Snel budgetteren en begroten van gebouwen Citation for published version (APA): Poortman, E. R. (1994). Snel budgetteren en begroten van gebouwen: studiedag, 8 november 1994, congrescentrum Postiljon Bunnik. Doetinchem: MISSET. Document status and date: Gepubliceerd: 01/01/1994 Document Version: Uitgevers PDF, ook bekend als Version of Record Please check the document version of this publication: • A submitted manuscript is the version of the article upon submission and before peer-review. There can be important differences between the submitted version and the official published version of record. People interested in the research are advised to contact the author for the final version of the publication, or visit the DOI to the publisher's website. • The final author version and the galley proof are versions of the publication after peer review. • The final published version features the final layout of the paper including the volume, issue and page numbers. Link to publication General rights Copyright and moral rights for the publications made accessible in the public portal are retained by the authors and/or other copyright owners and it is a condition of accessing publications that users recognise and abide by the legal requirements associated with these rights. • Users may download and print one copy of any publication from the public portal for the purpose of private study or research. • You may not further distribute the material or use it for any profit-making activity or commercial gain • You may freely distribute the URL identifying the publication in the public portal. If the publication is distributed under the terms of Article 25fa of the Dutch Copyright Act, indicated by the “Taverne” license above, please follow below link for the End User Agreement: www.tue.nl/taverne Take down policy If you believe that this document breaches copyright please contact us at: [email protected]providing details and we will investigate your claim. Download date: 17. Jun. 2020
87
Embed
Snel budgetteren en begroten van gebouwen · Snel budgetteren en begroten van gebouwen Citation for published version (APA): Poortman, E. R. (1994). Snel budgetteren en begroten van
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
Snel budgetteren en begroten van gebouwen
Citation for published version (APA):Poortman, E. R. (1994). Snel budgetteren en begroten van gebouwen: studiedag, 8 november 1994,congrescentrum Postiljon Bunnik. Doetinchem: MISSET.
Document status and date:Gepubliceerd: 01/01/1994
Document Version:Uitgevers PDF, ook bekend als Version of Record
Please check the document version of this publication:
• A submitted manuscript is the version of the article upon submission and before peer-review. There can beimportant differences between the submitted version and the official published version of record. Peopleinterested in the research are advised to contact the author for the final version of the publication, or visit theDOI to the publisher's website.• The final author version and the galley proof are versions of the publication after peer review.• The final published version features the final layout of the paper including the volume, issue and pagenumbers.Link to publication
General rightsCopyright and moral rights for the publications made accessible in the public portal are retained by the authors and/or other copyright ownersand it is a condition of accessing publications that users recognise and abide by the legal requirements associated with these rights.
• Users may download and print one copy of any publication from the public portal for the purpose of private study or research. • You may not further distribute the material or use it for any profit-making activity or commercial gain • You may freely distribute the URL identifying the publication in the public portal.
If the publication is distributed under the terms of Article 25fa of the Dutch Copyright Act, indicated by the “Taverne” license above, pleasefollow below link for the End User Agreement:www.tue.nl/taverne
Take down policyIf you believe that this document breaches copyright please contact us at:[email protected] details and we will investigate your claim.
In 'Bouwkosten· worden sinds vele jaren kostenanalyses van gebouwen gepubliceero. Ter stimulering van het gebruik van deze kostenanalyses heeft de redactie ir. E.R. Poortman beretd gevonden aan te geven op welke wijze men deze analyses in dienst kan stellen van het kostenbewust ontwerpen. De heer Poortman. die als universitair docent verbonden is aan de faculteit Bouwkunde van de Technische Universiteit te Eindhoven. geeft in deze toelichting een aantal concrete voorbeelden. In het boek 'Budgetbewaking in de bouw· heeft hij een en ander compleat uitgewerkt. Wij raden iedereen die na het lezen van deze toelichting geinteresseerd is geraakt aan van de inhoud van dat boek kennts te nemen. Daamaast verLorgt de heer Poortman in samenwerking met Missets Bouwrnformatie studiedagen waann de deelnemers de kans krijgen ook zelf met de materie te oefenen.
In Ieiding
Eigenaars, maar ook gebruikers van gebouwen. streven naar een bepaalde kwaliteit tegen de laagste kosten. De kosten die hen daarbij voor ogen staan zijn de explo1tatiekosten zoals die in NEN 2632 zijn beschreven als de terugkerende kosten die voortvloeien uit de activiteiten 'het in eigendom hebben', 'het gebruiksklaar in stand houden', en 'het gedeeltelijk of volledig gebruik' van het onroerend goed. De norm onderscheidt de volgende kosten: - vaste kosten. - energiekosten. - onderhoudskosten. - administratieve beheerskosten. - specifieke bednjfskosten.
Onder de vaste kosten. die vooral verbonden zijn aan het in eigendom hebben van het onroerend goed. worden verstaan rente. afschrijving, ertpachtcanon. huur. huurderving, belastingen en andere heffingen en verLekeringskosten. Nagenoeg al deze kosten zijn een direct gevolg van de investeringskosten. NEN 2631 geeft hiervoor de volgende indeling: - grondkosten, - bouwkosten. - innchtingskosten . - b1jkomende kosten .
De belangrijkste kosten hiervan. de bouwkosten, worden nog onderverdeeld in: - kosten aan het gebouw of de gebouwen, en - kosten aan het terrein .
De kostenanalyses in deze rubriek hebben vooral betrekking op de bouwkosten.
Elke analyse omvat kwantitatieve en kwalitatieve gegevens van een concreet gebouw. De kwantitatieve gegevens zijn beschreven in de paragrafen 'Hoeveelheden'. 'Kosten element en' en 'Kosten elementengroepen'. In de paragrafen 'Projectomschrijving' en 'Eiementenomschrijving' zijn de kwalitatieve gegevens vastgelegd. Daamaast kent de analyse nog de paragrafen 'Bouwpartners' en 'Contractbijzondemeden' waarin de overige van belang zijnde gegevens zijn opgenomen.
De kwantitatieve gegevens omvatten kosten per eenheid en hoeveelheden. Deze zijn gekoppeld aan zogenaamde kostendragers. De kostendragers zijn in dit verband de bouwdelen en in mindere mate de ruimtedelen. Bouwdelen zijn delen van een gebouw. in het algemeen niet toegankelijk voor mensen en met de functie van begrenzen en/of geschikt maken voor gebruik van ruimtedelen. Ruimtedelen zijn dan de delen van een gebouw die wei toegankelijk zijn voor mensen en begrensd worden door verschillende bouwdelen .
Misset Bouw- BOUWKOSTEN - nr. 221 (februari 1991) biz. 1(15)
•
•
SB-1 -:"QELiCHiiNG JP GEBRUIK KOSIENANALYSES :\JIEUWBOUW .
biz. 2(15)
Van grot naar fijn worden in de publikatie 'Eiementenmethode 1985' devolgende bouwdelen onderscheiden: - elementengroep, -element, - variantelementengroeo. - variantelement. - subelementengroep. - subelement.
De kostenanalyses concentreren z1ch op de elementen en elementengroepen. De elementen zoals die zijn geordend en geklasseerd in de NLJSfB-class1fi.catie: I 1 1 l bodemvoomeningen. 11 31 vloeren op grondslag, ( 1 61 funderingsconstructies, (--) enzovoort.
Op dezelfde wijze als de bouwdelen zijn ook de ruimtedelen van globaal naar gedetailleerd in te delen: - vertrekkengroep, - vertrek. - variantvertrekkengroep, - variantvertrek.
In de kostenanalyse spelen aileen de vertrekkengroepen een rol : a. nunige oppervlakte. b. verkeersoppervlakte. Zie voor de begripsomschrijvingen NEN 2630 c. installatieoppervlakte. d. 'verloren' oppervlakte. Tezamen vormen deze oppervlakten de neno vloeroppervlakte die. gevoegd bij de constructieoppervlakte. de bruto vloeroppervlakte van een gebouw bepaalt.
De hoeveelheden van al deze kostendragers zijn geanalyseerd in de bij de betretfende drager behorende eenhe1d en voor een deel van hen ook in verhoudingen vastgelegd. Verhoudingen waarin de hoeveelheden van een element gerelateerd is aan de hoeveelheid elementengroepen of waarin de hoeveelheden van vertrekkengroepen onderling respectievelijk aan de netto of bruto vloeroppervlakte zijn gekoppeld. worden hoeveelheidskengetallen genoemd. Deze geven de hierarchische structuur weer van de kostendragers. De anatomie van de kostendragers vinden we terug in de vormfactoren: verhoudingen van hoeveelheden waann de elementengroepen en de bruto vloeroppervlakte of bruto inhoud aan elkaar zijn gekoppeld, of de omtrek/oppervlakte- en leidingen/ afgiftepuntenverhoudingen zijn weergegeven voor de bouwdelen respectievelijk de installatiedelen.
' Het proces waarin kosten en kostendragers een rol spelen begint met een idee en eindigt bij de oplevering. Daartussen onderscheiden we de programmafase. de ontwerpfase in drie stappen (structuurplan. voorlopig ontwerp en definitief ontwerp) en de uitvoeringsfase in twee stappen (werkvoorbereiding en werkuitvoering). Dit bouwproces is te vergelijken met een estafeneloop. De eerste Ioper, de opdrachtgever, overhandigt het stokje aan de ontwerper (architect. constructeur, bouwfysicus. e.a.) en de uitvoerder (aannemer, installateur, e.a.) brengt het stokje over de finish . Het overgeven van de estafettestok vindt plaats in de wisselvakken budgetvorming en prijsvorming.
Misset Bouw- BOUWKOSTEN- nr. 221 (februari 1991)
•
•
•
•
70E!...IC:HiiNG CP GE3RL:lK KOS7E\;A\JALVSES \i iE!._:\VBOUW s B-1
Tijdens dit proces worden er meerdere malen begrotingen gemaakt.·ln deze begrotingen worat de stand van zaken van dat moment uitgedrukt in de middelen die voor de realisering beschikbaar gesteld moeten worden. Voor de opdrachtgever is dat een bedrag in guldens en voor de uitvoerder zijn net de produktiemiddelen arbeid. materiaal. materieel en onderaannemers. :e begtnnen met de m~-begroting en eindigend met de taakbegroting.
De gegevens uit de kostenanafyse vervullen 1n dit kostenbeheersingproces een ro l bij de budgetvorming. het structuurplan en het voorfopig ontwerp in de volgende begrotingen: - m2-begroting, - elementengroepbegroting. - elementenbegroting.
Van elke begroting afzonderlijk zal via een voorbeeld worden beschreven hoe de kostenanalyse daarbij behulpzaam kan zijn om hoeveelheden te bepalen en hoe moet worden omgesprongen met de kosten per eenheid bij het afprijzen van de begroting .
We select.eren daarvoor een kostenanafyse uit een bestand op basis van devolgende aspecten: - soort project (kantoorgebouw). - omvang project !nunige oppervlakte van 1.625 m 2 ).
Deze begroting wordt in de regel opgesteld op het moment dat er door of n3mens de opdrachtgever kwantitatieve eisen zijn gesteld op het niveau van de nuttige oppervlakte. De oppervlakte van de ruimten is al wei bekend. de afmetingen (lengte en breedteJ nog niet. Voor de begroting hebben we evenwel niet de nuttige. maar de bruto vloeroppervlakte nodig.
Alvorens de hoeveelheid bruto vloeroppervlakte te kunnen berekenen wordt een voor dit type gebouw gangbaar maatstelsel gekozen. Daarmee kunnen de afmetingen van de afzonderl ijke ruimten worden bepaald . Bovendien worden de nuttige rutmten toegevoegd die niet met name door de opdrachtgever zijn genoemd maar wei gerealiseerd moeten worden : bergingen. werkkasten. toilet ten en dergelijke. Dan ontstaat een overzicht van aile rutmten die tezamen de nunige oppervlakte vormen. zowel de m2's als de meters. Figuur 2 toont zo'n overzicht.
Figuur 2. De nuttige ruimten
Ruimte
Zul Loiul K11111er Kebinu Berging Toilet Weriiut
Totul
Gnrugd
Qpp. per s1uk
67.5 32.5 22.5 10.0 5.0
1.452.5
Aantal
16 16 6 8
Misset Bouw- BOUWKOSTEN - nr. 221 (februari 1991)
Te ontwerpen
Afmeungen Qpp. per stuk per stuk
7.20 X 9.60 69.12 7.20 X 4.80 34.56 4.80 X 4.80 23.04 4.80 X 2.40 11.52 2.40 X 2.40 5.76 1.20x 1.50 1.80 2.40 X 2.40 5.76
Aanul
16 16 6 8
16 2
Qpp. 101111
483.84 552.96 368.64 69.12 46.08 28.80 11.52
1.560.96
Omtrek 1oual
235.20 384.00 307.20 86.40 76.80 86.40 19.20
1.195.20
biz. 3(15)
•
•
Eltmtntengroep
•
biz. 4{15)
Alswe de te ontwerpen m2's nuttige oppervlakte (1 .560.96 m2) delen door het hoeveelhetdskengetal nutt1ge oppervlakte 1m2) : bruto vloeroppervlakte im') uit de kostenanalyse (0.598) vinden we de gevrciagde hoeveelheid bruto vloeroppervlakte: 2.610 m2 .
Voor het afprijzen van de begroting gebruiken we eveneens gegevens uit de kostenanalyse. De kosten per eenheid van bijvoorbeeld de bouwkundige werken bedragen in de analyse f 690.- per m2 bruto vloeroppervlakte. Voor de mL begrotmg mag dit bed rag zonder meer worden overgenomen a is de vormfactoren waarin de verhouding elementengroep : bruto vloeroppervlakte is vastgelegd voor het nieuwe project en de kostenanalyse aan elkaar gel1jk z1jn. De- hoeveelhetd van de elementengroepen in het nieuwe project zijn echter riog niet bekend: ze moeten benaderd worden. Dit zal toegelicht worden aan de hand van de elementengroep dakconstructies. Het bestemmingsplan zal in de regel informatie geven ten aanzien van het aantal bouwlagen; vier bouwlagen betekent dan een vormfactor dakconstructies (m2) : bruto vloeroppervlakte (m2} = 0.250 (1/ 4 ) . In figuur 3 is deze vormfactor vergeleken met de overeenkomstige factor uit de kostenanalyse.
Het verschil in de tabel moet verdisconteerd worden in de kosten per m2 bruto vloeroppervlakte. Het verschil van bijvoorbeeld -0.061 houdt in dat in het nieuwe project 0.061 m2 dakconstructie per m2 bruto vloeroppervlakte minder voorkomt dan in de kostenanalyse. En omdat 1 m2 dakconstructie in die analyse f 180.82 heeft gekost betekent dat een verlaging van de kosten bouwkundige werken per m2 bruto vloeroppervlakte met 0,061 x f 180.82 = 1 11.03. Als we op deze manier ook de factoren van dt:! overige elementengroepen hebben berekend. vergeleken en in een correctie hebben uitgedrukt. krijgen we de kosten per eenheid voor de m2-begroting, die er compleat als volgt uit kan zien:
Figuur 4. De m 2-begroting
Kostenanalyse elementen (volgens elementenmethode 1985) Peildatum augustus 1989
Element Hot· Een· Kosten VIII· hlid htid Per Per m2 Per ml
eenheid bruto vlotr- brute inhoud opptrvlak volgens
De vormfactoren van de bPiangrijke bouwdelen gevel- en binnenwandconstructies z1jn in dit stadium van net proces vaak niet te bepalen. Corrigeren van de kosten per eenheid is op deze onderdelen dan niet mogelijk. Oat houdt in dat de kosten per bruto vloeroppervlakte in de m2-begroting (f 675.21 ) zijn gebaseerd op de vormfactoren zoals die in de kostenanalyse zijn opgenomen. nl. geveloppervlakte (m2) : bruto vloeroppervlakte (m2) = 0.682 en binnenwandoppervlakte (m2) : bruto vloeroppervlakte (m2) = 0.916. 01. wat concreter, dat de begroting is gebaseerd op 0 .682 x 2.610 = 1. 780 m 2
gevelconstructies en 0.916 x 2.610 = 2.391 m2 binnenwandconstructies.
Soms is hi!t mogetijk ook voor deze bouwdelen een vormfactor te beoalen. namelijk als in de kostenanalyse ook de verhouding lengte gevel- en binnenwandconstructies lm) : omtrek van de nuttige ruimten (ml is vastgesteld. Stel dat deze 1.041 bedraagt. Door deze waarde te vermenigvuldigen met de tn figuur 2 berekende omtrek (1 .195.20 ml kri jgen weals uttkomst de lengte voor de gevel- en binnenwandconstructies: 1.244 m. De ooperviakte volgt dan utt het produi<t met de brute hoogte. die hier geli jk wordt verondersteld aan de geanalyseerde waaroe van 3.206 m : de gezamenli jke oopervlakte van gevel- en bin:-~enwanaconstruc:tes wordt dan 3.206 x 1.244 = 3.988 m:
Om ae afzonderti jke oppervlakten van deze elementengroeoen te berekenen maKen we georutk van de verhouding gevelconstructies (m; ) : binnenwandconstructies tm•) uit de kostenanalyse (1.853/ 2.489 = 0.744). 0.744i(1 + 0.744) x 3.988 = 1.701 m< is dan de oppervlai<te van de gevelconstructies en 1/ (1 + 0.744) x 3.988 = 2.287 m: de oppervlakte van de binnen wandconstruct ies. Als de oppervlakte van de beide elementengroepen 1S bepaald kunnen o.ok de vormfactoren berekend worden.
Met behulp van de hoeveelheidskengetallen is ook te berekenen op welke hoeveelheden ruimtedelen de kosten per eenhe1d in de m"-begroting en dus de kosten van het gebouw zijn gebaseerd. De brute vloeroopervlakte van 2.610 m• bestaat bijvoorbeeld uit 2.331 m• netto vloeroppervlakte en 279 m 2 constructieoopervlakte. Deze hoeveelheden volgen uit het produkt brute vloeroopervlakte (2.610 m<) x netto vloeroppervlakte (m2 } : brute vloeroppervlakte (m2 l (kostenanalyse = 0.893). reso. x constructieoppervlakte (m2) : brute vloeroppervlakte 1m•) (kostenanalyse = 0. 107}. En zo volgt de installatieoppervlakte utt netto vloeroppervlakte (2.331 m2) x installatieoopervlakte (m•) : netto vloeroppervlakte (m2) (kostenanalyse = 0,052} = 121 m2
De voorbeelden die hier zijn beschreven geven een beeld van wat er zoal aan gegevens uit de kostenanalyse bij het opstellen van .de m2-begroting gebruikt kan worden . In hoofdlijnen dus de kosten van d.e elementengroepen en de hoeveelhetdskengetallen en vormfactoren van de ruimtedelen en de elementengroepen.
De elementengroepbegroting
Als het structuurplan gereed is, is het ontwerp zover gevorderd dat de hoeveelheden van de bouwkundige elementengroepen en van de ruimtedelen van de tekening(en l zijn af te lezen. Voor de installaties is dat in het algemeen nog niet mogelijk. Met behulp van gegevens uit een kostenanalyse kunnen de hoeveelheden van de installaties worden benaderd. Oat zal worden toegelicht voor de hoeveelheid vermogen 1n kW van de klimaatinstallaties.
De verhouding klimaatinstallaties (kW) : brute inhoud (m3 ) is binnen zekere grenzen een vrij constante factor. De waarde uit de kostenanalyse is dus ook voor het nieuwe project te gebruiken. temeer omdat de kostenanalyse met zorg geselecteerd is. In dit geval is deze factor 0,024 kW/ m 3 • Deze waarde gaat aileen dan voor het nieuwe project op als de omsluitingsmodulus gevel- en dakconstructtes (m2 ) : brute inhoud (m3 ) in beide gevallen gelijk IS. De kostenanalyse geeft hiervoor 0 .310, de opgemeten hoeveelheid uit het structuurplan leiden tot een uitkomst van 0.270, een verschil van 0.270- 0,310 = -0.040 ofwel ca. -15%. De klimaatinstallaties worden slechts voor de helft bepaald door de omsluiting; de verhouding klimaat installaties (kW) : brute inhoud (m 3 )
van 0.024 kW/ m3 moet daarom maar met 7.5% verminderd worden om de voor het nieuwe project geldende waarde te kri jgen: 0,022 kW /m 3 Door dit laatste getal te vermen1gvuldigen met de opgemeten brute inhoud van 7.678 mJ komen we op het lbenaderde) vermogen van 169 kW voor de klimaatinstallaties.
Het afprijzen van de elementengroepbegroting met kosten per eenhetd uit een kostenanalyse moet eigenlijk voorafgegaan worden door het toetsen van een vormfactor en worden gev.olgd door het berekenen van hoeveelheden element die de ontwerpers bij de volgende ontwerpstap ter beschikking st aan. We zullen ook dit verduidelijken met een voorbeeld : de elementengroep binnenwandconstructies metals opgemeten hoeveelheid 1.982 m2. Als kosten per eenheid geeft de kostenanalyse voor deze elementengroep een bedrag van f 189,32 zonder bijbehorende vormfactor. Voor het afprijzen van de binnenwandconstructies in de begroting zal veelal zonder meer dat bedrag als kosten per eenheid worden gehanteerd .
Misset Bouw- BOUWKOSTEN- nr. 221 (februari 1991) biz. 5(15)
SB-1 'OELIC!-iTING OP GEBRUIK KOSTE :~ANALYSES \JIEUWBOUW
Als de vormfactor aansluitingen binnenwandconstructies (m) : oppervlakte binnenwandconstructies (m•) echter wei bepaald is en bijvoorbeeid een waarde van 1.051 heeft. terwijl uit het structuurplan valt at te ieiden dat dezelfde factor daar 0.901 bedraagt. dan is te constateren dater 0,150 m aansluiting per m2 binnenwandconstructie minder is ontworpen dan geanalyseerd. Ais zo'n aansluiting t 50.- per m kost. dan is het verschil in guldens per m2 binnenwandconstructie uitgedrukt: 0 .150 x f 50.-= f 7,50. De kosten per eenheid voor dit bouwdeel in de begroting zou dan worden f 189.32 - t 7,50 = f 181.82.
Het bedrag per eenheid uit de kostenanalyse is niet aileen gebaseerd op een mt m•-verhouding die soms getoetst kan worden. maar ook op enkele m=; rn2-verhoudingen die nog niet zijn te controleren. Voor dit voorbeeld zijn dat de hoeveelheidskengetallen binnenwanden (m2) : binnenwandoppervlakte (m1 l en binnenwandopeningen (m2) : binnenwandoppervlakte (m2). Middels de geanalyseerde uitkomsten van 0.901 en 0 ,099 is uit te rekenen hoevee! van deze elementen (de tellers uit de kengetallen ) in het nieuwe project mogen worden ontworpen om binnen de begroting, dat wil zeggen de kosten per eenheid van f 189.32 te blijven. Element (22) binnenwanden 0.901 x 1.982 = 1.786 m2. element (32) binnenwandopeningen 0.099 x 1.982 =196m2.
Op overeenkomstige wijze kunnen de kosten per eenheid van aile elementengroepen worden berekend en worden aangevuid met informatie voor de direct opvolgende ontwerpstap, hier dus het voorlopig antwerp. Waar het prtmair om gaat. de eiementengroepbegroting. is in figuur 5 weergegeven. De kosten per eenheid zijn in daze begroting allemaal direct ontieend aan de kostenanaiyse. dus zonder correcties zoais hierboven beschr'even .
Per m2 Per ml In guldens brute vloer· bruto inhoud oppervlak volgtns
NEN 2630
10.49 24.713.-14.05 33.093.-12.48 29.4 14.-
17 7.37 417.879.-189.02 445.127.-159.27 375.232.-
31 .03 73.103.-41.75 98.366.-31 .83 75.000.-
6&7.29 1.572.127.-
11 9.21 280 856.-14.10 33.208.-63.24 148.996.-
38.20 90.000.-234.75 51i3.060.-
6.37 15.000.-
908.40 2.140.187.-
227 .10 535.047.-18.17 42.804.-
1.135.50 2.175.234.-
In %t.o.v. elementen (11) 1/m (76)
1.2 1.6 1.4
19.5 20.8 17.5 3.4 4.6 3.5
73.5
13.1 1.5 7.0
4.2 25.8
0.7
100
25 2
127
biz. 6(15) Misset Bouw- BOUWKOSTEN- nr. 221 (februari 1991)
•
•
•
De elementenbegroting
De elementenbegroting wordt in de regel oogesteld als de hoeveelheden van ai le elementen te bepalen z1jn ; het voorlop1g ontwero geeft de stand van zai<.en van het ontweroproces weer. De kostenanalyse dient nu nog slectlts voor het afprijzen van ae begroung. De kosten per eenhe1d van een bouwdeel. de bUJten wanaopeningen !1.053 m•\ en een 'nsta llatJeaeel. ae warmtea1stnbutie ,_156 stuksl. zullen als vooroeeld vanai de ~ostenanalvse tot en met ae oegrotmg gevo1gd woraen .
De buJtenwandooeningen zijn in de ana lyse per eenheid 1m2! vastgesteld oo f 603.52. Niet vermeld in de analyse. maar voor een nauwkeurige begroting wei gewenst. is de bijbehorende vormfactor omtrek bu1tenwandopenmgen (mJ : -:>opervlakte buitenwandooenmgen 1m2 ) = 2.080. Uit het voorlopig antwerp is oo te meten en te berekenen een factor van 2.452. Dus weer een verschil in de z1n van meer 10 .372) meters perm' element. De kosten perm: buitenwandooenmg komen als gevo lg van dit verschil op f 649,90. Daarbij zijn de kosten perm gesteld oo f 125,- . zodat de berekenmg wordt f 603.52 + (0 .372 + f 125.- ) = f 649.90. Als we voons uitgaan van drie typen buitenwandopeningen. vast. raam en deur. dan kan. als de hoeveelhe,dskengetallen ramen m buitenwandooenmgen (m 2 ) : buitenwanaopen1ngen tm:) en deuren in buJtenwandopenmgen 1m:) : buitenwandopeningen !m; ) in de kostenanalyse zijn gekwantlficeera. van elk aer typen een hoeveelheid beoaa ld worden . Sij kengetallen van 0 .175 •esp. 0.050 wordt de berekening : - ramen : 0.1 75 x 1.053 = 184 m: - deuren : 0.050 x 1.053 = 53 m2
-vast (= rest van de buitenwandopeningen l: 1.053- 184- 53= 816 m: . Op aeze nog niet in het ontwero af te lezen hoeveelheden IS de begroting gebaseerd. Deze informat1e is vooral voor de ontweroers van belang.
De warmtedistributie, element 156). is in de kostenanalyse uitgedrukt in stuks tegen een bedrag per eenheid van f 490,28. De vormfactor die daarbij hoon is de verhouding leidingen warmtedistributie (m J : warmtelichamen (stuks) van 9.906. Evenals hiervoor bij de buitenwandopeningen moet deze waarde vergeleken woraen met de deelsom die te maken is op basis van opmetingen en berekeningen aan het antwerp. Een versch il moet dan leiden tot een correct ie van de kosten per eenheid. Soms 1s het oometen van een hoeveelheid van een vormfactor n1et mogelijk. bijvoorbeeld in dit geva l waar het leidingverlooo nog niet op tekening is aangegeven. Dan corngeren we de kosten per eenhe1d uit de analyse niet. het bed rag van f 490.28 wordt dan m de begroting oogenomen en de vormfactor wordt gebrUJkt om de hoeveelheid leidingen te berekenen door de waarde 9.906 te vermenigvuldigen met de oogemeten hoeveelhe1d warmtelichamen (156 stuks) metals uitkomst 1.545 m. Deze u1tkomst is dan taakstellend zoa ls ook de hoeveelheden die met behulp van hoeveelheidskengetallen worden berekend. De begroting is gebaseerd op die hoeveelheid . niet minder. maar voor kostenbewust ontwerpen zeker niet meer. Het proces van afprijzen leidt dan tot een elementenbegroting volgens het model van figuur 6 . Ook in deze elementenbegrotmg z1jn de kosten per eenheid zonder correcties overgenomen u1t de kostenanalyse .
Misset Bouw- BOUWKOSTEN- nr. 221 (februari 1991) biz. 71151
Kostenanalyse elementen (volgens elementenmethode 1985). peildatum mei 1985 • Elementlngroep Element Hot· hn· Kosten Tot1l1 kollen VIII· heid heid Ptr Per m1 Per ml In guldens In °'o t.o.v.
eenhetd bruto vloer· bruto tnnoua element en oppervlak volgens t11 111m
Het kantoorgebouw is geprojecteerd op een terrain met een toale oppervlakte van ca . 2.000 m~ gelegen aan de rondweg in Eindhoven nabij het Evoluon. De lokatie was aanleiding voor een geknikte vorm met entree. verticaal transport en algemene voorzieningen in de 'knik' en twee vleugels met gebruiksruimten elk afgesloten door inpandige noodtrappenhuizen. De vleugels zijn 11.40 m diep en bestaan uit een in het midden gesitueerde gang van 1.80 m breed met aan weerszijden ruimten van 4.80 m diep. Op de tweede verdieping is een vleugel ingericht voor onderw1jsdoeleinden met een gang aan de gevel en lokalen van 9,60 m diep. In de lengterichting is het gebouw opgedeeld in traveeen van 3.60 m. een maat d1e ook in de schijfvormige kolommen aan de gevel is terug te vinden . Sinnen het gebouw zijn terwille van de vrije indeelbaarheid slechts (rondel kolommen h.o.h. 7.20 m geplaat st. Het gebouw bestaat uit drie bouwlagen en een dakopbouw.
Ruimtedelen Bruto vloeroppervlakte 2. 718 m' Nunoge oppervlakte 1.625- 0.598 Construct ieop pervla kte 292 ml Bruto vloeroppervlakte 2.718-Neno vloeroppervlakte 2.426 ml
Numge vloeroppervlakte 1.625 m' Verkeersoppervlakte 676 0.279 Verkeersop pervla kte 676 ml Neno vloeroppervlakte 2.426-
lnstellatoeop pervla kte 125 ml
'Verloren· opperviUte m' I nsta llatoeoppervla kte = 125 0.05 2 Aantal ruomten stuks Neno vloeroppervlakte 2.426 -
Gevtl u dek Geveloppervlakte 1853 ml Nunige oppervlakte 1.625 0.669 Buotenwanden 1351 m' Neno vloeroppervlakte 2 426-
Bu itenwa n dope ningen 502 m' Glasoppervlakte in gevels ml Bruto vloeroppervlakte 2.7\8_ 1.008 Oakoppervlakte 844 ml Gevel· en dakoppervlakte 2.697 -Glasoopervlakte on dak ml
Buitenwanden 1.35 1 - 0. 7 29 Binnenwtnden Binnenwa ndoppervlak te 2 489 ml Geveloppervlak te 1.853-
• Binnenwanden 2.243 ml
Bin n enwandope ni ng en 246 ml Buitenwandopeningen = 502- 0."271 Geveloppervlakte 1.853-
Albouw 131) Buitenwa ndepen in gen 502 m< 603.52 111.47 302.965.- 11 .9
• {32) Bin nenwan do pen 1ngen 246 ml 444.94 40.27 109.456.- u {34) Balustrades + leun1ngen 76 m 167.76 4.69 12.7 50.- 0.5
Totul 156.43 425.171.- 16.7
Afwerkingen (411 8 u it en wand a twe rk in ge n in (211 1421 Binn e nwandafwa rk in gen in 1221 (431 Vleeratwerkingen 2.426 m' 47.71 42.58 115.741 .- 4.6 1441 Trap- en
hellingatwerkingen in 1241 (45) Plafend atwerking en 2.421 ml 45.74 40.75 110.746.- 4.3 147) Dakatwerkingen 844 ml 59.01 18.32 49801 .- 2.0
Misset Bouw - BOUWKOSTEN - nr. 221 (februari 1991)
Omachrijving
Uitzenen en ontgraven van de Douwput U11komenoe grand 1s oee ls geDru,kt I"Oor aanvul·
lingen: de ovenollige grand IS algevoero On oer ce beganegronovloe r IS een bodemafslul·
11ng van schoon zano 1300 mm1 aangeoracnt
Van gewapend beron 817 .5. klasse 1. dik 250 mm. op een werkvloer van PVC -:olie. -'an oe
onderzlfde van de vloer IS ISOiam voormn 1n de vorr-G van 50 mm temoex.
8afken 1400 x 900 mm1 en poeren 11.400 x 1.400 x 600 mm1 van gewaoeno beton 817 .5. klasse I. oo een werkvloer van 50 mm stampbeton.
Geprefabnceerde. gewapende betonpafen. 290 x 290 mm. lang 4 m.
Plalvol gevoeglie. gemeuelde buitenspouwDiaden van gele dikformaat baksteen. 60 mm steenwolisolat•e •n de spouw en ge1i1moe. :net mucTuurverl afgewerkte kalkzanosteenDiok·
ken aan de ~ innenz•j de boven de vloeren en met muctuurverl afgewerKte betonn en oalken.
dik 200 mm. voon1en van neus len behoeve van he! bullenspouwblad onder de vloeren.
Gelijmde kalkzandsteenblokken afgewerkT met muctuurverl (1 5°•ol. Detonwanden 200 mm ten benoeve van de stab ilite•l 112°·ol en g1psmontagewanoen i1 05 mm1 bestaa noe u11 een
verzinkt staten stql · en regelwerk aan weersz•jden bekleeo mel 15 mm d1kke g1psi<anon ·
platen en afqewerkl mel v•nylbehang (73°:ol.
Het vrijdragende oeel van de beganegrondvloer 1s een ge•soleerde comDinauevloer mel druklaag. De vero•eo•ngsvloeren zijn in he! werk geston. betonkwal•tell 817 .5. klasse I.
260 mm dik.
Hoofdu appen en bordessen van geschilderde Slaten kokerprofielen mel hardhouten !reden
11 stukl . Nooduappen en bordessen van geprefabriceerd. ullgewassen bet on 12 stukst .
In he! werk geston gewapend beton. betonkwaliteiT B 17.5. klanen I. 240 mm dik. op
afschol afgewerkt
In het werk gestone betonkolommen. 29 stuks c 500 mm. 1 06 stuks 200 x 650 mm.
kwalitt ll 817 .5. klasse I. mel umondenng van de dakopbouw die 1s vervaaraigd van sta·
len kolommen 16 sluksl en balken.
Van gemoffeld. ge•soleerd atum1n1um met •solerende rellecterende begtaz1ng ISTOosolbrons
6-1 2-1 01. draa•i klepramen. hardglazen en automauscne schuddeuren: vensterbanken en
dorpels van natuursteen Oe wandopen1ngen van he! trappennu1s zqn vervaardigd van· gla·
zen bouwstenen (1 °-'ol .
Geschilderde sulen binnendeurkozijnen '" de qemeuelde wanden en dekkend gescnilderde
meranli puien en kozijnen 1n de overige wanden. 8randwerende deuren van meranti. stomp en voomen van spiegeldraadglas 15°M : avenge deuren dichl. afgela kl. opdek met spaan·
plaatvulling 195°·~ 1 .
Kru•plu1k.
Geschilderde stalen balusters van kokerprofielen met hardhouten leunmgen.
Geen.
Cemenldekvloer. j ik 30 mm. afgewerkl met projecnao,it !5B'' ' I. linoleum kwalitell 8
8innenplafonds van uansparant gebeilsle meranti schroo11es (1 0%1 en mineraal vezelle·
gels in zichtbur. witgemolfeld. ophangsysteem 190%1: bullenplafonds van 1ransparan1
geb111SII merant• schrooltes en 60 mm gluwoliso1111e.
G1uvliesbedekking. 2-laaqs. gtplakl op Awatekl D 50 mm PS 20 isolllll: gemoHeld alu·
minium daktrim.
·Gasgestookte. gielljzeren. warmwa!lrketel. 210 kW. verdeeld in twee groeoen leen voor de radiatoren en een voor de luchtbehandelingl. voonien van inbouwwcula11epomp en druk ·
expansievat.
Hemelwaterafvoeren via inpandige standl11dingen volqens het UV-systeem. fabrikaal Gebe·
rit : avenge afvoeren van ongeplastificeerd PVC volgens NEN 7045 klasse 41 . Een gesche•·
Bu1zen en hulpstukken van roookoper. kwaliten hallhard INEN 22001 en zacht tNEN 22631
Gemenieae vlamo1jp ten behoeve van de vermwarm1ngsketel.
Geen.
In standurdkleur wn gelakte paneelradiatoren en convectoren met thermostatlsche radia· torkranen aangesloten oo een tweep1jpssvsteem bestaande un gemen1ede dikwandige draaapijpen als hoofdleid~ngen en premiebuis als verdeelleidingen.
luchtbehandelingskast met warmteterugwinnong door m1ddel van warmtew1el. capac1ten ca. 2 1/l·voud. in te blazen Iucht van ca. 25 "C VII spleetroosters en af te zuogen Iucht door middel van openongen in de armaturen v1a het verlaagde plafond {plenumalzuigongl naar de kana len van gesp11aliseerae bu1s ol rechthoekig plaatstaal. Toole"en en pantry s zo1n voor· 111n van een eogen mecnanosche alzu1g1ng door moddel van 2 dakvenulatoren.
Wursafhankel ijke bunentemperatuurrageling en geoptimaliseerde in· en unschakeling van de cv·installalie: naregeling door m1ddel van een weersalhankelijke driewegmengregelong.
Een laagspann1nghooldverdeelinrichting en zes onderverdeelinrichtingen onderling ·verbon· den door kabelgoten: langs de gevels een plintgoot met 3 companomenten. Op basis van de gelijktljdigheidsfactoren voor verlichting t95o/ol. apparatuur 160%1 en wandcontactdo· zen 110%1 een vermogen van 38 kVA.
Ten behoeve van de lihinstallatie en de luchtbehandeling. 15 kVA.
Energ1ezuinige 'TLIDI' lampen in armaturen met lamellenafscherming {kantoren ca. 500 lux. gang en 150 luxl {900Jol. noodverhchting en vluchtwegaanduidingen {6%1 en bunen· verlichting op bam van astronom1sche schakelklok en schtmerschakeling t4%1. Wandcon· tactdozen c.a. inbouw Wit.
Wendcontactdozen en montageaozen ten behoeve van telefoon en data ·installat1es.
Overspann~ngsbeveiligingen ten behoeve van de computerinstallat1e en brandslanghaspels.
13 ·persoons lih 11 .000 kg) voorz1an van volautomausch. eenzijdig schuivende. mien telescoopdeuren : georu1kssnelheld 0.8 mts .
G a rae robe in 11chting.
,731 Vaste keukenvoowen1ngen Aanrechtcombinaties 1n de pantry s {3 stuksJ.
t74) Voste sanna11e voorz,en1ngen Toiletcombinaues en westalelcomoinat1es t30 stuksl van wit geglazuurd aardewerk : uil ·
stongootstenen van wit geemailleero staal .
Misset Bouw- BOUWKOSTEN- nr. 221 (februari 1991)
'OELIC!-iTING OP GEBRUIK KOSTE~ANAL YSES NI EUWBOUW SB-1
Elementenverzameling
• Elem~atengroep HOI· hn· Kosten Tonie kaaten VIII- heid heid Per Per ml Per ml In guldens In .J'o t.o.v.
eenheid bruto vloer· bruto inhoud element en oppervlak volgens 11 1l t!m
nuttige oppervlakte m2 verkeersoppervlakte m2 installatie-oppervlakte m2 'verloren' oppervlakte m2 nettovloeroppervlakte m2 constructie-oppervlakte m2
• brutovloeroppervlakte m2
code omschrijving hoeveelheid met eenheid
lokatievoorzien ingen m2 begane-grondvloeren m2 verdiepingsvloeren m2 dakvloeren m2
• gevelconstructies m2 binnenwandconstructies m2 transportvoorzien ingen st klimaatinstallaties kW aan- en afvoerinstallaties st verlichtingsinstallaties KVA
hoeveelheid kosten kosten kosten per % code omschrijving
met eenheid per eenheid lOtaal m2 b.v.o.
•
.
• 45
•
•
Snel budgetteren en begroten van gebouwen
te opdracht
Een bedrijfskundig onderzoek binnen de organisatie van een opdrachtgever heeft geleid tot de vaststelling van de volgende (primair) nuttige oppervlakten voor een nieuw te bouwen kantoorgebouw:
ruimte
zaal lokaal kamer kabinet berging
oppervlakte per stuk
67,5 m2 32,5 m2 22,5 m2 10,0 m2 5,0 m2
aantal
02 24 28 10 10
totaal 1 695 m2
Op een reeds gekochte bouwterrein in Veldhoven mag tot maximaal 16,m boven maaiveld gebouwd worden.
Vraag 1: Bepaal met behulp van de kostenanalyse van het kantoorgebouw Eindhoven de bij bovenvermelde plannen behorende bruto vloeroppervlakte voor dat te bouwen kantoorgebouw.
• Vraag 2: Bepaal, eveneens met de genoemde kostenanalyse, de kosten per eenheid voor de bouwkundige werken op peildatum apri/1989.
•
Vraag 3: Bereken de hoeveelheden van de elementengroepen van de bouwkundige werken waarop deze kosten per eenheid zijn gebaseerd.
Vraag 4: als vraag 2, maar dan voor de installaties.
Vraag 5: als vraag 3, ook voor de installaties.
Desgewenst kunt u gebruik maken van de bijgesloten staten en de uitkomsten op bijgaand begrotingsblad invullen en doorrekenen tot de totaalkosten van het gebouw .
1
•
•
•
•
ruimte
totaal
gevraagd te ontwerpen
opp. nta afmetingen opp. per stuk per stuk per stuk
~---rv-e~r~d-ie_p_i~n_g_s_v-lo_e_r_e_n--~_~-+------m~2 i r----+g~ev_e_l_c_o_n_s_tr_u_c_t_ie_s ____ ~---~------m_2~ J ~---+b_r_u_t_o_b_i_n_n_e_n_w_a_n_d_e_n __ ~-~~------m~2~ I ~-___._t_r_a~p_c_o_n_st_r_u_c_ti_e_s ___ _;;;;-~----s_t~ I
dakconstructies ~ m2 ::::?"
• code omschrijving
klimaatinstallaties aan- en afvoerinstallatie verlichtin sinstallaties
• code omschrijving
m2 m2 m2
• 4
•
•
•
•
Snel budgetteren en begroten van gebouwen
2e opdracht
Het structuurplan voor het nieuwe kantoorgebouw van de opdrachtgever Hi-Tech in Veldhoven is gereed. De tekeningen leveren de volgende gegevens op:
- bruto vloeroppervlakte - bruto inhoud - nuttige oppervlakte
- dakconstructies - gevelconstructies
2840 m2 9257 m3 1560 m2
655m2 2053 m2
. Vraag: Bepaal met behulp van de kostenanalyse van een kantoorgebouw te Eindhoven de bij het getekende structuurplan behorende hoeveelheden van de klimaatinstallaties, de aan- en afvoerinstallaties en de verlichtingsinstallaties.
Voor de uitwerking van deze opdracht kunt u het begrotingsblad gebruiken .
Ook deze opdracht is gebaseerd op het structuurplan van het nieuwe kantoorgebouw van Hi-Tech in Veldhoven . De tekeningen leveren o.a. de volgende gegevens op:
- bruto vloeroppervlakte - bruto inhoud - nuttige oppervlakte
Vraag 1: Bepaal met behulp van de kostenanalyse van een kantoorgebouw te Eindhovenl de bzj het getekende structuurplan behorende kosten per eenheid voor de gevelconstructies en de bruto binnenwanden op peildatum apri/1989.
Vraag 2: Geef op de eveneens bzjgevoegde staten de hoeveelheden aan die als bijprodukt van het begroten en 'vertalen' van beide elementengroepen belangrijke informatie vormen voor het maken van het voorlopig antwerp.
Voor de uitwerking van deze opdracht kunt u het begrotingsblad en de hoeveelhedenstaat elementen gebruiken.
(51) warmte-opwekking kW (55) koude-opwekking en -distributie kW (56) warmtedistributie st (57) luchtbehandeling m3/h (58) regeling klimaat en sanitair
• klimaatinstallaties kW
(52) afvoeren st (53) water st (54) gassen st
aan- en afvoerinstallaties st
(61) centrale elektr. voorzieningen kVA (62) krachtstroom kVA (63) verlichting st
verlichtingsinstallaties kVA
(64) communicatie (65) beveiliging (66) transport (67)
elektrotechnisch overig
INSTALLATIES m2 •
.e 11
•
•
•
•
Samenstelling lr. E.R. Poortman
Bouwpartners Opdrachtgever/directie Maasveste BV te Eindhoven Architect L.I .J . de Bever en 1r. L.J.H.F. de Bever Architecten te Eindhoven Adviseur installaties Raadgevend Technisch Buro
van Heugten BV te Nijmegen Adviseur constructies lngenieursburo Sch•ebroek-Struik BV te E1nhoven Aannemer Nelissen van Egteren Bouwgroep BV te Venray lnstallateur Eikemans-Nobra BV te Veldhoven
Aanbestedings- en contractbijzonderheden Tijdsduur uitvoering 180 werkbare dagen Aa n bested i ngsvorm Enkelvoudige prijsaanb•eding Risicoregeling N1et van toepassing Aanvang werkzaamheden 20 mei 1985 Opleveringsdatum Apnl1986
TOELICHTING OP GEBRUIK KOSTEI\JANAL YSES NIEUWBOUW S 8-1
321 Kantoorgebouwen
Kantoorgebouw Eindhoven Peildatum: mei 1985
Projectomschrijving
Het kantoorgebouw is geprojecteerd op een terrein met een toale oppervlakte van ca . 2 .000 m2 gelegen aan de rondweg in Eindhoven nabij het Evoluon. De lokatie was aanleiding voor een geknikte vorm met entree. verticaal transport en algemene voorzieningen in de 'knik' en twee vleugels met gebruiksruimten elk afgesloten door inpandige noodtrappenhuizen. De vleugels zijn 11.40 m diep en bestaan uit een in het midden gesitueerde gang van 1.80 m breed met aan weerszijden ruimten van 4,80 m diep. Op de tweede verdieping is een vleugel ingericht voor onderwijsdoeleinden met een gang aan de gavel en lokalen van 9.60 m diep. In de lengterichting is het gebouw opgedeeld in traveeen van 3,60 m. een maat die ook in de schijfvormige kolommen aan de gevel is terug te vinden. Binnen het gebouw zijn terwille van de vrije indeelbaarheid slechts (ronde) kolommen h.o.h . 7.20 m geplaatst. Het gebouw bestaat uit drie bouwlagen en een dakopbouw.
TOELICHTING OP GEBRUIK KOSTENANAL YSES NIEUWBOUW SB-1
Hoeveelheden Kengetallen/vormfactoren
Ttrrtin Terreinoppervlak 1.898 ml Neno vloeroppervlakte = 2 426 0.893 • Verhard oppervlak 963 ml Bruto vloeroppervlakte 2.718 Tuinoppervlak 68 ml
Bebouwd oppervlak 867 ml Conslructieoppervlakte = 292 0.107 Aantal parkeerplaatsen stuks Bruto vloeroppervlakte 2.718
Ruimtedelen Bruto vloeroppervlakte 2.718 ml Nunige oppervlakte 1.625 0.598 Con slru ctieoppervla kte 292 ml Bruto vloeroppervlakte 2.718 = Netto vloeroppervlakte 2 426 ml
Nutt1ge vloeroppervlakte 1.625 ml Verkeersoppervlakte 676 0.279 Verkee rsoppervlakte 676 ml Netto vlotroppervlakte 2.426 lnsta llat,eoppervla kte 125 ml
'Verloren· oppervlakte ml In st a II a tie o p pervla kte = 125 0.052 Aantal ruimten stuks Neno vloeroppervlakte 2.426 -
Gnel en dak G eve I oppe rvla k te 1.853 m1 Nunige oppervlakte 1.625 0.669 Bu itenwanden 1.351 ml Netto vloeroppervlakte 2.426 -Bu1ten wa ndopen in gen 502 ml Glasoppervlakte in gevels m1 Bruto vloeroppervlakte 2.71 8- 1.008 .Dakoppervlak te 844 . m1 Gevel· en dakoppervlakte = 2.697-Glasoppervlakte in dak ml
Buitenwenden 1.351 - 0.729 Binnenwanden Bi nnenwa ndoppervlakte 2.489 ml Gtveloppervlakte 1.853-
lnhoud gebouw Bruto in houd (volgens NEN 26301 8.713 ml Binnenwanden 2.243 0.901 Bruto inhoud kruipruimte ml Bin n e nwa nd oppervla k te 2.489 lnhoud gebouw inclumf kruipruimte ml Binnenwandopeningen = 246 0.099
Alwtrkingen (41) Buitenwa ndalwerkingen in (21) (42) Bin nenwa nd alwerk ingen in (22) (43) Vloerafwerkingen 2.426 ml 4 7.7 1 42.58 115.74 1.- 4.6 (44) Trap- en
Uiuetten en ontgraven van de bouwput. Uitkomende grond is deels gebruikt voor aanvul · lingen: de ovenolhge grond is atgevoerd. Onder de beganegrondvloer is een bodematslui· ting van schoon zand (300 mm) aangebracht.
Van gewapend beton 817.5. klasse I. dik 250 mm. op een werkvloer van PVC-folie. Aan de onderzijde van de vloer is isolatie voorzien in de vorm van 50 mm tempex.
Balken (400 1900 mm) en poeren (1.400 x 1.400 x 600 mm) van gewapend beton 817.5. klasse I. op een werkvloer van 50 mm stampbe.ton.
Geprelabriceerde. gewapende betonpalen. 290 1 290 mm. lang 4 m.
Platvol gevoegde. gemeuelde buitenspouwbladen van gele diktormaat baksteen. 60 mm steenwolisolatie in de spouw en gelijmde. met structuurverl atgewerkte kalkzandsteenblo1l · ken aan de binnenzijde boven de vloeren en met structuurverl atgewerkte betonnen balken. dok 200 mm. voorzien van neus ten behoeve van het buitenspouwblad onder de vloeren.
Gelijmde kllkzandstt ,nblokken afgewerkt· met slrucluurverl ( 15%L betonwanden 200 mm ten behoeve van de Slabiliteit (12%)en gipsmontagewanden (105 mm) bestaande uit een verzinkt stalen slijl· en regelwerk aan weerszi jden bekleed met 15 mm dikke gipskanon· platen en afgewerkl mel vinylbehang (73%) .
Het vrijdragende deel van de beganegrondvloer is een ge'isoleerde combinaloevloer mel druklaag De verdiepingsvloeren zijn in het werk ges1on. belonkwaliteit 817.5. klasse I. 260 mm dik.
Hoofdtrappen en bordessen van geschilderde stalen kokerprofielen met hardhouten treden ( 1 stuk) Noodtrappen en bordessen van geprelabriceerd. uitgewassen bet on (2 stuks).
In het werk geston gewapend beton. betonkwaliteil 817.5. klassen I. 240 mm dik. op atschol algewerkl.
In het werk gestone belonkolommen. 29 stuks ~ 500 mm. 106 stuks 200 x 650 mm. kwaliteit 817.5. klasse I. mel uiuondering van de dekopbouw die is vervaerdigd van sta -len kolommen (6 stuks) en belken.
Van gemoffeld. ge'isoleerd aluminium met isolerende reflecterende beglazing (slopsolbrons 6-12-10). draai/ klepramen. herdglazen en aulomatische schuifdeuren: vensterbanken en dorpels van neluursleen. De wandopeningen van het treppenhuis zijn vervaerdigd van gla-zen bouwstenen (1 %).
Geschilderde stalen binnendeurkozijnen in de gemelselde wanden en dekkend geschilderde merenli puien en kozijnen in de overige wenden. Brandwerende deuren van meranti. stomp en voorzien van spiegeldraadglas (5%): overige deuren dicht. afgelakt. opdek met spaan-plaatvulling (95%) .
Kruipluik
Geschilderde stalen baluSlers van kokerprofielen mel herdhouten leuningen.
Geen.
Cemenldekvloer. dik 30 mm. efgewerkt met projecnapijt (58%). linoleum kwalileil 8 (32%). natuursteen (4%). d.h.g.·tegels (2%) en Corelmanen.
Binnenplafonds van transparant gebeitste meranti schrooljes (10%) en mineraal vezelte · gels in zichtbaar. witgemoffeld. ophangsysteem (90%): builenplafonds van transparant gebeitste merenti schrooljes en 60 mm glaswofisolatie.
Glasvliesbedekking. 2·1aags. geplekt op Awtlekt D 50 mm PS 20 isolatie: gemoffeld alu· minium daktrim.
Gasgestookte. gietijzeren. warmwaterketel. 210 kW, verdeeld in twee groepen (tit!n voor de radiatoren en een voor de luchtbehandeling). voorzien van inbouwcirculatiepomp en druk · expansievat.
Hemelwalerafvoeren via inpandige standleidingen volgens het UV·systeem. labrikaat Gebe· rit: overige afvoeren van ongeplastiliceerd PVC volgens NEN 7045 klasse 41. Een geschei· den stelsel.
biz. 13(15)
•
•
•
•
s B -1 TOELICHTI\JG QP GEBRUIK KOSTE\JANAL YSES !\JIEUWBOUW
Buizen en hulpstukken van roodkoper. kwaliteit halthard !NEN 2200) en zacht (NEN
22631
Gemeniede vlampi jp ten behoeve van de vermwarmingsketel.
Geen.
In standaardkleur wit gelakte paneelradiatoren en convectoren met thermostatische radra ·
torkranen aangesloten op een tweepijpssysteem bestaande uit gemeniede dikwandige draadpijpen als hoofdleidingen en precisiebuis als verdeelleidingen.
luchtbehandelingskast met warmteterugwinning door middel van warmtewiel. capaciteit ca . 2' ·l ·voud. in te blazen Iucht van ca. 25 "C via spleetroosters en af te zuigen Iucht door mrddel van openingen in de armaturen via het ve1laagde plafond (plenumafzurging) naar de kanalen van gespiraliseerdebuis of rechthoekig plaatstaal. Toilenen en pantry's zijn voor· zren van een ergen mechanische atzuiging door middel van 2 dakventilatoren
Weersafhankelijke buitentemperatuurl1!geling en geoptimaliseerde in- en uitschakeling van de cv-installatie. naregeiing door middel van een weersafhankelijke driewegmengregeling.
Een lugspanriinghoofdverdeelinrichting en zes onderverdeelinrichtingen onderling 'verbon den" door kabelgoten: langs de gevels een plintgoot met 3 compartimenten. Op basis van de gelijktijdigheidsfactoren voor verlichting (95o/o). epparatuur 160°111) en wandcontactdo· zen (1 0%) een vermogen van 38 kVA.
Ten behoeve van de liltinstallatie en de luchtbehandeling. 15 kVA.
Energiezuinige ll(O)' lampen in armaturen met lamellenafscherming (kantoren ca. 500 lux. gangen 150 lux) (90%). noodverlichting an vluchtwegaanduidingan (8%) en buiten· verlichting op basis van astronomische schakefklok en schemerschakeling (4%). Wandcon
tactdozen c.a. inbouw wit.
Wandcontactdozen en montagedozen ten behoeve van telefoon en data-installaties.
Overspanningsbeveiligingen ten behoeve van de computerinstallatie en brandslanghaspels.
13-persoons lilt {1 .000 kg) voorzien van volautomatisch. eenzijdig schuivende. stalen telescoopdeuren: gebruikssnelheid 0.8 m/s.
Garde robe in richtin g.
(73) Vaste keukenvoorzieningen Aanrechtcombinaties in de pantry's(3 stuks).
(74) Vaste sanitaire voorzieningen Toiletcombinaties en wastafelcombinaties (30. stuks) van wit geglazuurd aardewerk: uit ·
stortgootstenen van wit geemailleerd staal.
Misset Bouw- BOUWKOSTEN- nr. 221 (februari 1991)
TOELICHTING OP GEBRUIK KOSTENANAL YSES NIEUWBOUW S 8-1
Elementenverzameling
• El11111nt1ngraep HOI· Een· Kasten Total• ka111n VIII· hlid hlid Per Per ml Per m3 In guldens In °/o t.o.v.
eenheid bruto vloer · bruto inhoud element en oppervlak volgens (11) tim
NEN 2630 (76)
( 11 )• ( 171 lo kat i ev o o rz i en in g en 867 m1 44.21 14.10 38326.- 1.51 116( fun deringscon structies 867 ml 59.20 18.88 51 .323.- 2.02 ( 13)• (23)a Beganegrondvloere n 640 ml 54.07 16.71 45417.- 1.79 (231b• (331• (43) • 145) Verd iepin g svloeren 1.788 ml 244.66 160.95 437.449.- 1 7.22 (21(• (31 1• (41) Gevelconstructies 1.853 m1 301.10 205.28 55 7.944.- 21.9 7. (221• 1321• 1421 Bruto binnenwanden 2 489 ml 189.32 173.37 4 71 .223.- 18.55 124)• 134)• (44) T ra peon structies 3 stuks 18.275.67 20.17 54827.- i.16 (27)+ (37)+ (471 Dakconstructies 844 m1 180.82 56.15 152.609.- 6.01 (28)• (38)+ (481 Bouwkundig overig 24.39 66.300.- 2.61
De !Otaalinaexcijfers woraen onder meer gebru1kt om aanneemsommen naar een latere peildatum te 1ndexeren. De afzonaerlijke indexc1jfers zeals loonkosten. materiaalkoslen. onaeraannemerskosten en elementkosten geven aileen mzicht in ae onderl inge ontw1kkelingen. aan de hand waarvan het totaalinaexcljfer 1s opgebouwd. Het gebrUJk van de afzonderlijke inaexclj fers dient derhalve met voorzichtighe1d te geschieden. Voor een u1tgebreide toelicnting op de 'MBK-indexq fers bouwkosten utiliteitsbouw' z1e de rubnek lblCH. Voor de jaarreeksen zie 'Jaarreeksen MBK-indexc1jfers bouwkosten utilite1tsbouw', CH-26.
N.B. Per 1 januan 1987 zijn de mdexc1jfers van kantoorgebouwen en bedrijfsgebouwen samengevoegd tot het 1naexcij ier utili~ teitsbouw. ·
1988 1989
8 9 10 11 12 1 2 3 4 aug. sept. okt. nov. dec. jan. febr. maart april
De in deze CK-rubriek gepubliceerde inoexc1jfers z1jn gebaseerd op de stanaaardbegrotmg van een kantoorgebouw. Een kantoorgebouw. bestaande u1t 3 bouwlagen en een bruto vloeroppervlak van ca. 1.500 m•. De constructie van het gebouw bestaat hoofdzakelijk uit een betonskelet. opgebouwd met in het werk gestorte vloeren en v1er~ kante betonnen kolommen. De stabiliteit wordt verkregen door betonwanden langs de lift en ter plaatse van het trappenhuis. De opzet is een landschapskantoor. derhalve z1jn er geen binnenwanden in deze ruimten geplaatst.
De totaalindexcijfers worden onder meer gebru ikt om aanneemsommen naar een latere pelidatum te indexeren. De afzonderlijke mdexcijfers zeals loonkosten. materiaalkosten. onderaannemerskosten en elementkosten geven aileen 1nzicht in de onderlinge ontwikkelingen. aan de hand waarvan het totaalindexcJjfer is opgebouwd. Het gebruik van de afzonderlijke indexci)fers dient derhalve met voorzicht1gheJd te geschieden.
Aile inoexcijfers worden gepubliceerd met een cijfer ac.hter de komma. Dit is n1et gedaan vanuit nauwkeunghe1dsoverwegingen. maar om te Iaten zien dater toch een bepaalde ontwikkeling plaats vindt. Bij afgeronde indexcijfers gaat de k_ennis van die ontwii<keling verloren.
Voor een uitgebreide toelichting op de 'MBK-inoexcijfers bouwkosten kantoorgebouwen· zie de rubriek (b)CK. Hierin zijn opgenomen:
toelichting op de afzonderlijke indexcomponenten; de beknopte omschnjving van de elementen. conform het SfBclassificatiesvsteem: tekeningen van het kantoorgebouw: inhoud- en oppervlaktegegevens.·