-
M I N I S T E R S T W O O B R O N Y N A R O D O W E J
CENTRAINA KOMSJA REGULAM INOWA
Tylko do uytku subowego
T A K T Y K A P R Z E C I W P A N C E R N A
(uniewania tymoz. instrukcj L dz. 1OO/C .K.R.43)
T7IELKA BRYTANIA 1944
Przedruk Sekcji Wydawniczej 2 Korpusu
L dz. 986/45 Wochy, marzec 1945
0.6I
1944
www.cbw.plCBW
-
4 3 . 3 9 0
www.cbw.plCBW
-
MINISTRSTWO OBRONY NARODOWEJ Centralna Komisja Regulaminowa
L dz . 1250/ C.K.R.44
Mp ., dnia 17 maja 1944 r.
Rozkaz wprowadzajcy.
Wprowadzam do uytku subowego instrukcj
0,6"Taktyka przeciwpancerna" . I
194 4instrukcja jest tumoczeniem brytyjskich instrulcoyj
"Anti-Tanlc Tactios.M.T.P.No 39A.. 1943" i "Artillery Training V
o l.I, General Tactical Employmont, Pamphlet No 9, Anti-Tank
Tactics, 1943".
Jednoczenie uniewaniam wydawnictwo ,;Uycie i taktyka puku
przecivrpancenaego" - L.dz. 100/CK,R.43j f dnia 31 XII 1942.
Z rozkazu Ministra Obrony Narodowej Przewodniczmy
Centralnej Komisji Regulaminowej
/- / Narbut-uozyski gen. "bryg.
www.cbw.plCBW
-
S P I S R Z E C Z YStrona
ROZDZIA I . - ZASADY OGLNE1. Wstp
...................................................................
........ ............... 12. Zasady uycia
..............................................................................
33 Przeszkody ......................................
.................. ........... . 54 . Odpowiedzialno za opracowanie
planu obrony przociwpancernc j 6
ROZDZIA I I . ~ ZBLIANIE. I NATARCIE5. Zblianie
................. ................................. ...........
................... 86. Nataroic .........
.............................................. ............. . . .
........ 117. Technika boju
..............................................................................
12
$OZDZl& I I I . -OBRONA ,1 ODWRT8. Zasady ogolno
.................. .............. .243 . Obrona przociwpanccma
pozycji "brygady picofroty .............. 25
10. Odrao^ i przeo-iwrtatarcic . . . . . .
......................... ..................... 3411. Odwrt .......
....................................................... 36
ROZDZIA IV. - DZIAKA PRZECIWPA1TCERNE W DYWIZJIPANCERNEJ
12. Zasady .uycia
............................................................................
. 37
Z a c z n i k i .DANE LICZBOY/E 0 SPRZCIE HSZECIWPANCERNiM .
Ifi
Z a c z n i k 2.ROZKADANIE SIRZpU DO PRZEWOZU ..............
W
- II -
www.cbw.plCBW
-
ROZDZIA I
ZASuiDY OGOIiE
1 . Wstp.
1. Ruchliwo nowoczesnej "broni pancernej 'uuoliwia jej szyb J
koncentracj, a przez to osignicie zaskoczenia w natarciu.
Poniewa zagroenie broni pancern istnieje prawie zawsze, podane
jest czsto wzmocnienie brygad piechoty bd przez przydzielenie im
^odpowiedniej iloci dzia z dywizyjnej artylerii przeciwpancernej,
bdz rzez^zapewnienie im bezporedniego wsparcia tymi dziaami.
Niekiedy moe byc konieczna nawet dalsza decentralizacja dywizyjnej
artylerii przeciwpancernej.
2. kubo, e w terenie pokrytym lub zabudowanym, nona uy
skutecznie niewielkiej iloci^zogow wspdziaajcych z innymi broniami,
dowiadczenia wykazay, e dziaanie broni pancernej jest znacznie
skuteczniejsze, gdy si je j uywa masowo w terenie- otwartym.
Dlatego wikszoso dzia z artylerii przeciwpancernej naley przydziela
oddziaom, lctore maj zadanie obrony terenu otwartego.
Jednostki piechoty posiadaj wasny sprzt przeciwpancerny,, a
mianowicie dziaa i miotacze przeciwpancerne piechoty. Tylko
wyjtkowo mona uzywac tego sprztu do takich zada, lfcre zmuszay by
do wydzielenia go z jednostek organicznych.
3* Obrona przeciwpancerna polega na umiejtnym zgraniu rodkw
obrony czynnej i biernej.
a) rodki obrony biernej, tj. miny i przeszkody su do bez-
- 1 -
www.cbw.plCBW
-
poredniej osony stanowisk 'broni, do opnienia nieprzyjacielskiej
'broni pancernej i kanalizowania jej ruchu w przejciach pokrytych
ogniom dzia przeciwpancernych.
t>) Srodld. obrony czynnej,, tj. dziaa przeciwpancerne, aa j
scisle i ^ wyranie okrelone zadania, a mianowicie niszczenieczogow
nieprzyjaciela
4. Jednostk ogniow jes.t dziao przeciwpancerne; z chwil wejcia
do akcji, dzia nowy mus i kierowa ogniem swego dziaa
sasodaielnie.
5. Ilo ograniczonego sprztu przeciwpancernego poszczeglnych
jednostek podaj et^ty wojenne. Gdy ilosc rodkow'organicznych nie
jest wystarczajca, dowodca dywizji ustala jak ilosc dzia z
artylerii lekkiej mona wydzieli do zada przeciwpancernych.
Przydzielone w tym-celu jednostki artylerii lekkiej rozmieszcza
si w terenie pojedynczymi dziaami; dlatego nic mog ono v/ykonywac
zv/yl:ych zada^ przypadajcych artylerii lekkiej. y
Zasady przydziau i uycia artylerii przeciwlotniczej do zada
przeciwpancernych podane s w Artillery Training, Vol. I . Pamphlet
No 13* 1942.
Szczegy, dotyczce zia przeciwpancernych, "bdcych obecnie w uyciu
podaje Zacznik nr 1.
6. Zasady, uycia 6-funtowych i 2-xuntov?ych dzia
przeciwpancernych s jednakowe, dlatego tez w niniejszej instrukcji
nie omawia si osobno taktycznego uycia dzia 2 -^funtowych.
Gdy oddzia jest-wyposaony w oba typy tych dzia, dziaa 2-funto-
we rozmieszcza si na stanowiskach o pytszym.pasie strzelania, a
jednoczenie zapewniajcych mono atwiejszego uycia dzia do ognia
boczne-
8* . .W przyszosci dzia 2-funtawych nie bdzie prawdopodobnie w
uyciuwww.cbw.pl
CBW
-
z wyjtkiem talach obszarow dziaa, gdzie charakter terenu
uniemoliwia uycie czgcw silnie opancerzonych.
2. Zasady uycia,
7. Zasady uycia dzia przeciwpancernych s nastpujce:a) Dziaa
strzelaj na wprost i torem paskim, to tez celowni
czowie powinni miec eny wgld w przydzielony ira pas
strzelania*b) Poniewa dziaa s. wraliwena dziaanie piechoty
nieprzy
jaciela, musz byc rozmieszczone wewntrz stanowisk obronnych.c)
Skutccznosc ognia zaley od ^ ukrycia dzia i wyzyskania
czynnika zaskoczenia. Sprzt powinien by starannie zamaskowany,
stao na stanowiskach osonitych od strony nieprzyjaciela i
zawsze,^gdy to jest moliwe, wkopany* (Praco zwizane z maskowaniem
omawia Oglna Instrukcja Maskowania, cz. V ., Maskowanie artylerii
0.1Z|/V/1943 )
d) Dziaa stanowi tylko jeden ze srodkow systemu obronnegoi
dlatego ich rozmieszczenie musi byc zgrane* z ugrupowaniem innych
broni,
e) Rozdzia sprztu zaley od przydatnoci danego terenu do dziaania
broni pancernej nieprzyjaciela oraz od istnienia sztucznych lub
naturalnyoh przeszkd przeciwpancernych,
f) Nic wolno dopuci, aby nieprzyjacielska bron pancerna
przenikna do ugrupowania obronnego; dlatego dziaa musz byc
rozmieszczone w gb.
g) punktach i gniazdach oporu (obrona ze wszystkirih stron),
dziaa musz byc tak porozmieszczane^aby zamykay przede wszystkim
najbardziej prawdopodobne kierunki podejcia czogow
nieprzyjaciela,
h) Dla kadego dziaa przygotowuje si zawsze
stanowisko^dodatkowej, gdy kierunek natarcia czogow zostanie
rozpoznany, czogi mona wzi pod zmasowany ogie dzia
przeciwpancernych (patrz pkt ^6). ,
i) W walkach ruchowych, gdy1 istnieje groba napadu czogow.
nieprzyjaciela, wszystkie dziaa musz byc rozwinite do dziaania.
~ 3 ~
www.cbw.plCBW
-
j) Dla uzyskania najwikszej wydajnoci ognia nie powinno sie go
rozpoczynac przedr./ozesnie; zasadniczo dopiero vrtedy, gdy jest
puwno3c trafienia celu pierwszyu strzaem.
k) Odpowiednie objcie terenu obrony ogniom dzia przeciwpaner-
nych oraz waciwa orgaiiizac ja dowodzenia i lo-e^/jjiia ogniom
zasadniczymi waronkrimi zaamania natarcia czogw nieprzyjaciela.
:l) Pewna ilosc dzia przeciwpancernych pozostaje zawsze \r
rekach dowdcy, jako odwod przeciwpancerny. Joolj.s- ono rozwinite,
powinny mie dogodne .tsarunki do skupienia sie i szybki ego
zajoir.: stanowiskna ka dyn zagroonym kiorunku (patrz wyej pkt i )
.
m) Dla powstipynionia czogw nieprzyjaciela, powinno sio na nie
kierowa zawsze mlcsiiaum rozporzdrvi Inogo ognia,broni piechoty.
1j
8. Dziaa sejflobiene., Jedn z charakterystycznych ;ceoh dzia
saznb- bienych jest trudno ich ukrycia w terenie, to^tez paley tych
dzia uzywac w ten sppsob, aby ich ruchliwosc i -zdolno poruszania
si na przo-* aj byy jak najlepiej vrykorzyctano,. a
riiiahoMdcie:
a) do 'bezporedniego wsparcia broni pancernej podczas natar i
przeciwnatar,
To) do wzmocnienia obrony na zdobytych stanowiskach,c) do
biacnia zaczepnego i napastliwego n> skrzydach dzia
przeciwpancernych ju .rozwinitych, lub-w; gbi za niiui,d) do
zwalczania cz ogow.po z ricrytych, znaj dujcych, si na od
legociach wikszych, ni:* v:y znaczone innyia dziaom, rozwinitym
ju na stanowiskach. v
e) do wsparciaod&ziaow przesaniajcy cli, f j w falkach
odwrotowych,g; do odwodu dc*' brygady lub dyv,az ji.
1) Punkt itt)' startw}; zugeinienie ogoszone-,w E.A.T.M; nr 11 z
kwietnia 1944 (Prsyp# Kora; Heg. irt?)
- 4 ~
www.cbw.plCBW
-
9. Umiejtne wykorzystanie przeszkd terenowych umoliwia dowdcy
oszczdny przydzia dzia przeciwpancornych, a jednoczenie zmniejsza
rozpd natarcia czogow nieprzyjaciela.
Przeszkody 34 skuteczne tylko wtedy, gdy je osania ogie broni
piechoty i dzia przeciwpancernych. Przeszkody dziel si na naturalne
i sztuczne.
10 Do przeszkd naturalnych zalicza si:a) rzeki, "kanay, jeziora
i bota, jeeli ich gboko wyno
si co najmniej 4 stopy (1,20 m);, "b) stoki o nachyleniu powyej
45 stopni, np* nasypy lub -wykopy
wzduz torow kolejowych;
c )#lasy dostatecznie ^ste, aby uniemoliwi przejcie pomidzy
drzewoKL. Kade drzewo musi laiec rednice nie mniejszy jak 18 cali
(46 cm);
d) przestrzenie zabudowano, ktre nadaj si do szybkiego
zorganizowania jako rejony przeciwpancerne. '
11. Przeszkody sztuczne mona podzieli na:a) takie przeszkody,
ktrych przygotowanie wymaga duszego cza
su np: supy betonowo, piramidki, szyny stalowe, liny stalowe,
rowy prze- ciwczogowe. zniszczenia;
b) przszkody, ktre wona przygotowa w krotkici czasie np: miny
przeciwczogowe, granaty nr 75* walce z drutu kolczastego.
Techniczne dane o polach minowych sQ zawarte w Regulaminie
ppanc. oz. IX - Budowa i zwalczanie przeszkd przeciwpancemych 0 .6
/II/1943 oraz cz. Ila - Brytyjskie miny przeciwpancerne
0.6/lIa/l943.
3 IPraoszkody.
www.cbw.plCBW
-
k~. Odpowiedzialno za opracowanie planu obrony
j^eciwpanoeniej.
12 Dowdca przygotowujcy plan pozycji obronnej moe w peni
wykorzysta ,^ tylko ograniczon ilo dzia przeciwpancernych; musi
przy tym rozwazyc nastpujce sprawy: ^
a) cy plan obrony powinien byc nagity do walki z czogami, czy
tez z piechot nieprzyjaciela Ostateczn decyzja bdzie zalezna od
rodzaju spodziewanego natarcia;
b) jakimi rozporzdza rodkami obrony biernej (np. przeszkody,
miny itp.) zanim uyje srodkow obrony czynnej, czyli dzia;
c) y ktry punkt oporu ma pierwszestwo pod wzgldem przydziau
wikszej iloci dzia przeciwpancernych.
13. Miny i granaty przeciwozogowe odgrywajc ooraz waniejsz rol w
obronie. Waciwe roanieszczenie poi minowych wjmaga starannego
przemylenia.^
Rozrnia si trzy rodzaje poi minowych:a) pola minowe osaniajce,
zakadane dla unianoliwienia nie
przyjacielowi przenikania do wrtraa punktw oporu i placwek, lub
usuwania przeszkd drogowych;
b) pola minowe obronne, zakadane dla uniemoliwienia
nieprzyjacielowi przenikania midzy wysunitymi punktami oporu, lub
do wntrza wysunitych stanowisk oddziaw ubezpieczajcych;
o) pola minowe ryglowe, zakadane dla kanalizowania ruchu
nieprzyjaciela, przenikajcego do wntrza pozycji obronnej, lub dla
zabezpieczenia tej pozycji przed manewrom
oskrzydlajojm^nieprzyjaoiela*
onierze wszystkich rodzjcw broni musz umie zakada, oznaczac i
zapisywa pola minowe wedug obowizujcych zasad.
- 6 -
www.cbw.plCBW
-
14. Pola minowe osaniajce pcnr/inny byc dostosowane do
rozmieszcze- nia stanowisk wszystkich dzia przegiwpancemych.
Obowizkiem dowodcow dywizjonow i bateryj artylerii
przeciwpancernej^ jest wypowiedzenie sii podanie swych uwag, czy
rozmieszczenie tych poi minowych odpowiada ugrupowaniu' stanowisk
ogniowych dzia przeciwpancernych.
Dowdca caoci inoze narzucic pewno ograniczenia, aby:a) pozostawi
niezominowano przestrzenie, przez ktre zamierza
kierowa wasne przeciwuderzenia;b) pozostawi przejcia dla ruchu
wasnych wozow;c ^ zmniejszy uycie min przez zarzdzenie, by
wszystkie pasy
(odcinki) poi minowych wykonano wedug uprzednio opracowanego
planu-minowania.
15. Pola minowe obronne i ryglowe rozmieszcza si wedug oglnych
wytycznych dowdcy dywizji, ictorogo decyzja opiera si na potrzebach
planu przeciwnatarcia*
Szczqgoy rozmieszczenia poi winowych ustala dowodca
artyleriidywizyjnej, lub jego imieniu - dowdca puku artylerii
przeciwpancernej cznie z dowodcA saperw, lub z jego
przestawicielem, a jeli plan przeciwnatarcia przewiduje uycie
czogcw, take i w porozumieniu z przedstawicielom broni
pancernej.
16. Dowodcy brygad s odpowiedzialni za uzgodnienie
rozmieszczenia pl minowych na wasnych odcinkach z oglnym planem
obrony przeciwpancernej dowdcy dywizji.. v .
Dcwodca dywizjonu artylerii przeciwpancernej, a w razie
nieobecnoci dywizjonu tej artylerii, dowdca plutonu
przeciwpancernego piechoty musi zapewnie zgodno brygadowego planu
obrony przeciwpancernej z ogolnym planem dywizji. Jeli^dowdca
brygady posiada wasn bron pancerni^do przeciwuderzonia, dowodcy
artylerii przeciwpancemej musz zapewnie zgodno midzy zamierzonymi
przeciwuderzeniami, a brygadowym pianej obrony
przeciwpancernej.
7 -
www.cbw.plCBW
-
Podobn role doradcz w sprawach obrony przeciwpancernej spenia
przy dowodcy batalionuyLovpdca plutonu przeciwpancernego
piecho-ty.
Dowdca batalionu moe dysponowa dowodcaiai bdz organie aie go
plutonu przeciwpancernego, bd przedzielonej baterii artylerii
przeciwpancernej do zgrania obrany przeciwpancernej w batalionie.
Za wykonanie tego zgrania jest cakowicie odpowiedzialny dcrwodca
batalionu piechoty.
ROZDZIA U
ZBLIANIE I NATARCIE
5 Zbanio.
17. W czasie zbliania (marszu bojowego) oddziay s^szczegln^e
wraliwe na dziaania czogw nieprzyjaciela, a ich bezpieczestwo zaley
od dostarczonych na czas wiadomoci o broni pancernej
nieprzyjaciela.
Wszystkie cgany kolumn pieccych lub przewoonych ubezpiecza si w
nastpujcy sposob: ^
a) przez wyznaczenie poszczeglnych dzia wspartych piechot na
stenowiaka tfoozpieczajco (^dLety^ przeciwpancernc)V"
Sposob ten jest trudny w wykonaniu; wynik kocowy jost zwykle
taki, ze dziaa przeciwpancerne, nie mo^c nady za maszorujo kolumn,
pozostaj w tyle. W kocu marszu oddziay rozwijajce si moj do obrony
tylko wasny sprzt przecdwpanccmy;
b) rozdziel sprztu przpciwpanconiogo wzdu caej kolumnyTen sposob
jest bardziej waciwy* Polega'on na przydzieleniu zwyko
po jednym dywizjonie artylerii przeciwpancernej do kadej brygady
piechoty. Trzeba unika dalszoj decentralizacji; nic wolno rozdziela
baterii artylerii przeciwpancernej.
www.cbw.plCBW
-
- 9 -
18. Pullc rozpoznawczy ma dwa zadania:a) rozpoznanie, ktre jest
wsparte tylko przez wasne dziaa
przeciwpancerne puku, "bez przydzielonej dywizyjnej artylerii
przeciwpancernej;
^ b) ubezpieczenie, ktbrs czsto polega na uchwyceniu i
utrzymaniu wanych punktw terenowych.
x>pia wykonania tego rodzaju zada pu3k rozpoznawczy moe b^dz
stanowi ozsc ruchomego oddziau, wydzielonego pod osobno stvyorzonym
dowodtwem, b^da sam moe byc y/zmocniony La wykonania zadania pod
rozkazami swojego dowodcy. W obu tych wypadkach puk rozpoznawczy
moe by wzmocniony przez przydzielenie mu czci lub caoci dywizjonu
artylerii przeciwpancernej na czas danego dziaania,
15 Stra przednia brygady piechoty skada si zwykle ze wszystkich
rodzjow bronili jest w sile1 wzmocnionego batalionu. W skad stray
przedniej moe wejsc: batalion piechoty, dywizjon artylerii lekkiej,
bateria artylerii przeciwpancernej, oddziay saperw i patrole
sanitarne, a jeli to potrzebne, to i odpowiednie bronie z grupy
wsparcia brygady.
Stra przednia dzieli si na dwa czony:- oddzia przedni, skadajcy
si z kompanii strzeleckiej, wzmoc
nionej czsci plutonu przeciwpancernego pieohoty* Do oddziau
przednigo nie przydziela si zasadniczo dzia artylerii
przeciwpancernej|
- oddzia gwny, skadajcy si z batalionu (bez wyej wymienionych
oddziaw) wraz z przydzielony bateri artylerii przeciwpancerne j ,
ktra maszeruje w caoci. ,
Dowodca stray przedniej posuwa si przy oddziale przednim wraz z
dowdcy baterii artylerii przeciwpancernej,
20. Siy gwne brygady. Siy gwne mogQ by ubezpieczane w dwojaki
sposob:
www.cbw.plCBW
-
) przez pa suwanie si kolumnami w sile wzmocnionego batalionu.W
skad kadej z tych kolumn, wchodzi jedna lub wicej ba tery z
artylerii przeciwpancernej, przydzielonej do 'brygady. W raz^e
koniecznoci, oddziay 'wchodzce w skad takiej kolumny#mog szybko
zajc stanowiska i skutecznie przeciwstawi si uderzeniu
powaniejszych nawet oddziaow broni pancer*- nej nieprzyjaciela, ze
wszystkich stron; t
b) przez utworzenie wewntrz kadego batalionu jednego lub wicej
zgrupowa, wyposaonych widziaa przeciwpancerne. Zgrupowania te,
posuwajc si jak najbliej dowodztwa batalionu, mog byc szybko
skierowane w miejsce, skd zagraa mniejsze uderzenie ozow
nieprzyjaciela. Niekiedy zatem dywizyjna artyleria przeciwpancerna
moe byc rozczonkowana na caej dugoci maszerujcych kolumn dywizji,
aby w razie potrzeby wesprze poszczeglne zgrupowania.
21* PbzpieeEsnio "boczne. Stra boczna moe si skadao ze
wszystkich rodzjow broni.
Gdy spotkania z nieprzyjacielem nic przewiduje si, przydzielona
do ^stray boczne j artyleria przeciwpancerna posuwa si
rozczonkowana wzdu kolumny bateriami. Jeli spotkanie z
nieprzyjacielem jest nieunikniono, kierunki zagroone dozoruje si
przy pomocy dzia przeciwpancernych zabezpieczonych piechot, w
oparciu o przeszkody terenowe, tip. rzeki (pikiety
przeciwpancerne).
22.'.Ze wzgldu na ma ruohliwoso dzia 17funtowych cignionych,
^nie ruily ich wyzaca^ do stray przedniej. Mona ich
natomiast^uzywao czsto z.wiksz korzyci w stray bocznej ze wzgldu na
donsnoso sprztu. # ^ ^
Dzia 17-funtcwych samobienych mona uywa zarowno w stray
przedniej) jak i bocznej, jednak na og lepiej jest trzyma ton sprzt
(samobieny lub cigniony) w odwodzie.
- 10 -
www.cbw.plCBW
-
- 11 -
6. Nataroie.
23* Nacierajce oddziay s szczeglnie naraone na przeciwnatarcia
"broni pancernej nieprzyjaciela w przerwach midzy poszczeglnymi
fazami natarcia lub w chwili osignicia przedmiotu natarcia. Z tego
powodu zadaniem ertylerii^przeoiwpanccmej jest zabezpieczy
nacierajce oddziay na podstawie wyjciowej, przed wyruszeniem do
natarcia, oraz w okresie usadawiania si w zdobytym terenie.
24 Natarcie na umocnione stanowiska nieprzyjaciela dy do
utworzenia szeregu gbokich wama \v jego ugrupowanie obronne.
Poniewa czoowe rzuty takiego wamania mog byc atwo odcite prze
ciwuderzeniesn czogow, niezbdne jest ubezpieczenie bokow przez
artyleri prze ciyrpance m .
25. Jesli#nieprzyjacie 1 mia do czasu na przygotowanie obrony,
jest rzecz pewn, ze jego pozycja bdzie zabezpieczana rozlegymi
polami minowymi. Tiftedy przejcia przez po In. minowe, jako
dziaanie wstpne, musz wykona oddziay^pie oho ty. Dalsze natarcie
jest moliwe po prs osuniciu dostatecznej iloci artylerii
przeciwpancernej poza przeszkody i po zabezpieczeniu czoa i b^okow
nacierajcych oddziaw przed broni pancern nieprzyjaciela.
26 W czasie przekraczania pasa midzy wasnymi stanowiskami a
obron nieprzyjaciela przeciwuderzenie nieprzyjaciela jest mao
prawdopodobno, nie wolno jednak lekoerwayc tego niebezpieczestwa.
Dlatego dziea przeciwpancerne powinny byc tak ugrupowane, aby mogy
wzi skuteczny ni w odparciu przeciwuderzenia.
27* Natarcie wykonuje si zwykle na wskim froncie i kieruje si w
takie miejsca, ktrych posiadanie jest niezbdno do dalszego
rozwoju
www.cbw.plCBW
-
akcji. Jako wskazwk^mozna .przyj, ze 'batalion^piechoty,
wspdziaajcy z batalionem czogow, moe skutecznie naoierao w pasie
nie przekracza- jojm 600 jardw (ok. 550 m) szerokoci, Do wsparcia
takiego natarcia azgto bdzie podany przydzia artylerii
przeciwpancernej w sile trzech bateryj flMn 6-funtcwych i jednej
baterii dzia 17-funtowyoh.
28 Celowo ubycia dzia samobienych Zaley od VaaiwoaL terenu
natarcia Na og dziaa samobiene roogft bardziej bezporednio wspiera
natarcie piechoty, s ono jedna: bardziej wraliwo na ogieh:
nieprzyjaciela w okresie usadawiania si na zdobytym
przedmiocio.
i 7 Technika boju.
29. Technika bojju obejtauje cztery odrbne okresy:- - czynnosai
poprzedzajce natarcie, 0
- zajmowanie i organizowanie podstawy wyjciowej do natarcia,
- natarcie i sztimn, - usadosienio si na^zdbbytjm przodmiooio
natarcia*
Szczeg owy przebieg czynnoci w kadym z "tych okresow jost
podanyponiej w przykadach, przy czym przyjto nastpujco zaoenie:
a) Natarcie ^konujo si na orodek oporu batalionu nieprzyja* ciel
w pasio 600. jaa^ Low.
b) Naoirajce oddziay maj^ nastpujmy skad:7 . jeden batalion
czogw,*' jeden batalion piechoty,> trzy baterie dzia
6-ftntowych,
je^a'bateria dzia 17HPuntcwyd*o) iiataraio. prowadzi dowdca,
batalionu piochoty przy wsparciu
artylerii, dywizyjnej; oparijto-n. planie bgi. >d) Przejcia w
pola minowych zostay wykonane w czasie dzia
a wstjnyoh.
- 12 -
www.cbw.plCBW
-
- 13 -
30. j^ zjT^osjci. ^.j^^edza^ce jiatarcie._ Czynnoci te maj na
celu osigniecie jak najwikszego z^sku ha czasie od chwili osignicia
przedmiotu natarcia. W tyn celu dowodca natarcia lausi opracwac
plan dziaa, oparty na danych z mapy lub zdj lotniczych. Po
przeprowadzonym rozpoznaniu powinien niezwocznie zarzdzie niezbdne
poprawki w ugrupowaniu.
31. Przykad 1 (rys, i).a) Czynnoci dowodcy w czasie planowania
natarcia:
1) Podzieli wedug mapy przedmiot natarcia na wycinki (A.B.C i D
na rys. 1).
2) Wycinki te przydzieli poszczeglnym plutonem przeciw*-
pancemym i przydzielonym bateriom artylerii przeciwpancernej:
Wycinek A - plutonowi przeciwpancernemu piechoty.Wycinek B -
baterii, ktra na okres natarcia otrzyma
a zadanie osony prawego skrzyda natarcia O .
Wyoinek C - baterii, ktra na okres natarcia otrzyma- .a zadanie
osony lewego skrzyda natarcia^*
Wycinek D - bateriij pozostaej na podstawie wyjsoio- wej, ktpra
w czasie natarcia ma osania tyy nacierajcych^oddziaw w .
# W rozkazach do natarcia70oszczeglnych plutonw i ba-teryj naley
dao opisy przydzielonych im odoinkw.
k) Dac szczegoowe rozkazy dla dowdcy baterii' dzia 17-
tuntowych. ^
b) Czynnoci dowodcy plutonu przeciwpancernego i przydzielonych
ba te ryj artylerii przeciwpancernej.
Patrz pkt 32 b Patrz pkt 32 o
www.cbw.plCBW
-
-14 -
1) Po otrzymaniu rozkazw dowdc przydziela poszczcgolne czci
otrzymanego wycinka. kadej ze swych druyn i daje szczegoowo
rozkazy, z ktzyii wozem koMpanijnvch taborow bojowych inaj si
druyny
posuwa. 0 ( O - patrz str. 15*)
Objanienia:
- Nplslcie punktyoporu
i
- Wycinki dla usadowienia si w terenie
- MLejsoa zbirki piut.ppano. piech. i bat. ppanc.
- Pola minowe ppancemc i rzeciw siom ywym
Podzia przedmiotu na wycinki przewidzianej obrony ppanc.(przed
natarciem).
Rys. 1.
www.cbw.plCBW
-
- 15 -
2)Dowdcji plutonw przeciwpancernych i przydzielonych fcateryj ^
wybieraj miejsca zbiorek w przydzielonych im^wycinkaah.
Jeeli z przydzielonego miejsca zbirk dany dowdca nie ma wgldu w
wycinek przyszego dziaania, nie jsce zbiorki naley zarzdzie na
drodze wyprowadzajcej na ten teren.
32. Podstawa wyjciowa do natarcia powinna by o zabezpieczona ^
zanim przybd oddziay przeznaczone do nataroia. Ubezpieczenie
powinno trwa w czasi brgonizacji natarcia, j/y ruszenia oraz '.
czasie samego dziaania, poniewa podstawa wyjciowa moe siuayo jako
oparcie dla natarcia do czasu roapczgcia usadawiania si na
osignitym przedmiocie. W pierwszej fazie ubezpieczenie osiga si
przez wczesne rozwinicie na podstawie wyjciowej ozsoi dzia
ppancemyoh, towarzyszcych natarciu. ^
Po wyruszeniu natarcia wystarcza pozostawienie na podstawie
wyjciowej jednej rozwinitej baterii dzia 17~funtomych, dopki nie
nastpi usadowienie si na osignitym przedmiocie.
Przykad 2 (rys. 2).a) Dowodca plutorju przeciwpancernego
piechoty rozdziel, swojo
druyny na rejony pozozegolnych kempanij czoowych, Dowdcy druyn
przeciwpancernych prowadz svrajo druyny, aby doozvc do waciwego
taboru bojowego kompanii, jak to podano w pkae31 b) 1 ).
Gdy natarcie wyrusza, dowdy druyn przeciwpancernych posuwaj^si z
tymi czowymi kampaniami, w ktrych pasie maj si pniej rozwin ich
dziaa.
1) Zwykle tabor bojowy kompanii stenowi samochd ciarowy .15
cwt., w ktrym moe si znajdowa zastpca dowdcy kompanii, lub sierant
szef. Obowizkiem kadego, ktokolwiek si znajduje w samochodzie, jest
okazanie wszelkiej pomocy w doprowadzeniu dzia przeciwpancernych do
przodu.
www.cbw.plCBW
-
- 16 -
Objanienia:
- Czoowe kompanie piechoty
- Kompanie odwodowe
- Dowdztwo batalionu
- Kompania1 broni wspiera jQo^ch kanp. dowodzenia itp.jodwod
- Dziaa plut, ppanc.pieoh.(dz. 6 funt.)
** Dziaa bat. osony skrzyda (dz. 6 i*unt.)
- Dziaa bat, osony podstawy, wyjciowej (dz. 6 funt.)
- Dziaa bat. osony podstawy wyjsciwej (dz. 17 funt.)
Rys. 2.
Schemat ugrupowania dzia ppano. na podstawi wyjciowej (ozogcwnie
uwidoczniono)
www.cbw.plCBW
-
Dowodca plutonu jarze ciwpancernego piechoty posuwa si bd z
dowodc batalionu, b^dz z dowodc tej kompanii, przy ktrej ma rozwin
si wiksza czsc dzia
b) Baterie osony skrzyde grupuj si w tyle za zewntrznymi
skrzydami czoowych kompanij piechoty^ tak aby czoo kolumny
bateryjnej byo na wysokosci m iej wicej dowodztwa batalionu.
c) Bateria (lub baterie)^ubezpieczajca podstaw wyjscios^ rozwija
si^do obrony podstawy wyjciowej ze wszystkich stron. Mona do tego
uyc baterii dzia 6-funtowych (jak na rys. 2); jeeli to nie jest
potrzebne; bateria ta grupuje si za kompani odwodow batalionu,
gotowa do ruchu naprzd.
d) Dowodca plutonu przeciwpancernego piechoty i dowodca baterii
artylerii przeciwpancernej wyznaczaj miejsca spotkania i trasy
marszu, jeli nie uczynili tego wczeniej.
33, Natarcie. ^ a) Dziaa przeciwpancerne piechoty i artylerii
posuwaj si
naprzd razem z nacierajc piechot, aby mogy szybko si^ rozwin dla
osony czoa i skrzyde natarcia. Aby to mogy wykona, musz si posuwao
w ramach ugrupowania natarcia (przykad 3 ;. Druyny plutonu
przeciwpancernego pieohoty, podporzdkowane kompanion, posuwaj si
jak najbliej- za kompanijnymi plutonani odwodowymi.
Jeeli do osony skrzyde wyznaczono dziaa artylerii
przeciwpancernej i piechot, musz^ one scile ze^ sob wsppracowa.
b) Dzia powinno si uzywac miao, aby uzyska szybkie usadowienie
si na osignitym przedmiocie. Do takich zada nadaj sig bardzo dobrze
dziaa samobiene; gdy ich brak, uywa si dzia 6-funtowych
cignionych.
Trasy marszu dla dzia pwinno si starannie rozpozna bdz jeszcze
przed natarciem, bdz przez uzysie zuspoow rozpoznawczych dobrze
wysuni
tych.
- 17 -
www.cbw.plCBW
-
- 1 8
Schemat ugrupowania dzia ppanc. w no.tarciu
Rys. 3.
NObjasnien-ia:
- Czogi - rzut nacierajcy
- Czogi - rzut wspierajcy
- Dtwo szwadronu rzutu nacierajcego
- DtvTO szwadronu rzutu y/spierajcego
- Plutony czoowych kcmp. piechoty
- Plut. odwod. kcmp. piech.
Dtwo osolowej coiup.piech.
- Dtwo odwodowej komp.piech.
- Dtwo "baonu
- Komp. baonu wsp. i dtwo itd.j odwody
- Dziaa ppanc.piech'. (6-funt.)
- Dziaa bat. osony skrzyda (dz. 6-funt.)
- Dziaa bat. osony podst. wyjsoiowoj z zadoniaa ddatk.
-'Dz.bat,osony podst.wyjsc. _______( a , 1 7 funt.) _______
www.cbw.plCBW
-
ku czou natarcia. Moe^si okaza konieczne wysanie zespow
roboczych dla przygotowania przej przez rowy itp.
Spraw o istotnym znaczeniu .jest, aby dziaa przeciwpancerne,
towarzyszce natarciuj przybyy na osignity przedmiot w czasie do 15
minut po jego osigniciu.
c) Trudno jest ^ ustali sztywne normy wyposaenia nacierajcego
oddziau w potrzebn ilo dzia przeciwpancernych. Przykad 3 wskazuje
dogodny rozdzia srodkow przeciwpancernych.
34 Przykad 3 (rys. 3)..a) Dziaa s^ rozwinite nastpujco: ^ 1)
Druyny plutonu przeciwpancernego piechoty , przydzielo
ne do pasw'kompanijnych, posuwaj si z . taboran bojowjm kcmpanij
czoowych.
2) Dwie baterie dzia 6-funtowych, pojednym na kadym skrzydle,
posuwaj si w kolumnach bateryjnych, czoem na wysokosci dowdztwa
batalionu,
3) Jedna bateria dzia 6-f\intowych rozwinita wszerz wzdu tyu
ugrupowania posuwa .si za kompaniami odwodowymi.
if) Jedna bateria dzia 17""funtowych, rozwinita na stanowiskach
ogniowych na podstawie wyjciowej. Bateria ta-wyruszy w czasie
pozniejszym. aby^uzupenic obron zdobytego przedmiotu. ^
b) Druyny i baterie przeciwpancemc posuwaj si naprzd, zachowujc
szyki jak na-rys. 3. Powinny si dostosowa jak najbardziej do ruchu
natarcia i byc w gotowoci do niezwocznego zajada stanowisk
ogniowych, gdy natarcie zoktno zatrzymane lub zagroone
pcrzeciwuderze- niem nieprzyjaciela na skrzyda,.
35. Natarcie odbywajce si fazami bdzie musiao by^przypuszczal-
nie poprzedzone dziaaniem nocnynj dla przygotowania pr^ejsb w
nieprzyjacielskich polach minowych. Przejcia takie stworz dasniny
objte ogniem
- 19 -
www.cbw.plCBW
-
broni piechoty obrocy, dopoki nie oczyci si jego czoowych punktw
i gniazd oporu. Dziaanie to jest podobne, jak przy przekraczaniu
kadej innej przeszkody V, a mianowicie:
a) Ustala si porzdek pierwszestwa oddziaw przebaczajcych
przeszkod. '
b) Organizuje si cis regulacj ruchu, aby zapewni porzdek
przekraczania przeszkody (jak w pkt a).
o) Ha ogol dziaa przeciwpancerne piechoty powinny przekracza
przeszkod w jednej z pierwszych kolejnoci, w miar monoci za carrie-
rami. Dziaa artylerii przeciwpancernej powinny si posuwa za wozami
taboru bojowego dowodztwa batalionu.
d) Gdy natarcie rozwija si pomylnie, nie jest konieczne
rozwijanie dzia przeciwpancernych po wasnej stronie
nieprzyjacielskiego pola minowego.
ej Gdy natarcie gostanie zatrzymane lub si zaamie, piechota musi
byc osonita do czasu przygotowania nowego planu dziaania. Dziaa
przeciwpancerne piechoty przekraczaj pola minowe, aby
zabezpieczy czoo ugrupowania, a dziaa artylerii przeciwpancernej,
najlepiej 17**unto~ we# rozwijaj si po wasnej stronie pola
rainowego, aby poprze nie osonie skrzyda.
. f) Przestrzega* aby do przodu osignitego terenu nie wysuwa
zbyt duej iloci dzia, dopoki nie uzyska si penego porwodzonia.
36. Usadowienie si w terenie. Przeciwnatarcia z czogali na czele
mona si spodziewa vF czasie okoo 1/2 godziny po zdobyciu
przedmiotu. Aby miec pewno, o po osigniciu powodzaaia, nie zmarnuje
si czasu, musi si poozynic nastpujce^przygotowania:
a) MLeo plan dziaa przygotowany zawczasu wedug mapy (patrz
przykad 1 ).
1 / Rozkadanie sprztu na czci nadajoe si do transportu przy
przekraczaniu przeszkd omawia zacznik 2.www.cbw.pl
CBW
-
t>) Rozmieszczenie dzia przeciwpancernych w remach
ugrupowsnia piechoty w toku natarcia audi byc takie, aby zapewnio
ich scierowanie w przyblione rejony, vrt ktrych maj si rozwin i
walczyc.
c) Aby. umoliwi dziaom przeciwpancernym szybkie osignicie
wyznaczonych im kocowych stanowisk ogniowych, moe si olcazac
konieaz- ne zadymienie tych^rajonow, z ktry h nieprzyjaciel moe wzi
zdobyty przedmiot pod ogie broni piechoty.
d) Wszystkie oddziay, biorce udzia w natarciu,, musz dobrze
rozumie i dokadnie opanowa musztr bojow dla szybkiego rozwijania si
na przedmiocie natarcia.
Niezwocznie, po zdobyciu przedmiotu^ czogi wspierajce natarcie
zajmuj stanowiska pbzakryte, by wspierac^usadowianie si w terenie.
Pozostaj na tych stanowiskach, dopoki dowdca piechoty nie ijza, ze
\isadowienie si^posuno si na tyle, i czogi mona wycofac do
wysunitego rejonu zbiorki (przegrupowania).
Dtajfca przeciwpancerne piechoty przybywaj pierwpze na. zdobyty
przd- ffliot; rWtadeszcaa si jo po stronie czoowego skraju zajtej
pozycji (rys. 1. , ,
Jeeli warunki terenowe mog opoznic dostp na zdobyty przedmiot
dziaem 6-funtowym cignionym, powinno si podcign dziaa 17-funtowe
samobiene i rozwin na obydwu skrzydach pozycji.
Ze wzgldu na trundosc ukryci^. i wkopania sprztu 17-funtowego,
naley go jak najwczeniej zluzowa dziaami -funtowyml cignionymi i
wycofao do odwodu* Gdy tylko prybd dziaa 17~funtciwe cignione,
rozwija si je na stanowiskach dla pogbienia obrony.
Zespoy zwiadowcze przeciwpancerne musz byc wczenie na zdobytym
przedmiocie* Rozpoznanie dla opracowania planu obrony
przeciwpancernej musjj. by'g zdecentralizowane i rozpoczynac si
niezwocznie. Nio mona opozniao rozwinicia dzia przeciwpancernych;
po ukonczeniu rozpoznania
- 21 -
www.cbw.plCBW
-
mogQ si okaza konieczne- ich przesunicia.
Ugrupowanie dzia ppanc, po zajciu parzedmiotu
Objanienia:
Miejsca zbirki plut, ppanc.piech.i bateryj ppanc.
Granice wycinkw
Dziaa plut, ppanc. piech. ; dz. 6 funt.
Dziaa bat, oabony skrzyda; dz. 6 funt. Dziaa bat, osony tyw; dz.
6 funt. z podstawy wyjciowej
Dziaa bat. 17 funt. przeciwko przenikaniu; rozwija si gdy
zostanie przesunita do przodu.
Rys, 4
www.cbw.plCBW
-
- 23 T
Wykorzystuje si w peni pozostawione przez nieprzyjaciela pola
minowe dla osony usadowienia si-w terenie.
37* Przykad 4 (rys. 4).Po przybyciu na przedmiot natarcia: ^
a) Dowodcy druyn z plutonu przeciwpancernego piechoty i dowod-
cy bateryj przeciwpancernych udaj si wprost na umwione riiiejsca
spotkania (zbiorek), wyprzedzajc swe oddziay. . ,
b) Niezwocznie po przybyciu na, te miejsca dowodcy bateryj
przeciwpancernych decyduj, ktry z typowych schematw rozmieszczenia
dzia odpowiada najlepiej przydiblonym im wycinkom. Dowodcy plutonw
wybieraj stanowiska i dla dzia.
c) Gdy,druyny lub baterie dochodz do przewidzianych miejsc
zbiorki, ich. dowdcy nakazuj gosom lub znakiem odpowiednie
rozwinicie.
dJ^Dzianowi prowadz dziaa najlepszymi drogami dojazdu z miejsc
zbiorki na stanowiska ogniowe i niezwocznie przygotowuj je do
strzelania*
e) Nastpnie dowdca plutonu przeciwpancernego piechoty i dowdca
baterii przeciwpancernej rozpoczynaj osbiscie oddzielne rozpoznanie
i , w razie ptrzeby, poprawia j4 rozmie zez ario dzia., Ostateczne
uzgodnienie ugrupowania stanowisk przeprowadza w czasie pozniejszym
dowdca dyvrizjonu przeciwpancernego. v
f ) Bateria (baterie) osaniajca postaw wyjciow nie ^opuszcza
stanowiska, ani tez nie przesuwa si do przodu z podstawy wyjciowej,
dopoki nie otrzyma odpcwidniegp rzkau od dowdcy natarcia
www.cbw.plCBW
-
2 4
EOZDZU# H I
OBRONA I ODWRT
8. Zasady oglno.
38. W wojnie obecnej obydwie strony wc.lcz|ce unikay zwykle
obsadzania stancwisk na duzszy czas w bezporedniej stycznosci z
przeciwnikiem, Midzypola byy rozlegle i sprzyjay uyciu ruchliwych
zgrupowa lub oddziaow przesaniajcych zoonych ze wszystkich
broniWspieranych w miar monoci czogami.
Zgrupowani^ (oddziay} takie maj dwojakie zadania:^a) opozniao
zblizanie nieprzyjaciela do pozycji glownego oporu
i meldowa o jego ruchach:bj uniemoliwi mu wgld w orodki oporu
przez czas jak naj
duszy i ubezpieczyc te orodki przed zaskoczeniem.Do wykonania
tych zada organizuje si oddziay przesaniajce
oraz czaty.
39* Oddziay przesaniajce rao^ podlega wprost dowdcy korpusu, lub
dowodcom dywizyj, Zasadniczo d one do utrzymania przeszkody natu-:
ralnej, jako pozycji osaniajcej. Mog si skada bd z rnych broni, bd
z puku rozpoznawzego, wzmocnionego dostateczn ilosoi broni
wspierajcych, odpowiednio do wyznaczonego mu zadania* W obydwu
wypadlcach mor e byc konieczne przydzielenie dodatkowych dzia
przeciwpancernych.^ trzeba jednak przestrzega, aby i cli nie
wydziela za duo do tych zada. Jeeli nie^ jest podane naruszenie
ugrupowania dzia przeciwpanoerny oh pozycji gownego oporu, mona
przydzieli oddziaom, przesaniajojm dziaa z puku artylerii
przeciwpancernej korpusu. Poniewa w tych dziaaniachwww.cbw.pl
CBW
-
jest -wymagana ruchliwo, oduaiam przesaniajcym pa,inno si
^raydaie- lac dziaia 17~funtcr.7c samobiene, jakkolwiek nioao si
tca okaza celowy przydzia pewnej iloci dzia i-i/i^towych, jeeli
pozycja przesaniajca ma byc utrzymana prsez czas d naszy.
J;D. Czaty wystawiaj dowodcy brygad'-piechoty dla bezporedniego
ubezpieczenia wasnej pozycji i do alarmowania w raaie zblizania si
nieprzyjaciela. Czaty skadaj sio-aasadniczo a silnych, ruchliwych
patroli bo jowych, wyznaczonych a^obsady poszczeglnych osrodkow
oporu. W ich skadzie moe byc pewna ilosc dzia przeciwpancernych
piechoty.
V , ,41- Moliwoci uycia dzia z korpusneg puku artylerii
przeciw
pancernej s nastpujco:a)' w skadzie zgrupowania
przesaniajcego;bj do osony wysunitych skrzyde, cznie oddziaami
innych
broni;c) do wzmocnienia obrony przeci\/pancemej na odcinku
dywizji;d) do pogbienia obrony obszaru korpusu;Gi do osony rejonow
rozmieszczenia doviolztw i ugnipowania subf) do obrony ciasnin na
gwnych liniiici komunikacyjnych.
9. Obrona p^ancenia' y zjjo ji brygady piechoty.
42. Baterie artylerii przeciwpancernej,
podporzQdlor//ane-dovvodcy bry^ gady piechoty uzupeniaj
ugrupc./anie. daia -'przeciwpahcemych piechoty z zadaniem:
a} \7Zxnocnienia obrony w miejscach najbardziej wraliwych;b )
pogbienia obrony przeciwpancernej;c) wykonywenia talach zada,
ktrych dziaa przeciwpancerne
nie mogyby wykona bez wydzielenia ich ze zwizku
batalionowego;
' j ~
www.cbw.plCBW
-
d) powstrzyrlania przenikania miedzy orodkaiai oporu.
43* Gdy jest do czasu, rozpoznanie organizuje si w sposb nizej
omowiony; da^e sio rozkazy i rozwija si dziaa w kolejnoci podanej w
dalszej treci. ( rozwaaniach przyjto, ze dowdcy brygady piechoty
przydzielono jeden dywizjon artylerii przeciwpancernej).
a) Rozpoznanie dowodcy brygady i jego zespou rozpoznawczego.W
skad zespou rozpoznawczego ("R" group)" wchodz, prcz innych,
dowodca dywizjonu artylerii przeciwpancornej i , gdy to jest
moliwe, przedstawiciel "brygady czogow, jako doradca w zakresie
przypuszczalnego dziaania czogov7 nieprzyjaciela. '
W czasie rozpoznania dowodca "brygady wybiera orodki oporu i
przydziela je "batalionem piechoty. Dowodca dywizjonu artylerii
przeciwpancernej dzieli^dywiz jon midzy orodki oporu "batalionw,
dajo bateriom zadania szczeglne, stanowice cz ogolnego planu obrony
przeciwpancernej "brygady. Wskazuje on tez w terenie przebieg poi
minowych, osaniajcych odcinek brygady,^zgodnie z planem opracowanym
w dywizji.
. b / Dowdca br^g^dy daje nastpnie^rozkazy do obsadzenia
pozycji, a jednoczenie, lub bezporednio potem, dowodca dywizjonu
przeciwpancernego daje rozkazy swojemu zespoowi dowodzenia ("0"
group).
c) Po wydaniu rozkazow, dov/odca dywizjonu przeciwpancernego
poleca^zameldowac si dowdcom bateiyj u dowodcow batalionow
dowodzcych tymi orodkami oporu, w ktrych poszczeglne baterie maj
byc rozwinite. Czas i miejsce meldowania si ustala si podczas
odprawy dowodcy bry-ga
-
rozpoznania przez dowdcwbateryj i plutonom przeciwpancernych,c)
Nastpnie dowodca plutonu przeciwpancernego piechoty i do-*
wodca "baterii przeciwpancernej rozoznaj wsplnie teren i
wybieraj stanowiska dla dzia, tale aby kade z nich mogo wykona
wyznaczone mu zadaie^ po czym daj rozkazy do rozwinicia.Uw^a:
Podane ^jest, aby: obydwaj wspomniani dowdcy rozpoznali wsplnie
cay obwod orodka batalionu, majc przy sobie z grubsza powikszony
wycinclc mapy tego-rejonu* Po stwierdzoniu kadego dogodnego'
stanowiska ogniowego, zaznaczaj je na szkicu i krel granice monoci
strzelania w szerz -i w g^b tych stanowisk. . Jeeli pod konie
rozpoznania okae si, ze dogodnych stanowisk jest wicej ni
posiadanych dzia, ostateczna decyzja co do ich obsadzenia zapada po
wsplnej odprawie dla uzgodnienia obrony przeciwpancernej (patrz
niej pkt f).
iJ Ostateczne uzgodnienie rozmieszczenia dzia dla obrony
przeciwpancernej przeprowadza dowodca dywizjonu artylerii
praeciwpancemoj, ktry udaje si kolejno do poszczeglnych dowdcow
batalionw, dziaajc w imieniu aowodcy brygady.
44 Jeeli istotne znaczenie ma. szybkie obsadzenie pozycji,
rozpoznanie przeprowadza si nastpujco:
a) Dowodca brygady dzieli tymczasowo dywizjon przeciwpanoemy
midzy bataliony, opierajc potrzeby swego odcinka na wasnej ocenie
terenu wedug mapy i na znanym mu oglnym ^ planie obrony
przeciwpancernejw ramach dywizji. Takie rozwizanie umoliwia dowdcom
bataliono\T wykonanie wasnego rozpoznania rownolegle z rozpoznaniem
dowodcy brygady; ^uzupenienia i szczegy uzgadnia si na pomniejszej
odprawie u dowodcy brygady. ,
b) Dowodca^batalionu przydziela do obrony osobno odcinki orodka
oporu dowodcy plutonu przeciwpancernego piechoty i dowdcy baterii
przeciwpancernej; rozwija si niezwocznie dziaa na tycia
odcinkach.
- 27 -
www.cbw.plCBW
-
- 28 -
Nastpuje szozegowe rozpoznanie-stanowisk, a zgraniu obrony
przeciwpancernej odbywa si jak to omom ono w pkt. 16 .
c) Na wszystkich szczeblach dowodzenia daje si niezbdno rozkazy
przygotowawczo dla zespow rozpoznawczych i dowodzenia, rautw
ogniowych i zaopatrywania, aby mogy pracowac stosowanie do ogolnych
wytycznych, omowionyoh w pkt 43
45 Na rozdzia artylerii przeciwpanoeznej wpywa okoliczno, e
dywizyjny puk artylerii przeciwpancomej skada si z czterech
dywizjo- ^now i ze posiada pewn ilosc^sprztu 17funtowego. Aby zatem
wykorzysta w sposob jak najbardziej waciwy sprzt artylerii
przeci^ancernep, moe byc czasem konieczne wydzielenie niektrych ba
tery j ze zwizkw dywizyjnych.
Podane jest zachowanie jako odwodu co najmniej jednego
dywizjonu; dywizjon taki jest zasadniczo rozwinity i musi mioc
zawczasu rozpoznane stancwiska dodatkowe (patrz pkt^lf o).
Ze wzglgcju na swe waciwoci techniczne, dziaa 17~funtowc nie
nadaj si do uycia ich na skraju pozycji; najlepiej mona je
wykorzysta rozmieszczajc je gbiej w grupowaniu obronnym i uywajc do
przeciw- dziaania przenikaniu.
Na kazd brygadow pozycj obronn powinno si przydziela co najmniej
jedn bateri dzia 17-funtowych; jej dziaa ^ musz byc tak
rozmieszczone, aby byy nastawione na zwalozanie gwnego natarci^
czogowy kierunku przyjtego za prawdopodobny podczas rozpoznania
kocowego (omwionego w pkt 4-3 a). Prcz tego obron kadej brygady
piechoty mona wzmocni przydzielajc po jednej lub wicej baterii dzia
6-funtowych artylerii przeciwpancernej.
Schematyczne rozmieszczenie dzia przeciwpancernych piechoty
wewntrz pozycji obronnej przedstawia rys. 5 na str. 29.
if6. Ze ro Licowanie ognia na zagroonym kierunku. Bdan byo
bywww.cbw.plCBW
-
Schemat ugrupowania obronnego brygady piechoty (obronnych poi
mina/ych nic wrysowano)
Oglny kierunek npla
Objanienia.:
Pluton ppanc. pieoh.(dziaa
6 funt.)- Pola minowe
osaniajce
Rys. 5.www.cbw.plCBW
-
mniemanie, e dziaa przeciwpancerne, tkwice na miejscu wedlh,
sztywne go planu ich rozmieszczenia, mog odeprzea masowe natarcie
czogcw. Trzeba sobi,zapewnie woaesnc naalarmowonie V co do
przypuszczalnego kierunku grocego natarcia i przyj je zesrodkowanym
ogniem wszystkich dzia, bdcych w dyspozycji. ^ ^ ^
Z taj zasady v/y pywa j niej podane okrelenia, ktre wszyscy musz
dobrze rozumie:
a) j&dnnie^ Zadanion dziaa przeciwpancernego jest niszczenie
czogw .w wy znaczonym mu pasie strzelania* Dziao moe ^o trzyma dla
kadego ze swych ntanowisk ogniowych jeden lub wicej pasw
strzelania,a tyn saaym moe miec, jedno lub wicej zada, ktre okrela
si jako zadanie gwne, wtrne itd* ^
b) Stanowisko ogniowe zasadnicze - stanowisko, z ktorego dziao
wykonuje pooitkorwo' wyznaczone mu zadanio lub zadania.
o) Stanowisko ogniowe .dodatkowo - stanowisto, zawczasu
przygotowane, na ktre dziao moe byo w razie koniecznoci przesunite
dla zwalczania grocego natarcia ,
^ dj Stanowisko ogniowe zapasowe - stanowisk^ - na ktre dziao
moo byo przesTinite v razie koniecznoci, aby. unikn obezwadnienia
ogniem nieprzyjaciela, a jednoczenie mc dalej wyjonywao wyznaczone
mu zadanie* Stanowisko zapasowe rozpoznaje si dla kadego z zada,
wyznaczonych danami dziau* y / ,
Jak z przytoczonych okrele wynika, ogieh mona zesrodkowac bdz
zwracajc dziaa w pasy strzelania obejmujce ich zadania wtrne, bdz
przesuwajc je na stanowiska dodatkowe*
Schcmatycanie przedstawiono to na rysunku 6*
>* 30
1/ W ozasie rzeczywistych dziaa zapas ozasu od chwili
zaalarmowania waha si od 30 minut do 2 godzin.www.cbw.pl
CBW
-
- 31 -
Oglny kierunek npla Objanienia:
- Plut,ppanc.piech, (dz. 6 funt.)
- Bat. dz. 6 funt.z zadaniem szczcg. w kierunku Y
- Zasadniczo zadanie dla kadego dziaa
- Zadanie wtrne dla kadego dziaa
- Trzy dziaa przesunite na stan.dodat. dla zwalczania grocego
natarcia z X
- Przyp. stan. dla dz. 17 funt.
Rys. 6.
Przykad ugrupowania dzia ppanc, w orodku oporu "baonu A
(p.rys.5)
www.cbw.plCBW
-
32 -
47 Rysunek 6 przeds tawia powikszenie orodka oporu batalionu A,
uwidocznionego na rys, 5 Obron wzmocniono jedn bateri
przeciwpancern 'z zadaniami szczeglnymi dla dzia w kierunku Y; w
wyniku#tego zmieniono nieco ugrupowanie dzia prze ciwpancemych
piechoty. Kademu dziau dalio dwa zadania, kademu nakazano
przygotowanie stanowiska dodatkowego i drogi dojcia do teg
stanowiska. Odlegoci do stanowisk dodatkowych wyrjosa ijOO - 600
jardw (350 - 550 m)./ a przy zmionie stanowisk moe byo konieczno
przetaczanie dzia przez obsug, >
Jakkols/iek nie uwidoczniono tego na ..schematach, jes.t zasad,
ze kade dziao jest ukryte przed obsewaojf nieprzyjaciela i e dla
kadego wytyczono cdlegooi do 800 jardw (olagor 700 m) od kadego
stanowiska we wsaystkich^pasach strzelania ^osadniczo rozpoczcie
ognia wstrzymuje si., dopoki nie ma si pewnoci e piorwszy strza
bdzie trafny Jdnak, gdy naciera dyza ilosc ' czogw, musi si nieraz
rozpo- ozc ogie na wiksz odlego, aby unikn wdarcia si czogow w
razie zbyt dugiego milczenia dzia przeciwpancernych.
jeeli' dowdztwo batalionu otrzyma wczenie ostrzeenie o grupujcym
si nataroiu ozogcw nieprzyjaciela^ rejonie X (rys. 6) , to
wystarczy nada popro tu jeden wyraz wedu umowionego kodu., aby
spowodowa przesuniecie trzech, dzia na stanowiska dodatkowo (rys.
6) oraz zwrcenie dzia innych w kierunicu ich zadaii wtrnych; jedno
tylko dziao b- dzio albo mao czkane w tyrr. s tarciu. ^ albo
pozostanie zupenie nieczynne.
Nie trudno stwierdzi? e po tych przesuniciach i zmianach
kierunku strzelania^ tyy orodka oporu s$ pozbawione czynnej obrony
przeciw*- panceiroj atwgnu wtargniciu cz ogw przez powsta luk
zapobiega ogieh dzia z osrodkew batalionowych B i C (rys. 5)
Gdy si ma przesun dziaa na stanowiska dodatkowe, trzeba mie na
uwadze nasopujoe>wytyczne:
^ a) 3*rzestfwao jak najmniej dzia; dziaa te musz si dobrze
urzdzie na stanowiskach dodatkowych* zanim ruszy natarcie
nieprzyjaciela.
www.cbw.plCBW
-
~ 33 -
la) Poniewa nieprzyjaciel moe skierowa na orodek oporu silny
ogie broni maszynowej j, ueg si okaza konieczne zasony dymne dla
ukry- cia przesuni dzia.
Jeeli nieprzyjaciel ma do wyboru, "bardzo mao wycinkw torerju
dogodnych dla podejcia czogow, celowe jest pozostawienie pewnej
iloci dzia ?)rzeciwpancemych na stanowiskach dodatkowych, tak aby
obj ogniem zagroone pasy ^ terenu; jednoczenie zas trzeba byc
przygotowanym do wykonania przesuni wskazanych na rys. 6 w
odwrconej kolejnoci.
Gdyby obron wzmocniono dziaani 17funtowyn&, ich stanowiska-
powinno si tak wybiera, aby mogy przeciwdziaa przenikaniu, np.
stanowiska P i Q na rys. 6, Przesuwanie tych dzia nie jest
atwo.
2jj8. ',7 czasie przygotowa do natarcia, nieprzyjaciel dooy
wszelkich stara, aby^pczerwac milczenie dzia przeciwpancernych
obrony i by przez to rozpozna ich stanowiska* Ulubionymi sposobami
i podstpami do osignicia tego celu s:
/ * ^ y
bdz skiercvranie kilku czogow na orodek oporu,-^bdz
ostrzeliwanie pewnych wybranych punktw w orodku oporu
z czogow poza krytych, rozmieszczonych poza zasigiem lekkiej
broni maszynowej obrony.
Gdy ^ nieprzyjaciel stosuje pier./szy rodzaj podstpu, czogi
powinno sie dopuscic tale blisko pozycji, aby rniec pewno, ze nie
zdoaj powrocie z uzyskanymi wiadomociami, tj. gdy bdzi?^afienie ich
pierwszymi strzaami. Drugi rodzaj podstpu powinien si spotka z
silnymi obez- -.. adnieniomi ogniem artylerii lekkiej i cikiej.
Prcz tego nieprzyjaciel moe uzywac (uywa ju czsto^ zdobytych
wozw pancernych do natarcia na pozycj przeciwnika, albo 'bez
zdobytych rodkw przewozowych do przenikania midzy orodkami obioru.
adnej tego rodzaju kolumny nie wolno dopuscio w poblie stanowiska
ogniowego dziaa
www.cbw.plCBW
-
przeciwpancernego; obsuga dziaa musi byc nc s*./ych raiejscnch
bojowych, a oficer z najbliszego punktu oporu piechoty musi
sprawdzi przyalez- nosc zbliajcego si oddziau.
49. YiaUca nocna. Pod './zgldai talctycznym nic rnicy w
zasadt-.ch' uycia dzia w nocy lub w. dzie, s tya tylko
zastrzeeniem, ze' obocmic uywane srodld. do sztucznego owietlania
przedpola ograc i^ozaj odlegcsc strzelania do okoo 400 jardw (o
-
nic odwodu tych dzia na odcinku kadej brygady, niezalenie od
odwodu dy./izyjnogo. Do nada tal:icn nadaj si bardzo dotrze dziaa
samobiene.
52. Przeciwuderzeni. W dy\'/izji mieszanej przydziela si
zasadniczo jeden szwadron czogow na odcinek brygady z zadaniem
natychmiastowych przcciiaidorzcn.
Zanim prucciwuderz cnie okae si konieczne, odird dzia
przeciwpancernych bdzie Jnusia ^ prawdopodobnie byc roz\?inity
orodkach oporu innych ni ten, na ktry nieprzyjaciel naciera. Dziaa
przeswa si dc przodu na tyach przcciwudcrzcnia z zadaniem
odt/orzenia naruszonego systemu obrony przeciiTpanccrnej. Po
odrzuceniu nieprzyjaciela dowdca brygady musi ponownie rozway
"ugrupowanie si/ych. dzia prz eciwpanccmy ch biorc pod t&vag
uszczuplon ich ilo.
53- Przecpwnatarcic na szczoblu dywizji. Jego przygoto.Tanie
wymaga dunego czasu; nie moe ono wyruszy, dopld. nic nastpi pewnego
i^iKnju ustalenie^si pooenia, Przcciwnatarcie wykonujp zgiir^owanic
v: //stLirJi rodzajow broni. Celem przeciT/natarci .^ moe byc:
a) zniszczenie si nieprzyjaciela, ktre zostay zdezorganizowane
wskutek nieudanego natarcia na jeden lub kilka orodkw oporu
obrony;
b) odzyskanie jakiego wasnego orodka oporu zdobytego przez
nieprzyjaciela.
Dywizyjny odyrod artylerii przcciwpanoornej ^ohoo ) dywizjon)
jest zasadniczo ^zwinity w jednym z tyowych osrodJkow oporu.
Poniewa musi si mice moznosc szybkiego skupienia tego odwodu, s
tano i^ska, jego dzia nic powinny byc szeroko rozrzucone.
W obydwu przewidzianych wyej odmianach przeciwnatarcia
dywizyjnego uywa si dzia przeciwpancemych wedeg zasad podanych w
pkt 23 - 28.
54* SctK)bicznych dzia przeciwpancernych na podwoziach
gsienicowych
www.cbw.plCBW
-
mona uzywac w roli ?.owof czogw-, np. do napadu ze skrzyda na
czogi nieprzyjacielskie, ktre ze swych stanowisk''pozakrytych,
.lecych poza,zasigiem skutecznego ognia obrony, wspieraJ natarcie
swej piechoty na jeden z osrodkow ooru. uywajc dzia
przeciwpancernych do takich zada,, trzeba im zapewnie odpowiedni
oson.
11. Odwrt.
55 Dziaania odwrotowe omawia instrukcja "Odwrt." 0,2/lV/l944W
dziaaniach tych szczeglnie s% wraliv;e odsonite skrzyda.
Nieprzyjaciel stara si za wszelk, cen wykorzysta w peni swoje
powadzenie przez^miae uycie czogow, to te^centralizacja dowodzenia
moe ci okaza trudna. Pewni* ilosc dywiz jonow puku artylerii
przeciwpancernej (dywizji) przydziela si do brygad pieohoty, zas
puku bez tych dywizjonw uywa si do wsparcia przeciwnatar lub do
wzmocnienia obrony na otwartjan skrzydle.
^6. Strae tylne usiuj opni-dziaanie nieprzyjaciela stawiajc
muopor na kolejnych liniach przeszkd.
a) dziaaniu tym rzadko organizuje si opor -na pozycjach majcych
gbokie ugrupowanie. Dzia z artylerii przeciwpancernej,
przydzielonych do stray tylnej uywa si do zamknicia luk w
ugrupowaniu obronnym piechoty lub do zagszczenia obrony
przeciwpancernej na najbardziej prawdopodobnych kierunkach podejcia
czogw nieprzyjaciela. Wobec trudnoci dowodzenia artyleri
przeciwpancern uyt do takich zada, pododdziay dywizyjnego puku
artylerii przeciwpancernej podporz^idkowje si dowdcom tych rejonow,
w ktrych zostay rozwinite.
b) miar monoci stra tylna wycofuje si w nocy. Wszystkie zbdne
rodki przewozowe wycofuje si wczeniej. Jenocr.onie okrela si
miejsca spotkania dla bateryj i dywizjonow przeciwpancernych.
c) Oddziay wasne odpywaj stopniowo, pozostawiajc w konou
- 3 6; -
www.cbw.plCBW
-
t' 1 -3) elementy stycznoci Jak dugo istnieje moliwo uderzenia
czogow nlwjirzyjacicla na pozycj, dziaa przeciwpancerne pozostaj na
stanowiskach ogniowych.^
/ ^ d) Podane gest staranne zorganizowanie pozycji nastpnej lub
poredniej, zanim stra tylna zejdzie z pozycji poprzedniej. Wysya si
zawczasu do tytu rzuty zwiadowcze dla rozpoznania nowych stanowisk
ognio wych. #
ej W walce stray tylnej dziaa przeciwpancerne s szczeglnie
wraliwe n^ dziaanie przenikajce piechoty nieprzyjaoiela, to tez
naley im zapewnie oson innych "broni.
ROZDZIA IV
DZIAA PRZEOIWPANCSHKE W DYWIZJI PANCERNEJ
12. Zasady uycia*
57 Jakkolwiek zadania wyznaczone dywizji pancernej i dywizji ^
mieszanej mog byc rone, uycie dzia przeciwpancernych w tych
obydwooh w. j. jest podobne. Przestrzega si tych samych zasad,
pamitajc, e:
a; w^walce bron panoema^sciga na siebie bron panooro
przeciwnika. Zagroenia natarcia caogow nieprzyjaciela istnieje
stale;
b) dywizja pancerna dziaa czsto, majc nieosonite skrzyda. Wobec
tego natarcie ozogow nieprzyjaciela moe by skierowane na dowolne
miejsce ugrupowania dywizji i dlatego moe'si okaza konieczne takie
rozmieszczenie artylerii lekkiejaby - wykonujo swe zasadnicze
zadania ogniem porednim - miaa jednoczenie dogodne przeciwpancerne
pola ostrzau.
www.cbw.plCBW
-
c) Brygada pancerna dziaa v/ oparciu o "pivot'y" trzymane przez
bryga&^piecboty przepojonej.lub przez batalion piechoty
zmotoryzowanej dragpnpw). Te.- pivo.t.'y''inUsz^^yc'.
S'tale-chronione przed .uderzeniem czogw nieprzyjaciela. '
d) Dzia a praeiT^onoerne nie nadaj sie do uycia w.walce '.ao-
govy poiliby;iU5-'\s4 ''TOt^we Pbd&dziaow artylerii
przeciwpancernej nie ^zydiela s3. do. 'pu&w pancernych.'
') Zwikszona ybko,z jak rozgrywaj si. wszystkie dziar ni.dywizji
pancernej, wymaga, aby cay personel obsugujcy dziaaprze- ^i^^berne
i kie.rH-ftcy'ich ogniem wyrnia si wysoko .rzwinit inicjatyw
osobist i 'uinij^ thosraL^ saybld-eg dziaania. :
58. Podczas zblizania (marsz bojowy) pancerny puk rozpoznawczy
stanowi jdro strafcy przedniej, Wszystkie wozy bojowe tego puku s
gsienicowe, zato gdy si mu przydziela oddzia artylerii, musi on
posiada dziaa samobiene. 1 razie ptfzydziau do pancernego puku
rozpoznawczego dodatkowych dzi^ z ..puku artylerii przeciwpancernej
naley przestrzega zasad omwionych w pkt.'18.
Marsz odbywa si w postaci szeregu skokw od jednego taktycznego
przedmiotu terenowego do nastpnego.. Zalenie od siy napotykanego
oporuj. batalion piechoty zmotoryzowanej (dragonow) lub brygada
piechoty tworz. "pivpt'y".
;D^ 7^ zyjnemu'pukov7i artylerii przeciwpancerne j mona, dawa
nastpujce, zadania:.
a). Osona 'K>^ ga6y piechoty. W; tyiii celu;'przydziela sig
zasadniczo- jeden dywizjon,. ktry^psut si rtedrikowany wzdiu..
coej.;;kpli^any.
b) Fzmocienjc srodliw przeciv^pancbiiiydh bataiomi' piechoty zmo
toiiyzpwancj. (dragonow).
c) Wsparcie oddziau piechoty lub puku- panooroego \vy$zielqnego
do.pspny skrzyda...
- 38 -
www.cbw.plCBW
-
d) Osona rautw transportowych A i B. e) Stworzenie odwodu, ktry
postawa si zwarcie, w dyspozycji
dowodcy ad.
59 Natarcie wykonuje zasadniczo brygada parperna ruszajo z
silnie trzymanego "pivota", w ktrym zasadnicz cz skadow obrony
stanowi dziaa przeciwpancerne. Dziaa przeciwpancerne, zarwno
piechoty jak i artylerii przeciwpancernej, rozmieszcza si wewntrz
"pivot1a".
W ozasie szturm puki pancerno musz miec zapewnione bezporednie
wsparcie dzia przeciwpancernych piechoty lub artylerii
przeciwpancernej.
Naley si kierowa zasadami podanymi w pkt 23 - 28 i stosewao si
do wytycznych obowizujcych w okresie usadawiania si w terenie.
60. W obronie uywa si dywizji pcncemej tylko w roli oddziaw
przesaniajcych oraz do przeciwnatarcia. Natomiast nie powinno si
je;j uzywao, jeli mona tego unilai, do trzymania jakiego obszaru*
,Jeeli dywizji uywa si do przesaniania, piechota zajmuje pozycjo
stanowice pivot1 y manewru dla brygady pancerno j. Dzia z
dywizyjnego puku artylerii przeciwpancernej uywa si do wzmocnienia
dzia przeciwpancernych piechoty w obronie pivot, wedug zasad
omowionych w pkt-42 - 4 oraz do wsparcia brygady pancernej
wykonujoej przeciwnatarcie# Moz byc tez konieczne zapewniacie
obronny przeciwpancernej rzutem transportowym.
61. W dziaaniach .odwrotowych dywizja pancerna jest zasadniczo w
odwodzie Moz byc uyta do:
a) Osony zagroonego skrzyda.b) Przeciwnatarcia dla zapobieoiia
silnemu przenikaniu nieprzy
jaciela.c) Niedopuszczenia nieprzyjaciela do bardzo wanych
rejonew terenu.
^ H dziaaniach tych uywa si feia przeciwpancernych wedug
zasadcmowionych w piet. 59.
- 39 -
www.cbw.plCBW
-
Uwaggt; Wicej szczegw o sprzcie zawieraj instrukcje omawiajce
opis i utrcymaihie sprztu 6-funt. ; i t7-fiua-t..
Sprzt '6-funtuwy 17-funtowy
Wysoko 4' 2" 5' 3 1/4"
Szeroko 6' 0'* 7' 4"
Dugosp [ 15 ' 5" (wz. Ii) } 16' 9" (wz. iy)
24' 1 1 / 2-
.................... . .......... .. -
Ciar } 1 ton. 2 c\7t.2 qrs. 1 funt. ^ 2 ton. 16 cwt.
Rodaj pooisku } Nabj zespolony A.P. ,A.P.C.,lubA.P.C.B.C.' . . .
. . ....
Nabj zespolony A.P., i A.'P.(L., lub A.P.C.B.C.
-ti-n-jr* i- Cizar caego
,,nboju,( fupty)
!
.... i?
t '
} 35 1/4
.Ciar, sapgo pocisku (fmty)
Ii 6 ! 17
L________ ;______ _____
lioc strzaw n; ..dniao przewoonych v 1 linii
w 2 linii w 3 linii