TI LIU THI MN TRITCu 1: Thc tin l g? Phn tch vai tr thc tin i vi
nhn thc? ngha phng php lun rt ra t vic nghin cu vn ny?Tr li:*Khai
niem thc tin:Thc tien la toan bo hoat ong vat chat, mang tnh lch s
xa hoi cua con ngi, nham cai tao gii t nhien va xa hoi.-Thc tien ch
la hoat ong vat chat cua con ngi.Hoat ong vat chat la nhng hoat ong
ma chu the s dung phng tien vat chat, cong cu vat chat tac ong vao
oi tng vat chat v s tien bo cua xa hoi.VD: san xuat cong nghiep,
san xuat nong nghiep, trong va khai thac rng, au tranh bove moi
trng- Moi hoat ong thc tien eu mang tnh xa hoi, lch s cu the. +Tnh
xa hoi: Th nhat, moi mot hoat ong cua con ngi ch dien ra trong mot
giai oan nhat nh nao o. No co qua trnh hnh thanh, phat trien va ket
thuc hoac chuyen hoa sang giai oan khac; khong co hoat ong thc tien
nao ton tai vnh vien.VD: Cac cuoc au tranh giai cap trong xa hoi c
the hien rat khac nhau. Trong xa hoi chiem hu no le th o la cuoc au
tranh cua no le chong lai chu no. Ket thuc thi ky nay, chuyen qua
thi ky phong kien th cuoc au tranh nay lai c thay bang cuoc au
tranh cua giai cap nong dan chong lai giai cap a chu, quy toc+Tnh
lch s: cu the con c bieu hien cho, moi thi ai khac nhau, con ngi se
s dung cong cu, phng tien khac nhau e hoat ong thc tien.VD: Thi ky
cong xa nguyen thuy, phng tien, cong cu lao ong cua con ngi la canh
cay, la hon a. Sau o xa hoi phat trien len, th co o a, o sat, o
ong. Cho nen, cho nay ta thay mot trong nhng cach phan chia lch s
cung da vao cac cong cu lao ong.- Thc tien la hoat ong co muc ch
nham cai tao t nhien, cai tao xa hoi.Hoat ong thc tien la hoat ong
vat chat, nhng khong phai moi hoat ong vat chat eu la hoat ong thc
tien, ch nhng hoat ong vat chat nao nham muc ch cai tao t nhien, xa
hoi mi c goi la hoat ong thc tien. Cai tao co ngha la thuc ay t
nhien, xa hoi phat trien theo hng tien bo.VD: hoat ong khung bo,
pha rng la hoat ong vat chat nhng khong phai la hoat ong thc
tien-Hoat ong thc tien c bieu hien rat khac nhau, nhng khai quat
lai co 3 hnh thc c ban cua hoat ong thc tien. o la: hoat ong san
xuat ra cua cai vat chat, hoat ong au tranh chnh tr - xa hoi va
hoat ong thc nghiem khoa hoc.- Hoat ong san xuat ra cua cai vat
chat: ay la hoat ong nguyen thuy (sm nhat) nhat nhng c ban nhat cua
con ngi, no quyet nh s ton tai va phat trien cua xa hoi.Hoat ong au
tienchnh la hoat ong thc tien la hoat ong tm kiem thc an. Con ngi
muon ton tai va phat trien th ieu au tien can phai co la cai an,
cai mac, cai . T nhien khong cung cap cho con ngi cai nay, neu co
th cung khong ang ke. Muon co nhng cai nay, con ngi buoc s dung
nhng cong cu tac ong vao t nhien e tao ra chung. o chnh la qua trnh
lao ong hay hoat ong san xuat e tao ra cua cai vat chat cho xa hoi,
ap ng nhu cau cho s ton tai va phat trien cua xa hoi cua con
ngi-Hoat ong au tranh chnh tr xa hoi:ay la hoat ong thc tien cao
nhat v hoat ong nay trc tiep tac ong vao xa hoi, cai bien cac quan
he xa hoi theo hng tien bo.-Hoat ong thc nghiem khoa hoc:ay la dang
hoat ong thc tien ac biet cua con ngi. Thong qua moi trng nhan tao,
tc la trong nhng ieu kien lap lai nhng ieu kien cua t nhien nham
rut ngan o dai qua trnh con ngi bien oi hien thc (tranh c nhng hien
tng ngau nhien anh hng en qua trnh nghien cu). Tren c s nay nhan
thc hien thc, xac nhan hay bac bo tri thc ve oi tng.VD: e tao ra
mot giong lua tot, cho nang suat cao ong bang SCL, ngi ta tao ra
mot moi trng nhan tao gan giong vi ieu kien ong bang SCL, ngi ta
tien hanh thc nghiem trong moi trng o, khi thanh cong se tien hanh
trong ieu kien hien thc.2.Vai tro cua hoat ong thc tien oi vi qua
trnh nhan thc.a.Thc tien la c s, nguon goc cua qua trnh nhan
thc.-Th nhat:Hot ng thc tin l con ngi tc ng vo th gii khch quan lm
bc b l c im thuc tnh, ca th gii khch quan t gip con ngi ghi nhn hiu
bit v th gii khch quan.
Vd: Qa trnh trng cy, vt nui.
-Th hai:Con ngi tac ong vao t nhien va xa hoi lam cho t nhien va
xa hoi boc lo mnh, boc lo ac iem, thuoc tnh, tnh chat cua no.Thc
tien phai la c s, la nguon goc trc tiep nhat cua nhan thc, neu
khong co thc tien th con ngi khong co nhan thc va hieu biet nao
het.VD:Ngi nguyen thuy trong qua trnh tm kiem thc an, phat hien ra
rang sc nang cua nhng vien a co the lam con moi b thng, co the lam
vo trai cay v ra. Qua rat nhieu lan quan sat va tac ong, ngi ta mi
phat hien ra thuoc tnh cua nhng hon a o co the dung lam cong cu,
phng tien lao ong, t o mi che tao ra ru a, dao aNgi nong dan
VietNamtrai qua nghn i lam lua nc. T kinh nghiem thc tien ay mi
khai quat len c tam quan trong cua cac yeu to nc, phan, can giong
oi vi nghe trong lua nc.-Th ba,hoat ong thc tien giup ren luyen cac
giac quan cua con ngi, lam cho nang lc phan anh cua giac quan ngay
cang nhay ben hn, sau sac hn, chnh xac hn.Chang han, qua qua trnh
trong lua nh vay, uc rut kinh nghiem thc tien, ngi nong dan mi phat
hien ra tnh chat cua cac loai at: chua, man, phen, thch hp vi giong
lua naoMat ngi bnh thng co the phan biet c khoang 5- 7 mau en khac
nhau, nhng mat cua ngi th nhuom co the phan biet c hang chuc loai
mau en khac nhau. Mat, tay cua ngi th kim hoan nhay ben hn, kheo
leo hn cua nhng ngi bnh thng la nh qua trnh che tac lien tuc nhng
san pham kim hoan.Va nh vay, thc tien no a giup ren luye cac giac
quan cua con ngi. T o, giup con ngi nhan thc c the gii mot cach sau
sac, nhay ben hn.Th t, hoat ong thc tien giup con ngi khac phuc
nhng gii han ve kha nang nhan thc cua mnh bang cach che tao ra cac
cong cu, cac phng tien nham ho tr cho cac giac, cac kh quan quan
trong qua trnh nhan thc e co the quan sat, tm hieu, nghien cu the
gii khach quan sau sac hn, ay u hn.VD: Nh knh thien van ma con ngi
co the nhn thay nhng vat the cach rat xa trai at ma mat thng khong
the nhn thay. Nh knh hien vi con ngi co the quan sat nhng hat nho
li ti ma mat thng cung khong the quan sat c. Nh co ien thoai,
camera, con ngi co the nghe c giong noi cua nhau, nhn thay nhau ma
khong can phai giap mat. Nh co rorbot ma con ngi co the nghien cu c
nhng moi trng het sc khac nghiet, het sc oc hai. Bo nao cua con ngi
du co tinh vi en au cung khong the nh c hang ngan cac d kien, may
vi tnh ra i giup con ngi co the lu gi va tnh toan d kienb. Thc tien
la ong lc cua qua trnh nhan thc.Trong qua trnh hoat ong thc tien,
con ngi thng xuyen gap phai nhng mau thuan nh vay, oi hoi con ngi
phai tm cach giai quyet nhng mau thuan nay va khi con ngi giai
quyet c nhng mau thuan o, lam cho nhan thc cua con ngi phat
trien.Trong qua trnh cong nghiep hoa at nc, viec xay dng o at cac
nha may, cac khu cong nghiep, cac khu che xuat a thuc ay kinh te
tang trng manh me, nhng chnh viec nay cung la nguyen nhan gay o
nhiem moi trng nghiem trong: lang ung th Phu Tho, hang loat cac
dong kenh, dong song chet o la mau thuan ln oi hoi phai giai quyet,
can co chnh sach phat trien ben vng, tang trng i oi vi bao ve moi
trng Chnh mau thuan nay no buoc nhan thc cua con ngi phat
trien.Trong lnh vc giao duc, mau thuan gia viec can phai ao tao ra
mot oi ngu tri thc u pham chat va nang lc phuc vu at nc vi chat lng
ao tao ang la mot thach thc oi vi nc ta. Viec nay oi hoi cac nha
quan ly giao duc phai tm cach giai quyet, no la ong lc thuc ay nhan
thc cua cong ngi phat trien.Ro rang, tat ca nhng mau thuan gap phai
nay trong hoat ong thc tien buoc con ngi phai tm cach giai quyet.
Khi con ngi giai quyet c no th nhan thc cua con ngi se khong ngng
phat trien. Cho nen, thc tien chnh la c s cua nhan thc.c. Thc tien
la muc ch cua qua trnh nhan thc.Nhan thc c ieu nay, ta mi thay tam
quan trong trong nhng chu trng, phng hng ma ang e ra nham xay dng
at nc. T 1975 1985, viec xay dng at nc la vo cung kho khan. Sau ai
hoi oi mi 1986, at nc ta co s tien trien manh me. ieu nay cho thay
rang, tat ca moi chu trng, chnh sach cua ang ta e ra cuoi cung cung
la nham xay dng at nc ta ang hoang hn, to ep hn.S hnh thanh phat
trien cua nhan thc la bat nguon t thc tien, do yeu cau cua thc tien
at ra. ieu o cho thay rang, nhan thc ch hoan thanh chc nang cua no
khi no tr ve ch ao hoat ong thc tien, giup cho hoat ong thc tien co
hieu qua hn. Ch co thong qua hoat ong thc tien th tri thc cua con
ngi mi the hien c sc manh cua mnh, s hieu biet cua con ngi mi co y
ngha.d. Thc tien la tieu chuan e kiem tra chan ly.Da vao thc tien
chung ta thay rang, chu trng oi mi cua ang ta nam 1986 la mot viec
lam kp thi, rat thanh cong. Ke t o en nay, kinh te nc ta tang trng
khong ngng, tnh hnh chnh tr on nh, quoc phong an ninh c gi vng, v
the nc ta tren trng quoc te a thay oi, tat ca cac mat trong i song
xa hoi eu phat trien. Chnh da vao thc tien chung ta mi thay ieu
nay, mi thay c chu trng, ng loi cua ang ta la ung an. Cho nen thc
tien la tieu chuan e kiem tra tnh xac thc cua ly luan, cua nhan
thc.Thong qua hieu qua cua hoat ong thc tien se kiem tra c nhan thc
cua con ngi la ung hay sai, ung sai mc o nao.* NGHA PHNG PHP LUN:-
V thc tien no la c s, la nguon goc cua nhan thc. Cho nen, nhan thc
phai xuat phat t thc tien, tc xuat phat t nhng nhu cau do thc tien
at ra; phai luon luon bam sat, gan bo vi thc tien e khi thc tien
thay oi th cung phai thay oi nhan thc.Vd;V tai nan xe may dan en
tnh trang chan thng so nao rat hieu, lam ton kem tien cua cua nhan
dan va nha nc rat ln, Chnh phu ra quyet nh bat buoc trc mat bat au
t thang 15 - 9, ngi ngoi tren xe gan may phai oi non bao hiem khi
lu thong tren cac tuyen ng quoc lo, va bat buoc tren moi tuyen ng
ke t au thang 12. Ro rang xuat phat t thc tien, ieu nay hoan toan
ung.Vd: Hin nay, 1 s b phn khng nh ng vin, suy thoi v t tng, o c,
li sng, vi nhng biu hin tiu cc, khc nhau phai nht l tng, sa vo ch
ngha c nhn, tham nhng, lng ph lm gim st lng tin ca nhn dn i vi ng,
Nh nc. Vy nhn thc t thc tin iu Hi ngh TW ng ln 4( kha XI) a ra mt s
bin php khc phc tnh trng ny.
-Phai coi trong tong ket thctiene t viec tong ket o rut ra c
nhng bai hoc nham xay dng ly luan mi nh hng con ngi hoat ong ung an
va hieu qua hn.Chang han, c sau khoang 5 nam ang cong san Viet Nam
lai tien hanh to chc ai hoi ang toan quoc e tong ket, anh gia lai
nhng mat a lam c, nhng mat con han che. T o, rut ra nhng bai hoc e
e ra phng hng, chu trng, bien phap nham nh hng xay dng, phat trien
at nc mot cah co hieu qua, khong vap phai nhng han che a mac
phai.Vd: hng nm, ti c quan u tng kt nh gi nhn thc c nhng mt lm c v
cha lm c.T , ra phng hng nhim v, bin php t kt qu ra trnh nhng thiu
st trc .
- Phai chong quan iem ly luan suong, giao ieu:tc khong bam sat
vi thc tien, em ket qua cua ngay hom qua ap at cho moi ieu kien thc
tien mi. Tc la van dung nhng khai niem, nhng cong thc bat bien,
khong chu y en nhng tai lieu mi cua thc tien va cua khoa hoc, nhng
ieu kien cu the cua a iem va thi gian, tc la coi thng nguyen ly ve
tnh cu the cua chan ly.V du, cac anh ch hoc triet hoc, th triet hoc
se ch trang b cho cac anh ch the gii va phng phap luan e tr lai c
quan lam viec. Nhng viec van dung no vao tng n v lai phai phu thuoc
vao tng ac iem, tnh hinh cua c quan, n v cac anh ch.Cu 2 : Trnh by
ni dung, ngha quy lut mu thun ?( Q lut thng I v u tranh gia cc mt i
lp )Theo Mc-Anghen, lnin xd nn 1 l thuyt v mu thun bao gi cng l mu
thun gia s vt, hin tng. Mu thun l hin tng ph bin trong XH. Mi sv,
ht u cha mu thun v mu thun l ng gc ca mi s vn ng v bin i. Theo wan
im Mc xt mu thun l s tc ng wa li gia cc mt i lp.
- Mt i lp l nhng mt co khuynh hng pht trin ngc chiu nhau trong
tng sv.
VD : m, dng trong phn t, nguyn t.
ng ha, d ha trong 1 c th sinh vt
Cc giai cp i khng trong 1 hnh thi kt-xh.
Thng I gia cc mt i lp: l s ph thuc ln nhau gia cc mt i lp. Mt i
lp ny l k tn ti cho mt i lp kia. K c i lp ny th k c i lp kia.
Vd: sn xut hh ph thuc nhu cu ca ng tiu dng .
u tranh gia cc mt i lp: u tranh l s tc ng gia cc mt i lp, s
chuyn ha ln nhau gia cc mt i lp.
Ni dung quy lut mu thun :
Bt k s vt no cng cha ng mu thun . s vn ng pht trin ca sv chnh l
s vn ng pht trin ca mu thun ca s vt .
ngha pp lun :Mu thun l ng gc ca s vn ng bin i.
Mu thun ca cc sv trong TG l khch wan . khi c >< xy ra k
xem >< l tt hay xu, k c che y >< m phi tm hiu s vt th
pht hin >< s phn tch cc loi >< l xc nh r loi hnh
>< t tm ra pp gii quyt thch hp. Phn tch >< nh ra g li
chi61n lc or sch lc ng n.
Vic gii quyt >< pho chun b k, lc lng gii quyt >< th
cc >< cng khc nhau v c cch gii quyt khc nhau. 1>< trong
cc giai oan khc nhau ca cc sv cc gii quyt cng khc nhau .
Vd : gd k hnh phc do k gii quyt c >< v >< ny pht
trin giai on no thi, gii quyt dc >< cha hon thin ht dc cc pp,
v vy hp chi b ph bnh nhng vn cha lm tm phng hng khc phc cho thi
gian tip theo gp phn nng cao cht lng hiu qu gio dc .
Vd : Trong cc cuc hp HSP ti trng THCS TA gp 1 s vn ny sinh trong
qu trnh ging dy. BGH nh trng tip thu v tm mi bin php khc phc vn nu
ra v vy hiu wa gio dc o to cui nm ca trng rt cao.
Cu 3 : Phn tch vai tr ca QCND trong ls? ngha pp lun rt ra t vic
ng cu vn ny ?( Ti sao ni QCND l gi sng o ra ls ?)QCND : l cng ng ng
rng ln thay i trong ls bao gm tt c cc gc tng lp, cc ll xh m = hng
ca mnh thc y ls pht trin, trong b phn ch yu l nhn dn l.
Ch ngha Mc lnin khng nh QCND l ll quyt nh ls, th him trn 3 lnh
vc ca i sng xh.
Th 1: QCND l ch th sx ra ca ci vc q s tn ti v pht trin ca
xh.
Con ng mun tn ti phi c iu khin vt cht cn thit thng wa sx.
Ls XH l ls sx vc. Ls ca cc phng php sx k tip nhau t thp n cao.
Wa trnh pht trin ca cc ptsx quyt nh qu trnh pht trin ca cc hnh thi
KTXH t thp n cao.
Trong ptsx llsx l mt q, trong llsx ng l l yu t c bn, hng u m ng
l chnh l QCND.
Thc tin ls cng chng minh . QCND l llsx ch yu ca mi thi i.
H sx ca QCND l k c bn q s tn ti v pht trin ca xh.
Vd: trong XHPK l chnh l nng dn. Trong XHTB l chnh l cng nhn
.
nc ta ng v nn cn to mi h pht trin tm nng ca QCND to ra mi ca ci
vt cht phc v cho con ng thc y xh pht trin .
Th 2: QCND l ll c bn ca cc cuc CMXH.
V li ch ca QCND nn QCND l lc lng c bn tham gia vo cc cuc
CMXH.
Tt c cc cuc CMXH u nhm ging phng cho llsx, tc l gii phng co
qcnd. Li ch ca qcnd lun gn lin ci cc cuc CMXH. H tr thnh ll ca cc
cuc CNXH.
Thc tin ls chng minh u tranh CM ca QCND l ng lc wan trng thc yls
pht trin . nu k c s tham gia ca QCND th k c cuc cmxh no c th ginh
thng li.
Vd: u tranh cm ca tng lp nhn dn ginh chnh quyn thng li CMTS trn
TG. C th nh cuc CMTS H Lan, CMTS Anh, Php, CMTS ginh c lp ca cc
thuc a anh Bc M.
QCND tch cc tham gia CM v c quyn li ca QCND trong .
- nc ta thi xa xa nhn dn u tranh ginh thng li nh Nguyn Tri tng
ni Ch thuyn cng l dn, lt thuyn cng l dn. Thun lng dn th sng ngc lng
dn th cht
- VN t khi CSVN ra i QCND tch cc tham gia ginh chnh quyn trong
cc cuc cch mng nh CMT8 1945 chng Php, M cu nc v quyn li ca QCND
trong cc cuc CM ginh c lp cho dn tc .
- Ngy nay trong s nghip xd t nc theo nh hng XHCN th vai tr ca
QCND rt cn thit v h l ll tham gia vo qu trnh CNH-HH t nc .
Hin nay vn bo v bin o ca nc ta rt l wan trng . bo v c lp, ch
quyn ca nc t k b nc khc tm cch xm lc, tranh ginh th i hi vai tr
QCND l v cng cn thit, QCND l ll ng o lm nn nhng k tch v vang cho dn
tc VN ta, bo v lnh th VN.
Vy th QCND tch cc tham gia vo s nghip CM th ng v NN ta cn ch
trng .
-Pht huy dn ch: dn bit dn lm, dn kim tra. Dn bit chnh sch php
lut ca ng v NN. Dn lm nhn dn v nh nc cng lm nh hin t m ng. Dn bn gp
cc d tho, b sung ca hin php, php lut. Dn kim tra, kim tra gim st mi
hot ng ca nn .
-chm lo li t nhn dn : Ngh quyt H XI ca ng, xd nhng nh hng, cuc
sng xh giai on 2012-2020 vi mc tiu tng qut l Tip tc ci thin i sng
vt cht, tinh thn cho ng c cng, phn u n nm 2015 c bn bo m gia nh ng
c cng c mc sng bng hoc cao hn mc sng trung bnh ca dn c trn a bn. n
nm 2020 c bn bo m an sinh xh cho ton dn, bo m mc ti thiu v thu nhp
, gio dc , y t, nh , nc sch v thng tin truyn thng gp phn tng bc nng
cao thu nhp, bo m cuc sng an ton bnh ng v hnh phc ca nhn dn
- Chng nhng biu hin tiu cc vi phm nhng quyn lm ch , xm phm li ch
ca nhn dn .
Th 3: QCND l ch th sng to ra cc gi tr tinh thn XH.
Vai tr pht trin khoa hc, ngh thut , vn ha p dng vo thc tin thc y
s pht trin nn vn ha tinh thn ca dn tc
Hot ng QCND t trong thc tin l ngun cm hng, moi sng to tinh thn l
ng lc thc y tin b ca vh tinh thn .
QCND cng l ng trc tip sng tc nh nhng lng iu dn ca, nhng cu h, iu
ma. Phc v cho i sng tinh thn cho con ng.
Vd: hm wa tc nc u nh. wen ci o trn cnh hoa sen .
Trn ng cn di ng su. Trng cy v cy con tru i ba.
QCND cn l ng thng thc, nh gi, lu truyn , bo v cc gi tr VH tinh
thn nhng c s chn lc
Thc tin l tiu chun iu tra chn l.
ngha :Nguyn cu vai tr ca QCND trong lch s l c s l lun khoa hc
nhn thc, nh gi ng vai tr ca QCND trong ls, bc b wan im duuy tm v
nhng wan im sai lm khc .
Nguyn cu vai tr ca QCND trong lch s l c s l lun khoa hc ng ta xd
wan im qun chng .
Vd : ti trng THCS Thnh An t c hiu qu gd cao th BGH nh trng cn
phi pht huy vai tr ca QCND trong nh trng th k hoch v s ch o ca BGH
mi c QCND tip thu v thc hin hiu qu.
- xy dng nc ta thnh cng theo nh hng xhcn, xd CNH-HH t nc th ng v
nn phi xem trng dn, pht huy vai tr ca QCND th ch trng chnh sch ca
ng v nn mi i vo cuc sng th mi xh tin b, xh dn ch, cng bng , vn
minh.
- Trong vn kin H i biu ton quc ln th XI khng nh. S nghip CM l ca
nhn dn, do nhn dn, v nhn dn. Chnh nhn dn l ngi lm nn nhng thng li
ls. Ton b hot ng ca ng phi xut pht t li ch v nguyn vng chnh ng ca
nhn dn. Sc mnh ca ng l s gn b mt thit vi nhn dn. Quan liu tham
nhng, xa ri nhn dn s dn n nhng tn tht khn lng i vi vn mnh ca t nc,
ca ch XHXC v ca ng
Ng/cu vn ny gip ta bc b wan im duy tm cho rng QCND ch l ll thc
hnh , thc hin thc, nn k th l ll sng to, ll q s pht trin xh v i n s
khng nh theo q ca ch ngha duy vt lch s cho rng QCND l ch th sng to
lch s , l ll qnh ls l ng theo wan im duy vt ls.
T vic ng/cu nhng vn trn ng v nn ta li 1 ln na i theo wan im ca
CM Mc- L nin em trong dn, ly dn lm gc , th hin quyn li ca QCND wa
ch trng , chnh sch ca ng v nn. V nn l ca dn, do dn, v dn.
Thc thu wan im QCND ca ng l cq hnh chnh trong b my nn nh chnh
ph, UBND cc cp.
wan im QCND i vo cuc sng th thng wa tng CB-CNV nn. H phi thc hin
ng wan im g li, phi gn dn, hiu dn, dn tham gia vo h gim st b my nn
v phi c QCND nh gi hiu qu.
CAU 4:Trnh bay noi dung, y ngha ve moi lien he pho bien ? ( C s
ly luan -> noi dung quan iem toan dien lch s cu the ).{Hay ?
cach khac. oi mi toan dien toan bo va co bc i ke tha la hnh thc phu
hp .Phan tch can c l luan va thc tien quan iem nay?}-Nguyen ly la
nhng nguyen tac ly luan lam tien e lam xuat phat cho 1 hoc thuyet
ly luan khoa hoc. Noi dung ve nguyen ly moi lien he pho bien :-Lien
he :La s phu thuoc, tng oi lan nhau gia cac bo phan trong tng s vat
hay gia cac s vat, hien tng trong the gii.-Tnh chat :Phep bien chng
tha nhan moi lien he pho bien cua nhng s vat, hien tng trong the
gii hien thc khong phu thuoc vao y thc cua con ngi.-Toan dien :Phep
bien chng duy vat khang nh c s cua moi lien he pho bien la tnh
thong nhat vat chat cua the gii. S vat, hien tng la nhng dang ton
tai khac nhau cua the gii vat chat. Khang nh tnh pho bien, tnh
khach quan cua s lien he ma con ch ra tnh a dang, phong phu cua no.
Trong o, quan trong nhat la moi lien he gia cac bo phan ben trong
va ben ngoai ( moi lien he ben trong gi vai tro quyet nh ), co moi
lien he trc tiep va gian tiep, moi lien he c ban va khong c ban,
moi lien he chu yeu va th yeu, moi lien he chung , rieng.-Cu the
:Lien he gia cac s vat, hien tng dien ra trong khong gian va thi
gian nhat nh.-Vai tro, v tr cac moi lien he oi vi s phat trien cua
cac s vat trong o moi lien he c ban, khong c ban th c ban quyet nh
s phat trien s vat, moi lien he trc tiep, gian tiep th trc tiep gi
vai tro quyet nh s phat trien cua s vat.-Nguyen ly ve moi lien he
pho bien la c s ly luan cua quan iem toan dien, cu the. Mot quan
iem phng phap luan c ban trong nhan thc khoa hoc va trong hoat ong
cai tao t nhien va cai tao xa hoi.-Trong nhan thc : Xem xet s vat
trong cac moi quan he xem xet toan dien la phai thay c nhieu moi
lien he nhieu mat, cac yeu to tao thanh no va cac moi lien he gia s
vat ay vi cac s vat, hien tng khac.-Muon bieu hien cu the phai xem
xet trong tng khong gian, thi gian anh gia ung vai tro, v tr cua
tng mat, tng moi lien he, tranh xem xet mot cach dan eu.-Trong hoat
ong thc tien : Quan iem toan dien phai s dung ong bo nhieu bien
phap, nhieu phng tien khac nhau e tac ong nham thay oi s vat.-VD:
Can Gi, quy hoach ong bo lam tuyen ng Rng Sac, phai cu the cai g
lam trc, cai g lam sau at hieu qua cho quy hoach ong bo. Dan en
hieu qua hoan thanh tuyen ng Rng Sac phuc vu nhu cau i lai cua nhan
dan.-VD:Van dung 1 cach ung an quan iem toan dien la 1 trong nhng
nguyen nhan thanh cong cach mang VietNam. Thi ky oi mi, ang chu
trng oi mi toan dien oi mi kinh te la trong tam ( cu the ) -> Nc
ta thoat khoi khung hoang kinh te , xa hoi -> i song nhan dan c
cai thien.-Y ngha :Quan iem toan dien, khac phuc quan iem phien
dien.-Toan dien : Yeu cau chong lai phien dien.-Phien dien : Nhn s
vat, hien tng ch thay c 1 moi lien he, xem xet khong ay u.-VD :Nc
ta t 1975 -> 1986 khong co nen kinh te TT, v nhn van e 1 cach
phien dien cho rang CNTB la xau cha nhan thc c ung V/Tr cua nen
KTTT trong viec xay dng at nc.-V2 nhn ra c van e o t ai hoi ang
toan quoc lan th VI a tien hanh oi mi at nc 1 cach toan dien. Xay
dng nc ta theo con ng CNXH. Muon thc hien c phai xay dng at nc co
nen CNH, HH at nc, chuyen t nen kinh te t cung, t cap sang nen
KTTT, xay dng nha nc phap quyen XHCN ( Cu the)-Trong nhan thc :
toan dien xem xet tat ca cac mat, moi lien he cua s vat, hien
tng.-Nguyen tac toan dien : Xem xet nhieu cac moi lien he cang tot.
Khi a biet moi lien he o th phai xem xet khong c bo qua. Nhng toan
dien phai am bao moi lien he lch s cu the.-Trong hoat ong thc tien
: Khi giai quyet phai s dung ong bo nhieu giai phap, phng tien, lc
lng th hieu qua mi cao.-VD:Muon oi mi xa hoi phai oi mi ong bo t t
duy kinh te, CNXH. oi mi KT, Chnh tr, van hoa xa hoi, v cac mat nay
co moi lien he vi nhau. oi mi chnh tr phai xuat phat t yeu cau kinh
te. nc ta t nen kinh te quan lieu bao cap oi mi sang nen kinh te th
trng ( cu the ).-Dan chng trong hoat ong giai quyet van e 1 cach
ong bo, cu the.-VD:Trong viec xay dng cng lnh at nc trong thi ky
qua o len CNXH ( Bo sung, phat trien nam 2011 ).- T nay en gia TK
XXI , toan ang, toan dan ta phai ra sc phan au xay dng at nc ta tr
thanh 1 nc CN hien ai, theo nh hng XHCN.Thc hien tot cac phng hng
sau :1/. ay manh cong nghiep hoa, hien ai hoa at nc gan vi phat
trien kinh te tr thc, bao ve tai nguyen, moi trng. 2/. Phat trien
nen kinh te th trng nh hng xa hoi chu ngha.3/. Xay dng nen van hoa
tien tien, am a ban sac dan toc, xay dng con ngi, nang cao i song
nhan dan thc hien tien bo cong bang xa hoi. 4/. Bao am vng chac
quoc phong va an ninh quoc gia, trat t, an toan xa hoi.5/. Thc hien
ng loi oi ngoai oc lap, t chu, hoa bnh, hu ngh, hp tac va phat
trien chu ong, tch cc hoi nhap quoc te.6/. Xay dng nen dan chu
XHCN, thc hien ai oan ket toan dan toc, tang cng va m rong mat tran
dan toc thong nhat. 7/. Xay dng nha nc phap quyen XHCN cua nhan
dan, do nhan dan va v nhan dan.8/. Xay dng ang trong sach, vng manh
( Trch van kien ai hoi ai bieu toan quoc lan th XI, NXB chnh tr
quoc gia, s that, Ha Noi 2011 trang 71,72 ).-VD :Cu the : Phat
trien nen KTTT nh hng XHCN vi nhieu thanh phan kinh te. Trong o
kinh te nha nc gi vai tro chu ao. Kinh te tap the c cung co phat
trien, dan en nen tang vng chac cua kinh te quoc dan, kinh te t
nhan la 1 trong nhng ong lc cua nen kinh te, kinh te co von au t nc
ngoai c khuyen khch phat trien -VD :Chien lc phat trien kinh te ,
xa hoi nc ta nam 2011, 2020, tien hanh oi mi ong bo, phu hp ve kinh
te va chnh tr v muc tieu xay dng nc VN XHCN dan giau, nc manh, dan
chu, cong bang, van minh Kien tr va quyet liet thc hien oi mi. oi
mi chnh tr phai ong bo vi oi mi kinh te theo lo trnh thch hp, trong
tam la hoan thien the che KTTT nh hng XHCN, oi mi phng thc lanh ao
cua ang, xay dng nha nc phap quyen XHCN ( Trch van kien ai hoi ai
bieu toan quoc lan th XI NXB Chnh tri quoc gia, s that, Ha Noi 2011
trang 99, 100)Cau 5 :Trnh bay nguon goc, ban chat y thc ? Y ngha
phng phap luan, moi quan he ban chat gia vat chat va y thc ? Nguon
goc :-Vat chat la va vo hnh, va hu hnh th y thc hoan toan vo hnh.-Y
thc la s phan anh the gii vat chat bi bo oc cua con ngi c the hien
ra tri thc, tnh cam, niem tin.-Y thc theo quan iem cua chu ngha duy
vat Mac xt co nguon goc t nhien va nguon goc xa hoi.-Nguon goc t
nhien :+ The gii vat chat va thuoc tnh phan anh cua no, y thc do
vat chat sinh ra la san pham cua qua trnh tien hoa lau dai cua the
gii vat chat. Y thc la 1 thuoc tnh cua vat chat o la bo oc con
ngi.+ Bo oc con ngi la c s, nen tang vat chat cua no, c quan phan
anh, the gii khach quan oi tng phan anh s tac ong cua the gii vat
chat len bo nao con ngi la nguon goc t nhien cua y thc.+ Phan anh
la thuoc tnh chung nhat, phan anh bien cua vat chat bieu hien trong
s tac ong qua lai gia cac s vat hoat ong. Phan anh la s tai tao
nhng ac iem cua 1 s vat nay 1 s vat khac trong qua trnh tac ong qua
lai gia chung.+ Bo oc ngi la cai phan anh neu khong co cai c phan
anh th hoat ong y thc cung khong xay ra, khong co y thc, ieu kien t
nhien la can nhng cha u, phai co ieu kien , xa hoi nh lao ong, ngon
ng va quan he xa hoi. S xuat hien y thc gan lien vi bo oc con
ngi.-Nguon goc xa hoi : S ra i cua y thc gan lien vi qua trnh lao
ong, thong qua lao ong nham cai tao the gii ma con ngi mi co the
phan anh c the gii, mi co y thc ung ve the gii o va co lao ong lam
cho con ngi khac loai vat.-Qua qua trnh lao ong lam cho t nhien va
xa hoi khong ngng boc lo nhng thuoc tnh cua mnh, chung tac ong vao
cac giac quan, bo nao con ngi dan dan nhng hieu biet cua con ngi
dan en y thc va hnh thanh cac quan he xa hoi nay sinh nhu cau tinh
than.+ ngon ng bat nguon t lao ong va phat trien cung vi lao ong,
la cai vo vat chat cua t duy. Vo vat chat khong co ngon ng con ngi
khong the co y thc.-Ngon ng ( tieng noi, ch viet ) la phng tien
giao tiep va cong cu cua t duy. Nh o con ngi mi khai quat hoa, tru
tng hoa, suy ngh tach ri s vat, kinh nghiem hoat ong cua con ngi.2
nguon goc tren lien he mat thiet vi nhau, khong tach ri nhau e hnh
thanh nen y thc trong o quan trong nhat la lao ong, thc tien xa
hoi. Ban chat cua y thc :-Y thc la s phan anh hnh thc khach quan
vao trong au oc con ngi, la hnh anh chu quan cua the gii khach
quan.-Y thc la ket qua cua 1 s phan anh 1 cach tch cc chu ong sang
tao hien thc khach quan vao trong bo oc con ngi.-Chu ong, sang tao
: Sang tao tren c s cua quy luat phan anh, sang tao va phan anh la
2 mat thuoc ban chat cua y thc. Hieu ung ban chat, ung quy luat,
trong qua trnh phan anh con ngi phai hieu cac s vat, hoat ong phan
anh ung ban chat, quy luat a ra tri thc mi nham cai tao hien
thc.-VD :Con ngi san xuat ra nhng san pham khong co san trong t
nhien.-Qua trnh y thc, phan anh phai co s chon loc, nh hng e ap ng
nhu cau cua chu the. e at c muc ch con ngi phai la chon nhng phng
phap, phng tien, cong cu thch hp phai khai thac s dung nhng vat
lieu, vat chat hien co.-Vat chat ton tai khach quan th y thc ton
tai chu quan phu thuoc vao trnh o bo oc, nhu cau thai o cua con
ngi.-Y thc thuoc i song tinh than cua tng con ngi gom ( tri thc la
nen cot cua y thc ). Tnh cam la niem tin la thanh y cua con
ngi.-Tri thc la phng thc ton tai cua y thc, cang hieu the gii khach
quan th y thc con ngi cang phong phu.-Tnh cam la 1 hnh thai ac biet
cua s phan anh ton tai tham gia vao hoat ong con ngi. Tr thanh 1
trong nhng ong lc quan trong trong hoat ong cua ho.-Trong qua trnh
phan anh con ngi a ra nhng tri thc co tnh vt trc d bao c tng lai
hnh thanh nh the nao.-VD :Qua d bao thi tiet -> e co cach anh
gia, d bao thi tiet s8a1p xay ra (nam c quy luat d bao ).-Moi quan
he ban chat gia vat chat va y thc :-Chu ngha duy tam : Cho rang y
thc co trc, vat chat co sau va y thc quyet nh vat chat.-Chu ngha
duy vat bien chng cho rang : Vat chat co trc, y thc co sau, vat
chat quyet nh y thc.+ Vat chat la nguon goc sinh ra y thc : V y thc
la ket qua cua qua trnh phat trien cua the gii vat chat o la bo oc
con ngi.-DV:Con ngi tac ong vao cac san pham co trong t nhien e tao
ra san pham mi, nh e lam ra cai ban con ngi phai dung bo oc cua mnh
suy ngh tac ong vao san pham la go e tao ra cai ghe phuc vu cho nhu
cau s dung cua con ngi .+ Vat chat quyet nh noi dung y thc : V y
thc phan anh hien thc khach quan nay sinh t tien e vat chat nhat
nh, ngay ca trong ao tng hnh thanh trong au oc con ngi la ieu tat
yeu cua qua trnh i song vat chat cua ho. Moi s sang tao cua y thc
eu phai xuat phat t vat chat va tuan theo quy luat khach quan.-VD
:Xuat phat t viec i lai, giai quyet van e lu thong cho nhan dan oi
hoi phai lam ng ham Thu Thiem ( TPHCM ). Muon vay can co yeu to
von, nguon nhan lc ( Ngi lao ong ), vat t, xem xet a hnh, ngi thiet
ke mo hnh, nhng yeu to o tac ong vao bo nao ngi, hnh thanh nen y
thc, con ngi phai tm cach lam ra ng ham o. Cuoi cung con ngi a sang
tao ra c ng ham Thu Thiem di long song, phuc vu nhu cau i lai cua
con ngi.+ Vat chat quyet nh s bien oi cua y thc : v trong i song xa
hoi bieu hien moi quan he gia kinh te va chnh tr, gia i song vat
chat va i song tinh than, gia ton tai xa hoi va y thc xa hoi. Trong
xa hoi, s phat trien kinh te quy nh s phat trien van hoa, i song
vat chat thay oi th i song tinh than cung thay oi.-VD :Nen kinh te
nc ta t nam 1975 -> 1986 la nen kinh te t cung, t cap, i song
nhan dan gap nhieu kho khan. Nhng t ai hoi ang lan th VI 1986 quyet
nh thay oi nen kinh te t t cung, t cap sang nen kinh te th trng th
i song cua nhan dan thay oi, i song vat chat, tinh than c nang cao
so vi trc o.+ Vat chat la ieu kien khach quan e bien y thc thanh
hien thc. V y thc ton tai trong bo oc cua con ngi. Muon bien y thc
thanh hien thc th phai co ieu kien vat chat, neu khong ch la ao
tng.-VD :Co c m, nguyen vong trong au e thanh hien thc phai co ieu
kien cho phep.-Nh e thc hien viec di di xa ao Thanh An ( Huyen Can
Gi ), ve at lien e tranh bao hang nam phai can co ieu kien nh von (
tien ), co at ai cho ngi dan ve , am bao cong an viec lam, nhu cau
sinh hoat cho ngi dan th ieu o mi thc hien c.-Hay la viec xay dng
pha Bnh Khanh bat qua song Nha Be, Bnh Khanh e thanh hien thc phai
co von au t, ke hoach ban o thiet ke mi thc hien c.-Vat chat co vai
tro quyet nh oi vi y thc la c s ly luan e xay dng quan iem khach
quan trong phat trien y thc va trong hanh ong, la c s e phat huy
tnh nang ong sang tao cua y thc trong hoat ong. ( Neu thi at cau ?
).-[ong ch phan tch c s ly luan va noi dung cua quan iem khach quan
?-Th phai tra li ung :-C s ly luan la xay dng ly luan nao th mi xay
dng c quan iem khach quan o chnh la vat chat quan iem y thc ( phan
tch ra 4 y cua cau vat chat co trc, y thc co sau. Vat chat quyet nh
y thc ). Cho VD tng y, y ngha phng phap luan. ( Moi quan he gia vat
chat va y thc ), vat chat quyet nh y thc.] Moi quan he ban chat gia
vat chat va y thc :-Y thc co s tac ong tr lai the gii vat chat,
phai thong qua hoat ong cua con ngi.-Y thc co vai tro ch ao, hng
dan, nh hng quyet nh moi hoat ong thc tien cua con ngi.+ Y thc bao
gom tri thc, tnh cam, y ch cua con ngi.+ Thong qua hoat ong thc
tien cua con ngi, y thc co the lam bien oi nhng ieu kien, hoan canh
vat chat, phuc vu cho cuoc song cua con ngi.-VD :e khai thac Dau mo
tai them luc a Vung Tau, ieu kien vat chat nay tac ong vao bo nao
con ngi, sinh ra y thc. Phai chuan b nhng ieu kien nh tien von, ngi
lao ong, may moc hien ai, ke hoach khai thac e khai thac dau t ham
luc a lam ra nhng th thiet yeu nh xang dau hoa, nht, chat polime
lam nha ng phuc vu nhu cau tieu dung cua con ngi.+ Y thc phan anh
ung hoat ong khach quan co tac dung thuc ay hoat ong thc tien cua
con ngi trong qua trnh cai tao the gii. Y thc d bao hien thc hnh
thanh nhng ly luan a vao quan chung khai thac tiem nang sang tao
cua con ngi. S sang tao trong phan anh phai theo khuon kho cua s
phan anh.-Y thc phan anh khong ung hoat ong khach quan co the km
ham vi 1 mc o I nh hoat ong thc tien cua con ngi trong qua trnh cai
tao t nhien, xa hoi.-VD :Khai thac tai nguyen thien nhien t rng lay
go e s dung ong thi phai tai tao, trong rng chong thien tai, lu
lut. Nhng neu khai thac 1 cach ba bai, pha rng, ot rng th hau qua
xay ra rat nghiem trong.-Nh vay : Moi quan he gia vat chat va y thc
la moi quan he bien chng, vat chat quyet nh y thc nhng y thc cung
co vai tro to ln oi vi vat chat thong qua hoat ong thc tien cua con
ngi.-Y ngha phng phap luan :-T viec giai quyet moi quan he gia vat
chat va y thc tren thong qua hoat ong nhan thc thc tien cua con ngi
rut ra c y ngha nh sau :-Nghien cu moi quan he gia vat chat va y
thc lam c s ly luan e xay dng quan iem khach quan trong nhan thc va
trong hanh ong.+ Trong hoat ong nhan thc va hanh ongphai xuat phat
t nhng ieu kien, hoan canh thc te, khong c xuat phat t y muon chu
quan, khong lay y ch ap at cho thc te.-Chu quan trong nhan thc la
khi nhn thay s vat, hien tng ta dung tnh cam at trong o.+ Trong
nhan thc va hanh ongkhi anh gia xem xet s vat, hien tng 1 cach
khach quan, khong c chu quan. V khach quan la da tren s vat, hien
tng e anh gia va the hien tnh trung thc, s vat, hien tng nh the nao
th phai anh gia ung s that, khong c them bt, lay tnh cam gan cho s
vat o se chu quan th khi o anh gia sai s that, khong trung thc.-VD
:Thi ky nc VietNamnam 1975 1986, nen kinh te thap, kem, t cung, t
cap. ang va nha nc ta khong nhn ung hien thc, khong theo quy luat
khach quan. Do chu quan, nong voi, duy y ch trong viec xay dng at
nc theo nh hng XHCN ma dan en s tr tre cua nen kinh te, i song nhan
dan gap nhieu kho khan.-Phai tuan theo quy luat khach quan va chong
chu quan, nguyen nhan chu quan, khac phuc.+ Trong nhan thc va trong
hanh ong phai am bao tnh khach quan trong viec xay dng muc tieu, ke
hoach.-VD :Tai xa ao Thanh An, Huyen Can Gi. e nang cao chat lng
day va hoc ang va nha nc can co chnh sach khuyen khch, ong vien
giao vien en cong tac. Nh tang tien lng cao hn nhng ni khac, tao
ieu kien nh cho , sinh hoat cho giao vien.-VD :Trng THCS Thanh An,
Huyen Can Gi, e nang cao hieu qua giao duc Ban giam hieu trng phai
e ra ke hoach, xay dng muc tieu ung vi thc te tai a phng, tai n v
th hieu qua mi at c. Khong nen xay dng ke hoach theo y chu quan cua
BGH nha trng th hieu qua se khong at c nh mong muon.+Phai am bao co
bien phap phu hp phai la chon phng tien, e thc hien muc tieu cua
mnh e ra 1 cach khach quan.-VD :Tai trng THCS Thanh An, Huyen Can
Gi. Nam nay ban than chu nhiem lp 91. au nam, vach ra ke hoach, muc
tieu e at c ket qua tot nghiep 100%. Ban than phai co gang theo doi
hoc tap, ky luat, chuyen can cua hoc sinh viec thc hien noi quy nha
trng. e co bien phap x ly nhng em vi pham, giup cac em truy bai
trai buoi. Muc ch cuoi cung at c 100% eu tot nghiep.-Nghien cu moi
quan he gia vat chat va y thc nham phat huy tnh nang ong, sang tao
cua y thc trong hoat ong thieu tnh nang ong, sang tao cua con ngi
kho co the hoat ong hieu qua c.-Y thc ton tai trong bo oc cua con
ngi, y thc co vai tro quyet nh moi hoat ong cua con ngi. V the phai
phat huy tnh nang ong sang tao th hoat ong con ngi co hieu qua.-VD
:e xay dng cau Phu My bat t quan 7 qua quan 2 tai TPHCM, giai quyet
van e lu thong, con ngi a suy ngh sang tao, chuan b ve moi mat nh
tien von, ngi lao ong, vat t e lam ra cay cau Phu My hien ai phuc
vu cho con ngi.-e phat huy tnh nang ong, sang tao cua y thc th phai
co tnh cam, co niem tin, co ong lc ve vat chat va tinh than th mi
co hieu qua.-e phat huy tnh nang ong, sang tao, phai khac phuc bao
thu, tr tre th hieu qua cong viec mi cao.-Vd:Khinh gi mt con ngi th
ko nhn 1 cch phin din phi nhn mi mt nh gi ko ch wan khi nh gi.
-VD :e khai thac sc manh vat chat tiem tang cua nc ta, ang CSVN
chu trong boi dng tinh than yeu nc, tinh than dan toc, tinh than
oan ket cung vi viec cham lo phat trien kinh te va xay dng i song
van hoa tinh than phat trien giao duc ao tao, xay dng nen van hoa
tien tien am a ban sac dan toc.-VD :Tai trng THCS Thanh An. Huyen
Can Gi, BGH e ra nhieu bien phap thi ua, khen thng theo tng mc o
phu hp vi tnh hnh thc te cua nha trng nham ong vien CB, GV, CNV tch
cc hang say lao ong mang lai hieu qua giao duc cho nha trng.-Nghien
cu moi quan he gia vat chat va y thc the hien quan iem khach quan
trong nhan thc va hanh ong, khac phuc quan iem chu quan, tr tre,
bao thu.-e phat huy tnh nang ong, sang tao, phai khac phuc bao thu,
tr tre th hieu qua cong viec mi cao.CAU 6 :Trnh bay noi dung va y
ngha quy luat quan he san xuat phu hp vi trnh o phat trien lc lng
san xuat. Y ngha lien he ?-Quy luat quan he san xuat phu hp vi trnh
o phat trien lc lng san xuat, phai hieu c phat trien san xuat la g
?.Phng thc san xuat: la nen tang xa hoi, la cach thc lam ra cua cai
vat chat cua 1 xa hoi trong 1 giai oan lch s nhat nh, bao gom trong
moi quan he phng thc san xuat, gom 2 mat lc lng san xuat va quan he
san xuat.-Quy luat nay co vai tro nghien cu ch ra, nguon goc ong lc
cua s van ong, phat trien cua nen san xuat va giai thch c quy luat
quan he san xuat va lc lng san xuat.-e hieu c quy luat phai hieu c
quan he san xuat la g ? va lc lng san xuat la ? Lc lng san xuat :La
bieu hien moi quan he gia con ngi vi t nhien trong san xuat.-Lc lng
san xuat bao gom : 2 yeu to o la lc lng lao ong va t lieu san
xuat.-Lc lng lao ong, phat trien san xuat v ngi lao ong tien hanh
san xuat khong co ngi lao ong th khong co san xuat va lc lng lao
ong la nhan to c ban, hang au cua lc lng san xuat.+T lieu san xuat
:Gom co t lieu lao ong va oi tng lao ong. T lieu lao ong co cong cu
lao ong va phng tien lao ong trong o cong cu lao ong quyet nh nang
suat lao ong.+oi tng lao ong :La oi tng ngi lao ong dung cong cu
tac ong vao e san xuat.-VD :Ngi nuoi tom, oi tng lao ong la con
tom. Ngi det vai oi tng lao ong la vai. Trnh o lc lng san xuat: o
bang trnh o lc lng lao ong, cong cu lao ong ng dung khoa hoc cong
nghe, san xuat trnh o chuyen mon hoa qua trnh san xuat. Quan he san
xuat: Quan he gia ngi va ngi trong san xuat.-Quan he san xuat ve
lnh i song vat chat xa hoi do o no mang tnh khach quan.-Moi loai
quan he san xuat ac trng cho 1 hnh thai kinh te-xa hoi-Ket cau quan
he san xuat tren 3 mat : + Quan he gia ngi va ngi oi vi viec s hu
ve t lieu san xuat (gi vai tro quyet nh) + Quan he gia ngi va ngi
oi vi viec to chc quan l san xuat + Quan he gia ngi va ngi oi vi
viec phan phoi san pham.-Quan he kinh te la c s hnh thanh moi quan
he xa hoi, tng ng vi moi quan he san xuat goi la thanh phan kinh te
nh kinh te nha nc, kinh te tap the, kinh te t nhan, kinh te t ban
nha nc.Noi dung quy luat : Quan he san xuat phu hp vi trnh o phat
trien cua lc lng san xuat :-Th nhat : Lc lng san xuat quyet nh quan
he san xuat :+ Lc lng san xuat nao th sinh ra quan he san xuat
o.-VD :Lc lng san xuat phong kien -> Lao ong thu cong, nong dan
chu yeu.-VD :Lc lng san xuat TBCN -> San xuat cong nghiep, cong
nhan chu yeu.+ Lc lng san xuat thay oi th quan he san xuat thay oi
theo.-VD :Trong xa hoi phong kien -> lao ong thu cong -> san
xuat nong nghiep -> quan he xa hoi phong kien.-VD :Trong xa hoi
TBCN -> lc lng san xuat TBCN -> san xuat cong nghiep ->
quan he xa hoi t ban.+ Lc lng san xuat va quan he san xuat la 2 mat
cua phat trien san xuat. Lc lng san xuat luon bien oi, quan he san
xuat the hien con ngi luon phai cai bien cong cu lao ong e giam nhe
sc lao ong, thi gian lao ong, tao nen nang suat lao ong hieu qua.
Muon vay phai tac ong vao cong cu lao ong -> lc lng lao ong
-> pha tan lc lng san xuat loi thi hnh thanh phng thc san xuat
mi phat trien t thap en cao.+VD :Cung mot mat hang san xuat hang
hoa la quan ao, gia mot ben la nha san xuat nho va mot ben la mot
tap oan ln th co s khac nhau gia lc lng san xuat va quan he san
xuat.-Tap oan san xuat co von au t, so lng chat lng cao hn, trnh o
ngi lao ong cao hn va cac mat cua quan he san xuat cung khac nhau
nh cach quan ly phan phoi lao ong nh tien lng cung khac so vi nha
san xuat nho.+ Trong phng thc san xuat lc lng san xuat la noi dung
cua qua trnh san xuat con quan he san xuat la hnh thc s hu quan ly
phan phoi. Noi dung la cai quy nh hnh thc, noi dung thay oi th hnh
thc cung thay oi theo.+ Lc lng san xuat la yeu to thng xuyen thay
oi con quan he san xuat la yeu to tng oi on nh.=> Bat ky thi ky
nao, moi mat xa hoi th lc lng san xuat quyet nh quan he san xuat,
khi quan he san xuat thay oi th quan he san xuat thay oi.-Th hai :
S tac ong tr lai cua quan he san xuat oi vi lc lng san xuat :-Quan
he san xuat c xay dng tren c s trnh o phat trien cua lc lng san
xuat, do lc lng san xuat quyet nh nhng khi c xac lap no co s tac
ong tr lai s phat trien cua lc lng san xuat.-Quan he san xuat quy
nh muc ch san xuat, to chc san xuat va tac ong trc tiep vi li ch
ngi lao ong hnh thanh he thong yeu to thuc ay hoac km ham s phat
trien cua lc lng san xuat.- Quan he san xuat phu hp trnh o lc lng
san xuat lam cho lc lng san xuat phat trien th qua o lam cho kinh
te on nh va phat trien. Neu kinh te on nh th xa hoi on nh va chnh
tr cung on nh-VD : c quan trng hoc, neu Ban giam hieu phan cong
cong viec dung ung ngi, ung viec th hieu qua cong viec se c cao.
Ngc lai, dung khong ung ngi, ung viec th hieu rat kem.-Quan he san
xuat khong phu hp vi trnh o lc lng san xuat th lc lng san xuat kem,
tham ch pha hoai ca lc lng san xuat va dan en kinh te khung hoang,
chnh tr khung hoang -> sup o ca he thong, Quan he san xuat khong
phu hp cuoi cung cung b thay the bang mot quan he san xuat phu hp o
la ieu tat yeu cua s phat trien san xuat, s phat trien kinh te ma
khong giai cap nao cng lai c. Y ngha phng phap luan : -Hnh thanh
quan iem duy vat lch s.-Khi nghien cu qua trnh quan he san xuat phu
hp vi trnh o phat trien cua lc lng san xuat la c s khach quan giup
ta giai thch c s van ong, phat trien cua xa hoi, ong thi phe phan,
bat bo quan iem phan khoa hoc.Cho rang : Nen san xuat TBCN dien ra
khong phu hp gia quan he san xuat vi lc lng san xuat v quan he san
xuat c xay dng tren c s chiem hu t nhan TBCN ve t lieu san
xuat.-Con san xuat XHCN c xay dng tren c s che o cong hu XHCN ve t
lieu san xuat.=> Hai quan iem nay thng xuyen co s phu hp cua
quan he san xuat oi vi lc lng san xuat, v quan he san xuat eu trai
vi phep duy vat bien chng khach quan cua lc lng san xuat va quan he
san xuat.-VD :T 1975 1986 VN chu trng xay dng nen kinh te xa hoi
chu chu ngha, khi ch co hai thanh phan kinh te s hu tap the va nha
nc, trnh o lc lng san xuat thap kem, o la chu trng nong voi, chu
quan duy y ch, mong muon tien ti CNXH.S van ong khong theo quy
luat, trai quy luat. S phat trien xa hoi tuan theo quy luat khach
quan, lc lng san xuat luon la yeu to quyet nh va quan he san xuat.
Xa hoi phat trien bat au i t lc lng san xuat, giai quyet mau thuan,
lc lng san xuat va quan he san xuat. Xa hoi phat trien t hnh thai
kinh te xa hoi t thap en cao.-Nghien cu quy luat nay e hieu ng loi
chien lc phat trien kinh te cua ang ta va nha nc. VD :T sau 1986 ai
hoi ang lan VI Nha nc sai lam ve ng loi xay dng at nc Viet Nam thi
ky qua o a lam cho nen kinh te ri vao tr tre, khung hoang. Nam c
quy luat nay ang a chu trng chuyen nen kinh te 2 thanh phan sang
nen kinh te th trng, nhieu thanh phan kinh te nh : Kinh te nha nc,
kinh te tap the, kinh te t nhan ( ca the, tieu chu, t ban t nhan ),
kinh te t ban nha nc, kinh te co von au t nc ngoai ma ai hoi ai
bieu toan quoc lan th X a e ra. Chu trng phat trien nen kinh te
nhieu thanh phan la s van dung ung an, sang tao quy luat quan he
san xuat phu hp vi trnh o phat trien lc lng san xuat, chu trng obat
nguon t s khong ong eu lc lng san xuat thap kem, trnh o lc lng san
xuat cac vung khong ong eu, u the hieu c quy luat nay e phat trien
lc lng san xuat khai thac phat huy moi nang lc san xuat o e tao lap
quan he san xuat mi phu hp vi lc lng san xuat, tng bc thiet lap
XHCN.-VD :Hien nay, kinh te Viet Nam la nen kinh te nhieu thanh
phan nhng kinh te nha nc gi vai tro chu ao va nh hng, ieu tiet nen
kinh te, tao nen moi trng va ieu kien thuc ay cac thanh phan kinh
te cung phat trien e a at nc i len theo nh hng XHCN bo qua che o
TBCN.+ Muon lam kinh te phat trien phai lam cho quan he san xuat
phat trien phu hp vi trnh o cua lc lng san xuat. Muon phat trien
nguon nhan lc phai quan tam ao tao nguon nhan lc ( ngi lao ong )
phat trien giao duc ao tao, v vay trong ai hoi ang lan th VI a neu
lay giao duc ao tao, khoa hoc cong nghe la quoc sach hang au ).+
Quan he san xuat anh hng trc tiep vao li ch cua con ngi, ngi lao
ong phai quan tam 3 mat nh s hu t lieu san xuat tao moi ieu kien e
moi ngi tham gia qua trnh san xuat, huy ong lc lng vao qua trnh san
xuat, quan tam cach thc to chc, phan cong lao ong, phan phoi tien
lng hp ly, thc chat phat trien lc lng san xuat nam trong qua trnh
CNH HH at nc, giai quyet lc lng san xuat phat trien nguon nhan lc,
c s ha tang gop phan cung co thuc ay phat trien kinh te, chnh sach
kinh te th trng nh hng XHCN tng bc xay dng quan he san xuat phu hp
vi trnh o phat trien lc lng san xuat. ng dung khoa hoc cong nghe
vao san xuat, chuyen mon hoa vao qua trnh san xuat.-Muc ch : Cai
tao e phat trien lc lng san xuat, khai thac moi tiem nang cua at nc
e tng bc thiet lap XHCN, thiet lap quan he san xuat tien bo, phu
hp.Cu 1: Phn tch nhng iu kin ra i ca trit hc Mc v nu nhng giai on
ch yu trong s hnh thnh v pht trin ca trit hc Mc Lenin.1.1. Nhng iu
kin ra i ca trit hc Mc
Trit hc Mc, cng nh cc h thng trit hc trc , u ra i da trn nhng iu
kin kinh t-x hi nht nh:
1. iu kin v kinh t-x hi
- Ch ngha t bn bc sang giai on mi
- Trit hc Mc ra i trong giai on ch ngha t bn bc sang giai on mi
nh tc ng ca cch mng cng nghip, to ra mt lc lng sn xut v cng to ln
so vi cc thi k trc .
- Mu thun x hi vn c ca n bc l ngy cng gay gt
- S pht trin ca ch ngha t bn lm cho nhng mu thun x hi vn c ca n
bc l ngy cng gay gt, nhiu cuc u tranh giai cp n ra, i t thp n cao,
t t pht n t gic, t dn sinh n dn ch; giai cp t sn khng cn l giai cp
cch mng, giai cp v sn tr thnh mt lc lng chnh tr ln mnh, l giai cp
tin tin nht, cch mng nht.
- Trit hc Mc ra i l tt yu khch quan
- T thc tin x hi, nht l t thc tin cch mng ca giai cp v sn ny
sinh mt yu cu mang tnh khch quan l phi c soi sng bng mt l lun khoa
hc. S ra i ca Trit hc Mc, l mt tt yu khch quan, l s gii p v mt l
lun nhng vn thi i ang t ra trn lp trng ca giai cp v sn.
2. iu kin v mt l lun v nhng tin khoa hc t nhin
- S k tha v pht trin nhng thnh tu quan trng nht ca t duy trit
hc
- S ra i ca Trit hc Mc ph hp vi quy lut ca lch s t tng nhn loi;
l s k tha v pht trin nhng thnh tu quan trng nht ca t duy trit hc
nhn loi, n c Mc v Anghen sng to ra v c Lnin pht trin mt cch xut
sc.
- Xy dng hc thuyt trit hc mi, trong ch ngha duy vt v php bin
chng thng nht vi nhau mt cch hu c.
- Cc ng va ph phn ch ngha duy tm, va nh gi cao t tng bin chng ca
trit hc Heghen, ca Phbach, ci to chng v xy dng nn hc thuyt trit hc
mi, trong ch ngha duy vt v php bin chng thng nht vi nhau mt cch hu
c; l ch ngha duy vt bin chng trong vic xem xt gii t nhin, x hi v t
duy con ngi.
- Trit hc Mc ra i trong s tc ng qua li vi qu trnh cc ng k tha v
ci to hc thuyt kinh t chnh tr Anh v l lun v Ch ngha x hi.
- Vai tr quan trng ca nhng thnh tu khoa hc t nhin
- Nhng thnh tu khoa hc t nhin c vai tr rt quan trng trong s ra i
ca trit hc Mc; nhng pht minh ln ca khoa hc t nhin, nh: nh lut bo
ton nng lng, thuyt t bo v thuyt tin ha ca acuyn lm bc l r tnh hn ch
v bt lc ca phng php t duy siu hnh trong vic nhn thc th gii, ng thi
cung cp c s khoa hc pht trin t duy bin chng, hnh thnh php bin chng
duy vt.
Tm li, Trit hc Mc cng nh ton b Ch ngha Mc ra i nh mt tt yu lch
s, khng nhng v n l s phn nh thc tin x hi, nht l thc tin cch mng ca
giai cp v sn m cn l s pht trin hp quy lut ca lch s t tng nhn
loi.
1.2. Nhng giai on ch yu trong s hnh thnh v pht trin ca trit hc
Mc
1. Giai on Mc-ngghen
a) Qu trnh chuyn bin t tng ca C.Mc v Ph.ngghen t ch ngha duy tm
v ch ngha dn ch cch mng sang ch ngha duy vt v ch ngha cng sn.
- Bc u hot ng chnh tr - x hi v khoa hc ca C.Mc v Ph.ngghen.
- Mt s tc phm ch yu:
* S khc nhau gia trit hc t nhin ca mcrit v trit hc t nhin ca
piquya. (C.Mc).
* Nhng bc th t vesphali (bi bo ca Ph.ngghen).
* Slinh v s linh bo (Ph.ngghtn)
- S chuyn bin t ch ngha duy tm sang ch ngha duy vt bin chng v t
ch ngha dn ch cch mng sang ch ngha x hi khoa hc ca C.Mc v
Ph.ngghen.
- C.Mc lm bin tp vin cho Bo Sng Ranh (t 1842 1843).
- Mt s tc phm ch yu:
* Gp phn ph phn trit hc Php quyn ca H ghen, li ni u (C.Mc,
1943).
* Lc tho ph phn khoa kinh t chnh tr (Ph. ngghen, 1844).
b) Thi k xut nhng nguyn l trit hc duy vt bin chng v duy vt lch
s.
- y l thi k t 1844 n 1848, C.Mc v Ph.ngghen tng bc xy dng nhng
nguyn l trit hc duy vt bin chng v duy vt lch s.
- Mt s tcphm tiu biu ca giai on ny:
* Bn tho kinh t trit hc nm 1844 (C.Mc).
* Tnh cnh ca giai cp lao ng Anh (Ph.ngghen, 1845).
* Gia nh thn thnh (C.Mc Ph.ngghen, 1845).
* Lun cng v Phoi bc (C.Mc, 1945)
* H t tng c (C.Mc Ph.ngghen, 1846).
* S khn cng ca trit hc (C.Mc, 1847).
* Tuyn ngn ca ng Cng sn (C.Mc Ph.ngghen, 1848).
c) Giai on C.Mc v Ph.ngghen b sung v pht trin nhng quan im trit
hc.
- y l giai on on t 1848 1886, C.Mc v Ph.ngghen hon chnh nhng t
tng trit hc ca mnh.
- Mt s tc phm ch yu ca giai on ny:
* u tranh giai cp Php (C.Mc, 1850).
* Cch mng v phn cch mng c (Ph.ngghen, 1852).
* Ngy mi tm thng Sng m ca Lui Bnapact (C.Mc, 1852).
* T bn (C.Mc, 1867).
* Ph phn cng lnh Gta (C.Mc, 1875).
* Chng uy rinh (Ph.ngghen, 1878)
* Ngun gc ca gia nh, ca ch t hu v ca nh nc (Ph.ngghen,
1884).
* Bin chng ca t nhin (Ph.ngghen, 1886).
* Lt vch phoibc v s co chung ca trit hc c in c (Ph.ngghen,
1886).
2. V.I. Lnin pht trin trit hc Mc.
a) Hon cnh lch s
- Ch ngha t bn chuyn sang giai on quc ch ngha.
- Nhng thnh tu ca khoa hc t nhin cui th k XIX, u th k XX.
- C nhiu khuynh hng trit hc i lp vi trit hc Mc.
b) Ni dung c bn ca qu trnh Lnin pht trin trit hc Mc.
- Giai on 1893 1907.
+ Mt s tc phm ch yu:
* Nhng ngi bn dn l th no v h u tranh chng nhng ngi dn ch - x hi
ra sao (1894).
* Lm g (1902)
* Hai sch lc ca ng dn ch - x hi trong cch mng dn ch (1905).
- Giai on t 1907 n cch mng x hi ch ngha thng Mi Nga 1917.
Mt s tc phm ch yu ca thi k ny:
* Ch ngha duy vt v ch ngha kinh nghim ph phn (1909).
* Ba ngun gc v ba b phn cu thnh ca ch ngha Mc (1913).
* Bt k trit hc (1916).
* Ch ngha quc, giai on tt cng ca ch ngha t bn (1916).
* Nh nc v cch mng (1917).
* Bnh u tr t khuynh trong phong tro cng sn (1920).
* V chnh sch kinh t mi (1921).
* V tc dng ca ch ngha duy vt chin u (1922).
3. Thc cht ca cuc cch mng trong trit hc do C.Mc v Ph.ngghen thc
hin, Lnin pht trin.
a) S thng nht gia ch ngha duy vt v php bin chng.
b) Sng to ra ch ngha duy vt lch s.
c) Thng nht gia l lun vi thc tin.
d) Thng nht gia tnh khoa hc vi tnh cch mng.
e) Xc nh ng n mi quan h gia trit hc vi cc khoa hc c th.
4. Trit hc Mc-Lnin trong thi i hin nay.
a) Nhng bin i ca thi i.
b) Vai tr th gii quan v phng php lun ca trit hc Mc-Lnin trong
thi i hin nay.
Cu 2: Khi nim th gii quan, cc hnh thc th gii quan, bn cht v nhng
nguyn tc phng php lun ca th gii quan duy vt bin chng v vic vn dng
chng vo s nghip i mi nc ta hin nay?1. Khi nim th gii quan duy vt
bin chng th gii quan DVBC l th gii quan m c s ca n l duy vt v cch
tip cn l bin chng
L h thng cc quan im ca con ngi v th gii, l h thng cc phng php
nhn thc v ci to th gii, l h thng cc gi tr con ngi nh gi v iu chnh
cc hnh vi trong hot ng ca mnh. N l khoa hc v cc quy lut chung nht
ca s vn ng pht trin ca t nhin, x hi v t duy v cc quy lut h thng.2.
Hnh thc th gii quan duy vt bin chng (Ni dung)Ni dung = Hnh thc? Ni
dung ca php bin chng duy vt bao gm 2 nguyn l (nguyn l v mi lin h ph
bin v nguyn l v s pht trin), 3 quy lut c bn (quy lut thng nht v u
tranh gia cc mt i lp, quy lut t nhng thay i v lng dn n nhng thay i
v cht v ngc li, quy lut ph nh ca ph nh) v 6 cp phm tr vi tnh cch l
nhng quy lut khng c bn (ci chung v ci ring; ni dung v hnh thc;
nguyn nhn v kt qu; bn cht v hin tng; tt nhin v ngu nhin; kh nng v
hin thc) .3. Bn cht ca th gii quan duy vt bin chngBn cht ca ch ngha
duy vt bin chng c th hin vic gii quyt ng n vn c bn ca trit hc trn
quan im thc tin, s thng nht hu c gia th gii quan duy vt vi php bin
chng, quan nim duy vt trit v tnh thc tin cch mng ca n.- Gii quyt ng
n vn c bn ca trit hc trn quan im thc tinVn c bn ca trit hc l mi
quan h gia t duy v tn ti. y mi quan h ny c hiu l mi quan h gia vt
cht v thc. Bng vic a quan im thc tin vo hot ng nhn thc, c bit vic
thy vai tr quyt nh ca hot ng sn xut vt cht i vi s tn ti v s pht
trin ca x hi, cc nh duy vt bin chng khc phc c hn ch ca ch ngha duy
vt trc gii quyt tho ng cc vn c bn ca trit hc.- S thng nht hu c gia
th gii quan duy vt vi php bin chngTrc Mc, ch ngha duy vt v php bin
chng v c bn b tch ri nhau. Ch ngha duy vt tuy c cha ng mt s t tng
bin chng nht nh, nhng nhn chung phng php siu hnh gi vai tr gi vai
tr thng tr c bit trong ch ngha duy vt th k XVII XVIII.Trong khi ,
php bin chng li t n nh cao ch ngha duy tm vi quan nim v s pht trin
ca nim tuyt i trong trit hc c in c. Vic tch ri gia th gii quan duy
vt vi php bin chng khng ch lm cc nh duy tm m ngay c cc nh duy vt
trc Mc khng hiu v mi lin h ph bin, v s thng nht v ni tip nhau ca cc
s vt hin tng trong th gii vt cht.Vi vic k tha nhng t tng hp l ca cc
hc thuyt trc , vi vic tng kt thnh tu cc khoa hc ca x hi ng thi, C.
Mac v ngghen gii thot th gii quan duy vt khi hn ch siu hnh v cu php
bin chng khi tnh cht duy tm thn b hnh thnh nn ch ngha duy vt bin
chng vi s thng nht hu c gia th gii quan duy vt vi php bin chng.-
Quan nim duy vt trit (duy vt c v mt x hi)Ch ngha duy vt trc Mc l ch
ngha duy vt khng trit . Khng nh sn xut vt cht l c s ca i sng x hi,
phng thc sn xut quyt nh qu trnh sinh hot x hi, chnh tr v tinh thn
ni chung, tn ti x hi quyt nh thc x hi v coi s pht trin ca x hi loi
ngi l mt qu trnh lch s - t nhin, ch ngha duy vt bin chng khc phc c
tnh khng trit ca ch ngha duy vt c.- Tnh thc tin - cch mngTnh thc
tin - cch mng ca ch ngha duy vt bin chng trc ht th hin :+ Ch ngha
duy vt bin chng l v kh l lun ca giai cp v sn+ Ch ngha duy vt bin
chng khng ch gii thch th gii m cn ng vai tr ci to th gii.+ Ch ngha
duy vt bin chng khng ch gii thch th gii m cn ng vai tr ci to th
gii.4. Nhng nguyn tc phng php lun ca th gii quan duy vt bin
chngNguyn tc lun c rt ra nh hng cho hot ng ca con ngi l: Trong hot
ng thc tin v nhn thc, con ngi phi tn trng khch quan ng thi phi pht
huy tnh nng ng ch quan ca mnh.4.1. Tn trng khch quan: Tn trng khch
quan l tn trng vai tr quyt nh ca vt cht. iu ny i hi trong nhn thc v
hnh ng con ngi phi xut pht t thc t khch quan, ly khch quan lm c s,
phng tin cho hnh ng ca mnh.- Mt s biu hin ca vic tn trng khch
quan:+ Mc ch, ng li, ch trng con ngi t ra khng c xut pht t mun ch
quan m phi xut pht t hin thc, phn nh nhu cu chn mui v tnh tt yu ca
i sng vt cht trong tng giai on c th.+ Tng kt qu trnh lnh o cch mng,
ng ta rt ra kt lun mang tnh nh hng l: Mi ng li, ch trng ca ng phi
xut pht t thc t, tn trng quy lut khch quan.- Khi c mc ch, ng li, ch
trng ng, phi t chc c lc lng vt cht thc hin n.4.2. Pht huy tnh nng
ng ch quan: Pht huy tnh nng ng ch quan l pht huy tnh tch cc, nng
ng, sng to ca thc v pht huy vai tr ca nhn t con ngi trong vic vt
cht ho nhng tnh cht y.- Mt s biu hin c bn ca n l:Phi tn trng tri
thc khoa hc, phi lm ch tri thc khoa hc v truyn b tri thc khoa hc vo
qun chng n tr thnh tri thc, nim tin nh hng cho qun chng hnh ng.Nh
vy, tn trng khch quan, pht huy tnh nng ng ch quan va l nhng ngha
phng php lun c bn, va l nhng yu cu c tnh nguyn tc trong hot ng thc
tin.5. Vn dng th gii quan duy vt bin chng vo s nghip i mi ca t nc
ta hin nay- Vit Nam, trong khong 10 nm sau khi thng nht t nc, bn
cnh nhng thnh tu t c chng ta nn nng, tch ri hin thc, vi phm nhiu
quy lut khch quan trong quan trng nht l quy lut v s ph hp ca quan h
sn xut vi trnh pht trin ca lc lng sn xut nn phm mt s sai lm trong
vic xc nh mc tiu, xc nh cc bc xy dng c s vt cht - k thut, ci to
XHCN v qun l kinh t.- Ngy nay, vi quan im cch mng l s nghip ca qun
chng, chng ta xc nh: ng lc ch yu pht trin t nc l i on kt ton dn trn
c s lin minh gia cng nhn vi nng dn v tr thc do ng lnh o, kt hp hi
ho cc li ch c nhn, tp th v x hi pht huy mi tim nng v mi ngun lc ca
cc thnh kinh t v ca ton x hi cng chnh l to lc lng vt cht thc hin
nhim v cch mng trong giai on mi.- Nhn thc su sc v tm quan trng ca
khoa hc trong bi cnh phc tp ca th gii hin nay, i vi cch mng Vit
Nam, ng v Nh nc ta khng nh gio dc v o to cng vi khoa hc cng ngh l
quc sch hng u. Vic u t c trng im trong h thng gio dc v nghin cu
khoa hc, vic ch trng x hi ho gio dc c nc tr thnh mt x hi hc tp
Cu 3: Trnh by lch s ca php bin chng, nhng ni dung c bn ca php
bin chng v s vn dng nhng nguyn tc phng php lun c rt ra t s nghip i
mi nc ta hin nayPhng php bin chng l phng php:+ Nhn thc i tng trong
cc mi lin h vi nhau, nh hng nhau, rng buc nhau.+ Nhn thc i tng trng
thi vn ng bin i, nm trong khuynh hng chung l pht trin. y l qu trnh
thay i v cht ca cc s vt, hin tng m ngun gc ca s thay i y l u tranh
ca cc mt i lp gii quyt mu thun ni ti ca chng.Nh vy phng php bin
chng th hin t duy mm do, linh hot. N tha nhn trong nhng trng hp cn
thit th bn cnh ci "hoc l... hoc l..." cn c c ci "va l... va l..."
na; tha nhn mt chnh th trong lc va l n li va khng phi l n; tha nhn
ci khng nh v ci ph nh va loi tr nhau li va gn b vi nhau.Phng php
bin chng phn nh hin thc ng nh n tn ti. Nh vy, phng php t duy bin
chng tr thnh cng c hu hiu gip con ngi nhn thcv ci to th gii.2. Cc
giai on pht trin c bn ca php bin chngCng vi s pht trin ca t duy con
ngi, phng php bin chng qua ba giai on pht trin, c th hin trong trit
hc vi ba hnh thc lch s ca n: php bin chng t pht, php bin chng duy
tm v php bin chng duy vt.+ Hnh thc th nht l php bin chng t pht thi
c i. Cc nh bin chng c phng ng ln phng Ty thi k ny thy cc s vt, hin
tng ca v tr sinh thnh, bin ha trong nhng si dy lin h v cng tn. Tuy
nhin, nhng g cc nh bin chng hi thy c ch l trc kin, cha phi l kt qu
ca nghin cu v thc nghim khoa hc.+ Hnh thc th hai l php bin chng duy
tm. nh cao ca hnh thc ny c th hin trong trit hc c in c, ngi khi u l
Cant v ngi hon thin l Hghen. C th ni, ln u tin trong lch s pht trin
ca t duy nhn loi, cc nh trit hc c trnh by mt cch c h thng nhng ni
dung quan trng nht ca phng php bin chng. Song theo h bin chng y bt
u t tinh thn v kt thc tinh thn, th gii hin thc ch l s sao chp nim
nn bin chng ca cc nh trit hc c in c l bin chng duy tm.+ Hnh thc th
ba l php bin chng duy vt. Php bin chng duy vt c th hin trong trit
hc do C.Mc v Ph.ngghen xy dng, sau c V.I.Lnin pht trin. C.Mc v
Ph.ngghen gt b tnh cht thn b, k tha nhng ht nhn hp l trong php bin
chng duy tm xy dng php bin chng duy vt vi tnh cch l hc thuyt v mi
lin h ph bin v v s pht trin di hnh thc hon b nht.
Cu 5: Phn tch c s l lun ca quan im ton din v quan im pht trin?
Vn dng quan im ton din v pht trin nh th no trong qu trnh thc hin
cng nghip ha, hin i ha nc ta hin nay?1. Nguyn tc ton din trong nhn
thc v thc tin- Nguyn tc ton din trong hot ng nhn thc v hot ng thc
tin l mt trong nhng nguyn tc phng php lun c bn, quan trng ca php
bin chng duy vt. C s l lun ca nguyn tc ton din l nguyn l v mi lin h
ph bin. Nguyn tc ton din i hi, mun nhn thc c bn cht ca s vt hin tng
chng ta phi xem xt s tn ti c n trong mi lin h qua li gia cc b phn,
yu t, thuc tnh khc nhau trong tnh chnh th ca s vt, hin tng y v
trong mi lin h qua li gia s vt hin tng vi s vt, hin tng khc, trnh
xem xt phin din mt chiu.- Nguyn tc ton din i hi phi xem xt, nh gi
tng mt, tng mi lin h, v phi nm c u l mi lin h ch yu, bn cht quy nh
s vn ng, pht trin ca s vt, hin tng. Trong nhn thc, nguyn tc ton din
l yu cu tt yu ca phng php tip cn khoa hc, cho php tnh n mi kh nng
ca vn ng, pht trin c th c ca s vt, hin tng ang nghin cu, ngha l cn
xem xt s vt, hin tng trong mt chnh th thng nht vi tt c cc mt, cc b
phn, cc yu t, cc thuc tnh, cng cc mi quan h ca chng.- Nguyn tc ton
din cn i hi nhn thc c s vt, hin tng chng ta cn xem xt n trong mi
lin h vi nhu cu thc tin ca con ngi. Mi lin h gia s vt, hin tng vi
nhu cu ca con ngi rt a dng.- Nguyn tc ton din i lp vi cch nhn phin
din, mt chiu; i lp vi ch ngha chit trung v thut ng ngu bin.2. Nguyn
tc pht trin trong nhn thc v nhn thc- Nguyn tc pht trin cng l mt
trong nhng nguyn tc phng php lun c bn, quan trng ca hot ng nhn thc
thc tin. C s l lun ca nguyn tc pht trin l nguyn l v s pht trin ca
php bin chng duy vt. Theo , s pht trin l vn ng tin ln t thp n cao,
t n gin n phc tp, t km hon thin n hon thin hn. Pht trin l trng hp c
bit ca s c bit ca s vn ng v trong s pht trin s ny sinh nhng tnh quy
nh quy nh mi, cao hn v cht, nh , lm cho c cu t chc, phng thc tn ti
v vn ng ca s vic, hin tng cng chc nng ca n ngy cng hon thin hn. Do
vy, nhn thc c s t vn ng, pht trin ca s vt, hin tng chng ta phi thy
c s thng nht gia s bin i v lng vi s bin i v cht trong qu trnh pht
trin, phi ch ra c ngun gc v ng lc bn trong, ngha l tm ra v bit cch
gii quyt mu thun, phi xc nh xu hng pht trin ca s vt, hin tng do s
ph nh bin chng quy nh; coi ph nh l tin cho s ra i ca s vt hin tng
mi.- Nguyn tc pht trin yu cu, khi xem xt s vt, hin tng phi t n
trong trng thi vn ng, bin i chuyn ho khng ch nhn thc s vt, hin tng
trong trng thi hin ti m cn thy c khuynh hng pht trin ca n trong tng
lai, ngha l phi phn tch lm r nhng bin i ca s vt, hin tng.- Nguyn tc
pht trin yu cu, phi nhn thc s pht trin l qu trnh tri qua nhiu giai
on t thp n cao, t n gin n phc tp, t km hon thin n hon thin hn. Mi
giai on pht trin li c nhng c im, tnh cht, hnh thc khc nhau.- Nguyn
tc pht trin i hi trong hot ng nhn thc v hot ng thc tin phi nhy cm
vi ci mi, sm pht hin ra ci mi, ng h ci mi hp quy lut, to iu kin cho
ci mi pht trin thay th ci c, phi chng li quan im bo th, tr tr S
thay th ci c bng ci mi din ra rt phc tp bi ci mi phi u tranh chng
li ci c, chin thng ci c.- Vn dng nguyn tc pht trin vo vic nhn thc v
con ng tin ln ch ngha x hi ch ngha nc ta c ngha c bit quan
trng.
Cu 6: Phn tch ni dung quy lut mu thun ca php bin chng duy vt?
ngha ca phng php lun cu quy lut ny trong vic pht hin v phn tch mu
thun nc ta hin nay?
Quy lut thng nht v u tranh gia cc mt i lp, cn gi l quy lut mu
thun, l ht nhn ca php bin chng, n vch ra ngun gc bn trong s vn ng v
pht trin ca s vt hin tng.1. Khi nima. i lp, mt i lp l phm tr trit
hc dng ch nhng mt c nhng c im, nhng thuc tnh, nhng khuynh hng bin i
tri ngc nhau tn ti mt cch khch quan trong t nhin, x hi v t duy;
chnh nhng mt i lp ny nm trong s lin h tc ng qua li vi nhau to thnh
mu thun bin chng.b. S thng nht gia cc mt i lp l s nng ta vo nhau, i
hi c nhau ca cc mt i lp, s tn ti ca mt ny l tin cho s tn ti ca mt
kia; chng lun tc ng qua li v u tranh ln nhau theo xu hng bi tr v ph
nh ln nhau ga cc mt i lp.2. Ni dung quy lutTrong mi s vt hin tng
hay qu trnh no lun cha ng nhng mt, nhng khuynh hng i lp nhau to
thnh nhng mu thun trong bn thn mnh; s thng nht v u tranh gia cc mt
i lp to thnh xung lc ni ti ca s vn ng v pht trin, dn ti s mt i ca
ci c v nhng ch cho s ra i ca ci mi.3. Phn tch ni dung quy luta. Mu
thun l hin tng khch quan v mang tnh ph bin, l ngun gc ca s vn ng v
pht trinNhng nh trit hc theo quan im siu hnh ph nhn mu thun bn
trong ca s vt hin tng, ch tha nhn c s i khng, s xung t bn ngoi gia
cc s vt hin tng vi nhau, nhng khng cho l c tnh quy lut.Php bin chng
duy vt khng nh rng, mi s vt hin tng trong th gii u tn ti mu thun bn
trong; mi s vt hin tng u l mt th thng nht gia cc mt, cc thuc tnh,
cc khuynh hng i lp nhau, nhng mt i lp nhau nhng li rng buc nhau nn
n to thnh mu thun.Mu thun chng nhng l hin tng khch quan m cn l hin
tng ph bin; mu thun tn ti khch quan trong th gii t nhin, x hi v t
duy con ngi; tn ti ph bin chng nhng mi s vt hin tng m cn ph bin
trong sut qu trnh vn ng v pht trin ca chng; mu thun ny mt i th mu
thun khc li c hnh thnh.b. S thng nht v u tranh gia cc mt i lpKhi
nim thng nht trong quy lut mu thun c ngha l 2 mt i lp lin h nhau,
rng buc nhau v quy nh ln nhau, mt ny ly mt kia lm tin tn ti v pht
trin. (v d: ng ha v d ha, giai cp v sn v giai cp t sn trong x hi t
bn ch ngha)Khi nin thng nht trong quy lut mu thun cn ng ngha vi khi
nim ng nht, l s tha nhn nhng khuynh hng mu thun, bi tr ln nhau
trong tt c cc hin tng, cc qu trnh ca t nhin, x hi v t duy; song ng
nht cn c ngha khc, l s chuyn ha ln nhau gia cc mt i lp; v nh vy s
ng nht l khng tch ri vi s khc nhau v i lp, (v d lin h: mt vt va l n
va khng phi l n; quan im ny hon ton i lp vi quan im siu hnh, phin
din, xem s vt mang tnh ng nht thun ty khng c i lp, khng c s chuyn
ha.Trong mt mu thun, s thng nht ca cc mt i lp khng th tch ri s u
tranh bi tr nhau, ph nh nhau gia chng; hnh thc u tranh c th hin
trong th gii vt cht l rt a dng, t thp n cao, t n gin ti phc tp (v
d: trong th gii t nhin ch l nhng tc ng nh hng ln nhau, trong x hi l
nhng xung t gay gt, quyt lit bng bo lc cch mng mi c th gii quyt cn
bn cc mu thun)S u tranh gia cc mt i lp l mt qu trnh phc tp, bao gm
nhiu giai on vi nhng c im ring ca n; khi mi xut hin, mu thun thng c
biu hin s khc nhau ca 2 mt c khuynh hng tri ngc nhau; trong qu trnh
pht trin ca mu thun, s khc nhau bin thnh s i lp, khi 2 mt i lp xung
t nhau gay gt, nu c iu kin chn mui s chuyn ha ln nhau, mu thun c
gii quyt; kt qu l s thng nht gia 2 mt i lp c b ph hy, s thng nht ca
2 mt i lp mi c hnh thnh cng mi mu thun mi.Bt c s thng nht ca cc mt
i lp c th no cng u c tnh cht tm thi tng i, ngha l n tn ti trong
trng thi ng im tng i ca s vt hin tng; cn s u tranh gia cc mt i lp l
c tnh cht tuyt i, ngha l n ph v s n nh dn n s chuyn ha v cht ca cc
s vt hin tng, lm cho vt cht lun vn ng v pht trin.3. Cc loi mu
thunmu thun trong t nhin, x hi v t duy tn ti rt a dng; tnh a dng c
quy nh bi c im ca cc mt i lp, iu kin thc hin s tc ng qua li gia cc
mt i lp, bi trnh t chc ca h thng m trong mu thun tn ti.Cn c vo quan
h gia cc mt i lp, ngi ta phn loi thnh mu thun bn trong v mu thun bn
ngoi; trong , mu thun bn trong l s tc ng qua li gia cc mt, cc
khuynh hng i lp ca cng mt s vt hin tng; mu thun bn ngoi l mu thun
din ra trong mi lin h vi s vt, hin tng khc (v d: ng ha-d ha: bn
trong; c th-mi trng: bn ngoi); cch phn loi ny ch mang tnh tng i, cc
mu thun tc ng ln nhau v mu thun bn trong gi vai tr quyt nh trc tip
n s vn ng v pht trin ca s vt hin tng (v d: chnh sch i ni-i ngoi).Cn
c vo ngha i vi s tn ti v pht trin ca ton b s vt hin tng, ngi ta phn
loi thnh mu thun c bn v mu thun khng c bn; mu thun c bn l mu thun
quy nh bn cht ca s vt hin tng, quy nh s pht trin tt c cc giai on ca
s vt hin tng, n tn ti trong sut qu trnh tn ti ca s vt hin tng; mu
thun khng c bn l mu thun c trng cho mt phng din no ca s vt, n quy
nh s vn ng v pht trin mt mt no ca s vt (lin h: mu thun gia lc lcng
sn xut vi quan h sn xut trong x hi t bn ch ngha).Cn c vo vai tr mu
thun c chia thnh mu thun ch yu v mu thun th yu; mu thun ch yu l mu
thun ni ln hng u trong mt giai on pht trin nht nh ca s vt hin tng,
gii quyt n to iu kin gii quyt cc mu thun th yu; phn bit mu thun ch
yu vi mu thun th yu ch mang tnh tng i, trong cng mt s vt trong iu
kin ny l mu thun th yu, trong iu kin khc li l mu thun ch yu.Cn c vo
tnh cht cc li ch i lp trong x hi, ngi ta phn chia thnh mu thun i
khng v mu thun khng i khng; mu thun i khng l mu thun gia nhng giai
cp, nhng tp on ngi, nhng xu hng x hi c li ch c bn i lp nhau (v d);
mu thun khng i khng l mu thun gia nhng lc lng, nhng khuynh hng x hi
c i lp v li ch nhng mang tnh cc b, tm thi (v d: mu thun trong cc b
phn cng nhn, gia thnh th-nng thn). Phn bit c cc loi mu thun trn s
gp phn xc nh chnh xc phng php gii quyt ph hp: bng bo lc cch mng hay
bng gio dc thuyt phc.4. ngha phng php lunPhi tha nhn tnh khch quan
ca mu thun, yu cu ny i hi chng ta phi bit phn tch cc mt i lp ca mu
thun, nm c bn cht ca s vt, khuynh hng vn ng v pht trin ca chng.Hot
ng thc tin nhm bin i s vt l qu trnh gii quyt mu thun ca n, mun vy
phi xc nh ng trng thi chn mui ca mu thun, tm ra phng thc, phng tin
v lc lng c kh nng gii quyt mu thun; khng nn gii quyt mu thun mt cch
vi vng khi cha iu kin.Mu thun phi c gii quyt bng con ng u tranh di
nhiu hnh thc khc nhau, tu loi mu thun m c phng php gii quyt c
th.
Cu 7: Phn tch ni dung quy lut t nhng thay i v lng dn n nhng thay
i v cht v ngc li? ngha phng php lun ca quy lut ny trong s nghip xy
dng ch ngha x hi Vit Nam hin nay?
1. Ni dung c bn ca quy lut lng-cht:- V tr quy lut: l mt trong 3
quy lut c bn ca php bin chng duy vt ni ln cch thc ca qu trnh vn ng
pht trin ca s vt hin tng.- Khi nim c bn:+ Cht: l khi nim dng ch tnh
quy nh vn c ca cc s vt hin tng, l s thng nht hu c ca cc thuc tnh, c
trng lm cho n l n v khc vi nhng ci khc.> Cht ca s vt bc l ra
thng qua cc thuc tnh v cht ca n, c cht v thuc tnh v cht u l khch
quan vn c ca s vt nhng bc l ra thng qua mi quan h qua li.> Cht
ca h thng c lin quan ni ti vi cht ca cc b phn cu thnh v phng thc
lin kt gia chng.+ Lng: l khi nim dng ch tnh qui inh vn c ca cc s vt
v lng, n biu th quy m tn ti ca s vt, qung tnh ca s vt, s lng cc b
phn, thuc tnh ca s vt.> Lng l mt khch quan vn c ca s vt.> Lng
ca s vt bc l ra thng qua cc thuc tnh v lng, thuc tnh v lng cng bc l
ra thng qua mi quan h.- Mi quan h bin chng gia s thay i v lng v
thay i v cht:+ Lng i dn n cht i> Mi s vt u c mt cht v mt lng ca
n, khi s vt vn ng v pht trin, c hai mt cht v lng u bin i theo. S
thay i lng c th din ra trong mt khong nht nh m cha lm thay i cn bn
v cht ca s vt.> : l khi nim dng ch s thng nht gia cht v lng, l
khong thi gian gii hn m trong gii hn lng thay i nhng cht cha thay i
v c bn.> im nt: l im gii hn trong s thay i v lng m s thay i v
lng t ti s dn n s thay i cn bn v cht ca s vt.> Nhy vt: l khi nim
dng ch 1 giai on trong qa trnh vn ng v pht trin s thay i v lng ang
dn ti s thay i cn bn v cht ca s vt.+ Cht mi ra i tc ng tr li ti s
thay i v lng: lm thay i quy m tn ti ca s vt, thay i nhp iu vn ng v
pht trin ca s vt .2. ngha phng php lun:- Nhn thc: c tri thc y v s
vt, phi c nhn thc c mt lng v mt cht ca n, khi t ti tri thc v s thng
nht gia lng v cht ta s c tri thc hon chnh v s vt .- Thc tin: cn
chng hai ch quan sai lm l tuyt i ho qa trnh thay i v cht hay tuyt i
ho qu trnh thay i v lng.
Cu 8: Phn tch ni dung quy lut ph nh ca ph nh? ngha phng php lun
ca quy lut ny trong vic xy dng nn vn ha mi tin tin, m bn sc dn tc
nc ta hin nay?
1. Ni dung c bn ca quy lut ph nh ca ph nh:- Ph nh: l khi nim dng
ch s mt i ca s vt ny v ra i s vt khc.- Ph nh bin chng: L qu trnh
khch quan, t thn, l qu trnh k tha ci tch cc t c t ci c, l mt khu
trong qu trnh dn ti s ra i ca s vt hin tng mi cao hn tin b hn. (l
loi ph nh to ra iu kin v tin cho s pht trin).- c im ca ph nh bin
chng:+ Ph nh bin chng l loi ph nh mang tnh khch quan:> S ph nh y
do mu thun ni ti ca s vt y t quy nh.> Nhn t ph nh l sn phm pht
trin ca chnh s vt, do qu trnh ph nh bin chng l qu trnh t thn ph nh,
t thn pht trin.> Phng thc ph nh s vt do bn thn s vt t quy nh.+
Ph nh bin chng l loi ph nh mang tnh k tha.- Ph nh ca ph nh hnh thc
xoy chn c ca qu trnh pht trin: S pht trin bin chng l s thng nht gia
tin ln v lp li do n khng quy tr li ng im xut pht m quay tr li trn
mt c s mi cao hn.2. ngha trong qu trnh i mi nc ta* c im ca ph nh
trong i sng x hi:- Ph nh trong x hi l hnh thc v kt qu hot ng ca con
ngi do vy ngoi nhng trng m mi ph nh bin chng u c th ph nh bin chng
trong x hi c 2 c im ring:+ Quan im bin chng v siu hnh v s ph
nh:> Quan im siu hnh v ph nh trong x hi xut hin khi xc nh khng
ng i tng, thi im, phng thc ph nh.> Tuyt i ho mt loi b hoc mt gi
li.+Ph nh x hi din ra bng c ch khc cn bn vi ph nh trong t nhin.* V
vy, phng php lun rt ra t quy lut ph nh ca ph nh c ngha:- Cho ta c s
l lun hiu s ra i ca cc mi, ci mi ra i t ci c, k tha nhng mt tch cc
ca ci c do vy cn chng thi ph nh sch trn.- Phi pht hin v qu trng ci
mi, phi bit sng lc gi ly nhng ci tch cc c gi tr ca ci c.- Chng li
thi bo th, kh kh gi nhng ci cn tr bc tin ca lch s
Cu 10. Quan nim ca trit hc Mc Lnin v l lun v thc tin, quan h gia
l lun v thc tin? ng ta vn dng quan h ny vo vic i mi t duy l lun nh
th no?
1. Thc tin l g?L phm tr trit hc ch ton b hot ng ca vt cht - cm
tnh c tnh cht lch s - x hi ca con ngi nhm mc ch bin i t nhin v x
hi.* Thc tin c nhng c trng sau:- L hot ng vt cht ch khng phi l hot
ng tinh thn. Hot ng vt cht l hot ng m con ngi dng lc lng vt cht,
cng c vt cht tc ng vo i tng vt cht lm bin i chng.- Thc tin mang tnh
lch s - x hi- Thc tin c tnh mc ch nhm ci to t nhin v XH* Thc tin c
3 hnh thc c bn: Sn xut vt cht; hot ng ci to (bin i) chnh tr x hi v
hot ng thc nghim khoa hc - k thut. Trong , sn xut vt cht l c sm
nht, quan trng nht, quyt nh hnh thc kia. Hai hnh thc kia c nh hng
quan trng ti sn xut vt cht.2. L lun l g?- L mt h thng nhng tri thc
c khi qut t kinh nghim thc tin phn nh nhng mi quan h bn cht, tt
nhin, mang tnh quy lut ca s vt, hin tng trong th gii khch quan v c
biu t bng h thng cc khi nim, phm tr, nguyn l, quy lut- C s ca l lun
l thc tin- L lun c tnh khi qut cao, th hin phn nh vn cht s vt, hin
tng- L lun c tnh h thng3. Mi quan h bin chng gia l lun v thc tin:-
Vai tr quyt nh ca thc tin i vi l lun:> Thc tin l ngun gc, ng lc,
mc ch ca nhn thc, l lun.> Thc tin l tiu chun kim tra tnh ng sai
ca l lun: tuyt i, tng i.- S tc ng tr li ca l lun n thc tin:> Gp
phn nng cao hoc gim hiu qu ca hot ng thc tin.> Cc yu t qui nh
hiu qu tc ng ca l lun n thc tin: Mc ng n hay sai lm ca l lun, kh
nng thm nhp ca l lun, nng lc t chc thc tin trn c s l lun .4. ng li
pht trin nc ta:- Phi coi trng c l lun v thc tin.- - Khng c ri vo
tuyt i ho thc tin coi thng l lun ri vo bnh kinh nghim ng thi khng c
tuyt i ha l lun coi thng l lun m ri vo gio iu
Cu 11: Quan im ca trit hc Mc Lnin v lc lng sn xut v quan h sn
xut. Vai tr quyt nh ca lc lng sn xut i vi quan h sn xut? Lun chng
cho thy, ngy nay khoa hc tr thnh lc lng sn xut trc tip?
1. Quan im ca trit hc Mc Lnin v lc lng sn xut v quan h sn xutKhi
nim- Lc lng sn xut: l ton b cc lc lng c con ngi s dng trong qu trnh
sn xut ra ca ci vt cht. N bao gm ngi lao ng vi mt th lc, tri thc, k
nng lao ng nht nh v t liu sn xut, trc ht l cng c lao ng nht nh v t
liu sn xut, trc ht l cng c lao ng. Trong qu trnh sn xut, sc lao ng
ca con ngi kt hp vi t liu sn xut, trc ht l cng c lao ng, to thnh lc
lng sn xut.- Quan h sn xut: l mi quan h gia ngi vi ngi trong qu
trnh sn xut vt cht (sn xut v ti sn xut x hi). Quan h sn xut gm ba
mt: quan h s hu v t liu sn xut, quan h trong t chc v qun l sn xut,
quan h trong phn phi sn phm sn xut ra.- Mi quan h bin chng gia LLSX
v QHSX:+ Vai tr quyt nh ca LLSX i vi QHSX: Trong qu trnh hot ng sn
xut, LLSX khng ngng c hon thin v pht trin m trc ht l pht trin cng c
sn xut. n mt trnh nht nh, tnh cht ca LLSX thay i v c bn khi QHSX c
li thi tr thnh vt cn i vi s pht trin ca LLSX. n mt mc nht nh QHSX y
b ph v xc lp mt kiu QHSX mi cao hn t mt phng thc sn xut mi ra i, mt
hnh thi kinh t x hi mi xut hin.+ S tc ng tr li ca QHSX i vi
LLSX:> Khi QHSX ph hp vi tnh cht v trnh ca LLSX th n gp phn thc
y LLSX pht trin.> Khi khng ph hp n s km hm LLSX: QHSX li thi trc
trnh pht trin ca LLSX, QHSX xc lp mt cch duy ch i qu xa so vi
LLSX.2. Vai tr quyt nh ca lc lng sn xut i vi quan h sn xut?- Khi mt
phng thc sn xut mi ra i, khi quan h sn xut ph hp vi trnh pht trin
ca lc lng sn xut. S ph hp ca quan h sn xut vi trnh pht trin ca lc
lng sn xut l trng thi m trong , quan h sn xut l hnh thc pht trin ca
lc lng sn xut.- Song, s pht trin ca lc lng sn xut n mt trnh nht nh
li lm cho quan h t ch ph hp tr thnh khng ph hp vi s pht trin ca lc
lng sn xut. Khi quan h sn xut tr thnh tr thnh xing xch ca lc lng sn
xut, km hm lc lng sn xut pht trin. Yu cu khch quan ca s pht trin ca
lc lng sn xut tt yu s dn n thay th quan h sn xut, thc y lc lng sn
xut tip tc pht trin. Thay th quan h sn xut c bng quan h sn xut mi
cng c ngha l phng thc sn xut c mt i, phng thc sn xut mi ra i thay
th.+ LLSX quyt nh QHSX, v:- LLSX l yu t hot ng nht, cch mng nht, l
ni dung ca qu trnh sn xut, cn QHSX l yu t ph thuc vo LLSX, n l hnh
thc x hi ca sn xut nn c tnh cht tng i n nh, c xu hng lc hu hn so vi
s pht trin ca LLSX.- LLSX pht trin lm cho QHSX hnh thnh, bin i, pht
trin cho ph hp vi n. S ph hp ca LLSX vi QHSX l ng lc lm cho LLSX
pht trin.- Mu thun gia LLSX mi vi QHSX c c gii quyt bng cch thay th
QHSX c bng QHSX mi ph hp vi LLSX. Trong x hi c i khng giai cp, mu
thun ny c gii quyt thng qua u tranh giai cp, m nh cao l cch mng x
hi.3. Lun chng cho thy, ngy nay khoa hc tr thnh lc lng sn xut trc
tip?- Theo quy lut th quan h sn xut phi ph hp vi trnh pht trin ca
lc lng sn xut. Trong lch s, s pht trin ca lc lng sn xut l qu trnh
khng ngng i mi v hon thin cng c lao ng, i mi cng ngh, nng cao trnh
ngi lao ng, l qu trnh hnh thnh, pht trin phn cng lao ng x hi, chuyn
t lc lng sn xut c tnh cht c nhn ln lc lng sn xut c tnh cht x hi. c
bit, trong thi i ngy nay, khi khoa hc ang tr thnh lc lng sn xut trc
tip, lao ng tr tu ngy cng ng vai tr to ln, lc lng sn xut mang tnh
quc t, qu trnh chuyn bin ngy mt r rng hn.
Cu 13 :Phn tch ni dung quy lut quan h sn xut ph hp vi tnh cht v
trnh pht trin ca lc lng sn xut ? Vn dng quy lut ny lun chng tnh tt
yu ca s tn ti v pht trin nn kinh t th trng nh hng x hi ch ngha nc
ta hin nay ?
*Phn tch quy lut quan h sn xut phi ph hp vi trnh pht trin ca lc
lng sn xut:1. Lc lng sn xut:a. nh ngha: l s biu hin mi quan h gia
con ngi vi gii t nhin trong qu trnh sn xut to ra ca ci vt cht, biu
hin trnh chinh phc t nhin ca con ngi- Lc lng sn xut l thc o quan
trng nht ca s tin b x hib. Kt cu ca LLSX- LLSX l s thng nht ca hai
yu t l ngi lao ng v t liu sn xut.+ Ngi lao ng (sc lao ng): ton b
nng lc v tr tu ca con ngi thng qua t liu lao ng c kt tinh vo sn phm
ph thuc vo trnh , kinh nghim, k nng, k xo, thi quen, kt hp vi cc yu
t o c, tm l, khoa hc bit s dng TLSX to ra ca ci vt cht.Lnin ni LLSX
hng u ca ton th nhn loi l cng nhn, l ngi lao ng+ T liu sn xut: l
ton b iu kin vt cht cn thit tin hnh sn xut. N bao gm i tng lao ng v
t liu lao ng i tng lao ng: khng phi l ton b gii t nhin m ch l mt b
phn ca gii t nhin c con ngi s dng sn xut ra ca ci vt cht. i tng lao
ng gm 2 dng: dng t nhin sn c v dng nhn to T liu lao ng: l vt th hay
phc hp vt th m con ngi t di mnh vi i tng lao ng. T liu lao ng gm 2
b phn: cng c lao ng v phng tin lao ng Cng c lao ng l vt ni trung
gian gia ngi v t liu lao ng. Theo nghen Cng c lao ng l kh quan ca b
c ngi, l tri thc c vt th ha c tc dng ni di bn tay v nhn ln sc mnh
tr tu cho con ngi Phng tin lao ng (xe, nh kho)Tm li:Trong cc yu t
ny khng th thiu ngi lao ng, ngi lao ng l nhn t ch quan hng u ca
LLSX. Hn th na, lao ng ca con ngi ngy cng tr thnh lao ng c tr tu v
lao ng tr tu.Khi con ngi tin hnh lao ng SX th cng c lao ng l yu t
quan trng nht, ng nht v cch mng nht. Tm li, trnh ca cng c lao ng l
thc o trnh chinh phc t nhin ca con ngi* Khoa hc cng ngh (ch ngy nay
mi c)- Vai tr ca Khoa hc cng ngh theo quan im ca trit hc Mc:+ Khoa
hc c vai tr nng cao trnh ngi lao ng+ Khoa hc c vai tr nng cao cng c
lao ng+ Khoa hc c vai tr kt hp ngi lao ng vi cng c lao ng, tao nn
nng sut lao ng cao v y l ci ch cui cng ca Khoa hc.2. Quan h sn
xut:a. Khi nim: l s biu hin mi quan h gia ngi vi ngi trong qu trnh
sn xut.- Quan h sn xut v lnh vc i sng vt cht x hi do n mang tnh
khch quan- Mi loi QHSX c trng cho mt hnh thi kinh t - x hib. Kt cu
quan h sn xut:- Quan h gia ngi vi ngi i vi vic s hu v t liu sn
xut.- Quan h gia ngi vi ngi i vi vic t chc qun l.- Quan h gia ngi
vi ngi i vi vic phn phi sn phm lao ng.=> 3 mt ca QHSX c mi quan
h bin chng thng nht vi nhau, trong quan h s hu i vi TLSX l quan
trng nht. N quyt nh v chi phi ti tt c cc quan h khc. Mc ni Trong mi
quan h ny th quan h sn xut l quan trng nht nhng QH s hu ny khng phi
n gin m c c3. Quy lut v s ph hp ca QHSX vi trnh pht trin ca lc lng
sn xut: Tnh cht ca LLSX: l tnh cht ca TLSX v ca ngi lao ng. Nn SX
bng th cng c th hoc bng my mc tp th, th hin l s i hi phn cng lao ng
trong nn sn xut. Trnh ca LLSX: c biu hin trnh cng c lao ng cng vi
trnh t chc lao ng x hi + trnh ng dng khoa hc v sn xut + kinh nghim,
k nng lao ng ca con ngi + trnh phn cng lao ng.a. QHSX c hnh thnh v
bin i di nh hng quyt nh ca LLSX:- LLSX v QHSX l hai mt ca phng thc
sn xut nhng trong LLSX l mt ng thng xuyn bin i, cn QHSX mang tnh bo
th, tr tr hn, th hin con ngi lun ci tin cng c gim nh lao ng, thi
gian lao ng, to nn nng sut lao ng hiu qu cao. V vy cng c lao ng l
yu tt ng nht trong LLSX cho nn cng c lao ng thay i dn n QHSX thay i
theo v th hin SX ngy cng mang tnh cht x hi ha cao.- Mi quan h gia
LLSX v QHSX ging nh mi quan h gia ni dung v hnh thc. Ni dung l ci
quy nh hnh thc. Ni dung thay i th hnh thc cng thay i theo.- Tnh cht
v trnh ca LLSX l quyt nh nht i vi s pht trin ca QHSX. Trong lc lng
SX cn nhiu yu t khc nhng quyt nh nht i vi vic hnh thnh v pht trin
ca quan h sn xut l do tnh cht v trnh ca LLSX quyt nh quan h cht ch
nh th no gia ngi lao ng vi ngi lao ng ch khng phi do phng php ca i
tng lao ng hoc t liu lao ng. iu ny c Mc chng minh, Mc ni Trong PTSX
kim sng ca mnh m con ngi lm thay i cc quan h x hi ca mnh, cc ci xay
quay bng tay em li x hi c lnh cha phong kim, ci ci xay chy bng hi
nc m li x hi c nh TBCN.- Trong cc hnh thc kinh t khng phi lc no
LLSX cng quyt nh c QHSX. Cho nn dn n mu thun c biu hin v mt x hi l
mu thun giai cp.b. S tc ng tr li ca QHSX i vi LLSX- LLSX pht trin c
l nh nhiu yu t quyt nh nh dn s, hon cnh a l, trnh pht trin ca khoa
hc, cn QHSX ch gi vai tr quan trng i vi s pht trin ca LLSX.- QHSX l
s phn nh LLSX nhng chnh n li quy nh mc ch ca SX, khuynh hng pht
trin ca cc nhu cu v li ch vt cht v tinh thn, quyt nh h thng qun l
sn xut v qun l x hi. Bi vy nu quan h sn xut ph hp vi tnh cht v trnh
ca LLSX th n s thc y, to iu kin cho LLSX pht trin. Cn nu QHSX khng
ph hp vi tnh cht v trnh ca LLSX th n s cn tr LLSX.- S tc ng ca QHSX
i vi LLSX: ch khi xem xt QHSX trong mt tnh hung y vi ba mt ca n, ng
thi chu s chi phi ca yu t chung:+ Cc quy lut kinh t c bn+ ph thuc
vo trnh ca ngi lao ng+ ty thuc vo s pht trin ca khoa hc, cng ngh-
Trong x hi c i khng giai cp th khi LLSX pht trin ti mc QHSX cn tr s
pht trin ca n th CMXH l bc cui cng thay i QHSX hin c.Nh vy, ta c th
khng nh:- Quy lut v s ph hp ca QHSX v tnh cht, trnh ca LLSX l quy
lut chung cho ton x hi loi ngi, chnh s tc ng ca quy lut ny lm cho x
hi loi ngi pht trin t hnh thi kinh t XH ny sang hnh thi kinh t XH
khc cao hn.- Quy lut ny l c s l chng li cc quan im duy tm tn gio v
s pht trin ca lch s.- Quy lut ny l c s l lun cho vic hoch nh cc ng
li ca ng, ph phn cc ch trng sai lm trong vic xy dng phng thc sn xut
mi.- y l quy lut khch quan, tt yu i vi 5 hnh thi kinh t, x hi v lch
s ca nhn loi.* Vn dng quy lut: Vit Nam, sau ho bnh lp li min Bc
(1954) v thng nht t nc (1975) chng ta tin ln CNXH, b qua ch TBCN.
Vo bui u, do nhiu nguyn nhn khch quan v ch quan, chng ta xy dng
CNXH theo m hnh k hoch ho tp trung. Trong iu kin chin tranh, m hnh
ng vai tr tch cc nhng trong iu kin ho bnh, m hnh dn dn bc l nhng hn
ch v dn n khng hong nghim trng v kinh t - x hi.ng trc tnh hnh , i
hi i biu ton quc ln th VI (1986) ca CSVN a ra ng li i mi t nc. i mi
khng phi l thay i mc tiu XHCN m l nhn thc cho ng mc tiu, v con ng
tin ln CNXH nc ta. CSVN nh ra ng li chuyn t m hnh k hoch ho tp
trung sang xy dng nn kinh t hng ho nhiu thnh phn vn hnh theo c ch
th trng c s qun l ca Nh nc theo nh hng XHCN. Xy dng nn kinh t nhiu
thnh phn l ph hp vi c im pht trin ca LLSX ca nc ta trong iu kin hin
nay. N cho php khai thc tt nht cc nng lc sn xut trong nc, thc y qu
trnh phn cng lao ng trong nc, v gn phn cng lao ng trong nc vi quc t
v khu vc, thc y LLSX pht trin nhanh chng. Nhng thnh tu t c v mt
kinh t trong 20 nm i mi chnh minh tnh ng n ca ng li .Trong giai on
hin nay, ng ch trng gii phng mnh m hn na LLSX, pht huy ngun lc ton
XH, mi cng dn, mi vng, mi ngnh kinh t, pht trin, pht trin khoa hc
cng ngh, gio dc v o to, pht trin con ngi, nng cao cht lng ngun lc,
pht trin nn kinh t th trng, nh hng XH CN, y mnh cng nghip ha hin i
ha, pht trin v ng dng kinh t tr thc, nh hng to iu kin cho cc thnh
phn kinh t khc pht trin.Vi s pht trin ca LLSX, loi ngi tri qua 5
hnh thi kinh t - x hi. Xu hng tt yu l khng dng CNTB m tin ln CNCS.
Vit Nam ang trong qu trnh qu ln CNXH, v th chng ta cn hon thin, hon
chnh h thng chnh tr v c cu chnh tr.
Cu 15: Phn tch mi quan h bin chng gia c s h tng v kin trc thng
tng XH? Vn dng mi quan h ny vo vic lun chng tnh tt yu ca vic ci cch
nn hnh chnh quc gia nc ta hin nay?
Khi nim CSHT v KTTT* C s h tng (CSHT): l ton b nhng QHSX hp thnh
c cu kinh t ca mt hnh thi kinh t x hi nht nh.Khi nim CSHT phn nh
chc nng x hi ca cc QHSX vi t cch l c s kinh t ca cc hin tng x hi.
CSHT ca mt x hi c th bao gm nhng QHSX thng tr, nhng QHSX l tn d ca
x hi trc v nhng QHSX l mm mng ca x hi sau. Trong mt CSHT c nhiu
thnh phn kinh t, nhiu QHSX th kiu QHSX thng tr bao gi cng gi vai tr
ch o, chi phi cc thnh phn kinh t v cc kiu QHSX khc; n quy nh v tc
ng trc tip n xu hng chugn ca ton b i sng kinh t x hi. Trong x hi c
i khng giai cp, tnh cht giai cp ca c s h tng l do kiu QHSX thng tr
quy nh. Tnh cht i khng giai cp v s xung t giai cp bt ngun t ngay
trong CSHT.* Kin trc thng tng (KTTT): l ton b nhng quan im t tng x
hi, nhng thit ch tng ng v nhng quan h ni ti ca thng tng hnh thnh
trn mt c s h tng nht nh.KTTT ca x hi c i khng giai cp bao gm: h t
tng v th ch giai cp thng tr, tn d ca cc quan im ca x hi trc li;
quan im v t chc ca cc giai cp mi ra i; quan im v t chc ca cc giai
cp trung gian. Tnh cht h t tng ca giai cp thng tr quyt nh tnh cht c
bn ca KTTT trong mt hnh thi x hi nht nh. Trong b phn mnh nht ca
KTTT l nh nc cng c ca giai cp thng tr tiu biu cho ch x hi v mt chnh
tr, php l. Chnh nh c nh nc m t tng ca giai cp thng tr mi thng tr c
ton b i sng x hi.1. Quan im Macxit v mi quan h bin chng l lun gia
CSHT v KTTT:- CSHT: l khi nim dng ch ton b nhng QHSX ang tn ti
trong mt giai on lch s nht nh ca x hi to thnh c cu nn tng kinh t ca
x hi .+ 3 kh nng tn ti ca CSHT trong x hi:> CSHT ng nht vi 1 kiu
QHSX.> CSHT ng nht vi 2 kiu QHSX.> CSHT c s lng QHSX ln hn
2.+ S lng QHSX ln hn 1 c trng cho CSHT ca x hi l kiu QHSX thuc v
phng thc SX chim s thng tr trong x hi .- KTTT: l khi nim dng ch ton
b i sng tinh thn ca x hi v cc thit ch tng ng phn nh CSHT ca x hi .+
2 b phn:> T tng, tinh thn> Thit ch t chc- Mi quan h bin chng
gia CSHT v KTTT:+ Vai tr quyt nh ca CSHT i vi KTTT:> CSHT quyt
nh ni dung, cu trc, s vn ng pht trin ca KTTT.> Mu thun trong
CSHT lm ny sinh mu thun tng ng trong KTTT do vy gii quyt trit mu
thun trong KTTT phi ly vic gii quyt mu thun trong CSHT lm nhn t
quyt nh.+ KTTT tc ng tr li i vi CSHT:> Khi KTTT ph hp vi CSHT s
gp phn thc y CSHT pht trin.> Khi khng ph hp n s km hm s pht trin
ca CSHT.2. Vn dng mi quan h ny vo vic lun chng tnh tt yu ca vic ci
cch nn hnh chnh quc gia nc ta hin nay?- CSHT nc ta hin nay l kt cu
kinh t nhiu thnh phn trong kinh t nh nc ng vai tr ch o nn KTTT phi
xy dng, cng c, i mi ph hp.- Pht trin kinh t nhiu thnh phn khng nht
thit phi a nguyn chnh tr tuy nhin yu cu khch quan t ra l KTTT nc ta
phi i mi pht trin theo hng nng cao cht lng hon thnh chc nng x hi ca
mnh.- Trc s yu km ca nn hnh chnh nc ta hin nay, Chnh ph a ra mc tiu
xy dng mt nn hnh chnh dn ch, trong sch, vng mnh, chuyn nghip, hin i
ha, hot ng c hiu qu. Trong mt s nm gn y, ci cch hnh chnh (CCHC) c
trin khai trn c 4 ni dung: ci cch th ch; ci cch t chc b my hnh chnh
cng; xy dng v nng cao cht lng i ng cn b, cng chc.- Tuy nhin, tc
CCHC cn chm, cha nht qun, hiu qu cn thp. Nn hnh chnh c chuyn bin
song vn tt hu so vi tc v yu cu ci cch ca nn hnh chnh hin i v hi nhp
kinh t quc t. Tnh trng chung l nhiu cn b lnh o v cn b cng chc ngi
thc hin c ch mt ca, do ngi b b buc, ngi b rt bt qun s v li ch cc b
Mt khc, trnh cng chc, cn b b phn tip nhn v tr kt qu cn nhiu bt cp,
t l t chun thp, nhiu ni ch t 20-30%. Trn thc t, tuy l mt ca nhng vn
cn nhiu kha do khng t cn b, cng chc tiu cc, nhng nhiu to ra nn ngi
dn cha ht phin h. Trong khi , s ch o thc hin ci cch li thiu kin
quyt v nht qun cc cp, cc ngnh; tin lng mi ch p ng c 1/3 nhu cu i
sng ca cn b, cng chc. Hi ngh tp trung tho lun cc gii php y mnh CCHC
giai on 2, t 2006-2010.- Vit Nam, cng cuc i mi ton din t nc c bt u
t nm 1986, tnh n nay gn 20 nm. Trong khong thi gian , ng thi vi vic
i mi v kinh t th ci cch hnh chnh cng c tin hnh. Cuc ci cch hnh chnh
c thc hin tng bc thn trng v thu c nhiu kt qu rt ng khch l. Ci cch
hnh chnh ang th hin r vai tr quan trng ca mnh trong vic y nhanh s
pht trin t nc.
Cu 16: Vn dng mi quan h bin chng gia c s h tng v kin trc thng
tng XH phn tch vai tr ca nh nc i vi s pht trin XH nc ta hin nay?1.
Quan im Macxit v mi quan h bin chng l lun gia CSHT v KTTT
- CSHT: l khi nim dng ch ton b nhng QHSX ang tn ti trong mt giai
on lch s nht nh ca x hi to thnh c cu nn tng kinh t ca x hi .+ 3 kh
nng tn ti ca CSHT trong x hi:> CSHT ng nht vi 1 kiu QHSX.>
CSHT ng nht vi 2 kiu QHSX.> CSHT c s lng QHSX ln hn 2.+ S lng
QHSX ln hn 1 c trng cho CSHT ca x hi l kiu QHSX thuc v phng thc SX
chim s thng tr trong x hi .- KTTT: l khi nim dng ch ton b i sng
tinh thn ca x hi v cc thit ch tng ng phn nh CSHT ca x hi .+ 2 b
phn:> T tng, tinh thn> Thit ch t chc- Mi quan h bin chng gia
CSHT v KTTT:+ Vai tr quyt nh ca CSHT i vi KTTT:> CSHT quyt nh ni
dung, cu trc, s vn ng pht trin ca KTTT.> Mu thun trong CSHT lm
ny sinh mu thun tng ng trong KTTT do vy gii quyt trit mu thun trong
KTTT phi ly vic gii quyt mu thun trong CSHT lm nhn t quyt nh.+ KTTT
tc ng tr li i vi CSHT:> Khi KTTT ph hp vi CSHT s gp phn thc y
CSHT pht trin.> Khi khng ph hp n s km hm s pht trin ca CSHT.2.
Vn dng mi quan h bin chng gia c s h tng v kin trc thng tng XH phn
tch vai tr ca nh nc i vi s pht trin XH nc ta hin nay- Nh nc vi t
cch l mt yu t c bn ca kin trc thng tng, lun c tc ng ton din ti mi
lnh vc ca i sng kinh t XH.- Khng ngng i mi h thng chnh tr, nng
ca