Welcome message from author
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
-
[email protected] organizative Prof.dr.Berim Ramosaj
-
[email protected] I sjelljeve organizativeSjellje organizative eshte nje fushe studimi qe heton ndikimin qe individed, grupet dhe strukturat kane mbi sjellje ne organizate me qellim qe kjo njohuri te zbatohet ne permisimin e efektivitetit te organizates
-
Organizational Behavior (OB) Sjellje organizative (SO)Aftesite komunikuese jane disa nga aftesite me te rendesishme te menaxhmentit.Se sa jemi te komunikueshem me te tjeret tregon sa e suksesshme do te jete karriera jone.Per te arritur kete duhet te njihemi me koceptin e sjelljes organizative ,te dijme si te mbledhim fuqi,te nderlidhemi ne politike dhe te menaxhojme konfliktet e stresin. A keni menduar ndonjehere pse njerezit sillen ne menyre te caktuar ne vendin ku ata punojne?! Sjellja organizative Organizational Behavior paraqet studimin e veprimeve qe ndikojne ne sjelljen e njerezve ne vendin ku ata punojne. Qellimi I teoricienteve te Sjelljes organizative eshte te shpjegojne dhe teparashikojne veprimet e njerezve dhe si ato ndikojne ne sjelljet e tyre. Sjellja organizative si fushe e studimit mbeshtetet ne tri nivele: individi, grupi, dhe organizata.Sjelljet e individeve mbeshteten ne: personalitet, perceptim dhe veprime
-
[email protected] qe percaktojne sjelljen ne organizatea) Individib) Grupi c) Organizata
-
[email protected] organizative eshte dije e zbatuar qe zbaton njohurite e fituara prej individit, gurpet dhe organizaten me qellim qe te beje organizata te punojne me efektivitet
-
[email protected] qe kontribojne ne SOPsiokologjia SociologjiaPsikologjia sociale Antropologjia Shkenca politike
-
[email protected] e studimit ne SORastet e studimitStudimi ne praktike Eksperimenti laboratorikEksperimenti ne praktike Meta-analiza
-
[email protected] individuale te pavarurAftesite dhe mjeshteritePerceptimi i rolit Motivimi
-
[email protected] e varura Produktiviteti Mungesat ne pune Qarkullimi Knaqesia ne pune
-
PersonalityPersonalitetiPse disa njerez jane me te shoqerueshem e disa me te turpshem, disa me temperamente e disa me te qete, disa me agresive te tjeret me pasive? Te gjitha keto jane karakteristika te personalitetit. Personaliteti eshte kombinim I karakteristikave qe e identifikojne nje individ sic jane: sjellja, sistemi mental, dhe karakteristikat emocionale.Personaliteti mbeshtetet ne gjenetike dhe ne faktoret e ambientit ku njeriu jeton. Themelet e personalitetit te njeriut ndertohen qe nga mosha pese vjecare. Mirepo personaliteti I njeriut mund te nderroj varesisht nga ndikimi I familjes, shoqerise shkolles dhe mardhenieve te punes.Personaliteti dhe kuptimi I tij ka nje rendesi shume te madhe sepse personaliteti percakton te sjellurit dhe perceptimet e njeritu. Egzistojne disa menyra per klasifikimin e personalitetit mirepo dy prej tyre jane me te rendesishme: metoda e bazuar ne katakteristikat e vecanta dhe metoda qe bazohet en pese dimensionet e personalitetit.
-
[email protected] (Kuptimi) Personaliteti I individit eshte kombinimi I tipareve psikologjike qe perdoren zakonisht per te klasifikuar personin (aktiv-pasiv, i qete-i zhurmshem, agresiv, ambicioz, besnik etj)Personalaliteti eshte shuma e pergjithshme e menyrave me te cilat nje njeri reagon dhe ndervepron me te tjeret
-
Personaliteti (Kuptimi) Per te kuptuar personalitetin e nje individi, duhet kuptuar qfar ka ai te perbashket dhe qfar ka te ndryshme nga te gjithe te tjeretNe SO, personaliteti shikohet se qfar ka unike nji punonjes ose menaxcher ne organizate
-
[email protected] e personaliteti qe ndikojne ne sjelljet organizative Pika e kontrollitTe qenit autoritarMakiavelizimi Prirja ndaj rrezikutNevoja per te qene rezultativVetevlersimiVetefikasitetiKujdesi per te paraqitur anen e duhur te vetes
-
Single Traits of PersonalityKarakteristikatKontrolli eshte karakteristike qe mbeshetet ne mes te fakteve shpjegojne qe kontrolli I fatit te dikujt behet nga jashte dhe brenda. Externalizers quhen ata te cilet besojne qe njeriu nuk ka ndonje kontroll mbi fatin e tyre, dhe se sjelljet e tyre nderlidhen me paraqitjet.Ndersa Internalizers jane ata te cilet besojne qe kane aftesi te kontrollojne fatin e tyre dhe se sjelljet e tyre kan ndikim direkt ne paraqitjet e tyre. Optimismi mbeshtetet ne faktin se ana e kundert e saj eshte pesimzimi.Optimistet besojne se gjerat do te shkojne mbare the kryesisht jane njerez te lumtur.Pesimistet besojne qe gjerat nuk do te shkojne mbare dhe kryesisht jane njerez te pa kenaqur.Njerezit te cilet jane optimist zakonishte jane me kreative ne punen e tyre.Tendenca per te ndermarr rreziqe mbeshtetet ne faktin per te ndermarr rreziqe deri tek fakti qe rreziqet duhet shmangur. Organizatat e suksesshme jane ne kerkim te menaxhereve te cilet jane te gatshem per te rrezikuar. Perderisa organizatat me menaxhere te cilet nuk jane te gatshem te rrezikojne , nuk jane perparimtare ne boten e biznesit per arsye se nuk mund ti percjellin ndryshimet . Machiavellianism eshte veti e personalitetit te njeriut qe parasheh dhe arsyeton cdo veprim qe duhet ndermarr per ta arritur nje qellim te caktuar. High Machs konsiderohen si te efektshem ne situata ne te cialt fitorja eshte e rendesishme , mirepo High Machs jane persona te cilet me shume brengosen per arritjet e tyre personale se sa per arrtijet e organizates ku ata punojne.
-
Single Traits of PersonalityKarakteristikatTe qenurit autoritar (ka te beje me autoritarizmin, besimin qe ka individi se duhet te ekzistoj nje status dhe ndryshim ne pushtetin e indevideve ne nivele te ndryshme brenda organizates. Tipi me personalitet autoritar mbeshtetet ne vlerat konvencionale dhe I bindet vetem autoritetit formal, eshte kunder shprehjes se ndjenjave personale jo formale.
-
Single Traits of PersonalityKarakteristikatMakiavelizmi, paraqet personalitetin e individit qe eshte shum pragmatik, mbane distance emosionale nga te tjeret dhe beson se qellim i justifikon mjetet.Ne SO ne organizate varet se qfar pune bene, qe te justifikohet
sjellja e ketyre [email protected]
-
Single Traits of PersonalityKarakteristikatNevoja per te qene rezultativ, individet qe kan kete karakteristike te shprehur luftojne per te bere gjerat me te mira, kapercejne pengesat dhe tentojne qe te deshmojne se suksesi vjen nga ta e jo nga dikush tjeter
-
Single Traits of PersonalityKarakteristikatVetvleresimi eshte shkalla e pelqimit apo e mospelqimit per veten, eshte rezultat I nje vleresimi qe I bene individi vetes. Ketu ndahen ata qe kan vleresim pozitiv ndaj vetes dhe ata qe kan vlerim te ulet ndaj vetes. Ketu reflektojne ne SO.
-
Single Traits of PersonalityKarakteristikatVetefikasiteti eshte besimi I nji personi per mundesite qe ai ka per te kryer ,e sukses nji detyre te caktuar. Kerkimet kan treguar ne SO se ekziston lidhje e qendrueshme midis vetefikasitetit dhe suksesit ne vendin e punes
-
Single Traits of PersonalityKarakteristikatKujdesi per tu paraqitur ne anen e duhur te vetes ka te beje me aftesine e individit per te pershtatur sjelljen e vet me faktoret e jashtem te rastit. Ata ndryshojne menyren se si e prezantojne veten ne varesi te kerkesave te publikut.
-
[email protected] I personalitetit Personaliteti formohet duke nderhyre vecori fizike individuale qe nenkupton karakteristika te qendrushme mendore dhe fizike qe perbejne identitetin e nje individi
-
[email protected] qe ndikojne ne formimin e personalitetitTrashegimia (transformohet permes gjeneve )Mjedisi (konsiderohet qe luan rol me te madh se sa gjenet)Kultura (formon normat qendrimet dhe vlerat qe reflektojne brezin )Familja (raportet familjare )Situata (ndikon mbi efektetqe trashegimia dhe mjedisi kan mbi personaletetin)
-
Pershtatja e personalitetit me punenKonluza e qendrushme ekziston : Nuk mund te gjendet nji tip ideal tye personalitetit qe I pershtetet qdo pune. Ashtu siq ndryshojne punet (kemi pune te ndryshme) ndryshojne edhe personalitetet.
-
Tipet e personaliteteveRealist (bujqesi etj)Hetues (matematike)Shoqeror (psikologji)Konvencional (kontabilitet)Sipermarres (menaxhment)Artistik (arist)
-
A mund te parashikohe sjellja ne pune sipas personalitetit?Po, nese I kemi parsyshe faktoret qe permbledhin strukturen e personaliutetit te individit.
Pershtatshmeria shoqerueshmeria, ndergjegja, shkueshmeria dhe hapja [email protected]
-
Perceptimi (Perception)Perceptimi eshte proces i zgjedhjes, organizimit dhe interpretimit te informatave reth nesh.Disa faktor shume te rendesishem qe ndikojne ne menyren e te perceptuarit jane: personaliteti, vet-vleresimi, sjelljet, intelegjenca, vlerat,..etc. Faktore tjeter i rendesishem eshte gjithashtu ambienti rreth nesh i cili ndihmon ne krijimin e perceptimeve reale.Preferencat ne perceptim (Bias in Perception)-njerezit e ndryshem mund ta perceptojne ne menyre te ndryshme nje sjellje te njejte. Kjo ndodhe per arsye te preferencave ne perceptim duke perfshire ketu:
-Selektimin- shpjegon tendencen e njerezve per ti rregulluar informations ne favor te tyre. -Frame of refference- perceptimi I gjerave mbeshtetur ne perspektive individuale. -Stereotipet- menyre e perceptimit gjate se ciles vijme ne perfundime per nje grup te caktuar njerezish dhe kete perfundim e aplikojme ne nje individ. Njerezit krijojne stereotipe per:nacionalitetin, religjionin,..etc. -Pritjet,(Parashikimet)-(Expectations; Bird in the hand)- shpjegon qe shpesh individet ndegjojne ate cka deshirojne te ndegjojne.Pritjet per nje rezultat te [email protected]
-
[email protected] e jashtem te perceptimit Permasa Intenziteti Kontrasti Levizja PerseritjaRisia
-
Vlerat Vlerat pasqyrojne besimin e pergjithshem qe nje menyre e caktuar e sjelljes ose udheheqja ne jete nga disa parime te caktuara eshte me e preferueshme se sa nje menyre tejter sjellje apo udheheqje nga parimet tjera
-
Llojet e vleraveVlerat instrumentale:Jane sjellje alternative ose mjete nepermjet te cilave arrin objektivat (ne te vertete keto jane: si mendojme qe duhet bere veprimi?)Vlerat Terminale: Tregojne objektivat tona te deshiruara
-
Rendesia e vlerave per SOVlerat shtrojne themelet per qendrime, perceptime personalitet dhe motivim (individet hyne ne organizate me kuptime te paracakutara per ate qe duhet bere dhe qe nuk duhet bere keto nocione bartin ne vete vlerat.
-
Hierarkia e VleraveNiveli I pare: Reaktiv (keta individe jane te papergjegjshem per veten ose per te tjeret dhe veprojne ne baze te nevojave fiziologjike)Niveli I dyte:Fisnore (keta individ karakterizohen nga varshmeria e larte nga tradita dhe pushteti.
-
Hierarkia e Vlerave (vazhdim)Niveli I trete:Egocentrik (keta individ besojne ne individualizmin e paster ndersa I pergjigjen vetem pushtetit.Niveli I katert:Konformist (keta individ kane tolerance te ulet per dykuptueshmerine dhe kane veshtiresi ne pranimin e njerezve me vlera te ndryshme nga te tyret.
-
Hierarkia e Vlerave (vazhdim)Niveli pese:Manipulues (keta individ perpiqen te arrijne objektivat e veta duke manipuluar gjerat dhe njerezit.Niveli I gjashte:Sociocentrik( keta individ konsiderojne me te rendesishem pranimin nga te tjeret dhe harmonine me taNiveli I shtate: Ekzistencial (keta individ kane shkalle te larte tolerance per situata dhe persona te ndryshem nga te tyret
-
Qendrimet (Attitudes)Qendrimet jane vleresime pozitive apo negative te njerezve ,gjerave dhe situatave.Sjelljet jane faktor kyq ne percaktimin e paraqitjes se individit.Ato jane te formuara bazuar ne perceptime. Familja shoket, profesoret, mediat ndikojne ne formimin e sjelljeve te nje individi.Qendrimet shpesh here ndikojne ne sjellje.Qendrimet e nje personi ndaj nje personi tjeter apo situate nderrojne varesisht nga perceptimet.Efekti Pygmalion- eshte teori e cila shpjegon qendrimet e nje idividi per nje fakt te caktuar bazuar ne profecine e tij. P.sh. Parashikimet dhe qendrimet e menagjereve per sjelljet e punetoreve te tyre.Kjo tregon se qendrime e menaxheret luajne nje rol te rendesishem ne performanca.Qendrimet ndikojne gjithashtu ne knaqesine ndaj punes.Njerezit me karakteristika optimiste te personalitetit dhe me vetebesim shfaqin knaqesi me te madhe ndaj punes. Kjo e fundit varet nga gjashte faktore kryesore:
-Personaliteti - Puna -Compensimet -Stafi -Menaxhimi -Knaqesia per [email protected]
-
Funksionet e QendrimeveQendrimet I ndihmojne njerzit qe te pershtaten ne mjedisin e punesQendrimet I ndihmojne njerzit qe te ruajne imazhin per veteQendrimet jane nje menyre ku shprehen vlerat e individit Qendrimet ndihmojne per te krijuar disa standarde [email protected]
-
Qendrimet ne PunePerfshirja ne pune - mund te shpjegohet si mase ne te cilen nje person e identifikon veten me punen e tij. Perkushtimi ndaj organizates - eshte tregues I besnikrise dhe identifikimit me organizatenKenaqesia ne pune eshte vleresim pozitiv apo negativ qe ka punonjesi per punen ne vetvete, koleget, pagen, karrieren, etj
-
Te MesuaritTe mesuarit eshte nje ndryshim I vazhdueshem ne shpeshtesine e ndodhjes se nje sjellje specifikeEshte koncept I huazuar nga psikologjia, sjelljet e deshirueshme ne pune kontribojne ne arritjen e objektivave te organizates, kurse sjelljet e padeshirueshme pengojne ne arritjen e ketyre objektivave. Andaj te mesuarit eshte shume e rendesishme per sjellen ne pune.
-
Llojet e te MesuaritNe mjedisin punues te mesuarit mund te ndodh nepermjet tri rrugeve:Kushtezimi klasik (eshte proces nepermjet te cilit individet mesojne te lidhin vleren e nje informacioni me nje stimul. P.sh kur ndjejme dhimbje rrudhemiKushtezimi operativ (sygjeron qe sjelljet njerezore kontrollohen kryesisht nga pasojet e veta. P.sh - Punon paguhet
-
Llojet e te Mesuarit (vazhdim)Teoria e njohjes sociale (shkon mbi gjurmet e te mesuarit klasik dhe operativ. P.sh Jo shkak-pasoje apo pasoje-shkak. Duke vezhguar se si veprojne te tjeret ne nje situate pastaj imitojme kete sjellje te vezhguar.
-
PerforcimiLidhja midis shkakut fillestar, sjelljes konkrete dhe pasojes quhet teori e perforcimit.Ekzistojne dy lloje perforcimesh:pozitive negative
-
PowerZotesia(fuqia)Per te qene te suksesshem duhet te kuptojme se si fuqia fitohet dhe perdoret.Rendesia e fuqise ne sjelljen e organizuar eshte shume e madhe. Qellimi I saj kryesore eshte aftesia qe te ndikoje ne sjelljen e te tjereve.Egsistojne shtate lloje te fuqise:
-Fuqia autoritare -Fuqia nderlidhese -Fuqia shperblyese -Fuqia legjitime -Fuqia referuese -Fuqia informuese -Fuqia [email protected]
-
Seven types of powerShtate llojet e fuqiseFuqia autoritare eshte tip i fuqise e cila perfshine format e kercnimeve dhe ndeshkimeve me qellim qe te arrihen rezultate.Fuqia nderlidhese bazohet ne mardheniet e personit me njerezit e tjere me ndikim ne menyre qe te arrihet qellimi I caktuar.Fuqia shperblyese bazohet ne aftesine e personit per te ndikuar tek te tjeret duke iu ofruar atyre dicka me vlere.Fuqia legjitime bazohet ne fuqine e personit ne organizate.(Punetoret ndihen te detyrauar te bejne ate cka punedhenesi thote.)Fuqia referuese bazohet ne mardheniet personale te personit me te tjeret.Fuqia informuese bazohet ne nevojen e te tjereve per informata/te dhena.Fuqia Expert ne aftesite the njohurit e personit I cili posedon nje fuqi te tille.
-
[email protected] paraqet gatshmerin e individit qe te perpiqet per arritjen e objektivave te organizates, duke vene ne perdorim sasi energjish dhe perpjekjesh, me kusht qe keto perpjekje te sjellin plotesimin e qellimeve individuale
-
[email protected] (si proces)NevojaMotivi Objektivi
-
Procesi I MotivimitNevoja e perceptuar (si mungese e perceptuar qe shkakton nje sjellje e cila synon te largoje kete mungese)Nxitja per te vepruar Objektivi (motivimi drejtohet gjithmone ne arritjen e nje objektivi qe jane forca qe e drejtojne perpjekjen e njeriut).
-
[email protected] e hierarkise se nevojaveNevojat fiziologjikeNevojat per siguri Nevojat per tu shoqeruarNevojat per tu vleresuarNevojat per tu vetaktualizuar
-
[email protected] e tri nevojave (Alderfer)Nevojat e egzistencesNevojat per marredhenie me te tjeretNevojat pe r zhvillim
-
[email protected] e X dhe Y (McGregor)Teoria xTeoria y
-
Teoria e motivimit nepermjet objektivave Ne Parim mbeshtetet ne dy kuptime:
Objektivi eshte qellimi i nje veprimiObjektivi eshte nje burim i motivimit
-
Dy supozimet themelore te teorise se motivimit permes objektivavea) Njerezit punojne mire ne qofte se aktiviteti I tyre ka kuptim (ne qofte se ata e shohin nje qellim me te larte nga ai I zakonshmi)b) Shumica e njerezve perpiqen te arrijne objektivat ne qofte se e din se cilat jane ato objektiva dhe qe do te kene shperblim ne arritjen e [email protected]
-
Menaxhimi nepermjet objektivave (MBO)Per ndryshim nga menaxhimi nepermjet kontrollit (MBC), kur kerkohet qe punonjesi te dije detalisht qdo detyre dhe objektivin e detyresMenaxhimi nepermjet objektivave (MBO) realizohet duke i shpejguar punonjesit objektiva te pergjithshme dhe vizionin e pergjithshem
-
Teoria motivim-higjiene (Herzberg)Faktoret higjiene (politika e kompanise, administrata, paga dhe kushtet e punes)Faktoret motivues (arritjet, mirnjohjet,pergjegjesite dhe perparimi)
-
[email protected] motvim higjene(Herzberg)Kjo teori niset nga besimi se: marredhenia e nje njeriu me punen qe kryen dhe qendrimi i tij ndaj punes mund te percaktojn suksesin dhe deshtimin e tij ne pune
-
Faktoret e higjienesPolitika e kompaniseAdministrataMarredhenjet midis njerezveKushtet e punes dhe Paga Kur keta faktore jane te pershtatshem, njerezit nuk jane te paknaqur(Kjo nuk do te thot qe te jene te knaqur)[email protected]
-
Te ardhurat si faktore motivuesTe ardhurat jane tersia e shperblimeve qe antaret marrin per punen qe bejne ne organizate.Jane perforcues pozitive qe nxisin sjellje te orientuara nga realizimi I detyrave te punes.
-
Te ardhurat te brendshme dhe te jashtmeTe ardhurat e brendshme jane te ardhura qe kontrollohen dhe ndihen nga punonjesi dhe vetem drejteperdrejte nga individi(si kenaqesi ose vlere qe merr individi nga kryerja e punes; statusi,rritja,vetevleresimi etj.)
Te ardhurat nga jashte kontrollohen nga te tjeret (nga mjedisi qe e shoqeron ne pune;pagat,gradimet,shperblimet,etj.)
-
[email protected] e pritjesThelbi I saj qendron ne ate qe njerzit jane te motivuar per te punuar kur presin te arrijne gjerat qe duan nga puna(element kyq eshte perceptimi)
Eshte teori e Victor Vroom dhe Porter-it (Forca e nje qellimi per te vepruar ne nje menyre te caktuar, varet nga fuqia e besimit se ky veprim do te shoqerohet me nje rezultat
-
Vendimi individual sipas teorise se pritjes varet:Nga shpresa se perpjekjet individuale qojne ne kryerjen e punes-arritjen e objektivitNga shpresa qe kryerja e punes do te shperblehet dhe Nga shpresa qe ky shperblim do ti ploteson nevojat e individit
-
[email protected] (Vroom)Paraqet besimin e individit se nje mase e caktuar perpjekjesh do te ndiqet nga realizimi I detyrave ne nje mase te caktuar qe varen nga vetevleresimi, suksesi I meparshem ne pune, ndihma qe merr nga bashkepuntoret, informacioni I nevojshem per pune dhe paisja dhe cilesia e punes.
-
Instrumentaliteti (Kuptimi)Eshte besimi I individit qe nje rezultat I caktuar ne pune (shperblimi) varet nga kryerja e detyres ne nivel te caktuarKryerja e punes I sherben individit si instrument per te arritur te rezultatiInstrumentaliteti varon nga -1 deri ne 1.
-
[email protected] besimi I individit qe nje rezultat I caktuar ne pune (shperblimi) varet nga kryerja e detyres ne nje nivel te caktuar, sipas kesaj kryerja e punes I sherben indvidit si nje sukses per te arritur te rezultatiInstrumentaliteti varion nga -1 deri ne 1
-
[email protected] te beje me vleren negative apo pozitive qe individet I vene nje te ardhure te caktuar.Valenca lidhet direkt me performancen qe tregon se qdo pune ofron lloje te ndryshme shperblimesh.
-
[email protected] e pritjes trgon se motivimi individual varet nga:Shpresa se perpjekja e tij do te qoje ne kryerjen e punes, arritjen e objektivaveShpresa qe kryerja e punes do te shperblehetFakti se ky shperblim do te plotesoj nevojat-objektivat individuale.
-
[email protected] si funksion I projektimit te punes Nje nder faktoret kryesor qe ndikon ne nivelin e motivit te punononjesit eshte struktura e punese se tijKuptimi dhe objektivat e punes paraqesin punen duke treguar disa komponent te saj : detyrat, autoritetin, pergjegjesine, teknologjine, marredheniet, statusin dhe mundesite.
-
Puna-burim I motivimitNeqoftese menaxheret mund te projektojen punen asi soji qe punonjesit e konsiderojne interesante, puna vet mund te behet burim I motivimit
-
Kuptimi i punesDetyrat AutoritetiPergjegjesiaTeknologjiaMarredhenietStatusiOppurtuniteti
-
Objektivat e PunesTe sherbej si mjet per arritjen e qellimit te organizates Te sherbej si mjet per plotesimin e nevojave te punonjesve (individit)
-
Karakteristikat e PunesLlojshmeria e mjeshtriveIdentiteti I detyresRendesia e detyresAutonomiaInformacioni ne pune
-
[email protected] I puneveProjekti I punes nenkupton menyren se si kombinohen detyrat per te formuar punen kompleteRiprojektimi I punes (perfshine ndryshimin e puneve specifikeose te grupeve te puneve qe lidhen me njera tjetren me qellim rritjen e cilesise dhe produktivitetit te punes
-
Projektimi I PunesProjektimi I punes ka dy rruge qe mund te ndiqen:
Tradicionale(pershtatja e njerzve me punen)Moderne (pershtatja e punes me [email protected]
-
[email protected] I punes Zgjerimi I punes RrotacioniModulet e punesPasurimi I punes
Nje nga metodat me te hershme te projektimit te punes eshte menaxhmenti shkencor(Taylor)
-
Modeli I karakteristikave te punes(Hackman dhe Greg OldHam)Bazohet ne lidhjen midis karakterstikave te punes, eksperiences se individit per keto karakteristika dhe te ardhurat rezultante qe lidhen me motivimin,kenaqesin dhe produktivitetin.
-
Gjendjet psikologjike te individit qe shkaktojne motivim te brendshem nga punaIndividi e ndjen qe puna ka kuptim (percepton punen e vet si te vlefshme).Individi ndjen pergjegjesi (beson qe ai vet eshte pergjegjes per rezultatin e punes se vet).Individi kupton cilat jane rezultatet (duhet te jete ne gjendje te percaktoje ne menyre te rregullt rezultatin e punes se [email protected]
-
[email protected] (Sjellja ne Grup) Nje grup paraqet dy ose me shume persona te pavarur qe nderveprojne dhe influenciojn njeri tjetrin per te plotesuar nje qellim te perbashket.
-
[email protected] e grupeveFormaleJo formale
-
Normat gruporeJane rregulla dhe modele te sjelljes te pranuara dhe te pritura nga antaret e nje grupi apo ekipe.
-
Fazat e formimit te grupit (Tuckman)Grupet jane ne gjendje te vazhdueshme ndryshimi:
Formimi (faza kur individet fillojne te zbulojne nga pak njeri tjetrin)Trazimi (faza e ideve ku ka shum diskutime dhe konflikte, testohet udheheqesi dhe pozicioni personal)Krijimi I normave [email protected]
-
Degjenerimi I grupitDegjenerimi Denormimi DetrazimiDeformimiFeedback
-
Kohezioni grupor Fortesia e lidhjeve percaktohet si mase ne te cilen antaret jane te terhequr ndaj njeri tjetrit, deshirojne te mbeten ne grup dhe jane te perkushtuar ndaj tij.Permbahet nga 2 komponente:Faktoret socio-emocional (deshira)Instrumental (nevoja)
-
Efekti Asch ne konformizemParaqet shtrembimin e gjykimeve individuale nen efektin e nje gjykimi te kundert te dhene nga te gjithe antaret e grupit ne menyre unanime.
-
[email protected] e vendimeve ne grupMarrja e vendimit kuptohet si zgjedhje e bere nga nje grup veprimesh alternative qe mund te kryhen per te arritur nje apo disa qellime.
-
[email protected] dhe Disavantazhet e perdorimit te grupit per vendosjeAvantazhet (Informacion dhe njohuri e plote, rritje pranueshmerise si nje zgjedhje, dhe rrijta e legjimitetit)Disavantazhet(Harxhimi I kohes, presioni per konformizem, pergjegjesi e paqarte.
-
Efektiviteti dhe Efikasiteti I marrjes se vendimit ne grupEfektiviteti matet me kohen, shkallen e pranushmerise dhe shkallen e keativitetit.Efikasiteti matet me kohen dhe shpenzimet.
-
Procesi I marrjes se vendimeve ne grupTeknika e grupit nominal (antaret e grupit jane fizikisht te pranishem por veprojne ne menyre te pavarur.Teknika Delf-it nuk lejon takimin fizik te antarit te grupit
-
Ekipi (per ndryshim nga Grupi)Ekipi eshte nje numer I vogel njerzish me aftesi qe te plotesojne njeri tjetrin te perkushtuar ne arritjen e nje qellimi te perbashket qe ne realizimin e objektivave te punes e konsiderojne njeri tjetrin reciprokisht pergjegjes.
-
Kur grupi behet ekipUdheheqja behet aktivitet qe nuk e kryen vetem nje njeri.Pergjegjesia kalon nga individual ne kolektive dhe anasjelltas.Zhvillon qellimin e vet.Zgjidhja e problemeve eshte menyre e jeteses e jo nje aktivitet parcial.Efektiviteti matet nga rezultati I perbashket
-
[email protected] I kalimit te informacionit dhe I kuptimit te tij nga nje burim tek nje destinacion marres.
-
[email protected] I komunikimitNisesi KodimiMesazhiKanaliMarresiDekodimiFeetback
-
[email protected] e komunikimit Horizontal Vertikal Lateral
-
Organizational PoliticsPolitikat organizativeNatyra e politikes organizativeSjellja politike ne organizataDisa rregulla per zhvillimin e aftesive politike
-
Organizational PoliticsPolitika organizativeNatyra e politikes organizative aftesite politike zhvillohen atehere kur perdoret fuqia.Politika eshte proces I mbledhjes dhe perdorjes se fuqise.Sjellja politike- rrjeti, reciprociteti dhe aleancat jane disa nga sjelljet e rendesishme politike. Rrjeti eshte proces I zhvillimit te mardhenieve me qellim te socializimit dhe berjes se politikave.Reciprociteti perfshin krijimin e obligimeve dhe zhvillimin e aleancave/unioneve te cilat sherbejne per te arrtitur qellimet e caktuara.Aleancat/Unionet jane rrjete qe ndihmojne nje menaxher te arrije qellimet e tij.Disa rregulla per zhvillimin e aftesive politike -nese deshirojme te arrijme ne poziten e nje lideri korporativ atehere duhet te zhvillojme aftesite politike.
-Meso kulturen organizative - si funksionon organizata zyrtarisht dhe jo zyrtarisht. Zgjedh sjellejn politike per ta afirmuar vetveten, mirepo sigurohu qe te perdoresh metoda te cilat jon te pershtatshme dhe etike. -Meso per lojetaret e fuqishem - vendimet e rendesishme jan te bera nga lojtaret me te fuqishem ndaj meso kush jane keta lojetare dhe mbaj mend qe shefi juaj eshte lojtari kryesore per ju. -Mos e befasoni shefin tuaj - meso cka shefi juaj kerkon nga ju dhe beni ate qe ai kerkon. -Behu nje lojtare i sinqerte - varesisht ne cfare organizate gjendeni duhet te fitonin respektin dhe besimin e te tjereve. - Rrini i kyqyr ne grapevine - mund te iu ndihmoj ne mesimin e kultures organizative dhe te kuptoni se kush jane lojtaret kyq qe perfshihen ne bashpunimet tuaja. -Zgjedhni konfliktet konfrontoni individed apo grupet te cilat dyshohen qe jane krijues te [email protected]
-
Managing conflictKonflikti shfaqet ather kur njerzit nuk pajtohen me njeri tjetrin ose jan kunder.Nse menaxhert dshirojn t jen t suksesshm duhet te ken nj zgjidhje t fort pr konfliktin dhe aftsi pr negociata.Menaxhimi i mir I konfliktit ndikon n
knaqsin pr punn. [email protected]
-
[email protected] psychological contractT gjitha lidhjet njerzore lidhen me marrveshje psikologjike.Marrveshja psokologjike sht e prbr nga parashikimet e brendshme t cdo grupi.N pun ju keni nj sr parashikimesh rreth asaj q do ti kontriboni organizats(prpjekje,koh dhe aftsi) dhe asaj q ajo do tju mundsoj (kompenzim dhe knaqsi n pun).Shpesh nuk jemi t vetdijshm pr parashikimet tona deri sa ato bhen realitet.
-
[email protected] lind kur kontrata psikologjike shkatrrohet,gj q ndodh pr dy arsye primare:1)Dshtimi n shprehjen e parashikimeve tona ,dhe dshtimi n prfshirjen e parashikimeve t t tjerve.2)Supozimi se t tjert kan t njejtat parashikime q kemi edhe ne.Prderisa njerzit shohin parashikimet tona cdo gj sht n rregull;kur ata nuk I njohin ato ather jemi n konflikt.Pra sht e rndesishme ti ndajm informatat dhe ti shprehim parashikimet tona me ngulm.Prndryshe si mund t pressh nga te tjert t njohin parashikimet e tua kur ata nuk dijn se qka jan ato?
-
[email protected] and dysfunctional conflict Njerzit shpesh e mendojn konfliktin si luft dhe e shohin at si prcars.Konflikti I cili parandalon arritjen e objektivave t organizats sht negativ ose dysfunctional conflict(konflikt jofunksional).Kur mospajtueshmria dhe qdrimi kunr mbshtt arritjen e objektivave t organizats athr konflikti sht pozitiv dhe quhet functional conflict(konflikt funksional).Konflikti shum I vogl apo shum I madh zakonisht sht jofunksional.
-
[email protected] management stylesKur ju prballeni me nj konflikt, ju mund t zgjedhni 5 lloje t menaxhimit t konfliktit.Kto 5 lloje bazohen n dy dimensione t shqetsimeve:shqetsimi per nevojat e t tjerve dhe shqetsimi pr nevojat tuaja.Nivelet e ndryshme t shqetsimeve rezultuojn n 3 tipa sjelljesh:pasiv,agresiv dhe pozitiv.Secili lloj menaxhimi I konfliktit rezulton n nj model t ndryshem fitim-humbje.
-
[email protected] (Avoiding) conflict style Personi I cili shmang konfliktet synon t injoroj konfliktin dhe jo ta zgjedh at.Nse ju shmangni konfliktin ju tregoheni joguximtar dhe jobashkveprues.Njerzit shmangin konfliktin duke refuzuar t marrin nj qndrim,duke u trhequr mentalisht.Situata humbje-humbje rezulton ather kur konflikti nuk sht zgjidhurAvantazhi n shmangjen e konflikteve sht se mund ti mbash lidhjet t cilat do rrezikoheshin nga zgjidhja e konfliktitDisavantazhi sht q konflikti nuk zgjidhet.
-
Shmangje (Avoiding) conflict style Nj zgjedhje e till e vazhdueszhme pr konfliktin con n konflikt brenda personit I cili e bn kt zgjedhje,gjithashtu njerzit synojn t prfitojn nga shmangsi.Disa menaxher lejojn puntoret te punojn dobt vetm q mos t konfrontohen me ta.Shmangja nuk I largon problemet ajo vetm sa I keqson ato.Sa m gjat ti shmangesh konfrontimit me t tjert aq m I vshtir bhet konfrontimi.Kur nuk keni koh t zgjedhni konfliktin ose kur njerzit jan t ndjeshm ather zgjidhjen e situats e bni m von.Sjellja pasive-agresive e prkeqson situatn duke iu br dm lidhjeve njerzore [email protected]
-
[email protected] e konfliktit sht e prshtatshme t bhet ather kur:Konflikti sht I parndsishm Rreziku pr ju n kt qeshtje nuk sht I lartKonfrontimi do t dmtonte nj lidhje t rndsishmeJu nuk keni koh ta zgjidhni konfliktinEmocionet jan t shumta
-
[email protected] conflict style Akomodimi I konfliktit synon t zgjedh konfliktin duke i hapur rrugn ans kundrshtuese.kur ju prdorni kt lloj t menaxhimit t konfliktit ju jeni I paguximshm mirpo bashkveprues.Ju plotsoni nevojat e t tjerve dhe nuk kujdeseni pr tuajat duke ln t tjert t zgjedhin rrugn e tyre.Krijohet situata fitues-humbs.Ndryshimi n mes t shmangjes s konfliktit dhe akomodimit t tij sht se kjo e fundit ju shtyen t bni gjra t cilat nuk dshironi.Nse ju dhe nj person tjetr punoni bashk n nj projekt dhe ju punoni sipas mnyrs s tij ,edhe pse ju nuk pajtoheni me kt, ju keni zgjedhur mnyrn e akomodimit t konfliktit,dhe kshtu ju prfundoni duke br dicka q nuk dshironi
-
[email protected] n akomodimin e konfliktit sht se ju mbani lidhjet me t tjert duke br gjrat sipas mnyrs se tyre.Disavantazhi n akomodimin e konfliktit sht se duke lshuar rrug(nnshtruar) mund t bhet e kundrta nga ajo q keni pasur pr qllim.personi q nnshttrohet mund t ket nj zgjidhje m t mir.Prdorimi i vazhdueshm i ktij lloji t menaxhimit t konfliktit mund t sjell prfitime t mdha nga ana kundrshtuese.
-
[email protected] I konfliktit sht I prshtatshm t bhet ather kur:Ju plqen roli I ndjeksit(prcjellsit)Ndryshimet pr t cilat jeni pajtuar nuk jan t rndsishme pr juve por jan t rndsishme pr personin tjeter.Dshironi ti mbani lidhjet e rndsishme mbi cdo gj Koha e zgjidhjes s konfliktit sht e limituarPersoni me t cilin jeni n konflikt ushtron forc
-
[email protected] conflict style Detyrimi I konfliktit synon ta zgjidh konfliktin duke prdorur sjellje agresive pr t zgjedhur rrugn e duhur.Kur ju prdorni kt lloj menaxhimi konflikti ju jeni jobashkveprues dhe agresiv,ju bni gjithcka pr t knaqur nevojat tuaja duk shfrytzuar nevojat e t tjerve
Related Documents
