1 SPRAWOZDANIE Z NADZORU PEDAGOGICZNEGO SPRAWOWANEGO PRZEZ DYREKTORA OŚRODKA ROZWOJU POLSKIEJ EDUKACJI ZA GRANICĄ W WARSZAWIE W ROKU SZKOLNYM 2011/2012 Ośrodek Rozwoju Polskiej Edukacji za Granicą w Warszawie koordynuje zadania związane z organizacją kształcenia dzieci obywateli polskich czasowo przebywających za granicą, jednocześnie podejmuje działania mające na celu podnoszenie jakości prowadzonego w szkołach zagranicą nauczania. Dyrektor Ośrodka Rozwoju Polskiej Edukacji za Granicą (ORPEG) sprawuje nadzór pedagogiczny nad: 1. Nauczycielami zatrudnionymi w szkołach im. Komisji Edukacji Narodowej (KEN) w ORPEG. 2. Dyrektorem Zespołu Szkół, kierownikami Szkolnych Punktów Konsultacyjnych i Filii. 3. Nauczycielami sekcji polskich w szkołach obcych systemów oświaty. W szkołach im. KEN w ORPEG w roku szkolnym 2011/12 w systemie kształcenia na odległość naukę pobierało 641 uczniów: - w Szkole Podstawowej im. KEN -360 uczniów (w ramowym planie nauczania 97, w uzupełniającym 263), - w Gimnazjum im. KEN – 122 uczniów (w ramowym planie nauczania 34, w uzupełniającym planie nauczania 88), - w Liceum Ogólnokształcącym im. KEN – 159 uczniów (w ramowym planie nauczania 113, w uzupełniającym planie nauczania 46). Za granicą funkcjonowały 73 placówki, w tym 1 Zespół Szkół, 4 sekcje w szkołach francuskich, 59 Szkolnych Punktów Konsultacyjnych oraz 9 Filii Szkolnych Punktów Konsultacyjnych. We wszystkich tych szkołach naukę pobierało 14614 uczniów.
29
Embed
SPRAWOZDANIE Z NADZORU PEDAGOGICZNEGO …€¦ · ich umiejętności, motywowaniu do poszerzania wiedzy oraz właściwym wspomaganiu ... zauważono błędy przy prowadzeniu dzienników
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
1
SPRAWOZDANIE Z NADZORU PEDAGOGICZNEGO
SPRAWOWANEGO PRZEZ DYREKTORA
OŚRODKA ROZWOJU POLSKIEJ EDUKACJI ZA GRANICĄ
W WARSZAWIE W ROKU SZKOLNYM 2011/2012
Ośrodek Rozwoju Polskiej Edukacji za Granicą w Warszawie koordynuje zadania związane
z organizacją kształcenia dzieci obywateli polskich czasowo przebywających za granicą,
jednocześnie podejmuje działania mające na celu podnoszenie jakości prowadzonego
w szkołach zagranicą nauczania.
Dyrektor Ośrodka Rozwoju Polskiej Edukacji za Granicą (ORPEG) sprawuje nadzór
pedagogiczny nad:
1. Nauczycielami zatrudnionymi w szkołach im. Komisji Edukacji Narodowej (KEN)
w ORPEG.
2. Dyrektorem Zespołu Szkół, kierownikami Szkolnych Punktów Konsultacyjnych i Filii.
3. Nauczycielami sekcji polskich w szkołach obcych systemów oświaty.
W szkołach im. KEN w ORPEG w roku szkolnym 2011/12 w systemie kształcenia
na odległość naukę pobierało 641 uczniów:
- w Szkole Podstawowej im. KEN -360 uczniów (w ramowym planie nauczania 97,
w uzupełniającym 263),
- w Gimnazjum im. KEN – 122 uczniów (w ramowym planie nauczania 34,
w uzupełniającym planie nauczania 88),
- w Liceum Ogólnokształcącym im. KEN – 159 uczniów (w ramowym planie nauczania
113, w uzupełniającym planie nauczania 46).
Za granicą funkcjonowały 73 placówki, w tym 1 Zespół Szkół, 4 sekcje w szkołach
francuskich, 59 Szkolnych Punktów Konsultacyjnych oraz 9 Filii Szkolnych Punktów
Konsultacyjnych. We wszystkich tych szkołach naukę pobierało 14614 uczniów.
2
I. Wnioski ze sprawowanego nadzoru pedagogicznego nad nauczycielami szkół im.
KEN
Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 października 2009 r.
w sprawie nadzoru pedagogicznego (Dz. U. Nr 168, poz. 1324) Dyrektor Ośrodka opracował
plan nadzoru pedagogicznego, który został przedstawiony radzie pedagogicznej w dniu
29 sierpnia 2011 r. Nadzór pedagogiczny sprawowany przez Dyrektora Ośrodka Rozwoju
Polskiej Edukacji za Granicą nad nauczycielami szkół im. KEN w Warszawie polegał na:
1. Przeprowadzeniu ewaluacji wewnętrznej,
2. Przeprowadzeniu kontroli przestrzegania przez nauczycieli przepisów prawa
dotyczących działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej oraz innej
działalności statutowej szkoły,
3. Wspomaganiu nauczycieli poprzez organizację szkoleń i narad tematycznych.
Ad 1)
Działania ewaluacyjne przeprowadził zespół ewaluacyjny w zakresie następujących wymagań:
1.2.Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności.
2.3. Procesy edukacyjne mają charakter zorganizowany.
3.4. Rodzice są partnerami szkoły.
Zespół ewaluacyjny po określeniu problematyki ewaluacji, przygotował narzędzia badawcze
i przeprowadził badania w trakcie trwania egzaminów klasyfikacyjnych w okresie
od 2 do 20 lipca 2012 r. oraz od 8 do 28 sierpnia 2012 r.
W analizie wymagania 1.2. Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności podkreślono,
iż uczniowie szkół im. KEN uzyskują coraz lepsze wyniki w nauce przy właściwej diagnozie
ich umiejętności, motywowaniu do poszerzania wiedzy oraz właściwym wspomaganiu
ze strony nauczycieli. Najmniej trudności sprawia uczniom opracowywanie prac z języka
angielskiego i języka niemieckiego. Najtrudniejszymi przedmiotami okazały
się matematyka, chemia i fizyka. Uczniowie argumentowali to faktem, iż tematyka tych
przedmiotów jest trudna do samodzielnego opanowania. Najważniejszym wnioskiem
po analizie tego wymagania jest zintensyfikowanie konsultacji z przedmiotów ścisłych oraz
3
bardziej efektywne wspieranie uczniów w opracowywaniu zagadnień z prac kontrolnych.
Ponadto przeprowadzona ewaluacja ww. wymagania wykazała, iż:
nauczyciele popełniają błędy ortograficzne przy recenzowaniu prac kontrolnych,
sporządzane recenzje są często szablonowe, ogólnikowe bez zróżnicowania poziomu
wiedzy i umiejętności ucznia,
prace kontrolne zawierają błędy merytoryczne,
testy egzaminacyjne są powielane z ubiegłego roku szkolnego,
nie zawsze informacja odnośnie punktacji zadań jest przekazywana uczniom,
sformułowane polecenia w zadaniach są wieloznaczne, co powoduje niezrozumienie
ich przez uczniów.
W analizie wymagania 2.3.Procesy edukacyjne mają charakter zorganizowany stwierdzono,
że poziom obciążenia uczniów z powodu prac kontrolnych jest dość zróżnicowany i wynika
z indywidualnego podejścia do obowiązków szkolnych. Uczniowie zbyt rzadko konsultują się
z nauczycielami podczas uzupełniania prac. Ich podstawowym źródłem informacji jest
komputer i internet. Dopiero na trzecim miejscu są podręczniki szkolne.
Po analizie wymagania 3.4. Rodzice są partnerami Szkoły stwierdzono, że szkoły im. KEN
w swoich działaniach uwzględniają możliwości i potrzeby środowiska uczniowskiego. Ważnym
wnioskiem jest intensywniejsze zaangażowanie rodziców/opiekunów prawnych
w proces edukacji swoich dzieci, szczególnie na etapie gimnazjum i liceum.
Ad 2)
W ramach kontroli przestrzegania prawa w zakresie działalności dydaktycznej, wychowawczej
i opiekuńczej szkoły, zostały przeprowadzone kontrole dokumentacji przebiegu nauczania,
systematyczności oceniania uczniów, realizacji podstawy programowej, sposobów
recenzowania prac kontrolnych oraz prowadzenia dokumentacji szkolnej.
Na podstawie analizy dokumentacji stwierdzono, iż nauczyciele właściwie realizowali
podstawę programową kształcenia ogólnego i wdrażali ramy programowe kształcenia
uzupełniającego. Nauczyciele dokumentowali w dzienniku pełnione dyżury oraz ich zakres
tematyczny. Kontrola wykazała, że nie wszyscy nauczyciele wypełnili obowiązek pełnienia
dyżurów na terenie Ośrodka.
4
Kontrolą objęto również sposób organizowania oraz przebieg egzaminów klasyfikacyjnych
i egzaminu maturalnego. Wynika z niej, że egzaminy klasyfikacyjne było prawidłowo
przeprowadzone, a egzamin maturalny przebiegł zgodnie z procedurami określonymi przez
Centralną Komisję Egzaminacyjną.
Kontroli poddano również terminowość sprawdzania prac kontrolnych. Należy stwierdzić,
iż nie wszyscy nauczyciele przestrzegali wyznaczonych terminów oddawania sprawdzonych
prac kontrolnych.
Ad 3)
Zadania wynikające ze wspomagania dotyczyły organizowania szkoleń wewnętrznych.
Odbyły się następujące szkolenia:
Ramy programowe kształcenia uzupełniającego.
Konstruowanie programów nauczania zgodnych z nową podstawą programową
w nauczaniu ramowym i uzupełniającym.
Szkolenie językowe dla nauczycieli.
Organizacja i przeprowadzanie egzaminu maturalnego.
Zasady oceniania, egzaminowania i promowania uczniów w kontekście
egzaminów klasyfikacyjnych i poprawkowych.
Z przeprowadzonych rozmów z nauczycielami wynika, iż szkolenia zostały odebrane przez
nauczycieli bardzo pozytywnie. Nauczyciele ocenili je jako użyteczne
i bardzo pomocne w realizacji zadań edukacyjnych.
5
II. Wnioski ze sprawowanego nadzoru pedagogicznego nad dyrektorem Zespołu Szkół
i kierownikami Szkolnych Punktów Konsultacyjnych i Filii
1.Kontrola
W szkolnych punktach konsultacyjnych kontrolą objęto stopień realizacji przez kierowników
i dyrektora zadań w zakresie funkcjonowania szkoły lub placówki w środowisku lokalnym,
ze szczególnym uwzględnieniem wykorzystywania zasobów środowiska na rzecz wzajemnego
rozwoju oraz w zakresie zarządzania szkołą – warunki lokalowe i wyposażenie szkoły, stopień
realizacji zadań kierownika w zakresie przestrzegania przepisów prawa odnośnie oceniania,
klasyfikowania i promowania uczniów, a także stopień realizacji zadań przez kierownika szkoły
w zakresie organizacji działalności dydaktyczno – wychowawczej i sprawowania nadzoru
pedagogicznego, nadzoru nad powierzonym majątkiem oraz sposób gospodarowania środkami
finansowymi.
Ponadto, w związku ze skargami na sposób prowadzenia SPK w Berlinie, kontrolą objęto
stopień realizacji procesów kontroli zarządczej, a także dokonano analizy relacji kierownik-
kadra pedagogiczna, a także kierownik- uczeń.
Skontrolowano działalność dydaktyczno – wychowawczą następujących szkół:
1) Szkolnego Punktu Konsultacyjnego przy Ambasadzie RP w Kijowie,
2) Szkolnego punktu Konsultacyjnego przy Ambasadzie RP w Mińsku,
3) Szkolnego Punktu Konsultacyjnego przy Ambasadzie RP w Oslo,
4) Szkolnego Punktu Konsultacyjnego przy Ambasadzie RP w Berlinie (kontrola
interwencyjna).
Wnioski z przeprowadzonych kontroli:
1) W kontrolowanych placówkach stwierdzono uchybienia co do sposobu prowadzenia
dokumentacji szkolnej – zauważono błędy przy prowadzeniu dzienników lekcyjnych:
brak systematyczności w uzupełnianiu obecności uczniów, uchybienia
w dokumentowaniu tematu zajęć i obecności nauczyciela na lekcjach własnym
podpisem nauczyciela, nieuzupełnione księgi uczniów (brak adnotacji o dacie
i przyczynie opuszczenia szkoły przez ucznia), nieprawidłowe prowadzenie księgi
protokołów Rady pedagogicznej (nieponumerowane strony księgi, opuszczone, puste
6
miejsca na wpisy z posiedzeń), wadliwie prowadzenie akt osobowych nauczycieli,
błędne prowadzenie ksiąg ewidencji majątkowej,
2) Poprawy wymaga sposób prowadzenia dokumentacji klasyfikacji uczniów:
przyjmowanie uchwał o klasyfikowaniu i promowaniu i zamieszczanie
ich w protokołach z posiedzeń Rad Pedagogicznych; zauważono także, że arkusze ocen
na wszystkich poziomach (z wpisem numeru PESEL) nie zawsze są na bieżąco
aktualizowane,
3) Warunki lokalowe kontrolowanych szkół są zgodne z wymogami bezpieczeństwa
i higieny pracy, zaś kierownicy stale dążą do wyposażania szkół w nowe pomoce
dydaktyczne oraz sprzęt. W minionym roku szkolnym ORPEG doposażył szkoły
w komputery i inne urządzenia biurowe,
4) Należy zwrócić uwagę na formy i metody pracy przy wprowadzaniu nowych treści
programowych, szczególnie zaś na stosowanie różnorodnych metod aktywizujących,
szczególnie w tych grupach klasowych, w których uczą się dzieci prezentujące różny
poziom kompetencji językowych,
5) W pracy dydaktycznej należy stale uwzględniać formy i metody pracy służące stałemu
podnoszeniu kompetencji języków uczniów,
6) Szkoły kładą nacisk na współpracę ze środowiskiem lokalnym w celu pełniejszej
integracji środowiska polonijnego i realizują programy dydaktyczno-wychowawcze
służące kształtowaniu u uczniów poczucia tożsamości i związków z Polską. Te działania
należy stale rozwijać.
2. Ewaluacja zewnętrzna
W czerwcu 2012 r. przeprowadzone zostały badania ewaluacyjne w ramach ewaluacji
zewnętrznej w SPK przy Ambasadzie RP w Paryżu oraz w ZS przy Ambasadzie RP
w Atenach. Obszary ewaluacji:
1. Funkcjonowanie szkoły/placówki w środowisku lokalnym:
- rodzice jako partnerzy szkoły,
2. Zarządzanie szkołą/placówką:
- warunki lokalowe i wyposażenie szkoły
7
Wnioski z ewaluacji zewnętrznych zostaną przedstawione Radom Pedagogicznym szkół
na pierwszych posiedzeniach we wrześniu 2012, a raporty przekazane do szkół zgodnie
z wymogami Rozporządzenia o nadzorze pedagogicznym.
3. Wspomaganie
W roku szkolnym 2011/12 podjęto następujące działania wspomagające:
1. W dniach 27-30 września 2011 r. w Teresinie w ramach projektu Otwarta Szkoła –
System Wsparcia Uczniów Migrujących zorganizowano konferencję pt. „Uczeń
powracający z zagranicy w polskim systemie oświaty – nauka i integracja”
dla dyrektorów i kierowników SPK. Podczas konferencji szeroko poruszono
problematykę migracji dzieci i młodzieży w kontekście zadań stojących przed szkołą,
zaprezentowano platformę internetową przystosowaną do potrzeb uczniów polskich
biorących udział w konsultacjach on – line. Przedstawiono również informacje
o zmianach w prawie oświatowym i omówiono poszczególne rozporządzenia odnoszące
się do działalności SPK.
2. W dniach 2-6 marca zorganizowano w Warszawie kurs dla kierowników szkół
przygotowujące do pracy z nowymi ramami programowymi oraz do pracy w zespole
programowym szkoły w ramach projektu Opracowanie i pilotażowe wdrożenie
innowacyjnych programów nauczania dla uczniów polskich za granicą. W trakcie tego
spotkania zorganizowano również szkolenia z zakresu kontroli zarządczej w szkole
i sprawowania nadzoru pedagogicznego.
3. Kierownicy oraz nauczyciele SPK, którzy wcześniej nie ukończyli kursu
kwalifikacyjnego zarządzania oświatą, uczestniczyli w zorganizowanym dla nich kursie
on-line przez ORPEG PCN. Kurs ukończyło 60 osób, zdobywając wymagane
kwalifikacje zawodowe.
4. W dniach 2 – 5 lipca oraz 29.08 – 31.08 2012 r. zorganizowano w Święcicach
wakacyjne szkolenie dla nauczycieli polskich za granicą, w których uczestniczyli także
nauczyciele i kierownicy SPK.
5. Podczas przeprowadzanych kontroli organizowano szkoleniowe rady pedagogicznych
dla nauczycieli kontrolowanych szkół.
6. W trakcie roku szkolnego na bieżąco przekazywano informacje o aktualnościach
i zmianach w prawie oświatowym,
8
7. Udzielano porad kierownikom i nauczycielom SPK w zakresie dydaktyki, wychowania
oraz budowania poprawnych stosunków interpersonalnych w szkole.
4. Analiza sprawozdań z działalności szkół
Dyrektorzy i kierownicy szkół do 31 sierpnia 2012 r. przesyłają do dyrekcji ORPEG
sprawozdania z rocznej działalności, w tym sprawozdanie z realizacji nadzoru pedagogicznego.
Wnioski po analizie sprawozdań:
1. Aktualny jest problem z zatrudnianiem nauczycieli o wyższym stopniu awansu
zawodowego niż kontraktowy, co związane jest z trudnością odnoszącą
się do zdobywania kolejnych stopni awansu zawodowego przez nauczycieli, którzy
pracują w SPK,
2. Kierownicy zwracają uwagę na pogłębiające się zjawisko trudności w poprawnym
posługiwaniu się językiem polskim wśród uczniów, także tych, których rodzice
deklarują plany powrotu do Polski w ciągu najbliższych lat oraz wśród uczniów klas
najmłodszych, jako pokolenia urodzonego w kraju pobytu, dla których język polski
nie jest pierwszym językiem,
3. W niektórych szkołach występuje problem zbyt dużej liczebności dzieci w klasie
o zróżnicowanym poziomie języka polskiego, co utrudnia opanowanie materiału
przez uczniów i postępy w nauce,
4. Widoczna jest chęć współpracy ze środowiskiem lokalnym społeczności szkolnych,
w wielu miejscach tam współpraca jest efektywna, są jednak kraje, gdzie
społeczność Polaków nie przejawia takiej gotowości,
5. Niektóre szkoły zgłaszają także trudności w korzystaniu z dostępu do Internetu, inne
rozwijają swoje strony internetowe, co ułatwia informowanie środowisk polonijnych
o istnieniu i ofercie placówki,
6. Zauważyć można, mimo ograniczonych możliwości korzystania,
z najnowocześniejszych pomocy audiowizualnych podczas zajęć w szkołach,
indywidualną prace nauczycieli, którzy coraz częściej przechodzą do aktywizujących
form nauczania, realizując nowe ramy programowe nauczania uzupełniającego