[Tani, Kosova përbëhet nga 38 komuna; dhjetë prej të cilave janë të banuara në masë të madhe nga bashkësia etnike serbe – kjo mund të përkthehet poashtu edhe se afërsisht 25% e komunave qeverisen nga pakicat – në këtë rast nga Serbët – duke përfshirë këtu dhe pakicën turke e cila e qeverisë një komunë. Vëmendja më e madhe që duhet t'i ipet përmirësimit të faktorëve të brenshëm si zhvillimi ekonomik, sundimi i ligjit, ndërtimi i institucioneve demokratike si dhe evitimi i faktorëve politik të jashtëm (Serbia), janë bazamentet e një decentralizimi të suksesshëm dhe i cili mund të kontribuoj pozitivisht në rritjen e sigurisë.] PRISHTINË TETOR 2016
32
Embed
[Tani, Kosova përbëhet nga 38 komuna; dhjetë prej të cilave janë … I... · 2016-12-30 · [Tani, Kosova përbëhet nga 38 komuna; dhjetë prej të cilave janë të banuara
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
[Tani, Kosova përbëhet nga 38 komuna; dhjetë prej të cilave janë të banuara
në masë të madhe nga bashkësia etnike serbe – kjo mund të përkthehet
poashtu edhe se afërsisht 25% e komunave qeverisen nga pakicat – në këtë
rast nga Serbët – duke përfshirë këtu dhe pakicën turke e cila e qeverisë një
komunë. Vëmendja më e madhe që duhet t'i ipet përmirësimit të faktorëve të
brenshëm si zhvillimi ekonomik, sundimi i ligjit, ndërtimi i institucioneve
demokratike si dhe evitimi i faktorëve politik të jashtëm (Serbia), janë
bazamentet e një decentralizimi të suksesshëm dhe i cili mund të kontribuoj
pozitivisht në rritjen e sigurisë.]
PRISHTINË TETOR 2016
Roli i decentralizimit në përmirësimin e
sigurisë dhe në ndërtimin e paqes në Kosovë
Ky studim është shkruar nga:
Samet Dalipi, Dr. Sc.
Krenar Shala, MA
Ky studim është përkrahur
nga:
*Pikëpamjet e paraqitura në këtë studim jo
domosdoshmërisht i pasqyrojnë qëndrimet e donatorit.
Autorët e këtij studimi e përshëndesin ndihmën e çmuar për të përfunduar këtë
studim, nga: Dr. Elisabeth Schlesinger, Hasan Rashiti, Vesna Jovanovic, Naim Behluli,
Bajrush Ymeri and Evzi Hani.
[Tani, Kosova përbëhet nga 38 komuna; dhjetë prej të cilave janë të banuara në masë të
madhe nga bashkësia etnike serbe – kjo mund të përkthehet poashtu edhe se afërsisht
25% e komunave qeverisen nga pakicat – në këtë rast nga Serbët – duke përfshirë këtu
dhe pakicën turke e cila e qeverisë një komunë. Vëmendja më e madhe që duhet t'i ipet
përmirësimit të faktorëve të brenshëm si zhvillimi ekonomik, sundimi i ligjit, ndërtimi i
institucioneve demokratike si dhe evitimi i faktorëve politik të jashtëm (Serbia), janë
bazamentet e një decentralizimi të suksesshëm dhe i cili mund të kontribuoj pozitivisht në
rritjen e sigurisë.]
PRISHTINA TETOR 2016
ROLI I DECENTRALIZIMIT NË PËRMIRËSIMIN E SIGURISË DHE NË NDËRTIMIN E PAQES NË KOSOVË
Hyrje
Përshtatja shoqërore e bashkësive pakicë tek shoqëritë të cilat kanë dalur nga konflikti etnik
duhet të shihet si përparësi për të ndërtuar paqen e qëndrueshmedhe përmirësimin e sigurisë.
Njëra ndër format e shpërndarjes së pushtetit për të zgjidhur mos-marrëveshjet antagoniste
të grupeve të ndryshme të shoqërisë është procesi i decentralizimit. Duke e marr parasysh
historikun tragjik të viteve 90', kjo mënyrë e përshtatjes shoqërore zuri fill në Kosovë në vitin
2002. Pas shpalljes së pavarësisë, autoritetet kosovare vendosën të përkushtohen ligjërisht,
që duke e marrë parasysh Propozimin Gjithëpërfshirës për Zgjidhjen e Statusit të Kosovës
(2007), të jetësohet ideja e decentralizimit duke e vënë këtë proces si politikën më parësore
për të ndërtuar paqen në Kosovë. Megjithatë, bashkësia serbe, e cila përbën më pak se 5% e
numrit të përgjithshëm të popullsisë, ishte mos-besuese ndaj këtij procesi për shkak të
tendencës politike për të mbetur pjesë e shtetit të Serbisë. Kjo qasje e ka shtyrë realizimin e
planeve për të themeluar komunat e reja – të cilat më vonë u bën realitet përgjatë tre fazave.
Aktualisht, Kosova ka 38 komuna; 10 prej të cilave qeverisën nga bashkësia serbe.
Numerikisht, kjo i bie që më shumë se 25% e numrit të përgjithshëm të komunave janë të
qeverisura nga bushkësitë pakicë. (10 komuna qeverisen nga serbët dhe një komuna nga
turqit).
Për shkak të ruajtjen së ndikimit të Serbisë mbi lumin Ibër, katër komunat veriore vazhdojnë
të ngurrojnë ta zbatojnë legjislacionin e Kosovës, edhe pse nuk mund ta mohojmë faktin që,
pas nënshkrimit të marrëveshjes Gjithëpërfshirëse për Normalizimin e Marrëdhënieve në mes
të Kosovës dhe Serbisë, është arritur përparim në këtë drejtim. Rritja e kërkesave politike
përmes krjimit të Bashkësisë së Komunave Serbe, (BKS) ka qëllim që të arsyetoj “pasigurinë,
mungesën e besimit dhe frikës nga ana e institucioneve të Kosovës”. Themelimi i BKS, si
derivat i bisedimeve të stërgjatura, shihet nga BE si një instrument për të bërë të mundur
integrimin e suksesshëm si dhe kufizimin e tensionit ndër-etnik posa�ërisht në pjesën veriore
të Kosovës. Megjithatë, shqiptarët mbesin skeptik për potencialin e kësaj marrëveshjeje –
duke u frikuar që ky mekanizëm, në një të ardhme jo shumë të largët, mund të shërbej si
katalizator për Republika Sërpska II të ardhshme – duke mundësuar kështu rritjen e ndikimit
të Serbisë në çështjet e brendshme të Kosovës.
Përmes BKS, Beogradi do të tentoj, poashtu, që të auditoj shpenzimet publike; nivelin e
punësimit si dhe sjelljet politike të institucioneve të Serbisë në Kosovë.
Siç edhe mund të vërehet, procesi i decentralizimi dhe reformimit territorial në Kosovë doli të
ishte një hap i ndërmjetëm drejt krijimit të “institucioneve të ndërmjetme” në mes të
instituioneve lokale dhe atyre qendrore – Bashkësia e Komunave Serbe, një autonomi e
“fshehur” për serbët në Kosovë. Nëse plani i Presidentit ishte një kompromis për të fituar
mbështjetjen ndërkombëtare për njohjen e pavarësisës së Kosovës, procesi i decentralizimit
duke pasuar me BKS është duke u konceptuar gjithnjë e më shumë si çmim për të fituar
njohjen nga Serbia.
Ky studim mëton të përcaktoj efektet e decentralizimit në Kosovë. Pyetjet specifike që ne
mëtojmë t'i përgjigjemi janë:
A ka ndikuar decentralizimi në kuptimin e uljes së tensionit ndër-etnik në Kosovë?
Si ka ndikuar decentralizimi tek bashkësitë e ndryshme etnike në Kosovë?
A ka qenë vendim i duhur themelimi i komunës së re?
A ndihem bashkësitë pakicë më shumë të integruar apo më shumë të izoluar?
A janë shërbimet e ofruara nga komuna e re më cilësore?
A janë përmirësuar marrëdhëniet në mes të serbëve dhe shqiptarëve.
A kanë përfituar me themelimin e komunës së re?
A e ka ngritur nivelin e sigurisë?
Cilat janë kufizimet e decentralizimit në kuptimin e përvojës administrative komunale?
Pyetësori do të nënvizoj dallimet në përgjigjjet e respondentëve në mes të zyrtarëve
komunal dhe qytetarëve; të punësuarve dhe etnive të komunave të reja. Marrja e
përgjigjjeve për këto pyetje përmes një metodologjia rigoroze, të vlerësuar anasjelltas do të
ndihmojë shtetet donatore sesi duhet të ndajnë mjete në Kosovë dhe në vendet e tjera të
krizës, dhe cilat janë mënyrat më të përshtatshme për ta patur sukses.
Metodologjia
Metodat hulumtuese cilësore dhe sasiore janë shfrytëzuar duke përdorur treguesit;
pyetësorët dhe sondazhet të cilat janë zhvilluar në përputhje me këta tregues; intervistat
janë përzgjedhur duke u bazuar në ekpertizë si dhe me njerëz të panjohur. Gjithashtu, janë
bërë studime rreth efekteve të procesit të decentralizimit në Kosovë si dhe në vendet ku
problemi i ndasive etnike është evident.
Hulumti është fokusuar në pesë komunat e reja të themeluara rrishtazi: Kllokot, Partesh,
Ranillug, Novo-Bërdë dhe Graçanicë. Për këtë qëllim, ne kemi zhvilluar një grumbull
treguesisht bazuar në ligjet e aplikueshme, bazuar paoshtu edhe në praktikat më të mira
ndërkombëtare si dhe rezultatet e pritura të decentralizmit për të matur ndikimin që ka
patur deri më tani, si esenciale për të transformuar qëllimet e aspiruara në rezultate të
matshme. Ky grumbull treguesisht na ka ndihmuar që të kemi një kornizë të metodave të
vlerësimit dhe ishte imperative që të analizojmë decentralizimin si nxitës të pajtimit.
Treguesit poashtu na kanë ndihmuar që ta analizojmë empirikisht ndikimin e procesit të
decentralizimit nga e cila ekipi i hulumtuesve e ka patur të vështirë të gjejë nga materiali për
hulumtim. Gjithashtu, rezultatet e hulumtimin na kanë ndihmuar ne në përcaktimin e
efikasitetit të procesit të decentralizimit e cila ka qenë një mekanizëm mjaft popullor tek
vendet me të kaluar konflikti të Ballkanit Perëndimor. Formula e decentralizimit është
aplikuar si mjet primar për të përshpejtuar procesin e ndërtimit të paqes si dhe pajtimit.
Është shumë e rëndësishme që të vlerësohet ndikimi i saj në mënyrë cilësore dhe sasiore.
Gracanicë Novo Bërdë Ranillug Partesh Kllokot
Shqiptarë
Serbë
Rom
Total
2,474 3,524 164 1,362
7,209 3,122 3,692 1,785 1,177
745
10428 6646 3856 1785 2539
*Burimi: OSBE Profili komunal, Mars 2014.
Objektivat
1. Familjarizimi i politik-bërësve të Kosovës me zhvillimet e mëdha (drejtimi) në sferën e
pajtimit 17 vite pas përfundimit të konfliktit;
2. Ofrimi i një hyrjeje sesi një mori qasjesh teorike mund të aplikohen në procesin e pajtimit
në Kosovë;
3. Të eksplorohen të gjeturat empirike në etapat e arritjeve të pajtimit pas përpjekjeve
vendore dhe ndërkombëtare;
4. Zhvillimi i treguesve sasior dhe cilësor të cilët do të ndihmonin vlerësimin e procesit të
decentralizimit në komunat e lartpërmendura;
5. Kontribuimi në shkencat shoqërore mbi efektet e procesit të decentralizimit në
aspektin e patjimit të bashkësive pas konfliktit.
Decentralizimi në Kosovë si mjet politik për të arritur rezultate politike
Ende nuk është arritur konsensus shkencor nëse procesi i decentralizimit kontribuon në
përmirësimin e jetës së njerëzve të bashkësive të ndryshme etnike. Por, duke u bazuar mbi
praktikat më të mira që shtetet e zhvilluara i kanë ndjekur, një decentralizim i cili mëton që të
përmirësoj praktikat demokratike duke mundësuar krijimin e më shumë mundësive për një
jetë më të mirë dhe siguri më të madhe, mund të vijmë në përfundim që kjo metodë mund të
jetë një fillim i mirë. Sidoqoftë, kjo nënkupton që ky proces nuk preferohet të aplikohet për
secilin rast të zgjidhjes së konflikteve.
Në Kosovë, procesi dhe gama e decentralizimit, ashtu siç përcaktohet me planin e Ahtisarit,
ka patur qëllim që të fus bashkësinë serbe në parametrat e legjislacionit të Kosovës. Janë tre
forma të decentralizimit të cilat janë zbatuar në rastin e Kosovës:
“Decentralizimi Fiskal që nënkupton transferimin e burimeve financiare në formën e
granteve si dhe fuqinë për administrimin e tatimeve për qeverisjen lokale;
Decentalizimi administrativ (të cilit shpesh i referohen edhe si dekoncentrimit), ku
funksionet që kryhen nga qeveria qendrore transferohen gjeografikisht tek njësitë
administrative;
Decentralizimi politik ku pushtetet dhe përgjëgjësitë janë të deleguara tek qeveritë e
zgjedhura lokale. Kjo formë e decentralizimit është sinonim i decentralizimit demokratik 1apo delegimit.”
Decentralizimi në Kosovë, si proces, është zbatuar duke ndërmarr reforma me procedurë të
shpejt – duke injoruar kështu elementet esenciale negative që do të mund të ishin të
përshtatshme për konkekstin e Kosovës. Sido që të jetë, ky koncept qeverisës është
pranuar në mënyrë afirmative nga institucionet vetëqeverisëse të asaj kohe dhe është
zbatuar në komunat të banuara me shumicë shqiptare si dhe në komunat me shumicë serbe
që gjenden në pjesën jugore të Kosovës. Mirëpo, ky proces ka stagnuar dhe nuk ka arritur të
filloj së zbatuari në pjesën veriore të vendit ku nga përfundimi i konfliktit ka qenë territor-
subjekt i ndërhyrjes së Serbisë, i karakterizuar me tensionit ndër-etnik dhe zonë ku nuk
sundon ligji.
Karta e decentralizimit në Kosovë është përdorur nga institucionet e Kosovës dhe bashkësia
serbe për qëllime të arritjes së koncesioneve. Në situatat si në rastin e Kosovës, që
karakterizohet me një nivel të ulët të zhvillimit ekonomik, besimin e ulët të qytetarëve tek
institucioneve publike, kohezion shoqëror fragjil dhe politikë kontestuese, decentralizimi,
¹ Zow Scott, Decentralisation, Local Development and Social Cohesion: An Analytical Review,
2009. GSDRC Research Paper, page 4.) http://www.gsdrc.org/docs/open/po60.pdf
veçanërisht në komunat me shumicë serbe, nuk ka arritur të shërbejnë si levë për arritjen e
pajtimit.
Në fazën e parë të këtij projekti, hulumtimi/studimi krahasues i përvojave të shteteve të
zhvilluara perëndimore është analizuar duke përfshirë këtu dhe praktikat më të mira
posaçërisht ato vende të cilat kanë arritur sukses nga procesi i decentralizimit të shteteve
që kanë dalur nga konflikti. Ne e kemi fokusuar hulumtimin tonë në thelbin e çështjes: nëse
decentralizimi ka nxitur politikanët/politik-bërësit vendor që të jenë më të përgjegjshëm dhe
të vëmendshëm në relacion me qytetarët si përfitues të politikave të tyre, duke e marrë
parasysh faktin që vetëm pak studime kanë arritur të testojnë këtë pohim. Ky projekt do të
përpiqet që të ofroj të dhëna/tregues statistikor të matshëm që lidhen me këtë aspekt të
decentralizimit, një hulumtim, i bazuar në gjetjet empirike, ende një shkollë e debatueshme,
në të njëjtën kohë, duke marrë parasysh sidomos rëndësinë e çështjes së përkatësisë etnike,
një vend që do të sigurojë atë me një kuptim të dobishme dhe rolin e rëndësishëm në një teori
koherente të decentralizimit. Qëllimi i këtij studimi është të analizojë dhe të nxjerrë
përfundime mbi efikasitetin, si një mekanizëm për ndërtimin e paqes - efikasitetin dhe
llogaridhënien e udhëheqësve lokal/autoriteteve dhe cilësinë e ofrimit të shërbimeve ndaj
qytetarëve.
Njohuria dhe praktika tregon se procesi i pajtimit duhet kohë e gjatë për t'u realizuar, dhe kjo
duket se tani është koha e duhur (15 vite pas protektoratit ndërkombëtar dhe funksionimit të
institucioneve të Kosovës) për të mbikqyrur dhe për të vlerësuar procesin e decentralizimit
në Kosovë. Duhet të qartësohet nëse kjo reformë e ndërlikuar po shkon në drejtimin e duhur
sipas qëllimeve strategjike shtetërore, apo jo. Literatura na shpjegon qartë se decentralizimi
administrativ dhe fiskal përmirëson perceptimin e llogaridhënies. Ne do të trajtojmë çështjen
nëse decentralizimi ka arritur të ndikoj në përmirësimin në çështjet e bashkëjetesës etnike;
efekte politike/demokratizimi i shoqërisë, siç janë bashkëpunimi dhe toleranca e ndërsjellë;
bashkëjetesa dhe pajtimi; rrethanat ekonomike – duke matur mundësisht nivelin e
punësimit si dhe rritjen e BPV-së; sigurisë dhe ndërlidhjes socio-kulturore.
Hulumtimet mbi decentralizimin
Decentralizimi, si koncept teorik, ka për qëllim të ofrojë shërbime sa më afër qytetarëve
dhe se të rrisë dhe promovoj demokracinë - përgjegjshmërinë dhe efekasitetin e
qeverisë, apo siç quhet ndryshe si parimi i subsidiaritetit, i cili bëri paraqitjen e tij të 2parë zyrtare në Aktin Unik Evropian të nënshkruar në vitin 1986, për të marrë statusin
² Single European Act, O�cial Journal of the European Communities, 1987.
krahasuar karakteristikat e qeverisjes vendore të vendeve ish socialiste evropiane dhe
procesin e decentralizimit pas transformimit të sistemit. Përcaktimi i decentralizimit
është përpunuar nga Crook dhe Manor (1998) dhe të tjerët, si transferimi i
kompetencave nga pushteti qendror në nivelet më të ulëta në hierarkinë politiko-
administrative dhe territoriale. Analiza e KIPRED-it (2009) potencon se decentralizimi
është thelbësorë për stabilitetin e Kosovës si shtet dhe qëndrueshmërinë e bashkësive
me shumicë serbe. Beha (2011), edhe si KIPRED, arritën në përfundimin se procesi i
decentralizimit në Kosovë është rruga më e mirë për integrimin e bashkësive shumicë
serbe në Kosovë. Lemmon dhe Ross (2014) kanë deklaruar se decentralizimi përmirëson
aftësinë e qeverive lokale për të angazhuar qytetarët politikisht përmes zgjedhjeve, duke
argumentuar se për të krijuar stimuj për politikanët lokalë dhe rajonalë që të jenë më të
përgjegjshëm ndaj zgjedhësve të tyre, por vetëm pak studime kanë arritur të testojnë
këtë hipotezë. Breton et al (1998) ka rënë në përfundim se decentralizimi siguron një
mjedis natyror për parimin e subsidiaritetit. Burema (2012) vuri në dukje se komuniteti
ndërkombëtar ka përdorur decentralizimin si një mjet për ndërtimin e paqes, kryesisht
duke kërkuar për të mbrojtur të drejtat e pakicës serbe në Kosovë. Dalipi (2012) ka
paralajmëruar se një nga faktorët që paraqesin sfidë për ndërtimin e paqes janë
institucionet e brishta dhe mungesa e llogaridhënies nga ana e zyrtarëve politik dhe
administrativ. Sfidat e brendshme, të jashtme dhe ato rajonale janë ato që dëmtojnë
stabilizimin e shtetit të Kosovës sipas analizës së bërë nga Dalipi (2014).
Decentralizimi është mjeti më i suksesshëm për ruajtjen dhe zhvillimin e karakterit
multietnik të vendit, përfundoi Gashi (Gashi 2010). Rothchild dhe Roeder (2005), Kriesi
(2005) argumentojnë se sistemi zviceran i demokracive të drejtpërdrejta janë ato të
pushtetit që ndahet dhe pushtetit që shpërndahet - që hap mundësi të reja për
pjesëmarrje dhe vendim-marrjes së përbashkët të qytetarëve. Përfitimet e synuara në
fushat si efikasiteti administrativ, kontrolli, balancit dhe të transparencës, pjesëmarrjes
dhe demokracisë, përputhjen e preferencave dhe kohezionin social, konkurrenca,
dinamizmi dhe zhvillimi, laboratorët e inovacionit dhe krijimit të liderëve, (Decentralizimi
dhe Qeverisja Vendore në Evropën Juglindore dhe Kaukazin Jugor, 2011 ALDA, fq 9).
Decentralizimi dhe llogaridhënia - argumenti teorik më i rëndësishëm lidhur me
decentralizimin është se ajo mund të përmirësojë qeverisjen duke e bërë qeverinë më të 4përgjegjshme ndaj të qeverisurve. Sipas Markus Schultze-Kraft (2013), se "pavarësisht
përpjekjeve të komunitetit ndërkombëtar për të ndihmuar në krijimin e një sistemi
funksional të qeverisjes së decentralizuar, llogaridhënia në vendet e caktuara vazhdon të
4 Jean-Paul Faguet DECENTRALIZATION AND GOVERNANCE, EOPP/2011/27.
5jetë jo e mjaftueshme, ...ku çështjet e përgjegjësisë kanë qenë të një rëndësie dytësore."
Tranchant arrin në përfundimin se "decentralizimi ndikon në uljen e ndikimit të të gjitha
formave të dhunës etnike tek grupet shoqërore që jetojnë në hapësira gjeografike të
koncentruara mjaftueshëm dhe/ose për grupet që kanë një shumicë lokale...", por ka
nevojë "për të ndërtuar mekanizma të kontrollit dhe mekanizma balancues në nivel 6rajonal për pakicat lokale për tu mos u dëmtuar nga procesi i decentralizimit. "Siegle
dhe O'Mahony kanë gjetur se "nismat e decentralizimit që mbështesin rritjen e nivelit të
shpenzimeve të qeverisjes vendore, të punësimit, dhe liderëve të zgjedhur kanë qenë më 7pak të prirun ti rreken konfliktit etnik. "Yuso� et al, hulumtimi i të cilit gjeti se
iniciativat e decentralizimit, si të tjera ndikimet, në disa mënyra, kontribuojnë për të
akomoduar të drejtat, interesat, nevojat dhe pretendimet e grupeve etnike konkurruese,
veçanërisht të pakicave etnike dhe strehimin e tyre në kuadër të sistemit më të madh
politik duke përfshirë dhe qeverisjen lokale. Megjithatë, suksesi i këtij procesi varet
shumë nga mekanizmat e miratuara për ndarjen e kompetencave dhe përgjegjësive;
natyra, subjekti dhe dekreti i pushtetit të decentralizuar; dhe gatishmërinë e 8autoriteteve për të lejuar grupet për të ushtruar këto kompetenca, me faktorë të tjerë.
Në Bosnjë dhe Hercegovinë aspekti i sigurisë është ndërtuar përmes përvijimit të
diskursit etnike. Bojicic - Dzelilovic kanë analizuar pranimin e sigurisë etnike, si
garantuese të sigurisë, e cila prodhohet në mënyrë aktive nga elitat etnike të vendit
duke përdorur mjetet institucionale të instaluara nga ndërhyrja ndërkombëtare, duke
rezultuar në një "paradoks sigurisë etnike", në të cilën ideja e sigurisë së individit – e
ndërlidhur me mbrojtjen e identitetit etnik në formën e një shteti ndëretnik - turbullon si 9 sigurinë individuale ashtu edhe atë kolektive. Përafërsisht të njëjtën filozofi janë duke u
përpjekur ta instalojnë serbët e Kosovës në Kosovë, duke pranuar ndërtimin e
strukturave dhe institucioneve paralele etnike duke përfshirë dhe krijimin Bashkësisë së 10
Komunave Serbe me kompetenca më të zgjeruara sesa komunat me shumicë shqiptare.
5 Markus Schultze-Kraft, Decentralization and Peace-building in Kosovo: Is there a Role for Social
Accountability?, Institute of Development Studies, 2013.6Jean-Pierre Tranchant, 2007, Decentralization and Ethnic Conflict: The Role of Empowerment MPRA, page
1. https://mpra.ub.uni-muenchen.de/3713/1/MPRA_paper_3713.pdf7 Joseph Siegle and Patrick O'Mahony, ASSESSING THE MERITS OF DECENTRALIZATION AS A CONFLICT
MITIGATION STRATEGY,
http://dai.com/sites/default/files/pubs/other/Decentralization_as_a_Conflict_Mitigation_Strategy.pdf8 Mohammad Agus Yuso� , Athambawa Sarjoon & Mat Ali Hassan, Decentralization as a Tool for Ethnic
Diversity Accommodation: A Conceptual Analysis, Journal of Politics and Law; Vol. 9, No. 1; 2016, page 55.9 Bojicic-Dzelilovic, V., (2015). The Politics, Practice and Paradox of 'Ethnic Security' in Bosnia-Herzegovina.
Stability: International Journal of Security and Development. 4(1), p.Art. 11. DOI: http://doi.org/10.5334/sta.ez10 Adem Beha and Gezim Visoka, Human Security as 'Ethnic Security' in Kosovo, Human Security