Siyasetin Tanımı ve Ontolojik Kökeni Üzerine bir Araştırma 2014

Siyaset Nedir? What does

politics mean?• Atilla Yayla Lord Butler Aristoteles

Benjamin D’Israeli Adolf Hitler H.Laswell Rog Hague Bernard Crick

Platon Andrew Heywood Montesquieu İmam Gazali İbn-i Haldun

• Machievelli Thomas Hobbes • Jean Bodin Auguste Comte Alexis de

Tocqueville

Siyaset kavramının İngilizce karşılığı ‘’ Politics’’ tir.

Politics, eski Yunanca 'da şehir anlamına gelen - polis-ten türemiştir.

Bu model içinde, bütün vatandaşların şehir işlerine duyarlı olması talep edilmekte ve bunu yapmayanların ilgisiz ve hatta ahmak olduğu düşünülmekteydi.

Türkçedeki siyaset terimi, Arapçadaki Seyis ( at bakıcısı) den türemiştir.

Aristo, siyaseti en yüce ve en anlamlı insan faaliyeti

olarak tasvir etmiştir. Bu da bariz bir şekilde kolektif şuura işaret etmektedir . Aristoteles, insanı ‘’ siyasal hayvan’’ olarak tanımlamıştır.

Aristonun siyasi sistem sınıflandırması aşağıdaki gibidir ( Platon kaynaklı ) :

Ortak iyiliği amaçlayan tekin yönetimi : Monarşi Ortak iyiliği amaçlayan azınlığın yönetimi : Aristokrasi Ortak iyiliği amaçlayan çoğunluğun yönetimi : Politeia Tekin çıkarını amaçlayan tekin yönetimi : Tiranlık Zenginlerin çıkarını amaçlayan azınlık yönetimi : Oligarşi Yoksulların çıkarlarını amaçlayan çoğunluğun yönetimi :

Demokrasi

Aristoteles

Lord Butler : Siyaset, mümkün olanın sanatıdır. Benjamin İsraeli : Siyaset, insanları aldatma yoluyla yönetme sanatıdır. Adolf Hitler :Siyaset, Bir milletin dünyadaki varlık mücadelesini yönetme sanatıdır. H. Laswell : Kimin nerede , ne zaman ve ne elde edeceğinin otorite tarafından belirlenmesi Rog Hague : Siyaset grupların kollektif kararları oluşturma sürecidir. Bernard Crick : Çoğulcu siyaseti öldürmek, sosyolojik çoğulculuğu öldürmek anlamına gelir.

1- Hükümet, ülke idaresi 2- Cezaya müstahak olanların cezasını vermede şiddet göstermek

3- Ceza, mücazat ve cümle idam cezası 4- Reayanın işlerinin düzenlenmesi için hikmet-i hükümet iktizasından olan icraat

5- Devletler arasındaki münasebet ilmi, diplomasi

Osmanlı’da siyaset tanımları

İmam-ı Gazali'ye göre siyaset, yaşabilmek için zorunlu işler arasında yer alan onurlu bir meslektir. Toplumun sevgi, saygı, yardımlaşma ve beraberliğini sağlama aracıdır.

İbn-i Haldun : Devlet yönetiminde izlenen yol, usül. Machievelli : Amaca giden her yol mubahtır . (Siyaset) . Machievelli, ahlaksızlığın peygamberi olarak bilinir. Devletler ona göre ya Cumhuriyetle, ya da prenslikle yönetilirler. Machievelli, doğanın yasaları ile Tanrının yasalarını ayırmıştır.

Auguste Comte sayesinde, siyaset bir takım evrelerden geçerek Sosyolojinin bir konusu olmayı başarmıştır.

Alexis de Tocquevillenin Amerikada demokrasi adlı eseri, alanında yazılmış ilk eserlerdendir. Fransız yazar, Amerikanın siyasal yapısını, işleyişini ve Amerikadaki demokrasinin tarihini öğrenmek amacıyla Birleşik devletere gider. Özellikle, Amerikadaki demokrasinin kökenlerinden bahsederken, ilk kurulan demokratik koloni New Englandın önemini vurgular. Ona göre, siyasallık gazetelerde aranmalıdır. Fransız gazeteleri boy boy politika haberleri ve makaleleri verirken, Amerikan gazetelerinin neredeyse dörtte üçü reklamlardan oluşmaktadır.

Sosyal Bilimler Sözlüğüne göre Siyaset, iktidarı ele geçirme ve yönetme sanatı olarak tanımlanmıştır. Bir bilim olarak Siyaset ise, siyasal iktidarın nasıl oluşturulduğunu, biçimlendiğini ve bölüştürüldüğünü inceler.

Herhangi bir ülkede siyasetin yapıldığı yerde şu 3 unsur

vazgeçilmezdir : İktidar, Egemenlik ve Meşruiyet. İktidar kavramı, Birey veya topluluğun başka birey veya

topluluk üzerinde kendi isteklerini yapabilme ve yaptırma gücüdür.

Egemenlik kavramı, latincede İmperium olup en üstün iktidar anlamına gelir. Egemenlik kavramını siyaset disiplinine sokan Jean Bodin’dir. Jean Bodin’in egemenlik tanımı şu şekildedir : birçok ailenin ortak çıkarlarının egemen bir güçle yönetilmesi.

Thomas Hobbes : Egemenlik, Bireysel kudretlerin toplamını egemenin kendi iradesine göre kullanmak yetkisidir.

Günümüzde ise egemenlik, anayasalar aracığıyla sınırlanmakta, güçler ayrılığı ilkesiyle bölünmekte ve seçimler aracılığıyla devredilmektedir.

Siyasetin 3 unsuru

De l'esprit des lois adlı kitabında ‘’ Kuvvetler ayrılığı’’ esasını ortaya atmıştır. Ona

göre, yasama, yürütme ve yargı birbirinden kesin olarak ayrılmalıdır. Yasama ; Kanun yapma demektir. Anayasamız kanun yapma yetkisini TBMM’ye

vermiştir. Yürütme ; TBMM tarafından çıkaraılan kanunların uygulanmasıdır. Kanunları

uygulama görevi, Cumhurbaşkanı, Başbakan ve Bakanlar kuruluna aittir. Yargı ; Devletin yargı görevi bağımsızdır. Anayasamıza göre bağımsız mahkemeler

tarafından yürütülür. Yasalar önünde herkes eşittir. Monstesquieu, siyaset konusuna bir Tarih filozofu gibi yaklaşmıştır. Farklı politik

toplumlardaki hukuk sistemlerini, halkın karakterine, ekonomik koşullara ve hatta iklime bağlamıştır. Buna göre despotizm, büyük devletere , sıcak iklime uygun düşer ve korkuya dayanır. Ne soğuk, ne sıcak ülkelere uygun düşen yönetim biçimi Monarşidir. Britanya gibi..söz konusu yönetim biçimi şan ve şerefe dayanır. Buna karşın, soğuk iklimlere ve küçük ülkelere uygun düşen rejim ‘’ Demokrasi’’ dir. Ona göre, demokrasinin yönetici ilkesi ‘’ erdem’’ dir.

Montesquieu’nin katkıları

Siyaset Teorisine Giriş, Atilla Yayla,2012

Alexis de Tocqueville, Amerikada Demokrasi,1994

Free Wikipedia , what’s politics? Francis Fukuyama , Tarihin Sonu ve Son İnsan

Sosyal Bilimler Sözlüğü- Mustafa Acar& Ömer Demir, 2002

Kaynaklar

FURKAN ARISOY Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyoloji Bölümü Siyaset Sosyolojisi - Ontolojik Bir Araştırma- 2014