Świderbajer 11.03, 18.03

Tylko w 2015 roku spłonęły aż trzy Świdermajery (według tvn24.pl).Problemem zabudowy typu Świdermajer jest zaniedbanie. Na terenieOtwocka i okolic znajdują się dziesiątki obiektów tego rodzaju, ale tylkonieliczne są zadbane i konserwowane. Na miejscu spalonychŚwidermajerów powstają nowe osiedla. Czy Świdermajery pozostanątylko wspomnieniem? Czy może następne pokolenia będą mogłyoglądać je w całej swej okazałości?

Dotarcie do młodych mieszkańców powiatu otwockiego i przybliżenie im w praktycewiadomości o otaczających ich Świdermajerach oraz o historii tego styluw architekturze. Nasz projekt nie jest kierowany tylko do mieszkańców Otwockai jego okolic. Na naszej stronie, a także za pośrednictwem mediówspołecznościowych, będziemy starali się zaciekawić całą Polskę tą niepowtarzalną,wyjątkową architekturą. Będziemy organizować prezentacje multimedialnedostępne online oraz publikować krótkie ciekawostki za pośrednictwem naszegoprojektowego konta Facebook i Instagram. Pragniemy tym samym zachęcićmieszkańców naszego kraju do wspomagania organizacji na rzecz zabudowynadświdrzańskiej, aby zachować te wspaniałe zabytki dla kolejnych pokoleń.

Edgar EychlerNa co dzień uczeń jednego z warszawskich techników o profilu hotelarskim, z zamiłowania wszystkiego po trochu. Pomimo nawału obowiązków dnia codziennego jestem szefem niecodziennego projektu społecznego. Pragnę rozsławić i ochronić przepiękną architekturę nadświdrzańską wraz z moimi przyjaciółmi z grupy projektowej oraz zainteresować nią całą Polskę. Do okolic Otwocka sprowadza mnie zamiłowanie do architektury jak i moje korzenie.

Paulina WiktorowiczJestem roztrzepanym koordynatorem projektu i tegoroczną maturzystką. Chodzę do klasy o profilu humanistycznymi w XXVII Liceum Ogólnokształcącym im. Tadeusza Czackiego w Warszawie. W Zwolnionych z Teorii biorę udział po raz drugi. Nie umiem siedzieć bezczynnie w jednym miejscu, uwielbiam działać! Pomimo góry książek, nawału pracy i przygotowań do matury, chcę robić coś, co będzie mnie napędzało do działania. Tym napędem jest właśnie nasz projekt - Świderbajer. W Świdermajerach zakochałam się od pierwszego wejrzenia.

Maciej KowaraMam kilka zainteresowań, począwszy od świata motoryzacji, kończąc na tańcu, a dokładniej Zumbie. Lubię w wolnych chwilach posiedzieć przy samochodzie, albo pojechać zwiedzić kawałek świata. Do udziału w projekcie skłoniła mnie charakterystyczność Świdermajerów i postanowiłem dołożyć swoje przysłowiowe pięć groszy. Nie poddaje się i lubię mobilizować wszystkich dookoła. Mam nadzieję, że Wy jako czytelnicy zobaczycie w Świdermajerach to samo co my.

• Analiza problemu

• Pomysł na rozwiązania problemu

• Planowanie działań

• Określenie grupy docelowej beneficjentów

• Realizacja planu

• Kampania promocyjna i pozyskanie partnerów

Cel projektu: 8000 osób uświadomionych o problemie Świdermajerów

26.09 –10.10

10.10 –25.12

25.12 –31.03

Ramy czasowe

Każdy, kto odwiedzi naszą stronę www lub fanpage na Facebooku. Dużo zyskają również mieszkańcy Otwocka, Józefowa czy Świdra, których zabierzemy w sentymentalną podróż po najcudowniejszych drewnianych willach.

Wybrane korzyści:- zyskanie wiedzy na temat zabudowy typu świdermajer- poznanie historii drewnianej zabudowy na terenie powiatu otwockiego- przybliżenie postaci Michała Andriolliego- zdobycie wiedzy o problemie zanikania zabudowy typu świdermajer oraz zachęcienie do wsparcia inicjatyw mających na celu ochronę tych budynków

- prowadzenie specjalnych bloków tematycznych na stronie www oraz Facebooku

- współpraca z lokalnymi mediami i ośrodkami kultury

- publikacja prezentacji poświęconych historii i pochodzeniu Świdermajerów

- rozgłośnienie akcji mających na celu ochronę drewnianych budynków na terenie powiatu otwockiego

…Facebook 6770 osób

Instagram 95 osób

Strona WWW 886 osób

Plakaty 2000 osób

Spot SKM 1124185 osób

RAZEM 1 133 936 osób

Czyli historia powstania Świdermajerów

Michał Elwiro Andriolli

Urodził się 2 lub 14 listopada 1836 rokuw Wilnie. Rozbieżność w datachprawdopodobnie ma swoje korzenie wdwutygodniowej różnicy w datacjipomiędzy kalendarzem gregoriańskimstosowanym w kościele zachodnim,oraz kalendarzem juliańskim, któryużywany jest przez wiernych wyznaniawschodniego.

Michał Elwiro Andriolli miał czwororodzeństwa- trzy siostry (najmłodsza zmarłaprzeżywszy 5 lat) oraz brata Ermina.Młodość upłynęła Andriollemu wśród uczniówi pomocników ojca, uczył się rzemiosłartystycznych, podziwiał dzieła sztukizgromadzone przez Francesco, dużo czytał.Od najmłodszych lat przejawiał talent. Andriollistudiował w Moskiewskiej Szkole Malarstwai Rzeźby oraz w Carskiej Akademii SztukPięknych w Petersburgu. Po 1858 rokukontynuował naukę w Akademii św. Łukaszaw Rzymie.

25 listopada 1875 roku Michał Elwiro Andriolliwziął ślub z Natalią Heleną Tarnowską. W 1877roku na świat przyszła ich pierworodna córkaMaria. Niestety dziewczynka zachorowałai zmarła w czerwcu 1878 roku. Elwiro i Natalianie mieli więcej dzieci. W 1886 roku żonazażądała od Andriollego rozwodu. Jednąz przyczyn rozpadu małżeństwa była niechęćMichała Elwiro Andriollego do ambicjiartystycznych małżonki. Natalia rzeźbiła, chciałarozwijać swój talent. Aby uzyskać rozwódElwiro i Natalia przeszli na protestantyzm.Było to konieczne, aby orzeczenie miało skutkiprawne. Zapadło ono 16 czerwca 1887 roku.

Pod koniec 1873 roku, Michał Elwiro zakupił odWincentego Siennickiego 2 ha gruntów- kolonięStasinów (dziś w granicach MińskaMazowieckiego). Artysta był dobrym,pomysłowym i pracowitym gospodarzem.Przekształcił „lichotę” w „Złote jabłko”. W 1880roku Andriolli wraz z małżonką stali sięwłaścicielami dużego obszaru leśnegostanowiącego część folwarku Anielin. Nabytetereny były przecięte rzeką Świder, a nieopodalznajdowała się nowopowstała linia koleinadwiślańskiej. To tam narodziła się architekturatypu świdermajer- unikatowa na skalę światową,drewniana, z bogactwem ornamentów.

Andriolli zaczął niedomagaćw 1892 roku. Skarżył się nabóle brzucha.Zmarł na nowotwór,23 sierpnia 1893 rokuw Nałęczowie.

Artysta brał czynny udział w konspiracyjnej działalności niepodległościowej.

Był emisariuszem Komitetu Emigracji Polskiej w Paryżu.

Popiersie Tadeusza Kościuszki dłuta Natalii Heleny Tarnowskiej

zdobi klatkę schodową Pałacu Kazimierzowskiego w Warszawie.

Charakterystyczną cechą tego stylu jestornamentyka bogato zdobionych drewnianychwerand i przedsionków. Nazwa „świdermajer”jest często stosowana dla określenia wszelkichażurowych zdobień w architekturze,głównie drewnianej, choć nie tylko.

Główna bryła budynku była kształtowana podwpływem architektury szwajcarskiej,która w Europie stała się bardzo popularnapo wystawie światowej w Wiedniu w 1873 r.Andriolli wzbogacił formę o werandyi przedsionki zaczerpnięte z architekturyschronisk alpejskich i rosyjskich daczy.Dla stylu charakterystyczne są drewnianeażurowe zdobienia werand i ganków,szpiczaste zwieńczenia dachów.

Pensjonat Abrama Gurewicza (Willa Gurewiczanka)znajdujący się przy ulicy Armii Krajowej 8 w Otwocku,jest najokazalszym przykładem stylu świdermajer.To największy drewniany dom w Polsce. Kubaturarzędu 20 000 metrów sześciennych stawia gow czołówce tego typu budowli w Europie.

Został wybudowany w latach 1906- 1921 na zlecenieAbrama Gurewicza (inna pisownia nazwiska:Górewicz) i jego syna Szymona. W 1906 rokuwłaściciele założyli w budynku pensjonat tzw. WillęGurewiczankę. W kolejnych latach gmach byłstopniowo adaptowany na zakład leczniczo-dietetyczny.

W czasie II wojny światowej mieściła się tukomendantura (od 1941 - szpital dla niemieckichżołnierzy).

Ażurowe zdobienia, wspaniałe okna, przeszklonewerandy i otwarte tarasy stanowią kwintesencję styluświdermajer.

Ten jeden z najlepiej zachowanych świdermajerów,znajduje się na rogu ulic Kościuszki i Kościelnej.Drewniany, parterowy dom zbudował w 1895 rokufarmaceuta Franciszek Podolski. Prowadził w nimaptekę, która pozostała w rękach rodziny Podolskichaż do 1951 roku, gdy została upaństwowiona.Ostatecznie zlikwidowano ją w latach 90-tych XX-gowieku. Do domu dawniej przylegał ładny ogródzaprojektowany przez Michała Nagaya.

Willa Podole od momentu powstania należy dorodziny Podolskich, dzięki czemu ten pięknyświdermajer jest tak dobrze utrzymany. W jegownętrzu kręcono sceny do filmu „Generał Nil” zOlgierdem Łukaszewiczem.

Pensjonat doktora Pawła Martyszewskiego,

znajdujący się przy ulicy Kościelnej 23,

jest jednym z lepiej zachowanych otwockich

świdermajerów.

Paweł Martyszewski był zasłużonym dla

Otwocka lekarzem, który w czasach okupacji

hitlerowskiej doprowadził do utworzenia

służącego polskim mieszkańcom miasta szpitala,

gdzie mieściła się między innymi komórka

nasłuchu radiowego Armii Krajowej.

Przed wojną kompleks zwany Willą Szelinga,stanowiły drewniane budynki przy ulicy Kościelnej(numery 12, 14, 16 oraz 18 - na zdjęciu).

Były one własnością żydowskiego kupca OszeraPerechodnika , ojca Calela Perochodnika(autor wspomnień pod tytułem „Spowiedź”,zginął w październiku 1944 roku po kapitulacjipowstania w getcie warszawskm).

W okresie międzywojennym wille pełniły funkcjępensjonatów. Na szczycie budynku przy ulicyKościelnej 14 zachowały się wykonane z drewnainicjały właściciela posesji i rok budowy:"OP 1924".