SPRAWDŹ CO UMIESZ Z BIOLOGII ? - zestaw zadań powtórzeniowych dla uczniów gimnazjum Opracowanie : mgr Anna Strzelczyk
SPRAWDŹ CO UMIESZ Z BIOLOGII ?
- zestaw zadań powtórzeniowych dla
uczniów gimnazjum
Opracowanie : mgr Anna Strzelczyk
DZIAŁ : ANATOMIA I FIZJOLOGIA CZŁOWIEKA
Zadanie 1
Połącz w pary nazwy odcinków układu oddechowego z właściwymi dla nich funkcjami
A) jama nosowa 1) zachodzi tu wymiana gazowa
B) płuca 2) pierwszy odcinek układu oddechowego
oczyszcza i ogrzewa powietrze
C) krtań 3) sprężysta rura , ogrzewa i oczyszcza powietrze
D) tchawica 4) narząd głosotwórczy , znajdują się tu struny głosowe
Zadanie 2
Spośród podanych czynności wybierz 3 czynności , które zachodzą podczas wdechu
A) objętość klatki piersiowej się zmniejsza B) objętość klatki piersiowej się zwiększa C) Płuca się rozszerzają , napełniają się powietrzem D) Płuca się zwężają i powietrze jest z nich usuwane E) Żebra unoszą się ku górze F) Żebra opadają ku dołowi
Zadanie 3
Spośród wymienionych cech , wypisz cyfry tych , które charakteryzują żyły
( 5 cech )
Cechy :
1 – ściany cienkie 7 – krew płynie z tkanek do serca
2 - ściany grube , sprężyste 8 - krew płynie zgodnie z pulsacją serca
3 – zastawki 9 - krew płynie z serca do tkanek
4 – duże ciśnienie krwi 10 - krew płynie równomiernie
5 – małe ciśnienie krwi
6 - brak zastawek
Zadanie 5
Przyporządkuj pojęcia z kolumny lewej odpowiednim określeniom z kolumny prawej
A aorta 1 ) 70 mm Hg
B pień płucny 2 ) tętnica wychodząca z lewej komory
C faza skurczu serca 3 )tętnica wychodząca z prawej komory
D osierdzie 4 )120 mm Hg
E ciśnienie rozkurczowe krwi 5 ) faza , w której następuje skurcz komór a
F ciśnienie skurczowe krwi rozkurcz przedsionków
G faza rozkurczu serca 6 ) faza , w której następuje rozkurcz
komór , a skurcz przedsionków
7 ) worek otaczający serce wypełniony
płynem
Zadanie 6
Wyjaśnij na czym polega różnica między szczepionką a surowicą odpornościową .
Zadanie 7
W dwóch kolumnach podano odcinki przewodu pokarmowego oraz ich funkcje .
Wskaż prawidłowe połączenia odcinka przewodu wraz z odpowiednią funkcją.
I jama ustna A dezynfekcja pokarmu
II gardło B połknięcie pokarmów
III przełyk C żucie , trawienie cukrów , zwilżanie pokarmu
IV żołądek D magazynowanie i przesuwanie pokarmu
V wątroba E trawienie
VI trzustka F wchłanianie strawionego pokarmu
VII dwunastnica G produkcja soku trzustkowego
VIII jelito cienkie
( oprócz dwunastnicy ) H produkowanie witamin , wchłanianie wody i formowanie kału
I trawienie ostateczne
Zadanie 8 Zaznacz nazwy 4 pokarmów wysokoenergetycznych :
A) Jabłko C) czekolada E) pieczywo G) szpinak B) kapusta biała D) masło F) wieprzowina
Zadanie 9
Do podanych substancji dopisz nazwy narządów , które usuwają dane substancje z organizmu człowieka.
1 . WODA ....................................................................
2. DWUTLENEK WĘGLA .......................................
3. MOCZNIK .............................................................
Zadanie 10
Oceń , który z przedstawionych wyników badania moczu jest prawidłowy . Wyjaśnij dlaczego.
1 wynik 2 wynik
barwa słomkowa barwa słomkowa
odczyn lekko kwaśny odczyn lekko kwaśny
białko -- białko --
cukier + cukier --
A) O czym informuje nas obecność krwinek białych w moczu ?
Zadanie 11
Przyporządkuj ośrodek nerwowy odpowiednim płatom mózgowym
A ośrodek myślenia 1 płat ciemieniowy
B ośrodek słuchu 2 płat czołowy
C ośrodek ruchowy mowy 3 płat skroniowy
D ośrodek wzroku 4 płat skroniowy
E ośrodek czucia 5 płat potyliczny
Zadanie 12
Do podanych niżej funkcji ośrodkowego układu nerwowego dobierz odpowiednie narządy
pełniące , te funkcje . Wpisz obok funkcji odpowiednie oznaczenia : MG – mózg , MŻ – móżdżek
RP – rdzeń przedłużony , RK – rdzeń kręgowy .
A) koordynacja ruchów i utrzymanie równowagi......... B) miejsce powstawania odruchów .......... C) regulacja oddychania krążenia , połykania ........ D) ośrodek pamięci i świadomości , wrażeń zmysłowych........ E) zachowanie pionowej postawy ciała
Zadanie 13
Co to jest odruch ?
Spośród wymienionych odruchów wskaż 5 odruchów bezwarunkowych
( wrodzonych ):
a. cofnięcie ręki na widok ostrego przedmiotu b. cofnięcie ręki przy ukłuciu c. wydzielanie śliny na widok cytryny d. jazda na rowerze e. cofnięcie ręki przy oparzeniu f. ziewanie g. wydzielanie śliny pod wpływem żucia gumy h. kichanie
Zadanie14 Połącz nazwy gruczołów wydzielania wewnętrznego z odpowiednimi hormonami przez nie
wydzielanymi :
A przysadka mózgowa 1 parathormon
B trzustka 2 hormon wzrostu
C jajniki 3 insulina
D przytarczyce 4 glukagon
5 progesteron
Zadanie 15
Uzupełnij schemat obrazujący skład krwi :
KREW
.................................. ..........................................
........................ .........................
..................................
Zadanie 16
Wymień 3 funkcje układu krwionośnego człowieka.
Zadanie 17 Do poszczególnych elementów krwi dopisz ich funkcję :
Czerwone ciałka krwi ............................................. Białe ciałka krwi ......................................................
Płytki krwi ...............................................................
Zadanie 18
Spośród wymienionych mechanizmów odporności wybierz te, które zapewniają odporność nabytą :
A. ślina wraz z substancjami bakteriobójczymi B. sok żołądkowy C. szczepienia ochronne D. podanie surowicy odpornościowej E. przekazanie przeciwciał z mlekiem matki F. rzęski w układzie oddechowym
Zadanie 19
Wpisz do tabeli odpowiednie informacje korzystając z określeń : pepsyna , żołądek , trypsyna ,
dwunastnica , lipaza , jama ustna , ptialina , amylaza . Wybierz tylko informacje właściwe .
Nazwa odcinka przewodu pokarmowego ,
w którym zachodzi trawienie
Enzym trawienny
BIAŁKA
1.................................
2...........................................
1.................................
2.......................................
TŁUSZCZE
1.............................. 1.......................................
Zadanie 20
W tabeli podane są dane dotyczące zawartości białka w 100 g produktów . Podaj te , 2 produkty
roślinne, które można stosować w diecie wysokobiałkowej
Zawartość białka w 100g produktów
Produkty roślinne
Orzechy laskowe
Marchew
Chleb razowy
Groch
Ziemniaki
Jabłka
Fasola
Kasza gryczana
Mąka
Kapusta biała
14,4
1,0
7,2
23,8
1,7
0,6
21,4
12,5
13,0
1,7
Zadanie 21
W jelicie cienkim następuje wchłanianie substancji odżywczych . Wymień 2 przystosowania budowy
tego narządu do procesu wchłaniania substancji .
Zadanie 22
Zaznacz 2 funkcje układu moczowego :
A) dostarczanie tlenu do organizmu B) usuwanie zbędnych produktów przemiany materii C) regulowanie poziomu hormonów D) regulowanie ciśnienia krwi E) regulowanie gospodarki mineralnej
Zadanie 23 Na podstawie tabeli podaj 2 różnice między składem chemicznym moczu ostatecznego i krwi
Części składowe
Osocze krwi ( %)
Mocz pierwotny (%)
Mocz ostateczny ( %)
Białka , tłuszcze 7-9 brak Brak
Cukier 0,1 0,1 Brak
Sole 0,7 0,7 1,25
Mocznik 0.03 0,03 2,0
Woda i inne substancje
90,17 - 92,17 99,17 96,75
Zadanie 24
Oceń , który z przedstawionych wyników badania moczu jest prawidłowy . Wyjaśnij dlaczego .
wynik 1 wynik 2
Barwa słomkowa barwa słomkowa
Odczyn lekko kwaśny odczyn lekko kwaśny
Białko - obecne białko - brak
Cukier - brak cukier - brak
Zadanie 25
Używając poniższych określeń przedstaw przy pomocy strzałek drogę impulsu nerwowego w
prostym łuku odruchowym
efektor , neuron kojarzeniowy , neuron ruchowy , neuron czuciowy , receptor
Bodziec � .................... � .........................-�......................�............................-->..................
Zadanie 26
Dopasuj odpowiednio nazwę elementu oka wraz z pełnioną przez niego funkcją
A soczewka 1 miejsce gdzie nie ma pręcików i czopków
B nerw wzrokowy 2 odżywia gałkę oczną
C plamka ślepa 3 ma zdolność do zmiany kształtu ( akomodacji )
D naczyniówka 4 warstwa światłoczuła
E siatkówka 5 reguluje ilość światła wchodzącego do oka
F ciało szkliste 6 przenosi wrażenia wzrokowe do mózgu
G źrenica 7 wypełnia wnętrze gałki ocznej
Zadanie 27
Połącz w pary narząd zmysłu z właściwym jego przykładem
A) Zmysł wzroku 1) ucho
B) Zmysł słuchu 2) oko
C) Zmysł smaku 3) skóra
D) Zmysł czucia 4) język E) Zmysł węchu 5) jama nosowa
DZIAŁ : DZIEDZICZNOŚĆ I ZMIENNOŚĆ GENETYCZNA ORGANIZMU
Zadanie 1
A. Gamety powstają w wyniku procesu ..................................
B Osobnik , który jest homozygotą recesywną ma genotyp .........................................
C Osobnik , który jest heterozygotą ma genotyp............................................................
D Geny zlokalizowane są na ............................................................
E Gen dominujący oznaczamy symbolem ( D lub d )...................................................
Zadanie 2
Podaj liczbę chromosomów człowieka w :
a ) plemniku
b ) komórce wątroby
c) komórce mięśniowej
d ) erytrocycie
Zadanie 3
Kobieta o ciemnych włosach ( homozygota ) ma dzieci z mężczyzną o blond włosach.
Wykonaj odpowiednią krzyżówkę genetyczną i podaj jaką barwę włosów mogą mieć ich dzieci.
D – gen odpowiedzialny za ciemne włosy P:
d – gen odpowiedzialny za blond włosy G:
Zadanie 4
Hemofilia to choroba krwi polegająca na zaburzeniach procesu krzepnięcia krwi . Gen
wywołujący hemofilię jest recesywny ( h ) . Kobieta chora na hemofilię ( nosicielka ) ma dzieci z
mężczyzną , który jest zdrowy .
Uzupełnij genotypy mężczyzny i jego żony , wypełnij szachownicę genetyczną Określ ile ich
dzieci ( dziewczynek i chłopców ) będzie zdrowych , a ile będzie chorych na hemofilię .
P:
Zadanie 5
Uzupełnij poniższe zdania : A. Gen recesywny oznaczamy symbolem ( T , t ) .................................
B Osobnik , który jest homozygotą recesywną ma genotyp ..................
C Allele to ……………………………………………………………...
D Osobnik o genotypie Cc jest .............................................................
E Geny umieszczone są na .....................................................................
Zadanie 6
Wypełnij tabelę wpisując odpowiednią liczbę chromosomów
organizm Komórki ciała gamety
muszka
owocowa
8
kukurydza 20
Człowiek
tulipan 40
Zadanie 7 Kobieta o kręconych włosach ( heterozygota ) ma dzieci z mężczyzną o prostych włosach (heterozygota ). Jaki rodzaj włosów będą miały ich dzieci ?
P- gen odpowiedzialny za kręcone włosy P;
p- gen odpowiedzialny za proste włosy G:
Zadanie 8 Daltonizm to choroba polegająca na nie rozróżnianiu barw . Gen wywołujący daltonizm jest recesywny ( d ) . Chory na daltonizm mężczyzna ma dzieci z kobietą , której ojciec był daltonistą
(nosicielka )
Określ jak dziedziczy się ta choroba u ich dzieci ( chłopców i dziewczynek ) Uzupełnij
genotypy rodziców i wypełnij szachownicę genetyczną.
P;
Zadanie 9 Grupy krwi są u ludzi cechą uwarunkowaną genetycznie . Istnieją 3 allele warunkujące grupy krwi : I A , I B , i .
Kobieta o grupie krwi A ( heterozygota ) ma dzieci z mężczyzną o grupie krwi O .
Jaką grupę krwi mogą mięć ich dzieci . Wykonaj odpowiednią krzyżówkę
Zadanie 10
Grupy krwi są u ludzi cechą uwarunkowaną genetycznie . Istnieją 3 allele warunkujące
grupy krwi : IA , IB , i .
Kobieta o grupie krwi B ( homozygota ) ma dzieci z mężczyzną o grupie krwi B (heterozygota
Jaką grupę krwi mogą mieć ich dzieci . Wykonaj odpowiednią krzyżówkę
Zadanie 11
Grupy krwi są u ludzi cechą uwarunkowaną genetycznie . Istnieją 3 allele warunkujące
grupy krwi : I A , I B , i .
Kobieta o grupie krwi AB ma dzieci z mężczyzną o grupie krwi O .
Jaką grupę krwi mogą mięć ich dzieci . Wykonaj odpowiednią krzyżówkę
Zadanie 12
Grupy krwi są u ludzi cechą uwarunkowaną genetycznie . Istnieją 3 allele warunkujące
grupy krwi : I A , I B , i .
Kobieta o grupie krwi B ( homozygota ) ma dzieci z mężczyzną o grupie krwi A (homozygota
Jaką grupę krwi mogą mieć ich dzieci . Wykonaj odpowiednią krzyżówkę
Zadanie 13
Kobieta o niebieskich oczach ma dzieci z mężczyzną o brązowych oczach , u którego w rodzinie nikt
nie posiadał oczu niebieskich . Podaj jakie oczy będą posiadać ich dzieci.
A- oczy brązowe a- oczy niebieskie
Zadanie 14
Kobieta o brązowych oczach ( heterozygota ) ma dzieci z mężczyzną o brązowych oczach, którego
matka miała oczy niebieskie . Podaj jaką barwę oczu będą miały ich dzieci
Zadanie 15
Kobieta posiadająca zdolność zwijania języka w trąbkę ma dzieci z mężczyzną ,który również posiada
tę zdolność . Jedno ich dziecko nie posiada takiej zdolności . Podaj jakie będzie prawdopodobieństwo
, że ich następne dziecko nie będzie posiadało tej zdolności
B- zdolność zwijania języka w trąbkę b- brak zdolności zwijania języka
Zadanie 16
Czarna barwa sierści u myszy jest dominująca w stosunku do barwy żółtej .
Skrzyżowano myszy o barwie czarnej i żółtej . W F1 uzyskano wszystkie myszy czarne, natomiast
w F2 uzyskano myszy żółte i czarne .Podaj genotypy rodziców i dzieci , wykonaj odpowiednią
krzyżówkę .
Zadanie 17
Kobieta o blond włosach ma dzieci z mężczyzną o brązowych włosach ( homozygota )
Określ jakie włosy będą miały ich dzieci. Włosy blond są recesywne w stosunku do włosów brązowych
Zadanie 18
Niebieskooki mężczyzna , którego rodzice mieli oczy piwne , ożenił się z ciemnooką kobietą , której
ojciec miał oczy niebieskie , a matka piwne. Dziecko z tego małżeństwa miało oczy niebieskie
Zapisz genotypy wszystkich członków rodziny
Zadanie 19
Praworęczność dominuje nad leworęcznością . Praworęczny mężczyzna , którego ojciec był
leworęczny ma dzieci z kobietą leworęczną . Jak dziedziczy się ta cecha u ich potomstwa?
Zadanie 20
Kształt nosa jest determinowany przez parę alleli . Nos orli jest dominujący w stosunku do nosa
prostego.Czy dwoje ludzi o nosach orlich może mieć dziecko o nosie prostym ?Wykonaj
odpowiednią krzyżówkę .
DZIAŁ : STRUKTURA ORGANIZMU A FUNKCJE ŻYCIOWE
Zadanie 1
Dokończ poniższe zdanie:
Głównym celem wymiany gazowej u zwierząt jest
................................................................................
Zadanie 2
Pogrupuj zwierzęta w zależności od sposobu oddychania , wpisując ich nazwy do tabeli
śledź , królik , żmija , ropucha ,
ameba , tasiemiec , krab , kijanka ,
chrabąszcz , mucha , gołąb , pies
zwierzęta
oddychające
całą powierzchnią ciała
zwierzęta
oddychające
przy pomocy tchawek
zwierzęta
oddychające
przy pomocy skrzeli
zwierzęta
oddychające
przy pomocy płuc
Zadanie 3
Spośród podanych poniżej pojęć wybierz te , które dotyczą oddychania i przy ich pomocy
zapisz równanie tego procesu.
Tlen , dwutlenek węgla , woda , chlorofil , energia ( ATP ) , sole mineralne , witaminy , glukoza
.......................+ ............................ ����............................+.........................+..........................
Zadanie 4
Przyporządkuj odpowiednim tkankom pełnione przez nie funkcje :
A) nabłonkowa 1) umożliwia ruchy ciała B) krew 2) odbiera bodźce ze środowiska i przewodzi impulsy C) tkanka mięśniowa 3) transport tlenu i substancji odżywczych
D) tkanka nerwowa 4) pełni funkcje ochronne
Zadanie 5
Spośród wymienionych funkcji wybierz 2 funkcje liścia :
A) zachodzi tu wymiana gazowa B) pobiera wodę i sole mineralne z podłoża C) zachodzi tu proces fotosyntezy D) zachodzi tu proces transpiracji E) transportuje substancje odżywcze do całej rośliny F) utrzymuje roślinę w podłożu
Zadanie 6
Kolejność odzwierciedla etapy komplikowania się budowy ciała zwierzęcia .
Uporządkuj określenia i ułóż je we właściwej kolejności od najbardziej skomplikowanej do
podstawowej ( najmniejszej )jednostki strukturalnej.
Układ , komórka , narząd , organizm , tkanka
Zadanie 7
Z podanych niżej określeń wybierz te, które odnoszą się do :
A) struktur komórkowych B) tkanek C) organów
drewno , cytoplazma , mitochondrium , zwarcica , łodyga , owoce
Zadanie 8
Przyporządkuj i wpisz wymienione organizmy we właściwe miejsce :
ORGANIZMY
JEDNOKOMÓRKOWE WIELOKOMÓRKOWE
CHLORELLA , BAKTERIA , KOT , SOSNA , DROŻDŻE , PANTOFELEK ,
JAŁOWIEC , JASZCZURKA
Zadanie 9
Wszystkie poniższe tkanki podziel na tkanki zwierzęce i tkanki roślinne
Tkanka nabłonkowa , miękiszowa , mięśniowa , łączna , okrywająca , przewodząca , nerwowa,
Wzmacniająca
TKANKI ZWIERZĘCE TO :
1.................................................... , 2.............................................................
3 .................................................... , 4...............................................................
TKANKI ROŚLINNE TO :
1 .................................................. , 2 ............................................................
3 .................................................. , 4............................................................
Zadanie 10
Połącz w pary strukturę komórkową wraz z właściwą dla niej funkcją , jaką pełni ta struktura w
komórce.
JĄDRO KOMÓRKOWE 1. zachodzi tu proces fotosyntezy
MITOCHONDRIUM 2. zachodzi tu oddychanie komórkowe i wytwarzana jest
energia
CHLOROPLAST 3. steruje procesami życiowymi komórki
Zadanie 11
Połącz w pary nazwę tkanki z odpowiednią dla niej funkcją .
Tkanka nabłonkowa 1. transportuje substancje u zwierząt
Tkanka wzmacniająca 2. pokrywa powierzchnię ciała zwierzęcia
Tkanka przewodząca 3. chroni roślinę przed złamaniem
Tkanka kostna 4. buduje szkielet kręgowców
Krew 5 transportuje substancje w roślinie
Zadanie 12
Połącz w pary rodzaj związku chemicznego wraz z pełnioną przez niego funkcją :
A. białka 1. pełni rolę termoizolatora , chroni przed utratą ciepła
B. cukry 2 są głównym związkiem energetycznym
C tłuszcze 3 są materiałem budulcowym organizmu
D witaminy 4 regulują przebieg reakcji w organizmie
Zadanie 13
1. Uzupełnij poniższy tekst : A) organizmy , które potrafią samodzielnie wytwarzać związki organiczne w procesie
fotosyntezy to ...............................................................
B) organizmy , które nie potrafią wytwarzać związków organicznych i muszą pobierać je z
pokarmem
to ....................................................................................
Zadanie 14
Spośród wymienionych organizmów wybierz i podkreśl 4 organizmy cudzożywne :
Paprotka , sosna , pies , człowiek , tulipan , jodła , jaszczurka , róŜa , zając
Zadanie 15
Spośród podanych niżej organów roślinnych podkreśl ten , w którym zachodzi proces fotosyntezy
KORZEŃ , ŁODYGA , KWIAT , LIŚĆ , OWOC
Zadanie 16
Uzupełnij równanie procesu fotosyntezy wpisując nazwy odpowiednich związków :
...................................+ WODA CUKIER PROSTY + ................................
Wskaż substraty i produkty tego procesu.
Zadanie 17
Uzupełnij zdanie : Istnieją dwa podstawowe sposoby rozmnażania ............................................ i
............................................. .
Zadanie 18
Spośród wymienionych poniżej cech wybierz 3 cechy dotyczące rozmnażania płciowego :
A) uczestniczy tylko 1 osobnik B) uczestniczą 2 osobniki C) potrzebne są komórki rozrodcze D) niepotrzebne są komórki rozrodcze E) osobniki potomne mają cechy organizmu , z którego powstały F) osobniki potomne są kombinacją cech każdego z osobników
Zadanie 19
Połącz w pary sposób rozmnażania z przykładem organizmu , u którego ten sposób rozmnażania
występuje.
A) ZARODNIKI 1) PANTOFELEK
B) BULWY 2) PIECZARKA
C) KŁĄCZA 3) ZIEMNIAK
4) KOSACIEC
Zadanie 20
Do podanych poniżej opisów dobierz właściwe do nich terminy wybierając z następujących ;
GONADY , ZAPŁODNIENIE ZEWNĘTRZNE ,ZAPŁODNIENIE , ROZDZIELNOPŁCIOWOŚĆ , ZAPŁODNIENIE
WEWNĘTRZNE , OBOJNACTWO , ZAPŁODNIENIE KRZYŻOWE , DYMORFIZM PŁCIOWY
A) proces połączenia plemnika z komórką jajową B) występowanie u osobnika narządów rozrodczych męskich i żeńskich C) różnice w wyglądzie zewnętrznym między osobnikami płci męskiej i żeńskiej D) połączenie gamet w organiźmie samicy
Zadanie 21
Spośród wymienionych przystosowań wypisz 3 przystosowania do owadopylności :
A) wytwarzają duże ilości lekkiego pyłku D) intensywny zapach B) mają barwne płatki korony E) zredukowane płatki korony C) tworzą nektar F) długie słupki i pręciki wystające poza
kwiat
Zadanie 22
Spośród wymienionych grup zwierząt wypisz te , u których NIE występują w rozwoju błony płodowe
RYBY , GADY , PTAKI , SSAKI , PTAKI , PŁAZY , OWADY
Zadanie 23
Dopasuj definicję do odpowiednich pojęć .
A) w rozwoju występuje postać larwalna 1) żyworodnosć
B) zarodek rozwija się poza organizmem 2) jajorodność
matki 3) łożysko
A) zapewnia kontakt matki i zarodka , 4) rozwój złożony występuje u ssaków
Zadanie 24
Połącz w pary nazwy poszczególnych błon płodowych , z funkcją jaką pełnią u rozwijającego się
zarodka
A) kosmówka 1) chroni zarodek przed czynnikami zewnętrznymi i zapewnia wymianę
gazową, najbardziej zewnętrzna błona płodowa
B) omocznia 2) zapewnia rozwijającemu zarodkowi środowisko zewnętrzne
C) owodnia 3) gromadzi zbędne produkty przemiany materii
DZIAŁ : OCHRONA ŚRODOWISKA I EKOLOGIA
Zadanie 1
Połącz w pary nazwy pojęć ekologicznych ( kolumn I ) z odpowiednimi definicjami
(kolumna II )
EKOSYSTEM zespół osobników jednego gatunku występujących
na danym terenie
POPULACJA zespół populacji roślinnych i zwierzęcych wzajemnie
na siebie oddziaływujących i występujących na
danym terenie
BIOCENOZA zespół populacji roślinnych i zwierzęcych
występujących na danym terenie wraz z czynnikami
środowiska nieożywionego
Zadanie 2
Przy podanych niżej parach organizmów w miejsca kropek wpisz nazwę właściwego typu Oddziaływania antagonistycznego lub nieantagonistycznego .
Owady i rosiczka .............................................................
Grzyb i glon w poroście ..................................................
Lis i zając .........................................................................
Szczur śniady i szczur wędrowny .................................................
Nosorożec i bąkojad ..........................................................
Kleszcz i człowiek .............................................................
Różanka i małż ..................................................................
Zadanie 3
Podaj 5 cech drapieżników, które ułatwiają im zdobycie pokarmu .
1...............................................................................................................................
2................................................................................................................................
3...............................................................................................................................
4................................................................................................................................
5................................................................................................................................
Zadanie 4
Wyjaśnij dlaczego jemioła jest półpasożytem .
...........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
Zadanie 5
Połącz w pary określenia z kolumny 1 odpowiadającym im określeniom z kolumn 2
A biotop 1 bakterie i grzyby
B ekosystem 2. rośliny zielone
C. producenci 3. martwe elementy środowiska
D. destruenci 4. zespół populacji roślinnych i zwierzęcych
wraz z nieożywionymi czynnikami środowiska
Zadanie 6
W podanym łańcuchu pokarmowym wskaŜ konsumentów I rzędu i producentów
Glony skorupiaki ukleja sandacz
Zadanie 7
Uzupełnij poniższy tekst : Zespół populacji roślinnych i zwierzęcych występujących na określonym terenie i wzajemnie na
siebie oddziaływujących to ..................................... .
W skład ekosystemu wchodzi ......................... i .................................... .
Nieożywione składniki ekosystemu to .............................. .
W ekosystemie materia ............................ a energia ..................................... .
Zadanie 8
Do podanych przykładów oddziaływań dopisz ich dokładne nazwy : Lis – zając ..........................................
Grzyb z glonem w poroście .................................
Kleszcz – człowiek ..........................................
Zadanie 9
Wymień oddziaływania antagonistyczne i nieantagonistyczne . Oddziaływania antagonistyczne to :
1..............................................
2..............................................
3...............................................
Oddziaływania nieantagonistyczne to:
1................................................
2...............................................
3................................................
Zadanie 10
Utwórz 2 dowolne łańcuchy pokarmowe .
Zadanie 11
W biocenozie wyróżniamy 3 grupy organizmów : producentów , konsumentów i destruentów Poniżej podano przykłady tych organizmów przyporządkuj je do właściwego poziomu troficznego :
Rośliny zielone , bakterie i grzyby , zwierzęta
Producenci to ..............................................
Konsumenci to ............................................
Destruenci to ...............................................
Zadanie 12
Uzupełnij poniższy tekst : Tlenki siarki i azotu są przyczyną ...................................................
Freony są przyczyną .........................................................
Nadmierna ilość dwutlenku węgla w atmosferze to przyczyna ............................................
Zadanie 13
Wymień metody oczyszczania wód : 1........................................
2........................................
3.......................................
Oczyszczanie wód z zanieczyszczeń realizowane jest w ...................................................... .
Zadanie 14
Optymalne wartości odczynu gleby dla trzech gatunków roślin wynoszą :
Buk zwyczajny : pH 3-5
Jesion : pH 6-8
Rojnik pospolity pH 8,5-9
A) Dla której z wymienionych roślin optymalna wartość pH gleby waha się w najmniejszym zakresie ?
B) Która z roślin występuje na glebach kwaśnych ?
Zadanie 15
Do podanych poniżej opisów dobierz właściwe określenia spośród podanych poniżej :
Nisza ekologiczna , siedlisko , gatunek , populacja , , tolerancja ekologiczna
A) Specyficzne miejsce życia organizmu np. miejsce gniazdowania ptaka to jego .....................................
B) Wszystkie potrzeby życiowe organizmu i wymagania względem środowiska to jego .............................
C) Zawiera zasób informacji genetycznej , którą przekazuje swojemu płodnemu potomstwu .....................
Zadanie 16
Emisja zanieczyszczeń powietrza wyrządza większe szkody ( odpowiedz TAK lub NIE )
A. w lasach liściastych niż iglastych B. w lasach iglastych występujących na nizinach niż w lasach iglastych w górach C. w lasach mieszanych rosnących w górach niż w lasach mieszanych na
nizinach
Zadanie 17
Wybierz zapis wskazujący w jakiej kolejności następują po sobie zjawiska podczas degradacji
środowiska
A. powstawanie kwaśnego deszczu , spalanie węgla w elektrowni , emisja dwutlenku siarki ,
wymieranie lasów
B . emisja dwutlenku siarki , powstawanie kwaśnego deszczu , wymieranie lasów , spalanie węgla w
elektrowni
C. spalanie węgla w elektrowni , emisja dwutlenku siarki , powstawanie kwaśnego deszczu ,
wymieranie lasów
D. wymieranie lasów , powstawanie kwaśnego deszczu , spalanie węgla w elektrowni , emisja
dwutlenku siarki
Zadanie 18
Zjawiskiem świadczącym o postępującej eutrofizacji jest :
A. zwiększenie liczebności ryb drapieżnych
B . zwiększenie liczebności ryb łososiowatych
C. pojawienie się „ zakwitów glonów ”
D. zarastanie zbiorników wodnych
E. prawidłowe odpowiedzi C, D