www.Tvaprasaad.com 1 q`qkrw <> siqgur pRswid] vwihgurU jI kw ^wlsw! vwihgurU jI kI &qyh] prmpUjnIk vwihgurU siqgu rU Awid bwxI, sRI dsm bwxI, BweI gurdws jI vwrW ’coN gRIbI vwly sbd pdW dy mhW ivsmwd ArQ[ dUjw pRkrx- pUjw dw Dwn zihr hY[ sRI dmdmI tkswl[ (q`qkry leI tweItl ’qy kilk kro jI) Drin ggn nv KMf mih; joiq sÍrUpI rihE Bir] Bin mQurw. kCu Bydu nhI; guru Arjunu prqK´ hir] Drin ggn nv KMf mih; joiq sÍrUpI rihE Bir] Bin mQurw.kCu Bydu nhI; guru Arjunu prqK´ hir] DMn hn DMn hn prmpUjnIk s`cy siqgurU vwihgurU sRI gurU Arjn dyv swihb jI DMn hn!zwlmW dy Gor iBAwnk AiqAwcwr zulm krn qoN, hux au~bldI dyZ’c cONkVw lw rhy hn[ hux m`cdy 2 ryqy ’qy bYT rhy hn, m`cdw 2 ryqw Awpxy prmpiv`qR prmpUjnIk SuB s`cy su`cy au~cy mhwn praupkwrI sIs’qy hux puAw rhy hn, hux m`cdI 2 loh’qy KV@ rhy hn[ Drm hyq; swkw ijin kIAw] sIsu dIAw; pru.isrru n dIAw] DMn hn DMn hn DMn, vwihgurU prmpUjnIk s`cy siqgurU qygbhwdr swihb jI DMMn hn[ lohy dy qMg ipMjry ’c iq`Ky ik`lW ivckwr bYTy hux vwihgurU vwihgurU jp rhy hn[ hux sIs kurbwn kr rhy hn[ Awp jI dw ShId hoieAw sIs hux dwsn dwsI dy isr ’qy sj irhw hY[ lyKk pRkwSk:- bRhmiv`idAw dy dwqy,pMQrqn, bRhmigAwnIkY;grIbI smwhw] bRhmigAwnI; praupkwr aumwhw] pUrn praupkwrI pUrn bRhmigAwnI s`cKMf vwsI prmpUjnIk sRI mwn sMq bwbw gurbcn isMG swihb ^wlsw, sMq krqwr isMG swihb ^wlsw jI dy s`cy pr aupkwrI crn-kmlW dy, hir hir myil myil jn swDU;hm swD jnw kw kIVw] Anuswr in`ky kIVy ikRm,sB dI crn-DUV, dwsndws crn isMG aur& jsvMq isMG ipM f dwauDr, (mogw) jvwhrisMG ipMf cimMfy (lu iDAwxw)pMjwb ieMfIAw[
320
Embed
siqgur pRswid] vwihgurU jI kw ^wlsw! vwihgurU jI kI ... · is`K is`KxIAW ny isr idqy, hux BI dy rhy hn[ ijvyN bwbw dIp isMG swihb jI ny Apnw sIs qlI ’qy r`iKAw[ BweI mnI
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
www.Tvaprasaad.com 1 q`qkrw
<> siqgur pRswid] vwihgurU jI kw ^wlsw! vwihgurU jI kI &qyh]
prmpUjnIk vwihgurU siqgurU
Awid bwxI, sRI dsm bwxI, BweI gurdws jI vwrW ’coN gRIbI vwly sbd pdW dy mhW ivsmwd ArQ[
dUjw pRkrx- pUjw dw Dwn zihr hY[ sRI dmdmI tkswl[
(q`qkry leI tweItl ’qy kilk kro jI)
Drin ggn nv KMf mih; joiq sÍrUpI rihE Bir] Bin mQurw. kCu Bydu nhI; guru Arjunu prqK´ hir]
Drin ggn nv KMf mih; joiq sÍrUpI rihE Bir] Bin mQurw.kCu Bydu nhI; guru Arjunu prqK´ hir] DMn hn DMn hn prmpUjnIk s`cy siqgurU vwihgurU sRI gurU Arjn dyv swihb jI DMn hn!zwlmW dy Gor iBAwnk AiqAwcwr zulm krn
hux q~k ieh poQIAW sMgq jI dI syvw iv~c pRkwiSq ho cukIAW hn:
1. poQI jnm sMskwr, AMimRq sMskwr, bRhm iv`idAw, AnMd kwrj, AMqm sMskwr[ 2. poQI vwihgurU siqgurU sRI suKmnI swihb jI stIk.sRI dmdmI tkswl[ 3. siqgurU swihb jI Aqy sMqW mhWpurSW dy Amolk boly Aqy gurmiq Anuswr Anyk pRsnW dy au~qR siqgurU gRMQ swihb jI b^S rhy hn[ pV@n vwly Dwrimk gRMQW dy nwm[ dyh Arogqw, g`fI dI dyK ryK frweIivMg bwry SuB is`iKAw[ 4. ds siqgurU swihbwn jI dI prm pUjnIk SuB s`cI bMswvlI[ 5. siqgurU gRMQ swihb jI dw mhW ivsmwd ieqhws, AKMf pwT, shj pwT mrXwdw, gurbwxI jI siqkwr pUjn mhW ivsmwd SuB is`iKAw, 101 Ardws, gurpurbW dIAW ArdwsW[ 6. SRI gurU gRMQ swihb jI Su~D aucwrx, ArQ pwT Aqy ivSrwm poQI SRI dmdmI tkswl 7. Awid bwxI,sRI dsm bwxI, BweI gurdws jI dIAW vwrW ’coN gRIbI vwly,sbd pdW dy mhW ivsmwd ArQ[dUjw pRkrx pUjw dw Dwn zihr hY] 8. slok Bgq kbIr swihb jI, Bgq PrId swihb jI dy mhW ivsmwd ArQ[
gurU ipAwrI swD sMgq jI nMU ieh jwxky byAMq KuSI hovygI ik gurbwxI aucwrx Su`DI leI iehnHW poQI swihbwnW jI dI irkwrifMg vI dwsn dws qoN gurU swihb jI ny krvweI hY[ sMgq jI irkwrifMg lw ky poQI swihb pRkwS krn jI Aqy gurU swihb jI dI KuSI lYx leI irkwrifMg Anuswr pUrIAW lgW lw ky irkwrifMg dy mgr 2 bolo jI[
164. vwihgurU] sMqn kI srxweI; piVAw] jIau pRwx Dnu; AwgY DirAw] syvw suriq n jwxw kweI; qum krhu dieAw ikrmwiexw](1078)
136
165. vwihgurU]inrgux kau; sMig lyhu rlwey] kir ikrpw; moih thlY lwey] pKw Pyrau pIsau sMq AwgY; crx Doie suKu pwiexw]13](1078)
136
166. vwihgurU] jw idn jgq mwn tihl khI rswie; igAwn iDAwn koit jog jg n smwn hY ]jw idn BeI pinhwrI jgn nwQ jI kI qw sm n CqRDwrI koitn kotwn hY ]jw idn ipsnhwrI BeI jgjIvn kI;ArQ Drm kwm moK dwsn dwswn hY ] iCrkwrI pinhwrI pIsnhwrI ko jo suK pRymnI ipAwrI ko AkQ aunmwn hY ]656]
174. vwihgurU] nYnI dyKau gur drsno; gur crxI mQw] pYrI mwrig gur cldw; pKw PyrI hQw](1101)
142
175. vwihgurU] pihlw mrxu kbUil; jIvx kI Cif Aws] hohu sBnw kI ryxukw; qau Awau hmwrY pwis](1102)
143
176. vwihgurU] slok kbIr] ggn dmwmw bwijE; pirE nIswnY Gwau] Kyqu ju mWifE sUrmw; Ab jUJn ko dwau]1] sUrw so pihcwnIAY; ju lrY dIn ky hyq] purjw purjw kit mrY; kbhU n CwfY Kyqu](1105)
218. vwihgurU] ijn ky coly rqVy ipAwry; kMqu iqnw kY pwis] DUiV iqnw kI jy imlY jI khu;nwnk kI Ardwis]3] vwihgurU] khu nwnk; pRB locw pUir] sMq jnw kI bwCau DUir]4]
swihb jI ny 1526 ibkRmI sMmq nUM prm-piv`qR Avqwr DwirAw hY,qW keI, so muKu jlau; ijqu khih Twkuru jonI]3] pV@ ky kihMdy hn,gurU nwnk swihb ny mwqw ipqw jI qoN Avqwr DwirAw hY,qW aun@W nUM Bgvwn jI ikauN kihMdy hoN? au~qR:-
292. (ij`qy bolo) (sRI dsm 716)sÍYXw]juD ijqy.ien hI ky pRswid;ien hI ky pRswid.su dwn kry]AG AauG trY,ien hI ky pRswid;ien hI kI ikRpw.Pun Dwm Bry]ien hI ky pRswid.su ibidAw leI;ien hI kI ikRpw sB sqR mry]ien hI kI ikRpw ky.sjy hm hY;nhI mo sy gRIb.kror pry]2] (sRI dsm gRMQ swihb jI)
253
293. vwihgurU] sÍYXw]syv krI ien hI kI Bwvq;Aaur kI syv suhwq n jI ko]dwn dXo ien hI ko Blo; Aru Awn ko dwn n lwgq nIko]AwgY PlY ienhI ko dXo;jg mY jsu Aaur dXo sB PIko]mo gRh mY qn qy mn qy isr lau Dn hY; sB hI ienhI ko]3](sRI dsm 717)
254
294. vwihgurU] ^wlsw myro; rUp hY ^ws] ^wlsy mih; hO krO invws] ^wlsw myro;muK hY AMgw]^wlsy ky hON;sd sd sMgw]^wlsw myro;ieS† suihrd]^wlsw myro;khIAq ibrd] ^wlsw myro;pC Ar pwqw] ^wlsw myro;suK Aihlwdw] ^wlsw myro;im`qr sKweI]
301. vwihgurU] hau iqsu.Goil GumwieAw;gurmiq.irdY grIbI AwvY[hau iqsu.Goil GumwieAw;pr nwrI dy.nyiV n jwvY[hau iqsu.Goil GumwieAw;pr drbY no.hQu n lwvY[hau iqsu.Goil GumwieAw;pr inMdw suix.Awpu htwvY[hau iqsu.Goil GumwieAw;siqgur dw aupdysu kmwvY[hau iqsu.Goil GumwieAw;QoVw svY.QoVw hI KwvY[gurmuiK soeI;shij smwvY]4]
280
302. vwihgurU] hau AprwDI gunhgwru;hau bymuK mMdw]coru Xwru jUAwir hau;pr Gir johMdw]inµdku dustu hrwmKoru;Tgu dys TgMdw]kwm kRoDu mdu loBu mohu;AhMkwr krMdw]ibswsGwqI AikrqGn;mY ko n rKMdw]ismir murIdw FwFIAw;siqguru bKsMdw ]21]36](Bw:gu:)
281
303. vwihgurU] qo so n nwQ, AnwQ n mo sr; qo so n dwnI, n mo so iBKwrI [ mo so n dIn, dXwl n qo sr; mo so AgXwn n, qo so ibcwrI [mo so n piqq, n pwvn qo sir; mo so ibkwrI, n qo so aupkwrI [mory hY Avgun, qU gun swgr; jwq rswql Et iqhwrI ]528](kibq Bw: gu:)
284
304. vwihgurU] qo so nhIN dwqw koaU, mo so n iBKwrI dIn; qo so n dXwlu,duKI mo so n AlweIey[mo so nhIN ikRqGn,qo so aupkwrI nWih;mo so n AnwQ,nwQ qo so n bqweIey[AOgunI n mo so koaU,gunvwn qo so nhIN; jp qp bRq mo mY,eyk nih pweIey[kiv AwXo hY Srn,ghy Dwie kY crn;gurU qwrn qrn, inj hwQ dY bcweIey]27]
ipAwirAW kI, prmpiv`qR(rvwlw) crn-DUV(mMgY) mMgdw hY, ikauN jo vwihgurU jI dy pyRm ipAwr’c AYsy ivsmwd msq hoey hn, sRIr dI su`D hI nhIN rhI]5] XQw:-mgnu BieE.ipRA pRym isau; sUD n ismrq AMg]) suiqAw guru swlwhIAY; auTidAw BI guru Awlwau] koeI AYsw gurmuiK jy imlY; hau qw ky Dovw pwau]) AMqrjwmI purK ibDwqy; srDw mn kI pUry] nwnk dwsu.iehY suKu mwgY; mokau.kir sMqn kI DUry]
buD Ar igAwn] ^wlsy kw; hau Dro iDAwn] aupmw ^wlsy; jwq n khI] ijhvw eyk; pwr nih lhI] sys rsn; swrd sI buD] qdp; n aupmw brnq suD] Xw mY; rMc n imiQAw BwKI] pwrbRhm gur nwnk swKI] rom rom; jy rsnw pWaUN] qdp ^wlsw js; qih gwaUN] hO ^wlsy kw; ^wlsw myro] Eq poq; swgr bUMdyro] ^wlsw; Akwl purK kI &Oj] pRgitE ^wlsw; pRmwqm kI mOj] jb lg ^wlsw; rhy inAwrw] qb lg; qyj dIau mYN swrw] jb ieh ghY; ibprn kI rIq] mYN n kroN; ien kI pRqIq]) ^wlsy ky pRswd kr; suq ibq koS BMfwr] rwj mwl swdn skl; puqR kilqR ibvhwr] lSkr nyb KÍws iBRq; Anucr dwsI dws] imqR kutMb Dn Bvn mm simRiD; ikrpw kr qws] igrM bwrI Aru swihbI; qn mn ipMf pRwn] pRswid ^wlsy kr imilE; dwn mwn snmwn] ikRpwvMq ^wls sgl; qh pRswid BXo gOr] moih sy rMk AnwQ jg; Btkq iPrq kror] Awn syv nih sPl kCu; eIq aUq prlok] inhPl syvw iqs ibnw; kbI hrK kib sog] jjn Bjn mm ^wlsw; ^wlsw pUjb jog] dws goibMd &qh ^wlsw; drs prs imty sog] myro ieSt Ar nySTw; ^wlsw pUjn iDAwn] drsn prsn ^wlsw; mukq rUp sq jwn] Awqm rs ijh jwnhI; so hY ^wls dyv] pRB mih.mo mih.qws mih; rMck nwhn Byv]) rihxI rhY; soeI isK myrw[ Ehu Twkuru; mY aus kw cyrw[
(ij`qy bolo) sÍYXw] juD ijqy.ien hI ky pRswid; ien hI ky pRswid.su dwn kry] AG AauG trY, ien hI ky pRswid; ien hI kI ikRpw.Pun Dwm Bry] ien hI ky pRswid.su ibidAw leI; ien hI kI ikRpw sB sqR mry] ien hI kI ikRpw ky.sjy hm hY; nhI mo sy grIb.kror pry]2] pUrn gurU jI ny Awpxw sRbMs, Awpxw Awp kurbwn krky, AYsw sRb ivAwpI mhW ivsmwd Awdr mwx siqkwr, Awpxy swjy invwjy Kwlsy jI nUM b^iSAw hY jo BMg n ho sky[ cONh jugW’c, hor iksy ny BI Awpxy syvkW nMU nhIN b^iSAw jI[ XQw:-hir jIau; inmwixAw qU mwxu] incIijAw.cIj kry myrw goivMdu; qyrI kudriq kau kurbwxu])
sgl Gtw kau; dyvhu dwnu] hy krn krwvnhwr suAwmI] prm ipAwry prm pUjnIk v`fy dwqy s`cy vwihgurU jI!Awp jI(sgl) swirAW(Gtw) sRIrW(kau) nUM, rozI hvw pwxI ijMd jwn Awid Anyk pRkwr dw SuB s`cw dwnu(dyvhu) dy rhy hoN jI[ XQw:-sBnw jIAw kw, ieku dwqw; so, mY ivsir n jweI] vw gurU Avqwr jI’c kurbwnIAW dy ky, hux gurqw ibrwjmwn ho ky, (sgl) swirAW(Gtw) sRIrW(kau) nUM
Bly ihq kurbwnI dyxy krky, Pyr mrnw nhIN huMdw[ XQw:-kbIrw.mrqw mrqw jgu muAw; mir iB n jwnY koie] AYsI mrnI jo mrY; bhuir n mrnw hoie] (555) kbIr mrqw mrqw jgu mUAw mir BI n jwinAw koie] AYsy mrny jo mrY bhuir n mrnw hoie] 29] (1365) so guru krhu; ij bhuir n krnw] so pdu rvhu; ij bhuir n rvnw] so iDAwnu Drhu; ij bhuir n Drnw] AYsy mrhu; ij bhuir n mrnw]
vwihgurU] sRb`q dy Bly ihq mrn nUM, s`cw mrnw kr idKwieAw[ XQw:-mrxu muxsw sUirAw.hku hY; jo hoie mrin prvwxo] vwihgurU] prmpiv`qR vYrwgmeI SuB s`cI pUrn DrmI ShIdI qoN pihlW Bwv ShIdI dyx smyN, Akih AnMd iKmw DIrj shij sRb ivAwpI ivsmwdqweI Ajpw jwp’c lIx, prmpUjnIk gurbwxI jI kmw ky idKwey hn[ XQw:-gauVI kbIr jI] ijh mrnY; sBu jgqu qrwisAw] so mrnw; gur sbid pRgwisAw]1] Ab kYsy mrau; mrin mnu mwinAw] mir mir jwqy; ijn rwmu n jwinAw]1] rhwau] mrno mrnu; khY sBu koeI] shjy mrY; Amru hoie soeI]2] khu kbIr; min BieAw AnMdw] gieAw Brmu; rihAw prmwnMdw]
vwihgurU] id`lI cWdnI cONk, A`j cWdnI cONk nhIN, blik Gor iBAwnk zulm AMDyry dw cONk hY[ ie`Qy Awm pRjw byAMq sWeI lokW sMqW kwml purKW dI ieqnI BIV ie`kqR hoeI, ik iql sutx nUM BI QW n irhw, jo s`cy siqgurU swihb jI dy jmwlI ichry dy AwKrI SuB s`cy drSn locdy sn[ XQw:-myrw mnu locY; gur drsn qweI] iblp kry; cwiqRk kI inAweI] iqRKw n auqrY, sWiq n AwvY; ibnu drsn sMq ipAwry jIau]1] hau GolI jIau Goil GumweI; gur drsn sMq ipAwry jIau]1] rhwau] pr aun@W nUM mwr ku`t ky roikAw igAw, s`cy siqgurU swihb jI ny, sRI jpu jI swihb jI dw Bog pw ky, pUrn iekwgRqw inrBYqw pRym pUrn Agm ivsmwd srb ivAwpI shij AvsQw’c, guru pUrw nmskwry] Anuswr siqgurU pihly pwiqSwh jI nUM rom 2 krky nmskwr kIqI[ XQw:-nmskwr; qw kau lK bwr] iehu mnu dIjY; qw kau vwir]
sMq doKI jlwd jlwludIn ny, s`cy siqgurU swihb jI dI, prmpiv`qR DOx ’qy vwr krn leI, zulmI qlvwr auqWh cukI, cwr cuPyirEN qRwh qRwh dI, udweI au~cI kUk pukwr au~TI[ qlvwr dw UnI zwlmwnw vwr krky, prmpUjnIk s`cy siqgurU swihb jI dy prmpiv`qR SuB s`cy praupkwrI sIs swihb jI k`t idqy[ prmpUjnIk
pRIqm gurU jI qoN srvMs kurbwn kry, ijvyN vwihgurU mh`ly dsvyN jI ny vwihgurU jI qoN kIqw[ Awp jI qoN r`b pIr buDUSwh jI ny kIqw[ XQw:-prweI Amwx.ikau rKIAY; idqI hI suKu hoie]
pRB kI AwigAw; mwnY mwQY]) rb kI rjwie.mMny isr aupir; krqw mMny Awpu gvwvY]) pRB kI AwigAw; Awqm ihqwvY] Anuswr(pRB) vwihgurU siqgurU swihb jI kI AwigAw nUM, Awpxy isr mwQY ’qy (mwnY) mMny, r`b rUp pIr bu`DUSwh jI, pMjW ipAwirAW vWg[ XQw:-Purmwnu qyrw.isrY aUpir; iPir n krq bIcwr] quhI drIAw.quhI krIAw; quJY qy insqwr]) AwigAw mih BUK.soeI kir sUKw; sog hrK.nhI jwinE] jo jo hukmu BieE swihb kw; so mwQY ly mwinE]) jy BuK dyih.q ieq hI rwjw; duK ivic sUK mnweI]3]) jau qnu cIrih; AMig n morau] ipMfu prY; qau.pRIiq n qorau]2]
aus qy caugun; krY inhwlu] nwnk swihbu; sdw dieAwlu]2]) dIn dieAwl sdw ikrpwl] swihb sRI gurU nwnk dyv jI &urmwauNdy hn:-vwihgurU jI dw b^iSAw sB ku`J, vwihgurU jI dy A`gy r`Kx qoN, pUry gurU jI dI AwigAw isr m`Qy ’qy mMnx qoN, aus kW ku`qy AikRqGxqw vwlI duK`lI AvsQw(qy) qoN, jy iqsu BwvY nwnkw; kwghu hMsu kry]) bguly qy Puin hMsulw hovY; jy qU krih dieAwlw]) nwnk.vyKY ndir kir; cVY cvgx vMnu]) cVY svwieAw inq inq rMgw; GtY nwhI.qolIjw hy] Anuswr (caugun) cOguxW Bwv bhuqy qoN bhuqw(inhwlu) pRsMn hI pRsMn(krY) kr idMdy hn, ikauN jo(swihbu) mwlk vwihgurU jI, siqgurU sdw dieAwlu hY BweI; sdw (dieAwlu) dieAw dy Gr hn]2] XQw:-qum@ dieAwl ikrpwl ikRpw iniD; piqq pwvn gosweI]) Bgiq vCl; sdw ikrpwl]) pRB bKsMd dIn dieAwl]) siqgurU sdw dieAwlu hY BweI; ivxu Bwgw ikAw pweIAY] eyk ndir kir vyKY sB aUpir; jyhw Bwau qyhw Plu pweIAY] nwnk nwmu vsY mn AMqir; ivchu Awpu gvweIAY]4]6] ijs kI bsqu; iqsu AwgY rwKY] pRB kI AwigAw; mwnY mwQY] aus qy caugun; krY inhwlu] nwnk swihbu; sdw.dieAwlu]2]
(isK polw) nK isK lau.sgl AMg; rom rom kir kwit kwit, isKn ky crn pr vwrIAY[ Agin jlwie.Puin pIsn pIswie qWih, lY aufY pvn.huie Aink pRkwrIAY[ jq kq isK pg DrY, gur pMQ pRwq; qwhU qwhU mwrg mY, Bsm ko fwrIAY[ iqh pd pwdk crn, ilv lwgI rhY; dieAw kY dieAwl, moih piqq auDwrIAY] (672.kibq) gurmuiK mhW purK BweI gurdws swihb jI vWg, gursyvk jI pUrn bRhm igAwn nUM pRwpq ho ky BI, sB dI crn-DUV bx ky, gurU jI dy kUkr hI bxdy hn[ ijvyN ibRC nUM bhuqw &L l`gx qoN bhuqw hI Juk jWdw hY[ XQw:-dRüm spUr.ijau invY; KvY ksu.ibml bIcwrh]
36. pr iqRA rUpu; n pyKY nyqR] gurmuiK Aprs jI(pr) prweI(iqRA) iesqRI dw rUpu, mUvI, kwgz ’qy Poto(nyqR) A`K nwl n(pyKY) dyKdy hox[ prwieAw rUp dyKx dy AsMK doS mhW pwp hn[ XQw:-byd pVy piV pMifq mUey; rUpu dyiK dyiK nwrI]) AKI sUqku vyKxw; pr iqRA pr Dn rUpu] {prQwie swKI.mhwpurK boldy; swJI sgl jhwnY] Anuswr siqgurU swihbwn jI Awpxy b`cy b`cIAW nUM svwrn leI, sWJw aupdyS b^S rhy hn, Bwv b`cIAW BI prwieAw rUp n dyKx[ }
BUlnhwru] jIv ’qy ikRpw kro, ijs krky aus dI miq Awp jI dy srb ivAwpI crn-kmlW ’c juVy[ ”SwhUkwr SwhUkwrnI dovyN iKmw DIrj pr aupkwr vwly nyk sn, gu`sw krn dI bjwey, l`ijAw dy ky svwrn leI, Bgq jI nUM Awpxy Gr lMgr Ckwaux leI bulwieAw[ siqkwr sihq Bgq jI dy crn Do ky, lMgr CkwieAw qy ikhw, “hy Bgq jI !Gr vwlI smyq sB kuJ sMBwLo, Awp jI Aswfy pwpIAW dy qwrk hoN, mrn qy jmW dy kSt qoN bcwvoNgy[ dwsndws bMdgI krygw[ ”ieh sux ky Bgq jI nUM bhuq hI l`ijAw AweI[ DrqI ’c Zrk hox l`gy[ -A&sos lwhxq hY, au~cw AOhudw iqAwg ky dws ny prwey Gr nUM q`ikAw hY, ijs dIAW ieh s^q szwvW ilKIAW hn:-pr iqRA.rwvix jwih; syeI qwlwjIAih] inqpRiq.ihrih pr drbu; iCdR kq FwkIAih] SwhUkwr nUM ikhw, “dws nUM do qoV grm krky dyvo[ ”nWh krn qoN ikhw, “dws quhwnUM srwp dy dyvygw[ ”srwp qoN fridAW ny qoV ilAw ky dy idqy[ vYrwgI Bgq jI ny AwpxIAW dohW A`KW’c qoV mwr ky AMn@IAW kr leIAW, ik ien@W ny myry koLoN ie`k swl l`kVW FuAweIAW hn[ jIvn nUM nrk bxwieAw hY[ nyqRhIx ho ky jMgL’c jw ky ivrwg sihq BgqI krn l`gy[ Awp jI nUM AqIswr mRoVy l`gx qoN k`pVy gMdy ho gey[ Awp jI dw ipAwr dyK ky BgvwnjI pRgt hoey, BgvwnjI ny Awp jI dy swry k`pVy Doqy qy ikhw, “Bgq jI, hux dwsndws ny jwxw hY[ ”Bgq jI ny BgvwnjI nUM Avwz qoN pCwx ky pUrn pRym Adb siqkwr nwl gutoN PV ley, qW BgvwnjI ny g`ut Cufw ilAw, Bgq jI ny ikhw, “Awp jI ny gu`t qW Cufw ilAw hY, dwsndws dy mn’coN inkL ky idKwau[ ”pRym dy vsIkwr ho ky BgvwnjI ny AwpxIAW A`KW Bgq jI nUM b^S idqIAW Ab kI bwr.bKis bMdy kau; bhuir n Baujil Pyrw] Anuswr Bgq jI ny ikhw, “dwsndws nUM iesy jnm’c hI b^S lvo jI[ nyqRhIx bMdgI krWgw[ ”Awp jI ny Ajpw jwp’c lIx ho ky Ub bMdgI kIqI[ byAMq hI jIAW nUM bMdgI’c lw ky qwirAw[ siqgurU pMjvyN pwiqSwhjI dy prmpiv`qR crn-kmlW’c lIx ho ky, Cwif mn; hir.ibmuKn ko sMgu] bwxI aucwrI, jo AMg 1253’qy hY[, Awp nyqRhIx ho ky pws bYT gey qy ikhw, “Awp jI ny jo Awpxy nyqRW’c qoV mwry hn, ieh bhuq BwrI glqI kIqI hY, ies leI jy Awp jI A`KW r`KxIAW cwhuMdy hoN, qW ie`k jnm hor Dwrnw pvygw[ ”ieh quk aucwridAW hI A&ur smwDI’c lIx ho gey[ gurU pRmysr jI dy drSnW dw AYsw ivsmwd rMg
dy jn hn, (Eie) siqgurU swihb jI, prmysur jI ky ipAwry hn[ Akwl purK jI Apuny ihrdy rom 2 dy(jn) ipAwry siqgurU swihb jI(kau) nUM, swis swis(smwry) Xwd krdy hn[
40. iKn mih; nIc kIt kau rwj] pwrbRhm; grIb invwj] (pwrbRhm) gurdyv siqguru pwrbRhmu prmysru; gurdyv nwnk hir nmskrw]) qum ho sB rwjn ky rwjw] Awpy Awpu; grIb invwjw] ivsmwd ivAwpk bRhm jI dy, pUrn gurU Avqwr siqgurU swihbwn jI, grIb syvk nMU rwj vifAweI b^S ky invwjx vwly, grIb invwj hn[ hm grIb mskIn pRB qyry; hir rwKu rwKu vf vfw hy]) ; hm swD jnw kw kIVw] Anuswr grIb nIc kIt jIvq imRqk, Awpxy pRymI gursyvk jI(kau) nUM iKn(mih) ’c Bwv AksmwqR hI, duinAwvI rwj, vw Awpxy mn ieMdRy, sB dy mnW ’qy rwj krn rUpI At`l rwj, vw (rwj) pRkwS srUp bRhm jI rUpI rwj b^S idMdy hn[ XQw:-ijs no bKsy; isPiq swlwh] nwnk; pwiqswhI pwiqswhu]) nwnk.hoir piqswhIAw kUVIAw; nwim rqy pwqswh]) ijsu nwmu irdY; soeI vf rwjw]) AYsI lwl; quJ ibnu kaunu krY] grIb invwju guseIAw myrw; mwQY CqRü DrY]1] rhwau] jw kI Coiq jgq kau lwgY; qw pr quhˆØI FrY] nIch aUc krY myrw goibMdu; kwhU qy n frY]1] nwmdyv kbIru iqlocnu; sDnw sYnu qrY] kih rivdwsu.sunhu ry sMqhu; hir jIau qy sBY srY]) pwiqswhI Bgq jnw kau idqIAnu; isir Cqu scw hir bxwie]) sulqwn Kwn kry iKn kIry] grIb invwj; kry pRBu mIry]) kIVw Qwip dyie pwiqswhI; lskr kry suAwh]
nIc kIt gRIb gursyvk bnx leI SuB is`iKAw:- vwhu vwhu scy pwiqswh; qU scI nweI] vwihgurU gurU jI Awpxy nIc kIt syvk qoN sB kuJ kurbwn krdy hn[ Awpxy inrgun srUp’c myl lYNdy hn, AwpxI vifAweI nhIN krdy, Awpxy syvk jI dI byh`d vifAweI krdy hn[ jo iksy Avqwr pYgMbr ny Awpxy syvk dI nhIN kIqI[ XQw:-ivic snwqˆØI; syvku hoie] nwnk; pxHIAw pihrY soie]) hir kw sMqu; prwn Dn iqs kw pinhwrw] BweI mIq suq sgl qy; jIA hUM qy ipAwrw]) rihxI rhY soeI isK myrw[ Ehu Twkuru; mY aus kw cyrw[ so nIc kIt gRIb gursyvk bnx dy AsMK lwhy hn[ ivhlw bYT ky, AwpxI dyh dI syvw krwaux vwlw ibmwr, syvw krn vwlw qMdrusq rihMdw hY, ies leI AwpxI syvw krwaux dI bjwey, gurU jI, gurmuKW dI ^rI syvw krn dI dwiq, gurU pRIqmjI qoN sdw mMgIey[ XQw:-ivxu syvw.iDRg hQ
44. sRI suKmnI swihb jI dI qyrvIN AstpdI Aqy siqgurU gRMQ swihbjI mhwrwj’c byAMq AOguixAwry sMq doKI nUM, BwvyN ibAMq kSt hI kSt ilKy hn, pr Pyr BI inrgunIAwry p`QrW qoN BI Bwry, Aiq nIc sMq doKI nUM b^Sx leI, prmpUjnIk DMn vwihgurU s`cy siqgurU nwnk dyv swihbjI ny, prmpiv`qR SuB s`cw Avqwr DwirAw hY[ ie`k joiq vwihgurU dsy pwiswh jI, gursyvk sMq jI dI dieAwlqw ikRpwlqw bwry siqgurU gRMQ swihbjI mhwrwj ieauN &urmw rhy hn:- sMq ikRpwl; ikRpw jy krY] (sMq) s`cy siqgurU mh`lw 1 jI, jy pUrn ikRpwl sMq hn, qW hI sRb ivAwpI ivsmwd Anqklwvwn Agm Apwr pUrn ikRpw(krY) krdy hn, Bwv s`cy siqgurW dw suBwA hr smyN ie`k rs pRkwS srUp ikRpwl hY[ XQw:-qUM dieAwlu ikRpwlu ikRpw iniD; mnsw pUrxhwrw] (gosweIN ibMdI.lwau) qum@ dieAwl ikrpwl ikRpw iniD; piqq pwvn gosweI]
nwnk sMq sMig; inMdku BI qrY]1] (nweI ibMdI n lwau) vwhu vwhu scy pwiqswh; qU scI nweI] AsMK bRhmMf dy Twkur sRI gurU nwnk dyv swihb pMjvyN pwiqSwhjI inmRqw gRIbI dI h`d jxwauNidAW, gur pRswid; nwnk scu khY] Anuswr s`c 3 &urmwauNdy hn:-dieAwl ikRpwl ikRpwinD, DMn s`cy(sMq) siqgurU sRI gurU nwnk dyv swihb jI dy s`cy crn-kmlW sMig l`gxy krky, inMdku BI(qrY) qr jWdw hY]1] XQw:-kir ikrpw; AMqir aur DwrY] psu pRyq muGd; pwQr kau qwrY]) guru boihQu; vfBwgI imilAw] nwnk dws sMig; pwQr qirAw]) psU pryq mugD kau qwry; pwhn pwir auqwrY] nwnk dws qyrI srxweI; sdw sdw bilhwrY])
pRym bynqI:-ikRpwl sMq jI jy ikRpw krn, ArQ krn nwl, sMsy vwlI g`l hY, sMq srin jo jnu prY; so jnu auDrnhwr] Anuswr DMn gurU pRmysr jI inscy krky sdw dieAwl ikRpwl myhrvwn hn[ XQw:-sdw sdw; sdw dieAwl]) sd bKisMdu.sdw imhrvwnw; sBnw dyie ADwrI] so ikRpwl sMq jI jy ikRpw krn kih ky, ArQ nhIN krnw[
45.sMq doKI kw; Qwau ko nwih] sMq gursyvk jI ’c JU`Ty doS k`Fx, sRIr nUM duKwaux krkyy, sMq doKI(kw) dw lok pRlok’c, (ko) koeI BI(Qwau) QW(nwih) nhIN hY, Bwv aus nUM koeI BI QW itkwxw nhIN idMdw[ XQw:-hliq n soBw, pliq n FoeI; ibrQw jnmu gvwvixAw]
nwnk sMq BwvY; qw Eie BI giq pwih]2] vwihgurU mh`lw p jI &urmwauNdy
dwsndws dy irdy’coN muK ’c hr smyN Byjdy rihMdy hn[ XQw:-crx kml qyry.Doie Doie pIvw; myry siqgur.dIn dieAwlw]) siqgur ky crn; Doie Doie pIvw] gur nwnk; jip jip sd jIvw] {gurpRswid pyRm bynMqI:-vwihgurU syvw ismrn gurU ieiqhws dy AiBAws duAwrw, siqgurW dw b^iSAw AMimRq irdy ’coN au~T ky hr smyN muK ’c Awauxw Aqy KMfy bwty dw AMimRq Ckxw, s`cy siqgurU swihbwn dsW pwiqswhW dy SuB s`cy crn -kml Do 2 ky pIxy hn[ prmpUjnIk s`cy siqgurU mh`ly dsvyN jI smyN, 1756 ibkRmI cyq dI sMpUrnqw q`k, prmpiv`qR s`cy crn-kml Do ky iplwaux dI mrXwdw sI[ rIs krky dMBI pKMfI Awpxy pYr Do ky ipAwauNdy sn[ ies kurIqI nUM htwaux leI, vwihgurU mh`ly dsvyN jI ny prmpiv`qR KMfy bwty dy AMimRq dI SuB s`cI Amolk dwiq b^SI hY[ Pyr Awp pMjW ipAwirAW qoN AMimRq Ck ky, sRI gurU goibMd rwie swihb jI qoN, sRI gurU goibMdisMG swihb ^wlsw jI, gurU ^wlsw pMQ jI dy prmpUjnIk DrmI s`cy ipqw rwjn ky rwjw mhwrwjn ky mhwrwjw; swihb jI bxy[ prmpUjnIk s`cy siqgurU swihbwn jI dw hukm mMn ky, iksy imRqk sRIr dy ieSnwn dw Apiv`qR jl Awpxy muK ’c nhIN pwauxw, ieh mhW ivkrwl BYVI bImwrI Awdq hY[ jgq dI Byfw cwl Anuswr rIs krky, ieh ZlqI nhIN krnI, ijn@W mhWpurSW dy imRqk ieSnwn dw jl qusIN pIqw hY, Ehu BI nhIN b^Sxgy[ pUrn gurU jI dw hukm mMno, bMdy dy gMdy pYr Do ky n pIvo n ipAwvo[ ies nrk qoN bco bcwvo}
crn swD ky; Doie Doie pIau] Arip swD kau; Apnw jIau] 2.prmpUjnIk s`cy siqgurU swihb jI dy s`cy crn-kml gursbd jI hn[ XQw:-ihrdY.crx sbdu siqgur ko; nwnk.bWiDE pwl] (swD) s`cy siqgurU swihb jI(ky) dy s`cy(crn) gursbdW dy ArQW nUM pRymIAW nwl iml ky vIcwrn, kQw kIrqn krn sunx sunwaux bwr 2 AiBAws iDAwn krn rUp, Doie Doie ky, Awpxy irdy’coN muK’c, s`cy siqgurU swihb jI dw b^iSAw AMimRq pRwpq krky pIau[ XQw:-AMimRqu pIAw; siqguir dIAw] Avru n jwxw; dUAw qIAw] (swD) prmpUjnIk s`cy siqgurU pRmysr jI(kau) nUM, Apnw (jIau) mn, jIvn, isr(Arip) Bytw kro[ jIau Arpx vwly gurU pRymIAW nUM rom rom krky sdw nmskwr:-1761 ibkRmI nUM sMq doKI mhW pwpI AOrMgy ny, prmpUjnIk vwihgurU mh`ly dsvyN jI’qy, AwpxI PæOj qy phwVI rwijAW dI POæj duAwrw, sRI AnMdpur swihb jI nUM Gyrw puAw id`qw[ rsd qy is`K sMgqW dw gurU
srin hY jI[ XQw:- moih inrgux AnwQu; srxI AwieAw]) siqgur.AwieE srix quhwrI] imlY sUKu.nwmu hir soBw; icMqw lwih hmwrI]) khu nwnk; hm nIc krMmw] srix pry kI; rwKhu srmw]) Ab hm clI; Twkur pih hwir] jb hm.srix pRBU kI AweI; rwKu pRBU.BwvY mwir]) Apuny Twkur kI; hau cyrI] crn ghy jgjIvn pRB ky; haumY mwir inbyrI] AnMq bRhmMf dy krqy vwihgurU mh`lw pMjvW jI, gurU Avqwr’c pRgt ho ky, prmpUjnIk DMn s`cy siqgurU rwmdws swihb jI dI pyRmw-BgqI kridAW, vwihgurU jI dy snmuK GxI qoN GxI, AiqAMq GxI inmRqw dy sbd kih rhy hn[ ien@W’c bVw BwrI mhW suK AMimRq bRhmwnMd iekwgRqw itkwA SWqI, vihgurU jI dy srUp dI swiKAwqqw hY[ ieqnI GxI inmRqw dy bcn hor iksy BI Avqwr pYgMbr jI ny nhIN khy jI, nmskwr]7]
56. bysumwr AQwh; Agnq AqolY] ijau bulwvhu; iqau nwnk dws bolY]8] 21] siqguru dieAw iniD.mihmw AgwiD boiD; nmo nmo nmo nmo.nyiq nyiq nyiq hY] Anuswr prm pUjnIk dieAw iniD Agm Apwr vwihgurU siqgurU mh`ly pMjvyN jI nUM jh; iJilimilkwru idsMqw] qh; Anhd sbd bjMqw] SuD inrml prmpiv`qR AnMq pRkwS srUp bysumwr AQwh; Agnq AqolY] ivsmwd Ajpw jwp vwihgurU jI dI Awpxy AMdr bwhr swiKAwqqw hY[ ibsmn ibsm; rhy ibsmwd] AvsQw’c, siqgurU nwnk dyv Drin ggn nv KMf mih; joiq sÍrUpI rihE Bir] Bin mQurw.kCu Bydu nhI; guru Arjunu prqK´ hir] prmpUjnIk mh`lw pMjvW swihb jI &urmwauNdy hn:-hy vwihgurU jI!bolwieAw bolI qyrw] qU swihbu guxI ghyrw]) ijau bolwvih.iqau bolih suAwmI; kudriq kvn hmwrI] Anuswr (ijau) ijvyN dwsn dws gRIb nUM Awp jI(bulwvhu) bulwauNdy hoN, (iqau) iqvyN dwsn dws(bolY) boldw hY, Awp jI dw js praupkwr jh inrml purKu; purK piq hoqw]) jh inrMjn; inrMkwr inrbwn] Anuswr(AQwh) Qwh qoN rihq byhwQ(bysumwr) Axigxq hI(Agnq) Axigxq(AqolY) qolx qoN rihq hoN jI, Bwv Awp jI dw js praupkwr pRkwS byhwQ Agnq hI Agnq Aqol ivsmwd hI ivsmwd ivAwpk pRkwSk inrml inrlyp hY, ikauN jo, Epiq prlau; iKn mih krqw] Awip Alypw; inrgunu rhqw]) iKn mih; Qwip auQwpnhwrw] AMqu nhI ikCu; pwrwvwrw]) iKn mih Qwip auQwpnhwry; kudriq.kIm n phI] Anuswr AnMq bRhmMf dI rcnw Aks mwqR
qweI] prm piv`qR prmpUjnIk s`cy ismrn ’c lIn swDU siqgurU swihb jI, siqgurU swihb jI dy Zulwm swDU, siqsMgq jI dI s`cI crn-DUV dI mhwn qoN mhwn s`cI mhwnqw, ies gursbd ’c hzUr s`q vwr &urmw rhy hn[
auQwnkw:- qp`svI hrbMs mMflISr jI, sRI AMimRqsr swihb jI phuMcy[ s`cy siqgurU bRhm pRB smr`Q DMn sRI gurU rwmdws swihb jI dy s`cy drSn krky, BwrI pRsMn ho ky pRym bynMqI kIqI, “Awp jI is`KW nUM kyvl nwm jpx dw hI SuB s`cw aupdyS b^Sdy hoN, is`KW nUM qIrQW dw ieSnwn XwqRw BI krwieAw kro jI[ ” Awp jI ny &urmwieAw, “qIrQW dy pRgt hox bwry suxwau[ ” A`goN ikhw, “mhwn qp`svI s`GV jI dy s`T hzwr puqR hMkwrI ho gey, irKIAW nUM byVI ’c ibTw ky, fubo idMdy[ qp`svI s`GV jI ny AsmyD j`g krn leI GoVw C`ifAw[ ieMdR ny CL krky, kplmunI jI dy ip`Cy bMn@ idqw[ klk`qy qoN cwLI mIl smuMdR ’c, munI jI dI smwD hY, jo mwGI vwly idn nMgI huMdI hY[ hMkwrI muMfy GoVw l`Bdy 2 Awey[ munI jI dy l`qW mwrIAW, ikhw, ies pKMfI ny swfw GoVw ikauN bMin@AW hY?” “munI jI ny kRoD nwl A`KW Kol@IAW, ijqny swhmxy Awey, swry Bsm kr idqy[ s`GV jI dy CyvyN QW rwjy dlIp dy spuqR BwgIrQ jI ny ihmwlIAw prbq dy go krx sQwn ’qy bVw BwrI qp kIqw, ijs krky bRhmw jI BwrI pRsMn hoey, ikhw, ” “vr mMg[ ”“ies ikhw, ”“bwvn Bgvwn jI dy crn-kmlW dw jl b^So, dwsn dws ny Awpxy ip`qRW dw auDwr krnw hY[ ” “bRhmw jI ny ikhw, ” “ies ny mwq lok ’c nhIN rihxw[ ies nUM iSv jI qoN ibnw koeI J`l nhIN skdw, qUM pihlW iSv jI nUM pRsMn kr[ ” “ieh sux ky lwiek BwgIrQ jI ny iSv jI dw qp krky, iSv jI qoN vr ilAw ik mYN gMgw nUM J`lWgw[ bRhmw jI ny gMgw nUM ByijAw qW iSv jI ny Awpxy jUVy nUM ies qr@W &YlwieAw, ik ie`k hzwr vr@w gMgw bwhr hI nw in`klx idqI, qW BwgIrQ jI ny iSv jI A`gy bynqI kIqI qW gMgw bwhr k`FI, ijs dy s`q prvwh vih qury[ hrwienI, pwvnI, nilnI, vMk, sIqw, isMD[ s`qvW pRvwh mhwn qp`svI BwgIrQ jI dy rQ dIAW lIhW ’c vg quirAw, jo BwgIrQI gMgw hY[
vwihgurU jI ny ikhw, “hy BweI! jnu nwnku. DUiV mMgY iqsu gurisK kI; jo Awip jpY. Avrh nwmu jpwvY] Anuswr s`cw nwm jpx jpwaux dI mhwn qoN mhwn mhwnqw qIrQW nwloN bhuq v`fI hY[ s`cw nwm jpx jpwaux vwilAW dI s`cI crn DUV nUM qIrQ BI locdy hn[ mlwru mhlw 4] gMgw jmnw godwvrI srsuqI; qy krih
qIriQ (mjnu) ieSnwn krdy hn[ siqgurU swihbwn Aqy siqsMgq jI dI ieqnI crn DUiV dI (nweI) mihmw hY[ {ijvyN siqgurU pMjvyN pwiqswh jI dy s`cy crn kmlW pws ATwht qIrQ Awey[ ies qr@W ATwht qIrQW ny prUrv rwjy jI nUM ieSnwn krwieAw[ }
qIriQ ATsiT mjnu nweI] sqsMgiq kI DUir prI auif nyqRI; sB durmiq mYlu gvweI]1] rhwau] 2. vwihgurU siqgurU cOQy pwiqswh jI swry hI Sbd ’c s`cI crn DUVI dI mhwn qoN mhwn mhwnqw &urmwauNdy hn:- {ien@W do qukW dy ArQ iek`Ty krny[ } hy hrbMs qpy jI! (ATsiT) ATwht qIriQ dy(mjnu) ieSnwn dI(nweI) vifAweI s`cy nwm jpx vwlI, siqgurU swihb jI dI siqsMgq jI dI prmpiv`qR crn-DUVI ’c hI hY, ikauN jo sqsMgiq jI (kI) dI prmpiv`qR crn (DUir) DUiV auif ky dwsndws dy(nyqRI) nyqRW ’c(prI) peI, ijs ny sB(durmiq) KotI miq dI mYlu(gvweI) guAw idqI[ ies leI qIrQW dy ieSnwn nwloN, nIkI swD sMgwnI] jI dI prmpiv`qR s`cI crn DUiV dI mhwnqw bhuqI qoN bhuqI hY.(rhwau) ivSrwm dy ky hzUr &urmwauNdy hn:-
jwhrnvI qpY BwgIriQ AwxI; kydwru QwipE mhsweI] hy qpy jI! hrI jI dy ismrn dI mhwn mhwnqw hY[ sB Akwr nwm qoN pRgt hoey hn[ AvqwrW dIAW dyhW nwloN BI nwm v`fw hY[ ies leI dwsndws is`KW nUM nwm jpwauNdw hY[ hy qpy jI! Awp jI ny ikhw hY ik qpY BwgIriQ jI ny(jwhrnvI) Bgvwn jI dy crnW dw jl gMgw, mwq lok ’c(AwxI) ilAWdI[ inpwl ’c jo kydwru nwQ qIrQ hY, ies nMU(mhsweI) iSv jI ny(QwipE) QwipAw hY[ iSv jI ATwsI 2 hzwr vr@w smwDI ’c nwm jpdy sn, auh s`cw nwm dwsndws dw ADwr hY[ XQw:-swcw nwmu; myrw AwDwro] hy qpy jI!ijn@W qIrQW ’qy n@waux dw aupdyS krdy hoN, (dyvIN) ijqny qIrQ dyvI Qwpy; siB iqqny locih DUir swDU kI qweI] Anuswr auh qIrQ, qIrQ bnwaux vwly dyvqy sB, s`cy nwm jpx vwilAW mhWpurKW dI crn-DUiV mMgdy hn[ jykr Awp jI gMgw ’qy ieSnwn krn nUM kihMdy hoN, auh qW Awp hI iSv jI dy jtW ’c luk geI[ iSv jI Awp Jotw bxy[
kWsI ikRsnu crwvq gwaU; imil hir jn soBw pweI]2] AvMqkwpurI dy sdIpn jI, jo ikRSn Bgvwn jI dy SsqR iv`idAw dy gurU sn[ ien@W qoN A`TW idnW ’c SsqR iv`idAw pRwpq kIqI sI[ ieh Awpxy iv`idAwrQIAW smyq kWSIpurI ’c
Aw ky vsy[ kWsI ’c sRI ikRsnu Bgvwn jI sudwmy Awid gur BweIAW smyq Awpxy gurU sdIpn jI dIAW(gwaU) gaUAW(crwvq) crwauNdy sn[ ieauN qIrQW ny hir jI dy ipAwry(jn) jnW dy(imil) imlx qoN Bwv aun@W dI crn-DUV pRwpq krky hI soBw pweI hY[
(dyvIN) ijqny qIrQ dyvI Qwpy; siB iqqny locih DUir swDU kI qweI] ijqny qIrQ (dyvI) dyviqAW ny Qwpy sn[ XQw:-dyviqAw drsn kY qweI; dUK BUK qIrQ kIey] (358) iqqny (siB) swry nwm jpx vwly (swDU) swDUAW (kI) dI crn (DUir) DUiV (qweI) nUM (locih) cwhuMdy hn[
hir kw sMqu imlY gur swDU; lY iqs kI DUir muiK lweI]3] Awp jI GxI inmRqw nwl &urmwauNdy hn:- (swDU) sRySt gur (hir) hrI jI dy Avqwr siqgurU qIjy pwiqswh jI (kw) dw sMqu, jo koeI dwsndws nUM imlY, iqs (kI) dI prmpiv`qR crn (DUir) DUVI nUM lY ky dwsndws Awpxy (muiK) msqk nUM (lweI) lwauNdw hY[
ijqnI isRsit qumrI myry suAwmI; sB iqqnI locY DUir swDU kI qweI] hux Akwl purKu jI dy snmuK kih rhy hn:- hy (myry) dwsndws dy (suAwmI) mwlk Akwl purKu jI! (qumrI) Awp jI dI rcI, ijqnI (isRsit) AnMq bRhmMf dI rcnw hY, iqqnI (sB) swrI dI swrI hI nwm jpx vwly swDU jI (kI) dI prmpiv`qR crn (DUir) DUV qweI (locY) cwhuMdI hY[
nwnk illwit hovY ijsu iliKAw; iqsu swDU DUir dy hir pwir lMGweI]4]2] siqgurU nwnk dyv swihb sRI gurU rwmdws jI &urmwauNdy hn:- ijsu gRIb swD jI dy (illwit) m`Qy ’qy gurU jI dI crn-DUV dw SuB s`cw lyK iliKAw(hovY) huMdw hY, Bwv hr smyN, swD kI DUir; krhu iesnwnu] Anuswr gurU jI dI crn-DUV ’c ieSnwn krdy, Awpxy m`Qy nUM lwauNdy hn[ XQw:- gur kI ryxu; inq mjnu krau] jnm jnm kI; haumY mlu hrau]) swDU DUir muiK msqik lweI] nwnk auDry hir gur srxweI] (744) iqsu swDU DUir dy m`Qy dy SuB lyK krky, (hir) vwihgurU jI sMswr smuMdR qoN pwir (lMGweI) lMGw idMdy hn, m`Qy ’qy gurU jI dI crn DUiV dy lyK vwly gRIb swD nUM[
{DMnu DMnu rwmdws guru; ijin isirAw iqnY svwirAw] sRb ivAwpI vwihgurU jI dy Avqwr, siqgurU cOQy pwiqswh jI ny hrbMs qpy nUM &urmwieAw:- nwm jpx vwly mhWpurSW jI dI crn DUiV nUM swry qIrQ mMgdy hn[ dyviqAW ny qIrQ Qwpy
hn[ guris`K, gurU syvw BgqI krky, nwm jp jpw ky, hux bRhmigAwn nUM pRwpq hn[ ien@W nUM pUry siqgurU sRI gurU nwnk dyv swihb jI qIrQu pUrw siqgurU; jo Anidnu hir hir nwmu iDAwey] pUry qIrQ imly hn[ ies leI ien@W nUM qIrQW ’qy jwx dI loV nhIN[ quhwfy khy Anuswr gMgw jo iSv jI dIAW jtW ’c hI Alop ho geI[ vw gMgw ny mwx kIqw, ijs nUM jwnvI irKI ny pI ilAw, auh kilAwx ikvyN krygI? ieiqhws Anuswr BsmWgd dYNq qoN frdy, iSv jI Awp qW Jotw bxy[ kydwr nwQ qIrQ dy bxn dw Awp jI ny kwrn d`isAw hY[ au~Qy jwx dI koeI BI mhwnqw nhIN[ ieiqhws Anuswr goqm irKI ny gaU dy muKoN godwvrI pRgt kIqI hY, kI gW dw pyt v`fw phwV sI?
so s`cw nwm jpx jpwaux vwly hrI jI dy ipAwirAW dI crn DUiV pRwpq krky qIrQ soBw pwauNdy hn[ hy qpy! swDU DUir lweI muiK msqik; kwm k®oD ibKu jwrau] (532) Anuswr dwsn dws qW siqgurU swihbwn jI dy swDU sMqW dI crn DUiV nUM lY ky muK m`Qy nUM lwauNdw hY[ AiqAMq inmRqw gRIbI pRym jmwl jlwl kmwl dy bcn sux ky, qpw jI ivsmwd ho gey[ DMn gurU rwmdws jI rom 2 krky jpx l`gy[ s`cy pwiqswh dy prmpiv`qR s`cy crn kmlW dw s`cw AMimRq pI ky inhwl 3 ho gey[
64.srix pYx bwry mwto:- jpu qpu sMjmu; Drmu n kmwieAw] syvw swD; n jwinAw hir rwieAw] khu nwnk hm nIc krMmw] srix pry kI rwKhu srmw]2]4] prm-pUjnIk pMjvyN pRBU siqgurU nwnk dyv swihb jI vwihgurU jI dy snmuK AiqAMq hI inMmRqw hlImI gRIbI nwl &urmwauNdy hn:- hy vwihgurU jI! dwsn dws ny mn krky jpu, sRIr krky qpu, ieMdRIAW dw (sMjmu) dmn, SyRSt Drmu(n) nhIN kmwieAw Aqy (swD) sMqW dI syvw BI (n) nhIN kIqI[ hy (hir) hrI, (rwieAw) rwjn ky rwjw mhwrwjn ky mhwrwjw; jI!n hI Awp jI nUM jwinAw hY[ ijvyN Bgq kbIr swihb jI ny jwxy jxwey hn[ vwihgurU(nwnk) siqgurU nwnk dyv swihb jI (khu) &urmwauNdy hn:-(hm) dwsn dws nIc BwgW vwlw AQvw nIc (krMmw) kMmW nUM krn vwlw hY[ hy vwihgurU jI! BwvyN dwsn dws nIc krm krn vwlw hY, AwpxI srx ipAw jwx ky, srix pry kI rwKqw; nwhI shswieAw] Anuswr srix(pry) pey kI(srmw) l`ijAw, pwpW ivkwrW AOguxW v`loN(rwKhu) r`Kxw kro jI, ikauN jo ieh l`ijAw piq nMU KuAwr krdy hn[ XQw:-qyrI srix; myry dIn dieAwlw] suK swgr; myry gur gopwlw] kir ikrpw nwnku gux gwvY; rwKhu srm
AswVI jIau]) srin pry kI; rwKu dieAwlw] nwnk; qumry bwl gupwlw]) jo jo srix pirE gur nwnk; ABY dwnu suK pwey]) srb suKw kw dwqw siqguru; qw kI srnI pweIAY] drsnu Bytq.hoq AnMdw; dUKu gieAw.hir gweIAY]) srin AwvY pwrbRhm kI; qW iPir kwhy JUry]) jo srix AwvY.iqsu kMiT lwvY; iehu ibrdu.suAwmI sMdw]) srix pry kI rwKqw; nwhI shswieAw]) jy swDU srnI pry; iqn ky kvx ibcwr] dMq jIB ijm rwiK hY; dust Airst sMGwr] 25]) Fwkn Fwik.goibd gur myry; moih AprwDI.srn crn]) dInu duAwrY AwieE.Twkur; srin pirE sMq.hwry]) Ab hm clI; Twkur pih hwir] jb hm.srix pRBU kI AweI; rwKu pRBU.BwvY mwir]) srnI AwieE; nwQ inDwn] nwm pRIiq.lwgI mn Biqir; mwgn kau hir dwn]1]) hir crn srn, goibMd duK BMjnw; dws Apuny kau nwmu dyvhu] idRsit pRB Dwrhu. ik®pw kir qwrhu; Bujw gih.kUp qy kwiF lyvhu]) rwKhu ApnI srix pRB; moih ikrpw Dwry] syvw.kCU n jwnaU; nIcu mUrKwry]1])
65.vwihgurU] myrI jwiq kmInI, pWiq kmInI; ECw jnmu hmwrw] qum srnwgiq rwjw rwmcMd; kih rivdws cmwrw]5] Ajpw jwp pUrn bRhm jI dy Avqwr Bgq sRI rivdws swihb jI, Apny inrgun srUp jI duAwrw, kotwn kot bRhmMfW dy rcnhwr huMidAW, GxI inmRqw sihq Bwau BgqI krn dI jwc b^S ky, sVdy bldy iridAW nUM Twr rhy hn[ Awp jI Akwl purK jI dy snmuK &urmwauNdy hn:-hy vwihgurU jI!(myrI) dwsn dws cimAwr dI nIvyN krm krny krky (kmInI) nIc jwiq hY[ nIc krm krn vwilAW dI(pWiq) pMgqI BI(kmInI) nIc hY, ijs ’c dwsn dws bYTdw hY[ Aiq nIc kMm krny krky(hmwrw) dwsn dws dw swrw jnmu hI(ECw) qu`C, inkMmw ivArQ hY[ Bgq rivdws swihb jI (kih) &urmwauNdy hn:-hy rwjw rwmcMd vwihgurU jI!dwsn dws (cmwrw) cimAwr (qum) Awp jI dI (srnwgiq) (srn+Aw+giq) Srn ’c Aw ky(giq) pRwpq hoieAw hY[ ies leI Srn pey dI l`ijAw r`Ko jI[ XQw:-srin pry kI; rwKu dieAwlw] nwnk; qumry bwl gupwlw])
66.vwihgurU] Anyk jnm pwp kir Brmy; huix qau srxwgiq Awey] dieAw krhu riK lyvhu hir jIau; hm lwgh siqgur pwey]3] dwsn dws inrgux inmwxy Anyk jnm pwp (kir) krky, Brmy hW, Brm 2 ky huix (qau) Awp jI dI (srxwgiq) srx ’c Awey hW[ hy hir jIau! Awp jI dI Srn Aw ky, sMgqW smyq
69.vwihgurU] BweI ry; sMq jnw kI ryxu] ijn@W sMqoKI sMqW nMU s`c imilAw hY[ iek ’c lIx ho ky ie`k nMU jpdy hn[ (ry) hy BweI ! AYsy sMq jnw (kI) dI prp-pivRq jo crn (ryxu) DUV hY, auh sMq sBw guru pweIAY; mukiq pdwrQu Dyxu]1] guru mhwrwj sw: jI dy(sMq) sMqW dI sBw ’coN(pweIAY) pweIdI hY[ jo kwmDyn hY, auh mukqI nhIN dy skdI, pr sMqW dI crn-DUV rUpI(Dyxu) kwmDyn qoN sB pdwrQu, mukiq pweIdI hY[ ijvyN bwbw bu`Fw swihb jI, BweI bwlw jI Awid gurU ky sMq jnw dI crn DUV AYsI durl`B hY[
70. vwihgurU] sqgur kI syvw gwKVI; isru dIjY Awpu gvwie] siqgurU qIjy pwiqswh jI &urmwauNdy hn ik hy BweI! sqgur jI kI syvw kry, isru(dIjY) dyxw kryy, (gwKVI) kTn (Awpu) hMkwr (gvwie) guAwauxw kry, isr dy ky ieh n khy isr idqw hY[ ijvyN pMjW ipAwirAW ny, Awp guAw ky h`Q joV ky isr Jukw ky sIs id`qy[ sbid imlih qw hir imlY; syvw pvY sB Qwie] Awp guAw ky isr dyx rUp, siqgurW dI SuB syvw krky, jykr gur (sbid) aupdys ’c imlih, Bwv mMnx kry qw sB nMU (hir) hrw Brw krn vwly hir jI (imlY) imldy hn[ hir jI dy imlxy krky, siqgurW dI sB SuB syvw (Qwie) prvwx(pvY) pYNdI hY[
71.vwihgurU] jyhw siqguru kir jwixAw; qyho jyhw suKu hoie] siqgurU qIjy pwiqswh jI &urmwauNdy hn:- hy BweI! siqguru pihly, dUjy pwiqswh jI nUM, AwpxI Bwvnw Anuswr ijs iksy ny, jyho jyhw(kir) krky jwixAw hY, qyho ijhw hI Es nMU suKu pRwpq(hoie) huMdw hY[ ijvyN siqgurU AMgd dyv swihb jI ny gurU nwnk swihb jI nMU pwrbRhm mMn ky, snmuK rih ky Bwxw jI, Blw jI, Bu`l gey jI, bcn kmwey[ XQw:-pey kbUlu.KsMm nwil; jW Gwl mrdI GwlI] Anuswr gurqw ky mwlk bxy[ eyhu shsw mUly nwhI; Bwau lwey jnu koie] (eyhu) ies myry kQn ’c(mUly) au~kw hI shsw nwhI hY[ (koie) koeI vI pRymI jnu(Bwau) pRym lwey ky vyK lvy[)
72. vwihgurU] mnu qnu ArpI isru dyeI; iqn kY lwgw pwie] ijnI ieku pCwixAw; dUjw Bwau cukwie] inMmRqw SWqI sihq DMn siqgurU Amrdws swihb jI Awpu iqAwg ky SuB bcn &urmw rhy hn:-(ijnI) ijn@W gurmuKW ny, bwby buFy swihb jI vWg, sB dy iv`c, ieku AdYÍq rUp bRhm jI nMU, gurW duAwrw pCwixAw, (dUjw) dÍYq(Bwau) Bwv cukwie id`qw hY[ dwsn dws gRIb, aun@W gurmuKW nMU, mnu qnu(ArpI)
AMdr ju`go j`ug At`l sRI gurU grMQ swihb jI ’c cwV@ ky, AwpxI gurbwxI, Bgq gurbwxI ’qy eykqw dI mohr lw id`qI hY[ hux koeI aun@W dI gurbwxI nMU ikvyN mytygw? (vw) koie n mytY BweI]3] hy BweI ! aun@W dy pRqwp js nMU koeI BI nhIN myt skdw[ DMn siqgurU swihb jI hn, ijn@W ny nIvIN zwq vwilAW dw ik`fw BwrI Awdr siqkwr kIqw hY[ au~cI zwqI dw AiBmwn myitAw hY[ auh jo nIvIN zwiq vwilAW ’qy n&rq krdy sn, auh BI mytI hY[
78.vwihgurU] (sweIN) DUVI mjnu swD Ky; sweI QIey ikRpwl]) swD rUp; Apnw qnu DwirAw] Anuswr(swD) siqgurU nwnk dyv swihb jI dI prm-piv`qR(swD) SRyst, crn DUVI(Ky) ivKy Bwv iv`c(mjnu) ieSnwn krn nwl(sweI) mwlk jI ikRpwl(QIey) hoey[ ijs krky, lDy hBy QokVy; nwnk hir Dnu mwlu]1] vwihgurU(nwnk) siqgurU pMjvyN gurU nwnk swihb jI &urmwauNdy hn:- dwsn dws ny siqgurU rwmdws swihb jI dI prp-piv`qR crn DUVI ’c ieSnwn krky, hir nwm Dnu, SuB guxW dw mwlu, sMswrk (hBy) swry (QokVy) pdwrQ (lDy) l`B ley[
79.vwihgurU] ijsu ipAwry isau nyhu; iqsu AwgY mir clIAY] auQwnkw:-sRI siqgurU pihly pwiqswh jI ny, jdoN sRI krqwrpur swihb jI ivKy, is`KI dI krVI prK kIqI, qdoN siqgurU dUjy pwiqswh jI ny, murdy Kwx q`k hukm mMinAw[ 1596 ibkRmI A`sU vdI pMcmIN nMU Awpxy s`cKMf nMU jwx qoN pMj idn pihlW, prm pRsMn ho ky, siqgurU dUjy pwiqswh jI nMU gurqw bKSI[ bwby buFy swihb jI ny gurqw dw iqlk lwieAw[ hukm krky dUjy pwiqswh jI ’qy do cOrdwr, do cOr krn lwey Aqy ikhw, “A`j qoN ieh dwsn dws dw hI srUp hn, ien@W dy prm-pwk drSn, dwsn dws dy drSn hn[ ien@W dI KuSI dwsn dws dI KuSI hY[ ien@W dI pUjw dwsn dws dI pUjw hY[ ien@W dw bcn mMn ky, lok suKIey pRlok suhyly hovo] pihly pwiqswh jI ny vIcwirAw, “dwsn dws dyy s`cKMf jwx smyN, ieh AqI du`K mMnxgy”[ vIcwr ky siqgurU dUjy pwiqswh jI nMU, hukm krky, sRI KfUr swihb jI ivKy, bRhm igAwnx mweI sBrweI jI dy pws Byj idqw[ siqgurU jI ny jw ky mwqw jI nMU ikhw, “mwqw jI ! dwsn dws nMU prm-pUjnIk gurU nwnk dyv swihb jI dw ivjog duKI krdw hY, ies leI dwsn dws ny smwDI ’c bYTxw hY, Awp jI bUhw icx idE”[ mwqw jI ny bcn mMn ky bUhw icx idqw[ Awp jI pdm Awsx lw ky, Ac`l Afol smwDI ’c bYT gey[ EDr siqgurU pihly pwiqswh jI s`cKMf cly gey[ Awp jI nUM sMgqW smyq bwby bu`Fy swihb jI ny prgt kIqw[ gurU nwnk swihb jI dw s`cKMf nMU jwxw
sux ky, lMU 2 krky pRym vYrwg kIqw[ bwb bu`Fy swihb jI ny sMudr dIvwn sjvwieAw, Awp jI ieSnwn krky, nvyN bsqR pihr, Ardws krky gurqw g`dI isMGwsx qy pihlI vwr suBwiemwn hoey[ Awp jI ny bVw BwrI ivXog mMinAw[ gurqw g`dI ’qy bYT ky hMgqw qW krnI sI? sgoN Juk gey[ XQw:- dRüm spUr.ijau invY; KvY ksu.ibml bIcwrh] DIry 2 vYrwg QMm@ ky ieh vYrwgmeI mh`lw aucwirAw:- mÚ2] ijsu ipAwry isau nyhu; iqsu AwgY mir clIAY] siqgurU pihly pwiqswh jI dy(2) dUjy(mÚ) srUp siqgurU AMgd dyv swihb jI &urmwauNdy hn:- (ijsu) ijn@W prp-pUjnIk, mn bwxI sRIr dy ipAwry, siqgurU nwnk dyv swihb jI (isau) nwl, dwsn dws dw(nyhu) pRym hY[ hMkwr C`f ky(iqsu) iqn@W siqgurW dy(AwgY) snmuK Bwv hukm mMnidAW fr BY Adb siqkwr ’c rihMidAW, isr ArpidAW, pwpW AOguxW ivkwrW kusMg v`loN mir ky, (clIAY) c`lxw krIey, Bwv Apxw sIs srvMs sB ku`J kurbwn krIey, ijvyN vwihgurU mh`ly nOvyN jI, hor byAMq pRymIAW ny sIs Arpy[
iDRgu jIvxu sMswir; qw kY pwCY jIvxw] (qw) iqn@W siqgurW (kY) dy hukm nUM mMnx qoN (pwCY) ip`Cy pY ky, sMswir ’qy dwsn dws dw jo jIvxu hY, AQvw siqgurW(kY) dy hukm nUM mMnx qoN ip`Cy pY ky, jo sMswir dw jo jIvxu hY, ieh Anyk bwr(iDRgu) iP`ty mUMh lwhnq iDRRkwr hY[ DMn gurU AMgd dyv swihb jI ny AYfw v`fw BwrI ivXog mMinAW[ ijs krky pUrn gurU bRhm srUp mMny pUjy gey hn[ XQw:- nwnk mMinAw mMnIAY; buJIAY gur prswid]2])
80.vwihgurU] slok mÚ2] jo isru sWeI nw invY; so isru dIjY fwir] nwnk.ijsu ipMjr mih ibrhw nhI; so ipMjru lY jwir] siqgurU nwnk dyv swihb jI dy(2) dUjy(mÚ) srUp, siqgurU dUjy pwiqswh jI slok aucwrdy hn, ijs ’c sRb ivAwpI mhW ivsmwd gwV@y vYrwg sihq Apxy Awp nMU kihMdy hn, qyrw jo hMkwrI isru, Apxy(sWeI) mwlk pRBU gurU nwnk dyv swihb jI dy A`gy nw(invY) invy, (so) aus Apxy hMkwrI isru nUM, v`F ky(fwir) su`t (dIjY) dyxw krvwihgurU(nwnk) siqgurU dUjy pwiqswh jI Apxy Awp nMU kihMdy hn, qyry ijsu(ipMjr) sRIr(mih) ’c, siqgurU nwnk dyv swihb jI dw(ibrhw) pRym nhI hY, (so) aus gurU pRym qoN hIxy, Apxy(ipMjru) sRIr nUM (jwir) swV lY[ Bwv pUrn gurU jI dw hukm mMnx pUjx ’qy zor idMdy hn[ jy hukm nhIN mMndw, Anq jUnW ’c v`iFAw KwDw swiVAw jWdw hY,
vwihgurU jI!ijs ’qy ApnI ikRpw (krhu) krdy hoN, auh (qyry) Awp jI dy, bwbw buFw swihb jI BweI gurdws swihb jI Awid sMqw dI (Cwru) crn-DUiV(hoq) ho jWdw hY[
96.vwihgurU] KqRI bRwhmxu sUdu bYsu; auDrY ismir cMfwl] ijin jwinE pRBu Awpnw; nwnk iqsih rvwl] vwihgurU(nwnk) s`cy siqgurU Arjn dyv swihb jI &urmwauNdy hn:-hy BweI! SSqRDwrI KqRI, bRwhmxu (sUdu) sUdR, (bYsu) KyqI krn vwlw qy BwvyN cMfwl BI ikauN n hovy, mhwrwj swihb jI nMU (ismir) Xwd krky (auDrY) qr jWdw hY, Bwv jmW jUnW AOguxW ivkwrW qoN mukq ho jWdw hY[ ien@W ’coN(ijin) ijs ny vI Awpnw smr`Q pRBu jI(jwinE) jwx ley hn, auh BwvyN cMfwl hovy, dwsn dws(iqsih) iqs dI(rvwl) crn-DUV hY[
97.vwihgurU] ijnI ifTw.myrw siqguru Bwau kir; iqn ky. siB pwp gvweI] s`cy siqgurU cOQy pwiqswh jI &urmwauNdy hn:-(ijnI) ijn@W guris`KW ny (myrw) myry pUry siqguru swihb jI dy srgun srUp jI dw drSn vw gurbwxI jI dw pRq`K drSn nyqRW nwl jW AMdroN bYrwg ibbyk rUpI nyqRW nwl, (Bwau) pRym(kir) krky (ifTw) dyiKAw hY[ siqgurU jI ny (iqn) iqn@W ky siB pwp(gvweI) guAw Bwv nws kr idqy[ ijvyN BweI lwlo bwbw rwey bulwr jI Awid[ hir drgh qy muK aujly; bhu soBw pweI] hir jI dI(drgh) KMf bRhmMf dI rcnw, siqsMgqjI, s`cKMf’c, (qy) auh muK(aujly) sur^rU, lwl, inhwl, inrml prm-piv`qR ho gey, nwnk bRhmigAwnI; Awip prmysur] rUp (bhu) bhuqI soBw pweI hY[ ijvyN bwbw buFw swihb jI, BweI gurdws swihb jI, BweI mnI isMG jI bwbw dIp isMG jI Awid[
jnu nwnku mMgY DUiV iqn; jo gur ky isK myry BweI] DMn gurU rwmdws swihb jI, ijn@W ny mhwn ikRpw krky, is`KW dI haumY mwrI hY, aun@W nUM, gur ky isK myry BweI] ikhw hY[ ieh inmRqw jI h`d idKweI hY[ vwihgurU(nwnku) hzUr &urmwauNdy hn:-jo s`cy siqgurU Amrdws jI dI is`iKAw nUM mMnx vwly, gur jI(ky) dy isK hn, auh myry gur BweI jI hn[ (jnu) dws (iqn) iqn@W dI prm-pwk crn-DUiV(mMgY) mMgdw hY[)
100.vwihgurU] jogIsr pwvih nhI; quA gux kQnu Apwr] ivAwpk s`cy bRhm dy Avqwr, Bgq rivdws swihb jI, AqI hI inmRqw nwl, Apxy Awp nUM cimAwr A`Kr kihMdy hn[ hy vwihgurU jI!(quA) Awp jI dy (gux) guxW dw kQnu (Apwr) pwrwvwr qoN rihq hY[ (jogIsr) jogIAW dy mhMq, Awp jI dy s`cy guxW dw kQn krky, Awp jI dy Apwr SuB guxW dw pwrwvwr nhI (pwvih) pw skdy[ pRym Bgiq kY kwrxY; khu rivdws cmwr] dwsn dws rivdws cmwr ny, Awp jI dI (pRym) pRymw-Bgiq(kY) dy (kwrxY) leI Bwv Awp jI dI pRymw BgqI dy pRvwh ’c lIx ho ky, Awp jI dy gux, ijvyN Awp jI ny khwey hn, iqvyN (khu) khy hn[)
101.vwihgurU] Aihinis Bgiq kry; ilv lwie] nwnku iqn kY; lwgY pwie]4]12] DMn gurU nwnk dyv swihb jI, phux kroVW sUrjW cMdRimAW nUM, Apxy inrgun pRkwS duAwrw pRkwS rhy hn[ iqn@W dI ivAwpk joiq nwl swnUM sB nMU swh AwauNdw hY[ Awp jI ny bRhm byiqAW dI mhW Agm ivsmwd AvsQw kQn kIqI hY[ ijhVy bRhm byqy sUrj vWg jIAW nUM igAwn dw pRkwS dy ky, AigAwn dw AMDyrw mytdy hn[ DrqI vWg iKmw krdy hn, AkwS vWg inrKoB rihMdy hn[ hvw vWg smidRstI r`K ky, swirAW nUM Awqm suK idMdy hn[ kml vWg swry sMswr ’c inrlyp rih ky, duK suK duSmx im`qR, hwn lwB, AMimRq zihr, hrK-soZ, sony lohy Awid ’c smidRStI r`Kdy hn[ ijn@W ny KMfW bRhmMfW AMdr joqI srUp bRhm nUM jwx ilAw hY[ AYsy prm hMs q`q byqy huMidAW ivAwpk bRhm ’c (ilv) ibRqI (lwie) lw ky (Aihinis) rwq idny, Akwl purK jI dI pRymw (Bgiq) BgqI (kry) krdy hn[ vwihgurU(nwnku) siqgurU pihly pwiqswh jI AqI hI inmRqw hlImI nwl kihMdy hn
sMswr rUpI smuMdR ’c, pdwrQ rUpI jl hY, dwsn dws ies ’c fubx vwlw p`Qr hY[ hy myry (Twkur) mwlk!aupRokq AOguxW vwly pwQr, (Akrmw) KoitAW BwgW vwly(hIn) nIc dwsn dws nUM ikrpw kir ky, riK lyvhu jI[ XQw:- rwKhu ApnI srix pRB; moih ikrpw Dwry] syvw.kCU n jwnaU; nIcu mUrKwry])
113.vwihgurU] crn pKwrau kir syvw; jy Twkur BwvY] hohu ikRpwl dieAwl pRB; nwnku gux gwvY]4] hy (Twkur) mwlk jI!jy Awp jI nUM BwvY qW hI dwsn dws mn nIvW krky, Awp jI dI Anyk pRkwr dI SuB s`cI prm-piv`qR syvw kir ky, prm-piv`qR crn-kml (pKwrau) Dovy, [ XQw:- pwv mlovau.sMig nYn BqIrI] jhw pTwvhu; jWau qqI rI]2]) vwihgurU(nwnku) siqgurU pMjvyN pwiqswh jI &urmwauNdy hn:-hy idAwlU ikRpwlU pRB jI!dwsn dws ’qy ikRpwl dieAwl (hohu) hoxw kro, qW jo dwsn dws Awp jI dy gux sdw(gwvY) gwvy[)
114.vwihgurU] dws ryxu soeI hoAw; ijsu msqik krmw] ShIdW dy isrqwj siqgurU pMjvyN pwiqswh jI ny, gurbwxI nUM ju`go jug At`l Su`D r`Kx leI, mhwn ShIdI idqI hY[ AYsy prm-pUjnIk siqgurU jI &urmwauNdy hn:-ijsu gurmuiK pRymI dy (msqik) SoRmxI inSkwm (krmw) krm hn[ (soeI) auh, DMn 2 s`cy siqgurU rwmdws swihb jI dy dws dI(ryxu) crn DUV hoAw hY, EhI (krmw) BwgW Bry (msqik) m`Qy vwlw hY[ khu nwnk bMDn Cuty; siqgur kI srnw]4] vwihgurU (nwnk) siqgurU pMjvyN pwiqswh jI (khu) &urmwauNdy hn:-ijs dw mn s`cy siqgurU cOQy pwiqswh jI dy dws dI crn DUV ho ky, siqgur kI srnw ipAw hY[ aus dy AOguxW pwpW dy bMDn Cuty hn[
115.vwihgurU] kvn vfweI kih skau; byAMq gunIqw] hy mhwrwj!Awp jI dI swDsMgq jI dI (kvn) ikhVI 2 vfweI kih (skau) skW?Bwv khI nhIN jWdI, ikauNik Awp jI dI swDsMgq jI dy byAMq (gunIqw) gux hn[ XQw:- sMgiq kw gunu.bhuqu AiDkweI; piV sUAw gnk auDwry]) kir ikrpw muih nwmu dyhu; nwnk dr srIqw] vwihgurU(nwnk) siqgurU pMjvyN pwiqswh jI &urmwauNdy hn:- hy s`cy siqgurU rwmdws swihb jI!dwsn dwsI Awp jI dy swDsMgq rUpI dr dI (srIqw) golI hY[ (muih) dwsn dwsI nUM golI jwx ky, ikrpw (kir) krky Awpxw nwmu (dyhu) b^So jI[
116.vwihgurU] iblwvlu mhlw 5] thl krau qyry dws kI; pg Jwrau bwl] msqku Apnw Byt dyau; gun sunau rswl] iblwvlu rwg ’c, s`cy siqgurU nwnk dyv swihb jI dy (5) pMjvyN (mhlw) srUp siqgurU Arjn dyv swihb jI &urmwauNdy hn:-hy s`cy siqgurU rwmdws swihb jIE!(qyry) Awp jI dy dws kI (thl) syvw, dwsn dws(krau) kry, Es dy(pg) crn Awpxy(bwl) kysW nwl(Jwrau) JwV@y[ hy mhwrwj!Awp jI dy dwsW dI AqI hI inmRqw, hlImI gRIbI sihq syvw krW[ aun@W dy prmpUjnIk prm-piv`qR crn-kmlW nUM Awpxy kysW nwl JwV@W[ aun@W nUM Apnw (msqku) isr Byt kr (dyau) dyvW[ XQw:-siqgur AwgY sIsu Byt dyau; jy siqgur swcy BwvY]) msqku kwit DrI.iqsu AwgY; qnu mnu AwgY dyau] Awpxw isr dy ky, aun@W qoN Awp jI dy(rswl) suMdr, rs dw Gr, gun, rom 2 dy kMnW vw SrDw ivsvws rUpI kMnW nwl, dwsn dws(sunau) suxy[ XQw:-koit krn.dIjih pRB pRIqm; hir gux suxIAih AibnwsI rwm]
117.swKI:-pUrn bRhmigAwnI sMq bwbw bIr isMG swihb jI, sRI qrn qwrn swihb jI dy nyVy ipMf nOrMgwbwd vwilAW dy syvk bwbw mhwrwj isMG jI dy dwV@w nw AwieAw[ isMG aus nUM hwsy mskrI nwl lMkw dw cor ikhw krdy[ ijvyN bl`lw b`cw mwqw ipqw pws duK roNdw hY, iqvyN bwbw jI nUM ro ky ikhw, “bwbw jI! dwsn dws nMU, isMG hwsy nwl lMkw dw cor kihMdy hn[ ”qW mhWpurSW ikhw, “hy pRymIAW, gurU nwnk swihb jI dI sMgq dy joVy JwiVAw kr, ijhVy bsqR nwl joVy JwVyN, auh bsqR Aqy joVw TofI nUM lw ilAw kr[ DMn s`cy siqgurU nwnk dyv swihb jI ikRpw krngy[ ”igir bsuDw jl pvn jwiego; ieik swD bcn AtlwDw] Anuswr bVw BwrI suMdr dwV@w AwieAw[ Pyr BI Esy qr@W SrDw nwl joVy JwVdy qW lMbw dwVw joiVAW nUM l`g jWdw[ iek idn dwV@w joiVAW nUM l`gdw dyK ky, ie`k inhMg isMG jI ny iK`c nwl qwV ky ikhw, “Eie isMGw!qUM dwVy dI ibAdbI ikauN krdY?”A`goN ro ky ikhw, “bwbw jI!dwsn dws nUM qW ieh imilAw hI swDsMgq jI dy joiVAW qoN hY[ ”so ies qr@W bwbw jI, bVy hI pRym nwl gurU kI sMgq jI dy joVy JwV@dy, dwV@w joiVAW nUM l`g jWdw[
118.vwihgurU] dUjI swKI:-DMn 2 s`cy siqgurU rwmdws swihb jI, sRI AMimRqsr swihb jI ivKy, sMgqW nUM qw r rhy sn[ bwbw sRI cMd jI ie`Qy phuMcy[ Awp jI, s`cy siqgurU pihly pwiqswh jI dy v`fy swihbzwdy jwx ky, J`t p`t siqkwr leI Awey[ DMn s`cy siqgurU rwmdws swihb jI dw lMbw Brmw suMdr s`cw
dwV@w dyK ky, sRI cMd jI ny byAdbI dy A`Kr khy, “ieh AYnw ikauN vDwieAw hY? shx sIl sMqM; sm imqRs´ durjnh]) Anuswr aus dy ibAdbI dy khy vwk jo mn nUM A`g lwaux vwly sn, shwr ley[ suK smUh kruxwmY krqw;) imhrvwnu swihbu imhrvwnu] swihbu myrw imhrvwnu] DMn s`cy siqgurU swihb jI ny, bVI kmwl dI iKmw kIqI[ ie`k h`Q nwl Awpxw suMdr dwV@w PiVAw, dUjw h`Q bwby sRI cMd jI dy crnW nUM clwieAw Aqy ikhw, “Awp jI DMn 2 s`cy siqgurU nwnk dyv swihb jI dy swihbzwdy hoN, Awp dy prm-piv`qR suMdr crn JwV@n leI vDwieAw hY[ ” AYnI inmRqw sihnSIlqw, iKmw gRIbI, hlImI DIrj vwlI g`l sux ky, sRI cMd dy pYrW dI im`tI inkl geI, rom KV@y ho gey[ dovyN h`Q joV isr Jukw ky ikhw, “DMn gurU rwmdws swihb jI, Awp jI ny ies inmRqw krky gurqw g`dI pweI hY, eysy inmRqw krky siqgurU dUjy, siqgurU qIjy pwiqswh jI ny pweI sI pr AsIN pRwpq nhIN kr sky[ }
119. vwihgurU] jgq auDwrn swD pRB; iqn@ lwghu pwl] hy (pRB) smr`Q siqgurU rwmdws swihb jI!Awp jI dy swD sMq jo, bwbw bu`Fw swihb jI Awid, jgq nUM (auDwrn) qwrn vwly hn[ dwsn dws (iqn@) iqn@W dy srn rUpI (pwl) p`ly(lwghu) l`gdw hY[ mokau dIjY dwnu pRB; sMqn pg rwl]2] hy (pRB) smr`Q vwihgurU jI dy Avqwr DMn gurU rwmdws swihb jIE!(sMqn) SWq Awqmw sMqW dy prm-piv`qR prm-pUjnIk(pg) crn-kmlW dI (rwl) DUVI dw dwnu(mokau) dwsn dws nMMU (dIjY) dyxw kro[
120.vwihgurU] iblwvlu mhlw 5] pwxI pKw pIsu dws kY; qb hoih inhwlu] ShIdW dy isrqwj siqgurU gRMQ swihb jI dy rcxhwr, s`cy siqgurU nwnk dyv swihb jI dy (5) pMjvyN (mhlw) srUp iblwvlu rwg ’c &urmwauNdy hn:-hy is`K!inmRqw gRIbI Dwr ky, mn nIvW krky, mn dw hT iqAwg ky, vwihgurU jI dy dws(kY) dy pws, pwxI Br, grmI ’c pKw kir, Bojn Ckx leI c`kI pIsu, jdoN Awp jI ieh ipAwrI syvw kroNgy(qb) qdoN (inhwlu) (in+hwlu) (hwlu) du`K qoN(in) rihq ho ky, inhwl(hoih) ho jwvoNgy[
mwieAwDwrI CqR piq; iqn@ Cofau iqAwig]1] jy Awp jI pws, mwieAwDwrI CqR dy(piq) rwjy hovoN qw iqn@ pdvIAW nMU iqAwig Cofau(vw) mwieAwDwrI CqR piq bnx dIAW jo ieCwvW hn, (iqn@) iqn@W nUuM BI iqAwig(Cofau) C`fo[ (vw) jo mwieAwDwrI CqR piq rwjy hn, jy auh nyk nhIN, zwlm hn, iqn@ iqAwig Cofau[ (vw) sRIr krky Cofau Bwv sRIr krky BI myl n kro[ XQw:- jo n BjMqy; nwrwiexw] iqn kw; mY n krau drsnw]1]) rwjn; kaunu qumwrY AwvY] AYso Bwau ibdr ko dyiKE; Ehu grIbu moih BwvY]1] ijvyN siqgurU pihly pwiqswh jI ny mwieAwDwrI mlk Bwgo nUM iqAwigAw, KIr pUVy nhIN KwDy[ mn krky BI iqAwig kro, Bwv mn ’c Xwd n kro[ XQw:-so mUAw; ijsu mnhu ibswrY])
121.vwihgurU] iblwvlu mhlw 5] sRvnI sunau hir hir hry; Twkur jsu gwvau] siqgurU pRBU gurU nwnk dyv swihb jI dy (5) pMjvyN (mhlw) srUp iblwvlu rwg ’c GxI inmRqw sihq &urmw rhy hn:-hy sB nMU (hir) hrw Brw krn vwly, sB dy pwpW nUM (hir) nws krn vwly, (hry) pRkwS srUp hir hir hry (Twkur) mwlk jI!dwsn dws gRIb, Awp jI dy jsu nUM kIrqn duAwrw (gwvau) gwauNdw hY, Apxy rom 2 dy (sRvnI) kMnW vw SrDw ’qy ivsvws rUpI kMnW nwl (sunau) suxnw krdw hY[ XQw:- koit krn.dIjih pRB pRIqm; hir gux suxIAih AibnwsI rwm]
sMq crx kr sIsu Dir; hir nwmu iDAwvau]1] hir hir hry Twkur dy jsu nUM gwauNidAW suxidAW, (sMq) SWq Awqmw sihxSIlqw vwly sMqW mhWpurSW dy prm-piv`qR prm-pUjnIk praupkwrI crx-kmlW ’qy, inmRqw nwl Apxw (sIsu) isr Dir (kr) krky, dwsn dws hir jI dy prm pwk nwmu nUM (iDAwvau) iDAwauxw krdw hY[ kir ikrpw dieAwl pRB; ieh iniD isiD pwvau] hy (dieAwl) dieAw dy Gr pRB!dwsn dws mMgqy ’qy ikrpw kir, jo hrI jI dy nwm nUM sdw iDAwvy, praupkwrI sMqW dy crnW ’qy sIs itkwvy[ ieh (iniD) nO inDIAW (isiD) ATwrW is`DIAW (pwvau) pwvy, hor in`DIAW is`DIAW dI loV nhIN[ Ajpw
sMig rMk qwrn]2]3] 83] (820) vwihgurU (nwnk) siqgurU pMjvyN pwiqswh jI (kI) dI pRB jI (pih) pws AiqAMq inmRqw sihq bynMqI krdy hn[ hy vwihgurU!ApxI swDsMig jI duAwrw dwsn dws(rMk) kMgwl nUM (qwrn) qwrnw kro jI[
125.vwihgurU] iDAweIAY Apno sdw hrI] soc AMdysw qw kw khw krIAY; jw mih eyk GrI]1] (499) siqgurU pMjvyN pwiqswh jI, soc AMdysy dI inivrqI dw SuB s`cw aupdyS &urmwauNdy hn :- hy BweI! (qw) iqs dyh (kw) dw (soc) iPkr (AMdysw) sMsw (khw) iks leI (krIAY) krIey (jw) ijs dyh (vw) sMswr (mih) iv`c, eyk (GrI) GVI mwqR hI rihxw hY Bwv QoVw smW hI rihxw hY[ soc AMdysw C`f ky (Apno) Awpxy hrI nUM sdw leI (iDAweIAY) iDAwauNdy rhIey[ A`TW pihrW ’c, 23 GMty ismrn krn vwly prm-pUjnIk bRhmigAwnI sMq bwbw ibSn isMG jI murwly vwly hmySw aupoRkq quk dw AiBAws krdy sn[
126.vwihgurU] kys sMig dws pg Jwrau; iehY mnorQ mor] (500) DMn gurU Arjn dyv swihb jI &urmwauNdy hn:- hy mhwrwj! (mor) dwsn dws dw(iehY) ieho hI SuB (mnorQ) sMklp hY ik Awpxy (kys) kysW sMig, Awp jI dy pRymI dwsn dws dy (pg) crn-kml (Jwrau) JwV@nw kry[
127.vwihgurU] jo dws qyry kI inMdw kry; iqsu mwir pcweI] hy vwihgurU jI! (jo) ijhVw inMdk, (qyry) Awp jI dy dwsn dws(kI) dI, inMdw (kry) krdw hY[ Awp jI iqsu nUM mwir ky (pcweI) swV idMdy hoN[ icMqw Cif AicMqu rhu; nwnk lig pweI] (517) vwihgurU (nwnk) siqgurU pMjvyN pwiqswh jI &urmwauNdy hn:- hy jno! vwihgurU nUM r`iKAk jwx ky, (pweI) crnIN lig ky icMqw Cif ky, (AicMqu) icMqw qoN rihq ho ky En@W ’c lIn rhu[
128.vwihgurU] sBu ikCu krqy hiQ; kwrxu jo krY] nwnku mMgY dwnu; sMqw DUir qrY]1] suAws 2 nwm jpx vwly SWq Awqmw sMqW mhWpurKW dI prm-piv`qR crn DUV bKSx dw jo kwrxu hY, so sBu ikCu krqy dy hiQ hY[ ijs ’qy ikrpw krn Es nUM bKSxw (krY) krdy hn ies leI, vwihgurU (nwnku) siqgurU pMjvyN pwiqswh jI krqy jI nUM krx kwrx smr`Q dwqwr mMn ky, vwihgurU jI dy snmuK kihMdy hn:- hy vwihgurU jI! dwsn dws Awp jI pwsoN Awp jI dy sMqw dI crn DUir dw dwnu (mMgY) mMgdw hY, ijs duAwrw dwsn dws sMswr rUpI smuMdR qoN (qrY) qr jwvy[
dieAwlu; moih smsir pwpI]) jw kY bwp vYsI krI pUq AYsI srI; iqhU ry lok prisD kbIrw]) hir ky nwm kbIr aujwgr] jnm jnm ky kwty kwgr] DMn SoRmxI Bgq kbIr swihb jI! Awp jI nMU rom 2 krky kotwn kot, inmK 2.suAws 2, nmskwr prvwn hovy[ Awp jI Apny inrgun srUp duAwrw, hux kroVW sUrjW, cMdRimAW, qwirAW, ibjlIAW, AgnIAW, ititAwixAW AMdr pRkwS pw rhy hoN jI[ hux swnUM suAws Awp jI dI s`qw nwl Aw irhw hY[ DMn Bgq kbIr swihb jI!bRhm ivAwpk s`c srUp hMuidAW, Bwau BgqI sihq, vwihgurU jI dy snmuK (khu) &urmw rhy hn:- hy myry s`cy (mwDvw) vwihgurU jI! (qU) Awp jI srb ibAwpI hoN[ (qum) Awp jI dy (smsir) brwbr hor koeI BI dieAwlu nwhI(moih) dwsn dws dy smsir koeI vI pwpI nhIN[ XQw:-hm sir dInu, dieAwlu n qum sir; Ab pqIAwru ikAw kIjY])
134.vwihgurU] mY nwhI kCu hau nhI; ikCu Awih n morw] pRwgrwj ivKy Bgq sDny jI nMU jdoN ikly dI kMD ’c icnx l`gy, qW Awp jI ny vwihgurU jI nMU sRb ivAwpI jwx ky, pRym bynqI kIqI, “hy mhwrwj!(mY) dwsn dws dyh BI nwhI hY[ (hau) dwsn dws pws kCu Dn nhI hY[ (morw) dwsn dws pws(ikCu) ku`J pdwrQ vI(n) nhIN(Awih) hY[ 2.mY dyh BI nwhI, (hau) dwsn dws(kCu) kuJ sUKm dyh BI nhI, morw swDU jIvn BI (ikCu) ku`J(n) nhIN(Awih) hY[ Aausr ljw rwiK lyhu sDnw jnu qorw]4] hy sRb ivAwpI! hux myry pRwx kwhly pY rhy hn, ies leI (Aausr) vylw hY, r`iKAw krn dw, dwsn dws dI ljw rwiK lyhu, gRIb mskIn
153.vwihgurU] slok mÚ5] hiB gux qYfy nwnk jIau.mYkU QIey; mY inrgux qy ikAw hovY]) AMg AMg suKdweI pUrn bRhmweI Qwn Qwnµqr dysw] vwihgurU jI dy pUrn Avqwr gurU nwnk swihb jI dy (5) pMjvyN (mÚ) srUp, s`cy siqgurU Arjn dyv swihb jI slok aucwrdy hn:- hy vwihgurU (nwnk) siqgurU rwmdws swihb jIau! (qYfy) Awp jI dy b^Sy hoey (hiB) swry gux (mYkU) dwsn dws nUM pRwpq (QIey) hoey hn[ (mY) dwsn dws inrgux(qy) qoN, Awp jI dy kIqy praupkwrW dw bdlw ikAw(hovY) ho skdw hY?Bwv dws Awp jI dy guxW praupkwrW dy bdly kuJ vI nhIN dy skdw, ies leI dwsn dws inrgun, Awp jI dw krjweI hY[ qau jyvfu dwqwru n koeI; jwcku sdw jwcovY]1] (964) (qau) Awp jI (jyvfu) ij`fw v`fw dwqW dyx vwlw dwqwru hor koeI vI (n) nhIN hY[ dwsn dws (jwcku) mMgqw Awp jI qoN sdw hI nwm, crn DUV, Awp jI dy drSn (jwcovY) mMgdw hY[ XQw:- drsnu mwgau, dyih ipAwry]) jyvfu swihbu qyvf dwqI; dy dy kry rjweI]) quDu jyvfu dwqwru, mY koeI ndir n AwveI; quDu. sBsY no dwnu idqw; KMfI vrBMfI. pwqwlI pureI sB loeI] ijvyN gurU nwnk dyv swihb jI ny Avqwr Dwr ky, gurU AMgd dyv swihb jI nUM, gurqw dI v`fI qoN v`fI, AiqAMq v`fI Amolk dwq b^SI, jo hor koeI vI Avqwr b^S nhIN sikAw[
154.vwihgurU] slok mÚ 5] soie suxMdVI.myrw qnu mnu maulw; nwmu jpMdVI lwlI] sRI hirmMdr swihb jI Aqy sRI siqgurU gRMQ swihb jI dy rcxhwr, siqgurU qIjy pwiqswh jI Aqy mwqw rwmo jI dy AqI ipAwry dohqRy, mwqw BwnI Aqy DMn siqgurU rwmdws swihb jI dy AqI ipAwry swihbzwdy, ShIdW dy isrqwj DMn s`cy siqgurU Arjn dyv swihb jI, AibnwsI suK; Awpn Awsn] AibnwsI pUrn bRhm srUp hn, Apxy inrgun srUp jI duAwrw jo hux swfy nyqRW kMnW, suAwsW ’qy cmVI dy pRkwSk hn[ AnMq bRhmMfW ’c AnMq sUrjW, cMdRimAW qwirAW, ibjlIAW AgnIAW titAwixAW nUM swj ky 24 GMty ie`k rs pRkwS rhy hn[ XQw:- sB mih joiq; joiq
hY soie] iqs dY cwnix; sB mih cwnxu hoie] AsMK bRhmMfW ’c AsMK Bgq Awp jI dw nwm jpdy hn[ Bin mQurw.kCu Bydu nhI; guru Arjunu prqK´ hir] siqgurU jI pRymw BgqI inmRqw sihq s`cy vwihgurU jI ’qy pqI Bwvnw krky &urmwauNdy hn:-hy mhwrwj swihb jI!(myrw) dwsn dwsI Awp jI dI pinhwrI, Awp jI dI kQw kIrqn rUp (soie) soBw nUM (suxMdVI) suxdI hI, J`tp`t (qnu) rom 2, mnu krky (maulw) pRPulq ho geI[ nwmu jpMdVI lwlI] Awp jI dy prm-piv`qR nwmu jI nUM (jpMdVI) jpdI hI (lwlI) dwsI bx geI, vw pRymw-BgqI, pRym nwm, igAwn dI lwlI sihq ho geI[ ijvyN BweI mnI isMG swihb jI nUM AYsI lwlI cV@I, jo bMd 2 ktvw ky vI n au~qrI, BweI mqI dws jI ny Awry nwl qn icrwauxw kIqw qW vI lwlI nhIN au~qrI[ siqgurU pMjvyN pwiqswh jI nUM AYsI lwlI cV@I jo au~bldI dyZ, q`qy ryqy Aqy sVdI bldI m`cdI loh dy kSt smyN vI nhIN auqrI[ pMiD julMdVI myrw AMdru TMFw; gur drsnu dyiK inhwlI]1] Awp jI dy prm-pivqR drSn krn leI(myrw) dwsn dwsI dw BgqI sihq igAwn dy vw surqI dy vw swDsMgq dy (pMiD) rsqy, (julMdVI) qurdI dw AMdru TMFw ho igAw[ qurIAw pd vw pRq`K swDsMgq ’c gurU gur swihb jI dy drsnu dyiK ky, dwsn dwsI(inhwlI) inhwl 3 ho geI[
155.vwihgurU] hir. dws dwsw; dInu srn] nwnk mwQw; sMq crn] vwihgurU(nwnk) siqgurU pMjvyN pwiqswh jI &urmwauNdy hn:-dwsn dws (dInu) gRIb, hir jI dy dwsw dw dws, hrI jI dy pUrn sMq jI dI srn hY, Awpxw mwQw sMq jI dy prm-piv`qR crn kmlW ’qy r`Kdw hY[
156.vwihgurU] sloku] swjn qyry crn kI; hoie rhw sd DUir] nwnk srix quhwrIAw; pyKau sdw hjUir]1] DMn siqgurU nwnk dyv swihb jI Akwl purK jI dy pRym rMg ’c GxI qoN GxI inmRqw hlImI ZRIbI dI Kyl@ kridAW sloku &urmwauNdy hn:- hy (swjn) ipAwry im`qR prmwqm jI! (qyry) Awp jI dy crn kmlW (kI) dI, dwsn dws sd DUir hoie (rhw) rhy, vwihgurU (nwnk) siqgurU pihly pwiqswh jI kihMdy hn ik dwsn dws (quhwrIAw) Awp jI dI srix pY ky Awp jI nUM sdw (hjUir) nyVy qoN nyVy (pyKau) dyKdw hY[
pwpW v`loN Doqw jWdw hY[ A`j srdwrI dy mwx ’c, lMgrW dI syvw h`QI bhuq G`t kIqI jWdI hY, syvw krky lwhw lYxw cwhIdw hY[ BweI gurdws swihb jI &urmwauNdy hn:- ivxu syvw.iDRg hQ pYr; hor inhPl krxI[ (vwr 27)
166.jw idn jgq mwn tihl khI rswie; igAwn iDAwn koit jog jg n smwn hY] ijs idn jgq dy mwnnIX pRBU jI ny, (rswie) pRym ’c rs ky, prm-pRsMn ho ky, syvw tihl krnI &urmweI, aus suBwgy idn dy brwbr, kRoVW duinAwvI igAwn iDAwn jog j`g rwj Awid nhIN hn[
jw idn BeI pinhwrI jgn nwQ jI kI; qw sm n CqRDwrI koitn kotwn hY] ijs idn jgq dy mwlk pRBU jI dI pwxI Brn vwlI syvw pRwpq hoeI, aus idn dy suK qul kroVwn kroV CqRpqI rwj vI nhIN ho skdy[ {jl FoieE, siqgur ky duAwry[ ieh ibD, pwieE moK duAwry[ siqgurU Amrdws jI ny dUjy pwiqswh jI dy crnW ’c bwrW swl jl Fox dI syvw kIqI sI[ }jw idn ipsnhwrI BeI jgjIvn kI; ArQ Drm kwm moK dwsn dwswn hY] ijs idn jgq dy jIvn pRBU jI dy dr qy dwxy pIhxhwrI hox dI syvw pRwpq ho geI qW cwry pdwrQ (Drm ArQ kwm moK) dwsW dy dws ho gey, Bwv pRwpq ho gey[ iCrkwrI pinhwrI pIsnhwrI ko jo suK pRymnI ipAwrI ko AkQ aunmwn hY] vwihgurU jI dI ipAwrI(pRymnI) pRymx nUM iCVkwau krn, pwxI Brn Aqy dwxy pIhx vwlI dI vifAweI pRwpq ho geI, aus dy suK dw(aunmwn) AMdwjw lwauxw vI kihx kQn qoN pry hY[ }
167.vwihgurU] iqn kI DUiV; mWgY mnu myrw] ijn ivsrih nwhI; kwhU byrw] (1085) DMn s`cy siqgurU Arjn dyv swihb jI mhwrwj &urmwauNdy hn:-(ijn) ijn@W gursyvkW pRymIAW nUM A`TW pihrW ’c(kwhU) iksy (byrw) vyly vI pRmwqmw jI nwhI(ivsrih) Bu`ldy[ XQw:- sUiK ArwDnu dUiK ArwDnu ibsrY n kwhU byrw] (700) (myrw) dwsn dws dw mnu iqn kI prm-piv`qR prm-pUjnIk crx DUiV(mWgY) mMgdw hY[
168.vwihgurU] mÚ 3] gux Avgux smwin hih; ij Awip kIqy krqwir] nwnk hukim mMinAY suKu pweIAY; gur sbdI vIcwir]2] siqgurU nwnk dyv swihb jI dy (3) qIjy (mÚ) srUp s`cy siqgurU Amrdws swihb jI &urmwauNdy hn:-hy BweI!siqgurW dI mhW ivsmwd bRhm-idRStI ’c, jIAW dy gux ’qy Avgux (smwin) brwbr (hih) hn, ikauNik ieh (ij) ijhVy jIv hn, ieh krqwir jI ny Awip
171.vwihgurU] qU cau sjx mYifAw; fyeI issu auqwir] nYx mihMjy qrsdy; kid psI dIdwru]1] (1094) ShIdw dy isrqwj, rwjn ky rwjw mhwrwjn ky mhwrwjw; gurU Arjn dyv swihb jI gRIb invwj, s`cy siqgurU jI Awpxy prmpUjnIk ipqw DMn siqgurU rwmdws swihb jI qy bVI BwrI SrDw r`KidAW, AqI hI inMmRqw sihq &urmwauNdy hn:- hy (mYifAw) dwsn dws dy(sjx) im`qR! sjxu scw pwiqswhu; isir swhW dY swhu] jIE! jy (qU) Awp jI (cau) khoN, hy b`cw!Awp jI dy isr dI loV hY, qW dwsn dws (issu) isr auqwir ky(fyeI) dy dyvy, jy khoN, “isr ikauN idMdw hYN? isr ies leI idMdw hY ik (mihMjy) dwsn dws dy nYx, Awp jI dy prmpiv`qR drSnW nUM qrsdy hn, ik (kid) kdoN Awp jI dy, suMdr (dIdwru)
Avr join; qyrI pinhwrI] iesu DrqI mih; qyrI iskdwrI]) sgl join mih; qU isir DirAw]) eyh vYrI imqR siB kIiqAw; nNh mMgih mMdw] sMswrI vYrI vw kwm kRoD vYrI, jo dws dws nUM mwrdy sn[ vw vYrI ieMdRy jo Awpo Awpxy ivSy v`l iK`cx rUp mwrdy sn, siqgurW ny ikRpw krky, eyh siB vYrI, dwsn dws dy imqR (kIiqAw) kr idqy[ ieh jo aupRokq vYrI sn, hux (mMdw) burw nNh(mMgih) mMgdy Bwv Awpxy v`l iK`c ky bypq nhIN krdy[ dwsn dws BI iksy dw (mMdw) burw nNh mMgdw[ XQw:- pr kw burw; n rwKhu cIq] qum kau duKu nhI; BweI mIq]3]) nwnk nwm cVHdI klw] qyry Bwxy sRb`q dw Blw]
lyKw koie n puCeI; jw hir bKsMdw] hy sB nUM hrw Brw krn vwly hir vwihgurU jI! (jw) jdoN Awp jI dwsn dws nUM (bKsMdw) b^Sx vwly hoN qW (lyKw) ihswb koie BI(n) nhIN (puCeI) pu`Cygw[ ijvyN hrI gurU nwnk dyv swihb jI ny s`jx T`g, kOfw rwKS, dyvlUq lwjvrd Awid rwKSW nUM b^S ky lyKy qoN bcwieAw[
AnMdu BieAw suKu pwieAw; imil gur goivMdw] hy (goivMdw) !prmpUjnIk srb klw BrpUr pRB; ibrQw jwnnhwr] AsMK nUr hI nUr, pUrn AnMd srUp hr smyN sB dy AMdr bwhr Ajpw jwp kr rhy, sRb ivAwpI mhW ivsmwd, Ajpw jwp vwihgurU gur jI, Awp jI nUM imil ky, mhW ivsmwd AnMdu (BieAw) hoieAw, Awqm suKu pwieAw hY[
sBy kwj svwirAY; jw quDu BwvMdw]7] (1096) (jw) jdoN dwsn dws(quDu) Awp jI nUM (BwvMdw) Bw igAw, qW Awp jI ny dwsn dws dy pRmwrQk ivvhwrk sBy kwj(svwirAY) svwr idqy[ ijvyN srovr rcxy, gurU ky lMgr clwauxy, hrI rUp sRI hirmMdr swihb jI Aqy siqgurU grMQ swihb jI rcxy Awid, sdw leI Apxy ipAwry syvkW dI kilAwx krnI[
173. vwihgurU] slok fKxy mÚ 5] muKhu Alwey hB mrxu; pCwxMdo koie] gurU nwnk swihb jI dy (5) pMjvyN (mÚ) srUp, AwpxI rcI mwrU dI vwr dy pMdRvyN fKxy ’c &urmwauNdy hn:- slok dohry vWg f`Kxy huMdy hn[ {Pwhw lY ky mrnw nhIN[ mn dy mMdy suBwA, inMdw cuglI, eIrKw ivkwr kusMgq v`loN mrn dw nwm, jIvq Bwv qoN mrnw hY[ ijvyN siqgurU dUjy pwiqswh jI ny, siqgurU pihly pwiqswh jI dy, sdw praukwrI s`cy crn-kmlW ’c Aw ky, jIvq Bwv qoN mry[ ieauN siqgurW ny jIvq Bwv qoN mrnw pCwixAW hY[ dUjw, gurU leI ShId hox dw nwm mrnw hY[
swihb jI, Bgq rivdws swihb jI, Bgq PrId swihb jI jIvq Bwv qoN mry hn[ jIvq Bwv qoN mrn dw Bwv AOguxW Aqy mn dy mMdy suBwA v`loN mrnw hY[ ijvyN jy koeI SrwbI nUM mhWpurS Srwb Cufw dyx qW aus dy im`qR kihMdy hn, “pI”auh kihMdw, “nhIN pIxI[ ” kihMdy, “Aswfy v`loN mr igAw[ ” kihMdw, “hW[ ” kihMdy, “iqnky qoV dyeIey[ ” kihMdw, “qoV idau[ ”pihlw mrxu kbUil; hzUr &urmwauNdy hn:-hy pRymIAW!pihlw kusMgq AOguxW, mn dy mMdy suBwA v`loN mrxu, vw Awp iqAwgx rUp, jIvq Bwv qoN (mrxu) mrnw (kbUil) mnzUr kro[ jIvx kI Cif Aws] kusMgq ivkwrW, inMdw vYr Awid AOguxW v`l (jIvx) ijaux (kI) dI Aws Cif dy[ hohu sBnw kI ryxukw; qau Awau hmwrY pwis] jIvq Bwv qoN mr ky, (sBnw) swirAW (kI) dI (ryxukw) crn DUV (hohu) hoxw kro[ (qau) qW (hmwrY) dwsn dws dy pwis (Awau) Awauxw kro[
176.vwihgurU] slok kbIr] ggn dmwmw bwijE; pirE nIswnY Gwau] Kyqu ju mWifE sUrmw; Ab jUJn ko dwau]1] sUrw so pihcwnIAY; ju lrY dIn ky hyq] purjw purjw kit mrY; kbhU n CwfY Kyqu]) rwm kbIrw eyk Bey hY; koie.n skY pCwnI]) hir ky nwm; kbIr aujwgr] jnm jnm ky; kwty kwgr]) Anq klwvwn sdw 2 myhrvwn, pwrbRhm Bgvwn dy Avqwr, SRomxI Bgq sRI kbIr swihb jI, sMswr ’qy C`qRI Drm Alop huMdw vyK ky, Drm hIx kwierW nUM, DrmI XoDy bnwaux leI, Drm dI ij`q krwaux leI, ivkwrW rUp vYrIAW nUM ij`qx leI, ivAwpk bRhm nUM swiKAwq krwaux leI, DurW dI AMimRq rUp prm-mnohr gurbwxI aucwrdy hn[ hryk pRymI jI nUM AYsI bIr-rsI gurbwxI dw, hr vyly AiBAws krnw cwhIdw hY[ ijs krky hr vyly hOslw bulMd rhy[ ies gurbwxI nUM pV@ ky, sUrbIr bhwdr AqIrQ gurU ikAW lwlW ny, AibnwsI pd pRwpq kIqw[ ij`Qy 2 jdoN 2 bhwdr isMG isMGxIAW ny, gurU pMQ gurU gRMQ swihb jI leI, purjw 2 ktvwieAw, ieh Sbd g`j ky pV@dy rhy[ gurU ky b^Sy rwgI FwfI isMG BI au~cI sur ’c ^Ub g`j ky, bVy BwrI joS cwA nwl, lwlo lwl ho ky, ies slok nUM gwauNdy hn[ ijn@W nUM sux ky joiDAW nUM lwlIAW cV@ jWdIAW hn, bVw BwrI bIr-rs jwgdw hY[ DrmI XoDy zwlmW dy isr v`Fdy hn[
slok kbIr] ggn dmwmw bwijE; pirE nIswnY Gwau]) (slok) (s) sÍY Awpxw Awp (lok) pRkwS srUp, (kbIr) v`fy bRhm jI jo hn, En@W dI pRwpqI vwlw slok, sRI kbIr swihb jI aucwrdy hn[ nIswnY ArQ:-bIr-rs dy dwqy swihb
vwihgurU mh`ly pihly dUjy qIjy siqgurW dI mhwn mihmw &urmwauNdy hn:-hy BweI!(dyau) prm pUjnIk siqguru swihb jI, (dyau) pRkwS srUp hir jI dI pRqiK(mUriq) srUp hn, jo AMimRq bcn gurbwxI kQw kIrqn(suxwvY) suxwauNdy hn[ iqsu (jn) ipAwry gurU pRymI Bgq jI ky Bwg Bly hn, jo (hir) vwihgurU jI dy prm-pUjnIk prm-piv`qR (crxI) crn-kmlW ’c icqu (lwvY) lwauNdy hn[
193.vwihgurU] hir kw ichnu soeI hir jn kw; hir Awpy jn mih Awpu rKWiq] prm pUjnIk bRhm srUp siqgurU rwmdws swihb jI &urmwauNdy hn:-ijs ipAwry dy ihrdy ’c siqgurU mhwrwj swihb jI vsy hoey hn[ AYsy (jn) ipAwry Bgq (mih) AMdr, hir jI ny Awpy, Awpxw Awpu srUp (rKWiq) r`iKAw hY[ ies leI ijhVw hir jI kw(ichnu) srUp hY, (soeI) EhI hir jI dy jn (kw) dw srUp hY[ Dnu DMnu gurU nwnku smdrsI; ijin inMdw ausqiq qrI qrWiq]4] (1264) vwihgurU Dnu DMnu gurU nwnku dyv swihb jI, duSmx imqR, duK suK, mwn Apmwn, hrK sog, sony lohy AMimRq zihr ’c (smdrsI) (sm) ie`ko ijhI (drsI) idRstI r`Kx vwly DMn DMn hn[ ijin sm idRstI nwl inMdw ausqiq Awp qrI hY, Awpxy ipAwry is`KW nUM (qrWiq) qrwauNdy hn[ inMdw ausqiq qrI dw Bwv:-smdrsI DMn DMn siqgurU rwmdws swihb jI ny, Awp iksy dI inMdw nhIN kIqI[ ApxI inMdw hox qoN pRvwh nhIN kIqI, Gbrwey nhIN[ iksy dy swhmxy aus dI KuSwmd ausqiq nhIN kIqI, AwpxI ausqiq nhIN krweI[ ies qr@W Awp jI ny, inMdw ausqiq qrI hY[ aupRokq SuB gux b^S ky Awpxy ipAwry is`KW nUM inMdw ausqiq qoN htw ky qrwieAw hY[ XQw:- bwh pkiV guir kwiFAw; soeI auqirAw pwir]
194.vwihgurU] myrI jwiq kut bWFlw For FovMqw; inqih bwnwrsI Aws pwsw] mwieAw dy iqAwgI Bgq rivdws swihb jI, hux, Apny inrgun srUp jI duAwrw, kroVW sUrjW, cMdRimAW AgnIAW qwirAW ibjlIAW titAwixAW nUM pRkwS rhy hn[ v`fBwgx rwxI JwlW jI, Awp jI nUM Awpxy j`g ’c lY geI[ jwq AiBmwnI lokW ny BwvyN Awp jI qoN n&rq kIqI, pr Pyr BI Awp jI ny aun@W nUM pUrn iKmw hI iKmw kIqI[ jdoN Bojn Ckx l`gy, ie`k 2 bMdy nwl do 2 Bgq jI, Bojn Ckx l`gy[ ieh mhW ivsmwd kOqk dyK ky, swry iv`dvwn, pUrn Bgq jI dy praupkwrI crnIN pY gey[ Awp jI ny Pyr BI gumwn nhIN kIqw, sgoN vYrwg nwl
Awpxy Awp nUM cmwr ikhw, nwm jpx jpwaux dI BwrI mihmw &urmw rhy hn:-hy Akwl purK jIau!(myrI) dwsn dws dI nIc jwiq cMm nUM kut, (bWFlw) v`Fx, (bwnwrsI) kWsI dy (Aws pwsw) AwLy duAwLy (inqih) inqwpRqI (For) mry fMgr(FovMqw) Fox vwlI hY[ Ab ibpR pRDwn, iqih krih fMfauiq; qyry nwm srxwie, rivdwsu dwsw]3] (1293) hy Akwl purK jIE!Awp jI dy nwm dy pRqwp krky (Ab) hux (iqih) iqs cimAwr nUM (pRDwn) muKI mMny pRmMny iv`dvwn, (ibpR) bRwhmx (fMfauiq) fMfy vWg lMmy pY ky nmskwr (krih) krdy hn[ hy mhwrwj!ieh (qyry) Awp jI dy nwm dw hI pRqwp hY[ Awp jI dy nwm nUM hI fMfauqW huMdIAW hn[ dwsn dws nIc cimAwr nUM kOx jwxdw hY?ies leI dwsn dwsw rivdwsu (qyry) Awp jI dy prm piv`qR SuB s`cy nwm dI (srxwie) Srn hY[
195.vwihgurU] jw ky kutMb ky FyF sB, For FovMq iPrih; Ajhu bMnwrsI Aws pwsw] DMn rivdws Bgq swihb jI, Apny ivsmwd inrgun srUp jI duAwrw hux swfy suAwsW nUM pRkwS rhy hn[ Awp jI nUM sRystwcwr krn vwly muKI bRhmx fMfauq krn l`gy[ XQw:- piqq jwiq auqmu BieAw; cwir vrn pey pig Awie] AYnI BwrI mMnqw pUjw hox qoN BI Awp jI ny mwx nhIN kIqw[ nwm dI mhwn mihmw jxwauNidAW, aun@W dI zwqI n&rq mytx leI pu`iCAw, “Awp jI bRhmw jI nUM mMndy hoN” kihMdy, “hW jI”, qW Awp jI ny ikhw, bRhmw jI qW kvl qoN pYdw hoey sn, jnm krky bRhmx nhIN sn[ ds l`K vrHw qp krky bRhmw jI bx ky, isRstI rcx dI qwkq pRwpq kIqI[ prwsr irKI Aqy mCodrI qoN pYdw hox vwly ivAws jI, bRwhmx nhIN sn[ bRhmw qoN pYdw hox vwly, snk snMdn, snwqn snq kumwr Awid nwm jpxy krky mMny pUjy gey[ bRhmw Aqy vysvw aurvsI qoN pYdw hox vwly visst munI jI BwvyN jnm krky bRwhmx nhIN sn, pr nwm jpxy krky pUjy gey[ Bgq kbIr swihb jI julwhy Aqy Bgq nwmdyv swihb jI CINby jwqI dy sn, pr nwm dy pRqwp krky mMny pUjy gey[ Bgq jI ny lUM 2 krky Akwl purK jI dw DMnvwd kridAW snmuK nwm dI mihmw khI[ jw ky kutMb ky FyF sB, For FovMq iPrih; Ajhu bMnwrsI Aws pwsw] (jw) ijs nIc cimAwr rivdws (ky) dI cimAwr zwqI (ky) dy(FyF) pSUAW vrgy mUrK sB (kutMb) pirvwr (Ajhu) hux vI, (bMnwrsI) kWsI dy (Aws pwsw) Awly duAwly (For) murdy pSUAW nUM (FovMq) FoNdy (iPrih) iPrdy hn[ Awcwr sihq ibpR krih fMfauiq; iqn qnY rivdws dwswn dwsw]3]2]
(1293) ijs dwsn dws dI cimAwr zwqI dy sB pRvwr, kWsI dy Awly duAwly murdy pSUAW nUM FoNdy hn, (iqn) iqn@W dy (qnY) puqr dwswn dwsw rivdws nUM sRySt (Awcwr) krq`bW sihq Bwv SuB krmI (ibpR) bRwhmx, (fMfauiq) fMfy vWg lMmy pY ky nmskwr (krih) krdy hn[ ieh sB nwm dw hI pRqwp hY[
196.vwihgurU] iqAwgIAY gumwnu mwnu. pyKqw dieAwl lwl; hW hW. mn crn ryn] (1305) au~bldI dyZ AMdr bYT ky, q`qw ryqw sIs ’qy puAw ky, q`qy ryqy ’qy bYT ky, sVdI bldI m`cdI loh ’qy KV@ ky, DIrj DirAw, Ajr jirAw, Bwxw mMnx dw sbk isKwieAw[ AYsy mhwn praupkwrI siqgurU Arjn dyv swihb jI, Awp jI gumwn mwn dy iqAwgI hn[ Awpxy pRymIAW nUM gumwn mwn iqAwgx dw SuB s`cw aupdyS b^Sdy hn[ siqgurU rwmdws swihb jI ’qy AQwh SrDw r`KidAW hzUr &urmwauNdy hn:-(hW) hy BweI!dwsn dws, (lwl) ipAwry (dieAwl) dieAw dy Gr, siqgurU rwmdws swihb jI nUM bRhm srUp krky (pyKqw) dyKdw (hW) hY, mn gurU jI dy prm-piv`qR crn-kmlW dI (ryn) DUV (hW) hY[ siqgurW dI crn DUV bx ky, siqgurW duAwrw (gumwnu) AhMkwr, (mwnu) siqkwr dI ie`Cw (iqAwgIAY) iqAwg dyeIdw hY, iqAwgxw krIey[ crn DUV dw Bwv AqI hI inmRqw hlImI gRIbI crnW ’c lIxqw hY[ XQw:- sBu idnsu rYix.dyKau guru Apunw; ivic AKI.gur pYr DrweI]) crn irdy ’c vswauxy, crn-kmlW qoN bilhwr jwxw, crn-kmlW dI Et lYxI, crn-kmlW nUM ArwDxw, Do ky pIxy, kysW nwl JwV@ny, ADwr mMnxy[ crn-DUV msqk nUM lwauxI, crn DUV ’c iesnwn krnw Awid byAMq gux siqgurW dI crn-DUV’c hI hn[
197.vwihgurU] jwq njwiq dyiK mq Brmhu; suk jnk pgIN lig iDAwvYgo] AwpxI au~cI jwq dyK ky, aus dw AiBmwn krky, Bgq rivdws swihb jI, sRI sYx jI, sRI kbIr swihb jI dI (njwiq) nIvIN jwq dyiK ky, (mq) n (Brmhu) Brmxw kro[ bRhmx suk dyau jI ny Awpxw Brm iqAwg ky, Bwv bRhmx jwqI dI hMgqw iqAwg ky, C`qRI jnk rwjy jI dy (pgIN) crnI lig ky, vwihgurU jI nUM (iDAwvYgo) iDAwauxw kIqw[ jnk jI nUM ikhw, “jI!aupdyS b^So[ ” kihMdy, “ivhl nhIN, j`g krky aupdyS dyvWgw[ ” ies nUM kMD dy dUjy pwsy KV@w kr idqw[ hukm kIqw, “jUT kMD dy au~qoN dI su`to[ ” byAMq jUT su`t idqI[ DMn bwby sukdyau jI ieqnI krVI prK ’c pUry auqry[ ijs nUM DMn gurU rwmdws swihb jI ieauN &urmwauNdy
pwiqswh jI dw Avqwr gurpurb sRI goieMdvwl swihb jI ivKy, bVI DUm Dwm SrDw Bwvnw sihq cV@dI klw nwl mnwieAw[ dySW pRdySW qoN is`K sMgqW Aqy sMinAwsI, AqIq bYrwgI iqAwgI, jogI Aqy n@wnW ByKW dy swDU joV myly ’qy huMm humw ky phuMcy[ DMn gurU Amrdws swihb jI DMn gurU Amrdws swihb jI dy js nwl swrw bRhmMf hI gUMj au~iTAw[ AnMq bRhmMfW dy Bgq dyvI dyvqy Avqwr pYgMbr Aw ky sB jY jYkwr krn l`gy[ XQw:- jY jYkwru sBY krih; scu Qwnu suhwieAw]) jY jY kwr Bey jg BIqir; hoAw pwrbRhmu rKvwlw]2]15] 43] (619) ies joV myly dy smwgm dI syvw qW swirAW ny kIqI pr Kws pRymIAW ny Kws hI s`cI syvw kIqI[ XQw:- swcw nwvxu; gur kI syvw] pr DMn gurU rwmdws swihb jI dI s`cI syvw ny swirAW dy mnW nUM ij`q ilAw[ siqgurU rwmdws swihb jI dy lUM 2 ’coN gurU syvw Aqy BgqI dI KuSbo &Yl geI[ XQw:- cMdn Bgqw joiq ienyhI; srby prmlu krxw] Anuswr siqgurU rwmdws swihb jI ny, bhuiqAW is`KW nUM pRcwr ky gurU syvw ’c lwieAw[ siqgurU qIjy pwiqswh jI dw suMdr dIvwn sijAw hoieAw sI[ Awp jI ny gurU nwnk swihb jI dy q^q ’qy suBwiemwn ho ky ibsmwd rMg ’c, pRymIAW nUM ibsmwd drSn b^Sy[ drSn krn vwly pRymI ivsmwd ho rhy sn[ siqgurU swihb jI ’qy Amolk suinhrI Cqr Ju`l irhw sI[ s`jy K`by do cOrdwr ibsmwd ho ky, ibsmwd cOr kr rhy sn[ ibsmwd fMfauqW krn vwly ibsmwd ho rhy sn[ pRymI h`Q joV ky ibsmwd ho ky kihMdy, “DMn gurU Amrdws swihb jIE!Awp jI ny mhwn ikRpw krky jdoN qoN swfy pirvwr nUM Awpxy prm-piv`qR prm-pUjnIk crn Do ky ipAwey hn qdoN qoN AsIN swry suKI hW[ GrW ’c bYT ky Awp jI dw jwp jpdy hW, ieh kih ky ibsmwd ho rhy sn[ Asl ’c qW swrw bRhmMf hI ibsmwd ho irhw sI[ ^ws pRymIAW ny siqgurU qIjy pwiqswh jI dy pws, siqgurU rwmdws swihb jI dI ibsmwd mihmw khI[ siqgurU swihb jI sux ky bVy BwrI ibsmwd hoey[ ieqny nUM DMn gurU rwmdws swihb jI Aw gey[ siqgurU Amrdws swihb jI ny prm-pRsMn ho ky ikhw, “hy mhWpurSw!qUM siqsMgq jI dI syvw bVy BwrI cwA auqSwh nwl kIqI hY, vr mMg[ ” bwr 2 kihx qoN sjy dIvwn v`l h`Q joV ky nmskwr krky ieh vr mMigAw, jo gurqw ’qy ibrwjmwn ho ky is`KW dy pu`Cx qoN ieh sbd &urmwieAw:- kilAwnu mhlw 4] rwmw hm dwsn dws krIjY] kilAwnu rwg ’c siqgurU nwnk swihb jI dy (4) cOQy (mhlw) srUp DMn gurU rwmdws swihb jI, siqgurU qIjy pwiqswh jI qoN ieh
lokW qoN ApxI krwauxI sI ieh A`g ’c swV idqI hY[ ies krky BwvyN koeI Blw khau BwvY koeI burw khau[ (hm) dwsn dwsI ny Apxw qnu, pUrn gurU jI dy pRym ’c (Fwir) FwL (dIE) idqw hY[) jo Awvq srix Twkur pRBu qumrI; iqsu rwKhu ikrpw Dwir] hy pRBu Twkur siqgurU rwmdws swihb jIE!jo (qumrI) Awp jI dI prm-piv`qR suKdwiek s`cI srix (Awvq) AwauNdw hY[ iqsu nUM ikrpw idRstI Dwir ky, ivkwrW AOguxW kusMg jmW kStW jUnW vYrIAW Awid qoN bcwA ky (rwKhu) r`Kdy hoN[ jn nwnk srix qumwrI hir jIau; rwKhu lwj murwir]2]4] vwihgurU nwnk siqgurU Arjn dyv swihb jI &urmwauNdy hn:-hy hir jIau!(jn) dwsn dws(qumwrI) Awp jI dI srix ipAw hY, srix ipAw jwx ky, hy (murwir) vwihgurU!ikRpw krky lwj (rwKhu) r`K lvo[ XQw:- srin pry kI; rwKu dieAwlw] nwnk; qumry bwl gupwlw]) 207.vwihgurU] mwgau dwnu ik®pwl ik®pw iniD; myrw muKu swkq sMig n jutsI ry] (ry) hy sRb ivAwpI mhW ivsmwd Aqot ikRpw dy (iniD) Kzwny ikRpwl pRmwqmw srUp siqgurU Amrdws swihb jIE!dwsn dws Awp jI pwsoN ieh dwnu (mwgau) mMgdw hY, ik (myrw) dwsn dws dw(muKu) mUMh, irdw swkq dy (sMig) nwl n (jutsI) juVy[ jn nwnk dws dws ko krIAhu; myrw mUMfu swD pgw hyiT rulsI ry] (536) vwihgurU nwnk siqgurU pMjvyN pwiqswh jI &urmwauNdy hn:-(ry) hy mhwrwj jI!(jn) dwsn dws (ko) nUM, Awpxy dws dw dws (krIAhu) krnw kro[ myry muK swkqW nwl n juVy[ eyDr BwvyN (myrw) dwsn dws dw(mUMfu) isr (swD) sRySt mhWpurSW dy(pgw) crn-kmlW hyiT (rulsI) ruLdw rhy[ XQw:- hau kwtau.kwit bwiF isru rwKau; ijqu nwnk sMqu ciV AwvY])
208.vwihgurU] qU ipru guxvMqw; hau AauguixAwrw] mY inrgux bKis; nwnku vycwrw]5] (561) hy prm pUjnIk(ipru) pqI pRmwqmw, sgl guxw ky dwqy suAwmI; jI(qU) Awp jI (guxvMqw) SuB guxW vwly hoN jI, (hau) dwsn dws(AauguixAwrw) AauguxW vwlw hY[ vwihgurU(nwnku) siqgurU rwmdws swihb jI &urmwauNdy hn:-(mY) dwsn dws (inrgux) SuB guxW qoN rihq (vycwrw) gRIb hY, gRIb jwx ky bKis lvo jI[
209.vwihgurU] jo hir pRB kw mY dyie snyhw; iqsu mnu qnu Apxw dyvw] ShIdW dy isrqwj siqgurU Arjn dyv swihb jI, AiqAMq hI inmRqw gRIbI hlImI nwl &urmw rhy hn:-(mY) dwsn dws nMU hir pRB jI dI pRwpqI kw snyhw jo koeI
jWdw hY[ jy koeI gurU syvw jW Drm-XuD krn vwly ieh quk pV@ngy qW swry hI jvwb dy dyxgy, swhs Bwv hONsly nwl kwmXwb nhIN ho skxgy[ DMn gurU rwmdws swihb jI ny mhwn ikRpw kIqI hY, jo bulMd hONsly Aqy v`fI BwrI SrDw dy bcn, DMn gurU Amrdws swihb jI dy snmuK khy hn[ XQw:- jy BuK dyih.q ieq hI rwjw; duK ivic sUK mnweI]3] eys AwSy Anuswr dsW siqgurW ny gurU syvw kIqI hY[ eys AwSy Anuswr isMG isMGxIAW ny, swFy s`q mhIny sRI AnMdpur swihb jI dy Gyry ’c rih ky swhs r`iKAw isr vwry[ jMglW ’c BuKy iqhwey aunINdry rhy[ siqgurU pMjvyN pwiqswh jI ny sMq doKI, pwpI cMdU dy Gr pMj idn AMn jl nhIN CikAw[ nOvyN pwiqswh jI ny ipMjry ’c BuK qRyh aunINdrw Aqy sRIrk kSt shwry[ so Bgq sRI kbIr swihb jI nUM sMqW mhWpurSW dI crn DUV dI Bu`K hY[ ie`Qy sRIrk BuK nUM nhIN ikhw[ siqgurW dy hukm Anuswr sRIrk BuK qW shwrnI hY[
216.vwihgurU] sb roj gsqm dr hvw; krdym bdI iKAwl] prm pUjnIk vwihgurU siqgurU nwnk dyv swihb jI, Akwl purK jI dy snmuK, GxI inmRqw gRIbI hlImI nwl, ^Ub im`Ty bcnw duAwrw, ivsmwd GxI pRym bynqI krdy hn:-hy vwihgurU jI!(gsqm) (gsq+m) (m) mY, dwsn dws (gsq) iPrdw hY, (sb) rwq (roj) idn, BYVI (hvw) vwSnw dy iKAwl (dr) AMdr, (bdI) BYVI krnI (krdym) krdw hY[ gwhy n nykI kwr krdm; mm eˆØI icnI Ahvwl]3] (721) hy vwihgurU jI!(gwhy) kdy BI (nykI) BilAweI vwlI kwr, (n) nhIN(krdm) (krd+m) (m) dwsn dws (krd) krdw[ (mm) myrw (Ahvwl) hwl (eˆØI) AYsw hY, (icnI) jYsw, au~pr ikhw hY, hyTW BI kih rhy hn[ bd bKq hm cu bKIl; gwiPl bynjr bybwk] hy vwihgrU jI! (hm) dwsn dws (bd) BYVy Koty(bKq) BwgW vwlw hY, (cu) punw Pyr (bKIl) eIrKwlU sUm (gwiPl) prmwdI (bynjr) nzr qoN (by) rihq Bwv mn bu`DI nyqRW ’c, ivcwr rUpI ing@w nhIN hY[ vw qyrI (njr) ndr myhr qoN (by) rihq hY[ (bybwk) fr qoN (by) rihq hY Bwv Awp jI dw fr nhIN mMndw[
nwnk bugoXd jnu qurW; qyry cwkrW pw Kwk]4]1] (721) s`c srUp bRhm siqgurU nwnk dyv swihb jI, GxI inmRqw sihq udw jI dy snmuK (bugoXd) kQn krdy hn:-hy dieAwl udw jI !dwsn dws ’c BwvyN aupRokq swry hI Aaugx hn, pr (qurw) Awp jI dw (jnu) dwsn dws hY[ (qyry) Awp jI dy (cwkrW) syvkW dy,
Amrdws swihb jI dI pRymw-BgqI Ub kut 2 ky BrI hoeI hY, Awp jI &urmwauNdy hn:-hy BweI!(mY) dwsn dws ny Apxw mnu qnu isr (gur) siqgurU Amrdws swihb jI AwgY(DirE) Dr idqw Bwv(Arip) Bytw kr idqw hY[ dwsn dws ny Apxw isru, siqgurW pws(mhGw) mihMgy muil, vyic (lIE) ilAw hY, pUrn gurU jI dy lyKy l`gxw hI mihMgw mu`l hY, nhIN qW ieh bhuq hI mMdw hwl hY[ XQw:-gauVI kbIr jI] ijh isir; ric ric bwDq pwg] so isru cuMc svwrih kwg]1] iesu qn Dn ko ikAw grbeIAw] rwm nwmu kwhy n idRV@IAw]1] rhwau] khq kbIr sunhu mn myry] iehI hvwl hoihgy qyry]2] 35] gauVI guAwryrI ky pdy pYqIs] vwhu 2 sRI gurU jI Awpxw isr gurW nUM Arp ky vI l`KW KuSIAW AnuBv krdy hn, ijs nUM isr Arpx vwly pMj ipAwry, cwr swihbzwdy, bwbw dIp isMG jI Awid hI smJ skdy hn[
227.vwihgurU] jyqw jIau ipMfu sBu qyrw; qUM AMqrjwmI purKu Bgvwnu] DMn vwihgurU siqgurU rwmdws swihb jI kihMdy hn:-hy Akwl purK jIE!(jIau) izMdgI (ipMfu) sRIr (jyqw) ijqnw ku`J hY, sBu (qyrw) Awp jI dw b^iSAw hY vw(qyrw) Awp jI hI hY, Bwv dwsn dws Awp jI nMU Arpdw hY[ hy Bgvwn jI!(qUM) Awp jI (AMqrjwmI) AMdr dI jwnx vwly(purKu) pUrn hoN jI[ XQw:- kbIr.myrw muJ mih ikCu nhI; jo ikCu hY so qyrw] qyrw quJ kau saupqy; ikAw lwgY myrw]) mnu qnu qyrw; Dnu BI qyrw] qUM Twkuru suAwmI; pRBu myrw] jIau ipMfu sBu rwis qumwrI; qyrw joru gopwlw jIau]1]) dwsin dwsu khY jnu nwnku; jyhw qUM krwieih; qyhw hau krI viKAwnu]4] (734) vwigurU(nwnku) DMn vwihgurU siqgurU rwmdws swihb jI &urmwauNdy hn:-hy siqgurU Amrdws swihb jIE! (jnu) dws Awp jI dy (dwsin) dwsW dw dwsu, Awp jI dy snmuK pRym bynqI (khY) kihMdw hY ik jyho jyhw (qUM) Awp jI dwsn dws qoN Apxy js dw (viKAwnu) kQn (krwieih) krwauNdy hoN, (hau) dwsn dws(qyhw) qyho ijhw kQn(krI) krdw hY[
228.vwihgurU] pwvau dwnu FITu hoie mwgau; muiK lwgY sMq rynwry] hy mhwrwj swihb jI!dwsn dws gRIb mskIn Awp jI dy dwsW dw dws FITu hoie ky (sMq) sMqW dI (rynwry) crn DUV dw dwnu (mwgau) mMgdw hY, ieh dws nUM (pwvau) pwauxw kro, (muiK) m`Qy nUM sMqW dI crn DUV (lwgY) l`gy[ vw AMqhkrn rUpI m`Qy nUM, SrDw rUpI DUV l`gy[ jn nwnk kau guir ikrpw DwrI; pRiB hwQ dyie
239.vwihgurU] BYrau mhlw 5 Gru 1 <> siqgur pRswid] auQwnkw:- Anq klw hoie Twkuru ciVAw] dy Avqwr siqgurU nwnk dyv swihb jI dy pMjvyN srUp, sRI gurU Arjn dyv swihb jI, sRI AMimRqsr swihb jI ivKy, swc nwm kI AMimRq vrKw] krky, bRhmMfW nUM qwr rhy sn[ ie`k pKMfI ny, BwdRoN vdI s`qvIN nUM, Awp jI pws Aw ky ikhw, “k`l nUM Twkur jI jMmxgy[ ijs KuSI ’c ihMfol pYxgy, AwqSbwzI BI c`lygI[ Awp jI ny BI vrq r`Kxw, is`KW qoN BI rKwauxw[ mMdr ’c Aw ky Twkur dI pUjw krnI[ ieh sux ky, sRI siqgurU swihb jI ny ^Ub qwV ky, prm-piv`qR inrml aupdyS b^iSAw[
swihb siqgurU nwnk swihb jI dy (5) pMjvyN (mhlw) srUp, siqgurU Arjn dyv swihb jI, BYrau rwg ’c (1) pihly Gru surqwr ’c &urmwauNdy hn:-(pRswid) ikRpw hI ikRpw srUp siqgur swihb jI (<>) ie`k AdÍYq rUp bRhm srUp swirAW dy pRkwSk hn[
sglI QIiq; pwis fwir rwKI] Astm QIiq; goivMd jnmw sI]1] sRI gurU jI mhwn ikRpw krky, pKMf, p`Qr pUjw htw ky, ivAwpk AibnwsI Twkur jI dI pUjw ’c lwaux leI, prm-piv`qR aupdyS dy rhy hn:-hy BweI!Awp jI kihMdy hoN, (Astm) A`TvIN QIiq nUM (goivMd) Bgvwn ikRsn jI ny (jnmw) Avqwr DwirAw sI[ bwkI (sglI) swrIAW (QIiq) iQqW (pwis) pwsy (fwir) su`t (rwKI) r`KIAW hn Bwv iqAwg idqIAW[ swrIAW iQ`qW pRmysr jI ny hI bxweIAW hn Aqy ien@W ’c Awp jI hI vsdy hn[
ikRSn Bgvwn jI dy cor hoN[ nwm nhIN jpdy ies leI cor hoN[ XQw:- nwmu durwie clY; so coru]3] Eh jnim n mrY; ry swkq For]2] (ry) hy!(swkq) kTor ic`q (For) pSUE!Eh Bgvwn jI nw (jnim) jMmdy, n hI (mrY) mrdy hn[
sgl prwD dyih loronI] mqIry ’coN p`Qr dI v`tI k`F ky, kihMdy hoN, “Twkur jMimAw hY” Pyr aus nUM kuCV cu`k ky (loronI) lorIAW (dyih) idMdy hoN[ ies (sgl) swry (prwD) gunwh K`tdy hoN[ so muKu jlau; ijqu khih Twkuru jonI]3] (ijqu) ijs mUMh nwl p`Qr dI v`tI nUM, (Twkuru) ikRSn Bgvwn jI jonI ’c Awey (khih) kihMdy hoN, quhwfw (so) auh muKu, (jlau) sV jwvy[ jnim n mrY; n AwvY n jwie] nwnk kw pRBu; rihE smwie]4]1] (1136) Awp jI BwrI ZlqI krdy hoN, p`Qr dI v`tI mqIry coN k`F ky kihMdy hoN, Twkur jMimAw hY, vwihgurU (nwnk) siqgurU pMjvyN pwiqswh jI(kw) dy(pRBu) smr`Q vwihgurU jI (smwie) ivAwpk ho(rihE) rhy hn[ pRB jI n (jnim) jMmdy hn, n (mrY) mrdy hn, n(AwvY) AwauNdy hn, n hI(jwie) jWdy hn[ XQw:- sBnI QWeI; rivAw Awip] Awid jugwid; jw kw vf prqwpu]) mrY n ibnsY; AwvY n jwie] nwnk; sd hI rihAw smwie]6]
240. SMkw:- jy koeI pRymI khy ik Awp nrwiex siqgurU nwnk dyv swihb jI ny 1526 ibkRmI sMmq nUM prm-pivqR Avqwr DwirAw hY, qW keI, so muKu jlau; ijqu khih Twkuru jonI]3] quk pV@ ky, SrDw fulwauNdy hn, auh kihMdy hn, jy Awp jI kihMdy hoN gurU nwnk swihb ny mwqw ipqw qoN Avqwr DwirAw hY, qW aun@W nUM Bgvwn jI ikauN kihMdy hoN?au~qR:-sRI ikRSn Bgvwn jI dI ibAdbI krdy jwx ky, swkq For, cor kih ky qwiVAw hY, jo p`Qr dI v`tI nUM Twkur jonI ’c Awey kihMdy sn[ ijs sbd ’c ijhVw pRkrn hovy, Esy Anuswr quk dy ArQ huMdy hn[ so ieh quk siqgurU nwnk swihb jI jW BgqW ShIdW bwbq nhIN khI Aqy nw hI kihxI cwhIdI hY[
jdoN 2 sMswr ’qy (Airsit) pwp huMdy hn[ qdoN 2 Bgvwn jI, siqgurW sMqW BgqW, ShIdW dy srUp ’c pRgt huMdy hn[ XQw:- jb jb hoq; Airsit Apwrw] qb qb; dyh Drq Avqwrw]) vwihgurU] ijvyN b`dl Akws ’c pRgt ho ky, vrKw dw praupkwr krky, suqMqR hI Alop ho jWdw hY[ ies qr@W sRI siqgurU swihb jI, krm jwl qoN suqMqR, bRhm rUpI AkwS ’c pRgt ho ky, swc nwm kI AMimRq vrKw], Anyk praupkwr krky, ShIdI pw ky suqMqR Alop ho jWdy hn[ siqgurW dy AwSy ault, jy koeI inMdk, aun@W nUM jUnI ’c Awey jIv khy qW TIk nhIN, ikauNik auh inrlyp hn[
ShIdW dw hir jI(isau) nwloN(kCu) QoVy mwqR BI (AMqru) &rk nwhI hY[ XQw:-hir hirjn dueI.eyk hY; ibb ibcwr kCu nwih] jl qy aupj qrMg ijau; jl hI ibKY smwih]) ijin jwqw; so iqs hI jyhw] Aiq inrmwielu; sIJis dyhw]) nwnk bRhmigAwnI; Awip prmysur] gurU gRMQ swihb jI ’c byAMq pRmwx hn, ik siqgurU swihb jI pwrbRhm srUp hn[ XQw:- hm cwkr goibMd ky; Twkuru myrw Bwrw] krn krwvn sgl ibiD; so siqgurU hmwrw]) gur nwnk dyv; goivMd rUp]) siqguru myrw sdw sdw; nw AwvY nw jwie] Ehu AibnwsI purKu hY; sB mih rihAw smwie]13]) rwm; hm. siqgur pwrbRhm kir mwny]) dsvyN pwiqswh jI, siqgurU gRMQ swihb jI dy pRmwxW Anuswr gurU nwnk dyv swihb jI dw iDAwn Dwrn, jpx Aqy kurbwn hox vwly ShId BI r`b srUp hn[ ies leI gurU nwnk dyv jI dI mihmw mhwn qoN mhwn hY[ XQw:- bilE crwgu, AMD´wr mih; sB kl auDrI, iek nwm Drm] pRgtu sgl hir Bvn mih; jnu nwnku gur pwrbRhm])
241.vwihgurU] rwgu sUhI mhlw 5 Gru 4 <> siqgur pRswid] BlI suhwvI CwprI; jw mih gun gwey] auQwnkw:- srb suKw kw dwqw siqguru; qw kI srnI pweIAY] ShIdW dy isrqwj sRI hirmMdr swihb jI, sRI gurU gRMQ swihb jI Aqy Apxy inrgun srUp jI duAwrw kotwn koit bRhmMfW nUM rcx vwly, au~bldI dyZ Aqy q`qI qvI ’qy cONkVw lwaux vwly, q`qw ryqw sIs ’qy puAwaux vwly, siqgurU Arjn dyv swihb jI ie`k vwrI Apxy rcy qIrQ sRI qrn qwrn swihb jI qoN qur ky, Awpxy nwnky Gr sRI goieMdvwl swihb jI dy drSnW nUM Awey[ BweI ibDI cMd BweI lM|whw jI, BweI iprwxw jI, BweI gurdws swihb jI, BweI pYVw swihb jI Awid pRymI nwl sn[ TMF dI ruq sI[ rsqy ’c AwauNidAW Kwnpur ipMf dy pws J`KV JuilAw[ is`K hzUr dI AwigAw lY ky dOV ky, ipMf ’c gey[ kI dyiKAw?swrw ipMf hI SrwbIAW dw hY[ iksy ny vI siqgurW dy ivsrwm leI jg@w n idqI[ ipMfoN bwhr aujwV ’c, siqgurU swihb jI dw ^ws pRymI, pUrn Bgq BweI hymw jI, tu`tI JONpVI ’c vsdy sn[ jo mn bwxI sRIr krky singD pRym nwl, siqgurU swihb jI dI pRymw-BgqI krdy sn[ BweI hymw jI isLw cug ky ijhVw AMn joVdy, aus nUM pIh pkw ky rwhI pWDI nUM CkwauNdy[ mwieAw iqAwg ky, AqI hI pRym bYrwg sihq rihMdy sn[ XQw:- ijih mwieAw mmqw qjI; sB qy BieE audws] khu nwnk sun ry mnw; iqh Git bRhm invwsu]18] hr vyly gurU gurU jpdy sn[ ien@W dw idlI pRym jwx
ky, AMqrjwmI siqgurU swihb jI, ien@W nUM inhwl krn leI, ien@W dy pws gey[ ien@W ny siqgurU swihb jI nUM gurU pRmysr jwx ky B`j ky Aw ky crn-kmlW ’qy m`Qw r`iKAw[ sRI siqgurU swihb jI ny bVy BwrI ipAwr nwl QwpVw idqw[ ien@W ny Awpxy au~proN kMblI lwh ky, JwV ky, siqgurW dy prm-pUjnIk crn-kmlW hyT ivCw idqI[ kRoVW bRhmMfW dy mwlk, jo hux swfy suAwsW nUM pRkwS rhy hn[ swry jgq dy jIvn rUp hn, auqpqI pwlxw, lYqw krn nMU smr`Q hn, sdw 2 imhrvwn, pUrn klwvwn, siqgurU Bgvwn, Awpxy gRIb pRymI dI tutI JuMpVI ’c PtI kMblI ’qy bYTy hoey, tutI JuMpVI nUM bhuq soBw dy rhy hn[ ijvyN eymnwbwd ’c, Awp jI ny siqgurU nwnk dyv srUp ’c, BweI lwlo swihb jI dI kulI nUM bhuq BwrI soBw idqI sI[ BweI hymw jI gd 2 inhwl 3 ho gey[ XQw:-hBy tol suhwvxy; shu bYTw AM|xu mil] (1095) ien@W ny siqgurU swihb jI dw roim 2 krky AqI hI DMnvwd kIqw[ AMgW ’c KuSI nhIN sI imauNdI[ jdoN ieh jwixAW, AMg AMg suKdweI pUrn bRhmweI Qwn Qwnµqr dysw] (1237) gurU pRmysr jI dI dwsn dws ’qy mhwn KuSI hY[ idl ’c ivcwirAw, “dwsn dws kIVy dI tutI PutI JONpVI ’c, A`j nrwiex srUp siqgurU swihb jI Awey hn[ ijvyN BIlxI dy pws jw ky, sRI rwmcMdr jI ny, aus dy jUTy byr KwDy sn[ sRI ikRSn Bgvwn jI, ibdr dI Ju`gI ’c rwq rhy, AlUxw swg Kw ky bVy hI pRsMn hoey[ DMn gurU Arjn dyv swihb jI, DMn gurU Arjn dyv swihb jI jpidAW 2 BweI hymy jI ny c`k pIsI[ XQw:- iqsu gur kY igRih; pIsau nIq] ijsu pRswid; vYrI sB mIq]5] Pyr jl ilAwaux leI siqgurW qoN AwigAw mMgI[ XQw:- pIAih q.pwxI AwxI mIrw; Kwih q pIsx jwau] koit bRhmMf dy rcnhwr, sRI gurU jI ny pRym ’c FL ky ikhw, “pwxI qW BweI ie`Qy hI hY[ sRI gurU swihb jI JuMpVI ’coN bwhr Awey, swhmxy CotI ijhI CpVI sI[ hukm kIqw, “BweI!DMn gurU nwnk swihb jI kih ky ie`t p`ut[ ”iet putI, J`tp`t swrI C`pVI AMimRq jl nwl Br geI[ sRI gurU jI ikhw, “ieh AMimRq nhIN su`kygw, ie`Qy A`T koinAW vwlw sRovr sjygw[ ijhVy pRymIN ies sbd nUM ArQW sihq pV@ ky, ieSnwn krngy, aun@W dy rog nivrq hoxgy[ ATrwhy dI ibmwrI nhIN rhygI[ ” SuB s`cy Amolk vr dy ky, Awp jI ny pMjW is`KW smyq, Awpxy gRIb pRymI Bgq jI dw ruKw im`sw Bojn Bwv kwT dI rotI Ck ky, ies nUM ieh sbd b^iSAw[
sBu ikCu qum@rY hwiQ pRB; Awip kry krwey] siqgurU swihb jI ikhw, “hy ipAwry jI!jo Awp jI dI SuB kwmnw hY, aus nUM krqwr jI pUrI krn[ ”A`goN GxI inmRqw nwl bynqI kIqI, sBu ikCu qum@rY hwiQ pRB; Awip kry krwey] hy pRB srUp siqgurU jI!sBu ikCu (qum@rY) Awp jI dy hwiQ hY[ Awip jI hI b^SS (kry) krdy hoN jI, ijn@W ’qy b^iSS krdy hoN, aun@W qoN A`gy b^iSS (krwey) krwauNdy hoN jI[ XQw:-iKn mih; nIc kIt kau rwj] pwrbRhm; grIb invwj]) (2) hy kiljug
jhwz pRB siqgurU gRMQ swihb jI! sBu ikCu (qum@rY) Awp jI dy (hwiQ) h`Q hY[ Awp jI gurbwxI dI b^iSS krky jIAW dI kilAwx Awip (kry) kr Aqy Awpxy swjy mhWpurSW qoN (krwey) krvw rhy hoN[
(3) siqgurU pMjvyN pwiqswh jI snmuK aucwrdy hn:-hy pRB vwihgurU jI! sBu ikCu (qum@rY) Awp jI dy hwiQ hY[ Awip jI jo cwhoN (kry) kr, (krwey) krvw skdy hoN[ AwpxI mOj Anuswr, hr vkq kotwn koit bRhmMfW nUM rcdy Aqy lYA krdy hoN[ XQw:- iKn mih; Qwip auQwpnhwrw] AMqu nhI ikCu; pwrwvwrw]) iCn mih rwau rMk kau kreI rwau rMk kir fwry] rIqy Bry Bry sKnwvY Xh qw ko ibvhwry]1] (537)
swis swis ismrq rhw; nwnk dwnu pwey]4]1] 41] (745) BweI hymy jI ny siqgurW qoN ieh dwnu mMigAw, vw vwihgurU (nwnk) sRI gurU pMjvyN pwiqswh jI vwihgurU jI qoN ieh dwnu mMgdy hn:-hy vwihgurU jIE!dwsn dws ieh Amolk dwnu (pwey) pwvy, jo swis swis Awp jI dw nwm (isrmq) ismrdw (rhw) rhy[ dwn mMgxw GxI qoN GxI AiqAMq hI GxI inmRqw hY[ mu`l dy ky KRIdx vwlw, vycx vwly dw Aihswn nhIN mMndw, pr dwn lYx vwlw dwqy dw bVw hI Aihswn mMndw hY[ ikauNik dwn lYx vwlw aus dy ievz ’c ku`J vI nhIN idMdw[ so DMn sRI gurU jI ny AqI hI inmRqw dy nwl nwm ismrn dw dwn mMigAw hY[ ieh inmRqw gRIbI dI h`d hY[ XQw:- grIbI gdw hmwrI] KMnw sgl rynu CwrI]
242.vwihgurU] pauVI] bsqw qUtI JuMpVI; cIr siB iCMnw] siqgurU pMjvyN pwiqswh jI BweI hymy jI dy prQwie pauVI aucwrdy hn:-hy BweI ibDI cMd jI Awid pRymIE!BweI hymw jI, (qUtI) tutI JuMpVI Bwv k`KW dI kulI ’c, AqI hI gRIbI nwl (bsqw) vsdy hn[ ien@W dy (cIr) bsqR vI (siB) swry (iCMnw) Pty hoey hn[
jwiq n piq n Awdro; auidAwn BRimMnw] ien@W gurmuKW dI jwiq vI cMgI (n) nhIN hY, nw hI smwj ’c ien@W dI(piq) ie`zq hY, n hI (Awdro) Awdr siqkwr hY[ (auidAwn) aujwV ’c(BRimMnw) Brmdy hn[
imqR n ieT Dn rUp hIx; ikCu swku n isMnw] ien@W gurmuKW dy koeI (ieT) ipAwry imqR (n) nhIN, Dn sohxy rUp qoN (hIx) rihq hn[ ien@W dy au~pr(isMnw) singD pRym ’c iB`jx vwlw (swku) sbMDI Aqy (ikCu) QoVy pdwrQ BI(n) nhIN hY
rwjw sglI isRsit kw; hir nwim mnu iBMnw] BweI hymy jI dw mnu, hir jI dy nwim ’c (iBMnw) iB`j igAw hY[ ies krky ieh (sglI) swrI isRsit kw rwjw hY[ XQw:- ijsu nwmu irdY; soeI vf rwjw]
iqs kI DUiV mnu auDrY; pRBu hoie supRsMnw]7] (707) (iqs) BweI hymy jI (kI) dI prm-piv`qR crn-DUiV bx ky, mnu(auDrY) auDrdw hY, Bwv mn pwp ivkwr AOgux iqAwg idMdw hY[ Aqy(pRBu) smr`Q vwihgurU jI (supRsMnw) (su+pRsMnw) (su) BlI pRkwr (pRsMnw) KuS hoie jWd yhn[ XQw:- DUVI mjnu swD Ky; sweI QIey ikRpwl])
243.vwihgurU] iblwvlu mhlw 5] rwKhu ApnI srix pRB; moih ikrpw Dwry] KMfW bRhmMfW nUM auDwrn vwly, sMq inMdk duSt hrwmKorW nUM qwrn vwly, siqgurU nwnk dyv swihb jI dy (5) pMjvyN (mhlw) srUp siqgurU Arjn dyv swihb jI iblwvlu rwg dy cONqIvyN sbd ’c, Akwl purK jIE dy snmuK BwvyN ApxI r`iKAw leI, inmRqw sihq &urmwauNdy hn, pr ijhVy pRymI ies sbd nUM pV@dy hn aun@W dI r`iKAw huMdI hY[ hy (pRB) smr`Q vwihgurU!(moih) dwsn dws ’qy ikrpw (Dwry) Dwr ky AprwDI AikRqGx nUM ApnI srix ’c (rwKhu) r`Kxw kro jI[
syvw kCU n jwnaU; nIcu mUrKwry]1] hy mhwrwj swihb jI!dwsn dws, nIcw AMdir nIc jwiq; nIcI hU Aiq nIcu]) nIcu (mUrKwry) mUrK, bysmJ hY[ ies krky syvw krnI (kCU) kuJ vI (n) nhIN (jwnaU) jwxdw
dwsI sMgiq pRBU iqAwig; ey krm hmwry]2] hy (pRBU) siqgurU nwnk dyv swihb jI!Awp jI dI sMgq iqAwig ky (dwsI) mwieAw dI sMgiq Bwv kusMgq krdy hW, (ey) ieh (hmwry) dwsn dwsW dy nIc krm hn[
qum@ dyvhu sBu ikCu dieAw Dwir; hm AikrqGnwry] hy mhwrwj swihb ji!(qum) Awp jI dieAw Dwir ky, sBu (ikCu) kuJ (dyvhu) b^Sdy hoN[ kyqy lY lY mukru pwih] Anuswr Awp jI dy idqy pdwrQW nUM pRwpq krky Awp jI dw DMnvwd nhIN krdy, ies leI (hm) dwsn dws (AikrqGnwry) AikRqGx hW[ XQw:- Bwry BueI AikrqGx; mMdI hU mMdy] (vwr 35)
lwig pry qyry dwn isau; nh iciq Ksmwry]3] hy mhwrwj swihb jI! dwiq ipAwrI; ivsirAw dwqwrw] Anuswr (qyry) Awp jI dy idqy (dwn) iesqRI puq Dn Awid (isau) swQ ’c lwig(pry) pey hW[ hy(Ksmwry) mwlk jI!Awp jI dy crn-kmlW ’c iciq (nh) nhIN lwauNdy[ quJ qy bwhir ikCu nhI; Bv kwtnhwry] Anyk pRkwr dw (Bv) fr (kwtnhwry) k`tx vwly inrBau vwihgurU jI!(quJ) Awp jI (qy) qoN (bwhir) vgYr (ikCu) ku`J vI nhI huMdw Bwv sB ku`J Awp jI dy hukm AMdr hY[ XQw:- hukmY AMdir.sBu ko; bwhir hukm n koie] khu nwnk srix dieAwl gur; lyhu mugD auDwry]4] 4] 34] (809) vwihgurU nwnk siqgurU pMjvyN pwiqswh jI(khu) &urmwauNdy hn:-hy dieAwl gur nwnk dyv jI!dwsn dws Awp jI dI srix hY, dwsn dws (mugD) bysmJ nUM(auDwry) auDwro Bwv AOguxW qoN Cufw(lyhu) lYxw kro[
244.vwihgurU] iblwvlu mhlw 5] qum@ smrQw; kwrn krn]) iblwvlu rwg ’c, gurU nwnk dyv swihb jI dy(5) pMjvyN(mhlw) srUp, iKmw dy swgr siqgurU Arjn dyv jI, DMn gurU rwmdws swihb jI dy snmuK GxI inmRqw hlImI gRIbI sihq, AqI hI FIT bx ky, pRym bynqI krdy hn[ XQw:- pwvau dwnu FITu hoie mwgau; muiK lwgY sMq rynwry] krn kwrn ivAwpk bRhm jI dy pUrn gurU Avqwr hy siqgurU rwmdws swihb jI!(qum) Awp jI, Apxy srb klw smrQw sdw idAwl
inrgun srUp jI duAwrw, koit bRhmMf dI rcnw nMU pYdw krn dy(kwrn) mUl muF, hoN jI, Bwv Awpxy inrgun srUp duAwrw, hir ismrin; kIE sgl Akwrw]) kIqw pswau; eyko kvwau] Anuswr Ajpw jwp vwihgurU vwihgurU ie`k(kvwau) vwk nwl kotwn koit bRhmMfW dw pswrw ricAw hY[ ies nUM rcidAW dyrI nhIN lweI[ XQw:-iKn mih; Qwip auQwpnhwrw] AMqu nhI ikCu; pwrwvwrw] Awpxy rcy ies pswry’c Awp jI Awp hI vs rhy hn[ XQw:-kudriq kir kY; visAw soie]
Fwkn Fwik goibd gur myry; moih AprwDI srn crn]1] rhwau] hy (myry) dwsn dws dy (goibd) vwihgurU rUp (gur) siqgurU swihb jIE!(moih) dwsn dws (AprwDI) gunwhI Awp jI dy prm-pUjnIk prm-piv`qR mhwn praupkwrI s`cy crn-kmlW dI srn hY[ ApxI crn srn ipAw jwx ky, dwsn dws gunwhI dy (Fwkn) pVdy (Fwik) Fk lYxw kro jI[ (rhwau) ivsrwm dy ky &urmwauNdy hn:-
jo jo kIno so qum@ jwinE; pyiKE Taur nwhI kCu; FIT mukrn] hy smr`Q krn kwrn goibd gurU jI!dwsn dws gunwhI ny, jo jo gunwh (kIno) kIqy hn, kr irhw hY, (so) auh (qum@) Awp jI ny (pyiKE) dyKy, (jwinE) jwxy hn[ BwvyN Awp jI dy vyKx jwnx qoN ibnw (kCu) kuJ QoVy mwqR vI koeI (Taur) jgHw nwhI, pr Pyr vI dwsn dws (FIT) bySrm inrl`j gunwhI hoxy krky (mukrn) mukr jWdw hY[ XQw:- qU BrpUir; jwinAw mY dUir] jo kCu krI; su qyrY hdUir] qU dyKih; hau mukir pwau] qyrY kMim; n qyrY nwie]2]
bf prqwpu suinE pRB qumro; koit AGw.qyro nwm hrn]1] hy (pRB) gurU nwnk dyv jI!(qumro) Awp jI dw (bf) v`fw prqwpu, (suinE) suixAW hY, (qyro) Awp jI dw nwm (koit) kroVW Bwv byAMq (AGw) pwpW nUM (hrn) nws krn vwlw hY[
dw AiDk pRqwp jxwauNidAW &urmw rhy hn:-hy DMn gurU rwmdws swihb jI!Awp jI krn kwrn smr`Q goibMd rUp (kruxwmY) (kruxw+mY) ikRpwlU (mY) srUp (ikrpwl) ikRpw dy Gr ’qy ikRpw dy (iniD) smuMdR hoN[ hir jI dy drsn rUp, jIvn (pd) pdvI Awp jI b^Sdy hoN[ XQw:- jIvn pdvI; hir ky dws]
245.vwihgurU] lwlw hwit ivhwiJAw; ikAw iqsu cqurweI] hy siqgurU Amrdws swihb jIE!dwsn dws Awp jI dI swDsMgq rUpI (hwit) h`tI ’qy, Awp jI dw (ivhwiJAw) ^rIidAw, Awp jI dy dwsW dw (lwlw) dwsn dws hY[ ies leI Awp jI dy ^rIdy hoey, iqsu dwsW dy dws dI, Awp jI dy A`gy (ikAw) kI cqurweI hY?
(2) lwlw hwit ivhwiJAw; ikAw iqsu cqurweI] ijhVw dwsW dw dws, siqgurW ny, AwpxI ivsmwdqweI rUpI h`tI ’qy ^rIidAw hY, iqsu KrIdy hoey dws ny siqgurW dy A`gy cqurweI kI krnI sI?ijvyN BweI mqI dws, BweI sqI rwm, BweI dieAwlw jI, bwbw dIp isMG jI ShId, bwbw mnI isMG swihb, bwbw mhW isMG jI Awid isrl`Q joiDAW ny cqurweI iqAwgI[ ivhwiJAw ies leI ikhw hY, ik ivkx vwly dy h`Q ku`J vI nhIN, lwly nUM KrIdxw siqgurW dy h`Q hY[ jdoN lwly ’qy prm-pUjnIk siqgurW ny, nwnk ndrI ndir inhwl] vwlI ingHw pweI, qW ieh ivsmwd dIdwr b^Sy[ ijvyN pihly jwmy AMMMdr, prbq nUM pMjw lw rhy hn, m`kw crnW nwl Gumw rhy hn Awid[ ies qr@W dUjy jwmy dy AMdr, murdw Kwx q`k bcn mMn ky, Bwxw jI, Blw jI, Bul gey jI, bcn kmw ky hMgqw dw pUrn iqAwg krky, Cy 2 mhIny gurU nwnk dyv swihb jI dy iDAwn ’c smwDI lweI bYTy idsy[ qIjy jwmy AMdr bwrW vryH jl FoNhdy, gur syvw qy; Bgiq kmweI] krdy idsy[ cOQy jwmy AMdr Bwrw tokrw c`k ky, sRI baulI swihb jI dI prm-piv`qR syvw krdy idsy[ pMjvyN jwmy AMdr sRI hirmMdr swihb Aqy sRI gurU gRMQ swihb jI rcdy, au~bldI dyZ AMdr cONkVw lwauNdy ’qy q`qw ryqw sIs ’qy puAwauNdy, sVdI bldI m`cdI loh ’qy KV@dy Aqy rwvI dy iknwry ’qy ShIdI pwauNdy idsy[ CyvyN jwmy AMdr Drm XuD krky mlysW pwpIAW nUM KpwieAw, is`KW nUM bIr–rs b^iSAw, s`qvyN jwmy AMdr gurbwxI dw siqkwr kridAW, gofy ’qy cot shwrdy idsy[ A`TvyN jwmy ’c, in`qnym ’c AYsy ivsmwd lIx hoey idsy, ijs krky sRI mMjI swihb jI dy pwvy ’c sUeI Alop huMdI idsI[ nOvyN jwmy AMdr id`lI jw ky, sIs kurbwn krdy idsy[ dsvyN jwmy AMdr, sRI dmdmy swihb jI
siqgurU gurU rwmdws swihb jI ny ikrpw (kir) krky(moih) dwsn dws nUM Apxw (nwmw) nwm(dIE) b^iSAw hY, hMgqw dy(bMDn) bMDnW(qy) qoN (Cutkwey) Cufw ilAw hY[ hMgqw dy bMDn kI hn?au~qR:-XQw:-hau hau krq.bMDn mih pirAw; nh imlIAY.ieh jugqw]) bMDn suq kMinAw; Aru nwir]2] (416)
hn:-nw ko myrw dusmnu rihAw; nw hm iks ky bYrweI] (hm) dwsn dws AMdr (iks) iksy (ky) dy nwl, (bYrweI) duSmxI (nw) nhIN[ ies leI (myrw) dwsn dws dw(ko) koeI vI dusmnu(nw) nhIN rihAw[ DMn siqgurU Arjn dyv swihb jI, au~bldI dyZ AMdr cONkVw lwieAw, q`qw ryqw sIs ’qy puAwieAw, sVdI bldI m`cdI loh ’qy KVHy[ ijs idn Awp jI q`qI loh ’qy KVHy sn, ies vYrwgmeI smyN, Drin ggn nv KMf mih; joiq sÍrUpI rihE Bir] Bin mQurw.kCu Bydu nhI; guru Arjunu prqK´ hir] prm pUjnIk mh`lw pMjvW swihb jI dy isr Arpx vwly, AsMK AnMq syvkW BgqW mhWpurSW ny Aw ky, nmskwr kIqI[ XQw:- keI koit; Bey bYrwgI] rwm nwm sMig; iqin ilv lwgI]) keI koit; qq ky byqy] sdw inhwrih; eyko nyqRy]) Awpy siqguru.Awip sbdu jIau; jugu jugu Bgq ipAwry] jugu jugu Bgq ipAwry.hir Awip svwry; Awpy BgqI lwey]) gurU jI dw prmpiv`qR AsqoqR kIqw nwnk, syvku soeI AwKIAY; jo isru Dry auqwir] Anuswr BgqW ikhw, “hy mhwrwj swihb jI!dwsn dwsW nUM hukm kro[ ”gurU swihb jI ny &urmwieAw, “jo ikCu AhY; sB qyrI rjwie] Anuswr sB krqwr jI dI rzw Anuswr ho irhw hY, mIqu krY; soeI hm mwnw] mIq ky krqb; kusl smwnw] Anuswr dwsndws ies nUM im`Tw krky mMn irhw hY[ hukim rjweI clxw; nwnk iliKAw nwil]) jo kIn@I krqwir; sweI BlI gl]) qyrw kIAw; mITw lwgY] hir nwmu pdwrQu; nwnku mWgY] Bwxy ’c pRsMn rih ky, siqgurU nwnk dyv jI dy ieh Amol bcn kmwey:- kyiqAw; dUK BUK sd mwr] eyih iB dwiq; qyrI dwqwr] sgly duK AMimRq krky pIqy[ XQw:- sgly dUK.AMimRqu kir pIvY; bwhuiV.dUKu n pwiedw])
pUrn gurU jI ny iKVy m`Qy BgqW nMU ikhw, “iqlk jM\U, swDU sMq s`c Drm dI r`iKAw leI, gurbwxI guris`KI nUM jugo jug At`l r`Kx leI, zulm dy nws s`c dy pRkwS leI, gurU nwnk dyv swihbjI dy pRymIAW dy idl’coN mOq dw fr cu`kx leI, sRb`q dy Bly leI, kurbwnIAW hI kurbwnIAW dw bIj bIjx leI, Awpxy ipAwirAW nUM nwm dI idRVqw pRp`kqw Ajpw jwp b^Sx leI, gurU pRymw-BgqI duAwrw inrgunu srgunu jI dI eykqw krwaux leI, sdw leI gurqw ibrwjmwn ho ky, siqgurU gRMQ swihbjI duAwrw gurU ipAwirAW dy idl idmwZ rom 2’c gurbwxI Byjx leI, KMf bRhmMf nUM s`cKMf bxw ky auDwrn leI, swrI dunIAW’qy is`KI &Ylwaux leI kurbwnI dw SuB bIj bIijAw jw irhw hY, ies leI rzw’c rwzI rihxw hI is`KI hY[ pRB
hir jI dy nwm Dnu nUM, gurW duAwrw pwieAw hY[ ies sbd duAwrw r`iKAw hoeI, sulhI sul`bI dovyN mr gey[ sB siqsMgq jI ny siqgurU pMjvyN pwiqswh jI dw AqI hI DMnvwd, jY jYkwr kIqw[
khu nwnk; Awpu imtwieAw] sBu pwrbRhmu ndrI AwieAw]2] vwihgurU nwnk siqgurU pMjvyN pwiqswh jI (khu) &urmwauNdy hn:-dwsn dws ny gRIbI rUpI gdw, swirAW dI crn DUV bxy mhwqmw dI crn DUV bnx rUp KMfw pkVky, sMqW mhWpurSW ny nwl vwihgurU jI dy js gwaux rUpI Dn nUM pwauxw kIqw, qW DMn gurU rwmdws jI ny ikRpw krky, dwsn dws dw (Awpu) AhMkwr imtwieAw, ijs krky sBu ’c (pwrbRhmu) ivAwpk vwihgurU jI (ndrI) ingw@ ’c (AwieAw) Aw gey[ XQw:-dIdny dIdwr swihb; kCu nhI ies kw molu]
248.vwihgurU] (1299) kwnVw mhlw 5] ibsir geI; sB qwiq prweI] jb qy swDsMgiq; moih pweI]1] rhwau] siqgurU nwnk dyv swihb jI dy (5) pMjvyN (mhlw) srUp siqgurU Arjn dyv swihb jI kwnVw rwg ’c, swD sMgiq jI duAwrw inrml inrvYrqw dI pRwpqI krky, swD sMgiq ’c nwm jpx dw AiDk pRqwp jxw rhy hn:-hy pRymIE!(jb) jdoN (qy) qoN (moih) dwsn dws ny, siqgurW dI ikRpw duAwrw, DMn gurU rwmdws swihb jI dI AqI ipAwrI swDsMgiq pweI, qdoN qoN dwsn dws nUM, (prweI) ibgwnI aupmw, mihmw, dOlq dyK ky, Kohx dI jo (qwiq) KwhS, ie`Cw &urnI sI vw (qwiq) eIrKw &urnI sI, beI ies dI nws ho ky mYnUM iml jwvy ies sB, prweI qwiq (ibsir) Bu`l geI[ ies prweI qwiq krky jIv dw kdy vI Blw nhIN ho skdw[ XQw:- ijsu AMdir.qwiq prweI hovY; iqs dw.kdy n hovI Blw] (rhwau) ivsrwm dy ky &urmwauNdy hn:- nw ko bYrI nhI ibgwnw; sgl sMig hm kau bin AweI]1] swDsMgq jI dI pRwpqI krky, prweI qwiq AYsI BulI, hux dwsn dI idRstI ’c nw (ko) koeI bYrI Aqy(ibgwnw) Eprw BI nhI hY[ (sgl) swirAW sMig(hm) dwsn dws (kau) nUM pRIqI krnI hI bin AweI hY[ vwihgurU] siqgurW dy vrqy kau A`Kr ’c gihr gMBIrqw hY, hzUr swDsMgq jI dI mihmw krdy hn, jdoN qoN dwsn dws ny swDsMgq jI pweI, ijs ’c Bgq nwmdyv jI, sRI sYx jI, Bgq rivdws jI, bwbw GneIAw jI, bwbw bu`Fw swihb jI Awid bRhmigAwnI mhWpurS hn[ XQw:- bygmpurw; shr ko nwau] dUKu AMdohu nhI; iqih Twau] nW qsvIs.iKrwju n mwlu] KauPu n Kqw; n qrsu jvwlu]1] ijs nUM sRI kbIr swihb jI ny bYkuMT ikhw hY[ XQw:- khu kbIr; ieh khIAY kwih] swDsMgiq; bYkuMTY
Awih] EQy qmwm mhWpurSW dI rom 2 krky, ismrn inrml inrvYrqw ’c lIx, nw ko bYrI nhI ibgwnw; sgl sMig hm kau bin AweI]1] vwlI AvsQw hY (hm) qmwm, sgl mhWpurSW (kau) nUM ie`k dUjy sMig pRIqI krnI hI bin AweI hY, ikauNik ie`k gurU nwnk dyv swihb jI dy crn –kmlW ’c lIx hn[
jo pRB kIno so Bl mwinE; eyh sumiq swDU qy pweI]2] (pRB) smr`Q vwihgurU jI ny jo ku`J BI(kIno) kIqw hY, (so) Eho hI dwsn dws ny (Bl) Blw krky (mwinE) mMinAW hY[ eyh (sumiq) sRySt miq (swDU) siqgurU rwmdws swihb jI (qy) qoN pweI hY[
Aihinis ihrdY jy vsY; nwnk ndrI pwru]4]1] 31] vwihgurU siqgurU nwnk dyv swihb jI ie`zq ie^lwk b^Sx vwly Amolk sbd dI sMpUrnqw kridAW &urmw rhy hn:- siqsMgI inSkwmI gurU pRymI Bgq, ijs nUM s`cw nwm dy jpx jpwauxy krky, ie`zq dI pRwpqI hoeI hY, (Aihinis) (Aih+inis) (Aih) idn (inis) rwq, Es dy ihrdY ’c, jy pRmysr jI Awp(vsY) vsx qW auh vwihgurU swihb jI dI(ndrI) ikRpw idRstI nwl, pwpI jIv vI, pwpW ivkwrW kukrmW AOguxW jmW jUnW qoN pwru auqr jWdw hY[
250.vwihgurU] nIcw AMdir nIc jwiq; nIcI hU Aiq nIcu] sRb`q dw Blw krn nUM smr`Q, hy vwihgurU DMn gurU nwnk dyv swihb jI! qyry kvn kvn gux kih kih gwvw; qU swihb guxI inDwnw] qumrI mihmw brin n swkau; qUM Twkur aUc Bgvwnw]1] Awp jI dI prm-piv`qR prm-pUjnIk ivAwpk inrgun joiq nwl, AsIN hr vkq suAws lYNdy, dyKdy boldy suxdy, ijauNdy jwgdy hW[ AsMK KMfW bRhmMfW nUM Awp jI ny swijAw hY Aqy ien@W ’c ivAwpk pRkwSk Aqy ien@W dy pRiqpwlk vI Awp jI hI hoN jI[ ien@W ’c Awp jI dy AsMK Bgq hr vkq, Awp jI dw prm-piv`qR nwm jp ky, nwnk ndrI; ndir inhwl] nUM pRwpq ho rhy hn[ Awp jI Apny inrgun srUp jI duAwrw, hr vkq byAMq sUrjW cMdRimAW, qwirAW ibjlIAW titAwixAW, AgnIAW bRhmMfW nUM pRkwS rhy hoN, Awp (sYBM) suqy pRkwS srUp hoN jI[ AYsy, <> siqnwmu krqw purKu dy Avqwr Aqy byAMq KMf bRhmMf dy auDwrnhwr huMidAW, Akwl purK jIE dI pRymw BgqI krky, AYsI jmwl BrI kmwl kr idKlweI hY[ DMn vwihgurU siqgurU nwnk dyv swihb jI DMn DMn hn, Awp jI Akwl purK jI dy snmuK, AqI GxI bysumwr Agm Apwr, AMq n pwrwvwr, inmRqw sihq &urmwauNdy hn:- nIcw AMdir nIc jwiq; nIcI hU Aiq nIcu] hy Akwl purK jI!nIc krm krn vwly kilju`gI (nIcw) nIc jIAW dy AMdir, dwsn dws dI (nIc) nIvIN jwiq hY Aqy hor vI (nIcI) nIvIN (hU) qoN (Aiq) AiqAMq (nIcu) nIvIN
nwnku iqn kY sMig swiQ; vifAw isau ikAw rIs] siqgurU nwnku dyv swihb jI &urmwauNdy hn:-hy krqwr swihb jI!dwsn dws, nIcw AMdir nIc jwiq; nIcI hU Aiq nIcu] hY Aqy jo, nIcw AMdir nIc jwiq; nIcI hU Aiq nIcu] hn, (iqn) iqn@W (kY) dy sMig swiQ rihx vwlw hY[ ies leI, so vfw ijin rwm ilv lweI]1] (188) Anuswr, (vifAw) r`b dI au~cI zwqI vwly v`ifAW bRhmigAwnIAW nwm rsIAW (isau) swQ dwsn dws AOguxW krky nIc dI (ikAw) kI (rIs) brwbrI hY?
ijQY nIc smwlIAin; iqQY ndir qyrI bKsIs]) ijQY qyrI ndir bKsIs huMdI hY, iqQY, nIcw AMdir nIc jwiq; nIcI hU Aiq nIcu]) nIc (smwlIAin) sMBwly jWdy hn[ so AqI hI inmRqw nwl, vwihgurU jIE dy snmuK bcn khy hn, ik dwsn dws, nIcw AMdir nIc jwiq; nIcI hU Aiq nIcu] Awp jI ndr bKsIs krky sMBwl lvo[
(2) ijvyN DMn vwihgurU s`cy siqgurU nwnk dyv swihb jI ny, nIcw AMdir nIc jwiq; nIcI hU Aiq nIcu] AwpxI ndr bKsIs krky sMBwly hn, auh SuB vIcwr Aw irhw hY[ sw jwiq sw piq hY jyhy krm kmwie] jIv jyhy krm (kmwie) kmwauNdw hY, (sw) Eho hI aus dI jwiq, (sw) Eho hI(piq) ie`zq hY[ jnm krky au~cI nIvIN zwqI nhIN khIdI, ijhVy nwm nhIN jpdy auh nIc zwq hn[ XQw:- ibnu nwvY sB nIc jwiq hY; ibstw kw kIVw hoie]7]) nwnk nwvY; bwJu snwiq] kOfw rwKs dyvlUq Awid jo AwdmIAW nUM Kwx vwly, nIcw AMdir nIc jwiq; nIcI hU Aiq nIcu] sn[ nwnku iqn kY sMig swiQ; siqgurU nwnku dyv swihb jI ijhVy bcn &urmwauNdy hn:-aun@W nUM Awp hI kmw rhy hn[ Awp jI ny, nIcw AMdir nIc jwiq; nIcI hU Aiq nIcu] jo jIA sn, (iqn) iqn@W (kY) dy sMig swiQ ho ky, aun@W dy shwiek bxy, Awpxy drSn b^Sy[ Awpxy prm-pUjnIk crn Do ky b^Sy[ kQw kIrqn duAwrw, aun@W dI zihr myt ky, Apxy srUp ’c AByd kr ley[ auh siqgurU swihb jI dy prm-piv`qR prm-pUjnIk praupkwrI s`cy crn-kmlW dy kIVy bxy[
jIau]1]) vw hir kw sMqu; prwn Dn iqs kw pinhwrw] sB nUM hrw Brw krn vwly hir jI (kw) dw jo sMq hY, ijs ny hrI nUM (prwn) pCwixAW hY, vw jo hrI nUM Awpxy (prwn) prwx smJdw hY, ijs nUM hrI Awpxy prwn smJdw hY[ auh Dn DMn hY[ iqs hrI jI dy sMq (kw) dw jo (pinhwrw) pwxI Brn vwlw hY, auh dwsn dws nMU, BweI mIq suq sgl qy; jIA hUM qy ipAwrw]1] BweI (mIq) imqR (suq) spuqR (sgl) swry sbMDIAW (qy) Aqy (jIA) jwn (qy) qoN (hUM) inscy krky ipAwrw hY[ ies ’c hor bhuqI qoN bhuqI GxI qoN GxI inmRqw hY[ ikauNik pihly ArQ ’c hrI dy sMq cOQy pwiqswh jI nUM prwx Dn kih ky, Apxy Awp nUM siqgurW dw pinhwrw ikhw hY[ dUjy ArQ ’c hrI dy sMq dy pinhwry nUM, BweI mIq suq sgl qy; jIA hUM qy ipAwrw]1] ikhw hY[ (rhwau) ivsrwm dy ky &urmwauNdy hn:- kysw kw kir bIjnw; sMq cMauru Fulwvau] siqgurU swihb jI hrI dy sMq DMn gurU rwmdws swihb jI vw sMqW qoN kurbwn bilhwr jWidAW Apxy pRwn Aqy Dn smJdy hn[ aun@W dy pinhwirAW dy pinhwry bx ky kihMdy hn, ik dwsn dws nMU hrI jI dy sMq siqgurU (vw) sMq, BweI, im`qR puq, swry sbMDI, jwn nwloN BI ipAwrw hY[ ikMnW ku ipAwrw hY?hor SrDw, ipAwr siqkwr, pRym syvw, inmRqw hlImI gRIbI nwl kihMdy hn ik dwsn dws Awpxy kysw (kw) dw cMauru (bIjnw) bux (kir) krky, (sMq) DMn gurU rwmdws swihb jI (vw) mhWpurSW ’qy (Fulwvau) FulwauNdw hY[ XQw:- myry rwm; hir jn kY hau bil jweI] kysw kw kir cvru Fulwvw; crx DuiV.muiK lweI]
sIsu inhwrau crx qil; DUir muiK lwvau]1] dwsn dws Apxy sIsu nUM (inhwrau) Jukw ky, siqgurU cOQy pwiqswh jI (vw) sMqW dy crn-kmlW ’qy r`Kdw hY Aqy (crx) crnW (qil) qlIAW dI prm-piv`qR DUir (muiK) msqk nUM (lwvau) lwauNdw hY[
imst bcn bynqI krau; dIn kI inAweI] siqgurW, sMqW dy crn-kmlW ’qy Awpxw isr r`K ky, crn-DUV m`Qy nUM lw ky, dwsn dws (dIn) gRIb (kI) dI (inAweI) vWg, Ub (imst) im`Ty (bcn) bcnW duAwrw bynqI (krau) krdw hY[
qij AiBmwnu srxI prau; hir gux iniD pweI]2] dwsn dws (gux) guxW dy (iniD) smuMdR, hir srUp praupkwrI SWq Awqmw sMqW (vw) siqgurW nUM (pweI) pw ky (AiBmwnu) AhMkwr (qij) C`f ky, aun@W dI srxI (prau) pYNdw hY[
hYN?Bwv caurwsI l`K jUn Bog ky AwieAw hYN[ ies leI Apxw mUl pCwx ky, gwLW dw gusw iqAwg[
eyqI n jwnau. kyqIk mudiq; clqy Kbir n pwieE]1] rhwau] Awp jI (eyqI) ieqnI g`l (n) nhIN (jwnau) jwxdy, jo ies sMswr ’c (kyqIk) ikqnI ku (mudiq) dyrI rihxw hY?Bwv izAwdw smW j`g ’qy nhIN rihxw[ XQw:- hm AwdmI hW iek dmI; muhliq muhqu n jwxw]) khw ibswsw ies BWfy kw ieqnku lwgY Tnkw]1] (1253) ies j`g qoN (clqy) cly jwx dI Kbir nUM Awp jI ny (n) nhIN (pwieE) pwieAw[ kihMdw, “jI!nwm lY ky gwLW k`FIAW hn[ ” au~qR:- mwrU mhlw 5] kvn Qwn DIirE hY nwmw; kvn bsqu AhMkwrw] siqgurU nwnk dyv swihb jI dy (5) pMjvyN(mhlw) srUp siqgurU Arjn dyv swihb jI mwrU rwg ’c aupRokq pRymI nUM gwL zrn dw SuB s`cw aupdyS &urmw rhy hn:-ies dy sRIr dy iek`ly 2 AMg nUM, h`Q lw ky puiCAw, kvn Qwn DIirE hY nwmw; jy kihMdy hoN nwm lY ky gwLW k`FIAW hn, qW Awp jI dw(nwmw) nwm (kvn) iks(Qwn) jgHw Bwv AMg ’qy(DIirE) itikAw hY[ kvn bsqu AhMkwrw] (kvn) iks AMg ’c (bsqu) vsdw hYN nwm, ijs nUM gwLW k`FIAW hn[ ijs nwm dw qUM (AhMkwrw) hMkwr krdw hYN[
kvn ichn suin aUpir CoihE; muK qy suin kir gwrw]1] hy BweI!aus dy muK(qy) qoN (gwrw) gwLW suin kir, Awp jI dy sRIr aUpir(kvn) ikhVw (ichn) inSwn P`t (CoihE) l`g igAw hY?siqgurU gRIb invwj jI ny, aus dy sRIr ’qy h`Q Pyr ky, nwnk ndrI; ndir inhwl] pUrn ikRpw BrI ingHw pw ky, inhwl kr idqw[ aus nUM kmtwLU jwx ky, SuB is`iKAw b^SI[ rhwau] ibsRwm dy ky &urmwauNdy hn:-
(in-Brwqy bolo) shnsIl pvn Aru pwxI bsuDw iKmw inBrwqy] pMc qq imil BieE sMjogw ien mih kvn durwqy]2] Amolk mhW ivsmwd ArQ pMj q`qW qoN SuB gux Dwrn leI iKmw kmwaxu dw SuB s`cw aupdyS hY:- hy siqgurU swihb jIE!dwsn dws dw pMj q`qW dw sRIr hY[ AkwS vWg pdwrQ nwl myrw ic`q nhIN Brdw[ ijvyN hvw krky A&ryvW ho jWdw hY iqvyN dwsn dws AhMkwr krky PuilAw hY[ ijvyN pwxI ’coN kwm pYdw huMdw hY iqvyN dwsn dws nUM kwm ivAwpdw hY[ ijvyN DrqI jV@ hY iqvyN dwsn dws gurbwxI ArQ smJx, gurU syvw ismrn pRmw-BgqI krn v`loN jVH hW[ ijvyN AgnI ’coN kRoD pYdw huMdw hY, iqvyN dwsn dws dw sRIr pMjW
rcnw dw(brnu) rMg (ichnu) inSwn Akwr ikCu BI s`cw nwhI, cilAw jwvygw, Akwl jI (jb) jdoN Apxy AnMq bRhmMf dw Kyl, Awpxy inrgun srUp jI’c(auJwrY) lIx kr lYxgy[ (qb) qdoN (eykMkwrw) pRkwS srUp bRhm (eykY) ie`k inrMkwr jI hI rih jwxgy[ XQw:-Anyk hYN] iPr eyk hYN]) jb AwkrK; krq ho kbhUM] qum mYN imlq; dyh Dr sBhUM]) keI bwr; psirE pwswr] sdw sdw; ieku eykMkwr]) aupRokq sbd ’c AMqrjwmI so pRBu myrw; srb rihAw BrpUry] Aqy dIn dieAwl dmodr rwieAw jIau] dy Avqwr siqgurU pMjvyN pwiqswh jI ny, koit bRhmMf dy pswry nUM nwsvMq d`isAw hY[ ies leI sRIr vI nwsvMq hY[ pihlW qW aupdyS hY ik gwL nhIN k`FxI, ikauNik iP`kw bolx nwl qn mn iP`kw ho jWdw hY[ XQw:- nwnk.iPkY boilAY; qnu mnu iPkw hoie] gurmuiK qW ieh g`l mMn lYxgy pr mnmuK nhIN mMnxgy[ jy mnmuK gwL BI k`Fy qW gurmuKW nUM gwL zrn dw aupdyS hY[ bRhm jI sdw inrlyp hn ien@W nMU koeI gwL k`F ky jW SSqRW krky k`t nhIN skdw[ siqgurW ny gurbwxI duAwrw, gursyvk jI dy irdy ’c vs ky Awp hI gwL zrnI hY[ pRymI gursyvk jI hr smyN nwm jp ky, ivAwpk ’c lIx rihx[
is`iKAw rUp swKI:-SihnSIlqw vwly pUrn mhwqmw nUM iksy gwLW k`FIAW aun@W ny h`s ky zr leIAW[ aun@W dy syvk gu`sy nwl gwLW k`Fx vwly nUM kutx leI iqAwr ho gey qW mhwqmw ikhw, “jy koeI cIz dyvy n lvo, cIz aus dy pws hI rhygI[ ies qr@W jykr gwLW dw jvwb gwLW nw dyeIey qW gwLW dyx vwly dy pws hI rihMdIAW hn[
253. (1017) mwrU mhlw 5] ssiqR qIKix.kwit fwirE; min.n kIno rosu] sMpUrn gursbd jI dy ArQ ArMB:-ibRC vWg mhwn praupkwrI sMqW dI swKI[ rhwau dIAW qukW:-mn myry; rwm rau inq nIiq] dieAwl dyv ik®pwl goibMd suin sMqnw kI rIiq]1] rhwau] hy myry mn!(ikRpwl) (ikRpw+Awl) ikRpw dy(Awl) Gr(dieAwl) dieAw dy Gr(goibMd) (go) ieMdRIAW dy(ibMd) pRkwSk (dyv) pUjnIk, ipqw bRhm jI dy (sMqnw) sMqW mhWpurSW kI(rIiq) mrXwdw(suin) sunxw kr[ ijvyN auh suAws 2 nwm jpdy jpwauNdy hn, iqvyN hy myry mn! (inq nIiq) in`q 2 (rwm) ivAwpk bRhm jI nUM(rau) aucwrnw kr[ KMf bRhmMf byAMq; auDwrxhwirAw] qyrI soBw quDu; scy myry ipAwirAw] dy Avqwr bRhm pRB smr`Q, hy siqgurU Arjn
dyv swihb jIE!Awp jI SuB guxW dy mwlk hoN, Awpxy SuB aupdyS duAwrw, pSU pRyq rwKS bu`DI vwly jIvW nUM sMq bnwaux vwly hoN[ DMn siqgurU swihb jI, ibRC zhwz DrqI, AkwS sUrj hvw AgnI ien@W s`qW dy SuB guxW dy idRstWq duAwrw, sMqW mhWpurSW dy SuB gux d`sdy hn[ ibRC dw idRstWq:-ie`k ijmINdwr grmI nwl ivAwkul ho ky, hL C`f ky, AMb hyTW sON igAw[ aus ny au~T ky AMb cUpy, Pyr ie`k sukw twhxw v`F ilAw, pr ibRC ny gu`sw nhIN kIqw[ gusw qW kI krnw sI?loVINdIAW cIzW bnwaux dw aus dw kMm BI svwr idqw[ ies qr@W sMqW ’c ibRC vWg praupkwrI gux hn[
sMqW dI swKI:-hrK sog.jw kY nhI; bYrI mIq smwn] vwlI au~cI AvsQw vwly, ie`k BjnwnMdI mhwqmw sn, ijn@W dI aumr sO vry@ qoN au~pr sI[ aun@W koL ie`k lwlcI bMdy dw lVkw pV@dw sI[ gurmuiK mhWpurSW dI susMgq krky, pUrn gurmuiK bx igAw[ mhW pwpI lwlcI nUM iksyy nIc ny ikhw, “qyrw b`cw qW swD jogw hI rih igAw hY, qUM ies nUM AwK, sMqW qoN ie`k lwl mMg ky ilAwvy[ ” b`cy ny sMqW nUM ikhw, “bwbw jI!myrw ipqw lwlc dy v`s ho ky, dwsn dws nMU Awp jI pws Awaux qoN rokdw hY[ jykr ie`k lwl b^S dyvo qW cu`p kr jwvygw[ ”pUrn s`cy mhwqmw jI ny ivcwirAw, ieh b`cw inSkpt hY, ies nUM bRhm ividAw pV@W dyvW, ijs krky ieh dunIAW qy sUrj vWg cmky sRb`q dw Blw kry[ dieAwl dyv ik®pwl goibMd; dy rUp sMqW ny ie`k lwl dI bjwey, J`tp`t lwlW dI m`GI k`F ky ilAWdI ’qy ikhw, “lY b`cw qyry Bwg cMgy hn, ieh swrI hI lY jw[ ”aus ny iljw ky Apxy hLky ipqw nUM dy id`qI[ Esy sMq doKI ny Pyr lwlcI nUM KotI pRyrnw idqI, “hux qW qyrw b`cw swD ny mul hI ^rId ilAw hY[ ” ieh sux ky lwlcI socIN pY igAw, puiCAw “kI krW?sMq doKI ny ikhw, “sMqW nUM rotI Ckwaux dy bhwny Gry bulw ky v`F dy, sMqW dw fyrw qyry b`cy ny hI sMBwL lYxw hY[ ”mUrKu hovY.so suxY; mUrK kw khxw] Anuswr lwlcI ny sMqW nUM v`F ky, mws ksweI nUM vyc idqw[ ie`k ispwhI ny, ksweI qoN ie`k syr mws mMigAw, qW ksweI ny ikhw, “ie`k pweIAw hY[ ”ivsmwd AgMmI Avwz ’c sMq jI boly, “sMq pweIAw nhIN syr huMdy hn[ ” ispwhI ny puu`iCAw, “bwbw jI Awp jI ijauNdy ho skdy hoN?”qW sMqW ny ikhw, “hW BweI!dwsn dws dy mws ’qy cwdrw pw ky, vwihgurU mMqR dw jwp kro[ ” iesy qr@W hI kIqw qW sMq mhWpurS vwihgurU vwihgurU jpdy auTy[ sMqW nUM pu`iCAw, “mhWpurSo Awp jI nUM iks pwpI ny v`iFAw sI[ ”qW sMqW ny ikhw, “BweI siq krqwr dw jwp kro, rzw mMno
sRb`q dw Blw hovy[ ” ksweI nUM kuitAw qW aus ny pwpI lwlcI dw nwm d`s idqw[ J`tp`t sMq doKI hiqAwry lwlcI nUM PV ky, sMqW mhWpurSW dy pws ilAw ky pu`iCAw, bwbw jI!ies nUM kI fMf dyeIey?ies ny v`fw BwrI gunwh kIqw hY[ sMqW ny ikhw, “hy rwjn!ies nUM do ipMf Aqy mwieAw dy idau, ies lwlc krky dwsn dws nMU v`iFAw sI[ ” rwjy ny hYrwn ho ky pu`iCAw, “jI! ieh kI kwrn hY?mhWpurSW ny ikhw, “BweI!myry idl ’c iksy nwl vYr nhIN Purdw[ dwsn dws dw qW ieh i^Awl sI, ik ies dw b`cw bRhmividAw pV@ ky, bRhm igAwn nUM pRwpq ho ky dunIAW nUM inhwl kry[ ies krky dwsn dws ny, lwlW dI m`GI dy idqI, pr Pyr BI ies dI iqRpqI n hoeI[ ” XQw:-shs Kty; lK kau auiT DwvY] iqRpiq n AwvY; mwieAw pwCY pwvY] ies qr@W sMqW ny kih ky, do ipMf ’qy mwieAw duAw idqI[ lwlcI ny praupkwrI sMqW dy crn-kml PV ley, p`Qr ic`q FL ky mom bx igAw[ sMqW dI sMgq krky inhwl hoieAw[ mwrU mhlw 5] mwrU rwg ’c DMn s`cy siqgurU nwnk dyv swihb jI dy(5) pMjvyN(mhlw) srUp DMn vwihgurU s`cy siqgurU Arjn dyv swihb jI ibR`C dy idRstWq duAwrw, aupRokq praupkwrI sMqW dy SuB gux &urmwauNdy hn[
ssiqR qIKix.kwit fwirE; min.n kIno rosu] prmpUjnIk pUrn bRhmigAwnI mhwn praupkwrI sMqW mhWpurSW nUM lwlcI ny Apxy Gry bulw ky (qIKix) iq`Ky ssiqRR nwl kwit ky (fwirE) sut idqw, pr aun@W ny Apxy min AMdr, mhwn pwpI ’qy(rosu) gu`sw(n) nhIN(kIno) kIqw[ kwj auAw ko.ly svwirE; iqlu n dIno dosu]) sMqW mhWpurSW ny Awpxy Awp ’qy kSt (ly) lY ky(auAw) aus pwpI dy (kwj) kMm(ko) nUM(svwirE) svwr idqw[ pihlW aus nMU lwlW dI m`GI idqI, Pyr aus nUM pulIs dy qS`dd Aqy PWsI qoN bcwA ky, do ipMf mwieAw duAw idqI[ aus dy b`cy nUM bRhm-ividAw pV@w ky, Apxw srUp hI bxw ilAw[ mgroN aus nUM siqsMgq jI nwl joV ky, Bjn bMdgI puMn dwn ’c lw ky qwr idqw[ ieauN aus dy swry kMm hI svwr id`qy[ aus nUM (iqlu) QoVy mwqR BI dosu(n) nhIN(dIno) idqw[ aupRokq SuB guxW dy dwqy siqgurW ny Awp kmw ky, hornW nMU SuB s`cw aupdyS b^S ky, sRb`q dw Blw kIqw hY[ mhwn pwpI jhWgIr ny BwvyN Awp jI nUM au~bldI dyZ AMdr ibTwieAw, pr Pyr BI Awp jI ny sMswr nUM, sRI hirmMdr swihb jI, AMimRq prmpiv`qR prmpUjnIk gurbwxI jI b^Sy[ siqgurW ny ibRC dI jrYNd duAwrw, ijvyN mhwqmw dy
SuB gux khy hn, iqvyN bwby &rId swihb jI ny BI &urmwieAw hY:-PrIdw swihb dI kir cwkrI idl dI lwih BrWid] drvysW no loVIAY ruKW dI jIrWid]) mn myry rwm rau inq nIiq] dieAwl dyv ik®pwl goibMd suin sMqnw kI rIiq]1] rhwau] ArQ ArMB ’c hn[ (rhwau) ibsRwm dy ky zhwz dy dUjy idRstWq duAwrw, sMqW siqgurW dy SuB gux d`sdy hn[
crx qlY augwih bYisE; sRmu n rihE srIir] ijvyN smuMdR nUM pwr krn vwlw zhwz ’qy cV@ ky, fubx dy BY qoN ibnw, ibnw iksy Qkwvt pwr auqR jWdw hY[ iqvyN ijhVw pRymI, siqgurW vw sMqW dy sMg rUpI zhwz ’c iekwgR ho ky, smwDI ’c bYTdw hY[ auh sMswr rUpI smuMdR nMU, Awpxy (crx) crnW dy(qlY) Q`ly(augwih) (au) ivSyS krky (gwih) dbw ky(bYisE) bYTdw hY[ aus dy srIir nUM jMmx mrn dI(sRmu) Qkwvt(n) nhIN(rihE) rihMdI[
mhw swgru nh ivAwpY iKnih auqirE qIir]2] (mhw) v`fw BwrI jo sMswr rUpI (swgru) smuMdR hY, ies dy ivSy rUpI jl ’c fu`bx dw fr, aus nUM (iKnih) iKn mwqR BI nh (ivAwpY) l`gdw[ mukqI rUpI (qIir) iknwry qy pwr (auqirE) auqr jWdw hY[ XQw:- swgru qirE bwCr Koj] hy DMn s`cy siqgurU Arjn dyv swihb jI!Awp jI au~bldI dyg AMdr bYTy[ s`cy siqgurU gRMQ swihb jI Aqy sRI hirmMdr swihb jI zhwz rUp rc ky, zhwz khwey[ XQw:- kljuig jhwju Arjunu gurU; sgl isRis† lig. ibqrhu]) s`cy siqgurU swihb jI hux DrqI dy qIjy idRstWq duAwcw, sMqW siqgurW dy SuB gux d`sdy hn[
cMdn Agr kpUr lypn; iqsu sMgy nhI pRIiq] ijvyN koeI DrqI ’qy cMdn kpUr Gsw, imlw ky DrqI ’qy lypn kry qW iqs nwl sRySt pRIqI nhIN krdI, BwvyN ies nUM koeI Borw 2 krky puty Aqy ibstw mUq kry, Pyr BI iKmw hI krdI hY[ iqvyN koeI ^ws pRymI cMdn(Agr) qoie dI l`kVI Aqy kpUr Awidk nUM Gsw ky, sMqW mhWpurKW ny AMgW nUM lypn kry Bwv mLy qW iqsu(sMgy) nwl pRIiq nhI krdy[
ibstw mUqR Koid iqlu iqlu min n mnI ibprIiq]3] ies qr@W DrqI ’qy ibstw mUqR krn vWg, BwvyN koeI sMqW dI inMdw kry, (iql iql) QoVI 2 krky (Koid) pu`tx vWg, sMqW nUM AqI hI du`K dyvy, pr Pyr BI idqy du`K Aqy kIqI inMdw qoN, sMqW dy min ny(ibprIiq) aultI(n) nhIN (mnI) mMnI Bwv srwp nhIN idMdy[
inMdku; soiD swiD bIcwirAw] khu rivdws; pwpI.nrik isDwirAw]4] joVu] krn krwvn smr`Q s`cy bRhm dy Avqwr, Bgq rivdws swihb jI (khu) &urmwauNdy hn:-hy BweI!dwsn dws ny (soiD) vIcwr (swiD) vIcwr ky bIcwirAw qW ieh q`q k`iFAw, jo pwpI inMdku hY, auh inMdw krky nrik nUM (isDwirAw) cilAw igAw[ gurmuKI A`KrW ’c ilKy joV nUM pV@nw, igxqI dy AMk nhIN pV@ny[ sbdW dw joV 49 hY[
255.vwihgurU] gauVI] inMdau inMdau; mokau logu inMdau] auQwnkw:-kotwn kot bRhmMfW dy mwlk vwihgurU jI ny Awp DMn Bgq kbIr swihb jI dw prm-piv`qR Avqwr DwirAw[ bhu igxqI ’c ihMdU qurk p`Qr pUjw Aqy n@wn@w aupwSnw ’c l`gy sn[ dunIAW nUM pRmwqmw nwloN ivCoV ky, Zlq pwsy lw rhy sn[ pRmwqmw jI dy nwm ’qy v`fIAW 2 T`gIAW v`j rhIAW sn[ Awp jI ny T`gW, Sr@w suMnq qoN bcwaux leI, gurbwxI kQw kIrqn jI b^Sy[ ijs qoN gu`sy ho ky T`g eIrKwlU pKMfI bhu igxqI ’c sRI Bgq jI dI inMdw krn l`gy[ ies qr@W Awp jI ie`k vwrI ibMdRwbn ’c gey, AMimRq vyly bhuq swry lok iek`qR ho ky, nµd ko nµdnu; jpx l`gy[ aun@W nUM kbIr ko suAwmI AYso Twkuru jw kY mweI n bwpo ry] (339) Anuswr Awp jI ny, ie`k Akwl purK jI dI pRymw-BgqI krn dw SuB s`cw aupdyS b^iSAw[ ijn@W dy Bwg v`fy sn, aun@W ny Bgq jI dy prm-piv`qR crn PV ley[ ijhVy zwqI n&rq krn vwly sMq inMdk sn, auh sRI Bgq jI dI inMdw krn l`gy[ DIrjDwrI mhwn praupkwrI sRb sDwrI, sRI Bgq jI inMdw sux ky Gbrwey nhIN[ Ab qau jwie cFy isMGwsin; imly hY swirMg pwnI] rwm kbIrw.eyk Bey hY; koie n skY pCwnI] vwlI mhW ivsmwd AvsQw ’c vyprvwr rhy[ DMn pRmysr DMn mhWpurK[ jykr aun@W dI inMdw hoeI qW Awp kmw ky, hryk pRwxI nUM inMdw zrn dw aupdyS b^S ky, sdw leI sRb`q dw Blw kIqw hY[ hryk pRymI ies sbd dw v`D qoN v`D AiBAws kry[ inMdw hox qoN Gbrwaux dI bjwey, vwihgurU jI ’c AByd ho jwvy[
vwihgurU] gauVI] inMdau inMdau; mokau logu inMdau] gauVI rwg ’c Bgq sRI kbIr swihb jI &urmwauNdy hn:-hy inMdk(logu) logo, (mokau) dwsn dws nUM inMdau inMdau, (inMdau) inMd 2 ky cwA lwh lvo[ jy dwsn dws dI inMdw krdy hoN qW inMdw
jn kau; KrI ipAwrI] vwihgurU jI dy (jn) dwsn dws (kau) nUM, inMdw (KrI) bhuqI hI ipAwrI hY, KrI ipAwrI dy ArQ d`sdy hn:-inMdw bwpu; inMdw mhqwrI]1] rhwau] AYnI KrI ipAwrI hY ik inMdw hI bwpu hY inMdw hI myrI (mhqwrI) mW hY[ ijvyN mW bwp is`iKAw idMdy hn, ies qr@W inMidAw hI dwsn dws nUM SuB is`iKAw idMdI hY[ inMdw ^rI ipAwrI bwp mhqwrI, ies leI ikhw hY ik jy koeI dwsn dws nUM, cor pKMfI, pwpI, AhMkwrI loBI ivkwrI kihMdw hY qW dwsn dws Akwl puurK jI dy snmuK Ardws krdw hY, “hy vwihgurU!dwsn dws nUM aupRokq AOguxW qoN bcwA ky r`Ko[ ieauN inMdk dy inMdw krn qoN mn vwihgurU jI dy snmuK Ardws krdw hY[ ies qr@W inMdk cMgw AiBAws krwauNdw hY[ (rhwau) ivsrwm dy ky &urmwauNdy hn:-inMdw hoie; q bYkuMiT jweIAY] hy BweI!jykr pRymw-BgqI praupkwr s`cy mwrg c`lidAW inMdw (hoie) hovy q (bYkuMiT) Akwl Gr s`cKMf ’c (jweIAY) jweIdw hY[
nwmu pdwrQu; mnih bsweIAY] hy BweI!jykr inMdw hovy qW aus qoN kRoD ’c nhIN sVnw, inMdw qoN is`iKAw lYxI cwhIdI hY[ ijvyN jy koeI khy, beI ieh loBI hY qW loB dw iqAwg krnw cwhIdw hY[ ieauN ijhVw vI Aaugx khy, aus nUM iqAwg dyxw cwhIdw hY[ Awqmw nUM koeI inMd nhIN skdw[ ieauN iksy dI kIqI inMdw nUM Apxy mn ’c nhIN vswauxw, blik nwmu rUpI pdwrQu nUM Apxy (mnih) mn ’c (bsweIAY) vswauxw krIey[
irdY suD; jau inMdw hoie] hmry kpry; inMdku Doie]1]) dyh isvw.br moih iehY; suB krmn qy.kbhUM n tro] Anuswr DMn vwihgurU srUp Bgq sRI kbIr swihb jI ny kYsI kmwl BrI ikRpw kIqI hY ik inMdw qoN fr ky, SuB praupkwr qoN ip`Cy nhIN htxw cwhIdw[ Bgq jI pRp`k inscy pUrn idRVqw nwl kih rhy hn:-(jau) jykr Apxw (irdY) irdw (suD) pwk piv`qR hovy qy inMdw (hoie) hovy qW (hmry) dwsn dws dy pwpW rUpI (kpry) bsqR, inMdku (Doie) Do irhw hY[ inMdw krY; su hmrw mIqu] dwsn dws dI ijhVw inMdw (krY) krdw hY, (su) auh hI (hmrw) dwsn dws dw ipAwrw mIqu hY[ inMdk mwih; hmwrw cIqu] (hmwrw) dwsn dws dw cIqu inMdk(mwih) ’c hY, beI ijhVI AsIN ZlqI krWgy, inMdk inMdw krygw[ ies leI inMdk ’c ic`q r`K ky, ZlqI qoN pUrw 2 sMkoc r`Kdw hY[ inMdku so; jo inMdw horY] hy BweI!inMdku (so) auh hY jo (horY) hornW dI AxhoeI
swihb jI, dunIAW nUM qwrdy 2 BUmIey cor dy ielwky ’c gey[ ies nUM siqsMgI siqgurU swihb jI dy crnW ’c ilAwey, qW gurU swihb jI ny ikhw, “pihlW corI dw mwl vwps kr, Pyr corI C`f, Pyr is`K bxwvWgw[ ” BUmIey h`Q joV ikhw, “mhwrwj swihb jI!corI dI Awdq qW p`kI hY[ ” siqgurU swihb jI ikhw, “s`c boilAw kr, Apxy leI corI n krIN, gRIb mwr n krI, lUx Kw ky hrwm n krIN[ ”
gRIb ny BUmIey nMU ikhw, “myrI lVkI dI SwdI leI pMj sO rupey dI loV hY[ ” qW BUmIAW SwhI ilbws pw ky, rwjy dy mihlW nUM qur ipAw, pihrydwr ny puiCAw, “qUM kOx hYN?KV@ ky kihMdw, dwsn dws cor hY”, rohb pY igAw, aus ny soicAw bwdSwh dw irSqydwr hovygw, lMGx dy idqw[ BUmIey ny mihlW ’c jw ky, hIry jvwhr Awid dI pMf bMn@ leI[ Bu`K ny sqwieAw qW lUx mUMh ’c pY igAw, pMf bMn@I bMn@weI C`f AwieAw[ gRIbW dy ku`t pYNdI vyK ky ieh pyS ho igAw[ rwjy ny s`cw purK smJ ky, vzIr bxw ilAw[ siqgurU jI ny ies sbd duAwrw BUmIey dI corI Cufw ky aus dI kilAwx kIqI[
DnwsrI mhlw 1] coru slwhy; cIqu n BIjY] vwihgurU jI dy(1) pihly(mhlw) srUp siqgurU nwnk dyv swihb jI DnwsrI rwg ’c &urmwauNdy hn:-hy BweI!jykr ijs dI corI krnI hovy, Es pws jw ky, coru Apxy Awp nUM slwhy qW cor dw cIqu pRym ’c (n) nhIN (BIjY) iB`jdw, smJo rwq nMU corI krky B`j jwvygw[ vw cor s`Q ’c bYT ky, ApxIAW kIqIAW corIAW dIAW idlcsp khwxIAW suxw ky, Apxy Awp nUM slwhuMdw hY[ nw qW cor Aqy n hI sunx vwly dw ic`q pRym ’c iB`jdw hY, sunx vwlw vI cor hI bxdw hY[ ies leI cor koLy jwx dw fMf imldw hY[ XQw:- sMig kusMgI bYsqy qb pUCy Drm rwie]2] DMn gurU nwnk dyv swihb jI DMn aupdyS, beI cor koLy n jwvo[ aus nUM kwLw brqn smJ ky dUr hI rho[ XQw:-bwsnu kwro prsIAY; qau kCu lwgY dwgu] vw cor nUM slwhux vwly dw vI ic`q nhIN iB`jdw[ vw cor ny ijs dI corI kIqI hovy, aus nUM slwhy qW aus dw cor ’qy ic`q nhIN iB`jdw[
AMqRIv:-ijhVw dMBI nwm nhIN jpdw auh r`b dw cor hY[ XQw:- nwmu durwie clY; so coru]3] ijhVw duKI jIv Apxy du`K dI inivrqI leI aus koL jWdw hY, Es duKI jIv koLy dMBI Apxy Awp nUM slwhuMdw hY[ pr aus dw ic`q aus qoN Dn Clx ’c huMdw hY[ vwihgurU jI dy pRym ’c iB`ijAw nhIN huMdw, AYsy pKMfI qoN dUr hI
rho[ vw ijhVw dMBI gurU Awpxy Awp nUM Apxy cyilAW koL slwhuMdw hY, jW Apxy cyilAW nUM slwhuMdw hY[ aus dw Aqy cyilAW dw ic`q vwihgurU jI ’c nhIN iB`jdw, vw Awpo iv`cIN ic`q nhIN iB`jdw[ auh vI dMBI bx jWdy hn[ ies leI dMBI gurU, cyilAW qoN dUr hI rihxw cwhIdw hY[ vw ijhVw bMdw (coru) dMBI gurU nUM slwhy aus dw ic`q nhIN iB`jdw[ vw (coru) dMBI gurU, ijs dw aus ny Dn T`igAw hY, aus nUM slwhy qW aus dw dMBI ’qy ic`q nhIN iB`jdw[
jy bdI kry; qw qsU n CIjY] Awpxy Awp dI JUTI is&q krn vwlw jy(bdI) BYVI krqUq kry qw (qsU) gz dw cOvIvW ih`sw Bwv QoVy qoN QoVy mwqR vI aus dI bdI (CIjY) nws (n) nhIN huMdI, ikauNik auh bdIAW leI ApxI is&q kr irhw hY[ DMn s`cy siqgurU pihly pwiqswh jI dI ieh is`iKAw hY ik hy jIv!bdIAW leI ApxI is&q n kr[
ibnY:-tIky ’c iliKAw hY ik jykr cor rwjy dI (bdI) corI kry qW rwjy dw (qsU) QoVy mwqR vI nukswn nhIN huMdw, ieh TIk nhIN, rwjy dI h`qk hY[ ijhVw mwl hY swrw corI ho skdw hY, rwj ’c bhuqy cor rwjy nUM Kw jwxgy[ so aupRokq ArQ shI hY[
cor kI hwmw; Bry n koie] cor (kI) dI dyvI-dyvqw, pIr-pYgMbr Avqwr Aqy hor (koie) koeI BI, (hwmw) hmwieq (n) nhIN (Bry) Brdw beI cor cMgw hY[
coru kIAw; cMgw ikau hoie]1] coru dw (kIAw) kIqw kMm corI fwkw cMgw (ikau) ikvyN (hoie) hovy?Bwv cMgw nhIN huMdw, ikauNik ijn@W 2 dIAW corIAW krdw hY Aqy ijn@W nUM mwrdw v`Fdw hY, aun@W nUM bVw BwrI kSt huMdw hY[ dUjw ArQ:- (cor) pKMfI gurU dI koie BI(hwmw) hmwieq (n) nhIN (Bry) Brdw[ (coru) dyhDwrI gurU dw (kIAw) kIqw kMm, jo aus ny T`gIAW mwrIAW hn, cMgw (ikau) ikvyN hoie skdw hY, Bwv cMgw nhIN huMdw[
suix mn AMDy kuqy kUiVAwr] lwlc leI corI krn vwly loBI ku`qy vw loBI kuqy vWg Kwx dy lwlc krky, dr 2 dy mMgqy, XQw:- duAwrih duAwir.suAwn ijau folq; nh suD.rwm Bjn kI]) kuqy dy murdwr Kwx vWg JUT bol ky murdwr Kwx vwly[ XQw:- kUVu boil; murdwru Kwie] aupRokq AOguxW vwly hy ku`qy (kUiVAwr) JUTy, mn buD nyqRW ’c ivcwr rUpI ingHw qoN rihq AMDy mn!ieh SuB aupdyS suix[
2.cor vWg dMBI gurU BwvyN ikqnw sohxw Aqy isAwxw vyd swsqR piV@Aw hovy aus (Koty) Drm qoN hIxy (coru) dMBI dw mulu ie`k (dugwxw) dmVI hY[
jy swiQ rKIAY dIjY rlwie] jw prKIAY Kotw hoie jwie]2] jykr cor nUM (swiQ) nwl r`KIey, auh ijvyN Awp cor hY, Awpxy nwl (rlwie) rlw (dIjY) idMdw hY, ikauNik iksy dI corI krky B`j jwvygw, nwl r`Kx vwly nUM cor bxw ky pulIs nUM PVw dyvygw[ ies qr@W jyL ’c corW nwl rlw dyvygw[ jykr cor nUM swQ r`K ky, Dn dyeIey qW ibpqw peI qoN (jw) jdoN cor nUM prKIey qW auh Kotw ho jwvygw[ ijvyN BMgwxI dy ju`D smyN pTwx inmk hrwmI bx ky, siqgurU swihb jI dy ault lVn Awey, BwvyN pihlW qn^whW lYNdy sn pr prK vyly Koty inkly[
jYsw kry; su qYsw pwvY] corW dw mwl fWgW dy gj[ cor nUM KWdw vyK ky swaU bMdw Gbrwey n beI ieh mOj lYNdw hY pr (jYsw) ijs qr@W dw auh corI dw Kotw krq`b (kry) krdw hY, (su) auh (qYsw) Esy qr@W dw duK (pwvY) pwvygw[ XQw:-cor jwr jUAwr pIVy GwxIAY]
Awip bIij; Awpyy hI KwvY] cor Awip hI corI dw mwVw bIij bIjdw hY Aqy Awpy hI aus nUM (KwvY) KWdw hY Bwv corI krn igAw hI mwirAw jWdw hY[ DMn gurU nwnk dyv swihb jI ny Awpxy is`KW nUM s`cw Drm idRV krwieAw hY[
swKI:-ie`k pRymI ny dws nUM ikhw, “swfy ipMf ie`k bMdw do nMbr dw DMDw krky mOj lYNdw hY, AsIN bVI muSkl nwl guzwrw krdy hW[ ”dws ny kudrqI ikhw, “ies dw nqIjw cMgw nhIN inklygw[ ”qIjy idn ijs dy ipau nUM aus ny mwr ky inAWeIN dI zmIn vwhI sI, Es nOjvwn ny vMgwr ky ikhw, Eie kuMdnW!qkVw ho[ ”A`goN h`s ky kihMdw, “qYQoN nhIN frdw[ ”sweIkl ’qy gurdwspuroN Aw irhw sI,
nOjvwn ny sotw puVpVI ’qy mwirAw, aul`d ky sut idqw[ swrw ipMf dyKx igAw ik ipMf dw munwrw if`igAw ipAw hY[ ijhVw isMG kihMdw sI ik AsIN qMgI nwl guzwrw krdy hW, dws koLy B`j ky AwieAw ’qy kihMdw, “ijhVI qUM g`l khI sI auh TIk ho geI hY[ ”ies leI Drm-ikRq krky Ckx vwlw gurU nwnk dyv swihb jI dw nwm jpy Aqy DIrj r`Ky[ jy vifAweIAw; Awpy Kwie] hy BweI!cor jy Awp dIAW vifAweIAw Awpy hI (Kwie) Kwvy Bwv kry qW koeI &wiedw nhIN, auh vifAweI aus nUM hI Kw jWdI hY[
2.cor jykr corI kry qW AwpxIAW vifAweIAW nUM Awpy hI (Kwie) Kw jWdw hY[ Bwv AwpxIAW vifAweIAW nUM ^qm c idMdw hY[
jyhI suriq qyhY rwih jwie]3] jyho jyhI Es dI (suriq) igAwq hY, (qyhY) qyho ijhy (rwih) rsqy (jwie) jwvygw[ corI vwlI suriq hY qW Es rsqy jmW dw fMf shygw[
jy sau kUVIAw; kUVu kbwVu] cor BwvyN Awpxy gunwhW nUM lukox leI jykr (kUVu) JUT dIAW (sau) sYNkVy (kUVIAw) JUTIAW g`pW bkdw hY pr auh (kbwVu) JUTIAW hI hn[
BwvY; sBu AwKau sMswru] BwvY sBu sMswru aus nUM cMgw (AwKau) khy, pr Pyr vI cMgw nhIN ho skdw[
quDu BwvY; ADI prvwxu] nwnk jwxY; jwxu sujwxu]4] 4]6] prm-pUjnIk s`cy siqgurU nwnk dyv swihb jI &urmwauNdy hn:-hy Akwl purK jIE!jykr (quDu) Awp jI nUM BwvY qW (ADI) nIc, cor (ADI) dMBI gurU, ijs bwry au~pr ikhw hY, jykr Awp jI nUM BwvY qW Awp jI nUM (sujwxu) cqr (jwxY) jwxI jwxu ky, kukrm C`f ky, ieh lok Aqy drgwh ’c prvwxu ho jWdw hY[ XQw:- ijQY nIc smwlIAin; iqQY ndir qyrI bKsIs]) AYsw pUrw gurdyau shweI] siqgurU nwnk dyv swihb jI ny, mhwn b^iSS krky, swnUM kilju`gI jIvW nUM, corI qoN bcwaux leI SuB aupdyS b^iSAw hY, beI corW dMBIAW dI kusMgq n kro[ corIAW qoN hr jIv pRySwn hY[ ie`k jIv dUjy dI corI krdw hY[ keI vwr gurU swihb jI dI golk dI corI vI kr lYNdw hY[ hr ie`k Gr ’c, hr ie`k mn ’c, corI pRvyS kr cu`kI hY[ ijs krky jIv ADogqI nUM pRwpq ho rhy hn[ siqgurU nwnk dyv jI vWg koeI vI s`cw pUry gurU jI nhIN hoey, ijn@W DurW dy ^Ub im`Ty gurbwxI jI ’c, corI dy iqAwg dw aupdyS b^iSAw hovy[ CotI aumr ’c hI, ies gursbd jI dw ArQW sihq ^Ub AiBAws krwieAw
Awp jI ny mhwn ikRpw krky, ies prm-piv`qR sbd ’c inMdkW dI BYVI krnI Aqy aun@W nUM jo fMf imldw hY, auh d`isAw hY[ s`cy siqgurU jI dI prm-piv`qR hzUrI ’c koeI vI inMdw nhIN sI krdw[Awp jI dI prm-piv`qR s`cI Amolk zbwn qoN kIrqn sux ky pRymI AMimRq bRhmwnMd rs nwl iqRpq rihMdy sn[ Awp jI dy prm-piv`qR kMn vI gurbwxI nwl iqRpq Aqy rsy rihMdy sn[kdy vI iksy dI inMdw nhIN suxdy sn[ Awsw rwg’c gurU nwnk swihb jI dy (5) pMjvyN(mhlw) srUp, DMn gurU Arjn dyv swihb jI sRb`q dw Blw krn vwly, gurU pwrbRhm srUp, inMdw dy iqAwg dw SuB s`cw aupdyS &urmwauNdy hn:- inMdk prweI inMdw krky, jnm jnm (kI) dI prweI (mlu) mYL (DovY) DoNdw hY[ inMdk qoN, prweI inMdw krn rUp Awpxw kIqw jo pwp hY, aus dw &L kSt BI Awp hI (pwvY) pwauNdw hY[ XQw:- cor jwr jUAwr qy burw] Axhodw Bwru inMdik isir Drw]3] (1145)
eIhw suKu nhI drgh FoeI; jmpuir jwie pcwvY]1] inMdk nUM (eIhw) ies lok ’c suK nhI hY ikauNik inMdw krky, gl JgVy pY jWdy hn[ XQw:- Esu AMdir kUVu kUVo kir buJY; Axhody JgVy.diX Es dY gil pwieAw] (303) drgh ’c vI siqgurW dw(FoeI) Awsrw, imlwpnhIN imldw[ sMq inMdk jmpuir ’c jwie ky, Awpxy Awp nMU (vw) jmpurI nMU (pcwvY) swVdw hY[ jwx qoN nrkI jIA vI sVHn l`g jWdy hn[
262.vwihgurU] gurisKI Bwxw mMinAw; guru pUrw pwir lµGwie] soFbMs dy sUrj siqgurU cOQy pwiqswh jI &urmwauNdy hn:-ijn@W ipAwry guris`KW ny pUirAW gurW dI b^SI gurisKI kmweI hY (Bwxw) hukm mMinAw hY, aun@W nUM guru (pUrw) pUry jI, boihQVw hir crx mn ciV lµGIAY] Anuswr nwm rUpI jhwz ’qy cwV@ ky, sMswr rUpI smuMdR qoN pwir lMGwie ky, igAwn rUpI iknwry ’qy phuMcw idMdy hn[ gurisKW kI hir DUiV dyih; hm pwpI BI giq pWih] Bwxw mMnx vwly, Awp iqAwgx vwly, sIs qLI qy r`Kx vwly, bMd 2 ktvwaux vwly, Apxy b`icAW nUM nyijAW qy tMgwaux vwly, suAws 2 gurU 2 iDAwaux vwly, inSkwmI pRymI inSkpt in`qnymI igAwnI iDAwnI, dyvwny ShId pRvwny sMq Bgq, gurisKW (kI) dI crn DUiV, hy (hir) hrI!dwsn dwsW nMU (dyih) b^Sxw kro[ gurisKW dI p[ prm-pwk crn-DUiV nUM pRwpq krky(hm) dwsn dws pwpI BI (giq) kilAwx nUM (pWih) pw lYx[
263. vwihgurU] gur siqguir nwmu idVwieAw; mnu Anq n kwhU foly] (gur) v`fy (gur) pUjnIk (gur) pRkwS srUp mmhwn sdw praupkwrI gurUAW dy gurU siqguir siqgurU Amrdws swihb jI ny, mhwn ikRpw krky, ijn@W nUM vwihgurU jI dw s`cw nwmu(idVwieAw) pRp`k idRV krwieAw hY[ aun@W dw mnu, (Anq) hor (kwhU) iksy pwsy, pdwrQW ivSy vwSnw ’c (n) nhIN (foly) foldw[
jn nwnku hir kw dwsu hY; gur siqgur ky gul goly] 30] vwihgurU (nwnku) DMn gurU rwmdws swihb jI &urmwauNdy hn:-(jn) dwsn dws hir jI kw dwsu hY[ Aqy (gur) pUjnIk siqgur swihb jI (ky) dy (goly) goilAW dw (gul) golw hY[ XQw:- mul KrIdI lwlw golw; myrw nwau sBwgw] gur kI bcnI.hwit ibkwnw; ijqu lwieAw iqqu lwgw]) jn nwnku.hwit ivhwiJAw; hir.gulm gulwmI]) murdw hoie murId; n glI hovxw[ swbru isdik shIdu, Brm Bau Kovxw[
264.vwihgurU] suKu duKu ijh prsY nhI; loBu moh AiBmwnu] Anq klwvwn pUrn Bgvwn, pwrbRhm ky gur Avqwr, siqgurU sRI gurU qygbhwdr swihb jI ny
sIs vwrn qoN pihlW BuK qRyh aunINdRw iqRskwr dy bcn Asih ’qy Akih kSt shwry[ sIs dyx l`igAW sI nhIN aucwrI[ ipMjry ’c cwr cu&yry iq`Ky ik`l l`gy hoey hn[ prm-pUjnIk s`cy siqgurU swihb jI iq`Ky ik`lW ivckwr bYTy ismrn krdy rhy[ sRIr dy QoVw ijhw A`gy ip`Cy hox qoN ik`l KuBdy sn[ AYsy Asih kStW dI hn@yrI smyN, jdoN pRvwr, is`KW nwloN ivCoVw sI, ShIdI dyx ’c QoVy idn bwkI sn[ DurW dI bwxI Bog dy slok cWdnI cONk id`lI ivKy, ipMjry ’c aucwry[ mrn dy kSt qoN fridAW v`ifAW 2 dI hoS PrmoS ho jWdI hY[ XQw:- rovih syK mswiek pIr] AMiq kwil mqu lwgY BIV]) s`cy siqgurU pihly pwiqswh jI &urmwauNdy hn:-muslmwnW ’c au~cI zwqI vwly syK (mswiek) myhnqW krn vwly (pIr) SkqIAW vwly, sB roNdy hn ik (mqu) mqW Bwv ikqy swfy AMq smyN mrn dy kSt dI (BIV) ibpqw nw (lwgY) l`g jwvy[ DMn hn DMn hn DMn hn vwihgurU s`cy siqgurU qyg bhwdr swihb jIE DMn hn[ iqlk jM\U gaU gRIb dI r`iKAw leI sIs kurbwn kIqw[ AYsy kStW smyN ivAwpk bRhm ’c lIx rhy, ijvyN m`C smuMdR ’c lIx rihMdw hY[ AkwS vWg inrKoB Aqy DrqI vWg DIrj iKmw sihq rhy[ Awp jI kotwn kot sUrjW dy pRkwSk bx ky, sdw leI sMswr nUM nwm dw pRkwS b^S rhy hn[ Awp jI AYsI ikRpw kro, AsIN ApxI zbwn nwl, Awp jI dy prm-piv`qR prm-pUjnIk praupkwrI im`Ty crn-kml sdw hI c`tdy rhIey, ApxI A`KW ’c DrweIey[ XQw:- sBu idnsu rYix. dyKau guru Apunw; ivic AKI. gur pYr DrweI] Apxy kysW nwl Awp jI dy prm-piv`qR prm-pUjnIk crn-kml JwV@Iey[ XQw:- gur ky crn; kys sMig Jwry])
suKu duKu ijh prsY nhI; loBu moh AiBmwnu] hzUr &urmwauNdy hn:-(ijh) ijs ipAwry nUM suKu duKu loBu moh (AiBmwnu) hMkwr nhI (prsY) CoNhdy l`gdy[ khu nwnk sunu ry mnw; so mUriq Bgvwn]13] vwihgurU (nwnk) siqgurU nOvyN pwiqswh jI (khu) &urmwauNdy hn:-(ry) hy mnw!(sunu) sunxw kr, (so) auh mhWpurS Bgvwn jI dw (mUriq) srUp hI hn[ DMMn siqgurU qygbhwdr swihb jI dI ieh AwpxI hI prm au~cI sucI AvsQw hY[
265.vwihgurU] ausqiq inMidAw.nwih ijih; kMcn loh smwin] (ijih) ijs mhWpurS jI dy irdy ’c, ApxI (ausqiq) vifAweI dI ie`Cw nwih, Awp iqAwg ky swirAW dI crn–DUV bxy hn[ XQw:- srb kI; ryx hovIjY] Awpu imtwie; imlIjY]) Awps kau.jo jwxY nIcw] soaU gnIAY; sB qy aUcw]) (inMidAw) Awpxw
pRqwp vDwaux leI, prwey purK dy guxW nUM, AOgux kihxw inMdw hY, ieh vI nhIN krdy[ (kMcn) sonw (loh) lohw smwin smJdy hn[ XQw:- ausqiq inMdw doaU ibbrijq; qjhu mwnu AiBmwnw] lohw kMcnu sm kir jwnih; qy mUriq Bgvwnw])
khu nwnk.suin ry mnw; mukiq qwih qY jwin]14] vwihgurU (nwnk) DMn siqgurU qygbhwdr swihb jI, ijn@W ny Drm hyq sIs kurbwn kIqw, (khu) &urmwauNdy hn:-(ry) hy mnw!(suin) sunxw kr, (qwih) iqs mhWpurS (qY) qWeI, jIvn mukiq rUp hI (jwin) jwnxw kr[ ijs dy irdy ’c BgvMq jI vsy hox, auh jIvn mukq hY[ XQw:- Ehu DnvMqu; kulvMqu piqvMqu] jIvn mukiq; ijsu irdY BgvMqu]
266.vwihgurU] hrK sog jw kY nhI; bYrI mIq smwn] (jw) ijs mhWpurS jI(kY) dy irdy ’c Awey pdwrQ qoN (hrK) KuSI Aqy gey qoN sog nhI hY[ XQw:- Awvq hrK.n jwvq dUKw; nh ibAwpY mn rognI] bYrI mIq ie`k smwn hn[ XQw:- nw ko bYrI.nhI ibgwnw; sgl sMig.hm kau bin AweI]1]) Dnu Dnu hir igAwnI siqgurU hmwrw; ijin vYrI imqüR, hm kau sB sm idRsit idKweI] ijvyN bwbw GnIeIAw jI Bgq jYdyv jI[ khu nwnk suin ry mnw; mukiq qwih qY jwn]15] vwihgurU (nwnk) siqgurU qygbhwdr swihb jI (khu) &urmwauNdy hn:-(ry) hy mnw!(suin) sunxw kr[ (qwih) iqs purK (qY) qWeI hrK sog im`qR s`qR suBwA qoN (mukiq) Cu`itAw, jIvn mukq (jwn) jwnxw kr[ ijvyN siqgurU nOvyN pwiqswh jI ny ipMjry ’c, sUeI vrgy iq`Ky ik`lW ivckwr Bog dy slok aucwry, hrK sog im`qR s`qR suBwA qoN rhy inrwry, jweIey bilhwry[ vw (qwih) iqn@W siqgurU nOvyN pwiqswh jI (qY) qoN Bwv pwsoN mukiq dI pRwpqI (jwn) jwnxw kro[
267.vwihgurU] BY kwhU kau dyq nih; nih BY mwnq Awin] jo bRhmigAwnI (kwhU) iksy (kau) nUM, BY nih (dyq) idMdw, (nih) nw hI (Awin) hor iksy dw BY (mwnq) mMndw[ ijvyN siqgurU qygbhwdr swihb jI ny ShIdI dyx smyN, fr nhIN mMinAW[ sMq doKI AOrMgzyb ny qlvwr k`F ky ikhw, “mYN qyrw isr DV nwloN v`Krw kr dyvWgw[ ” A`goN siqgurU swihb jI ny inrBYqw gMBIrqw nwl shjy hI ikhw, “frnw ’qy frwauxw pSUAW dw kMm hY[ XQw:- khu kbIr; suiK shij smwvau] Awip n frau; n Avr frwvau] dwsn dws ShIdI dyx leI, AnMdpuroN c`l ky AwieAw hY, ies leI ShIdI hI dyxI hY[ khu nwnk suin ry mnw; igAwnI qwih
kIjIAY; rMku n hsIAY koie] Ajhu su nwau smuMdR mih; ikAw jwnau ikAw hoie] 39]) kbIr. grbu n kIjIAY; dyhI dyiK surMg] Awju kwil qij jwhugy; ijau kWcurI BuXMg] 40]
270.vwihgurU] kbIr. grbu n kIjIAY; aUcw dyiK Avwsu] prmpUjnIk sRI kbIr swihb jI au~qm bkqy Awpxy mn nUM hMgqw dy iqAwg dw aupdyS idMidAW &urmw rhy hn:-hy mnw! c`krvrqI rwjw bx ky, aUcw (Avwsu) rwj duAwrw Gr, vw POz Kjwny sihq dupYhr dy sUrj vWg au~cw (Avwsu) prqwp dyiK ky, kdy Bul ky vI (grbu) AhMkwr n (kIjIAY) krIey, ikauNik v`fy 2 blI bhwdr jyqU rwjy pihlvwn hMkwr krky, gL gey[ XQw:- bfy bfy AhMkwrIAw; nwnk.grib gly]1] ies leI Bgq jI hMkwr qoN mn@W krdy hn, [ Awp jI hMgqw dy pUrn iqAwgI hn[ XQw:- kbIr nw hm kIAw, n krihgy; nw kir skY srIru] ikAw jwnau ikCu hir kIAw; BieE kbIru kbIru] 62]) Awju kwil@ Buie lytxw; aUpir jwmY Gwsu] 38] Awju jW (kwil@) k`l nUM (Awju) AwXU dw (kwil@) kwL hox qoN ies sRIr dw (Buie) DrqI ’qy, sdw leI lytxw hovygw[ XQw:- qUM kwieAw mY ruldI dyKI; ijau Dr aupir Cwro]1] (154) ijhVw suMdr sRIr Apxy rwjduAwry Gr Aqy au~cy prqwp dw gumwn krdw hY, auh Apxy a~upr Gwh dw jwmw pihn lYNdw hY Bwv aus dI kbr isvy aUpir (Gwsu) Gwh (jwmY) hrw ho jWdw hY[
271.vwihgurU] kbIr. grbu n kIjIAY; rMku n hsIAY koie] r`b rUp Bgq kbIr swihb jI AMimRq bcn; swD kI bwxI] Anuswr AMimRq bcn &urmwauNdy hn:-hy mnw! (grbu) AhMkwr n (kIjIAY) krIey Aqy kdy vI (koie) iksy duKI (rMku) gRIb nUM mKOl krky n (hsIAY) h`sIey[
Ajhu su nwau smuMdR mih; ikAw jwnau ikAw hoie] 39]) (Ajhu) Ajy qyrI (su) sRySt izMdgI rUpI (nwau) byVI, sMswr rUpI smuMdR dIAW Awsw iqRSnw rUpI lihrW (mih) ’c hY[ (ikAw) kI (jwnau) jwxIey Biv`Kq nUM ikAw (hoie) hovygw?ieh igAwn rUpI iknwry ’qy phuMcygI ik nhIN?Asl ’c ieh ijhVw gRIb nUM dyK ky h`sxw hY, ieho hI ies dw fubxw hY[ swKI:-Bjn ismrn vYrwg mUrqI ie`k mhWpurS, hr vkq iKmw ’c lIx rihMdy sn[ BwvyN iGau dy GVy fu`l jwx, qW vI iKmw hI r`Kdy sn[ koeI kuJ vI khy, hr vyly vwihgurU jI dy pRym ’c FLy rihMdy sn[ XQw:- koeI Blw khau BwvY burw khau; hm qnu dIE hY Fwir]1] syvkW smyq, jdooN ie`k vysvw
h`QW dy nwl, ApxI s`cI sucI dwV@I PVI ’qy ikhw, “hy bIbI!siqgurU Arjn dyv swihb jI dI Agm Apwr prm-piv`qR ikRpw dw sdkw A`j myrI dwV@I qyry ku`qy dI pUC nwloN cMgI hY[ XQw:- sy dwVIAW scIAw; ij gur crnI lgMin@] DMn mhWpurS DMn DIrj, DMn ie^lwk DMn sihxSIlqw[ mhWpurSW qoN ies qr@W dy vYrwgmeI bcn sux ky vysvw dw mn SWq ho igAw[ ijhVI qrk gumwn mskry i^Awl nwl kihMdI sI ik ies swD dI dwV@I qW myry ku`qy dI pUC vrgI hY[ A`j auh vysvw BubW mwr ky rox l`gI Aqy GiGAw ky imMnq nwl pRym bynqI kIqI, “bwbw jI!Awp jI dI dwV@I pihlW vI au~jl sI, hux vI au~jl hY[ sMq kI inMdw; jonI Bvnw] sMq kI inMdw; rogI krnw]) Anuswr jo dwsn dwsI ny Awp jI jYsy mhWpurS dI inMdw kIqI hY, myrI pwpx dI kilAwx krnI Awp jI dy v`s hY[ dwsn dwsI hux Awp jI dy pwk crnIN l`gI hY, ApxI b`cI jwx ky r`K lvo[ ” mhWpurSW ikhw, “hy ipAwrI b`cI!DMn gurU nwnk swihb jI dI ipAwrI is`KI Dwro, qn mn Dn krky, mhWpurSW dI syvw siqsMgq kro[ DMn gurU nwnk dyv swihb jI Awp jI dw auDwr krngy[ DMn DMn siqgurU, nwnk nwm cV@dI klw!qyry Bwxy sRb`q dw Blw!”
272.vwihgurU] kbIr. grbu n kIjIAY; dyhI dyiK surMg] pUrn bRhm srUp sRI kbIr swihb jI &urmwauNdy hn:- hy pRymIE! AwpxI dyhI dw sony vrgw (surMg) sRySt rMg dyiK ky, kdy Bu`l ky BI (grbu) hMkwr n(kIjIAY) krIey[ XQw:- kmir ktwrw bMkuVw; bMky kw Asvwru] grbu.n kIjY nwnkw; mqu isir AwvY Bwru]3] (956) Awju kwil@ qij jwhugy ijau kWcurI BuXMg] 40] (Awju) A`j jW (kwil@) k`l nUM vw (Awju) AwXU dw (kwil@) kwL hox qoN, ies AqI hI ipAwrI, duD m`KxW nwL pwLI, coAw cMdn lwaux vwLI suvMnVI dyh nUM(qij) C`f(jwhugy) jwauNgy[ (ijau) ijvyN (BuXMg) s`p(kWcurI) kMj nUM C`f ky jWdw hY] 40]
273.vwihgurU] kbIr ijsu mrny qy jgu frY; myry mn Awnµdu] ivAwpk bRhm dy Avqwr DMn Bgq sRI kbIr swihb jI &urmwauNdy hn:-hy BweI!jIvq Bwv qoN vw gurU jI qoN kurbwn hox rUp ijsu mrny (qy) qoN jgu (frY) frdw hY[ myry mn ’c siqgurW qoN kurbwn hox rUp mrn dw bVw BwrI AwnMdu hY[ mrny hI qy pweIAY; pUrnu prmwnµdu] 22]) gurU jI leI (mrny) ShId hox (qy) qoN hI (prmwnMdu) v`fy AnMd bRhmwnMd srUp pUrnu bRhm jI nUM (pweIAY) pweIdw hY[ prm-pUjnIk Bgq jI dI
qoN (mrau) mry, q (hir) hrI jI (kY) dy sqsMgq rUpI (duAwr) dr ’qy mry[ hrI jI dy sqsMgq rUpI duAwry ’qy jIvq Bwv qoN mrn dI hor BI mhwnqw hY[ kI mhwnqw hY? pRym pRcwr :-vwihgurU srUp kbIr swihb jI ies slok c vwihgurU jI dy duAwry qy mrn dw cwau r`KidAW, vwihgurU jI dy duAwry ’qy mrn dI SuB ie`Cw krdy hn, Bwv swry gunwhW v`loN mrnw, jIvq mrxw qwry qrxw] (413) AQvw gurU jI dy duAwry ’qy mrnw ijvyN bwbw mhW isMG jI BweI Awlm isMG jI ipAwry mohkm isMG ihMmq isMG swihb isMG jI cwr swihbzwdy Anyk gurU ipAwry gurU jI dy duAwry ’qy sRIr krky ShId hoey hn, jb Awv kI AauD indwn bnY; Aq hI rn mY. qb jUJ mro] (sRI dsm 99) bcnw nUM kmwieAw hY, Pyr ies ’c SuB ieCw pRgtweI hY, ik jdoN dwsn dws hrI jI dy duAwry ’qy mirAw ipAw hovygw, mqW hrI jI puC lYx ik BweI d`so ipAwirE!ieh dwsn dws dy duAwr ’qy kaux mirAw ipAw hY[ ies pRym ivcwr ’c AnykW hI gux hn, jy hrI jI dy duAwry ’qy mry qW hI hrI jI puCxgy[ jykr hrI jI dy duAwr ’qy nhIN mrdw, qW jim jim mrY; mrY iPir jMmY] bhuqu sjwie; pieAw dyis lMmY] (1020) kStW ’c jnm 2 ’c pIVIdw jw irhw hY[ ies dw mOq dy mwry mrnw, iksy lyKy ’c nhIN hY[ XQw:- rwjy ieMdR smsir igRh Awsn; ibnu hir Bgiq. khhu ikh lyKY] (658) so hrI jI dy duAwry ’qy AOguxW doSW ivkwrW v`looN ijauNdy mr jwxw, hrI jI leI DrmXu`D ’c ShId ho jwxw ieh bhuq v`fw au~cw ruqbw hY[ ijqny BI gurU ipAwry Drm leI kurbwn hoey hn, auh swry hI hrI jI dy duAwr ’qy mry hn[ ijn@W nUM Amr ShIdW dI pdvI pRwpq hY[ AYsy gurU ipAwirAW sicAwirAW nUM Ardws ’c cyqy kIqw jWdw hY[ ijn@W ipAwirAW nwm jipAw vMf CikAw, dyZ clweI qyg vwhI, dyK ky Axif`T kIqw[ crKVIAW ’qy cV@y bMd 2 ktvwey, pu`TIAW K`lW lhweIAW, dygW ’c aubwLy gey, svw 2 mx pIsxy pIsy, b`icAW nUM toty 2 krvw ky JoLIAW ’c puuAwieAw, gLW ’c hwr puAwey, nyizAW qy tMgwieAw, kImW 2 kIqy gey, duK B`uK qy mwrW shwrIAW, AYsy ipAwirAW nUM hrI inrgun bRhm jI, Awpxy AsMK sUrjW cMdRimAW qwry mMflW DrqIAW sMqW AsMK AsmwnW AnMq bRhmMfW dy pswry smyq, ismrdy krdy hn[ so, AYsy mrny jo mrY bhuir n mrnw hoie] 29] (1366) AYsy mrny krky jYsw ik kbIr swihb jI kih rhy hn, Pyr aus dw mrnw nhIN huMdw[ mq hir pUCY kaunu hY; prw hmwrY bwr] 61] 1:- (mq) mqW hir jIE (pUCY) pu`C hI lYx ik (hmwrY) dwsn dws dy
sqsMgq rUpI (bwr) bUhy ’qy, jIvq Bwv qoN kaunu pRymI mirAw (prw) ipAw hY? ijvyN sRI kbIr swihb jI jIvq Bwv qoN mr ky, ismrn ’c lIx sn[ Bgvwn jI ny pRgt ho ky j`g sMpUrn kIqw[ ij`Qy ismrn krdy sn, Awdr nwl jw ky bulwey, QwpVw dy ky CwqI nwl lw ley[ XQw:-; hir imilE lwie 1JpIVw] (698) (1j`PI) ie`k qW j`g sMpUrn krky l`ijAw r`KI, dUjw drSn b^S ky, CwqI nwl lw ky, du`K qoV idqw, sdw leI eykqw ABydqw kr leI[ XQw:- ijau jl mih; jlu Awie Ktwnw] iqau joqI sMig; joiq smwnw]
kbIr. muih mrny kw cwau hY; mrau q hir kY duAwr] 2:- SRomxI Bgq sRI kbIr swihb jI &urmwauNdy hn:- (muih) dwsn dws nUM, hrI jI qoN (mrny) kurbwn ShId hox kw bVw BwrI cwau auqSwh aumwh hY, jo Drm praupkwr leI, dwsn dws dw sRIr l`g jwvy[ Bgq jI dy ^ws pRymI kihMdy, “ jI! swry mrno frdy hn, pr Awp jI nUM mrn dw cwA ikauN hY”? qW ikhw:- mrau q hir kY duAwr] hy pRymIE! dwsn dws nUM mrn dw cwA ies leI hY ik jy dwsn dws (mrau) mry Bwv ShId hovy q hir jI (kY) dy Drm rUpI duAwr ’qy hI hovy[ hrI jI dy duAwry ’qy mrn dw Bwv ieh nhIN, ijvyN koeI iksy nwl lV ky, kRoD ’c qp ky khy, “my qyry isr cV@ ky qyry bUhy qy mrWgw”[ hrI jI dy Drm rUpI duAwry ’qy ieauN mrnw hY:- ijvyN sRI AnMdgV@ swihb jI dy Gyry, sRI cmkOr gV@I dy jMg ’c gurU ipAwry dulwry sUrbIr bhwdr XoDy isMG swihbwn, BweI mqI dws, BweI sqI rwm, BweI dieAwlw jI, BweI mnI isMG bwbw dIp isMG jI ShId hoey hn[ hy pRymIE! jy Awp jI puCdy hoN hrI dy duAwry qy ikauN mrdw hYN:- mq hir pUCY kaunu hY; prw hmwrY bwr] 61] 2:- (mq) mqW hir jI (pUCY) pu`C hI lYx ik (hmwrY) dwsn dws dy Drm rUpI (bwr) bUhy ’qy praupkwr krky, kaunu ShId hoieAw (prw) ipAw hY] 61] idRstWq:- ijvyN bwbw mhW isMG jI Awidk isMG jo sRI mukqsr swihb jI dy Drm Xu`D ’c, gurU swihb jI dy snmuK rih ky, Drm rUpI bUhy ’qy ShId hoey sn[ sRI siqgurU swihb jI ny Awpxy coLy dy p`ly nwl isMGW dy cyhry pUMJy, ikhw, “ieh myrw pMj hzwrI, ieh myrw ds hzwrI, ieh myrw pMdrW hzwrI, ieh myrw vIh hzwrI”b^Sy vr vwro vwrI, vwr vwr jwx bilhwrI[ isMGW dy P`t dyK ky mhwrwj pRym vYrwg ’c AYsy FLy, nyqRW ’coN Awp mhwrw jl vih quirAw[ bwby mhW isMG swihb jI ny ShIdI pw ky, jo mwJy dI tu`tI gMFweI hY, ieh hY hrI gurU jI dy Drm rUpI bUhy ’qy zulm dy nws Drm dy pRkwS leI mrnw, gurU jI dw pu`Cxw[ ijvyN bUhy
duAwrw mMdr AMdr pRvyS hoeIdw hY, iqvyN hrI gurU jI dy Drm rUpI bUhy qy mr ky, ies Drm rUpI bUhy duAwrw sUrbIr bhwdr XoDy ShId, s`cKMf mMdr ’c pRvyS ho ky, AibnwsI pd nUM pRwpq huMdy hn[
kbIr. muih mrny kw cwau hY; mrau q hir kY duAwr] 3:- kbIr swihb jI &uurmwauNdy hn, ik dwsn dws nUM qW mrn dw bVw hI cwA hY, jy mry qW vwihgurU jI dy siqsMgq rUp drvwzy ’qy mry, mqW hrI krqwr jI ikqy pu`C hI lYx, ik myry swDsMgq rUpI duAwry ’qy kaux mirAw ipAw hY, ies leI swfI mukqI kr dyx[ ijvyN BweI gurdws swihb jI ny ikhw, ik juqw purK dw bwhr hI ipAw rihMdw hY, iksy n iksy vyly Aw ky sMBwl hI lYNdw hY, iesy qr@W hrI jI dy duAwry ’qy mr ky juqw bx jweIey[ hrI jI nUM qrs, lwj Aw jwvygI[ beI gRIb myry duAwry ’qy mirAw ipAw hY, juqw bx ky mhwrwj s`cy pwiqSwh jI dy crnI peIey, mhwrwj jI inhwl kr dyxgy[ nwnku grIbu.Fih pieAw duAwrY; hir myil lYhu vifAweI]6] (757)
275.vwihgurU] kbIr. supnY hU brVwie kY; ijh muiK inksY rwmu] { DMn Bgq kbIr swihb jI Awp jI dy prmpiv`qR prm pUjnIk crn-kmlW nUM zbwn vw pRIq rUpI zbwn nwl sdw hI c`tdy rhIey[ supny ’c brVw ky nwm, Awp jI dy muKoN hI inkldw hY[ ieh qw kotn mY nwnk koaU; nwrwien ijh cIiq] 24] vwlI AvsQw hY, jo sRI kbIr swihb jI, Bgq nwmdyv jI, Bgq jYdyv jI Bgq DMnw jI Awidk nUM pRwpq hY[ ijs ’qy gurU nwnk swihb jI dI pUrn ikrpw hovy, EhI pRymI siqgurW dy b^sy ArQ ivcwr nwm AiBAws krdw hY[ ijs qr@W dw jwgRq AvsQw ’c AiBAws hov, ausy qr@W dw supnw AwauNdw hY[ supny ’c nwm brVwauNxw, ieh dwqy dI Amolk dwiq pUrn ikRpw hY[ } vwihgurU srUp sRI kbIr swihb jI &urmwauNdy hn:- hy pRymIE! (ijh) ijs mhWpurS gursyvk jI dy (muiK) mu`KoN supnY (hU) ’c brVwie kY Awp muhwry, inrXqn bol ky rwmu vwihgurU(inksY) in`kldw hY, gurbwxI brVwayuNdw hY[ qw ky pg kI pwnhI; myry qn ko cwmu] 63] vwihgurU jI dI ikRpw dy pwqr, ijs nwm AiBAwsI mhWpurS gursyvk guris`K jI dy muKoN brVw ky vwihgurU jIE dw nwm in`kldw hY, (myry) dwsn dws dy qn dy (cwmu) cMm (ko) nUM k`t ky (qw) iqs (ky) dy (pg) crn-kmlW kI(pwnhI) ju`qI bxy[ ijs nUM auh mhWpurS pihny, ijs krky dwsn dws sRIr s&lw hovy[ XQw:-ivic snwqˆØI; syvku hoie] nwnk; pxHIAw pihrY soie] (1256) myrI KlhuN mOjVy; gurisK hMFWdy[ (vwr 9)
ky rwjw.mhwrwjn ky mhwrwjw; koit bRhmMf dy mwlk sBnw jIAw kw ieku dwqw; ivAwpk bRhm jI ny, Bgq sRI kbIr swihb jI dw prmpiv`qR Avqwr DwirAw hY[ Awp jI nUM julwhw jwx ky, zwq AiBmwnI Awp jI nwl r`j ky eIrKw krdy sn[ swirAW ny iek`Ty ho ky, sRI kbIr swihb jI v`loN ic`TIAW pw idqIAW, ik kbIr swihb jI dy p`ky BMfwry ’c Awvo[ zbwn dy suAwdIAW dIAW jmwqW dIAW jmwqW Aw geIAW[ ijn@W ’c koeI BI inrws purK nhIN sI[ XQw:- jogI kMn ptw pyKy, sIs Dry jtw pyKy; AYso nhI koeI, jw ky Awsw nhI mn mih] (sRI dsm) sRI Bgq jI mwieAw dy iqAwgI hoxy krky, Gr ’c AqI hI gRIbI sI[ SRomxI Bgq jI dI Akwl purK jI nwl eykqw ABydqw sI[ bwhr iekWq ho ky eykqw dw rMg mwnx l`gy[ Awp jI ny ijvyN ikhw hY, suMn shj mih bunq hmwrI]1] (1158) Ac`l Afol Abol Amol A&ur smwDI ’c iesiQq ho gey[ Aink rUp iKn mwih; kudriq Dwrdw] (519) vwihgurU jI ny ie`k srUp sRI kbIr swihb jI dw, dUjw mhwrwjy dw Dwr ilAw[ AYnI dunIAW AweI, iek`T J`ilAw hI n jwvy[ ie`k pwsy byAMq dIvwnW ’c kQw kIrqn gurbwxI pV@I jw rhI sI[ dUjy pwsy sdw vrq l`gy hoey sn[ Anq klw dy mwlk ny, jo hir dwsn kI ausqiq hY; sw hir kI vifAweI] hir AwpxI vifAweI BwvdI; jn kw jYkwru krweI] (652) Anuswr sB nUM sRI kbIr swihb jI dw jwp krn lw idqw[ swrw bRhmMf DMn kbIr DMn kbIr jI Avwz nwl gUMj auiTAw[ ijvyN sUrj dIAW ikrnW J`t p`t dUr 2 q`k phuMc jWdIAw hn, iqvyN sUrj srUp sRI kbIr swihb jI dI mihmw rUp ikrnW swry dyS ’c &Yl geIAW[ Awp jI qW smwDI ’c hI bYTy rhy[ sB nUM s`q idn miTAweI CkweI g`fy l`d 2 ky qory[ j`g sMpUrn krky, ivsmwd kauqkI Bgvwn jI ny, Bgq jI pws jw ky, Awpxw srUp Bgq jI dy AMdroN Alop kr ilAw[ Bgq jI ny Aks mwqR nyqR Kol@y, ijn@W dy drSn AMdr kr rhy sn, swhmxy KV@y jwx ky au~T ky crn PV ley, Bgvwn jI ny fOiLAW qoN PV ky CwqI nwl lw ky, ^Ub Gu`itAw, ieh SuB bcn khy, “DMn kbIr DMn kbIr, kljug AMdr kRoVW jIAW nUM, dwsn dws dI pRym-BgqI ’c lw ky, kQw kIrqn duAwrw auDwr rhy hoN jI, Awp jI ny dwsn dws dy mn nUM pRym-BgqI duAwrw ij`q ilAw hY[ KMfW bRhmMfW dy AMdr Awp jI dI sdw jY jYkwr huMdI rhygI[ kQw kIrqn Bjn ismrn, siq Drm dy aupdyS dy pRvwh nMUM, iesy qr@W hI clwauxw, gurbwxI aucwrnI inMdkW dI pRvwh nhIN krnI[ Awp nhIN kuJ bnxw, sRb`q dy Bly dw AwSw
kmwauxw”[ ieq Awidk aupdyS dy ky ikhw, “ AwpW hux sdw leI iek joiq ho gey hW”[ XQw:-rwm kbIrw.eyk Bey hY; koie. n skY pCwnI] (969) Awp jI ivsmwd rMg ’c Awpxw Awqmw jwx ky, Awpxy Awp nUM nmskwr krn l`gy[ XQw:- Awps kau Awpih Awdysu] (291) qQw:- inmK inmK, Twkur nmskwrY] pRym-BgqI ’c rom 2 krky rMgy hoey bwhroN Aw ky, sRI kbIr cOry ’c sj gey[ XQw:- lwl rMgu. iqs kau lgw; ijs ky vfBwgw] mYlw. kdy n hoveI; nh lwgY dwgw] (808) Awp jI dy ^ws pRymI, jo hr vyly bwr 2 DMn kbIr swihb jI dw jwp krdy sn, aun@W Awp jI pws Aw ky fMfauqW, ArdwsW vDweIAW idqIAW[ AwpxI mihmw sux ky, Awp jI rox l`gyy, AqI inmRqw hlImI gRIbI pRym ’c FL ky, hMgqw dy iqAwg dw Ub im`Tw slok aucwirAw:- kbIr.nw hm kIAw n krihgy; nw kir skY srIru] kRoVW bRhmMfW dy mwlk, sRb ivAwpI dy Avqwr SRomxI Bgq sRI kbIr swihb jI &urmwauNdy hn:- (hm) dwsn dws dy sRIr ny nw ip`Cy j`g puMn praupkwr (kIAw) kIqw sI, n Awaux vwly smyN nUM (krihgy) kr skygw Aqy nw hI dwsn dws dw srIru kir (skY) skdw hY[ vwihgurU jI hI krn kwrn smr`Q hn[ XQw:- krx kwrx pRBu eyku hY; dUsr nwhI koie] (276) krx kwrx eyku EhI ijin kIAw Awkwru] (51) jo ikCu krqu hY soeI koeI hY ry; qYsy jwie smwhI] (162)
ieh Av`sQw pUrn bRhmigAwnI q`q byqy dI hY[ ijvyN BweI mnI isMG jI ny bMd 2 ktvwauNidAW, bwbw qwrU isMG jI ny Koprw lhwauNidAW, bwbw dIp isMG jI ny sIs qlI ’qy r`KidAW, sUrbIr bhwdr AiqrQI isrl`Q XoDy isMGW ny Awpxw purjw 2 ktw ky ShIdIAW pweIAW hn[ sRIr cIry gey AMg nhIN moiVAw, sI nhIN aucwrI, isrV nhIN idqw[ pUrn isrV r`K ky du`K Bu`K mwrW shwrIAW, jMg ’c vD 2 ky qygW mwrIAW[ zwlmW dw purjw 2 k`t 2 ky, Awpxw purjw 2 ktw ky, swhmxy m`Qy if`gdy rhy[ Awpxy prmpUjnIk siqgurU swihb jI, krx kwrx smr`Q pUrn bRhm srUp jI mMny pUjy pUjwey[ XQw:- hm cwkr. goibMd ky; Twkuru myrw Bwrw] krn krwvn. sgl ibiD; so siqgurU hmwrw] (399)
kbIr. nw hm kIAw n krihgy; nw kir skY srIru] 2:-Bgq kbIr swihb jI dy AMdr bwhr AsMK guxW dy AsMK pRkwS hI pRkwS srb klw BrpUr pRB; jI swiKAwq ho rhy hn, nau KMf ipRQmI iesu qn mih rivAw inmK inmK nmskwrw] (208) dI AvsQw hY[ kyqy ieMd cMd. sUr kyqy; kyqy mMfl dys] kyqy isD buD. nwQ
siqgurU mhwrwj swihb jI ny Awpxy ipAwry BgqW nUM Awdr b^SidAW hoieAW, Awpxy brwbr dI pdvI b^SI hY, blik aun@W nUM Awpxy sIs ’qy ibTwieAw[
ikAw jwnau ikCu hir kIAw; BieE kbIru kbIru] 62] (ikAw) kI (jwnau) jwxIey? hir jI ny kI (ikCu) ku`J praupkwr (kIAw) kIqw hY? Bwv jo ku`J kIqw hY sB ku`J hrI jI ny kIqw hY[ dwsn dws inmwxy ny kuJ BI nhIN kIqw[ hrI jI dy kIqy praupkwr Anuswr swry bRhmMf AMdr DMn kbIru DMn kbIru (BieE) hox l`g ipAw hY[] 62]
278.kbIr. mwtI ky hm pUqry; mwnsu rwiKEu nwau] vwihgurU srUp sRI kbIr swihb jI &urmwauNdy hn:- hy vwihgurU! (hm) qmwm jIv (mwtI) im`tI (ky) dy (pUqry) buq hn, (mwnsu) mwx sihq mnu`K, v`fy 2 birAwr vYlI (nwau) nwm (rwiKEu) r`Kdy hW[ cwir idvs ky pwhuny; bf bf rUMDih Twau] 64] BwvyN cwir(idvs) idn ky(pwhuny) pRwhuxy hW[ XQw:-GVI muhq kw pwhuxw; kwj svwrxhwru] (43) eyk rYx ky pwhun qum Awey; bhu jug Aws bDwey] (212) pr Pyr BI ih`k D`ky nwl(bf) v`fIAW(bf) v`fIAW(Twau) jg@w(rUMDih) rokdy hW[] 64]
279.kbIr.mrqw mrqw jgu mUAw; mir BI n jwinAw koie] vwihgurU srUp kbIr swihb jI &urmwauNdy hn :-ik msW mr ky hl vwihAw, mr ky swauxI bIjI, mr ky hwVI bIjI, mr ky ieh kMm kIqw mr ky ieh kMm kIqw, mOq dw mwirAw kwm koRD loB moh hMkwr ivkwrW dw mwirAw (mrqw) mrdw(mrqw) mrdw jgu(mUAw) mr igAw, Bwv ijny jIv ijauN rhy hn, hr vyly kwm koRD loB moh hMkwr eIrKw inMdw dÍYs vYr Awid dw hmlw huMdw rihMdw hY, ien@W ivkwrW dw mwirAw j`g mr igAw, (koie) iksy ny BI (mir) mrnw (n) nhIN jwinAw, jYsy mr ky Amr hoeIdw hY[ XQw:- mrno mrnu khY sBu koeI] shjy mrY Amru hoie soeI]2] (327) jIvq mrY; buJY pRB soie] (741) AMiq kwil. nwrwiexu ismrY; AYsI icMqw mih jy mrY] bdiq iqlocnu. qy nr mukqw; pIqMbru. vw ky irdY bsY] (526) mÚ 3] ikAw jwxw ikv mrhgy; kYsw mrxw hoie] jy kir swihbu mnhu n vIsrY; qw shlw mrxw hoie] mrxY qy jgqu frY; jIivAw loVY sBu koie] gurprswdI jIvqu mrY; hukmY bUJY soie] nwnk AYsI mrnI jo mrY; qw sd jIvxu hoie]2]
AYsy mrny jo mrY; bhuir n mrnw hoie] 29]) kbIr. muih mrny kw cwau hY; mrau q. hir kY duAwr] (1367) hrI jI dy duAwry ’qy AQvw kwm koRD loB moh
dyhI rogu n lgeI plY sBu ikCu pwie] 78] qyrI dyhI nUM rogu(n) nhIN(lgeI) l`gygw, Awpxy plyY ’c sBu ikCu pwie lvyNgw[ ijvyN pUrn sMq mhWpurS Bgq jYdyv jI ny, Awpxy h`Q v`Fx vwly nIc cMfwlW nUM iKmw krky Blw kIqw[ Bgq jI dI inMdw krky DrqI ’c grk gey[ Bgq jI ny pCuqwvw kridAW dovyN tuMf mLidAW ikhw, “kwhnUM grk hoxy sI[ ” qW Bgq jI dy dovyN tuMf hry ho gey[ XQw:- sUky hry kIey; iKn mwhy] pRym pRcwr:-gusy krky swry sV rhy hn[ XQw:- kwim kroiD; jlY sBu koeI]) kwmu k®oDu; kwieAw kau gwlY] ijau kMcn; sohwgw FwlY] gusw rogW ’qy lVweIAW dI jV hY[ XQw:- hy kil mUl k®oDM; kdMc.kruxw n auprjqy] gusw krky Coty v`ifAW dw iqRskwr jW kql kr idMdy hn[ v`fy BI CoitAW nUM kRoD krky mwrdy kutdy hn[ zihr ijs BWfy ’c hovy, Esy ’c hI huMdI hY, pr gusw aus qoN BI BYVw hY, ikauNik ijhVw gusYLw purK hY, auh kRoD dy bcn kih ky, dUjy nUM swV idMdw hY[ gusw kihMdw hY ik mYN A`KW vwilAW nUM AMny@ kr idMdw hW, kMnW vwiLAW nUM boLy kr idMdw hW[ XQw:-AMD krau idRgvMqn kau; sRvnvMqn kau bdrau kr fwrau]) PrIdw. bury dw Blw kir; gusw min n hFwie] 2. kbIr, sB qy hm bury; hm qij.Blo sBu koie] Anuswr iksy nUM burw nhIN smJxw[ Apxw gusYLw mn hI burw hY[ r`b rUp bwbw jI Awpxy mn nUM aupdyS idMdy hn:-hy PrIdw!qyrw gusYLw mn hI burw hY, ies bury mn dw Blw kir, ikvyN?gusw min ’c n hMFwie, ijvyN AsIN bsqR hMFwauNdy Bwv vrqdy hW[ ies qr@W mn ’qy gu`sw n hMFwA[ dyhI rogu n lgeI plY sBu ikCu pwie] 78] ijs gu`sy krky mn burw hY, dyhI nUM bhuq rog l`gdy hn[ fwktR ny ie`k bzurg nUM ikhw, “bwbw jdoN qYnUM gu`sw AwauNdw hY qyrIAW nwVW iK`cIAW jWdIAW hn[ qyrI dyhI nUM kRoD hI rog hY[ dyhI nMU kRoD rUpI rogu(n) nhIN (lgeI) l`gygw[ vw dyh Dwrn rUpI rogu nhIN l`gygw[ Awpxy irdy rUpI plY ’c(sBu ikCu) ir`DIAW is`DIAW, pdwrQ SuB gux pUrn pRmwqmw jI nMU pwie lvyNgw[ ijvyN bwby GneIey jI ny kRoD iqAwg ky, inrvYrqw kmw ky, sB kuJ pwieAw[ XQw:-khu nwnk; ijin Twkuru pwieAw] sBu ikCu; iqs ky igRh mih AwieAw]
287.vwihgurU] PrIdw, Kwku n inMdIAY; KwkU jyfu n koie] 1.au~qm bkqy bwbw vwihgurU PrIdw swihb jI, Apxy mn nUM vYrwgmeI aupdyS idMdy hn:-hy &rId!(Kwku) im`tI nUM kdy Bu`l ky vI n (inMdIAY) inMdIey(KwkU) im`tI(jyfu) ij`fw v`fw
hor koie vI(n) nhIN hY[ im`tI ’coN hI C`qIh pRkwr dy Bojn ibRC, PL sonw cWdI lohw hIry Awid sB qr@W dy pdwrQW dI auqpqI huMdI hY[
jIvidAw pYrw qlY; muieAw aupir hoie]17] 1.Gxw vYrwgmeI aupdyS hY ik ieh im`tI inmRqw sihq, (jIvidAw) ijauNidAW dy pYrw dy (qlY) Q`ly hY, (muieAw) mrn qoN aupir hoie jWdI hY[ ies leI hy mn!im`tI nUM n inMdxw kr[ vwihgurU] ies’c mhWpurSW dI bVI fUMGI rmz hY[ pRq`K ^wk qoN gux gRYhx kIqw hY[ sBnW dIAW qLIAW dy Q`ly pY jwvo Bwv sB dI ^wk bx jwvo[ auh smW jxwieAW hY, ijs smyN dyh ny im`tI bx jwxw hY[ XQw:- iehu qnu hosI Kwk inmwxI gor Gry]1] ies leI ies dyh dw hMkwr nhIN krnw cwhIdw[
PrIdw.Kwku n inMdIAY; KwkU jyfu n koie] 2. r`b rUp bwbw &rId swihb jI Apxy mn nUM aupdyS idMdy hn:-hy PrIdw!siqgurW dI (Kwku) crn-DUV nUM n (inMdIAY) inMdIey, (KwkU) crn-DUV(jyfu) ijfw v`fw horkoie vI(n) nhI hY[ jIvidAw pYrw qlY; muieAw aupir hoie]17] 2. ijhVw AOguxI jIv r`b v`loN muieAw nwsqk, sB dy pYrw dy (qlY) Q`ly hY Bwv pYrW hyT ruL irhw hY, auh siqgurW dI crn-DUV pRwpq krky(jIvidAw) ijauNidAW dI igxqI ’c Amr ho ky, sB qoN aupir hoie jWdw hY[ ijvyN Bgq sDnw jI[
PrIdw, Kwku n inMdIAY; KwkU jyfu n koie] 3. bwbw PrIdw swihb jI &urmwauNdy hn:-hy BweI!swDUAW dI Kwku bnx dI (inMdIAY) inMdw n kro, beI swnUM lok kI kihxgy?beI ieh AYfw v`fw AmIr ho ky vI, Kwk bx ky, swDUAW dI SuB syvw krdw hY[ mhWpurSW dI (KwkU) Kwk bnx (jyfu) ijfw v`fw hor koie vI lwhw(n) nhIN hY[ XQw:-jb iehu hUAw sgl kI rInw] qw qy rmeIAw Git Git cInw]) srb kI ryx hovIjY] Awpu imtwie imlIjY] vwihgurU jI dI pRwpqI, sMqW swDUAW siqgurW dI crn-DUV bnx ’c hI hY[ so sB dI crn-DUV bnx dy, byAMq hI &wiedy hn[ jIvidAw pYrw qlY; muieAw aupir hoie]17] 3. mhwqmw dy (pYrw) crnW dy (qlY) qLIAW dI Kwk auf ky, (jIvidAw) ijauNidAW Aqy (muieAw) mirAW aupir (hoie) ho ky Bwv pY ky, piv`qR krdI hY[ ijvyN ie`k mirAw bMdw, Apxy Gr A`gy ipAw sI[ swDUAW dI mMflI kIrqn krdI koL dI lMGI, crn DUV aupr pYx qoN s`cKMf jw visAw[
PrIdw, Kwku n inMdIAY; KwkU jyfu n koie] 4. &rId swihb jI kihMdy hn:-siqgurW dI jo Kwku bxy hn, auh iksy nUM (inMdIAY) inMdxw (n) nhI krdy[ ies
leI aun@W dI inMdw n kro[ aun@W ’c swry hI gux hn[ XQw:- sgl gux.Avguxu n koeI; hoih nIqw nIqw] siqgurW dI (KwkU) Kwk bxy hoey, mhWpurSW (jyfu) ijfw v`fw, hor koie vI dMBI gurU (n) nhIN ho skdw, auh sB qoN au~cy su`cy hn[ XQw:- Ehu sB qy aUcw.sB qy sUcw; jw kY ihrdY visAw Bgvwnu])
jIvidAw pYrw qlY; muieAw aupir hoie]17] siqgurW dy (pYrw) crnW dy (qlY) qly dI Kwk bxy mhWpurS vwihgurU jI nwl AByd ho ky, Amr ho ky (jIvidAw) ijauNidAW dI igxqI ’c ho gey[ XQw:- mY n mrau; mirbo sMswrw] Ab moih; imilE hY jIAwvnhwrw] Aqy (muieAw) mrx qoN auipr (hoie) ho gey[ XQw:- jnm mrx duhhU mih nwhI; jn praupkwrI Awey] ijvyN sRI kbIr swihb jI[ vw muieAw aupir hoie]17] siqgurW leI(muieAw) mr ky Bwv ShId ho ky, sB qoN auipr (hoie) ho gey, ShIdW ’c igxy gey[ swrw j`g aun@W dw js krdw hY[ ijvyN BweI mqI dws jI, BweI sqI dws jI, BweI idAwlw jI Awid[
288.vwihgurU] vwihgurU bwbw &rId swihb jI jMgL ’c bMdgI krdy sn[ ien@W dy prm im`qR BweI j`sy jI ny ien@@@W pws Aw ky, ku`J Kwx nUM mMigAw, qW ikhw, PrIdw.jy mY hodw vwirAw; imqw AwieiVAW] 1. bwbw vwihgurU PrIdw swihb jI kihMdy hn:- hy prm ipAwry(imqw) im`qR j`sy jI! Awp jI dy(AwieiVAW) AwieAW, jy (mY) dwsn dws pws pdwrQ (hodw) huMdw, Awp jI pwsoN(vwirAw) vrj ky Bwv lukw ky jy r`Kdw qW, hyVw jlY mjIT ijau; aupir AMgwrw] 22] 1.dwsn dws dw(hyVw) sRIr ieauN(jlY) jL jwvy, ijau(AMgwrw) m`cdy AMigAwrW aupir mjIT sVdw hY[
PrIdw jy mY hodw vwirAw; imqw AwieiVAW] 2. bwbw vwihgurU PrIdw swihb jI pRym inmRqw nwl snmuK pRym bynqI kihMdy hn:-hy prm(imqw) im`qR Akwl purK jI!jy (mY) dwsn dws ieh jwxdw huMdw ik Awp jI, sB AkwrW, dwsn dws dy idl’c hI(AwieiVAW) Awey hoie hoN, Bwv idl ’c hI vs rhy hoN, qW Awp jI qoN (vwirAw) kurbwn (hodw) huMdw[ ikvyN kurbwn huMdw?
vr@y dI Gwl kmweI mgro, bwr@W vry@ r`b rUp pIr Swh sr& jI dI, bVI BwrI in`gr SuB s`cI syvw krky, prm-pRsMnqw leI[ AqI hI TMF ’c A`g buJ geI, Apxy pIr jI leI, A`g lYx gey[ A`g dy bdly BwvyN A`K k`F ky idqI, pr sI nhIN aucwrI[ Apxy bRhm-iv`idAw dy dwqy nwl ieqnw gwV@w idlI pRym sI, ijs pRym ’c inrXqn gurbwxI &urI[ pIr jI dw kudrqI ivCoVw pY igAw[ Swh sr& jI dI icqvnI kridAW idl ’c bhuq hI ipAwr au~iTAw, qW ivjog dw bVw BwrI duK mMinAW[ XQw:- jwnI ivCMunVy. myrw mrxu BieAw; iDRgu jIvxu sMswry]) ijsu ipAwry isau nyhu; iqsu AwgY mir clIAY] iDRgu jIvxu sMswir; qw kY pwCY jIvxw]) Awpxy gurU pIr jI nUM cyqy krky rom 2 krky rox l`gy[ XQw:- mY rovMdI.sBu jgu runw; ruMnVy vxhu pMKyrU] ieku n runw.myry qn kw ibrhw; ijin hau iprhu ivCoVI] Awp jI dw vYrwg J`ilAw n jwvy[ hzUurI syvk vI vYrwg krn l`gy, zmIn Asmwn kMDW vI rox l`gIAW[ jdoN bwbw jI roxo hty qW pRymI syvkW AqI inmRqw pRym SrDw sihq ikhw, Awp jI pIr jI dI bVI BwrI SuB syvw kIqI hY, A`K dy ky A`g ilAwey sI, qW &urmwieAw:-PrIdw jy mY hodw vwirAw; imqw AwieiVAW] r`b rUp bwbw PrIdw swihb jI kihMdy hn:-hy (imqw) imqR ^udw!jy (mY) dwsn dws nUM ieh pqw (hodw) huMdw ik Awp jI dwsn dws dy murSd pUrn vYrwgI iqAwgI Swh sr& jI jI dw prm-piv`qR srUp Dwr ky (AwieiVAW) Awie hoN, qW dwsn dws Awp jI qoN(vwirAw) kurbwn huMdw[
hyVw jlY mjIT ijau; aupir AMgwrw] 22] (ijau) ijvyN mjIT AMgwrw aupir(jlY) sVdw hY, iqvyN Awp jI Smw rUp ho ky bLdy, dwsn dws dw(hyVw) sRIr, pqMgw bx ky Awp jI dy aupir sV jWdw, Bwv AMg 2 krky, Awp jI qoN kurbwn ho jWdw[ pr A&sos hY ik dwsn dws Awp jI dy s`cy crnW ’c rihMidAW, Awp jI nUM isAwx nhIN sikAw[ BwvyN isAwixAW qW sI pr Azr zrn vwlI DIrjDwrI AvsQw ’c ieh bcn kih rhy hn[
PrIdw jy mY hodw vwirAw; imqw AwieiVAW] 4.ijn@W mhWpurSW qoN bRhm-iv`idAw pRwpq kIqI hovy aun@W dI AYnI BwrI kdr krnI cwhIdI hY[ DMn bwbw &rId swihb jI, DMn Awp jI dI kmweI[ ies ’c Apxy murSd dw fUMGw Adb siqkwr ipAwr ’qy fMUGI rmz hY[ ijs ’qy bIiqAw jW Awaux vwlw ieqhws vI l`gygw[ ijvyN siqgurU pihly pwiqswh jI ny murdw Kwx nUM ikhw, kyvl siqgurU dUjy pwiqswh jI ny hI gurU jI nUM pwrbRhm rUp jwx ky, bcn mMn ky ipAwrI is`KI dw bIj r`K
ilAw[ ijn@W ny bcn n mMinAw, rupeIAW mohrW dIAW pMfW bMn@ ky GrW nUM ilAwey, is`KI qoN Kwrj ho ky, bVIAW KuSIAW mnweIAW, pr jdoN gurU AMgd dyv swihb jI nUM, nwnk ndrI ndir inhwl] Anuswr sjy idvwn ’c gurqw g`dI ’qy ibTw ky, swry jgq nUM crn-kmlW ’qy pwieAw, do cOrdwr cOr krn lwey qW dwsn dws vrgy lwlcI, ijn@W ny ipAwrI is`KI iqAwgI sI ieauN pCuqwaux l`gy:-PrIdw jy mY hodw vwirAw; imqw AwieiVAW]
vwihgurU bwbw PrIdw swihb jI dy khy Anuswr k`lw 2 kihx l`gw ik hy Akwl purK imqw jI!jy dwsn dws nUM ieh pqw huMdw ik Awp jI vwihgurUjI dy Avqwr, sB qoN v`fy siqgurU nwnk dyv swihb jI srUp ’c(AwieiVAW) Awey hoN, qW kdy Bul ky vI rupeIAW pYisAW dy lwlc’c, is`KI qoN bymuK n huMdw, sgoN (hodw vwirAw) Awp jI qoN kurbwn ho jWdw[
smyN l`q tu`t geI[ sRI AMimRqsr swihb jI ivKy AwieAw qW spnI ny fMg idqw[ ip`CoN hwie 2 krky pCuqwieAw[ 6.nMd cMd AnMdpuroN B`j ky krqwrpur AwieAw qW DIr m`l dy nlwiek syvkW ny mwr idqw[
7.PrIdw jy mY hodw vwirAw; imqw AwieiVAW] vwihgurU bwbw PrIdw swihb jI dy khy Anuswr P`qy ny pCuqwvw kIqw:-hy (imqw) imqR Akwl purK jI!jy (mY) dwsn dws ieh jwxdw (hodw) huMdw ik Awp jI swihb sRI gurU goivMd isMG swihb jI Avqwr Dwr ky (AwieiVAW) Awey hoN qW Awp jI qoN (vwirAw) kurbwn ho jWdw[ kdy Bu`l ky vI Awp jI dy pws, JUTI sONh Kw ky, GoVI qoN jvwb n idMdw Aqy n hI s`p dy fMg krky, qVP 2 ky mrdw[ hyVw jlY mjIT ijau; aupir AMgwrw] 22] ArQ au~pr pV@o[)
8.iesy qr@W hy imqR Akwl purK jI!jy mYN ieh jwxdw huMdw ik Awp jI siqgurU Arjn dyv swihb jI rUp Dwr ky myry pws Awey hoN, qW dwsn dws isAwxdw[ gurU doKI jhWgIr bx ky, Awp jI nUM kSt dy ky ShId n krdw, sgoN, hyVw jlY mjIT ijau; aupir AMgwrw] 22]
9.siqgurU rwmdws swihb jI dw iPtkwirAw nOrMgw bx ky, siqgurU nOvyN pwiqswh jI, Coty SwihbzwidAW, isMG isMGxIAW nUM ShId n krdw Aqy dsvyN pwiqswh jI ’qy POjW cV@w ky, jMg n krdw[ vw ByK Dwr ky hr vyly pUVy, l`fU pyVy
Kw ky n gLdw[ hr vyly ivSy, inMdw, rUp dyKx ’c Aqy loB moh hMkwr ’c n sVdw[ ies qr@W hr mMd &urny dI s&weI leI ieh ZUV@I rmz hY[ so ieh slok hr vyly pV@dy rihxw cwhIdw hY[
289.sUhI mhlw 5 guxvMqI] prm-pUjnIk s`cy vwihgurU sRI gurU nwnk dyv swihb jI dy (5) pMjvyN (mhlw) srUp, DMn hn DMn hn DMn hn, vwihgurU siqgurU Arjn dyv swihb jI DMn hn, hux au~bldI dyZ AMdr bYT rhy hn[ hux AsMK sUrjW cMdRimAW, ibjlIAW AgnIAW titAwixAW Aqy siq sMqoK, dieAw Drm DIrj, inmRqw grIbI iKmw SWqI Awid smUh SuB guxW, KMfW bRhmMfW nUM pRkwS rhy hn[ Awp jI sUhI rwg ’c, siq sMqoK inmRqw iKmw DIrj, SWqI sihj Awid SuB guxW vwlI guxvMqI, DMn vwihgurU siqgurU sRI gurU nwnk dyv swihb jI dy SuB s`cy ipAwry suMdr drSnW nUM pRwpq, au~qm sKI dy gux Awp kmw ky &urmwauNdy hn:-
jo dIsY gurisKVw; iqsu iniv iniv lwgau pwie jIau] ( gurisKVw) DMn vwihgurU siqgurU sRI gurU nwnk dyv swihb jI s`cy pwiqswh jI dy AiqAMq ipAwry s`cy sucy, prm au~cy Drm nUM pyRm sihq Dwrn vwlw, Awpw Bwv guAw ky, s`cy siqgurW dw AwigAwkwrI AnuswrI snumK, pUrn praupkwrI DIrjDwrI, gurU ihq kurbwn hox vwlw, hr vyly lUM 2 krky, gurU pRym ’c lIx, vwihgurU vwihgurU jpx jpwaux vwlw, pRymI (gurisKVw) ipAwrw guris`K hY[ XQw:- ijs no dieAwlu hovY myrw suAwmI; iqsu gurisK.gurU aupdysu suxwvY] jnu nwnku DUiV mMgY.iqsu gurisK kI; jo Awip jpY.Avrh nwmu jpwvY]) gurU isKu.isKu gurU hY; eyko gur aupdysu clwey] DMn vwihgurU siqgurU sRI gurU nwnk dyv swihb jI Aqy s`cy is`K s`cy siqgurU sRI gurU AMgd dyv swihb jI ie`k srUp hn[ DMn vwihgurU siqgurU sRI gurU nwnk dyv swihb jI ny prm-pUjnIk s`cy siqgurU dUjy pwiqswh jI nUM, gurqw ibrwjmwn krky, m`Qw tyikAw[ Awp jI KMf bRhmMf dy krqw gurU huMidAW, Awpxy AqI ipAwry ijMd jwn pRymI is`K dy pRym dy vsIkwr ho ky cyly bxy jI[ Awpxy is`K s`cy siqgurU mh`lw dUjw jI KMf bRhmMf dy gurU bxw id`qy[ gurU pRmysr jI is`K ’c AByd hn, pRymI is`K gurU jI ’c AByd hn[ prm pUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU AMgd dyv swihb jI ny gurU bx ky; eyko gur aupdysu clwey] vwihgurU siqgurU sRI gurU nwnk dyv swihb jI dw siqnwmu dw is`kw clwieAw, Awp ku`J BI nhIN bxy[ so ieQy is`K nUM gurU bxw ky, sB qoN au~cw ruqbw b^iSAw hY[ pr is`K Awp ku`J BI nhIN bxdw[ so ieh quk pV@
ky hMkwrI ivkwrI, dyhDwrI dMBI, koeI BI bMdw hMkwr n kry ik mYN hI gurU hW[ ijvyN prm-hMs q`q byqy gurmuiK mhWpurS BweI pwro julkw jI nUM, vwihgurU siqgurU qIjy pwiqSwh jI ny, siqgurU nwnk dyv swihb jI dI gurqw b^SxI cwhI, qW Awp jI ny dovyN h`Q joV ky, gL ’c p`lw pw ky isr Jukw ky, pRym bynqI kIqI[ “Awp jI dw b`cw muAw&I mMgdw hY, ieauN n kihE ik jvwb idMdw hY jI, dwsn dws nUM guris`KI dwn hI b^So jI[ ” gurU bnx dI bjwey AqI ipAwrI KrI s`icAwrI cMgI guris`KI hI mMgI jI[ iqvyN bwby mqIdws swihb jI ny, Awpxy Awp nUM Awry nwl icrwaux qoN pihlW ikhw, “dwsn dws dw mUMh prm-pUjnIk s`cy siqgurU pUrn bRhm, sRI gurU qygbhwdr swihb jI dy ipMjry dy snmuK hovy jI[ ijs krky AwKrI smyN drSn krW, snmuK rih ky ShIdI pwvW[ ” AMdroN bwhroN snmuK rih ky ShIdI pweI[ XQw:- jy ko isKu; gurU syqI snmuKu hovY] hovY q snmuKu isKu koeI; jIAhu rhY gur nwly] gur ky crn. ihrdY iDAwey; AMqr AwqmY smwly] Awpu Cif. sdw rhY prxY; gur ibnu Avru. n jwxY koey] khY nwnku suxhu sMqhu; so isKu snmuKu hoey] 21]
ijn@W gurU ipAwirAW s`icAwirAW pRymIAW, gurmuKW nwm jipAw vMf CikAw, dyZ clweI qyZ vwhI, crKVIAW ’qy cVy@ bMd 2 ktwey, KoprIAW luhweIAW, AwirAW nwl cIry gey, jMfW nwl bMn@ ky swVy gey[ duK BuK mwrW shwrIAW, Bwxy ’c pRsMn rih ky ShId hoey[ AYsy gurU pRymI is`KW sUrbIr mrdW bhwdrW nUM, hzUr s`cy pwiqswh jI, gurU srUp hI kih rhy hn[
jo dIsY gurisKVw; iqsu iniv iniv lwgau pwie jIau] DMn vwihgurU prm-pUjnIk s`cy siqgurU pMjvyN pwiqswh jI &urmwauNdy hn:-DMn vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU nwnk dyv swihb jI dw aupRokq guxW vwlw(gurisKVw) ipAwrw guris`K, dwsn dws nUM jo hux dy smyN AMdr (dIsY) idsdw hY jW surq AMdr idsdw hY[ dwsn dws grIb iqsu gurU ipAwry guris`K jI dy (iniv iniv) Juk 2 ky, ipAwry s`cy (pwie) crnI (lwgau) l`gdw hY jIau[ mn krky, qn rom 2 krky, mn dw mwx iqAwg ky, qn dw AiBmwn iqAwg ky, s`cy crnIN l`gdw hY[
AwKw ibrQw jIA kI; guru sjxu dyih imlwie jIau] iqs prm ipAwry prm-pUjnIk guris`K jI dy pws dwsn dws Awpxy (jIA) idl kI swrI (ibrQw) hwlq (AwKw) AwKdw hY, hy ipAwry jIE! sjxu scw pwiqswhu; isir sWhW dY swhu]
ijsu pwis bihiTAw sohIAY; sBnw dw vyswhu]) guru sjxu s`cy pwiqswh jIau dy nwl, dwsn dws nUM imlwie (dyih) dyvo jI[
soeI dis aupdysVw; myrw mnu. Anq n kwhU jwie jIau] hy ipAwry jIau!dwsn dws nUM (soeI) auh, su`cy moqI rqn rUp (aupdysVw) ipAwrw gurU aupdyS (dis) d`so jI, ijs krky (myrw) dwsn dws dw mnu gurU crnW qoN ibnw, (Anq) hor (kwhU) iksy pwsy n (jwie) jwvy jI[
(qY-kUM bolo iek`Tw) iehu mnu qYkUM fyvsw; mY mwrgu dyhu bqwie jIau] hy ipAwry jIau!dwsn dws Apxw iehu mnu (qYkUM) Awp jI nUM (fyvsw) dy dyvygw[ ikRpw krky (mY) dwsn dws nUM vwihgurU jI dI pRwpqI, pRymw-BgqI gurmiq guris`KI dw (mwrgu) rsqw (bqwie) d`s dyhu jI[
(q`kI) hau AwieAw dUrhu cil kY; mY qkI qau srxwie jIau] hy ipAwry jIau! (hau) dwsn dws, cOrwsI l`K jUn BogidAW, dUrhu cil kY, Awp jI dy s`cy crn-kmlW dI Srn ’c AwieAw hY[ (mY) dwsn dws ny ie`k (qau) Awp jI dI hI s`cI (srxwie) Srn qkI hY[
mY Awsw rKI iciq mih; myrw sBo duKu gvwie jIau] hy ipAwry jIau!(mY) dwsn dws ny Awpxy iciq (mih) ’c Awp jI ’qy hI Awsw rKI hY[ Awp jI ikRpw krky (myrw) dwsn dws nMU, vwihgurU jI dy ivCoVy dw(sBo) swrw duKu gvwie idauu jI[
iequ mwrig cly BweIAVy; guru khY su kwr kmwie jIau] hy (BweIAVy) ipAwry BweI jIau! (iequ) ies (mwrig) rsqy (cly) c`lxw krIey[ jo guuru pRmysr jI, SuB s`cw aupdyS, kwr syvw krn nUM (khY) kihx, (su) EhI kwr (kmwie) kmwauxI krIey jI[ (m`qVI) iqAwgyN mn kI mqVI; ivswryN dUjw Bwau jIau] hy ipAwry jIau!AwpW mn kI (mqVI) miq (iqAwgyN) iqAwgxw krIey, (dUjw) dÍYq Bwau nUM (ivswryN) ivswr dyeIey[ (q`qI) ieau pwvih hir drswvVw; nh lgY qqI vwau jIau] hy ipAwry jIau!ieau ipAwry hir jI dw (drswvVw) ipAwrw drSn (pwvih) pw leIey[ mwqw jI dy grB, nrk, mwieAw kiljug dI qqI (vwau) hvw nh (lgY) l`gygI[ hau Awphu boil n jwxdw; mY kihAw sBu hukmwau jIau] hy ipAwry jIau!(hau) dwsn dws aupdyS krn dw (Awphuu) Awpxy Awp ie`k boil BI bolxw (n) nhIN jwxdw, (mY) dwsn dws nUM jo vwihgurU jI dw (hukmwau) hukm AwieAw hY, sBu EhI SuB s`cw ipAwrw hukm Awp jI nUM kihAw hY[
hir Bgiq Kjwnw bKisAw; guir nwnik.kIAw pswau jIau] vwihgurU jI dy hukm Anuswr &urmwauNdy hn:- hy ipAwry jIau!DMn guir nwnik dyv swihb jI mhwrwj ny, ieh (pswau) ikRpwlqw pRsMnqw qrs (kIAw) kIqw hY, jo hir jI dI pRymw Bgiq dw Amolk Kjwnw bKisAw hY[
(BuKVI r`jW) mY.bhuiV n iqRsnw BuKVI; hau rjw. iqRpiq AGwie jIau] hy ipAwry jIau!(mY) dwsn dws (bhuiV) Pyr rsW ksW dy Bogx dI iqRsnw dI (BuKVI) Bu`K krky, Bu`Kw (n) nhIN hovygw jI[ (hau) dwsn dws (rjw) r`j igAw mn krky, Bwv mn ’c BogW dI ie`Cw nhIN rhI, iqRpiq ho igAw sRIr krky Bwv sRIr ’c BogW dI ie`Cw hI nhIN rhI, (AGwie) r`j igAw bwxI krky, Bwv sMswrI bolW nUM bolx dI ie`Cw hI nhIN rhI[
jo gur dIsY isKVw; iqsu iniv iniv lwgau pwie jIau]3]) srb klw BrpUr pRB; ibrQw jwnnhwr] DMn vwihgurU s`cy siqgurU pMjvyN pwiqswh jI mhwn b^iSS krky &urmwauNdy hn:-hy prm ipAwry jIau !DMn vwihgurU prm-pUjnIk s`cy siqgurU sRI gur nwnk dyv swihb jI dw jo jo BI(isKVw) ipAwrw guris`K, dwsn dws nUM (dIsY) idsdw hY, dwsn dws iqsu guris`K jI dy s`cy idloN rom 2 dy pRym nwl, rom 2 krky, (iniv iniv) Juk 2 ky (pwie) s`cy crnI (lwgau) l`gdw hY jI[ vw mn dw mwn iqAwg ky, qn dw AiBmwn iqAwg ky ipAwry s`cy crnIN lgdw hY[
290.pauVI] siqguru hoie dieAwlu q srDw pUrIAY] (pauVI) vwihgurU bRhm srUp prm-pUjnIk s`cy siqgurU mÚ1 jI ApxI rcI mwJ dI vwr dI p`cIvIN pauVI AQvw pRymw-BgqI rUpI pauVI, vwihgurU swihb jI srUpI mMdr ’qy cV@n leI, vwihgurU jI dy snmuK &urmwauNdy hn:-swrI pauVI ’c snmuK ArQ hn[ hy (siqguru) Akwl purK jIE!Awp jI dwsn dws ’qy pUrn dieAwlu hoie hoN jI, qW hI Awp jI dwsn dws dy ihrdy, rom 2 ’c hr smyN Dur ky gurbwxI jI Byjdy rihMdy hoN jI[ dwsn dws dw irdw, gurbwxI dw BrpUr BMfwrw hY jI[ gurbwxI dy pRvwh duAwrw, aumwh auqSwh b^S ky, Awp jI Apxy dwsn dws qoN AMimRq kIrqn kQw krwauNdy hoN jI[ pUrn pRymI siqsMgq jI pRym nwl suxdy hn, q hI dwsn dws nUM Awp jI ny Apxy ’qy (pUrIAY) pUrI srDw b^SI hY, Bwv AYfI v`fI, nwm bRhm igAwn, gurbwxI kQw, kIrqn dI Amolk dwiq, rwq idny dwsn dws nUM b^Sdy rihMdy hoN jI[ XQw:- jyvfu Awip qyvf qyrI dwiq] ijin idnu kir kY kIqI rwiq]
(9) AsMK bRhmMf dy krqy, ies dy pwlxhwr, pRkwSk, ies ’c l`bw l`b BrpUr, s`cy vwihgurU DMn siqgurU, siqguru prmysru myrw] (884) jI, ijqny v`fy Awp jI Awp hoN jI, auqnI v`fI Awp jI dI Amolk ivsmwd dwq hY[ auh dwq (ijin) Awp jI ny, dwsn dws nUM rwq idny dyxw kIqI hY[ Bwv hr smyN dy rhy hoN[ XQw:- qum bf dwqy; dy rhy]
siqguru hoie dieAwlu q srDw pUrIAY] 2. gurqw ibrwjmwn DMn vwihgurU prm-pUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ swihb jI hux &urmwauNdy hn:-AsMK bRhmMfW dy krqw Akwl purK inrMkwr jI dy Avqwr pwrbRhm s`cy isrjnhwr, swihbu myrw nIq nvw; sdw sdw dwqwru] prm-pUjnIk DMn s`cy vwihgurU siqguru sRI gurU nwnk dyv swihb jI, pUrn myhrvwn dieAwlu ikRpwl hoie, q hI Apxy pRymIAW nUM Apxy ’qy (pUrIAY) pUrI srDw b^SI hY[ Awpy lwieE; Apnw ipAwru] sdw sdw iqsu gur kau; krI nmskwru] Anuswr, pRymI pUrn srDw nwl sdw 2 inmK 2, rom 2 suAws 2, prm-pUjnIk s`cy siqgurW nUM hr smyN nmskwr krdy rihMdy hn[ ijvyN prm-pUjnIk s`cy siqgurU vwihgurU mh`lw dUjw jI ’qy dieAwl ho ky, pUrn SrDw b^SI[ murdw Kwx q`k bcn mMinAw, is`KI dw bIj r`K ilAw[ iqvyN BweI dieAwl dws jI ny, ApxI ShIdI dyx leI, vwihgurU mh`lw nOvW jI nwl id`lI nUM qurn smyN, Awpxy BrwvW BweI jyTw jI, BweI hrI cMd jI, BweI mnI isMG jI nUM ivSyS hdwieq kIqI, “qusIN s`cy siqgurU dsvyN pwiqswh jI dy ipAwry s`cy crn-kmlW ’c rih ky, hr pRkwr dI SuB s`cI ipAwrI syvw krky, s`cy siqgurW dI mhwn pRsMnqw lYxI[ s`cy siqgurU swihb jI isr mMgx qW cwA nwl Arp dyxy[ Apxw srbMs BI kurbwn krn l`igAW iF`l nhIN krnI[ XQw:- siqgur AwgY sIsu Byt dyau; jy siqgur swcy BwvY] iqvyN pMjW ipAwirAW cwr swihbzwidAW, smUh ShIdW is`K is`KxIAW nUM ApxI pUrI SrDw b^SI[ q hI gurU ipAwirAW ny Apxy sIs gurU swihbwn jI qoN kurbwn kIqy[
3.prm-pUjnIk s`cy siqgurW ’qy srDw krky is`K jo jo BI gurmiq Anuswr SuB kwmnw krdw hY, beI gurU pRmysr jI s`cy dwqy bRhm srUp hn[ s`cy siqgurU swihb jI EhI 2 gurmiq Anuswr SuB kwmnw dI pUrqI rUp srDw pUrI krdy hn[ XQw:- jo mwgih.Twkur Apuny qy; soeI soeI dyvY] dI inskwm syvw krky, s`cy siqgurW dI prm pRsMnqw, drSnW dI pRwpqI krnI hI, sB ’qoN v`fI pUrI srDw hY[ siqguru hoie dieAwlu n kbhUM JUrIAY] hy (siqguru) Akwl purK jIE!Awp jI
dwsn dws ’qy dieAwlu hoie hoN jI, qW hux (kbhUM) kdy BI(n) nhIN (JUrIAY) JUrIdw Bwv Bwxw mMn ky pRsMn rhIdw hY[ XQw:- gurmuiK qyrw Bwxw BwvY]) siqguru hoie dieAwlu qw duKu n jwxIAY] prmpUjnIk koit bRhmMfW dy mwlk, hy (siqguru) Akwl purK jIE!Awp jI dwsn dws ’qy dieAwlu hoie hoN jI, qw hI hux duKu (n) nhIN (jwxIAY) jwxIdw Bwv Awp jI ny duK dI nivrqI kr idqI hY[) siqguru hoie dieAwlu qw hir rMgu mwxIAY] hy (siqguru) Akwl purK jIE!Awp jI dwsn dws ’qy dieAwlu hoie hoN jI, qw hux Awp jI dw b^iSAw hir jI dw (rMgu) AnMd (mwxIAY) mwxIdw BogIdw hY[) siqguru hoie dieAwlu qw jm kw fru kyhw] hy prm-pUjnIk s`cy (siqguru) Akwl purK jIE!Awp jI dwsn dws ’qy dieAwlu hoie hoN qw hux jm kw fru (kyhw) kYsw hoxw hY?ikauNik Awp jI dw s`cw nwm sux ky, jm dUroN hI B`j jWdy hn[ XQw:- nwmu suxq; jmu dUrhu BwgY]) APirE jmu; mwirAw n jweI] gur kY sbdy; nyiV n AweI] sbdu suxy.qw dUrhu BwgY; mqu mwry.hir jIau vyprvwhw hy]) siqguru hoie dieAwlu qw sd hI suKu dyhw] hy prm-pUjnIk s`cy (siqguru) Akwl purK jIE!Awp jI dwsn dws ’qy dieAwlu hoie hoN qw hI Awp jI, Apxy ismrn Bjn dw sd hI suKu (dyhw) dy rhy hoN jI[ XQw:- pRB kY ismrin; Anhd Junkwr] suKu pRB ismrn kw; AMqu n pwr]) siqguru hoie dieAwlu qw nv iniD pweIAY] hy (nv) nvIn, nv hwx, nvl nvqn nwhu bwlw kvn rsnw gun Bxw]) swihbu myrw nIq nvw; sdw sdw dwqwru] (iniD) Kjwnw rUp s`cy pUrn (siqguru) Akwl purK jIE!Awp jI dwsn dws ’qy dieAwlu hoie hoN jI, qw dwsn dws ny Awp jI nUM (pweIAY) pwieAw hY AQvw nON inDIAW pweIAW hn[ Asn bsn BU knk pun, dwsI cONp gulwm, rQvwhy hFvwhy jwxIAY, jh nviniD ky nwm[ siqguru hoie dieAwlu q sic smweIAY] 25] siqguru hoie dieAwlu q sic smweIAY] 25] hy prmpUjnIk s`cy (siqguru) Akwl purK jIE! Awp jI dwsn dws ’qy dieAwlu hoie q hI dwsn dws Awp jI dy sic srUp ivc sdw leI (smweIAY) smw igAw hY jI[
ibnY:- jykr siqgurU swihb jI idAwl hox, ArQ nhIN krnw jI ikauNik siqgur prmysr jI sdw idAwl hn jI[ XQw:- qUM dieAwlu ik®pwlu ik®pw iniD mnsw pUrxhwrw]) (747) qQw:- sdw sdw sdw dieAwl] ismir ismir nwnk Bey inhwl]8]9] (275)
(pRswid) ikRpw hI ikRpw nwl, (hI) inscy krky, dwsn dws ny, bRhm jI nMU jwnx jnwaux rUp, (su) sRyst bRhm ibidAw, SSqR-iv`idAw, hor Anyk pRkwr dI ib`idAw leI hY[ (ien) ien@W gurmuiK ipAwry isMGW gurU ^wlsy jI(kI) dI, Agm Apwr mhW ivsmwd ikRpw hI ikRpw nwl, dwsn dws dy, Akwrx vYr krn vwly Drm ivroDI nwsqk(sqR) duSmn, AQvw kwm kRoD AOgux sB(sqR) duSmx mry hn[
ien hI kI ikRpw ky sjy hm hY; nhI mo sy gRIb kror pry]2] pUrn bRhm goivMd s`cy hrI vwihgurU Drm pRkwSk zulm nwsk, AMimRq dy dwqy, rMkW nUM rwj b^Sx vwly pUrn gurU jI &urmwauNdy hn:-(ien) ien@W gurmuiK snmuK sUrbIr bhwdr ipAwry isMGW gurU ^wlsy jI(kI) dI, Agm Apwr mhW ivsmwd ikRpw hI ikRpw(ky) dy nwl hI(hm) dwsn dws, AMdroN bwhroN s`cy pRkwS srUp pUrn bRhm ’c lIn, ivsmwd iqRpq(sjy) sijAw hY[ XQw:-qum pUrn.pUir rhy sMpUrn; hm BI sMig AGwey]) sn`D b`D SSqR AsqR bsqR pihn ky, Drm-XuD ij`q ky, gurqw isMGwsx ’qy sijAw bYTw hW jI[ dwsn dws dy au~pr sunihrI CqR sj irhw hY[ aus au~pr suMdr do cMdoey qwxy hn[ s`jy K`by do cOrdwr, cOr kr rhy hn[ do cobdwr cobW pkVI swhmxy KV@y hn[ vwhu vwhu scy pwiqswh; qU scI nweI] Anuswr dwsn dws nUM s`cy pwiqswh s`cy pwiqswh jI kih ky, pRymI is`K ArwDdy jpdy iDAwauNdy pUjdy hn[ nhI qW(mo) dwsn dws (sy) vrgy gRIb kMgwl mMgqy dunIAW ’c, (kror) kRoVW hI(pry) pey hn[ Bwv ruLdy mMgdy iPrdy hn, aun@W dI koeI g`l vI nhIN puCdw[ XQw:- jo hmrI ibiD hoqI.myry siqgurw; sw ibiD.qum hir jwxhu Awpy] hm rulqy iPrqy.koeI bwq n pUCqw; gur siqgur sMig.kIry hm Qwpy] DMnu DMnu gurU nwnk.jn kyrw; ijqu imilAY.cUky siB sog sMqwpy]
293. vwihgurU] sÍYXw] syv krI ien hI kI Bwvq; Aaur kI syv suhwq n jI ko] dwn dXo ien hI ko Blo; Aru Awn ko dwn n lwgq nIko] AwgY PlY ienhI ko dXo; jg mY jsu Aaur dXo sB PIko] mo gRh mY qn qy mn qy isr lau Dn hY; sB hI ienhI ko]3] (sRI dsm 717)
gurdyv mwqw ipqw DMn vwihgurU prm-pUjnIk bRhm srUp s`cy siqgurU goivMd isMG swihb s`cy pwiqswh jI, Apxy srUp ’coN pRgt kIqy, ipAwry gurU ^wlsy jI dw pUrn Adb siqkwr, mMnx pUjx syvw krn bwry ieh sYÍXw &urmw rhy hn:-(ien) ien@W gurU srUp ipAwry ^wlsy jI kI(krI) kIqI (syv) syvw(hI) inscy krky, dwsn dws nUM ^rI(Bwvq) BwauNdI Ub im`TI ipAwrI l`gdI hY, Bwv ien@W dI SuB s`cI syvw
krn vwly ’qy, dwsn dws rom 2 krky, sdw 2 pRsMn huMdw hY[ ien@W dI SuB s`cI syvw C`f ky, (Aaur) hor iksy kI syv kIqI, dwsn dws dyy jI nUM, au~kw hI (suhwq) cMgI (n) nhIN l`gdI[ XQw:-prdysI isMGn ko jb dyKY; aun kI syvw kry ibsyKY]
dwn dXo ien hI ko Blo; Aru Awn ko dwn n lwgq nIko] (ien) ien@W gurU srUp ipAwry ^wlsy jI(ko) nUM hI (dwn) pRym Bytw(dXo) idqI, AiqAMq(Blo) cMgI 3 hY Aru(Awn) hor iksy (ko) nUM idqw dwn, dwsn dws nUM au~kw hI(nIko) cMgw(n) nhIN(lwgq) l`gdw[
AwgY PlY ien hI ko dXo; jg mY jsu Aaur dXo sB PIko] gurU srUp ipAwry s`icAwry ^wlsy jI nUM mMnidAW pUjidAW iDAwauNidAW, (ien) ien@W(ko) nMU hI pdwrQ Dn suK(dXo) idqw hI hux qoN(AwgY) A`gy, ies lok pRlok ’c, (hI) inscy krky, js &LW sihq(PlY) &Lygw, gurU ^wlsy jI nUM C`f ky, (Aaur) hor iksy nUM(dXo) idqw dwn, jg(mY) ’c jsu, sB(PIko) iP`kw kOVw hY[
mo gRh mY.qn qy mn qy isr lau Dn hY; sB hI ien hI ko]3] (mo) dwsn dws dy (gRh) Gr (mY) ’c, dwsn dws dw qn qy mn qy Dn isr(lau) q`k sB (hI) inscy krky, ien gurU ^wlsy jI(ko) dw hI hY, Bwv dwsn dws Apxw qn mn Dn isr Gr mwqw ipqw cwry swihbzwdy sB ku`J, gurdyv mwqw ipqw DMn vwihgurU prm-pUjnIk bRhm srUp s`cy, ipAwry gurU ^wlsy jI nMU pRym Bytw krdw hY[
294.^wlsw myro; rUp hY ^ws] ^wlsy mih; hO krO invws] gurU ^wlsy swihb jI dy ArQ:-inrml S`uD pUrn bRhm jI ’c lIx, gurU jI dw AiqAMq ipAwrw spUq ^wlsw jI hn[ inrml Su`D bRhm jI ny, Awpxy Awp qoN sB Akwr, AsMK bRhmMf dI rcnw rcI hY[ Awp jI ny Aink bwr, srgun srUp Dwr ky ApxI rcnw qy Apxy ipAwry BgqW dI r`iKAw kIqI hY[ XQw:-pRhlwd auDwry; Aink bwr] &wrsI, sMsikRq ’c, ipAwry ^wlsy jI nUM inrml 3 kihMdy hn[ (^wlsw) DMn vwihgurU inrMkwr siqgurU sRI gurU nwnk dyv swihb s`cy pwiqswh jI ^wlsw srUp jI ny hI prm-piv`qR SuB s`cy ds Avqwr, sRb`q dy Bly ihq Dwry hn[ XQw:- Awip nrwiexu.klw Dwir; jg mih.prvirXau] inrml Su`D ^wlsw vwihgurU jI ny Awp hI pRymI ^wlsw is`KW dy srUp ’c pRgt ho ky, gurU pRmysr jI dy ipAwry bcnW nUM kmwauNidAW, Drm-Xu`D ij`q ky, kurbwnIAW dy ky, rMgW 2 dy praupkwr krky, gurU
^wlsw AwdrS pRgt kIqw hY[ DMn vwihgurU ^wlsw srUp, siqgurU sRI gurU nwnk dyv swihb jI dy ds AvqwrW dy smMUh ivsmwd kOqk inmrl SuD ^wlsw srUp hn[ DMn vwihgurU mh`lw pihlw jI ny Apxy ipAwry spUqW dw moh iqAwg ky, Apxy prm ipAwry syvk DMn vwihgurU siqgurU sRI gurU AMgd dyv swihb jI nUM gurqw b^SI hY[ Awp jI ny pMjW ivkwrW qoN rihq, au~cy AwdrS vwlw ^wls SuD inrml ^wls pMQ jI clwey hn[ XQw:- mwirAw iskw jgiqR ivic; nwnk inrml pMQ clwieAw[ (vwr 1) vwihgurU s`cy siqgurU dsvyN pwiqswh jI, pRB dwqau dwqwr; AsMK bRhmMf dy rcnhwr, Epiq prlau; iKn mih krqw] Awip Alypw; inrgunu rhqw] Anuswr vwihgurU s`cy siqgurU mh`lw dsvW jI, Apxy inrgun srUp jI duAwrw, ie`k iKn ’c, auqpq prlau kridAW inrlyp rihMdy hn[ DMn vwihgurU s`cy siqgurU sRI gurU goivMd isMG swihb jI mhwrwj, Apxy srUp ’coN, Apxy prm ipAwry ^wlsy jI nUM pRgt krky, Apxy Awp nUM krqw nhIN Qwp rhy[ Apxy swjy invwjy ^wlsy jI nUM mhW ivsmwd rMglw AnMdI Awdr mwx siqkwr b^S rhy hn[ BwvyN Awp jI AsMK bRhmMfW dy auDwrxhwr dwqy hn, pr Pyr vI Awpxy Awp nUM jnwaux dI bjwey, gurU khwaux dI bjwey, cyly Zulwm dws rMk AnwQ kIt mMgqy bx rhy hn[ qW hI ieh mihmw Awp jI dI bx rhI hY:-AYsI qyry drsn kI soB, Aiq Apwr ipRA AmoG; qYsy hI sMig sMq bny]) KMf bRhmMf byAMq; auDwrxhwirAw] qyrI soBw quDu; scy myry ipAwirAw] byAMq pRymI gurU pRmysr jI dy, s`cy crn-kmlW ’c hwzr ho ky, swrI izMdgI leI gurU crnW ’c rih ky, s`cI syvw krn dI Ardws ’c, Apxw sIs Arp idMdy[ prm-pUjnIk s`cy siqgurW dI prm-pRsMnqw nUM pRwpq ho ky, jIvn mukiq suAws 2 vwihgurU vwihgurU jp ky, pRB kY ismrin; Anhd Junkwr] suKu pRB ismrn kw; AMqu n pwr] hr vyly ivsmwd iekwgRqw suK ’c lIn rihMdy[ XQw:-ibsmn ibsm; Bey ibsmwd] ijin bUiJAw; iqsu AwieAw sÍwd])
vwihgurU] gurU ^wlsy jI, prm-pUjnIk s`cy siqgurW dI s`cI pRIqI s`cI AwskI, s`cI BgqI s`cI Xwd ’c, s`cy siqgurW dy prwiex, s`cI ilv ’c, gurU crn-kmlW ’c hmySW bypRvwh rihMdy[ XQw:-byprvwh sdw rMig hir kY; jw ko pwKu suAwmI]) inrBau hoie rhy ilv eykY; nwnk.hir mnu mwnI] gurU ^wlsy gurU ipAwirAW jI dI, vYrI vI byh`d ausqq krdy:-n ien@W dw Gr Gwt, n ien@W nUM
nINd Bu`K qRyh, n ien@W nUM mrn dI icMqw, n ien@W nUM iksy dw fr, n ien@W nUM iksy rwjy mhwrwjy dI prvwh, iks im`tI dy bxy hn, ieh lok?ikMnI idRVqw ikMnw Brosw, Apxy gurU jI dy snmuK Drm ’c idRV pRp`k, sumyr prbq vWg Ac`l Afol, gurU qoN h`s 2 kurbwnI idMdy hn[ kurbwnI idMidAW AMg 2 ktwauNidAW, hwey sI nhIN aucwrdy[ gurU 2 jpidAW jYkwry g`jwauNidAW PWsI cV@ jWdy hn[ mrx dI icMqw ien@W dy nyVy nhIN, j`g ’qy ijaux dI Aws nhIN[ XQw:-mrxY kI icMqw nhI; jIvx kI nhI Aws]
vwihgurU] AMqr muK iekwgR ho ky, hux qoN pihlW gurU ^wlsy jI dIAW mhwn ij`qW mhwn kurbwnIAW v`l ing@w mwrIey, byAMq pRymI ShId isMG isMGxIAW, b`cy b`cIAW, Apxy h`QW dIAW qLIAW ’qy Apxy sIs r`K ky, prm-pUjnIk s`cy siqgurW nUM Arp rhy hn[ AnMdgV@ iklw iqAwgx smyN ie`k sUrbIr bhwdr bzurg g`fw h`k rhy sn[ cV@ ky Awey zwlmW ny aun@W dy sRIr ’c brCw g`f idqw[ iesy qr@W jMgW Xu`DW ’c byAMq pRymI P`t shwrdy, hwey sI n aucwrdy[ ibnw iksy qn^wh dy, ibnw iksy kwmnw dy, Apxy qn isr, AMg 2 Apxy gurU jI qoN ktwauNdy ShIdIAW pwauNdy[ gurU 2 iDAwauNdy, gurU crn-kmlW ’c ilv lwauNdy[
vwihgurU] Ajpw jwp pUrn bRhm jI dy Avqwr, inrml SuD mhwn praupkwrI ^wlsw jI, sRb`q dy Bly ihq aubldI dyZ ’c bYTy, q`qw ryqw sIs ’qy puAwieAw, m`cdI 2 loh ’qy KV@y, hwey sI nhIN aucwrI[ iKVy m`Qy Bwxw mMn ky, Akih Asih kSt shwry, qyrw kIAw mITw lwgY] hir nwmu pdwrQu; nwnku mWgY] jpdy rhy[ {sRb`q gurU pRymIAW nUM pRym bynqI hY, sRb`q dy Bly leI, gaU gRIb dI r`iKAw leI, zulm dy nws, Drm dy pRkwS leI, C`qRI Drm nUM inscy krn leI, Drm ihq kurbwnI dw bIj bIjx leI, durmiq mlyC rwj dI jV putx leI, mrn kSt inivrqI leI, gur pRymw-BgqI sihq, inrgun srgun dI eykqw sihq drSn dI pRwpqI leI, hyT ilKy gurbwxI dy ArQ bwr 2 pV@ ky, ArQ gurbwxI kMT krky, hr smyN pV@dy rho jI[ ie`k quk pV@y, dUjw ArQ krky, AglI quk pV@ dyvy[ iPr ArQ Aglw kry, imil ky ies qoN kQw kro, bwr 2 vIcwro jI:- AnMq guxvwn gurU ipAwry ^wlsy jI dI mhwn mihmw, vwihgurU siqgurU dsvyN pwiqswh jI ieauN &urmwauNdy hn:-(poQI sRI AMimRq kIrqn swihb jI)
^wlsw myro; rUp hY ^ws] ^wlsy mih; hO krO invws] ^wlsw myro; muK hY AMgw] ^wlsy ky hON; sd sd sMgw] ^wlsw myro; ieS† suihrd] ^wlsw myro; khIAq
’c lIx gurU ^wlsy jI ny Awpxy sIs qn mn Dn kurbwn kIqy hn[ dwsn dws dy dyKidAW, gurU ^wlsy jI ny byh`d kurbwnIAW kIqIAW hn[ du`K BuK mwrW P`t shwr ky, Apxy AMg 2 ktvwey hn[ inrml vwihgurU gurU ^wlsw jI dIAW, mhwn kurbwnIAW ny(myro) dwsn dws dy (inj) Apxy (mrm) nrm AsQwn idl nUM (Byd) ivMn@ idqw hY[ ”
^wlsw myro; siqgur pUrw]) ijin pMc mwir.ibdwr gudwry; so pUrw.ieh klI ry]) Anuswr pMjW ivkwrW nUM ij`qx vwly, inrml vwihgurU Ajpw jwp ’c lIx, gurU ^wlsw jI, (myro) dwsn dws dy, ( pUrw) pUrn siqgur srUp hn[ ^wlsw myro; s`jn sUrw] (sUrw) swhsI audwr sUrbIr mrd dlyr Syr dwqy, dyZ qyZ dy DnI inrml vwihgurU Ajpw jwp ’c lIx, gurU ^wlsw jI(myro) dwsn dws dy rom 2 krky ipAwry siqkwry snyhI (s`jn) im`qR hn[
^wlsw myro; buD Ar igAwn] gurbwxI jI ’c lIx au~jl buD Ar inrml igAwn vwly prm ipAwry inrml vwihgurU Ajpw jwp ’c lIx, gurU ^wlsw jI(myro) dwsn dws dI buD ’c vsdy hn[ ^wlsy kw; hau Dro iDAwn] rwq idny ie`k rs jwgq joiq vwihgurU jI nUM jpx jpwaux vwly dyZ qyZ dy DnI, inrml SuD vwihgurU Ajpw jwp ’c lIx, gurU ^wlsy jI kw, (hau) dwsn dws iDAwn (Dro) Dwrdw hY[) swihbu myrw nIq nvw; sdw sdw dwqwru]1] DMn vwihgurU sRI gurU goivMd isMG swihb jI ivsmwd rMgW ’c AwpxIAW lwflIAW POjW dw iDAwn Dwrdy hn[
aupmw ^wlsy; jwq n khI] Akwl purK jI dy lwfly gurU ipAwry dulwry siqkwry inrml Su`D vwihgurU Ajpw jwp ’c lIx, gurU ^wlsy jI dI aupmw mihmw, dwsn dws gRIb qoN khI(n) nhIN (jwq) jWdI[ ijhvw eyk; pwr nih lhI]8] vwihgurU gurU pRmysr jI &urmwauNdy hn:-dwsn dws dI ijhvw eyk hY, inrml SuD vwihgurU Ajpw jwp ’c lIx, gurU ^wlsy jI dI Anyk ausqiq dw(pwr) AMq pwrwvwr nih(lhI) lY skdI[ XQw:-ijhbw eyk; ausqiq Anyk] siq purK; pUrn ibbyk]
sys rsn; swrd sI buD] qdp; n aupmw brnq suD] BwvyN(sys) SySnwg dI do hzwr rsn, (swrd) sur`sqI (sI) jYsI, BwvyN au~jl bu`D, inrml vwihgurU gurU ^wlsy jI dI au~jl aupmw krn l`gy(qdp) qW BI gurU ipAwry vwihgurU gurU ^wlsy jI dI suD piv`qR au~jl pUrI mihmw(brnq) kQn (n) nhIN kr skdy[
Xw mY; rMc n imiQAw BwKI] pwrbRhm gur nwnk swKI] dwsn dws ny aupRokq vwihgurU gurU srUp inrml ipAwry vwihgurU Ajpw jwp ’c lIx, ^wlsw jI dI mihmw khI hY[ (Xw) ies (mY) ’c, dwsn dws ny (rMc) r`qI Br vI(imiQAw) JUTI aupmw (n) nhIN(BwKI) khI[ pwrbRhm DMn vwihgurU siqgurU sRI gur nwnk dyv swihb jI (swKI) gvwh hn[ DMn vwihgurU s`cy siqgurU AMimRq dy dwqy sRbMs dwnI rMkW nUM rwj b^Sx vwly bMdI CoV, Drm r`iKAk, zulm dy nwsk, Drm pRkwSk, sRI gurU goivMd isMG swihb jI, DMn vwihgurU s`cy siqgurU pihly pwiqswh jI nUM pwrbRhm ilKdy mMndy pUjdy hn[ XQw:-rwm; hm.siqgur pwrbRhm kir mwny]) prmpUjnIk vwihgurU mh`lw dsvW jI nUM rom 2 krky nmskwr krky inhwl hovo jI[
rom rom; jy rsnw pWaUN] qdp ^wlsw js; qih gwaUN] dwsn dws jy rom rom dI rsnw (pWaUN) pw lvy, (qdp) qW BI, kurbwnI rUpI SmW ’qy pqMgy vWg sVn vwly, vwihgurU Ajpw jwp ’c lIx, gurU srUp ^wlsw jI dw js hI js, qih) (iq`Qy (gwaUN) gwvygw[
hO ^wlsy kw; ^wlsw myro] Eq poq; swgr bUMdyro] ( hO) dwsn dws inrml SuD vwihgurU gurU ^wlsy jI kw lwlw golw gulwm hY[ inrml Su`D vwihgurU gurU ^wlsw jI (myro) dwsn dws dy prm pUjnIk iest gurdyv jI hn[ ijvyN(Eq poq) pRkwS srUp Ajpwjwp ingun bRhm jI, Apxy pRkwS ’c, Awp hI lIx, sBnI QweIN ie`k-rs ivApk ho rhy hn, (bMUdyro) bUMd ’qy swgr dI eykqw hY, iqvyN dwsn dws ’qy inrml SuD vwihgurU Ajpw jwp ’c lIx, gurU ^wlsy jI dI eykqw ABydqw hY[
^wlsw; Akwl purK kI &Oj] pRgitE ^wlsw; pRmwqm kI mOj] hzUr s`cy pwiqswh jI Awpxy srUp ’coN, inrml vwihgurU gurU ^wlsy jI nUM pRgt krky, Awp mwx nhIN kr rhy ik dwsn dws ny inrml vwihgurU gurU ^wlsy jI nUM pRgt kIqw hY[ pUry gur kI; dyKu vfweI] qw kI kImiq; khxu n jweI] Anuswr idl jwn ipAwry vwihgurU gurU ^wlsw jI, Akwl purK jI kI lwflI ipAwrI siqkwrI swjI invwjI &Oj hn[ pRmwqm vwihgurU jI kI(mOj) KuSI rzw ie`Cw mrzI nwl, inrml SuD vwihgurU gurU ^wlsw jI(pRgitE) pRgty hn[ vwihgurU gurU jI &urmwauNdy hn ik dwsn dws gurU ipAwry inrml SuD vwihgurU gurU ^wlsy jI dy icMqn iDAwn ismrn ’c lIx rihMdw hY[
smuMdR qoN lY ky, (igrM) phwV q`k (swihbI) pwiqswhI, gurU ^wlsy jI dI Apwr ikRpw krky, pRwpq hoeI hY, Bwv dwsn dws dy ipMf qn pRwn mn ieMdRy hukm v`s ’c hn[ qn mn sRIr rom 2 krky, rwjn ky rwjw.mhwrwjn ky mhwrwjw; bixAW hY[
ikRpwvMq ^wls sgl; qh pRswid BXo gOr] moih sy rMk AnwQ jg; Btkq iPrq kror] ]4] dwsn dws dy hukm nUM mMn ky, AMg 2 ktwaux vwly, dwsn dws ’qy(ikRpwvMq) (ikRpw+vMq) ikRpw krn(vMq) vwly, sRb SoRmxI prm-pUjnIk(^wls) inrml SuD vwihgurU gurU ^wlsy jI dI, dwsn dws ’qy(sgl) sMpUrn ikRpw hI ikRpw hY[ (qh) iqs vwihgurU gurU ^wlsy jI dI Agm Apwr (pRswid) ikRpw dw sdkw, dwsn dws(gOr) gOrv Bwrw gihr gMBIr prm-pUjnIk gurU(BXo) ho igAw hY[ (moih) dwsn dws (sy) jYsy(rMk) gRIb(AnwQ) XqIm, jg ’qy(kror) koRVW hI Btkq(iPrq) iPrdy hn[
Awn syv nih sPl kCu; eIq aUq prlok] dwsn dws nUM Apxw isr Arp ky, BwrI pRsMn krn vwly, rom 2 krky, gurU 2 jpx jpwaux vwly, pUjn pUjwaux vwly, gurU ipAwry vwihgurU gurU ^wlsy jI dI SuB s`cI syvw ibnw, (Awn) hor syvw krn vwly, iksy(aUq) mUrK dI syv kIqI hoeI, (eIq) ies lok prlok ’c(kCu) QoVy mwqR vI, sPl nih hY[
inhPl syvw iqs ibnw; kbI hrK kib sog]6] (iqs) vwihgurU gurU ^wlsy jI dI syvw qoN ibnw, hor iksy dI syvw kIqI hoeI (inhPl) APl hY[ hor BUq pRyq kbrW mVIAW p`QrW dI kusyvw krny krky (kbI) kdy(hrK) KusI, kib) kdy sog ivAwpdw rhygw[ Bwv ie`k rs iqMn guxW ’qoN inrlyp AvsQw pRwpq nhIN huMdI[ hrK soZ jMmx mrn duK suK bixAW hI rhygw[ XQw:- ijs dI syvw kIqI iPir lyKw mMgIAY; sw syvw AauKI hoeI] nwnk.syvw krhu hir gur sPl drsn kI; iPir lyKw mMgY n koeI]2]) hrK sog shsw sMswru hau hau krq ibhwie] (297)
dws goibMd &qh ^wlsw; drs prs imty sog]7] gihr gMBIr vwihgurU gurU ^wlsy jI dy (drs) drsn(prs) imlx nwl, dwsn dws dy sog imty hn[ dwsn dws dy vwihgurU gurU goibMd srUp gurU ^wlsw jI dI sdw (&qh) ij`q hY[ AQvw dwsn dws dovyN h`Q joV ky, isr JukwA ky gurU goibMd vwihgurU ^wlsw jI nUM, sdw gur &qh bulwauNdw hY[
myro ieSt Ar nySTw; ^wlsw pUjn iDAwn] ( myro) dwsn dws dw(nySTw) inscw hY, ik prm-pUjnIk vwihgurU ^wlsw jI, dwsn dws dy(ieSt) ipAwry gurU jI hn, ^wlsy jI dw pUjn Ar iDAwn Dwrdw hY[
drsn prsn ^wlsw; mukq rUp sq jwn] ]8] (sq) inscy krky jwn lvo, prm-pUjnIk vwihgurU gurU jIvn mukq ^wlsw jI dy drsn dI(prsn) Coh pRwpqI, ivsmwd(sq) s`cy bRhm jI rUp hn[
Awqm rs ijh jwnhI; so hY ^wls dyv] (Awqm) Awpxw Awp srUp bRhm jI dy Awqm rs bRhmwnMd nUM(ijh) ijhVw pRymI ^wlsw (jwnhI) jwxdw hY, Bwv bRhmwnMd rs pINdw rihMdw hY[ gurbwxI pV@n vIcwrn syvw ismrn nwl, pUrn gurU gRMQ swihb jI, Apxy dwsn dws syvk jI dy irdy ’coN, muK ’c AMimRq Byjdy rihMdy hn[ bRhmwnMd rs pIx vwly jo ^wlsw jI hn, (so) auh gurmuiK(^wls) inrml SuD gihr gMBIr vwihgurU gurU(dyv) prmpUjnIk, rwjw rUp, pRkwS srUp, ipqw srUp hn[
pRB mih.mo mih.qws mih; rMck nwhn Byv] vwihgurU pRB jI(mih) iv`c, (mo) dwsn dws (mih) iv`c, (qws) iqs, bRhmwnMd rs pIx vwly, gurU srUp inrml SuD vwihgurU gurU ^wlsy jI (mih) iv`c, (rMck) r`qI mwqR vI (Byv) &rk(nwhn) nhIN hY[ dwsn dws Agm AibnwsI gihr gMBIr inrml SuD vwihgurU gurU ^wlsy jI dI mihmw ’c rom 2 krky lIn rihMdw hY[ Bwv DMn gurU goivMd isMG swihb s`cy pwiqswh jI dy Agm Apwr, Acl mUriq AnBau pRkws; drsnW qoN hr vyly, ie`k rs b`JvyN ^wlsw pRkwS hI pRkwS cmkwry pYNdy hn[ sMpUrnM]
295.syv ^wlsih kI sPl; pUjw sqÍn ArG pwd] inrml Su`D gihr gMBIr vwihgurU srUp gurU ^wlsih jI dy (pwd) crn kmlW ’c (sqÍn) su`cy (ArG) moqI Arp ky, ^wlsy jI kI (syv) syvw pUjw kIqI, pUrn sPl hY[
dwnu mwnu snumwn kir; KoVis ibiD khu sÍwd]5] vwihgurU gurU ^wlsy jI nUM, imst bcn bynqI krau; dIn kI inAweI] Anuswr ^Ub im`Ty bcn (khu) kho,
(insbwsur) rwq idny jwgdI joq Akwl purK jI nUM suAws 2 rom 2 krky ie`k ic`q ho ky jpdw rihMdw hY[ ie`k jwgdI joq vwihgurU jI qoN ibnw (nYk) QoVy mwqr vI hor iksy nUM Awpxy mn AMdr nw ilAwvy[
pUrn pRym pRqIq sjY; bRq gor mVI mt BUl n mwnY] prmpUjnIk s`cy siqgurU swihbwn jI AKMf AibnwsI inrml ie`k rs b`JvW pRkwS s`cI joq AMdr bwhr ivAwpk jwgdI joq hn[ ienHW nUM AMdr bwhr swiKAwq kry[ ies jwgdI joq dy pUrn pRym pRIq pRqIq ’c lIn ho ky, AMdroN bwhroN jwgq joq ’c lUM 2 krky lIn sj Pb jwvy, ijvyN kolw A`g qy dgdw hY[ ies qrWH jwgdI joiq ’c jg au~Ty[ (bRq) BuKy rihxw cOvI iekwdsIAW, ikRSn AstmI rwm nOmI, bwvn duAwdsI Awid vrq r`Ky, (gor) kbr qy dIvw jgw ky mMnxw Aqy (mVI) mirAW dIAw mVIAW qy jogIAW qy mt Awid nUM kdy Bu`l ky vI nw mMny[
qIrQ dwn dieAw qp sMjm; eyk ibnw nh eyk pCwnY] ATwht qIrQW dw ieSnwn nw kry[ dwn dXo ienhI ko Blo Aru Awn ko dwn n lwgq nIko] (ienhI) ienHW ipAwry siqkwry isMGW gurU ^wlsy jI nUM dwn id`qw Bwv pRym Bytw id`qI hI BlI hY[ hor iksy nUM dwn id`qw (nIko) suMdr cMgw nhIN hY[ ies krky qIrQW qy jw ky dwn dyx qoN mn@W kr rhy hn[ (dXw) jYnIAW vWg mUMh qy p`tI bMnHxI dXw nhIN hY[ (qp) Awpxy audwly cwr DUxIAW qwauxIAW au~proN pMjvW sUrj ny qpxw, jl Dwrw krnw Awid[ ( sMjm) idKwvy vwsqy bwhroN ieMdrIAW nUM rokxw, pr AMdroN ieMdry nw rukxy bgly vWg A`KW bMd krky bYT jwxw, prweI iesqRI rUpI m`CI PVnI[ ie`k jwgdI joq jI qoN ibnW, aupRokq qIrQ, dwn, dieAw, qp, sMjm Awid ie`k BI dMB pKMf nUM nw pCwxy[
pUrn joq jgY Gt mY; qb Kwls qwih nKwls jwnY] ijhVw gurmuiK gurU ipAwrw gurU ^wlsw jI rwq idny ie`k rs jwgq joiq vwihgurU jI nUM lUM 2 krky jpdw hY[ pWie ghy.jb qy qumry; qb qy.koaU AWK qry nhI AwnÎo] Anuswr prmpUjnIk s`cy siqgurW qoN ibnW hor iksy nUM AwpxI A`K Q`ly nhI ilAwauNdy, Bwv hor iksy dw pUjn nhIN krdw[ prm pUjnIk s`cy siqgurW dI pUrn pRIq pRqIq ’c sijAw PibAw rihMdw hY[ nwnHW aupwSnw gor mVHI mt qIrQ dwn dieAw qp sMjm ie`k BI dMB pKMf nhIN krdw[ aus dy (Gt) ihrdy AMdr prm pUjnIk s`cy siqgurW dI AKMf pRkwS srUp pUrn s`cI joq jI jgmgwaux l`g jWdy hn[ XQw :- byxI kau guir kIE pRgwsu] (1192) Anuswr gurU prmysr jI Awpxy s`c srUp jwgq
joq bRhm dw AMdr bwhr pRkwS kr idMdy hn, qdoN iqs gurU ipAwry svwry gurU ih`q sIs, AMg 2 kurbwn krn vwly, ipAwry sicAwry, gurW dI pRymw BgqI sihq gurU ^wlsy jI nUM (nKwls) SuD ^wlsw (n+Kwls) (n) ivSyS krky Su`D bRhm srUp nKwls inrml, (jwnY) jwxy[ XQw:- khu kbIr.jn Bey Kwlsy; pyRm Bgiq ijh jwnI]
297. koaU BieE mMufIAw sMinAwsI; koaU jogI BieE, koaU bRhmcwrI, koaU jqI Anmwnbo] ihMdU qurk koaU rwPjI iemwmswPI; mwns kI jwq sBY eykY, phcwnbo] krqw krIm soeI, rwjk rhIm EeI; dUsro n Byd koeI, BUl BRm mwnbo] eyk hI kI syv, sB hI ko gurdyv eyk; eyk hI srUp sBY, eykY joq jwnbo]15] 85]
DMn vwihgurU AsMK bRhmMf dy krqw purK jI, gurU ^wlsw pMQ jI dy swjk, srb ivAwpI inrgun inrMkwr pUrn bRhm DMn vwihgurU siqgurU sRI gurU nwnk dyv swihb jI dy dsvyN Avqwr DMn vwihgurU siqgurU sRI gurU goibMd isMG swihb jI sRI dsm AMg 19 qy &urmwauNdy hn :- swrIAW jwqW ie`k Akwl purK gurdyv jI ny pYdw kIqIAw hn[ ienHW ’c ie`k gurdyv Akwl purK jI Awp vs rhy hn[ ^wlsw AwdrS jxw rhy hn ik iksy BI jwq qoN nPrq nhIN krnI[
koaU BieE mMufIAw sMinAwsI; koaU jogI BieE, koaU bRhmcwrI, koaU jqI Anmwnbo] swhn ky swh, s`c srUp s`c dy dwqy purK ibDwqy gihr gMBIr guxI ghIr pwrbRhm pUrn bRhm Anq klwvwn AsMK sUrjW cMdRimAW dy pRkwSk AdYÍq bRhm dw kQn kridAW &urmw rhy hn:- hy gurU srUp idl jwn ipMf prwn pRIqm gurU ^wlsw jIE! nwr mry Gr sMpq nwsI mUMf muMfwey Bey sMinAwsI[ Anuswr koeI (muMfIAw) mUMh isr munw ky sMinAwsI (BieE) hoieAw Bwv bx igAw hY[ koeI gorK nwQ jI dw cylw muMdrW pw ky jtW vDw ky ibBUqI ml ky jogI bx igAw hY[ koeI igRhsq iqAwg ky mn ieMdry ivkwrW v`loN rok ky, bRhm ividAw dw AiBAws krn vwlw bRhmcwrI qy koeI bRhmcrj r`Kx vwlw jqI (Anmwnbo) vyiKAw jWdw hY[
krqw krIm soeI, rwjk rhIm EeI; dUsro n Byd koeI, BUl BRm mwnbo] sB dy krn vwly (krIm) ikRpwlU EhI KudwvMd krIm vwihgurU jI hn Aqy sB nUM (rwjk) irzk dyx vwly (rhIm) rihm idl myhrvwn swihb ikRpw inDwn pUrn Bgvwn EhI hn[ XQw:- qum dwqy Twkur pRiqpwlk; nwiek Ksm hmwry] inmK inmK.qum hI pRiqpwlhu; hm bwirk.qumry Dwry]1]) imhrvwnu swihbu imhrvwnu] swihbu myrw imhrvwnu] hor koeI dUjw Prk nhI hY[ ies ihMdU qurk jwqI Byd nUM Brm dI Bu`l mMno, Bwv Brm dy Bulwvy ’c pY ky v`K 2 iPrky kwiem kr ley hn[
eyk hI kI syv, sB hI ko gurdyv eyk; eyk hI srUp sBY, eykY joq jwnbo]15] 85] pwrbRhm Acrj gurdyv vwihgurU DMn siqgurU sRI gurU dsvyN pwiqSwh jI &urmwauNdy hn:- is`K ihMdU muslmwn sMinAwsI jogI bRhmcwrI iesweI boDI jYnI Awsqk nwsqk swirAW dy hI ie`k (gurdyv) mwqw ipqw srUp Akwl purK DMn siqgurU sRI gurU nwnk nwnk dyv swihb jI hn[ ies krky swirAW nUM ie`k vwihgurU jI dI syvw krnI cwhIdI hY[ Bwv ienHW swirAW dI syvw ie`k vwihgurU jI dI syvw hY[ ieh swry ie`ko hI srUp jlvw nUr pRkwS hn[ swirAW ’c ie`ko s`c srUp bRhm jI dI joq pRkwS jwnxw kro[ XQw:- sB mih joiq; joiq hY soie] iqs dY cwnix; sB mih cwnxu hoie]
soriT mhlw 9] jo nru duK mY; duKu nhI mwnY] vwihgurU DMn siqgurU sRI gurU qyg bhwdr jI DMn sRI gurU nwnk dyv swihb jI dy (9) nwvW nOvyN (mhlw) srUp s`cy siqgurW Aqy siqgurW qoN vroswey mhWpurSW Amr ShIdW dI AiqAMq au~cI AvsQw drsw rhy hn:- ijhVw (nru) sUrbIr bhwdr rom 2 krky DMn sRI gurU nwnk dyv swihb jI dy ismrn ’c lIn, soeI; mrdu mrdu mrdwnw] Anuswr mrdW ’coN SRomxI mrd bhwdr AqIrQ sUrbIr XoDw hY[ jo duK nUM du`K nhIN (mwnY) mMndw, Bwxy iv`c pRsMn snmuK rih ky, sIs q`k vwridAW AMg 2 ktwauNidAW swry duKW nUM AMimRq krky pINdw hY[ XQw:- sgly dUK.AMimRqu kir pIvY; bwhuiV.dUKu n pwiedw] qQw:- sUK dUK; jn sm idRstyqw] nwnk; pwp puMn nhI lypw]6] qQw:- suKu duKu ijh prsY nhI; loBu moh AiBmwnu] khu nwnk sunu ry mnw; so mUriq Bgvwn]13]
suK snyhu Aru BY nhI jw kY; kMcn mwtI mwnY]1] rhwau] ijs mhWpurS jI dy mn ’c mwiekI Aqy srIrk suK nwl (snyhu) pRym nhIN Aqy Anyk qrHW dw fr BI nhIN hY[ sony nUM im`tI mMndy hn[ XQw:-ausqiq inMidAw.nwih ijih; kMcn loh smwin] s`q pRkwr dw fr, 1 Xh BY 2prlok BY 3jnm bydnw, 4jwq 5 An r`iKAw 6gupq BY 7AkS mwqr BY swq 1 ies lok dy AnykW BY hn[ 2jmW dw fr 3jnm dI (bydnw) pIVw 4smucI jwqI qy BY kSt Aw jwxw[ 5 ij`Qy r`iKAw nw ho sky 6gupq Bwv ihrdy iv`coN fr pYdw hoxw, 7 AkS mwqr hI BY pY jwxw, ijs BY krky TTMbr jWdw hY[ DMn vwihgurU gurU prmysr jI rhwau ivsrwm dy ky &urmwauNdy hn:-
nh inMidAw nh ausqiq jw kY; loBu mohu AiBmwnw] guxI purKW dy guxW nUM AOgux krky kihxw inMdw hY[ (ausqiq) BwvyN AOguxI hovy KuSwmd kridAW aus dy mUMh ’qy ausqq krnI ausqq hY[ AQvw AwpxI ausqq krwauxI, AwpxI ausqq krwaux nwl ausqq krwaux dI Bu`K hor vDdI hY[ AwpxI ausqq dI Bu`K vwihgurU jI nwloN ivCoV idMdI hY[ AwpxI ausqq krwaux nwl ausqq krwaux dI BuK hor v`DdI hY[ AwpxI ijMdgI ’c AwpxI ausqq dw suBwv bx jWdw hY[ jIv AwpxI ausqq Awp krI jWdw hY, jW DnI dI ausqq krI jWdw hY[ s`cy siqgurW dI ausqq nhI krdw, ijs dw AiDk &L hY[ swaU dy swhmxy aus dI ausqq krIey qW auh SrimMdgI mMndw hY[ so gurU prmysr jI AwpxI ausqq Awp nhI krdy, nw hI krwaux dI ie`Cw hY[ kyvl Akwl purK jI dI ausqq ’c lIx hn[ Blw jy AwpW
ny Awpxy ipAwry swihbzwdy jI dI nON swl dI aumr Aqy srb`q prvwr guris`KW dw moh iqAwg ky 1732 ib: sMmq nUM id`lI ShIdI dy id`qI[
hrK sog qy rhY inAwrau; nwih mwn Apmwnw]1] prmpUjnIk s`cy siqgurU DMn sRI gurU qyg bhwdr swihb s`cy pwiqSwh jI lohy dy qMg ipMjry ’c iq`Ky iklW ivckwr, swvDwn eykwgr cIq] bYTy (hrK) KuSI ’qy (sog) gm icMqw, Sok qoN inAwry rhy, gurU prmysr jI nUM Awpxy Awdr mwx siqkwr dI ie`Cw nhIN Aqy (Apmwnw) inrwdr hox qoN BI inAwry hn[ sRI gurU nwnk dyv swihb jI dy lwly goly jI KuSI gmI qoN inAwry rihMdy hn[ aunHW ipAwirAW nUM (mwn) siqkwr dI ie`Cw nhIN Aqy (Apmwnw) inrwdr hox qoN BI prvwh nhIN krdy[
Awsw mnsw sgl iqAwgY; jg qy rhY inrwsw] (Awsw) lMmy smyN qoN kwmnw ie`Cw l`gI hovy, ijvyN spu`qr kwmnw Awid SyK iclI vWg iKn 2 kwl ’c (mnsw) vwSnw &urI jwxI Bwv ijhVI cIj dyKxI aus dI pRwpqI dI ie`Cw &urI jwxI mnsw hY[ vwihgurU mhlw 9 jI, AwpxI swrI jIvnI ’c pUrn vYrwg iqAwg dw iqAwg, ismrn ’c rom 2 krky lIn Awsw mnsw sB C`f ky j`g ’qy inrwsy rhy[ DMn vwihgurU prmpUjnIk s`cy siqgurU swihb jI dw lwlw golw jI, Awsw mnsw swrIAW iqAwg ky, j`g ’qy ijaux dI Aws C`f ky inrwsw rhy[ XQw:- mrxY kI icMqw nhI; jIvx kI nhI Aws] qQw:- ivic Awsw; hoie inrwsI] so jnu imilAw; hir pwsI])
kwmu kRoDu ijh prsY nwhin; iqh Git bRhmu invwsw]2] ( kwm) kwm 2 sB jg khY, kwm n jwnY koie[ jyqI mn kI kwmnw kwm khwvY soie[ (kwm) ivkwr, ijs krky nr nwrI AMny ho ky bypq huMdy hn[ XQw:- iCvY, kwmu n puCY jwiq] (kRoDu) gu`sw, AMD krau idRgvMqn kau; sRvnvMqn kau bdrau kr fwrau[ ipAwrI cIj dy CyVn, pohx qoN mn ny qIbr qIKx gusy ho jwxw kroD hY[ kRoD ’c AwqmGwq kr lYNdw hY[ msUm b`icAW nUM BI kql kr idMdw hY[ kRoD A`g hY, ies dw rMg kwLw, qmoN gux hY[ kRoD Awpxy siqkwr Xog bjurgW dw BI iqRskwr kr idMdw hY[ gusy ’c Aw ky srwp BI dy idMdw, A`g lw idMdw hY[ bMb sut ky dunIAW nUM PUkx l`g jWdw hY[ ijvyN kroD ’c Aw ky hrnwKS ny prm pUjnIk Bgq pRihlwd jI nUM qlvwr iK`c leI[ XQw:- kwiF KVgu koipE irswie] quJ rwKnhwro moih bqwie] (1194) kRoDI, kRoDI nUM imly kroD vD jWdw hY kRoD nwl srIr nUM AnykW rog l`g
jWdy hn[ DMn sRI gurU qyg bhwdr swihb s`cy pwiqSwh jI dy ihrdy rom 2 ’c pUrn bRhm jI dw invws hY[ lohy dy qMg ipMjry ’c iq`Ky ik`lW ivckwr bYTy vwihgurU vwihgurU jpdy rhy[ gu`sy nwl srwp qW kI dyxw sI? sgoN Bu`K aunINdrw kubol kSt shwridAW lohy dy qMg ipMjry ’c iq`Ky iklW ivckwr bYiTAW Bog dy vYrwgmeI slok DurW dI gurbwxI aucwrI[ DMn gurU prmysr jI praupkwrI vwihgurU DMn s`cy siqgurU sRI gurU nwnk dyv swihb jI dy AiqAMq ipAwry sicAwry ijs lwly goly nUM (kwmu) ivkwr (kroDu) gu`sw nhIN (prsY) CoNhdw, iqs ipAwry dy (Gt) ihrdy ’c (bRhm) ivAwpk pRkwS srUp vwihgurU jI dw invws hY[
gur ikrpw ijh nr kau kInI; iqh ieh jugiq pCwnI] (gur) DMn vwihgurU siqgurU nwnk dyv swihb jI ny Awpxy AiqAMq ipAwry ijs lwly goly ’qy ikrpw kIqI hY, (iqh) iqs v`fBwgy mhWpurS q`q byqy ny du`K ’c Bwxw mMn ky du`K nw mMnx, suK moh Aqy BY iqAwgx, sony lohy nUM brwbr mMnx, inMdw ausqq loBu AiBmwn iqAwgx, hrK sog qoN inAwry rihx, mwn dI ie`Cw iqAwgx, inrwdr jrn, Awsw mnsw iqAwg ky j`g ’qy inrwsy rihx, kwm kRoD qoN inrlyp rihx dI ieh jugqI pCwxI hY[
nwnk lIn BieE goibMd isau; ijau pwnI sMig pwnI]3] (nwnk) DMn vwihgurU siqgurU sRI gurU qygbhwdr swihb jI &urmwauNdy hn:- auprokq guxW vwly DMn sRI gurU nwnk dyv swihb jI dw lwlw golw mrd sUrbIr bhwdr sUrw, inrgun srgun dI eykqw kr ky (goibMd) ivAwpk bRhm ’c mn bwxI srIr, rom 2 krky ieauN lIx ho igAw ijvyN pwxI ’c pwxI iml jWdw hY[ XQw:- ijau jl mih; jlu Awie Ktwnw] iqau joqI sMig; joiq smwnw] qQw:- sUrj ikrix imly; jl kw jlu hUAw rwm] joqI joiq rlI; sMpUrnu QIAw rwm] DMn vwihgurU AsMK bRhmMf dy krqw DMn DMn siqgurU sRI gurU qygbhwdr swihb jI ny DurW dI gurbwxI ’c jo AnMq gux ilKy hn, prmpUjnIk prm piv`qr Awpxw SuB s`cw su`cw au~cw sIs kurbwn krky aunHw guxW nUM Awp kmwieAw hY[
iesy ’qy Amolk vYrwgmeI swKI:- prm pUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU qyg bhwdr swihb jI qy pwpI DIr m`l ny goLI clvwauxI:- DMn siqgurU sRI gurU nwnk SwhI sMmq 195 qy 1721 ibkRmI cyq SudI cOQ nUM, hLky pwpI sIhyN msMd ny DIr m`l nUM ikhw, mYN siqgurU nOvyN pwiqSwh jI dy goLI mwrnI hY[ ” ies ny ikhw’ myry
cwcw jI l`gdy hn, jnm qoN mYnUM ie`k vwr BI kOVw nhIN boly ’qy nw kdy mYnUM mwirAw hY[ hrK sog duhu mwih inrwlw; krxYhwru pCwqw]) Anuswr, hrK sog dohW qoN inAwry pUrn sMq mhWpurK hn[ ies krky mYN auhnw ’qy goLI ikvyN clwvW?” (hau mwrau hau bMDau Cofau muK qy eyv bbwVy] ( 390) Anuswr, hMkwrI msMd ny ikhw, ” goLI mYN clwauxI hY, gurU qUM bxnw hY[ jy qUM nhIN mMnygw qW AsIN msMd lok ij`Qy Awpxy coLy dI bWh JwVWgy, au~Qy hI soFIAW ’coN ijs nUM cwhIey gurU bxw lvWgy[ ies qrHW loB dy ky dbwA ky mnw ilAw[
vwihgurU] sRI siqgurU swihb jI gurqw g`dI ibrwjmwn hox qoN mgroN pihly idn Swm nUM suMdr GoVI ’qy Asvwr ho ky, bwhr tihlx gey, vwpsI ’qy gurW dy vYrI DIr m`l dy fyry koL dI lMGidAW qoN, bdmwS hlky msMd sINhy ny gurU prmysr jI ’qy goLI clweI[ GoVI qRbkI, s`cy siqgurW ny ikhw ‘Bly DIr m`lw! Bly DIr m`lw!” hir jn rwKy gur goivMd] Anuswr, prm pUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU nwnk dyv swihb jI ny r`iKAw kIqI[
vwihgurU] Awpxy AsQwn ’qy Aw ky AiqAMq vYrwg sihq iekWq bYT ky ismrn ’c lIn ho gey[ ij`Qy hux drbwr swihb jI dy brwbr prm pUjnIk sRI mMjI swihb jI SuSoBq hn[ vwihgurU] sIhyN msMd ny p`cI bdmwSW nUM nwl lY ky, dubwrw Pyr, gur goivMdu. gouivMdu gurU hY; nwnk. Bydu n BweI] Anuswr, goivMd srUp s`cy siqgurW ’qy goLI clweI[ aus smyN fyry ’c ivrly 2 pRymI sn[ auhnW ’coN ijhVw boilAw, aus nUM kut mwr kIqI[ goLI gurU prmysr jI dy m`Qy nUM c`t ky DrqI ’qy jw if`gI, m`Qy ’coN prm piv`qr KUn dIAW bUMdW if`gIAW[ iKmw dy swgr gurU aujwgr DIrjDwrI mhwn praupkwrI s`cy siqgurW ny srwp nhIN id`qw[ XQw:- shxsIl sMqM; sm imqRs´ durjnh] AkwS vWg inrKoB inrvYr smidRst AvsQw ’c lIn rhy[ prmpUjnIk mwqw nwnkI jI ny sIhyN msMd nUM qwV ky ikhw, ” jy myry lwl jI dy goLI l`g jWdI qW Pyr qUM ik`Qy lukdw? AsIN Awpxy Gr grIbI nwl guzwrw krdy hW, iqRSnw dy swVy hoey, qusIN sRI krqwrpur swihb jI qoN Aw ky swfy goLIAW mwrdy hoN, iqRSnw ’c sVdy hI rhoNgy, Akwrx vYr krdy hoN[ ”XQw:- sMqw nwil vYru kmwvdy; dustw nwil mohu ipAwru] AgY ipCY suKu nhI; mir jMmih vwro vwr]
299. vwihgurU] FIT pwpI msMd 500 mohr, gurU ky lMgr dy BWfy qy sB kuJ lu`t ky lY gey[
Kovxw[ golw mul KrIdu, kwry jovxw[ nw iqsu BuK.n nId; n Kwxw sovxw[ pIhix hoie jdId; pwxI Fovxw[ pKy dI qwgId, pg mil Dovxw[ syvk hoie sMjIdu, n hsx rovxw[ dr drvys rsId; iprm rs Bovxw[ cMd mumwrK eId, pug Klovxw]
prm pUjnIk s`cy siqgurU vwihgurU DMn sRI gurU pMjvyN pwiqSwh jI dy mwmw jI gurmuiK mhWpurS BweI gurdws swihb jI AwpxI qIjI vwr dI 18 vIN pauVI ’c gurU prmysr jI dy murId jI dy bhuq au~cy gux &urmwauNdy hn jI:-
murdw hoie murId; n glI hovxw[ gurU prmysr jI dw (murId) cylw, lwlw golw gurU jI dy snmuK, gurU vwsqy ( murdw) ShId ho jwvy[ ijvyN smUMh is`K ShId[ dUjw ArQ :- ijvyN koeI prm pUjnIk s`cy siqgurW jI dI ikrpw hox qoN mhWpurSw duAwrw Ardws krw ky sdw leI Srwb C`f dyvy, aus dy im`qr kihx pI, auh khy “mY nhIN pIxI, ’ auh kihx swfy v`loN mr igAw, ” A`goN “hW mr igAw” “f`ky qoV dyeIey, “qoV idau!” ies qrW DMn vwihgurU siqgurU sRI gurU nwnk dyv swihb jI dw (murId) AOguxW v`loN, ijauNdw hI mr jwvy vw kusMgq v`loN mr jwvy[ ijvyN murdy nUM sMklp ivklp nhIN Purdw iqvyN gurU prmysr jI dy s`cy crn kmlW ’qy pY jwvy, auTx dw sMklp nw kry[ Awpxw Purnw sMswr iv`c nw jwx dyvy[ ieauN sMswr v`loN ijauNdw mr ky vwihgurU jI nUM bu~J lvy[ XQw:- jIvq mrY; buJY pRB soie] AYsw murId g`lW nwl nhI hoieAw jWdw[ ijvyN phwVIAw nUM s`cy siqgurU dsvyN pwiqSwh jI ny AMimRq Ckx leI ikhw, aunW ikhw, “jI DoqI bodI jM\U Awid icMn r`KWgy, jdoN koeI mirAw krygw JMf luhwieAw krWgy[ ” ieh sux ky vwihgurU jI mhlw 10 jI Awpxy muKwribMd dy A`gy rumwl krky bhuq hI h`sy[
swbru isdik shIdu, Brm Bau Kovxw[ sB qoN v`fy vwihgurU siqgurU DMn sRI gurU nwnk dyv swihb jI dw murId (swbru) sbr sihq sMqoKI Bwv XQw lwB qQw sMquSt rhy[ s`cy crn kmlW ’c s`cI ilv lwvy[ (isdik) idl dI s&weI inSkptqw, s`cy ivsmwd gurU prmysr jI nUM Awpxw sIs Arp dyvy jI[ ijvyN DMn bwbw dIp isMG swihb jI Awid smUMh gurmuiK snmuK ShIdW ny isdk dI is`KI kmweI[ (shIdu) gurU prmysr dy snmuK ShIdI pwvy jI[ ijvyN bwby mhW isMG jI Awid byAMq XoiDAW ny ShIdIAW pweIAW[ kurbwnI dyx dw fr Brm (Kovxw) nws kry[
golw mul KrIdu, kwry jovxw[ (rwm rqnu qb pweIAY jau pihly qjih srIru] 31]) ( 1366) Anuswr rwm rqn dI pRwpqI leI gurU prmysr jI pws Awpxw qn mn isr sdw leI Ardws krky s`cy siqgurW dw mul KrIdI lwlw golw bxy[ XQw:- mul KrIdI lwlw golw; myrw nwau sBwgw] gur kI bcnI.hwit ibkwnw; ijqu lwieAw.iqqu lwgw] Anuswr ijvyN m`ul KrIidAw lwlw golw jvwb nhI dy skdw[ ies qrHW s`cy siqgurW dw mul KrIidAw lwlw golw bxy[ XQw:- hau mUrKu kwrY lweIAw nwnk hir kMmy]3]) (449) DMn vwihgurU siqgurU rwmdws jI syvw mMg rhy hn Aqy ic`q lw ky syvw kIqI[ XQw:- siqgur kI syvw sPlu hY; jy ko kry icqu lwie] Anuswr hr vyly pUrn gurU jI dy ( kwry) thl iv`c ( jovxw) juVnw kry[ ibnw isr dy syvw kry[ XQw:- qY swihb kI.bwq ij AwKY; khu nwnk.ikAw dIjY] sIsu vFy kir. bYsxu dIjY; ivxu isr.syv krIjY] ikau n mrIjY.jIAVw n dIjY; jw.shu BieAw ivfwxw])
nw iqsu BuK.n nId; n Kwxw sovxw[ iqs m`ul KrIdy lwly goly nUM rwq idny ie`k rs syvw kridAW srIrk BuK qy Awsw rUpI Bu`K nw hovy[ vw nINd qy Aiv`idAw rUpI nINd BI nw hovy nw Kwxw sovxw kry Bwv Kwx sOx dw lwlc BI iqAwgy[ AYsw ivsmwd idvwnw msqwnw ho ky Awpw guAw ky inmrqw grIbI nwl vwihgurU gurU jI nUM rom 2 krky nmskwr, DMnvwd kridAw gurU syvw kry jI[
pIhix hoie jdId; pwxI Fovxw[ mu`l KrIidAw lwlw golw gurU prmysr jI Aqy gurU sMgq jI vwsqy (jdId) s`jrw Awtw pIhxw kry hr fMg ijqnw pIhxw s`jrw hY[ Aqy pwxI Fox dI syvw BI kry[
pKy dI qwgId, pg mil Dovxw[ pUrn pRym sihq gurU prmysr jI dy crn mil ky Dox ’qy ruq Anuswr p`Kw krn dI( qwgId) pikAweI idRVqw kry[ ijvyN sMq BweI bwlw jI[
syvk hoie sMjIdu, n hsx rovxw[ gurU jI dw murId lwlw golw syvk( sMjIdu) vzndwr, gihr gMBIr vwihgurU ’c AByd, Awp gvwey syvw kry[ nw h`sy Aqy nw hI rovy, mwx dI ie`Cw nw kry, Apmwn hoey qoN foly nw, mwx Apmwn qoN rihq rhy XQw:- mwn AiBmwn mMDy; so syvku nwhI] qQw:- Awpu gvwie.syvw kry; qw ikCu pwey mwnu] syvk inmK 2 hrI jI dw ismrn kry[ XQw:- so syvku; ijsu ikrpw krI] inmK inmK; jip nwnk hrI] syvk AYsw sMjId gMBIr hovy jykr
prmpUjnIk gurU prmysr jI iJVkx qW im`Tw mMny[ ijvyN DMn vwihgurU siqgurU rwmdws swihb jI ny im`Tw mMinAw[ XQw:- jy guru iJVky q mITw lwgY jy bKsy q gur vifAweI] 25] ( 758)
dr drvys rsId; iprm rs Bovxw[ ies qrW lwlw golw vwihgurU jI dy dr dw( drvys) kuqw, mMgqw, nyk swaU gurmuiK, P`kr PkIr bx ky vwihgurU jI dy dr iv`c (rsId) phuMc ky (iprm) iprI dy pRym rs iv`c (Bovxw) iB`j ky (Bovxw) Bogxw kry jI[
cMd mumwrK eId, pug Klovxw] gurmuiK mhWpurS BweI gurdws swihb jI bVI hI kmwl kridAW Coty dws lwly goly, Zulwm murId syvk gurU dy kUkr bxn dw bhuq v`fw gux d`sdy hn[ Cotw bxny krky pUijAw jWdw ’qy sMpUrn ho jWdw hY[ ijvyN dUj nUM eId dw cMd Cotw huMdw hY[ muslmwn Brw eId dy cMd nUM vDweIAW mubwrkW kihMdy hn[ ihMdU Brw BI cVHdy cMd nUM m`Qw tykdy hn qy iPr auhI dUj dw cMd puMinAw nUM sMpUrn ho jWdw hY[ XQw:- pUinau, pUrw cMd Akws] so gurU prmysr jI dw murId Cotw bx ky vwihgurU srUp bxn qoN pUijAw jWdw hY[ XQw:- hir kw syvku; so hir jyhw] qQw:- ijn@ nwnku siqguru pUijAw; iqn hir pUj krwvw] vwihgurU DMn siqgurU sRI gurU nwnk dyv swihb jI mhwrwj Aim`q myhr krky Awpxy s`c srUp dr Gr dy kUkr mMgqy murId lwly goly bxwau jI[
301. hau iqsu.Goil GumwieAw; gurmiq.irdY grIbI AwvY[ hau iqsu.Goil GumwieAw; pr nwrI dy.nyiV n jwvY[ hau iqsu.Goil GumwieAw; pr drbY no.hQu n lwvY[ hau iqsu.Goil GumwieAw; pr inMdw suix.Awpu htwvY[ hau iqsu.Goil GumwieAw; siqgur dw aupdysu kmwvY[ hau iqsu.Goil GumwieAw; QoVw svY.QoVw hI KwvY[ gurmuiK soeI; shij smwvY]4]
hau iqsu.Goil GumwieAw; gurmiq.irdY grIbI AwvY[ gurmuiK ipAwry BwrI gurdws swihb jI Amulo Amul b^SS krky gurmuiK dy pwk piv`qr gux d`sdy hn :- dwsn dws iqs gurmuiK qoN (Goil GumwieAw) vwrny Pyrny jWdw hY[ ijs dy ihrdy ’c gurmiq duAwrw grIbI AwauNdI hY[ ijvyN DMn BweI gurmuiK mhWpurS hymw jI tutI JOpVI ’c Bjn ismrn bMdgI krdy sn[ isLw cug ky Awey rwhI pWDI dI h`QIN c`kI pIh ky syvw krdy sn[ XQw:- suKI bsY mskInIAw; Awpu invwir qly] qQw:- bsqw qUtI JuMpVI; cIr siB iCMnw] jwiq n piq n Awdro; auidAwn BrimMnw]
hau iqsu.Goil GumwieAw; pr nwrI dy.nyiV n jwvY[ dwsn dws iqs guris`K qoN vwrny Pyrny jWdw hY[ ijhVw prweI iesqrI dy nyVy nhIN jWdw jI XQw:- pr Dn pr dwrw prhrI] qw kY inkit bsY nrhrI]1] qQw:- dyiK prweIAw cMgIAW; mwvW BYxw DIAW jwxY[ ijvyN gurmuiK rwjw rukmWgd jI ApCrw qy moihq nhIN hoey inrlyp rhy[ rukmWgd krqUiq rwmu jMphu inq BweI]) (1394)
hau iqsu.Goil GumwieAw; pr drbY no.hQu n lwvY[ dwsn dws iqs qoN vwrny Pyrny jWdw hY[ ijhVw gurmuiK ipAwrw prwey Dn nUM h`Q nhIN lwauNdw jI[ ho, pr Dn pwhn quil; iqRXw pr, mwq hmwrY]
hau iqsu.Goil GumwieAw; pr inMdw suix.Awpu htwvY[ dwsn dws iqs gurisK ipAwry qoN vwrny Pyrny jWdw hY[ jo prweI inMdw suxn qoN Awpxy Awp nUM htwauNdw hY qy Awpxy Awp nUM sB qoN mMdw smJdw hY[ XQw:- krn, n sunY; kwhU kI inMdw] sB qy jwnY; Awps kau mMdw]
hau iqsu.Goil GumwieAw; siqgur dw aupdysu kmwvY[ dwsn dws iqs gurmuiK qoN vwrny Pyrny jWdw hY jo prm pUjnIk s`cy siqgurW jI dy s`cy ipAwry sicAwry Apwry SuB inrml au~jl aupdyS nUM kmwauNdw hY ijvyN DMn bwbw bu`Fw swihb jI ny kmwieAw hY[
hau iqsu.Goil GumwieAw; QoVw svY.QoVw hI KwvY[ dwsn dws iqs gurmuiK ipAwry qoN vwrny Pyrny jWdw hY jo QoVw sONdw qy QoVw hI KWdw hY[ AYsy sMqoKI mhWpurS dy Awls ivkwr nINd tl jWdy hn[ ijvyN gurU pMQ ’c BweI swihb milAwgr isMG swihb jI mhwn pRis`D sMqoKI hoey hn[ XQw :-QoVw svxw Kwvxw; QoVw bolnu gurmiq pwey[ qQw:- En@I dunIAw qoVy bMDnw; AMnu pwxI QoVw KwieAw]) Alp Ahwr sulp sI inMdRw, dXw iCmw qn pRIiq]) KMifq indRw Alp AhwrM; nwnk qqu bIcwro]
gurmuiK soeI; shij smwvY]4] ijhVw gurmuiK aupoRqk gurU is`iKAw nUM kmwauNdw idRV krdw hY auhI (shij) SwqI (shij) DIrj (shij) igAwn, shj AvsQw iv`c smWauNdw hY jI[
302. hau AprwDI gunhgwru; hau bymuK mMdw] coru Xwru jUAwir hau; pr Gir johMdw] inµdku dustu hrwmKoru; Tgu dys TgMdw] kwm kRoDu mdu loBu mohu; AhMkwr krMdw] ibswsGwqI AikrqGn; mY ko n rKMdw] ismir murIdw FwFIAw; siqguru bKsMdw] 21] 36] (Bw:gu:)
kwm kRoDu mdu loBu mohu; AhMkwr krMdw] dwsn dws (kwm) ivkwr (kRoDu) gu`sw (loBu) lwlc ihrs, lbu (mohu) AigAwn mUrKqw B`ul iehnw pMjW ivkwrW ’c K`cq ho ky ienHW dw (mdu) kmL iek`Tw krdw hY Bwv ienHW krky (mdu) pwgl ho irhw hY[ XQw:- (qum khIAq hO jgq gur suAwmI] hm khIAq kiljug ky kwmI]1]) (710)
ibswsGwqI AikrqGn; mY ko n rKMdw] dwsn dws (ibswsGwqI) ivSvws dy ky mrvwaux vwlw (AikrqGn) gurW dy kIqy praupkwrW nUM Bulwaux vwlw, AikRqGx DrqI qy Bwr hY jI[ XQw:- Bwry BueI AikrqGx; mMdI hU mMdy] dwsn dws nUM gurW qoN ibnW koeI BI nhIN r`Kdw jI[
ismir murIdw FwFIAw; siqguru bKsMdw] 21] 36] gurmuiK mhWpurS BweI gurdws swihb jI Awpxy vIh AOgux snmuK d`s ky inmRqw dI h`d jxw rhy hn[ hy mnw! vwihgurU DMn siqgurU nwnk dyv swihb jI cOhW jugW dy srwipAW klMkIAW rwkSw nUM ( bKsMdw) b^Sx vwly inrguxW ’qy gux krn vwly hn[ XQw:- nwnk inrguix guxu kry guxvMiqAw guxu dy] (2) ( bury nwl sB krn buirAweI mw& krn keI isAwxy, bury nwl iPr nykI krnI ieh gur nwnk jwxy[ pRIqm; pyRm Bgiq ky dwqyÒAYsy siqgur prmysr jI pws qn mn Dn isr Arp ky gurU prmysr jI dw m`ul ^rIidAw lwlw golw Zulwm Aqy( FwfIAw) js gwaux vwlw bx ky gurU prmysr jI dw rom 2 krky ismrn kr[ ijvyN gurU prmysr jI ny kOfy rwKs Awid kroVW doSIAW nUM b^iSAw hY qYnUM BI b^S lYxgy[ AQvw:- hy murId siqgurW dw js gwaux vwly FwfIAW nUM ismr, jo s`cy siqgurW, qoN b^Svw skdy hn[ ijvyN mhwn praupkwrI DIrjDwrI DMn bwbw l`Dw jI ny Awpxw mUMh kwlw krky Koqy qy cV@ ky rwgI s`qy blvMf nUM b^SvwieAw hY[
303. qo so n nwQ, AnwQ n mo sr; qo so n dwnI, n mo so iBKwrI[ mo so n dIn, dXwl n qo sr; mo so AgXwn n, qo so ibcwrI[ mo so n piqq, n pwvn qo sir; mo so ibkwrI, n qo so aupkwrI[ mory hY Avgun, qU gun swgr; jwq rswql Et iqhwrI] 528] (kibq Bw: gu:)
qo so n nwQ, AnwQ n mo sr; qo so n dwnI, n mo so iBKwrI[ DMn vwihgurU prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU grMQ swihb jI mhwrwj dy ilKwrI mhwn praupkwrI DIrjDwrI BweI gurdws swihb jI dy rom 2 ’c guris`KI gurU pRymw BgqI gurU syvw nmskwr grIbI inmrqw rcI hoeI hY[ Awp jI pUrn bRhm igAwn nUM pRwpq ho ky Bwau BgqI ’c idRV pRp`k hn[ Awpxy ipAwry sicAwry dwqwry prmpUjnIk s`cy siqgurW dy snmuK &urmw rhy hn:- hy prmpUjnIk s`cy siqgurU vwihgurU DMn sRI gurU nwnk dyv swihb s`cy pwiqSwh jIE! (qo) Awp jI (so) jYsw (nwQu) mwlk, koit bRhmMf ko Twkuru suAwmI; srb jIAw kw dwqw ry] koeI BI nhI hY, dwsn dws dy (sir) brwbr hor koeI (AnwQ) XqIm BI nhIN hY jI[ XQw:- pRB jI; moih kvnu AnwQu ibcwrw] kvn mUl qy. mwnuKu kirAw; iehu prqwpu quhwrw] qQw:- ikRpwvMq ^wls sgl; qh pRswid BXo gOr] moih sy rMk AnwQ jg; Btkq iPrq kror] hy s`cy pUrn Agm goivMd dwqwr gurU prmysr jIE! Awp jI jYsw
dwnI nhIN hY[ XQw:- quDu jyvfu dwqwru, mY koeI ndir n AwveI; quDu sBsY no dwnu idqw; KMfI vrBMfI pwqwlI pureI sB loeI] hy gurU prmysr jI! dwsn dws jYsw iBKwrI mMgqw BI nhI hY jI[ XQw:- (hm BIKk ByKwrI qyry qU inj piq hY dwqw]) (666)
mo so n dIn, dXwl n qo sr; mo so AgXwn, n qo so ibcwrI[ dwsn dws jYsw dIn Awqr duKIAw nhIN hY jI[ Awp jI jYsw (dieAwl) myhrvwn BI nhIN hY jI[ XQw:- (hm sir dInu, dieAwlu n qum sir; Ab pqIAwru ikAw kIjY]) ( 694) qQw:- qUM dieAwlu ik®pwlu ik®pw iniD; mnsw pUrxhwrw] dwsn dws jYsw (AigAwnu) igAwnhIx, bysmJ BI nhIN hY[ Aqy Awp jI jYsw (ibcwrI) ivcwrvwn igAwnI nhIN hY jI[ XQw:-( hm AMDuly igAwnhIn AigAwnI ikau cwlh mwrig pMQw]) (696)
mo so n piqq, n pwvn qo sir; mo so ibkwrI, n qo so aupkwrI[ dwsn dws jYsw (piqq) krmW DrmW qoN if`igAw hoieAw, Apiv`qr nhIN hY[ Awp jI jYsw (pwvn) piv`qr krn vwlw hor koeI BI nhIN hY[ dwsn dws jYsw(ibkwrI) AYbI mMd krmI koeI nhIN hY[ Awp jI jYsw hor koeI praupkwrI BI nhI hY[
mory hY Avgun, qU gun swgr; jwq rswql, Et iqhwrI] 528] hy vwihgurU DMn gurU nwnk dyv swihb jI! Awp jI guxW dy smuMdr hoN jI[ Aqy dwsn dws iv`c swry hI AOgux hn[ XQw:- siB Avgx; mY guxu nhI koeI] ikau kir kMq imlwvw hoeI] (rswql) nrk nUM jWdy hoey dwsn dws nUM ie`k Awp jI dI hI Et hY jI[ XQw:- pRB jI; qyrI Et gusweI])
prmpUjnIk s`cy siqgurW dy swjy invwjy b^Sy gurmuiK ipAwry sicAwry, qwry SRomxI kvI BweI sMqoK isMG swihb jI, prmpUjnIk dsy siqgurU swihbwn jI Aqy sRI gurU grMQ swihb jI dy prm piv`qr s`cy crn kmlW nUM pkV ky muAw&I mMgdy hn[
304. qo so nhIN dwqw koaU, mo so n iBKwrI dIn; qo so n dXwlu, duKI mo so n AlweIey[ mo so nhIN ikRqGn, qo so aupkwrI nWih; mo so n AnwQ, nwQ qo so n bqweIey[ AOgunI n mo so koaU, gunvwn qo so nhIN; jp qp bRq mo mY, eyk nih pweIey[ kiv AwXo hY Srn, ghy Dwie kY crn; gurU qwrn qrn, inj hwQ dY bcweIey] 27]
qo so nhIN dwqw koaU mo so n iBKwrI dIn; qo so n dXwlu, duKI mo so n AlweIey[ mhwn kvI jI kib`q aucwrdy hn:-hy vwihgurU DMn sRI gurU grMQ swihb jI! Awp jI jYsw v`fw dwqw koeI nhIN hY[ XQw:- jYsw qU qYsw quhI; ikAw aupmw dIjY] dwsn dws dy smwn (dIn) grIb iBKwrI BI koeI nhIN hY jI[ Awp jI Awpxy pRymIAW dy idl idmwg ’c hr smyN gurbwxI Byjdy rihMdy hoN jI[ ieh gurbwxI dI dwq Awp jI qoN ibnw hor koeI nhIN dy skdw jI[ ies krky Awp jI dy smwn dwqw hor koeI BI nhIN hY jI[ hy jIA pRwx suKdwqy jI! dwsn dws Awp jI qoN inmK 2 bilhwr jWdw hY jI[ XQw:-( jIA pRwx suKdwiqAw inmK inmK bilhwir jI]1]) (203) Awp jI jYsw idAwl hor koeI nhIN[ (hm sir dInu, dieAwlu n qum sir; Ab pqIAwru ikAw kIjY]) (694) dwsn dws jYsw hor koeI duKI nhIN khIdw[
mo so nhIN ikRqGn, qo so aupkwrI nWih; mo so n AnwQ, nwQ qo so n bqweIey[ dwsn dws jYsw, Awp jI dy kIqy aupkwr nUM Bulwaux vwlw hor koeI AikRqGx nhIN hY[ Awp jI jYsw hor koeI mhwn praupkwrI BI nhIN hY[ jo dwsn dws nUM ismrn gurbwxI pdwrQ siqkwr ipAwr dy ky pRiqpwldw hovy[ XQw:- AikrqGxw no pwldw; pRB nwnk sd bKisMdu]) dwsn dws jYsw hor koeI AnwQ XqIm BI nhIN hY[ ?hy nmo nwQ nwQy]) (nmo nwQ pUry]) ? jIE! Awp jI jYsw nwQ mwlk suAwmI ^udw vwihgurU jI hor koeI BI nhIN khIdw jI[ XQw:- Awip nwQu.nwQI sB jw kI; iriD isiD.Avrw swd]
AOgunI n mo so koaU, gunvwn qo so nhIN; jp qp bRq mo mY, eyk nih pweIey[ dwsn dws jYsw hor koeI AOgux krn vwlw AOgunI nhIN hY[ XQw:- jyqw smuMdu swgru nIir BirAw; qyqy Aaugx hmwry] Awp jI jYsw guxw vwlw praupkwrI DIrjDwrI hor koeI guxvwn nhIN hY[ XQw:- qU ipru guxvMqw hau AauguixAwrw] mY inrgux bKis nwnku vycwrw]5]2] Awp jI nUM jpx rUp jp Aqy gur syvw; qpW isir qpu swru] Anuswr Awp jI dI syvw krn rUpI qp, ivSy ivkwrW v`loN bRq r`Kx rUpI qp, ivSy ivkwrW v`loN bRq r`Kx rUpI bRq SuB gux dwsn dws iv`c ie`k vI nhIN pweIdw[ XQw:- jpu qpu sMjmu; Drm n kmwieAw] syvw swD; n jwinAw hir rwieAw]
kiv AwXo hY Srn, ghy Dwie kY crn; gurU qwrn qrn, inj hwQ dY bcweIey] 27] Anq klwvwn, pUrn Bgvwn, pUrn iCmW inDwn, s`cy siqgurU
eyk bwr, siqgur mMqR ismrn mwqR; ismrn qwih, bwrMbwr gur hyq hY[ ijhVw gurU pRymI SrDw pRym iekwgrqw sihq ie`k ic`q ho ky ie`k vwr vI gurU prmysr jI dy b^Sy gursbd gur mMqr dy ismrn mwqR ’c juVdw hY[ gurU prmyysr jI, Awpxy aus ipAwry nUM AnMq vwr ipAwr nwl Xwd krdy hn[ XQw:- nwnk.siqguru isK kau; jIA nwil smwrY]1]
BwvnI Bgiq Bwie, kaufI AgRBwg rwKY; qwih gur srb inDwn dwn dyq hY[ ijhVw gurU pRymI is`K pRymw BgqI Aqy pUrn isdk nwl, gurU prmysr jI dy A`gy ie`k kOfI vI r`Kdw hY[ gurU prmysr jI Awpxy ipAwry nUM pRymw BgqI nwm dy swry Kzwny dwn dy idMdy hn[
siqguru dieAw iniD, mihmw AgwiD boiD; nmo nmo, nmo nmo, nyiq nyiq, nyiq hY] 111] vwihgurU siqgurU prmysr jI srb`q dw Blw krn leI dieAw dy (iniD) ^zwny, BMfwry
hn[ aunHW dI mihmw (boiD) igAwn soJI (AgwiD) Aq fUMGI byhwQ smJ soJI qoN, pry qoN pry hY[ AYsy gurU prmysr jI nUM (nyiq) byAMq vwrI nmskwr (nyiq) byAMq vwrI nmskwr, (nyiq) byAMq vwrI nmskwr hY[ AQvw:- mn krky nmskwr, rom 2 krky nmskwr, bwxI krky nmskwr nmskwr hY[ XQw:- nmskwr; qw kau lK bwr] iehu mnu dIjY; qw kau vwir]
vwihgurU jI kw ^wlsw[ vwihgurU jI kI Pqih[
pUjw dw Dwn zihr hY pRkrn
gurpRswid ArMB:- 1.prmpUjnIk s`cy siqgurU vwihgurU mh`ly pMjvyN, mh`ly nOvyN jI dI AduqI
ShIdI jwp pRsMg:- pUjw dy Dn nUM AMimRq bnwaux leI suAws 2 vwihgurU 2 jpidAW, gurU jI,
guurU ipAwirAW jI dI kurbwnI kmweI iDAwn ’c ilAwauxI, vwihgurU jI dw ArQ kurbwnI smJxw:-v`FI dI mwieAw BI zihr hY, Bul ky BI nw lvo jI ipAwry[ nwnk dws; sdw kurbwnI] Anuswr DMn hn DMn hn DMn hn prmpUjnIk s`cy siqgurU vwihgurU sRI gurU Arjndyv swihbjI DMn hn!zwlmW dy Gor iBAwnk
AiqAwcwr zulm krn qoN, hux au~bldI dyZ AMdr cONkVw lw rhy hn[ hux m`cdy 2 ryqy’qy bYT rhy hn, m`cdw 2 ryqw Awpxy prmpiv`qR prmpUjnIk SuB s`cy sucy au~cy mhwn praupkwrI sIs’qy hux puAw rhy hn, hux m`cdI 2 loh’qy KV@ rhy hn[ prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU gRMQ swihbjI dy A`Kr 2 nUM vwihgurU gurU mMn ky, A`Kr 2 dw iDAwn Dwr ky, sRb`q dy Bly ihq, hux vwihgurU 3 jp rhy hn[ DMn hn DMn hn DMn hn vwihgurU prmpUjnIk s`cy siqgurU sRI gurU qygbhwdr swihbjI DMn hn, zwlmW dy Gor iBAwnk AiqAwcwr zulm krn qoN, lohy dy qMg ipMjry’c, iq`Ky ik`lW ivckwr, swvDwn eykwgr cIq] hux bYT rhy hn[ prmpUjnIk s`cy siqgurU vwihgurU sRI gurU gRMQ swihbjI dy A`Kr 2 nUM, vwihgurU mMn ky sRb`q dy Bly ihq, vwihgurU 3 jp rhy hn[ prmpiv`qR prmpUjnIk SuB s`cy su`cy au~cy mhwn praupkwrI Awpxy sIs swihbjI nUM, Drm ihq hux kurbwn kr rhy hn[ Drm hyq; swkw ijin kIAw] sIsu dIAw; pru.isrru n dIAw] DMn hn DMn hn DMn hn prmpUjnIk vwihgurU siqgurU qygbhwdr swihbjI DMn hn, AwpjI dy ShId hoey prmpiv`qR sIs swihbjI, dwsn dws dy sIs’qy hux sj rhy hn[ DMn hn DMn hn DMn hn, prmpUjnIk s`cy siqgurU vwihgurU sRI gurU goibMdisMG swihb ^wlsw jI DMn hn! prmpUjnIk Apny mwqw ipqw Aqy cwry swihbzwdy, isMG isMGxIAW ^zwny Apnw Awp hux kurbwn kr rhy hn[ DMn hn DMn hn DMn hn prmpUjnIk s`cy siqgurU vwihgurU siqgurUU gRMQ swihbjI DMn hn!prmpUjnIk prmpiv`qR gurqw ibrwjmwn ho ky, Awpxy pRymIAW dy idl idmwZ’c AMimRq gurbwxI Byj ky, pRymIAW dy rom 2’c vs ky, pRB kY ismrin; Anhd Junkwr] suKu pRB ismrn kw; AMqu n pwr] ismrn b^S ky, inhwl krdy rihMdy hn[
pwpI jhWgIr dy ieSwry nwl pwpI cMdU ku`J ispwhIAW nwl, siqgurU swihbjI nUM kcihrI qoN Awpxy Gry lY AwieAw[ jo pMj mhWpurS mhwrwj jI dy nwl sn, aun@W nUM ifauVI’c r`isAW nwl bMn@ idqw[ siqgurU swihbjI AMdr v`Kry sj gey[ vwihgurU mh`lw pMjvW jI ShIdI dyx qoN pihlW, pwpI cMdU dy Gry BuK aunINdRw qRyh kSt shwr rhy sn[ cMdU ny ikhw, “Awp jI jhWgIr dy swry hukm pRvwn kr lvo[ jhWgIr dw ieqrwz hY, ik Awp jI siqgurU gMRQ swihbjI’c, muhMmd swihbjI dI is&q ikauN nhIN ilKI?myrI is&q BI ilKxI sI[ ihMdUAW is`KW nUM muslmwn bnx nUM kho, bwdSwh dy AnuswrI hovo[ ”gurU swihbjI ny &urmwieAw, “Dur kI bwxI AweI] iqin sglI icMq imtweI]) hau Awphu, boil n jwxdw; mY
kihAw sBu hukmwau jIau] Anuswr pRmwqmwjI ny Awpxy hukm Anuswr suMqqR Dur ky gurbwxIjI, siqgurU swihbwnjI Aqy dwsn dws qoN aucrvwey hn[ ies leI dwsndws jW koeI BI vwihgurUjI dI gurbwxI dI ie`k lg mwqR BI G`t v`D nhIN kr skdw[ Awp jI muslmwn bnx nUM kihMdy hoN, gurbwxI’c prmpUjnIk siqgurU swihbwnjI ny shI muslmwn bnx dy gux d`sy hn[ muslmwxu; mom idil hovY] invwjW bwry BI d`isAw hY, pMij invwjw. vKq pMij; pMjw pMjy nwau] pihlw scu.hlwl duie; qIjw.KYr Kudwie] cauQI. nIAiq rwis mnu; pMjvI. isPiq snwie] s`cy Akwl purKu udw jI ny bMdy nUM ijvyN pYdw kIqw hY, iqvyN siqgurU swihbwnjI dw ieh kudrqI s`cw At`l gurmiq nwm Drm hY[ gurmiq miq Aclu hY clwie n skY koie] (548) srb Drm mih; sRyst Drmu] hir ko nwmu jip; inrml krmu] ies nUM ausqry kYNcI nwl nhIN bxwieAw[ ies dy bwry dwsndws pUrn pRp`k idRV hY[ ”cMdU ikhw, “jy nhIN mMndy, qW bwdSwh dw hukm hY ik do l`K rupY zurmwnw idau[ ”siqgurUjI ny ikhw, “siqsMgqjI dI gwV@y psIny dI kmweI hY[ so ieh zurmwnw BI dws nhIN dy skdw, sMgqjI dI kmweI nUM siqsMgqjI dy lyKy hI lwieAw jWdw hY[ siqsMgqjI dI mwieAw nUM dws nhIN vrq skdw[ ”
2.sRb ivAwpI ivsmwd pRymmeI SuB ivcwr nmskwr swKI prmpUjnIk vwihgurU, bwlwn bwl]) dl BMjn guru sUrmw, vf joDw bhu praupkwrI[ prmpUjnIk vwihgurU mIrI pIrI dy mwlk, siqgurU hirgoibMd swihb mhwrwjjI ny, ipMf lDweIky(mogy) ivKy, prmpiv`qR SuB s`cy ipAwry crnkml pwey[ BwrI Px vwlw ie`k s`p AwieAw[ BweI ibDIcMd swihbjI ny ikhw, “hy s`cy pwiqswhjI!pwsy kr dyeIey[ ”gur nwnk dyv goivMd rUp] siqgurU swihbjI ny &urmwieAw, “Srn Aw irhw hY[ ”nyVy Awaux qoN siqgurU swihbjI ny aus dI kilAwx leI prmpiv`qR inrMkwr srUp gurbwxI jI aucwry[ sux ky sRIr Pu`tx qoN cV@weI kr igAw, swry sRIr’c kIVy pey hoey sn[ aus’coN pKMfI rUh inklI, BweI ibDIcMd swihbjI ny puiCAw, “hy mhwrwj swihbjI!ieh kI hY?”mhwrwjjI ny aus pKMfI rUh nUM ikhw, “qUM hI AwpxI hwlq d`s?”aus ny ikhw, “hy koit bRhmMf ko Twkuru suAwmI; srb jIAw kw dwqw ry] s`cy siqgurU swihbjI!mYN Awpxy Awp nUM r`b khwauNdw sW[ myry AMdroN mwieAw dw moh n C`uitAw[ mYN hMkwrI ivkwrI pUjw dw Dwn Kw 2 ky gL igAw, Bjn ismrn n kIqw, BoLy lokW nUM mgr lw ky T`gdw irhw, ik mYN quhwfI kilAwx krWgw[ ”AMiq kwil jo lCmI ismrY; AYsI icMqw mih jy mrY] srp join;
3DMn bwbw moqI mYhrw jI!s`cy siqgurW dy prmpUjnIk mwqw gujrI kOr jI, Coty swihbzwidAW nUM, zwlmW qoN corI duD ipAw rhy hn, moqI mYhry jI nUM pRvwr smyq, zwlm hux kohlU’c pIV rhy hn[
nINh’c icxvwieAw, goLIAW goLy KwDy, du`K BuK mwrW shwr ky ‘hwey sI’ nhIN aucwrI, Bwxy nUM im`Tw mMnidAW Drm Xu`DW’c ShId hoey, gurbwxI gurU jI, b^SI ipAwrI is`KI dw bIj j`g ’qy r`iKAw, iqn@W gurU ipAwirAW s`icAwirAW nUM, hr suAws 2 dwsn dws rom 2 krky, pUrn pyRm SrDw sihq, AnMq nmskwrW fMfauqW krdw hY[ vwihgurU] bIqy dw i^Awl C`f ky, siqgurU swihbwnjI, gurUjI dy snmuK smUh ShIdW dw rom 2 dy ipAwr nmskwr sihq, idRV pRp`k iDAwn Dwrnw ik sRb`q dy Bly ihq hux ShIdIAW dy rhy hn[ ieauN ShIdIAW dw iDAwn Dwr ky, pUjw dw Dwn gurU jI dI mwieAw pUrn sMjm nwl vrqxI, guris`KI pRcwr kQw kIrqn Bjn bMdgI krnI krwauxI, Awpxw qn mn Dn isr sRbMs, pUrn gurU jI nUM Arpxw jI[
5.vwihgurU gurU jI dI pUjw dw Dwn Zlq vrqxw, SuD zihr duK rog kSt klyS rUp hY, ies nUM gurU jI, gurU ipAwirAW ny AMimRq bxwieAw:-vwihgurU mh`lw qIjw jI, gurU nwnkSwhI sMmq 71, 1597 ib:’c.72 vyN swl dI AwXU’c, vwihgurU prmpUjnIk s`cy siqgurU dUjy pwiqswh jI dy s`cy im`Ty crnkmlW’c, Aw ky, SuB s`cI syvw dw rs pIx l`gy[ sRI KfUrswihb jI ivKy rwq bwrW vjy qoN mgroN au~T ky, AwpjI ibAws qoN jl dI gwgr inqwpRqI ilAw ky, s`cy siqgurU dUjy pwiqswh jI dw ieSnwn krwauNdy[ BwvyN aumr vfyrI sI, pr iPr BI ieqnI izAwdw ms`kq krdy, TMF nwl prmpiv`qR s`cy crn-kml hsq-kml Pt jWdy, bsqR Pty huMdy pr iPr BI pRvwh nw krdy, pyt BuKw r`K ky SuB s`cI syvw krdy, beI syvw’c AwLs nw Awvy[ qr qIbr qr qm vYrwg dI dSw dyK ky, pRymI ro hI pYNdy, ieh SuB s`cI syvw 12 swl kIqI[ ie`k idn vrKw J`KV vwlI hn@yrI rwq nUM kuMBl’c if`gy, KVkw hox qoN julwhI ny“AmrU inQwvW”ikhw, qW s`cy siqgurU dUjy pwiqswh jI ny ieh 12 vr b^Sy:-{inQwivAW dy QW, inmwixAW dy mwx, inqwixAW dy qwx, inauitAW dI Et, iniDirAW dI iDr, inpiqAW dI piq, ingiqAW dI giq, inAwsirAW dy Awsry, ADIrjW nUM DIrj dyx vwly, pIr SkqIAW vwilAW dy v`fy gur pIr, iviSAW pwpW’c K`cq izMdgI ibRqI, nrk’c geI rUh nUM, moV ky Akwl purKujI dy s`cy crn-kmlW’c lwaux vwly, haumY bMDnW’c b`Jy jIv nUM Cufwaux vwly, auqpqI pwlxW lYAqw kridAW sdw inrlyp, Anq klwvwn sd sdw myhrvwn, sBnw jIAw kw,
siqgurU swihbjI dI v`fI BwrI imhr hovygI jI[ so prmpUjnIk siqgurU grMQ swihbjI dI jW prmpiv`qR sRI gutkw swihb jI dI crn Srn’c, jwp krn dy ivSyS lwhy hn[
9.prmpUjnIk bwbw gurmuiKisMG jI pitAwly vwilAW dI sMpRdw’c r`b rUp bwbw sIsw isMGjI ny ie`k coLw bwrW swl hMFwieAw[ twkI’qy twkI lwauNdy rhy[ pUjw dy Dwn nMU zihr smJ ky, jIvn mukiq purK inSkwm gurU syvw krky, vwihgurUjI’c lIx hn[
10.pUrn gurU jI qy BweI gurdws swihbjI.lwly goly kUkr Zulwm gursyvkjI dy AnMq gux, Awp kmw ky ieh SuB aupdyS &urmwauNdy hn:-hau mnu ArpI.sBu qnu ArpI; ArpI siB dysw] hau isru ArpI.iqsu mIq ipAwry; jo pRB dyie sdysw]) nwnk.syvku soeI AwKIAY; jo isru Dry auqwir]) mwrU mhlw 5] mwn moh Aru loB ivkwrw; bIE.cIiq n GwilE] nwm rqnu guxw hir bxjy; lwid vKru lY cwilE]1] syvk kI; EVik inbhI pRIiq] jIvq swihbu syivE Apnw; clqy rwiKE cIiq]1] rhwau] jYsI AwigAw kInI Twkuir; iqs qy, muKu nhI moirE] shju Anµdu riKE igRh BIqir; auiT auAwhU kau dauirE]2] AwigAw mih BUK.soeI kir sUKw; sog hrK.nhI jwinE] jo jo hukmu BieE swihb kw; so mwQY ly mwinE]3] BieE ik®pwlu Twkuru.syvk kau; svry hlq plwqw] DMnu syvku.sPlu Ehu AwieAw; ijin nwnk.Ksmu pCwqw]) so syvku; jo lwieAw syv] iqn hI pwey; inrMjn dyv]) ijQY Ehu jwie.iqQY Ehu surKrU; Es kY muih ifTY.sB pwpI qirAw]) jo ikCu Twkur kw.so syvk kw; syvku.Twkur hI sMig jwhru jIau]) mul KrIdI lwlw golw; myrw nwau sBwgw] gur kI bcnI.hwit ibkwnw; ijqu lwieAw iqqu lwgw]) jn nwnku.hwit ivhwiJAw; hir.gulm gulwmI]) murdw hoie murId; n glI hovxw[ swbru isdik shIdu, Brm Bau Kovxw[ golw mul KrIdu, kwry jovxw[ nw iqsu BuK.n nId; n Kwxw sovxw[ pIhix hoie jdId; pwxI Fovxw[ pKy dI qwgId, pg mil Dovxw[ syvk hoie sMjIdu, n hsx rovxw[ dr drvys rsId; iprm rs Bovxw[ cMd mumwrK eId, pug Klovxw]) KwDy lUx.gulwm hoie; pIih pwxI FovY[ lUx Kwie.kir cwkrI; rix tuk tuk hovY[ lUx Kwie.DI puqu hoie; sB ljw DovY] lUxu vxotw. Kwie kY; hQ joiV KVovY] vwt vtwaU lUxu Kwie; guxu kMiT provY] lUx hrwmI gunhgwr; mir jnmu ivgovY]) bY KrIdu; hau dwsro qyrw] qUM Bwro Twkuru; guxI ghyrw]) hm
kUkr; qyry drbwir] Baukih AwgY; bdnu pswir]) kih kbIr.gulwmu Gr kw; jIAwie BwvY mwir]) gur kY igRih; syvku jo rhY] gur kI AwigAw; mn mih shY] Awps kau; kir kCu n jnwvY] hir hir nwmu; irdY sd iDAwvY] mnu bycY; siqgur kY pwis] iqsu syvk ky; kwrj rwis] syvw krq; hoie inhkwmI] iqs kau hoq; prwpiq suAwmI] ApnI ik®pw; ijsu Awip kryie] nwnk so syvku; gur kI miq lyie]2] so siqgurU swihbwn jI, byAMq gursyvkW ny pUjw dy Dwn nUM, suAwd nINd suK ivkwr pwp leI nhIN vriqAw, AMimRq bxwieAw, hux BI bxw rhy hn[
11.prmpUjnIk sMq bwbw qwrwisMG swihb jI srhwlI (sRI qrn qwrn swihb) vwly mhWpurK hr swl, prmpUjnIk sMq bwbw gurbcnisMG swihbjI Kwlsw mhWpurKW nMU svw sO isMGW smyq, Awpxy pws bulwauNdy[ do vyly AMimRq kQw kIrqn huMdw, AMimRq sMcwr BI huMdw[ mhW purKW dy j`Qy’c pRSwd p`ky BMfwry vrqdy rihMdy[ pUrn bRhmigAwnI bwbw qwrwisMG jI Awpxy syvkW smyq ie`k ikxkw BI nw Ckdy[ srb loh dy pihry dw swdw lMgr Ckdy[ ie`k idn j`Qy sMgq leI jlybIAW iqAwr ho rhIAW sn, BweI bic`qRisMG jI ny v`fy mhWpurSW nUM pRym bynqI kIqI, “AsIN pMj isMG jw ky sMq qwrwisMG jI nUM, jlybIAW Ckx leI, AwpjI v`loN pRym bynqI krdy hW”[ sMqW mhWpurSW jI ny h`s ky PurmwieAw, “aun@W ny CkxIAW nhIN BwvyN l`KW mxW bynqI kr lvo, auh Awpxy ierwdy c idRV hn”[ pMjW isMGW ny jw ky pRym bynqI kIqI, “dwsn dwsW nUM sMqW mhWpurSW ny AwpjI pws ByijAw hY, ik A`j zrUr br zrUr jlybIAW Cko”[ h`Q joV ky au~qR idqw, “dwsn dws v`loN mhWpurSW nUM pRym bynqI kirE, jnmW 2 qoN, hux BI AwpjI dw id`qw hI Ckdy hW A`gy nUM BI Ckxw hY”[ AYsy pUrn mhWpurSW jI nUM inmK 2 rom 2 krky nmskwr hY[ pdwrQW dI pRwpqI qoN BI rucI nhIN krdy[ XQw:-mY nIry.Aink Bojn bhu ibMjn; iqn isau.idRsit n krY rucWgY])
12.vwihgurU gurUjI dI pUjw dw Dwn Zlq vrqxw, SuD zihr d`uK rog kSt klyS rUp hY, ies nUM swkqW ny SuDI zihr bxwieAw:-prmpUjnIk vwihgurU s`cy siqgurU qygbhwdr swihbjI 1721 ib:nUM, gurqw pRwpqI mgroN BweI m`KxSwhjI, siqsMgqjI smyq hrI rUp sRI hirmMdr swihbjI dy prm ipAwry drSnW nUM Awey[ lUx hrwmI jLx jogy msMd, sRI drbwr swihbjI dy cwry bUhy bMd krky cly gey[ siqgurU mhwrwj swihb jI qy pRymIAW ny bhuq 2 vYrwg kIqw, “hy krqw kwdr
hY, auh aumr rUpI rwiq’c suKwlw(ikau) ikvyN (svY) sON skdw hY[ XQw:-rwiq n ivhwvI swkqW; ijn@w ivsrY nwau] rwqI idns suhylIAw; nwnk hir gux gWau]1]
kKw dbI Aig ijau; Ehu rhY n rKI[ (ijau) ijvyN kKw’c dbI jo Aig hY Ehu d`b ky rKI(n) nhIN (rhY) rihMdI, iqvyN gurUjI dI mwieAw corI KwDI, ivkwr rog kLyS kql kukrm mOq ho ky pRgt ho jWdI hY[
Jwk JkweIAY Jwkvwlu; kir BKu ABKI[ gurUjI dI pUjw dI mwieAw dI(Jwkvwlu) Jwk vwlw, mwieAw dI Jwk’c(JkweIAY) qwVdw hY, ie`DroN g&w imly, ie`DroN g&w imly(ABKI) n Kwx vwlI zihr pUjw nUM(BKu) Kwx Xog smJ(kir) krky, Kw jWdw hY, ieqnw igAw guzirAw hY[ ies zihr qoN bcx vwly BI hn ik nhIN?
gur prswdI aubry; gurisKW lKI]15] gurUjI dI ikRpw nUM pRwpq gurprswdI-gurisK hn, gurprswdI gurisKW ny gurUjI dI pUjw dI mwieAw zihr(lKI) jwxI hY, (gur) siqgurU swihbjI dI Agm Apwr sRb ivAwpI AMdr bwhr ivsmwd pRkwS srUp(prswdI) ikRpw hI ikRpw duAwrw, guris`K gurU jI dI pUjw dI mwieAw qoN(aubry) bcy hn]15]
ijau Gux KwDI lkVI; ivxu qwix.inqwxI[ jwx frwvw Kyq ivic; inrjIau prwxI[ ijau DUAru JVuvwl dI; ikau vrsY pwxI[ ijau Qx gl ivic bkrI; duih duDu n AwxI[ Jwky AMdir Jwkvwlu; iqs ikAw nIswxI[ ijau cmu ctY gwie mih; auh Brim BulwxI]16] (ijau) ijvyN Gux kIVy dI KwDI lkVI ivxu qwix dy AqI hI(inqwxI) kmzor ho ky im`tI’c iml jWdI hY[ iqvyN gurUjI dI pUjw dy Dn rUpI Gux dw KwDw pUjwrI, AqI hI kmzor ho ky im`tI’c iml jWdw hY[
jwx frwvw Kyq ivic; inrjIau prwxI[ ijkMU izmINdwr ihrnw nMU frwaux leI, Apxy Kyq ivic (inrjIau) inrijMd prwxI dw nklI Akwr(frwvw) frnw bxw ky r`Kdy hn, aus nMU murdw jwx, ikauN jo auh ku`J nhIN kr skdw[ iqvyN gurUjI dI pUjw dy Dn nUM Zlq vrqx vwlw, ijau frnw Kyq mwih frwieAw]2] Anuswr frwauxy frny vWg furwauxw murdw hY, jo praukwr’c l`gx vwlI mwieAw nMU hVp kr irhw hY[
18. sUrbIr bcn ky blI]) bRhmigAwnI kY; grIbI smwhw] bRhmigAwnI; praupkwr aumwhw] swKI pUjw dy Dwn ny SwmisMG jI soFI dI miq mwrnI:-jdoN phwVIAW ny SRI AnMdpur swihbjI aujwVy, prm pUjnIk vwihgurU siqgurU goibMdisMG
swihbjI ny, vwihgurU siqgurU mh`ly nOvyN jI dy prmpiv`qR AsQwn sRI sIsgMj swihbjI dI syvw sMBwl dI ifaUtI, Awpxy ^ws pRymIN aumwhw]) bRhmigAwnI; sgl kI rInw] pUrnbRhmigAwnI DMn BweI swihb bwby gurb^SisMG jI dI lweI[ vwihgurU siqgurU mh`ly CyvyNjI dy pVoqy, bwby sUrjm`ljI dy poqRy SwmisMG jI swaU AMimRqDwrI sn[ pUrn gurU mh`ly dsvyN jI ny Awpxy qwey sUrjm`ljI dy poqRy, Awpxy BqIjy SwmisMG jI nUM swaU jwx ky, SRI AnMdpur swihbjI vswaux leI ByijAw[ pUrn gurUjI ny rwjy mydnIpRkwS jI nMU hukmnwmw ByijAw, “hy rwjnjI!AwpjI pws SwmisMGjI soFI nMU Byj irhw hW[ ienW@ dI syvw krnI[ ”rwjy ny do ipMf dy idqy[ ien@W ny SRI AnMdpur swihbjI dubwrw ^rId ky vswey[ prmpUjnIk vwihgurU q^q SRI kysgV@ swihbjI dI syvw krw ky, q^q’qy g`dI lw ky AwpxI pUjw krwaux l`gy[ sdw sdw; iehu BUlnhwru] nwnk; rwKnhwru Apwru] ^ry sicAwry pUrn swD bwby gurb^SisMG jI ny pUrn gurUjI dI AMs-vMs jwx ky, dovyN h`Q joV ky ikhw, “ieh TIk hY AwpjI ny syvw kIqI hY[ sRI q^qswihbjI dI ibAdbI nw kro jI, m`Qw tyk itkwA ky inhwl hovo”[ pUjw dy Dn, AwpxI pUjw krwaux dI ie`Cw ny swaU dI BI miq mwr idqI[ ikhw, “&ukirAw swDw!qYnMU kI pqw?AsIN q^q dy mwlk hW, q^q’qy bYT ky pUjw krvw skdy hW”[ A`goN ikhw, siqgurU swihbjI qoN ibnw, hor koeI nhIN bYT skdw[ qKiq bhY; qKqY kI lwiek] pMc smwey; gurmiq pwiek] Awid jugwdI hY BI hosI; shsw Brmu cukwieAw]14] n mMnx qoN ikhw, “pUjw krwaux dI ie`Cw ’qy pUjw dy Dn pdwrQ ny qyrI miq mwr idqI hY, ibAdbI krny krky qyrI kul nws ho jwvygI”, Gr vwlI mr geI[ igir bsuDw jl pvn jwiego; ieik swD bcn AtlwDw] Anuswr swD bcn s&ly hoey[ so pUjw dy Dn pdwrQ ny nyk swaU dI miq BI mwr idqI[ AMimRqDwrI huMidAW pUrn gurUjI qoN kurbwn hox dI bjwey, Awp hI gurU bx ky bYT gey
18 aUVw.^wlsw pMQ jI nUM SuD r`Kx, ^rw au~cw iljwx leI, gurU jI qoN AMg 2 ktwaux dw jzbw Brn leI, pUjw dy Dwn c gLidAW nUM aubwrn leI, prmpUjnIk s`cy siqgurW Aqy siqgurW dy ipAwirAW dy ieh au~cy su`cy kwrnwmy:- 1761 ibkRmI nUM sRI AnMdpur swihb jI Drm XuD smyN, prmpUjnIk s`cy siqgurU dsvyN pwiqswh jI ny lMgr c crn pwey[ lWgrI j`Qydwr jI ny pUrn Adb pRym sihq pyRm bynqI kIqI, “hy s`cy pwiqswh jI! lMgr msqwny hn, Awh vyKo jI! Bu`K dy sqwey isMG ibRCW dIAW iC`lW rgV ky pINdy hn[ ” s`cy siqgurW ikhw, “BweI!
isMGW nUM sMqoK r`Kxw cwhIdw hY, ies kOVI iC`l dy pIxy krky rog l`gdw hY[” Pyr
prmpUjnIk s`cy siqgurU swihb jI ny qbyly c crn pwey, Bu`K krky bhuq fMgr cV@weI kr gey, bcy h`fIAW dI muT Bu`Ky ro rhy sn[ s`cy pwiqswh jI dy jwx qoN GoVy pOV DrqI ’qy mwr ky ihxky urwk mMgI[ muKI syvwdwr jI ny dovyN h`Q joV ky pyRm bynqI kIqI, “hy gRIb invwj s`cy pwiqswh jIE! jW qW ien@W dI mukqI kro, jW ien@W nUM Kul@w cwrw b^So jI[ ” s`cy siqgurW ikhw, “pyRmIAW, qyrw kIAw; mITw lwgY] dw AiBAws kro, Bwxw mMno, vwihgurU Akwl purKu jI ien@W swirAW dI kilAwx krngy[ Bu`K krky swirAW nUM AqI duKI dyK ky, Pyr mwqw gujrI kOr jI ny Awpxy lwfly lwl jI nUM ikhw, “AsIN hux ikly c nhIN rihxw, qUM myrw pu`q nhIN, mYN qyrI mW nhIN, jy qUM isMGW nUM lVwauNdw mrvwauNdw hYN, qW ien@W nUM r`jvW pdwrQ BI dy[ ” prmpUjnIk s`cy gurW ikhw, “mwqw jI! kI Awp jI dwsn dws nUM zihr dyvoNgy? Bwv pUjw dw Dwn zihr hY, ien@W nUM ksOtI ’qy lw ky prKdw hW, kRoVW jug qp krn nwl ijhVI iekwgRqw mukqI nhIN sI imldI, auh ien@W nUM pRwpq hY[ ” swFy s`q mhIny BuKy rih ky vYrI nwl lVnw, sRIr ’qy P`t shwrny, AYsy kStW dy smyN, mwJy dy isMGW ny s`cy siqgurW nUM ibdwvw ilK idqw, “AsIN quhwfy is`K nhIN hW[ ” sRI gurU swihb jI, is`KW dy ShId hox qoN audws nhIN huMdy sn, pr ibdwvw dyx qoN audws ho gey[ ijvyN pu`q nlwiek hovy, qW mwqw ipqw jI audws ho jWdy hn[ 1761 c v`fy jMg smyN, ibdwvw dyx vwilAW c bwbw mhW isMG jI nhIN sn[ s`cy siqgurU swihb jI dI ijMd jwn, pUrn pyRmI lwfly gurmuiK pMj ipAwry pMj mukqy cwr swihbzwdy, bwbw Awlm isMG jI BweI audy isMG jI BweI bic`qR isMG jI BweI sMq isMG jI BweI sMgq isMG jI bwbw mdn isMG jI BweI koTw isMG swihb jI Awid cwLI isMG byAMq duK BuK mwr kSt sRIrk P`t shwr ky BI s`cy pwiqswh jI dy snmu`K rhy[ AYnI krVI kStW duKW BrI khwxI sI, Bu`Ky rih ky duSmx nwl lVnw, swbru isdik shIdu; Brm Bau Kovxw[ (vwr 3) vwlI au~c krxI kIqI[ ien@W gurmuKW praupkwrI ShIdW ny s`cy siqgurW jI nwl AQwh pyRm kIqw qy ih`k QwpV ky ikhw, “s`cy siqgurU swihb jI jy kihxgy ikly c rih ky hI ShIdI dyxI hY, qW ie`Qy hI dyvWgy, jy hukm krngy ikly coN bwhr jw ky ShId ho jwvo, qW BI ShIdI pwvWgy[ ” DMn s`cy pwiqswh jI, DMn hY Awp jI dI kmweI, DMn is`K is`KxIAW, s^q ksOtI shwrI, BuKy rih ky AMg 2 ktvwey[ ien@W ShIdW ny bVI
krVI ksOtI shwr ky is`KI dw bIj r`K ilAw[ so ien@W gurmuKW mhWpurSW ny, sRI AnMdgV@ swihb ikly c pUrn isdk Brosy gurU pyRm c lIn, s`cy siqgurU swihb jI qoN idRVqw sihq kurbwn hox dy jo bIrqw Bry bcn khy, auh shI 2 sRI cmkOr swihb jI ivKy, vYrI dw purjw 2 k`t ky, ShId ho ky kmwey[
^wlsw pMQ jI nUM SuD r`Kx, ^rw au~cw iljwx leI, gurU jI qoN AMg 2 ktwaux dw jzbw Brn leI, pUjw dy Dwn c gLidAW nUM aubwrn leI, prmpUjnIk s`cy siqgurW Aqy siqgurW dy ipAwirAW dy ieh au~cy sucy kwrnwmy hn jI[
19.prmpUjnIk vwihgurU siqgurU goibMdisMG swihbjI dy s`cy crnkmlW’c bYYYYTy pRymI, Amolk bcn suxidAW mnohr drSn krky gd 2 ho rhy sn[ ie`k pyRmI grm 2 pRSwid lY ky AwieAw[ ie`k lwlcI ny Purnw kr ilAw ik jykr myry v`l D`k dyx, qW swry dw swrw hI Kw ky kuJW k`F lvW[ Ardws qoN bwAd myrw.AMqrjwmI hir rwieAw]) vwihgurU siqgurU swihbjI ny kih ky swrw hI aus nUM idvw idqw[ b`s Pyr kI sI?Kw mry jW cuk mry, Anuswr kuJ smyN mgroN sRIr iP`t igAw, bhuq hI duKI hoieAw, siqgurU swihbjI dy crnW’c Aw ky, hwey 2 krn l`gw[ siqgurU swihbjI ny ikhw, “hy BweI!gurbwxI vwihgurU mMqR jpidAW vMf ky Ckx nwl, pdwrQ AMimRq bx jWdw hY[ qUM ie`klw Ck igAw, ijs krky qYnUM duK Bogxw ipAw[ ”ieh sux ky gurU pRmySrjI dy prmpiv`qR prmpUjnIk s`cy crn-kml PV ky muAw&I mMgI[ sRI gurUjI ny Awpxw jwx ky b^S ilAw[ XQw:-guxu Avguxu myrw, ikCu n bIcwirAw; bKis lIAw iKn mwhI] hy swDsMgq jIE!ijhVw BI bMdw Awey pdwrQ’qy lwlc krdw hY, ik mYN iek`lw KwvW, aus dI ibRqI nIvIN rihMdI hY, nIq BI nhIN BrdI[ keI pyRmI d`sdy hn ik swfy bwby koLy &L pey hI sV jWdy hn[ koLy rihx vilAW dI rUh BtkdI hY, pr auh qrs nhIN krdy[ jdoN BI pdwrQ, siqsMgqjI’c Awvy, aus nUM vMf ky CikAw AMimRq bxdw hY[ ij`Qy 2 prmpUjnIk siqgurW Aqy mhWpurSW dy AsQwn hn, au~Qy 2 pdwrQ bhuq AwauNdw hY[ ijhVy Kwx dy lwlcI hn, auh vMf ky nhIN Ckdy, iPr aun@W dI lVweI huMdI hI rihMdI hY, Awpo Awpxy kmirAW’c dwL nUM qyz qVkw lwauNdy hn, bl`f SUgr hwrt AtYk bImwrIAW sRIr nUM ^w jWdIAW hn[ ies leI gurUGr dy Dn pdwrQ’qy lwlc krnw mhW pwp, mhW koV@ hY[ izMdgI nwm qoN vWJI hI rih jWdI hY[ idl sRIr rogI
pRIiq; gurisK muiK pwie]) siqguru isK kI; krY pRiqpwl]) sÍYXw] syv krI ienhI kI Bwvq; Aaur kI syv suhwq n jI ko] dwn dXo ienhI ko Blo; Aru Awn ko dwn n lwgq nIko] AwgY PlY ienhI ko dXo; jg mY jsu Aaur dXo sB PIko] mo gRh mY qn qy mn qy isr lau Dn hY; sB hI ienhI ko]3] (sRI dsm 717) pRkrx pUjw Dwn zihr sMpUrnM[ DMn DMn siqgurU, nwnk nwm cV@dI klw!qyry Bwxy srb`q dw Blw!boly so inhwl!siq sRI Akwl!vwihgurU jI kw ^wlsw!vwihgurUjI kI &qyh]