SPECIALTY I - Edra Urban · Kareem F. Ahmed, Christine O. Menias, Khaled M. Elsayes Objaw gwiaździstego nieba 1-42 Ketan Yogesh Shah, Christine O. Menias, Khaled M. Elsayes Zmiana

SPECIALTY IMAGING TM

JAMA BRZUSZNA I MIEDNICA PUŁAPKI DIAGNOSTYCZNE I KLASYCZNE OBJAWY

Khaled M. ElsayesAkram M. ShaabanChristine O. Menias

Redakcja wydania polskiego

Marek Sąsiadek

00_I-XXI_Wstepy_Obrazowanie-Elsayes.indd 3 26.04.2016 13:26:55

Tytuł oryginału:Specialty Imaging TM. Pitfalls and Classic Signs of the Abdomen and Pelvis

Autorzy:K.M. Elsayes. A.M. Shaaban, Ch.O. Menias

This edition of Specialty Imaging TM. Pitfalls and Classic Signs of the Abdomen and Pelvisby K.M. Elsayes, A.M. Shaaban, Ch.O. Menias is published by arrangement with Elsevier Inc.

Książka Specialty Imaging TM. Pitfalls and Classic Signs of the Abdomen and Pelvis, autorzy: K.M. Elsayes, A.M. Shaaban, Ch.O. Menias, została opublikowana przez Elsevier Inc.

Copyright © 2015 by Elsevier. All rights reserved.

ISBN 978-1-937242-18-3

Wszelkie prawa zastrzeżone, zwłaszcza prawo do przedruku i tłumaczenia na inne języki. Żadna z części tej książki nie może być w jakiejkolwiek formie publikowana bez uprzedniej pisemnej zgody Wydawnictwa.

Ze względu na stały postęp w naukach medycznych lub odmienne nieraz opinie na temat leczenia i diagnozowania, jak również możliwość wystąpienia błędu, prosimy, aby w trakcie podejmowania decyzji terapeutycznej uważnie oceniać zamieszczone w książce informacje. Pomoże to zmniejszyć ryzyko wystąpienia błędu lekarskiego.

© Copyright for the Polish edition by Edra Urban & Partner, Wrocław 2016

Redakcja wydania polskiego:prof. dr hab. med. Marek Sąsiadek

Tłumaczenie z języka angielskiego:

mgr Wojciech Hejno – rozdz. 1lek. med. Agnieszka Lucer – rozdz. 2, 3, 7, 8dr n. hum. Małgorzata Madej – rozdz. 1, 9-12dr n. med. Michał Wolańczyk – rozdz. 4-6

Prezes Zarządu: Giorgio AlbonettiDyrektor Wydawniczy: lek. med. Edyta BłażejewskaRedaktor prowadzący: Renata WręczyckaOpracowanie skorowidza: lek. med. Natasza Błaszczyna

ISBN 978-83-65373-43-4

Edra Urban & Partnerul. Kościuszki 29, 50-011 Wrocławtel. 071 [email protected]

www.edraurban.pl

Łamanie i przygotowanie do druku: Anna Jońska


Druk: README Łódź

XIII

ROZDZIAŁYWątroba

Trzustka

Pęcherzyk żółciowy i drogi żółciowe

Śledziona

Ściana jamy brzusznej, otrzewna, przestrzeń zaotrzewnowa i przepona

Przewód pokarmowy

Nadnercza

Nerka

Układy zbiorcze nerek, moczowody i pęcherz moczowy

Worek mosznowy

Miednica u kobiet

PET/TK


XIV

SPIS TREŚCIROZDZIAŁ 1

Wątroba

Pułapki diagnostyczne spowodowane czynnikami technicznymi

Artefakt obrazu lustrzanego w ultrasonografii 1-2Akram M. Shaaban

Znikająca zmiana wątroby w obrazach T2-zależnych 1-3Khaled M. Elsayes, Richard L. Baron

Zmiany łagodne imitujące nowotwory złośliwe

Zapalny guz rzekomy 1-4Eniola F. Mudasiru-Dawodu, Kareem F. Ahmed, Khaled M. Elsayes

Olbrzymi guzek regeneracyjny w marskości wątroby 1-6Khaled M. Elsayes, Ehab H. Youssef

Ogniskowe zlewające się zwłóknienie wątroby 1-8Khaled M. Elsayes, Ehab H. Youssef

Naczyniak stwardniający 1-10Rafael Andrés Vicéns, Khaled M. Elsayes

Guzek hemosyderynowy imitujący HCC 1-12Khaled M. Elsayes, Richard L. Baron

Duże guzki regeneracyjne w zakrzepicy żył wątrobowych (zespół Budda-Chiariego) 1-13Khaled M. Elsayes, Richard L. Baron

Pseudotętniak tętnicy wątrobowej 1-14Khaled M. Elsayes, Richard L. Baron

Nowotwory złośliwe imitujące zmiany łagodne

Przerzut nowotworowy wzmacniający się w późnej fazie 1-15Khaled M. Elsayes

Torbielowaty przerzut do wątroby 1-16Rafael Andrés Vicéns, Khaled M. Elsayes

Rzekoma marskość wątroby w leczonych przerzutach raka piersi 1-18Akram M. Shaaban

Stany związane z leczeniem imitujące choroby

Chirurgiczna tamponada siecią imitująca zmiany tłuszczowe wątroby 1-19Eslam Y. Wassal, Christine O. Menias, Khaled M. Elsayes

Podwiązany nieprawidłowo przebiegający prawy przewód wątrobowy 1-20Eniola F. Mudasiru-Dawodu, Khaled M. Elsayes

Uszkodzenie wątroby po radioterapii 1-22Akram M. Shaaban

Pułapki diagnostyczne we wczesnym okresie po przeszczepie wątroby 1-24Khaled M. Elsayes, Amit Pandya

Chirurgiczna tamponada krwawienia, przypadek 1 1-25Ajaykumar C. Morani, Khaled M. Elsayes

Chirurgiczna tamponada krwawienia, przypadek 2 1-26Ajaykumar C. Morani, Khaled M. Elsayes

Leczenie po terapii antyangiogenetycznej 1-27Khaled M. Elsayes

Pułapki diagnostyczne związane z tłuszczem

Ogniskowy naciek tłuszczowy wątroby 1-28Eniola F. Mudasiru-Dawodu, Khaled M. Elsayes

Ogniskowy brak stłuszczenia 1-30Akram M. Shaaban

Stłuszczenie okołonaczyniowe wątroby 1-32Akram M. Shaaban

Rozlany przerzut nowotworowy 1-34Ravinder S. Legha, Khaled M. Elsayes

Pułapki diagnostyczne związane z naczyniami

Przejściowa różnica gęstości wątroby 1-36Khaled M. Elsayes, Miral P. Gupta

Nieprawidłowy odpływ z prawej żyły żołądkowej 1-38Akram M. Shaaban

Naczyniak w marskości wątroby 1-39Khaled M. Elsayes, Richard L. Baron

Naczyniak zmieniający obraz morfologiczny 1-40Khaled M. Elsayes, Richard L. Baron


XV

Klasyczne objawy i obrazyObjaw gorącego miejsca (hot spot sign) 1-41Kareem F. Ahmed, Christine O. Menias, Khaled M. Elsayes

Objaw gwiaździstego nieba 1-42Ketan Yogesh Shah, Christine O. Menias, Khaled M. Elsayes

Zmiana typu „tarczy strzelniczej” 1-43Kamran Ali, Christine O. Menias, Khaled M. Elsayes

Objaw lilii wodnej 1-44Eslam Y. Wassal, Christine O. Menias, Khaled M. Elsayes

Objaw wypłukiwania obwodowego 1-45Khaled M. Elsayes, Miral P. Gupta

Objaw centralnej kropki 1-46Khaled M. Elsayes, Christine O. Menias

Guzek w guzku 1-48Khaled M. Elsayes, Akram M. Shaaban

Objaw centralnej blizny 1-50Eslam Y. Wassal, Khaled M. Elsayes

ROZDZIAŁ 2Trzustka


Zapalenie trzustki okolicy bruzdy (przydwunastnicze) 2-2Akram M. Shaaban

Wewnątrztrzustkowa śledziona dodatkowa 2-6Khaled M. Elsayes

Ogniskowe stłuszczenie trzustki 2-8Ketan Yogesh Shah, Akram M. Shaaban, Khaled M. Elsayes

Lita odmiana surowiczego torbielakogruczolaka 2-9Khaled M. Elsayes

Pułapki diagnostyczne związane ze zmianami naczyniowymi

Pęknięty tętniak tętnicy trzustkowo-dwunastniczej 2-10Akram M. Shaaban

Klasyczne objawy i obrazyObjaw penetrującego przewodu 2-12Ahmad A. Khan, Akram M. Shaaban, Khaled M. Elsayes

Objaw łańcucha jezior 2-13Tina E. Sprouse, Christine O. Menias, Khaled M. Elsayes

Objaw podwójnego przewodu 2-14Tina E. Sprouse, Christine O. Menias, Khaled M. Elsayes

Trzustka kiełbaskowata w autoimmunologicznym zapaleniu trzustki 2-15Khaled M. Elsayes, Christine O. Menias

ROZDZIAŁ 3Pęcherzyk żółciowy i drogi żółciowe


Pułapki związane z TK 3-2Rafael Andrés Vicéns, Khaled M. Elsayes

Pułapki związane z MRCP 3-4Akram M. Shaaban

Łagodne stany imitujące zmiany złośliwe

Zapalenie pęcherzyka żółciowego typu żółtakoziarniniakowatego 3-8Akram M. Shaaban

Olbrzymia zmiana typu hamartoma układu żółciowego 3-10Khaled M. Elsayes, Richard L. Baron

Pułapki diagnostyczne związane ze zmianami naczyniowymi

Biliopatia wrotna 3-12Akram M. Shaaban

Pułapki diagnostyczne związane z urazami

Urazowe pęknięcie pęcherzyka żółciowego 3-14Akram M. Shaaban

Klasyczne objawy i obrazyZespół cienia echa ściany 3-15Yehia M. ElGuindy, Khaled M. Elsayes

Artefakt ogona komety 3-16Tina E. Sprouse, Christine O. Menias, Khaled M. Elsayes

Piłka na ścianie 3-17Rafael Andrés Vicéns, Khaled M. Elsayes

Triada Riglera 3-18Akram M. Shaaban

Zwapniała ściana pęcherzyka żółciowego 3-19Khaled M. Elsayes

Rozgałęziające się gazy wewnątrz wątroby 3-20Akram M. Shaaban

Gaz w obrębie ściany pęcherzyka żółciowego 3-21Tina E. Sprouse, Christine O. Menias, Khaled M. Elsayes

Objaw sznura pereł 3-22Akram M. Shaaban

Ropień spowodowany wypadniętym kamieniem żółciowym 3-24Akram M. Shaaban

Pogrubienie ściany pęcherzyka żółciowego w przebiegu odmiedniczkowego zapalenia nerek 3-26Akram M. Shaaban


XVI

ROZDZIAŁ 4Śledziona

Pułapki związane z techniką badaniaŁukowaty wzorzec wzmocnienia śledziony 4-2Eniola F. Mudasiru-Dawodu, Khaled M. Elsayes

Stany łagodne imitujące zmiany złośliwe

Hematopoeza pozaszpikowa 4-4Eniola F. Mudasiru-Dawodu, Christine O. Menias, Khaled M. Elsayes

Splenoza 4-6Ravinder S. Legha, Khaled M. Elsayes

Heterotopowa tkanka trzustkowa w śledzionie 4-8Khaled M. Elsayes

Hamartoma śledziony 4-10Eslam Y. Wassal, Christine O. Menias, Khaled M. Elsayes


Nagromadzenie się żelaza związane z transfuzją krwi 4-12Eslam Y. Wassal, Khaled M. Elsayes

Klasyczne objawy i obrazyObjaw skrzepu wartowniczego: pęknięcie śledziony 4-14Ahmad A. Khan, Christine O. Menias, Khaled M. Elsayes

Szczelina śledziony imitująca jej pęknięcie 4-15Eslam Y. Wassal, Khaled M. Elsayes

Autosplenektomia w niedokrwistości sierpowatokrwinkowej 4-16Akram M. Shaaban

ROZDZIAŁ 5Ściana jamy brzusznej, otrzewna,

przestrzeń zaotrzewnowa i przepona


Szpiczakotłuszczak (myelolipoma) przedkrzyżowy 5-2Akram M. Shaaban

Otorbiona martwica tłuszczowa 5-4Akram M. Shaaban

Wszczepy endometrium w bliźnie po cięciu cesarskim 5-6Khaled M. Elsayes, Nicolaus A. Wagner-Bartak

Heterotopowe kostnienie krezki 5-8Akram M. Shaaban

Naczyniak chłonny jamy brzusznej 5-9Akram M. Shaaban


Operacja przepukliny z uszczelnieniem jej wrót korkiem z Prolenu 5-10Akram M. Shaaban

Zaszycie materiału chirurgicznego w jamie brzusznej (gossypiboma) 5-11Khaled M. Elsayes

Klasyczne objawy i obrazyObjaw opadających trzewi 5-12Akram M. Shaaban

Wolne ciało w jamie otrzewnowej (myszka otrzewnowa) 5-14Akram M. Shaaban

Galaretowaty brzuch (jelly belly) 5-16Ahmad A. Khan, Khaled M. Elsayes

Objaw grzyba 5-17Eslam Y. Wassal, Christine O. Menias, Khaled M. Elsayes

Zlewające się guzki w sieci otrzewnej (objaw „ciasta sieciowego”, omental cake sign) 5-18Eslam Y. Wassal, Christine O. Menias, Khaled M. Elsayes

Objaw zęba trzonowego w pęknięciu pozaotrzewnowym 5-19Khaled M. Elsayes, Christine O. Menias

Objaw kanapki (sandwich sign) 5-20Yehia M. ElGuindy, Christine O. Menias, Khaled M. Elsayes

Wodniak kanału Nucka 5-21Akram M. Shaaban

Zbiornik mleczu (cisterna chyli) 5-22Khaled M. Elsayes, Nicolaus A. Wagner-Bartak

ROZDZIAŁ 6Przewód pokarmowy


Guz rzekomy dna żołądka 6-2Kamran Ali, Christine O. Menias, Khaled M. Elsayes

Heterotopowa trzustka 6-3Akram M. Shaaban

Żylaki żołądka imitujące guz 6-4Kamran Ali, Christine O. Menias, Khaled M. Elsayes

Przerost gruczołów Brunnera 6-5Akram M. Shaaban

Torbiel limfatyczna (lymphocoele) imitująca węzeł chłonny o niskim osłabieniu promieniowania 6-6Kamran Ali, Christine O. Menias, Khaled M. Elsayes


XVII

Złośliwe zmiany imitujące łagodne schorzenia

Rzekoma achalazja przełyku 6-7Akram M. Shaaban

Rak wyrostka robaczkowego 6-8Akram M. Shaaban

Klasyczne objawy i obrazyObjaw tarczy strzelniczej w jelicie 6-10Akram M. Shaaban

Objaw Riglera 6-12Akram M. Shaaban

Odma śródścienna jelita (pneumatosis intestinalis) 6-14Eslam Y. Wassal, Khaled M. Elsayes

Objaw ścieśnienia fałdów błony śluzowej jelita cienkiego (hide-bound bowel sign) 6-16Akram M. Shaaban

Objaw grzebienia 6-17Akram M. Shaaban

Objaw pierścienia: zapalenie przyczepka sieciowego 6-18Khaled M. Elsayes, Christine O. Menias

Objaw żarówki: tłuszczak zastawki krętniczo-kątniczej 6-19Yehia M. ElGuindy, Christine O. Menias, Khaled M. Elsayes

Objaw ołowianej rury: wrzodziejące zapalenie jelita grubego 6-20Yehia M. ElGuindy, Christine O. Menias, Khaled M. Elsayes

Objaw ogryzka jabłka: rak okrężnicy 6-21Veral D. Amin, Christine O. Menias, Khaled M. Elsayes

Objaw akordeonu: rzekomobłoniaste zapalenie okrężnicy 6-22Veral D. Amin, Christine O. Menias, Khaled M. Elsayes

Objaw ptasiego dzioba 6-23Ketan Yogesh Shah, Christine O. Menias, Khaled M. Elsayes

Przełyk korkociągowaty 6-24Ketan Yogesh Shah, Christine O. Menias, Khaled M. Elsayes

Przełyk „kosmaty” 6-25Yehia M. ElGuindy, Christine O. Menias, Khaled M. Elsayes

Objaw aureoli tłuszczowej 6-26Akram M. Shaaban

Mała średnica przełyku 6-27Akram M. Shaaban

Objaw odcięcia okrężnicy 6-28Akram M. Shaaban

Objaw O 6-29Akram M. Shaaban

Objaw odcisku kciuka 6-30Eslam Y. Wassal, Christine O. Menias, Khaled M. Elsayes

Objaw kałowy w jelicie cienkim 6-31Khaled M. Elsayes

Objaw fasoli nerkowatej: skręt kątnicy 6-32Tina E. Sprouse, Christine O. Menias, Khaled M. Elsayes

Kokon w jamie brzusznej: stwardniające otorbiające zapalenie otrzewnej 6-33Akram M. Shaaban

Jelito wstążkowate: choroba przeszczep przeciw gospodarzowi 6-34Tina E. Sprouse, Christine O. Menias, Khaled M. Elsayes

Objaw dogłowowego przemieszczenia esicy (northern exposure sign) 6-35Yehia M. ElGuindy, Christine O. Menias, Khaled M. Elsayes

Wstrząs jelita 6-36Kamran Ali, Christine O. Menias, Khaled M. Elsayes

Przewlekła rzekoma niedrożność jelita 6-37Akram M. Shaaban

Objaw pączka z dziurką: wgłobienie 6-38Kamran Ali, Christine O. Menias, Khaled M. Elsayes

ROZDZIAŁ 7Nadnercza


Torbiel rzekoma imitująca raka kory nadnerczy 7-2Rafael Andrés Vicéns, Khaled M. Elsayes

Nerwiak zwojowy nadnerczy 7-4Rafael Andrés Vicéns, Khaled M. Elsayes

Pułapki diagnostyczne w ocenie nadnerczy

Gruczolak nadnerczy z ogniskowym krwotokiem 7-6Rafael Andrés Vicéns, Khaled M. Elsayes

Duży atypowy gruczolak nadnerczy 7-8Rafael Andrés Vicéns, Khaled M. Elsayes

Torbiel prosta imitująca bogatotłuszczowego gruczolaka 7-10Stephen R. Lee, Khaled M. Elsayes

Niskotłuszczowy gruczolak nadnerczy 7-12Khaled M. Elsayes, Ahmed Abdelbaki

Uchyłek żołądka imitujący guz nadnercza 7-14Khaled M. Elsayes, Nicolaus A. Wagner-Bartak

Guz chromochłonny z opóźnionym wypłukiwaniem kontrastu 7-16Khaled M. Elsayes

Przerzuty do nadnerczy zawierające tłuszcz wewnątrzkomórkowy 7-18Khaled M. Elsayes


XVIII

Pułapki diagnostyczne związane z tłuszczem

Naczyniakomięśniakotłuszczak (angiomyolipoma) nadnerczy 7-20Eniola F. Mudasiru-Dawodu, Khaled M. Elsayes

Szpiczakotłuszczak (myelolipoma) nadnercza imitujący tłuszczakomięsaka zaotrzewnowego 7-22Khaled M. Elsayes

Rak kory nadnerczy zawierający makroskopowe złogi tłuszczu 7-23Khaled M. Elsayes, Ahmed Abdelbaki

Tłuszczakowata metaplazja nadnerczy 7-24Khaled M. Elsayes, Mohammad K. Eldomery

ROZDZIAŁ 8Nerka

Łagodne zmiany imitujące złośliweZmiany naczyniowe nerki imitujące nowotwory 8-2Kamran Ali, Christine O. Menias, Khaled M. Elsayes

Przerost kolumny Bertina 8-6Akram M. Shaaban

Tłuszczakowatość nerki 8-7Akram M. Shaaban

Zmiany złośliwe imitujące łagodneRak nerki zawierający makroskopowe złogi tłuszczu 8-8Ania Z. Kielar

Rak jasnokomórkowy nerki zawierający tłuszcz wewnątrzkomórkowy 8-10Rafael Andrés Vicéns, Khaled M. Elsayes

Hiperechogenny rak nerki 8-12Eslam Y. Wassal, Christine O. Menias, Khaled M. Elsayes

Brodawkowaty rak nerki imitujący torbiel prostą 8-13Ehab H. Youssef, Khaled M. Elsayes

Rak rdzeniasty nerki 8-14Ehab H. Youssef, Khaled M. Elsayes

Pułapki diagnostyczne związane z chorobami nerek

Naczyniakowatość naczyń chłonnych nerki 8-15Akram M. Shaaban

Uchyłek kielicha 8-16Khaled M. Elsayes, Christine O. Menias

Nefropatia spowodowana stosowaniem litu 8-18Akram M. Shaaban

Klasyczne objawy i wyglądObjaw pazura 8-20Eslam Y. Wassal, Christine O. Menias, Khaled M. Elsayes

Obniżenie intensywności sygnału T2 w korze nerki 8-22Akram M. Shaaban

Objaw niedźwiedziej łapy 8-24Akram M. Shaaban

Objaw piłeczki golfowej na kołku 8-25Yehia M. ElGuindy, Christine O. Menias, Khaled M. Elsayes

Objaw nerki „bez twarzy” 8-26Kamran Ali, Christine O. Menias, Khaled M. Elsayes

Nerka kitowata 8-27Yehia M. ElGuindy, Akram M. Shaaban, Khaled M. Elsayes

Objaw niewidzialnego kielicha 8-28Akram M. Shaaban

Objaw opadającej lilii 8-29Ketan Yogesh Shah, Christine O. Menias, Khaled M. Elsayes

Nefrogram prążkowany 8-30Khaled M. Elsayes

Objaw obrąbka kory 8-31Veral D. Amin, Christine O. Menias, Khaled M. Elsayes

Objaw kątowego połączenia w egzofitycznych guzach nerek 8-32Akram M. Shaaban

Nerka Page’a 8-33Eslam Y. Wassal, Christine O. Menias, Khaled M. Elsayes

Gaz wewnątrz miąższu nerki 8-34Tina E. Sprouse, Christine O. Menias, Khaled M. Elsayes

ROZDZIAŁ 9Układy zbiorcze nerek, moczowody

i pęcherz moczowy


Endometrioza pęcherza moczowego 9-2Akram M. Shaaban

Zmiany złośliwe imitujące łagodnePseudotorbiel ujścia moczowodu (pseudoureterocoele) w przebiegu raka pęcherza moczowego 9-4Kamran Ali, Christine O. Menias, Khaled M. Elsayes

Klasyczne objawy i wyglądObjaw kielicha 9-5Eslam Y. Wassal, Christine O. Menias, Khaled M. Elsayes

Krocze w kształcie konewki 9-6Yehia M. ElGuindy, Christine O. Menias, Khaled M. Elsayes

Objaw obwódki miękkotkankowej 9-7Akram M. Shaaban

Objaw haczyka 9-8Ahmad A. Khan, Christine O. Menias, Khaled M. Elsayes


XIX

Objaw głowy kobry 9-9Yehia M. ElGuindy, Christine O. Menias, Khaled M. Elsayes

Pęcherz moczowy w kształcie łzy 9-10Ketan Yogesh Shah, Christine O. Menias, Khaled M. Elsayes

Zapalenie miedniczki nerkowej z inkrustacją związkami zasadowymi 9-11Akram M. Shaaban

Zwapniała ściana pęcherza moczowego 9-12Khaled M. Elsayes

Uraz cewki moczowej wskutek rozciągnięcia 9-13Yehia M. ElGuindy, Christine O. Menias, Khaled M. Elsayes

Poziom tłuszcz-płyn w pęcherzu moczowym 9-14Akram M. Shaaban

Gaz w ścianie pęcherza moczowego 9-15Tina E. Sprouse, Christine O. Menias, Khaled M. Elsayes

Zniekształcenie typu dziewczęcej talii 9-16Khaled M. Elsayes, Christine O. Menias

ROZDZIAŁ 10Worek mosznowy


Guzy jąder z resztkowej tkanki nadnerczy 10-2Akram M. Shaaban

Objaw skórki od cebuli w naskórzaku (epidermoid) 10-4Khaled M. Elsayes

Rurkowate poszerzenie sieci jądra 10-5Akram M. Shaaban

Ziarniniak nasienny 10-6Akram M. Shaaban

Żylaki wewnątrzjądrowe 10-7Akram M. Shaaban

Zmiany złośliwe imitujące łagodne„Wypalony” guz zarodkowy jądra 10-8Akram M. Shaaban

ROZDZIAŁ 11Miednica u kobiet


Pułapki diagnostyczne w ultrasonohisterografii 11-2Eslam Y. Wassal, Khaled M. Elsayes

Histerosalpingografia (HSG): duży mięśniak imitujący macicę jednorożną 11-4Kamran Ali, Christine O. Menias, Khaled M. Elsayes


Wzgórek jajonośny 11-5Akram M. Shaaban

Hiperstymulacja jajników 11-6Corey T. Jensen, Khaled M. Elsayes

Masywny obrzęk jajnika 11-7Akram M. Shaaban

Dysmorficzne guzy macicy w anomaliach przewodów Müllera 11-8Akram M. Shaaban

Torbielowaty gruczolakowłókniak jajnika 11-10Khaled M. Elsayes, Mohammad K. Eldomery

Mięśniak gładkokomórkowy więzadła obłego macicy 11-12Rafael Andrés Vicéns, Khaled M. Elsayes

Przednia przepuklina oponowa kości krzyżowej imitująca guz przydatków 11-14Rafael Andrés Vicéns, Khaled M. Elsayes

Guz endometrialny z decidualizacją w kobiecej miednicy 11-16Akram M. Shaaban

Torbiel śluzowa (mucocoele) wyrostka robaczkowego imitująca guza przydatków 11-18Akram M. Shaaban

Endometrioza imitująca raka 11-20Eniola F. Mudasiru-Dawodu, Khaled M. Elsayes

Mięśniak gładkokomórkowy pasożytujący 11-22Akram M. Shaaban

Wysokie położenie jajnika 11-24Rafael Andrés Vicéns, Khaled M. Elsayes

Promienica 11-26Akram M. Shaaban

Zmiany łagodne imitujące mięśniaki macicy

Przejściowy skurcz macicy 11-28Akram M. Shaaban

Ogniskowy gruczolakomięśniak 11-30Eniola F. Mudasiru-Dawodu, Khaled M. Elsayes

Nowotwory złośliwe imitujące zmiany łagodne

Mięśniakomięsak gładkokomórkowy macicy 11-32Eniola F. Mudasiru-Dawodu, Priya Bhosale, Khaled M. Elsayes

Ziarniszczak (granulosa cell tumor) 11-34Akram M. Shaaban


Jajniki po kriokonserwacji 11-35Kamran Ali, Christine O. Menias, Khaled M. Elsayes

Prawidłowy obraz po embolizacji tętnicy macicznej 11-36Akram M. Shaaban


XX

Pułapki diagnostyczne związane z naczyniami

Skręt jajnika z przepływem tętniczym 11-37Akram M. Shaaban

Krwiak jamy otrzewnowej spowodowany pęknięciem torbieli jajnika 11-38Akram M. Shaaban

Zmiany torbielowate dolnej części kobiecego układu moczowo-płciowego

Torbiel gruczołu Skenego 11-42Akram M. Shaaban

Torbiel przewodu Gartnera 11-44Akram M. Shaaban

Torbiel gruczołu Bartholina 11-46Akram M. Shaaban

Uchyłek cewki moczowej 11-48Akram M. Shaaban

Klasyczne objawy i obrazyObjaw mostu naczyniowego 11-50Akram M. Shaaban

Objaw sznura pereł 11-52Ketan Yogesh Shah, Christine O. Menias, Khaled M. Elsayes

Cieniowanie jajnika w obrazach T2 (T2 shading) 11-53Mohammed S. Al-Natour, Khaled M. Elsayes

Objaw ciemnego miejsca w obrazach T2 w torbieli endometrialnej (endometrioma) 11-54Akram M. Shaaban

Objaw pierścienia ognia 11-55Khaled M. Elsayes

Objaw koła zębatego 11-56Yehia M. ElGuindy, Khaled M. Elsayes

Objaw śnieżycy: zaśniad groniasty 11-57Yehia M. ElGuindy, Christine O. Menias, Khaled M. Elsayes

Wierzchołek góry lodowej: torbiel skórzasta jajnika 11-58Ketan Yogesh Shah, Christine O. Menias, Khaled M. Elsayes

Objaw sieci rybackiej: torbiel krwotoczna jajnika 11-59Tina E. Sprouse, Christine O. Menias, Khaled M. Elsayes

Objaw uwięźniętego jajnika 11-60Eslam Y. Wassal, Christine O. Menias, Khaled M. Elsayes

Macica w kształcie litery T 11-61Yehia M. ElGuindy, Christine O. Menias, Khaled M. Elsayes

ROZDZIAŁ 12PET/TK

Brunatna tkanka tłuszczowa 12-2Miral P. Gupta, Hubert H. Chuang, Gregory C. Ravizzini

Fizjologiczna aktywność mięśni 12-6Miral P. Gupta, Hubert H. Chuang, Gregory C. Ravizzini

Wychwyt FDG w zakrzepie 12-10Miral P. Gupta, Hubert H. Chuang, Gregory C. Ravizzini

Wychwyt FDG po zabiegu 12-12Miral P. Gupta, Hubert H. Chuang, Gregory C. Ravizzini

Fizjologiczna aktywność kobiecych narządów rodnych 12-14Miral P. Gupta, Hubert H. Chuang, Gregory C. Ravizzini

Wychwyt w obrębie jelita w przebiegu leczenia metforminą 12-18Miral P. Gupta, Hubert H. Chuang, Gregory C. Ravizzini

Artefakty ruchowe 12-20Miral P. Gupta, Hubert H. Chuang, Gregory C. Ravizzini

Wychwyt FDG w obrębie ciał obcych 12-22Miral P. Gupta, Hubert H. Chuang, Gregory C. Ravizzini

Artefakty związane z iniekcją 12-24Miral P. Gupta, Hubert H. Chuang, Gregory C. Ravizzini

Pooperacyjny wychwyt po przezcewkowej resekcji prostaty 12-26Miral P. Gupta, Hubert H. Chuang, Gregory C. Ravizzini

Wychwyt w obrębie jelita przy zapaleniu uchyłków 12-28Miral P. Gupta, Hubert H. Chuang, Gregory C. Ravizzini

Wychwyt FDG w przebiegu stwardniającego zapalenia krezki 12-29Miral P. Gupta, Hubert H. Chuang, Gregory C. Ravizzini

Objaw półksiężyca podwyższonej gęstości 12-30Akram M. Shaaban


05_5-02_5-25_Obrazowanie-Elsayes.indd 24 19.04.2016 16:05:53

ROZDZIAŁ 6Przewód pokarmowy

Łagodne stany imitujące zmiany złośliweGuz rzekomy dna żołądka 6-2Heterotopowa trzustka 6-3Żylaki żołądka imitujące guz 6-4Przerost gruczołów Brunnera 6-5Torbiel limfatyczna (lymphocoele) imitująca węzeł chłonny o niskim osłabieniu promieniowania 6-6

Złośliwe zmiany imitujące łagodne schorzeniaRzekoma achalazja przełyku 6-7Rak wyrostka robaczkowego 6-8

Klasyczne objawy i obrazyObjaw tarczy strzelniczej w jelicie 6-10Objaw Riglera 6-12Odma śródścienna jelita (pneumatosis intestinalis) 6-14Objaw ścieśnienia fałdów błony śluzowej jelita cienkiego (hide-bound bowel sign) 6-16Objaw grzebienia 6-17Objaw pierścienia: zapalenie przyczepka sieciowego 6-18Objaw żarówki: tłuszczak zastawki krętniczo-kątniczej 6-19Objaw ołowianej rury: wrzodziejące zapalenie jelita grubego 6-20Objaw ogryzka jabłka: rak okrężnicy 6-21Objaw akordeonu: rzekomobłoniaste zapalenie okrężnicy 6-22Objaw ptasiego dzioba 6-23Przełyk korkociągowaty 6-24Przełyk „kosmaty” 6-25Objaw aureoli tłuszczowej 6-26Mała średnica przełyku 6-27Objaw odcięcia okrężnicy 6-28Objaw O 6-29Objaw odcisku kciuka 6-30Objaw kałowy w jelicie cienkim 6-31Objaw fasoli nerkowatej: skręt kątnicy 6-32Kokon w jamie brzusznej: stwardniające otorbiające zapalenie otrzewnej 6-33Jelito wstążkowate: choroba przeszczep przeciw gospodarzowi 6-34Objaw dogłowowego przemieszczenia esicy (northern exposure sign) 6-35Wstrząs jelita 6-36Przewlekła rzekoma niedrożność jelita 6-37Objaw pączka z dziurką: wgłobienie 6-38


Prze

wód

pok

arm

owy

62

PRZYPADEK KLINICZNYWywiad• 50-letni mężczyzna po zabiegu chirurgicznym z powodu

refluksu żołądkowo-przełykowego (GERD) przyjęty z powodu dolegliwości bólowych jamy brzusznej.

INTERPRETACJA OBRAZÓWPułapki diagnostyczne• Może zostać nieprawidłowo zinterpretowany jako mięk-

kotkankowa zmiana patologiczna w okolicy dna żołądka.Prawidłowe rozpoznanie• Prawidłowy obraz ubytku po fundoplikacji sposobem Nissena.Wskazówki ułatwiające rozpoznanie• Wiedza o przeprowadzonym zabiegu oraz jego szczegółach.• Symetryczny, dobrze odgraniczony obszar o gęstości mięk-

kotkankowej, otaczający dalszą część przełyku.• Szwy chirurgiczne otaczające wpust.

INFORMACJE PODSTAWOWE

Informacje ogólne• Laparoskopowa fundoplikacja sposobem Nissena jest uważana

za standardowe postępowanie chirurgiczne w przypadku cięż-kiego zespołu GERD.

• Ostatnie doniesienia naukowe sugerują, że długoterminowe wyniki chirurgicznego zabiegu antyrefluksowego są lepsze niż leczenie zachowawcze.

• Niepowodzenie w leczeniu zachowawczym, powikłania GERD oraz potrzeba długoterminowego leczenia zachowawczego należą do najczęstszych wskazań do przeprowadzenia zabiegu fundoplikacji sposobem Nissena.

• Jest to zabieg pierwszego wyboru w leczeniu przepukliny rozworu przełykowego.

Epidemiologia• Refluks (odpływ) żołądkowo-przełykowy występuje u około

20% populacji w USA.Patofizjologia• Refluks spowodowany mechaniczną dysfunkcją zlokalizowaną

na poziomie dolnego zwieracza przełyku.

• Utrata funkcji zwieracza prowadzi do objawowego refluksu.• Większość zabiegów fundoplikacji jest przeprowadzanych

laparoskopowo.• Fundoplikacja: dno żołądka zostaje owinięte i oszyte wokół

dystalnego odcinka przełyku, tak aby została wytworzona wewnątrzbrzuszna część przełyku.• Przywraca funkcję zamykającą dolnego zwieracza przełyku.• Założone szwy zwężają rozwór przełykowy.

OBRAZOWANIEFluoroskopia (prześwietlenie)• Na poziomie połączenia żołądkowo-przełykowego widoczny

znaczny ubytek zakontrastowania o gładkich zarysach.• Ubytek symetryczny po obu stronach przełyku.• Przełyk jest widoczny w środku opisywanej zmiany.• W grupie osób starszych dystalna część przełyku może być

poszerzona w związku z upośledzeniem pierwotnej perystal-tyki.

TK• Obszar o gęstości miękkotkankowej otaczający dystalną część

przełyku.• Rzekomoguzowy ubytek w okolicy dna żołądka.• „Guz” jest gładko odgraniczony od otoczenia.• W miejscu wykonanej fundoplikacji mogą być widoczne

klipsy chirurgiczne.Do zapamiętania• Zmiany wynikające z przeprowadzonego zabiegu fundoplikacji

mogą być przyczyną nieprawidłowego rozpoznania guza dna żołądka.

• Zmiana jest widoczna jako gładko odgraniczona masa, otacza-jąca dystalną część przełyku.

PIŚMIENNICTWO1. Hamdy E et al: Response of atypical symptoms of GERD to

antireflux surgery. Hepatogastroenterology. 56(90):403-6, 20092. Salminen P: The laparoscopic Nissen fundoplication–a better

operation? Surgeon. 7(4):224-7, 20093. Canon CL et al: Surgical approach to gastroesophageal reflux disease:

what the radiologist needs to know. Radiographics. 25(6):1485-99, 2005

Obraz osiowy TK C+ na poziomie rozworu przepo-nowego ukazuje okrężne pogrubienie miękkotkankowe

w okolicy dna żołądka, ze światłem przełyku wi-docznym centralnie .

Osiowy obraz TK C+ ukazuje rzekomy guz żołądka od-powiadający ubytkowi po fundoplikacji metodą Nissena. W okolicy rozworu przełykowego widoczny jest szew chirurgiczny . Fundoplikacja jest widoczna jako mięk-kotkankowa masa otaczająca dolną część przełyku .

GUZ RZEKOMY DNA ŻOŁĄDKA


63

Przewód pokarm

owy

PRZYPADEK KLINICZNYWywiad• 29-letni mężczyzna z bólami w obrębie jamy brzusznej.

INTERPRETACJA OBRAZÓWPułapki diagnostyczne• Zmiana może zostać pomylona z inną zmianą w obrębie ścia-

ny żołądka, w tym z nowotworem podścieliskowym przewodu pokarmowego (gastrointestinal stromal tumor – GIST).

Prawidłowe rozpoznanie• Heterotopowa trzustka w obrębie żołądka.Wskazówki ułatwiające rozpoznanie• Cechy przemawiające za rozpoznaniem ektopowo położonej

trzustki, odróżniające ją od guzów śródściennych żołądka, to:• typowa lokalizacja,• wpuklanie się zmiany do światła żołądka,• słabo odgraniczone brzegi,• wyraźne wzmocnienie na tle otaczającej błony śluzowej,• stosunek wymiaru długiego do krótkiego > 1,4.• torbielowate zmiany w obrębie litej masy.

INFORMACJE PODSTAWOWEInformacje ogólne• Zmiana jest określana jako tkanka trzustkowa, która nie ma

ciągłości anatomicznej ani naczyniowej z trzustką właściwą.• Może zawierać wszystkie elementy prawidłowej trzustki, takie

jak zraziki trzustkowe, przewodziki trzustkowe oraz wyspy Langerhansa, stwierdzane w badaniu histopatologicznym.

• Najczęściej jest znajdowana w żołądku, dwunastnicy lub jelicie czczym,• również w jelicie krętym, pęcherzyku żółciowym, przewo-

dach żółciowych, śledzionie, pępku, sieci, krezce, śródpier-siu oraz uchyłku Meckela.

Embriologia• Rozwija się w obrębie światła jelita z rezydualnych komórek

prymitywnego zawiązka brzusznego lub grzbietowego.

Patologia• Istnieją doniesienia o powikłaniach, takich jak zapalenie

trzustki, pseudotorbiele, torbiele, wyspiak, gruczolak oraz przemiana złośliwa.

OBRAZOWANIEFluoroskopia (prześwietlenie)• Niewielka ilość baru zlokalizowana w centralnej części zagłę-

bienia położonego w obrębie okrągłej masy.USG/USG endoskopowa• Lita, podśluzówkowo położona masa o niskiej echogeniczno-

ści w porównaniu z hiperechogeniczną warstwą podśluzów-kową oraz izoechogeniczna w stosunku do hipoechogenicznej warstwy mięśniowej właściwej.

TK• Zwykle równomiernie wzmacniająca się śródścienna pod-

nabłonkowa masa, o płaskim lub owalnym kształcie oraz o rozmiarze < 3 cm, z nieregularnymi granicami, wrastająca do światła przewodu pokarmowego.

• Stopnień wzmocnienia zwykle jest podobny jak w przypadku trzustki.• Może wzmacniać się słabo z powodu obecności tkanki

przewodowej z przerostem otaczającej mięśniówki oraz minimalnej liczby zrazików.

MR• Heterotopowa trzustka wykazuje intensywność sygnału oraz

wzmocnienie podobne jak prawidłowa trzustka.PET/TK• Wzrost wychwytu FDG-18 może pojawić się w przypadku

zapalenia w obrębie heterotopowej trzustki.

PIŚMIENNICTWO1. Kung JW et al: Heterotopic pancreas: typical and atypical imaging

findings. Clin Radiol. 65(5):403-7, 20102. Kim JY et al: Ectopic pancreas: CT findings with emphasis on

differentiation from small gastrointestinal stromal tumor and leiomyoma. Radiology. 252(1):92-100, 2009

3. Elsayes KM et al: MRI of heterotopic pancreatic tissue in the spleen. AJR Am J Roentgenol. 185(3):816-7, 2005

Osiowy obraz TK C+ ukazuje masę w obrębie żołądka , wychodzącą z okolicy krzywizny większej. Masa

jest lita, wykazuje wzmocnienie, a w jej obrębie wi-doczne są dobrze odgraniczone torbiele . Zmiana wpukla się do światła żołądka.

Obraz TK C+ w płaszczyźnie wieńcowej u tego sa-mego chorego ukazuje dobrze wzmacniającą się masę w obrębie krzywizny większej żołądka , z dobrze odgraniczonymi torbielami . Masa jest płaska i ma 4 cm długości oraz 2,2 cm w wymiarze krótszym.

HETEROTOPOWA TRZUSTKA


Prze

wód

pok

arm

owy

64

PRZYPADEK KLINICZNYWywiad• Pacjent z żółtaczką oraz smolistymi stolcami.

INTERPRETACJA OBRAZÓWPułapki diagnostyczne• Ubytki wypełnienia na zdjęciach z badania górnego odcinka

przewodu pokarmowego z kontrastem mogą być niewłaściwie zinterpretowane jako guz, taki jak rak żołądka.

Prawidłowe rozpoznanie• Żylaki żołądka.Wskazówki ułatwiające rozpoznanie• Zwykle połączone z żylakami przełyku.• Na kolejnych zdjęciach z badania RTG górnego odcinka

przewodu pokarmowego z kontrastem zmienia się ich kształt w zależności od stopnia rozciągnięcia ścian żołądka.

• W badaniu TK C+ obraz relatywnie oczywisty: rurkowate, wężykowate struktury ulegające wzmocnieniu podobnemu do znajdujących się w okolicy żył.

INFORMACJE PODSTAWOWEInformacje ogólne• Poszerzone, położone podśluzówkowo naczynia żylne widocz-

ne w żołądku.• Jeżeli nie doszło do pęknięcia żylaków, zmiany pozostają

zwykle bezobjawowe (wysokie ryzyko pęknięcia przy wielkości > 10 mm).

• Klasyfikowane na podstawie stosunku do żylaków przełyku oraz lokalizacji w obrębie żołądka.

Epidemiologia• Występują rzadziej niż żylaki przełyku.• Pojawiają się u 5–33% chorych z nadciśnieniem wrotnym.• Częstość występowania krwawień w ciągu 2 lat – 25%.• Większa częstość w przypadku żylaków dna żołądka.• Mogą być zmianą izolowaną.Patofizjologia• Związane z nadciśnieniem wrotnym (najczęściej).

• W przypadku nadciśnienia wrotnego krew omija krążenie wątrobowe.

• Prowadzi to do wytworzenia systemowego krążenia obocz-nego (śledzionowo-nerkowego, żołądkowo-nerkowego),

■ które z kolei prowadzi do wytworzenia żylaków w obrębie dna żołądka, a ich podłożem jest nadciśnienie wrotne.

• Izolowane żylaki żołądka.• Zwykle z powodu zakrzepicy żyły śledzionowej.• Żylaki powstają z krótkich żył żołądkowych, biegnących od

wnęki śledziony do krzywizny większej żołądka.

OBRAZOWANIEFluoroskopia (prześwietlenie)• Gładkościenne ubytki zakontrastowania o policyklicznym

obrysie w okolicy dna żołądka.• Mogą być pomylone z guzem.• Wykazują zmienną wielkość oraz kształt w zależności od

stopnia rozdęcia żołądka.USG• Liczne, dobrze odgraniczone, hipoechogeniczne lub bezecho-

we struktury.• Wygląd rurkowaty lub wężykowaty.• Badanie w opcji kolorowego Dopplera ujawnia przepływ.TK• TK bez kontrastu: zmiany mogą być trudne do zobaczenia

i mogą zostać pomylone z obrazem masy miękkotkankowej.• TK C+: rurkowate lub wężykowate zmiany ulegające równo-

miernemu wzmocnieniu, najlepiej widoczne w fazie wrotnej; wzmocnienie w stopniu podobnym do przyległych naczyń żylnych.

MR• Ogniska braku sygnału związanego z przepływem (flow voids)

wężykowatego kształtu na poziomie dna żołądka.• Obrazy T1-zależne C+: wężykowatego kształtu struktury ule-

gające wzmocnieniu w fazie wrotnej.• Angio-MR: pozwala na ocenę całej anatomii naczyniowej

w różnych fazach.

PIŚMIENNICTWO1. Ryan BM et al: A pathophysiologic, gastroenterologic, and radiologic

approach to the management of gastric varices. Gastroenterology. 126(4):1175-89, 2004

2. Sarin SK et al: Prevalence, classification and natural history of gastric varices: a long-term follow-up study in 568 portal hypertension patients. Hepatology. 16(6):1343-9, 1992

Obraz RTG górnej części przewodu pokarmowego uka-zuje gładkie ubytki zakontrastowania o policyklicznym obrysie , widoczne w obrębie dna żołądka.

Obraz TK C+ w rekonstrukcji wieńcowej ukazuje węży-kowate, poszerzone żylaki w dnie żołądka.

ŻYLAKI ŻOŁĄDKA IMITUJĄCE GUZ


SPECIALTY I - Edra Urban · Kareem F. Ahmed, Christine O. Menias, Khaled M. Elsayes Objaw gwiaździstego nieba 1-42 Ketan Yogesh Shah, Christine O. Menias, Khaled M. Elsayes Zmiana

Documents