Steel

มยผ. 1562-51: มาตรฐานการตรวจสอบรอยเชอมโครงเหลกรปพรรณดวยวธการทดสอบแบบไมทาลาย หนา 15

มยผ. 1562-51 มาตรฐานการตรวจสอบรอยเชอมโครงเหลกรปพรรณ

ดวยวธการทดสอบดวยคลนเสยงความถสง (Standard Method for Weldment Examination in Steel Structure

with Ultrasonic Testing) 1. ขอบขาย 1.1 มาตรฐานวธการตรวจสอบนใชสาหรบทดสอบรอยเชอมของโครงเหลกรปพรรณโดยใชคลนเสยง

ความถสง สาหรบงานเชอมรอยตอชน (Butt Weld) ชนงานทมความหนาระหวาง 8 ถง 200 มลลเมตร ซงกาหนดตามมาตรฐานตอไปน และกาหนดไมใหใชสาหรบการตรวจสอบชนงานทอเชอมตอกนดวยรอยตอบาก (Groove Weld) งานรปตวท รปตววาย หรอรปตวเค

1.2 วตถประสงคของการทดสอบเพอหารอยบกพรองใดๆทอยในรอยเชอมและสวนทไดรบผลกระทบจากความรอน ซงมผลตอความแขงแรงของโครงสรางเหลก ทงรอยบกพรองทเกดขนในระหวางการเชอมสราง การเชอมซอม การเกดขนโดยสาเหตจากการใชงาน การตรวจสอบเมอครบวาระ

1.3 มาตรฐานนระบเกณฑทใชในการตดสนการยอมรบหรอไมยอมรบรอยบกพรองของรอยเชอมไวเปนบรรทดฐานในการประเมนรอยเชอม ขอกาหนดในกระบวนการตรวจสอบรอยเชอมดวยวธการทดสอบดวยคลนเสยงความถสง

1.4 มาตรฐานนจะใชภายใตเงอนไขดงตอไปน 1.4.1 เหลกโครงสรางทระบคาหนวยแรงดงคลากขนตาไมเกนกวา 690 เมกาปาสกาล (7,036 กโลกรม

แรงตอตารางเซนตเมตร) 1.4.2 เหลกโครงสรางตองมความหนาอยในชวง 8 ถง 200 มลลเมตร 1.4.3 มาตรฐานนใชหนวย SI (International System Units) เปนหลกและมหนวยเมตรกกากบในวงเลบ

ตอทาย โดยการแปลงหนวยของแรงใช 1 กโลกรมแรงเทากบ 9.806 นวตน 2. นยาม “การกวาดสงคลน (Scanning)” หมายถง การกวาดหวทดสอบของเครองมออลตราโซนกบนผวโลหะงานหรอผวรอยเชอมเพอทดสอบรอยเชอม “การเชอม (Weld)” หมายถง การประสานใหชนสวนโลหะหลอมรวมเปนเนอเดยวกนบรเวณรอยตอชนงานทตองการใหประสานตดกน “การทดสอบรอยเชอมดวยคลนเสยงความถสงหรอคลนอลตราโซนก” หมายถง การทดสอบรอยเชอมดวยวธการแบบไมทาลายโดยการใชคลนเสยงความถสงตงแต 1 ถง 6 เมกะเฮรตซ สงเขาไปในรอยเชอม แลว

หนา 16 มยผ. 1562-51: มาตรฐานการตรวจสอบรอยเชอมโครงเหลกรปพรรณดวยวธการทดสอบแบบไมทาลาย

ตรวจจบคลนทสะทอนกลบจากรอยบกพรอง เวลาทใชในการสะทอนกลบและความแรงของคลนสะทอนจะใชเพอประเมนตาแหนงและขนาดของรอยบกพรองได “การลดทอน (Attenuation)” หมายถง การสญเสยพลงงานคลนเสยงซงเกดขนระหวางจดสองจดทคลนเสยงเดนทางผาน โดยการสญเสยพลงงานอาจเกดเนองจากการดดซบพลงงาน หรอ การสะทอน เปนตน (สาหรบการทดสอบตามมาตรฐานน ใชวธการสง-การสะทอนคลนเฉอน (Shear Wave) ซงมอตราการลดทอนของคลนเสยงประมาณ 2 เดซเบลตอระยะทางเดนคลน 25 มลลเมตรภายหลงผานชวง 25 มลลเมตรแรกแลว) “เกณฑการยอมรบ (Acceptance Criteria)” หมายถง คาการยอมรบของรอยบกพรองซงจะเปนไปตามมาตรฐานนกาหนด “แกนอางอง (Horizontal Reference Line)” หมายถง เสนอางองแนวราบใกลกบแนวศนยกลางของจอแสดงภาพของเครองมออลตราโซนก ซงใชในการปรบตงเพออานคาแอมปลจดของสญญาณคลนสะทอน “ความไมตอเนอง (Discontinuity)” หมายถง สงผดปกตใดๆ ทเกดขนกบรอยเชอมหรอบรเวณรอบๆ รอยเชอม ซงอาจจะยอมรบไดหรอไมขนอยกบเกณฑการตดสน “โครงสรางเหลก (Steel Structure)” หมายถง โครงสรางทประกอบจากเหลกรปพรรณทมภาคตดกลวงหรอตน ทอ ทมคาหนวยแรงคลากไมเกน 690 เมกาปาสกาล (7036 กโลกรมแรงตอตารางเซนตเมตร) และมความหนาในทกสวนภาคตดอยในชวง 8 ถง 200 มลลเมตร “เดซเบล (dB)” หมายถง คาลอการทมของอตราสวนระหวางแอมปลจด หรอความเขมของพลงงานคลนเสยงสองคา “ตวสะทอนอางอง (Reference Reflector)” หมายถง ตวสะทอนคลนททราบขนาดในแทงปรบเทยบมาตรฐาน “แทงปรบเทยบมาตรฐาน (UT Reference Blocks)” หมายถง ชนงานมาตรฐานซงมคณสมบตเปนไปตามมาตรฐานของสถาบนงานเชอมนานาชาต (IIW) หรอเทยบเทาตามมาตรฐาน AWS D1.1/D1.1M:2006 ใชเพอปรบตงเครองอลตราโซนกกอนทดสอบ “บรเวณทไดรบผลกระทบจากความรอน (Heat Affected Zone)” หมายถง บรเวณขางรอยเชอมทไดรบผลกระทบจากความรอนของรอยเชอมจากการนาความรอน อาจทาใหโครงสรางและคณสมบตของวสดทเชอมตรงบรเวณนนเปลยนแปลง “ใบรายงานการตรวจสอบ (Inspection Report)” หมายถง ใบแสดงรายละเอยดของการทดสอบพรอมดวยผลการทดสอบ “ใบสงเทคนคการทางาน (Written Procedure)” หมายถง เอกสารทระบวธการทดสอบทกาหนดขนเฉพาะโครงสราง หรอ เฉพาะรอยเชอมตอใดในโครงสรางทกาหนด ซงตองระบรายละเอยดครบถวนตามทมาตรฐานนกาหนด


“ผตรวจสอบ (Operator)” หมายถง ผทาการตรวจสอบรอยเชอมโครงเหลกรปพรรณดวยวธการทดสอบดวยคลนเสยงความถสง “รอยเชอม (Weld Bead)” หมายถง รอยตอทเกดจากการเชอม “รอยบกพรอง (Defect)” หมายถง การเกดรอยแยกหรอโพรงชองวางในรอยเชอม ทาใหเนอโลหะไมตอเนองถงกน และมขนาดเกนกวาทจะยอมรบไดตามทกาหนดในมาตรฐานน ไมรวมถงรอยบกพรองทางโลหะวทยาและรอยบกพรองทางมต “รอยบงช (Indication)” หมายถง สงทแสดงออกใหเหนบนเครองแสดงผล สงนนอาจจะเกดจากรอยบกพรองหรอไมกได ถาเปนรอยบงชจรงจะเกดจากรอยบกพรอง แตรอยบงชแปลกปลอม (False indication) จะเกดขนจากสาเหตอน ๆ สาหรบการทดสอบดวยวธน จะหมายถง รปคลน (Peak หรอ Echo) ทสะทอนกลบ “ระดบของรอยบงช (Indication Rating)” หมายถง คาแอมปลจดเปนเดซเบลเทยบกบแกนอางองศนยภายหลงการปรบแกสญญาณตามระดบอางองและอตราการลดทอน โดยมเกณฑการยอมรบตามตารางท 2 และตารางท 4 “ระดบแสดงผล (Indication Level)” หมายถง คาแอมปลจดของรอยบงชทอานคาไดจากการปรบขยายหรอปรบลดสญญาณเทยบกบระดบอางอง “ระดบอางอง (Reference Level)” หมายถง แกนอางองแนวราบ (Horizontal Reference-Line Height Indication) ซงใชเพอเปนระดบอางองในการประเมนระดบของความบกพรอง ระดบอางองจะประเมนไดจากคาแอมปลจดหนวยเปนเดซเบล ซงมาจากการทดสอบจากตวสะทอนอางองของแทงปรบเทยบมาตรฐาน “ระดบอางองศนย (Zero Reference Level)” หมายถง ระดบอางองทใชในการประเมนระดบของความบกพรองของสญญาณทปรบแกคาตามระดบอางอง “ระเบยบปฏบตงาน (Work Procedure)” หมายถงวธการทาการทดสอบ ซงระบผทดสอบ วสดททดสอบ ตาแหนงทดสอบ และเวลาทดสอบเปนอยางนอย “ระยะทางเดนของคลนเสยง (Sound Path Distance)” หมายถง ระยะทางจากจดสมผสระหวางหวทดสอบและโลหะงาน ถงตวสะทอนคลนโดยวดในแนวเสนกงกลางของคลนเสยง “โลหะงาน (Base Metal)” หมายถง โลหะซงเปนสวนของโครงสราง “เสนทางคลน (Leg)” หมายถง เสนทางทคลนอลตราโซนกเคลอนทผานกอนทจะสะทอนกลบทพนผวดานหลงของโลหะงานททดสอบ ดงรปท 1


รปท 1 เสนทางคลน (Leg)

ทมา: AWS D1.1/D1.1M: 2006 Annex K, Page 32 (ขอ 2)

“แอมปลจด (Amplitude)” หมายถง ความสงของสญญาณทปรากฎขนบนจอภาพแบบ A-Scan โดยวดจากฐานถงจดสงสดของสญญาณ (Peak) ของสญญาณทปรบขยายแลว (A-Scan Rectified Presentation) 3. ใบสงเทคนคการทางาน (Written Procedure) ใบสงเทคนคการทางาน คอ วธการเตรยมการทดสอบซงจดเตรยม ใหถกตองตามหลกการทางเทคนคการทดสอบ โลหะวทยา และรปรางของรอยเชอม เมอทาตามใบสงเทคนคการทางานนแลวจะตองสามารถทดสอบหารอยบกพรองใหพบ โดยตองระบรายละเอยดอยางนอยดงตอไปน 3.1 หมายเลขและชอใบสงเทคนคการทางาน ชอโครงการ และเจาของงาน 3.2 ลกษณะของรอยเชอม และชนดของวสด 3.3 พนผวทจะวางหวทดสอบ (Probe) แลวทาการทดสอบ 3.4 สภาพของพนผวทจะทาการทดสอบ 3.5 ชนดของสารสงผานคลน (Couplant) 3.6 เทคนคทใช ไดแก ใชหวทดสอบแบบตรง หรอแบบมม เปนการทดสอบแบบสมผสหรอจม

ชนงานใตน า 3.7 มม และชนดของคลนทเขาไปในเนอวสดททาการทดสอบ 3.8 แบบ รน ความถ และขนาดของหวทดสอบ 3.9 อปกรณประกอบหวทดสอบ เชน ลม แผนรอง เพอชวยปรบมมและกนการสกหรอ 3.10 เครองทดสอบไดแก แบบ รน ผผลต 3.11 แทงปรบเทยบมาตรฐาน 3.12 ทศทาง ขอบเขต และวธการเคลอนทหวทดสอบ 3.13 ขอมลทตองบนทกในระหวางการทดสอบ และวธการบนทกเปนแบบดวยมอหรอดวยเครองอตโนมต

LEG I LEG II

หวทดสอบ

โลหะงาน


3.14 สญญาณชวยเตอนระหวางการทดสอบเมอพบรอยบกพรองเครองบนทกผลการทดสอบหรอทงสอง อยาง (ถาตองการ)

3.15 กลไกชวยการเคลอนทหวทดสอบ (ถาตองการ) 3.16 การทาความสะอาดผวงานขนสดทาย เมอทดสอบเสรจ (ถาตองการ) 3.17 แบบของรายงานผลการทดสอบ 3.18 ชอผตรวจสอบและชอผทารายงานผลการตรวจสอบ 4. เครองมอทดสอบ 4.1 เครองทดสอบคลนเสยงอลตราโซนก ทใชในการทดสอบตองใชแบบสงคลน-สะทอนคลน (Pulse Echo

Ultrasonic Instrument) พรอมทงแสดงผลบนจอภาพแบบ A-Scan ในยานความถ 1 ถง 6 เมกะเฮรตซ 4.2 หวทดสอบแบบตรงหรอแบบคลนตามยาว (Straight-Beam Search Unit หรอ Longitudinal Wave

Search Unit) ตองมขอบเขตหวงผลอยในชวง 323 ถง 645 ตารางมลลเมตร หวทดสอบตองมรปรางกลมหรอสเหลยมจตรส ความถของหวทดสอบอยในชวง 2 ถง 4 เมกะเฮรตซ หวทดสอบตองสามารถจาแนกคลนเสยงสะทอนจากสามตาแหนงได ดงทอธบายไวในขอ 2.3 ในภาคผนวก 2

4.3 หวทดสอบแบบมม (Angle-Beam Search Unit) ประกอบดวยหวสงคลนเสยงและลมทเปนมม ซงประกอบเปนสองสวนแยกออกจากกน หรอประกอบเปนชดเดยวกน และตองมคณสมบตดงน 4.3.1 ความถของหวทดสอบอยในชวงระหวาง 2 ถง 4 เมกะเฮรตซ 4.3.2 ผลกของหวทดสอบตองมรปรางเปนสเหลยมจตรส หรอสเหลยมผนผา ขนาดความกวางเรมตน

จากขนาด 15 ถง 25 มลลเมตร (5/8 ถง 13/16 นว)และขนาดความสงเรมตนจากขนาด 15 ถง 20 มลลเมตร (5/8 ถง 1 นว) ดงรปท 3 ในภาคผนวก 2

4.3.3 หวทดสอบ ตองสรางลาคลนเสยงในวสดชนงานททาการตรวจสอบภายในขอบเขต ±2 องศา จากคามมปกต คอ 70 องศา 60 องศา และ 45 องศา ตามรายละเอยดการสอบเทยบมมทดสอบในขอ 3.2 ในภาคผนวก 2

4.3.4 หวทดสอบทกหวตองมเครองหมายแสดงความถของหวทดสอบ มมสงคลน และจดสงคลน การกาหนดตาแหนงจดสงคลน ใหตรวจสอบตามขอ 3.1 ในภาคผนวก 2

4.3.5 ระยะของหวทดสอบวดจากดานหนาของหวทดสอบถงเสนขดแสดงจดสงคลนตองไมเกน 25.4 มลลเมตร การทดสอบคณสมบตดงกลาว กาหนดใหใชแทงปรบเทยบมาตรฐานดงรปท 4 ภาคผนวก 2

5. การปรบตงเครอง 5.1 ใหผทดสอบปรบตงระดบความไว และระยะทางตามแนวการกวาดสงคลน กอนการทดสอบ และท

ตาแหนงทดสอบแนวเชอมแตละแหง


5.2 ใหปรบตงซ าเมอมการเปลยนผทดสอบ หรอ ทดสอบตอเนองเกน 30 นาท หรอเมอวงจรไฟฟาไดรบการรบกวนเนองจากสาเหตตาง ๆ ดงน 5.2.1 การเปลยนหวทดสอบ 5.2.2 การเปลยนแบตเตอร 5.2.3 การเปลยนแปลงของแรงดนไฟฟา 5.2.4 การเปลยนสายเคเบล 5.2.5 การปดเครองทดสอบ

5.3 การปรบตงหวทดสอบแบบตรงสาหรบโลหะงาน 5.3.1 ใหปรบตงเครองมอโดยกวาดหวทดสอบบนผวดาน A ของโลหะงาน และใหปรบตงเครองมอตาม

ขอ 5.3.2 และ 5.3.3 5.3.2 ระยะการกวาดสงคลน ตองปรบตงเครองใหจอแสดงภาพแสดงระยะทางการกวาดสงคลนไมนอย

กวาสองเทาของความหนาของโลหะงาน 5.3.3 การปรบตงระดบความไวของการตรวจสอบ ตองปรบตงเครองทดสอบบนโลหะงาน ณ ตาแหนง

ทไมพบรอยบกพรองใดๆ และปรบตงใหคลนสะทอนจากผวดานหลงของโลหะงานมความสงระหวางรอยละ 50 ถง 75 ของขนาดความสงของจอแสดงภาพ

5.4 การปรบตงหวทดสอบแบบมม เพอการตรวจสอบตองปฏบตดงน 5.4.1 ระยะกวาดสงคลนตามแนวราบ

(1) ใหปรบตงระยะกวาดสงคลนโดยปรบเทยบระยะการกวาดสงคลนกบแทงปรบเทยบมาตรฐาน (ดงรปท ผ2.1 และ รปท ผ2.2 ใน ภาคผนวก 2)

(2) ปรบตงโดยใชสเกลของจอแสดงภาพขนาด 125 มลลเมตร หรอ 250 มลลเมตร ทงนขนกบระยะทางทปรบเทยบ ในกรณทลกษณะรอยตอหรอความหนาโลหะงานเปนอปสรรคตอการตรวจสอบงานเชอมตลอดแนวเมอปรบตงตามสเกลขางตน อาจปรบตงสเกลของจอแสดงภาพใหเปน 400 มลลเมตร หรอ 500 มลลเมตรไดตามความจาเปน การปรบเทยบการอานคาระยะทางของเครองมอใหเปนไปตาม ขอ 3.3 ในภาคผนวก 2 หมายเหต: ตาแหนงตามแกนราบของจอแสดงภาพ อางองจากตาแหนงทางดานซายของจอภาพซงเปนจดตดระหวางสญญาณและแกนราบ

5.4.2 การปรบตงระดบอางองศนย (Zero Reference Level) การปรบตงระดบอางองศนยซงใชเพอการประเมนขนาดของรอยบกพรอง (อกษร b ในแบบฟอรมรายงานผลตรวจสอบดวยคลนเสยงอลตราโซนก บฟ.มยผ. 1562 ในภาคผนวก 1) สามารถปฏบตโดยปรบต งปมปรบละเอยดของเครองอลตราโซนกซงมคณสมบตตามขอ 4 ใหขยายขนาดสญญาณมากทสดในจอแสดงภาพ และปรบตงคาระดบอางองตามขอ 3.4 ในภาคผนวก 2


6. ขอกาหนดการทดสอบ (Testing Procedures) 6.1 การกาหนดแกนอางองหลก หรอ แกนเอกซ (X-Line)

6.1.1 แกนเอกซเปนแกนสาหรบระบตาแหนงของจดบกพรองตามแนวรอยเชอม ตาแหนงของแกนเอกซ (ระยะหางระหวางแกนเอกซและแนวเชอม) ใหเปนตามทระบไวในแบบรายละเอยด รอยเชอม โดยปกตแกนเอกซจะเปนแนวเดยวกบเสนแนวศนยกลาง (Centerline) ของแนวเชอมสาหรบรอยเชอมตอชน และเปนแนวใกลกบผวหนาของรอยตอชนงานสาหรบรอยเชอมรปตวทหรอรอยตอมม (ผวหนาตรงขามกบดาน C ตามรปประกอบตารางท 1)

6.1.2 ตองทาเครองหมายแสดงเสนแนวเอกซลงบนตาแหนงรอยเชอมททดสอบใหชดเจน 6.2 การกาหนดแกนอางองรอง หรอ แกนวาย (Y-Line)

ตองทาเครองหมายแสดงแกนวายบนโลหะงานใกลกบแนวรอยเชอมททดสอบ โดยตองระบขอมลอยางนอยดงตอไปน 6.2.1 ขอมลจาเพาะของรอยเชอม (Weld Identification) 6.2.2 ตาแหนงของผวหนา A (ตามรปประกอบตารางท 1) 6.2.3 การวดระยะทาง และทศทางดานบวกหรอดานลบจากแกนเอกซ 6.2.4 ตาแหนงททดสอบวดจากปลายหรอขอบของรอยเชอม

6.3 พนผวหนางานท เปนตาแหนงวางหวทดสอบ ตองปราศจากสะเกดงานเชอม ฝ นผง จาระบ นามน (ชนดอนทไมใชสารสงผานคลน) ส และรอยลอก

6.4 สารสงผานคลน (Couplants) 6.4.1 สารสงผานคลนตองมคณสมบตทเปยกผวรอยเชอมทจะทดสอบไดด และสามารถสงผานคลน

เสยงไดมาก โดยสามารถเลอกใชกลเซอรน หรอ ยางเซลลโลส หรอ สารละลายซงมน าเปนสวนประกอบหลกทมความหนดเหมาะสม อาจผสมสารลดความตงผว (Wetting Agent) ในกรณทตองการ และอาจเลอกใชน ามนเครองสาหรบเครองจกรขนาดเลกสาหรบการทดสอบชนงานมาตรฐานได

6.4.2 สารสงผานคลนตองไมทาใหเกดความเสยหายตอโลหะงานและรอยเชอม และตองมความหนดเหมาะสมทอณหภมทดสอบ

6.5 ขอบเขตของการทดสอบ (Extent of Testing) 6.5.1 โลหะงานซงอยในพนททตองสงผานคลนเสยงตรวจสอบงานการเชอมทงหมด ตองไดรบการ

ตรวจสอบรอยบกพรองแยกชนภายในโดยวธทดสอบคลนเสยงสะทอนจากการแยกชน (Laminar Reflectors) ดวยหวทดสอบแบบตรงซงมคณสมบตตามขอ 4.2 และปรบตงตามขอ 5.3 ในกรณทตรวจพบการสญเสยสญญาณสะทอนกลบ หรอ มรอยบงชทมความสงสญญาณมากกวาหรอเทากบความสงของคลนสะทอนผวดานหลง และอยในตาแหนงทมผลกระทบตอการทดสอบแนว


เชอมตองบนทก ขนาด ตาแหนง และความลกจากผวหนา A ลงในบนทกผลการตรวจสอบ และตองเปลยนวธการกวาดสงคลนเสยงทใชในการทดสอบ

6.5.2 การประเมนขนาดคลนเสยงสะทอนกลบ ใหเปนตามขอ 1 ในภาคผนวก 3 6.5.3 ในกรณทสวนใดสวนหนงของแนวเชอมอยในตาแหนงทไมสามารถทดสอบไดตามเงอนไขดง

ตารางท 1 ตองดาเนนการดวยวธหนงหรอมากกวาหนงวธดงตอไปน เพอใหตรวจสอบงานการเชอมไดอยางครบถวน 6.5.2.1 ขดผวและตกแต งพ นผวงานเ ชอมให มราบเ รยบตามขอกาหนดในมาตรฐาน

มยผ. 1561-51 6.5.2.2 ตรวจสอบจากทงผวหนา A และ B 6.5.2.3 เลอกใชหวทดสอบแบบมมอน ๆ

6.6 การตรวจสอบรอยเชอม กาหนดใหตรวจสอบดวยหวทดสอบแบบมมซงมคณสมบตตามขอ 4.3 และปรบตงเครองมอทดสอบตามขอ 5.4 การปรบตงภายหลงและการปรบตงเครองมอระหวางการตรวจสอบยอมใหปรบเพยงระดบความไวของเครองมอดวยปมปรบละเอยด (Calibrated Gain Control) เทานน และควรเพมระดบ ความไวโดยอางองตามขอกาหนดในตารางท 3 และตารางท 5 ตามความเหมาะสม 6.6.1 มมสงคลนเสยงและการกวาดสงคลนเสยง กาหนดใหดาเนนการตามตารางท 1 6.6.2 การเชอมแบบรอยตอชนทกตาแหนง ตองตรวจสอบรอยเชอมจากทงสองดานบนผวรอยเชอมของ

แนวรอยเชอมจนครบทกดาน รอยตอมมและรอยตอรปตวท ใหเรมตรวจสอบจากดานหนงดานใดของแนวแกนรอยเชอมเทานน รอยเชอมทงหมดทตรวจสอบใหใชรปแบบการกวาดสงคลนเสยงตามรปท ผ3.1 ในภาคผนวก 3 โดยประยกตใชงานตามความจาเปนเพอตรวจสอบรอยบกพรองทงตามแนวยาวและตามแนวขวางใหไดครบถวน ทงนอยางนอยตองทดสอบแนวรอยเชอมทงแนว และทดสอบบรเวณทไดรบผลกระทบจากความรอนอยางสองทศทางตดกน (ในกรณททาได)

6.6.3 เมอปรากฏสญญาณสะทอนกลบจากรอยบกพรองบนจอแสดงภาพ ตองปรบสญญาณสะทอนทสงสดทเพอใหเหนสญญาณเทยบกบระดบอางองตลอดสญญาณบนจอแสดงภาพ ทงนใหปรบตงโดยใชปมปรบละเอยดเทานน และอานคาแอมปลจดทไดจากเครองมอในหนวยเดซเบลและบนทกคาระดบการแสดงผลของรอยบกพรอง a ในแบบฟอรม บฟ. มยผ. 1562 เพอใชในการคานวณระดบของความบกพรอง d


6.6.4 ปจจยการลดทอน (Attenuation Factor: c) ในแบบฟอรม บฟ. มยผ. 1562 ไดมาจากการหกระยะทางเดนของคลนเสยงออก 25 มลลเมตร และขยายสญญาณสวนทเหลอเปน 2 เทา จากนนใหปดเศษปจจยการลดทอนเปนจานวนเตม (สาหรบทศนยมทนอยกวา 0.5 ใหปดเปนจานวนเตมทตากวาคาทอานได และทศนยมทมากกวาหรอเทากบ 0.5 ใหปดเปนจานวนเตมทสงกวาคาทอานได)

6.6.5 ระดบของความบกพรอง d ตามแบบฟอรม บฟ.มยผ. 1562 ในภาคผนวก 1 เปนผลตางระหวางระดบการแสดงผล ระดบอางอง และปรบแกดวยปจจยการลดทอน ดงสมการตอไปน 6.6.5.1 ปรบตงเครองมอโดยการปรบขยายสญญาญในหนวยเดซเบล

a – b – c = d (1) 6.6.5.2 ปรบตงเครองมอโดยการปรบลดสญญาณในหนวยเดซเบล

b – a – c = d (2) 6.7 การประเมนขนาดของความไมตอเนอง

ใหประเมนขนาดของความไมตอเนองโดยใชวธการตามภาคผนวกท 3 6.8 การประเมนการยอมรบการใชงานรอยเชอม

6.8.1 การประเมนการยอมรบการใชงานรอยเชอมใหพจารณาปจจย 2 ปจจย ไดแก (1) ระดบของความบกพรอง และ (2) ความยาวของความไมตอเนอง โดยพจารณาตามเกณฑการยอมรบการใชงานตามขอ 7 (ใชตารางท 2 สาหรบประเมนการยอมรบรอยเชอมรบภาระสถตทไมใชรอยตอทอ และตารางท 4 สาหรบประเมนการยอมรบรอยเชอมรบภาระวฏจกรทไมใชรอยตอทอ)

6.8.2 ใหบนทกเฉพาะรอยบกพรอง หรอ ความไมตอเนองทไมยอมรบการใชงานในรายงานผลการทดสอบในแบบฟอรม บฟ. มยผ. 1562 ในภาคผนวก 1

6.9 การระบตาแหนงรอยเชอมทมรอยบกพรอง ใหทาเครองหมายระบตาแหนงของรอยบกพรอง หรอความไมตอเนองทไมยอมรบการใชงาน ตลอดแนวรอยบกพรอง บนรอยเชอม และใหระบความลกของรอยบกพรอง และระดบความบกพรองบนโลหะงานบรเวณขางเคยง


ตารางท 1 มมในการตรวจสอบ ตาราง (ก) มมในการตรวจสอบ (ขอ 6.1.1, 6.2.2, 6.5.3, 6.6.1)

(ก) มมในการตรวจสอบ1)

ลาดบท3)

พนทตามความหนาของรอยเชอม 2)

ชวงบน (1/4 สวนจากผวดานบน)

ชวงกลาง (บรเวณกงกลาง)

ชวงลาง (1/4 สวนจากผวดานลาง)

1 70 องศา 70 องศา 70 องศา





6 70 องศา (G,A) 70 องศา 60 องศา

7 60 องศา (B) 70 องศา 60 องศา





12 70 องศา (G, A) 45 องศา 70 องศา (G, B) 13 45 องศา (B) 45 องศา 45 องศา

14 70 องศา (G, A) 45 องศา 45 องศา

15 70 องศา (G, A) 70 องศา (G, B) 70 องศา (G, B)

หมายเหต: 1) มมทดสอบทใช และขอกาหนดเพมเตมตามขอกาหนดประกอบตารางท 1 ขอ (6) และ (7) 2) ดรปประกอบตารางท 1 และความหมายสญลกษณในขอกาหนดประกอบตารางท 1 ขอ (7) ประกอบ

3) วธการทดสอบตามประเภทของงานเชอม และขนาดความหนาของโลหะงาน (ตามคอลมน I ในตารางท 1 (ข))

(ดหนาถดไป)


ตารางท 1 (ตอ) มมในการตรวจสอบ ตาราง (ข) วธการทดสอบ และขอกาหนดเพมเตม

(ขอ 6.1.1, 6.2.2, 6.5.3, 6.6.1) (ข.1) วธการทดสอบ และขอกาหนดเพมเตม (กรณความหนาโลหะงานอยระหวาง 8 ถง 110 มลลเมตร) 1), 2)

ประเภทของงานเชอม3)

ขนาดความหนาของโลหะงาน (มลลเมตร)

8 ถง 38 >38 ถง 45 >45 ถง 60 >60 ถง 90 >90 ถง 110

* * * * *

I II I II I II I II I II

รอยตอชน 1 O 1 F 1G หรอ

4 F

1G หรอ 5

F 6 หรอ

7 F

รอยตอรปตวท 1 O 1 F หรอ

XF 4

F หรอ XF

5 F หรอ

XF 7

F หรอ XF

รอยตอมม 1 O 1 F หรอ

XF 1G หรอ

4 F หรอ

XF 1G หรอ

5 F หรอ

XF 6 หรอ

7 F หรอ

XF การเชอมอเลคโตรแกส และอเลคโตรสแลก

1 O 1 O 1G หรอ

4 1**

1G หรอ 3

P1 หรอ P3

6 หรอ 7

P3

(ข.2) วธการทดสอบ และขอกาหนดเพมเตม (กรณความหนาโลหะงานอยระหวาง 110 ถง 200 มลลเมตร) 1), 2)

ประเภทของงานเชอม3)

ขนาดความหนาของโลหะงาน (มลลเมตร) >110 ถง 130 >130 ถง 160 > 160 ถง 180 >180 ถง 200

* * * *

I II I II I II I II

รอยตอชน 8 หรอ

10 F

9 หรอ 11

F 12 หรอ

13 F 12 F

รอยตอรปตวท 10 F หรอ

XF 11

F หรอ XF

13 F หรอ

XF - -

รอยตอมม 8 หรอ

10 F หรอ

XF 9 หรอ

11 F หรอ

XF 13 หรอ

14 F หรอ

XF - -

การเชอมอเลคโตร แกสและอเลคโตร

สแลก

11 หรอ 15

P3 11 หรอ

15 P3

11 หรอ 15

P3 11 หรอ

15** P3

หมายเหต: 1) วธการทดสอบและขอกาหนดเพมเตมสาหรบประเภทของงานเชอม และความหนาของโลหะงานทพจารณา ก. คอลมน I หมายถง ลาดบทของวธการทดสอบทใหใชตามตารางท 1 (ก) ข. คอลมน II หมายถง ขอกาหนดเพมเตมตามขอกาหนดประกอบตารางท 1 ขอ (6) ถง (7)

2) พจารณาขอกาหนดสาหรบตารางท 1 ประกอบการใชตาราง 3) ดรปประกอบตารางท 1 และความหมายสญลกษณในขอกาหนดประกอบตารางท 1 ขอ (7) ประกอบ



ตารางท 1 (ตอ) มมในการตรวจสอบ รปประกอบตารางท 1 และหมายเหตประกอบตารางท 1

(ขอ 6.1.1, 6.2.2, 6.5.3, 6.6.1)

X

X

ผวหนา A ผวหนา A

ผวหนา Bผวหนา B

X

X

ผวหนา A

ผวหนา B

ผวหนา C

รอยตอชน รอยตอมม

X

X

ผวหนา A

ผวหนา B

ผวหนา C

รอยตอรปตวท

X

X

หวสง (Transmitter) หวรบ (Receiver)

การตรวจสอบแบบรบ-สงคลน

X

X

ผวหนา A

การแบงพนทรอยเชอมตารางท 1 (ก)

ชวงบน

ชวงกลาง

ชวงลาง

ขดผวใหเรยบเสมอโลหะงาน

รปประกอบตารางท 1 ขอกาหนดประกอบตารางท 1 (1) ในกรณทเปนไปไดการทดสอบงานทงหมดจะตองทดสอบจากผวหนาดาน A ดวยเสนทางคลน Leg I เวนแตกาหนดไว

ในตารางน (2) ในกรณทใชแผนรองหลงบรเวณฐานเชอม (Roots) ของงานเชอมรอยตอชน และไมกาหนดใหกาจดออก ใหทดสอบบน

ผวหนาดาน A ดวยเสนทางคลน Leg I โดยผวหนาดาน A ตองอยตรงกนขามกบพนผวดานแผนรองหลง (อาจจาเปนตองขดผวหนารอยเชอม หรอ ตองการทดสอบจากผวรอยเชอมเพม เพอใหกวาดสงคลนเสยงไดทวทงบรเวณฐานเชอม)

(3) การทดสอบในชวงเสนทางคลน Leg II และ Leg III ใหใชในกรณตอไปนเทานน (ก) เพอใหผลทดสอบครอบคลมตามขอกาหนดในตารางน หรอ (ข) กรณทตองทดสอบในพนทซงไมสามารถเขาไปถงไดเนองจากผวงานเชอมไมไดรบการขดผวเพอกาจดโลหะเชอมสวนเกนออก หรอ (ค) มสญญาณรบกวนจากงานเชอมอนๆ หรอ (ง) เพอใหเปนไปตาม ขอ 6.6.2

(4) คามากทสดของเสนทางคลน Leg III ใชเฉพาะกรณชนงานทมความหนา หรอรปทรงเรขาคณต ทเปนอปสรรคตอการกวาดสงคลนเพอตรวจสอบพนทแนวเชอม และบรเวณเขตอทธพลความรอนในเสนทางคลน Leg I หรอ เสนทางคลนLeg II



ตารางท 1 (ตอ) มมในการตรวจสอบ ขอกาหนดประกอบตารางท 1 (ตอ)

(ขอ 6.1.1, 6.2.2, 6.5.3, 6.6.1) ขอกาหนดประกอบตารางท 1 (ตอ) (5) สาหรบงานเชอมรบแรงดงเปนวฏจกร (Cyclic loading) ใหทดสอบดงน

(ก) รอยเชอมชวงบน (รอยเชอมบรเวณหนงในสของความหนาโลหะงานชวงใกลผวหนา A) ตองทาการทดสอบโดยพจารณาเสนทางคลนสดทาย (Final leg) ซงสงผานมาจากผวหนา B ไปสผวหนา A เชน ทดสอบโดยกวาดสงคลน

(ข) รอยเชอมชวงลาง (รอยเชอมบรเวณหนงในสของความหนาโลหะงานชวงใกลผวหนา B) ตองทาการทดสอบโดยพจารณาเสนทางคลนสดทายซงสงผานมาจากผวหนา A ไปสผวหนา B

(ค) ตวอยางเชน อาจพจารณาทดสอบรอยเชอมชวงบนโดยกวาดสงคลนทผวหนาผวหนา A และประเมนรอยเชอมดวยเสนทางเสยง Leg II หรอทดสอบจากผวหนา B และประเมนรอยเชอมดวยเสนทางเสยง Leg I ทงนไปเปนตามดลยพนจของวศวกร

(6) การทดสอบดวยวธการทดสอบแบบ 1G, 6, 8, 9, 12, 14 หรอ 15 จะตองขดผวหนาเพอกาจดโลหะเชอมสวนเกนออกกอนการทดสอบ และผวหนาดาน A ของโลหะงานทงสองชนทเชอมตอกน ตองอยในระนาบเดยวกน

(7) สญลกษณตามตารางท 1 มรายละเอยดดงน (ก) X หมายถง การกวาดสงคลนจากผวหนา C (ข) G หมายถง ตองขดผวหนางานเชอมเพอกาจดโลหะเชอมสวนเกนออกจนเรยบเสมอกน (ค) O หมายถง ไมตองการ (ง) ผวหนา A หมายถง พนผวหนาของวสดทเรมกวาดสงคลน (สาหรบรอยตอรปตวทและรอยตอมม ใหเปนไปตาม

รปประกอบตารางน) (จ) ผวหนา B หมายถง พนผวหนาดานตรงขามกบพนผวหนา A (ในโลหะงานเดยวกน) (ฉ) ผวหนา C หมายถง พนผวหนาดานตรงขามกบรอยเชอมสาหรบงานเชอมรอยตอรปตวท หรอรอยตอมม (ช) เครองหมาย * ในคอลมน II ของตารางท 1 (ข) หมายถง ความตองการการทดสอบเพมเตมในกรณตรวจพบรอย

บกพรองบรเวณรอยตอระหวางโลหะเชอมกบโลหะงานเมอทดสอบดวยวธการในคอลมน I (ซ) เครองหมาย ** ในตารางท 1 (ข) หมายถง กาหนดใหปรบตงจอแสดงผลโดยใหมสเกลรวม 400 มลลเมตร หรอ

500 มลลเมตร (ฌ) P หมายถง การทดสอบแบบหวทดสอบค (Tandem) ใชสาหรบประเมนรอยบกพรองทอยบรเวณชวงกงกลางของ

ความหนาของวสด โดยใชหวทดสอบมม 45 องศา หรอ 70 องศา และทดสอบทงสองดานของงานเชอมดวยหวทดสอบเดยวกน (โดยจบยดใหหวทดสอบท งสองใหอยในตาแหนงดงรปประกอบตาราง) การปรบต งคา แอมพลจดสาหรบหวทดสอบแบบคใหทาเชนเดยวกบการปรบตงหวทดสอบเดยว และตองตรวจสอบใหมนใจวาการปรบตงไมเปลยนแปลงไปเมอเปลยนโหมดการทางานของเครองมอเปนแบบหวทดสอบค

(ญ) F หมายถง ใหประเมนรอยบกพรองบรเวณรอยตอระหวางโลหะเชอม และโลหะงานดวยหวทดสอบแบบมม 70 องศา 60 องศา หรอ 45 องศา โดยเลอกหวทดสอบซงทางเดนของคลนเสยงอยทศทางตงฉากกบพนผวหลอมละลายทอาจมรอยบกพรองมากทสด

ทมา: AWS D1.1/D1.1M:2006, Table 6.7


7. เกณฑการยอมรบการใชงานสาหรบการทดสอบรอยเชอมดวยคลนเสยงความถสง 7.1 เกณฑการยอมรบสาหรบรอยเชอมรบภาระสถตทไมใชรอยตอทอ (Statically Loaded Nontubular

Connections) 7.1.1 สาหรบรอยเชอมรบภาระสถตทไมใชรอยตอทออนนอกจากขอ 7.1.2 ใหประเมนการยอมรบรอย

เชอมตามเกณฑในตารางท 2 โดยปรบตงระดบการกวาดสงคลนเสยงตามตารางท 3 7.1.2 สาหรบรอยเชอมตอระหวางปกและเอว

7.1.2.1 กรณทดสอบโดยใชรปแบบการกวาดสงคลนโดยใชรปแบบการกวาดสงคลนแบบ A B C หรอ D (ตามรปท ผ3.1 ในภาคผนวก 3) ใหประเมนการยอมรบรอยเชอมตามตารางท 2 และตารางท 3 โดยใชเกณฑสาหรบความหนาของรอยเชอมซงเทากบผลรวมระหวางความหนาของเอวกบ 25 มลลเมตร

7.1.2.2 กรณทดสอบโดยใชรปแบบการกวาดสงคลนแบบ E (ตามรปท ผ3.1 ในภาคผนวก 3) ใหประเมนการยอมรบรอยเชอมตามตารางท 2 และปรบตงระดบการกวาดสงคลนเสยงตามตารางท 3 โดยใชเกณฑสาหรบความหนารอยเชอมเทากบความหนาของเอว

7.1.2.3 ในกรณทรอยเชอมตองรบหนวยแรงดงต งฉากกบรอยเชอม ตองกาหนดไวในแบบรายละเอยด และประเมนการยอมรบตามเกณฑในตารางท 2 และปรบตงระดบการกวาดสงคลนเสยงตามตารางท 3

7.1.3 กรณตรวจพบรอยบงชคงคางอยในจอแสดงผลขณะทกวาดสงคลนอยางตอเนองทงกรณกวาดสงคลนเขาหา หรอ ออกจาก แนวรอยบกพรอง (ตามรปแบบการกวาดสงคลนแบบ B ดงรปท ผ3.1 ในภาคผนวกท 3) อาจบงชวามความไมตอเนองลกษณะเปนแผนตามแนวระยะลกของรอยเชอม

7.1.4 ในกรณพนผวของรอยบกพรองซงสะทอนคลนสญญาณมระนาบทามมกบแนวตงฉากกบเสนทางคลนอยในชวง 20 (สาหรบมมทดสอบ 70 องศา) ถง 45 องศา (สาหรบมมทดสอบ 45 องศา) อาจทาใหการประเมนระดบของความบกพรองจากคาแอมพลจดของโดยตรงไมแมนยาได ลกษณะเชนนอาจจาเปนตองมการทดสอบรอยบกพรองดวยวธการอนทเหมาะสม (เชน การทดสอบดวยรงส ตามมาตรฐาน มยผ. 1565-51 หรอ เซาะรองเพอตรวจสอบดวยวธตรวจพนจ เปนตน)

7.2 เกณฑการยอมรบสาหรบรอยเชอมรบภาระวฏจกรทไมใชรอยตอทอ (Cyclically Loaded Nontubular Connections) 7.2.1 ใหประเมนการยอมรบรอยเชอมรบภาระวฏจกรทไมใชรอยตอทอตามเกณฑดงน

7.2.1.1 สาหรบรอยเชอมรบแรงดงใหประเมนการยอมรบรอยเชอมตามเกณฑในตารางท 4 และปรบตงระดบการกวาดสงคลนเสยงตามตารางท 5

7.2.1.2 สาหรบรอยเชอมรบแรงอดใหประเมนการยอมรบรอยเชอมตามเกณฑในตารางท 2 และปรบตงระดบการกวาดสงคลนเสยงตามตารางท 3


7.2.2 การตรวจสอบรอยบงชแบบแผน (Planar Discontinuities) 7.2.2.1 การทดสอบดวยวธคลนเสยงความถสง ใชหลกการตรวจวดสญญาณสะทอนจากรอย

บกพรอง ซงแปรผนตาม ความสมบรณของรอยเชอม กรณตรวจพบรอยบงชยงคงคางอยในจอแสดงผลขณะทกวาดสงคลนอยางตอเนองทงกรณกวาดสงคลนเขาหา หรอ ออกจาก แนวรอยบกพรอง (ตามรปแบบการกวาดสงคลนแบบ B ดงรปท 5 ในภาคผนวกท 3) อาจบงชวามความไมตอเนองลกษณะเปนแผนตามแนวระยะลกของรอยเชอม

7.2.2.2 ในกรณระนาบของแนวความไมตอเนองลกษณะเปนแผนเบนจากแนวตงฉากกบเสนทางคลนททดสอบ จะทาใหไมสามารถประเมนคาระดบของความบกพรองจากคาอานแอมพลจด (เดซเบล) โดยตรงไดอยางแมนยา อาจตองมการทดสอบรอยบกพรองดวยวธการอนทเหมาะสม (เชน การทดสอบดวยรงสตามมาตรฐาน มยผ. 1565-51 หรอเซาะรองเพอตรวจสอบดวยวธตรวจพนจ เปนตน)

7.2.3 การกวาดสงคลนสาหรบทดสอบรอยเชอมตอเอวและปก 7.2.3.1 กรณทดสอบโดยใชรปแบบการกวาดสงคลนโดยใชรปแบบการกวาดสงคลนแบบ A B C

หรอ D (ตามรปท ผ3.1 ในภาคผนวก 3) ใหประเมนการยอมรบรอยเชอมตามตารางท 2 และปรบตงระดบการกวาดสงคลนเสยงตามตารางท 3 โดยใชเกณฑสาหรบความหนาของรอยเชอมซงเทากบผลรวมระหวางความหนาของเอวกบ 25 มลลเมตร

7.2.3.2 กรณทดสอบโดยใชรปแบบการกวาดสงคลนแบบ E (ตามรปท ผ3.1 ในภาคผนวก 3) ใหประเมนการยอมรบรอยเชอมตามตารางท 2 และปรบตงระดบการกวาดสงคลนเสยงตามตารางท 3 โดยใชเกณฑสาหรบความหนารอยเชอมเทากบความหนาของเอว

7.2.3.3 ในกรณทรอยเชอมตองรบหนวยแรงดงตงฉากกบแนวเชอมใหประเมนการยอมรบตามเกณฑในตารางท 4 และปรบตงระดบการกวาดสงคลนเสยงตามตารางท 5


ตารางท 2 เกณฑการยอมรบรอยเชอมโครงเหลกรปพรรณ สาหรบรอยเชอมรบภาระสถตทไมใชรอยตอทอ

(ขอ 2, 6.6, 6.8.1, 7.1.1, 7.1.2.1, 7.1.2.2, 7.1.2.3, 7.2.1.2, 7.2.3.1, 7.2.3.1, 7.2.3.2)

ระดบความ รนแรงของ

ความไมตอเนอง6)

ความหนาของการเชอม T7)(มลลเมตร) และมมของหวทดสอบ (องศา)

8≤T≤ 20 20<T≤ 38 38<T≤ 65 65<T≤ 100 100<T≤ 200

700 700 700 600 450 700 600 450 700 600 450

ระดบ A ≤+5 ≤+2 ≤-2 ≤+1 ≤+3 ≤-5 ≤-2 ≤0 ≤-7 ≤-4 ≤-1

ระดบ B +6 +3 -1 ถง 0

+2 ถง +3

+4 ถง +5

-4 ถง -3

-1 ถง 0

+1 ถง +2

-6 ถง -5

-3 ถง -2

0 ถง +1

ระดบ C +7 +4 +1 ถง +2

+4 ถง +5

+6 ถง +7

+2 ถง +2

+1 ถง +2

+3 ถง +4

-4 ถง +2

-1 ถง +2

+2 ถง +3

ระดบ D ≥ +8 ≥ +5 ≥+3 ≥+6 ≥+8 ≥+3 ≥+3 ≥+5 ≥+3 ≥+3 ≥+4

หมายเหต จากตารางท 2 1) การพจารณาระดบความรนแรงของความไมตอเนองระดบ B และ C

ก. กรณความไมตอเนอง 2 ตาแหนงทอยใกลกนและหางกนมากกวา 2L โดยท L คอความยาวของความไมตอเนองทยาวกวา ใหถอวาเปนความไมตอเนอง 2 ตาแหนง และแยกพจารณาประเมนระดบความรนแรงของความไมตอเนอง

ข. กรณความไมตอเนองตงแตสองตาแหนงขนไปซงมผลรวมระหวางความยาวของความไมตอเนองและระยะหางระหวางความไมตอเนองไมเกนความยาวทยอมใหตามขอกาหนดของระดบชน B หรอ C ใหถอวาเปนความไมตอเนอง 1 ตาแหนงทยอมรบได

2) สาหรบรอยเชอมบรเวณชวงปลายเปนระยะอยางนอย 2L ซงตองรบหนวยแรงดง ไมอนญาตใหมความไมตอเนองในระดบชน B และ C (โดยท L คอระยะความยาวของความไมตอเนอง)

3) กรณงานเชอมอเลคโตรแกส หรอ งานเชอมอเลคโตรสแลก: ความไมตอเนองซงตรวจพบภายใตระดบการกวาดสงคลนตามตารางท 3 ทมความยาวเกน 50 มลลเมตร สนนษฐานไดวาเปนโพรงอากาศคลายทอ และตองไดรบการตรวจสอบอกครงดวยรงสตามมาตรฐาน มยผ. 1565-51

4) กรณทดสอบพบรอยบงชคงคางทจอแสดงภาพในขณะกวาดสงคลนใหพจารณาตามหวขอ 7.1



ตารางท 2 (ตอ) เกณฑการยอมรบรอยเชอมโครงเหลกรปพรรณ สาหรบรอยเชอมรบภาระสถตทไมใชรอยตอทอ

(ขอ 2, 6.6, 6.8.1, 7.1.1, 7.1.2.1, 7.1.2.2, 7.1.2.3, 7.2.1.2, 7.2.3.1, 7.2.3.2)

หมายเหต (ตอ) จากตารางท 2 5) ระดบความรนแรงของความไมตอเนองแบงออกไดเปน 4 ระดบ ไดแก

ก. ระดบ A หรอ (ความไมตอเนองขนาดใหญ: Large Discontinuities) กาหนดใหไมยอมรบการใชงานรอยเชอมน โดยไมคานงถงความยาวของความไมตอเนอง

ข. ระดบ B (ความไมตอเนองขนาดกลาง: Medium Discontinuities) กาหนดใหไมยอมรบการใชงานรอยเชอมนกรณพบความไมตอเนองในระดบนซงมความยาวมากกวา 20 มลลเมตร

ค. ระดบ C (ความไมตอเนองขนาดเลก: Small Discontinuities) กาหนดใหไมยอมรบการใชงานรอยเชอมนกรณพบความไมตอเนองในระดบนซงมความยาวมากกวา 50 มลลเมตร

ง. ระดบ D (ความไมตอเนองเลกนอย: Minor Discontinuities ) กาหนดใหยอมรบการใชงานรอยเชอมนโดยไมตองคานงถงขนาดความยาวและตาแหนงในงานเชอม

6) ขนาดรอยเชอม สาหรบรอยตอชน ใหใชคาเทากบความหนาของโลหะงานทบางกวา ทมา: AWS D1.1/D1.1M:2006, Table 6.2

ตารางท 3 ระดบการกวาดสงคลนเสยง สาหรบรอยเชอมรบภาระสถตทไมใชรอยตอทอ

(ขอ 7.1.1, 7.1.2.1, 7.1.2.2, 7.1.2.3, 7.2.1.2, 7.2.3.1, 7.2.3.2, ตารางท 2) ระดบการกวาดสงคลนเสยง

ระยะทางเดนของคลนเสยง, SP1) (มลลเมตร)

คาระดบการกวาดสงคลนเหนอระดบอางองศนย (เดซเบล)

SP ≤65 14 65 < SP ≤ 125 19 125 < SP ≤ 250 29 250 < SP ≤ 380 39

หมายเหต: 1) ระยะทางเดนของคลนเสยง (SP) เปนไปตามนยามในขอ 2 (ไมใชความหนาของโลหะงาน) 2) สาหรบรอยเชอมรบแรงดงชนดหลอมลกสมบรณแบบรอยตอชนบากรองค หากตรวจพบความไมตอเนองบรเวณฐาน

เชอม โดยใชระดบการกวาดสงคลนตามตารางท 3 ตองทดสอบเพมโดยตงระดบความไวใหมากกวาคาระดบของความบกพรองซงคานวณตามขอ 6.6.5 อยางนอย 4 เดซเบล (หรอคานวณโดยการหกลบระดบของความบกพรอง d ดวยคา 4 เดซเบล)



ตารางท 4 เกณฑการยอมรบรอยเชอมโครงเหลกรปพรรณ สาหรบรอยเชอมรบภาระวฏจกร (Cyclic loading) ทไมใชรอยตอทอ

(ขอ 2, 6.6, 6.8.1, 7.2.1.1, 7.2.3.3)

ระดบความ รนแรงของ

ความไมตอเนอง5)

ความหนาของการเชอม T6)(มลลเมตร) และมมของหวทดสอบ (องศา)

8≤T≤ 20 20<T≤ 38 38<T≤ 65 65<T≤ 100 100<T≤ 200

700 700 700 600 450 700 600 450 700 600 450

ระดบ A ≤+10 ≤+8 ≤+4 ≤+7 ≤+9 ≤+1 ≤+4 ≤+6 ≤-2 ≤+1 ≤+3

ระดบ B +11 +9 +5 ถง +6

+8 ถง +9

+10 ถง +11

+2 ถง +3

+5 ถง +6

+7 ถง +8

-1 ถง 0

+2 ถง +3

+4 ถง +5

ระดบ C +12 +10 +7 ถง +8

+10 ถง +11

+12 ถง +13

+4 ถง +5

+7 ถง +8

+9 ถง +10

+1 ถง +2

+4 ถง +5

+6 ถง +7

ระดบ D ≥ +13 ≥ +11 ≥+9 ≥+12 ≥+14 ≥+6 ≥+9 ≥+11 ≥+3 ≥+6 ≥+8

หมายเหต จากตารางท 4 1) การพจารณาระดบความรนแรงของความไมตอเนองระดบ B และ C

ก. กรณความไมตอเนอง 2 ตาแหนงทอยใกลกนและหางกนมากกวา 2L โดยท L คอความยาวของความไมตอเนองทยาวกวา ใหถอวาเปนความไมตอเนอง 2 ตาแหนง และแยกพจารณาประเมนระดบความรนแรงของความไมตอเนอง

ข. กรณความไมตอเนองตงแตสองตาแหนงขนไปซงมผลรวมระหวางความยาวของความไมตอเนองและระยะหางระหวางความไมตอเนองไมเกนความยาวทยอมใหตามขอกาหนดของระดบชน B หรอ C ใหถอวาเปนความไมตอเนอง 1 ตาแหนงทยอมรบได

2) สาหรบรอยเชอมบรเวณชวงปลายเปนระยะอยางนอย 2L ซงตองรบหนวยแรงดง ไมอนญาตใหมความไมตอเนองในระดบชน B และ C (โดยท L คอระยะความยาวของความไมตอเนอง)

3) กรณทดสอบพบรอยบงชคงคางทจอแสดงภาพในขณะกวาดสงคลนใหพจารณาตามหวขอ 7.2.2



ตารางท 4 (ตอ) เกณฑการยอมรบรอยเชอมโครงเหลกรปพรรณ สาหรบรอยเชอมรบภาระวฏจกร (Cyclic Loading) ทไมใชรอยตอทอ

(ขอ 2, 6.6, 6.8.1, 7.2.1.1, 7.2.3.3) หมายเหต (ตอ) จากตารางท 4 4) ระดบความรนแรงของความไมตอเนองแบงออกไดเปน 4 ระดบ ไดแก

ก. ระดบ A หรอ ความไมตอเนองขนาดใหญ: Large Discontinuities) กาหนดใหไมยอมรบการใชงานรอยเชอมน โดยไมคานงถงความยาวของความไมตอเนอง

ข. ระดบ B (ความไมตอเนองขนาดกลาง: Medium Discontinuities) กาหนดใหไมยอมรบการใชงานรอยเชอมนกรณพบความไมตอเนองในระดบนซงมความยาวมากกวา 20 มลลเมตร

ค. ระดบ C (ความไมตอเนองขนาดเลก: Small Discontinuities) กาหนดใหไมยอมรบการใชงานรอยเชอมนกรณดงน (1) พบความไมตอเนองในระดบนซงมความยาวมากกวา 50 มลลเมตร บรเวณรอยเชอมชวงกลางของความลก หรอ (2) พบความไมตอเนองในระดบนซงมความยาวมากกวา 20 มลลเมตรบรเวณรอยเชอมชวงบนหรอรอยเชอมชวงลางของความลก

ง. ระดบ D (ความไมตอเนองเลกนอย: Minor Discontinuities) กาหนดใหยอมรบการใชงานรอยเชอมนโดยไมตองคานงถงขนาดความยาวและตาแหนงในงานเชอม

5) ขนาดรอยเชอม สาหรบรอยตอชน ใหใชคาเทากบความหนาของโลหะงานทบางกวา ทมา: AWS D1.1/D1.1M:2006, Table 6.3

ตารางท 5 ระดบการกวาดสงคลนเสยง

สาหรบรอยเชอมรบภาระวฏจกร (Cyclic Loading) ทไมใชรอยตอทอ (ขอ 7.2.1.1, 7.2.3.3, ตารางท 4) ระดบการกวาดสงคลนเสยง

ระยะทางเดนของคลนเสยง, SP1) (มลลเมตร)

คาระดบการกวาดสงคลนเหนอระดบอางองศนย (เดซเบล)

SP ≤65 20 65 < SP ≤ 125 25 125 < SP ≤ 250 35 250 < SP ≤ 380 45

หมายเหต: 1) ระยะทางเดนของคลนเสยง (SP) เปนไปตามนยามในขอ 2 (ไมใชความหนาของโลหะงาน) 2) สาหรบรอยเชอมรบแรงดงชนดหลอมลกสมบรณแบบรอยตอชนบากรองค หากตรวจพบความไมตอเนอง

บรเวณฐานเชอม โดยใชระดบการกวาดสงคลนตามตารางท 5 ตองทดสอบเพมโดยตงระดบความไวใหมากกวาคาระดบของความบกพรองซงคานวณตามขอ 6.6.5 อยางนอย 4 เดซเบล (หรอคานวณโดยการหกลบระดบของความบกพรอง d ดวยคา 4 เดซเบล)



8. การทดสอบหลงการซอม รอยเชอมทผานการตรวจสอบดวยคลนเสยงความถสง ซงไดรบการตดสนผลวาไมผานเกณฑ ตองไดรบการซอมแซมแกไข พรอมท งตองไดรบการตรวจสอบใหมดวยวธการใชคลนเสยงความถสงตามมาตรฐานน โดยบนทกผลการตรวจสอบลงในแบบฟอรมเดม (ถาเปนไปได) หรอในแบบฟอรมบนทกผลเพมเตม

9. การรายงานผลการทดสอบ 9.1 ผตรวจสอบตองบนทกผลและทารายงานผลการตรวจสอบ ดงตวอยางรายงานผลการตรวจสอบรอย

เชอมโครงเหลกรปพรรณดวยคลนเสยงความถสง บฟ. มยผ. 1562 แสดงดงภาคผนวก 1 9.2 ผตรวจสอบทาเครองหมายลงดวยปากกาสทไมละลายน า และทนความรอนจากการซอมไดนาน

พอสมควรบนผวงาน ในตาแหนงตรวจพบรอยบกพรอง ระบความลกและตาแหนงของรอยบกพรองเพอทจะไดเหนชดเจน และทาการซอมไดสะดวก

10. เอกสารอางอง 10.1 ขนตพล วชรานาถและคณะ, “ การตรวจสอบงานเชอม”, สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนคร

เหนอ, กรงเทพมหานคร, 2535 10.2 มาตรฐาน American Society of Mechanical Engineer ASME Boiler And Pressure Vessel Code,

Section V, An International Code, Non Destructive Examination, July 1, 2004 Edition, 10.3 มาตรฐาน American Welding Society AWS D1.1/D1.1M-2006: Structural Welding Code – Steel,

An American National Standard. 10.4 มาตรฐาน British Standard BS EN 1712-1997: Non Destructive Examination of Fusion welds-UT

Examination of Weld Joints – Acceptance Levels. 10.5 มาตรฐาน British Standard BS EN 1713-1998: Non Destructive Examination of Fusion Welds-UT

Examination–Characterization of Indication in Welds. 10.6 มาตรฐาน British Standard BS EN 1714-1998: Non Destructive Examination of Fusion Welds-UT

Examination of Welded Joint.


ภาคผนวก 1 ตวอยางแบบฟอรมรายงานผลการตรวจสอบรอยเชอมโครงเหลกรปพรรณดวยวธการทดสอบดวยคลนเสยงความถสง ตวอยางแบบฟอรม บฟ.มยผ. 1562 สาหรบการรายงานผลการตรวจสอบรอยเชอมโครงเหลกรปพรรณดวยวธการทดสอบดวยคลนเสยงความถสง

(หนวยงานทตรวจสอบ)

รายงานผลการตรวจสอบรอยเชอมโครงเหลกรปพรรณ ดวยวธการทดสอบดวยคลนเสยงความถสง

บฟ.มยผ.1562

รายงานเลขท........................................................ หนา……….. ………. วนทตรวจสอบ ………………………..………..

ชอโครงการ : ทะเบยนตรวจสอบ : สถานทกอสราง : ผรบจาง : ตาแหนงของรอยเชอม : ความหนาของโลหะงาน : ชนดของรอยเชอม: วธการเชอม : สภาวะการตรวจสอบ: � สรางใหม � การซอม � ระหวางใชงาน สภาพผวทตรวจสอบ: � รอยเชอม � บรเวณทไดรบผลกระทบจากความรอน � อนๆ............................. รายละเอยดการทดสอบ: เครองมอ: ………………………………….. หวทดสอบ: ....................................................

สารสงนาคลน : ............................................ ความถ: ........................................ เฮรตซ หมายเหต:

หมายเลข

หมายเลข

แสดงผล

มมตร

วจสอ

บ

ผวหน

าตรวจส

อบ

เสนท

างคล

น (L

eg)

เดซเบล ความไมตอเนอง ผล

การป

ระเมน

ความไมตอ

เนอง

หมายเหต

ระดบ

แสดงผล

ระดบ

อางอง

ปจจยการลดท

อน

ระดบ

ของ

ความบก

พรอง

ความยาว

ระยะทางเด

นคลน

เสยง

ความลก

จากผ

วหนา

A

ระยะทาง จากแกน

(มม)

a b c d X Y 1 2 3 4 5 6

ขอรบรองวาขอมลบนทกทงหมดถกตองและการตรวจสอบไดปฏบตตามขอกาหนดตาม มยผ. 1562-51 ผปฏบตงาน ผตรวจสอบ ผอนมต

ชอ-สกล (ลายเซน)

ชอ-สกล (ตวบรรจง)

วนท


ภาคผนวก 2 การปรบตงเครองอลตราโซนกดวยแทงปรบเทยบมาตรฐาน 1. ขอบขาย มาตรฐานนใชปรบตงเครองอลตราโซนกดวยแทงปรบเทยบมาตรฐาน ดงรปท ผ2.1 เพอสอบเทยบการอานคาระยะทาง การปรบตงแอมพลจด และการปรบตงความละเอยด 2. การปรบตงเครองกรณรปแบบคลนตามยาว (Longitudinal Mode) 2.1 การสอบเทยบการอานคาระยะทาง

2.1.1 วางหวทดสอบทตาแหนง G บนแทงปรบเทยบมาตรฐาน 2.1.2 ปรบต งเครองมอทดสอบ เพอใหปรากฎสญญาณบนจอแสดงภาพทระยะทาง 25 มลลเมตร

50 มลลเมตร 75 มลลเมตร และ 100 มลลเมตร ตามลาดบ 2.2 การปรบตงแอมพลจด

2.2.1 วางหวทดสอบทตาแหนง G บนแทงปรบเทยบมาตรฐาน ดงรปท ผ2.2 2.2.2 ปรบตงเครองดวยปมปรบละเอยด จนกระทงปรากฎสญญาณสงสดจากคลนเสยงสะทอนผวหลง

คลนแรกมขนาดอยในชวงรอยละ 50 ถงรอยละ 75 ของความสงของจอแสดงภาพ 2.3 การปรบตงการแยกแยะสญญาณ

2.3.1 วางหวทดสอบทตาแหนง F บนแทงปรบเทยบมาตรฐาน 2.3.2 หวทดสอบและเครองมอทดสอบตองสามารถจาแนกสญญาณไดทงสามตาแหนง

3. การปรบตงเครองกรณรปแบบคลนตามขวาง (Shear Wave Mode or Transverse Mode) 3.1 การสอบเทยบจดสงคลนของหวทดสอบ (Index Point) ใหตรวจสอบตาแหนงหรอสภาพของจดสงคลน

ของหวทดสอบ ตามวธการดงน 3.1.1 วางหวทดสอบทตาแหนง D บนแทงปรบเทยบมาตรฐาน 3.1.2 เลอนหวทดสอบจนปรากฎสญญาณคลนเสยงสะทอนกลบสงสดตามแนวรศม ตาแหนงจดสงคลน

บนหวทดสอบ คอ จดทตรงกบเสนขดแสดงจดศนยกลางบนชนงานมาตรฐาน 3.2 การสอบเทยบมมสงคลนเสยง ใหทาตามวธการดงน

3.2.1 วางหวทดสอบทตาแหนง B บนแทงปรบเทยบมาตรฐาน สาหรบมมสงคลนเสยงระหวาง 40 องศาถง 60 องศา

3.2.2 วางหวทดสอบทตาแหนง C บนแทงปรบเทยบมาตรฐาน สาหรบมมสงคลนเสยงระหวาง 60 องศาถง 70 องศา


3.2.3 เลอนหวทดสอบไปและกลบบนแทงปรบเทยบมาตรฐานดงรปท ผ2.2 เพอใหปรากฎสญญาณสะทอนกลบจากรศมความโคงสงสด และเปรยบเทยบตาแหนงของจดสงคลนบนหวทดสอบกบ

เสนแสดงมมบนแทงปรบเทยบมาตรฐาน (ยอมใหมมมคลาดเคลอนไดไมเกน ± 2 องศา) 3.3 การสอบเทยบการอานคาระยะทาง

3.3.1 วางหวทดสอบทตาแหนง D บนแทงปรบเทยบมาตรฐาน สาหรบแตละมมของหวทดสอบ 3.3.2 ตงปรบเครองมอใหปรากฎสญญาณสะทอนบนจอแสดงภาพจากระยะ 100 มลลเมตร และ 200

มลลเมตร หรอ 225 มลลเมตร (โดยอานคาระยะทาง 100 มลลเมตรและ 230 มลลเมตรจากแทงปรบเทยบมาตรฐานแบบท 1 หรอ อานคาระยะทาง 100 มลลเมตรและ 200 มลลเมตรจากแทงปรบเทยบมาตรฐานแบบท 2 ดงรปท ผ2.1)

3.4 การปรบตงแอมพลจดหรอการสอบเทยบความไว 3.4.1 วางหวทดสอบทตาแหนง A บนแทงปรบเทยบมาตรฐาน สาหรบแตละมมทดสอบของหวทดสอบ 3.4.2 ปรบตงเครองจนปรากฎสญญาณสะทอนกลบสงสดจากรกลมเปาหมายขนาดเสนผานศนยกลาง

1.59 มลลเมตรบนแทงปรบเทยบมาตรฐานเพอสรางสญญาณทใชกาหนดคาระดบอางองแนวราบ และบนทกคาแอมพลจดทสงสดของสญญาณเปนคาระดบอางอง (Reference Level, b) ในแบบฟอรม บฟ. มยผ. 1562


ก. แบบท 1

ข. แบบท 2

รปท ผ2.1 แทงปรบเทยบมาตรฐานของสถาบนงานเชอมนานาชาต (International Institute of Welding: IIW)

(ขอ 5.4.1, ภาคผนวก 2) ทมา: AWS D1.1/D1.1M:2006 Figure 6.22


รปท ผ2.2 แทงปรบเทยบมาตรฐาน และตาแหนงวางหวทดสอบ

(ขอ 5.4.1, ภาคผนวก 2) ทมา: AWS D1.1/D1.1M:2006 Figure 6.24

ความสง(Height)

รปท ผ2.3 ผลกของหวทดสอบ

(ขอ 4.3.2) ทมา: AWS D1.1/D1.1M:2006 Figure 6.20


15.2

รปท ผ2.4 วธการสอบเทยบคณสมบตของหวทดสอบดวยแทงปรบเทยบมาตรฐาน

(ขอ 4.3.5) ทมา: AWS D1.1/D1.1M:2006 Figure 6.21

ตารางท ผ2.1 ระยะหางนอยสดระหวางขอบหวทดสอบและขอบแทงปรบเทยบมาตรฐาน (ภาคผนวก 2 รปท ผ2.4)

มมทดสอบ (องศา)

ระยะหางนอยสดระหวางขอบหวทดสอบ และขอบแทงปรบเทยบมาตรฐาน: X

(มลลเมตร) 45 50 60 37 70 25

ทมา: AWS D1.1/D1.1M:2006 Chapter 6.29.2.6


ภาคผนวก 3 วธการประเมนขนาดความไมตอเนอง 1. การทดสอบโดยใชหวทดสอบแบบตรง 1.1 โดยปกตความไมตอเนองแบบแยกชน (Lamellar Discontinuity) จะประเมนขนาดไดยากโดยเฉพาะ

อยางยงในกรณความไมตอเนองทมขนาดเลกกวาขนาดของหวทดสอบ สาหรบความไมตอเนองทมขนาดใหญกวาขนาดของหวทดสอบ จะเกดการสญเสยสญญาณคลนเสยงสะทอนกลบจากผวดานหลงโลหะงานได และประเมนแนวขอบของความไมตอเนองไดจากตาแหนงของสญญาณทสญเสยคา แอมพลจดลง 6 เดซเบลโดยอางองจากจากเสนศนยกลางของหวทดสอบ

1.2 การประเมนขนาดโดยประมาณของสญญาณคลนเสยงสะทอนกลบของความไมตอเนองซงมขนาดเลกกวาหวทดสอบตองใชเครองทดสอบซงปรบตงตามขอ 5.3.1 เรมตนวางหวทดสอบทบรเวณดานนอกของความไมตอเนอง และเคลอนทหวทดสอบตอไปยงพนทของความไมตอเนองจนกระทงแสดงผลขนบนจอภาพ ประเมนแนวขอบของความไมตอเนองไดจากแนวขอบดานหนาของหวทดสอบ

2. การทดสอบโดยใชหวทดสอบแบบมม 2.1 การทดสอบวธนสามารถใชประเมนขนาดของความไมตอเนองไดเฉพาะในกรณทความไมตอเนองม

ระดบความรนแรงเกนกวาระดบขน D (ตารางท 2 และตาราง 4 ในขอ 7) 2.2 ประเมนความยาวของความไมตอเนองจากระยะทางระหวางจดกงกลางของหวทดสอบซงสญญาณมคา

แอมพลจดลดลง 6 เดซเบลจากแอมพลจดทระบตามเกณฑในตารางท 2 และตารางท 4 ของระดบความรนแรงของความไมตอเนองททดสอบพบ คาความยาวทไดจะบนทกเปนความยาวของความไมตอเนองลงบนแบบฟอรมผลการทดสอบตามแบบฟอรม บฟ.มยผ.1562

2.3 ใหทดสอบซ าเพอหาความยาวของความไมตอเนองทมระดบความรนแรงของความไมตอเนองขน A B และ C

3. รปแบบการกวาดสงคลน (Scanning) รปแบบการกวาดสงคลน (ดงรปท ผ3.1) ทใชในการตรวจสอบรอยเชอม เพอตรวจหาความไมตอเนองลกษณะตางๆ มรายละเอยดดงน 3.1 ความไมตอเนองตามแนวยาว (Longitudinal Discontinuities)

3.1.1 การเคลอนทกวาดสงคลนรปแบบ A มมของการหมนเพอการกวาดสงคลน a เทากบ 10 องศา 3.1.2 การเคลอนทกวาดสงคลนรปแบบ B ระยะทางเคลอนทเพอกวาดคลนเสยง b ใหครอบคลมตลอด

พนทหนาตดของรอยเชอม 3.1.3 การเคลอนทกวาดสงคลนรปแบบ C ระยะเคลอนไปดานหนา c มคาประมาณครงหนงของความ

กวางของหวทดสอบ


3.1.4 รปแบบการเคลอนทเพอกวาดสงคลนเสยง รปแบบ A B หรอ C สามารถรวมกนเปนอกรปแบบหนงของการเคลอนทเพอกวาดสงคลน

3.2 ความไมตอเนองตามแนวขวาง (Transverse Discontinuities) 3.2.1 การเคลอนทกวาดสงคลนรปแบบ D ใชในกรณทแนวเชอมไดรบการขดแตงผวใหเรยบเปน

ระนาบเดยวกบโลหะงาน 3.2.2 การเคลอนทกวาดสงคลนรปแบบ E ใชในกรณไมไดรบการขดแตงโลหะเชอมสวนเกนออกให

ผวเรยบ โดยมมเอยงกวาดสงคลน e ใหใชไดไมเกน 15 องศา

หมายเหต: 1) รปแบบการกวาดสงคลนเสยง จะทาบรเวณรอบๆ ในลกษณะสมมาตรกบแนวเชอม ยกเวนรปแบบการกวาดสง

คลนเสยงแบบ D ซงจะทาการทดสอบตามแนวเชอม 2) ใหทดสอบรอยเชอมจากทงสองดานของแนวเชอมในกรณทสามารถทดสอบได

รปท ผ3.1 แสดงรปแบบการสแกนของคลนเสยง

(6.6.2, 7.1.2.1, 7.1.2.2, 7.1.3, 7.2.2.1, 7.2.3.1, 7.2.3.2, ภาคผนวก 2 ขอ 3, ภาคผนวก 3 ขอ 3) ทมา: AWS D1.1/D1.1M:2006 Figure 6.24



ดวยวธการทดสอบดวยผงแมเหลก (Standard for Weldment Examination in Steel Structure

with Magnetic Particle Testing Method) 1. ขอบขาย 1.1 มาตรฐานวธการตรวจสอบนใชสาหรบทดสอบรอยเชอมของโครงเหลกรปพรรณดวยอนภาคแมเหลก

สาหรบรอยเชอมทเปนสวนประกอบของงานโครงสรางเหลกรปพรรณทมภาคตดกลวงหรอตนและทอชนดตางๆ

1.2 วตถประสงคของการทดสอบน เพอทดสอบหาลกษณะบกพรองใดๆ ทผวและใตผวในบรเวณรอยเชอมและบรเวณทไดรบผลกระทบจากความรอน (Heat Affected Zone) ซงมผลตอความแขงแรงของโครงสรางทรบภาระสถตและภาระพลวตทงความไมสมบรณทเกดขน ในระหวางการเชอมสราง การเชอมซอม รอยบกพรองทเกดขนจากการใชงาน และการทดสอบเมอครบวาระ

1.3 มาตรฐานนระบเกณฑการพจารณาการยอมรบความไมตอเนองของรอยเชอม ขอกาหนดในวธการทดสอบดวยอนภาคแมเหลกสาหรบรอยเชอมของงานโครงสรางเหลกรปพรรณ

1.4 มาตรฐานนจะใชภายใตเงอนไขดงตอไปน 1.4.1 เหลกโครงสรางทระบคาหนวยแรงดงคลากขนตาไมเกนกวา 690 เมกาปาสกาล (7036 กโลกรม

แรงตอตารางเซนตเมตร) 1.4.2 เหลกโครงสรางตองมความหนาตงแต 3 มลลเมตร ขนไป 1.4.3 ไมใชกบระบบทอและถงทมความดน 1.4.3 มาตรฐานนใชหนวย SI (International System Units) เปนหลกและมหนวยเมตรกกากบในวงเลบ

ตอทาย โดยการแปลงหนวยของแรงใช 1 กโลกรมแรงเทากบ 9.806 นวตน 2. นยาม “การเชอม (Weld)” หมายถง การประสานใหชนสวนโลหะหลอมรวมเปนเนอเดยวกนบรเวณรอยตอชนงานทตองการใหประสานตดกน “การทดสอบดวยอนภาคแมเหลก (Magnetic Particle Testing)” หมายถง วธการทดสอบโดยไมทาลายบนชนงานทสามารถทาใหเปนแมเหลกได โดยการทดสอบตองทาชนงานใหเปนแมเหลกและโรยผงเหลกลงไปบนผวชนงาน ผงเหลกจะเกาะบรเวณทมสนามแมเหลกรวออกมาเนองจากความไมตอเนอง (Discontinuity)


ทผวหรอใตผวชนงานซงขนอยกบความเขมของการเหนยวนาของสนามแมเหลก ทาใหสามารถตรวจพบรอยบกพรองทผวหรอใตผวได “ความไมตอเนอง (Discontinuity)” หมายถง ความไมตอเนองของเนอวสด เชน การขาดความตอเนองทางเชงกล หรอ เชงโลหะวทยา หรอ เชงกายภาพ เปนตน ความไมตอเนองของวสดอาจไมใชรอยบกพรองกไดขนอยเกณฑการยอมรบทกาหนดตามมาตรฐานน “โครงสรางเหลก (Steel Structure)” หมายถง โครงสรางทประกอบจากเหลกรปพรรณทมภาคตดกลวงหรอตน ทอ ทมคาหนวยแรงคลากไมเกน 690 เมกาปาสกาล (7036 กโลกรมแรงตอตารางเซนตเมตร)และมความหนาในทกสวนภาคตดไมนอยกวา 3 มลลเมตร “บรเวณทไดรบผลกระทบจากความรอน (Heat Affected Zone)” หมายถง บรเวณขางรอยเชอมทไดรบผลกระทบจากความรอนของรอยเชอมจากการนาความรอน อาจทาใหโครงสรางและคณสมบตของวสดทเชอมตรงบรเวณนนเปลยนแปลง “ใบรายงานการตรวจสอบ (Inspection Report)” หมายถง ใบแสดงรายละเอยดของการทดสอบพรอมดวยผลการทดสอบ “ใบสงเทคนคการทางาน (Written Procedure)” หมายถง เอกสารทระบวธการทดสอบทกาหนดขนเฉพาะโครงสราง หรอเฉพาะรอยเชอมตอใดในโครงสรางทกาหนด ซงตองระบรายละเอยดใหครบถวนตามมาตรฐานนกาหนด “ผตรวจสอบ (Operator)” หมายถง ผทาการตรวจสอบรอยเชอมโครงเหลกรปพรรณดวยวธการทดสอบดวยผงแมเหลก “รอยบกพรอง (Defect)” หมายถง สงผดปกตทเกดขนกบรอยเชอมหรอบรเวณรอบๆ รอยเชอมทไมสามารถยอมรบไดตามมาตรฐานน ซงอาจมผลตอความมนคง แขงแรง หรอความปลอดภยในการใชงาน ไมรวมถงรอยบกพรองทางโลหะวทยาและรอยบกพรองทางมต “รอยบงช (Indicator)” หมายถง สงทปรากฏจากรอยบกพรองเปนรปรางตางๆ เชน เปนเสนยาว หรอรปรางกลม “รอยบงชแปลกปลอม (False Indication)” หมายถง สงทปรากฏซงไมใชรอยบกพรองจรงโดยอาจเกดจากสาเหตอนๆ เชน สนม ความสกปรก สะเกดสนมของเหลก สแลกเชอม ฯลฯ ททาใหเหนเหมอนรอยบกพรอง “รอยเชอม (Weld Bead)” หมายถง รอยตอทเกดจากการเชอม “โลหะงาน (Base Metal)” หมายถง โลหะซงเปนสวนของโครงสราง


3. มาตรฐานอางถง มาตรฐาน American Society For Testing and Materials ASTM E709-95: Standard Guide For Magnetic Particle Examination.

4. เครองมอและอปกรณ 4.1 เครองสรางสนามแมเหลกแบบพรอดเทคนค (Prods Technique) ใหมคณสมบตดงน

ก. สามารถปรบกระแสเปนแบบกระแสสลบหรอกระแสตรงได ข. ประยกตใชเครองสรางสนามแมเหลกเปนแบบหวเดยว (Single Prod) หรอหวค (Double Prod) และ

คอยลเทคนค (Coil Technique) ได 4.2 เครองสรางสนามแมเหลกแบบโยกเทคนค (Yoke Technique) ใหมคณสมบตดงน

ก. สามารถปรบกระแสเปนแบบกระแสสลบหรอกระแสตรง หรออาจเปนโยกแมเหลกถาวร ข. เปนแบบปรบขาไดหรอปรบขาไมได

4.3 เครองวดความแรงสนามแมเหลก (Magnetic Particle Field Indicator) ใหมคณสมบตดงน สามารถใชตรวจความเขมและทศทางของสนามแมเหลกไดตามมาตรฐาน ASTM E709 หรอมาตรฐานแหงชาตอนทเปนทยอมรบ หรอ มาตรฐานระดบนานาชาต

4.4 เครองกาเนดแสงแบลกไลท (Black Light) คณสมบตของเครองมอมดงตอไปน ก. เปนแหลงกาเนดแสงแบลกไลทซงมคณสมบตทาใหผงเหลกชนดเรองแสง เรองแสงออกมาเปนแสง

สวางเหนไดอยางชดเจนในทมด ข. หลอดกาเนดแสงเปนชนดใดกได แตตองมความยาวคลนแสงอยในชวง 330 ถง 390 นาโนเมตร และ

สามารถใหความเขมการสองสวางไมตากวา 1000ไมโครวตตตอตารางเซนตเมตร 4.5 เครองวดสนามแมเหลกตกคาง (Field Indicator) 4.6 ผงแมเหลกทใชเปนตวกลางในการทดสอบควรเปนแบบเปยก (Wet Magnetic Particles) ซงแบงออกเปน

2 ชนด คอ (1) ชนดมองเหนดวยแสงสวาง (Visible Type) และ (2) ชนดเรองแสง (Fluorescent Type) ผงเหลกแบบแหง (Dry Magnetic Particles) อนญาตใหใชเฉพาะการทดสอบรอยเชอมซอมทอยในแนวราบและแนวดงเทานน หามใชทดสอบตาแหนงเหนอศรษะ

4.7 วสดปรบสผวทดสอบ (White Contrasting) ใชเพอทาใหมองเหนความแตกตางระหวางผงเหลกกบผวทดสอบซงโดยทวไปเปนสขาว สาหรบผงเหลกแบบเรองแสงอาจทดสอบโดยไมตองใช วสดปรบสผวได


5. การปฏบตการทดสอบ 5.1 กอนการทดสอบตองมใบสงเทคนคการทางานใหผปฏบตงาน โดยมรายละเอยดตาม ขอ.6 5.2 การเตรยมผว

5.2.1 โดยปกตการทดสอบผวงานหลงการเชอมสาเรจ (As Welded) จะใหผลด แตอาจตองขดผวหรอตกแตงผวงานกรณทผวงานมสงททาใหเกดรอยบงชแปลกปลอม สาหรบผวทไมมรอยผกรอนมากเมอลอกสหรอขดสนมออกแลวใหใชแปรงลวดหรอแปรงลวดไฟฟาขดกเพยงพอ

5.2.2 กรณผวงานโครงสรางมรอยกดกรอนมาก ตองขจดสนมออกใหหมดจนถงเนอโลหะโดยอาจใชวธการขดหรอพนทรายกอนทดสอบ บรเวณผวทดสอบและบรเวณใกลเคยงทไดรบอทธพลเนองจากความรอน และ/หรอ หางจากขอบรอยเชอมประมาณ 25 มลลเมตรตองแหงปราศจากสงสกปรก เชน ฝ น น ามน สนม สะเกดเชอม หรออนๆ ทมผลตอการทดสอบ หากจาเปนใหเชดลางดวยนายาเคมสาหรบทาความสะอาดพนผวกอนเหนยวนาสนามแมเหลก

5.2.3 กรณทดสอบผวทมการเคลอบผวตองแสดงใหเหนวารอยบงชสามารถปรากฏไดเมอเหนยวนาชนงานผานผวเคลอบทหนาทสด โดยทวไปวธนสามารถใชทดสอบผวทความหนาของผวเคลอบไมเกน 80 ไมครอน (0.08 มลลเมตร) ได

5.3 ขนตอนการทดสอบ 5.3.1 การทดสอบโดยใชผงเหลกชนดมองเหนดวยแสงสวาง (White Light) ตองปฏบตตามขนตอน

ตอไปน 5.3.1.1 ทาความสะอาดเบองตนตามขนตอนการเตรยมผวตามขอ 5.2 5.3.1.2 ใหวสดปรบสผวลงบนพนผวททดสอบ โดยใหเฉพาะเทาทจาเปน และไมหนาเกนไปจนม

ผลตอการตรวจรอยบกพรองขนาดเลก 5.3.1.3 เหนยวนาสนามแมเหลกแบบตอเนอง 5.3.1.4 ใหผงแมเหลกลงบนผวทดสอบขณะทาการเหนยวนาสนามแมเหลก 5.3.1.5 ตรวจพนจภายใตแสงสวางหลงจากใหผงเหลกลงไปไมต ากวา 3 ถง 5 วนาท 5.3.1.6 ยายตาแหนงไปเหนยวนาสนามแมเหลกยงจดถดไปและทดสอบซาตามขนตอนเดม

5.3.2 การทดสอบผงเหลกแบบเรองแสงใหทาตามวธในขอ 5.3.1 โดยตองทดสอบภายใตแสงแบลกไลท (Black Light) และตองปฏบตดงน 5.3.2.1 ตองทดสอบในบรเวณทมด 5.3.2.2 ผทดสอบตองอยในบรเวณทมดอยางนอย 5 นาท กอนทาการทดสอบ เพอปรบสายตาเขา

กบความมด


5.3.2.3 ตองเปดแสงแบลกไลททงไวอยางนอย 5 นาท กอนทาการทดสอบ หรอวดความเขมสองสวางของแสงใหไดตามกาหนด โดยมคาไมตากวา 1000 ไมโครวตตตอตารางเซนตเมตร บนผวทดสอบ และตองตรวจวดทก 8 ชวโมง หรอเมอเปลยนสถานททดสอบ

5.3.3 การทดสอบตองครอบคลมพนทของผวรอยเชอมและสวนทไดรบผลกระทบจากความรอน รวมถงมสนามแมเหลกเพยงพอททาใหเกดรอยบงชจากรอยบกพรอง การทดสอบแตละครงทครอบคลมพนทมากเกนไปจนสนามแมเหลกไมเพยงพออาจทาใหการทดสอบไมพบรอยบกพรอง

5.3.4 ควรดาเนนการทดสอบแตละพนททดสอบอยางนอย 2 ครง โดยการทดสอบครงท 2 ควรใหเสนแรงแมเหลกเกดขนในทศทางตงฉากกบทศทางของเสนแรงแมเหลกทเกดในการทดสอบครงแรก เพอสามารถหารอยบกพรองไดทกทศทาง

5.3.5 เมอตองการตรวจสอบทศทาง และความเขมของสนามแมเหลก ใหใชเครองวดความแรงสนามแมเหลก (Magnetic Particle Field Indicator) วางลงบนผวทดสอบ เมอเหนยวนาชนงานใหเปนแมเหลกและใหผงเหลกลงไป ผงเหลกจะรวมตวบนผวหนาอปกรณซงบงบอกถงความแรงของสนามและทศทางของสนามแมเหลก กรณไมปรากฏเสนของผงเหลกหรอผลเหลกไมปรากฏในทศทางทตองการ ตองปรบหรอเปลยนเทคนคในการสรางสนามแมเหลกตลอดจนขอบเขตของพนททดสอบแตละครงใหม

5.3.6 การคลายอานาจแมเหลกตกคางในชนงานทอาจมผลตอการทางานหรอใชงานในขนตอไปจะตองคลายภายหลงการทดสอบ โดยทวไปงานโครงสรางทเปนเหลกกลาคารบอนหรอเหลกกลาผสมตาไมจาเปนตองคลายอานาจแมเหลกตกคาง

6. ใบสงเทคนคการทางาน (Written Procedure) ใบสงเทคนคการทางาน คอวธการเตรยมการทดสอบทจดเตรยมใหถกตองตามหลกทางเทคนคการทดสอบโลหะวทยา และรปรางของรอยเชอม เมอทาตามใบสงเทคนคการทางานนแลวจะตองสามารถทดสอบหารอยบกพรองใหพบ โดยใหระบรายละเอยดตอไปน

6.1 หมายเลข ชอใบสงเทคนคการทางาน ชอโครงการ เจาของโครงการ วน-เดอน-ปทออกใบสงทางเทคนค 6.2 แบบหรอภาพสเกตแสดงรายละเอยด รปราง พกดขนาดในการออกแบบรอยเชอม 6.3 เทคนคการเหนยวนาสนามแมเหลกทใช 6.4 อปกรณ เครองมอทใชในการเหนยวนาสนามแมเหลก 6.5 ผผลตและชนดของผงเหลกทใช 6.6 สภาพของพนผวทจะทดสอบ 6.7 ชนดและขนาดของกระแสไฟฟาททาใหเกดสนามแมเหลก


6.8 แบบของการวางโยก เครองวดความแรงสนามแมเหลก ระยะหางของการวางโยก และเครองวดความแรงสนามแมเหลกแตละครงเพอใหสามารถทดสอบหารอยบกพรองทอาจเกดขนในทศทางตางๆ ไดครบ

6.9 การสลายอานาจแมเหลกเมอทดสอบเสรจ ถาจาเปน 6.10 แบบรายงานผลการทดสอบ 6.11 ชอผตรวจสอบและชอผทารายงานผลการตรวจสอบ 7. ระเบยบปฏบตงาน (Work Procedure)

ระเบยบปฏบตงาน คอเอกสารทอธบายถงระเบยบการปฏบตงานทดสอบใหสอดคลองกบมาตรฐานและสญญาของงาน

8. เกณฑการยอมรบ 8.1 รอยบงชทไมนามาพจารณาประเมนผล (Nonrelevant Indication) คอรอยบงชทมขนาดนอยกวาหรอ

เทากบ 1.6 มลลเมตร (1/16 นว) โดยวดในทศทางทมากทสด 8.2 รอยบงชทนามาพจารณาประเมนผล (Relevant Indication) คอรอยบงชทมขนาดวดในทศทางทกวาง

หรอยาวมากทสด มากกวา 1.6 มลลเมตร (1/16 นว) แบงออกเปน 2 ประเภท คอ 8.2.1 รอยบงชรปรางกลม (Round Indication) คอ รอยบงชทมความยาวนอยกวา 3 เทาของความกวาง 8.2.2 รอยบงชรปรางยาว (Linear Indication) คอ รอยบงชทมความยาวมากกวา หรอเทากบ 3 เทาของ

ความกวาง 8.3 เกณฑการตดสนรอยเชอม รอยเชอมทผานการทดสอบตองปราศจาก

8.3.1 รอยราวหรอรอยบงชรปรางยาว 8.3.2 รอยบงชรปรางกลมทมขนาดมากกวา 4.8 มลลเมตร (3/16 นว) 8.3.3 รอยบงชรปรางกลมทเรยงเปนแนวไมตอเนองถงกนตงแต 4 ตาแหนงขนไป โดยทระยะหางจาก

ขอบถงขอบของแตละรอยบงชหางกนไมตากวา 1.6 มลลเมตร (1/16 นว) 9. บนทกผลและรายงานผลการทดสอบ 9.1 ผทดสอบตองทาเครองหมายดวยปากกาสทไมละลายน าและทนความรอนลงบนพนผวชนงานใน

ตาแหนงททดสอบพบรอยบกพรองเพอความสะดวกในการซอม 9.2 การบนทกรอยบงชจากการทดสอบ ใหบนทกดวยวธใดวธหนงหรอหลายวธรวมกน เชน การเขยน หรอ

พมพบรรยายลกษณะรอยบงช สเกตภาพรอยบงช ภาพถาย ใชเทปกาวใสชนดไมยด ปดทบผงเหลกบนรอยบงชแลวลอกเกบไว หรอบนทกดวยกลองวดโอ เปนตน

9.3 ผตรวจสอบตองบนทกผลการตรวจสอบและจดทารายงานผลการตรวจสอบรอยเชอมโครงเหลกรปพรรณดวยวธการทดสอบดวยผงแมเหลก โดยมตวอยางในรายงานผลการตรวจสอบตามแบบฟอรม บฟ. มยผ.1563 ในภาคผนวก 1


10. เอกสารอางอง 10.1 มยธ.(ท) 803-2542 มาตรฐานวธการทดสอบดวยผงแมเหลก (Standard Method for Magnetic Particle

Examination). 10.2 มาตรฐาน American Society of Mechanical Engineers ASME Boiler And Pressure Vessel Code,

Section V, An International Code, Non Destructive Examination, July 1, 2004 Edition, Printed in the United States of America.

10.3 มาตรฐาน American Welding Society AWS D1.1/D1.1M-2006: Structural Welding Code – Steel, An American National Standard, Printed in the United States of America, Reprinted March 2006.

10.4 มาตรฐาน British Standard BS EN 1291:1998 Non-destructive Examination of Welds- Magnetic Particle Testing of Welds- Acceptance Levels.

10.5 มาตรฐาน International Organization for Standardization ISO 9934-1: Non- Destructive Testing – Magnetic Particle Testing – Part 1: General Principles.


ภาคผนวก 1 ตวอยางแบบฟอรมรายงานผลการตรวจสอบรอยเชอมโครงเหลกรปพรรณดวยวธการทดสอบดวยผงแมเหลก ตวอยางแบบฟอรม บฟ.มยผ. 1563 สาหรบการรายงานผลการตรวจสอบรอยเชอมโครงเหลกรปพรรณดวยวธการทดสอบดวยผงแมเหลก

(หนวยงานททดสอบ)

รายงานการตรวจสอบรอยเชอมโครงเหลกรปพรรณ ดวยวธทดสอบดวยผงแมเหลก

บฟ. มยผ. 1563

รายงานเลขท........................................................ หนา……….. ………. วนททดสอบ ………………………..………..

ชอโครงการ : ทะเบยนทดสอบ : สถานทกอสราง : ผรบจาง : เกณฑการยอมรบอนๆ ทใชรวม : สภาวะการทดสอบ : � สรางใหม � การซอม � ระหวางใชงาน สภาพผวททดสอบ : � รอยเชอม � บรเวณทไดรบผลกระทบจากความรอน � อนๆ............................. วธการเตรยมผวงาน : � ผวรอยเชอม � ขด/ปดดวยแปรง � ขดดวยเครองขด � พนทราย � อนๆ............................. วธการสรางสนามแมเหลก � โยก � คอยล � แมเหลกถาวร � พรอด � อนๆ (ระบ).......................................................

ชนดของอนภาคแมเหลก � แบบไมเรองแสง � แบบเรองแสง � ผงแหง ผผลต........................................รน.......................... � ผงเปยก ผผลต.................................รน......................

กระแสเหนยวนา : � กระแสสลบ ......................แอมแปร � กระแสตรง.........................แอมแปร วธสรางสนามแมเหลก : � ตอเนอง � แมเหลกตกคาง

รปภาพหรอภาพสเกต � ม (ตามเอกสารแนบทาย) � ไมม

ตาแหนง/รหสชนงาน รอยบงช ขนาด ยอมรบ ไมยอมรบ

ผลการตดสน: � สอดคลองกบมาตรฐาน � ไมสอดคลองกบมาตรฐาน � หมายเหต (ระบ).................... ขอรบรองวาขอมลบนทกทงหมดถกตองโดยงานเชอมและงานการตรวจสอบปฏบตตามมาตรฐาน มยผ. 1563-51

ผปฏบตงาน ผตรวจสอบ ผอนมต

ชอ-สกล (ลายเซนต)


วนท


ภาคผนวก 2 เครองมอสรางสนามแมเหลก เครองมอสรางสนามแมเหลกทใช ตองสามารถเหนยวนาสนามแมเหลกใหเกดบนผวชนงานเหลกโครงสรางในบรเวณททดสอบ ซงสามารถเลอกใชตามความเหมาะสมไดจากเทคนคตางๆ ดงน 1. พรอดเทคนค (Prods Techniques) 1.1 พรอดเปนเครองมอสรางสนามแมเหลก โดยเครองมอ 1 ชดประกอบดวยขา 2 ขา ซงสามารถปรบ

ระยะหางระหวางปลายพรอดทงสองขาอยางอสระในชวงประมาณ 70 ถง 200 มลลเมตร (3 ถง 8 นว) ตามความตองการของผทดสอบดงรปท 1 ใชพรอดสรางสนามแมเหลกโดยการกดหนาสมผสของพรอดลงบนพนผวชนงาน เมอพรอดถกวางในตาแหนงทถกตองแลวกดปลายพรอดใหหนาสมผสของพรอดสมผสกบพนผวชนงานแนบสนทซงชวยใหกระแสไฟฟาจากพรอดไหลผานไดสะดวกโดยไมเกดการอารก แลวจงกดสวทชจายกระแสไฟฟาผานปลายพรอดทงสอง ดงรปท 1

1.2 เทคนคการสรางสนามแมเหลกดวยพรอด (Prod Magnetization Technique) (1) ใหใชกระแสเหนยวนาไฟตรงทไดจากแหลงจายไฟตรง หรอกระแสไฟตรงจากแหลงจายไฟ

กระแสสลบซงผานชดแปลงไฟเปนไฟกระแสตรง และใหมอตราสวนระหวางกระแสไฟฟากบระยะระหวางจดศนยกลางปลายพรอดดงน ก. โลหะงานทมความหนาไมนอยกวา 19 มลลเมตร (3/4 นว) กาหนดใหตงคาโดยใหมอตราสวน

ระหวางกระแสไฟฟากบ ระยะระหวางจดศนยกลางปลายพรอดในชวง 4 ถง 5 แอมแปรตอมลลเมตร (100 ถง 125 แอมแปรตอนว)

ข. โลหะงานทมความหนานอยกวา 19 มลลเมตร (3/4 นว) กาหนดใหตงคาโดยใหมอตราสวนระหวางกระแสไฟฟากบ ระยะระหวางจดศนยกลางปลายพรอดในชวง 3.6 ถง 4.4 แอมแปรตอมลลเมตร (90 ถง 110 แอมแปรตอนว)

(2) ระยะหางระหวางปลายพรอดข นอยกบรปรางลกษณะงานททดสอบ แตตองไมนอยกวา 75 มลลเมตร (3 นว) และไมเกนกวา 200 มลลเมตร (8 นว)

(3) ใหทาความสะอาดปลายพรอดใหสะอาดกอนการทดสอบ (4) กรณแรงเคลอนไฟฟาขณะวงจรเปดมคาเกน 25 โวลต ใหใชแผนตะกว แผนเหลก หรอแผน

อลมเนยมรองระหวางปลายพรอดกบผวชนงานเพอปองกนการอารก (Arc) และการหลอมตวของทองแดงจากปลายพรอดสผวโลหะงาน


รปท 1 การสรางสนามแมเหลกแบบพรอดเทคนค

(ภาคผนวก 2 ขอ 1.1) ทมา: www.ndt-ed.org

2. เทคนคการสรางสนามแมเหลกตามแนวยาวรอยเชอมดวยขดลวดเหนยวนาสาหรบทอหรองานลกษณะ

คลายกน (Longitudinal Magnetization Technique) 2.1 สรางสนามแมเหลกตามแนวยาวของรอยเชอม โดยการผานกระแสไฟผานขดลวดหรอสายไฟฟาทพน

รอบชนงานใหกระแสไฟฟาไหลขนานกบแกนของรอยเชอมซงทาใหเกดสนามแมเหลกตามแนวยาวของรอยเชอมเพอตรวจหารอยบงชตามแนวขวางกบแกนรอยเชอม ดงรปท 2

รปท 2 เทคนคการสรางสนามแมเหลกตามแนวยาวรอยเชอมดวยขดลวดเหนยวนา

(ภาคผนวก 2 ขอ 2.1) ทมา: www.ndt-ed.org

ขดลวดเหนยวนา

ทศทางสนามแมเหลก (Magnetic Field)


2.2 ความเขมสนามแมเหลกทตองการสาหรบการตรวจหารอยบกพรองสามารถคานวณไดดงน (1) สาหรบชนงานตน กาหนดให

ก. L หมายถง ความยาวของบรเวณทตองการทดสอบ ตองมคาไมเกน 450 มลลเมตร (18 นว) หรอแบงเปนชวงทดสอบแตละชวงยาวไมเกน 450 มลลเมตร

ข. D หมายถง เสนผานศนยกลางโลหะงานทตองการทดสอบ กรณชนงานมภาคตดไมสมาเสมอใหใชคาเสนทแยงมมทยาวทสดของภาคตดเปนคา D แทน

ค. ใหคานวณ จานวนรอบขดลวดและกระแสไฟฟาทใช ดงน 1) ชนสวนทมคา L/D มากกวาหรอเทากบ 4 ใหใชคากระแสเหนยวนาในชวงรอยละ ±10

ของคาทไดจากสมการดงน กระแสไฟฟา x จานวนรอบขดลวด = 35,000 / [(L/D) + 2] (1)

ตวอยาง: โลหะงานยาว 250 มลลเมตร (10 นว) เสนผานศนยกลาง 50 มลลเมตร (2 นว) แทนคาในสมการท (1) ไดดงน

กระแสไฟฟา x จานวนรอบขดลวด = 35,000 / (250/50 + 2) = 5,000 ดงนนหากใชขดลวดพน 2 รอบ คากระแสไฟฟาทตองใชทดสอบมคาเปน 5,000/2 = 2,500 แอมแปร± รอยละ10 หรอ 2,500±250 แอมแปร

2) ชนสวนทมคา L/D ระหวาง 2 ถง 4 ใหใชคากระแสเหนยวนาในชวงรอยละ ±10 ของคาทไดจากสมการดงน

กระแสไฟฟา x จานวนรอบขดลวด = 45,000 / (L/D) (2) ง. หามทดสอบดวยขดลวดกรณชนสวนมคา L/D นอยกวา 2 จ. กรณพนททดสอบดานใดดานหนงยาวมากกวาหรอเทากบ 225 มลลเมตร (9 นว) จากศนยกลาง

ของขดลวด ใหตรวจสอบคาความเขมสนามแมเหลกใหเพยงพอตอการทดสอบดวยเครองวดความเขมสนามแมเหลก หรอแผนจาลองลกษณะบกพรอง (Artificial Flaw Shims)

ฉ. กรณชนงานขนาดหรอรปรางใหญ ใหใชกระแสเหนยวนา 1,200 ถง 4,500 แอมแปร x จานวนรอบขดลวด และใหตรวจสอบความเขมสนามแมเหลกใหเพยงพอตอการทดสอบดวยเครองวดความเขมสนามแมเหลกหรอแผนจาลองลกษณะบกพรอง

3. เทคนคการสรางสนามแมเหลกตามแนวเสนรอบวงสาหรบทอหรองานลกษณะคลายกน (Circular

Magnetization Technique) การสรางสนามแมเหลกตามแนวเสนรอบวงซงมลกษณะวงตดขวางกบแนวแกนของรอยเชอม ทาโดยผานกระแสไฟผานแทงตวนาทวางขนานกบแกนรอยเชอม ขดลวดหรอสายไฟฟาพนรอบโลหะงานในทศทางท


กระแสไฟฟาไหลตดขวางกบแกนของรอยเชอมเพอตรวจหารอยบงชตามแนวยาวกบแกนรอยเชอม โดยมลกษณะดงรปท 3

รปท 3 เทคนคการสรางสนามแมเหลกตามแนวเสนรอบวงยาวรอยเชอมดวยขดลวดเหนยวนา

(ภาคผนวก 2 ขอ 3) ทมา: www.ndt-ed.org

4. โยกเทคนค (Yoke Technique) วธโยกเทคนคดงรปท 4 และรปท 5 ใชเพอทดสอบหารอยบกพรองทเปดสผวเทานน การสรางสนามแมเหลกดวยโยกสามารถทาไดโดยเหนยวนาดวยกระแสไฟตรง กระแสสลบ หรอเปนแบบโยกแมเหลกถาวร สาหรบวสดทหนาไมเกน 6 มลลเมตร (1/4 นว) สนามแมเหลกจากไฟฟากระแสสลบจะตรวจพบรอยบกพรองทผวไดดกวาสนามแมเหลกทเหนยวนาจากไฟฟากระแสตรงหรอจากโยกแมเหลกถาวร

รปท 4 การสรางสนามแมเหลกแบบโยกเทคนค


สนามแมเหลกภายนอก (External Magnetic Field)

กระแสไฟฟา (Electric Current)

ฟลกซแมเหลกในขาของโยก (Magnetic Flux in Legs of Yoke)

ฟลกซแมเหลกในชนสวนททดสอบ (Magnetic Flux in Part)

รอยบกพรองทสารวจพบ

(Crack Indication)

ขดลวดเหนยวนา (Current Carrying Wire)


(ก) โยกแมเหลกไฟฟา

(ข) โยกแมเหลกถาวร

รปท 5 การสรางสนามแมเหลกแบบโยกเทคนค (ภาคผนวก 2 ขอ 4) ทมา: www.ndt-ed.org

5. เทคนคการสรางสนามแมเหลกหลายทศทาง (Multidirectional Magnetization Technique) การสรางสนามแมเหลกหลายทศทางตรงพนททดสอบเดยวทาไดดวยการใชวงจรไฟฟากระแสสลบในการเหนยวนาพรอมกน 3 เฟสแตละเฟสเหลยมกน 120 องศา กระแสไฟฟาทงสามเฟสจะสรางสนามแมเหลกหลายทศทางบรเวณพนททดสอบ สนามแมเหลกทเกดขนอาจกระจายเปนวงกลมหรอเปนแนวยาวโดยตองมสนามแมเหลกอยางนอยสองทศทางทตงฉากกน ความเขมของสนามแมเหลกทกทศทางตองเทากนหรอเกอบเทากน การวดความเขมของสนามแมเหลกใหสอบเทยบดวยเครองวดความเขมสนามแมเหลก (Magnetic Field Indicator) ดงรปท 6 และตวอยางเครองสรางสนามแมเหลกหลายทศทางแสดงดงรปท 7


รปท 6 ตวอยางเครองวดความเขมสนามแมเหลก


รปท 7 ตวอยางเครองสรางสนามแมเหลกหลายทศทาง




ดวยวธการทดสอบดวยสารแทรกซม (Standard for Weldment Examination in Steel Structure with Penetrant Testing Method)

1. ขอบขาย 1.1 มาตรฐานนใชสาหรบทดสอบรอยเชอมของโครงเหลกรปพรรณดวยสารแทรกซม สาหรบรอยเชอมท

เปนสวนประกอบของงานโครงเหลกรปพรรณทมภาคตดกลวงหรอตน และทอชนดตางๆ 1.2 วตถประสงคของการทดสอบนเพอทดสอบหาลกษณะบกพรองใดๆ (Discontinuity) ทผวและรอย

บกพรองใตผวทมรอยเปดทผว ในบรเวณรอยเชอมและบรเวณทไดรบผลกระทบจากความรอน (Heat Affected Zone) ซงมผลตอความแขงแรงของโครงสรางทรบภาระสถตและภาระพลวต ทงความไมสมบรณทเกดขนในระหวางการเชอมสราง การเชอมซอม รอยบกพรองทเกดขนจากการใชงานและการทดสอบเมอครบวาระ

1.3 มาตรฐานนระบเกณฑการพจารณาการยอมรบความไมตอเนองของรอยเชอม ขอกาหนดในกระบวนวธการทดสอบดวยสารแทรกซมสาหรบรอยเชอมในงานโครงสรางเหลกรปพรรณ

1.4 มาตรฐานนจะใชภายใตเงอนไขดงตอไปน 1.4.1 เหลกโครงสรางทระบคาหนวยแรงดงคลากขนตาไมเกนกวา 690 เมกาปาสกาล (7,036 กโลกรม

แรงตอตารางเซนตเมตร) 1.4.2 เหลกโครงสรางตองมความหนาตงแต 3 มลลเมตร ขนไป 1.4.3 ไมใชกบระบบทอและถงทมความดน 1.4.4 มาตรฐานนจะใชกบการทดสอบแบบรอยเชอมโครงเหลกรปพรรณดวยสารแทรกซมแบบ

มองเหนดวยแสงสวาง (Visible Penetrant) ทสามารถมองเหนภายใตแสงปกต หรอแบบเรองแสง (Fluorescent Penetrant) ทสามารถมองเหนภายใตแสงแบลคไลท

1.4.5 มาตรฐานนใชหนวย SI (International System Units) เปนหลกและมหนวยเมตรกกากบในวงเลบตอทาย โดยการแปลงหนวยของแรงใช 1 กโลกรมแรงเทากบ 9.806 นวตน

2. นยาม “การเชอม (Weld)” หมายถง การประสานใหชนสวนโลหะหลอมรวมเปนเนอเดยวกนบรเวณรอยตอชนงานทตองการใหประสานตดกน “การทดสอบดวยการแทรกซม (Liquid Penetrant Testing)” หมายถง การใชสารแทรกซมหารอยบกพรองจากผวของรอยเชอมหรอผวของชนงาน สารแทรกซม (Liquid Penetrant) จะแทรกซมเขาไปในรอย


บกพรองทเปนโพรงชองวางของเนอโลหะททาการทดสอบ โดยอาศยหลกการของการแทรกซมเขาชองวางขนาดเลก(Capillary Action) ความสามารถของการแทรกซมจะขนอยกบความตงผว ความหนด และความสามารถในการเปยกผวชนงาน (Wetting Ability) ของการแทรกซมนน เมอขจดสารแทรกซมสวนเกนทอยตามผวภายนอกชนงานออกแลวใชสารดดซบสารแทรกซมทตกคางภายในรอยบกพรองออกมา จะทาใหสามารถทดสอบพบรอยบกพรองทมอยได “ความไมตอเนอง (Discontinuity)” หมายถง ความไมตอเนองของเนอวสด เชน การขาดความตอเนองทางเชงกล หรอ เชงโลหะวทยา หรอ เชงกายภาพ เปนตน ความไมตอเนองของวสดอาจไมใชรอยบกพรองกไดขนอยเกณฑการยอมรบทกาหนดตามมาตรฐานน “โครงสรางเหลก (Steel Structure)” หมายถง โครงสรางทประกอบจากเหลกรปพรรณทมภาคตดกลวงหรอตน ทอทมหนวยแรงคลากไมเกน 690 เมกาปาสกาล (7036 กโลกรมแรงตอตารางเซนตเมตร) และมความหนาในทกสวนภาคตดไมนอยกวา 3 มลลเมตร “บรเวณทไดรบผลกระทบจากความรอน (Heat Affected Zone)” หมายถง บรเวณขางรอยเชอมทไดรบผลกระทบจากความรอนของรอยเชอมจากการนาความรอน อาจทาใหโครงสรางและคณสมบตของวสดทเชอมตรงบรเวณนนเปลยนแปลง “ใบรายงานการทดสอบ (Inspection Report)” หมายถง ใบแสดงรายละเอยดของการทดสอบพรอมดวยผลการทดสอบ “ใบสงเทคนคการทางาน (Written Procedure)” หมายถง เอกสารทระบวธการทดสอบทกาหนดขนเฉพาะโครงสราง หรอเฉพาะรอยเชอมตอใดในโครงสรางทกาหนด ซงตองระบรายละเอยดใหครบถวนตามมาตรฐานนกาหนด “ผตรวจสอบ (Operator)” หมายถง ผทาการตรวจสอบรอยเชอมโครงเหลกรปพรรณดวยวธการทดสอบดวยสารแทรกซม “ผอนมต (Approved by)” หมายถง ผมอานาจลงนามแทนนตบคคลทไดรบใบรบรองจากกรมโยธาธการ “รอยเชอม (Weld Bead)” หมายถง รอยตอทเกดจากการเชอม “รอยบกพรอง (Defect)” หมายถง สงผดปกตทเกดขนกบรอยเชอมหรอบรเวณรอบๆ แนวเชอมทไมสามารถยอมรบไดซงอาจมผลตอความมนคง แขงแรงหรอความปลอดภยในการใชงาน ไมรวมถงรอยบกพรองทางโลหะวทยาและรอยบกพรองทางมต “รอยบงช (Indicator)” หมายถง สงทปรากฏจากรอยบกพรองเปนรปรางตางๆ เชน เปนเสนยาว หรอรปรางกลม “รอยบงชแปลกปลอม (False Indication)” หมายถง สงทปรากฏซงไมใชรอยบกพรองจรงโดยอาจเกดจากสาเหตอนๆ เชน สนม ความสกปรก สะเกดสนมของเหลก สแลกเชอม ฯลฯ ททาใหเหนเหมอนรอยบกพรอง


“โลหะงาน (Base Metal)” หมายถง โลหะซงเปนสวนของโครงสราง 3. มาตรฐานอางถง 3.1 มาตรฐาน ASTM International ASTM E165: Standard Test Method for Liquid Penetrant Examination 3.2 มาตรฐาน EN ISO 3452-2: Non-destructive testing -- Penetrant testing -- Part 2: Testing of Penetrant

materials 3.3 มาตรฐาน International Organization for Standardization EN ISO 3452-3: Non-Destructive Testing -

Penetrant Testing - Part 3: Reference Test Blocks 3.4 มาตรฐาน Japanese Industrial Standards JIS Z 2343-3:2001 Non-destructive testing - Penetrant testing

- Part 3: Reference test blocks 4. เครองมอทดสอบ และวสดสนเปลอง 4.1 ชดน ายาทดสอบดวยสารแทรกซมสาหรบใชในทดสอบเปนจดหรอเฉพาะตาแหนงแบบกระปองฉด

(Spray Can) ประกอบดวย 4.1.1 คลนเนอร (Cleaner) หมายถง สารละลายทใชสาหรบการทาความสะอาดผวชนงานกอนจะทาการ

ทดสอบดวยสารแทรกซม 4.1.2 เพนแทรนต (Penetrant) หมายถง สารแทรกซมทใชสาหรบแทรกซมเขาไปในรอยบกพรองตางๆ

ตองมคณสมบตดงตอไปน 4.1.2.1 เพนแทรนตตองสามารถกาจดออกไดดวยตวทาละลาย (Solvent) 4.1.2.2 เพนแทรนตอาจใชเปนแบบมองเหนดวยแสงสวาง (Visible Penetrant) หรอแบบเรองแสง

(Fluorescent Penetrant) 4.1.3 รมฟเวอร (Remover) หมายถง ตวทาละลายทใชสาหรบกาจดสารแทรกซมสวนเกนออกจาก

ผวหนาชนงานทดสอบ 4.1.4 ดเวลลอปเปอร (Developer) หมายถง สารทใชสาหรบดดซมเพนแทรนตออกจากรอยบกพรอง

ตางๆ ออกมาทผวชนงาน มคณสมบตแขวนลอยอยในตวทาละลายทไมมสวนผสมของน า(Nonaqueous Wet Developer)

4.1.5 ชดน ายาตองมคณสมบตเปนไปตามมาตรฐาน ASTM E165 หรอ EN ISO 3452-2 หรอมาตรฐานแหงชาตอนทเทยบเทา

4.1.6 ชดนายาตองผลตจากผผลตเดยวกน และสามารถใชรวมกนไดอยางมประสทธภาพ ตองจดเกบในสถานทเหมาะสมตามคาแนะนาของผผลต เพนแทรนตแบบเรองแสงอาจเสยคณสมบตการเรองแสงถาเกบอยในทรอนเปนเวลานาน

4.2 เศษผาสขาวสามารถดดซบน ายาทดสอบไดด ไมเปนขยหรอขนเพอใชสาหรบเชดทาความสะอาด ผวหนาชนงานและกาจดสารแทรกซมสวนเกนออกจากผวหนา


4.3 เครองกาเนดแสงแบลกไลท (Black Light) ซงหลอดกาเนดแสงเปนชนดใดกได โดยความยาวคลนแสงอยในชวง 320 ถง 380 นาโนเมตร และสามารถใหความเขมการสองสวางไมตากวา 1000 ไมโครวตตตอตารางเซนตเมตร

4.4 แทงปรบเทยบมาตรฐาน (Reference Test Block) หมายถง ชนงานมาตรฐานซงใชเพอสอบเทยบคณภาพของชดน ายาทใชในการทดสอบ ตองมคณสมบตเปนไปตามมาตรฐาน EN ISO 3452-3 หรอ ASME V Article 6 Appendix III หรอ JIS Z 2343-3 หรอมาตรฐานแหงชาตอนๆ ทเทยบเทา

4.5 การใชสารแทรกซมชนดอนนอกจากทกลาวมาในขอ 4.1 ใหเปนไปตามใบสงเทคนคการทางาน 5. การปฏบตการทดสอบ ผทดสอบตองระมดระวงอนตรายจากการใชสารแทรกซม เชน การสมผส การสดหายใจ การตดไฟ เปนตน และการจดเตรยมเครองปองกนอนตรายทจาเปนและเหมาะสม การปฏบตการทดสอบใหดาเนนการดงน 5.1 กอนการทดสอบตองมใบสงเทคนคการทางานใหผทดสอบโดยมรายละเอยดตามขอ 6 5.2 การเตรยมผวชนงานทดสอบ

5.2.1 โดยปกตการทดสอบทผวงานหลงการเชอมเสรจ (As Welded) จะใหผลด แตอาจตองขดผวหรอตกแตงผวงานกรณทผวงานมสงททาใหเกดรอยบงชแปลกปลอม

5.2.2 กรณผวชนงานบรเวณทจะทดสอบมการกดกรอนเนองจากสนมตองขจดสนมออกใหหมดจนถงเนอโลหะอาจใชวธการขด บรเวณรอยเชอมและบรเวณทไดรบอทธพลเนองจากความรอน และ/หรอ หางจากขอบรอยเชอมอยางนอย 25 มลลเมตรตองแหงปราศจากสงสกปรก เชน คราบน ามน จารบ เศษผา เมดโลหะกระเดน สแลกเชอม ส หรอสงอน ๆทไมพงประสงคทอาจปดรอยเปด ของรอยบกพรองได

5.2.3 ชนดของสารทาความสะอาดสามารถใชผงซกฟอก ตวทาละลายธรรมชาต สารละลายกาจดสเกล และนายาลอกส

5.2.4 การเตรยมผวตองระวงมใหเศษผาตาง ๆ เขาไปอดตนในรอยบกพรองหรอมใหใชกระบวนการทางกล ทจะทาใหปากของรอยบกพรองเสยรปจนปดรอยบกพรองนนไป

5.3 ขนตอนการทดสอบ 5.3.1 ทาความสะอาดเบองตนตามขนตอนการเตรยมผวของชนงานทดสอบในขอ 5.2 ผวของชนงาน ทดสอบ

ตองแหงและมอณหภมระหวาง 10 ถง 52 องศาเซลเซยส ในกรณทอณหภมของชนงานทดสอบไมอยในชวงดงกลาว ใหใชแทงปรบเทยบมาตรฐาน ทกลาวมาในหวขอ 4.4 ทาการสอบเทยบคณภาพของชดนายาทใชในการทดสอบและกระบวนการทดสอบ

5.3.2 ถาใชเพนแทรนตแบบมองเหนดวยแสงสวาง ตองทดสอบในบรเวณทมความสวางของแสงอยางนอย 1000 ลกซ (100 ฟต-แคนเดลา) บนพนผวทดสอบ

5.3.3 ถาใชเพนแทรนตแบบเรองแสงในการทดสอบ ตองทดสอบในบรเวณทมดภายใตแสงแบลกไลท ผ ทดสอบตองอยในบรเวณทมดอยางนอย 5 นาทกอนทดสอบเพอใหสายตาคนเคยกบความมด โคม


แบลกไลททใชตองเปดทงไวอยางนอย 5 นาท และตองวดความเขมสองสวางของแสงไดไมตากวา 1000 ไมโครวตตตอตารางเซนตเมตรบนผวทดสอบ โดยตองตรวจวดทกๆ 8 ชวโมง หรอเมอเปลยนสถานททดสอบและเปลยนหลอดไฟ

5.3.4 พนคลนเนอรบนผวชนงานบรเวณทจะทดสอบเพอชะลางสงสกปรกออกจนผวบรเวณนนสะอาดและปลอยใหคลนเนอรระเหยจนแหง

5.3.5 พนเพนแทรนตลงบนผวชนงานบรเวณทจะทดสอบ ควรระวงการไหลของสารแทรกซมทอาจเกดจากผวชนงานไมไดระนาบหรอเปนสนนนซงอาจมผลใหบางบรเวณไดรบเพนแทรนตไมเพยงพอ ในกรณนควรพนเพนแทรนตเพมเตมตามความจาเปน หลงจากพนเพนแทรนตเสรจใหปลอยทงไวอยางนอย 5 นาทหรอมากกวา ตามแตชนดของรอยบกพรองและขอแนะนาของบรษทผผลตสารแทรกซมหรอตามระเบยบปฏบตงานทตองการทดสอบ

5.3.6 ใชเศษผาเชดเพนแทรนตสวนเกนทตดอยบนผวชนงานออกจนหมดจนเหลอเฉพาะสวนทเปนคราบทไมสามารถเชดออกได (ในทางปฏบตคอไมมสของสารแทรกซมตดอยทเศษผาสาหรบสารแทรกซมแบบมองเหนไดดวยแสงสวาง)

5.3.7 พนรมฟเวอร ลงบนเศษผาและเชดบนชนงานอยางระมดระวงเพอกาจดเพนแทรนตสวนเกนทตดอยบนผวชนงานทดสอบออก สงเกตสหรอการเรองแสงของเพนแทรนตวาเชดออกหมดหรอไม ระวงไมใหเชดผวชนงานมากเกนไปเพราะอาจทาใหเพนแทรนตทอยในรอยบกพรองหลดออกมาดวย และหามพนรมฟเวอรลงบนผวชนงานโดยตรง

5.3.8 ภายหลงเชดชนงานใหสะอาดแลวใหพนดเวลลอปเปอรลงบนชนงานอยางระมดระวง โดยตองทาใหดเวลลอปเปอรกระจายตวอยางสมาเสมอและมลกษณะเปนแผนฟลมบางบนชนงาน การพนดเวลลอปเปอรหนาเกนไปอาจทาใหไมสามารถทดสอบหารอยบกพรองขนาดเลกไดและถาชนงานไมสะอาดเพยงพอ พนผวของดเวลลอปเปอรจะเปนสชมพออนซงทาใหการแปลผลยากขน

5.3.9 เมอดเวลลอปเปอรแหงใหสงเกตการเปลยนสหรอการเรองแสงของดเวลลอปเปอรทเกดจากการดดซบเพนแทรนตออกจากรอยบกพรอง และพจารณารอยบงชทเกดขนวาเกดจากรอยบกพรองจรงหรอเปนรอยบงชแปลกปลอม โดยควรสงเกตจดเรมตนและการเกดภาพของรอยบงชเพอประกอบการพจารณาวารอยบงช ทตรวจพบเปนรอยบงชชนดใด การแปลผลการทดสอบใหกระทาภายหลงพน ดเวลลอปเปอรอยางนอย 7 นาท และไมเกน 60 นาท

5.3.10 การทาความสะอาดภายหลงการทดสอบจะกระทาหลงจากการประเมนและทาเอกสารเสรจสนโดยใชกระบวนการทไมกอใหเกดความเสยหายตอชนสวน


6. ใบสงเทคนคการทางาน (Written Procedure) ใบสงเทคนคการทางาน คอวธการเตรยมการทดสอบทจดเตรยมขนอยางถกหลกการทางเทคนคการทดสอบโลหะวทยา และรปรางของรอยเชอม เมอทาตามใบสงเทคนคการทางานนแลวจะตองสามารถทดสอบหารอยบกพรองใหพบ โดยใหระบรายละเอยดตอไปน 6.1 หมายเลข ชอใบสงเทคนคการทางาน ชอโครงการ เจาของโครงการ วน-เดอน-ปทออกใบสงทางเทคนค 6.2 แบบหรอภาพสเกตแสดงรายละเอยด รปราง พกดขนาดในการออกแบบรอยเชอม 6.3 สภาพของพนผวทจะทดสอบ 6.4 ผผลตและชนดของสารแทรกซม 6.6 กรรมวธการใชสารแทรกซมตรวจสอบ 6.7 แบบรายงานผลการทดสอบ 6.8 ชอผตรวจสอบและชอผทารายงานผลการตรวจสอบ 7. เกณฑการยอมรบ 7.1 รอยบงชทไมนามาพจารณาประเมนผล (Nonrelevant Indication) คอรอยบงชทมขนาดนอยกวาหรอ

เทากบ 1.6 มลลเมตร โดยวดในทศทางทมากทสด 7.2 รอยบงชทนา มาพจารณาประเมนผล (Relevant Indication) คอรอยบงชทมขนาดวดในทศทางทกวาง

หรอยาวมากทสด มากกวา 1.6 มลลเมตร (1/16 นว) แบงออกเปน 2 ประเภท คอ 7.2.1 รอยบงชรปรางกลม (Round Indication) คอ รอยบงชทมความยาวนอยกวา 3 เทาของความกวาง 7.2.2 รอยบงชรปรางยาว (Linear Indication) คอ รอยบงชทมความยาวมากกวา หรอเทากบ 3 เทาของ

ความกวาง 7.3 เกณฑการตดสนรอยเชอม รอยเชอมทผานการทดสอบตองปราศจาก

7.3.1 รอยราวหรอรอยบงชรปรางยาว 7.3.2 รอยบงชรปรางกลม ทมขนาดมากกวา 4.8 มลลเมตร (3/16 นว) 7.3.3 รอยบงชรปรางกลมทเรยงเปนแนว (ไมตอเนองถงกน) ตงแต 4 ตาแหนงขนไป โดยทระยะหาง

จากขอบถงขอบของแตละรอยบงชหางกนตองไมตากวา 1.6 มลลเมตร (1/16 นว) 8. บนทกผลและรายงานผลการทดสอบ 8.1 ผทดสอบตองทาเครองหมายดวยปากกาสทไมละลายน าและทนความรอนลงบนพนผวชนงานใน

ตาแหนงททดสอบพบรอยบกพรองเพอความสะดวกในการซอม 8.2 การบนทกรอยบงชจากการทดสอบ ใหบนทกดวยวธใดวธหนงหรอหลายวธรวมกน เชน การเขยนหรอ

พมพบรรยายลกษณะรอยบงช สเกตภาพรอยบงช ภาพถาย เปนตน


8.3 ผตรวจสอบตองบนทกผลและทารายงานผลการตรวจสอบรอยเชอมโครงเหลกรปพรรณดวยวธการทดสอบดวยสารแทรกซม โดยมตวอยางในรายงานผลการตรวจสอบตามแบบฟอรม บฟ. มยผ. 1564 ในภาคผนวก 1

9. เอกสารอางอง 9.1 มาตรฐานงานชาง มยธ.(ท) 804-2544 มาตรฐานวธทดสอบดวยสารแทรกซม (Standard Method for

Liquid Penetrant Examination) กรมโยธาธการ กระทรวงมหาดไทย 9.2 มาตรฐาน American Society of Mechanical Engineers ASME Boiler and Pressure Code, Section V,

An International Code, Non Destructive Examination, July 1,2004 Edition, Printed in the United States of America.

9.3 มาตรฐาน American Society of Mechanical Engineers ASME Boiler and Pressure Code, Section VIII, Division 1, An International Code, Non Destructive Examination, July 1, 2004 Edition, Printed in the United States of America.

9.4 มาตรฐาน American Welding Society AWS D1.1/D1.1M:2006: Structural Welding Code – Steel, An American National Standard, Printed in the United States of America, Reprinted March 2006.

9.5 มาตรฐาน British Standard BS EN 571-1: 1997 Non-destructive Testing- Penetrant Testing, Part 1. General Principles.

9.6 มาตรฐาน International Organization for Standardization EN ISO 3452: Non-Destructive Testing- Penetrant Inspection – General Principles.

9.7 มาตรฐาน International Organization for Standardization ISO 23277: Non-destructive Testing of Welds- Penetrant Testing of Welds-Acceptance Levels.


ภาคผนวก 1 ตวอยางแบบฟอรมรายงานผลการตรวจสอบรอยเชอมโครงเหลกรปพรรณดวยวธทดสอบดวยสารแทรกซม ตวอยางแบบฟอรม บฟ. มยผ. 1564 สาหรบการรายงานผลการตรวจสอบรอยเชอมโครงเหลกรปพรรณดวยวธการทดสอบดวยสารแทรกซม


รายงานการตรวจสอบรอยเชอมโครงเหลกรปพรรณ ดวยวธทดสอบดวยสารแทรกซม

บฟ.มยผ. 1564


ชอโครงการ : ทะเบยนทดสอบ : สถานทกอสราง : ผรบจาง : เกณฑการยอมรบอนๆ ทใชรวม : สภาวะการทดสอบ : � สรางใหม � การซอม � ระหวางใชงาน สภาพผวททดสอบ : � รอยเชอม � บรเวณทไดรบผลกระทบจากความรอน � อนๆ............................. วธการเตรยมผวงาน : � ผวรอยเชอม � ขด/ปดดวยแปรง � ขดดวยเครองขด � พนทราย � อนๆ................... ชนดของสารแทรกซม : � แบบมองเหนดวยแสงสวาง � แบบเรองแสง Solvent Cleaner / Remover : ผผลต....................................................................รน................................................. Solvent Removable Penetrant : ผผลต...................................................รน.......................................... Nonaqueous Wet Developer : ผผลต.....................................................รน..........................................

รปภาพหรอภาพสเกต � ม (ตามเอกสารแนบทาย) � ไมม

ตาแหนง/รหสชนงาน รอยบงช ขนาด ยอมรบ ไมยอมรบ

ผลการตดสน: � สอดคลองกบมาตรฐาน � ไมสอดคลองกบมาตรฐาน � หมายเหต (ระบ)................. ขอรบรองวาขอมลบนทกทงหมดถกตองโดยงานเชอมและงานการตรวจสอบปฏบตตามมาตรฐาน มยผ. 1564-51

ผปฏบตงาน ผตรวจสอบ ผอนมต



วนท


ภาคผนวก 2 ขนตอนการทดสอบรอยเชอมดวยสารแทรกซม การทดสอบรอยเชอมดวยสารแทรกซมมขนตอน แสดงดงรปท 1 ถงรปท 4 ดงน

รปท 1 การทาความสะอาดผวทจะทดสอบ

รปท 2 การพนหรอทาสารเพนแทรนต

รปท 3 การกาจดสารเพนแทรนตสวนเกนออก

กาจดสารเพนแทรนตสวนเกนออก

รอยราวทผวซงมองไมเหนดวยตาเปลา

สารเพนแทรนต


รปท 4 การพนหรอทาสารดเวลลอปเปอร

รอยบงชทมองเหนดวยตาเปลา สารดเวลลอปเปอร


มยผ. 1565-51 มาตรฐานการตรวจสอบรอยเชอมโครงเหลกรปพรรณดวยวธการทดสอบดวยรงส

(Standard for Weldment Examination in Steel Structure with Radiographic Testing Method)

1. ขอบขาย 1.1 มาตรฐานวธการตรวจสอบนใชสาหรบทดสอบรอยเชอมของโครงเหลกรปพรรณดวยรงสสาหรบรอย

เชอมทเปนสวนประกอบของงานโครงเหลกรปพรรณทมภาคตดกลวงหรอตน และทอชนดตางๆ 1.2 วตถประสงคของการทดสอบนเพอหารอยบกพรองใด ๆ ทอยในรอยเชอมและสวนทไดรบผลกระทบ

จากความรอน ซงมผลตอความแขงแรงของโครงสรางเหลก ทงรอยบกพรองทเกดขนในระหวางการเชอมสราง การเชอมซอม การเกดขนโดยสาเหตจากการใชงาน การทดสอบเมอครบวาระ

1.3 มาตรฐานนระบเกณฑการพจารณาการยอมรบความไมตอเนองของรอยเชอม ขอกาหนดในกระบวนวธการทดสอบดวยรงสสาหรบรอยเชอมในงานโครงสรางเหลกรปพรรณ

1.4 มาตรฐานนจะใชภายใตเงอนไขดงตอไปน 1.4.1 เหลกโครงสรางทระบคาหนวยแรงดงคลากขนตาไมเกนกวา 690 เมกาปาสกาล (7036 กโลกรม

แรงตอตารางเซนตเมตร) 1.4.2 เหลกโครงสรางตองมความหนาตงแต 3 มลลเมตร (1/8 นว) ขนไป 1.4.3 ไมใชกบระบบทอและถงทมความดน 1.4.4 มาตรฐานนใชหนวย SI (International System units) เปนหลกและมหนวยเมตรกกากบในวงเลบ

ตอทาย โดยการแปลงหนวยของแรงใช 1 กโลกรมแรงเทากบ 9.806 นวตน 2. นยาม “การทดสอบดวยรงส (Radiographic Testing)” หมายถง การฉายรงสผานทะลเนอโลหะและแนวเชอมเขาไปหาฟลม ปรมาณความเขมของรงสทตกกระทบและทาปฏกรยาบนฟลมขนอยกบคณสมบตในการดดกลนรงสของโลหะและรอยบกพรอง รอยบกพรองทมความหนาแนนนอยกวาเนอโลหะ จะปรากฏอยในฟลมเปนบรเวณทมความเขมสง “การฉายรงสแบบพาโนรามก (Panoramic Exposure)” หมายถง วธการถายภาพรงสโดยถายวตถหลายวตถพรอมกนในครงเดยว หรอการถายภาพวตถรปทรงกระบอกโดยรอบตามแนวเสนรอบวงภายใตแหลงกาเนดรงสซงกระจายทกทศทาง “การเชอม (Weld)” หมายถง การประสานใหชนสวนโลหะหลอมรวมเปนเนอเดยวกนบรเวณรอยตอชนงานทตองการใหประสานตดกน


“เกรน (Graininess)” หมายถง ลกษณะเนอฟลมทเหนภายหลงจากการถายภาพทางรงส ซงเกดจากการเปลยนแปลงของสารประกอบซลเวอรแฮไลด (Silver Halide) เปนโลหะเงน (Metallic Silver) บนแผนฟลมเมอไดรบพลงงานรงสมากเพยงพอ “ความไมตอเนอง (Discontinuity)” หมายถง สงผดปกตใดๆ ทเกดขนกบรอยเชอมหรอบรเวณรอบๆ รอยเชอม ซงอาจจะยอมรบไดหรอไมขนอยกบเกณฑการตดสน “โครงสรางเหลก (Steel Structure)” หมายถง โครงสรางทประกอบจากเหลกรปพรรณทมภาคตดกลวงหรอตน ทอทมคาหนวยแรงดงคลากไมเกน 690 เมกาปาสกาล (7036 กโลกรมแรงตอตารางเซนตเมตร) และมความหนาในทกสวนภาคตดไมนอยกวา 3 มลลเมตร (1/8 นว) “ตวบงชคณภาพของภาพถายทางรงส (Image Quality Indicator: IQI)” หมายถง อปกรณทใชในการตรวจสอบคณภาพของภาพถายทางรงส อาจเปนชนดเสนลวด (Wire Type) หรอชนดร (Hole Type) กได โดยไมใหใชเพอตดสนหรอประเมนขนาดของรอยบกพรองตามเกณฑการตรวจวดทกาหนดในมาตรฐานน “ธาตกมมนตรงส (Radioactive Element)” หมายถง ธาตพลงงานสงกลมหนงทสามารถแผรงส แลวกลายเปนอะตอมของธาตใหมได สาหรบมาตรฐานนหมายถงสารซงใชเปนแหลงกาเนดของรงสทใชในการทดสอบ “บรเวณทไดรบผลกระทบจากความรอน (Heat Affected Zone)” หมายถง บรเวณขางรอยเชอมทไดรบผลกระทบจากความรอนของรอยเชอมจากการนาความรอน อาจทาใหโครงสรางและคณสมบตของวสดทเชอมตรงบรเวณนนเปลยนแปลง “ใบรายงานการตรวจสอบ (Inspection Report)” หมายถง ใบแสดงรายละเอยดของการทดสอบพรอมดวยผลการทดสอบ “ใบสงเทคนคการทางาน (Written Procedure)” หมายถง เอกสารทระบวธการทดสอบทกาหนดขนเฉพาะโครงสราง หรอเฉพาะรอยเชอมตอใดในโครงสรางทกาหนด ซงตองระบรายละเอยดครบถวนตามทมาตรฐานนกาหนด “ผตรวจสอบ (Operator)” หมายถง ผทาการตรวจสอบรอยเชอมโครงเหลกรปพรรณดวยวธการทดสอบดวยรงส “ผอนมต (Approved by)” หมายถง ผมอานาจลงนามแทนนตบคคลทไดรบใบรบรองจากกรมโยธาธการ “พนเตรมเตอร (Penetrameter)” หมายถง อปกรณทใชสาหรบตรวจวดความสามารถในการทะลทะลวง(Penetrating Power) ของการแผรงสของคลนแมเหลกไฟฟา “รอยบกพรอง (Defect)” หมายถง การเกดรอยแยกหรอโพรงชองวางในรอยเชอม ทาใหเนอโลหะไมตอเนองถงกนและมขนาดเกนกวาทจะยอมรบไดตามทกาหนดในมาตรฐานนไมรวมถงรอยบกพรองทางโลหะวทยา และรอยบกพรองทางมต


“รอยบงช (Indication)” หมายถง สงทแสดงออกใหเหนบนแผนฟลมสงนนอาจจะเกดจากรอยบกพรองหรอไมกได สาหรบการทดสอบดวยวธนจะหมายถง บรเวณทมความเขมของฟลมแตกตางจากบรเวณขางเคยงโดยรอบ “รอยบงชแปลกปลอม (False Indication)” หมายถง สงทปรากฏซงไมใชรอยบกพรองจรงโดยอาจเกดจากสาเหตอนๆ เชน สนม ความสกปรก สะเกดสนมของเหลก สแลกเชอม ฯลฯ ททาใหเหนเหมอนรอยบกพรอง “รอยเชอม (Weld Bead)” หมายถง รอยตอทเกดจากการเชอม “โลหะงาน (Base Metal)” หมายถง โลหะซงเปนสวนของโครงสราง “วธปฏบตงาน (Work Instruction)” หมายถง วธการทาการทดสอบ ซงจะบอกวธการและขนตอนในการปฏบตการทดสอบ 3. มาตรฐานอางถง 3.1 มาตรฐาน ASTM E94 - 04 Standard Guide for Radiographic Examination. 3.2 มาตรฐาน ASTM E747: Standard Practice for Design, Manufacture and Material Grouping

Classification of Wire Image Quality Indicators (IQI) Used for Radiology. 3.3 มาตรฐาน ASTM E1025: Standard Practice for Design, Manufacture, and Material Grouping

Classification of Hole-Type Image Quality Indicators (IQI) Used for Radiology. 4. ใบสงเทคนคการทางาน (Written Procedure)

ใบสงเทคนคการทางาน คอ วธการเตรยมการทดสอบใหถกตองตามหลกการทางเทคนค การทดสอบโลหะวทยาและรปรางรอยเชอม เมอทาตามใบสง เทคนคการทางานนแลวจะตองสามารถหารอยบกพรองใหพบโดยใหระบรายละเอยดตอไปน

4.1 หมายเลขและชอใบสงเทคนคการทางาน ชอโครงการ และเจาของโครงการ 4.2 ลกษณะของรอยเชอม ชนดของวสดและความหนา 4.3 ชนดของธาตกมมนตรงส (Isotope) หรอ ความตางศกยทใชในการกาหนดรงสเอกซ (X-Ray Voltage) 4.4 ระยะทางตาสดจากแหลงกาเนดรงสถงผวงานดานรงส 4.5 ระยะทางสงสดจากผวงานดานรงสถงฟลม 4.6 ขนาดของแหลงกาเนดรงสสงสดทใช 4.7 ผผลตและชนดของฟลมทใช 4.8 ฉากเพมความไวทใช (Intensify Screen) 4.9 เทคนคการถายภาพดวยรงสแกมมา หรอรงสเอกซ 4.10 อปกรณเครองมอทจะใชในการฉายรงสและปองกนอนตรายจากรงส 4.11 สภาพของพนผวทจะทดสอบ


4.12 แบบรายงานผลการทดสอบ 4.13 ชอผตรวจสอบและชอผทารายงานผลการตรวจสอบ 5. เครองมอและอปกรณทดสอบ (Equipment Used) 5.1 แหลงกาเนดรงส เครองกาเนดสาหรบการถายภาพทางอตสาหกรรมทใชเปนแหลงกาเนดรงส ม 2 ชนด คอ

5.1.1 เครองกาเนดรงสเอกซ มหลอดเอกซเรย เปนเครองมอกาเนดรงสเอกซ 5.1.2 แหลงกาเนดรงสแกมมา ซงอาจไดจากธาตกมมนตรงสชนดอรเดยม-192 (Ir-192) หรอ

โคบอลท-60 (Co-60) 5.2 ฟลมสาหรบภาพถายดวยรงส

ฟลมทใชเปนฟลมภาพถายดวยรงสจะเปนฟลมถายภาพทางอตสาหกรรม (Industrial Radiographic Film) ซงมคณสมบตตามมาตรฐาน ASTM E94 และสามารถแบงออกไดเปน 3 ประเภท ดงน 5.2.1 ฟลมประเภทท 1 (Type I) เปนฟลมชนดความไวตา ความแตกตางของคาความเขมของฟลมสง

มาก เกรนละเอยดมาก (Low Speed, Very High Contrast, Very Low Graininess) 5.2.2 ฟลมประเภทท 2 (Type II) เปนฟลมชนดความไวปานกลาง ความแตกตางของคาความเขมของ

ฟลมสง เกรนละเอยด (Medium Speed, High Contrast, Low Graininess) 5.2.3 ฟลมประเภทท 3 (Type III) เปนฟลมชนดความไวสง ความแตกตางของคาความเขมของฟลมปาน

กลาง เกรนหยาบ (High Speed, Medium Contrast, High Graininess) 5.3 ตวบงชคณภาพของภาพถายทางรงส (Image Quality Indicator: IQI) หรอพนเตรมเตอร (Penetrameter)

ใหใชตวบงชคณภาพของภาพถายทางรงส (IQI) ชนดร (Hole Type) หรอชนดเสนลวด (Wire Type) กได โดยผลตตามขอกาหนดในภาคผนวก 3 รปท 1 สาหรบ IQI ชนดร หรอ ตามภาคผนวก 3 รปท 2 สาหรบ IQI ชนดเสนลวด

5.4 ฉากเพมความไว (Intensifying Screen) ใหใชฉากเพมความไวชนดตะกว โดยใหสมผสกบฟลมโดยตรง ฉากเพมความไวเหลาน ตองปราศจากฝ น รอยขดขวน ร และผวออกไซด ความหนาของฉากเพมความไวตะกวตามตารางท 1 ในภาคผนวก 2 ในกรณทตองการใชฉากเพมความไวชนดอนใหเปนไปตามใบสงเทคนคการทางาน

5.5 เซฟไลท (Safelight) เซฟไลท (Safelight) เปนอปกรณในหองมด การปฏบตเกยวกบฟลมตองอยภายใตสภาพเซฟไลทตามขอแนะนาของผผลตฟลม


5.6 อปกรณอานภาพถายดวยรงส (Viewing Facility) อปกรณอานภาพถายดวยรงสตองสามารถปรบความสวางได และมความเขมของแสงสวางพอสาหรบขอบเขตคาความเขมทกาหนด สถานทอานภาพถายดวยรงสควรอยในทมด สาหรบแสงสวางทไมพงประสงคทออกจากอปกรณอานภาพถายดวยรงส ตองมหนากากปดบงไวอยางมดชด

5.7 เครองมอวดความเขมของภาพถายดวยรงส เครองมอวดความเขมของภาพถายดวยรงส ตองปรบเทยบและรบรองความเทยงตรงดวยแผนภาพถายดวยรงสของชนงานขนบนได (Calibrated Step Wedge Film) ทไดรบการรบรองจากมาตรฐานสากล โดยมคาผดพลาดไมเกนรอยละ ± 0.05 ของคาจรง

6. การปฏบตการทดสอบ 6.1 กอนการทดสอบ ตองมใบสงเทคนคการทางานซงมรายละเอยดตามหวขอ 4 ใหผปฏบตการตรวจสอบ

รอยเชอม 6.2 การเตรยมผวชนงานทจะทาการทดสอบ

6.2.1 ผวชนงานทจะทดสอบตองสะอาด ปราศจากสงทเปนอปสรรคในการทดสอบบนภาพถายดวยรงสได เชน เมดโลหะ (Spatter) รอยเชอมชวยยดชวคราว แผนสนม รอยขดขวนซงทาใหผวขรขระ เปนตน

6.2.2 ตองกาจดรอยเชอมทไมสมาเสมอหรอรอยคลนทงดานใน (ซงสามารถเขาไปถงได) และดานนอกดวยกระบวนการทเหมาะสม จนกระทงถงระดบทไมสามารถสรางความสบสนตอภาพปรากฏของขอบกพรองในภาพถายดวยรงส

6.3 กรรมวธการถายภาพรงส 6.3.1 กรรมวธการถายภาพรงสตองเลอกใชจากแหลงกาเนดรงสชนดเดยวจากรงสเอกซหรอรงสแกมมา

ความคมชดของภาพรงส กาหนดใหตดสนจากความกระจางของภาพถายรงสของพนเตรมเตอร (Penetrameter) สาหรบเทคนคการถายภาพรงสและเครองมอและอปกรณทใชตองสามารถทาใหภาพปรากฏขนาดของเสนลวดเปาหมายหรอรเปาหมายของพนเตรมเตอรมความชดเจนเพยงพอ ดงรายละเอยดในตารางท 2 และ 3 ในภาคผนวก 2 และรปท 1 และ 2 ในภาคผนวก 3 นอกจากนขอมลจาเพาะของฟลมและชนงานตองปรากฏอยางชดเจนในภาพถายรงส

6.3.2 การทดสอบดวยการถายภาพรงสตองปฏบตการตามขอกาหนดของมาตรฐานความปลอดภย ในการใชงานเกยวกบรงสตามพระราชบญญตพลงงานปรมาณเพอสนต พ.ศ. 2504 และกฎกระทรวงทเกยวของ

6.3.3 ในกรณทตองการใหกาจดโลหะเชอมสวนเกน (Weld Reinforcement) ตองเตรยมผวทดสอบดวยวธการขดผว (Grinding) หนางานเชอมอนๆ อาจไมจาเปนตองขดผว หรอทาใหผวเรยบเพอการ


ถายภาพรงส ยกเวนในกรณทผวหนางานทขรขระหรอบรเวณรอยตอกนระหวางแนวเชอมและโลหะชนงานอาจทาใหเกดความสบสนในการวเคราะหขอบกพรองทตรวจพบจากภาพถายรงส

6.3.4 ตองกาจดแผนตอ (Tabs)1 ทขอบโลหะงาน ออกกอนไดรบการตรวจสอบดวยการถายภาพรงส 6.3.5 กรณใชแผนรองหลงรอยเชอม ใหกาจดแผนเหลกรองหลงออก และตองตกแตงผวใหราบเรยบ

กอนปฏบตการถายภาพรงสดวยวธการขดผว (Grinding) 6.3.6 ในกรณมไดกาหนดใหกาจดโลหะเชอมสวนเกนของรอยเชอม และ/หรอ แผนรองหลง กาหนดให

ใชแผนรองเสรมขนาดความหนาอยางนอย 3.2 มลลเมตร วางในตาแหนงภายใตพนเตรมเตอร โดยใหความหนารวมของเหลกในตาแหนงระหวางพนเตรมเตอรถงฟลม มคาประมาณเทากบความหนาของงานเชอมซงวดคาในบรเวณโลหะเชอมสวนเกนและแผนรองหลง

6.3.7 ฟลมถายภาพรงสกาหนดใหใชประเภทท 1 หรอประเภทท 2 ตามขอ 5.2 และกาหนดใหใชฉากเพมความไวชนดตะกว ไมอนญาตใหใชงานฉากเพมความไวชนดเรองแสง

6.3.8 เทคนคการถายภาพรงสเทคนคการถายภาพรงสตองกระทาดวยแหลงกาเนดรงสแหลงเดยวโดยตาแหนงศนยกลางของการฉายรงสตรวจสอบ ตองใกลเคยงความยาว และความกวางของงานเชอมททาการตรวจสอบมากทสดเทาทสามารถเปนไปได โดย 6.3.8.1 ความไมคมชดทางรปทรงเรขาคณต (Geometric Unsharpness) ใหใชแหลงกาเนดรงส

แกมมา (โดยทวไปไมตองคานงถงขนาด) ซงมความสามารถเปนไปตามเกณฑความไมคมชดทางรปทรงเรขาคณตตามมาตรฐาน ASME Boiler and Pressure Vessel Code, Section V, Article 2. หรอมาตรฐานอนทเทยบเทา

6.3.8.2 ระยะทางจากแหลงกาเนดรงสถงชนงาน ตองไมนอยกวาระยะความยาวทงหมดของฟลมทดาเนนการฉายรงสในระนาบเดยว ยกเวนกรณการฉายรงสแบบพาโนรามก (Panoramic Exposures)

6.3.8.3 ระยะระหวางแหลงกาเนดถงชนงานตองไมนอยกวา 7 เทาของผลรวมของความหนาของแนวเชอมท โลหะเชอมสวนเกนและแผนรองหลง โดยตองใหรงสทะลผานสวนตางๆ ของรอยเชอมและแสดงภาพถายรงสในมมมากกวาหรอเทากบ 26.5 องศา จากเสนปกต (Normal Line) ทผวหนาของงานเชอม

6.3.9 อปกรณถายภาพรงสเอกซ ใหใชอปกรณถายภาพรงสเอกซทมกาลงไฟฟาสงสด 600 kVp และอรเดยม-192 ซงมความสามารถของการทะลทะลวงเพยงพอเปนแหลงกาเนดรงส กรณใชโคบอลต-60 เปน

1 แผนตอ (Tabs) หมายถง แผนโลหะซงใชบรเวณปลายชนงานเชอมเพอใหทาการเชอมเลยออกไปทแผนตอ และตดออกในภายหลง เพอชวยใหรอยเชอมบรเวณขอบไดขนาดตามทกาหนด


แหลงกาเนดรงส ใหใชเฉพาะตองการถายภาพรงสเหลกกลาทมความหนาไมนอยกวา 65 มลลเมตร (2.5 นว)

6.3.10 การเลอกใชและวางตาแหนง IQI การเลอกใชและวางตาแหนง IQI แสดงไวในตารางท 4 ในภาคผนวก 2

6.3.11 เทคนคการถายภาพ ใหถายภาพรงสและทาดชนของฟลมดวยวธการทเหมาะสมเพอใหตรวจสอบรอยตอไดอยางสมบรณและมความตอเนองภายในขอบเขตทกาหนดใหตรวจสอบ กรณฟลมสน ฉากสน การตดขอบแนวเชอมทมากเกนไปเนองจากการกระจายของรงส (Excessive Undercut by Scattered Radiation) หรอกรรมวธอน ๆ ทบดบงแนวเชอมบางสวน หรอทงหมด ใหถอวาภาพถายรงสดงกลาวไมสามารถใชตดสนผลได

6.3.12 ฟลมตองมความยาวเพยงพอ และตองวางฟลม ณ ตาแหนงเพอการถายภาพรงสโดยตรงกบทศทางการฉายรงสจากแหลงกาเนด โดยกาหนดใหยนขอบฟลมทเกนแนวขอบรอยเชอมอยางนอย 12 มลลเมตร

6.3.13 แนวเชอมทมความยาวกวา 350 มลลเมตร (14 นว) ตองปฏบตการถายภาพรงสโดยใหซองบรรจฟลมวางซอนเกยกน และใชการถายภาพรงสแบบเดยว หรอโดยใชซองบรรจฟลมเดยว และแบงแยกกนการถายภาพรงสใหเปนตามขอกาหนดท 6.3.8

6.3.14 การตรวจสอบปรมาณรงสสะทอนกลบใหใชตวหนงสอตะกวตวอกษร B ขนาดความสง 13 มลลเมตร และความหนา 1.6 มลลเมตร วางตาแหนงดานหลงของซองบรรจฟลม ถาปรากฏภาพตวอกษร B บนภาพถายรงส ใหถอวาภาพถายรงสดงกลาวไมสามารถใชตดสนผลได

6.3.15 แผนฟลมตองกวางมากพอทจะสามารถเกบรายละเอยดในพนทเปาหมายของงานเชอมรวมทงบรเวณทไดรบผลกระทบจากความรอน (Heat Affected Zone) โดยตองมพนทเพยงพอสาหรบบรรจขอมลเกยวกบพนเตรมเตอรและลกษณะจาเพาะของฟลม โดยไมลวงล าเขาไปในพนทเปาหมายของงานเชอมในภาพถายรงส

6.3.16 คณภาพของภาพรงส กาหนดใหภาพถายรงสทงหมดจะตองปราศจากรอยมลทนเนองจากทางกล ทางปฏกรยาเคม หรอลกษณะผดพลาดอน ๆ ซงสามารถกอใหเกดการปดบงหรอสบสนตอภาพปรากฏของลกษณะบกพรองในขอบเขตของพนทเปาหมาย ลกษณะของการปดบงมดงน ก. คราบหมอก ข. ขอบกพรองจากการลางฟลม เชน รอยเสนพาดเปนทาง คราบนา หรอรอยดางจากสารเคม ค. รอยขดขวน รอยนวมอ รอยยน รอยเปอน รอยจบยด รอยดาง หรอรอยฉกขาด ง. การสญเสยรายละเอยดเนองจากความแนบสนทระหวางแผนฟลมและฉากไมสมบรณ จ. ลกษณะปรากฏทผดพลาดซงเปนขอบกพรอง เนองจากฉากหรอขอผดพลาดภายใน


6.3.17 ขอบเขตของความเขม กาหนดความหมายของคาความเขมของฟลมในบรเวณพนทภาพปรากฏของพนเตรมเตอร และบรเวณพนทเปาหมายตองมคาความเขมนอยทสด 1.8 สาหรบการถายภาพแบบฟลมเดยวดวยรงสเอกซ และคาความเขมนอยทสด 2.0 สาหรบการถายภาพแบบฟลมดวยรงสแกมมา กรณถายภาพรงสแบบฟลมคคาความเขมนอยทสดมใหต ากวา 2.6 โดยในแตละฟลมภาพถายรงสตองมคาความเขมไมตากวา 1.3 และกาหนดคาความเขมมากทสดใหไมเกน 4.0 ทงแบบฟลมคและแบบฟลมเดยว

6.3.18 การวดคาความเขมของภาพรงส (คาความเขม H&D) ความเขม H&Dในการถายภาพรงส กาหนดดวยคาความดาของฟลม โดยหาคาไดจากสมการดงน

D = log I๐/I (1) โดยท D คอ คาความเขม H&D (ในภาพถายรงส) I๐ คอ คาความเขมทกระทาตอแผนฟลม I คอ คาความเขมททะลผานแผนฟลม

6.3.19 การถายภาพรงสชนงานเชอมทความหนาแตกตางกน ถาอตราสวนของความหนาของชนงานทหนากวาตอชนงานทบางกวามคามากกวาหรอเทากบ 3 ใหใชคาความเขมของการถายภาพรงสแบบฟลมเดยวเปน 3.0 ถง 4.0 สาหรบชนงานทบางกวา ทงนคาความเขมตาทสดใหเปนไปตามขอกาหนดท 6.3.17 นอกจากกรณทไดกาหนดไวในสญญาการจาง

6.3.20 ขอมลจาเพาะของภาพถายรงส (Identification Marks) กาหนดใหวางรหสของภาพถายรงส (Radiograph Identification Mark) และรหสของชนสวน

(Location Identification Marks) 1 ทงสองชนทตอเชอมกนบนชนงานททดสอบ โดยตองใหปรากฏชดบนภาพถายรงส อาจใชตวหนงสอหรอตวเลขซงทาจากตะกวเปนตวระบขอมลดงกลาว และอาจพมพขอมลเพมเตมไวลวงหนาไดแตตองหางจากขอบรอยเชอมไมนอยกวา 20 มลลเมตร (3/4 นว) หรออาจจดทาโดยวางตวหนงสอตะกวไวบนโลหะงานททาการทดสอบ ขอมลจาเพาะของภาพถายรงสทตองระบในภาพถายรงส ไดแก เครองหมายของบรษทผผลต เครองหมายของบรษทตรวจสอบ หมายเลขของงานประกอบ รหสของภาพถายรงส วนทถายภาพรงส และหมายเลขของงานการเชอมซอมแซม

1 รหสของชนสวน (Location Identification Marks) หมายถง รหสของชนสวนซงใชอางองในงานประกอบโครงสราง (Fabrication)


6.3.21 เทคนคการถายภาพ (Exposure Technique) การถายภาพดวยรงสแบงเปนวธการตาง ๆ ไดดงตอไปน 6..3.21.1 วธการแบบผนงเดยวและถายภาพผนงเดยว (Single Wall Technique with Single Wall

Viewing) โดยแหลงกาเนดรงสวางดานในทอ และฟลมวางอยภายนอกทอ ควรถายภาพอยางนอย 3 ครง และใชว ธการถายภาพแบบพาโนรามกไดกรณระยะหางจากแหลงกาเนดรงสถงชนงานมากเพยงพอ การวางตาแหนง IQI ควรวางดานแหลงกาเนดรงส ถาวางไมไดสามารถวางดานฟลมได โดยมรายละเอยดดงรปท 7 ในภาคผนวก 4

6.3.21.2 วธการแบบผนงคแตถายภาพผนงเดยว (Double Wall Technique with Single Wall Viewing) วธการนใชในกรณทไมสามารถใชวธแบบผนงเดยวและถายภาพแบบผนงเดยวได โดยวางแหลงกาเนดรงสไวภายนอกทอและวางฟลมอยภายนอกทอดานตรงกนขาม ใหถายภาพอยางนอย 3 ครง โดยวาง IQI ดานฟลมดงรปท 8 ในภาคผนวก 4

6.3.21.3 วธการแบบผนงคและถายภาพผนงค (Double Wall Technique with Double Wall Viewing) วธการนใชเมอทอมขนาดเสนผานศนยกลาง 90 มลลเมตร หรอขนาดเลกกวา โดยการจดวางแหลงกาเนดรงสและฟลมใหรงสฉายทะลผานผนง 2 ชน วางแหลงกาเนดรงสในแนวตงฉากกบทอโดยใหระยะหางไมนอยกวา 7 เทาของเสนผานศนยกลางภายนอกทอ และลารงสเยองตงฉากกบแนวเชอมใหมมทกระทบบนฟลมเพยงพอจะเกบภาพจากสวนรอยเชอมทางดานฟลมและดานแหลงกาเนดรงสทแยกกน โดยรอยเชอมตองไมทบและตองถายภาพทามม 90 องศาอยางนอย 2 ครง ดงรปท 9 ในภาคผนวก 4 สาหรบกรณแนวเชอมทบกน 2 แนวใหถายภาพอยางนอย 3 ครงโดยทามมประมาณ 60 องศา การถายภาพทงสองกรณใหวาง IQI อยบนชนงานดานแหลงกาเนดรงส ดงรปท 10 ในภาคผนวก 4

6.3.22 การลางฟลม1 6.3.22.1 กระบวนการลางฟลม เปนกระบวนการทาใหภาพปราฏเหนบนแผนฟลมโดยปฏกรยา

เคม ซงตองกระทาใหหองมด (Dark Room) น ายาเคมทใชในการลางฟลมจะตองควบคมอณหภม ระยะเวลา และความเขมขนของน ายาลางฟลม เพอใหไดภาพถายทมคณภาพ ซงตองปฏบตตามคมอแนะนาของผผลต

6.3.22.2 ขนตอนในการลางฟลมจะตองปฏบตตามคาแนะนาของผผลตโดยมขนตอนดงน

1 ในปจจบนมอปกรณลางฟลมแบบอตโนมต (Automatic Film Processor) ซงสามารถใชในการลางฟลมไดอยางรวดเรวและสะดวกมากขน เมอเทยบกบแบบการลางฟลมดวยมอ (Manual Processing) ซงมรายละเอยดตามหวขอ 6.3.22.2 อยางไรกตามจะตองเลอกใชงานใหเหมาะสมกบชนดของฟลมและควบคมโดยปฏบตตามคาแนะนาของผผลต


(1) กระบวนการกาเนดภาพ (Developing) เปนกระบวนการเปลยนสารประกอบเงนโบรไมดทถกรงสใหเปนโลหะเงน (Black Metallic Silver) ซงมสดาโดยใชน ายาเคมทเปนดาง

(2) กระบวนการหยดภาพ (Stop Bath) เปนกระบวนการทาให ดเวลลอปเปอร (Developer) หยดการทาปฏกรยาโดยใชน ายาเคมทมสภาพเปนกรด น ายาหยดภาพเปนสวนผสมระหวางกรดอะซตก (Acetic Acid) กบน า หรอใชน าธรรมดาใหไหลผานฟลมกจะเปนการลางนายาเคมออกจากฟลม

(3) กระบวนการการยดภาพ (Fixing) เปนกระบวนการชะลางผลกเงนโบรไมดทไมไดถกรงสออกจากแผนฟลมใชน ายาเคมทเปนกรด นอกจากนน ายาฟกเซอร (Fixer) ยงชวยทาใหเจลาตนในฟลมอยตว (Harden) และชวยทาใหดเวลลอปเปอรทตกคางอยมสภาพเปนกลาง

(4) กระบวนการทาความสะอาด (Washing) เปนการลางเอาสารเคมทตกคางอยออกดวยนา

(5) กระบวนการลดแรงดงผว (Wetting Agent) เปนการแชฟลมในน ายาเคมท ลดแรงตงผวของนาเพอปองกนไมใหเกดหยดนาเกาะบนฟลม

(6) กระบวนการทาใหแหง (Drying) เปนการผงฟลมใหแหงในอากาศทปราศจากฝ นภายในตอบฟลมทมพดลมดดอากาศหมนเวยน

7. เกณฑการตดสนและความคลาดเคลอนทยอมใหได 7.1 งานเชอมทปรากฏในภาพถายรงสสาหรบการตรวจสอบ ตองปราศจากลกษณะรอยบกพรองทเปนขอ

หามตามขอกาหนด ถารอยเชอมไมเปนไปตามขอกาหนดของเกณฑการยอมรบจะตองซอมแซมใหเปนไปตามขอกาหนดของเกณฑการยอมรบน รอยบงชนอกเหนอจากรอยแตกจะประเมนตามหลกเกณฑของลกษณะรอยบงช โดยแบงออกเปน 2 ลกษณะดงน (1) รอยบงชแบบกลม (Rounded Discontinuities) หมายถง รอยบงชทมความยาวมากทสดไมเกนสาม

เทาของความกวางในภาพถายรงสซงอาจเปนรปกลม รปวงร รปกรวย หรอรปรางไมแนนอน และอาจมลกษณะเปนหางยาว

(2) รอยบงชแบบยาว (Elongated Discontinuities) หมายถง รอยบงชทมความยาวมากสดเกนสามเทาของความกวาง

7.2 เกณฑการยอมรบสาหรบรอยเชอมภาระสถตทไมใชรอยตอทอ (Statically Loaded Nontubular Connections)


7.2.1 รอยบกพรองทผานการตรวจสอบดวยสายตาตองปราศจากรอยแตก ถาพบวาเปนรอยบกพรองจะไมยอมรบภายใตเงอนไขดงตอไปน (1) สาหรบรอยบกพรองแบบยาว ตองมขนาดของรอยบกพรองเกนกวาขนาดใหญสดทยอมให

ตามรปท 11 ในภาคผนวกท 5 (2) ระยะหางระหวางจดบกพรอง (Clearance) มระยะนอยกวาคาทยอมใหตามรปท 11 ใน

ภาคผนวกท 5 (3) รอยบงชแบบกลมตองมขนาดใหญสดเกนหนงในสามของขนาดแนวเชอม (E/3 โดยท

E หมายถง ขนาดของรอยเชอม) หรอเกน 6 มลลเมตร และกรณชนงานมความหนามากกวา 50 มลลเมตรรอยบงชแบบกลมขนาดใหญสดเกน 10 มลลเมตร โดยระยะหางนอยสดระหวางรอยบงชทพจารณากบรอยบงชแบบกลมหรอแบบยาวทยอมรบได หรอ ขอบรอยเชอม หรอ จดตดรอยเชอมนอยกวาสามเทาของขนาดรอยบงชใหญสดทพจารณา หรอ นอยกวา 2.5 มลลเมตร

(4) กรณรอยบงชแบบกลม (Isolated Discontinuities) เชน กลมของรอยบงชแบบกลมซงมผลรวมของขนาดรอยบงชใหญสดเกนขนาดใหญสดของรอยบงชเดยวทยอมใหดงรปท 11 ในภาคผนวก 5 หรอกรณระยะหางนอยสดระหวางรอยบงชแบบกลมทพจารณากบรอยบงชแบบกลมอน หรอ รอยบงชแบบกลม หรอ ขอบรอยเชอม หรอ จดตดรอยเชอม นอยกวาสามเทาของขนาดรอยบงชใหญทสดทพจารณา

(5) ผลรวมของรอยบกพรองแบบเดยวทมขนาดใหญสดนอยกวา 2.5 มลลเมตร ซงมคาเกนสองในสามของขนาดแนวเชอม (2E/3) หรอ มคาเกน 10 มลลเมตรตอรอยเชอมทก 25 มลลเมตร ซงขอกาหนดนจะไมขนอยกบหวขอ (1) (2) และ (3)

(6) รอยบงชแบบเสน (In-Line Discontinuities) ทมผลรวมของขนาดรอยบงชใหญสดเกนกวาขนาดแนวเชอม (E) ตอทกรอยเชอมยาว 6 เทาของขนาดแนวเชอม (6E) ในกรณความยาวของแนวเชอมทกาลงตรวจสอบนอยกวา 6 เทาของขนาดแนวเชอมใหพจารณาผลรวมของขนาดมากทสดทยอมใหลดลงตามสดสวน

7.2.2 รปท 12 และ รปท 13 ในภาคผนวกท 5 แสดงและอธบายถงการประยกตใชขอกาหนดท 7.2 7.3 เกณฑการยอมรบสาหรบรอยเชอมรบภาระแบบวฏจกรทไมใชรอยตอทอ (Cyclically Loaded

Nontubular Connections) รอยบกพรองทผานการตรวจสอบดวยสายตาตองปราศจากรอยแตก ถาพบวาเปนรอยบกพรองจะไม

ยอมรบภายใตเงอนไขดงตอไปน 7.3.1 แนวเชอมทรบหนวยแรงดง สาหรบงานเชอมทรบแรงดง ภายใตภาระแรงกระทาแบบตางๆ

ขนาดใหญสดของรอยบกพรองแบบรพรนตางๆ หรอรอยบกพรองแบบขาดการหลอมละลาย


(Fusion Type Discontinuity) ตองไมเกน 2 มลลเมตร หรอ ขนาดใหญสดทพบ และจะตองไมเกนขนาดความไมตอเนองใหญทสดทยอมให B ดงแสดงในรปท 14 ในภาคผนวกท 5 ระยะหางนอยสดทยอมใหไดระหวางรอยบกพรองแบบรพรนหรอรอยบกพรองแบบขาดการหลอมละลาย กบรอยบกพรองในจดอน หรอ ขอบ หรอแนวรท (Root) ของจดตดของแนวเชอมปก (Flange) และเอว (Web) จะตองไมนอยกวาระยะหางระหวางความไมตอเนองนอยสดทยอมให C ตามรปท 14 ในภาคผนวกท 5

7.3.2 แนวเชอมทรบหนวยแรงกด สาหรบการเชอมทรบเฉพาะแรงกดเพยงอยางเดยวและระบไวในแบบงาน (Design Drawings) ขนาดใหญสดของรอยบกพรองแบบรพรน หรอรอยบกพรองแบบขาดการหลอมละลายตองไมเกน 3 มลลเมตร หรอ ขนาดใหญสดทพบ และตองไมเกนขนาด B และระยะหางระหวางรอยบกพรองทพจารณากบรอยบกพรองทอยตดกนตองไมนอยกวาระยะหางระหวางความไมตอเนองนอยสดทยอมให C ดงแสดงในรปท 15 ในภาคผนวกท 5

7.3.3 รอยบกพรองทนอยกวา 2 มลลเมตร ไมขนอยกบขอกาหนด 7.3.1 และ 7.3.2 รอยบกพรองทมขนาดโตสดนอยกวา 2 มลลเมตร ไมสามารถยอมรบไดกรณผลรวมของขนาดมากทสดของรอยบกพรองทงหมดเกน 10 มลลเมตรตอความยาวรอยเชอมทก 25 มลลเมตร

7.3.4 ขอจากดทถกใหไว ดงแสดงในรปท 14 และ 15 สาหรบขนาดงานเชอม 38 มลลเมตร สามารถประยกตใชกบงานเชอมทมขนาดใหญกวา 38 มลลเมตร

7.4 เกณฑการยอมรบสาหรบรอยเชอมทเปนรอยตอทอ 7.4.1 รอยบกพรองทผานการตรวจสอบดวยสายตาตองปราศจากรอยแตก ถาพบวาเปนรอยบกพรองจะ

ไมยอมรบภายใตเงอนไขดงตอไปน (1) รอยบงชแบบยาว ทซงเกนขนาดใหญทสดทยอมรบได ดงแสดงในรปท 16 ถง 20ใน

ภาคผนวกท 5 (2) รอยบงชทอยใกลกนกวาระยะหางทนอยทสดทยอมใหได ดงแสดงในรปท 16 ในภาคผนวก

ท 5 (3) ณ ตาแหนงจดตดของแนวเชอมหรอรอยเชอมใกลขอบโลหะงาน รอยบกพรองทยอมรบได

ตองเปนตามเงอนไขดงน (ก) สาหรบรอยเชอมแตละแนว ตองเปนตามขอจากดดงแสดงในรปท 16 ถงรปท 20

ในภาคผนวก 5 (ข) สาหรบจดตดของแนวเชอม ตองเปนตามขอจากดดงแสดงในรปท 16 รปท 17 และ

รปท 19 ในภาคผนวก 5 (สาหรบกรณ I และกรณ III ) (ค) สาหรบรอยเชอมใกลขอบโลหะงานตองเปนตามขอจากด ดงแสดงในรปท 18

และรปท 20 ในภาคผนวก 5 (กรณ II และ กรณ IV)


(4) รอยบงชแบบกลม เชน กลมของรอยชบงแบบกลมทมผลรวมของขนาดมากทสดเกนกวาขนาดทใหญทสดของรอยบงช ทยอมใหได ดงแสดงในรปท 16 ถง 20 ในภาคผนวกท 5 และระยะหางนอยสดระหวางรอยบงชทพจารณาถงรอยบงชกลมอน หรอ รอยบงชแบบยาว หรอ แบบกลม หรอ ขอบงาน หรอ ปลายของจดตอแนวเชอม มขนาดนอยกวาสามเทาของขนาดรอยบงชใหญสดทพจารณา

(5) ผลรวมของรอยบกพรองแบบเดยวทมขนาดใหญสดนอยกวา 2.5 มลลเมตร ซงมคาเกนสองในสามของขนาดแนวเชอม (2E/3) หรอ มคาเกน 10 มลลเมตรตอรอยเชอมทก 25 มลลเมตร ซงขอกาหนดนจะไมขนอยกบหวขอ (1) (2) และ (3)

(6) รอยบงชแบบเสน (In-Line Discontinuities) ทมผลรวมของขนาดรอยบงชใหญสดเกนกวาขนาดแนวเชอม (E) ตอทกรอยเชอมยาว 6 เทาของขนาดแนวเชอม (6E) ในกรณความยาวของแนวเชอมทกาลงตรวจสอบนอยกวา 6 เทาของขนาดแนวเชอมใหพจารณาผลรวมของขนาดมากทสดทยอมใหลดลงตามสดสวน

7.4.2 รปท 12 และ รปท 13 ในภาคผนวกท 5 อธบายถงการประยกตใชขอกาหนดทไดใหไวใน หวขอ

8. การทดสอบงานใหมในพนททตองทาการซอมแซมแกไข พนทในบรเวณททาการซอมแซมแกไข ตองกลมกลนกบพนผวบรเวณขางเคยงโดยรอบ ซงตองปราศจากรอย บาก รอยแยก หรอลกษณะเปนมม และตองไดรบการทดสอบใหมดวยวธการถายภาพทางรงสและกรรมวธการทดสอบอนทงหมดทกาหนดใหทดสอบไวในครงแรกในพนททมผลกระทบ

9. การรายงานผลการทดสอบ 9.1 ใหรายงานตามแบบฟอรม รายงานทกาหนดใหในภาคผนวก 9.2 ผทดสอบทาเครองหมายลงดวยปากกาสทไมละลายน า และทนความรอนจากการซอมไดนานพอสมควร

บนผวงาน ในตาแหนงททดสอบพบรอยบกพรอง ระบความลกและตาแหนงของรอยบกพรองเพอทจะไดเหนชดเจน และทาการซอมโดยสะดวก

9.3 ผตรวจสอบตองบนทกผลการตรวจสอบรอยเชอมโครงเหลกรปพรรณดวยวธการทดสอบดวยรงส ดงตวอยางแบบฟอรมรายงานผล บฟ.มยผ.1565 ในภาคผนวก 1

10. เอกสารอางอง 10.1 ขนตพล วชรานาถและคณะ “ การตรวจสอบงานเชอม” สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนคร

เหนอ, กรงเทพมหานคร, 2535 10.2 มาตรฐาน American Society of Mechanical Engineers ASME Boiler And Pressure Vessel Code,

Section V, An International Code, Non Destructive Examination, July 1, 2004 Edition.


10.3 มาตรฐาน American Society of Testing and Materials. ASTM E142: Standard Method for Controlling Quality of Radiographic Testing

10.4 มาตรฐาน American Society of Testing and Materials. ASTM E1032: Standard Test Method for Radiographic Examination of Weldments.

10.5 มาตรฐาน American Society of Testing and Materials. ASTM E 1742-06, Standard Practice for Radiographic Examinations.

10.6 มาตรฐาน American Welding Society AWS D1.1/D1.1M-2006: Structural Welding Code – Steel. 10.7 มาตรฐาน British Standard BS EN 1435-1997: Non-Destructive Examination of Fusion Welds-RT

Examination.


ภาคผนวก 1 ตวอยางแบบฟอรมรายงานผลการตรวจสอบรอยเชอมโครงเหลกรปพรรณดวยวธการทดสอบดวยรงส ตวอยางแบบฟอรม บฟ.มยผ.1565 สาหรบการรายงานผลการตรวจสอบรอยเชอมโครงเหลกรปพรรณดวยวธการทดสอบดวยรงส


รายงานการตรวจสอบรอยเชอมโครงเหลกรปพรรณ ดวยวธการทดสอบดวยรงส

บฟ.มยผ. 1565


ชอโครงการ : ……………………………………………….. ทะเบยนทดสอบ : ………………………… สถานทกอสราง : ………………………………………… ผรบจาง : ……………………………………………………...

ชอรอยเชอม ................................ ความยาว ..........................มม. ลกษณะของรอยเชอม : � ตอชน � รอยเชอมมม � อนๆ........................................................ สภาวะการทดสอบ : � สรางใหม � การซอม � ระหวางใชงาน รายละเอยดการทดสอบ: ระยะเวลาฉายรงส: .......... ชวโมง ...........นาท ระยะทางจากแหลงกาเนดรงสถงฟลม ................. มม. ตนกาเนดรงส: � อรเดยม 92 � โคบอลต 60 � อนๆ ..................................... ความเขมของภาพถายรงส ......................................... ชนดและขนาดของ IQI …………………………… ขนาดของตนกาเนดรงส ............................................ ปรมาณรงส .......................................................คร ชนดของฟลม: แบบ ............................................................... ขนาด ............................................................... กรรมวธลางฟลม: � อตโนมต � มอ ความหนาฉากตะกวเพมความไว: หนา ..................................... หลง .......................................................

รปภาพหรอภาพสเกตแสดงตาแหนงและขอมลของงานเชอม � ม (ตามเอกสารแนบทาย) � ไมม

วนท ตาแหนงของ งานเชอม

พนท การแปลความหมาย การซอมแซม

หมายเหต ยอมรบ ปฏเสธ ยอมรบ ปฏเสธ

ขอรบรองวาขอมลบนทกทงหมดถกตองโดยงานเชอมและงานการตรวจสอบปฏบตตามมาตรฐาน มยผ. 1565-51 ผปฏบตงาน ผตรวจสอบ ผอนมต



วนท


ภาคผนวก 2 ตารางประกอบมาตรฐาน ประกอบดวยตารางดงน ตารางท 1 ความหนาของฉากเพมความไวชนดตะกว ตารางท 2 การเลอกใชตวบงชคณภาพของภาพถายรงสแบบร (Hole Type IQI) ตารางท 3 การเลอกใชตวบงชคณภาพของภาพถายรงสแบบเสน (Wire Type IQI) ตารางท 4 การเลอกใชและวางตาแหนงตวบงชคณภาพของภาพถายรงส (IQI)

ตารางท 1 ความหนาของฉากเพมความไวตะกว (ขอ 5.4)

ชนดของรงส ความหนาของฉากเพมความไวตะกวดานหนา

(มม.) รงสเอกซ > 150 Kvp ≥ 0.127 (0.005 นว)

รงสแกมมาชนด Ir -192 ≥ 0.127 (0.005 นว) รงสแกมมาชนด Co-60 ≥ 0.127 (0.005 นว)

ทมา : ASTM E1742-06


ตารางท 2 การเลอกใชตวบงชคณภาพของภาพถายรงสแบบร (Hole Type IQI) (ขอ 6.3.1, ภาคผนวก 2 ตารางท 4)

ขนาดตวบงชคณภาพของภาพถายรงสแบบร (Hole Type IQI)

ชวงความหนาของวสดททดสอบ 1) กรณวางตาแหนง IQI ดานแหลงกาเนด

กรณวางตาแหนง IQI ดานฟลม2)

นว มม. หมายเลข IQI3)

รเปาหมาย4) หมายเลข

IQI3) รเปาหมาย4)

ไมเกน 0.25 ไมเกน 6 10 4T 7 4T เกน 0.25 ถง 0.375 เกน 6 ถง 10 12 4T 10 4T เกน 0.375 ถง 0.50 เกน 10 ถง 12 15 4T 12 4T เกน 0.50 ถง 0.625 เกน 12 ถง 16 15 4T 12 4T เกน 0.625 ถง 0.75 เกน 16 ถง 20 17 4T 15 4T เกน 0.75 ถง 0.875 เกน 20 ถง 22 20 4T 17 4T เกน 0.875 ถง 1.00 เกน 22 ถง 25 20 4T 17 4T เกน 1.00 ถง 1.25 เกน 25 ถง 32 25 4T 20 4T เกน 1.25 ถง 1.50 เกน 32 ถง 38 30 2T 25 2T เกน 1.50 ถง 2.00 เกน 38 ถง 50 35 2T 30 2T เกน 2.00 ถง 2.50 เกน 50 ถง 65 40 2T 35 2T เกน 2.50 ถง 3.00 เกน 65 ถง 75 45 2T 40 2T เกน 3.00 ถง 4.00 เกน 75 ถง 100 50 2T 45 2T เกน 4.00 ถง 6.00 เกน 100 ถง 150 60 2T 50 2T เกน 6.00 ถง 8.00 เกน 150 ถง 200 80 2T 60 2T หมายเหต: 1) สาหรบเทคนคการถายภาพแบบผนงเดยว (สาหรบทอ)

2) สาหรบโครงสรางแบบทอเทานน 3) หมายเลขตวบงชคณภาพของภาพถายรงสแบบร ( Hole Type IQI) ดรปท 1 ในภาคผนวก 3 ประกอบ 4) ขนาดรเปาหมาย ดรปท 1 ในภาคผนวก 3 ประกอบ

ทมา : AWS D1.1/D1.1M:2006 Table 6.4


ตารางท 3 การเลอกใชตวบงชคณภาพของภาพถายรงสแบบเสน (Wire Type IQI) (ขอ 6.3.1, ภาคผนวก 2 ตารางท 4)

ขนาดตวบงชคณภาพของภาพถายรงส แบบเสน (Wire Type IQI)3)

ชวงความหนาของวสดททดสอบ 1) กรณวางตาแหนง IQI ดานแหลงกาเนด

กรณวางตาแหนง IQI ดานฟลม 2)

ขนาดโตสดของเสนลวด ขนาดโตสดของเสนลวด

นว มม. นว มม. นว มม. ไมเกน 0.25 ไมเกน 6 0.010 0.25 0.008 0.20

เกน 0.25 ถง 0.375 เกน 6 ถง 10 0.013 0.33 0.010 0.25 เกน 0.375ถง0.625 เกน 10 ถง 16 0.016 0.41 0.013 0.33 เกน 0.625ถง 0.75 เกน 16 ถง 20 0.020 0.51 0.016 0.41 เกน 0.75 ถง 1.50 เกน 20 ถง 38 0.025 0.63 0.020 0.51 เกน 1.50 ถง 2.00 เกน 38 ถง 50 0.032 0.81 0.025 0.63 เกน 2.00 ถง 2.50 เกน 50 ถง 65 0.040 1.02 0.032 0.81 เกน 2.50 ถง 4.00 เกน 65 ถง 100 0.050 1.27 0.040 1.02 เกน 4.00 ถง 6.00 เกน 100 ถง 150 0.063 1.60 0.050 1.27 เกน 6.00 ถง 8.00 เกน 150 ถง 200 0.100 2.54 0.063 1.60

หมายเหต: 1) สาหรบเทคนคการถายภาพแบบผนงเดยว (สาหรบทอ) 2) สาหรบโครงสรางแบบทอเทานน 3) ตวบงชคณภาพของภาพถายรงสแบบเสน (Wire Type IQI) ดรปท 2 ในภาคผนวก 3 ประกอบ ทมา : AWS D1.1/D1.1M:2006 Table 6.5


ตารางท 4 การเลอกใชและวางตาแหนงตวบงชคณภาพของภาพถายรงส (IQI) (ขอ 6.3.10)

การเลอกใชและการวางตาแหนงตวบงชคณภาพของภาพถายรงส (IQI)

ความหนาโลหะงาน โลหะงานหนาเทากน (Equal T) โลหะงานหนาไมเทากน (Unequal T)

ความยาวรอยเชอม ทพจารณา

L ≥ 250 มม. (L ≥ 10 นว)

L< 250 มม. (L< 10 นว)

L ≥ 250 มม. (L ≥ 10 นว)

L< 250 มม. (L< 10 นว)

ชนด IQI แบบร แบบเสน แบบร แบบเสน แบบร แบบเสน แบบร แบบเสน จานวนของ IQI

โครงสรางแบบแผน 2 2 1 1 3 2 2 1 โครงสรางแบบทอ 3 3 3 3 3 3 3 3

ตามมาตรฐาน ASTM E 1025 E 747 E 1025 E 747 E 1025 E 747 E 1025 E 747 ตามตารางท5) 2 3 2 3 2 3 2 3 ตามรปท 6) 3 4 5 6

หมายเหต 1) แผนรองหลงจะไมนามาพจารณารวมกบแนวเชอมในการเลอกเบอร IQI 2) เมอความหนาของแนวเชอมเพมมากขน การวาง IQI แบบรควรวางบนเหลก 3) เมอถายภาพแนวเชอมทอตามแนวเสนรอบวงดวยเทคนคการถายภาพแบบผนงเดยวและแหลงกาเนดรงสอย

กงกลางทอ ใหใช IQI ไมนอยกวา 3 ตวโดยวางหางเปนระยะเทากน 4) T หมายถงความหนาของโลหะงานททดสอบ (T1 และ T2 ตามรป) และ L หมายถง ความยาวของรอยเชอมท

พจารณา 5) พจารณาเลอกขนาดตวบงชคณภาพของภาพถายรงสตารางทระบ 6) พจารณารปท 3 4 5 และ 6 ในภาคผนวก 3 ประกอบตามทระบ ทมา : AWS D1.1/D1.1M:2006 Table 6.6


ภาคผนวก 3 รปประกอบมาตรฐาน ประกอบดวยรปดงน รปท 1 มาตรฐานตวบงชคณภาพของภาพถายทางรงสแบบร (Hole Type IQI) รปท 2 มาตรฐานตวชบงคณภาพของภาพถายทางรงสแบบเสน (Standard Wire-Type IQI) รปท 3 ตาแหนง IQI แบบรและแบบเสนบนชนงานทมรอยเชอมยาวไมนอยกวา 250 มม. (10 นว) รปท 4 ตาแหนง IQI แบบรและแบบเสน บนชนงานทมรอยเชอมยาวนอยกวา 250 มม.(10 นว) รปท 5 ตาแหนง IQI แบบรและแบบเสน บนชนงานทมความหนาตางกน และมความยาวของรอยเชอมยาวไมนอยกวา 250 มม.(10 นว) รปท 6 ตาแหนง IQI แบบรและแบบเสน บนชนงานทมความหนาตางกน และมความยาวของรอยเชอมยาวนอยกวา 250 มม. (10 นว)


F D

C

B

A

T

E

รเปาหมายเสนผานศนยกลาง 3 เทาของความหนา[เสนผานศนยกลางไมนอยกวา 1.02 มม. (0.04 นว)]



ใชสาหรบ IQI หมายเลขไมเกน 179

ตาแหนงวางหมายเลขของ IQI

ขนาดของตวบงชคณภาพของภาพถายทางรงสแบบร (มลลเมตร)

ตารางกาหนดขนาดของ IQI (มลลเมตร)

หมายเลข IQI1) A B C D E F

พกดความเผอความหนา และรของIQI

5-20 38.10 ± 0.38

19.05 ± 0.38

11.13 ± 0.38

6.35 ± 0.38

12.70 ± 0.38

6.35 ± 0.80

± 0.013

21-59 38.10 ± 0.38

19.05 ± 0.38

11.13 ± 0.38

6.35 ± 0.38

12.70 ± 0.38

6.35 ± 0.80

± 0.06

60-179 57.15 ± 0.80

34.92 ± 0.80

19.05 ± 0.80

9.52 ± 0.80

25.40 ± 0.80

9.52 ± 0.80

± 0.13

หมายเหต: 1) ตวบงชคณภาพของภาพถายรงสตงแตหมายเลข 5 ถง 9 ไมมรเปาหมายขนาด 1T 2T และ 3T 2) รเปาหมายจะตองอยในตาแหนงทถกตองและอยในแนวตงฉากกบ IQI

รปท 1 มาตรฐานตวชบงคณภาพของภาพถายทางรงสแบบร (Standard Hole-Type IQI) (ขอ 5.3, 6.3.1, ภาคผนวก 2 ตารางท 1) ทมา: AWS D1.1/D1.1M: 2006 Figure 6.9



ขนาดของตวบงชคณภาพของภาพถายทางรงสแบบร (นว)

ตารางกาหนดขนาดของ IQI (นว)

เบอร IQI1) A B C D E F

พกดความเผอความหนา และรของIQI

5-20 1.500 ± 0.015

0.750 ± 0.015

0.438 ± 0.015

0.250 ± 0.015

0.500 ± 0.015

0.250 ± 0.030

± 0.0005

21-59 1.500 ± 0.015

0.750 ± 0.015

0.438 ± 0.015

0.250 ± 0.015

0.500 ± 0.015

0.250 ± 0.030

± 0.0025

60-179 2.250 ± 0.030

1.375 ± 0.030

0.750 ± 0.030

0.375 ± 0.030

1.000 ± 0.030

0.375 ± 0.030

± 0.005

หมายเหต: 1) ตวบงชคณภาพของภาพถายรงสตงแตหมายเลข 5 ถง 9 ไมมรเปาหมายขนาด 1T 2T และ 3T 2) รเปาหมายจะตองอยในตาแหนงทถกตองและอยในแนวตงฉากกบ IQI

รปท 1 (ตอ) มาตรฐานตวชบงคณภาพของภาพถายทางรงสแบบร (Standard Hole-Type IQI)

(ขอ 5.3, 6.3.1, ภาคผนวก 2 ตารางท 1) ทมา: AWS D1.1/D1.1M: 2006 Figure 6.9


ขนาดตวชบงคณภาพของภาพถายทางรงสแบบเสน (Wire Penetrameter)

ขนาดเสนผานศนยกลางเสนลวด IQI, มลลเมตร (นว)

กลม A กลม B กลม C กลม D

0.08 (0.0032) 0.25 (0.010) 0.81 (0.032) 2.50 (0.10) 0.10 (0.004) 0.33 (0.013) 1.02 (0.040) 3.20 (0.125) 0.13 (0.005) 0.40 (0.016) 1.27 (0.050) 4.06 (0.160) 0.16 (0.0063) 0.51 (0.020) 1.60 (0.063) 5.10 (0.20) 0.20 (0.008) 0.64 (0.025) 2.03 (0.080) 6.40 (0.25) 0.25 (0.010) 0.81 (0.032) 2.50 (0.100) 8.00 (0.32)

รปท 2 มาตรฐานตวชบงคณภาพของภาพถายทางรงสแบบเสน (Standard Wire-Type IQI)

(ขอ 5.3, 6.3.1, ภาคผนวก 2 ตารางท 2) ทมา: AWS D1.1/D1.1M: 2006 Figure 6.10

หมดวยพลาสตกไวนลใสหนาไมเกน 1.52 มม. (0.06 นว)

ตวอกษรและตวเลขทาจากตะกวขนาดไมเลกกวา 6.35 มม. (1/4 นว) เสนลวด 6 เสน

มระยะหางเทากน

ขนาดเสนลวดตวเลขใหญ

ตวอกษรแสดงกลม ตวเลขแสดงชนดของวสด

ตวอกษรตะกวขนาด ไมเลกกวา 6.35 มม. (1/4 นว)

ความยาวเสนลวดไมนอยกวา 25.4 มม. (1 นว) สาหรบตวอกษรกลม A และ B

5.08 มม. (0.200 นว)

หมายเหต: ระยะหางระหวางเสนลวดแตละเสนตองไมนอยกวา 3 เทาของขนาดเสนผานศนยกลางเสนลวด และตองไมนอยกวา 5.08 มม. (0.200 นว)


T2

T1

ไมนอยกวา 10 มม. (3/8 นว)

ตาแหนงระบเลขทสญญาชนดรอยเชอม และผเชอม

(ดขอ 7.3.20 ประกอบ)

ไมนอยกวา 20 มม. (3/4 นว)

ตาแหนง IQI แบบรหรอแบบเสนวางดานตนกาเนดรงส

ตาแหนง IQI แบบรหรอแบบเสนวางดานตนกาเนดรงส

ใหวางขอมลจาเพาะของฟลมบนผวโลหะเหนอรอยขดหมายเพอใหงายตอ

การตรวจสอบภายหลงการลางฟลม(ดขอ 7.3.20 ประกอบ)

ตาแหนง IQI แบบเสน(ดหมายเหต 1) ประกอบ)

ตาแหนงระบเลขทสญญาชนดรอยเชอม และผเชอม

(ดขอ 7.3.20 ประกอบ)

กรณ T1 = T2

ไมนอยกวา 250 มม. (10 นว)

หมายเหต: 1) ตาแหนง IQI แบบเสน สาหระบชนสวนทอ หรอ กรณอนๆ แตตองไดระบการยนยอมจากผทดสอบร ดะบ 2 หรอ 3 รปท 3 ตาแหนง IQI แบบรและแบบเสน บนชนงานทมรอยเชอมยาวไมนอยกวา 250 มม. (10 นว)

(ภาคผนวก 2 ตารางท 4) ทมา: AWS D1.1/D1.1M: 2006 Figure 6.11

รปท 4 ตาแหนง IQI แบบรและแบบเสนบนชนงานทมรอยเชอมยาวนอยกวา 250 มม. (10 นว)

(ภาคผนวก 2 ตารางท 4) ทมา: AWS D1.1/D1.1M: 2006 Figure 6.12


รปท 5 ตาแหนง IQI แบบรและแบบเสน บนชนงานทมความหนาตางกน

และมความยาวของรอยเชอมยาวไมนอยกวา 250 มม. (10 นว) (ภาคผนวก 2 ตารางท 4)

ทมา: AWS D1.1/D1.1M: 2006 Figure 6.13

รปท 6 ตาแหนง IQI แบบรและแบบเสน บนชนงานทมความหนาตางกน

และมความยาวของรอยเชอมยาวนอยกวา 250 มม. (10 นว) (ภาคผนวก 2 ตารางท 4)



ภาคผนวก 4 เทคนคการถายภาพดวยรงส

รปท 7 เทคนคการถายภาพแบบผนงเดยวและถายภาพแบบผนงเดยว (Single Wall Technique with Single Wall Viewing)

(ขอ 6.3.21.1) ทมา: AWS D1.1/D1.1M: 2006 Figure 6.16


รปท 8 เทคนคการถายภาพแบบผนงคแตถายภาพแบบผนงเดยว

(Double Wall Technique with Single Wall Viewing) (ขอ 6.3.21.2)


รปท 9 เทคนคการถายภาพแบบผนงคและถายภาพผนงค (ถายภาพรงสอยางนอย 2 ครง) (Double Wall Technique with Double Wall [Elliptical] Viewing)

(ขอ 6.3.21.3) ทมา: AWS D1.1/D1.1M: 2006 Figure 6.18


ไมนอยกวา 7 เทาของเสนผานศนยกลางทอ

ฟลม

แหลงกาเนดรงส

D

แหลงกาเนดรงส

รอยเชอม

ฟลม รปท 10 เทคนคการถายภาพแบบผนงคและถายภาพผนงค (ถายภาพรงสอยางนอย 3 ครง)

(Double Wall Technique with Double Wall Viewing) (ขอ 6.3.21.3)



ภาคผนวก 5 เกณฑการยอมรบตามมาตรฐาน AWS D1.1/D1.1M

หมายเหต: 1) ใชประเมนขนาดความไมตอเนองใหญสดทยอมรบได (B) ของรอยตอหรอแนวเชอม สาหรบขนาดรอยเชอมตางๆ (E) 2) ใช ประเมนระยะหางระหวางขอบของความไมตอเนองนอยสดทยอมให (C) สาหรบความไมตอเนองขนาดตางๆ (B)

และใชในกรณความไมตอเนองซงมขนาดมากกวาหรอเทากบ 2.5 มม. (3/32 นว) เทานน

รปท 11 เกณฑการยอมรบรอยเชอมสาหรบรอยบกพรองแบบยาว ในงานโครงสรางทไมใชรอยตอทอซงรบภาระแบบสถตย

(ขอ7.2.1) ทมา: AWS D1.1/D1.1M: 2006 Figure 6.1

30 มม. หรอ มากกวา 20 มม. (คาสงสด)

25

22

20

16

12

10

6

3

6 12 20 25 32 40 44 50 57 ระยะหางระหวางความไมตอเนองนอยสดทยอมให C, มม.

3 2.5

6

10

12

16

0

ขนาดรอยเช

อม E

, มม.

1-1/8 นว หรอ มากกวา 3/4 นว (คาสงสด)

1

7/8

3/4

5/8

1/2

3/8

1/4

1/8

1/4 1/2 3/4 1 1-1/4 1-1/2 1-3/4 2 2-1/4 ระยะหางระหวางความไมตอเนองนอยสดทยอมให C, นว

1/8 3/32

1/4

3/8

1/2

5/8

0


อม E

, นว


2 มม.

(0.08

3 นว)

1มม.

(0.04

2 นว)

แตละ

จดขน

าดรวม

2 มม.

(0.08

3 นว)

ขนาดรวม

2 มม.

(0.08

3 นว)


4มม.

(0.16

7 นว)


6มม.

(0.25

0 นว)


9มม.

(0.33

3 นว)


10มม

. (0.37

5 นว)

(5) แบ

บกระจาย

(Ran

dom

Scatt

er)


4มม.

(0.16

7 นว)


6มม.

(0.25

0 นว)


9มม.

(0.33

3 นว)


10มม

. (0.37

5 นว)

(4) แบ

บกลม

(Clus

tered

)

2 มม.

(0.08

3นว)

แตละ

จด

3 มม.

(0.12

5นว)

แตละ

จด

4 มม.

(0.16

7นว)

แตละ

จด

6 มม.

(0.25

0นว)

แตละ

จด

(3) แบ

บกลม

(Rou

nded

)

4 มม.

(0.16

7นว)

6 มม.

(0.25

0นว)

9 มม.

(0.33

3นว)

12 มม.

(0.50

0นว)

(1) แบ

บยาว

(Elon

ged)

ความหน

าโลห

ะงาน

Tมม

. (นว)

หมายเหต:

1)กล

มของคว

ามไม

ตอเนองแบ

บยาว

แบบก

ลมหร

อทงส

องแบ

บโดยไมข

นกบแบ

บ(1)

และ(

3)

1)

รปท

12 ขนาดข

องรอยบ

กพรองใน

ภาพถ

ายทางรงสสงสด

ทยอม

ใหตามห

วขอ 7

.4.1

(ขอ 7

.2.2,

7.4.2)

ทมา:

AWS D

1.1/D

1.1M:

2006

Figu

re 6.2

3 มม.

(1/8น

ว)

6มม.

(1/4 น

ว)

10มม

.(3/

8 นว)

12มม

.(1/

2 นว)

20มม

.(3/

4 นว)


57 มม.

(2

-1/4 น

ว)

20 มม.

(3

/4 นว

) 57

มม.

(2

-1/4 น

ว)

20 มม.

(3

/4 นว

) 57

มม.

(2

-1/4 น

ว)

ขอบข

องรอยต

อ

หมายเหต

1)

C

หมายถง ร

ะยะห

างนอ

ยสดระห

วางขอบ

ของจดบ

กพรองท

ยอมร

บได

2.5 มม.

(3/32

นว)หร

อโตก

วาดงรป

ท 16

2)

X1

หมายถง ข

นาดใหญ

สดทย

อมให

ของจดบ

กพรองแบบ

ยาวส

าหรบ

โลหะ

งานห

นา 30

มม.

(1-1/

8 นว)

ดงรปท

16

3)

X2 หมายถง จด

บกพร

องแบ

บหลายๆ

จดมค

วามย

าวเปนต

ามเกณฑ

ท ยอม

ใหดงรป

ท 16

อาจพ

จารณ

ารวม

เปนจ

ดบกพ

รองเด

ยวได

4)

X3

-X4 ห

มายถง จ

ดบกพ

รองแบบ

กลมท

มขนา

ดเลก

กวา 2

.5 มม

. ( 3/3

2 นว)

5)

X5

หมายถง จ

ดบกพ

รองแบบ

กลมล

กษณะ

เปนก

ลม (C

luster

ed) ใหใ

ชเกณ

ฑการพจ

ารณา

เดยวกบ

รอยบ

กพรอ

งแบบ

ยาว เชน

จดบก

พรองแบ

บกลม

ลกษณ

ะเปนก

ลมซง

มขนา

ดของ

กลม

20 มม.

(3/4 นว

) ใหใ

ชเกณ

ฑการพจ

ารณา

เดยวกบ

รอยบ

กพรองแบบ

ยาวท

มความย

าว 20

มม.

(3/4 นว

) ดงรปท

16

6)

การแปร

ผล : ขน

าดให

ญ สดท

ยอมใหแ

ละระยะหา

งนอย

สดทย

อมให

ระหว

างจด

บกพร

องหร

อระห

วางจดบ

กพรอ

งถงขอบ

ของงาน

เชอม

ของท ง

จดบก

พรองแบ

บกลม

และแบบ

ยาว

จะตอ

งเปนไ

ปดงแสด

งไวในร

ปน

รป

ท 13

เกณฑ

การยอม

รบรอยบ

กพรองกรณ

ทวไป

สาหรบ

รอยต

อทอท

มขนาดม

ากกวาหรอเทากบ

30 มลล

เมตร

(1-1/

8 นว)

(ขอ 7

.2.2,

7.4.2)

ทมา

: AWS

D1.1

/D1.1

M: 20

06 F

igure

6.3



รปท 14 เกณฑการยอมรบรอยบกพรองแบบรพรนและแบบหลอมละลายไมสมบรณ ในงานโครงสรางทไมใชทอซงรบแรงดงแบบวฏจกร (Cyclic Loading)

(ขอ 7.3.1, 7.3.4) ทมา: AWS D1.1/D1.1M: 2006 Figure 6.4

38 มม. หรอ มากกวา 12 มม. (คาสงสด)

32

25

20

12

6

0 12 25 40 50 65 75 90 100 115

ระยะหางระหวางความไมตอเนองนอยสดทยอมให C, มม.

3 2

5

6

10

11

0


อม E

, มม.


1-1/4

1

3/4

1/2

1/4

1/2 1 1-1/2 2 2-1/2 3 3-1/2 4 4-1/2 ระยะหางระหวางความไมตอเนองนอยสดทยอมให C, นว

1/8

1/16

3/16

1/4

5/16

0


อม E

, นว

3/8

7/16

0

8


หมายเหต: 1) ใชประเมนขนาดความไมตอเนองใหญสดทยอมรบได (B) ของรอยตอหรอแนวเชอม สาหรบขนาดรอยเชอมตางๆ (E) 2) ใช ประเมนระยะหางระหวางขอบของความไมตอเนองนอยสดทยอมให (C) สาหรบความไมตอเนองขนาดตางๆ (B) 3) ขนาดความไมตอเนองใหญสดทยอมใหเกดภายในชวงระยะ A จากขอบของโลหะงานตองไมเกน 3 มม. (1/8 นว); ความไมตอเนองขนาด

3 มม (1/8 นว) ตองหางจากขอบโลหะงานไมนอยกวา 6 มม. (1/4 นว); ผลรวมของขนาดความไมตอเนองทมขนาดเลกกวา 3 มม. (1/8 นว) ซงอยในชวงระยะ A จากขอบของโลหะงานตองมคาไมเกน 5 มม. (3/16 นว); สาหรบพนทอนนอกเหนอจากบรเวณระยะใกลขอบ A ยอมใหมความไมตอเนองขนาดใหญกวา 2 มม. (1/16 นว) และไมถง 3 มม. (1/8 นว) ไดแตตองมระยะหางกนเกน 2L (L = ความยาวของขนาดความไมตอเนองใหญสด) และตองพจารณาการยอมรบตามรปท 15 เปรยบเทยบกบความยาวซงไดจากการวดระยะรวมของขนาดความไมตอเนองทงหมดและชวงวางระหวางความไมตอเนอง

รปท 15 เกณฑการยอมรบรอยบกพรองแบบรพรนและแบบหลอมละลายไมสมบรณ ในงานโครงสรางทไมใชทอซงรบแรงอดแบบวฏจกร (Cyclic Loading)

(ขอ 7.3.2, 7.3.4) ทมา: AWS D1.1/D1.1M: 2006 Figure 6.5

20 มม. (คาสงสด)

32

25

20

12

6

0 12 25 40 50 65 75 90 10 115

ระยะหางระหวางความไมตอเนองนอยสดทยอมให C, มม.

3

10

12

14

17

0


อม E

, มม.


1-1/4

1

3/4

1/2

1/4

1/2 1 1-1/2 2 2-1/2 3 3-1/2 4 4-1/2 ระยะหางระหวางความไมตอเนองนอยสดทยอมให C, นว

1/4 1/8

3/8

1/2

9/16

0


อม E

, นว

5/8 11/16

0

ดหมายเห

ต 3)

16

6

ดหมายเห

ต 3)

38 มม. หรอ มากกวา

ระยะ

A

ระยะ

A



และใชในกรณความไมตอเนองซงมขนาดมากกวาหรอเทากบ 2.5 มม. (3/32 นว) เทานน 3) ดรปท 17 ถง 20 ประกอบการประเมนคณภาพตามรปท 16

รปท 16 เกณฑการยอมรบรอยบกพรองแบบยาวในงานโครงสรางแบบทอ (ขอ 7.4.1)


20 มม. (คาสงสด)

25

22

16

3 0

12 25 40 50 65 75 90 10 115 ระยะหางระหวางความไมตอเนองนอยสดทยอมให C, มม.

3

10

16

0


อม E

, มม.


1

3/4

1/2

3/8

1/8

1/4 1/2 3/4 1 1-1/4 1-1/2 1-3/4 2 2-1/4 ระยะหางระหวางความไมตอเนองนอยสดทยอมให C, นว

1/8

1/4

3/8

1/2

0


อม E

, นว

5/8

0

12

6

30 มม. หรอ มากกวา

3/32

7/8

5/8

1/4

20

12 10 6

2.5


ตาราง ผ5.1 ขนาดใหญสดทยอมรบไดของรอยบกพรองกรณจดตดของรอยเชอม (กรณ I) 1), 2)

ขนาดของรอยบกพรอง ขนาดใหญสดทยอมรบได เงอนไข

ขนาดความยาวของ รอยบกพรอง (L)

< E/3 และ ≤ 6 มม. (1/4 นว)

ขนาดรอยเชอม E ≤ 50 มม. (2 นว)

≤ 10 มม. (3/8 นว) ขนาดรอยเชอม E > 50 มม. (2 นว)

ระยะสนสดระหวางขอบของรอยบกพรองในทศทางขนานกบแนวเชอม A (CI)

≥ 3L (A) รอยบกพรองแรกเปนแบบกลม สวนรอย

อนเปนแบบกลมหรอแบบยาวกได 2) (B) L ≥ 3/32 นว. [2.5 มม.]

หมายเหต 1) ตารางประกอบการประเมนคณภาพของรอยเชอมตามรปท 16 สาหรบกรณพจารณารอยบกพรองทจดตดของรอยเชอม 2) รอยบกพรองแบบยาวอาจเกด ณ รอยเชอม A หรอ รอยเชอม B กได (สาหรบทแสดงในรปเปนรอยบกพรองแบบยาวซง

เกด ณ รอยเชอม B) 3) รอยเชอม A และรอยเชอม B หมายถงรอยเชอมแบบบากรองหลอมลกสมบรณของโครงสรางทอ ตามยาว

(Longitudinal Tubular CJP Groove Weld) และตามแนวเสนรอบวง (Tubular Girth CJP Groove Weld) ตามลาดบ 4) รอยบกพรอง A และรอยบกพรอง B หมายถง รอยบกพรองแบบกลมหรอแบบยาวทเกดในแนวรอยเชอม A และรอย

เชอม B ตามลาดบ 5) L และ W หมายถง ขนาดยาวทสดและขนาดแคบทสดของรอยบกพรอง A ตามลาดบ 6) L’ และ W’ หมายถง ขนาดยาวทสดและขนาดแคบทสดของรอยบกพรอง B ตามลาดบ

รปท 17 เกณฑการยอมรบรอยบกพรองกรณจดตดของรอยเชอม (กรณ I) สาหรบรอยบกพรองแบบยาวในงานโครงสรางแบบทอ

(ขอ 8.4.1 ภาคผนวก 5 รปท 16) ทมา: AWS D1.1/D1.1M: 2006 Figure 6.6

ความกวางของรอยบกพรอง (W)

ความยาวของรอยบกพรอง (L)

รอยบกพรอง A

รอยเชอมแบบหลอมลกสมบรณ A (รอยเชอมตามยาว)

ความกวางของรอยบกพรอง (W’)

ความยาวของรอยบกพรอง (L’)

รอยเชอมแบบหลอมลกสมบรณ B (รอยเชอมตามแนวเสนรอบวง)

รอยบกพรองตาแหนง B


ตาราง ผ5.2 ขนาดใหญสดทยอมรบไดของรอยบกพรองกรณรอยเชอมใกลขอบโลหะงาน (กรณ II) 1)


ความยาวของ รอยบกพรอง (L)

< E/3 และ ≤ 6 มม. (1/4 นว)

ขนาดรอยเชอม E ≤ 50 มม. (2 นว)

≤ 10 มม. (3/8 นว) ขนาดรอยเชอม E > 50 มม. (2 นว) ระยะสนสดระหวางขอบของรอยบกพรองในทศทางขนานกบแนวเชอม (CI)

≥ 3L L ≥ 2.5 มม. (3/32 นว)

หมายเหต 1) ตารางประกอบการประเมนคณภาพของรอยเชอมตามรปท 16 สาหรบกรณพจารณารอยบกพรองใกลขอบโลหะงาน 2) L และ W หมายถง ขนาดยาวทสดและขนาดแคบทสดของรอยบกพรอง ตามลาดบ 3) E หมายถง ขนาดของรอยเชอม

รปท 18 เกณฑการยอมรบรอยบกพรองกรณรอยเชอมใกลขอบโลหะงาน (กรณ II) สาหรบรอยบกพรองแบบยาวในงานโครงสรางแบบทอ




รอยเชอมแบบหลอมลกสมบรณ

ขอบโลหะงาน


ตาราง ผ5.3 ขนาดใหญสดทยอมรบไดของรอยบกพรองกรณจดตดของรอยเชอม (กรณ III) 1), 2)



≤ 2E/3 L > 3W

ระยะสนสดระหวางขอบของรอยบกพรองในทศทางขนานกบแนวเชอม A (CI)

≥ 3L หรอ ≥ 2E (ใชคามาก)

L ≥ 2.5 มม. (3/32 นว)

หมายเหต 1) ตารางประกอบการประเมนคณภาพของรอยเชอมตามรปท 16 สาหรบกรณพจารณารอยบกพรองทจดตดของรอยเชอม 2) รอยบกพรอง A อาจเปนแบบรอยบกพรองแบบกลมหรอแบบขวางกได 3) รอยเชอม A และรอยเชอม B หมายถงรอยเชอมแบบบากรองหลอมลกสมบรณของโครงสรางทอ ตามยาว (Longitudinal

Tubular CJP Groove Weld) และตามแนวเสนรอบวง (Tubular Girth CJP Groove Weld) ตามลาดบ 4) L และ W หมายถง ขนาดยาวทสดและขนาดแคบทสดของรอยบกพรอง A ตามลาดบ 5) L’ และ W’ หมายถง ขนาดยาวทสดและขนาดแคบทสดของรอยบกพรอง B ตามลาดบ 6) E หมายถง ขนาดของรอยเชอม

รปท 19 เกณฑการยอมรบรอยบกพรองกรณจดตดของรอยเชอม (กรณ III) สาหรบรอยบกพรองแบบยาวในงานโครงสรางแบบทอ


ความกวางของรอยบกพรอง (W) รอยเชอมแบบหลอมลกสมบรณ A (รอยเชอมตามยาว)

ความกวางของรอยบกพรอง (W’)

ความยาวของ รอยบกพรอง (L’)

รอยเชอมแบบหลอมลกสมบรณ B (รอยเชอมตามแนวเสนรอบวง)

รอยบกพรองตาแหนง B


รอยบกพรอง A CI


ตาราง ผ5.4 ขนาดใหญสดทยอมรบไดของรอยบกพรองกรณรอยเชอมใกลขอบโลหะงาน (กรณ IV) 1)



≤ 2E/3 L/W > 3

ระยะสนสดระหวางขอบของรอยบกพรองในทศทางขนานกบแนวเชอม (CI)

≥ 3L หรอ ≥ 2E (ใชคามาก)

L ≥ 2.5 มม. (3/32 นว)

หมายเหต 1) ตารางประกอบการประเมนคณภาพของรอยเชอมตามรปท 16 สาหรบกรณพจารณารอยบกพรองใกลขอบโลหะงาน 2) L และ W หมายถง ขนาดยาวทสดและขนาดแคบทสดของรอยบกพรอง ตามลาดบ 3) E หมายถง ขนาดของรอยเชอม

รปท 20 เกณฑการยอมรบรอยบกพรองกรณรอยเชอมใกลขอบโลหะงาน (กรณ IV) สาหรบรอยบกพรองแบบยาวในงานโครงสรางแบบทอ



รอยเชอมแบบหลอมลกสมบรณ

ขอบโลหะงาน


คณะกรรมการกากบดแลการปฏบตงานของทปรกษา เรอง มาตรฐานการตรวจสอบรอยเชอมโครงเหลกรปพรรณดวยวธการทดสอบแบบไมทาลาย

1. นายเอกวทย ถระพร รองอธบดกรมโยธาธการและผงเมอง ประธานกรรมการ 2. นายศรชย กจจารก ผอานวยการสานกวศวกรรมโครงสรางและงานระบบ กรรมการ 3. นายมนตชย ศภมารคภกด วศวกรวชาชพ 9 วช (วศวกรรมโยธา) สวค. กรรมการ 4. นายนพ โรจนวานช วศวกรวชาชพ 9 วช (วศวกรรมโยธา) สวค. กรรมการ 5. นายวเชยร ธนสกาญจน วศวกรโยธา 8 สวค. กรรมการ 6. นายวสทธ เรองสขวรรณา วศวกรวชาชพ 8 วช (วศวกรรมโยธา) สวค. กรรมการ 7. นายเสถยร เจรญเหรยญ วศวกรวชาชพ 8 วช (วศวกรรมโยธา) สนอ. กรรมการ 8. นายสธ ปนไพสฐ วศวกรไฟฟา 8 วช สวค. กรรมการ 9. นางขนษฐา สงสกลชย วศวกรโยธา 8 วช สวค. กรรมการ 10. นายไพฑรย นนทศข นกวชาการพสด 8 ว กค. กรรมการ 11. นางอภญญา จาวง วศวกรวชาชพ 8 วช (วศวกรรมโยธา) สวค. กรรมการ 12. นายครรชต ชตสรยวนช วศวกรเครองกล 7 วช สวค. กรรมการ 13. นายกนก สจรตสญชย วศวกรวชาชพ 8 วช (วศวกรรมโยธา) สวค. กรรมการและเลขานการ

คณะทปรกษา เรอง มาตรฐานการตรวจสอบรอยเชอมโครงเหลกรปพรรณ

ดวยวธการทดสอบแบบไมทาลาย

บรษท เอส ท เอส เอนจเนยรง คอนซลแตนท จากด หวหนาคณะ:

ผศ. นพนธ ศรศกด สถาบนการเชอมแหงประเทศไทย ศนยนวตกรรมเทคโนโลยไทย-ฝรงเศส สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ

คณะทางาน: รศ. สมนก วฒนศรยะกล สถาบนการเชอมแหงประเทศไทย ศนยนวตกรรมเทคโนโลยไทย-ฝรงเศส

สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ อ. มนญ เลศวจตรพนธ สถาบนการเชอมแหงประเทศไทย ศนยนวตกรรมเทคโนโลยไทย-ฝรงเศส

สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ อ. ปรยสทธ วฒนธรรม สถาบนการเชอมแหงประเทศไทย ศนยนวตกรรมเทคโนโลยไทย-ฝรงเศส

สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ นายสมศกด ปามก สถาบนการเชอมแหงประเทศไทย ศนยนวตกรรมเทคโนโลยไทย-ฝรงเศส

สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ นายศภชย ทรงศกดนาคน สถาบนการเชอมแหงประเทศไทย ศนยนวตกรรมเทคโนโลยไทย-ฝรงเศส

สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ นายจลเศรษฐ กฤษณะภกด วศวกรประจาบรษทฯ

มาตรฐานการรบนำหนกของเสาเขมดวยวธพลศาสตร Dynamic Load Test

และตรวจสอบความสมบรณของเสาเขมดวยวธ Seismic Test

มยผ. 1252-51 และ มยผ. 1551-51

กรมโยธาธการและผงเมอง สำนกวศวกรรมโครงสรางและงานระบบ ถนนพระรามท 6 แขวงสามเสนใน

เขตพญาไท กรงเทพ 10400

โทร. 0 - 2299 - 4813 โทรสาร 0 - 2299 - 4797

กรมโยธาธการและผงเมอง กระทรวงมหาดไทย

พ.ศ.2551

Steel

Documents

reference

written procedure

steel structure

xf p3

aws d1

leg ii

line

leg