SPORT W LITERATURZE
Jan 29, 2016
SPORT W LITERATURZE
„Słynęliśmy kiedyś z rycerstwa, siły,
odwagi .Dziś, żyjąc w odmiennychwarunkach,Winniśmy na sportowych
gruntachPielęgnować i rozwijać powyższecechy”
(H. Sienkiewicz)
„Na olimpijskim szlakuzostały trwałe ślady ;dwie medalu strony:wysiłek i zwycięstwo.Jak przenoszenie góri radość żniwa-spełnieniaNiemożliwego w
możliwe.”
JANUSZ KUSOCIŃSKI
HENRYK SIENKIEWICZ
IRENA SZEWIŃSKA
LEOPOLD STAFF
KAMILA SKOLIMOWSKA
JAN PARANDOWSKI
WŁADYSŁAW KOMAR
JAN KOCHANOWSKI
ZBIGNIEW BONIEK
ADAM ASNYK
PAWEŁ KORZENIOWSKI
ADAM MICKIEWICZ
JUSTYNA KOWALCZYK
ALEKSANDER FREDRO
„Patrz, jaki lekki wydaje się w
locie, posłuszny mięśniom,triumfalnym dłoniom.Jak czułym grotem trafia prosto w złote,otwarte serce stadionu.”
Sport jest jednym znajważniejszych ruchów
społecznych współczesnej doby.
Zarówno jako widowisko sportowe,
jak i przedmiot obserwacjitwórców: poetów i pisarzy
Już w kulturach starożytnych łączono
zajęcie fizyczne z tańcem, najpierw kultowym, a
później już bezpośrednio opiewającym wyczyny
sportowców
Do Polski obyczaj rycerski trafił krótko po przyjęciu
chrześcijaństwa. Olśniewające
turnieje rycerskie, huczne zabawy rycerskie stały się tematem opisów. W Polsce opisy turniejów rycerskich
zostawili: ŁukaszGórnicki, Świętosław Orzelski
Już za Zygmunta III Wazy turnieje rycerskie tracą swój splendor. Zawinił
upadek ducha rycerskiego:
„A rycerskie rzemiosło, którym Polska stała Tak że się nieprzyjaciół swych nigdy nie
bała,Staniało między ludźmi: zbroje zardzewiały,Drzewca prochem przypadły, tarczepopleśniały”
(J. Kochanowski)
Utrata niepodległości zahamowała wPolsce postęp kultury fizycznej, choćreformy Komisji Edukacji Narodowejzapowiadały tu wiele. Symptomemistotniejszych zmian było dopieropowstanie pierwszych towarzystw
gimnastycznych. Wyzwoliło to dużyentuzjazm wśród literatów.
„Z uczuciem szlachetnej dumy
Prowadźcie, o Przewodnicy, Zwątlone, skarlałe tłumy Do czystej życia krynicy”
(Adam Asnyk)
Poetą sportu byłKazimierz Wierzyński
Nazwano go „Polskim Montherlantem” , po ukazaniu
się w 1927r, tomikupoezji olimpijskich tego poety. Tomik wierszy Wierzyńskiego
otrzymał nagrodę podczasOlimpijskiego konkursu literatury
w Amsterdamie.
„My sławimy natchnienie, muskuły i
przestrzeń,Serce, co maratoński
wytrzymuje bieg”
W 1932 r. na Tomach „TygodnikaIlustrowanego” pojawiło się
dzieło,które dotąd zapadło na trwałe w
świadomości polskiego czytelnika,
jako symbol literatury olimpijskiejnaszych czasów. Dzieło to
zdobyłobrązowy medal na olimpijskimkonkursie literatury w Berlinie
w 1936 r. Był to „Dysk olimpijskiJana Parandowskiego.
W 1944r. przebywał w obozie w Oflagupoeta Stefan Flukowski, organizator grupyobozowej „Zaułek”. Grupa ta organizowała
różnorodne konkursy literackie: I miejsce –Jan Knothe „Modlitwa Olimpijska”II miejsce – Edward Fischer „Pieśń o trampie”
III miejsce – Władysław Milczarek – „Łuczniczka”
SUKCESY POLSKICH LITERATÓW
Od 1928r. Polacy wnieśli ogromny
wkład do konkursów olimpiad w
zakresie literatury:
-Amsterdam (1928r.)– złotymedal Kazimierz Wierzyński za „Laur Olimpijski”-Los Angeles (1932r.)– nie wysłano„Wiosny greckiej” H. Malewskiej,której przewidywano złoty medal.
-Berlin (1936r.)– brązowy medal JanParandowski za „Dysk Olimpijski”, -Londyn (1948r.)– złoty medal J. Iwaszkiewicz za „ OdyOlimpijskie”srebrny medal R. Sadowski za „RzutOszczepem”
-Helsinki 1949r.– likwidacja konkursówdecyzją prezydenta MKOIJ. S. Edstroema. Organizowano jużtylko wystawy:- III nagrodaM. Promiński – „ Opowieści sportowe”J. Kierst - „Herakles zawsze zwycięski”A. Rymkiewicz – „Niezbrojni zwycięscy”
Decyzją zaprzestania olimpijskich konkursów literackich wzbudziła dyskusje, trwającą do
dziś.
„O SPORCIE, TY JESTEŚ PIĘKNO! TYŚ ARCHITEKTEM TEJ BUDOWLI
LUDZKIEGO CIAŁA,KTÓRE ODDANE NISKIM ŻĄDZOM
WARTE JEST POGARDY,A RZEŹBIONE SZLACHETNYM
WYSIŁKIEM,STAJE SIĘ CZARĄ WZNIOSŁOŚCI”
DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ