SUMQAYIT ŞƏHƏR 39N: li TAM ORTA MƏKTƏB FƏNN: FİZİKA SİNİF: VI MÜƏLLİM: QASIMOVA MƏNZƏR
Jan 02, 2016
SUMQAYIT ŞƏHƏR 39N: li TAM ORTA MƏKTƏB FƏNN: FİZİKA SİNİF: VI MÜƏLLİM: QASIMOVA MƏNZƏR
Şəkillərdə nə gördüyünüzü deyə bilərsinizmi?
Görəsən bunlarınsəbəbinədir?
1.Cisimlər bir-birinə toxunmadan necə təsir göstərir?2.Kağız qırıntılarının saça sürtülmüş şara və ya darağa yapışmasının səbəbi nədir?3.Su şırnağının xəzə sürtülmüş çubuğa, şara cəzb olunmasının səbəbi nədir?
QARŞILIQLITƏSİRLƏR
QRAVİTASİYA ELEKTRİK MAQNİT
Cisimləri bir-birinə sürtdükdə onların səthində elektrik yükləri yaranır.Bu halda deyilir ki, cisimlər elektriklənmişdir.Elektrik yükləri ətrafında elektrik sahəsi yaranır.Elektrik sahəsi elektrik- lənmiş cisimlərin toxunma olmadan məsafədən bir-birinə təsir etməsi ilə hiss edilir.Elektrik yüklərinin iki növü var:müsbət və mənfi. Eyni işarəli yüklər bir-birini itələyir, əks işarəli yüklər isə cəzb edir.Beləliklə , elektrik qarşılıqlı təsiri elektrik yüklərinin işarəsindən asılı olaraq ya itələmə, ya da cazibə xarakterli olur.
Kütləsi 155 kq olan cismin həcmi 5 m ³-dir. Bu cismin sıxlığını tapmalı.
MƏSƏLƏ 1
CAVAB : Kq/m³ 31
MƏSƏLƏ 2
Kütləsi 3000 kq , sıxlığı 1000 kq /m ³ olan cismin həcmi nə qədərdir ?
C a v a b : m³
3
MƏSƏLƏ 3
Sıxlığı 959 kq , həcmi 2 m ³ olan cismin kütləsi nə qədərdir ?
CAVAB: Kq1918
Sapla bir-birinə bağlanmış şarları yun parçaya sürtün.Hər iki şarı sapından tutaraq asılı vəziyyətdə saxlayın.Nə baş verdiyini müşahidə edin.Müşahidə vərəqində fikirlərinizi qeyd edin.
Sapdan asılmış şarları bir-birinə sürtün.Hər iki şarı sapdan tutaraq asılı vəziyyətdə bir-birinə yaxınlaşdırın.Müşahidə vərəqində nə baş verdiyini və şarların toxunmadan bir-birinə necə təsir etdiyini qeyd edin.
Şarı yun parçaya sürtüb xırda kağız qırıntılarına ya-xınlaşdırın.Nə baş verdiyini müşahidə edin.Müşahidə və-rəqində fikirlərinizi qeyd edin.
1.Şarlar hansı halda bir-birini itələdi,hansı halda bir-birini cəzb etdi?2.Şarlar bir-birinə toxunmadan necə təsir göstərə bilər?3.Kağız qırıntılarının məsafədən cəzb olunmasının səbəbi nədir?
Məlumat mübadiləsi və müzakirəsi
* Cisimlər bir-birinə elektrik sahəsi vasitəsilə təsir edir.
* Elektriklənmiş(yüklənmiş) cisimlər arasında elektrik qarşılıqlı təsir mövcuddur.* Cisimləri toxundurmaqla və sürtməklə elektrikləndi-mək olar.* Eyni işarəli yüklər bir-birini itələyir, əks işarəli yüklər cəzb edir.
Maddənin mühüm xassələrindən biri _________ malik olmasıdır.Bu halda deyirlər ki, cisimlərdə ___________ baş vermişdir. Elektrik yükü öz ətrafında _______________ yaradır.O, elektriklənən cisimlər arasında ____________ ötürür.
Açar sözlər:
Nə öyrəndiniz
elektrik sahəsi elektrik yükünə
elektrik qarşılıqlı təsiri
elektriklənmə
A) B)
C) D)
Hər bir varianta uyğun kürəciklərin işarəsini məyyən-ləşdirin.
+
+
Qarşılıqlı təsirin növünü müəyyən edin.
C)CƏZBETMƏ
İTƏLƏMƏ
İTƏLƏMƏ
D)
A)
B)
CAZIBƏ
A) B)
Şarların yükünü müəyyən edin
Qarşılıqlı təsirin növünü müəyyən edin
+ + +
C)
Cəzbetmə
D)
İtələmə
1.Cisimlər arasında elektrik qarşılıqlı təsiri ötürən hansı sahədir? A) qravitasiya B) maqnit C) elektrik
+ + +
3.Hansı şarlar bir-birini cəzb edər?A) B)
C)
2.Elektrik hadisəsi hansıdır?
A)Ulduzlar sayrışır B)Şimşək çaxır
C)Quşlar oxuyur
1. Mənfi yüklə elektriklənən A şüşə çubuğa B şüşə çubuğuyaxınlaşdırılır.A çubuğu şəkildəki kimi hərəkət edir.B çubu- ğu hansı yüklə elektriklənib?
_
2.Elektrik yükləri olur... A) neytral B) müsbət C) mənfi D) müsbət və mənfi
A)MüsbətB)MənfiC)Neytral
3.Hansı maddə zərrəciyi elektrik yükünə malik deyil? A) Elektron B) proton C) Neytron D) ion
A B
Kürəciklərin yükünü təyin edin.
+ +++
A) B)
C) D)
«Hərəkətli fiqurlar» araşdırması yerinə yetirilir.
1.İki bulud arasında ,yaxud buludla ağac arasında şimşək çaxması.2.Bəzən pişiyi tumarladıqda , yun köynəyi çıxardıqda, saçı daradıqda kiçik qığlcımların yaranması.
(bu hadisələr və onların baş vermə səbəbləri haq- qında esse yazmaq)
QRUPLAR
BACARIQ
ARAŞDIRMA və
məsələ həlletmə
ƏMƏKDAŞLIQ
TƏQDİMETMƏ
TƏTBİQETMƏ
YEKUN
A T O M MOLEKUL N Ü V Ə
20
20
20
„Müstəqil
Azərbaycanın hər bir
gənci məktəbdə
təhsil alaraq, öz
xalqının, millətinin
qədim zamanlardan
indiyə qədər olan
tarixini gərək
yaxşı bilsin və
unutmasın.”
Heydər Əliyev
«fizika»sözünü elmə ilk dəfə gətirib
Azərbaycan dilinə « fizika» sözünü gətirib
Qalileo Qaliley
Əbülhəsən BƏHMƏNYAR
İsaak Nyuton D e m o k r i t
A r i s t o t e l
Maddələrin atomlardan təşkilolunması fikrini deyib
Eksperimental tədqiqatmetodunu tətbiq edib
FİZİKADA İLK DƏFƏ
İlk fiziki nəzəriyyəni yaradıb
Suallar: 1. Kütlə 2.Sıxlıq 3.Həcm
Hər bir sualla bağlı bütün bildikləri bir-bir sadalanır.
: