Stafræn borgaravitund

Stafræn borgaravitund: Hvernig eflum við hana í skólastarfi?

Sólveig Jakobsdóttir, dósentHáskóla Íslands, Menntavísindasviði, [email protected]

Kynning á málþingi Heimilis og skóla o.fl. aðila áAlþjóðlega netöryggisdaginn

11. febrúar 2014

Tæknivæðing skóla og samfélags3 megin bylgjur

• Einkatölvurnar, 1983+

• Internetið, 1990-92+

• Fartækni, (1994), ~2012+?

Internetið – frumkvöðlar!

• Ísmennt: Íslenska menntanetið – [email protected]

• Frumkvöðlar – tengsl t.d. í Kidlink, Jason verkefninu, European School Project ...

• Nú eTwinning: Í nóvember272 skólar, 765 meðlimir, 77 verkefni í gangi, 345 verkefnum lokið

• Margir kennarar – spútnikk!!

Möguleikar og áskoranir

• Áhugi – óendanlegir möguleikar – hægt að opna skólastofuna, tengjast!

• Hræðsla – m.a. hættur, aðgengi að efni og einstaklingum

• Í USA í kjölfarið mikil áhersla á AUP‘s = Acceptable Use Policies

Villtir netverjar í nýju vestri?

Netöryggi!

Borgaravitund í lýðræðisþjóðfélagi

• Vitund fólks um hvað það merkir að vera samfélagsþegn eða borgari með þeim lýðréttindum, skyldum og ábyrgð sem því fylgir og endurspeglast í daglegu lífi þess með virkri þátttöku í samfélaginu (Sigrún Aðalbjarnardóttir, bls. 13, 2011).

Borgaravitund dæmi (Sigrún, frh.)

• Hefðbundið: kjósa, ganga í stjórnmálaflokk

• Útvíkkað: bein þátttaka í samfélaginu t.d. sjálfboðaliðastörf, félagsstörf, þátttaka í hreyfingum til að vernda umhverfi, stuðla að mannréttindum

• Gildi: réttlæti og ábyrgð, mannréttindi og jöfnuður, kærleikur og umburðarlyndi

Stefna og námskrá á Íslandi

• Netríkið Ísland 2008

• Ný námskrá: Grunnþættir menntunar m.a.læsi í nýjum skilningi

sjálfbærni

heilbrigði og velferð

lýðræði og mannréttindi

jafnrétti

sköpun

UNESCO

• Þættir endurspegla áherslur UNESCO í menntun, sbr. skýrslur um stefnumótun og hæfniviðmið á sviði UT fyrir kennara

• Sýn um að sjálfbær efnahagsleg þróun þjóða byggi á færni fólks í notkun tækni, hæfni til þess til að leysa vandamál og að skapa nýja þekkingu

Digital citizenshipstafræn borgaravitund?

• Oehler, J. B. (2010). Digital community - digital citizen.

• Ribble, M. (2011). Digital citizenship in schools.• Alberta Education School Technology Branch.

(2012). Digital citizenship policy development guide. http://education.alberta.ca/admin/technology/research.aspx

• Oehler (2013). Opið netnámskeið (MOOC) http://www.jasonohler.com/wordpressii/

Alberta Education School Technology Branch

• Vilja tengja betur saman nám sem fer fram í og utan skóla og nýta tæknina

• Leggja meiri áherslu á stafræna borgaravitund fremur en boð/bönn (AUP‘s)

• Kynna hugtök og hugmyndir, skorkort og leiðarvísi um þróun á þessu sviði í skólum

Virða og vernda sjálfa(n) sigVellíðan, velferð, hagsæld (digital well-being)

• Öryggi: Varúðarráðstafanir á netinu

• Réttindi og ábyrgð, frelsi á netinu

• Heilsa, heilbrigði, vellíðan: Líkamleg og andleg

Veröldin (á www?): í sátt við sjálfa(n)...

og

http://commons.wikimedia.org/wiki/File:21_-_Le_Monde.jpg

Virða og vernda aðra- samskipti (digital interactions)

• Samskipti, upplýsingamiðlun

• Siðferði: Hegðun, hvað er gert á netinu

• Aðgengi: Samfélagsþátttaka

Miskunnsamir netverjar

photo by Fergal Mac Eoinin on Flickr

Virða og vernda höfundarrétt og aðrar eignir

undirbúningur (Digital Preparedness)

• Lög: Ábyrgð tengd notkun netsins

• Læsi: Kennsla og nám í tækni og nýtingu hennar

• Verslun/viðskipti: Kaup og sala á neti

Viðbótaráherslur

• Skýið (cloud computing)

• BYOD (bring your own device)

Lítill heimur, tengdur heimurGerum netið betra, saman

Stuðlað að stafrænni borgaravitund

• Dæmi úr íslenskum skólum

• Elínborg Siggeirsdóttir, Hörðuvallaskóla