
olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
21. Əczaçı-bakalavr aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır:
21.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
21.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların tələblərinin vaxtında və müvafiq qaydada yerinə yetirilməsinə;
21.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
21.4. qüvvədə olan normativ hüquqi sənədlərdə nəzərdə tutulmuş tibbi və digər
xidməti sənədlərin vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsinə;
21.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
21.6. tibb təşkilatının fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə və müştərilərə
təhlükə yaradan təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının
pozulmasının aradan qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da
daxil olmaqla, operativ tədbirlər həyata keçirilməsinə;
22. Əczaçı-bakalavr əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi
aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq
dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb
edilə bilər.
Provizorun nümunəvi vəzifə
T Ə L İ M A T I
I. Ümumi müddəalar
Page 236
236
1. Bu vəzifə təlimatı provizorun vəzifə öhdəliklərini, hüquq və
məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Provizor vəzifəsinə “əczaçılıq” ixtisası üzrə ali təhsili olan şəxs, iş stajına
tələb qoyulmadan, təyin edilir.
3. Provizor Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan qanunvericiliyinə
əsasən, tabelikdən asılı olaraq əczaçılıq (səhiyyə) müəssisəsinin rəhbərinin və ya aptek
müəssisəsinin mülkiyyətçisinin əmri ilə vəzifəyə təyin və vəzifədən azad edilir.
4. Provizor bilavasitə struktur bölməsinin müdirinə olmaqla, tibb təşkilatının
(aptek müəssisəsinin) rəhbərinə tabe olur.
5. Provizor aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını; Azərbaycan
Respublikasının səhiyyə, o cümlədən əczaçılıq məsələləri üzrə qanun və digər
normativ hüquqi aktlarını;
5.2. əczaçılıq işini;
5.3. aptek xidmətinin təşkili və iqtisadiyyatını;
5.4. dərman preparatlarının, əczaçılıq intizamının, sanitar rejimin hazırlanması
və keyfiyyətinə nəzarət texnologiyası üzrə normativ və metodik sənədləri;
5.5. dərman vasitələrinin və tibbi təyinatlı məmulatların marketinqini; elmi-
texniki məlumatların əldə olunması və emal edilməsini;
5.6. tibbi sığortanın və könüllü tibbi sığortanın əsaslarını;
5.7. tibbi etikanı, peşəkar ünsiyyət psixologiyasını;
5.8. əmək qanunvericiliyinin əsaslarını, əməyin mühafizəsi və yanğın
təhlükəsizliyi üzrə qaydaları bilməlidir.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Provizor mövcud qaydalara uyğun olaraq reseptlərin və tibb
təşkilatlarının tələbnamələrinin qəbulunu, dərman vasitələrinin və tibbi təyinatlı
məmulatların buraxılışını, fiziki-kimyəvi xüsusiyyətlərinə və mövcud saxlanılma
qaydalarına uyğun olaraq dərman vasitələrinin və tibbi təyinatlı məmulatların
saxlanılmasını həyata keçirir.
7. Dərman vasitələrini hazırlayır. Aptek daxili nəzarətin və əczaçılıq
analizinin bütün növləri tətbiq olunmaqla, əczaçılıq təşkilatında daxil olmuş və
hazırlanmış dərman vasitələrinin keyfiyyətinə nəzarət edir.
8. Həkimləri və əhalini dərman vasitələri və tibbi təyinatlı məmulatların
olması və tətbiqi barədə məlumatlandırır, onların işlədilməsi məsələləri üzrə əhali
arasında sanitar-maarifləndirmə işini aparır.
9. Dərman vasitələri və tibbi təyinatlı məmulatların əldə olunmasına,
qəbuluna, bölüşdürülməsinə sifarişlərin sənədləşdirilməsində iştirak edir.
10. Qanunvericiliklə müəyyən edilmiş müddətdə işlədiyi sahə üzrə
təkmilləşdirmə kurslarında iştirak edir;
11. Müəyyən olunmuş qaydada sertifikasiyadan keçir;
III. Hüquqlar
Page 237
237
12. Provizorun aşağıdakı hüquqları vardır:
12.1. əmək fəaliyyətinin təşkili və şərtləri üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
12.2. vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarından
və normativ-hüquqi sənədlərdən istifadə etmək;
12.3. müəyyən olunmuş qaydada ixtisas dərəcəsi almaq.
13. Provizor Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun olaraq
bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
14. Provizor aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır:
14.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
14.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların tələblərinin vaxtında və müvafiq qaydada yerinə yetirilməsinə;
14.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
14.4. qüvvədə olan normativ hüquqi aktlarla nəzərdə tutulmuş
sənədləşdirmənin aparılmasına;
14.5. ona tabe işçilər tərəfindən nizam-intizam qaydalarına və vəzifə
öhdəliklərinin yerinə yetirilməsinə;
14.6. müəssisənin fəaliyyətinə, işçilərinə və başqa şəxslərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və digər qaydaların pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə;
15. Provizor əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi aktların
pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq dərəcəsindən
asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb edilə bilər.
V. BÖLMƏ: QEYRİ-TİBB ALİ TƏHSİLLİ MÜTƏXƏSSİSLƏR
Baş mühəndisin nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
I. Ümumi müddəalar
Page 238
238
1. Bu vəzifə təlimatı baş mühəndisin vəzifə öhdəliklərini, hüquq və
məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Baş mühəndis vəzifəsinə ali-texniki və ya mühəndis-texniki təhsili və
müəssisənin profilinə uyğun rəhbər və mühəndis-texniki vəzifələrdə ən azı 5 il iş stajı
olan şəxs təyin edilir.
3. Baş mühəndis Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan
qanunvericiliyinə əsasən müəssisənin rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və vəzifədən
azad edilir.
4. Baş mühəndis bilavasitə müəssisənin rəhbərinə tabe olur.
5. Baş mühəndis aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını; işlədiyi sahəyə aid və
yerinə yetirilən iş üzrə rəhbər və normativ sənədləri;yuxarı təşkilatların qərar, əmr,
sərəncam və göstərişlərini;
5.2. texniki inkişafın perspektivlərini və müəssisənin fəaliyyətinin
xüsusiyyətlərini;
5.3. işin prinsiplərini, işlənib hazırlanan və istifadə edilən texniki vasitələrin
və materialların texniki xarakteristikasını və konstruktiv xüsusiyyətlərini, onların
xassələrini;
5.4. hesablama texnikasının, kommunikasiya və əlaqələrin müasir vasitələrini;
5.5. tədqiqat metodlarını, işin yerinə yetirilməsinin qayda və şərtlərini;
5.6. texniki sənədləşdirmə, materiallar və məmulatlar üçün əsas tələbləri;
5.7. texniki sənədlərin tərtibi və rəsmiləşdirilməsi üzrə qüvvədə olan
standartları, texniki şərtləri, əsasnamələri və təlimatları;
5.8. texniki hesablamaların aparılması və tədqiqatların iqtisadi səmərəliliyinin
müəyyən edilməsi metodlarını;
5.9. təsərrüfatçılıq metodlarını;
5.10. təsərrüfat müqavilələrinin bağlanması və icra edilməsi qaydalarını;
5.11. müvafiq fəaliyyət sahəsində elm və texnikanın nailiyyətlərini, qabaqcıl
ölkə və xarici təcrübəni;
5.12. iqtisadiyyatın, əməyin təşkilinin və idarəetmənin əsaslarını, əmək
qanunvericiliyinin əsaslarını,əməyin, təhlükəsizlik texnikası, istehsalat sanitariyası və
yanğından mühafizənin norma və qaydalarını bilməlidir.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Baş mühəndis müəssisənin texniki siyasətini, inkişaf perspektivlərini və
texniki cəhətdən yenidən qurulmasını müəyyən edir.
7. İstehsalatın texniki hazırlıq səviyyəsinin vaxtaşırı yüksəldilməsini, onun
səmərəliliyinin artırılmasını, məhsul istehsalına və işlərə (xidmətlərə) maddi, maliyyə
və əmək sərfinin azaldılmasını, istehsal fondlarından və bütün ehtiyatlardan səmərəli
istifadə edilməsini təmin edir.
8. Yeni texnika və texnologiyanın işlənib hazırlanması və tətbiqini təşkil
edir.
Page 239
239
9. Elm və texnikanın müasir nailiyyətlərini, patent tədqiqatlara, həmçinin
qabaqcıl təcrübələrə əsaslanaraq buraxılan məhsulun assortimentinin yaxşılaşdırılması,
yeniləşməsi, prinsipcə yeni növ məhsul, texnika və texnologiya yaradılması, istehsalın
kompleks mexanikləşdirilməsi və avtomatlaşdırılması üzrə işləri təşkil edir.
10. Layihə, konstruktor və texnoloji intizama, əməyin mühafizəsi,
təhlükəsizlik texnikası, istehsalat sanitariyası və yanğından mühafizənin qayda və
normalarına riayət edilməsinə nəzarət edir.
11. Texniki sənədləşmənin vaxtında hazır olmasını təmin edir. Sənədlərin
patentləşdirməyə hazırlanması və lisenziya alınması işlərini təşkil edir.
12. Elmi-tədqiqat, layihə təşkilatları və ali təhsil müəssisələri ilə yeni texnika
və texnologiyanın işlənib hazırlanması, müəssisələrin yenidən qurulması,
avadanlıqların yeniləşdirilməsi, istehsal proseslərinin kompleks mexanikləşdirilməsi və
avtomatlaşdırılması üzrə layihələrin işlənib hazırlanması üzrə müqavilələr bağlayır,
onların işlənməsinə və tətbiq edilməsinə nəzarət edir. Müəssisənin texniki xidmət
işçilərinə rəhbərlik edir.
13. Elmi tədqiqatların və eksperimentlərin, yeni texnika və texnologiyanın
sınaqdan keçirilməsini, elmi-texniki informasiyanı, təbliğatı, səmərələşdirici təklifləri və
kəşfləri, qabaqcıl istehsalat təcrübəsini və yaradıcı təklifləri istiqamətləndirir.
14. İşçilərin elmi-texniki biliklərinin yüksəldilməsi üzrə işin təşkilinə nəzarət
edir. İş qrafiki, sifarişlər, tələbnamələr, təlimatlar, izahedici qeydlər, kartlar, sxemlər
və digər texniki sənədlərin, eləcə də təsdiq olunmuş forma üzrə və müəyyən edilmiş
müddətlərdə müvafiq hesabatların tərtib edilməsini təşkil edir.
15. Elmi texniki qərarların (tapşırıqların) tətbiq edilməsi üzrə işin vacibliyini
müdafiə edir, sənədlərin patentləşməyə hazırlanması və lisenziya alınması işlərini
təşkil edir. Müəssisənin texniki xidmətinə rəhbərlik edir, onların işlərini, əmək və
istehsalat intizamını nəzarət altında saxlayır.
III. Hüquqlar
16. Baş mühəndisin aşağıdakı hüquqları vardır:
16.1. öz əmək fəaliyyətinin təşkili və şərtləri üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
16.2. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya
materiallarından və normativ-hüquqi sənədlərdən istifadə etmək;
16.3. müvafiq ixtisas dərəcəsi almaq hüququ ilə müəyyən olunmuş qaydada
attestasiyadan keçmək;
16.4. öz ixtisasını artırmaq hüquqlarına malikdir.
16.5. Baş mühəndis Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun
olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
17. Baş mühəndis aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır:
Page 240
240
17.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
17.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların tələblərinin vaxtında və müvafiq qaydada yerinə yetirilməsinə;
17.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
17.4. mövcud normativ-hüquqi aktlarla nəzərdə tutulmuş sənədləşdirmənin
aparılmasına;
17.5. ona tabe işçilər tərəfindən nizam-intizam qaydalarına riayət edilməsi və
vəzifə öhdəliklərinin yerinə yetirilməsinə;
17.6. müəssisənin fəaliyyətinə, işçilərinə və digər şəxslərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və başqa qaydaların pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə;
18. Baş mühəndis əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi
aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq
dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb
edilə bilər.
Baş mexanikin nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı baş mexanikin vəzifə öhdəliklərini, hüquq və
məsuliyyətini müəyyən edir.
Page 241
241
2. Baş mexanik vəzifəsinə ali-texniki və ya mühəndis-texniki təhsili və
müəssisənin profilinə uyğun rəhbər və mühəndis-texniki vəzifələrdə ən azı 5 il iş stajı
olan şəxs təyin edilir.
3. Baş mexanik Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan
qanunvericiliyinə əsasən müəssisənin rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və vəzifədən
azad edilir.
4. Baş mexanik bilavasitə müəssisənin rəhbərinə tabe olur.
5. Baş mexanik aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını; işlədiyi sahəyə aid və
yerinə yetirilən iş üzrə rəhbər və normativ sənədləri, yuxarı təşkilatların qərar, əmr,
sərəncam və göstərişlərini;
5.2. texniki inkişafın perspektivlərini və müəssisənin fəaliyyətinin spesifik
xüsusiyyətlərini;
5.3. avadanlıqlar, bina və qurğular üzrə metodik, normativ və digər rəhbər
materialları;
5.4. müvafiq fəaliyyət sahəsində elm və texnikanın nailiyyətlərini, qabaqcıl
ölkə və xarici təcrübəni;
5.5. müəssisədə təmir xidmətinin təşkilini;
5.6. avadanlıqların istehsal gücünü, texniki xarakteristikasını, konstruktiv
xüsusiyyətlərini, iş rejimini, onların istismar qaydalarını;
5.7. montaj və təmir metodlarını;
5.8. defektlər üzrə cədvəl, pasport və ehtiyat hissələrinin rəsmi albomunu;
5.9. təlimatların tərtib edilmə qaydasını;
5.10. avadanlığın təmirdən sonra qəbul və təhvil verilmə qaydasını;
5.11. iqtisadiyyatın əsaslarını, əməyin elmi təşkili tələblərini, istehsalatın,
əməyin mühafizəsi, təhlükəsizlik texnikası, istehsalat sanitariyası və yanğından
mühafizənin qayda və normalarını bilməlidir.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Baş mexanik avadanlıqların fasiləsiz, texniki cəhətdən düzgün istismarını
və etibarlı işini, onların saz vəziyyətdə, tələb olunan səviyyədə saxlanılmasını təmin
edir.
7. Avadanlıqlara baxış, sınaq və profilaktik təmir işlərini təşkil edir.
8. İstehsalatın texniki hazırlığını təmin edir.
9. Təmir üçün podrat təşkilatları ilə planları (qrafikləri) razılaşdırır, onları
lazımi texniki sənədlərlə təmin edir, əsaslı təmir üçün siyahı tutulmasında iştirak edir.
10. Avadanlıqların təmiri, təmir-istismar ehtiyaclarına material sərfi üzrə
sənədlərin işlənib-hazırlanmasına, təmirin keçirilməsinə, smeta xərclərinin
hesablanması, ehtiyat hissələrinin və materialların alınması üçün ərizələrin tərtib
edilməsinə rəhbərlik edir.
11. Təmirarası xidməti, təmirin vaxtında və keyfiyyətlə keçirilməsini,
avadanlığın modernləşdirilməsi, bina və qurğuların vəziyyətinə texniki nəzarəti təşkil
edir.
Page 242
242
12. Köhnəlmiş avadanlıqları, obyektləri müəyyən edir və onların təmirini
növbələşdirir.
13. Eksperiment, quraşdırma və yeni texnikanın mənimsənilməsi,
avadanlıqların sınaqdan keçirilməsi, bina və qurğuların yenidən qurulmasında iştirak
edir.
14. Təmir işlərində əməyin mühafizəsi və təhlükəsizlik texnikası qaydalarına
riayət edilməsini təmin edir.
15. Avadanlıqların işini yaxşılaşdıran səmərələşdirici təkliflərə rəy verir,
onların tətbiqinə kömək edir.
16. Şöbənin işçilərinə, avadanlıq, bina və qurğulara təmir xidməti göstərən
işçilərə rəhbərlik edir.
III. Hüquqlar
17. Baş mexanikin aşağıdakı hüquqları vardır:
17.1. öz əmək fəaliyyətinin təşkili və şərtləri üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
17.2. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya
materiallarından və normativ-hüquqi sənədlərdən istifadə etmək;
17.3. müvafiq ixtisas dərəcəsi almaq hüququ ilə müəyyən olunmuş qaydada
attestasiyadan keçmək;
17.4. öz ixtisasını artırmaq hüquqlarına malikdir.
18. Baş mexanik Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun
olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
19. Baş mexanik aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır:
19.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
19.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların tələblərinin vaxtında və müvafiq qaydada yerinə yetirilməsinə;
19.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
19.4. mövcud normativ-hüquqi aktlarla nəzərdə tutulmuş sənədləşdirmənin
aparılmasına;
19.5. ona tabe işçilər tərəfindən nizam-intizam qaydalarına riayət edilməsi və
vəzifə öhdəliklərinin yerinə yetirilməsinə;
19.6. müəssisənin fəaliyyətinə, işçilərinə və digər şəxslərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və başqa qaydaların pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə;
20. Baş mexanik əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi
aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq
dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb
edilə bilər.
Page 243
243
Baş mühasibin nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı baş mühasibin vəzifə öhdəliklərini, hüquq və
məsuliyyətini müəyyən edir.
Page 244
244
2. Baş mühasib vəzifəsinə mühasibat uçotu üzrə ali təhsili və maliyyə-
mühasibat işində, o cümlədən rəhbər vəzifələrdə ən azı 5 il iş stajı olan şəxs təyin
edilir.
3. Baş mühasib Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan
qanunvericiliyinə əsasən müəssisənin rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və vəzifədən
azad edilir.
4. Baş mühasib bilavasitə müəssisənin rəhbərinə tabe olur.
5. Baş mühasib aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını; mühasibat barədə
qanunvericiliyi;
5.2. yuxarı maliyyə və nəzarət-təftiş orqanlarının mühasibat uçotu və
hesablaşmaların tərtib edilməsi məsələləri üzrə, eləcə də müəssisənin maliyyə-
təsərrüfat fəaliyyətinə aid qərar, sərəncam, əmr və digər rəhbər, metodik və normativ
materiallarını; mülki hüququ;
5.3. maliyyə, vergi və təsərrüfat qanunvericiliyini;
5.4. müəssisənin strukturunu, onun inkişafının strategiya və perspektivlərini;
5.5. müəssisədə mühasibat uçotunun təşkili üzrə əsasnamə və təlimatları və
onun aparılması qaydasını;
5.6. əməliyyatların sənədləşdirilməsi qaydasını və uçotun sahələri üzrə sənəd
dövriyyəsinin təşkilini; maliyyə hesabatlarının forma və qaydasını;
5.7. müəssisənin maliyyə-təsərrüfat fəaliyyətinin iqtisadi təhlili,
təsərrüfatdaxili ehtiyatların aşkarlanması metodlarını;
5.8. pul vəsaitlərinin, mal-material və digər qiymətlilərin qəbulu, mədaxili,
saxlanılması və xərclənməsi qaydasını;
5.9. hüquqi və fiziki şəxslərdən vergi tutulması şərtlərini;
5.10. mühasibat uçotu hesablarından çatışmazlıqların, debitor borclarının və
digər itkilərin silinməsi qaydasını;
5.11. pul vəsaitlərinin və mal-material qiymətlilərinin inventarlaşdırılmasının
aparılması qaydasını;
5.12. mühasibat balanslarının və hesabatlarının tərtib edilməsi qayda və
müddətlərini; yoxlama və sənədli təftişin aparılması qaydasını;
5.13. hesablama texnikasının müasir vasitələrini və uçot-hesabat işlərinin
yerinə yetirilməsi, müəssisənin istehsalat-təsərrüfat və maliyyə fəaliyyətinin təhlili
üçün onların tətbiq edilməsi imkanlarını;
5.14. mühasibat uçotunun təşkilinin təkmilləşdirilməsi üzrə qabaqcıl ölkə və
xarici təcrübəni;
5.15. səhiyyə, əmək və idarəetmənin iqtisadiyyatı və təşkilini;
5.16. əhaliyə tibbi yardım göstərilməsinin əsaslarını;
5.17. əmək qanunvericiliyinin əsaslarını, əməyin mühafizəsinin norma və
qaydalarını bilməlidir.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Baş mühasib müəssisənin maliyyə-təsərrüfat fəaliyyətinin mühasibat
Page 245
245
uçotunun təşkilini və maddi, əmək və maliyyə ehtiyatlarından səmərəli istifadə
edilməsinə, mülkiyyətinin qorunmasına nəzarəti həyata keçirir.
7. Təsərrüfat əməliyyatlarının sənədləşdirilməsi üçün tətbiq edilən və
nümunəvi forması olmayan haqq-hesablara dair iş planının, ilkin uçot sənədlərinin
formalarının hazırlanması və tətbiqi üzrə işə, daxili mühasibat hesabatı sənədlərinin
formalarının işlənib hazırlanmasına, eləcə də inventarlaşdırmanın aparılması
qaydasının təmin olunmasına, təsərrüfat əməliyyatlarının aparılmasına nəzarətə,
mühasibat məlumatlarının emalı texnologiyasına və sənəd dövriyyəsi qaydasına riayət
olunmasına rəhbərlik edir.
8. Müəssisə tərəfindən həyata keçirilən bütün təsərrüfat əməliyyatlarının
mühasibat uçotu hesabında (həmçinin mühasibat uçotu registrlərində) düzgün əks
etdirilməsini, ona nəzarəti, operativ məlumatların təqdim edilməsini, mühasibat
(maliyyə) hesabatlarının müəyyən edilmiş müddətlərdə tərtib və təqdim edilməsi, digər
bölmə və xidmət sahələri ilə birlikdə təsərrüfatdaxili ehtiyatların aşkara çıxarılması və
səfərbər edilməsi məqsədi ilə mühasibat uçotu və hesabatının məlumatları üzrə
müəssisənin maliyyə təsərrüfat fəaliyyətinin iqtisadi təhlilinin həyata keçirilməsini
təmin edir.
9. İlkin mühasibat sənədlərinin, hesablaşmaların və ödəniş öhdəliklərinin,
əmək haqqı fondunun sərf olunmasının, vəzifə maaşlarının təyin edilməsinin, pul
vəsaitlərinin, əmtəə-mal qiymətlilərinin və əsas fondların inventarlaşmasının,
mühasibat uçotu və hesabatının təşkilinin yoxlanılması və müəssisənin bölmələrində
sənədli təftişin qaydalarına riayət edilməsinə nəzarət edir.
10. Daxil olan pul vəsaitlərinin, mal-material qiymətlilərinin və əsas
vəsaitlərin uçotunu, mühasibat uçotu hesablarında onların hərəkətini, istehsal
dövriyyəsini və xərclərini, xərclər smetasının hazırlanmasını, məhsulun satışını, iş və
xidmətlərin yerinə yetirilməsini təşkil edir.
11. Çatışmazlıqların, pul vəsaitlərinin və mal-material qiymətlilərinin
qanunsuz istifadə olunmasının, maliyyə və təsərrüfat qanunvericiliyinin pozulmasının
qarşısının alınması üzrə tədbirlər görür.
12. Maliyyə hesabat və kredit əməliyyatlarının, müəssisənin təsərrüfat-
maliyyə fəaliyyətinin yekunları üzrə əməliyyatların uçotunu təşkil edir.
13. Məhsulun, iş və xidmətlərin maya dəyəri hesabatının iqtisadi cəhətdən
əsaslandırılmış tərtibi, əmək haqqının ödənilməsi hesabları, dövlət büdcəsinə
ödəmələr, dövlət sosial sığorta haqqı, kapital qoyuluşu vəsaitləri, banklara ssudalar
üzrə borcların qoyulan vaxt ərzində verilməsi digər ehtiyat fondlarına ayırmalar üzrə
sənədləri rəsmiləşdirir.
14. Pul vəsaitləri və mal-material qiymətlilərinin çatışmazlıqları və
mənimsənilməsi haqqında sənədlərin tərtibində iştirak edir, lazımi hallarda müvafiq
işlərin hüquq-mühafizə orqanlarına verilməsinə nəzarət edir.
15. Ştat, maliyyə və xəzinə intizamına ciddi əməl edilməsi, inzibati təsərrüfat
və digər xərclərin, debitor borclarının, çatışmazlıqların və itkilərin mühasibat
balanslarından silinməsinin qanuniliyi, mühasibatlıq sənədlərinin saxlanılması,
Page 246
246
rəsmiləşdirilməsi və müəyyən olunmuş qaydada onların arxivə təhvil verilməsi işlərini
aparır.
16. Mühasibat məsələləri, nəzarət, hesabat və iqtisadi təhlil üzrə müəssisənin
struktur bölməsi işçilərinə metodik köməklik edir.
17. Mühasibatlığın işçilərinə rəhbərlik edir.
III. Hüquqlar
18. Baş mühasibin aşağıdakı hüquqları vardır:
18.1. ona tabe işçilər üçün icrası məcburi olan sərəncamlar vermək;
18.2. öz fəaliyyəti üzrə kadrların seçilməsi və yerləşdirilməsində iştirak etmək;
18.3. öz fəaliyyəti üzrə müəssisənin işçilərinin həvəsləndirilməsi və tənbeh
edilməsinə dair rəhbərliyə təkliflər vermək;
18.4. müəssisənin fəaliyyətinin inkişafı və təkmilləşdirilməsi üzrə təkliflər
vermək;
18.5. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
18.6. onun işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu konfrans və
müşavirələrdə iştirak etmək;
18.7. müvafiq ixtisas dərəcəsi almaq hüququ ilə müəyyən olunmuş qaydada
attestasiyadan keçmək;
18.8. öz ixtisasını artırmaq hüquqlarına malikdir.
19. Baş mühasib Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun
olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
20. Baş mühasib aşağıdakılara məsuliyyət daşıyır:
20.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
20.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların tələblərinin vaxtında və müvafiq qaydada yerinə yetirilməsinə;
20.3. material, maliyyə və kadr ehtiyatlarından səmərəli və effektiv istifadə
edilməsinə;
20.4. daxili intizam qaydalarına, sanitariya və epidemiyaəleyhinə rejimə,
yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikasına riayət edilməsinə;
20.5. mövcud normativ-hüquqi aktlarla nəzərdə tutulmuş sənədləşdirmənin
aparılmasına;
20.6. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər məlumatların müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
20.7. ona tabe işçilər tərəfindən nizam-intizam qaydalarına riayət edilməsi və
vəzifə öhdəliklərinin yerinə yetirilməsinə;
20.8. fövqəladə hallarda işə hazırlığa görə məsuliyyət daşıyır.
Page 247
247
21. Baş mühasib əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi
aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq
dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb
edilə bilər.
Baş texnoloqun nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı baş texnoloqun vəzifə öhdəliklərini, hüquq və
məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Baş texnoloq vəzifəsinə ali texnoloji və ya mühəndis- texnoloji təhsili və
müəssisənin profilinə uyğun rəhbər və texnoloq vəzifələrdə ən azı 5 il iş stajı olan şəxs
Page 248
248
təyin edilir.
3. Baş texnoloq Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan
qanunvericiliyinə əsasən müəssisənin rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və vəzifədən
azad edilir.
4. Baş texnoloq bilavasitə müəssisənin rəhbərinə tabe olur.
5. Baş texnoloq aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını;
5.2. işlədiyi sahəyə aid və yerinə yetirilən iş üzrə rəhbər və normativ
sənədləri;
5.3. yuxarı təşkilatların qərar, əmr, sərəncam və göstərişlərini;
5.4. müəssisənin fəaliyyətinin spesifik xüsusiyyətlərini, istehsal gücünü və iş
rejimini;
5.5. maşın və mexanizmlərin istismar qaydalarını;
5.6. xammala, materiala və hazır məhsula qoyulan texniki tələbləri;
5.7. texniki sənədləşdirmənin aparılması və hazırlanması üzrə əsasnamə,
təlimat və başqa rəhbər materialları;
5.8. yeni texnikanın və texnologiyanın tətbiqinin iqtisadi səmərəliliyinin
müəyyən edilməsi metodlarını, elm və texnikanın nailiyyətlərini, eyni tipli məhsul
buraxan sahələrin təcrübələrini;
5.9. qabaqcıl ölkə və xarici təcrübəni;
5.10. iqtisadiyyatın, istehsalın, əməyin və idarəetmənin əsaslarını;
5.11. əmək qanunvericiliyini, əməyin mühafizəsi, təhlükəsizlik texnikası,
istehsalat sanitariyası və yanğından mühafizənin qayda və normalarını bilməlidir.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Baş texnoloq iqtisadi cəhətdən əsaslandırılmış texnoloji proseslərin
işlənib hazırlanmasını, tətbiqini və müəssisənin məhsul buraxılışı rejimlərini işləyib
hazırlayır.
7. İstehsalatın texnoloji hazırlığını və texniki cəhətdən yenidən qurulmasını,
xammala, materiala, əmək sərfinə qənaət, məhsulun, işlərin (xidmətlərin)
keyfiyyətinin yaxşılaşdırılmasını təmin edə biləcək istehsal rejimini təşkil edir.
8. Yeni texnika və texnologiyanın tətbiqi planlarının texnoloji
sənədləşdirməsinin hazırlanmasına nəzarət edir.
9. Məmulatların hazırlanması, elm və texnikanın nailiyyətlərinin tətbiqi,
texnoloji sistemlərin layihələşdirilməsi, istehsalatın kompleks mexanikləşdirilməsi və
avtomatlaşdırılması, qeyri-standart avadanlığın, texnoloji ləvazimat və alətlərin tətbiqi,
avadanlıqlardan istifadə normativlərinə riayət edilməsini təşkil edir.
10. Müəssisələrin yenidən qurulması, yeni texnikanın və texnologiyanın
tətbiqi, sınağı və mənimsənilməsi müddətinin azaldılması üzrə tədbirlərin
hazırlanması, istehsal gücünün artırılması, məhsulun keyfiyyətinin yaxşılaşdırılması
və əməyin təşkilinin təkmilləşdirilməsində iştirak edir.
Page 249
249
III. Hüquqlar
11. Baş texnoloqun aşağıdakı hüquqları vardır:
12. öz əmək fəaliyyətinin təşkili və şərtləri üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
13. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya
materiallarından və normativ-hüquqi sənədlərdən istifadə etmək;
14. müvafiq ixtisas dərəcəsi almaq hüququ ilə müəyyən olunmuş qaydada
attestasiyadan keçmək;
15. öz ixtisasını artırmaq hüquqlarına malikdir.
16. Baş texnoloq Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun
olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
17. Baş texnoloq:
17.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
17.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların tələblərinin vaxtında və müvafiq qaydada yerinə yetirilməsinə;
17.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
17.4. mövcud normativ-hüquqi aktlarla nəzərdə tutulmuş sənədləşdirmənin
aparılmasına;
17.5. ona tabe işçilər tərəfindən nizam-intizam qaydalarına riayət edilməsi və
vəzifə öhdəliklərinin yerinə yetirilməsinə;
17.6. müəssisənin fəaliyyətinə, işçilərinə və digər şəxslərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və başqa qaydaların pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə;
18. Baş texnoloq əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi
aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq
dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb
edilə bilər.
Baş mühasibin müavininin nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı baş mühasibin müavininin vəzifə öhdəliklərini, hüquq
və məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Baş mühasibin müavini vəzifəsinə “iqtisadçı” və ya “ maliyyəçi” ixtisası
üzrə ali təhsili və maliyyə-mühasibatlıq işində, o cümlədən rəhbər vəzifələrdə ən azı 3
il iş stajı olan şəxs təyin edilir.
Page 250
250
3. Baş mühasibin müavini Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan
qanunvericiliyinə əsasən müəssisənin rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və vəzifədən
azad edilir.
4. Baş mühasibin müavini bilavasitə baş mühasib olmaqla, müəssisənin
rəhbərinə tabe olur.
5. Baş mühasibin müavini aşağıdakıları bilmılidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını; mühasibat barədə
qanunvericiliyi;
5.2. yuxarı maliyyə və nəzarət-təftiş orqanlarının mühasibat uçotu və
hesablaşmaların tərtib edilməsi məsələləri üzrə, eləcə də müəssisənin təsərrüfat-
maliyyə fəaliyyətinə aid qərar, sərəncam, əmr və digər rəhbər, metodik və normativ
materiallarını;
5.3. maliyyə, vergi və təsərrüfat qanunvericiliyini;
5.4. müəssisənin strukturunu, onun inkişafının strategiya və perspektivlərini;
5.5. müəssisədə mühasibat uçotunun təşkili üzrə əsasnamə və təlimatları və
onun aparılması qaydasını;
5.6. əməliyyatların sənədləşdirilməsi qaydasını və uçotun sahələri üzrə sənəd
dövriyyəsinin təşkilini;
5.7. maliyyə hesabatlarının forma və qaydasını; müəssisənin maliyyə-
təsərrüfat fəaliyyətinin iqtisadi təhlili, təsərrüfatdaxili ehtiyatların aşkarlanması
metodlarını;
5.8. pul vəsaitlərinin, mal-material və digər qiymətlilərin qəbulu, mədaxili,
saxlanılması və xərclənməsi qaydasını;
5.9. mühasibat uçotu hesablarından çatışmazlıqların, debitor borclarının və
digər itkilərin silinməsi qaydasını;
5.10. pul vəsaitlərinin və mal-material qiymətlilərinin inventarlaşdırılmasının
aparılması qaydasını;
5.11. mühasibat balanslarının və hesabatlarının tərtib edilməsi qayda və
müddətlərini;
5.12. yoxlama və sənədli təftişin aparılması qaydasını;
5.13. hesablama texnikasının müasir vasitələrini və uçot-hesabat işlərinin
yerinə yetirilməsi, müəssisənin istehsalat-təsərrüfat və maliyyə fəaliyyətinin təhlili
üçün onların tətbiq edilməsi imkanlarını;
5.14. mühasibat uçotunun təşkilinin təkmilləşdirilməsi üzrə qabaqcıl ölkə və
xarici təcrübəni;
5.15. səhiyyə, əmək və idarəetmənin iqtisadiyyatı və təşkilini;
5.16. əmək qanunvericiliyinin əsaslarını, daxili intizam qaydalarını, əməyin
mühafizəsinin norma və qaydalarını bilməlidir.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Baş mühasibin müavini müəssisənin maliyyə-təsərrüfat fəaliyyətinin
mühasibat uçotunun təşkilinə və maddi, əmək və maliyyə ehtiyatlarından səmərəli
istifadə edilməsinə, mülkiyyətinin qorunmasına nəzarətin həyata keçirilməsində iştirak
Page 251
251
edir.
7. Təsərrüfat əməliyyatlarının sənədləşdirilməsi üçün tətbiq edilən və
nümunəvi forması olmayan haqq-hesablara dair iş planının, ilkin uçot sənədlərinin
formalarının hazırlanması və tətbiqi üzrə işə, daxili mühasibat hesabatı sənədlərinin
formalarının işlənib hazırlanmasına, eləcə də inventarlaşdırmanın aparılması
qaydasının təmin olunmasına, təsərrüfat əməliyyatlarının aparılmasına nəzarətə,
mühasibat məlumatlarının emalı texnologiyasına və sənəd dövriyyəsi qaydasına riayət
olunmasına rəhbərlikdə iştirak edir.
8. Müəssisə tərəfindən həyata keçirilən bütün təsərrüfat əməliyyatlarının
mühasibat uçotu hesabında (həmçinin mühasibat uçotu registrlərində) düzgün əks
etdirilməsinin, ona nəzarətin, operativ məlumatların təqdim edilməsinin, mühasibat
(maliyyə) hesabatlarının müəyyən edilmiş müddətlərdə tərtib və təqdim edilməsin,
digər bölmə və xidmət sahələri ilə birlikdə təsərrüfatdaxili ehtiyatların aşkara
çıxarılması və səfərbər edilməsi məqsədi ilə mühasibat uçotu və hesabatının
məlumatları üzrə müəssisənin maliyyə təsərrüfat fəaliyyətinin iqtisadi təhlilinin həyata
keçirilməsində bilavasitə iştirak edir.
9. İlkin mühasibat sənədlərinin, hesablaşmaların və ödəniş öhdəliklərinin,
əmək haqqı fondunun sərf olunmasının, vəzifə maaşlarının təyin edilməsinin, pul
vəsaitlərinin, əmtəə-mal qiymətlilərinin və əsas fondların inventarlaşmasının,
mühasibat uçotu və hesabatının təşkilinin yoxlanılması və müəssisənin bölmələrində
sənədli təftişin qaydalarına riayət edilməsinə öz səlahiyyətləri çərçivəsində nəzarət
edir.
10. Daxil olan pul vəsaitlərinin, mal-material qiymətlilərinin və əsas
vəsaitlərin uçotunun, mühasibat uçotu hesablarında onların hərəkətinin, istehsal
dövriyyəsinin və xərclərinin, xərclər smetasının hazırlanmasının, məhsulun satışının, iş
və xidmətlərin yerinə yetirilməsinin təşkilində iştirak edir.
11. Pul vəsaitləri və mal-material qiymətlilərinin çatışmazlıqları və
mənimsənilməsi haqqında sənədlərin tərtibində, lazımi hallarda müvafiq işlərin hüquq-
mühafizə orqanlarına verilməsinə iştirak edir.
12. Ştat, maliyyə və xəzinə intizamına ciddi əməl edilməsi, inzibati təsərrüfat
və digər xərclərin, debitor borclarının, çatışmazlıqların və itkilərin mühasibat
balanslarından silinməsinin qanuniliyi, mühasibatlıq sənədlərinin saxlanılması,
rəsmiləşdirilməsi və müəyyən olunmuş qaydada onların arxivə təhvil verilməsi işlərini
aparır.
13. Göstərilən xidmətlərin hesablaşmaları üzrə mühasibat uçotunun
aparılmasına, pul vəsaitlərinin hərəkətinə, mühasibat hesabatının formalaşdırılması
üçün mühasibat sənədlərinin tərtibinə nəzarət edir.
14. Göstərilən xidmətlərə görə hesablaşmaların vəziyyəti barədə tam və
etibarlı mühasibat məlumatlarını təqdim edir.
15. Müasir hesablama texnikası və mühasibat uçotu üzrə kompüter
proqramlarının tətbiq edilməsi ilə mühasibat uçotunun proqressiv forma və
metodlarını işləyib hazırlayır.
Page 252
252
16. Müəssisənin əməkdaşlarına mühasibat uçotu, nəzarəti, hesabatı və
iqtisadi təhlili məsələləri üzrə metodik köməklik edir.
17. Mühasibat hesabatının tərtib edilməsi üçün müvafiq sahələr üzrə
məlumatları hazırlayır.
III. Hüquqlar
18. Baş mühasibin müavini aşağıdakı hüquqları vardır:
18.1. öz fəaliyyəti üzrə kadrların seçilməsi və yerləşdirilməsində iştirak etmək;
18.2. öz fəaliyyəti üzrə müəssisənin işçilərinin həvəsləndirilməsi və tənbeh
edilməsinə dair rəhbərliyə təkliflər vermək;
18.3. öz fəaliyyəti üzrə müəssisənin fəaliyyətinin inkişafı və
təkmilləşdirilməsinə dair rəhbərliyə təkliflər vermək;
18.4. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən və aidiyyəti struktur bölmələrindən tələb
etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
18.4. öz səlahiyyətləri çərçivəsində baş mühasibə aşkar olunmuş bütün
nöqsanlar barədə məlumat vermək;
18.5. onun işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu konfrans və
müşavirələrdə iştirak etmək;
18.6. müvafiq ixtisas dərəcəsi almaq hüququ ilə müəyyən olunmuş qaydada
attestasiyadan keçmək;
18.7. öz ixtisasını artırmaq hüquqlarına malikdir.
19. Baş mühasibin müavini Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə
uyğun olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
20. Baş mühasibin müavini aşağıdakılara məsuliyyət daşıyır:
20.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
20.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların tələblərinin vaxtında və müvafiq qaydada yerinə yetirilməsinə;
20.3. material, maliyyə və kadr ehtiyatlarından səmərəli və effektiv istifadə
edilməsinə;
20.4. daxili intizam qaydalarına, sanitariya və epidemiyaəleyhinə rejimə,
yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikasına riayət edilməsinə;
20.5. mövcud normativ-hüquqi aktlarla nəzərdə tutulmuş sənədləşdirmənin
aparılmasına;
20.6. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər məlumatların müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
20.7. ona tabe işçilər tərəfindən nizam-intizam qaydalarına riayət edilməsi və
vəzifə öhdəliklərinin yerinə yetirilməsinə;
20.8. fövqəladə hallarda işə hazırlığa görə məsuliyyət daşıyır.
Page 253
253
21. Baş mühasibin müavini əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-
hüquqi aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq
dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb
edilə bilər.
Baş energetikin nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı baş energetikin vəzifə öhdəliklərini, hüquq və
məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Baş energetik vəzifəsinə ali-texniki və ya mühəndis-texniki təhsili və
müəssisənin profilinə uyğun rəhbər və mühəndis-texniki vəzifələrdə ən azı 5 il iş stajı
olan şəxs təyin edilir.
3. Baş energetik Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan
qanunvericiliyinə əsasən müəssisənin rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və vəzifədən
azad edilir.
4. Baş energetik bilavasitə müəssisənin rəhbərinə tabe olur.
Page 254
254
5. Baş energetik aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını; işlədiyi sahəyə aid və
yerinə yetirilən iş üzrə rəhbər və normativ sənədləri, yuxarı təşkilatların qərar, əmr,
sərəncam və göstərişlərini;
5.2. texniki inkişafın perspektivlərini və müəssisənin fəaliyyətinin spesifik
xüsusiyyətlərini;
5.3. müəssisənin enerji təchizatının təşkilini; elektrik avadanlıqlarının istehsal
gücünü, texniki xarakteristikasını, konstruktiv xüsusiyyətlərini, iş rejimini və onların
istismarı qaydasını;
5.4. elektrik avadanlıqlarının işinin və təmir işlərinin planlaşdırılması qayda
və metodlarını;
5.5. texniki sənədlərin işlənib hazırlanması və rəsmiləşdirilməsi üzrə
əsasnamə və təlimatları;
5.6. avadanlıqlar, bina və qurğular üzrə metodik, normativ və digər rəhbər
materialları;
5.7. montaj və təmir metodlarını;
5.8. təlimatların tərtib edilmə qaydasını;
5.9. müəssisənin enerji təchizatı sahəsində qabaqcıl ölkə və xarici təcrübəni;
5.10. avadanlığın təmirdən sonra qəbul və təhvil verilmə qaydasını;
5.11. iqtisadiyyatın əsaslarını, əməyin elmi təşkili tələblərini, istehsalatın,
əməyin mühafizəsi, təhlükəsizlik texnikası, istehsalat sanitariyası və yanğından
mühafizənin qayda və normalarını bilməlidir.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Baş energetik elektrik avadanlıqlarının fasiləsiz, texniki cəhətdən düzgün
istismarını və etibarlı işini, onların saz vəziyyətdə, tələb olunan səviyyədə
saxlanılmasını, qənaət rejiminə riayət etməklə enerji ehtiyatlarından səmərəli istifadə
olunmasını təmin edir.
7. Elektrik avadanlıqlarının istismarı sahəsində təcrübə mübadiləsi üzrə işi
aparır.
8. Avadanlıqlara baxış, sınaq və profilaktik təmir işlərini təşkil edir.
9. Təmir üçün podrat təşkilatları ilə planları (qrafikləri) razılaşdırır, onları
lazımi texniki sənədlərlə təmin edir, əsaslı təmir üçün siyahı tutulmasında iştirak edir.
10. Enerji təsərrüfatının perspektiv inkişafı planlarının, elektrik
avadanlıqlarının yenidən qurulması üzrə təkliflərin işlənib hazırlanmasına rəhbərlik
edir.
11. Avadanlıqların təmiri, təmir-istismar ehtiyaclarına material sərfi üzrə
sənədlərin işlənib-hazırlanmasına, təmirin keçirilməsinə, smeta xərclərinin
hesablanması, ehtiyat hissələrinin və materialların alınması üçün ərizələrin tərtib
edilməsinə rəhbərlik edir.
12. Təmirarası xidməti, təmirin vaxtında və keyfiyyətlə keçirilməsini,
Page 255
255
avadanlığın modernləşdirilməsinə nəzarəti təşkil edir.
13. Köhnəlmiş avadanlıqları müəyyən edir və onların təmirini növbələşdirir.
14. Eksperiment, quraşdırma və yeni texnikanın mənimsənilməsi,
avadanlıqların sınaqdan keçirilməsində iştirak edir.
15. Təmir işlərində əməyin mühafizəsi və təhlükəsizlik texnikası qaydalarına
riayət edilməsini təmin edir.
16. Avadanlıqların işini yaxşılaşdıran səmərələşdirici təkliflərə rəy verir,
onların tətbiqinə kömək edir.
17. Avadanlıq və qurğulara təmir xidməti göstərən işçilərə rəhbərlik edir.
III. Hüquqlar
18. Baş energetikin aşağıdakı hüquqları vardır:
18.1. öz əmək fəaliyyətinin təşkili və şərtləri üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
18.2. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya
materiallarından və normativ-hüquqi sənədlərdən istifadə etmək;
18.3. müəssisədə enerji xidməti göstərən struktur bölmələrinin fəaliyyətini
yoxlamaq;
18.4. yoxlamanın nəticələrinə uyğun olaraq müəssisənin rəhbərinə təkliflər
vermək;
18.5. müvafiq ixtisas dərəcəsi almaq hüququ ilə müəyyən olunmuş qaydada
attestasiyadan keçmək;
18.6. öz ixtisasını artırmaq hüquqlarına malikdir.
19. Baş energetik Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun
olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
20. Baş energetik aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır:
20.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
20.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların tələblərinin vaxtında və müvafiq qaydada yerinə yetirilməsinə;
20.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
20.4. mövcud normativ-hüquqi aktlarla nəzərdə tutulmuş sənədləşdirmənin
aparılmasına;
20.5. ona tabe işçilər tərəfindən nizam-intizam qaydalarına riayət edilməsi və
vəzifə öhdəliklərinin yerinə yetirilməsinə;
Page 256
256
20.6. müəssisənin fəaliyyətinə, işçilərinə və digər şəxslərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və başqa qaydaların pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə;
21. Baş energetik əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi
aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq
dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb
edilə bilər.
Baş iqtisadçının nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı baş iqtisadçının vəzifə öhdəliklərini, hüquq və
məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Baş iqtisadçı vəzifəsinə “iqtisadçı” və ya “ maliyyəçi” ixtisası üzrə ali
təhsili və müəssisənin profilinə uyğun rəhbər və iqtisadi vəzifələrdə ən azı 5 il iş stajı
olan şəxs təyin edilir.
3. Baş iqtisadçı Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan
qanunvericiliyinə əsasən müəssisənin rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və vəzifədən
azad edilir.
4. Baş iqtisadçı bilavasitə müəssisənin rəhbərinə tabe olur.
5. Baş iqtisadçı aşağıdakıları bilməlidir:
Page 257
257
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını; iqtisadiyyat barədə
qanunvericiliyi;
5.2. sahənin inkişafını istiqamətləndirən hökumət qərarlarını;
5.3. yuxarı təşkilatların müəssisənin fəaliyyətinə aid qərar, sərəncam, əmr və
digər rəhbər, metodik və normativ materiallarını;
5.4. müəssisənin spesifik xüsusiyyətlərini, istehsal gücünü, texniki və iqtisadi
inkişafın perspektivlərini;
5.5. proqnozlaşdırma işinin təşkili, formaları və metodlarını;
5.6. material, əmək və maliyyə sərfinin normativlərinin işlənməsi qaydasını;
5.7. təsərrüfat müqavilələrinin bağlanması qaydalarını;
5.8. elm və texnikanın nailiyyətlərini, müəssisələrin iqtisadiyyat sahəsindəki
qabaqcıl təcrübələrini;
5.9. iqtisadiyyatın əsaslarını;
5.10. istehsalın, əməyin və idarəetmənin təşkilini;
5.11. əməyin mühafizəsi, təhlükəsizlik texnikası, istehsalat sanitariyası və
yanğından mühafizənin qayda və normalarını bilməlidir.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Baş iqtisadçı müəssisənin iqtisadi fəaliyyətinin təşkili və
təkmilləşdirilməsini həyata keçirir. İqtisadi anlayış, nəzəriyyə və operativ metodların
təkmilləşdirilməsi və inkişafı üzrə tədqiqatlar aparır.
7. Müəssisənin bütün bölmələrinin iqtisadi və sosial inkişafının perspektiv
planlarının tərtibinə metodiki rəhbərlik edir və fəaliyyətini əlaqələndirir.
8. Müəssisənin təsərrüfat fəaliyyətində material, əmək və maliyyə rejiminə
ciddi riayət olunmasına təminat yaradır.
9. Müəssisənin iqtisadi cavabdehliyini, təsərrüfat müstəqilliyini, əmək
məhsuldarlığını artıra bilən tədbirlər hazırlayır.
10. Müəssisənin istehsalat-təsərrüfat fəaliyyətini, iqtisadi təhlili və yekununa
qiymət verilməsi işini təşkil edir.
11. İqtisadiyyat elminin nailiyyətlərinin praktikada tərtib edilməsi üçün
tədbirlər görür.
12. İqtisadi hesablamalar apararaq yeni texnikanın və texnologiyanın tətbiqi
üzrə, istehsalatın, əməyin və idarəetmənin yeni növ məhsulun yaranması və
mənimsənilməsi, səmərələşdirici təkliflərin və elmi kəşflərin tətbiqinin effektivliyini
araşdırır.
13. Müəssisənin iqtisadi göstəriciləri ilə başqa müəssisələrin göstəricilərinin
müqayisəli təhlilini aparır, iqtisadi sahədə qabaqcıl təcrübəni tətbiq etməyə rəhbərlik
edir.
14. Müəssisənin iqtisadi göstəricilərinin yaxşılaşdırılması üzrə tədbirlərin
işlənib hazırlanmasında iştirak edir.
Page 258
258
15. Müəssisənin iqtisadi fəaliyyətinin yekunları barədə hesabatın yuxarı
təşkilatlara vaxtında verilməsinə nəzarət edir.
16. Müəssisənin iqtisadi işlə məşğul olan struktur bölmələrinə rəhbərlik edir,
istehsalatın idarə olunmasına iqtisadi cəhətdən məqsədəuyğun qərarların tətbiqinə təsir
göstərir.
III. Hüquqlar
17. Baş iqtisadçının aşağıdakı hüquqları vardır:
17.1. ona tabe işçilər üçün icrası məcburi olan sərəncamlar vermək;
17.2. öz fəaliyyəti üzrə kadrların seçilməsi və yerləşdirilməsində iştirak etmək;
17.3. öz fəaliyyəti üzrə müəssisənin işçilərinin həvəsləndirilməsi və tənbeh
edilməsinə dair rəhbərliyə təkliflər vermək;
17.4. müəssisənin fəaliyyətinin inkişafı və təkmilləşdirilməsi üzrə təkliflər
vermək;
17.5. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
17.6. onun işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu konfrans və
müşavirələrdə iştirak etmək;
17.7. müvafiq ixtisas dərəcəsi almaq hüququ ilə müəyyən olunmuş qaydada
attestasiyadan keçmək;
17.8. öz ixtisasını artırmaq hüquqlarına malikdir.
18. Baş iqtisadçı Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun
olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
19. Baş iqtisadçı aşağıdakılara məsuliyyət daşıyır:
19.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
19.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların tələblərinin vaxtında və müvafiq qaydada yerinə yetirilməsinə;
19.3. daxili intizam qaydalarına, sanitariya və epidemiyaəleyhinə rejimə,
yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikasına riayət edilməsinə;
19.4. mövcud normativ-hüquqi aktlarla nəzərdə tutulmuş sənədləşdirmənin
aparılmasına;
19.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər məlumatların müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
19.6. ona tabe işçilər tərəfindən nizam-intizam qaydalarına riayət edilməsi və
vəzifə öhdəliklərinin yerinə yetirilməsinə görə məsuliyyət daşıyır.
20. Baş iqtisadçı əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi
aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq
dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb
edilə bilər.
Page 259
259
Baş kitabxanaçının nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı baş kitabxanaçının vəzifə öhdəliklərini, hüquq və
məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Baş kitabxanaçı vəzifəsinə “kitabxana işi” ixtisası üzrə ali təhsili və
ixtisası üzrə ən azı 3 il iş stajı olan şəxs təyin edilir.
3. Baş kitabxanaçı Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan
qanunvericiliyinə əsasən müəssisənin rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və vəzifədən
azad edilir.
4. Baş kitabxanaçı bilavasitə öz struktur bölməsinin rəhbəri olmaqla,
müəssisənin rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Baş kitabxanaçı aşağıdakıları bilməlidir:
Page 260
260
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını; informasiya və kitabxana
işinin təşkili məsələləri üzrə normativ və metodik materialları;
5.2. müəssisənin fəaliyyət istiqamətlərini, ixtisaslaşmasını və strukturunu;
kitabxana fondunun komplektləşdirilməsi, saxlanılması, axtarılması, verilməsi və
uçotu qaydalarını;
5.3. kitabxana xidmətində tətbiq olunan müasir informasiya-axtarış sistemini;
5.4. informasiyanın təsnifatının qəbul edilmiş sistemini;
5.5. kataloqların tərtib edilməsi qaydasını;
5.6. kitabxanalararası abunənin vahid ümumdövlət sistemini;
5.7. müəssisənin fəaliyyət dairəsinə aid texnoloji, iqtisadiyyat və səhiyyənin,
əməyin və idarəetmənin təşkili məsələləri üzrə biblioqrafik məlumat kitabçalarını;
5.8. oxucular tərəfindən kitabxana fondu vahidlərinə vurulan zərərin
ödənilməsi qaydasını;
5.9. kitabxananın işi barədə hesabatın tərtib edilməsi qaydasını;
5.10. əməyin təşkilinin əsaslarını, əmək qanunvericiliyinin əsaslarını;
5.11. daxili əmək intizamı qaydalarını;
5.12. əməyin mühafizəsinin və yanğın təhlükəsizliyinin qayda və normalarını
bilməlidir.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Baş kitabxanaçı müəssisənin bölmələrinin, kitabxananın oxucularının
elmi tibbi, iqtisadi və başqa ədəbiyyatlarla, eləcə də elm, texnika və qabaqcıl istehsalat
təcrübəsinin ölkə və xarici nailiyyətlər barədə biblioqrafik materiallarla təmin
olunması işini təşkil edir.
7. Müəssisənin işinin profili, onun inkişaf perspektivləri və işçilərinin elmi-
texniki və iqtisadi informasiyalarda ehtiyaclarını nəzərə alaraq kitabxananın
komplektləşdirilməsi planlarını işləyib hazırlayır.
8. Kitabxana fondunun uçotu, komplektləşdirilməsi, dövri
inventarlaşdırmaların aparılması üzrə işə rəhbərlik edir.
9. Yeni daxil olmuş ədəbiyyatın siyahısının tərtib olunmasını və onların
müəssisənin bölmələri üzrə göndərilməsini təşkil edir.
10. Müasir informasiya-axtarış sisteminin tətbiqi nəzərdə tutulmuş sistematik
və əlifba kataloqlarını tərtib etməklə, elmi-informasiya, elmi-metodik və biblioqrafik
işin, kitabxanaya daxil olmuş ədəbiyyatın elmi emalının aparılmasına rəhbərlik edir.
11. Abunəçilərə oxu zalında da müəssisənin işçilərinin xidmətini təşkil edir.
12. Daxil olmuş sorğular üzrə arayışların tərtib olunmasını təmin edir.
13. Elm, texnika və qabaqcıl istehsalat təcrübəsinin, oxucu konfranslarının
aktual məsələləri üzrə tematik sərgilərin təşkilində iştirak edir.
14. Kitabxana fondunun saxlanılmasını, kitabxananın işinin əsas göstəriciləri
üzrə statistik uçotun aparılmasını və müəyyən olunmuş hesabatın hazırlanmasını təmin
edir.
15. Kitabxananın işçilərinə rəhbərlik edir və onların ixtisaslarının artırılması
üzrə işləri aparır.
Page 261
261
III. Hüquqlar
16. Baş kitabxanaçının aşağıdakı hüquqları vardır:
16.1. ona tabe işçilər üçün icrası məcburi olan sərəncamlar vermək;
16.2. öz fəaliyyəti üzrə kadrların seçilməsi və yerləşdirilməsində iştirak etmək;
16.3. öz fəaliyyəti üzrə müəssisənin işçilərinin həvəsləndirilməsi və tənbeh
edilməsinə dair təkliflər vermək;
16.4. müəssisənin fəaliyyətinin inkişafı və təkmilləşdirilməsi üzrə təkliflər
vermək;
16.5. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
16.6. onun işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu konfranslarda və
müşavirələrdə iştirak etmək;
16.7. müvafiq ixtisas dərəcəsi almaq hüququ ilə müəyyən olunmuş qaydada
attestasiyadan keçmək;
16.8. öz ixtisasını artırmaq hüquqlarına malikdir.
17. Baş kitabxanaçı Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun
olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
18. Baş kitabxanaçı aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır:
18.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
18.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların tələblərinin vaxtında və müvafiq qaydada yerinə yetirilməsinə;
18.3. daxili intizam, sanitariya-epidemiya əleyhinə rejim, yanğın təhlükəsizliyi
və təhlükəsizlik texnikası qaydalarına riayət edilməsinə;
18.4. mövcud normativ-hüquqi aktlarla nəzərdə tutulmuş sənədləşdirmənin
aparılmasına;
18.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
18.6. ona tabe işçilər tərəfindən nizam-intizam qaydalarına riayət edilməsi və
vəzifə öhdəliklərinin yerinə yetirilməsinə;
18.7. fövqəladə hallar şəraitində işə hazırlığa görə məsuliyyət daşıyır.
19. Baş kitabxanaçı əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi
aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq
dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb
edilə bilər.
Page 262
262
Bioloqun nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
I . Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı bioloqun vəzifə öhdəliklərini, hüquq və məsuliyyətini
müəyyən edir.
2. Bioloq vəzifəsinə “biologiya” və ya “baytarlıq” ixtisası üzrə ali peşə
təhsili və peşəkar fəaliyyəti ilə bağlı müvafiq peşə təhsili olan şəxs, iş stajına tələb
qoyulmadan, təyin edilir.
3. Bioloq Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan qanunvericiliyinə
uyğun olaraq müəssisə rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və vəzifədən azad edilir.
4. Bioloq bilavasitə öz struktur bölməsinin (şöbə, bölmə, laboratoriya)
rəhbərinə, onun olmadığı halda isə müəssisə rəhbərinə və ya onun müavininə tabe
olur.
5. Bioloq aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını; Azərbaycan
Respublikasının səhiyyə qanunvericiliyinin əsaslarını;
Page 263
263
5.2. səhiyyə müəssisələrinin fəaliyyətini və epidemiologiya xidmətini
tənzimləyən normativ hüquqi aktları;
5.3. klinik və sanitariya-gigiyenik tədqiqatlar, məhkəmə-tibbi ekspertiza üçün
bioloji materialların əldə olunması qayda və üsullarını;
5.4. laboratoriya tədqiqatlarının müasir metodlarını;
5.5. daha çox yayılmış xəstəliklərin laborator diaqnostikası qaydalarını;
5.6. sanitariya-gigiyenik tədqiqatların aparılması qaydalarını;
5.7. bioloji materialların konservləşdirilmə, saxlanılma və zərərsizləşdirilmə
qaydalarını;
5.8. bioloji faktorların tədqiqatların nəticələrinə təsirini;
5.9. laboratoriya tədqiqatlarının keyfiyyətinə nəzarətin təşkilini, onun
aparılması üçün qayda və əsas tələbləri;
5.10. təxirəsalınmaz vəziyyətlərdə reanimasiya tədbirlərini;
5.11. öz iş yerinin tibbi avadanlıqlarının istismarı qaydalarını;
5.12. əmək qanunvericiliyinin əsaslarını,daxili əmək intizamı qaydalarını,
əməyin mühafizəsi və yanğın təhlükəsizliyi üzrə qaydaları bilməlidir.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Bioloq müasir texnologiyadan, eləcə də ölçü və analitik aparatlardan
istifadə etməklə laboratoriyanın təyinatına uyğun işin müəyyən bölmələri üzrə klinik
və sanitariya-gigiyenik tədqiqatları aparır.
7. Laboratoriya tədqiqatlarının aparılması üçün işçi yeri təşkil edir.
8. Tədqiqat üçün zəruri reaktivləri hazırlayır, bioloji materialları emal edir.
9. Laboratoriya tədqiqatlarının daha çox analitik və diaqnostik etibarlılığa
malik yeni metodlarını mənimsəyir və tətbiq edir.
10. Aparılmış tədqiqatların nəticələrini təhlil edir, onları qeydə alır, zəruri
qeydiyyat-hesabat sənədləşdirməsini aparır.
11. Tədqiqatların keyfiyyətinə laboratoriya daxili və xarici nəzarəti həyata
keçirir.
12. Öz işinin nəticələrinə görə aparılmış tədqiqatların effektivliyinin və
keyfiyyətinin yüksəldilməsi üzrə təkliflər verir.
13. Ona tabe olan tibb heyətinin işini təşkil edir və onlar tərəfindən əməyin
mühafizəsi qaydalarının və sanitariya-gigiyenik rejimin yerinə yetirilməsinə nəzarət
edir.
14. Təxirəsalınmaz vəziyyətlərdə xəstələrə ilk yardım göstərir.
III. Hüquqlar
15. Bioloqun aşağıdakı hüquqları:
15.1. klinik və sanitariya-gigiyenik tədqiqatların aparılmasının, sanitariya-
epidemioloji nəzarətin, müalicə-diaqnostik prosesin, laboratoriya tədqiqatlarının
aparılmasının təkmilləşdirilməsi, özünün əmək fəaliyyətinin təşkili və şərtləri üzrə
rəhbərliyə təkliflər vermək;
Page 264
264
15.2. öz səlahiyyətləri çərçivəsində orta və kiçik tibb heyətinin işinə nəzarət
etmək, sərəncamlar vermək və onların həvəsləndirilmə və tənbeh edilmə üzrə
rəhbərliyə təkliflər vermək;
15.3. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
15.4. onun işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu elmi-praktik
konfranslarda və müşavirələrdə iştirak etmək;
15.5. müvafiq ixtisas dərəcəsi almaq hüququ ilə müəyyən olunmuş qaydada
attestasiyadan keçmək;
15.6. öz ixtisasını artırmaq hüquqlarına malikdir.
16. Bioloq Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun olaraq
bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
17. Bioloq aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır:
17.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
17.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların tələblərinin vaxtında və müvafiq qaydada yerinə yetirilməsinə;
17.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
17.4. qüvvədə olan normativ hüquqi sənədlərdə nəzərdə tutulmuş tibbi və digər
xidməti sənədlərin vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsinə;
17.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
17.6. ona tabe işçilərin nizam-intizam qaydalarına və vəzifə öhdəliklərinin
yerinə yetirilməsinə;
17.7. müəssisənin fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə və müştərilərə təhlükə
yaradan təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının
aradan qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla,
operativ tədbirlər həyata keçirilməsinə;
18. Bioloq əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi aktların
pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq dərəcəsindən
asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb edilə bilər.
Page 265
265
Bədən tərbiyəsi üzrə mütəxəssisin nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı bədən tərbiyəsi üzrə mütəxəssisin vəzifə öhdəliklərini,
hüquq və məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Bədən tərbiyəsi üzrə mütəxəssis vəzifəsinə “bədən tərbiyəsi” ixtisası üzrə
ali təhsili olan şəxs, iş stajına tələb qoyulmadan, təyin edilir.
3. Bədən tərbiyəsi üzrə mütəxəssis Azərbaycan Respublikasının qüvvədə
olan qanunvericiliyinə əsasən müəssisənin rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və
vəzifədən azad edilir.
4. Bədən tərbiyəsi üzrə mütəxəssis bilavasitə struktur bölməsinin rəhbəri
olmaqla, müəssisənin rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Bədən tərbiyəsi üzrə mütəxəssis aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını, səhiyyə qanunvericiliyinin
əsaslarını;
5.2. orqanizmin fiziologiyası və patofiziologiyasının əsaslarını;
5.3. müxtəlif xəstəlikləri olan xəstələr üçün bədən tərbiyəsi üzrə məşğələlərin
aparılması metodikasını;
5.4. bədən tərbiyəsi üzrə məşğələlərin aparılmasına göstərişləri və əks
göstərişləri;
Page 266
266
5.5. müalicəvi masajın aparılmasının əsaslarını;
5.6. şəxsi gigiyenanın əsaslarını;
5.7. məşğələlərin aparılması zamanı sanitariya-gigiyena qaydalarını;
5.8. əmək qanunvericiliyinin əsaslarını, daxili əmək rejimi qaydalarını,
əməyin mühafizəsi, təhlükəsizlik texnikası, istehsalat sanitariyası və yanğından
mühafizənin qayda və normalarını bilməlidir.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Bədən tərbiyəsi üzrə mütəxəssis həkimin təyinatına əsasən müalicəvi
gimnastika üzrə qrup şəklində və fərdi məşğələlərin aparılmasını həyata keçirir.
7. Müalicə profilaktika müəssisəsində və müstəqil məşğələlərdə aparılması
üçün müalicəvi və gigiyenik gimnastika komplekslərini işləyib hazırlayır.
8. Müalicəvi gimnastika məşğələlərinin aparılmasının bütün mərhələlərində
xəstənin vəziyyətinə nəzarət edir.
9. Müalicəvi bədən tərbiyəsinin müasir metodikasını mənimsənilməyir və
tətbiq edir.
10. Müalicəvi bədən tərbiyəsi məşğələləri üçün idman inventarlarının və
otaqların hazırlanmasına nəzarət edir.
11. Məşğələlərin keçirilmə yerinin sanitariya-gigiyenik vəziyyətinə və
inventarların saxlanmasına nəzarəti həyata keçirir.
12. Uçot-hesabat sənədləşdirməsini aparır.
13. Müəssisə üzrə əmr, sərəncam və tapşırıqları, eləcə də öz peşə fəaliyyəti
üzrə normativ hüquqi aktları ixtisaslı qaydada və vaxtında icra edir.
14. Daxili əmək rejimi, yanğından mühafizə və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına, sanitariya-epidemioloji rejimə riayət edir.
15. Müəssisənin fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə və digər şəxslərə təhlükə
yaradan təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının
aradan qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla,
operativ tədbirlər görür.
III. Hüquqlar
16. Bədən tərbiyəsi üzrə mütəxəssisin aşağıdakı hüquqları vardır:
16.1. öz fəaliyyəti üzrə müəssisənin işçilərinin həvəsləndirilməsi və tənbeh
edilməsinə dair rəhbərliyə təkliflər vermək;
16.2. bədən tərbiyəsi üzrə məşğələlərin effektliliyinin təkmilləşdirilməsi və
artırılması, o cümlədən öz əmək fəaliyyətinin təşkili və şəraiti məsələləri üzrə təkliflər
vermək;
16.3. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
Page 267
267
16.4. onun işi ilə bağlı texniki məsələlərin müzakirə olunduğu konfranslarda və
müşavirələrdə iştirak etmək;
16.5. müvafiq ixtisas kateqoriyası almaq hüququ ilə müəyyən olunmuş qaydada
attestasiyadan keçmək;
16.6. öz ixtisasını artırmaq hüquqlarına malikdir.
17. Bədən tərbiyəsi üzrə mütəxəssis Azərbaycan Respublikasının Əmək
Məcəlləsinə uyğun olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
18. Bədən tərbiyəsi üzrə mütəxəssis:
18.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
18.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların tələblərinin vaxtında və müvafiq qaydada yerinə yetirilməsinə;
18.3. daxili intizam, sanitariya-epidemiya əleyhinə rejim, yanğın təhlükəsizliyi
və təhlükəsizlik texnikası qaydalarına riayət edilməsinə;
18.4. mövcud normativ-hüquqi aktlarla nəzərdə tutulmuş tibbi və digər
sənədləşdirmənin vaxtında və keyfiyyətli aparılmasına;
18.5. müəssisənin fəaliyyətinə, işçilərinə və digər şəxslərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə;
19. Bədən tərbiyəsi üzrə mütəxəssis əmək intizamının, qanunvericilik və
normativ-hüquqi aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən,
təqsirin ağırlıq dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət
məsuliyyətinə cəlb edilə bilər.
Page 268
268
Entomoloqun nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
I . Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı entomoloqun vəzifə öhdəliklərini, hüquq və
məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Entomoloq vəzifəsinə “biologiya” və ya “baytarlıq” ixtisası üzrə ali peşə
təhsili olan şəxs, iş stajına tələb qoyulmadan, təyin edilir.
3. Entomoloq Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan qanunvericiliyinə
uyğun olaraq müəssisə rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və vəzifədən azad edilir.
4. Entomoloq bilavasitə öz struktur bölməsinin (şöbə, bölmə, laboratoriya)
rəhbərinə, onun olmadığı halda isə müəssisə rəhbərinə və ya onun müavininə tabe
olur.
5. Entomoloq aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını; Azərbaycan
Respublikasının səhiyyə qanunvericiliyinin əsaslarını;
5.2. səhiyyə müəssisələrinin fəaliyyətini və epidemiologiya xidmətini
tənzimləyən normativ hüquqi aktları;
5.3. epidemiologiyanın, infeksion və parazitar xəstəliklərin əsaslarını;
5.4. tibbi baxımdan maraq göstərilən vəhşi heyvanların təsnifatı və
ekologiyasını;
5.5. təbii mənbəli infeksiyaların daşıyıcı və yayıcılarının əsas növlərini;
5.6. əmək qanunvericiliyinin əsaslarını, daxili əmək intizamı qaydalarını,
əməyin mühafizəsi və yanğın təhlükəsizliyi üzrə qaydaları bilməlidir.
Page 269
269
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Entomoloq ərazinin epizootoloji və zooloji-parazitoloji müayinəsini təşkil
edir, profilaktik tədbirləri (deratizasiya, dezinseksiya) təşkil edir və keçirir.
7. Epidemioloji tövsiyələrin işlənib hazırlanması üçün epizootoloji prosesin
inkişaf dinamikasının təhlili məlumatlarını təqdim edir.
8. Təbii mənbəli xəstəliklərin əsas daşıyıcı və yayıcılarının növlərinin
ekspert müəyyənləşdirməsini aparır.
III. Hüquqlar
9. Entomoloqun aşağıdakı hüquqları vardır:
9.1. sanitariya-epidemioloji nəzarətin təkmilləşdirilməsi, ərazinin epizootoloji
və zooloji-parazitoloji müayinəsinin aparılması, profilaktik tədbirlərin (deratizasiya,
dezinseksiya) təşkili və keçirilməsi, özünün əmək fəaliyyətinin təşkili və şərtləri üzrə
rəhbərliyə təkliflər vermək;
9.2. öz səlahiyyətləri çərçivəsində orta və kiçik tibb heyətinin işinə nəzarət
etmək, sərəncamlar vermək və onların həvəsləndirilmə və tənbeh edilmə üzrə
rəhbərliyə təkliflər vermək;
9.3. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
9.4. onun işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu elmi-praktik
konfranslarda və müşavirələrdə iştirak etmək;
9.5. müvafiq ixtisas dərəcəsi almaq hüququ ilə müəyyən olunmuş qaydada
attestasiyadan keçmək;
9.6. öz ixtisasını artırmaq hüquqlarına malikdir.
10. Entomoloq Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun olaraq
bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
11. Entomoloq aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır:
11.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
11.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların tələblərinin vaxtında və müvafiq qaydada yerinə yetirilməsinə;
11.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
11.4. qüvvədə olan normativ hüquqi sənədlərdə nəzərdə tutulmuş tibbi və digər
xidməti sənədlərin vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsinə;
11.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
11.6. ona tabe işçilərin nizam-intizam qaydalarına və vəzifə öhdəliklərinin
yerinə yetirilməsinə;
Page 270
270
11.7. müəssisənin fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə və müştərilərə təhlükə
yaradan təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının
aradan qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla,
operativ tədbirlər həyata keçirilməsinə;
12. Entomoloq əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi aktların
pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq dərəcəsindən
asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb edilə bilər.
Hüquqşünasın nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı hüquqşünasın vəzifə öhdəliklərini, hüquq və
məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Hüquqşünas vəzifəsinə “hüquqşünas” ixtisası üzrə ali təhsili olan şəxs, iş
stajına tələb qoyulmadan, təyin edilir.
3. Hüquqşünas Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan qanunvericiliyinə
əsasən müəssisənin rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və vəzifədən azad edilir.
4. Hüquqşünas bilavasitə müəssisənin rəhbərinə tabe olur
5. Hüquqşünas aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını;
5.2. səhiyyə qanunvericiliyinin əsaslarını;
5.3. səhiyyə təşkilatlarının istehsalat-təsərrüfat və maliyyə fəaliyyətini
tənzimləyən qanunvericilik aktlarını;
5.4. müəssisənin hüquqi fəaliyyəti üzrə normativ hüquqi sənədləri, metodik və
normativ materialları;
5.5. mülki, əmək, maliyyə, inzibati hüququ;
5.6. vergi qanunvericiliyini;
5.7. ekologiya qanunvericiliyini;
5.8. müəssisənin maliyyə-təsərrüfat fəaliyyətinin uçotunun aparılması və
hesabatının tərtib edilməsi qaydasını;
5.9. təsərrüfat müqavilələrinin, kollektiv müqavilələrin, tarif sazişlərinin
bağlanılması və rəsmiləşdirilməsi qaydalarını;
5.10. müasir informasiya texnologiyalarından istifadə etməklə hüquqi
sənədləşdirmənin sistemləşdirilməsi, uçotu və aparılması qaydasını;
Page 271
271
5.11. iqtisadiyyatın, əməyin təşkilinin və idarəetmənin əsaslarını;
5.12. hesablama texnikası, kommunikasiya və rabitə vasitələrini;
5.13. əməyin mühafizəsinin qayda və normalarını bilməlidir.
.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Hüquqşünas hüquqi xarakterli sənədləri işləyib hazırlayır və ya işlənib
hazırlanmasında iştirak edir.
7. Müəssisədə hüquqi işinə metodik rəhbərliyi həyata keçirir.
8. Müxtəlif növ hüquqi sənədlərin hazırlanması və rəsmiləşdirilməsində
struktur bölmələrinə və ictimai təşkilatlara hüquqi yardım göstərir, iddialarla bağlı
əsaslandırılmış cavabların hazırlanmasında iştirak edir.
9. Müəssisənin başqa bölmələri ilə birlikdə oğurluq, israfçılıq, çatışmazlıq,
ekologiya qanunvericiliyinin pozulması və digər hüquq pozuntuları barədə materialları
hüquq mühafizə orqanlarına verilmək üçün hazırlayır, hüquq mühafizə orqanlarında
icraatda olan və icrası başa çatmış işlərin uçotunu və saxlanılmasını həyata keçirir.
10. Müqavilə, maliyyə və əmək intizamının möhkəmləndirilməsi,
müəssisənin əmlakının mühafizəsi üzrə tədbirlərin işlənib hazırlanması və həyata
keçirilməsində iştirak edir.
11. İddialara, məhkəmə işlərinə baxılmasının nəticələrinin, müəssisənin
maliyyə-təsərrüfat fəaliyyətinin yaxşılaşdırılması və aşkarlanmış nöqsanlarının aradan
qaldırılması barədə təkliflərin işlənib hazırlanması məqsədi ilə təsərrüfat
müqavilələrinin icrası və nəticələrinin öyrənilməsi, təhlili və ümumiləşdirilməsini
aparır.
12. Müəyyən edilmiş qaydaya uyğun olaraq işçilərin intizam və maddi
məsuliyyətə cəlb edilməsi barədə materialları rəsmiləşdirir.
13. İddialara cavabların hazırlanması üçün struktur bölmələri tərəfindən
arayış, hesab, izahat və digər materialların vaxtında təqdim olunmasına nəzarət edir.
14. Başqa bölmələrlə birlikdə müəssisənin qüvvədə olan və ya qüvvəsini
itirmiş əmrlərinə dəyişikliklər barədə təklifləri hazırlayır.
15. Mövcud qanunverici normativ aktların sistemləşdirilmiş uçotu və
saxlanılması üzrə işi aparır, onların qüvvədən düşməsi, dəyişiklikləri və əlavələri
barədə qeydlər edir, müasir informasiya texnologiyaları və hesablama vasitələrinin
tətbiqi əsasında məlumat sənədlərini hazırlayır.
16. Müəssisənin fəaliyyətində meydana çıxan hüquqi məsələlər üzrə rəylərin
hazırlanmasında iştirak edir.
17. Müəssisənin işçilərinin qüvvədə olan qanunvericilik və onlara
dəyişikliklər barədə məlumatlandırılmasını, müəssisənin vəzifəli şəxslərinin onların
fəaliyyətinə aid normativ hüquqi aktlarla tanış edilməsini həyata keçirir.
18. Müəssisənin işçilərinə təşkilati-hüquqi və başqa hüquqi məsələlər üzrə
məsləhətlər verir, mülki-hüquqi xarakterli sənəd və aktların rəsmiləşdirilməsində
köməklik edir.
III. Hüquqlar
Page 272
272
19. Hüquqşünasın aşağıdakı hüquqları vardır:
19.1. öz əmək fəaliyyətinin təşkili və şərtləri üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
19.2. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya
materiallarından və normativ-hüquqi sənədlərdən istifadə etmək;
19.3. onun işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu konfranslarda və
müşavirələrdə iştirak etmək;
19.4. müvafiq ixtisas kateqoriyası almaq hüququ ilə müəyyən olunmuş qaydada
attestasiyadan keçmək;
19.5. öz ixtisasını artırmaq hüquqlarına malikdir.
20. Hüquqşünas Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun
olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
21. Hüquqşünas aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır:
21.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
21.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların tələblərinin vaxtında və müvafiq qaydada yerinə yetirilməsinə;
21.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
21.4. mövcud normativ-hüquqi aktlarla nəzərdə tutulmuş sənədləşdirmənin
aparılmasına;
21.5. ona tabe işçilər tərəfindən nizam-intizam qaydalarına riayət edilməsi və
vəzifə öhdəliklərinin yerinə yetirilməsinə;
21.6. müəssisənin fəaliyyətinə, onun işçilərinə və başqa şəxslərə təhlükə
yaradan təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və digər qaydaların pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə;
22. Hüquqşünas əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi
aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq
dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb
edilə bilər.
Page 273
273
İqtisadçının nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı iqtisadçının vəzifə öhdəliklərini, hüquq və
məsuliyyətini müəyyən edir.
2. İqtisadçı vəzifəsinə “iqtisadçı” və ya “ maliyyəçi” ixtisası üzrə ali təhsili
olan şəxs, iş stajına tələb qoyulmadan, təyin edilir.
3. İqtisadçı Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan qanunvericiliyinə
əsasən müəssisənin rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və vəzifədən azad edilir.
4. İqtisadçı bilavasitə öz struktur bölməsinin rəhbərinə, onun olmadığı
halda isə müəssisənin rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. İqtisadçı aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını; iqtisadiyyat barədə
qanunvericiliyi;
5.2. müəssisənin fəaliyyətinin planlaşdırılması, uçotu və təhlili üzrə normativ
hüquqi aktları, metodik materialları; planlı işin təşkilini;
5.3. müəssisənin maliyyə-təsərrüfat və istehsal fəaliyyətinin cari və illik
planlarının işlənib hazırlanması qaydasını;
5.4. planların işlənib hazırlanmasını;
5.5. plan-uçot sənədləşdirməsini;
5.6. material, əmək və maliyyə xərclərinin normativlərinin işlənib
hazırlanması qaydasını;
5.7. müəssisənin və onun struktur bölmələrinin fəaliyyət göstəricilərinin
iqtisadi təhlili və uçotu qaydasını; yeni texnika və texnologiyanın tətbiqinin, əməyin
təşkilinin, səmərələşdirici təkliflərin və ixtiraların iqtisadi effektliliyinin müəyyən
edilməsi metodlarını;
5.8. hesablama işlərinin aparılması metod və vasitələrini;
5.9. müqavilələr bağlanılması üçün materialların sənədləşdirilməsi qaydasını;
5.10. operativ və statistik uçotun təşkilini;
Page 274
274
5.11. hesabatların tərtibinin qayda və müddətlərini;
5.12. bazar iqtisadiyyatı şəraitində müəssisənin iqtisadi fəaliyyətinin rasional
təşkili üzrə ölkə və xarici təcrübəni;
5.13. istehsalın, əməyin və idarəetmənin təşkilini;
5.14. tibbi yardım göstərilməsinin başlıca növlərinin əsas texnologiyasını;
5.15. təsərrüfatçılığın bazar metodlarını;
5.16. müəssisənin təsərrüfat fəaliyyətinin texniki-iqtisadi təhlilinin həyata
keçirilməsi üçün hesablama texnikasının tətbiqi imkanlarını, onun istismarı qaydasını;
5.17. əmək qanunvericiliyinin əsaslarını,əməyin mühafizəsinin qayda və
normalarını bilməlidir.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. İqtisadçı müəssisədə istehsal effektivliyinin və rentabelliyinin, buraxılan
və mənimsənilən yeni növ məhsulların keyfiyyətinin artırılmasına, material, əmək və
maliyyə ehtiyatlarının optimal istifadəsi zamanı yüksək nəticələr əldə edilməsinə
yönələn iqtisadi fəaliyyətin həyata keçirilməsi işini yerinə yetirir.
7. Müəssisənin maliyyə-təsərrüfat fəaliyyəti üzrə layihələrin tərtibi üçün
məlumatları hazırlayır. İstehsalat və buraxılan məhsulun satılması, məhsulun yeni
növlərinin, proqressiv texnika və texnologiyanın mənimsənilməsi üçün zəruri olan
material, əmək və maliyyə xərcləri üzrə hesablamaları yerinə yetirir.
8. Müəssisənin və onun struktur bölmələrinin fəaliyyətinin iqtisadi təhlilini
həyata keçirir, istehsalat ehtiyatlarını aşkara çıxarır, qənaət rejiminin təmin olunması,
istehsalatın rentabelliyinin, buraxılan məhsulun rəqabətlilik qabiliyyətinin, əmək
məhsuldarlığının artırılması, məhsulun istehsalı və satılmasında ləngimələrin aşağı
salınması, itki və qeyri-istehsal xərclərinin aradan qaldırılması, eləcə də əlavə məhsul
buraxılışı imkanlarının aşkarlanması üzrə iqtisadi təhlili həyata keçirir.
9. Əməyin və istehsalın təşkilinin, yeni texnika və texnologiyanın tətbiqinin,
səmərələşdirici təklif və ixtiraların iqtisadi effektliliyini müəyyən edir.
10. İşlənib hazırlanmış istehsalat-təsərrüfat planlarının, əməyin və
idarəetmənin proqressiv formalarının təkmilləşdirilməsinin, eləcə də plan və uçot
sənədlərinin müzakirəsində iştirak edir.
11. Müqavilə bağlanılması üçün materialları sənədləşdirir, müqavilə
öhdəliklərinin yerinə yetirilməsi müddətlərini izləyir.
12. Müəssisə və onun struktur bölmələri üzrə plan tapşırıqlarının yerinə
yetirilməsinin gedişinə, təsərrüfatdaxili ehtiyatların istifadəsinə nəzarəti həyata
keçirir.
13. Müəssisənin və onun struktur bölmələrinin istehsalat fəaliyyətinin
iqtisadi göstəricilərinin, eləcə də bağlanmış müqavilələrin qeydiyyatını aparır.
14. Dövri hesabatları müəyyən edilmiş müddətlərdə hazırlayır.
15. İqtisadi informasiyaların məlumat bazasının formalaşdırılması, aparılması
Page 275
275
və saxlanılması üzrə işi yerinə yetirir.
III. Hüquqlar
16. İqtisadçının aşağıdakı hüquqları vardır:
16.1. öz əmək fəaliyyətinin təşkili və şərtləri üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
16.2. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya
materiallarından və normativ-hüquqi sənədlərdən istifadə etmək;
16.3. müvafiq ixtisas dərəcəsi almaq hüququ ilə müəyyən olunmuş qaydada
attestasiyadan keçmək;
16.4. öz ixtisasını artırmaq hüquqlarına malikdir.
17. İqtisadçı Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun olaraq
bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
18. İqtisadçı aşağıdakılara məsuliyyət daşıyır:
18.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
18.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların tələblərinin vaxtında və müvafiq qaydada yerinə yetirilməsinə;
18.3. daxili intizam qaydalarına, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik
texnikasına riayət edilməsinə;
18.4. mövcud normativ-hüquqi aktlarla nəzərdə tutulmuş sənədləşdirmənin
aparılmasına;
18.5. ona tabe işçilər tərəfindən nizam-intizam qaydalarına riayət edilməsi və
vəzifə öhdəliklərinin yerinə yetirilməsinə;
18.6. müəssisənin fəaliyyətinə, işçilərinə və digər şəxslərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə;
19. İqtisadçı əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi aktların
pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq dərəcəsindən
asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb edilə bilər.
Page 276
276
Kadrlar şöbəsinin müdirinin nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı kadrlar şöbəsinin müdirinin vəzifə öhdəliklərini, hüquq
və məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Kadrlar şöbəsinin müdiri vəzifəsinə ali təhsili, kadr sahəsi üzrə ən azı 5 il
iş stajı olan şəxs təyin edilir.
3. Kadrlar şöbəsinin müdiri Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan
qanunvericiliyinə uyğun olaraq müəssisə rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və
vəzifədən azad edilir.
3. Kadrlar şöbəsinin müdiri bilavasitə müəssisənin rəhbərinə və ya onun
müavininə tabe olur.
5. Kadrlar şöbəsinin müdiri aşağııdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını; səhiyyə qanunvericiliyinin
əsaslarını;
5.2. səhiyyə müəssisələrinin fəaliyyətini tənzimləyən normativ hüquqi
sənədləri;
5.3. qanunverici və normativ hüquqi aktları, heyətin idarə edilməsi üzrə
metodik materialları;
5.4. əmək qanunvericiliyinin əsaslarını;
5.5. müəssisənin strukturu və ştatlarını, ixtisaslaşmasını və inkişaf
perspektivlərini;
5.6. müəssisənin kadr siyasətini və inkişaf strategiyasını;
5.7. proqnozların tərtib edilmə qaydasını, kadrlara perspektiv və cari tələbatın
müəyyən edilməsini;
5.8. müəssisənin kadrlara təmin olunması mənbələrini;
5.9. əmək bazarının vəziyyətini;
5.10. heyətin qiymətləndirilməsinin sistem və metodlarını;
5.11. kadrların peşəkar ixtisas strukturunun təhlili metodlarını;
5.12. kadrlarla bağlı sənədlərin rəsmiləşdirilməsi, aparılması və saxlanılması
Page 277
277
qaydalarını;
5.13. müəssisənin heyəti haqqında məlumat bankının formalaşdırılması və
aparılmasını;
5.14. tabel uçotunun təşkilini;
5.15. kadrların irəliləməsinin uçotu metodlarını;
5.16. müəyyən olunmuş hesabatların tərtib edilməsi qaydalarını;
5.17. kadr xidməti işində müasir informasiya texnologiyalarından istifadə
imkanlarını;
5.18. heyətlə işləməyin qabaqcıl ölkə və xarici təcrübəni;
5.19. sosiologiya, psixologiya və əməyin təşkilinin əsaslarını;
5.20. iqtisadiyyatın, istehsalatın təşkilinin və idarəetmənin əsaslarını;
5.21. hesablama texnikası, kommunikasiya və rabitə vasitələrini;
5.22. əməyin mühafizəsinin qayda və normalarını bilməlidir.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Kadrlar şöbəsinin müdiri müəssisənin məqsədləri, strategiyası və profilinə
uyğun olaraq tələb olunan peşə və ixtisasların kadrları ilə komplektləşdirilməsi,
kadrların kəmiyyət və keyfiyyət tərkibi haqqında məlumatlar bankının
formalaşdırılması, onların inkişafı və irəli çəkilməsi üzrə işə rəhbərlik edir.
7. Proqnozların işlənib hazırlanmasını, kadrlara cari və perspektiv tələbatın,
əmək bazarının öyrənilməsi əsasında onun ödənilməsi mənbələrinin müəyyən
edilməsini, təhsil müəssisələri və məşğulluq xidmətləri ilə, analoji profilli
müəssisələrlə birbaşa əlaqələrin yaradılmasını, müəssisə daxilində mövcud
vakansiyalar barədə işçilərin məlumatlandırılmasını, kadrlarla təmin olunması
mənbələrini, işçilərin cəlb edilməsi barədə elanların yerləşdirilməsi üçün kütləvi
informasiya vasitələrindən istifadə olunmasını təşkil edir.
8. Müəssisənin kadr siyasətinin və kadr strategiyasının işlənib
hazırlanmasında iştirak edir.
9. İxtisaslarının, şəxsi və iş keyfiyyətlərinin qiymətləndirilməsi əsasında
kadrların seçilməsi, qəbul edilməsi və yerləşdirilməsi üzrə işi həyata keçirir və
müəssisənin struktur bölmələrində işçilərdən istifadənin düzgünlüyünə nəzarət edir.
10. Təhsil müəssisəsində aldıqları peşə və ixtisasa uyğun olaraq gənc
mütəxəssislərin və cavan işçilərin qəbulu və yerləşdirilməsini təmin edir, struktur
bölmələrinin rəhbərləri ilə birlikdə onların təcrübə keçmələrini təmin edir.
11. Kadrların planlı şəkildə irəli çəkilmələri üçün onların xüsusi kurslarda
təlimlənmələrini və müvafiq ixtisaslar üzrə təcrübə keçmələrini təşkil edir.
12. Müəssisənin işçilərinin attestasiyadan keçmələrini təşkil edir,
attestasiyanın nəticələrinin təhlil edilməsində, attestasiya komissiyasının qərarlarının
realizə edilməsi üzrə tədbirlərin işlənib hazırlanmasında iştirak edir, təkrar
attestasiyadan keçməli olan işçiləri müəyyən edir.
13. Əmək qanunvericiliyinə, əsasnamələrə, təlimatlara və müəssisənin
rəhbərinin əmrlərinə uyğun olaraq işçilərin qəbulu, başqa işə keçirilməsi və azad
edilməsinin vaxtında rəsmiləşdirilməsini, şəxsi heyətin uçotunu, işçilərin hazırkı və
keçmiş əmək fəaliyyəti haqqında arayışların verilməsini, əmək kitabçalarının
Page 278
278
saxlanılması və doldurulmasını və kadrlar üzrə müəyyən olunmuş sənədləşdirmənin
aparılmasını, heyətin həvəsləndirilməsinə və təltif edilməsinə, eləcə də təqdim
olunmaq üçün materialların hazırlanmasını təşkil edir.
14. Pensiya sığortası üzrə sənədlərin, eləcə də müəssisənin işçiləri və onların
ailələri üçün pensiya təyin edilməsi üçün zəruri olan sənədlərin hazırlanmasını,
həmçinin onların sosial təminat orqanlarına təqdim olunmasını təmin edir.
15. Müəssisənin kadrlar üzrə mütəxəssislərinin fəaliyyətinə metodik
rəhbərliyi və koordinasiyanı həyata keçirir, struktur bölmələrinin rəhbərləri tərəfindən
kadr siyasəti və heyətlə iş məsələləri üzrə qanunverici aktların, hökumət qərarlarının
və müəssisənin rəhbərinin əmr və sərəncamlarının icrasına nəzarət edir.
16. Müəssisədə kadr işinin sistematik təhlilini aparır, onun yaxşılaşdırılması
üzrə təklifləri işləyib hazırlayır.
17. Tabel uçotunu, məzuniyyətlər cədvəlinin tərtib edilməsini və yerinə
yetirilməsini müəssisənin struktur bölmələrində əmək intizamının vəziyyətinə nəzarəti,
işçilər tərəfindən daxili əmək rejiminə riayət olunmasını təşkil edir, əmək intizamının
möhkəmləndirilməsi, kadr axınının, iş vaxtı itkisinin aşağı salınması üzrə tədbirləri
işləyib hazırlayır, onların yerinə yetirilməsinə nəzarət edir.
18. Şəxsi heyətin uçotu və kadrlarla iş üzrə müəyyən olunmuş hesabatın
tərtib olunmasını təşkil edir. Şöbənin işçilərinə rəhbərlik edir.
III. Hüquqlar
19. Kadrlar şöbəsinin müdirinin aşağıdakı hüquqları vardır:
19.1. kadrlar şöbəsinin işçiləri üçün icrası məcburi olan sərəncamlar vermək;
19.2. kadrların seçilməsi və yerləşdirilməsində iştirak etmək;
19.3. öz fəaliyyəti üzrə müəssisənin işçilərinin həvəsləndirilməsi və tənbeh
edilməsinə dair rəhbərliyə təkliflər vermək;
19.4. müəssisənin fəaliyyətinin inkişafı və təkmilləşdirilməsi üzrə təkliflər
vermək;
19.5. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
19.6. onun işi ilə bağı məsələlərin müzakirə olunduğu konfranslarda və
müşavirələrdə iştirak etmək;
19.7. müvafiq ixtisas dərəcəsi almaq hüququ ilə müəyyən olunmuş qaydada
attestasiyadan keçmək;
19.8. öz ixtisasını artırmaq hüquqlarına malikdir.
20. Kadrlar şöbəsinin müdiri Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə
uyğun olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
21. Kadrlar şöbəsinin müdiri aşağıdakılara məsuliyyət daşıyır:
21.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
Page 279
279
21.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların tələblərinin vaxtında və müvafiq qaydada yerinə yetirilməsinə;
21.3. maddi, maliyyə və kadr ehtiyatlarından səmərəli və effektiv istifadə
edilməsinə;
21.4. daxili intizam, sanitariya-epidemiya əleyhinə rejim, yanğın təhlükəsizliyi
və təhlükəsizlik texnikası qaydalarına riayət edilməsinə;
21.5. mövcud normativ-hüquqi aktlarla nəzərdə tutulmuş sənədləşdirmənin
aparılmasına;
21.6. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
21.7. ona tabe işçilər tərəfindən nizam-intizam qaydalarına riayət edilməsi və
vəzifə öhdəliklərinin yerinə yetirilməsinə;
21.8. fövqəladə hallar şəraitində işə hazırlığa görə məsuliyyət daşıyır.
22. Kadrlar şöbəsinin müdiri əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-
hüquqi aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq
dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb
edilə bilər.
Page 280
280
Loqopedin nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı loqopedin vəzifə öhdəliklərini, hüquq və məsuliyyətini
müəyyən edir.
2. Loqoped vəzifəsinə “loqoped” ixtisası üzrə ali peşə təhsili olan şəxs, iş
stajına tələb qoyulmadan, təyin edilir.
3. Loqoped Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan qanunvericiliyinə
uyğun olaraq müəssisə rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və vəzifədən azad edilir.
4. Loqoped bilavasitə öz struktur bölməsinin rəhbərinə, onun olmadığı halda
isə müəssisə rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Loqoped aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını, Azərbaycan
Respublikasının səhiyyə qanunvericiliyinin əsaslarını;
5.2. səhiyyə müəssisələrinin fəaliyyətini tənzimləyən normativ hüquqi aktları;
5.3. yuxarı təşkilatların qərar, sərəncam və əmrlərini, öz fəaliyyəti üzrə
normativ və metodik materialları qabaqcıl təcrübəni;
5.4. əmək qanunvericiliyinin əsaslarını; daxili əmək intizamı qaydalarını;
əməyin mühafizəsi və yanğın təhlükəsizliyi üzrə qaydaları bilməlidir.
II.Vəzifə öhdəlikləri
6. Loqoped uşaqların müayinəsini aparır, onlarda olan qüsurların ifadə
strukturu və dərəcəsini müəyyən edir.
7. İnkişafdakı əyintilərin düzəldilməsi, danışığın funksiya pozuntularının
bərpası üzrə qrup şəklində və ya fərdi qaydada məşğələlər keçirir.
8. Uşaqlarla şifahi və yazılı nitqdəki müxtəlif pozuntuların aradan
qaldırılması üzrə məşğələlər keçirir.
9. Təlimin maarifləndirici standartların tələblərinə müvafiq müxtəlif forma,
metod, üsul və vasitələrindən istifadə edir.
10. Şagirdlərin hüquq və azadlıqlarının toxunulmazlığına riayət olunmasını
təmin edir.
Page 281
281
11. Tədris proqramlarının işlənib hazırlanması və həyata keçirilməsində
iştirak edir.
12. Məşğələlərin plan və proqramlarını tərtib edir, onların yerinə yetirilməsini
təmin edir, təyin olunmuş sənədləşdirməni aparır, hesabatları təqdim edir.
13. Tədris proseslərinin təkmilləşdirilməsi üzrə rəhbərliyə təkliflər verir,
maarifləndirici proseslərdəki bütün çatışmazlıqlar barədə rəhbərliyi məlumatlandırır.
14. İxtisası üzrə müəssisənin başqa əməkdaşlarına və səlahiyyətləri
çərçivəsində valideynlərə və ya qanuni nümayəndələrə məsləhətlər verir.
15. Maarifləndirici proseslərdə təhlükəsizlik texnikasının norma və
qaydalarına riayət olunması rejimini təmin edir.
III.Hüquqlar
16. Loqopedin aşağıdakı hüquqları vardır:
16.1. öz əmək fəaliyyətinin təşkili və şərtləri üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
16.2. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
16.3. onun işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu elmi-praktik
konfranslarda və müşavirələrdə iştirak etmək;
16.4. müvafiq ixtisas kateqoriyası almaq hüququ ilə müəyyən olunmuş qaydada
attestasiyadan keçmək;
16.5. öz ixtisasını artırmaq hüquqlarına malikdir.
17. Loqoped Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun olaraq
bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV.Məsuliyyət
18. Loqoped aşağıdakılara məsuliyyət daşıyır:
18.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
18.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların tələblərinin vaxtında və müvafiq qaydada yerinə yetirilməsinə;
18.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
18.4. qüvvədə olan normativ hüquqi sənədlərdə nəzərdə tutulmuş tibbi və digər
xidməti sənədlərin vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsinə;
18.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
18.6. müəssisənin fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə və müştərilərə təhlükə
yaradan təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının
aradan qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla,
operativ tədbirlər həyata keçirilməsinə;
19. Loqoped əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi aktların
pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq dərəcəsindən
asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb edilə bilər.
Page 282
282
Menecerin nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı menecerin vəzifə öhdəliklərini, hüquq və məsuliyyətini
müəyyən edir.
2. Menecer vəzifəsinə “iqtisadçı” və ya “maliyyəçi” ixtisası üzrə ali təhsili
olan şəxs, iş stajına tələb qoyulmadan, təyin edilir.
3. Menecer Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan qanunvericiliyinə
əsasən müəssisənin rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və vəzifədən azad edilir.
4. Menecer bilavasitə müəssisənin rəhbərinə və ya onun müavininə tabe
olur.
5. Menecer aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını; rəhbərik etdiyi sahənin
fəaliyyətinə dair qərar, sərəncam, əmr və digər rəhbər və normativ sənədləri;
5.2. rəhbərlik etdiyi sahənin işçilərinin əməyin ödənilməsi sistemini;
5.3. rəhbərlik etdiyi sahənin istehsal texnologiyasını;
5.4. müəyyən olunmuş hesabatın qeydiyyatının aparılması və tərtib edilməsi
qaydasını;
5.5. əmək qanunvericiliyinin, iqtisadiyyatın, idarəetmənin, marketinqin
əsaslarını;
5.6. aidiyyəti sahə üzrə qabaqcıl ölkə və xarici təcrübəni;
5.7. daxili əmək intizamı qaydalarını, əməyin mühafizəsi, təhlükəsizlik
texnikası və yanğından mühafizə qayda və normalarını bilməlidir.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Menecer müəssisənin müəyyən fəaliyyət sahəsi üzrə işləri təşkil edir.
7. Rəhbərliyin tapşırıqlarının yerinə yetirilməsini təşkil edir.
8. İşlərin yerinə yetirilməsi məqsədi ilə tabelikdə olan struktur bölmələrinə
və ya işçilərə rəhbərlik edir, onlar arasında iş bölgüsünü aparır.
9. Həmin bölmələrin rəhbərləri ilə birgə sahənin fəaliyyət dairəsinə aid olan
məsələləri müzakirə edir, onların həll edilməsi üçün tapşırıqlar verir.
10. Sahənin işinin təşkili üçün kadrların seçilməsi, yerləşdirilməsi və onların
Page 283
283
məqsədyönlü istifadəsi üzrə tədbirlər görür.
11. Aidiyyəti struktur bölmələrinin işinə nəzarət edir.
12. Onlardan verilən tapşırıqları vaxtlı-vaxtında yerinə yetirmələrini tələb
edir.
13. Tabeliyində olan işçilərin müəssisədaxili intizam qaydalarına, əməyin
mühafizəsi, təhlükəsizlik texnikası və sanitar-gigiyena qayda və normalarına riayət
etməsinə nəzarət edir.
14. Tabeliyində olan işçilərin təltif edilməsi, istehsalat və əmək intizamını
pozanlara intizam tənbehi verilməsi, zərurət olduqda maddi təsir tədbirləri tətbiq
edilməsi barədə təkliflər verir.
III. Hüquqlar
15. Menecerin aşağıdakı hüquqları vardır:
15.1. öz fəaliyyəti üzrə kadrların seçilməsi və yerləşdirilməsində iştirak etmək;
15.2. öz fəaliyyəti üzrə müəssisənin işçilərinin həvəsləndirilməsi və tənbeh
edilməsinə dair təkliflər vermək;
15.2. müəssisənin fəaliyyətinin inkişafı və təkmilləşdirilməsi üzrə təkliflər
vermək;
15.3. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
15.4. onun işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu konfranslarda və
müşavirələrdə iştirak etmək;
15.5. müvafiq ixtisas kateqoriyası almaq hüququ ilə müəyyən olunmuş qaydada
attestasiyadan keçmək;
15.6. öz ixtisasını artırmaq hüquqlarına malikdir.
16. Menecer Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun olaraq
bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
17. Menecer aşağıdakılara məsuliyyət daşıyır:
17.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
17.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların tələblərinin vaxtında və müvafiq qaydada yerinə yetirilməsinə;
17.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
17.4. mövcud normativ-hüquqi aktlarla nəzərdə tutulmuş sənədləşdirmənin
aparılmasına;
17.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
17.6. ona tabe işçilər tərəfindən nizam-intizam qaydalarına riayət edilməsi və
vəzifə öhdəliklərinin yerinə yetirilməsinə;
Page 284
284
18. Menecer əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi aktların
pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq dərəcəsindən
asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb edilə bilər.
Mülki müdafiə qərargah rəisinin nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı mülki müdafiə qərargah rəisinin vəzifə öhdəliklərini,
hüquq və məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Mülki müdafiə qərargah rəisi vəzifəsinə “mülki müdafiə” ixtisası üzrə ali
təhsili olan şəxs, iş stajına tələb qoyulmadan, təyin edilir.
3. Mülki müdafiə qərargah rəisi Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan
qanunvericiliyinə əsasən müəssisənin rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və vəzifədən
azad edilir.
4. Mülki müdafiə qərargah rəisi vəzifəsinin icrası müəssisənin rəhbərinin
əmri əsasında onun müavinlərindən birinə həvalə oluna bilər.
5. Mülki müdafiə qərargah rəisi bilavasitə müəssisənin rəhbərinə və ya onun
müavininə tabe olur.
6. Mülki müdafiə qərargah rəisi aşağıdakıları bilməlidir:
6.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını;
6.2. müəssisənin fəaliyyətinə dair yuxarı orqanların qərar, sərəncam, əmr və
digər rəhbər və normativ sənədlərini; mülki müdafiə üzrə tədbirlərin planlaşdırılması
və keçirilməsinin təşkilini;
6.3. mülki müdafiənin maddi-texniki ehtiyatlarının yaradılması və
saxlanılması qaydalarını;
6.4. fövqəladə halların qarşısının alınması üzrə təşkilati və mühəndis-texniki
tədbirlərin işlənib hazırlanması və keçirilməsinə rəhbərliyi;
6.5. fövqəladə halların nəticələrinin aradan aldırılmasına rəhbərliyi;
6.6. xilasetmə işlərinə rəhbərliyi; müəyyən olunmuş hesabatın qeydiyyatının
aparılması və tərtib edilməsi qaydasını;
6.7. ilkin tibbi yardım göstərilməsinin təşkilini;
6.8. inzibati, əmək və mülki qanunvericiliyin əsaslarını;
6.9. daxili əmək intizamı qaydalarını, əməyin mühafizəsi, təhlükəsizlik
texnikası və yanğından mühafizə qayda və normalarını bilməlidir.
II. Vəzifə öhdəlikləri
Page 285
285
7. Mülki müdafiə qərargah rəisininmülki müdafiə vasitələrinin vəziyyətinə
nəzarət edir.
8. Mülki müdafiə məsələləri üzrə qəbul edilmiş qərarların və təsdiq olunmuş
planların yerinə yetirilməsinə nəzarət edir, əmr, sərəncam və planların layihələrini
işləyib hazırlayır.
9. Fövqəladə hallarda sanitar qüvvələr vasitəsi ilə zərərçəkmişlərə ilkin
yardım göstərilməsini və zərurət olduqda onların müalicə müəssisəsinə göstərilməsini
təşkil edir.
10. Fövqəladə hallar baş verdikdə xilasetmə işlərini aparır və müəssisənin
əməkdaşlarının təhlükəsiz əraziyə evakuasiya olunmasını təşkil edir.
11. Mülki müdafiə üzrə xəbərdarlıq siqnallarının qəbul edilməsini və onların
rəhbərliyə çatdırılmasını, çatışmayan əşya və cihazlar üçün sifarişlərin vaxtında
verilməsini, planlaşdırılmış tədbirlərə metodik rəhbərliyi, mülki müdafiə məsələləri
üzrə qabaqcıl təcrübənin ümumiləşdirilməsini və tətbiq edilməsini həyata keçirir.
12. Müəssisənin mülki müdafiə üzrə fəaliyyətini təhlili edir.
III. Hüquqlar
13. Mülki müdafiə qərargahının rəisi:
13.1. ona tabe işçilər üçün icrası məcburi olan sərəncamlar vermək;
13.2. struktur bölmələrinin rəhbərləri üçün yanğın təhlükəsizliyinin qayda,
norma və tələblərinə riayət edilməsi ilə bağlı icrası məcburi olan sərəncamlar vermək;
13.3. öz fəaliyyəti üzrə kadrların seçilməsi və yerləşdirilməsində iştirak etmək;
13.4. öz fəaliyyəti üzrə müəssisənin işçilərinin həvəsləndirilməsi və tənbeh
edilməsinə dair təkliflər vermək;
13.5. müəssisənin fəaliyyətinin inkişafı və təkmilləşdirilməsi üzrə təkliflər
vermək;
13.6. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
13.7. onun işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu konfranslarda və
müşavirələrdə iştirak etmək;
13.8. müvafiq ixtisas dərəcəsi almaq hüququ ilə müəyyən olunmuş qaydada
attestasiyadan keçmək;
13.9. öz ixtisasını artırmaq hüquqlarına malikdir.
14. Mülki müdafiə qərargah rəisininAzərbaycan Respublikasının Əmək
Məcəlləsinə uyğun olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
15. Mülki müdafiə qərargah rəisininaşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır:
15.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
15.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların tələblərinin vaxtında və müvafiq qaydada yerinə yetirilməsinə;
Page 286
286
15.3. maddi, maliyyə və kadr ehtiyatlarından səmərəli və effektiv istifadə
edilməsinə;
15.4. daxili intizam, sanitariya-epidemiya əleyhinə rejim, yanğın təhlükəsizliyi
və təhlükəsizlik texnikası qaydalarına riayət edilməsinə;
15.5. mövcud normativ-hüquqi aktlarla nəzərdə tutulmuş sənədləşdirmənin
aparılmasına;
15.6. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
15.7. ona tabe işçilər tərəfindən nizam-intizam qaydalarına riayət edilməsi və
vəzifə öhdəliklərinin yerinə yetirilməsinə;
15.8. fövqəladə hallar şəraitində işə hazırlığa görə məsuliyyət daşıyır.
16. Mülki müdafiə qərargah rəisininəmək intizamının, qanunvericilik və
normativ-hüquqi aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən,
təqsirin ağırlıq dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət
məsuliyyətinə cəlb edilə bilər.
Page 287
287
Mühəndisin nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı mühəndisin vəzifə öhdəliklərini, hüquq və
məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Mühəndis vəzifəsinə ixtisası üzrə ali peşə təhsili olan şəxs, iş stajına tələb
qoyulmadan, təyin edilir.
3. Mühəndis Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan qanunvericiliyinə
əsasən müəssisənin rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və vəzifədən azad edilir.
4. Mühəndis bilavasitə baş mühəndis və ya öz struktur bölməsinin rəhbəri
olmaqla, müəssisənin rəhbərinə tabe olur.
5. Mühəndis aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını; yerinə yetirilən iş üzrə
direktiv və sərəncamçı sənədləri, metodik və normativ materialları;
5.2. texniki inkişafın perspektivlərini və müəssisənin fəaliyyətinin
xüsusiyyətlərini;
5.3. işin prinsiplərini, işlənib hazırlanan və istifadə edilən texniki vasitələrin
və materialların texniki xarakteristikasını və konstruktiv xüsusiyyətlərini və onların
xassələrini;
5.4. hesablama texnikasının, kommunikasiya və əlaqələrin müasir vasitələrini;
5.5. tədqiqat metodlarını, işin yerinə yetirilməsi qayda və şərtlərini;
5.6. texniki sənədləşdirmə, materiallar və məmulatlar üçün əsas tələbləri;
5.7. texniki sənədlərin tərtibi və rəsmiləşdirilməsi üzrə qüvvədə olan
standartları, texniki şərtləri, əsasnamələri və təlimatları;
5.8. texniki hesablamaların aparılması və tədqiqatların iqtisadi
səmərəliliyinin müəyyən edilməsi metodlarını;
5.9. müvafiq fəaliyyət sahəsində elm və texnikanın nailiyyətlərini, qabaqcıl
ölkə və xarici təcrübəni;
5.10. iqtisadiyyatın, əməyin təşkilinin və idarəetmənin əsaslarını, əmək
qanunvericiliyinin əsaslarını, əməyin mühafizəsinin qayda və normalarını bilməlidir.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Mühəndis hesablama texnikası, kommunikasiya və əlaqə vasitələrindən
istifadə etməklə layihələşdirmə, tikinti, informasiya xidməti, istehsalatın, əməyin və
Page 288
288
idarəetmənin təşkili, metroloji təminat və texniki nəzarət üzrə elmi-texniki fəaliyyət
sahəsində işi yerinə yetirir.
7. Metodik və normativ sənədləri, texniki sənədləşdirməni, eləcə də işlənib
hazırlanmış layihə və proqramların həyat keçirilməsi üzrə təklif və tədbirləri işəyib
hazırlayır.
8. Texniki-iqtisadi təhlil aparır, qəbul edilmiş və həyata keçirilən qərarları
kompleks əsaslandırır, müəssisənin bölmələrinin zəruri texniki məlumatlar, sənədlər,
materiallar və avadanlıqlarla təmin olunmasına kömək edir.
9. Tədqiqatlar, müəssisənin layihə və proqramlarının işlənib hazırlanması
üzrə işlərdə, avadanlıqların sınağı və istismara tətbiqi ilə bağlı tədbirlərin
keçirilməsində, eləcə də texniki vasitə, sistem, proses, avadanlıq və materialların
standartlaşdırılması üzrə işlərin yerinə yetirilməsində, texniki sənədləşdirmənin
müzakirəsində və görülən işlər üzrə zəruri xülasə, resenziya və rəylərin
hazırlanmasında iştirak edir.
10. İnformasiyaları, texniki məlumatları, işin göstərici və nəticələrini öyrənir
və təhlil edir, onları ümumiləşdirir və sistemləşdirir, müasir elektron-hesablama
texnikasından istifadə etməklə zəruri hesablamaları aparır.
11. İş qrafiki, sifarişlər, tələbnamələr, təlimatlar, izahedici qeydlər, kartlar,
sxemlər və digər texniki sənədləri, eləcə də təsdiq olunmuş forma üzrə və müəyyən
edilmiş müddətlərdə müvafiq hesabatları tərtib edir.
12. Layihə və proqramlar, plan və müqavilələrin həyata keçirilməsində
metodik və praktik köməklik edir.
13. Texniki sənədlərin ekspertizasını, avadanlıqların vəziyyətinə və
istismarına nəzarəti həyata keçirir.
14. Müəyyən edilmiş tələblərə, qüvvədə olan norma, qayda və standartlara
riayət edilməsini gözləyir.
15. İşçilərin elmi-texniki biliklərinin yüksəldilməsi üzrə işi təşkil edir.
16. Müəssisənin effektiv işini təmin edən yaradıcı təşəbbüsün,
rasionallaşdırmanın, ixtiraçılığın inkişafına, ölkə və xarici elm və texnikanın tətbiqinə,
qabaqcıl təcrübədən istifadəyə imkan yaradır.
III. Hüquqlar
17. Mühəndisin aşağıdakı hüquqları vardır :
17.1. öz əmək fəaliyyətinin təşkili və şərtləri üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
17.2. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya
materiallarından və normativ-hüquqi sənədlərdən istifadə etmək;
17.3. müvafiq ixtisas dərəcəsi almaq hüququ ilə müəyyən olunmuş qaydada
attestasiyadan keçmək;
17.4. öz ixtisasını artırmaq hüquqlarına malikdir.
18. Mühəndis Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun olaraq
bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
Page 289
289
19. Mühəndis aşağıdakılara məsuliyyət daşıyır:
19.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
19.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların tələblərinin vaxtında və müvafiq qaydada yerinə yetirilməsinə;
19.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
19.4. mövcud normativ-hüquqi aktlarla nəzərdə tutulmuş sənədləşdirmənin
aparılmasına;
19.5. ona tabe işçilər tərəfindən nizam-intizam qaydalarına riayət edilməsi və
vəzifə öhdəliklərinin yerinə yetirilməsinə;
19.6. müəssisənin fəaliyyətinə, işçilərinə və digər şəxslərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və başqa qaydaların pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə;
20. Mühəndis əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi aktların
pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq dərəcəsindən
asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb edilə bilər.
Page 290
290
Əməyin mühafizəsi üzrə mühəndisin nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı əməyin mühafizəsi üzrə mühəndisin vəzifə
öhdəliklərini, hüquq və məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Əməyin mühafizəsi üzrə mühəndis vəzifəsinə ixtisası üzrə ali peşə təhsili
olan şəxs, iş stajına tələb qoyulmadan və ya orta peşə (texniki) təhsili və ən azı 3 il iş
stajı olan şəxs təyin edilir.
3. Əməyin mühafizəsi üzrə mühəndis Azərbaycan Respublikasının qüvvədə
olan qanunvericiliyinə əsasən müəssisənin rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin olunur və
vəzifədən azad edilir.
4. Əməyin mühafizəsi üzrə mühəndis bilavasitə öz struktur bölməsinin
rəhbəri olmaqla, müəssisənin rəhbərinə tabe olur.
5. Əməyin mühafizəsi üzrə mühəndis bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını; əməyin mühafizəsi
məsələləri üzrə qanunverici və normativ hüquqi aktları, metodik materialları;
5.2. müəssisənin məhsul istehsalının əsas texnoloji proseslərini;
5.3. iş yerlərində əməyin şərtlərinin öyrənilməsi metodlarını;
5.4. əməyin mühafizəsi üzrə işin təşkilini;
5.5. əməyin təhlükəsizliyinin standartları sistemini;
5.6. işin ağırlıq kateqoriyası nəzərə alınan işçilərə psixofizioloji tələbləri;
5.7. yüngül işə keçirilmiş qadınların, yeniyetmələrin, fəhlələrin əməyinin
tətbiqinin məhdudlaşdırılmasını;
5.8. müəssisədə tətbiq olunan avadanlıqların istismarının xüsusiyyətlərini;
5.9. avadanlıqların texniki vəziyyətinin işin təhlükəsiz aparılması tələblərinə
uyğunluğuna nəzarətin qayda və vasitələrini;
5.10. əməyin mühafizəsi üzrə qabaqcıl ölkə və xarici təcrübəni;
5.11. əməyin mühafizəsi üzrə təbliğat və informasiyanın metod və formalarını;
5.12. əməyin mühafizəsi üzrə tədbirlərin yerinə yetirilməsi barədə hesabatın
tərtib edilməsi qayda və müddətlərini;
5.13. iqtisadiyyatın, istehsalatın təşkilinin, əməyin və idarəetmənin əsaslarını;
5.14. əmək qanunvericiliyinin əsaslarını bilməlidir.
II. Vəzifə öhdəlikləri
Page 291
291
6. Əməyin mühafizəsi üzrə mühəndis müəssisənin struktur bölmələrində
əməyin mühafizəsi üzrə qanunvericilik və normativ hüquqi aktlara riayət olunmasına,
işçilərə əməyin şərtləri üzrə müəyyən olunmuş güzəşt və kompensasiyaların
verilməsinə nəzarəti həyata keçirir.
7. İş yerlərində əməyin şərtlərini öyrənir, qoruyucu texnikanın məhz başa
çatdırılmış konstruksiyalarının, qoruyucu və təcridedici mexanizmlərin və istehsalat
faktorlarının təhlükəli və zərərli təsirindən mühafizənin digər vasitələrinin işlənib
hazırlanması və tətbiqinə dair təkliflər hazırlayır və irəli sürür.
8. Binaların, tikililərin, avadanlıqların, maşın və mexanizmlərin,
ventilyasiya sisteminin işinin effektliliyinin, sanitar-texniki qurğuların, sanitar-məişət
otaqlarının, işçilərin kollektiv və fərdi mühafizə vasitələrinin texniki vəziyyətinin
müayinəsində, onların əməyin mühafizəsi üzrə normativ hüquqi aktların tələblərinə
uyğunluğunun müəyyən edilməsinin yoxlanılmasında iştirak edir və sexlərdə,
sahələrdə, iş yerlərində işçilərin həyat və sağlamlıqları üçün təhlükə yarada və ya
qəzalara gətirib çıxara bilən pozuntular aşkarlanan zaman maşınların, avadanlıqların
istismarının və istehsalatın dayandırılması üzrə tədbirlər görür.
9. Müəssisənin digər struktur bölmələri ilə birlikdə iş yerlərinin və istehsalat
avadanlıqlarının əməyin mühafizəsinin tələblərinə uyğun olaraq attestasiyası və
sertifikasiyası üzrə işi aparır. İstehsalatda peşə xəstəliklərinin və bədbəxt hadisələrin
qarşısının alınması üzrə, əməyin şərtlərinin yaxşılaşdırılması və onların əməyin
mühafizəsinə dair normativ hüquqi aktların tələblərinə çatdırılması üzrə tədbirlərin
işlənib hazırlanmasında iştirak edir, eləcə də işlənib hazırlanmış tədbirlərin yerinə
yetirilməsi üzrə təşkilati köməklik göstərir.
10. Müvafiq xidmətlər tərəfindən avadanlıqların, maşın və mexanizmlərin
vəziyyətinin zəruri sınaqlarının və yoxlanılmasının vaxtında aparılmasına, təhlükəli və
zərərli istehsalat faktorlarının parametrlərinin ölçülməsi cədvəlinə riayət edilməsinə,
əməyin mühafizəsi üzrə qüvvədə olan norma, qayda və təlimatlara, istehsalat
prosesində, eləcə də yeni və yenidən təşkil edilən istehsalat obyektlərinin layihələrində
əməyin təhlükəsizliyi standartlarına görə dövlət nəzarət və yoxlama orqanlarının
göstərişlərinin yerinə yetirilməsinə nəzarət edir, yeni və yenidən təşkil edilən istehsalat
obyektlərinin istismara qəbulunda iştirak edir.
11. Əmək öhdəliklərinin yerinə yetirilməsi ilə bağlı şikəstlik, peşə xəstəliyi
və ya sağlamlığına digər zədə nəticəsində işçilərə vurulmuş ziyanın ödənilməsi barədə
məsələnin müzakirə olunmasında iştirak edir. müəssisənin struktur bölmələrinə
işçilərin məcburi tibbi baxışdan keçməli olduqları peşə və vəzifələrin siyahısının, eləcə
də qüvvədə olan qanunvericilik əsasında əməyin ağır, zərərli və ya təhlükəli şərtlərinə
görə işçilərə kompensasiya və güzəştlərin verildiyi peşə və vəzifələrin siyahısının
tərtib edilməsində, müəssisənin əməyin mühafizəsi üzrə təlimatlarının, standartlarının
işlənib hazırlanması və baxılmasında, işçilərin əməyin mühafizəsi üzrə
Page 292
292
təlimatlandırılmasının, təlimləndirilməsinin təşkili və biliklərinin yoxlanılması üzrə
metodik köməklik göstərir.
12. Müəssisəyə işə qəbul olunanların, ezam edilənlərin, şagird və tələbələrin,
istehsalat təlimi və təcrübəsinə gələnlərin hamısı ilə əməyin mühafizəsi üzrə giriş
təlimatlandırması aparır. Kollektiv müqavilənin “Əməyin mühafizəsi” bölməsinin
tərtib olunmasında iştirak edir.
13. İstehsalat travmatizmi, peşə və istehsalat əsaslı xəstəliklər hallarının
təhqiq olunmasında iştirak edir, onların səbəblərini öyrənir, qarşısının alınması üzrə
aparılan tədbirlərin effektliliyini təhlil edir.
14. Xüsusi geyim, xüsusi ayaqqabı və digər fərdi mühafizə vasitələrinin
saxlanılması, verilməsi, yuyulması, kimyəvi təmizlənməsi, tozsuzlaşdırılması,
yağsızlaşdırılması və təmir edilməsinin təşkilinə, qoruyucu aparat və mühafizə
vasitələrinin vəziyyətinə, eləcə də əməyin mühafizəsi üzrə tədbirlərin yerinə
yetirilməsi üçün ayrılmış vəsaitlərin düzgün xərclənməsinə nəzarəti həyata keçirir.
15. Müəyyən olunmuş formalar üzrə və müvafiq müddətlərdə əməyin
mühafizəsi üzrə hesabatı tərtib edir.
III. Hüquqlar
16. Əməyin mühafizəsi üzrə mühəndisin aşağıdakı hüquqları vardır:
16.1. müəssisədə əməyin mühafizəsinin təkmilləşdirilməsi məsələləri, o
cümlədən öz əmək fəaliyyətinin təşkili və şərtləri üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
16.2. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya
materiallarından və normativ-hüquqi sənədlərdən istifadə etmək;
16.3. müvafiq ixtisas dərəcəsi almaq hüququ ilə müəyyən olunmuş qaydada
attestasiyadan keçmək;
16.4. öz ixtisasını artırmaq hüquqlarına malikdir.
17. Əməyin mühafizəsi üzrə mühəndis Azərbaycan Respublikasının Əmək
Məcəlləsinə uyğun olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
18. Əməyin mühafizəsi üzrə mühəndis:
18.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
18.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların tələblərinin vaxtında və ixtisaslaşdırılmış qaydada yerinə
yetirilməsinə;
18.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
Page 293
293
18.4. mövcud normativ-hüquqi aktlarla nəzərdə tutulmuş sənədləşdirmənin
aparılmasına;
18.5. ona tabe işçilər tərəfindən icra intizamına riayət edilməsi və vəzifə
öhdəliklərinin yerinə yetirilməsinə;
18.6. müəssisənin fəaliyyətinə, işçilərinə və digər şəxslərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və başqa qaydaların pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə görə məsuliyyət daşıyır.
19. Əməyin mühafizəsi üzrə mühəndis əmək intizamının, qanunvericilik və
normativ-hüquqi aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən,
təqsirin ağırlıq dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət
məsuliyyətinə cəlb edilə bilər.
Page 294
294
Mühasibin nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı mühasibin vəzifə öhdəliklərini, hüquq və məsuliyyətini
müəyyən edir.
2. Mühasib vəzifəsinə “iqtisadçı” və ya “ maliyyəçi” ixtisası üzrə ali təhsili
olan şəxs, iş stajına tələb qoyulmadan, təyin edilir.
3. Mühasib Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan qanunvericiliyinə
əsasən müəssisənin rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və vəzifədən azad edilir.
4. Mühasib bilavasitə baş mühasibə olmaqla, müəssisənin rəhbərinə tabe
olur.
5. Mühasib aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını; mühasibat barədə
qanunvericiliyi;
5.2. müəssisənin maliyyə-təsərrüfat fəaliyyətinə aid qərar, sərəncam, əmr və
digər rəhbər, metodik və normativ materialları;
5.3. maliyyə və vergi qanunvericiliyini;
5.4. müəssisənin strukturunu, onun inkişafının strategiya və perspektivlərini;
5.5. müəssisədə mühasibat uçotunun təşkili üzrə əsasnamə və təlimatları və
onun aparılması qaydasını;
5.6. əməliyyatların sənədləşdirilməsi qaydasını və uçotun sahələri üzrə sənəd
dövriyyəsinin təşkilini; maliyyə hesabatlarının forma və qaydasını;
5.7. müəssisənin maliyyə-təsərrüfat fəaliyyətinin iqtisadi təhlili,
təsərrüfatdaxili ehtiyatların aşkarlanması metodlarını;
5.8. pul vəsaitlərinin, mal-material və digər qiymətlilərin qəbulu, mədaxili,
saxlanılması və xərclənməsi qaydasını;
5.9. hüquqi və fiziki şəxslərdən vergi tutulması şərtlərini; mühasibat uçotu
hesablarından çatışmazlıqların, debitor borclarının və digər itkilərin silinməsi
qaydasını;
5.10. pul vəsaitlərinin və mal-material qiymətlilərinin inventarlaşdırılmasının
aparılması qaydasını;
5.11. mühasibat balanslarının və hesabatlarının tərtib edilməsi qayda və
müddətlərini;
5.12. yoxlama və sənədli təftişin aparılması qaydasını;
5.13. hesablama texnikasının müasir vasitələrini və uçot-hesabat işlərinin
yerinə yetirilməsi, müəssisənin istehsalat-təsərrüfat və maliyyə fəaliyyətinin təhlili
üçün onların tətbiq edilməsi imkanlarını;
5.14. mühasibat uçotunun təşkilinin təkmilləşdirilməsi üzrə qabaqcıl ölkə və
xarici təcrübəni;
5.15. səhiyyə, əmək və idarəetmənin iqtisadiyyatı və təşkilini;
Page 295
295
5.16. əmək qanunvericiliyinin əsaslarını, əməyin mühafizəsinin norma və
qaydalarını bilməlidir.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Mühasib iş planının, ilkin uçot sənədlərinin formalarının hazırlanması və
tətbiqində, daxili mühasibat hesabatı sənədlərinin formalarının işlənib hazırlanmasında
iştirak edir.
7. Müəssisə tərəfindən həyata keçirilən bütün təsərrüfat əməliyyatlarının
mühasibat uçotu hesabında (həmçinin mühasibat uçotu registrlərində) düzgün əks
etdirilməsində iştirak edir, operativ məlumatları təqdim edir, mühasibat (maliyyə)
hesabatlarını müəyyən edilmiş müddətlərdə tərtib edir.
8. İlkin mühasibat sənədlərinin, hesablaşmaların və ödəniş öhdəliklərinin,
əmək haqqı fondunun sərf olunmasının, vəzifə maaşlarının təyin edilməsinin, pul
vəsaitlərinin, əmtəə-mal qiymətlilərinin və əsas fondların inventarlaşmasının,
mühasibat uçotu və hesabatının təşkilinin yoxlanılması və müəssisənin bölmələrində
sənədli təftişin qaydalarına riayət edir.
9. Daxil olan pul vəsaitlərinin, mal-material qiymətlilərinin və əsas
vəsaitlərin uçotunun aparılmasında, mühasibat uçotu hesablarında onların hərəkətinin,
istehsal dövriyyəsinin və xərclərinin, xərclər smetasının hazırlanmasında, iş və
xidmətlərin yerinə yetirilməsində iştirak edir.
10. Çatışmazlıqların, pul vəsaitlərinin və mal-material qiymətlilərinin
qanunsuz istifadə olunmasının, maliyyə və təsərrüfat qanunvericiliyinin pozulmasının
qarşısının alınması üzrə öz səlahiyyətləri çərçivəsində tədbirlər görür.
11. Maliyyə hesabat və kredit əməliyyatlarının, müəssisənin təsərrüfat-
maliyyə fəaliyyətinin yekunları üzrə əməliyyatların uçotunu aparır.
12. Məhsulun, iş və xidmətlərin maya dəyəri hesabatının iqtisadi cəhətdən
əsaslandırılmış tərtibi, əmək haqqının ödənilməsi hesabları, dövlət büdcəsinə
ödəmələr, dövlət sosial sığorta haqqı, kapital qoyuluşu vəsaitləri, banklara ssudalar
üzrə borcların qoyulan vaxt ərzində verilməsi və digər ehtiyat fondlarına ayırmalar üzrə
sənədləri hazırlayır.
13. Pul vəsaitləri və mal-material qiymətlilərinin çatışmazlıqları və
mənimsənilməsi haqqında sənədləri tərtib edir.
14. Mühasibatlıq sənədlərinin saxlanılması, rəsmiləşdirilməsi və müəyyən
olunmuş qaydada onların arxivə təhvil verilməsi işlərini aparır.
III. Hüquqlar
15. Mühasibin aşağıdakı hüquqları vardır:
15.1. müəssisənin fəaliyyətinin inkişafı və təkmilləşdirilməsi üzrə təkliflər
vermək;
Page 296
296
15.2. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
15.3. onun işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu konfrans və
müşavirələrdə iştirak etmək;
15.4. müvafiq ixtisas dərəcəsi almaq hüququ ilə müəyyən olunmuş qaydada
attestasiyadan keçmək;
15.5. öz ixtisasını artırmaq hüquqlarına malikdir.
16. Mühasib Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun olaraq
bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
17. Mühasib aşağıdakılara məsuliyyət daşıyır:
17.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
17.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların tələblərinin vaxtında və müvafiq qaydada yerinə yetirilməsinə;
17.3. daxili intizam qaydalarına, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik
texnikasına riayət edilməsinə;
17.4. mövcud normativ-hüquqi aktlarla nəzərdə tutulmuş sənədləşdirmənin
aparılmasına;
17.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər məlumatların müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
18. Mühasib əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi aktların
pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq dərəcəsindən
asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb edilə bilər.
Page 297
297
Mühəndis – proqramçının nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı mühəndis-proqramçının vəzifə öhdəliklərini, hüquq və
məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Mühəndis-proqramçı vəzifəsinə “mühəndis” ixtisası üzrə ali təhsili olan
şəxs, iş stajına tələb qoyulmadan, təyin edilir.
3 Mühəndis-proqramçı Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan
qanunvericiliyinə əsasən müəssisənin rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və vəzifədən
azad edilir.
4. Mühəndis-proqramçı bilavasitə öz struktur bölməsinin rəhbəri olmaqla,
müəssisənin rəhbərinə tabe olur.
5. Mühəndis-proqramçı aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını; alqoritm və proqramların
işlənib hazırlanmasına və məlumatın emalı zamanı hesablama texnikasının istifadə
metodlarına dair rəhbər və normativ sənədləri;
5.2. struktur proqramlaşdırmasının əsas prinsiplərini;
5.3. proqram təminatının növlərini;
5.4. elektron hesablayıcı maşınların texniki-istismar xarakteristikasını,
konstruktiv xüsusiyyətlərini, təyinatını və iş rejimlərini, onların texniki istismarı
qaydalarını;
5.5. məlumatın avtomatik emalı texnologiyasını;
5.6. məlumatın texniki daşıyıcılarının növlərini;
5.7. məlumatın təsnifatı və kodlaşdırma metodlarını;
5.8. proqramlaşdırmanın formalaşmış dilini;
5.9. qüvvədə olan standartları, say, şifr və kod sistemlərini; texniki sənədlərin
rəsmiləşdirilməsi qaydasını;
5.10. proqramlaşdırma və hesablama texnikasının istifadəsi üzrə qabaqcıl ölkə
və xarici təcrübəni;
5.11. iqtisadiyyatın və səhiyyənin təşkilinin əsaslarını;
5.12. əmək qanunvericiliyinin əsaslarını, əməyin mühafizəsinin qayda və
normalarını bilməlidir.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Mühəndis-proqramçı iqtisadi və digər məsələlərin həllinin riyazi
modellərinin və alqoritmlərinin təhlili əsasında hesablama texnikası vasitələri ilə
Page 298
298
alqoritm və müvafiq məsələlərin yerinə yetirilməsi imkanını təmin edən proqramları
işləyib hazırlayır, onların testləşdirilməsini və sazlanmasını həyata keçirir.
7. Məlumatların emalının bütün mərhələləri üzrə məsələlərin həlli
texnologiyasını işləyib hazırlayır.
8. Alqoritmlərin və məlumatların strukturunun təsviri üçün proqramlaşdırma
dilinin seçilməsini həyata keçirir.
9. Hesablama texnikası vasitələri ilə emal ediləcək məlumatı, onun həcmini,
strukturunu, maketlərini və daxil edilmə, emal olunma, saxlanılma və verilməsi
sxemlərini, ona nəzarət metodlarını müəyyən edir.
10. Proqramların sazlanmaya hazırlığı üzrə işi yerinə yetirir və sazlamanı
həyata keçirir.
11. Proqramların funksional təyinatına uyğunluğunun daha tam yoxlanılmasını
təmin edən test tapşırıqlarının həcmi və məzmununu müəyyən edir.
12. Proqramlarla iş üzrə təlimatlar işləyib hazırlayır, zəruri texniki sənədləri
rəsmiləşdirir.
13. Hazır proqram vasitələrindən istifadə imkanlarmı müəyyən edir.
14. Proqramların düzgünlüyünün avtomatik yoxlanılması sistemlərini,
nümunəvi və standart proqram vasitələrini işləyib hazırlayır və tətbiq edir, məlumatın
emalı texnologiyasını tərtib edir.
15. Hesablama proseslərinin unifikasiyası və tiplərə ayrılması üzrə işi yerinə
yetirir.
16. Standart proqramların kataloq və kartotekalarının yaradılmasında, sənəd
formalarının işlənib hazırlanmasında, hesablama texnikasının tətbiqi sahəsinin
genişləndirilməsi imkanı verən proqramların layihələşdirilməsində iştirak edir.
III. Hüquqlar
17. Mühəndis-proqramçının aşağıdakı hüquqları vardır:
17.1. öz əmək fəaliyyətinin təşkili və şərtləri üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
17.2. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya
materiallarından və normativ-hüquqi sənədlərdən istifadə etmək;
17.3. müvafiq ixtisas dərəcəsi almaq hüququ ilə müəyyən olunmuş qaydada
attestasiyadan keçmək;
17.4. öz ixtisasını artırmaq hüquqlarına malikdir.
18. Mühəndis-proqramçı Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə
uyğun olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
19. Mühəndis-proqramçı aşağıdakılara məsuliyyət daşıyır:
Page 299
299
19.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
19.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların tələblərinin vaxtında və müvafiq qaydada yerinə yetirilməsinə;
19.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
19.4. mövcud normativ-hüquqi aktlarla nəzərdə tutulmuş sənədləşdirmənin
aparılmasına;
19.5. ona tabe işçilər tərəfindən nizam-intizam qaydalarına riayət edilməsi və
vəzifə öhdəliklərinin yerinə yetirilməsinə;
19.6. müəssisənin fəaliyyətinə, işçilərinə və digər şəxslərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və başqa qaydaların pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə;
20. Mühəndis-proqramçı əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-
hüquqi aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq
dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb
edilə bilər.
Page 300
300
Klinik psixoloqun nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı klinik psixoloqun vəzifə öhdəliklərini, hüquq və
məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Klinik psixoloq vəzifəsinə “psixologiya” ixtisası üzrə bakalavr pilləsində
ali təhsili və “klinik psixologiya” ixtisası üzrə magistratura pilləsində təhsili olan şəxs,
iş stajına tələb qoyulmadan, təyin edilir.
3. Klinik psixoloq Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan
qanunvericiliyinə uyğun olaraq müəssisə rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və
vəzifədən azad edilir.
4. Klinik psixoloq bilavasitə öz struktur bölməsinin rəhbərinə, onun
olmadığı halda isə müəssisə rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Klinik psixoloq aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını; Azərbaycan
Respublikasının səhiyyə haqqında qanunvericiliyinin əsaslarını;
5.2. psixi sağlamlıq sahəsində normativ hüquqi sənədləri;
5.3. tibbi psixologiyanı – psixi proseslərin struktur və funksiyası ilə yanaşı
sağlamlıq, xəstəlik, pozuntu və disfunksiya haqda biliklər;
5.4. əsas psixoloji modellər, psixoloji qiymətləndirmə və testlərə müxtəlif
yanaşmalar;
5.5. yaş, cins, seksual sfera və mədəniyyət müxtəlifliyinin psixi sağlamlıq və
davranışa təsiri;
5.6. bioloji, sosial və ətraf mühit amillərinin psixi proseslərlə qarşıdurmasının
psixi sağlamlığa təsiri;
5.7. ağır itki və digər kəskin və xroniki fiziki və psixi sağlamlıq halları da daxil
olmaqla, arzu edilməyən həyat hadisələrinə qarşı davamlılıq, adaptasiya və onları həll
etmə məsələləri;
5.8. birdən çox formal psixoloji terapiya və psixoloji konsultasiya
metodlarını;
5.9. fəal maarifləndirmənin, ünsiyyətin sosial-psixoloji treninqinin
metodlarını;
5.10. şəxsiyyətin normal və anomal inkişafının diaqnostika və korreksiya
metodlarını; əməyin psixologiyasını;
5.11. peşəkar ünsiyyət psixologiyasını;
5.12. əmək qanunvericiliyinin əsaslarını, daxili intizam qaydalarını, əməyin
mühafizəsi və təhlükəsizlik texnikası üzrə qaydaları bilməlidir.
Page 301
301
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Klinik psixoloq xəstələrin psixoloji sağlamlığının bərpasına və
şəxsiyyətinin inkişafında pozuntuların korreksiyasına yönəlmiş işi aparır.
7. Standartlaşdırılmış psixometrik vasitələr, sistematik müsahibə və digər
strukturlu müayinə metodlarından istifadə edərək, xəstənin şəxsiyyətinin harmonik
inkişafına mane olan və ya onu çətinləşdirən şərtləri müəyyən edir.
8. Xəstələrin psixoprofilaktika, psixokorreksiya, psixoloji məsləhətləşməsi
üzrə işi aparır, fərdlərin, cütlüklərin, ailələrin və qrupların müsahibə yolu ilə koqnitiv,
emosional və davranış problemlərini müəyyənləşdirir, beləliklə xəstələrə və onların
valideynlərinə psixoloji şəxsi, peşəkar və məişət problemlərinin həllində köməklik
edir.
9. Psixi pozuntuların risk faktoru olan şəxslərə xüsusi diqqət yetirməklə,
xəstələrin psixodiaqnostik tədqiqatını və uzunmüddətli diaqnostik müşahidəsini aparır.
10. Xəstələrin fərdi, cinsi və yaş faktorları nəzərə alınmaqla, müalicə həkimi
ilə birlikdə müdaxilələrin tipini, tezliyini, intensivliyini və davametmə müddətini
özündə birləşdirən individual psixokorreksiya proqramlarını işləyib hazırlayır.
11. Kəmiyyət və keyfiyyət yanaşmalarında istifadə edərək psixoloji tədqiqatlar
hazırlayır, təkmilləşdirir və həyata keçirir.
12. Xəstələrə öz problemlərini dərk etməyə, məqsədlər müəyyənləşdirməyə,
effektiv şəxsi, şəxslərarası, sosial inkişaf və uyğunlaşma əldə etməyə kömək edir.
13. Tibbi heyətin tibbi və sosial-psixoloji məsələlərə dair təlimləndirilməsi
üzrə işi aparır.
14. Psixi xəstələrlə iş zamanı terapevtik proses və texnikaları başa düşür, hər bir
xidmət istifadəçisinin azadlığına, dəyərlərinə və ləyaqətinə həssaslıqla yanaşır.
15. Aparılmış psixoloji, müalicə və profilaktika tədbirlərinin effektliliyini
xəstənin sağlamlıq vəziyyətinə görə qiymətləndirir və tələb olunan müvafiq sənədləri
işləyir.
16. Xəstələr və onların valideynləri arasında sağlamlığın
möhkəmləndirilməsi və xəstəliklərin profilaktikası, sağlam həyat tərzinin təbliği üzrə
sanitar-maarifləndirmə işini aparır.
17. Çoxprofilli (multidisiplinar) komandanın digər üzvləri ilə əməkdaşlıq
çərçivəsində psixi sağlamlıq sferasında yeni xidmət proqramları işləyib hazırlayır.
III. Hüquqlar
18. Klinik psixoloqun aşağıdakı hüquqları vardır:
18.1. müstəqil şəkildə psixoloji vəziyyətin diaqnozunu qoymaq və ixtisası üzrə
müalicə aparmaq; müəyyən olunmuş qayda və standartlara uyğun olaraq xəstənin
aparılması taktikasının müəyyən edilməsində iştirak etmək; zərurət olduqda başqa
ixtisaslı həkimləri müəyyən olunmuş qaydada xəstələrin məsləhət, müayinə və
müalicəsi üçün cəlb etmək;
Page 302
302
18.2. müalicə-profilaktika prosesinin təkmilləşdirilməsi, o cümlədən özünün
əmək fəaliyyətinin təşkili və şərtlərinin yaxşılaşdırılması üzrə rəhbərliyə təkliflər
vermək;
18.3. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
18.4. onun işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu elmi-praktik
konfranslarda və müşavirələrdə iştirak etmək;
18.5. müvafiq ixtisas dərəcəsi almaq hüququ ilə müəyyən olunmuş qaydada
attestasiyadan keçmək;
18.6. öz ixtisasını artırmaq hüquqlarına malikdir.
19. Klinik psixoloq Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun
olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
20. Klinik psixoloq aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır:
20.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
20.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların tələblərinin vaxtında və müvafiq qaydada yerinə yetirilməsinə;
20.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
20.4. qüvvədə olan normativ hüquqi sənədlərdə nəzərdə tutulmuş tibbi və digər
sənədlərin vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsinə;
20.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
20.6. müəssisənin fəaliyyətinə, işçilərinə və digər şəxslərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə;
21. Klinik psixoloq əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi
aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq
dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb
edilə bilər.
Page 303
303
Sosioloqun nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı sosioloqun vəzifə öhdəliklərini, hüquq və məsuliyyətini
müəyyən edir.
2. Sosioloq vəzifəsinə “sosiologiya” ixtisası üzrə ali peşə təhsili olan şəxs, iş
stajına tələb qoyulmadan, təyin edilir.
3. Sosioloq Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan qanunvericiliyinə
uyğun olaraq müəssisə rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və vəzifədən azad edilir.
4. Sosioloq bilavasitə öz struktur bölməsinin rəhbərinə, onun olmadığı halda
isə müəssisə rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Sosioloq aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını; yuxarı təşkilatların qərar,
sərəncam və əmrlərini, sosial məsələlərin həllində metodik, normativ və başqa rəhbər
materialları;
5.2. əlillik, qrup işi, sosial ədalət nəzəriyyələri də daxil olmaqla, psixi sağlamlıq
sferasında sosial iş anlayışları və nəzəriyyələrini;
5.3. nigah, ayrılma və boşanma, valideynlik, ögey-valideynlik, geniş ailə dəstək
sistemləri və zamanla ailənin fəaliyyətində yaranan dəyişikliklər də daxil olmaqla,
ailənin strukturu, resursları və funksiyalarını;
5.4. psixi sağlamlıq və qəyyumluqla bağlı qanunlar və hüquqi prosedurlar,
antidiskriminasiya qanunvericiliyi ilə yanaşı, sosial ədalət, sosial əlverişsizlik, stiqma
məsələlərini özündə birləşdirən psixi sağlamlıq və sosial təhlükəsizlik qanunlarını;
5.5. əsas psixi sağlamlıq problemləri, onların həyat keyfiyyəti, şəxsin mənlik
hissi, ailədaxili və digər yaxın münasibətlərlə yanaşı geniş çevrə ilə münasibətləri
özündə birləşdirən fərdi rifaha təsirini;
5.6. psixi sağlamlıq sferasında psixososial müdaxilələr toplusu və bu müdaxilələr
üçün sübut bazasını;
5.7. bərpa prinsipləri və onların fərdlər, ailələr, qruplar və cəmiyyətdə tətbiqi;
5.8. əməyin sosiologiyasını;
5.9. sosioloji tədqiqatların aparılması metodlarını, məlumatların təhlili və
təcrübənin sübut bazasını yaratmaq üçün onların tətbiqi;;
5.10. əməyin psixologiyasının, mühəndis və ictimai psixologiyanın əsaslarını;
5.11. iqtisadiyyatın, istehsalın, əməyin və idarəetmənin təşkilinin əsaslarını;
5.12. əmək haqqının forma və sistemlərini;
5.13. idarə, müəssisə və təşkilatın sosial inkişafı planının tərtib edilməsinin üsul
və qaydalarını;
5.14. sosioloqların qabaqcıl təcrübələrini;
5.15. istehsal texnologiyasının əsaslarını;
5.16. əmək qanunvericiliyinin əsaslarını, əməyin mühafizəsi, təhlükəsizlik
texnikası, istehsalat sanitariyası və yanğından mühafizənin norma və qaydalarını
bilməlidir.
II. Vəzifə öhdəlikləri
Page 304
304
6. Sosioloq işçilərin ictimai və mənəvi tələbat səviyyəsinin, əməyin
məhsuldarlığının və istehsalatın səmərəsinin artırılmasına imkan yaradan, daha əlverişli
sosial-psixoloji şəraitin yaradılmasına yönəldilən tədbirlərin işlənib hazırlanması və
tətbiqi məqsədi ilə idarə, müəssisə və təşkilatda sosioloji tədqiqatlar aparır. İdarə,
müəssisə və təşkilatın iqtisadi və sosial inkişafı üzrə perspektiv və illik plan layihələrinin
tərtibində, ictimai-mədəni tədbirlər və yaşayış-tikinti fondlarının planlaşdırılmasında
iştirak edir.
7. Pasientlə birlikdə çoxsaylı mənbələrdən informasiya toplayaraq onun ehtiyac
və problemlərinin daha səmərəli anlaşılmasını təmin edir.
8. Pasientin və ya onun aid olduğu sosial kontekstin güclü tərəflərini və
problemlərinin spesifik aspektlərini araşdırmaq məqsədilə spesifik qiymətləndirmə
üsullarını tətbiq edir.
9. Qısa və uzun müddətli məqsədləri və onlara nail olma yollarını nəzərə alaraq
pasientlə xidmət planı hazırlayır.
10. Pasientlər, onların ailələri və çevrələri ilə konsultasiya, təbliğat, krizis
vəziyyətlərinə müdaxilə, sosial reabilitasiya da daxil olmaqla müxtəlif psixososial
müdaxilələr aparır.
11. Digər sağlamlıq/psixi sağlamlıq mütəxəssisi yaxud xidməti ilə əməkdaşlıq
edir və case menecmentlə məşğul olur.
12. Resurslar və ehtiyaclar arasındakı boşluğu, o cümlədən ictimai resursları
müəyyənləşdirmək üçün cəmiyyətdəki fərdlər və qruplarla danışıqlar aparır.
13. Psixi pozuntuların bərpasına yardım etmək üçün pasienti yaxud ailəni
ictimai resurslara yönləndirir.
14. Pasienti başa düşmək və dəstəkləmələri üçün onun ailə üzvlərinə yardım
göstərir.
15. Müalicənin məqsədlərini nəzərə alaraq pasientin vəziyyətindəki inkişafın
monitorinqini aparır, qiymətləndirir və müvafiq qeydiyyat aparır.
16. Sosioloji tədqiqat proqramlarını tərtib edir, ilkin məlumatı emal edir, alınmış
təklifləri ümumiləşdirir.
17. Aparılmış tədqiqatlar əsasında əməyin təşkili formalarının təkmilləşdirilməsi,
onun bölünməsi və kooperasiyası, əmək şəraitinin yaxşılaşdırılması, eləcə də fəhlə və
qulluqçuların seçmə, yerləşdirmə, istifadə və ixtisasının artırılması üzrə tövsiyələri
işləyib hazırlayır.
18. İdarə, müəssisə və təşkilatlarda işçilərin əmək haqqının artımı
perspektivlərini təyin etmək, işçilərin əmək fəaliyyəti sistemində maddi və mənəvi
amillərin təkmilləşdirilməsi istiqamətlərini, eləcə də əmək kollektivi üzvlərinin
yaşayış binaları və uşaq bağçalarına olan tələbatını daha dolğun ödəmək üçün,
imkanlarını, ictimai-iaşə və məişət xidmətinin təşkilinin yaxşılaşdırılmasını, istirahət
sağlamlıq şəbəkələrinin inkişaf və tibbi yardım təminatının aparılmasında iştirak edir.
19. Psixoloqla, idarə, müəssisə və təşkilatların digər mütəxəssisləri ilə birgə
ictimai xarakter daşıyan daha aktual məsələ və problemləri, işçi axını, əmək intizamının
pozulmasını və digər problemləri yaradan səbəblərin aradan qaldırılması yollarını
müəyyən edir.
20. Psixi sağlamlığın təbliği və psixi problemlərin profilaktikası ilə məşğul olur.
Page 305
305
21. Konkret müddət və icraçıları, eləcə də lazımi maliyyə və maddi vəsaitləri
göstərməklə tədbirlər işləyib hazırlayır, bu tədbirlərin yerinə yetirilməsində əmək
kollektivinin səfərbər edilməsi üzrə ölçü götürür.
22. Əmək intizamının möhkəmlənməsi, işçilərin istirahətinin, asudə vaxtının
və məişətinin təşkili, işçilərin ictimai və yaradıcılıq fəallığını, yoldaşlıqda bir-birinə
yardım etməsi və kollektivin möhkəmlənməsi, istehsalatın idarə olunmasında fəhlə və
qulluqçuların bu işə cəlb olunmasının səmərəliliyinin artırılması üzrə təkliflər
hazırlayır.
23. İdarə, müəssisə və təşkilatlarda ictimai məsələlərin həllində işçilərə
metodiki yardım edir, sosioloji biliklərin təbliğini təşkil edir.
III. Hüquqlar
24. Sosioloqın aşağıdakı hüquqları vardır:
24.1. özünün əmək fəaliyyətinin təşkili və şərtləri üzrə rəhbərliyə təkliflər
vermək;
24.2. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
24.3. onun işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu konfranslarda və
müşavirələrdə iştirak etmək;
24.4. müvafiq ixtisas dərəcəsi almaq hüququ ilə müəyyən olunmuş qaydada
attestasiyadan keçmək;
24.5. öz ixtisasını artırmaq hüquqlarına malikdir.
25. Sosioloq Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun olaraq
bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
26. Sosioloq aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır:
26.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
26.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların tələblərinin vaxtında və müvafiq qaydada yerinə yetirilməsinə;
26.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
26.4. qüvvədə olan normativ hüquqi sənədlərdə nəzərdə tutulmuş xidməti
sənədlərin vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsinə;
26.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
26.6. müəssisənin fəaliyyətinə, işçilərinə və digər şəxslərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
Page 306
306
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə;
27. Sosioloq əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi aktların
pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq dərəcəsindən
asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb edilə bilər.
Page 307
307
Tərcüməçinin nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı tərcüməçinin vəzifə öhdəliklərini, hüquq və
məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Tərcüməçi vəzifəsinə “tərcüməçi” ixtisası üzrə ali peşə təhsili olan şəxs,
iş stajına tələb qoyulmadan, təyin edilir.
3. Tərcüməçi Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan qanunvericiliyinə
uyğun olaraq müəssisə rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və vəzifədən azad edilir.
4. Tərcüməçi bilavasitə öz struktur bölməsinin rəhbərinə, onun olmadığı
halda isə müəssisə rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Tərcüməçi aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını; yuxarı təşkilatların qərar,
sərəncam və əmrlərini;
5.2. xarici dili;
5.3. elmi-texniki tərcümənin metodikasını;
5.4. tərcümənin qüvvədə olan əlaqələndirmə sistemini;
5.5. müəssisə, idarə və təşkilatların fəaliyyətinin ixtisaslaşmasını;
5.6. tədqiqatların, hazırlanmış işlərin Azərbaycan və müvafiq xarici dildə
mövzular üzrə terminologiyasını;
5.7. lüğətlərin, terminlərin standartını;
5.8. elmi və ədəbi redaktənin əsaslarını;
5.9. əməyin mühafizəsi, təhlükəsizlik texnikası, istehsalat sanitariyası və
yanğından mühafizənin norma və qaydalarını bilməlidir.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Tərcüməçi elmi, texniki, ictimai-siyasi, iqtisadi və başqa xüsusi
ədəbiyyatları, patent yazılarını, normativ-texniki və mal müşayiət edici sənədləri,
xarici ölkələrin idarə və müəssisələri ilə olan yazışma materiallarını, eləcə də seminar,
iclas, yığıncaqların materiallarını tərcümə edir.
7. Tərcümələrin əslinin leksik, üslub və məna məzmununa dəqiq
uyğunluğunu, elmi və texniki termin və qanunlara münasib qoyulmuş tələblərə riayət
olunmasını təmin edərək, müəyyən olunmuş müddətdə şifahi və yazılı, tam və
qısaldılmış tərcümələr edir.
8. Tərcüməni redaktə edir.
9. Xarici ədəbiyyata annotasiya və referatlar və elmi texniki sənədlər
hazırlayır.
10. Xarici materiallar üzrə tematik xülasələrin tərtib olunmasında iştirak edir.
11. Terminlərin vahid şəklə salınması, elm, texnika və ya iqtisadiyyatın
müvafiq sahəsi üzrə tərcümənin məzmunu, anlayış və təriflərinin təkmilləşdirilməsi
işini, edilmiş tərcümələrin, annotasiya və referatların uçotunu və sistemləşdirilməsini
Page 308
308
aparır.
III. Hüquqlar
12. Tərcüməçi aşağıdakı hüquqları vardır:
12.1. özünün əmək fəaliyyətinin təşkili və şərtləri üzrə rəhbərliyə təkliflər
vermək;
12.2. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
12.3. onun işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu konfranslarda və
müşavirələrdə iştirak etmək;
12.4. müvafiq ixtisas dərəcəsi almaq hüququ ilə müəyyən olunmuş qaydada
attestasiyadan keçmək;
12.5. öz ixtisasını artırmaq hüquqlarına malikdir.
13. Tərcüməçi Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun olaraq
bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
14. Tərcüməçi aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır:
14.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
14.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların tələblərinin vaxtında və müvafiq qaydada yerinə yetirilməsinə;
14.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
14.4. qüvvədə olan normativ hüquqi sənədlərdə nəzərdə tutulmuş xidməti
sənədlərin vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsinə;
14.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
14.6. müəssisənin fəaliyyətinə, işçilərinə və digər şəxslərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə;
15. Tərcüməçi əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi aktların
pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq dərəcəsindən
asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb edilə bilər.
Page 309
309
Zooloqun nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
I . Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı zooloqun vəzifə öhdəliklərini, hüquq və məsuliyyətini
müəyyən edir.
2. Zooloq vəzifəsinə “biologiya” və ya “baytarlıq” ixtisası üzrə ali peşə
təhsili olan şəxs, iş stajına tələb qoyulmadan, təyin edilir.
3. Zooloq Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan qanunvericiliyinə
uyğun olaraq müəssisə rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və vəzifədən azad edilir.
4. Zooloq bilavasitə öz struktur bölməsinin (şöbə, bölmə, laboratoriya)
rəhbərinə, onun olmadığı halda isə müəssisə rəhbərinə və ya onun müavininə tabe
olur.
5. Zooloq aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını; Azərbaycan
Respublikasının səhiyyə qanunvericiliyinin əsaslarını;
5.2. səhiyyə müəssisələrinin fəaliyyətini və epidemiologiya xidmətini
tənzimləyən normativ hüquqi aktları;
5.3. epidemiologiyanın, infeksion və parazitar xəstəliklərin əsaslarını;
5.4. tibbi baxımdan maraq göstərilən vəhşi heyvanların təsnifatı və
ekologiyasını;
5.5. təbii mənbəli infeksiyaların daşıyıcı və yayıcılarının əsas növlərini;
5.6. əmək qanunvericiliyinin əsaslarını, daxili əmək intizamı qaydalarını,
əməyin mühafizəsi və yanğın təhlükəsizliyi üzrə qaydaları bilməlidir.
I. Vəzifə öhdəlikləri
6. Zooloq ərazinin epizootoloji və zooloji-parazitoloji müayinəsini təşkil
edir, profilaktik tədbirləri (deratizasiya, dezinseksiya) təşkil edir və keçirir.
7. Epidemioloji tövsiyələrin işlənib hazırlanması üçün epizootoloji prosesin
inkişaf dinamikasının təhlili məlumatlarını təqdim edir.
8. Təbii mənbəli xəstəliklərin əsas daşıyıcı və yayıcılarının növlərinin
ekspert müəyyənləşdirməsini aparır.
II. Hüquqlar
9. Zooloq aşağıdakı hüquqları vardır:
9.1. sanitariya-epidemioloji nəzarətin təkmilləşdirilməsi, ərazinin epizootoloji
və zooloji-parazitoloji müayinəsinin aparılması, profilaktik tədbirlərin (deratizasiya,
dezinseksiya) təşkili və keçirilməsi, özünün əmək fəaliyyətinin təşkili və şərtləri üzrə
rəhbərliyə təkliflər vermək;
9.2. öz səlahiyyətləri çərçivəsində orta və kiçik tibb heyətinin işinə nəzarət
etmək, sərəncamlar vermək və onların həvəsləndirilmə və tənbeh edilmə üzrə
rəhbərliyə təkliflər vermək;
Page 310
310
9.3. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
9.4. öz işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu elmi-praktik konfranslarda
və müşavirələrdə iştirak etmək;
9.5. müvafiq ixtisas dərəcəsi almaq hüququ ilə müəyyən olunmuş qaydada
attestasiyadan keçmək;
9.6. öz ixtisasını artırmaq hüquqlarına malikdir.
10. Zooloq Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun olaraq
bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
III. Məsuliyyət
11. Zooloq aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır:
11.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
11.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların tələblərinin vaxtında və müvafiq qaydada yerinə yetirilməsinə;
1.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
11.4. qüvvədə olan normativ hüquqi sənədlərdə nəzərdə tutulmuş tibbi və digər
xidməti sənədlərin vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsinə;
11.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
11.6. ona tabe işçilərin nizam-intizam qaydalarına və vəzifə öhdəliklərinin
yerinə yetirilməsinə;
11.7. müəssisənin fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə və müştərilərə təhlükə
yaradan təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının
aradan qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla,
operativ tədbirlər həyata keçirilməsinə;
12. Zooloq əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi aktların
pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq dərəcəsindən
asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb edilə bilər.
VI. BÖLMƏ: ORTA TİBB VƏZİFƏLƏRİ
Anestezistin nümunəvi vəzifə
Page 311
311
T Ə L İ M A T I
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı anestezistin vəzifə öhdəliklərini, hüquq və
məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Anestezist vəzifəsinə iş stajına tələb qoyulmadan, “feldşer” və ya “tibb
bacısı” ixtisası üzrə orta tibb təhsili olan şəxs təyin edilir.
3. Anestezist Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan qanunvericiliyinə
uyğun olaraq tibb müəssisəsininrəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və vəzifədən azad
edilir.
4. Anestezist bilavasitə öz struktur bölməsinin rəhbərinə, tibb müəssisənin
rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Anestezist aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını; Azərbaycan
Respublikasının səhiyyə qanunvericiliyinin əsaslarını;
5.2. səhiyyə müəssisələrinin fəaliyyətini tənzimləyən normativ hüquqi aktları;
5.3. tibb bacısı işinin nəzəri əsaslarını;
5.4. ümumi və yerli anesteziyanın müasir metodlarını;
5.5. anesteziya və intensiv terapiya aparılmasında istifadə edilən vasitələrin
klinik və farmakoloji dəlilərinin əsaslarını;
5.6. əməliyyatdan əvvəl tədqiqatların, əməliyyata hazırlığın metodlarını;
reanimatologiyanın nəzəri əsaslarını;
5.7. müxtəlif xəstəliklər və kritik vəziyyətlərdə intensiv terapiya və
reanimasiyanın müasir metodlarını;
5.8. reabilitasiyanın növ, forma və metodlarını;
5.9. infeksiyaya nəzarət, tibb müəssisəsinin pasiyentləri və tibb heyətinin
infeksiya təhlükəsizliyi sistemini;
5.10. aseptika və antiseptika qaydalarını;
5.11. müalicə-profilaktika müəssisələrində tullantıların toplanılması,
saxlanılması və məhv edilməsi qaydalarını;
5.12. tibb müəssisəsininsanitariya-epidemioloji profilli müəssisələrlə qarşılıq
əlaqələri sistemini;
5.13. fəlakətlərdə tibbi xidmətin əsaslarını;
5.14. struktur bölməsinin tibbi qeydiyyat-hesabat sənədlərinin aparılması
qaydalarını;
5.15. tibbi sənədlərin əsas növlərini;
5.16. tibbi etikanı, peşəkar ünsiyyət psixologiyasını;
5.17. əmək qanunvericiliyinin əsaslarını, daxili əmək intizamı qaydalarını,
əməyin mühafizəsi və yanğın təhlükəsizliyi üzrə qaydaları bilməlidir.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Anestezist cərrahi əməliyyatlarda iştirak edir.
Page 312
312
7. Xəstələrin əməliyyata ümumi və narkozdan əvvəl hazırlığında iştirak edir,
xəstələri əməliyyatdan sonrakı ilkin mərhələdə müşahidə edir, əməliyyatın gedişində
və sonra fəsadların profilaktikasında iştirak edir.
8. Narkoz-tənəffüs və diaqnostik-nəzarət aparatlarının, iş yerinin işə
hazırlanmasını, aparatların sazlığına, istismarının düzgünlüyünə nəzarəti həyata
keçirir.
9. Anestiziya, intensiv terapiya və reanimasiya zamanı xəstənin vəziyyətinə,
eləcə də narkozdan əvvəl hazırlıq, narkoz və narkozdan sonrakı dövrdə dərman
vasitələrinin saxlanılması, istifadəsinin qeydiyyatı və dozasına nəzarəti həyata keçirir.
10. Əməliyyatdan sonra xəstələrə tibb bacısı qulluğunu təşkil edir və aparır.
11. Pasiyentlərin və tibb heyətinin infeksiya təhlükəsizliyini, infeksiyaya
nəzarəti, aseptika və antiseptikanın tələblərini təmin edir.
12. İstismardan sonra narkoz-tənəffüs və diaqnostik-nəzarət aparatlarını emal
edir.
13. Təxirəsalınmaz hallarda həkiməqədər tibbi yardım göstərir.
14. Tibbi tullantıların toplanılması və istifadəsini həyata keçirir.
15. Binada sanitariya-gigiyenik rejimə, alət və materialların sterilizasiya
şərtlərinə, inyeksiyadan sonrakı fəsadların, hepatitin, İİV infeksiyasının qarşısının
alınmasına riayət edilməsi üzrə tədbirləri həyata keçirir.
16. qanunvericiliklə müəyyən edilmiş müddətdə işlədiyi sahə üzrə
təkmilləşdirmə kurslarında iştirak edir.
17. müəyyən olunmuş qaydada sertifikasiyadan keçir.
III. Hüquqlar
18. Anestezistin aşağıdakı hüquqları vardır:
18.1. özünün əmək fəaliyyətinin təşkilinin və şərtlərinin yaxşılaşdırılması üzrə
rəhbərliyə təkliflər vermək;
18.2. öz səlahiyyətləri çərçivəsində orta və kiçik tibb heyətinin işinə nəzarət
etmək, göstərişlər vermək və onlardan dəqiq icra tələb etmək, həvəsləndirilmə və
tənbeh edilmə üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
18.3. vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını və
normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
18.4. onun işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu elmi-praktik
konfranslarda və müşavirələrdə iştirak etmək;
18.7. müəyyən olunmuş qaydada ixtisas dərəcəsi almaq.
19. Anestezist Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun olaraq
bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
20. Anestezist aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır:
20.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin həyata keçirilməsinə;
Page 313
313
20.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların tələblərinin vaxtında və peşəkar səviyyədə yerinə yetirilməsinə;
20.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
20.4. qüvvədə olan normativ hüquqi sənədlərdə nəzərdə tutulmuş tibbi və digər
xidməti sənədlərin vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsinə;
20.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
20.6. tibb müəssisəsinin fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə;
21. Anestezist əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi aktların
pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq dərəcəsindən
asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb edilə bilər.
Baş feldşerin nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
I. Ümumi müddəalar
Page 314
314
1. Bu vəzifə təlimatı baş feldşerin vəzifə öhdəliklərini, hüquq və
məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Baş feldşer vəzifəsinə “feldşer” ixtisası üzrə orta tibb təhsili və peşə
fəaliyyəti üzrə vəzifələrdə ən azı 5 il iş stajı olan şəxs təyin edilir.
3. Baş feldşer Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan qanunvericiliyinə
uyğun olaraq tibb təşkilatının rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və vəzifədən azad
edilir.
4. Baş feldşer bilavasitə öz struktur bölməsinin rəhbərinə olmaqla, müəssisə
rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Baş feldşer aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını; Azərbaycan
Respublikasının səhiyyə qanunvericiliyinin əsaslarını;
5.2. səhiyyə müəssisələrinin fəaliyyətini tənzimləyən normativ hüquqi aktları;
5.3. iş cədvəllərinin tərtib edilməsi və orta və kiçik tibb heyətinin
yerləşdirilməsi qaydasını;
5.4. gigiyenanın və səhiyyənin təşkilinin nəzəri əsaslarını;
5.5. sosial və tibbi reabilitasiyanın təşkilini;
5.6. sanitariya-epidemioloji xidmətin nəzəri və təşkilati əsaslarını;
5.7. əhalinin sanitar maarifləndirilməsi, gigiyenik tərbiyəsi və sağlam həyat
tərzinin təbliğinin təşkilini;
5.8. peşəkar ünsiyyət psixologiyasını;
5.9. tibbi alət və avadanlıqların istismarı qaydalarını;
5.10. tibb təşkilatının tullantılarının toplanılması, saxlanılması və məhv
edilməsi qaydalarını;
5.11. tibbi sənədlərin əsas növlərini;
5.12. iqtisadiyyatın, əməyin təşkilinin və idarəetmənin əsaslarını;
5.13. əmək qanunvericiliyinin əsaslarını, əməyin mühafizəsi və yanğın
təhlükəsizliyi üzrə qaydaları bilməlidir.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Baş feldşer orta və kiçik tibb heyətinin səmərəli işinin təşkilini, onların
ixtisaslarının artırılmasını təmin edir.
7. Orta tibb heyətinin fəaliyyətinin yeni təşkilati formalarının və ehtiyatların
qorunması texnologiyalarının təcrübədə tətbiqinə kömək edir.
8. Sarğı materiallarının, dərmanların, o cümlədən zəhərli maddələrin və
narkotik dərman vasitələrinin vaxtında yazılması, paylanması və saxlanılmasını həyata
keçirir, onların sərfinin uçotunu aparır.
9. Orta və kiçik tibb heyətinin pasiyentlərin qəbulu və evə yazılması üzrə
işinə; tibb təşkilatının bölmələri daxilində, o cümlədən təcili tibb yardım çağırışı
zamanı pasiyentlərin daşınmasının təşkilinə; orta tibb heyəti tərəfindən xəstələr,
hamilələr, zahılar və yeni doğulmuş uşaqlara ixtisaslı qulluq üzrə həkim təyinatının
yerinə yetirilməsinə; tibb təşkilatının işinin müalicə-qoruyucu, sanitar-gigiyenik,
sanitariya-epidemioloji rejiminə nəzarət edir.
10. Zəruri uçot-hesabat sənədləşdirməsini aparır.
Page 315
315
11. Qanunvericiliklə müəyyən edilmiş müddətdə işlədiyi sahə üzrə
təkmilləşdirmə kurslarında iştirak edir.
12. Müəyyən olunmuş qaydada sertifikasiyadan keçir.
III. Hüquqlar
13. Baş feldşerin aşağıdakı hüquqları vardır:
13.1. özünün əmək fəaliyyətinin təşkilinin və şərtlərinin yaxşılaşdırılması üzrə
rəhbərliyə təkliflər vermək;
13.2. öz səlahiyyətləri çərçivəsində orta və kiçik tibb heyətinin işinə nəzarət
etmək, göstərişlər vermək və onlardan dəqiq icra tələb etmək, onların
həvəsləndirilməsi və tənbeh edilməsi üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
13.3. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
13.4. onun işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu elmi-praktik
konfranslarda və müşavirələrdə iştirak etmək;
13.5. müəyyən olunmuş qaydada ixtisas dərəcəsi almaq.
14. Baş feldşer Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun olaraq
bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
15. Baş feldşer aşağıdakılara məsuliyyət daşıyır:
15.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin həyata keçirilməsinə;
15.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların tələblərinin vaxtında və müvafiq qaydada yerinə yetirilməsinə;
15.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
15.4. qüvvədə olan normativ hüquqi sənədlərdə nəzərdə tutulmuş tibbi və digər
xidməti sənədlərin vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsinə;
15.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
15.6. ona tabe olan işçilərin nizam-intizam qaydalarına və vəzifə öhdəliklərinin
yerinə yetirilməsinə;
15.7. tibb təşkilatının fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə və müştərilərə
təhlükə yaradan təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının
pozulmasının aradan qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da
daxil olmaqla, operativ tədbirlər həyata keçirilməsinə;
16. Baş feldşer əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi aktların
pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq dərəcəsindən
asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb edilə bilər.
Page 316
316
Baş tibb bacısının nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı baş tibb bacısının vəzifə öhdəliklərini, hüquq və
məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Baş tibb bacısı vəzifəsinə “feldşer” və ya “tibb bacısı” ixtisası üzrə orta
tibb təhsili və peşə fəaliyyəti üzrə vəzifələrdə ən azı 5 il iş stajı olan şəxs təyin edilir.
Page 317
317
3. Baş tibb bacısı Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan
qanunvericiliyinə uyğun olaraq tibb təşkilatının rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və
vəzifədən azad edilir.
4. Baş tibb bacısı bilavasitə öz struktur bölməsinin rəhbərinə olmaqla,
müəssisə rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Baş tibb bacısı aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını; Azərbaycan
Respublikasının səhiyyə qanunvericiliyinin əsaslarını;
5.2. səhiyyə müəssisələrinin fəaliyyətini tənzimləyən normativ hüquqi aktları;
5.3. iş cədvəllərinin tərtib edilməsi və orta və kiçik tibb heyətinin
yerləşdirilməsi qaydasını;
5.4. gigiyenanın və səhiyyənin təşkilinin nəzəri əsaslarını;
5.5. sosial və tibbi reabilitasiyanın təşkilini;
5.6. sanitariya-epidemioloji xidmətin nəzəri və təşkilati əsaslarını;
5.7. əhalinin sanitar maarifləndirilməsi, gigiyenik tərbiyəsi və sağlam həyat
tərzinin təbliğinin təşkilini;
5.8. peşəkar ünsiyyət psixologiyasını;
5.9. tibbi alət və avadanlıqların istismarı qaydalarını;
5.10. tibb təşkilatının tullantılarının toplanılması, saxlanılması və məhv
edilməsi qaydalarını;
5.11. tibbi sənədlərin əsas növlərini;
5.12. iqtisadiyyatın, əməyin təşkilinin və idarəetmənin əsaslarını;
5.13. əmək qanunvericiliyinin əsaslarını, əməyin mühafizəsi və yanğın
təhlükəsizliyi üzrə qaydaları bilməlidir.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Baş tibb bacısı orta və kiçik tibb heyətinin səmərəli işinin təşkilini,
onların ixtisaslarının artırılmasını təmin edir.
7. Orta tibb heyətinin fəaliyyətinin yeni təşkilati formalarının və ehtiyatların
qorunması texnologiyalarının təcrübədə tətbiqinə kömək edir.
8. Sarğı materiallarının, dərmanların, o cümlədən zəhərli maddələrin və
narkotik dərman vasitələrinin vaxtında yazılması, paylanması və saxlanılmasını həyata
keçirir, onların sərfinin uçotunu aparır.
9. Orta və kiçik tibb heyətinin pasiyentlərin qəbulu və evə yazılması üzrə
işinə; tibb təşkilatının bölmələri daxilində, o cümlədən təcili tibb yardım çağırışı
zamanı pasiyentlərin daşınmasının təşkilinə; orta tibb heyəti tərəfindən xəstələr,
hamilələr, zahılar və yeni doğulmuş uşaqlara ixtisaslı qulluq üzrə həkim təyinatının
yerinə yetirilməsinə; tibb təşkilatının işinin müalicə-qoruyucu, sanitar-gigiyenik,
sanitariya-epidemioloji rejiminə nəzarət edir.
10. Zəruri uçot-hesabat sənədləşdirməsini aparır.
11. Qanunvericiliklə müəyyən edilmiş müddətdə işlədiyi sahə üzrə
təkmilləşdirmə kurslarında iştirak edir.
12. Müəyyən olunmuş qaydada sertifikasiyadan keçir.
Page 318
318
III. Hüquqlar
13. Baş tibb bacısınin aşağıdakı hüquqları vardır:
13.1. özünün əmək fəaliyyətinin təşkilinin və şərtlərinin yaxşılaşdırılması üzrə
rəhbərliyə təkliflər vermək;
13.2. öz səlahiyyətləri çərçivəsində orta və kiçik tibb heyətinin işinə nəzarət
etmək, göstərişlər vermək və onlardan dəqiq icra tələb etmək, onların
həvəsləndirilməsi və tənbeh edilməsi üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
13.3. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
13.4. onun işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu elmi-praktik
konfranslarda və müşavirələrdə iştirak etmək;
13.5. müəyyən olunmuş qaydada ixtisas dərəcəsi almaq.
14. Baş tibb bacısı Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun
olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
15. Baş tibb bacısı aşağıdakılara məsuliyyət daşıyır:
15.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin həyata keçirilməsinə;
15.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların tələblərinin vaxtında və müvafiq qaydada yerinə yetirilməsinə;
15.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
15.4. qüvvədə olan normativ hüquqi sənədlərdə nəzərdə tutulmuş tibbi və digər
xidməti sənədlərin vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsinə;
15.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
15.6. ona tabe olan işçilərin nizam-intizam qaydalarına və vəzifə öhdəliklərinin
yerinə yetirilməsinə;
15.7. tibb təşkilatının fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə və müştərilərə
təhlükə yaradan təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının
pozulmasının aradan qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da
daxil olmaqla, operativ tədbirlər həyata keçirilməsinə;
16. Baş tibb bacısı əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi
aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq
dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb
edilə bilər.
Page 319
319
Baş mamanın nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı baş mamanın vəzifə öhdəliklərini, hüquq və
məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Baş mama vəzifəsinə “mama” ixtisası üzrə orta tibb təhsili və peşə
fəaliyyəti üzrə vəzifələrdə ən azı 5 il iş stajı olan şəxs təyin edilir.
3. Baş mama Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan qanunvericiliyinə
uyğun olaraq səhiyyə müəssisəsinin rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin olunur və
vəzifədən azad edilir.
Page 320
320
4. Baş mama bilavasitə öz struktur bölməsinin rəhbərinə, tibb müəssisəsinin
rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Baş mama aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını, Azərbaycan
Respublikasının səhiyyə qanunvericiliyinin əsaslarını;
5.2. tibb müəssisələrinin fəaliyyətini tənzimləyən normativ hüquqi aktları;
5.3. orta və kiçik tibb heyətinin iş cədvəllərinin tərtib edilməsi;
5.4. gigiyenanın təşkilinin nəzəri əsaslarını;
5.5. tibbi reabilitasiyanın təşkilini;
5.6. sanitariya-epidemioloji xidmətin nəzəri və təşkilati əsaslarını;
5.7. əhalinin sanitar maarifləndirilməsi, gigiyenik tərbiyəsi və sağlam həyat
tərzinin təbliğinin təşkilini;
5.8. peşəkar ünsiyyət psixologiyasını;
5.9. tibbi alət və avadanlıqların istismarı qaydalarını;
5.10. tibb təşkilatının tullantılarının toplanılması, saxlanılması və məhv
edilməsi qaydalarını;
5.11. tibbi sənədlərin əsas növlərini;
5.12. əməyin təşkilinin və idarəetmənin əsaslarını;
5.13. əmək qanunvericiliyinin əsaslarını, əməyin mühafizəsi və yanğın
təhlükəsizliyi üzrə qaydaları.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Baş mama orta və kiçik tibb heyətinin səmərəli işini təşkil edir.
7. Sarğı materiallarının, dərmanların, o cümlədən zəhərli maddələrin və
narkotik dərman vasitələrinin paylanması və saxlanılmasını həyata keçirir, onların
istifadəsinin uçotunu aparır.
8. Pasiyentlərin qəbulu və evə yazılması üzrə orta və kiçik tibb heyətinin
işinə, müəssisənin şöbələri daxilində, o cümlədən təcili tibb yardım çağırışı zamanı
pasiyentlərin daşınmasının təşkilinə, orta tibb heyəti tərəfindən xəstələr, hamilələr,
zahılar və yeni doğulmuş uşaqlara ixtisaslı qulluq üzrə həkim təyinatının yerinə
yetirilməsinə, sanitar-gigiyenik, sanitariya-epidemioloji rejiminə nəzarət edir.
9. Zəruri uçot-hesabat sənədləşdirməsini aparır.
10. Qanunvericiliklə müəyyən edilmiş müddətdə işlədiyi sahə üzrə
təkmilləşdirmə kurslarında iştirak edir.
11. Müəyyən olunmuş qaydada sertifikasiyadan keçir.
III. Hüquqlar
12. Baş mamanın aşağıdakı hüquqları vardır:
12.1. öz səlahiyyətləri çərçivəsində orta və kiçik tibb heyətinin işinə nəzarət
etmək, göstərişlər vermək və onlardan dəqiq icra tələb etmək, onların
həvəsləndirilməsi və tənbeh edilməsi üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
12.2. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
Page 321
321
12.3. onun işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu konfranslarda və
müşavirələrdə iştirak etmək;
12.4. müəyyən olunmuş qaydada ixtisas dərəcəsi almaq.
13. Baş mama Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun olaraq
bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
14. Baş mama aşağıdakılara məsuliyyət daşıyır:
14.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin həyata keçirilməsinə;
14.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların tələblərinin müvafiq qaydada yerinə yetirilməsinə;
14.3. daxili nizam-intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
14.4. qüvvədə olan normativ hüquqi sənədlərdə nəzərdə tutulmuş tibbi və digər
xidməti sənədlərin vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsinə;
14.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər məlumatların müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
14.6. ona tabe olan işçilərin nizam-intizam qaydalarına riayət etməsinə və
vəzifə öhdəliklərinin yerinə yetirilməsinə;
14.7. tibb müəssisəsinin fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə və müştərilərə
təhlükə yaradan təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının
pozulmasının aradan qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da
daxil olmaqla, operativ tədbirlər həyata keçirilməsinə.
15. Baş mama əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi aktların
pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq dərəcəsindən
asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb edilə bilər.
Baş diş texnikin nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı baş diş texnikin vəzifə öhdəliklərini, hüquq və
məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Baş diş texniki vəzifəsinə “diş texniki” ixtisası üzrə orta tibb təhsili və
peşə fəaliyyəti üzrə vəzifələrdə ən azı 5 il iş stajı olan şəxs təyin edilir.
3. Baş diş texniki Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan
qanunvericiliyinə uyğun olaraq tibb təşkilatının rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və
vəzifədən azad edilir.
Page 322
322
4. Baş diş texniki bilavasitə öz struktur bölməsinin rəhbərinə olmaqla,
müəssisə rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Baş diş texniki aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını; Azərbaycan
Respublikasının səhiyyə qanunvericiliyinin əsaslarını;
5.2. səhiyyə müəssisələrinin fəaliyyətini tənzimləyən normativ hüquqi aktları;
5.3. iş cədvəllərinin tərtib edilməsi və orta və kiçik tibb heyətinin
yerləşdirilməsi qaydasını;
5.4. gigiyenanın və səhiyyənin təşkilinin nəzəri əsaslarını;
5.5. sosial və tibbi reabilitasiyanın təşkilini;
5.6. sanitariya-epidemioloji xidmətin nəzəri və təşkilati əsaslarını;
5.7. əhalinin sanitar maarifləndirilməsi, gigiyenik tərbiyəsi və sağlam həyat
tərzinin təbliğinin təşkilini;
5.8. peşəkar ünsiyyət psixologiyasını;
5.9. tibbi alət və avadanlıqların istismarı qaydalarını;
5.10. tibb təşkilatının tullantılarının toplanılması, saxlanılması və məhv
edilməsi qaydalarını;
5.11. tibbi sənədlərin əsas növlərini;
5.12. iqtisadiyyatın, əməyin təşkilinin və idarəetmənin əsaslarını;
5.13. əmək qanunvericiliyinin əsaslarını, əməyin mühafizəsi və yanğın
təhlükəsizliyi üzrə qaydaları bilməlidir.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Baş diş texniki orta və kiçik tibb heyətinin səmərəli işinin təşkilini,
onların ixtisaslarının artırılmasını təmin edir.
7. Orta tibb heyətinin fəaliyyətinin yeni təşkilati formalarının və ehtiyatların
qorunması texnologiyalarının təcrübədə tətbiqinə kömək edir.
8. İstifadə olunan materiallarının vaxtında yazılması, paylanması və
saxlanılmasını həyata keçirir, onların sərfinin uçotunu aparır.
9. Zəruri uçot-hesabat sənədləşdirməsini aparır.
10. Qanunvericiliklə müəyyən edilmiş müddətdə işlədiyi sahə üzrə
təkmilləşdirmə kurslarında iştirak edir.
11. Müəyyən olunmuş qaydada sertifikasiyadan keçir.
III. Hüquqlar
12. Baş diş texnikinın aşağıdakı hüquqları vardır:
12.1. özünün əmək fəaliyyətinin təşkilinin və şərtlərinin yaxşılaşdırılması üzrə
rəhbərliyə təkliflər vermək;
12.2. öz səlahiyyətləri çərçivəsində orta və kiçik tibb heyətinin işinə nəzarət
etmək, göstərişlər vermək və onlardan dəqiq icra tələb etmək, onların
həvəsləndirilməsi və tənbeh edilməsi üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
12.3. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
Page 323
323
12.4. onun işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu elmi-praktik
konfranslarda və müşavirələrdə iştirak etmək;
12.5. müəyyən olunmuş qaydada ixtisas dərəcəsi almaq.
13. Baş diş texniki Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun
olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
14. Baş diş texniki aşağıdakılara məsuliyyət daşıyır:
14.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin həyata keçirilməsinə;
14.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların tələblərinin vaxtında və müvafiq qaydada yerinə yetirilməsinə;
14.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
14.4. qüvvədə olan normativ hüquqi sənədlərdə nəzərdə tutulmuş tibbi və digər
xidməti sənədlərin vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsinə;
14.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
14.6. ona tabe işçilərin nizam-intizam qaydalarına və vəzifə öhdəliklərinin
yerinə yetirilməsinə;
14.7. tibb təşkilatının fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə və müştərilərə
təhlükə yaradan təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının
pozulmasının aradan qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da
daxil olmaqla, operativ tədbirlər həyata keçirilməsinə;
15. Baş diş texniki əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi
aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq
dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb
edilə bilər.
Diş texnikin nümunəvi vəzifə
T Ə L İ M A T I
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı diş texnikinin vəzifə öhdəliklərini, hüquq və
məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Diş texniki vəzifəsinə, iş stajına tələb qoyulmadan, “diş texniki” ixtisası
üzrə orta tibb təhsili olan şəxs təyin edilir.
3. Diş texniki Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan qanunvericiliyinə
uyğun olaraq müəssisə rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və vəzifədən azad edilir.
4. Diş texniki bilavasitə öz struktur bölməsinin rəhbərinə olmaqla, müəssisə
rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Diş texniki aşağıdakıları bilməlidir:
Page 324
324
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını; Azərbaycan
Respublikasının səhiyyə qanunvericiliyinin əsaslarını;
5.2. səhiyyə müəssisələrinin fəaliyyətini tənzimləyən normativ hüquqi aktları;
5.3. tibbi stomatoloji yardımın əsaslarını;
5.4. diş texniki laboratoriyasının fəaliyyətinin təşkilini;
5.5. diş protezi texnikasında istifadə edilən əsas materialların
xarakteristikasını;
5.6. diş üz-çənə protezlərinin hazırlanmasının və ortopedik aparatların
texnologiyasını;
5.7. diş protezi texnikasında farfor və metal-keramikanın istifadə qaydalarını;
5.8. tibbi sığortanın və könüllü tibbi sığortanın işləməsinin əsaslarını;
5.9. epidemiologiyanın əsaslarını; fəlakətlərdə tibbi xidmətin əsaslarını;
5.10. əmək qanunvericiliyinin əsaslarını, daxili əmək intizamı qaydalarını,
əməyin mühafizəsi və yanğın təhlükəsizliyi üzrə qaydaları bilməlidir.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Diş texniki metal-keramika, ştiftli dişlərin sadə konstruksiyaları, körpü
növlü protezlərin müxtəlif konstruksiyaları, çıxarılıb taxılan plastik protezlər,
ortodontik və üz-çənə konstruksiyaları daxil olmaqla süni diş taclarının müxtəlif
növlərini hazırlayır.
7. Stomatoloji avadanlığın hazırlanmasını və diş texniki laboratoriyasının iş
üçün təchiz edilməsini, onların sazlığına, istismarının düzgünlüyünə nəzarəti həyata
keçirir.
8. Təxirəsalınmaz hallarda həkiməqədər tibbi yardımı göstərir.
9. Qanunvericiliklə müəyyən edilmiş müddətdə işlədiyi sahə üzrə
təkmilləşdirmə kurslarında iştirak edir.
10. Müəyyən olunmuş qaydada sertifikasiyadan keçir.
III. Hüquqlar
11. Diş texnikin aşağıdakı hüquqları vardır:
11.1. özünün əmək fəaliyyətinin təşkilinin təkmilləşdirilməsi və şərtlərinin
yaxşılaşdırılması üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
11.2. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
11.3. onun işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu elmi-praktik
konfranslarda və müşavirələrdə iştirak etmək;
11.6. müəyyən olunmuş qaydada ixtisas dərəcəsi almaq.
12. Diş texniki Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun olaraq
bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
13. Diş texniki aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır::
Page 325
325
13.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
13.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların tələblərinin vaxtında və peşəkar səviyyədə yerinə yetirilməsinə;
13.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
13.4. qüvvədə olan normativ hüquqi sənədlərdə nəzərdə tutulmuş tibbi və digər
xidməti sənədlərin vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsinə;
13.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
13.6. tibb müəssisəsinin fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə;
14. Diş texniki əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi aktların
pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq dərəcəsindən
asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb edilə bilər.
Entomoloqun köməkçisinin nümunəvi vəzifə
T Ə L İ M A T I
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı entomoloqun köməkçisinin vəzifə öhdəliklərini, hüquq
və məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Entomoloqun köməkçisi vəzifəsinə, iş stajına tələb qoyulmadan, “sanitar-
feldşer” ixtisası üzrə orta tibb təhsili olan şəxs təyin edilir.
3. Entomoloqun köməkçisi Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan
qanunvericiliyinə uyğun olaraq müəssisə rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və
vəzifədən azad edilir.
4. Entomoloqun köməkçisi bilavasitə həkim-entomoloqa olmaqla, müəssisə
rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Entomoloqun köməkçisi aşağıdakıları bilməlidir:
Page 326
326
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını; Azərbaycan
Respublikasının səhiyyə qanunvericiliyinin əsaslarını;
5.2. səhiyyə müəssisələrinin fəaliyyətini tənzimləyən normativ hüquqi aktları;
5.3. səhiyyə müəssisələrinin fəaliyyətini və epidemiologiya xidmətini
tənzimləyən normativ hüquqi aktları;
5.4. sanitariya qaydalarına, normalarına və gigiyenik normativlərə riayət
olunmasına nəzarət metodlarını;
5.5. sanitariya-epidemioloji müəssisələrin və onların bölmələrinin fəaliyyətini
tənzimləyən əsas təşkilati-sərəncamçı sənədləri;
5.6. fəlakətlərdə tibbi xidmətin əsaslarını;
5.7. əmək qanunvericiliyinin əsaslarını, daxili əmək intizamı qaydalarını,
əməyin mühafizəsi və yanğın təhlükəsizliyi üzrə qaydaları bilməlidir.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Entomoloqun köməkçisi xidmət göstərilən ərazidə parazit və transmissiya
xəstəliklərini yayanlarla, həşərat və milçəklərlə mübarizə üzrə tədbirlər çərçivəsində
məqsədli proqramların işlənib hazırlanmasında iştirak edir.
7. Transmissiya və parazit infeksiyalarının (malyariya, tülyaremiya,
borrelioz, rikketsioz, gənə ensefaliti və s.) mənbələrinin aşkarlanması, müayinə və
ləğv edilməsində iştirak edir.
8. Nohurların– qansoran ağcaqanadların törəmə yerlərinin
pasportlaşdırılmasını aparır.
9. Qansoran ağcaqanadların, böyənək və gənələrin xəstəlik törədici
mikrobları ilə insanın xəstəliyə tutulmasının tədqiqatı üçün onların toplanmasını
həyata keçirir.
10. Buğumayaqlılar – insanın transmissiya xəstəliklərinin mikrob daşıyıcıları
ilə mübarizə üzrə tədbirlərin təşkilində iştirak edir.
11. Başqa mütəxəssisləri cəlb etməklə milçəklərlə mübarizə üzrə tədbirlərin
aparılmasına metodik rəhbərliyi və nəzarəti; həşəratlara və gənələrə qarşı tibbi
əhəmiyyətli qırıcı tədbirlərin aparılmasının keyfiyyətinə nəzarəti; insektisidlər və
gənələrin qırılması üçün istifadə olunan kimyəvi maddələrə tələbatın
planlaşdırılmasına, onların düzgün saxlanılmasına nəzarəti həyata keçirir.
12. Qansoranların törəmə yerlərinin əmələ gəlməsinə yol verilməməsi
məqsədi ilə su anbarlarının, suvarma kanallarının tikintisi və istismarına, su ilə təmin
etmə sistemlərinə, atılmış belə sistemlərə və çəltikçilik sahələrinə, heyvandarlıq
komplekslərinin saxlanmasına nəzarət edilməsinə, eləcə də milçək və ağcaqanadların
kütləvi törəməsinin qarşısının alınması məqsədi ilə yeyinti sənayesi müəssisələrinə,
zibilliklərə dövlət sanitariya-epidemioloji nəzarətində iştirak edir.
13. Materialların təhlilini və görülmüş işlər barədə hesabatın tərtibini həyata
keçirir.
14. Öz səlahiyyətləri çərçivəsində əhali arasında sanitar-maarifləndirmə işini
aparır.
15. Təxirəsalınmaz hallarda həkiməqədər tibbi yardımı göstərir.
Page 327
327
16. Qanunvericiliklə müəyyən edilmiş müddətdə işlədiyi sahə üzrə
təkmilləşdirmə kurslarında iştirak edir.
17. Müəyyən olunmuş qaydada sertifikasiyadan keçir.
III.Hüquqlar
18. Entomoloqun köməkçisinin aşağıdakı hüquqları vardır:
18.1. özünün əmək fəaliyyətinin təşkilinin və şərtlərinin yaxşılaşdırılması üzrə
rəhbərliyə təkliflər vermək;
18.2. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
18.3. onun işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu elmi-praktik
konfranslarda və müşavirələrdə iştirak etmək;
18.4. qanunvericiliklə müəyyən edilmiş müddətdə işlədiyi sahə üzrə
təkmilləşdirmə kurslarında iştirak etmək;
18.5. müəyyən olunmuş qaydada sertifikasiyadan keçmək;
18.6. müəyyən olunmuş qaydada ixtisas dərəcəsi almaq.
19. Entomoloqun köməkçisi Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə
uyğun olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV.Məsuliyyət
20. Entomoloqun köməkçisi aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır:
20.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
20.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların tələblərinin vaxtında və peşəkar səviyyədə yerinə yetirilməsinə;
20.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
20.4. qüvvədə olan normativ hüquqi sənədlərdə nəzərdə tutulmuş tibbi və digər
xidməti sənədlərin vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsinə;
20.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
20.6. tibb müəssisəsinin fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə;
21. Entomoloqun köməkçisi əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-
hüquqi aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq
dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb
edilə bilər.
Page 328
328
Əməliyyat otağının tibb bacısının nümunəvi vəzifə
T Ə L İ M A T I
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı əməliyyat otağı tibb bacısının vəzifə öhdəliklərini,
hüquq və məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Əməliyyat otağı tibb bacısı vəzifəsinə, iş stajına tələb qoyulmadan, tələb
vəzifəsinə “feldşer” və ya “tibb bacısı” ixtisası üzrə orta tibb təhsili olan şəxs təyin
edilir.
3. Əməliyyat otağı tibb bacısı Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan
qanunvericiliyinə uyğun olaraq tibb müəssisəsinin rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin
və vəzifədən azad edilir.
4. Əməliyyat otağı tibb bacısı bilavasitə öz struktur bölməsinin rəhbərinə
olmaqla, müəssisə rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Əməliyyat otağı tibb bacısı aşağıdakıları bilməlidir:
Page 329
329
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını; Azərbaycan
Respublikasının səhiyyə qanunvericiliyinin əsaslarını;
5.2. səhiyyə müəssisələrinin fəaliyyətini tənzimləyən normativ hüquqi aktları;
5.3. tibb bacısı işinin nəzəri əsaslarını;
5.4. cərrahi yardımın, əhaliyə təcili və təxirəsalınmaz yardımın təşkilini;
5.5. dərman vasitələrinin, o cümlədən narkotik preparatlar, ciddi hesabatlı
preparatlar, sarğı və tikiş materialları, paltarlar, ağlar və cərrahi əlcəklərin əldə
edilməsi, qeydiyyatı, saxlanılması, istifadəsi qaydalarını;
5.6. infeksiyaya nəzarət, pasiyent və tibb heyətinin infeksiya təhlükəsizliyi
sistemini;
5.7. aseptika və antiseptika qaydalarını; reabilitasiyanın növ, forma və
metodlarını;
5.8. cərrahi xəstəlikli və travmalı pasiyentlərin reabilitasiyası üzrə tədbirlərin
təşkili və aparılmasını;
5.9. əməliyyatdan əvvəl tibb bacısı qulluğunun əsaslarını;
5.10. müasir dezinfeksiya və sterilizasiya metodlarını;
5.11. transfuziologiyanın əsaslarını;
5.12. qanaxmanın növlərini və onların dayandırılması üsullarını;
5.13. ümumu və yerli anesteziya qaydalarını;
5.14. tibb müəssisəsinin tullantılarının toplanılması, saxlanılması və məhv
edilməsi qaydalarını;
5.15. fəlakətlərdə tibbi xidmətin, hərbi-səhra cərrahiyyəsinin əsaslarını;
5.16. struktur bölməsinin tibbi qeydiyyat-hesabat sənədlərinin aparılması
qaydalarını;
5.17. tibbi etikanı, tibbi sənədlərin əsas növlərini, peşəkar ünsiyyət
psixologiyasını;
5.18. əmək qanunvericiliyinin əsaslarını, daxili əmək intizamı qaydalarını,
əməyin mühafizəsi və yanğın təhlükəsizliyi üzrə qaydaları bilməlidir.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Əməliyyat otağı tibb bacısı əməliyyat aparılması üçün əməliyyat otağının,
cərrahiyyə briqadasının iştirakçılarının, cərrahiyyə alətlərinin, ağların, tikiş və sarğı
materiallarının, aparatların hazırlanmasını həyata keçirir.
7. Pasiyentin vaxtında gətirilməsinə, eləcə də cərrahiyyə briqadasının
cərrahiyyə blokunda müvafiq sterilizasiyalı zona ilə hərəkəti yollarına nəzarət edir.
8. Pasiyentin və tibb heyətinin infeksiya təhlükəsizliyini təmin edir, eləcə də
əməliyyat otağında olan bütün heyətin aseptika və antiseptika qaydalarına riayət
etməsini təmin edir.
9. Pasiyenti əməliyyata hazırlayır, əməliyyat stolunda zəruri cərrahiyyə
vəziyyətinin yaradır, əməliyyat sahəsini təmizləyir, əməliyyat sahəsinin izolə
olunmasını təmin edir.
10. Cərrahi əməliyyatlarda iştirak edir, cərrahiyyə briqadasını zəruri alətlər
komplekti. material və aparatlarla təmin edir.
Page 330
330
11. Əməliyyatdan sonra pasiyentə ilkin qulluğu, əməliyyatdan sonrakı
fəsadların profilaktikasını həyat keçirir.
12. Bioloji materialların vaxtında histoloji və bakterioloji tədqiqata
göndərilməsinə nəzarəti həyat keçirir. İstifadə edilən alətlər komplekti, tikiş və sarğı
materialları, ağlar, dərman vasitələri və aparatların sayının qeydiyyatını aparır.
13. Alətlər komplektindən, material və aparatlardan istifadə edərək ilkin
dezinfeksiya işlərini aparır.
14. Ağların, sarğı və tikiş materialların, alət və aparatların sterilizasiyasına
nəzarət edir.
15. Cərrahiyyə otağının aparatlarının istifadəyə hazırlanmasına nəzarəti
həyata keçirir.
16. Tibbi sənədləşdirməni aparır.
17. Təxirəsalınmaz hallarda həkiməqədər tibbi yardımı göstərir. Tibbi
tullantıların toplanılması və istifadə edilməsini həyata keçirir.
18. Sanitariya-gigiyenik rejimə, aseptika və antiseptika qaydalarına, alət və
materialların sterilizasiya şərtlərinə, inyeksiyadan sonrakı fəsadların, hepatitin, İİV
infeksiyasının qarşısının alınmasına riayət edilməsi üzrə tədbirləri həyata keçirir.
19. Qanunvericiliklə müəyyən edilmiş müddətdə işlədiyi sahə üzrə
təkmilləşdirmə kurslarında iştirak edir.
20. Müəyyən olunmuş qaydada sertifikasiyadan keçir.
III.Hüquqlar
21. Əməliyyat otağı tibb bacısı un aşağıdakı hüquqları vardır:
21.1. özünün əmək fəaliyyətinin təşkilinin və şərtlərinin yaxşılaşdırılması üzrə
rəhbərliyə təkliflər vermək;
21.2. səlahiyyətləri çərçivəsində orta və kiçik tibb heyətinin işinə nəzarət
etmək, göstərişlər vermək və onlardan dəqiq icra tələb etmək, həvəsləndirilmə və
tənbeh edilmə üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
21.3. vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını və
normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
21.4. onun işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu elmi-praktik
konfranslarda və müşavirələrdə iştirak etmək;
21.5. müəyyən olunmuş qaydada ixtisas dərəcəsi almaq.
22. Əməliyyat otağı tibb bacısı Azərbaycan Respublikasının Əmək
Məcəlləsinə uyğun olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV.Məsuliyyət
23. Əməliyyat otağı tibb bacısı aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır:
23.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin həyata keçirilməsinə;
23.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların tələblərinin vaxtında və peşəkar səviyyədə yerinə yetirilməsinə;
23.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
Page 331
331
23.4. qüvvədə olan normativ hüquqi sənədlərdə nəzərdə tutulmuş tibbi və digər
xidməti sənədlərin vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsinə;
23.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
23.6. ona tabe işçilərin nizam-intizam qaydalarına və vəzifə öhdəliklərinin
yerinə yetirilməsinə;
23.7. tibb müəssisəsinin fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə;
24. Əməliyyat otağı tibb bacısı əmək intizamının, qanunvericilik və
normativ-hüquqi aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən,
təqsirin ağırlıq dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət
məsuliyyətinə cəlb edilə bilər.
Feldşerin nümunəvi vəzifə
T Ə L İ M A T I
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı feldşerin vəzifə öhdəliklərini, hüquq və məsuliyyətini
müəyyən edir.
2. Feldşer vəzifəsinə, iş stajına tələb qoyulmadan, “feldşer” ixtisası üzrə orta
tibb təhsili olan şəxs təyin edilir.
3. Feldşer Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan qanunvericiliyinə
uyğun olaraq müəssisə rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və vəzifədən azad edilir.
4. Feldşer bilavasitə öz struktur bölməsinin rəhbərinə olmaqla, müəssisə
rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Feldşer aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını; Azərbaycan
Respublikasının səhiyyə qanunvericiliyinin əsaslarını;
5.2. səhiyyə müəssisələrinin fəaliyyətini tənzimləyən normativ hüquqi aktları;
5.3. tibb müəssisəsininfəaliyyətinin əsas aspektlərini;
Page 332
332
5.4. xidmət göstərilən əhalinin sağlamlıq vəziyyətinin statistikasını;
5.5. tibbi alət və avadanlıqların istismarı qaydalarını;
5.6. tibbi etikanı; peşəkar ünsiyyət psixologiyasını;
5.7. dispanserləşdirmənin əsaslarını;
5.8. fəlakətlərdə tibbi xidmətin əsaslarını;
5.9. əmək qanunvericiliyinin əsaslarını;
5.10. daxili əmək intizamı qaydalarını, əməyin mühafizəsi və yanğın
təhlükəsizliyi üzrə qaydaları bilməlidir.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Feldşer müalicə-profilaktika və sanitar-profilaktika yardımı, ağır
xəstəliklər və bədbəxt hadisələr zamanı ilkin təxirəsalınmaz tibbi yardım
göstərilməsini həyata keçirir.
7. Laborator tədqiqatlar aparır.
8. Xəstəliklərin terapiya və profilaktikasının müasir metodlarından istifadə
edərək ən çox rast gəlinən xəstəliklərin tipik hallarının diaqnostikasını aparır və
müalicə təyin edir, resept yazır.
9. Həkiməqədər tibbi yardımı göstərir.
10. Əməliyyatlar və mürəkkəb prosedurlar zamanı həkimə assistentlik edir,
normal doğuşları qəbul edir.
11. Cari sanitar nəzarətini həyata keçirir, epidemiya əleyhinə tədbirləri təşkil
edir və aparır.
12. Əhalinin müxtəlif qruplarının (uşaqlar, yeniyetmələr, hamilə qadınlar,
müharibə iştirakçıları və əlillər, ağır xəstəliklər keçirmiş pasiyentlər, xroniki
xəstəliklərdən əziyyət çəkən pasiyentlər) dispanser müşahidəsini təşkil edir və aparır.
13. Uşaqlara və böyüklərə profilaktik peyvəndləri təşkil edir və aparır.
14. Əmək qabiliyyətinin müvəqqəti itirilməsinin ekspertizasını həyata keçirir.
15. Dərman preparatlarının saxlanılması, qeydiyyatı və silinməsini,
pasiyentlər tərəfindən dərman preparatlarının qəbul edilməsi qaydalarına riayət
olunmasını təmin edir.
16. Tibbi qeydiyyat-hesabat sənədləşdirməsini aparır.
17. Xəstələr və onların qohumları arasında sağlamlığın möhkəmləndirilməsi
və xəstəliklərin profilaktikası, sağlam həyat tərzinin təbliği üzrə sanitar-
maarifləndirmə işini aparır.
18. Qanunvericiliklə müəyyən edilmiş müddətdə işlədiyi sahə üzrə
təkmilləşdirmə kurslarında iştirak edir.
19. Müəyyən olunmuş qaydada sertifikasiyadan keçir.
III. Hüquqlar
20. Feldşerin aşağıdakı hüquqları vardır:
20.1. özünün əmək fəaliyyətinin təşkilinin və şərtlərinin yaxşılaşdırılması üzrə
rəhbərliyə təkliflər vermək;
Page 333
333
20.2. səlahiyyətləri çərçivəsində orta və kiçik tibb heyətinin işinə nəzarət
etmək, göstərişlər vermək və onlardan dəqiq icra tələb etmək, həvəsləndirilmə və
tənbeh edilmə üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
20.3. vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını və
normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
20.4. onun işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu elmi-praktik
konfranslarda və müşavirələrdə iştirak etmək;
20.5. müəyyən olunmuş qaydada ixtisas dərəcəsi almaq.
21. Feldşer Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun olaraq
bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
22. Feldşer aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır:
22.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
22.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların tələblərinin vaxtında və peşəkar səviyyədə yerinə yetirilməsinə;
22.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
22.4. qüvvədə olan normativ hüquqi sənədlərdə nəzərdə tutulmuş tibbi və digər
xidməti sənədlərin vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsinə;
22.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
22.6. ona tabe işçilərin nizam-intizam qaydalarına və vəzifə öhdəliklərinin
yerinə yetirilməsinə;
22.7. tibb müəssisəsinin fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə;
23. Feldşer əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi aktların
pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq dərəcəsindən
asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb edilə bilər.
Page 334
334
Feldşer - laborantın nümunəvi vəzifə
T Ə L İ M A T I
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı feldşer-laborantın vəzifə öhdəliklərini, hüquq və
məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Feldşer-laborant vəzifəsinə, iş stajına tələb qoyulmadan, “feldşer” və ya
“sanitar-feldşer” ixtisası üzrə orta tibb təhsili olan şəxs təyin edilir.
3. Feldşer-laborant Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan
qanunvericiliyinə uyğun olaraq müəssisə rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və
vəzifədən azad edilir.
4. Feldşer-laborant bilavasitə öz struktur bölməsinin rəhbərinə olmaqla,
müəssisə rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Feldşer-laborant aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını; Azərbaycan
Respublikasının səhiyyə qanunvericiliyinin əsaslarını;
5.2. səhiyyə müəssisələrinin fəaliyyətini tənzimləyən normativ hüquqi aktları;
5.3. bioloji materialların götürülməsi metodlarını, morfologiyanı;
5.4. qanın, əsas hüceyrə elementlərinin parazitlərini;
5.5. öz sahəsi üzrə infeksion xəstəlikləri;
Page 335
335
5.6. tədqiqatlar aparılması üçün reaktiv və məhlulların hazırlanması
metodlarını;
5.7. istifadə edilmiş materialların dezinfeksiyası qaydalarını;
5.8. xəstəlikdaxili infeksiyaların profilaktikasında sterilizasiyanın
əhəmiyyətini, tibb təşkilatlarında onun təşkilini;
5.9. sağlam həyat tərzinin əsaslarını;
5.10. ümumi gigiyena və istehsalat sanitariyasının əsaslarını;
mikrobiologiyanın əsaslarını;
5.11. klinik faktorların tədqiqatların nəticələrinə təsirini;
5.12. klinik-diaqnostik laboratoriyalarda kargüzarlığın təşkilinə olan tələblərin
əsaslarını;
5.13. klinik-diaqnostik laboratoriyalarda işin təşkilini, tibbi etikanı, peşəkar
ünsiyyət psixologiyasını;
5.14. fəlakətlərdə tibbi xidmətin əsaslarını;
5.15. əmək qanunvericiliyinin əsaslarını, daxili əmək intizamı qaydalarını,
əməyin mühafizəsi və yanğın təhlükəsizliyi üzrə qaydaları bilməlidir.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Feldşer- laborant müstəqil şəkildə qanın, mədə əhəmiyyətli, onurğa-beyin
mayesinin, ekssudat bioloji materiallarının kimyəvi makro və mikroskopik
tədqiqatlarını, bakterioloji və seroloji tədqiqat texnikasından istifadə edərək
helmintoloji-ovockopik tədqiqatları aparır.
7. Yerinə yetirilmiş tədqiqatların keyfiyyətinə nəzarət edir, təhlillərin
dəqiqliyini və etibarlılığını təmin edir.
8. Zəruri qeydiyyat-hesabat sənədləşdirməsini aparır.
9. Tibb təşkilatında sanitariya-gigiyenik rejimə, aseptika və antiseptika
qaydalarına, qanın götürülməsi zamanı yoluxma ehtimalının qarşısının alınması
məqsədi ilə alətlərin sterilizasiyası şərtlərinə riayət edilməsi üzrə tədbirləri yerinə
yetirir (hepatit, İİV infeksiyası).
10. Təxirəsalınmaz hallarda həkiməqədər tibbi yardımı göstərir.
11. Qanunvericiliklə müəyyən edilmiş müddətdə işlədiyi sahə üzrə
təkmilləşdirmə kurslarında iştirak edir.
12. Müəyyən olunmuş qaydada sertifikasiyadan keçir.
III. Hüquqlar
13. Feldşer-laborantın aşağıdakı hüquqları vardır:
13.1. özünün əmək fəaliyyətinin təşkilinin və şərtlərinin yaxşılaşdırılması üzrə
rəhbərliyə təkliflər vermək;
13.2. səlahiyyətləri çərçivəsində orta və kiçik tibb heyətinin işinə nəzarət
etmək, göstərişlər vermək və onlardan dəqiq icra tələb etmək, həvəsləndirilmə və
tənbeh edilmə üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
Page 336
336
13.3. vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını və
normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
13.4. işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu elmi-praktik konfranslarda və
müşavirələrdə iştirak etmək;
13.5. müəyyən olunmuş qaydada ixtisas dərəcəsi almaq.
14. Feldşer-laborant Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun
olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
15. Feldşer-laborant aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır:
15.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
15.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların tələblərinin vaxtında və peşəkar səviyyədə yerinə yetirilməsinə;
15.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
15.4. qüvvədə olan normativ hüquqi sənədlərdə nəzərdə tutulmuş tibbi və digər
xidməti sənədlərin vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsinə;
15.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
15.6. ona tabe işçilərin nizam-intizam qaydalarına və vəzifə öhdəliklərinin
yerinə yetirilməsinə;
15.7. tibb müəssisəsinin fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə;
16. Feldşer-laborant əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi
aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq
dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb
edilə bilər.
Page 337
337
Həkim-epidemioloqun köməkçisinin nümunəvi vəzifə
T Ə L İ M A T I
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı həkim-epidemioloqun köməkçisinin vəzifə
öhdəliklərini, hüquq və məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Həkim-epidemioloqun köməkçisi vəzifəsinə, iş stajına tələb qoyulmadan,
“sanitar-feldşer” ixtisası üzrə orta tibb təhsili olan şəxs təyin edilir.
3. Həkim-epidemioloqun köməkçisi Azərbaycan Respublikasının qüvvədə
olan qanunvericiliyinə uyğun olaraq müəssisə rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və
vəzifədən azad edilir.
4. Həkim-epidemioloqun köməkçisi bilavasitə həkim-epidemioloqa
olmaqla, müəssisə rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Həkim-epidemioloqun köməkçisi aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını; Azərbaycan
Respublikasının səhiyyə qanunvericiliyinin əsaslarını;
5.2. səhiyyə müəssisələrinin fəaliyyətini, epidemiologiya və immunologiya
xidmətini tənzimləyən normativ hüquqi aktları;
5.3. sanitariya qaydalarına, normalarına və gigiyenik normativlərə riayət
olunmasına nəzarət metodlarını;
5.4. sanitariya-epidemioloji müəssisələrin və onların bölmələrinin fəaliyyətini
tənzimləyən əsas təşkilati-sərəncamçı sənədləri;
5.5. fəlakətlərdə tibbi xidmətin əsaslarını;
Page 338
338
5.6. əmək qanunvericiliyinin əsaslarını, daxili əmək intizamı qaydalarını,
əməyin mühafizəsi və yanğın təhlükəsizliyi üzrə qaydaları bilməlidir.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Həkim-epidemioloqun köməkçisi tibb təşkilatları tərəfindən qüvvədə olan
sanitariya qanunvericilinə uyğun olaraq gigiyenik və epidemiya əleyhinə tədbirlərin
aparılmasına, mövcud sanitariya qayda və normalarına, gigiyenik normativlərə riayət
edilməsinə nəzarəti həyata keçirir.
7. Həkim-epidemioloqun rəhbərliyi altında və tapşırığı üzrə infeksion
xəstəliyin mənbəyinin epidemioloji müayinəsini aparır.
8. İnfeksiya mənbələrində təmasda olan şəxslərin epidemioloji müşahidəsini
həyata keçirir.
9. İnfeksion və qeyri-infeksion xəstəliklərin məlumatlarının
rəsmiləşdirilməsini, qeydiyyatını və statistik formalaşdırılmasını təmin edir.
10. Profilaktik peyvəndlərin aparılması üzrə tədbirlərin planlaşdırılmasında
və onların yerinə yetirilməsində iştirak edir.
11. Laboratoriya tədqiqatları üçün nümunələr götürülməklə cari sanitariya
nəzarəti obyektlərinin və epidemioloji mənbələrin müayinəsini aparır.
12. Təxirəsalınmaz hallarda həkiməqədər tibbi yardımı göstərir.
13. Qanunvericiliklə müəyyən edilmiş müddətdə işlədiyi sahə üzrə
təkmilləşdirmə kurslarında iştirak edir.
14. Müəyyən olunmuş qaydada sertifikasiyadan keçir.
III. Hüquqlar
15. Həkim-epidemioloqun köməkçisinin aşağıdakı hüquqları vardır:
15.1. özünün əmək fəaliyyətinin təşkilinin təkmilləşdirilməsi və şərtlərinin
yaxşılaşdırılması üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
15.2. vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını və
normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
15.3. işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu elmi-praktik konfranslarda və
müşavirələrdə iştirak etmək;
15.4. müəyyən olunmuş qaydada ixtisas dərəcəsi almaq.
16. Həkim-epidemioloqun köməkçisi Azərbaycan Respublikasının Əmək
Məcəlləsinə uyğun olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
17. Həkim-epidemioloqun köməkçisi aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır:
17.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
17.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların tələblərinin vaxtında və peşəkar səviyyədə yerinə yetirilməsinə;
Page 339
339
17.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
17.4. qüvvədə olan normativ hüquqi sənədlərdə nəzərdə tutulmuş tibbi və digər
xidməti sənədlərin vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsinə;
17.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
17.6. tibb müəssisəsinin fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə;
18. Həkim-epidemioloqun köməkçisi əmək intizamının, qanunvericilik və
normativ-hüquqi aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən,
təqsirin ağırlıq dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət
məsuliyyətinə cəlb edilə bilər.
Həkim – parazitoloqun köməkçisinin nümunəvi vəzifə
T Ə L İ M A T I
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı həkim-parazitoloqun köməkçisinin vəzifə öhdəliklərini,
hüquq və məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Həkim-parazitoloqun köməkçisi vəzifəsinə, iş stajına tələb qoyulmadan,
“sanitar-feldşer” ixtisası üzrə orta tibb təhsili olan şəxs təyin edilir.
3. Həkim-parazitoloqun köməkçisi Azərbaycan Respublikasının qüvvədə
olan qanunvericiliyinə uyğun olaraq müəssisə rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və
vəzifədən azad edilir.
4. Həkim-parazitoloqun köməkçisi bilavasitə həkim-parazitoloqa olmaqla,
müəssisə rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Həkim-parazitoloqun köməkçisi aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını; Azərbaycan
Respublikasının səhiyyə qanunvericiliyinin əsaslarını;
5.2. səhiyyə müəssisələrinin fəaliyyətini, epidemiologiya və immunologiya
xidmətini tənzimləyən normativ hüquqi aktları;
5.3. sanitariya qaydalarına, normalarına və gigiyenik normativlərə riayət
olunmasına nəzarət metodlarını;
5.4. sanitariya-epidemioloji müəssisələrin və onların bölmələrinin fəaliyyətini
tənzimləyən əsas təşkilati-sərəncamçı sənədləri;
5.5. fəlakətlərdə tibbi xidmətin əsaslarını;
5.6. əmək qanunvericiliyinin əsaslarını, daxili əmək intizamı qaydalarını,
əməyin mühafizəsi və yanğın təhlükəsizliyi üzrə qaydaları bilməlidir.
Page 340
340
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Həkim-parazitoloqun köməkçisi tibb təşkilatları tərəfindən qüvvədə olan
sanitariya qanunvericilinə uyğun olaraq gigiyenik və epidemiya əleyhinə tədbirlərin
aparılmasına, mövcud sanitariya qayda və normalarına, gigiyenik normativlərə riayət
edilməsinə nəzarəti həyata keçirir.
7. Həkim-parazitoloqun rəhbərliyi altında və tapşırığı üzrə parazit
xəstəliyinin mənbəyinin epidemioloji müayinəsini aparır.
8. Parazit mənbələrində təmasda olan şəxslərin epidemioloji müşahidəsini
həyata keçirir.
9. İnfeksion və qeyri-infeksion xəstəliklərin məlumatlarının
rəsmiləşdirilməsini, qeydiyyatını və statistik formalaşdırılmasını təmin edir.
10. Profilaktik peyvəndlərin aparılması üzrə tədbirlərin planlaşdırılmasında
və onların yerinə yetirilməsində iştirak edir.
11. Laboratoriya tədqiqatları üçün nümunələr götürülməklə cari sanitariya
nəzarəti obyektlərinin və epidemioloji mənbələrin müayinəsini aparır.
12. Təxirəsalınmaz hallarda həkiməqədər tibbi yardımı göstərir.
13. Qanunvericiliklə müəyyən edilmiş müddətdə işlədiyi sahə üzrə
təkmilləşdirmə kurslarında iştirak edir.
14. Müəyyən olunmuş qaydada sertifikasiyadan keçir.
III. Hüquqlar
15. Həkim-parazitoloqun köməkçisi:
15.1. özünün əmək fəaliyyətinin təşkilinin təkmilləşdirilməsi və şərtlərinin
yaxşılaşdırılması üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
15.2. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
15.3. onun işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu elmi-praktik
konfranslarda və müşavirələrdə iştirak etmək;
15.4. müəyyən olunmuş qaydada ixtisas dərəcəsi almaq.
14. Həkim-parazitoloqun köməkçisi Azərbaycan Respublikasının Əmək
Məcəlləsinə uyğun olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
15. Həkim-parazitoloqun köməkçisi aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır::
15.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
15.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların tələblərinin vaxtında və peşəkar səviyyədə yerinə yetirilməsinə;
15.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
Page 341
341
15.4. qüvvədə olan normativ hüquqi sənədlərdə nəzərdə tutulmuş tibbi və digər
xidməti sənədlərin vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsinə;
15.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
15.6. tibb müəssisəsinin fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə;
16. Həkim-parazitoloqun köməkçisi əmək intizamının, qanunvericilik və
normativ-hüquqi aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən,
təqsirin ağırlıq dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət
məsuliyyətinə cəlb edilə bilər.
Laborantın nümunəvi vəzifə
T Ə L İ M A T I
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı laborantın vəzifə öhdəliklərini, hüquq və məsuliyyətini
müəyyən edir.
2. Laborant vəzifəsinə, iş stajına tələb qoyulmadan, “laboratoriya
diaqnostikası” ixtisası üzrə orta tibb təhsili olan şəxs təyin edilir.
3. Laborant Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan qanunvericiliyinə
uyğun olaraq müəssisə rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və vəzifədən azad edilir.
4. Laborant bilavasitə laboratoriyanın rəhbərinə olmaqla, müəssisə rəhbərinə
və ya onun müavininə tabe olur.
5. Laborant aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını; Azərbaycan
Respublikasının səhiyyə qanunvericiliyinin əsaslarını;
5.2. səhiyyə müəssisələrinin fəaliyyətini tənzimləyən normativ hüquqi aktları;
5.3. sanitar mikrobioloji tədqiqatların əsaslarını;
5.4. ümumi klinik, biokimyəvi, hematoloji və sitoloji laboratoriya
tədqiqatlarının metodlarını;
5.5. xarici mühit obyektlərinin sanitar-gigiyenik tədqiqatlarının metodlarını;
5.6. laboratoriyanın işinin sanitar-gigiyenik normaları və rejimini;
5.7. laboratoriya aparatlarını istifadə etməklə laboratoriya tədqiqatlarının
aparılması texnikasını;
5.8. laboratoriya təhlillərinin aparılması zamanı analitik səhvlərin baş vermə
səbəb və şərtlərini;
Page 342
342
5.9. tibb təşkilatlarında sterilizasiyanın təşkili qaydalarını və xəstəlik daxili
infeksiyaların profilaktikasında onun əhəmiyyətini;
5.10. sağlam həyat tərzinin əsaslarını; ümumi gigiyena və istehsalat
sanitariyasının əsaslarını;
5.11. mikrobiologiyanın əsaslarını; bioloji faktorların tədqiqatların nəticələrinə
təsirini;
5.12. klinik-diaqnostik laboratoriyalarda kargüzarlığın təşkilini
5.13. klinik-diaqnostik laboratoriyalarda iş qaydalarını, tibbi etikanı, peşəkar
ünsiyyəti psixologiyasını;
5.14. fəlakətlərdə tibbi xidmətin əsaslarını; əmək qanunvericiliyinin əsaslarını;
5.15. daxili əmək intizamı qaydalarını, əməyin mühafizəsi və yanğın
təhlükəsizliyi üzrə qaydaları bilməlidir.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Laborant həkim-mütəxəssisin rəhbərliyi altında laboratoriya tədqiqatlarını
aparır və bunun üçün laboratoriya aparatlarını, reaktivləri, kimyəvi qabları, əlverişli
şəraiti, boyayıcı və dezinfeksiyaedici məhlulları müstəqil şəkildə hazırlayır.
7. Tədqiqat üçün daxil olmuş bioloji materialı qəbul edir və qeydiyyata alır,
onun qablaşdırılmasının və çatdırılma vaxtının lazımi tələblərə uyğunlunu yoxlayır.
8. Laboratoriya alətlərinin, qablarının və s. sterilizasiyasını aparır.
9. Tədqiqatın nəticələrini həkimə təqdim edir.
10. Zəruri qeydiyyat-hesabat sənədləşdirməsini aparır.
11. Aseptika və antiseptika qaydalarına, qan götürülərkən mümkün
yoluxmaların (hepatit, İİV infeksiyası) qarşısının alınması məqsədi ilə alətlərin
sterilizasiyası şərtlərinə riayət edilməsi üzrə tədbirləri həyata keçirir.
12. Təxirəsalınmaz hallarda həkiməqədər tibbi yardımı göstərir.
13. Qanunvericiliklə müəyyən edilmiş müddətdə işlədiyi sahə üzrə
təkmilləşdirmə kurslarında iştirak edir.
14. Müəyyən olunmuş qaydada sertifikasiyadan keçir.
III. Hüquqlar
15. Laborant aşağıdakı hüquqları vardır:
15.1. laborator diaqnostikanın təkmilləşdirilməsi üzrə, o cümlədən özünün
əmək fəaliyyətinin təşkili və şərtləri üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
15.2. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
15.3. onun işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu elmi-praktik
konfranslarda və müşavirələrdə iştirak etmək;
15.4. müəyyən olunmuş qaydada ixtisas dərəcəsi almaq.
16. Laborant Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun olaraq
bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
Page 343
343
17. Laborant aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır:
17.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
17.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların tələblərinin vaxtında və peşəkar səviyyədə yerinə yetirilməsinə;
17.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
17.4. qüvvədə olan normativ hüquqi sənədlərdə nəzərdə tutulmuş tibbi və digər
xidməti sənədlərin vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsinə;
17.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
17.6. ona tabe işçilərin nizam-intizam qaydalarına və vəzifə öhdəliklərinin
yerinə yetirilməsinə;
17.7. tibb müəssisəsinin fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə;
18. Laborant əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi aktların
pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq dərəcəsindən
asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb edilə bilər.
Page 344
344
Mamanın nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı mamanın vəzifə öhdəliklərini, hüquq və məsuliyyətini
müəyyən edir.
2. Mama vəzifəsinə, iş stajına tələb qoyulmadan, “mama” ixtisası üzrə orta
tibb təhsili olan şəxs təyin edilir.
3. Mama Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan qanunvericiliyinə
uyğun olaraq tibb müəssisəsinin rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin olunur və vəzifədən
azad edilir.
4. Mama bilavasitə öz struktur bölməsinin rəhbərinə, tibb müəssisənin
rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Mama aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını, Azərbaycan
Respublikasının səhiyyə qanunvericiliyinin əsaslarını;
5.2. tibb müəssisələrinin fəaliyyətini tənzimləyən normativ hüquqi aktları;
5.3. hamiləlik dövründə və doğuşdan sonra qadın gigiyenasının əsaslarını;
5.4. hamiləliyin gedişinin və aparılmasının, doğuşların, mamalıq patologiyası
zamanı doğuşdan sonrakı dövrün xüsusiyyətlərini;
5.5. ağırlaşmalarla mübarizə və profilaktikanın əsas metodlarını;
5.6. aseptika və antiseptika qaydalarını;
5.7. doğuşayardım müəssisəsinin sanitariya-epidemiya əleyhinə rejimini;
5.8. ginekoloji xəstəliklərin profilaktikası üzrə tədbirləri;
5.9. sağlam həyat tərzinin təbliğinin əsaslarını;
5.10. ana və perinatal ölüm göstəricilərini və onların aşağı salınmasında
mamanın rolunu;
5.11. tibbi etikanı, peşəkar ünsiyyət psixologiyasını;
Page 345
345
5.12. dispanserləşdirmənin əsaslarını;
5.13. fövqəladə hallarda tibbi xidmətin əsaslarını;
5.14. əmək qanunvericiliyinin əsaslarını, daxili əmək intizamı qaydalarını,
əməyin mühafizəsi və yanğın təhlükəsizliyi üzrə qaydaları.
II. Vəzifə öhdəlikləri
Stasionar xidməti üzrə
6. Mama hamilə qadınlara və ginekoloji xəstələrə həkiməqədər tibbi yardımı
göstərir, ilkin ginekoloji diaqnoz qoyur və hamiləliyin müddətini müəyyən edir.
7. Normal doğuşları qəbul edir.
8. Həkimin təyinatını yerinə yetirir.
9. Həkiməqədər təcili mamalıq və ginekoloji yardımı, yenidoğulmuşlara
həkiməqədər təxirəsalınmaz yardımı göstərir.
10. Qadınların döşlə əmizdirmə, reproduktiv sistemin xəstəliklərinin,
abortların, cinsi yolla keçən infeksiyaların qarşısının alınması sanitariya-gigiyenik
maarifləndirmə üzrə təlimləndirilməsini aparır.
11. Bəzi mamalıq və ginekoloji əməliyyatlar zamanı assistentlik edir.
12. Şöbədə sanitariya-gigiyenik rejimə riayət edilməsi (aseptika və
antiseptika qaydalarına riayət edilməsi, alət, cihaz və sarğı materiallarının düzgün
saxlanılması və sterilizasiya edilməsi) üzrə tədbirləri yerinə yetirir.
13. Qanunvericiliklə müəyyən edilmiş müddətdə işlədiyi sahə üzrə
təkmilləşdirmə kurslarında iştirak edir.
14. Müəyyən olunmuş qaydada sertifikasiyadan keçir.
Ambulator xidmət üzrə
15. Mama hamilə qadınlara və ginekoloji xəstələrə həkiməqədər tibbi yardımı
göstərir, ilkin ginekoloji diaqnoz qoyur və hamiləliyin müddətini müəyyən edir.
16. Hamilələrin fiziki və psixoprofilaktik cəhətdən doğuşa hazırlanmasını
həyata keçrir.
17. Hamilələri və zahı qadınları patronaj edir.
18. Həkimin təyinatını yerinə yetirir.
19. Qadınların döşlə əmizdirmə, reproduktiv sistemin xəstəliklərinin,
abortların, cinsi yolla keçən infeksiyaların qarşısının alınması, sanitariya-gigiyenik
maarifləndirmə üzrə təlimləndirilməsini aparır.
20. Bəzi mamalıq və ginekoloji əməliyyatlar zamanı assistentlik edir.
21. Şöbədə sanitariya-gigiyenik rejimə riayət edilməsi (aseptika və
antiseptika qaydalarına riayət edilməsi, alət, cihaz və sarğı materiallarının düzgün
saxlanılması və sterilizasiya edilməsi) üzrə tədbirləri yerinə yetirir.
22. Qanunvericiliklə müəyyən edilmiş müddətdə işlədiyi sahə üzrə
təkmilləşdirmə kurslarında iştirak edir.
23. Müəyyən olunmuş qaydada sertifikasiyadan keçir.
Page 346
346
Ambulator-poliklinika müəssisənin profilaktika şöbəsinin
qadın baxış otaqları üzrə
24. Ginekoloji və onkoloji xəstəliklərin erkən aşkarlanması məqsədilə
poliklinikaya müraciət edən 18 yaşından yuxarı olan qadınların profilaktik müayinəsi
ilə bağlı həkiməqədər mama-ginekoloji anamnez toplayır.
25. Qadınlara ginekoloji baxış keçirir, infeksiyalara qarşı yaxmalar götürür.
26. Dəriyə və xarici cinsiyyət orqanlarına baxış keçirir.
27. Uşaqlıq yolunun bimanual müayinəsi aparır.
28. Uşaqlıq boynunun güzgülərlə müayinəsini aparır.
29. Döş vəzilərini palpasiya edir və mammoqrafiyaya göndərişlər verir.
30. Atipik hüceyrələrə qarşı yaxmaları götürür.
31. Xəstəliklər aşkar olunduqda qadınları həkim mama-ginekoloqa göndərir.
32. Hamilə müraciət etdiyi zaman onu ərazi üzrə qadın məsləhətxanasına
göndərir.
33. Cinsi yolla keçən infeksiyaların qarşısının alınması üzrə sanitariya-
gigiyenik maarifləndirmə aparır.
34. Obliqat qrupa (həkimlər, müəllimlər, iaşə obyekti işçiləri) aid olan
qadınların profilaktik müayinəsini aparır.
35. Şöbədə sanitariya-gigiyenik rejimə riayət edilməsi (aseptika və
antiseptika qaydalarına riayət edilməsi, alət, cihaz və sarğı materiallarının düzgün
saxlanılması və sterilizasiya edilməsi) üzrə tədbirləri yerinə yetirir.
36. Qanunvericiliklə müəyyən edilmiş müddətdə işlədiyi sahə üzrə
təkmilləşdirmə kurslarında iştirak edir.
37. Müəyyən olunmuş qaydada sertifikasiyadan keçir.
III. Hüquqlar
38. Mama aşağıdakı hüquqları vardır:
38.1. ilkin ginekoloji diaqnoz qoymaq və hamiləliyin müddətini müəyyən
etmək;
38.2. öz səlahiyyətləri çərçivəsində kiçik tibb heyətinin işinə nəzarət etmək,
göstərişlər vermək və onlardan dəqiq icra tələb etmək, həvəsləndirilmə və tənbeh
edilmə üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
38.3. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
38.4. onun işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu konfranslarda və
müşavirələrdə iştirak etmək;
38.5. müəyyən olunmuş qaydada ixtisas dərəcəsi almaq.
39. Mama Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun olaraq
bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
40. Mama aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır:
Page 347
347
40.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin həyata keçirilməsinə;
40.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların tələblərinin vaxtında və peşəkar səviyyədə yerinə yetirilməsinə;
40.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
40.4. qüvvədə olan normativ hüquqi sənədlərdə nəzərdə tutulmuş tibbi və digər
xidməti sənədlərin vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsinə;
40.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
40.6. tibb müəssisəsinin fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə;
41. Mama əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi aktların
pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq dərəcəsindən
asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb edilə bilər.
Page 348
348
Müalicə bədən tərbiyəsi üzrə instruktorun nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı müalicə-bədən tərbiyəsi üzrə instruktorun vəzifə
öhdəliklərini, hüquq və məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Müalicə-bədən tərbiyəsi üzrə instruktor vəzifəsinə, iş stajına tələb
qoyulmadan, “feldşer” və ya “tibb bacısı” ixtisası üzrə orta tibb təhsili olan şəxs təyin
edilir.
3. Müalicə-bədən tərbiyəsi üzrə instruktor Azərbaycan Respublikasının
qüvvədə olan qanunvericiliyinə uyğun olaraq müəssisə rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə
təyin və vəzifədən azad edilir.
4. Müalicə-bədən tərbiyəsi üzrə instruktor bilavasitə öz struktur bölməsinin
rəhbərinə olmaqla, müəssisə rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Müalicə-bədən tərbiyəsi üzrə instruktor aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını; Azərbaycan
Respublikasının səhiyyə qanunvericiliyinin əsaslarını;
5.2. səhiyyə müəssisələrinin fəaliyyətini tənzimləyən normativ hüquqi aktları;
5.3. orqanizmin fizioloji və patofizioloji əsaslarını;
5.4. müxtəlif xəstəlikli xəstələr üçün müalicə-bədən tərbiyəsi üzrə
məşğələlərin aparılmasını;
5.5. müalicə-bədən tərbiyəsi üzrə məşğələlərin aparılmasına göstərişləri;
5.6. müalicə masajının aparılmasının əsaslarını;
5.7. şəxsi gigiyena qaydalarını;
5.8. müalicə-bədən tərbiyəsi üzrə məşğələlərin aparılması zamanı sanitariya-
gigiyena normalarını;
5.9. xəstəlik və travmaların əsas prinsiplərini, onların klinik baş verməsini;
5.10. xəstəliklərin diaqnostika metodlarını, onların fəsadlarının növlərini;
5.11. xəstəlik və travmaların müalicə və profilaktikasını;
5.12. reabilitasiyanın növ, forma və metodlarını;
5.13. pasiyentlərin reabilitasiyası üzrə tədbirlərin təşkili və aparılmasını;
5.14. tibbi etikanı, peşəkar ünsiyyət psixologiyasını;
Page 349
349
5.15. əmək qanunvericiliyinin əsaslarını, daxili əmək intizamı qaydalarını,
əməyin mühafizəsi və yanğın təhlükəsizliyi üzrə qaydaları bilməlidir.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Müalicə-bədən tərbiyəsi üzrə instruktor müalicə bədən tərbiyəsi üzrə
məşğələlərin keçirilməsi üçün binanı, gimnastika predmet və alətlərini hazırlayır.
7. Məşğələlərdən əvvəl və sonra xəstələrin halına nəzarət edir.
8. Xəstələrlə məşğələləri hovuzda və mexaniki terapevtik aparatlarda
keçirir.
9. Fiziki tapşırıqlar göstərir, onların yerinə yetirilməsi zamanı xəstələrin
sığortalanmasını həyata keçirir.
10. Xəstələr tərəfindən fiziki tapşırıqların yerinə yetirilməsinin düzgünlüyünü
izləyir.
11. Həkimin təyinatı üzrə masajın ayrı-ayrı növlərini aparır.
12. Müalicə bədən tərbiyəsi üzrə həkim ilə birlikdə müalicə gimnastikasının
sxemini və xəstələrin fiziki sağlamlığının bərpası və reabilitasiyasının müasir
metodları əsasında fiziki tapşırıqlar kompleksini işləyib hazırlayır.
13. Qanunvericiliklə müəyyən edilmiş müddətdə işlədiyi sahə üzrə
təkmilləşdirmə kurslarında iştirak edir.
14. Müəyyən olunmuş qaydada sertifikasiyadan keçir.
III. Hüquqlar
15. Müalicə-bədən tərbiyəsi üzrə instruktorun aşağıdakı hüquqları vardır:
15.1. özünün əmək fəaliyyətinin təşkilinin və şərtlərinin yaxşılaşdırılması üzrə
rəhbərliyə təkliflər vermək;
15.2. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
15.3. onun işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu elmi-praktik
konfranslarda və müşavirələrdə iştirak etmək;
15.4. müəyyən olunmuş qaydada ixtisas dərəcəsi almaq.
16. Müalicə-bədən tərbiyəsi üzrə instruktor Azərbaycan Respublikasının
Əmək Məcəlləsinə uyğun olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
17. Müalicə-bədən tərbiyəsi üzrə instruktor aşağıdakılara məsuliyyət daşıyır:
17.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
17.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların tələblərinin vaxtında və müvafiq qaydada yerinə yetirilməsinə;
17.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
Page 350
350
17.4. qüvvədə olan normativ hüquqi sənədlərdə nəzərdə tutulmuş tibbi və digər
xidməti sənədlərin vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsinə;
17.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
17.6. tibb təşkilatının fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə və müştərilərə
təhlükə yaradan təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının
pozulmasının aradan qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da
daxil olmaqla, operativ tədbirlər həyata keçirilməsinə;
18. Müalicə-bədən tərbiyəsi üzrə instruktor əmək intizamının, qanunvericilik
və normativ-hüquqi aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən,
təqsirin ağırlıq dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət
məsuliyyətinə cəlb edilə bilər.
Page 351
351
Pəhriz üzrə tibb bacısının nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı pəhriz üzrə tibb bacısının vəzifə öhdəliklərini, hüquq
və məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Pəhriz üzrə tibb bacısı vəzifəsinə, iş stajına tələb qoyulmadan, “tibb
bacısı” ixtisası üzrə orta tibb təhsili olan şəxs təyin edilir.
3. Pəhriz üzrə tibb bacısı Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan
qanunvericiliyinə uyğun olaraq müəssisə rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və
vəzifədən azad edilir.
4. Pəhriz üzrə tibb bacısı bilavasitə həkim-diyetoloqa olmaqla, müəssisə
rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Pəhriz üzrə tibb bacısı aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını; Azərbaycan
Respublikasının səhiyyə qanunvericiliyinin əsaslarını;
5.2. səhiyyə müəssisələrinin fəaliyyətini, o cümlədən qidalanmanın təşkilini
tənzimləyən normativ hüquqi aktları; tibb bacısı işinin nəzəri əsaslarını;
5.3. tibb təşkilatlarında qidalanmanın təşkilinin ümumi məsələlərini;
5.4. tibb təşkilatlarının bölmələrində qidalanmanın təşkilini;
5.5. uşaqların rasional və müalicəvi qidalanmasının təşkilinin
xüsusiyyətlərini;
5.6. əhalinin rasional qidalanmasının əsaslarını;
5.7. qida çatışmazlığı və qida artıqlığı xəstəliklərinin profilaktikası üzrə
məsələləri;
5.8. həzm etmə fiziologiyasını;
5.9. gigiyenik tərbiyənin metod və vasitələrini;
5.10. qida blokunun işçiləri üçün sanitariya-texniki minimumu;
5.11. tibb təşkilatının tullantılarının toplanılması, saxlanılması və məhv
edilməsi qaydalarını;
5.12. fəlakətlərdə tibbi xidmətin əsaslarını;
5.13. struktur bölməsinin qeydiyyat-hesabat sənədlərinin aparılması
qaydalarını, tibbi sənədlərin əsas növlərini;
Page 352
352
5.14. tibbi etikanı, peşəkar ünsiyyət psixologiyasını;
5.15. əmək qanunvericiliyinin əsaslarını, daxili əmək intizamı qaydalarını,
əməyin mühafizəsi və yanğın təhlükəsizliyi üzrə qaydaları bilməlidir.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Pəhriz üzrə tibb bacısı müalicə-profilaktika müəssisəsinin həkim-
diyetoloqu tərəfindən təyin edilmiş profilaktika, müalicə və sanitariya-gigiyenik
tədbirləri yerinə yetirir.
7. Qida məhsulları ehtiyatının saxlanılmasına, anbara və qida blokuna daxil
edilərkən qida məhsullarının keyfiyyətinə nəzarəti həyata keçirir. Qida blokunun işinə
nəzarəti həyata keçirir.
8. Diyetoloqun nəzarəti və icraçı müdirin iştirakı ilə yemək kartotekasına
uyğun olaraq (yeməklərin adı, sayı, pəhrizin nömrəsi, bütün yeməklər üçün
məhsulların sayı, məhsulların ümumi sayı) gündəlik menyu-tələbnamələri hazırlayır.
9. Müxtəlif pəhrizlər üçün yeməklərin hazırlanmasının texniki metodlarının
yerinə yetirilməsinə, qida blokundan və bufetdən bölməyə yeməklərin paylanma
cədvəlinə uyğun olaraq buraxılmasının düzgünlüyünə, yemək paylama bölməsinin,
inventarların, qabların sanitariya vəziyyətinə, eləcə də yemək paylama bölməsinin
işçilərinin şəxsi gigiyena qaydalarını yerinə yetirməsinə nəzarəti həyata keçirir.
10. Fiziki tələbat normalarını, qida məhsullarının, xəstəliklərin bioloji
xüsusiyyətlərini, saxlanılma və kulinariya emalı zamanı məhsulların qida dəyərini
saxlamasını nəzərə alaraq rasional və müalicəvi qidalanmanın prinsiplərini tətbiq edir.
11. Orta tibb heyəti və mətbəx işçilərinə müalicə-profilaktika müəssisəsində
müalicəvi qidalanmanın təşkili üzrə tədris məşğələləri keçirir.
12. Qida bloku və bufetin işçilərinin vaxtında profilaktik baxışının
aparılmasına nəzarəti həyata keçirir, ilkin və ya dövri tibbi baxışdan keçməmiş işçiləri
kənarlaşdırır və onlara işləməyi qadağan edir.
13. Təxirəsalınmaz hallarda həkiməqədər tibbi yardımı göstərir.
14. Binada sanitariya-gigiyenik rejimə, aseptika və antiseptika qaydalarına,
alət və materialların sterilizasiya şərtlərinə, inyeksiyadan sonrakı fəsadların, hepatitin,
İİV infeksiyasının qarşısının alınmasına riayət edilməsi üzrə tədbirləri həyata keçirir.
15. Qanunvericiliklə müəyyən edilmiş müddətdə işlədiyi sahə üzrə
təkmilləşdirmə kurslarında iştirak edir.
16. Müəyyən olunmuş qaydada sertifikasiyadan keçir.
III. Hüquqlar
Page 353
353
17. Pəhriz üzrə tibb bacısının aşağıdakı hüquqları vardır:
17.1. qida blokunun işinin təkmilləşdirilməsi, o cümlədən özünün əmək
fəaliyyətinin təşkili və şərtləri üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
17.2. qida blokunun işçilərinin işinə nəzarət etmək, onlara göstərişlər vermək
və dəqiq icra tələb etmək;
17.3. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
17.4. onun işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu elmi-praktik
konfranslarda və müşavirələrdə iştirak etmək;
17.5. müəyyən olunmuş qaydada ixtisas dərəcəsi almaq.
18. Pəhriz üzrə tibb bacısı Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə
uyğun olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
19. Pəhriz üzrə tibb bacısı aşağıdakılara məsuliyyət daşıyır:
19.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin həyata keçirilməsinə;
19.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların tələblərinin vaxtında və müvafiq qaydada yerinə yetirilməsinə;
19.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
19.4. qüvvədə olan normativ hüquqi sənədlərdə nəzərdə tutulmuş tibbi və digər
xidməti sənədlərin vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsinə;
19.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
19.6. tibb təşkilatının fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə və müştərilərə
təhlükə yaradan təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının
pozulmasının aradan qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da
daxil olmaqla, operativ tədbirlər həyata keçirilməsinə;
20. Pəhriz üzrə tibb bacısı əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-
hüquqi aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq
dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb
edilə bilər.
Page 354
354
Rentgen-texnikin nümunəvi vəzifə
T Ə L İ M A T I
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı rentgen-texnikin vəzifə öhdəliklərini, hüquq və
məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Rentgen-texnik vəzifəsinə, iş stajına tələb qoyulmadan, “feldşer” və ya
“tibb bacısı” ixtisası üzrə orta tibb təhsili olan şəxs təyin edilir.
3. Rentgen-texnik Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan
qanunvericiliyinə uyğun olaraq müəssisə rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və
vəzifədən azad edilir.
4. Rentgen-texnik bilavasitə öz struktur bölməsinin rəhbərinə olmaqla,
müəssisə rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Rentgen-texnik aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını; Azərbaycan
Respublikasının səhiyyə qanunvericiliyinin əsaslarını;
5.2. səhiyyə müəssisələrinin fəaliyyətini tənzimləyən normativ hüquqi aktları;
5.3. ilkin tibb yardım göstərilməsi metodlarını;
5.4. diaqnostik aparatlarla işi;
5.5. fotokimyəvi məhlulların, kontrast maddələrin hazırlanması, rentgen
plyonkalarının emal edilməsi qaydalarını; tibbi informatikanın əsaslarını;
5.6. fərdi kompüterdə işləmə qaydasını; şüa diaqnostika bölməsində iş
qaydasını;
5.7. qeydiyyat-hesabat sənədlərinin aparılması qaydalarını;
5.8. sanitariya-epidemioloji və sanitariya-gigiyenik rejimin əsaslarını, hərbi-
səhra rentgenologiyasının təşkili və fəaliyyətinin əsaslarını;
5.9. sanitar-maarifləndirmə işinin metod və vasitələrini;
5.10. peşəkar ünsiyyət psixologiyasını;
5.11. fəlakətlərdə tibbi xidmətin əsaslarını;
5.12. əmək qanunvericiliyinin əsaslarını;
5.13. daxili əmək intizamı qaydalarını, əməyin mühafizəsi və yanğın
təhlükəsizliyi üzrə qaydaları bilməlidir.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Rentgen-texnik xəstələrin rentgenoloji tədqiqatlara hazırlanmasını həyata
keçirir.
7. Sənədləri rəsmiləşdirir, kontrast maddələri prosedura hazırlayır.
Page 355
355
8. Rentgenoqram, tomoqram edir, rentgenoskopiya aparılmasında iştirak
edir.
9. Rentgen şüasının dozasına, rentgen aparatlarının sazlığına, rentgen
kabinetində təmizlik və nizama riayət edilməsinə nəzarət edir.
10. Elektrik cərəyanından zərər çəkmişlərə zərurət olduqda ilkin tibbi yadım
göstərir.
11. Tədqiqat aparılan vaxt xəstənin vəziyyətinə nəzarəti və istifadə edilən
avadanlığa vaxtında təmiri və silinməsi ilə cari nəzarəti həyata keçirir.
12. Avadanlığın sadə nasazlıqlarını müstəqil şəkildə aradan qaldırır.
13. Təxirəsalınmaz hallarda həkiməqədər tibbi yardımı göstərir.
14. Qanunvericiliklə müəyyən edilmiş müddətdə işlədiyi sahə üzrə
təkmilləşdirmə kurslarında iştirak edir.
15. Müəyyən olunmuş qaydada sertifikasiyadan keçir.
III. Hüquqlar
16. Rentgen-texnikin aşağıdakı hüquqları vardır:
16.1. özünün əmək fəaliyyətinin təşkilinin və şərtlərinin yaxşılaşdırılması üzrə
rəhbərliyə təkliflər vermək;
16.2. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
16.3. işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu elmi-praktik konfranslarda və
müşavirələrdə iştirak etmək;
16.4. müəyyən olunmuş qaydada ixtisas dərəcəsi almaq.
17. Rentgen-texnik Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun
olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
18. Rentgen-texnik aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır:
18.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
18.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların tələblərinin vaxtında və peşəkar səviyyədə yerinə yetirilməsinə;
18.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
18.4. qüvvədə olan normativ hüquqi sənədlərdə nəzərdə tutulmuş tibbi və digər
xidməti sənədlərin vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsinə;
18.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
18.6. tibb müəssisəsinin fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə;
Page 356
356
19. Rentgen-texnik əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi
aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq
dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb
edilə bilər.
Sanitar- feldşerin nümunəvi vəzifə
T Ə L İ M A T I
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı sanitar-feldşerin vəzifə öhdəliklərini, hüquq və
məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Sanitar-feldşer vəzifəsinə, iş stajına tələb qoyulmadan, “sanitar-feldşer”
ixtisası üzrə orta tibb təhsili olan şəxs təyin edilir.
3. Sanitar-feldşer Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan
qanunvericiliyinə uyğun olaraq müəssisə rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və
vəzifədən azad edilir.
4. Sanitar-feldşer bilavasitə öz struktur bölməsinin rəhbərinə olmaqla,
müəssisə rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Sanitar-feldşer aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını; Azərbaycan
Respublikasının səhiyyə qanunvericiliyinin əsaslarını;
5.2. səhiyyə müəssisələrinin fəaliyyətini tənzimləyən normativ hüquqi aktları;
5.3. tibb müəssisəsininfəaliyyətinin əsas aspektlərini;
5.4. tibbi alət və avadanlıqların istismarı qaydalarını;
5.5. tibbi etikanı, peşəkar ünsiyyət psixologiyasını;
5.6. nəzarət obyektlərində gigiyenik norma və qaydaların yerinə yetirilməsinə
sanitariya nəzarətinin həyata keçirilməsi üzrə fəaliyyətin əsaslarını;
5.7. dövlət sanitariya nəzarətinin, dezinfeksiya xidmətinin müəssisələrində,
əhalinin sanitar maarifləndirilməsi və gigiyenik tərbiyəsi müəssisələrində, müalicə
profilaktika müəssisələrində və tibbi profilaktikanın məsləhət-sağlamlıq mərkəzlərində
dezinfeksiya tədbirlərinin həyata keçirilməsinə nəzarətin təşkilini;
5.8. əmək qanunvericiliyinin əsaslarını, daxili əmək intizamı qaydalarını,
əməyin mühafizəsi və yanğın təhlükəsizliyi üzrə qaydaları bilməlidir.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Sanitar-feldşer infeksion və parazit xəstəliklərin mənbəyinin epidemioloji
tədqiqatını aparır.
7. Profilaktik peyvəndlərin və immunoloji nümunələrin aparılmasına
nəzarəti həyata keçirir.
8. Dezinfeksiya, dezinseksiya və deratizasiya tədbirlərinin həyata
keçirilməsinə nəzarəti təşkil edir
9. Ətraf mühitin keyfiyyəti haqqında məlumatları toplayır və təhlil edir.
Page 357
357
10. Əhalinin sağlamlıq vəziyyəti haqqında məlumatları toplayır və təhlil edir.
11. Əhalinin sağlamlıq vəziyyətini müəyyən edən ətraf mühit faktorlarını
qiymətləndirir.
12. Yaşayış mənzillərini, istehsalat və ictimai binaları sanitariya qayda və
normalarına uyğun olaraq qiymətləndirir.
13. Nəzarət obyektlərində sanitariya-profilaktik və epidemiya əleyhinə
tədbirlər planının işlənib hazırlanmasında iştirak edir.
14. Əhalinin ekoloji-gigiyenik tərbiyəsi, sağlam həyat tərzinin təbliği üzrə
işləri aparır.
15. Qanunvericiliklə müəyyən edilmiş müddətdə işlədiyi sahə üzrə
təkmilləşdirmə kurslarında iştirak edir.
16. Müəyyən olunmuş qaydada sertifikasiyadan keçir.
III. Hüquqlar
17. Sanitar-feldşerin aşağıdakı hüquqları vardır:
17.1. özünün əmək fəaliyyətinin təşkilinin və şərtlərinin yaxşılaşdırılması üzrə
rəhbərliyə təkliflər vermək;
17.2. vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını və
normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
17.3. onun işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu elmi-praktik
konfranslarda və müşavirələrdə iştirak etmək;
17.4. müəyyən olunmuş qaydada ixtisas dərəcəsi almaq.
18. Sanitar-feldşer Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun
olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
19. Sanitar-feldşer aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır:
19.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
179.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının,
normativ-hüquqi aktların tələblərinin vaxtında və peşəkar səviyyədə yerinə
yetirilməsinə;
19.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
19.4. qüvvədə olan normativ hüquqi sənədlərdə nəzərdə tutulmuş tibbi və digər
xidməti sənədlərin vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsinə;
19.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
19.6. tibb müəssisəsinin fəaliyyətinə, işçilərinə və müştərilərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə;
Page 358
358
20. Sanitar-feldşer əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi
aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq
dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb
edilə bilər.
Instruktor-dezinfektorun nümunəvi vəzifə
T Ə L İ M A T I
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı instruktor-dezinfektorun vəzifə öhdəliklərini, hüquq və
məsuliyyətini müəyyən edir.
2. İnstruktor -dezinfektor vəzifəsinə, iş stajına tələb qoyulmadan, “sanitar-
feldşer” ixtisası üzrə orta tibb təhsili olan şəxs təyin edilir.
3. İnstruktor-dezinfektor Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan
qanunvericiliyinə uyğun olaraq müəssisə rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və
vəzifədən azad edilir.
4. İnstruktor -dezinfektor bilavasitə öz struktur bölməsinin rəhbərinə
olmaqla, müəssisə rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. İnstruktor-dezinfektor aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını; Azərbaycan
Respublikasının səhiyyə qanunvericiliyinin əsaslarını;
5.2. səhiyyə müəssisələrinin fəaliyyətini tənzimləyən və əhalinin sanitariya-
epidemioloji salamatlığını təmin edən normativ hüquqi aktları;
5.3. dezinfeksiya, dezinseksiya və deratizasiya işlərinin aparılması
metodikasını;
5.4. istifadəsinə icazə verilmiş dezinfeksiya və sterilizasiya vasitələrinin
xüsusiyyətlərini və işlədilməsi qaydalarını; dezinfeksiya avadanlıqlarının istismarı
qaydalarını;
5.5. zəhərlənmələr zamanı fərdi müdafiə və ilkin yardım göstərilməsi
vasitələrinin tətbiqi qaydalarını;
5.6. peşəkar ünsiyyət psixologiyasını;
5.7. əmək qanunvericiliyinin əsaslarını, daxili əmək intizamı qaydalarını,
əməyin mühafizəsi və yanğın təhlükəsizliyi üzrə qaydaları bilməlidir.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. İnstruktor -dezinfektor həkim-dezinfektorun, bioloqun, zooloqun,
entomoloqun rəhbərliyi altında dezinfeksiya, dezinseksiya və deratizasiya tədbirlərinin
aparılması üzrə işi həyata keçirir.
7. Obyektlərin dezinfeksiya, dezinseksiya və deratizasiyasının aparılmasının
həcm, metodika və vasitələrini müəyyən edir.
8. Təbii biotoplarda, nəqliyyatda və digər obyektlərdə gəmirici və başqa
heyvanların miqdarının qeydiyyatını aparır.
Page 359
359
9. Təbiət mənbəli infeksiyalarla əlaqədar ərazi və obyektlərin müayinəsində
iştirak edir.
10. Çöl və şəhər materiallarının tapılması, toplanılması və bakterioloji və
virusoloji laboratoriyalara çatdırılmasını həyata keçirir.
11. Dezinfeksiya işlərinin aparılması zamanı tibbi dezinfektorlar tərəfindən
əməyin mühafizəsi qaydalarına riayət olunmasına nəzarət edir.
12. Dezinfeksiya tədbirlərinin aparılması planının işlənib hazırlanmasında
iştirak edir.
13. İlkin qeydiyyat-hesabat sənədlərini rəsmiləşdirir.
14. Qanunvericiliklə müəyyən edilmiş müddətdə işlədiyi sahə üzrə
təkmilləşdirmə kurslarında iştirak edir.
15. Müəyyən olunmuş qaydada sertifikasiyadan keçir.
III. Hüquqlar
16. İnstruktor -dezinfektorun aşağıdakı hüquqları vardır:
16.1. dezinfeksiya tədbirlərinin aparılmasının, o cümlədən özünün əmək
fəaliyyətinin təşkili və şərtlərinin təkmilləşdirilməsi üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
16.2. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
16.3. onun işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu elmi-praktik
konfranslarda və müşavirələrdə iştirak etmək;
16.4. müəyyən olunmuş qaydada ixtisas dərəcəsi almaq.
17. İnstruktor -dezinfektor Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə
uyğun olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
18. İnstruktor -dezinfektor aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır:
18.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
18.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların tələblərinin vaxtında və peşəkar səviyyədə yerinə yetirilməsinə;
18.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
18.4. qüvvədə olan normativ hüquqi sənədlərdə nəzərdə tutulmuş tibbi və digər
xidməti sənədlərin vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsinə;
18.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
18.6. tibb müəssisəsinin fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə;
19. İnstruktor -dezinfektor əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-
hüquqi aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq
Page 360
360
dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb
edilə bilər.
Tibb bacısının nümunəvi vəzifə
T Ə L İ M A T I
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı tibb bacısının vəzifə öhdəliklərini, hüquq və
məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Tibb bacısı vəzifəsinə, iş stajına tələb qoyulmadan, “feldşer”, “tibb
bacısı” və ya “mama” ixtisası üzrə orta tibb təhsili olan şəxs təyin edilir.
3. Tibb bacısı Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan qanunvericiliyinə
uyğun olaraq tibb müəssisəsininrəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və vəzifədən azad
edilir.
4. Tibb bacısı bilavasitə öz struktur bölməsinin rəhbərinə olmaqla, müəssisə
rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Tibb bacısı aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını; Azərbaycan
Respublikasının səhiyyə qanunvericiliyinin əsaslarını;
5.2. səhiyyə müəssisələrinin fəaliyyətini tənzimləyən normativ hüquqi aktları;
5.3. tibb bacısı işinin nəzəri əsaslarını;
5.4. müalicə-diaqnostika prosesinin, xəstəliklərin profilaktikasının, sağlam
həyat tərzinin təbliğinin əsaslarını;
5.5. tibbi alət və avadanlıqların istismarı qaydalarını;
5.6. sağlam əhalinin vəziyyətini və tibb müəssisəsininfəaliyyətini xarakterizə
edən statistik göstəriciləri;
5.7. tibb müəssisəsinintullantılarının toplanılması, saxlanılması və məhv
edilməsi qaydalarını;
5.8. tibbi sığortanın fəaliyyətinin və könüllü tibbi sığortanın əsaslarını;
dietologiyanın əsaslarını;
5.9. dispanserləşdirmənin əsaslarını;
5.10. xəstəliklərin sosial əhəmiyyətini;
5.11. fəlakətlərdə tibbi xidmətin əsaslarını;
5.12. struktur bölməsinin tibbi qeydiyyat-hesabat sənədlərinin aparılması
qaydalarını;
5.13. tibbi sənədlərin əsas növlərini;
5.14. tibbi etikanı, peşəkar ünsiyyət psixologiyasını;
5.15. əmək qanunvericiliyinin əsaslarını, daxili əmək intizamı qaydalarını,
əməyin mühafizəsi və yanğın təhlükəsizliyi üzrə qaydaları bilməlidir.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Tibb bacısı həkiməqədər tibbi yardımı göstərir.
Page 361
361
7. Laboratoriya tədqiqatları üçün bioloji materialların götürülməsini həyata
keçirir.
8. Tibb müəssisədə və evdə xəstələrə qulluğu həyata keçirir.
9. Tibbi alətlərin, sarğı materiallarının və xəstələrə qulluq predmetlərinin
sterilizasiyasını həyata keçirir.
10. Ambulator və stasionar şəraitlərdə müalicə-diaqnostik manipulyasiyalar
və kiçik əməliyyatlar aparılmasında həkimə assistentlik edir.
11. Pasiyentlərin müxtəlif növ tədqiqatlara, prosedurlara, əməliyyatlara,
həkimin ambulator qəbuluna hazırlanmasını aparır.
12. Həkim təyinatının yerinə yetirilməsinin təmin edir.
13. Dərman vasitələrinin və etil spirtinin qeydiyyatını, saxlanılmasını,
istifadəsini həyat keçirir.
14. Xidmət göstərilən əhalinin fərdi qeydiyyatını, sağlamlıq vəziyyəti barədə
məlumatların informasiya (kompüter) bazasını aparır.
15. Kiçik tibb heyətinin fəaliyyətinə rəhbərlik edir.
16. Tibbi sənədləşdirməni aparır.
17. Xəstələr və onların qohumları arasında sağlamlığın möhkəmləndirilməsi
və xəstəliklərin profilaktikası, sağlam həyat tərzinin təbliği üzrə sanitar-
maarifləndirmə işini aparır.
18. Tibbi tullantıların toplanılması və istifadə edilməsini həyata keçirir.
19. Sanitariya-gigiyenik rejimə, aseptika və antiseptika qaydalarına, alət və
materialların sterilizasiya şərtlərinə, inyeksiyadan sonrakı fəsadların, hepatitin, İİV
infeksiyasının qarşısının alınmasına riayət edilməsi üzrə tədbirləri həyata keçirir.
20. Qanunvericiliklə müəyyən edilmiş müddətdə işlədiyi sahə üzrə
təkmilləşdirmə kurslarında iştirak edir.
21. Müəyyən olunmuş qaydada sertifikasiyadan keçir.
III. Hüquqlar
22. Tibb bacısının aşağıdakı hüquqları vardır:
22.1. özünün əmək fəaliyyətinin təşkilinin və şərtlərinin yaxşılaşdırılması üzrə
rəhbərliyə təkliflər vermək;
22.2. səlahiyyətləri çərçivəsində orta və kiçik tibb heyətinin işinə nəzarət
etmək, göstərişlər vermək və onlardan dəqiq icra tələb etmək, onların
həvəsləndirilməsi və tənbeh edilməsi üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
22.3. vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını və
normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
22.4. işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu elmi-praktik konfranslarda və
müşavirələrdə iştirak etmək;
22.5. müəyyən olunmuş qaydada ixtisas dərəcəsi almaq.
23. Tibb bacısı Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun olaraq
bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
Page 362
362
24. Tibb bacısı aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır::
24.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin həyata keçirilməsinə;
24.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların tələblərinin vaxtında və peşəkar səviyyədə yerinə yetirilməsinə;
24.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
24.4. qüvvədə olan normativ hüquqi sənədlərdə nəzərdə tutulmuş tibbi və digər
xidməti sənədlərin vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsinə;
24.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
24.6. ona tabe işçilərin nizam-intizam qaydalarına və vəzifə öhdəliklərinin
yerinə yetirilməsinə;
24.7. tibb müəssisəsinin fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə;
25. Tibb bacısı əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi aktların
pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq dərəcəsindən
asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb edilə bilər.
Page 363
363
Tibbi statistikin nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı tibbi-statistikin vəzifə öhdəliklərini, hüquq və
məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Tibbi-statistik vəzifəsinə, iş stajına tələb qoyulmadan, “feldşer”, “tibb
bacısı”, “sanitar-feldşer” və ya “laborant” ixtisası üzrə orta tibb təhsili olan şəxs təyin
edilir.
3. Tibbi-statistik Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan
qanunvericiliyinə uyğun olaraq müəssisə rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və
vəzifədən azad edilir.
4. Tibbi-statistik bilavasitə öz struktur bölməsinin rəhbərinə olmaqla,
müəssisə rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Tibbi-statistik aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını;
5.2. Azərbaycan Respublikasının səhiyyə qanunvericiliyinin əsaslarını;
5.3. səhiyyə müəssisələrinin fəaliyyətini tənzimləyən normativ hüquqi aktları;
5.4. statistik qeydiyyatın təşkilini, statistikanın və kargüzarlığın əsaslarını;
5.5. tibb təşkilatlarının qeydiyyat və hesabat sistemini;
5.6. tibbi sənədlərin əsas növlərini;
5.7. statistik məlumatların analizi metodlarını;
5.8. statistik qeydiyyat və hesabat üzrə ilkin sənədlərin formalarını, onların
doldurulması üzrə təlimatı;
5.9. xəstəliklərin qüvvədə olan beynəlxalq təsnifatını;
5.10. əhalinin sağlamlığının qiymətləndirilməsi və tibb təşkilatının
fəaliyyətinin statistik göstəricilərini;
5.11. tibbi sığortanın fəaliyyətinin və könüllü tibbi sığortanın əsaslarını;
5.12. dispanserləşdirmənin əsaslarını;
5.13. xəstəliklərin sosial əhəmiyyətini;
5.14. fəlakətlərdə tibbi xidmətin əsaslarını;
5.15. hesablama texnikasının istismarı qaydalarını;
5.16. əmək qanunvericiliyinin əsaslarını, daxili əmək intizamı qaydalarını,
əməyin mühafizəsi və yanğın təhlükəsizliyi üzrə qaydaları bilməlidir.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Tibbi-statistik tibb təşkilatının qeydiyyat-hesabat sənədlərinin
sistemləşdirilməsini və təkmilləşdirilməsini aparır.
7. Statistik göstəriciləri müəyyənləşdirir.
8. Təşkilatın struktur bölmələrinin işçilərini qeydiyyat formalarının
aparılması və statistik hesabatın tərtib edilməsi qaydaları barədə təlimatlandırır.
Page 364
364
9. Statistik sənədlərin aparılması və doldurulmasının düzgünlüyünə, illik
statistik hesabatın etibarlılığına nəzarəti həyata keçirir.
10. Təşkilatın struktur bölmələrində tibbi statistika üzrə təlimat-metodik
seminarların təşkili və keçirilməsində iştirak edir.
11. Təşkilatın işinin illik statistik hesabatını tərtib edir.
12. Tibbi sənədləşdirmənin statistik qeydiyyat-hesabat formalarının əldə
edilməsi üçün sifarişləri rəsmiləşdirir və verir, təşkilatın struktur bölmələrini onlarla
təmin edir.
13. Statistik qeydiyyat məlumatları əsasında müxtəlif arayışlar hazırlayır.
14. Qanunvericiliklə müəyyən edilmiş müddətdə işlədiyi sahə üzrə
təkmilləşdirmə kurslarında iştirak edir.
15. Müəyyən olunmuş qaydada sertifikasiyadan keçir.
III. Hüquqlar
16. Tibbi-statistikin aşağıdakı hüquqları vardır:
16.1. statistik qeydiyyatın və analizin təkmilləşdirilməsi üzrə, o cümlədən
özünün əmək fəaliyyətinin təşkilinin və şərtlərinin yaxşılaşdırılması üzrə rəhbərliyə
təkliflər vermək;
16.2. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
16.3. onun işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu elmi-praktik
konfranslarda və müşavirələrdə iştirak etmək;
16.4. müəyyən olunmuş qaydada ixtisas dərəcəsi almaq.
17. Tibbi-statistik Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun
olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
18. Tibbi-statistik aşağıdakılara məsuliyyət daşıyır:
18.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
18.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların tələblərinin vaxtında və müvafiq qaydada yerinə yetirilməsinə;
18.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
18.4. qüvvədə olan normativ hüquqi sənədlərdə nəzərdə tutulmuş tibbi və digər
xidməti sənədlərin vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsinə;
18.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
18.6. tibb təşkilatının fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə və müştərilərə
təhlükə yaradan təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının
pozulmasının aradan qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da
daxil olmaqla, operativ tədbirlər həyata keçirilməsinə;
Page 365
365
17. Tibbi-statistik əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi
aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq
dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb
edilə bilər.
Page 366
366
VII. BÖLMƏ: ORTA TƏHSİLLİ ƏCZAÇILIQ VƏZİFƏLƏRİ
Əczaçının nümunəvi vəzifə
T Ə L İ M A T I
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı əczaçının vəzifə öhdəliklərini, hüquq və məsuliyyətini
müəyyən edir.
2. Əczaçı vəzifəsinə, iş stajına tələb qoyulmadan, “əczaçı” ixtisası üzrə orta
tibb təhsili olan şəxs təyin edilir.
3. Əczaçı Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan qanunvericiliyinə
uyğun olaraq müəssisə rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və vəzifədən azad edilir.
4. Əczaçı bilavasitə öz struktur bölməsinin rəhbərinə olmaqla, müəssisə
rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Əczaçı aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının səhiyyə qanunvericiliyinin əsaslarını;
səhiyyə müəssisələrinin fəaliyyətini tənzimləyən, eləcə də əczaçılıq məsələləri üzrə
normativ hüquqi aktları;
5.2. əczaçılıq işinin əsaslarını; iqtisadiyyatın əsaslarını;
5.3. dərman vasitələrinin hazırlanması texnologiyasını, onların saxlanılması
və buraxılması qaydalarını;
5.4. dərman vasitələrinin və tibbi təyinatlı məmulatların nomenklaturasını;
həkiməqədər ilkin tibbi yardım göstərilməsi qaydalarını;
5.5. əczaçılıq informasiyasının metodları və vasitələrini;
5.6. tibbi etikanı, peşəkar ünsiyyət psixologiyasını;
5.7. əmək qanunvericiliyinin əsaslarını, daxili əmək intizamı qaydalarını,
əməyin mühafizəsi və yanğın təhlükəsizliyi üzrə qaydaları bilməlidir.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Əczaçı reseptlərin və tibb təşkilatlarının tələbnamələrinin qəbulunu,
dərman vasitələrinin və tibbi təyinatlı məmulatların buraxılışını həyata keçirir.
7. Dərmanları hazırlayır, aptek daxili nəzarətin sadə metodları ilə onların
keyfiyyətini yoxlayır.
8. Malların qəbulunda, onların saxlanılma yerləri üzrə bölüşdürülməsində
iştirak edir, fiziki-kimyəvi xüsusiyyətlərinə və mövcud saxlanılma qaydalarına uyğun
olaraq dərman vasitələrinin və tibbi təyinatlı məmulatların saxlanılma şəraitini təmin
edir.
9. Malı çəkib bükən işçilərə dərman vasitələrinin tərəzidə çəkilib bükülməsi
üzrə məsləhət yardımı edir.
Page 367
367
10. Əhali arasında dərman vasitələri və tibbi təyinatlı məmulatlar, onların
işlədilməsi və ev şəraitində saxlanılması haqqında sanitar-maarifləndirmə və
məlumatlandırma işini aparır.
11. Qanunvericiliklə müəyyən edilmiş müddətdə işlədiyi sahə üzrə
təkmilləşdirmə kurslarında iştirak edir.
12. Müəyyən olunmuş qaydada sertifikasiyadan keçir.
III. Hüquqlar
13. Əczaçının aşağıdakı hüquqları vardır:
13.1. dərman təminatının əczaçılıq istehsalatı prosesinin təkmilləşdirilməsi
üzrə, o cümlədən özünün əmək fəaliyyətinin təşkili və şərtləri üzrə rəhbərliyə təkliflər
vermək;
13.2. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
13.3. onun işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu elmi-praktik
konfranslarda və müşavirələrdə iştirak etmək;
13.4. müəyyən olunmuş qaydada ixtisas dərəcəsi almaq.
14. Əczaçı Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun olaraq
bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
15. Əczaçı aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır:
15.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
15.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların tələblərinin vaxtında və peşəkar səviyyədə yerinə yetirilməsinə;
15.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
15.4. qüvvədə olan normativ hüquqi sənədlərdə nəzərdə tutulmuş tibbi və digər
xidməti sənədlərin vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsinə;
15.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
15.6. tibb müəssisəsinin fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə;
16. Əczaçı əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi aktların
pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq dərəcəsindən
asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb edilə bilər.
VIII. BÖLMƏ: QEYRI-TIBB ORTA IXTISAS TƏHSILLI
MÜTƏXƏSSISLƏRI N VƏZIFƏLƏRI
Page 368
368
Kadrlar üzrə müfəttişin nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı kadrlar üzrə müfəttişin vəzifə öhdəliklərini, hüquq və
məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Kadrlar üzrə müfəttiş vəzifəsinə orta ixtisas təhsili, şəxs təyin edilir.
3. Kadrlar üzrə müfəttiş Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan
qanunvericiliyinə uyğun olaraq müəssisə rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və
vəzifədən azad edilir.
4. Kadrlar üzrə müfəttiş bilavasitə müəssisənin rəhbərinə və ya onun
müavininə tabe olur.
5. Kadrlar üzrə müfəttiş aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını, səhiyyə qanunvericiliyinin
əsaslarını;
5.2. qanunverici və normativ hüquqi aktları;
5.3. heyətin uçotu və irəliləməsi üzrə sənədləşdirmənin aparılması üzrə
metodik materialları;
5.4. əmək qanunvericiliyinin əsaslarını;
5.5. müəssisənin strukturu və ştatlarını;
5.6. müəssisənin işçilərinin əmək kitabçalarının və şəxsi işlərinin
rəsmiləşdirilməsi, doldurulması və saxlanılması qaydalarını;
5.7. işçilərin ümumi və fasiləsiz iş stajının, güzəştlərinin və
kompensasiyalarının müəyyən edilməsinin, pensiyalarının sənədləşdirilməsinin
qaydalarını;
5.8. kadrların irəliləməsinin uçotunun və müəyyən olunmuş hesabatların tərtib
edilməsinin qaydalarını;
5.9. müəssisənin heyəti haqqında məlumatlar bankının aparılması qaydasını;
5.10. kargüzarlığın əsaslarını;
5.11. hesablama texnikası, kommunikasiya və rabitə vasitələrini;
5.12. əməyin mühafizəsinin qayda və normalarını bilməlidir.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Kadrlar üzrə müfəttiş müəssisənin şəxsi heyətinin, onun struktur
bölmələrinin uçotunu aparır.
7. Əmək qanunvericiliyinə, əsasnamələrə, təlimatlara və müəssisənin
rəhbərinin əmrlərinə uyğun olaraq işçilərin qəbulu, başqa işə keçirilməsi və azad
edilməsini, eləcə də kadrlar üzrə müəyyən olunmuş digər sənədləri rəsmiləşdirir.
8. İşçilərin şəxsi işlərini formalaşdırır və aparır, əmək fəaliyyəti ilə bağlı
onlara dəyişikliklər edir.
Page 369
369
9. İxtisas, attestasiya, konkurs komissiyaları və işçilərin həvəsləndirilməsi və
təltif edilməsi üçün zəruri olan sənədləri hazırlayır.
10. İşçilərin əmək kitabçalarını doldurur və saxlayır, iş stajlarını hesablayır,
hazırkı və keçmiş əmək fəaliyyətləri haqqında arayışlar verir.
11. İşçilərin həvəsləndirilməsi və təltif edilməsi haqqında əmək kitabçalarında
qeydlər aparır.
12. Müəssisənin heyətinin məlumatlar bankına işçilərin kəmiyyət və keyfiyyət
tərkibi haqqında məlumatları daxil edir.
13. İşçilərə məzuniyyətlərin verilməsinin uçotunu aparır, növbəti
məzuniyyətlərin cədvəllərinin tərtib edilməsinə və ona riayət olunmasına nəzarəti
həyata keçirir.
14. İşçilərə və onların ailələrinə pensiya, müəyyən güzəşt və
kompensasiyaların təyin edilməsi üçün zəruri olan sənədləri hazırlayır.
15. Kadr axınının səbəblərini öyrənir və onun aşağı salınması üzrə tədbirlərin
işlənib hazırlanmasında iştirak edir.
16. Müəyyən cari saxlanılma müddətlərinin keçməsinə görə sənədləri arxivdə
saxlanılmaya verilmək üçün hazırlayır.
17. Müəssisənin struktur bölmələrində əmək intizamının vəziyyətinə və
işçilər tərəfindən daxili əmək rejiminə riayət olunmasına nəzarəti həyata keçirir.
18. Müəyyən olunmuş hesabatları tərtib edir.
III. Hüquqlar
19. Kadrlar üzrə müfəttişin aşağıdakı hüquqları vardır:
19.1. öz əmək fəaliyyətinin təşkili və şərtləri üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
19.2. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
19.3. müvafiq ixtisas kateqoriyası almaq hüququ ilə müəyyən olunmuş qaydada
attestasiyadan keçmək;
19.4. öz ixtisasını artırmaq hüquqlarına malikdir.
20. Kadrlar üzrə müfəttiş Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə
uyğun olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
21. Kadrlar üzrə müfəttiş aşağıdakılara məsuliyyət daşıyır:
21.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
21.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların tələblərinin vaxtında və müvafiq qaydada yerinə yetirilməsinə;
21.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
Page 370
370
21.4. mövcud normativ-hüquqi aktlarla nəzərdə tutulmuş sənədləşdirmənin
aparılmasına;
21.5. ona tabe olan işçilər tərəfindən nizam-intizam qaydalarına riayət edilməsi
və vəzifə öhdəliklərinin yerinə yetirilməsinə;
21.6. müəssisənin fəaliyyətinə, işçilərinə və digər şəxslərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə;
22. Kadrlar üzrə müfəttiş əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-
hüquqi aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq
dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb
edilə bilər.
Kitabxanaçının nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
I. Ümumi müddəalar
Page 371
371
1. Bu vəzifə təlimatı kitabxanaçının vəzifə öhdəliklərini, hüquq və
məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Kitabxanaçı vəzifəsinə, iş stajına tələb qoyulmadan, “kitabxana işi”
ixtisası üzrə orta ixtisas təhsili şəxs təyin edilir.
3. Kitabxanaçı Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan qanunvericiliyinə
əsasən müəssisənin rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və vəzifədən azad edilir.
4. Kitabxanaçı bilavasitə öz struktur bölməsinin rəhbəri olmaqla,
müəssisənin rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Kitabxanaçı aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını;
5.2. informasiya və kitabxana işinin təşkili məsələləri üzrə normativ və
metodik materialları;
5.3. kitabxana fondunun komplektləşdirilməsi, saxlanılması, axtarılması,
verilməsi və uçotu qaydalarını;
5.4. kitabxanalararası abunənin vahid ümumdövlət sistemini;
5.5. müəssisənin fəaliyyət dairəsinə aid texnoloji, iqtisadiyyat və səhiyyənin,
əməyin və idarəetmənin təşkili məsələləri üzrə biblioqrafik məlumat kitabçalarını;
5.6. oxucularla kütləvi və fərdi qaydada işləmə forma və metodlarını;
5.7. oxucular tərəfindən kitabxana fondu vahidlərinə vurulan zərərin
ödənilməsi qaydasını;
5.8. kitabxananın işi barədə hesabatın tərtib edilməsi qaydasını;
5.9. əməyin təşkilinin əsaslarını, əmək qanunvericiliyinin əsaslarını;
5.10. daxili əmək intizamı qaydalarını, əməyin mühafizəsinin və yanğın
təhlükəsizliyinin qayda və normalarını bilməlidir.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Kitabxanaçı müəssisənin bölmələrinin, kitabxananın oxucularının elmi
tibbi, iqtisadi və başqa ədəbiyyatlarla, eləcə də elm, texnika və qabaqcıl istehsalat
təcrübəsinin ölkə və xarici nailiyyətləri barədə biblioqrafik materiallarla təmin
olunması işini yerinə yetirir.
7. Yeni daxil olmuş ədəbiyyatın siyahısını tərtib edir və onları müəssisənin
bölmələri üzrə göndərir.
8. Müasir informasiya-axtarış sisteminin tətbiqi nəzərdə tutulmuş sistematik
və əlifba kataloqlarını tərtib etməklə, elmi-informasiya, elmi-metodik və biblioqrafik
işi yerinə yetirir.
9. Abunəçilərə oxu zalında da xidmət edir.
10. Daxil olmuş sorğular üzrə arayışları tərtib edir.
11. Elm, texnika və qabaqcıl istehsalat təcrübəsinin, oxucu konfranslarının
aktual məsələləri üzrə tematik sərgilərin təşkilində iştirak edir.
12. Kitabxana fondunun saxlanılmasını, kitabxananın işinin əsas göstəriciləri
üzrə statistik uçotun aparılmasını və müəyyən olunmuş hesabatın hazırlanmasını təşkil
edir.
Page 372
372
III. Hüquqlar
13. Kitabxanaçının aşağıdakı hüquqları vardır:
13.1. öz fəaliyyəti ilə bağlı işin təkmilləşdirilməsi üzrə təkliflər vermək;
13.2. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
13.3. onun işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu konfranslarda və
müşavirələrdə iştirak etmək;
13.4. müvafiq ixtisas kateqoriyası almaq hüququ ilə müəyyən olunmuş qaydada
attestasiyadan keçmək;
13.5. öz ixtisasını artırmaq hüquqlarına malikdir.
14. Kitabxanaçı Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun
olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
15. Kitabxanaçı aşağıdakılara məsuliyyət daşıyır:
15.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
15.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların tələblərinin vaxtında və müvafiq qaydada yerinə yetirilməsinə;
15.3. daxili intizam, sanitariya-epidemiya əleyhinə rejim, yanğın təhlükəsizliyi
və təhlükəsizlik texnikası qaydalarına riayət edilməsinə;
15.4. mövcud normativ-hüquqi aktlarla nəzərdə tutulmuş sənədləşdirmənin
aparılmasına;
15.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
15.6. fövqəladə hallar şəraitində işə hazırlığa görə məsuliyyət daşıyır.
16. Kitabxanaçı əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi
aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq
dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb
edilə bilər.
Mexanikin nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
I. Ümumi müddəalar
Page 373
373
1. Bu vəzifə təlimatı mexanikin vəzifə öhdəliklərini, hüquq və
məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Mexanik vəzifəsinə , iş stajına tələb qoyulmadan, “mexanik” ixtisası üzrə
orta ixtisas təhsili olan şəxstəyin edilir.
3. Mexanik Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan qanunvericiliyinə
əsasən müəssisənin rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və vəzifədən azad edilir.
4. Mexanik bilavasitə öz struktur bölməsinin rəhbəri olmaqla, müəssisənin
rəhbərinə tabe olur.
5. Mexanik aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını;
5.2. yerinə yetirilən iş üzrə normativ sənədləri və metodik materialları;
5.3. iş rejimi qaydalarını;
5.4. avadanlıqların, binaların, qurğuların təmiri üzrə qərarları, sərəncamları,
əmrləri, metodik və normativ materialları;
5.5. müəssisədə təmir xidmətinin təşkilini;
5.6. texnoloji avadanlıqların istismarı qaydalarını;
5.7. müəssisənin texniki inkişaf perspektivlərini;
5.8. müəssisənin avadanlıqlarının texniki xarakteristikasını, konstruktiv
xüsusiyyətlərini, təyinatını, iş rejimini və istismarı qaydalarını;
5.9. təmir işlərinin təşkili və texnologiyasını;
5.10. avadanlıqların montaj, nizamlama və sazlama metodlarını;
5.11. müəssisənin məhsulunun istehsal texnologiyasının əsaslarını;
5.12. avadanlıqların pasportlarının, istismarı üzrə təlimatların tərtib edilməsini;
5.13. avadanlıqların təmirə təhvil və təmirdən qəbulu qaydalarını;
5.14. avadanlıqların istismarı və təmiri zamanı əməyin təşkilinin rasional
tələblərini;
5.15. qabaqcıl ölkə və xarici təcrübəni;
5.16. iqtisadiyyatın, istehsalın təşkilinin, əməyin təşkilinin və idarəetmənin
əsaslarını;
5.17. əmək qanunvericiliyinin əsaslarını; ekologiya qanunvericiliyinin
əsaslarını; əməyin mühafizəsinin qayda və normalarını bilməlidir.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Mexanik müəssisənin avadanlıqlarının işini təmin edir, müəssisəyə yeni
avadanlıqların qəbul edilməsi və quraşdırılmasında iştirak edir.
7. Müəssisədə təmir xidmətini təşkil edir.
8. Zəruri texniki sənədlərin hazırlanmasında iştirak edir.
9. Əməyin mühafizəsinin qayda və normalarına, təmir proseslərinin həyata
keçirilməsi zamanı ekoloji təhlükəsizliyə riayət edir.
10. Bütün avadanlıqların qəzasız və etibarı işini, düzgün istismarını, vaxtında
və keyfiyyətli təmirini, texniki xidmətini həyata keçirir.
11. Sınaq və təcrübələrin keçirilməsində və alınmış nəticələrin emalının
aparılmasında iştirak edir.
Page 374
374
12. Yeni avadanlığın qəbulu və quraşdırılması, attestasiya və iş yerlərinin
rasionallaşdırılması, ağır və həcmli işlərdə mexanizasiya vasitələrinin tətbiqi üzrə
işlərdə iştirak edir.
13. Yeni texnikanın tətbiqinin və inkişaf etmiş texnologiyanın,
səmərələşdirici təkliflərin və ixtiraların iqtisadi effektliliyinin əsaslandırılmasında
iştirak edir.
14. İşdə müasir texniki vasitələrin istifadəsi üzrə təkliflər verir.
III. Hüquqlar
15. Mexanikin aşağıdakı hüquqları vardır:
15.1. müəssisədə öz fəaliyyətinə dair rəhbərliyin qərar layihələri ilə tanış
olmaq;
15.2. öz əmək fəaliyyətinin təşkili və şərtləri üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
15.3. öz fəaliyyəti üzrə müəssisənin işinin təkmilləşdirilməsinə dair rəhbərliyə
təkliflər vermək;
15.4. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya
materiallarından və normativ-hüquqi sənədlərdən istifadə etmək;
15.5. müvafiq ixtisas dərəcəsi almaq hüququ ilə müəyyən olunmuş qaydada
attestasiyadan keçmək;
15.6. öz ixtisasını artırmaq hüquqlarına malikdir.
16. Mexanik Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun olaraq
bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
17. Mexanik aşağıdakılara məsuliyyət daşıyır:
17.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
17.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların tələblərinin vaxtında və müvafiq qaydada yerinə yetirilməsinə;
17.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
17.5. mövcud normativ-hüquqi aktlarla nəzərdə tutulmuş sənədləşdirmənin
aparılmasına;
17.6. müəssisənin fəaliyyətinə, işçilərinə və digər şəxslərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və başqa qaydaların pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə;
18. Mexanik əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi aktların
pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq dərəcəsindən
asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb edilə bilər.
Page 375
375
Mühasibin nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı mühasibin vəzifə öhdəliklərini, hüquq və məsuliyyətini
müəyyən edir.
Page 376
376
2. Mühasib vəzifəsinə, iş stajına tələb qoyulmadan, “mühasibat işi” ixtisası
üzrə orta ixtisas təhsili olan şəxstəyin edilir.
3. Mühasib Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan qanunvericiliyinə
əsasən müəssisənin rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və vəzifədən azad edilir.
4. Mühasib bilavasitə baş mühasibə olmaqla, müəssisənin rəhbərinə tabe
olur.
5. Mühasib aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını;
5.2. mühasibat barədə qanunvericiliyi;
5.3. müəssisənin maliyyə-təsərrüfat fəaliyyətinə aid qərar, sərəncam, əmr və
digər rəhbər, metodik və normativ materialları;
5.4. müəssisənin strukturunu, onun inkişafının strategiya və perspektivlərini;
5.5. müəssisədə mühasibat uçotunun təşkili üzrə əsasnamə və təlimatları və
onun aparılması qaydasını;
5.6. əməliyyatların sənədləşdirilməsi qaydasını və uçotun sahələri üzrə sənəd
dövriyyəsinin təşkilini;
5.7. maliyyə hesabatlarının forma və qaydasını;
5.8. müəssisənin maliyyə-təsərrüfat fəaliyyətinin iqtisadi təhlilini;
5.9. pul vəsaitlərinin, mal-material və digər qiymətlilərin qəbulu, mədaxili,
saxlanılması və xərclənməsi qaydasını;
5.10. hüquqi və fiziki şəxslərdən vergi tutulması şərtlərini;
5.11. mühasibat uçotu hesablarından çatışmazlıqların, debitor borclarının və
digər itkilərin silinməsi qaydasını;
5.12. pul vəsaitlərinin və mal-material qiymətlilərinin inventarlaşdırılmasının
aparılması qaydasını;
5.13. mühasibat balanslarının və hesabatlarının tərtib edilməsi qayda və
müddətlərini;
5.14. yoxlama və sənədli təftişin aparılması qaydasını;
5.15. hesablama texnikasının müasir vasitələrini;
5.16. mühasibat uçotunun təşkilinin təkmilləşdirilməsi üzrə qabaqcıl ölkə və
xarici təcrübəni;
5.17. səhiyyə, əmək və idarəetmənin iqtisadiyyatı və təşkilini;
5.18. əmək qanunvericiliyinin əsaslarını, əməyin mühafizəsinin norma və
qaydalarını bilməlidir.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Mühasib iş planının, ilkin uçot sənədlərinin formalarının hazırlanması və
tətbiqində, daxili mühasibat hesabatı sənədlərinin formalarının işlənib hazırlanmasında
iştirak edir.
7. Müəssisə tərəfindən həyata keçirilən bütün təsərrüfat əməliyyatlarının
mühasibat uçotu hesabında (həmçinin mühasibat uçotu registrlərində) düzgün əks
Page 377
377
etdirilməsində iştirak edir, operativ məlumatları təqdim edir, mühasibat (maliyyə)
hesabatlarını müəyyən edilmiş müddətlərdə tərtib edir. İlkin mühasibat sənədlərinin,
hesablaşmaların və ödəniş öhdəliklərinin, əmək haqqı fondunun sərf olunmasının,
vəzifə maaşlarının təyin edilməsinin, pul vəsaitlərinin, əmtəə-mal qiymətlilərinin və
əsas fondların inventarlaşmasının, mühasibat uçotu və hesabatının təşkilinin
yoxlanılması və müəssisənin bölmələrində sənədli təftişin qaydalarına riayət edir.
8. Daxil olan pul vəsaitlərinin, mal-material qiymətlilərinin və əsas
vəsaitlərin uçotunun aparılmasında, mühasibat uçotu hesablarında onların hərəkətinin,
istehsal dövriyyəsinin və xərclərinin, xərclər smetasının hazırlanmasında, iş və
xidmətlərin yerinə yetirilməsində iştirak edir.
9. Çatışmazlıqların, pul vəsaitlərinin və mal-material qiymətlilərinin
qanunsuz istifadə olunmasının, maliyyə və təsərrüfat qanunvericiliyinin pozulmasının
qarşısının alınması üzrə öz səlahiyyətləri çərçivəsində tədbirlər görür.
10. Maliyyə hesabat və kredit əməliyyatlarının, müəssisənin təsərrüfat-
maliyyə fəaliyyətinin yekunları üzrə əməliyyatların uçotunu aparır.
11. Pul vəsaitləri və mal-material qiymətlilərinin çatışmazlıqları və
mənimsənilməsi haqqında sənədləri tərtib edir.
12. Mühasibatlıq sənədlərinin saxlanılması, rəsmiləşdirilməsi və müəyyən
olunmuş qaydada onların arxivə təhvil verilməsi işlərini aparır.
III. Hüquqlar
13. Mühasibin aşağıdakı hüquqları vardır:
13.1. müəssisənin fəaliyyətinin inkişafı və təkmilləşdirilməsi üzrə təkliflər
vermək;
13.2. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
13.3. onun işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu konfrans və
müşavirələrdə iştirak etmək;
13.4. müvafiq ixtisas dərəcəsi almaq hüququ ilə müəyyən olunmuş qaydada
attestasiyadan keçmək;
13.5.öz ixtisasını artırmaq hüquqlarına malikdir.
14. Mühasib Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun olaraq
bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
15. Mühasib aşağıdakılara məsuliyyət daşıyır:
15.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
15.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların tələblərinin vaxtında və müvafiq qaydada yerinə yetirilməsinə;
Page 378
378
15.3. daxili intizam qaydalarına, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik
texnikasına riayət edilməsinə;
15.4. mövcud normativ-hüquqi aktlarla nəzərdə tutulmuş sənədləşdirmənin
aparılmasına;
15.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər məlumatların müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
16. Mühasib əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi aktların
pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq dərəcəsindən
asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb edilə bilər.
Mülki müdafiə üzrə mütəxəssisin nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı mülki müdafiə üzrə mütəxəssisin vəzifə öhdəliklərini,
hüquq və məsuliyyətini müəyyən edir.
Page 379
379
2. Mülki müdafiə üzrə mütəxəssis vəzifəsinə, iş stajına tələb qoyulmadan,
“mülki müdafiə” ixtisası üzrə orta ixtisas təhsili olan şəxstəyin edilir.
3. Mülki müdafiə üzrə mütəxəssis Azərbaycan Respublikasının qüvvədə
olan qanunvericiliyinə əsasən müəssisənin rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və
vəzifədən azad edilir.
4. Mülki müdafiə üzrə mütəxəssis bilavasitə struktur bölməsinin rəhbəri
olmaqla, müəssisənin rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Mülki müdafiə üzrə mütəxəssis aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. müəssisənin fəaliyyətinə dair yuxarı orqanların qərar, sərəncam, əmr və
digər rəhbər və normativ sənədlərini;
5.2. mülki müdafiə üzrə tədbirlərin planlaşdırılması və keçirilməsinin
təşkilini;
5.3. mülki müdafiənin maddi-texniki ehtiyatlarının yaradılması və
saxlanılması qaydalarını;
5.4. fövqəladə halların qarşısının alınması üzrə zəruri tədbirlərin işlənib
hazırlanması və keçirilməsi qaydalarını;
5.5. müəyyən olunmuş hesabatın qeydiyyatının aparılması və tərtib edilməsi
qaydasını;
5.6. ilkin tibbi yardım göstərilməsinin təşkilini;
5.7. inzibati, əmək və mülki qanunvericiliyin əsaslarını;
5.8. daxili əmək intizamı qaydalarını, əməyin mühafizəsi, təhlükəsizlik
texnikası və yanğından mühafizə qayda və normalarını bilməlidir.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Mülki müdafiə üzrə mütəxəssis müəssisənin mülki müdafiə üzrə
planlarının hazırlanmasında iştirak edir.
7. Müəssisənin mülki müdafiə məsələləri üzrə sənədlərinin (əmr, sərəncam,
təlimat və s.) hazırlanmasında iştirak edir. Mülki müdafiə vasitələrinin vəziyyətinə
nəzarət edir.
8. Fövqəladə hallarda zərərçəkmişlərə ilkin yardım göstərilməsinin və
zərurət olduqda onların müalicə müəssisəsinə göstərilməsinin təşkilində iştirak edir.
9. Fövqəladə hallar baş verdikdə xilasetmə işlərini görür və müəssisənin
əməkdaşlarının təhlükəsiz əraziyə evakuasiya olunmasına köməklik edir.
10. Mülki müdafiə üzrə tələb olunan sənədlərin vaxtında struktur
bölmələrinin rəhbərlərinə çatdırılmasını təmin edir.
11. Fövqəladə hallarda müvafiq komissiyanın işində iştirak edir.
12. Mülki müdafiə məsələləri üzrə qabaqcıl təcrübəni öyrənir və tətbiq edir.
III. Hüquqlar
13. Mülki müdafiə üzrə mütəxəssisin aşağıdakı hüquqları vardır:
13.1. struktur bölmələrinin rəhbərləri üçün yanğın təhlükəsizliyinin qayda,
norma və tələblərinə riayət edilməsi ilə bağlı icrası məcburi olan göstərişlər vermək;
Page 380
380
13.2. mülki müdafiəyə dair tələblərin yerinə yetirilməsi üzrə müəssisənin
işçilərinin həvəsləndirilməsi və tənbeh edilməsinə dair təkliflər vermək;
13.3. müəssisənin fəaliyyətinin inkişafı və təkmilləşdirilməsi üzrə təkliflər
vermək;
13.4. müəssisəni mülki müdafiə məsələləri üzrə müəyyən olunmuş qaydada
digər təşkilatlarda təmsil etmək;
13.5. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
13.6. onun işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu konfranslarda və
müşavirələrdə iştirak etmək;
13.7. öz ixtisasını artırmaq hüquqlarına malikdir.
14. Mülki müdafiə üzrə mütəxəssis Azərbaycan Respublikasının Əmək
Məcəlləsinə uyğun olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
15. Mülki müdafiə üzrə mütəxəssis aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır:
15.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
15.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların tələblərinin vaxtında və müvafiq qaydada yerinə yetirilməsinə;
15.3. daxili intizam, sanitariya-epidemiya əleyhinə rejim, yanğın təhlükəsizliyi
və təhlükəsizlik texnikası qaydalarına riayət edilməsinə;
15.4. mövcud normativ-hüquqi aktlarla nəzərdə tutulmuş sənədləşdirmənin
aparılmasına;
15.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
15.7. fövqəladə hallar şəraitində işə hazırlığa görə məsuliyyət daşıyır.
16. Mülki müdafiə üzrə mütəxəssis əmək intizamının, qanunvericilik və
normativ-hüquqi aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən,
təqsirin ağırlıq dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət
məsuliyyətinə cəlb edilə bilər.
Rəssamın nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı rəssamın vəzifə öhdəliklərini, hüquq və məsuliyyətini
müəyyən edir.
Page 381
381
2. Rəssam vəzifəsinə, iş stajına tələb qoyulmadan, “rəssamlıq” ixtisası üzrə
ali və ya orta ixtisas peşə təhsili olan şəxstəyin edilir.
3. Rəssam Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan qanunvericiliyinə
uyğun olaraq müəssisə rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və vəzifədən azad edilir.
4. Rəssam bilavasitə öz struktur bölməsinin rəhbərinə, onun olmadığı halda
isə müəssisə rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Rəssam aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. yuxarı təşkilatların qərar, sərəncam və əmrlərini;
5.2. əməyin təşkili məsələləri üzrə metodik, normativ materialları;
5.3. istehsalat estetikasını; istehsal texnologiyasının əsaslarını;
5.4. istehsalat estetikasının tətbiqində qabaqcıl təcrübəni;
5.5. qtisadiyyatın, əməyin və istehsalın təşkilinin əsaslarını;
5.6. əmək qanunvericiliyinin əsaslarını, əməyin mühafizəsi, təhlükəsizlik
texnikası, istehsalat sanitariyası və yanğından mühafizənin norma və qaydalarını
bilməlidir.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Rəssam əmək məhsuldarlığını, əməyin cəlbediciliyini və effektivliyini
artırmaq məqsədi ilə idarə, müəssisə və təşkilatlarda istehsalat estetikasının tətbiqi
üzrə iş aparır.
7. İdarə, müəssisə və təşkilatın binalarının rekonstruksiya edilməsində və
tikintinin bədii-konstruktor layihələrinin hazırlanmasında iştirak edir.
8. İstehsal, xidmət və mədəni məişət yerlərinin rekonstruksiyası və
tikilməsində estetik tələblərə riayət olunmasına, sənaye interyerlərinin düzgün həllinə,
xidmət, istehsalat, sanitar-məişət yerlərinin, istirahət və ictimai-iaşə yerlərinin rəngli
tərtibatına, orada mebelin və başqa inventarın yerləşdirilməsinə, iş yerlərinin və
binaların səmərəli işıqlandırılmasına nəzarət edir.
9. İstehsalat xüsusiyyətinə və əməyin növünə uyğun olaraq iş paltarlarının
seçilməsi üzrə tövsiyələr işləyib hazırlayır. İstehsalat, xidmət və mədəni-maarif
binalarının mebellə, inventarla, texnika və avadanlıqla, eləcə də əyani vasitələrlə təmin
edilməsinə metodik yardım göstərir.
10. İdarə, müəssisə və təşkilatın sahəsinin yaşıllaşdırılması və
abadlaşdırılması, binanın fasadlarının və keçidlərin bədii-memar tərtibatının
layihələrini işləyib hazırlayır, tərtibat işlərinin düzgün həyata keçirilməsinə nəzarət
yetirir (görüş, təbliğat, sərgi, plakatların və s.).
III. Hüquqlar
11. Rəssamın aşağıdakı hüquqları vardır:
11.1. özünün əmək fəaliyyətinin təşkili və şərtləri üzrə rəhbərliyə təkliflər
vermək;
Page 382
382
11.2. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
11.3. onun işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu konfranslarda və
müşavirələrdə iştirak etmək;
11.4. müvafiq ixtisas kateqoriyası almaq hüququ ilə müəyyən olunmuş qaydada
attestasiyadan keçmək;
11.5. kurslarında öz ixtisasını artırmaq hüquqlarına malikdir.
12. Rəssam Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun olaraq
bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
13. Rəssam aşağıdakılara məsuliyyət daşıyır:
13.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
13.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların tələblərinin vaxtında və müvafiq qaydada yerinə yetirilməsinə;
13.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
13.4. qüvvədə olan normativ hüquqi sənədlərdə nəzərdə tutulmuş xidməti
sənədlərin vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsinə;
13.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
13.6. müəssisənin fəaliyyətinə, işçilərinə və digər şəxslərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə;
14. Rəssam əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi aktların
pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq dərəcəsindən
asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb edilə bilər.
Texnikin nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı texnikin vəzifə öhdəliklərini, hüquq və məsuliyyətini
müəyyən edir.
Page 383
383
2. Texnik vəzifəsinə, iş stajına tələb qoyulmadan, “texnik” ixtisası üzrə orta
ixtisas təhsili olan şəxstəyin edilir.
3. Texnik Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan qanunvericiliyinə
əsasən müəssisənin rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və vəzifədən azad edilir.
4. Texnik bilavasitə öz struktur bölməsinin rəhbəri olmaqla, müəssisənin
rəhbərinə tabe olur.
5. Texnik aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. yerinə yetirilən iş üzrə normativ hüquqi aktları və məlumat materiallarını;
5.2. sazlayıcı işlərin əsas metodlarını;
5.3. xüsusi və məlumat ədəbiyyatlarındakı terminologiyanı;
5.4. iş proqram və təlimatlarını;
5.5. işlənib hazırlanan texniki sənədlərin mövcud standartlarını və texniki
şərtlərini, onların tərtib edilməsi və rəsmiləşdirilməsi qaydalarını;
5.6. ölçmə, müşahidə və eksperimentlərin aparılmasının ardıcıllığı və
texnikasını; istehsalat texnologiyasının əsaslarını;
5.7. istifadə olunan avadanlığın konstruktiv xüsusiyyətlərini, təyinatını, iş
prinsiplərini və istismarı qaydalarını;
5.8. avadanlığın baxışı və nöqsanların aşkarlanması metodlarını; məlumatların
alınması, emalı və ötürülməsinin texniki vasitələrini;
5.9. hesablama texnikasının istismarı qaydalarını;
5.10. uçotun aparılması və hesabatların tərtib edilməsi qaydalarını;
5.11. səmərələşdirici təklifləri və ixtiraları;
5.12. kargüzarlığın aparılmasının əsaslarını;
5.13. iqtisadiyyatın, istehsalın təşkilinin, əməyin təşkilinin və idarəetmənin
əsaslarını;
5.14. əmək qanunvericiliyinin əsaslarını, əməyin mühafizəsinin qayda və
normalarını bilməlidir.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Texnik daha ixtisaslı mütəxəssisin rəhbərliyi altında, mövcud
standartlara və normativ sənədlərə uyğunluğu təmin edilərək, zəruri texniki
hesablamaların aparılması, çətin olmayan layihələrin və sadə sxemlərin işlənib
hazırlanması üzrə işləri yerinə yetirir.
7. Avadanlıqların sazlanmasını, quraşdırılmasını, nizamlanmasını və sınaq
yoxlamasını həyata keçirir və sistemin laboratoriya şəraitində və obyektlərdə sazlığı
vəziyyətinə nəzarət edir.
8. Sınaq və təcrübələrin keçirilməsində iştirak edir və alınmış nəticələrin
emalını aparır.
9. Proqram, təlimat və digər texniki sənədlərin, maketlərin işlənib
hazırlanmasında iştirak edir.
10. Yeni texnikanın tətbiqinin və inkişaf etmiş texnologiyanın,
səmərələşdirici təkliflərin və ixtiraların iqtisadi effektliliyinin əsaslandırılmasında
iştirak edir.
Page 384
384
11. Yerinə yetirilən iş üzrə sənədləri qəbul edir, onların vaxtında icrasını və
saxlanılmasını təmin edir.
12. İş barədə hesabatların tərtib edilməsi üçün məlumatları sistemləşdirir,
emal edir və hazırlayır.
13. İşdə müasir texniki vasitələrin istifadəsi üzrə tədbirləri görür.
III. Hüquqlar
14. Texnikin aşağıdakı hüquqları vardır:
14.1. öz əmək fəaliyyətinin təşkili və şərtləri üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
14.2. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya
materiallarından və normativ-hüquqi sənədlərdən istifadə etmək;
14.3. müvafiq ixtisas dərəcəsi almaq hüququ ilə müəyyən olunmuş qaydada
attestasiyadan keçmək;
14.4. öz ixtisasını artırmaq hüquqlarına malikdir.
15. Texnik Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun olaraq
bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
16. Texnik aşağıdakılara məsuliyyət daşıyır:
16.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
16.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların tələblərinin vaxtında və müvafiq qaydada yerinə yetirilməsinə;
16.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
16.4. mövcud normativ-hüquqi aktlarla nəzərdə tutulmuş sənədləşdirmənin
aparılmasına;
16.5. ona tabe işçilər tərəfindən nizam-intizam qaydalarına riayət edilməsi və
vəzifə öhdəliklərinin yerinə yetirilməsinə;
16.6. müəssisənin fəaliyyətinə, işçilərinə və digər şəxslərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və başqa qaydaların pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə;
17. Texnik əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi aktların
pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq dərəcəsindən
asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb edilə bilər.
Page 385
385
Təsərrüfat şöbəsinin rəisinin nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı təsərrüfat şöbəsinin rəisinin vəzifə öhdəliklərini, hüquq
və məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Təsərrüfat şöbəsinin rəisi vəzifəsinə orta ixtisas təhsili və ixtisası üzrə
vəzifələrdə ən azı 5 il iş stajı olan şəxs təyin edilir.
Page 386
386
3. Təsərrüfat şöbəsinin rəisi Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan
qanunvericiliyinə uyğun olaraq müəssisə rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və
vəzifədən azad edilir.
4. Təsərrüfat şöbəsinin rəisi bilavasitə müəssisənin rəhbərinə və ya onun
müavininə tabe olur.
5. Təsərrüfat şöbəsinin rəisi aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını;
5.2. səhiyyə müəssisələrinin inzibati-təsərrüfat xidmətinə aid qərar, sərəncam,
əmr və digər rəhbər və normativ sənədləri;
5.3. müəssisəsinin strukturunu, onun inkişaf perspektivlərini;
5.4. tabel uçotunun aparılması qaydasını;
5.5. rabitə, hesablama və təşkilati texnika vasitələrini;
5.6. hesabatların tərtibinin müddəti və qaydasını;
5.7. əl əməyinin mexanikləşdirilməsi vasitələrini;
5.8. avadanlıq, mebel, inventar, dəftərxana ləvazimatlarının tətbiqi və
xidmətlərə görə hesabların sənədləşdirilməsi qaydasını;
5.9. iqtisadiyyatın, əməyin təşkilinin, istehsalatın və idarəetmənin əsaslarını;
5.10. əmək qanunvericiliyinin əsaslarını, daxili əmək intizamı qaydasını;
əməyin mühafizəsinin qayda və normalarını bilməlidir.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Təsərrüfat şöbəsinin rəisi təsərrüfat xidmətini, tibb təşkilatının yerləşdiyi
bina və tikililərin istehsalat sanitariyası və yanğından mühafizənin qayda və
normalarına uyğunluğunu, eləcə də avadanlığın (liftlər, işıqlandırma, istilik sistemi,
ventilyasiya və s.) sazlığına nəzarəti təmin edir.
7. Əsas fondların (binalar, su təchizatı, hava xətti və digər qurğular) cari və
əsaslı təmir planlarının işlənib hazırlanmasında, təsərrüfat xərclərinin smetasının
tərtibində iştirak edir.
8. Tikililərdə təmirin aparılmasını təşkil edir, təmir işlərinin yerinə
yetirilməsinin keyfiyyətinə nəzarəti həyata keçirir.
9. Tibb təşkilatının struktur bölmələrini mebellərlə, təsərrüfat inventarları ilə,
mühəndis və idarəetmə əməyinin mexanikləşdirilməsi vasitələri ilə təmin edir, onların
qorunmasına və təmirinin vaxtında aparılmasına müşahidəni həyata keçirir.
10. Xidmətlər göstərilməsi, dəftərxana ləvazimatları, lazımi təsərrüfat
materialları, avadanlıq və inventarların əldə edilməsi və saxlanılmasına müqavilələrin
bağlanılması, eləcə də onların xərclərinin uçotunun aparılması və müəyyən olunmuş
hesabatın tərtib edilməsi üçün zəruri sənədləri rəsmiləşdirir, struktur bölmələrini
onlarla təmin edir.
11. Təsərrüfat məqsədləri üçün ayrılmış material və vasitələrin rasional
sərfinə nəzarət edir.
12. Xidməti ezamiyyətə gəlmiş nümayəndə və digər şəxslərin qəbulu və
qeydiyyatını, onlara zəruri xidməti təşkil edir.
13. Abadlıq, yaşıllaşdırma, ərazinin təmizlənməsi və binaların fasadlarının,
girişlərinin bədii bayram tərtibatı işlərinə rəhbərlik edir.
Page 387
387
14. Keçirilən müşavirə, konfrans, seminar və digər tədbirlərdə təsərrüfat
xidmətini təşkil edir.
15. İşçilərin tabel uçotunun təşkili, nahar fasilələri vaxtında rasional
qidalanması, məzuniyyət və iş günü rejiminin cədvəllərinin tərtib edilməsi üzrə işi
yerinə yetirir.
16. Yanğından mühafizə tədbirlərinin yerinə yetirilməsini və yanğın
inventarlarının saz vəziyyətdə saxlanılmasını təmin edir.
17. Rabitə, hesablama və təşkilati texnika vasitələrinin tətbiqi üzrə tədbirləri
görür.
18. Şöbənin işçilərinə rəhbərlik edir.
III. Hüquqlar
19. Təsərrüfat şöbəsinin rəisinin aşağıdakı hüquqları vardır:
19.1. ona tabe işçilər üçün icrası məcburi olan sərəncamlar vermək;
19.2. öz fəaliyyəti üzrə kadrların seçilməsi və yerləşdirilməsində iştirak etmək;
19.3. öz fəaliyyəti üzrə müəssisənin işçilərinin həvəsləndirilməsi və tənbeh
edilməsinə dair rəhbərliyə təkliflər vermək;
19.4. müəssisənin fəaliyyətinin inkişafı və təkmilləşdirilməsi üzrə təkliflər
vermək;
19.5. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
19.6. onun işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu konfranslarda və
müşavirələrdə iştirak etmək;
19.7. müvafiq ixtisas kateqoriyası almaq hüququ ilə müəyyən olunmuş qaydada
attestasiyadan keçmək;
19.8. öz ixtisasını artırmaq hüquqlarına malikdir.
20. Təsərrüfat şöbəsinin rəisi Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə
uyğun olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
21. Təsərrüfat şöbəsinin rəisi aşağıdakılara məsuliyyət daşıyır:
21.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
21.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların tələblərinin vaxtında və müvafiq qaydada yerinə yetirilməsinə;
21.2. maddi, maliyyə və kadr ehtiyatlarından səmərəli və effektiv istifadə
edilməsinə;
21.3. daxili intizam, sanitariya-epidemiya əleyhinə rejim, yanğın təhlükəsizliyi
və təhlükəsizlik texnikası qaydalarına riayət edilməsinə;
21.4. mövcud normativ-hüquqi aktlarla nəzərdə tutulmuş sənədləşdirmənin
aparılmasına;
21.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
Page 388
388
21.6. ona tabe işçilər tərəfindən nizam-intizam qaydalarına riayət edilməsi və
vəzifə öhdəliklərinin yerinə yetirilməsinə;
21.7. fövqəladə hallar şəraitində işə hazırlığa görə məsuliyyət daşıyır.
22. Təsərrüfat şöbəsinin rəisi əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-
hüquqi aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq
dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb
edilə bilər.
Təsərrüfat şöbəsinin müdirinin nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı təsərrüfat şöbəsinin müdirinin vəzifə öhdəliklərini,
hüquq və məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Təsərrüfat şöbəsinin müdiri vəzifəsinə orta ixtisas təhsili və ixtisası üzrə
vəzifələrdə ən azı 3 il iş stajı olan şəxs təyin edilir.
Page 389
389
3. Təsərrüfat şöbəsinin müdiri Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan
qanunvericiliyinə uyğun olaraq müəssisə rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və
vəzifədən azad edilir.
4. Təsərrüfat şöbəsinin müdiri bilavasitə müəssisənin rəhbərinə və ya onun
müavininə tabe olur.
5. Təsərrüfat şöbəsinin müdiri aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını;
5.2. səhiyyə müəssisələrinin inzibati-təsərrüfat xidmətinə aid qərar, sərəncam,
əmr və digər rəhbər və normativ sənədləri;
5.3. tikililərin istismarı qaydalarını;
5.4. əməyin təşkilinin əsaslarını, əmək qanunvericiliyinin əsaslarını, daxili
əmək intizamı qaydasını, əməyin mühafizəsinin qayda və normalarını bilməlidir.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Təsərrüfat şöbəsinin müdiri müəssisənin və ya onun struktur bölmələrinin
təsərrüfat xidməti üzrə işinə rəhbərliyi həyata keçirir.
7. Təsərrüfat avadanlığının saxlanılmasını, onun bərpa edilməsini, eləcə də
otaqlarda və onlara əlavə edilmiş ərazilərdə təmizliyə riayət olunmasını təmin edir.
8. Otaqların vəziyyətinə nəzarət edir və onların vaxtında təmiri üzrə
tədbirləri yerinə yetirir.
9. İşçiləri dəftərxana ləvazimatları və təsərrüfat mayehtacı ilə təmin edir.
10. Təsərrüfat xidməti heyətinə rəhbərlik edir.
III. Hüquqlar
11. Təsərrüfat şöbəsinin müdiri aşağıdakı hüquqları vardır:
11.1. ona tabe işçilər üçün icrası məcburi olan sərəncamlar vermək;
11.2. öz fəaliyyəti üzrə kadrların seçilməsi və yerləşdirilməsində iştirak etmək;
11.3. öz fəaliyyəti üzrə müəssisənin işçilərinin həvəsləndirilməsi və tənbeh
edilməsinə dair rəhbərliyə təkliflər vermək;
11.4.müəssisənin fəaliyyətinin inkişafı və təkmilləşdirilməsi üzrə təkliflər
vermək;
11.5. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
11.6. onun işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu konfranslarda və
müşavirələrdə iştirak etmək;
11.7. müvafiq ixtisas kateqoriyası almaq hüququ ilə müəyyən olunmuş qaydada
attestasiyadan keçmək;
11.8. öz ixtisasını artırmaq hüquqlarına malikdir.
12. Təsərrüfat şöbəsinin müdiri Azərbaycan Respublikasının Əmək
Məcəlləsinə uyğun olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
Page 390
390
13. Təsərrüfat şöbəsinin müdiri:
13.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
13.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların tələblərinin vaxtında və müvafiq qaydada yerinə yetirilməsinə;
13.3. maddi, maliyyə və kadr ehtiyatlarından səmərəli və effektiv istifadə
edilməsinə;
13.4. daxili intizam, sanitariya-epidemiya əleyhinə rejim, yanğın təhlükəsizliyi
və təhlükəsizlik texnikası qaydalarına riayət edilməsinə;
13.5. mövcud normativ-hüquqi aktlarla nəzərdə tutulmuş sənədləşdirmənin
aparılmasına;
13.6. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
13.7. ona tabe işçilər tərəfindən nizam-intizam qaydalarına riayət edilməsi və
vəzifə öhdəliklərinin yerinə yetirilməsinə;
13.8. fövqəladə hallar şəraitində işə hazırlığa görə məsuliyyət daşıyır.
14. Təsərrüfat şöbəsinin müdiri əmək intizamının, qanunvericilik və
normativ-hüquqi aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən,
təqsirin ağırlıq dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət
məsuliyyətinə cəlb edilə bilər.
VI. BÖLMƏ: DİGƏR İŞÇİLƏR
Anbardarın nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı anbardarın vəzifə öhdəliklərini, hüquq və məsuliyyətini
müəyyən edir.
2. Anbardar vəzifəsinə, iş stajına tələb qoyulmadan, orta ümumi təhsili
şəxstəyin edilir.
3. Anbardar Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan qanunvericiliyinə
uyğun olaraq müəssisə rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və vəzifədən azad edilir.
Page 391
391
4. Anbardar bilavasitə öz struktur bölməsinin rəhbəri olmaqla, müəssisənin
rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Anbardar aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını;
5.2. anbar təsərrüfatının aparılması qaydalarını;
5.3. anbarda material qiymətlilərinin uçotu, saxlanılması və hərəkəti
qaydalarını, onlara qoşma sənədlərin rəsmiləşdirilməsi qaydalarını;
5.4. müxtəlif material qiymətlilərinin partiyalarının texnoloji sənədlər üzrə
komplektləşdirilməsini;
5.5. anbarda ölçü alət, qurğu və mexanizmlərinin tətbiqi qaydalarını və
onların işə yararlılığının yoxlanılması qaydalarını;
5.6. inventarlaşdırmanın aparılması qaydalarını;
5.7. materialların yerləşdirilməsi və saxlanılması, xidməti otaqların
mühafizəsi üzrə təhlükəsizlik texnikası və yanğından mühafizə qaydalarını bilməlidir.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Anbardar müxtəlif material qiymətlilərinin – yanacaq, xammal,
yarımfabrikatlar, hazır məhsul, detallar, alətlər, əşyalar və s. anbara qəbulu,
saxlanılması və anbardan verilməsini həyata keçirir.
7. Qəbul edilən qiymətlilərin onlara qoşma sənədlərə uyğunluğunu yoxlayır.
8. Material qiymətlilərinin növləri, keyfiyyəti, təyinatı və digər əlamətləri
üzrə bölüşdürülməklə, əl və ya alətlər, xüsusi mexanizmlər vasitəsi ilə anbarda
saxlanılma yerlərində yerləşdirilməsini təmin edir.
9. Korlanmasının və itkisinin qarşısının alınması məqsədi ilə material və
məhsulların saxlanılmasını təşkil edir.
10. Material qiymətlilərinin qorunmasını təmin edir.
11. Anbar daxilində yüklərin yüklənməsi və boşaldılması üzrə işlərə
rəhbərlik edir.
12. Material qiymətlilərini sifarişlər üzrə komplektləşdirir.
13. Nasaz alətlər, cihazlar və s. üçün qüsur cədvəllərini, onların təmiri,
silinməsi, eləcə də materialların çatışmazlığı və korlanması barədə aktları tərtib edir.
14. Anbarda saxlanılan material qiymətlilərinin uçotunu və onların hərəkəti
üzrə hesabat sənədləşdirməsini aparır.
15. İnventarlaşdırmanın aparılmasında iştirak edir.
III. Hüquqlar
16. Anbardarın aşağıdakı hüquqları vardır:
16.1. öz əmək fəaliyyətinin təşkili və şərtləri üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
16.2. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya
materiallarından və normativ-hüquqi sənədlərdən istifadə etmək;
16.3. öz ixtisasını artırmaq hüquqlarına malikdir.
17. Anbardar Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun olaraq
bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
Page 392
392
IV. Məsuliyyət
18. Anbardar aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır:
18.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
18.3. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların tələblərinin vaxtında və müvafiq qaydada yerinə yetirilməsinə;
18.4. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
18.5. mövcud normativ-hüquqi aktlarla nəzərdə tutulmuş sənədləşdirmənin
aparılmasına;
18.6. müəssisənin fəaliyyətinə, işçilərinə və digər şəxslərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə;
19. Anbardar əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi aktların
pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq dərəcəsindən
asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb edilə bilər.
Aşpazın nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı aşpazın vəzifə öhdəliklərini, hüquq və məsuliyyətini
müəyyən edir.
2. Aşpaz vəzifəsinə orta peşə təhsili və ixtisası üzrə ən azı 3 il iş stajı və ya
orta ümumi təhsili və ixtisası üzrə ən azı 5 il iş stajı olan şəxs təyin edilir.
3. Aşpaz Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan qanunvericiliyinə
əsasən müəssisənin rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və vəzifədən azad edilir.
4. Aşpaz bilavasitə baş aşpaza olmaqla, müəssisənin rəhbərinə və ya onun
müavininə tabe olur.
5. Aşpaz aşağıdakıları bilməlidir:
Page 393
393
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını;
5.2. diyetik yeməklərin, eləcə də çətin emal tələb edən yeməklərin və
kulinariya məmulatlarının hazırlanması texnologiyasını;
5.3. diyetik qidalanmanın əsaslarını;
5.4. diyetik yeməklər üçün xammalın emalının növləri və xüsusiyyətlərini;
5.5. isitmə proseslərində itkinin azaldılması və qida dəyərinin saxlanılmasının
xüsusiyyətlərini;
5.6. hazırlanan məhsulun dad keyfiyyətinin yaxşılaşdırılmasına kömək edən
ətirli maddələri;
5.7. istifadə olunan xammalın və yarımfabrikatların standartlarının və texniki
şərtlərinin əsas tələblərini;
5.8. hazır məhsulda əskikliyin aradan qaldırılmasını;
5.9. menyunun tərtib edilməsi qaydalarını (bayram, gündəlik);
5.10. müxtəlif növ avadanlıqların rasional iş rejimini;
5.11. əməyin təşkilinin əsaslarını, əmək qanunvericiliyinin əsaslarını, daxili
əmək intizamı qaydalarını, əməyin mühafizəsinin norma və qaydalarını bilməlidir.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Aşpaz daha çox kulinariya emalı tələb edən yeməkləri və kulinariya
məmulatlarını – şorbaları (tərkibində ət, quş, balıq, göyərti və ya yumurta olan), ikinci
yeməkləri (tərkibində ət, quş və ya balıq olan), sousları, şirin yeməkləri və s.
hazırlayır.
7. Müxtəlif diyetik yeməkləri hazırlayır.
8. Yeməkləri porsiyalara bölür.
9. Aşağı dərəcəli aşpazları təlimatlandırır.
III. Hüquqlar
10. Aşpazın aşağıdakı hüquqları vardır:
10.1. öz əmək fəaliyyətinin təşkili və şərtləri üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
10.2. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya
materiallarından və normativ-hüquqi sənədlərdən istifadə etmək;
10.3. öz ixtisasını artırmaq hüquqlarına malikdir.
11. Aşpaz Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun olaraq
bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
12. Aşpaz aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır:
12.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
Page 394
394
12.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların tələblərinin vaxtında və müvafiq qaydada yerinə yetirilməsinə;
12.3. daxili intizam qaydalarına, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik
texnikasına riayət edilməsinə;
12.4. mövcud normativ-hüquqi aktlarla nəzərdə tutulmuş sənədləşdirmənin
aparılmasına;
12.5. müəssisənin fəaliyyətinə, işçilərinə və digər şəxslərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə;
13. Aşpaz əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi aktların
pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq dərəcəsindən
asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb edilə bilər.
Arxiv işçisinin nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı arxiv işçisinin vəzifə öhdəliklərini, hüquq və
məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Arxiv işçisi vəzifəsinə, iş stajına tələb qoyulmadan, orta ümumi təhsili
olan və xüsusi təlim keçmiş şəxstəyin edilir.
3. Arxiv işçisi Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan qanunvericiliyinə
uyğun olaraq müəssisə rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və vəzifədən azad edilir.
4. Arxiv işçisi bilavasitə öz struktur bölməsinin rəhbərinə, onun olmadığı
halda isə müəssisə rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Arxiv işçisi aşağıdakıları bilməlidir:
Page 395
395
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını;
5.2. müəssisədə arxiv işinin aparılması üzrə normativ hüquqi aktları,
əsasnamələri, təlimatları, digər rəhbər materialları və sənədləri;
5.3. sənədlərin arxivə qəbulu və təhvili, onların saxlanılması və onlardan
istifadə qaydalarını; kargüzarlığın aparılması üzrə vahid qaydaları;
5.4. müvəqqəti və daimi saxlanılan sənədlərin təsvirinin, sənədlərin məhv
edilməsi barədə aktların tərtib edilməsi qaydalarını;
5.5. işlərin rəsmiləşdirilməsi və onların saxlanılmaya və istifadəyə hazırlanması
qaydalarını;
5.6. uçotun aparılması və hesabatların tərtib edilməsi qaydalarını;
5.7. müəssisənin strukturunu;
5.8. əməyin təşkilinin əsaslarını,texniki vasitələrin istifadəsi qaydalarını, əmək
qanunvericiliyinin əsaslarını, daxili əmək intizamı qaydalarını, əməyin mühafizəsinin
qayda və normalarını bilməlidir.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Arxiv işçisi müəssisədə arxiv işinin aparılması üzrə işi həyata keçirir.
7. Arxivə daxil olmuş sənədlərin saxlanılması və mühafizəsini təmin edir.
8. Struktur bölmələrində kargüzarıq işi yekunlaşdırılmış sənədləri
saxlanılmaq üçün qəbul edir və qeydiyyata alır.
9. İşlərin nomenklaturasının işlənib hazırlanmasında iştirak edir, arxivə
verilən zaman onların formalaşdırılması və rəsmiləşdirməsinin düzgünlüyünü
yoxlayır.
10. Mövcud qaydalara uyğun olaraq saxlanılma vahidlərini şifrləyir, işləri
sistemləşdirir və yerləşdirir, onların uçotunu aparır.
11. Müvəqqəti və daimi saxlanılma müddətli vahidlərin, eləcə də sənədlərin
dövlət arxivinə təhvil verilməsi, saxlanılma müddəti keçmiş materialların silinməsi və
məhv edilməsi üçün aktların məlumat siyahılarını hazırlayır.
12. Sənədlər üçün sorğu aparatının yaradılması üzrə işi aparır, onların rahat
və tez axtarılmasını təmin edir.
13. Arxiv sənədlərinin elmi və praktiki dəyərliliyinin ekspertizası üzrə işdə
iştirak edir.
14. Sənədlərin vəziyyətinə, onların vaxtında bərpasına, saxlanılması üçün
arxivin otaqlarında zəruri olan şəraitin təmin olunmasına riayət edilməsini izləyir.
15. Arxivin binasında yanğından mühafizə qaydalarına riayət olunmasına
nəzarət edir.
16. Daxil olan sorğulara uyğun olaraq arxiv surətlərini və sənədləri verir,
arxivin sənədlərində olan məlumatlar əsasında lazımi arayışları tərtib edir, arxivin işi
barədə hesabatın tərtib olunması üçün məlumatları hazırlayır.
17. İşdə müasir texniki vasitələrin istifadəsi üzrə zəruri tədbirləri görür.
III. Hüquqlar
18. Arxiv işçisinin aşağıdakı hüquqları vardır:
Page 396
396
18.1. özünün əmək fəaliyyətinin təşkili və şərtləri üzrə rəhbərliyə təkliflər
vermək;
18.2. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya
materiallarından və normativ-hüquqi sənədlərdən istifadə etmək;
18.3. onun işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu konfranslarda və
müşavirələrdə iştirak etmək;
18.4. öz ixtisasını artırmaq hüquqlarına malikdir.
19. Arxiv işçisi Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun olaraq
bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
20. Arxiv işçisi aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır:
20.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
20.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların tələblərinin vaxtında və müvafiq qaydada yerinə yetirilməsinə;
20.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
20.4. qüvvədə olan normativ hüquqi sənədlərdə nəzərdə tutulmuş xidməti
sənədlərin vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsinə;
20.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
20.6. müəssisənin fəaliyyətinə, işçilərinə və digər şəxslərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə;
21. Arxiv işçisi əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi aktların
pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq dərəcəsindən
asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb edilə bilər.
Page 397
397
Bağbanın nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı bağbanın vəzifə öhdəliklərini, hüquq və məsuliyyətini
müəyyən edir.
2. Bağban vəzifəsinə, iş stajına tələb qoyulmadan, bağçılıq və bostançılıq
üzrə xüsusi hazırlıq keçmiş şəxs, təhsil və təyin edilir.
3. Bağban Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan qanunvericiliyinə
əsasən müəssisənin rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və vəzifədən azad edilir.
4. Bağban bilavasitə öz struktur bölməsinin rəhbəri olmaqla, müəssisənin
rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Bağban aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını;
5.2. əməyin mühafizəsi, istehsalat sanitariyası və yanğın təhlükəsizliyi
qaydalarını;
5.2. fərdi müdafiə vasitələrindən istifadə qaydalarını;
5.3. yerinə yetirilən işin keyfiyyətinə dair tələbləri; iş yerində əməyin rasional
təşkili üzrə tələbləri;
Page 398
398
5.4. ağac və kol bitkilərində zədələrin növlərini və aradan qaldırılması və
bərpa edilməsi üsullarını;
5.5. tullantıların yığılması, həyətyanı yolların zibil və qardan təmizlənməsi
üsullarını;
5.6. ağac və kol bitkilərinin kəsilməsi qaydalarını;
5.7. tətbiq edilən iş alətlərindən istifadə qaydalarını;
5.8. ehtiyatlı davranma tələb edən yüklərin və ya tozlu materialların
yığılması, boşaldılması və daşınması qaydalarını;
5.9. yüklərin qəbulu zamanı onlara qoşma sənədlərin rəsmiləşdirilməsi
qaydalarını;
5.10. yüklərin çeşidlərə ayrılması qaydasını bilməlidir.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Bağban ağac və kol bitkilərinə qulluq edir.
7. Ağac və kol bitkilərində zədələri aşkarlayır və aradan qaldırır və ya bərpa
edir.
8. Meydançaları, həyətyanı yolları ağac köklərindən, kəsiklərindən, zibil və
qardan təmizləyir.
9. Tullantıları toplayır, ayrılmış yerə daşıyır və yandırır.
10. Ehtiyatlı davranma tələb edən yükləri və ya tozlu materialları əl, yaxud
xüsusi vasitələrlə yığır, boşaldır, arabalarla daşıyır.
11. Payacıqları hazırlayır və ya bərpa edir.
12. İş yerinin, iş alət, avadanlıq və vasitələrinin təmiz və işlək vəziyyətdə
saxlanılmasını təmin edir.
13. Müəyyən edilmiş texniki sənədləşdirməni aparır.
14. Əməyin mühafizəsi, istehsalat sanitariyası və yanğın təhlükəsizliyi
qaydalarına, yerinə yetirilən işin keyfiyyətinə dair tələblərə riayət edir.
III. Hüquqlar
15. Bağbanın aşağıdakı hüquqları vardır:
15.1. öz əmək fəaliyyətinin təşkili və şərtləri üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
15.2. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan sənədlər, avadanlıq,
material, alət və inventarlardan istifadə etmək;
15.3. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün lazım olan xüsusi paltar, ayaqqabı və
digər fərdi müdafiə vasitələrini əldə etmək;
15.4. öz ixtisasını artırmaq hüquqlarına malikdir.
16. Bağban Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun olaraq
bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
17. Bağban aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır:
Page 399
399
17.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
17.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların tələblərinin vaxtında və müvafiq qaydada yerinə yetirilməsinə;
17.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
17.4. mövcud normativ-hüquqi aktlarla nəzərdə tutulmuş sənədləşdirmənin
aparılmasına;
17.5. müəssisənin fəaliyyətinə, işçilərinə və digər şəxslərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə;
18. Bağban əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi aktların
pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq dərəcəsindən
asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb edilə bilər.
Baş aşpazın nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı baş aşpazın vəzifə öhdəliklərini, hüquq və
məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Baş aşpaz vəzifəsinə ali peşə təhsili və ixtisası üzrə ən azı 3 il iş stajı və
ya orta peşə təhsili və ixtisası üzrə ən azı 5 il iş stajı olan şəxs təyin edilir.
3. Baş aşpaz Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan qanunvericiliyinə
əsasən müəssisənin rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və vəzifədən azad edilir.
4. Baş aşpaz bilavasitə müəssisənin rəhbərinə və ya onun müavininə tabe
olur.
5. Baş aşpaz aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını;
5.2. yuxarı orqanların ümumi qidalanmanın təşkilinə dair qərarları,
sərəncamları, əmrləri və digər rəhbər və normativ sənədlərini;
5.3. istehsalatın təşkili və texnologiyasını;
5.4. yeməklərin və kulinariya məmulatlarının çeşidlərini və keyfiyyətinə
tələbləri;
5.5. rasional və diyetik qidalanmanın əsaslarını;
Page 400
400
5.6. menyunun tərtib edilməsi qaydalarını;
5.7. məhsulların uçotu qaydalarını və verilməsinin normalarını;
5.8. xammal və yarımfabrikatların sərfi normalarını;
5.9. ərzaq məhsullarının, xammalın və yarımfabrikatların standartları və
texniki şərtləri;
5.10. hazır məhsulların, xammalın və yarımfabrikatların saxlanılmasının qayda
və müddətlərini;
5.11. texnoloji avadanlığın növləri, iş prinsipləri, texniki xarakteristikası və
onun istismarı şərtlərini;
5.12. mövcud daxili rejim qaydalarını;
5.13. ümumi qidalanmanın iqtisadiyyatını;
5.14. əməyin təşkilinin əsaslarını, əmək qanunvericiliyinin əsaslarını, daxili
əmək intizamı qaydalarını, əməyin mühafizəsinin norma və qaydalarını bilməlidir.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Baş aşpaz öz sahəsi üzrə müəssisənin istehsalat-təsərrüfat fəaliyyətinə
rəhbərliyi həyata keçirir.
7. İstehsalat prosesinin təşkilinin təkmilləşdirilməsi, texnikanın effektiv
istifadəsi, buraxılan məhsulun keyfiyyətinin yüksəldilməsi məqsədi ilə işçilərin
peşəkar ustalığının artırılması üzrə işi aparır.
8. Lazım olan ərzaq malları, xammal və yarımfabrikatlar üçün sifarişləri
tərtib edir, onların baza və anbarlardan vaxtında alınmasını təmin edir, çeşidlərə,
onların sayına, daxil olma və realizə edilmə müddətlərinə nəzarət edir.
9. İstehlakçıların istəklərinin öyrənilməsi əsasında çeşidləri tərtib edir,
onların və kulinariya məmulatlarının rəngarəngliyini təmin edir.
10. Qidanın hazırlanması texnologiyasına, xammal normalarına daimi
nəzarəti həyata keçirir.
11. Aşpazların və digər işçilərin yerləşdirilməsini həyata keçirir, onların işə
çıxmalarının cədvəlini tərtib edir.
12. İstehsalat fəaliyyəti, əməyin qabaqcıl yolları və metodlarının tətbiqi
barədə uçotu, hesabatların tərtibini və vaxtında təqdim olunmasını təşkil edir.
13. Avadanlığın və başqa vasitələrin düzgün istismarına nəzarət edir.
14. Qidanın hazırlanması texnologiyası və digər istehsalat məsələləri üzrə
təlimatlandırma aparır.
15. İşçilər tərəfindən əməyin mühafizəsinin qayda və normalarına, sanitar
tələblərə və şəxsi gigiyena qaydalarına, istehsalat və əmək intizamına, daxili əmək
intizamı qaydalarına riayət olunmasına nəzarət edir.
16. Fərqlənən işçilərin təltif və ya istehsalat və əmək intizamını pozanların
tənbeh edilməsi haqqında təkliflər verir.
17. İşçilərin ixtisaslarının artırılması üzrə işə rəhbərlik edir.
III. Hüquqlar
18. Baş aşpazın aşağıdakı hüquqları vardır:
Page 401
401
18.1. ona tabe işçilər üçün icrası məcburi olan sərəncamlar vermək;
18.2. öz fəaliyyəti üzrə kadrların seçilməsi və yerləşdirilməsində iştirak etmək;
18.3. öz fəaliyyəti üzrə müəssisənin işçilərinin həvəsləndirilməsi və tənbeh
edilməsinə dair rəhbərliyə təkliflər vermək;
18.4. müəssisənin fəaliyyətinin inkişafı və təkmilləşdirilməsi üzrə təkliflər
vermək;
18.5. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
18.6. onun işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu konfrans və
müşavirələrdə iştirak etmək;
18.7. öz ixtisasını artırmaq hüquqlarına malikdir.
19. Baş aşpaz Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun olaraq
bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
20. Baş aşpaz aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır:
20.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
20.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların tələblərinin vaxtında və müvafiq qaydada yerinə yetirilməsinə;
20.3. material, maliyyə və kadr ehtiyatlarından səmərəli və effektiv istifadə
edilməsinə;
20.4. daxili intizam qaydalarına, sanitariya və epidemiyaəleyhinə rejimə,
yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikasına riayət edilməsinə;
20.5. mövcud normativ-hüquqi aktlarla nəzərdə tutulmuş sənədləşdirmənin
aparılmasına;
20.6. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər məlumatların müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
20.7. ona tabe işçilər tərəfindən nizam-intizam qaydalarına riayət edilməsi və
vəzifə öhdəliklərinin yerinə yetirilməsinə;
20.8. fövqəladə hallarda işə hazırlığa görə məsuliyyət daşıyır.
21. Baş aşpaz əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi aktların
pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq dərəcəsindən
asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb edilə bilər.
Page 402
402
Dezinfektorun nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı dezinfektorun vəzifə öhdəliklərini, hüquq və
məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Dezinfektor vəzifəsinə, iş stajına tələb qoyulmadan, orta ümumi təhsili
olan şəxs təyin edilir.
3. Dezinfektor Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan qanunvericiliyinə
uyğun olaraq müəssisə rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və vəzifədən azad edilir.
4. Dezinfektor bilavasitə öz struktur bölməsinin rəhbəri olmaqla,
müəssisənin rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Dezinfektor aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını;
5.2. dezinfeksiya, dezinseksiya, dezodorasiya və deratizasiya üçün tətbiq
edilən vasitələrin növlərini, xüsusiyyətlərini və hazırlanması üsullarını;
5.3. dezinfeksiya kameralarının doldurulması və boşaldılmasının üsullarını;
5.4. dezinfeksiya, dezinseksiya, və deratizasiya işlərinin aparılması zamanı
şəxsi və ictimai təhlükəsizlik tədbirlərini;
5.5. zəhərli kimyəvi preparatlarla işin təhlükəsizliyi qaydasını;
5.6. fərdi müdafiə vasitələrindən istifadə qaydasını;
5.7. zəhərli kimyəvi preparatların vurulması üçün dezinfeksiya maşınlarının
və aparatlarının quruluşu və iş prinsiplərini;
5.8. dezinfeksiya edilən əşyaların xarakterindən asılı olaraq dezinfeksiya
Page 403
403
kameralarının quruluşu və iş rejimini;
5.9. zəhərlənmə əlamətlərini və bu zaman ilkin yardım göstərilməsi qaydasını
bilməlidir.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Dezinfektor fiziki, kimyəvi, bioloji və kombinə edilmiş metodlarla geyimləri,
ev məişət əşyalarını, avadanlıqları, maşınları, xammalları, yarımfabrikatları, nəqliyyat
vasitələrini, əraziləri, istehsalat tikililərini, binaları və s. dezinfeksiya və dezodorasiya
edir.
7. Əl vasitəsi ilə zəhərli kimyəvi preparatlarla dezinseksiya, deratizasiya və
dezodorasiya edir.
8. Emal ediləcək əşyaları dezinfeksiya kameralarına gətirir, onların
doldurulması və boşaldılmasını həyata keçirir.
9. Xüsusi maşın və avadanlıqların köməyi ilə zəhərli kimyəvi preparatlarla
dezinseksiya, dezodorasiya və deratizasiya edir.
10. Dezinfeksiya, dezinseksiyan və deratizasiya üçün maşın və avadanlıqları
hazırlayır, onlara qulluq edir, təlimata uyğun olaraq kimyəvi preparatları və digər
vasitələri tətbiq edir.
11. Kimyəvi preparatların və digər vasitələrin qəbulu, uçotu, saxlanılması və
buraxılışını həyata keçirir.
12. Zəhərli maddələrdən müdafiə vasitələrinin keyfiyyətini və sazlığını
yoxlayır.
III. Hüquqlar
13. Dezinfektorun aşağıdakı hüquqları vardır:
13.1. öz əmək fəaliyyətinin təşkili və şərtləri üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
13.2. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya
materiallarından və normativ-hüquqi sənədlərdən istifadə etmək;
13.3. öz ixtisasını artırmaq hüquqlarına malikdir.
14. Dezinfektor Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun
olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
15. Dezinfektor aşağıdakılara məsuliyyət daşıyır:
15.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
15.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların tələblərinin vaxtında və müvafiq qaydada yerinə yetirilməsinə;
15.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
15.4. mövcud normativ-hüquqi aktlarla nəzərdə tutulmuş sənədləşdirmənin
aparılmasına;
Page 404
404
15.5. müəssisənin fəaliyyətinə, işçilərinə və digər şəxslərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə;
16. Dezinfektor əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi
aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq
dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb
edilə bilər.
Dispetçerin nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı dispetçerin vəzifə öhdəliklərini, hüquq və
məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Dispetçer vəzifəsinə, iş stajına tələb qoyulmadan, müvafiq sahə üzrə orta
ixtisas, eyni zamanda orta tibb təhsili olan şəxstəyin edilir.
3. Dispetçer Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan qanunvericiliyinə
uyğun olaraq müəssisə rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və vəzifədən azad edilir.
4. Dispetçer bilavasitə öz struktur bölməsinin rəhbərinə, onun olmadığı
halda isə müəssisə rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Dispetçer aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını;
5.2. yuxarı təşkilatların qərar, sərəncam və əmrlərini;
5.3. istehsalatın operativ idarə olunması və planlaşdırılması haqqında metodik,
normativ və digər materialları;
5.4. idarə və təşkilatlarda dispetçer (əlaqələndirmə) işinin təşkilini;
5.5. müəssisənin və onun bölmələrinin istehsal güclərini;
5.6. idarə, müəssisə və təşkilatların bölmələrinin ixtisaslaşmasını və onların
arasında istehsal əlaqələrini;
5.7. müəssisədə istehsal anbarlarının işini, nəqliyyat və yükləmə-boşaltma
işinin təşkilini;
5.8. idarə, müəssisə və təşkilatlarda məhsulun istehsal texnologiyasının
əsaslarını;
Page 405
405
5.9. idarə, müəssisə və təşkilatların məhsuluna qoyulan texniki tələbləri;
5.10. istehsalın gedişinin tənzimlənməsi və operativ uçotunun təşkili texnikasını
və mexanikləşdirmə vasitələrini;
5.11. iqtisadiyyatın, əməyin təşkilinin əsaslarını;
5.12. istehsalatın və idarəetmənin təşkilini;
5.13. əməyin mühafizəsi, təhlükəsizlik texnikası, istehsalat sanitariyası və
yanğından mühafizənin norma və qaydalarını bilməlidir.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Dispetçer istehsalat, təqvim planına və növbə-gün tapşırıqlarına uyğun
olaraq idarə, müəssisə və təşkilatlarda və ya onların bölmələrində istehsalın gedişini və
əsas fəaliyyətinin digər növlərini operativ tənzimləyir.
7. İdarə, müəssisə və təşkilatların və onların bölmələrinin lazımi insan
resursları ilə, material, konstruksiya, komplektləşdirmə məhsulları və eləcə də
nəqliyyatla, yükləmə-boşaltma vasitələri ilə təmin olunmasına nəzarət edir.
8. İstehsalın gedişinə, istehsalat gücündən tam istifadə olunmasına, istehsalın
ritmik hərəkətinə, hazır məhsulun təhvil verilməsinə, işin (xidmətin) yerinə
yetirilməsinə, qrafikdə nəzərdə tutulan anbar və yükləmə-boşaltma əməliyyatlarının
təmin edilməsinə nəzarəti həyata keçirir.
9. Sahələrdə və sexlərdə müəyyən olunmuş artıq məhsulların normasına,
buraxılış normalarına və onların verilmə müddətinə riayət edilməsini təmin edir.
10. Lazım olduqda idarə, müəssisə və təşkilatların müvafiq xidmətlərini cəlb
etməklə istehsalatın gedişində pozuntuların qarşısının alınması və aradan qaldırılması
üçün tədbirlər görür.
11. Texnoloji avadanlıqların tam, ahəngdar işləməsi, məhsulun istehsalına
sərf olunan müddətin ixtisar edilməsi üçün istehsalat ehtiyatlarını üzə çıxarır.
12. İstehsalatın operativ idarə olunması üçün texniki vasitələrdən səmərəli
istifadə edilməsini təmin edir.
13. Dispetçer (əlaqələndirmə) jurnalını aparır, istehsalın gedişi haqqında
hesabat raportlarını və digər texniki sənədləri tərtib edir.
14. İdarə, müəssisə və təşkilatların bölmələrinin fəaliyyətinin təhlil və
qiymətləndirilməsində, daxili istehsalat ehtiyatlarının aşkara çıxarılmasında iştirak edir.
15. Dispetçer (əlaqələndirmə) xidməti operatorlarının işinə rəhbərlik edir.
III. Hüquqlar
16. Dispetçer:
16.1. özünün əmək fəaliyyətinin təşkili və şərtləri üzrə rəhbərliyə təkliflər
vermək;
16.2. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
16.3. onun işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu konfranslarda və
müşavirələrdə iştirak etmək;
16.4. öz ixtisasını artırmaq hüquqlarına malikdir.
Page 406
406
17. Dispetçer Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun olaraq
bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
18. Dispetçer aşağdakılara görə məsuliyyət daşıyır :
18.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
18.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların tələblərinin vaxtında və müvafiq qaydada yerinə yetirilməsinə;
18.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
18.4. qüvvədə olan normativ hüquqi sənədlərdə nəzərdə tutulmuş xidməti
sənədlərin vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsinə;
18.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
18.6. müəssisənin fəaliyyətinə, işçilərinə və digər şəxslərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə;
19. Dispetçer əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi aktların
pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq dərəcəsindən
asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb edilə bilər.
Page 407
407
Elektrikin nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı elektrikin vəzifə öhdəliklərini, hüquq və məsuliyyətini
müəyyən edir.
2. Elektrik vəzifəsinə orta peşə təhsili və ixtisası üzrə müvafiq hazırlığı olan
şəxs təyin edilir.
3. Elektrik Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan qanunvericiliyinə
əsasən müəssisənin rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və vəzifədən azad edilir.
4. Elektrik bilavasitə öz struktur bölməsinin rəhbəri və ya müəssisənin
rəhbərinin təsərrüfat işləri üzrə müavini olmaqla, müəssisənin rəhbərinə tabe olur.
5. Elektrik aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını;
5.2. daha geniş yayılan universal və xüsusi qurğuların və istifadə edilən
nəzarət-ölçü alətlərinin təyinatı və tətbiqi qaydalarına aid qərarları, sərəncamları,
əmrləri, digər rəhbər və normativ sənədləri;
5.3. məftillərin çəkilməsi xüsusiyyətlərini;
5.4. detal və hissələrin birləşmələrinin sadə elektromontaj sxemlərini;
5.5. elektrik maşın və cihazlarının qoşulması və ayrılması qaydalarını;
5.6. yerinə yetirilən iş həcmində elektrotexnikanın və metalların
texnologiyasının əsaslarını;
5.7. xidmət edilən dəyişən və daimi cərəyan elektromaşınlarının quruluşu və
iş prinsiplərini;
5.8. elektromontaj sxemlərini bilməlidir.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Elektrik elektrotexniki işləri həyata keçirir. Sadə əl qurğu və alətlərinin
Page 408
408
tətbiqi ilə elektrik işıqlandırmasının sadə hissə və aparatlarını sökür, təmir edir və
yığır.
7. Elektrik avadanlıqlarının detal və hissələrini təmizləyir, yuyur, silir və
sıxılmış hava ilə qurudur.
8. Yayma metaldan mürəkkəb olmayan detalları hazırlayır.
9. Sadə elektromontaj sxemləri olan elektromaşınların və elektrik
cihazlarının detal və hissələrinin birləşmələri, birləşdirici mufta, üçlük və qutuların
qurulması üzrə işləri yerinə yetirir.
III. Hüquqlar
10. Elektrikin aşağıdakı hüquqları vardır:
10.1. öz əmək fəaliyyətinin təşkili və şərtləri üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
10.2. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya
materiallarından və normativ-hüquqi sənədlərdən istifadə etmək;
10.3. öz ixtisasını artırmaq hüquqlarına malikdir.
11. Elektrik Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun olaraq
bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
12. Elektrik aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır :
12.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
12.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların tələblərinin vaxtında və müvafiq qaydada yerinə yetirilməsinə;
12.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
12.4. mövcud normativ-hüquqi aktlarla nəzərdə tutulmuş sənədləşdirmənin
aparılmasına;
12.5. müəssisənin fəaliyyətinə, işçilərinə və digər şəxslərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və başqa qaydaların pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə;
13. Elektrik əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi aktların
pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq dərəcəsindən
asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb edilə bilər.
Page 409
409
Fəhlənin nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı fəhlənin vəzifə öhdəliklərini, hüquq və məsuliyyətini
müəyyən edir.
2. Fəhlə vəzifəsinə, iş stajına tələb qoyulmadan, orta ümumi təhsili olan
şəxstəyin edilir.
3. Fəhlə Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan qanunvericiliyinə əsasən
müəssisənin rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və vəzifədən azad edilir.
4. Fəhlə bilavasitə öz struktur bölməsinin rəhbəri olmaqla, müəssisənin
rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Fəhlə aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını;
5.2. yüklərin vurulması və daşınmasının norma və qaydalarını;
5.2. qablama materiallarının quruluşunu və daşınan yüklərin bərkidilməsi
xüsusiyyətlərini;
5.3. daxili əmək rejimi qaydalarını, əməyin mühafizəsi və yanğın
təhlükəsizliyi üzrə qaydaları bilməlidir.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Fəhlə istehsalat sahələrində və tikinti meydançalarında, anbarlarda və
bazalarda yardımçı işləri yerinə yetirir.
7. Ehtiyatlılıq tələb etməyən ( yeşik, çən, karton, kağız, faner, taxta-şalban
və s.), eləcə də tozlu olmayan (qum, çınqıl, şlak, kömür, zibil, ağac yonqarı, metal
yonqarı və digər istehsalat tullantıları) yüklərin əl ilə və ya arabalarla vurulması,
boşaldılması, yerdəyişməsi və qablaşdırılmasını həyata keçirir.
8. Ərazini, yolları, əsas yola çıxan yolları təmizləyir.
9. Sexləri, tikinti meydançalarını və sanitariya-məişət tikililərini yığışdırır.
Page 410
410
10. Döşəmələri, pəncərələri, qablama əşyalarını, qab-qacağı, detalları və
məmulatları yuyur.
III. Hüquqlar
11. Fəhlənin aşağıdakı üquqları vardır:
11.1. xüsusi paltar, ayaqqabı və digər fərdi müdafiə vasitələri almaq;
11.2. müəssisənin rəhbərinin onun fəaliyyətinə dair qərar layihələri ilə tanış
olmaq;
11.3. yerinə yetirilən işin təşkilinin yaxşılaşdırılması və metodlarının
təkmilləşdirilməsi üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
11.4. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan sənədləri, materialları və
alətləri rəhbərlikdən tələb etmək;
11.5. öz peşə ixtisasını artırmaq hüquqlarına malikdir.
12. Fəhlə Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun olaraq
bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
13. Fəhlə aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır:
13.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin həyata keçirilməsinə;
13.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların tələblərinin vaxtında və müvafiq qaydada yerinə yetirilməsinə;
13.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
13.4. müəssisənin fəaliyyətinə, işçilərinə və digər şəxslərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə;
14. Fəhlə əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi aktların
pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq dərəcəsindən
asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb edilə bilər.
Page 411
411
Fotoqrafçı/videooperatorun nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı fotoqrafçı/videooperatorın vəzifə öhdəliklərini, hüquq
və məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Fotoqrafçı/videooperator vəzifəsinə, iş stajına tələb qoyulmadan,
müvafiq sahə üzrə orta texniki peşə təhsili olan şəxstəyin edilir.
3. Fotoqrafçı/video operator Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan
qanunvericiliyinə uyğun olaraq müəssisə rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və
vəzifədən azad edilir.
4. Fotoqrafçı/videooperator bilavasitə öz struktur bölməsinin rəhbəri
olmaqla, müəssisənin rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Fotoqrafçı/videooperator aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını;
5.2. müəssisənin fəaliyyətinin xüsusiyyətlərini, təşkilati strukturunu;
5.2. foto və video işlərinin yerinə yetirilməsi üsulları üzrə təlimat, qayda və
digər rəhbər sənədləri, çəkilişlərin texniki rejimlərini;
5.3. foto və video avadanlıqların istismarı qaydalarını;
5.4. işıq və işıq avadanlıqları ilə işləmənin əsaslarını;
5.5. səsyazmanın əsaslarını;
5.6. işdə istifadə olunan materiallar və onların texniki xüsusiyyətlərini;
5.7. jurnalistlərlə qarşılıqlı münasibətlər sistemini;
5.8. əməyin təşkilinin əsaslarını, daxili əmək intizamı qaydalarını, əməyin
mühafizəsinin qayda və normalarını bilməlidir.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Fotoqrafçı/videooperator çəkilişdən əvvəl və sonra süjetləri və çəkiliş
planını müzakirə edir.
7. Foto və video avadanlıqların istismarı qaydalarına riayət edir, onları saz
vəziyyətdə saxlayır.
Page 412
412
8. Foto və video avadanlıqların nasazlığı barədə rəhbərliyi vaxtında
məlumatlandırır.
9. Çəkilişdən əvvəl foto və video avadanlıqların işə hazırlığını yoxlayır.
10. Çəkilişdən sonra işin keyfiyyəti və kəmiyyəti barədə rəhbərliyi vaxtında
məlumatlandırır.
11. Daxil olan texniki sənədlərin qeydiyyatını, sərf olunan materialların və
yerinə yetirilən işlərin hesabatının tərtibini təşkil edir.
12. İşin keyfiyyətinin artırılması üçün zəruri tədbirlər görür.
13. Qabaqcıl fənd və üsulları tətbiq edir.
14. Daxili əmək intizamı qaydalarına, əməyin mühafizəsinin qayda və
normalarına riayət edir.
III. Hüquqlar
15. Fotoqrafçı/videooperatorun aşağıdakı hüquqları vardır:
15.1. öz əmək fəaliyyətinin təşkili və şərtləri üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
15.2. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya
materiallarından və normativ-hüquqi sənədlərdən istifadə etmək;
15.3. öz ixtisasını artırmaq hüquqlarına malikdir.
16. Fotoqrafçı/videooperator Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə
uyğun olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
17. Fotoqrafçı/videooperator aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır:
17.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
17.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların tələblərinin vaxtında və müvafiq qaydada yerinə yetirilməsinə;
17.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
17.4. mövcud normativ-hüquqi aktlarla nəzərdə tutulmuş sənədləşdirmənin
aparılmasına;
17.5. müəssisənin fəaliyyətinə, işçilərinə və digər şəxslərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə;
18. Fotoqrafçı/videooperator əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-
hüquqi aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq
dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb
edilə bilər.
Page 413
413
Xadimənin nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı xadimənin vəzifə öhdəliklərini, hüquq və məsuliyyətini
müəyyən edir.
2. Xadimə vəzifəsinə, iş stajına tələb qoyulmadan, orta ümumi təhsili olan
şəxstəyin edilir.
3. Xadimə Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan qanunvericiliyinə
əsasən müəssisənin rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və vəzifədən azad edilir.
4. Xadimə bilavasitə öz struktur bölməsinin rəhbəri olmaqla, müəssisənin
rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Xadimə aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını;
5.2. yığışdırılan yerlərin saxlanılması üzrə sanitariya və gigiyena qaydalarını;
5.3. xidmət olunan avadanlıq və qurğuların quruluşunu və istismarı
qaydalarını;
5.4. silib-süpürmə qaydalarını;
5.5. dezinfeksiyaedici və yuyucu vasitələrin təyinatını və qatılığını;
5.6. sanitar-texniki avadanlıqların istismarı qaydalarını bilməlidir.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Xadimə otaqları, dəhlizləri, pilləkənləri yığışdırır.
7. Mebelin, xalça materiallarının tozunu təmizləyir; divarları, döşəmələri,
pilləkənləri, pəncərələri əl ilə və ya maşın və aparatların köməyi ilə süpürür və yuyur.
8. Zibil və tullantıları yığır və müəyyən olunmuş yerə çatdırır.
9. Duşxana, qarderob və digər ümumi istifadə yerlərində təmizlik və
dezinfeksiya işlərini aparır.
10. Yuyucu və dezinfeksiyaedici məhlulları hazırlayır.
11. Yuyucu vasitələri, inventarları və silgi materiallarını əldə edir.
12. Yığışdırılan yerlərdə sanitariya və gigiyena qaydalarına riayət edir.
III. Hüquqlar
Page 414
414
13. Xadimənin aşağıdakı hüquqları vardır:
13.1. öz əmək fəaliyyətinin təşkili və şərtləri üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
13.2. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya
materiallarından və normativ-hüquqi sənədlərdən istifadə etmək;
13.3. öz ixtisasını artırmaq hüquqlarına malikdir.
14. Xadimə Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun olaraq
bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
15. Xadimə aşağıdakılara məsuliyyət daşıyır:
15.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
15.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların tələblərinin vaxtında və müvafiq qaydada yerinə yetirilməsinə;
15.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
15.4. müəssisənin fəaliyyətinə, işçilərinə və digər şəxslərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə;
16. Xadimə əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi aktların
pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq dərəcəsindən
asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb edilə bilər.
Page 415
415
Xəzinədarın nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı xəzinədarın vəzifə öhdəliklərini, hüquq və
məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Xəzinədar vəzifəsinə, iş stajına tələb qoyulmadan, ilkin peşə təhsili olan
və ya ümumi orta təhsili olan və müəyyən olunmuş proqram üzrə xüsusi hazırıq
keçmiş şəxstəyin edilir.
3. Xəzinədar Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan qanunvericiliyinə
əsasən müəssisənin rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və vəzifədən azad edilir.
4. Xəzinədar bilavasitə baş mühasibə olmaqla, müəssisənin rəhbərinə tabe
olur.
5. Xəzinədar aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını;
5.2. xəzinə əməliyyatları aparılması üzrə normativ-hüquqi aktları, əsasnamələri,
təlimatları və digər rəhbər materialları və sənədləri;
5.3. xəzinə və bank sənədlərinin formalarını;
5.4. pul vəsaitlərinin və qiymətli kağızların qəbulu, verilməsi, uçotu və
saxlanılması qaydalarını;
5.5. mədaxil və məxaric sənədlərinin rəsmiləşdirilməsi qaydasını;
5.6. müəssisə üçün müəyyən olunmuş nağd xəzinə qalıqlarının limitlərini,
onların saxlanılmasının təmin edilməsi qaydasını;
5.7. xəzinə kitabının aparılması, xəzinə hesabatının tərtib edilməsi qaydalarını;
5.8. əməyin təşkilinin əsaslarını;
5.9. hesablama texnikasının istismarı qaydasını;
5.10. əmək qanunvericiliyinin əsaslarını, daxili əmək intizamı qaydalarını,
əməyin mühafizəsinin norma və qaydalarını bilməlidir.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Xəzinədar pul vəsaitlərinin və qiymətli kağızların, onların mühafizəsi
qaydalarına mütləq riayət edilməklə, qəbulu, verilməsi, uçotu və saxlanılması üzrə
əməliyyatları həyata keçirir.
Page 416
416
7. İşçilərə əmək haqqı, mükafatlar, ezamiyyət ödənişləri və digər xərclərin
verilməsi üçün bank müəssisələrində müəyyən edilmiş qaydalara uyğun olaraq
rəsmiləşdirilmiş sənədlər üzrə pul vəsaitlərini və qiymətli kağızları alır.
8. Mədaxil və məxaric sənədləri əsasında xəzinə kitabını aparır, nağd pul
vəsaitlərini və qiymətli kağızları kitabdakı qalıqlarla tutuşdurur.
9. Yeniləri ilə əvəz edilməsi məqsədi ilə bank müəssisəsinə verilmək üçün
köhnə kupyuraların, eləcə də müvafiq sənədlərin siyahısını tərtib edir.
10. Müəyyən edilmiş qaydalara uyğun olaraq pul vəsaitlərini inkassatora
təhvil verir.
11. Xəzinə hesabatlarını tərtib edir.
III. Hüquqlar
12. Xəzinədarın aşağıdakı hüquqları vardır :
12.1. öz əmək fəaliyyətinin təşkili və şərtləri üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
12.2. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
12.3. öz ixtisasını artırmaq hüquqlarına malikdir.
13. Xəzinədar Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun olaraq
bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
14. Xəzinədar aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır:
14.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
14.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların tələblərinin vaxtında və müvafiq qaydada yerinə yetirilməsinə;
14.3. daxili intizam qaydalarına, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik
texnikasına riayət edilməsinə;
14.4. müəssisənin fəaliyyətinə, işçilərinə və digər şəxslərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və digər qaydaların pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə;
15. Xəzinədar əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi aktların
pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq dərəcəsindən
asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb edilə bilər.
Page 417
417
Gözətçinin nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı gözətçinin vəzifə öhdəliklərini, hüquq və məsuliyyətini
müəyyən edir.
2. Gözətçi vəzifəsinə , iş stajına tələb qoyulmadan, orta ümumi təhsili olan
şəxstəyin edilir.
3. Gözətçi Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan qanunvericiliyinə
əsasən müəssisənin rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və vəzifədən azad edilir.
4. Gözətçi bilavasitə öz struktur bölməsinin rəhbəri olmaqla, müəssisənin
rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Gözətçi aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını;
5.2. buraxılış rejimi haqqında əsasnamə və təlimatları;
5.3. material qiymətlilərinin daxil olması və çıxması və ya təşkilata gələnlər
üçün buraxılışları imzalamaq hüququ olan şəxslərin imzalarının nümunələrini;
5.4. daimi və birdəfəlik buraxılışların nümunələrini;
5.5. obyektlərin mühafizəsi üzrə qayda və təlimatları;
5.6. mühafizə olunan obyektin sərhədlərini;
5.7. mühafizə olunan obyektin müdiriyyət nümayəndələrinin və polis
bölməsinin növbətçisinin telefon nömrələrini;
5.8. daxili əmək rejimi qaydalarını, əməyin mühafizəsi və yanğın
təhlükəsizliyi üzrə qaydaları bilməlidir.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Gözətçi müdiriyyətin nümayəndəsi və ya əvəz olunan gözətçi ilə birlikdə
mühafizə olunan obyektin bütövlüyünü (kilidlər və digər bağlama qurğuları;
plombların varlığı, yanğınəleyhinə inventarlar; siqnalizasiyanın, telefonların,
işıqlanmanın sazlığı) yoxlayır.
Page 418
418
7. Obyekti mühafizəyə qəbul etməyə imkan verməyən nasazlıqlar
(sındırılmış qapı, pəncərə və ya kilidlər, plomb və ya möhürlərin olmaması) aşkar
olunan zaman tabe olduğu şəxsə, müdiriyyətin nümayəndəsinə və polis bölməsi üzrə
növbətçiyə, məlumat verir və polisin nümayəndələri gələnədək cinayət izlərinin
qorunmasını həyata keçirir.
8. Obyektdə yanğın baş verməsi zamanı həyəcan qaldırır, yanğın
komandasına və polis bölməsi üzrə növbətçiyə xəbər verir, yanğının aradan
qaldırılması üzrə tədbirlər görür.
9. Təşkilatın girişində növbə çəkir; işçiləri, qonaqları, nəqliyyatı onların
təqdim etdikləri müvafiq sənədlər üzrə təşkilatın ərazisinə və geriyə buraxır.
10. Müşayiətedici sənədləri faktiki mövcud yüklə yoxlayır. Növbəni qəbul
edir və təhvil verir.
III. Hüquqlar
11. Gözətçinin aşağıdakı hüquqları vardır:
11.1. öz əmək fəaliyyətinin təşkili və şərtləri üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
11.2. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya
materiallarından və normativ-hüquqi sənədlərdən istifadə etmək;
11.3 öz ixtisasını artırmaq hüquqlarına malikdir.
12. Gözətçi Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun olaraq
bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
13. Gözətçi:
13.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
13.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların tələblərinin vaxtında və müvafiq qaydada yerinə yetirilməsinə;
13.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
13.4. mövcud normativ-hüquqi aktlarla nəzərdə tutulmuş sənədləşdirmənin
aparılmasına;
13.5. müəssisənin fəaliyyətinə, işçilərinə və digər şəxslərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə;
14. Gözətçi əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi aktların
pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq dərəcəsindən
asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb edilə bilər.
Page 419
419
İş icraçısı (kargüzar)ın nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı kargüzarın vəzifə öhdəliklərini, hüquq və məsuliyyətini
müəyyən edir.
2. Kargüzar vəzifəsinə, iş stajına tələb qoyulmadan, ümumi orta təhsili olan
və xüsusi təlim keçmiş şəxstəyin edilir.
3. Kargüzar Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan qanunvericiliyinə
uyğun olaraq müəssisə rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və vəzifədən azad edilir.
4. Kargüzar bilavasitə öz struktur bölməsinin rəhbərinə, onun olmadığı
halda isə müəssisə rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Kargüzar aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını;
5.2. yuxarı təşkilatların aidiyyəti qərar, sərəncam və əmrlərini;
5.3. idarə, müəssisə və təşkilatlarda kargüzarlığın aparılmasının əsasnamə və
təlimatlarını;
5.4. kargüzarlığın vahid dövlət sisteminin əsaslarını;
5.5. təşkilati-göstəriş sənədlərinin vahid şəklə salınmış sistem standartlarını;
5.6. idarə, müəssisə və təşkilatların və onların bölmələrinin strukturunu;
5.7. xidməti sənədlərin keçməsinə nəzarət qaydasını;
5.8. daxili əmək intizamı qaydalarını, əməyin təşkilinin əsaslarını;
5.9. əməyin mühafizəsi, təhlükəsizlik texnikası, istehsalat sanitariyası və
yanğından mühafizənin norma və qaydalarını bilməlidir.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Kargüzar korrespondensiyanı qəbul edir, qeydiyyatdan keçirir və struktur
bölmələri-nə göndərir.
7. İdarə müəssisə və təşkilatların rəhbərlərinin tapşırıqlarına müvafiq olaraq
sənədləri icraçılara verir, qeydiyyatlarını rəsmiləşdirir.
8. Sənədli materialların keçməsinin qeydiyyat kartotekasını aparır, onların
yerinə yetirilməsinə nəzarət edir, qeydiyyatdan keçmiş sənədlər üzrə lazım olan
arayışlar verir. İcra olunmuş sənədləri ünvanlarına yola salır.
9. Alınmış və yola salınmış korrespondensiyanın uçotunu aparır, cari
arxivin sənədlərini sistemləşdirir və mühafizə edir.
Page 420
420
10. Kargüzarlıqda başa çatmış sənədli materialları və qeydiyyat kartotekasını
hazırlayıb idarə, müəssisə və təşkilatların arxivinə təhvil verir.
11. Xidməti sənədlərin mühafizəsini təmin edir.
III. Hüquqlar
12. Kargüzarın aşağıdakı hüquqları vardır:
12.1. özünün əmək fəaliyyətinin təşkili və şərtləri üzrə rəhbərliyə təkliflər
vermək;
12.2. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
12.3. onun işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu konfranslarda və
müşavirələrdə iştirak etmək;
12.4. öz ixtisasını artırmaq hüquqlarına malikdir.
13. Kargüzar Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun olaraq
bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
14. Kargüzar aşağıdakılara məsuliyyət daşıyır:
14.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
14.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların tələblərinin vaxtında və müvafiq qaydada yerinə yetirilməsinə;
14.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
14.4. qüvvədə olan normativ hüquqi sənədlərdə nəzərdə tutulmuş xidməti
sənədlərin vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsinə;
14.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
14.6. müəssisənin fəaliyyətinə, işçilərinə və digər şəxslərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə;
15. Kargüzar əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi aktların
pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq dərəcəsindən
asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb edilə bilər.
Page 421
421
Katibənin nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı katibənin vəzifə öhdəliklərini, hüquq və məsuliyyətini
müəyyən edir.
2. Katibə vəzifəsinə, iş stajına tələb qoyulmadan, ali peşə təhsili olan və ya
orta peşə təhsili və ixtisası üzrə ən azı 2 il iş stajı olan şəxs təyin edilir.
3. Katibə Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan qanunvericiliyinə
uyğun olaraq müəssisə rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və vəzifədən azad edilir.
4. Katibə bilavasitə müəssisənin rəhbərinə tabe olur.
5. Katibə aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını;
5.2. müəssisənin fəaliyyətinə dair qərar, sərəncam, əmr və rəhbər materialları,
normativ sənədləri və kargüzarlığın aparılmasını;
5.2. müəssisənin və onun bölmələrinin strukturunu və rəhbər heyətini;
5.3. kargüzarlığın təşkilini;
5.4. sənədlərin işlənilməsi və rəsmiləşdirilməsi metodlarını;
5.5. arxiv işini;
5.6. qəbul-danışma qurğuları sisteminin istifadəsi qaydalarını;
5.7. nümunəvi formalardan istifadə etməklə işgüzar məktubların çap edilməsi
qaydalarını;
5.8. etika və estetikanın əsaslarını;
5.9. işgüzar ünsiyyət qaydalarını;
5.10. əməyin və idarəetmənin təşkilinin əsaslarını;
5.11. hesablama texnikasının istismarı qaydalarını;
5.12. inzibati hüququn və əmək qanunvericiliyinin əsaslarını;
5.13. daxili əmək intizamı qaydalarını, əməyin mühafizəsinin norma və
qaydalarını bilməlidir.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Katibə müəssisənin inzibati-sərəncamçı fəaliyyətinin təşkilati-texniki
təminatı üzrə işi həyata keçirir.
7. Rəhbərin baxması üçün daxil olan korrespondensiyanı qəbul edir, qəbul
edilmiş qərara uyğun olaraq onu iş prosesində istifadə edilməsi, yaxud cavab
hazırlanması üçün struktur bölmələrinə və ya konkret icraçılara verir.
8. Kargüzarlığı aparır, qərarların hazırlanması və qəbul edilməsi zamanı
Page 422
422
məlumatların toplanılması, işlənilməsi və təqdim olunması üçün kompüter texnikasını
tətbiq etməklə müxtəlif əməliyyatları yerinə yetirir.
9. Müəssisənin rəhbərinin imzalaması üçün sənədləri və şəxsi ərizələri qəbul
edir.
10. Rəhbərin işi üçün zəruri olan sənədləri və materialları hazırlayır.
11. İcraya daxil olmuş sənədlərin struktur bölmələrinin rəhbərləri və konkret
icraçılar tərəfindən vaxtında baxılması və təqdim olunmasını izləyir, rəhbərin
imzalaması üçün təqdim olunan sənədlərin hazırlanmış layihələrinin
rəsmiləşdirilməsinin düzgünlüyünü yoxlayır, onların keyfiyyətli redaktə olunmasını
təmin edir.
12. Rəhbərin telefon danışıqları aparmasını təmin edir, onun yerində olmadığı
halda alınmış məlumatları qeyd edir və ona çatdırır, məlumatları qəbul-danışıq
qurğuları, eləcə də telefonoqramlarla verir və qəbul edir.
13. Rəhbərin tapşırığı ilə məktubları, sorğuları və digər sənədləri tərtib edir,
məktub müəlliflərinə cavabları hazırlayır.
14. Rəhbər tərəfindən aparılan iclasların və müşavirələrin hazırlanması üzrə
işi (zəruri materialların toplanılması, iştirakçıların tədbirin keçirimə vaxtı və yeri,
gündəliyi və qeydiyyat barədə məlumatlandırılması) yerinə yetirir, iclasların və
müşavirələrin protokollarını rəsmiləşdirir.
15. Verilmiş əmr və sərəncamların müəssisənin işçiləri tərəfindən icrasına,
eləcə də müəssisənin rəhbərinin nəzarət götürülmüş göstəriş və tapşırıqlarının yerinə
yetirilməsi vaxtına riayət olunmasına nəzarəti həyata keçirir.
16. Rəhbərin iş yerini zəruri təşkilati texnika ilə, dəftərxana ləvazimatları ilə
təmin edir, onun effektiv işinə imkan verən şəraiti yaradır.
17. Rəhbərin göstərişləri üzrə onun işi üçün lazım olan xidməti materialları
çap edir, cari informasiyaları məlumatlar bankına daxil edir.
18. Qonaqların qəbulunu təşkil edir, işçilərin xahiş və təkliflərinə
baxılmasının operativliyinə kömək edir.
19. Təsdiq edilmiş nomenklaturaya uyğun olaraq işləri formalaşdırır, onların
saxlanılmasını və müəyyən olunmuş müddətlərdə arxivə təhvil verilməsini təmin edir.
20. Surətçıxarma aparatı vasitəsi ilə sənədlərin surətlərini çıxarır.
III. Hüquqlar
21. Katibənin aşağıdakı hüquqları vardır:
21.1. özünün əmək fəaliyyətinin təşkili və şərtləri üzrə rəhbərliyə təkliflər
vermək;
21.2. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
21.3. öz ixtisasını artırmaq hüquqlarına malikdir.
22. Katibə Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun olaraq
bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
Page 423
423
23. Katibə aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır:
23.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
23.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların tələblərinin vaxtında və müvafiq qaydada yerinə yetirilməsinə;
23.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
23.4. qüvvədə olan normativ hüquqi sənədlərdə nəzərdə tutulmuş
sənədləşdirmənin aparılmasına;
23.5. müəssisənin fəaliyyətinə, işçilərinə və digər şəxslərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə;
24. Katibə əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi aktların
pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq dərəcəsindən
asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb edilə bilər.
Page 424
424
Kiçik tibb işçisinin nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı kiçik tibb işçisinin vəzifə öhdəliklərini, hüquq və
məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Kiçik tibb işçisi vəzifəsinə, iş stajına tələb qoyulmadan, orta ümumi
təhsili əlavə hazırlığı olan şəxstəyin edilir.
3. Kiçik tibb işçisi Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan
qanunvericiliyinə uyğun olaraq tibb təşkilatının rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və
vəzifədən azad edilir.
4. Kiçik tibb işçisi bilavasitə öz struktur bölməsinin rəhbərinə olmaqla,
müəssisə rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Kiçik tibb işçisi aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını;
5.2. çətin olmayan tibbi manipulyasiyaların aparılması yollarını;
5.3. əməyin sanitariya və gigiyenası, xəstələrə qulluq qaydalarını;
5.4. yuyucu vasitələrin təyinatını və onlarla davranma qaydalarını;
5.5. daxili əmək intizamı qaydalarını, əməyin mühafizəsi, texniki təhlükəsizlik
və yanğın təhlükəsizliyinin qayda və normalarını;
5.6. xəstələrlə ünsiyyətdə etik davranış normalarını bilməlidir.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Kiçik tibb işçisi tibb bacısının rəhbərliyi altında xəstələrə qulluq edir.
7. Çətin olmayan tibbi manipulyasiyaları aparır.
8. Xəstələrin və otaqların təmiz saxlanılmasını təmin edir.
9. Xəstələrə qulluq əşyalarının istifadəsi və saxlanılmasının düzgünlüyünü
izləyir.
10. Xəstələrin döşək ağlarının və alt geyimlərinin dəyişdirilməsini həyata
keçirir.
11. Ağır xəstələrin daşınmasında iştirak edir.
12. Xəstələr və qonaqlar tərəfindən müəssisənin daxili intizam qaydalarına
riayət olunmasını izləyir.
13. Müəssisədə sanitar normalara uyğun olaraq otaqların yığışdırılmasını
həyata keçirir.
III. Hüquqlar
14. Kiçik tibb işçisinin aşağıdakı hüquqları vardır:
Page 425
425
14.1. özünün əmək fəaliyyətinin təşkilinin və şərtlərinin yaxşılaşdırılması üzrə
rəhbərliyə təkliflər vermək;
14.2. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya
materiallarından və normativ-hüquqi sənədlərdən istifadə etmək;
14.3. öz ixtisasını artırmaq hüquqlarına malikdir.
15. Kiçik tibb işçisi Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun
olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
16. Kiçik tibb işçisis aşağıdakılara məsuliyyət daşıyır:
16.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin həyata keçirilməsinə;
16.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların tələblərinin vaxtında və müvafiq qaydada yerinə yetirilməsinə;
16.3. daxili intizam, sanitariya, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
16.4. tibb təşkilatının fəaliyyətinə, işçilərinə, pasiyentlərə və müştərilərə
təhlükə yaradan təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının
pozulmasının aradan qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da
daxil olmaqla, operativ tədbirlər həyata keçirilməsinə;
17. Kiçik tibb işçisi əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi
aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq
dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb
edilə bilər.
Page 426
426
Kompüter üzrə operatorun nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı kompüter üzrə operatorun vəzifə öhdəliklərini, hüquq
və məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Kompüter üzrə operator vəzifəsinə, iş stajına tələb qoyulmadan ümumi
orta və ya ixtisaslaşdırılmış kurs təhsili olan şəxs, təyin edilir.
3. Kompüter üzrə operator Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan
qanunvericiliyinə uyğun olaraq müəssisə rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və
vəzifədən azad edilir.
4. Kompüter üzrə operator bilavasitə öz struktur bölməsinin rəhbərinə, onun
olmadığı halda isə müəssisə rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Kompüter üzrə operator aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını;
5.2. yuxarı təşkilatların aidiyyəti qərar, sərəncam və əmrlərini;
5.3. kompüterin texniki istismar qaydalarını, mətn redaktorunun funksional
dillərinin mənalarını;
5.4. monitorun texniki imkanlarını və parametrlərini;
5.5. topoqrafik ölçülər sistemini və mətn redaktorunda istifadə olunan ölçülər
sistemini;
5.6. korrektura nişanlarının standartlarını;
5.7. printer üçün kağızın və sərf edilən materialların keyfiyyətinə, elastik
maqnit disklərə texniki tələbləri bilməlidir.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Kompüter üzrə opertor mətn redaktorunda sadə və xüsusi növ mətnləri
yığır.
7. Mətni daxil edir, ona əlavələr edir və səhvləri düzəldir.
8. Fayllarla iş (daxil edilmiş mətnin yaddaşa verilib saxlanılması, mətnin
ekrana çağırılması, ekranın təmizlənməsi, faylların adlarının dəyişdirilməsi və
birləşdirilməsi və s.) aparır.
9. Mətni redaktə edir (mətnin üzərində kursor ilə yerdəyişmə edilməsi,
mətnin ayrı-ayrı hissələrinin ayrılması, ləğvi, başqa fayla keçirməklə surətin
çıxarılması, kontekstdə axtarış və əvəz edilmə).
10. Faylları disketə yazır.
11. Yığılmış mətni printerlə çap edir.
12. Kompüter şəbəkəsində iş aparır.
III. Hüquqlar
Page 427
427
13. Kompüter üzrə operatorun aşağıdakı hüquqları vardır:
13.1. özünün əmək fəaliyyətinin təşkili və şərtləri üzrə rəhbərliyə təkliflər
vermək;
13.2. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
13.3. onun işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu konfranslarda və
müşavirələrdə iştirak etmək;
13.5. öz ixtisasını artırmaq hüquqlarına malikdir.
14. Kompüter üzrə operator Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə
uyğun olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
15. Kompüter üzrə operator aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır:
15.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
15.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların tələblərinin vaxtında və müvafiq qaydada yerinə yetirilməsinə;
15.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası qaydalarına
riayət edilməsinə;
15.4. qüvvədə olan normativ hüquqi sənədlərdə nəzərdə tutulmuş xidməti
sənədlərin vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsinə;
15.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
15.6. müəssisənin fəaliyyətinə, işçilərinə və digər şəxslərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə;
16. Kompüter üzrə operator əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-
hüquqi aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq
dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb
edilə bilər.
Page 428
428
Qarderobçunun nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı qarderobçunun vəzifə öhdəliklərini, hüquq və
məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Qarderobçu vəzifəsinə, iş stajına tələb qoyulmadan, orta ümumi təhsili
olan şəxstəyin edilir.
3. Qarderobçu Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan qanunvericiliyinə
əsasən müəssisənin rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və vəzifədən azad edilir.
4. Qarderobçu bilavasitə öz struktur bölməsinin rəhbəri olmaqla,
müəssisənin rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Qarderobçu aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını;
5.2. daxili intizam qaydalarını;
5.3. müəssisənin təşkilati strukturunu;
5.4. təhlükəsizlik texnikası və yanğın təhlükəsizliyi qaydalarını bilməlidir.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Qarderobçu müəssisənin işçilərinin və qonaqlarının üst paltarlarını, baş
geyimlərini, ayaqqabılarını və digər əşyalarını saxlanılmağa qəbul edir və işçilərə və
qonaqlara əşyaların saxlanılması yerini göstərən jeton təqdim edir.
7. Jetonun təqdim edilməsi ilə işçilərə və qonaqlara paltarları və əşyaları
verir.
8. Əlil və ahıl qonaqlara geyinməkdə və soyunmaqda köməklik edir.
9. Zəruri hallarda paltarları təmizləyir.
10. Müəssisənin işçiləri və qonaqları tərəfindən saxlanılmağa verilmiş
əşyaların qorunmasını təmin edir.
11. Qarderob otağını təmiz və səliqəli saxlayır.
III. Hüquqlar
12. Qarderobçunun aşağıdakı hüquqları vardır:
12.1. öz əmək fəaliyyətinin təşkili və şərtləri üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
12.2. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiyanı əldə etmək
hüquqlarına malikdir;
13. Qarderobçu Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun
olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
14. Qarderobçu aşağıdakılara məsuliyyət daşıyır:
14.1. saxlanılmağa qəbul edilmiş əşyaların qorunması daxil olmaqla, ona
həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata keçirilməsinə;
Page 429
429
14.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların tələblərinin vaxtında və müvafiq qaydada yerinə yetirilməsinə;
14.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
14.4. müəssisənin fəaliyyətinə, işçilərinə və digər şəxslərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə;
15. Qarderobçu əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi aktların
pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq dərəcəsindən
asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb edilə bilər.
Qazanxanaçının nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
Page 430
430
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı qazanxanaçının vəzifə öhdəliklərini, hüquq və
məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Qazanxanaçı vəzifəsinə, iş stajına tələb qoyulmadan, istilik peçlərinin
yandırılması qaydaları üzrə təlimatlanmış şəxs, təhsil təyin edilir.
3. Qazanxanaçı Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan
qanunvericiliyinə uyğun olaraq müəssisə rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və
vəzifədən azad edilir.
4. Qazanxanaçı bilavasitə öz struktur bölməsinin rəhbəri olmaqla,
müəssisənin rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Qazanxanaçı aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını;
5.2. bərk və qaz halında olan yanacaqla istilik peçlərinin yandırılması
qaydalarını;
5.3. yanacağın növlərini və onun yandırılması qaydasını;
5.4. bacaların yerləşməsini;
5.5. yanacağın ocağa tökülərək qarışdırılması və odluğun təmizlənməsi
üsullarını;
5.6. yanacaq sərfinin normalarını;
5.7. odsöndürən və digər yanğınəleyhinə inventarlardan istifadə qaydalarını;
5.8. yanacaq sifarişlərinin tərtib edilməsi qaydasını;
5.9. daxili əmək rejimi qaydalarını bilməlidir.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Qazanxanaçı bərk və qaz halında olan yanacaqla istilik peçlərini yandırır
və müəssisənin otaq və tikililərində onlara xidmət edir.
7. Peçlərə yanacaq doldurulması, yanacağın ocağa tökülərək qarışdırılması
və odluğun təmizlənməsini həyata keçirir.
8. Peç və bacaların vəziyyətinin sazlığını, peçlərin odluğunun zərrəcik və
şlaklardan təmizliyini müşahidə edir, tikililərdən zərrəcik və şlakları ayrılmış yerlərə
çıxarır. İsidilən tikililərdə zəruri temperaturu saxlayır.
9. Odunu mişarlayır və doğrayır, kömürü xırdalayır, yanacağı hazırlayır və
peçə daşıyır.
10. Yanacaq sərfinin uçotunu aparır.
11. Yanacaq üçün sifarişləri tərtib və verir.
III. Hüquqlar
12. Qazanxanaçının aşağıdakı hüquqları vardır:
12.1. öz əmək fəaliyyətinin təşkili və şərtləri üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
12.2. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya
materiallarından və normativ-hüquqi sənədlərdən istifadə etmək;
Page 431
431
12.3. müvafiq ixtisas dərəcəsi almaq hüququ ilə müəyyən olunmuş qaydada
attestasiyadan keçmək;
12.4. öz ixtisasını artırmaq hüquqlarına malikdir.
13. Qazanxanaçı Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun
olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
14. Qazanxanaçı aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır:
14.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
14.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların tələblərinin vaxtında və müvafiq qaydada yerinə yetirilməsinə;
14.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
14.4. mövcud normativ-hüquqi aktlarla nəzərdə tutulmuş sənədləşdirmənin
aparılmasına;
14.5. müəssisənin fəaliyyətinə, işçilərinə və digər şəxslərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə;
15. Qazanxanaçı əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi
aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq
dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb
edilə bilər.
Qeydiyyatçının nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
I. Ümumi müddəalar
Page 432
432
1. Bu vəzifə təlimatı qeydiyyatçının vəzifə öhdəliklərini, hüquq və
məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Qeydiyyatçı vəzifəsinə yerinə yetirilən işin profili üzrə peşə təhsili olan
və ya orta ümumi təhsili və peşə fəaliyyəti istiqaməti üzrə əlavə hazırlığı olan şəxs, iş
stajına tələb qoyulmadan təyin edilir.
3. Qeydiyyatçı Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan qanunvericiliyinə
əsasən müəssisənin rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və vəzifədən azad edilir.
4. Qeydiyyatçı bilavasitə öz struktur bölməsinin rəhbəri olmaqla,
müəssisənin rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Qeydiyyatçı aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını;
5.2. ilkin sənədlərlə, kompüter və təşkilati texnika ilə iş qaydalarını;
5.3. əmək qanunvericiliyinin əsaslarını, daxili əmək rejimi qaydalarını,
əməyin mühafizəsi və yanğın təhlükəsizliyi üzrə qaydaları bilməlidir.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Qeydiyyatçı tibbi xidmətlər göstərilməsi üçün tibb təşkilatına müraciət
etmiş xəstələrin qeydiyyatını aparır.
7. Tibbi kartların saxlanılmasını və həkimin kabinetinə çatdırılmasını təmin
edir.
8. Əmək qabiliyyətsizliyi vərəqələrinin rəsmiləşdirilməsində və qeydiyyata
alınmasında iştirak edir.
III. Hüquqlar
9. Qeydiyyatçının aşağıdakı hüquqları vardır:
9.1. öz əmək fəaliyyətinin təşkilinin və şərtlərinin təkmilləşdirilməsi üzrə
rəhbərliyə təkliflər vermək;
9.2. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
9.3. onun işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu elmi-praktik
konfranslarda və müşavirələrdə iştirak etmək;
9.4. öz ixtisasını artırmaq hüquqlarına malikdir.
10. Qeydiyyatçı Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun
olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
11. Qeydiyyatçı aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır:
11.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin həyata keçirilməsinə;
11.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların tələblərinin vaxtında və müvafiq qaydada yerinə yetirilməsinə;
Page 433
433
11.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
11.4. qüvvədə olan normativ hüquqi sənədlərdə nəzərdə tutulmuş tibbi və digər
xidməti sənədlərin vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsinə;
11.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
11.6. müəssisənin fəaliyyətinə, işçilərinə və digər şəxslərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə;
12. Qeydiyyatçı əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi
aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq
dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb
edilə bilər.
Qiymətli material və xammalırın qəbulçusunun nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
Page 434
434
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı qiymətli material və xammalların qəbulçusunun vəzifə
öhdəliklərini, hüquq və məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Qiymətli material və xammalların qəbulçusu vəzifəsinə, iş stajına tələb
qoyulmadan, ümumi orta təhsili olan və xüsusi təlim keçmiş şəxs təyin edilir.
3. Qiymətli material və xammalların qəbulçusu Azərbaycan Respublikasının
qüvvədə olan qanunvericiliyinə uyğun olaraq müəssisə rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə
təyin və vəzifədən azad edilir.
4. Qiymətli material və xammalların qəbulçusu bilavasitə öz struktur
bölməsinin rəhbəri olmaqla, müəssisənin rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Qiymətli material və xammalların qəbulçusu aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını;
5.2. qəbuletmə anbarının təchiz edilmə qaydalarını;
5.3. analitik tərəzilərlə işləmə qaydalarını;
5.4. stomatoloji müəssisələrdə qiymətli materialların diş protezləri üçün istifadə
qaydası və uçotu haqqında təlimatı;
5.5. xammal, yarımfabrikatlar, hazır məhsul və reaktivlər üçün dövlət
standartlarını və texniki şərtləri;
5.6. materialları yoxlama sxemlərini;
5.7. xammal, yarımfabrikatların rasional yoxlama metodlarını;
5.8. qızıl və digər qiymətli materialların və məmulatların alınması,
saxlanılması, yerləşdirilməsi və verilməsi haqqında sənədləşdirməni və onun aparılması
qaydasını bilməlidir.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Qiymətli material və xammalların qəbulçusu təchiz edən təşkilatlar və
pasiyentlərdən diş protezləri üçün qızıl və digər qiymətli materialları qəbul edir.
7. Məmulatların hazırlanması üçün qızılı diş texniklərinə verir.
8. Qızıl və digər qiymətli materialların daxil olması, işlədilməsi və nağd
qalıqları ilə bağlı sənədləşdirməni aparır.
9. Hazır məhsulu çəkir, ona qiymət qoyur və sifarişçinin iştirakı ilə çəkini
yoxlayır.
10. Anbarda və diş texniklərində olan qızılın gəlməsinin və işlədilməsinin
uçotunu aparır.
11. Müəssisədə qızıl və digər qiymətli materiallar üzrə inventarlaşdırmada
iştirak edir.
III. Hüquqlar
12. Qiymətli material və xammalların qəbulçusu:
Page 435
435
12.1. ona tabe işçilər üçün icrası məcburi olan tapşırıqlar vermək;
12.2. özünün və ona tabe işçilərin əmək fəaliyyətinin təşkili və şərtləri üzrə
rəhbərliyə təkliflər vermək;
12.3. öz fəaliyyəti üzrə müəssisənin işçilərinin həvəsləndirilməsi və tənbeh
edilməsinə dair rəhbərliyə təkliflər vermək;
12.4. özünün və ona tabe işçilərin vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan
informasiya materiallarından və normativ-hüquqi sənədlərdən istifadə etmək;
12.5. ona tabe işçilərin nizam-intizam qaydalarına və vəzifə öhdəliklərini
yerinə yetirməsinə nəzarət etmək;
12.6. müvafiq ixtisas kateqoriyası almaq hüququ ilə müəyyən olunmuş qaydada
attestasiyadan keçmək;
12.7. öz ixtisasını artırmaq hüquqlarına malikdir.
13. Qiymətli material və xammalların qəbulçusu Azərbaycan Respublikasının
Əmək Məcəlləsinə uyğun olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
14. Qiymətli material və xammalların qəbulçusu aşağıdakılara məsuliyyət
daşıyır:
14.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
14.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların tələblərinin vaxtında və müvafiq qaydada yerinə yetirilməsinə;
14.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
14.4. qüvvədə olan normativ hüquqi sənədlərdə nəzərdə tutulmuş xidməti
sənədlərin vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsinə;
14.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
14.6. müəssisənin fəaliyyətinə, işçilərinə və digər şəxslərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə;
15. Qiymətli material və xammalların qəbulçusu əmək intizamının,
qanunvericilik və normativ-hüquqi aktların pozulmasına görə qüvvədə olan
qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi,
inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb edilə bilər.
Mətbəx fəhləsinin nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
I. Ümumi müddəalar
Page 436
436
1. Bu vəzifə təlimatı mətbəx fəhləsinin vəzifə öhdəliklərini, hüquq və
məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Mətbəx fəhləsi vəzifəsinə, iş stajına tələb qoyulmadan, orta ümumi təhsili
və xüsusi hazırlığı olan şəxs təyin edilir.
3. Mətbəx fəhləsi Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan
qanunvericiliyinə əsasən müəssisənin rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və vəzifədən
azad edilir.
4. Mətbəx fəhləsi bilavasitə baş aşpaz və ya aşpaz olmaqla, müəssisənin
rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Mətbəx fəhləsi aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını;
5.2. qab-qacağın yığılması zamanı sanitar tələbləri;
5.3. qab-qacağın və onun daşınması üçün arabacığın işlədilməsi qaydalarını;
5.4. qab-qacağın əl ilə və qabyuyan maşınlarla yuyulmasının, qab-qacağın
cihazların, inventarların və müxtəlif təyinatlı qabların qurudulmasının xüsusiyyətlərini
və qaydalarını;
5.5. yuyucu və dezinfeksiyaedici vasitələrin növlərini və məhlulların
hazırlanması qaydalarını;
5.6. cihazların işlədilməsi qaydalarını, onların saxlanılması xüsusiyyətlərini;
5.7. qida tullantılarının toplanılması və saxlanılması qaydalarını;
5.8. əməyin mühafizəsi, istehsalat sanitariyası və yanğın təhlükəsizliyi üzrə
qaydaları;
5.9. fərdi müdafiə vasitələrinin istifadəsi qaydalarını;
5.10. yerinə yetirilən işin keyfiyyətinə, iş yerində əməyin rasional təşkilinə
olan tələbləri; malların nöqsanlarının növlərini, onların qarşısının alınması və bərpası
xüsusiyyətlərini bilməlidir.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Mətbəx fəhləsi yeməkxana və mətbəx qab-qacağını, cihazları, siniləri,
inventarları, alətləri yuyucu və dezinfeksiyaedici vasitələri tətbiq etməklə əl ilə və
qabyuyan maşınlarla yuyur.
7. Xüsusi yuyucu məhlulları hazırlayır.
8. Qab-qacağı qida qalıqlarından təmizləyir.
9. Qab-qacağı, cihazları, siniləri silir və qurudur.
10. Qida tullantılarını toplayır.
11. Təmiz qab-qacağı, cihazları, siniləri paylama xəttinə və ya stollara
çatdırır.
12. Növbə, təmizlik və yuyan maşın, xidmət olunan avadanlığın
dezinfeksiyası, iş yerinin, cihazların, alətlərin, eləcə də müəyyən olunmuş texniki
sənədləşdirmənin aparılması üzrə qəbul və təhvil işlərini yerinə yetirir.
III. Hüquqlar
Page 437
437
13. Mətbəx fəhləsinin aşağıdakı hüquqları vardır:
13.1. öz əmək fəaliyyətinin təşkili və şərtləri üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
13.2. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan sənədləri, materialları və
alətləri tələb etmək;
13.3. xüsusi geyim və digər fərdi müdafiə vasitələrini pulsuz əldə etmək;
13.4. öz peşə ixtisasını artırmaq hüquqlarına malikdir.
14. Mətbəx fəhləsi Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun
olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
15. Mətbəx fəhləsi aşağıdakılara məsuliyyət daşıyır:
15.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
15.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların tələblərinin vaxtında və müvafiq qaydada yerinə yetirilməsinə;
15.3. daxili intizam qaydalarına, istehsalat sanitariyasının tələblərinə, yanğın
təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikasına riayət edilməsinə;
15.4. mövcud normativ-hüquqi aktlarla nəzərdə tutulmuş sənədləşdirmənin
aparılmasına;
15.5. müəssisənin fəaliyyətinə, işçilərinə və digər şəxslərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə;
16. Mətbəx fəhləsi əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi
aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq
dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb
edilə bilər.
Nəqliyyat təmiri üzrə fəhlənin nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı nəqliyyat təmiri üzrə fəhlənin vəzifə öhdəliklərini,
hüquq və məsuliyyətini müəyyən edir.
Page 438
438
2. Nəqliyyat təmiri üzrə fəhlə vəzifəsinə orta peşə təhsili və ixtisası üzrə
müvafiq hazırlığı olan şəxs təyin edilir.
3. Nəqliyyat təmiri üzrə fəhlə Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan
qanunvericiliyinə əsasən müəssisənin rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və vəzifədən
azad edilir.
4. Nəqliyyat təmiri üzrə fəhlə bilavasitə öz struktur bölməsinin rəhbəri və ya
müəssisənin rəhbərinin təsərrüfat işləri üzrə müavini olmaqla, müəssisənin rəhbərinə
tabe olur.
5. Nəqliyyat təmiri üzrə fəhlə aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını;
5.2. ayrı-ayrı sadə hissələrin sökülməsi üzrə işlərin yerinə yetirilməsinin əsas
yollarını;
5.3. istifadə edilən çilingər və kontrol-ölçü alətlərinin təyinatı və tətbiqi
qaydasını;
5.4. metalların, yağların, yanacağın, əyləc mayesinin, yuyucu tərkiblərin
adlarını və markalanmasını;
5.5. avtomobillərin quruluşu haqqında əsas məlumatları;
5.6. hissələrin quraşdırılması qaydasını;
5.7. elektrik məftillərinin hazırlanması, birləşdirilməsi, izolə edilməsi və
lehimlənməsi yolları və üsullarını;
5.8. elektrotexniki və izolyasiya materiallarının əsas növlərini, onların
xüsusiyyətlərini və təyinatını;
5.9. bərkitmə işlərinin yerinə yetirilməsi üsullarını və birinci və ikinci texniki
xidmətin həcmlərini;
5.10. daha geniş yayılmış universal və xüsusi qurğuların və kontrol-ölçü
alətlərinin təyinatı və tətbiqi qaydalarını; emal edilən materialların əsas mexaniki
xüsusiyyətlərini;
5.11. soyuducu və əyləc mayelərinin, yağların və yanacağın təyinatı və
tətbiqini;
5.12. pnevmatik və elektrik alətlərinin tətbiqi qaydalarını;
5.13. qüsurluluq parametrlərini;
5.14. yerinə yetirilən iş həcmində elektrotexnikanın və metalların
texnologiyasının əsaslarını bilməlidir.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Nəqliyyat təmiri üzrə fəhlə avtomobillərin təmiri, hissələrinin sökülməsi
üzrə işləri yerinə yetirir.
Page 439
439
7. Avtomobildə qələmlə çapma, əl bıçqısı ilə doğrama, mişarla kəsmə,
qırıntıları təmizləmə, yuma, yivaçanla işləmə və dəlikləri deşmə, detalları çirkdən
təmizləmə, sökülmədən sonra yuma və yağlama kimi əməliyyatları həyata keçirir.
8. Daha yüksək ixtisaslı çilingərin rəhbərliyi altında gedən təmirdə iştirak
edir.
III. Hüquqlar
9. Nəqliyyat təmiri üzrə fəhlənin aşağıdakı hüquqları vardır:
9.1. öz əmək fəaliyyətinin təşkili və şərtləri üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
9.2. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya
materiallarından və normativ-hüquqi sənədlərdən istifadə etmək;
9.4. öz ixtisasını artırmaq hüquqlarına malikdir.
10. Nəqliyyat təmiri üzrə fəhlə Azərbaycan Respublikasının Əmək
Məcəlləsinə uyğun olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
11. Nəqliyyat təmiri üzrə fəhlə aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır:
11.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
11.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların tələblərinin vaxtında və müvafiq qaydada yerinə yetirilməsinə;
11.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
11.4. mövcud normativ-hüquqi aktlarla nəzərdə tutulmuş sənədləşdirmənin
aparılmasına;
11.5. müəssisənin fəaliyyətinə, işçilərinə və digər şəxslərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və başqa qaydaların pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə;
12. Nəqliyyat təmiri üzrə fəhlə əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-
hüquqi aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq
dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb
edilə bilər.
Paltar yuyanın nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
I. Ümumi müddəalar
Page 440
440
1. Bu vəzifə təlimatı paltar yuyanın vəzifə öhdəliklərini, hüquq və
məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Paltar yuyan vəzifəsinə , iş stajına tələb qoyulmadan, orta ümumi təhsili
olan şəxstəyin edilir.
3. Paltar yuyan Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan qanunvericiliyinə
əsasən müəssisənin rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və vəzifədən azad edilir.
4. Paltar yuyan bilavasitə öz struktur bölməsinin rəhbəri olmaqla,
müəssisənin rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Paltar yuyan aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını;
5.2. müxtəlif materiallardan olan xüsusi geyimlərin emalı texnologiyasını;
5.3. işlədilən avadanlığın quruluşu və istismarı qaydasını;
5.4. istifadə olunan yuyucu və ağardıcı vasitələrin növlərini və
xüsusiyyətlərini, onların tətbiqi üsullarını və hazırlanmasını;
5.5. müəyyən edilmiş sənədləşdirmənin aparılması qaydasını;
5.6. daxili əmək intizamı qaydalarını; əməyin mühafizəsinin norma və
qaydalarını bilməlidir.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Paltar yuyan xüsusi geyimlərin və istehsalat təyinatlı əl-üz dəsmallarının,
pəncərə pərdələrinin, ağların və s. əl ilə və maşında yuyulmasını, quruducu
kameralarda və ya təbii şəraitdə qurudulmasını, kalandr, yaxud əl ilə ütülənməsini
həyata keçirir.
7. Əl ilə və tikiş maşınında xüsusi geyimlərin və ağların kiçik təmirini
aparır.
8. Yuyucu, kraxmallayıcı və lilləyici məhlulları hazırlayır.
9. Xüsusi geyimlərin və digər əşyaların qəbulu, ayrılması və verilməsini
həyata keçirir.
10. Müəyyən edilmiş sənədləşdirməni aparır.
III. Hüquqlar
11. Paltar yuyanın aşağıdakı hüquqları vardır:
11.1. öz əmək fəaliyyətinin təşkili və şərtləri üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
11.2. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya
materiallarından və normativ-hüquqi sənədlərdən istifadə etmək;
11.3. öz ixtisasını artırmaq hüquqlarına malikdir.
12. Paltar yuyan Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun
olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
13. Paltar yuyanın aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır:
Page 441
441
13.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
13.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların tələblərinin vaxtında və müvafiq qaydada yerinə yetirilməsinə;
13.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
13.4. mövcud normativ-hüquqi aktlarla nəzərdə tutulmuş sənədləşdirmənin
aparılmasına;
13.5. müəssisənin fəaliyyətinə, işçilərinə və digər şəxslərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə;
14. Paltar yuyan əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi
aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq
dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb
edilə bilər.
Sürücünün nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
I. Ümumi müddəalar
Page 442
442
1. Bu vəzifə təlimatı sürücünün vəzifə öhdəliklərini, hüquq və
məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Sürücü vəzifəsinə orta ümumi təhsili və müvafiq kateqoriya üzrə
avtomobil idarə etmək hüququ üçün vəsiqəsi olan şəxs təyin edilir.
3. Sürücü Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan qanunvericiliyinə
əsasən müəssisənin rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və vəzifədən azad edilir.
4. Sürücü bilavasitə öz struktur bölməsinin rəhbəri olmaqla, müəssisənin
rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Sürücü aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını;
5.2. xidmət edilən avtomobillərin təyinatını, quruluşunu, iş prinsipini və
aqreqat, mexanizm və cihazlarının işini;
5.3. yol hərəkəti və avtomobillərin texniki istismarı qaydalarını;
5.4. avtomobilin istismarı prosesində baş vermiş nasazlıqların aşkarlanması və
aradan qaldırılması üsullarını;
5.5. texniki xidmət göstərilməsini, avtomobillərin qarajlarda və açıq
dayanacaqlarda saxlanılması qaydalarını;
5.6. akkumulyator batareyalarının və avtomobil şinlərinin istismarı
qaydalarını;
5.7. yeni və təmirdən sonra avtomobillərin sürülüb yoxlanılması qaydalarını;
5.8. tez xarab olan və təhlükəli yüklərin daşınması qaydalarını;
5.9. avtomobilin sürülməsinin təhlükəsizliyinə təsir edən hava şəraitlərini;
5.10. yol-nəqliyyat hadisələrinin qarşısının alınması üsullarını;
5.11. yol-nəqliyyat hadisələri zamanı sərnişinlərin təcili evakuasiya
qaydalarını; xidmət edilən avtomobilin işinin uçotu üzrə ilkin sənədlərin doldurulması
qaydasını bilməlidir.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Sürücü avtomobili idarə edir.
7. Özüboşaldanın qaldırıcı mexanizmini, avtokranın kran qurğusunu,
avtoçənin nasos qurğusunu, refrijeratorun soyuducu qurğusunu, süpürücü-yığıcı
mexanizmləri və xüsusi avtomobillərin digər avadanlıqlarını idarə edir.
8. Avtomobilləri yanacaqla, yağlama materialları və soyuducu mayelərlə
doldurur.
9. Xəttə çıxmazdan əvvəl avtomobilin texniki vəziyyətini yoxlayır və onu
qəbul edir, qayıtdıqdan sonra təhvil verir və ayrılmış yerdə saxlayır.
10. Avtomobili yüklənməsi və yükün boşaldılması üçün hazırlayır,
yüklənməyə, banda yükün yerləşdirilməsi və bərkidilməsinə nəzarət edir.
11. İş zamanı xətdə baş vermiş və mexanizmlərin sökülməsini tələb etməyən
kiçik nasazlıqları aradan qaldırır.
12. Yol sənədlərini rəsmiləşdirir.
III. Hüquqlar
Page 443
443
13. Sürücünün aşağıdakı hüquqları vardır:
13.1. öz əmək fəaliyyətinin təşkili və şərtləri üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
13.2. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya
materiallarından və normativ-hüquqi sənədlərdən istifadə etmək;
13.3. öz ixtisasını artırmaq hüquqlarına malikdir.
14. Sürücü Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun olaraq
bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
15. Sürücü aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır:
15.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
15.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların tələblərinin vaxtında və müvafiq qaydada yerinə yetirilməsinə;
15.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
15.4. mövcud normativ-hüquqi aktlarla nəzərdə tutulmuş sənədləşdirmənin
aparılmasına;
15.5. müəssisənin fəaliyyətinə, işçilərinə və digər şəxslərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə;
16. Sürücü əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi aktların
pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq dərəcəsindən
asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb edilə bilər.
Təchizat üzrə agentin nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı təchizat üzrə agentin vəzifə öhdəliklərini, hüquq və
məsuliyyətini müəyyən edir.
Page 444
444
2. Təchizat üzrə agent vəzifəsinə, iş stajına tələb qoyulmadan, ümumi orta
təhsili olan və xüsusi təlim keçmiş şəxstəyin edilir.
3. Təchizat üzrə agent Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan
qanunvericiliyinə uyğun olaraq müəssisə rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və
vəzifədən azad edilir.
4. Təchizat üzrə agent bilavasitə öz struktur bölməsinin rəhbərinə, onun
olmadığı halda isə müəssisə rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Təchizat üzrə agent aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını;
5.2. yuxarı təşkilatların aidiyyəti qərar, sərəncam və əmrlərini;
5.3. maddi-təchizatın yükləmə-boşaltma işlərinin təşkilinin əsaslarını;
5.4. konteyner və nəqliyyat vasitələrinin sifarişini;
5.5. yüklərin alınması və yola salınması üçün lazımi sənədlərin
rəsmiləşdirilməsi qaydasını;
5.6. xammalın, material və digər mal-material qiymətlilərinin nomenklaturasını
və sərfi normalarını;
5.7. onların nəql edilməsi və mühafizəsi şərtlərini;
5.8. daxili əmək intizamı qaydalarını;
5.9. əməyin təşkilinin əsaslarını, əməyin mühafizəsi, təhlükəsizlik texnikası,
istehsalat sanitariyası və yanğından mühafizənin norma və qaydalarını bilməlidir.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Təchizat üzrə agent naryad, sifariş və başqa sənədlərlə mal-maddi
qiymətlilərini (xammal, material, avadanlıq, komplektləşdirmə məmulatı, inventar,
dəftərxana ləvazimatı və s.) alır.
7. Alınan və yola salınan yüklərin sənədlərini rəsmiləşdirir, onların
daşınılması üçün konteyner və nəqliyyat sifariş verir.
8. Plandan kənar material alınmasını təmin edir.
9. Mal-maddi qiymətliləri idarə, müəssisə və təşkilatların ünvanına
göndərir, lazım olduqda yolda onları müşayiət edir və mühafizə olunmasını təmin edir.
10. Yükləmə və boşaltma işlərində texniki təhlükəsizliyə riayət olunmasına
nəzarət edir.
III. Hüquqlar
11. Təchizat üzrə agentin aşağıdakı hüquqları vardır:
11.1. özünün əmək fəaliyyətinin təşkili və şərtləri üzrə rəhbərliyə təkliflər
vermək;
11.2. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya materiallarını
və normativ-hüquqi sənədləri rəhbərlikdən tələb etmək, əldə etmək və istifadə etmək;
11.3. onun işi ilə bağlı məsələlərin müzakirə olunduğu konfranslarda və
müşavirələrdə iştirak etmək;
Page 445
445
11.4. müvafiq ixtisas kateqoriyası almaq hüququ ilə müəyyən olunmuş qaydada
attestasiyadan keçmək;
11.5.5 ildən gec olmamaqla təkmilləşdirmə kurslarında öz ixtisasını artırmaq
hüquqlarına malikdir.
12. Təchizat üzrə agent Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə
uyğun olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
13. Təchizat üzrə agent aşağıdakılara məsuliyyət daşıyır:
13.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
13.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların tələblərinin vaxtında və müvafiq qaydada yerinə yetirilməsinə;
13.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
13.4. qüvvədə olan normativ hüquqi sənədlərdə nəzərdə tutulmuş xidməti
sənədlərin vaxtında və keyfiyyətli rəsmiləşdirilməsinə;
13.5. öz fəaliyyəti üzrə statistik və digər informasiyanın müəyyən olunmuş
qaydada təqdim edilməsinə;
13.6. müəssisənin fəaliyyətinə, işçilərinə və digər şəxslərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə;
14. Təchizat üzrə agent əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi
aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq
dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb
edilə bilər.
Təsərrüfat bacısının nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı təsərrüfat bacısının vəzifə öhdəliklərini, hüquq və
məsuliyyətini müəyyən edir.
Page 446
446
2. Təsərrüfat bacısı vəzifəsinə , iş stajına tələb qoyulmadan, orta ümumi
təhsili və peşə fəaliyyəti istiqaməti üzrə əlavə hazırlığı olan şəxstəyin edilir.
3. Təsərrüfat bacısı Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan
qanunvericiliyinə uyğun olaraq müəssisə rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və
vəzifədən azad edilir.
4. Təsərrüfat bacısı bilavasitə öz struktur bölməsinin rəhbəri olmaqla,
müəssisənin rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Təsərrüfat bacısı aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını;
5.2. tibb təşkilatı tərəfindən istifadə edilən ağlar və inventarların yararlılıq
müddətini;
5.3. inventarların sanitar emalı metodlarını;
5.4. inventarların istismarı və saxlanılması şəraitini;
5.5. uçot-hesabat sənədlərinin formalarını və onların doldurulması qaydasını;
5.6. tibb təşkilatında sanitariya-gigiyena rejiminə riayət edilməsi qaydalarını;
5.7. daxili əmək intizamı qaydasını, əməyin mühafizəsi və yanğın
təhlükəsizliyi üzrə qaydaları bilməlidir.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Təsərrüfat bacısı xəstə baxıcılarının və süpürgəçilərin tibb təşkilatının
otaqlarının təmiz və səliqəli saxlanılması üzrə işinə rəhbərlik edir, tibb təşkilatının
inventarlar, xüsusi geyimlər, gigiyena vasitələri, dəftərxana ləvazimatları, yuyucu
vasitələr, xəstələr üçün yataq və alt geyim dəyişəyi ilə təmin edilməsini həyata keçirir.
7. Tibb təşkilatının işçilərinin xələtlərinin, əl-üz dəsmallarının
dəyişdirilməsini təşkil edir.
8. Otaqların, avadanlıqların, inventarların təmiri üçün sifarişləri tərtib edir və
onun aparılmasına nəzarət edir.
9. Qida blokunu (bufet, yeməkxana) avadanlıqla, qab-qacaqla təmin edir və
onların düzgün istifadəsini izləyir.
10. Uçot-hesabat sənədləşdirməsini aparır.
III. Hüquqlar
11. Təsərrüfat bacısının aşağıdakı hüquqları vardır:
11.1. öz əmək fəaliyyətinin təşkili və şərtləri üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
11.2. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya
materiallarından və normativ-hüquqi sənədlərdən istifadə etmək;
11.3. öz ixtisasını artırmaq hüquqlarına malikdir.
12. Təsərrüfat bacısı Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun
olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
Page 447
447
13. Təsərrüfat bacısı aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır:
13.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin həyata keçirilməsinə;
13.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların tələblərinin vaxtında və müvafiq qaydada yerinə yetirilməsinə;
13.3. daxili intizam, yanğın təhlükəsizliyi və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarına riayət edilməsinə;
13.4. mövcud normativ-hüquqi aktlarla nəzərdə tutulmuş sənədləşdirmənin
aparılmasına;
13.5. müəssisənin fəaliyyətinə, işçilərinə və digər şəxslərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə;
14. Təsərrüfat bacısı əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi
aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq
dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb
edilə bilər.
Vivari işçisinin nümunəvi vəzifə
TƏLİMATI
I. Ümumi müddəalar
1. Bu vəzifə təlimatı vivari işçisinin vəzifə öhdəliklərini, hüquq və
məsuliyyətini müəyyən edir.
2. Vivari işçisi vəzifəsinə , iş stajına tələb qoyulmadan,orta ümumi təhsili
olan şəxs təyin edilir.
Page 448
448
3. Vivari işçisi Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan qanunvericiliyinə
uyğun olaraq müəssisə rəhbərinin əmri ilə vəzifəyə təyin və vəzifədən azad edilir.
4. Vivari işçisi bilavasitə öz struktur bölməsinin rəhbəri olmaqla,
müəssisənin rəhbərinə və ya onun müavininə tabe olur.
5. Vivari işçisi aşağıdakıları bilməlidir:
5.1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasını;
5.2. öz fəaliyyət sahəsi üzrə müəssisənin qərar, sərəncam, əmr və digər rəhbər
və normativ sənədlərini;
5.3. biologiyanın əsaslarını, nəzarətində olan təhlükəsiz və sadə heyvanların
saxlanılması şəraitini və onlara qulluğun təşkilini;
5.4. qidalandırma qaydalarını;
5.5. heyvanların öyrədilməsinin əsaslarını, qəfəslərin, volyerlərin, eləcə də
daşıma və fiksajlama qəfəslərinin quruluşunu;
5.6. heyvanlar qrupuna qulluq üçün sanitariya-gigiyenik tələblərin əsaslarını;
5.7. dezinfeksiyaedici maddələrin istifadəsi qaydalarını və onların
hazırlanmasının xüsusiyyətlərini;
5.8. əmək qanunvericiliyinin əsaslarını, daxili əmək intizamı
qaydasını,əməyin mühafizəsi, təhlükəsizlik texnikası, istehsalat sanitariyası və yanğın
təhlükəsizliyi qaydalarını bilməlidir.
II. Vəzifə öhdəlikləri
6. Vivari işçisi heyvanların vəziyyətinin müəyyən edilməsi məqsədi ilə
gündəlikdə qeydlər aparmaqla onlara baxış keçirir.
7. Qəfəslərin, volyerlərin, eləcə də daşıma və fiksajlama qəfəslərinin,
yuvaların təmizlənməsini, hovuzların yuyulmasını təmin edir.
8. Heyvanların saxlanıldıqları yerlərdə temperaturun, nəmişliyin
gözlənilməsinə, işıqlanmaya nəzarət edir.
9. Yem və yem qatışıqlarını hazırlayır.
10. Qulluq edilən heyvanların törəməsi üzrə proqramları planlaşdırır və
həyata keçirir.
11. Öz heyvanlar qrupunda körpə heyvanların süni qidalandırılmasını aparır.
III. Hüquqlar
12. Vivari işçisinin aşağıdakı hüquqları vardır:
12.1. öz əmək fəaliyyətinin təşkili və şərtləri üzrə rəhbərliyə təkliflər vermək;
12.2. öz vəzifə öhdəliklərinin icrası üçün zəruri olan informasiya
materiallarından və normativ-hüquqi sənədlərdən istifadə etmək;
12.3. öz ixtisasını artırmaq hüquqlarına malikdir.
13. Vivari işçisi Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə uyğun
olaraq bütün əmək hüquqlarından istifadə edir.
IV. Məsuliyyət
Page 449
449
14. Vivari işçisi aşağıdakılara görə məsuliyyət daşıyır:
14.1. ona həvalə olunmuş vəzifə öhdəliklərinin vaxtında və keyfiyyətli həyata
keçirilməsinə;
14.2. öz fəaliyyəti üzrə rəhbərliyin əmr, sərəncam və tapşırıqlarının, normativ-
hüquqi aktların tələblərinin vaxtında və müvafiq qaydada yerinə yetirilməsinə;
14.3. daxili intizam, sanitariya-epidemiya əleyhinə rejim, yanğın təhlükəsizliyi
və təhlükəsizlik texnikası qaydalarına riayət edilməsinə;
14.4. mövcud normativ-hüquqi aktlarla nəzərdə tutulmuş sənədləşdirmənin
aparılmasına;
14.5. müəssisənin fəaliyyətinə, işçilərinə və digər şəxslərə təhlükə yaradan
təhlükəsizlik texnikası, yanğına qarşı və sanitariya qaydalarının pozulmasının aradan
qaldırılması üzrə, rəhbərliyin vaxtında məlumatlandırılması da daxil olmaqla, operativ
tədbirlər həyata keçirilməsinə;
15. Vivari işçisi əmək intizamının, qanunvericilik və normativ-hüquqi
aktların pozulmasına görə qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən, təqsirin ağırlıq
dərəcəsindən asılı olaraq, intizam, maddi, inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə cəlb
edilə bilər.