Sorumlu Müdür Eğt. Yangın ve Patlama

8/3/2019 Sorumlu Mdr Et. Yangn ve Patlama

1/36

Yangn ve Patlama ile lgili Temel

Bilgiler, Statik Elektrik YangnNedenleri ve Kontrol NoktalarGazlar, Parlama ve Patlama

TMMOB

EVRE MHENDSLER ODASI

Hasan SEGN


2/36


3/36

Yangn geni

Oksijen

Ate KaynaYanc Madde


4/36

Terimler

Parlama noktas:Akaryaktlarn hava ile bir karm oluturupatelenecek kadar yeterli miktarda buhar verdii en dk scaklktr.

Yangn Noktas:Yanmann devamn salayacak yeterli buharmeydana getiren en dk scaklktr.

Kendiliinden ateleme scakl:bir maddenin kendiliindenate almas iin yeterli en dk scaklktr.


5/36

Sndrme yntemleri

Aa karma ve Yakt kstlama;yanc maddeyi yangnevresinden uzaklatrma, vanalar kapatma veya yangn beslemesininlemek gibi eylemlerdir.

Boma ve Oksijensiz brakma; Yanan maddenin

evresindeki oksijen miktarn azaltmay hedefleyen bu eylem kpk,kuru kimyevi toz, CO, gibi maddelerle yada yangn kkse yangnbattaniyesi kullanlarak yaplabilir.

Soutma ve scakln snrlandrlmas; ise yanan maddeninscaklnn ilk ateleme scaklnn altna drlmesi hedeflemekteolup, sabit yada tanabilir su jeti ekipmanlar ile yaplabilir.

Suakaryakt yangnlarnda sadecesoutma amacyla kullanlabilir, Sndrmeamacyla kpk, kuru kimyevi tozlar kullanlmaldr.


6/36

Sndrme yntemleri

Tank Yangnlar;Yanan maddenin zerine bol miktarda kpk skarak hava ile temaskesilmek suretiyle yanma nlenebilir, tank cidarlarna ise soutmaamacyla su sklr, yeterli su ve basncn salanamamasdurumunda yerel itfaiye ekiplerinden yardm talep edilmelidir.

Toprak seviyesindeki yangnlar;Toprak seviyesindeki yangnlar, zellikle balang anlarndakolaylkla sndrlebilirler, ancak yangn sndrlemeyecek kadar

bykse, yaktn dalmas kum, toprak yada benzeri maddelerkullanlarak snrlandrlr ve bu suretle yangn hapsedilir.


7/36

Sndrme YntemleriKAAI KESMEDEN LPG YANGININISNDRMEYNZ!.

KK YANGINLAR: Kuru toz veya CO2. BYK YANGINLAR: Su spreyi veya sisi.

Riske girmeden yapabilecekseniz aralaryangn alanndan uzaklatrn .

TANKLARI KAPSAYAN YANGINLAR :Enuzak mesafeden pskrt veya adamszkullanlabilen monitrden yararlan.


8/36

LPG Kaa

Kaan alglanmas: LPG iine katlan rk yumurta kokusunun duyulmas, Gaz fazndan olan kaaklarda kan tslama sesinin duyulmas, Likit fazndan olan kaaklarda, oluan buzlanmann grlmesi.

Seyir esnasnda meydana gelen kaaklarda; Arac yoldan uzaklatrp tenha bir yere ekin, motoru durdurun,

elfrenini ekin, ana alteri kapatn. Kaan durdurulabilme imkan var m ? Kontrol edin yoksa; plak ate kaynaklar varsa, derhal sndrtn yada uzaklatrn. kaz levhalarn ve YSC gerekli yerlere koyun. Yola yaknsanz derhal trafii durdurun, Polis ve tfaiyeyi arayn

yada aratn, merakl halk en az 20 metre uzakta tutun. Kaa kesmeye aln,

Kaak fazla ise ve buhar bulutu olumusa, iine girmeyin.


9/36

LPG Kaa varsa;

Elektrik dmesi, merdiven otomat Ak alev (akmak kibrit- ocak) Zile basma/bastrma elektrii dardan kapat Buzdolab(Ama - kapama) Scak yzey Telefon etme - ahizeyi kaldrma Cep telefonu kullanma/kullandrtma


10/36

LPG Kaa varsa;

Her trl elektrikli cihaz; radyo, teyp, el fenerivb. ama - kapama

nce vanay kapatp havalandr - yelpazeleyerek

yerden spr Acil Durum Prosedr nceden hazrlansn Acil Telefonlar yazlp aslsn 110: TFAYE gibi Bayide, depoda; SGARA LMEZ ATELE

YAKLAMA levhalar ve sndrme tpleri hazrolmal


11/36

LPG Kaa varsa;

%100 pamuk elbise (Antistatik zellii vehemen tutumamas nedeniyle ) tavsiye edilir

San tarama, kazan karma durgun

elektrik ile kvlcm kabilir Kaa gideremediyseniz. Brakn kontroll

ekilde gaz kasn. Kapal alan da yerden yelpazeleyerek sprn

Yerdeki (varsa) metal paralar kvlcmkarabilir, bu nedenle sprge ucu yere temasetmesin


12/36

Yangn Sndrme Aralar

Yangn sndrme tpn zamanzaman ters evirin.(Tozun diptekmemesi iin)

Basncna ve mhrne bakn Zamannda kontrol ettirin Tp doluma vermeden tatbikat

yapn Tm personel bizzat kullanm olmal Deponuzda uzun metal sapl 2 adet

kancanz da bulunsun...


13/36

Yangn Sndrme


14/36

Sv LPG Salm Kaa

TM KIVILCIM KAYNAKLARINI ELMNE ET(yakn yerlerdeki Sigara ime, kvlcmlar, akalev).

rnle alrken tm aralar, ekipmanlartoprakl olmal. Salm sv LPG iinden gememeli, zerinde

yrnmemeli .

Kendinizi riske sokmadan yapabileceksenizkaa durdurun . Mmknse kaak yapan kab ters evirerek

sv yerine gaz kamasn salayn.


15/36

Sv LPG Salm Kaa

Hem LPG buharlarn azaltmak ve hemde onlar ynlendirmek iin su sisikullann

Suyu kaak veya LPG svs zerine direkt

tutmayn LPG bulutlarnn lamlara, havalandrmasistemlerine ve kapal alanlara girmesineengel olun

Gaz dalana kadar alana kimseyi sokmayn .DKKAT Kiryojenik svlarla temas edenher ey krlganlar (DOT, 1996)


16/36

LPG Yangn Sndrme Tanklar aralar bol su ile sout, bu ileme

yangn snnceye dek devam et Dorudan kaak yapan yere su tutma, buzlanma

olabilir. Gvenlik vanalarndan ses geldiinde veya tank

renk deitirdiinde ekilin. DAMA Tank ularndan uzak durun . ok byk boyutlu yangnlarda uzaktan

kumandal sndrme aralarn kullann veya buda mmkn deilse brakn yansn

S LPG S l K H lk


17/36

Sv LPG Salm Kaa HalknGvenlii

110 tfaiyeyi ara Paralanm silindirler roket gibi gidebilir Her ynde kaak veya salm olan alan 50-100

metre boalt

Yetkili olmayan sokma, Rzgar arkana alacakekilde dur Yerde yeraltnda birikebileceini dn - dk

kotlu yerlerden uzak dur. Is yaltml hava tplelbise giy

BOALTMA- BYK SAILIM lk boaltma, 800 metre olmal ayet tanklar vagon

veya TIR daki tank yangnda kalmsa 1600metrelikalan her ynde boalt


18/36

Statik Elektrik

Statik elektrik dier adyla Duraan Elektrik iki cisminbirbirine srtmesi ile ortaya kar. Akaryaktlarda boru iinden akarken yada nakliyeleri esnasnda

tank eperlerine srtnerek statik elektrikle yklenirler. Negatif ykl paracklar tank veya boru zerinde biriken pozitif

ykl paracklar rn iinde toplanrlar. Eer topraklama yaplmazsa bu yzeye yaklatrlan

bir metale bu dolum kolu yada lmubuu olabilir, atlayarak kvlcm yaratrlar.

Bu sebeple gerek dolum gerek boaltmnher aamasnda tankerler topraklanmaldr,Bunun iin kaynakl yeterli ap ve boydaSar prin ubuklar kullanlmaldr.


19/36

Statik Elektrik

PozitifYkl

Ntr

YkszNegatifYkl

Yaltkanlar

Cam,

Plastik gibi

letkenler letkenler


20/36

Statik Elektrik

Ayn ykler iter

Farkl ykler eker


21/36

Statik Elektrik


22/36

Karayollar in Kaza Talimat

KARAYOLLARI N KAZA TALMATIYanc Gaz Kar m

(Propan / Btan - karm)

l Renksiz, basn altnda svla-

trlm, kokulu gaz.

l Szntda slak bir nem oluur.l Suya zarar vermez

l Ar yanc.

l Szan sv ok souktur ve abuk buharlar.

l Sv donmaya sebep olur, gzlere zararldr.

l Gaz grnmez, havadan ardr, tabanda yaylr.

l Havayla parlayc karm oluturur, temzlenmemi kaplarda da.

l Isnma basn artna sebep olur, ar yrtlma va patlam tehlikesi.

l Yksek konsantrasyondaki gaz baylmalarna yol aar.

l kaz yelei.

l Koruyucu gzlk ya da yz korumas.

l

Eldiven, (izalosyonlu) emniyet ayakkabs.l El lambas (metal yzeyi olmayan)

YK

YKN

ZELLKLER

TEHLKELER

KSEL

TECHZATLAR

1950

1965

2037

23Snf 2

k 2 F

k 5 F


23/36

Karayollar in Kaza TalimatSRC TARAFINDAN ALINACAK GENEL NLEMLER

l Motoru stop et.

l Sigara ime yasana dikkat, ak ate yasak.

l kaz iaretlerini yola koymak suretiyle trafii ve insanlar uyar.

l nsanlar olas tehlikelere kar uyar ve rzgarn geldii ynde durmalarn ikaz et.

l Polis ve itfaiyeye en abuk ekilde haber ver.

SRC TARAFINDAN ALINACAK ZEL NLEMLERNLEMLER

l Ana alteri kapat.

l Mmknse szntlar durdur.

l Kvlcm olaslklarn uzaklatr ya da ilevini durdur.

(Motoru stop etme veya ara ikaz lambalarn kapatma gibi)

l Gazn kanalizasyona, ukurlara, bodrumlara vs toplanmasn / girmesini nle.l Patlama tehlikesine kar

Sznt olan kaplar ak alana kar.

Tanker tmaclnda kanalizasyonlar rt.

Herkesi uyar.

TECHZAT

l ki adet kendi kendine duran ikaz iareti. ( Koni, gen )

l Kanalizasyon kapaklar iin, Kanalizasyon rts.

Polis 110

tfaiye 112


24/36

Karayollar in Kaza Talimat

YANGIN DURUMU N BLGLER

l Sadece yeni oluan yangnlar sndrmeye al.

l Byk yangnlarn sndrme

l Buzlanm elbiseleri souk su ile erit ve kar.

LK YARDIM


25/36

Mteri mahallinde tankerde kaak olursa

Derhal mteriye haber verin ve mterinin tesisi aramasnisteyin,

Kaak kesilmeden ikmal yaplmamaldr. Daha evvel bahsedilen usuller kullanlarak kaak kesilmeye

allmaldr. Kaak kesilmiyorsa tankeri o sahadan daha emniyetli bir yere

motoru altrmadan vitesi boa alarak yoku aa yadaittirerek uzaklatrn,

Tanker evresini izole edip yabanclar uzaklatrn. Kaak bymeye meyilli ise Polis ve tfaiyeye haber verin. Civardaki ilgilileri LPG buharlarn havadan daha ar olduu ve

kaan gazn yerin meylini takip ederek ukur yerlerdebirikebilecei konusunda uyarn.

M t i m h llind m l b lt k n


26/36

Mteri mahallinde mal boaltrkenkaak olursa

Pompalamay derhal durdurun, konta ve ana alteri kapatn. Tankerin ve mterinin abuk kapama valflerini ve dier kapama

valflerini kapatn.

Hortum balantlarn zn. Tesis mdrlne veya bal olduunuz amire durumu haber

verin.

Mteri yangn sisteminden faydalanarak, LPG buharlarndatn.

Civarda ate kayna yaratlmamams iin gerekli tedbirleri aln. Merakl insanlar olay yerinden en az 20 metre uzakta tutun. Kaak kesilmeden ve kaan gaz tam manasyla datlmadan

aracnzn motorunu altrmayn.


27/36

Dikkat edilecek baz hususlar

Dolum az balanrken, kaak olup olmad sabunla kontroledilmelidir ayrca gzle contaya baklrekmek iin kullanlan halat naylon olmal elik olmamaldr.p halata ceza yazan trafik polisi uyarlmaldr Gstergeye bakmak iin bir an akmaa eli giden tanker ofr Sonradan taklan klima ilk almada alev karyor Bareti tel zmba ile tutturan ofr varYolda uyumak iin aracn emniyeti nasl alnmal?

Aracn lastikleri vb de yeni olmal Fren snmas ile yangn olmamas iin kullanlan cihaz yata

kaydrr hortumu patlatabilir ve radyatre giden suboalabilir

Boaltm srasnda da dolum kadar hassas olunmaldr.


28/36

yerinizdeki riskleri azaltmak nlemek iinhangi kontrol nlemlerini uygulamalsnz?...

Patlama Kontrol nlemleri

Standarda uygun elektrik ekipmanPatlama duvarGaz tespiti ile Spinkler sistemi-

Topraklama ve izlemeTutuma kaynaklar giderilmesiPatlama tahliye vanasnert gaz ile bomaKaak tespiti portatif dedektrKaak tespitiPatlayclara ulama gvenlii zni SistemiKvlcm karmayan alet kullanmGvenlik ve yangn gzlemi


29/36

Olabilecek Acil Durumlar

Alarm cihaznn almamas Statik elektrik maasnn kullanlmamas Acil durdurma butonlarna iki kere baslmas Kaak olumas patlamas, yanmas Ara arpmas Yldrm arpmas Dolum kolu ile hareket

LPG souk yan vb riskleri deerlendiriniz


30/36


stasyonda lpg tp dolumu Alev tutucu taklmyorsa Korozyon

Blge 0 ve Blge 1 exproof mu?i izni? Ar dolum? Sigara iene CO2 ?(Kanada rnei) Cep tel kullanm Aracn dolum az standart deilse tam

oturmuyorsa


31/36


Mteri; Sigara ierse Motoru stop etmezse Tampon altnda vb dolum az olursa Tanker dolum az cvatal contal


32/36


Paratoner olmamas ve /veyatopraklamasnn almamas

Ara hortum tahliyesi Acil Durum Plan ve tatbikat Boluk, kanal ukur olmas Kuru Ot Dkkanlar, lokanta dan gelen riskler

F i /F 4 1 96 d %8 1 l l kl 5 t k


33/36

Feyzin /Fransa 4.1.96 da %8.1 olaslkla 5 tankpatlam =21 l (vana/operatr hatas)

1.Vana tkanm-sonuna kadar ancasalma balam-krlm2. Vana Donmu

1m. Derinliinde 150 m. apnda alanpropan dolmu160 m deki alan aratan kvlcm

kapm1 saat sonra itfaiyeye ramen BLEVE


34/36

ncelik sras verereknlem almak iin heraba deerlidir. (Proaktif olmalyz)

Propan patladnda 800 kpaBasn oluturur,

Bir tula duvar ise 7-15 kpa dayklr.!..


35/36

LPG Tanklarnda kaak olmamaldr!

LPG tanknda 59 kaak5 Nisan 2007

VAN, (DHA)

Vann Erci lesinde yurda kaak yolla

giri yapan Pakistan uyruklu 59 kii, bo

LPG tankerinin iinde yolculuk yaparken

yakaland.

TE KAAKLARIN TANKTAN IKARILII - Video

Devriye grevi yapan jandarma ekipleri,

Vandan Ercie giden srcs belirlenemeyen

LPG tankerini Erci- Adilcevaz karayolu zerindeki Tekler Ky

yaknlarnda park halinde buldu. erden sesler gelmesi zerine LPG

tankerinin zerine karak kapan aan jandarma ekipleri, tklm tklm

kaak dolu olduunu grd. Tankn iinde havaszlktan bunalan

Pakistanl 59 kaak, tek tek dar karld.

Kaaklarn yasal ilemlerinin yaplmasnn ardndan snr d edilecei

belirtilirken, LPG tankerinde insan tayan srcnn yakalanmas iin

alma balatld.


36/36

LGNZ VE SABRINIZN

TEEKKRLER

Hasan SEGN

Sorumlu Müdür Eğt. Yangın ve Patlama

Documents