Grafik i tok trigonometrijskih funkcija: sinus i kosinus Student: Nirmana Spahi ´ c Grafik i tok trigonometrijskih funkcija: sinus i kosinus – p. 1/1
Grafik i tok trigonometrijskihfunkcija: sinus i kosinus
Student: Nirmana Spahic
Grafik i tok trigonometrijskih funkcija: sinus i kosinus – p. 1/12
Podsjetimo se zajedno:
bb
Grafik i tok trigonometrijskih funkcija: sinus i kosinus – p. 2/12
Podsjetimo se zajedno:
Trigonometrijska kružnica je - kružnica sa centrom ukoordinatnom pocetku i poluprecnika 1.
bb
Grafik i tok trigonometrijskih funkcija: sinus i kosinus – p. 2/12
Podsjetimo se zajedno:
Trigonometrijska kružnica je - kružnica sa centrom ukoordinatnom pocetku i poluprecnika 1.Na trigonometrijskoj kružnici broju u nacrtaj i oznaci sinusa broju v njegov kosinus.
bb
Grafik i tok trigonometrijskih funkcija: sinus i kosinus – p. 2/12
Podsjetimo se zajedno:
Trigonometrijska kružnica je - kružnica sa centrom ukoordinatnom pocetku i poluprecnika 1.Na trigonometrijskoj kružnici broju u nacrtaj i oznaci sinusa broju v njegov kosinus.
x
sinu
y
cosv
uvbb
Grafik i tok trigonometrijskih funkcija: sinus i kosinus – p. 2/12
Podsjetimo se zajedno:
Trigonometrijska kružnica je - kružnica sa centrom ukoordinatnom pocetku i poluprecnika 1.Na trigonometrijskoj kružnici broju u nacrtaj i oznaci sinusa broju v njegov kosinus.
x
sinu
y
cosv
uvbb
Odredi u kojim kvadrantima jefunkcija sinus pozitivna a ukojim je negativna. Isto uraditii za funkciju kosinus!
Grafik i tok trigonometrijskih funkcija: sinus i kosinus – p. 2/12
Podsjetimo se zajedno:
Trigonometrijska kružnica je - kružnica sa centrom ukoordinatnom pocetku i poluprecnika 1.Na trigonometrijskoj kružnici broju u nacrtaj i oznaci sinusa broju v njegov kosinus.
x
sinu
y
cosv
uvbb
Odredi u kojim kvadrantima jefunkcija sinus pozitivna a ukojim je negativna. Isto uraditii za funkciju kosinus!
++-+
-- +-
Grafik i tok trigonometrijskih funkcija: sinus i kosinus – p. 2/12
Osobine funkcija najbolje posmatramo s njihovih grafova.
bb
b
b
Grafik i tok trigonometrijskih funkcija: sinus i kosinus – p. 3/12
Osobine funkcija najbolje posmatramo s njihovih grafova.
Prije nego što nacrtamo grafik poželjno je napraviti tabeluza cesto korištene uglove kao i ekvivalenciju izmedjustepena i radijana.
bb
b
b
Grafik i tok trigonometrijskih funkcija: sinus i kosinus – p. 3/12
Osobine funkcija najbolje posmatramo s njihovih grafova.
Prije nego što nacrtamo grafik poželjno je napraviti tabeluza cesto korištene uglove kao i ekvivalenciju izmedjustepena i radijana.
Ikvadr. 0o = 0rad 30o = π
645o = π
460o = π
390o = π
2
sinus 0 1
2
√
2
2
√
3
21
kosinus 1√
3
2
√
2
2
1
20
bb
b
b
Grafik i tok trigonometrijskih funkcija: sinus i kosinus – p. 3/12
Osobine funkcija najbolje posmatramo s njihovih grafova.
Prije nego što nacrtamo grafik poželjno je napraviti tabeluza cesto korištene uglove kao i ekvivalenciju izmedjustepena i radijana.
Ikvadr. 0o = 0rad 30o = π
645o = π
460o = π
390o = π
2
sinus 0 1
2
√
2
2
√
3
21
kosinus 1√
3
2
√
2
2
1
20
x
y
x
y
(√
22 ,
√2
2 ) (√
22 ,
√2
2 )(−√
22 ,
√2
2 )
(√
22 ,−
√2
2 )
bb
b
b
Grafik i tok trigonometrijskih funkcija: sinus i kosinus – p. 3/12
Posmatrajmo grafike funkcija sinus i kosinus i uocimo njihove osobine:
Grafik i tok trigonometrijskih funkcija: sinus i kosinus – p. 4/12
Posmatrajmo grafike funkcija sinus i kosinus i uocimo njihove osobine:
1.57 3.14 4.71 6.28−1.57−3.14−4.71−6.28
1
−1
y = cos xy = sin x
Grafik i tok trigonometrijskih funkcija: sinus i kosinus – p. 4/12
Posmatrajmo grafike funkcija sinus i kosinus i uocimo njihove osobine:
1.57 3.14 4.71 6.28−1.57−3.14−4.71−6.28
1
−1
y = cos xy = sin x
y = sinx y = cosx
• Domen: (−∞,∞) Domen: (−∞,∞)
• Kodomen: [−1, 1] Kodomen: [−1, 1]
• Period: 2π Period: 2π
Grafik i tok trigonometrijskih funkcija: sinus i kosinus – p. 4/12
Posmatrajmo grafike funkcija sinus i kosinus i uocimo njihove osobine:
1.57 3.14 4.71 6.28−1.57−3.14−4.71−6.28
1
−1
y = cos xy = sin x
y = sinx y = cosx
• Domen: (−∞,∞) Domen: (−∞,∞)
• Kodomen: [−1, 1] Kodomen: [−1, 1]
• Period: 2π Period: 2π
• Amplituda: 1 Amplituda: 1
Grafik i tok trigonometrijskih funkcija: sinus i kosinus – p. 4/12
Posmatrajmo grafike funkcija sinus i kosinus i uocimo njihove osobine:
1.57 3.14 4.71 6.28−1.57−3.14−4.71−6.28
1
−1
y = cos xy = sin x
y = sinx y = cosx
• Domen: (−∞,∞) Domen: (−∞,∞)
• Kodomen: [−1, 1] Kodomen: [−1, 1]
• Period: 2π Period: 2π
• Amplituda: 1 Amplituda: 1
• Neparna: sin(−x) = − sinx Parna: cos(−x) = cos x
Grafik i tok trigonometrijskih funkcija: sinus i kosinus – p. 4/12
Posmatrajmo grafike funkcija sinus i kosinus i uocimo njihove osobine:
1.57 3.14 4.71 6.28−1.57−3.14−4.71−6.28
1
−1
y = cos xy = sin x
y = sinx y = cosx
• Domen: (−∞,∞) Domen: (−∞,∞)
• Kodomen: [−1, 1] Kodomen: [−1, 1]
• Period: 2π Period: 2π
• Amplituda: 1 Amplituda: 1
• Neparna: sin(−x) = − sinx Parna: cos(−x) = cos x
• Nule funkcije: x = kπ Nule funkcije: x = π
2+ kπ
Grafik i tok trigonometrijskih funkcija: sinus i kosinus – p. 4/12
Posmatrajmo grafike funkcija sinus i kosinus i uocimo njihove osobine:
1.57 3.14 4.71 6.28−1.57−3.14−4.71−6.28
1
−1
y = cos xy = sin x
y = sinx y = cosx
• Domen: (−∞,∞) Domen: (−∞,∞)
• Kodomen: [−1, 1] Kodomen: [−1, 1]
• Period: 2π Period: 2π
• Amplituda: 1 Amplituda: 1
• Neparna: sin(−x) = − sinx Parna: cos(−x) = cos x
• Nule funkcije: x = kπ Nule funkcije: x = π
2+ kπ
• Tacke maksimuma: π
2+ 2kπ Tacke maksimuma: 2kπ
Grafik i tok trigonometrijskih funkcija: sinus i kosinus – p. 4/12
Posmatrajmo grafike funkcija sinus i kosinus i uocimo njihove osobine:
1.57 3.14 4.71 6.28−1.57−3.14−4.71−6.28
1
−1
y = cos xy = sin x
y = sinx y = cosx
• Domen: (−∞,∞) Domen: (−∞,∞)
• Kodomen: [−1, 1] Kodomen: [−1, 1]
• Period: 2π Period: 2π
• Amplituda: 1 Amplituda: 1
• Neparna: sin(−x) = − sinx Parna: cos(−x) = cos x
• Nule funkcije: x = kπ Nule funkcije: x = π
2+ kπ
• Tacke maksimuma: π
2+ 2kπ Tacke maksimuma: 2kπ
• Tacke minimuma: 3π
2+ 2kπ Tacke minimuma: (2k − 1)π, k ∈ Z
Grafik i tok trigonometrijskih funkcija: sinus i kosinus – p. 4/12
Funkcije sinus i kosinus u opcem slucaju zadane su sa:
y = A sin(Bx + C) + D i y = A cos(Bx + C) + D
Grafik i tok trigonometrijskih funkcija: sinus i kosinus – p. 5/12
Funkcije sinus i kosinus u opcem slucaju zadane su sa:
y = A sin(Bx + C) + D i y = A cos(Bx + C) + D
Pri rješavanju koristimo sljedecu tabelu:
amplituda period pomak nule f-je t.maksimuma t.minimuma
|A| P = 2π
|b| x0 = −c
bf(x) = 0 f(x) = A f(x) = −A
Grafik i tok trigonometrijskih funkcija: sinus i kosinus – p. 5/12
Funkcije sinus i kosinus u opcem slucaju zadane su sa:
y = A sin(Bx + C) + D i y = A cos(Bx + C) + D
Pri rješavanju koristimo sljedecu tabelu:
amplituda period pomak nule f-je t.maksimuma t.minimuma
|A| P = 2π
|b| x0 = −c
bf(x) = 0 f(x) = A f(x) = −A
Amplituda sužava ili proširuje graf po vertikali:
Grafik i tok trigonometrijskih funkcija: sinus i kosinus – p. 5/12
Funkcije sinus i kosinus u opcem slucaju zadane su sa:
y = A sin(Bx + C) + D i y = A cos(Bx + C) + D
Pri rješavanju koristimo sljedecu tabelu:
amplituda period pomak nule f-je t.maksimuma t.minimuma
|A| P = 2π
|b| x0 = −c
bf(x) = 0 f(x) = A f(x) = −A
Amplituda sužava ili proširuje graf po vertikali:
1.57 3.14 4.71 6.28−1.57−3.14
1
2
−1
−2
y = 2 sinx
y = sinx
Grafik i tok trigonometrijskih funkcija: sinus i kosinus – p. 5/12
Period sužava ili proširuje graf po horizontali.
Grafik i tok trigonometrijskih funkcija: sinus i kosinus – p. 6/12
Period sužava ili proširuje graf po horizontali.
1.57 3.14 4.71 6.28−1.57−3.14
1
−1
y = sin 2xy = sinx
Grafik i tok trigonometrijskih funkcija: sinus i kosinus – p. 6/12
Period sužava ili proširuje graf po horizontali.
1.57 3.14 4.71 6.28−1.57−3.14
1
−1
y = sin 2xy = sinx
Pomak je broj za koji treba translatirati sinusoidu duž apscise (x-ose).Ako je pomak pozitivan broj translacija se vrši udesno (u pozitivnomsmjeru) a ako je negativan broj translacija se vrši ulijevo (u negativnomsmjeru).
Grafik i tok trigonometrijskih funkcija: sinus i kosinus – p. 6/12
1.57 3.14 4.71 6.28−1.57−3.14
1
−1
y = sin(x + π
2) y = sinx
1.57 3.14 4.71 6.28−1.57−3.14
1
−1
y = cos x y = cos(x − π
2)
Grafik i tok trigonometrijskih funkcija: sinus i kosinus – p. 7/12
1.57 3.14 4.71 6.28−1.57−3.14
1
−1
y = sin(x + π
2) y = sinx
1.57 3.14 4.71 6.28−1.57−3.14
1
−1
y = cos x y = cos(x − π
2)
Na graficima vidimo da je sinx = cos(x − π
2) i cos x = sin(x + π
2).
Grafik i tok trigonometrijskih funkcija: sinus i kosinus – p. 7/12
U zavisnosti od broja D (da li je D< 0 ili D> 0) grafik funkcijey = A sin(Bx + C) translatiramo duž y-ose u pozitivnom ili negativnomsmjeru, tj po vertikali:
Grafik i tok trigonometrijskih funkcija: sinus i kosinus – p. 8/12
U zavisnosti od broja D (da li je D< 0 ili D> 0) grafik funkcijey = A sin(Bx + C) translatiramo duž y-ose u pozitivnom ili negativnomsmjeru, tj po vertikali:
1.57 3.14 4.71 6.28−1.57−3.14
1
2
−1
y = sinx + 1 y = sinx
Grafik i tok trigonometrijskih funkcija: sinus i kosinus – p. 8/12
Zadatak 1:
Data je funkcija f(x) = 2 sin(3x − π
2). Odrediti amplitudu, period,
pomak, nule funkcije, tacke minimuma i tacke maksimuma, popunititablicu i nacrtati funkciju!
Grafik i tok trigonometrijskih funkcija: sinus i kosinus – p. 9/12
Zadatak 1:
Data je funkcija f(x) = 2 sin(3x − π
2). Odrediti amplitudu, period,
pomak, nule funkcije, tacke minimuma i tacke maksimuma, popunititablicu i nacrtati funkciju!
amplituda period pomak nule f-je t. max t. min
2 P = 2π
3x0 = π
6−π
6, π
6, π
2, .. −π
3, π
3, π, .. 0, 2π
3, ..
Grafik i tok trigonometrijskih funkcija: sinus i kosinus – p. 9/12
Zadatak 1:
Data je funkcija f(x) = 2 sin(3x − π
2). Odrediti amplitudu, period,
pomak, nule funkcije, tacke minimuma i tacke maksimuma, popunititablicu i nacrtati funkciju!
amplituda period pomak nule f-je t. max t. min
2 P = 2π
3x0 = π
6−π
6, π
6, π
2, .. −π
3, π
3, π, .. 0, 2π
3, ..
1.57 3.14 4.71 6.28−1.57
1
2
−1
−2
y = 2 sin(3x − π
2)
Grafik i tok trigonometrijskih funkcija: sinus i kosinus – p. 9/12
Zadatak 2:
Data je funkcija f(x) = cos( 2
3x + π
4). Odrediti amplitudu, period,
pomak, nule funkcije, tacke minimuma i tacke maksimuma, popunititablicu i nacrtati funkciju!
Grafik i tok trigonometrijskih funkcija: sinus i kosinus – p. 10/12
Zadatak 2:
Data je funkcija f(x) = cos( 2
3x + π
4). Odrediti amplitudu, period,
pomak, nule funkcije, tacke minimuma i tacke maksimuma, popunititablicu i nacrtati funkciju!
amplituda period pomak nule f-je t.max t.min
1 P = 3π x0 = −3π
8
−9π
8, 3π
8, 15π
8
−3π
8, 21π
8
−15π
8, 9π
8
Grafik i tok trigonometrijskih funkcija: sinus i kosinus – p. 10/12
Zadatak 2:
Data je funkcija f(x) = cos( 2
3x + π
4). Odrediti amplitudu, period,
pomak, nule funkcije, tacke minimuma i tacke maksimuma, popunititablicu i nacrtati funkciju!
amplituda period pomak nule f-je t.max t.min
1 P = 3π x0 = −3π
8
−9π
8, 3π
8, 15π
8
−3π
8, 21π
8
−15π
8, 9π
8
1.57 3.14 4.71 6.28−1.57−3.14−4.71−6.28
1
−1
y = cos( 2
3x + π
4)
Grafik i tok trigonometrijskih funkcija: sinus i kosinus – p. 10/12
Zadatak 3:
Data je funkcija f(x) = − sin(x − π
2) + 1. Odrediti amplitudu, period,
pomak i prepoznati graf!
1.57 3.14 4.71 6.28−1.57−3.14
1
2
−1
a)
1.57 3.14 4.71 6.28−1.57−3.14
1
−1
b)
1.57 3.14 4.71 6.28−1.57−3.14
1
2
−1
c)
Grafik i tok trigonometrijskih funkcija: sinus i kosinus – p. 11/12
Zadatak 3:
Data je funkcija f(x) = − sin(x − π
2) + 1. Odrediti amplitudu, period,
pomak i prepoznati graf!
1.57 3.14 4.71 6.28−1.57−3.14
1
2
−1
a)
1.57 3.14 4.71 6.28−1.57−3.14
1
−1
b)
1.57 3.14 4.71 6.28−1.57−3.14
1
2
−1
c) Amplituda: A = | − 1| = 1
Period: P =2π|b| = 2π
Pomak: x0 =−cb
=π2
Grafik i tok trigonometrijskih funkcija: sinus i kosinus – p. 11/12
Zadatak 3:
Data je funkcija f(x) = − sin(x − π
2) + 1. Odrediti amplitudu, period,
pomak i prepoznati graf!
1.57 3.14 4.71 6.28−1.57−3.14
1
2
−1
a)
Grafik i tok trigonometrijskih funkcija: sinus i kosinus – p. 11/12
Domaca zadaca:
Odredi amplitudu, period, pomak, nule funkcija, tacke minimuma itacke maksimuma datih funkcija i popuni tablicu. Nacrtaj grafike!
• f(x) = 1
2sin(3x − π)
• f(x) = 2 cos(2x + π)
amplituda period pomak nule f-je t. max t. min
Grafik i tok trigonometrijskih funkcija: sinus i kosinus – p. 12/12