Top Banner
SILNIKI ASYNCHRONICZNE (INDUKCYJNE) KLATKOWE I PIERŚCIENIOWE
36

SILNIKI ASYNCHRONICZNE (INDUKCYJNE) KLATKOWE I …ssdservice/SSDdrives/ELEKTROTECHNIKA/maszyny... · Budowa maszyn indukcyjnych Silnik asynchroniczny (indukcyjny) to najbardziej popularny

Feb 27, 2019

Download

Documents

dangtruc
Welcome message from author
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
Page 1: SILNIKI ASYNCHRONICZNE (INDUKCYJNE) KLATKOWE I …ssdservice/SSDdrives/ELEKTROTECHNIKA/maszyny... · Budowa maszyn indukcyjnych Silnik asynchroniczny (indukcyjny) to najbardziej popularny

SILNIKI ASYNCHRONICZNE (INDUKCYJNE)

KLATKOWE I PIERŚCIENIOWE

Page 2: SILNIKI ASYNCHRONICZNE (INDUKCYJNE) KLATKOWE I …ssdservice/SSDdrives/ELEKTROTECHNIKA/maszyny... · Budowa maszyn indukcyjnych Silnik asynchroniczny (indukcyjny) to najbardziej popularny

RODZAJE PÓL MAGNETYCZNYCH

Rodzaje pola magnetycznego:1. Stałe pole magnetyczne (wektor indukcji stały w czasie i przestrzeni)2. Zmienne pole magnetyczne• pulsujące (oscylacyjne) - zmienne w czasie lecz stałe w przestrzeni,• wirujące - stałe w czasie lecz zmienne w przestrzeni

Sposoby wytwarzania pola wirującego:Sposoby wytwarzania pola wirującego:• wirujący magnes,• uzwojenie trójpasmowe (trójfazowe) rozmieszczone w przestrzeni co120° elektrycznych i zasilane napięciem trójfazowym,• uzwojenie dwupasmowe (prostopadłe) zasilane napięciami ortogonalnymi(przesuniętymi w fazie o 90°).

Page 3: SILNIKI ASYNCHRONICZNE (INDUKCYJNE) KLATKOWE I …ssdservice/SSDdrives/ELEKTROTECHNIKA/maszyny... · Budowa maszyn indukcyjnych Silnik asynchroniczny (indukcyjny) to najbardziej popularny

MASZYNY INDUKCYJNE

Maszyny indukcyjne są maszynami odwracalnymi:− praca prądnicowa− praca silnikowa

W praktyce maszyny asynchroniczne stosowane są jako silniki.

Podział silników indukcyjnych ze względu na rodzaj wirnika:− klatkowe− pierścieniowe

Page 4: SILNIKI ASYNCHRONICZNE (INDUKCYJNE) KLATKOWE I …ssdservice/SSDdrives/ELEKTROTECHNIKA/maszyny... · Budowa maszyn indukcyjnych Silnik asynchroniczny (indukcyjny) to najbardziej popularny

http://pc150.imne.pwr.wroc.pl/ZME

Page 5: SILNIKI ASYNCHRONICZNE (INDUKCYJNE) KLATKOWE I …ssdservice/SSDdrives/ELEKTROTECHNIKA/maszyny... · Budowa maszyn indukcyjnych Silnik asynchroniczny (indukcyjny) to najbardziej popularny

Budowa maszyn indukcyjnych

Silnik asynchroniczny (indukcyjny) to najbardziej popularny silnik, o najszerszychzastosowaniach ze wszystkich rodzajów silników elektrycznych, wykorzystywanyszczególnie w przemyśle, ale również i w sprzęcie domowym. Charakteryzuje siębardzo prostą, i łatwą w utrzymaniu konstrukcją. Moce budowanych obecnie silnikówasynchronicznych obejmują zakres od ułamków kilowatów do kilku megawatów.

Silnik indukcyjny składa się z dwóch zasadniczych części: nieruchomego stojana i Silnik indukcyjny składa się z dwóch zasadniczych części: nieruchomego stojana i ruchomego(wirującego) wirnika.

http://silnikielektryczne.prv.pl

Page 6: SILNIKI ASYNCHRONICZNE (INDUKCYJNE) KLATKOWE I …ssdservice/SSDdrives/ELEKTROTECHNIKA/maszyny... · Budowa maszyn indukcyjnych Silnik asynchroniczny (indukcyjny) to najbardziej popularny

Przekrój silnika indukcyjnego

http://silnikielektryczne.prv.pl

Page 7: SILNIKI ASYNCHRONICZNE (INDUKCYJNE) KLATKOWE I …ssdservice/SSDdrives/ELEKTROTECHNIKA/maszyny... · Budowa maszyn indukcyjnych Silnik asynchroniczny (indukcyjny) to najbardziej popularny

Na wewnętrznej stronie rdzenia stojana i zewnętrznej stronie rdzenia wirnikawykonuje się specjalne rowki, zwane żłobkami, w których umieszczane sąuzwojenia. Część rdzenia pomiędzy sąsiednimi rowkami, nazywana jest zębem.Żłobki i zęby mogą posiadać różne kształty, zwykle ich liczba w stojanie i wirnikujest różna. Pomiędzy stojanem a wirnikiem znajduje się możliwie mała szczelinapowietrzna.

Uzwojenie stojana wykonane jest z izolowanego drutu,zaimpregnowane i mocno usztywnione, tak, abyzmniejszyć prawdopodobieństwo uszkodzenia na skutekzmniejszyć prawdopodobieństwo uszkodzenia na skutekdrgań mechanicznych.

Ze względu na sposób wykonania wirnika rozróżnia się dwa rodzaje silników indukcyjnych: klatkowe i pierścieniowe.

http://silnikielektryczne.prv.pl

Page 8: SILNIKI ASYNCHRONICZNE (INDUKCYJNE) KLATKOWE I …ssdservice/SSDdrives/ELEKTROTECHNIKA/maszyny... · Budowa maszyn indukcyjnych Silnik asynchroniczny (indukcyjny) to najbardziej popularny

W silniku pierścieniowym uzwojenie wirnika wykonane jest podobnie do uzwojeniastojana. Jest ono na stałe połączone z pierścieniami ślizgowymi (stąd nazwa “silnikpierścieniowy”), zwykle trzema, gdyż uzwojenie wirnika najczęściej jest 3-fazowe. Zapośrednictwem przylegających do pierścieni szczotek, uzwojenia wirnika połączonesą z dodatkowymi elementami, zwiększającymi rezystancje każdej fazy. (zmianęrezystancji faz stosuje się dla rozruchu, hamowania i zmiany prędkości silnika).Obecnie ze względu na zbyt skomplikowana budowę konstrukcja ta jest raczejrzadko stosowana.

Budowa silnika indukcyjnego pierścieniowego

rzadko stosowana.

wirnik silnika pierścieniowego

http://silnikielektryczne.prv.pl

Page 9: SILNIKI ASYNCHRONICZNE (INDUKCYJNE) KLATKOWE I …ssdservice/SSDdrives/ELEKTROTECHNIKA/maszyny... · Budowa maszyn indukcyjnych Silnik asynchroniczny (indukcyjny) to najbardziej popularny

Budowa silnika indukcyjnego klatkowego

W silniku indukcyjnym klatkowym obwód elektryczny wirnika jest wykonanyz nieizolowanych prętów, połączonych po obu stronach wirnika pierścieniamizwierającymi. Konstrukcja to wyglądem przypomina klatkę o kształcie walca (stądwzięła się nazwa tego silnika).

Obwód magnetyczny wirnikawykonany jest w postaci pakietuwykonany jest w postaci pakietublach stalowychz dodatkiem krzemu, wzajemneodizolowanych, złożonych jednana drugą.

Obwód elektryczny wirnika jest zawsze zwarty (inna nazwa tego silnika to silnikindukcyjny zwarty) w związku, z czym nie ma możliwości przyłączania dodatkowychelementów, tak jak ma to miejsce w wirniku silnika pierścieniowego. Klatka stanowiwielofazowe uzwojenie wirnika, a za liczbę faz przyjmuje się liczbę prętów, z którychjest wykonana.

http://silnikielektryczne.prv.pl

Page 10: SILNIKI ASYNCHRONICZNE (INDUKCYJNE) KLATKOWE I …ssdservice/SSDdrives/ELEKTROTECHNIKA/maszyny... · Budowa maszyn indukcyjnych Silnik asynchroniczny (indukcyjny) to najbardziej popularny

wirnik silnika klatkowego

http://silnikielektryczne.prv.pl

Page 11: SILNIKI ASYNCHRONICZNE (INDUKCYJNE) KLATKOWE I …ssdservice/SSDdrives/ELEKTROTECHNIKA/maszyny... · Budowa maszyn indukcyjnych Silnik asynchroniczny (indukcyjny) to najbardziej popularny

Silnik klatkowy ma bardzo prostą, tanią, i łatwa w utrzymaniukonstrukcję. Wykonanie silnika pierścieniowego jest o wiele droższe,ale konstrukcja ta, poprzez możliwość dołączania dodatkowychelementów do uzwojenia wirnika posiada zdecydowanie bogatszewłaściwości ruchowe.(układy umożliwiające rozruch i regulacjeprędkości silnika) Biorąc jednak pod uwagę coraz większąpowszechność elektronicznych urządzeń zasilających (falowniki,powszechność elektronicznych urządzeń zasilających (falowniki,softstarty), umożliwiających uzyskanie o wiele lepszych właściwościregulacyjnych, wspomniane zalety silników pierścieniowych przestałybyć juz tak istotne i w ogromnej większości silniki pierścieniowe zostaływyparte przez silniki klatkowe.

http://silnikielektryczne.prv.pl

Page 12: SILNIKI ASYNCHRONICZNE (INDUKCYJNE) KLATKOWE I …ssdservice/SSDdrives/ELEKTROTECHNIKA/maszyny... · Budowa maszyn indukcyjnych Silnik asynchroniczny (indukcyjny) to najbardziej popularny

Zasada działania silnika asynchronicznego

Wytworzone przez uzwojenia stojana wirujące pole magnetyczne obraca sięwokół nieruchomego wirnika. W wyniku przecinania przez to pole prętówklatki wirnika, indukuje się w nich napięcie (stąd nazwa ”silnik indukcyjny”) izaczyna płynąć w nich prąd.(patrz zjawisko indukcji elektromagnetycznej).Przepływ prądu w polu magnetycznym powoduje powstanie siłyelektrodynamicznej (patrz zjawisko powstawania siły elektrodynamicznej)działającej stycznie do obwodu wirnika, a zatem powstaje także momentdziałającej stycznie do obwodu wirnika, a zatem powstaje także momentelektromagnetyczny. Jeżeli wartość tego momentu jest większa od wartościmomentu obciążenia, to wirnik rusza i zaczyna zwiększać swoja prędkośćobrotową. Zwiększanie prędkości wirnika, powoduje że pręty jego klatkiprzecinane są przez pole magnetyczne z coraz mniejszą prędkością, coskutkuje zmniejszeniem wartości indukowanej siły elektromotorycznej ispadkiem wartość prądu płynącego w prętach klatki, a zatem spada równieżwartość momentu elektromagnetycznego.

http://silnikielektryczne.prv.pl

Page 13: SILNIKI ASYNCHRONICZNE (INDUKCYJNE) KLATKOWE I …ssdservice/SSDdrives/ELEKTROTECHNIKA/maszyny... · Budowa maszyn indukcyjnych Silnik asynchroniczny (indukcyjny) to najbardziej popularny

Jeżeli moment ten spadnie do wartości równej momentowi obciążenia, wirnikprzestanie przyspieszać i dalej będzie poruszał się ze stałą prędkością. Gdybynie było żadnego momentu oporowego, wirnik osiągnąłby prędkość równąwartości prędkości wirowania pola, a więc prędkości synchronicznej. W takimprzypadku pole wirnika byłoby nieruchome względem pola stojana, a więcustałoby przecinanie prętów klatki przez pole stojanai nie płynęłyby w nich prądy, nie powstałby moment elektromagnetyczny.Sytuacja taka nie jest jednak możliwa do wystąpienia w rzeczywistym silniku,ponieważ zawsze występuje jakiś moment obciążenia, chociażby momenttarcia w łożyskach czy oporów powietrza (chyba że wirnik będzie napędzanytarcia w łożyskach czy oporów powietrza (chyba że wirnik będzie napędzanymechanicznie przez jakiś inny silnik). Zatem wirnik osiągnie taką prędkość(zwykle niewiele mniejsza od prędkości synchronicznej), przy której momentyelektromagnetyczny silnika i obciążenia będą miały tą samą wartość. Skoronie jest to prędkość synchroniczna, musi to być prędkość asynchroniczna,której silnik indukcyjny zawdzięcza swoja druga nazwę - “silnikaasynchronicznego”.

http://silnikielektryczne.prv.pl

Page 14: SILNIKI ASYNCHRONICZNE (INDUKCYJNE) KLATKOWE I …ssdservice/SSDdrives/ELEKTROTECHNIKA/maszyny... · Budowa maszyn indukcyjnych Silnik asynchroniczny (indukcyjny) to najbardziej popularny

Wirnik obraca się z mniejszą prędkością niż stojan. Wartość tej prędkości jestuzależniona od momentu obciążenia - przy większym momencie oporowym wirnikobraca się wolniej, przyspiesza, jeżeli go zmniejszamy. A więc w skoro prędkościwirnika i stojana są różne, oznacza to, że stojan, a w rzeczywistości pole wirującewytwarzane przez stojan, obraca się z pewną prędkością względem wirnika. Prędkośćtą nazywa się poślizgiem i wyraża się wzorem:

lub w %

n1- prędkość wirowania pola wytworzonego przez stojan

n - prędkość wirowania wirnika

http://silnikielektryczne.prv.pl

Page 15: SILNIKI ASYNCHRONICZNE (INDUKCYJNE) KLATKOWE I …ssdservice/SSDdrives/ELEKTROTECHNIKA/maszyny... · Budowa maszyn indukcyjnych Silnik asynchroniczny (indukcyjny) to najbardziej popularny

Moment elektromagnetyczny Często w praktycznych zastosowaniach silnika istnieje potrzeba szybkiegowyznaczenia wartości momentu elektromagnetycznego, jaki jest on w stanieosiągnąć. Tabliczka znamionowa silnika zwykle nie podaje jego wartości, ale podajeza to inne wartości na podstawie, których bardzo łatwo go wyliczyć. W najprostszejpostaci wzoru na moment obrotowy jest to iloczyn siły i ramienia, na jakim działa tasiła.

Powstająca na obwodzie wirnika siła elektrodynamiczna F, obracając się razemz wirnikiem wykonuje pracę W, dostarczając w tym czasie moc Pz wirnikiem wykonuje pracę W, dostarczając w tym czasie moc P

Zatem generowany w tycz warunkach moment elektromagnetyczny M :

Wartości mocy znamionowej silnika P i prędkości asynchronicznej n podawane są zawszena tabliczkach znamionowych silników, zatem mając te wartości można łatwo wyliczyćwartość znamionowego momentu silnika.

http://silnikielektryczne.prv.pl

Page 16: SILNIKI ASYNCHRONICZNE (INDUKCYJNE) KLATKOWE I …ssdservice/SSDdrives/ELEKTROTECHNIKA/maszyny... · Budowa maszyn indukcyjnych Silnik asynchroniczny (indukcyjny) to najbardziej popularny

Charakterystyka mechaniczna

Charakterystyka mechaniczna silnika indukcyjnego ukazuje zależność momentu na jego wale od prędkości obrotowej silnika Jak juz wspomniano wcześniej prędkość obrotową silnika asynchronicznego można wyrazić za pomocą poślizgu.

Charakterystykę mechaniczną silnikamożna wyrazić za pomocąnastępującego wzoru: M - moment silnika

Mm - moment krytyczny silnikas - poślizgsm - poślizg krytyczny

Wzór ten nazywany jest wzorem Klossa.http://silnikielektryczne.prv.pl

Mr moment rozruchowysk - poślizg krytyczny

Page 17: SILNIKI ASYNCHRONICZNE (INDUKCYJNE) KLATKOWE I …ssdservice/SSDdrives/ELEKTROTECHNIKA/maszyny... · Budowa maszyn indukcyjnych Silnik asynchroniczny (indukcyjny) to najbardziej popularny

Rodzaje pracy silników indukcyjnych

Charakterystyka mechaniczna silnika indukcyjnego dla różnych rodzajów jego pracy

http://pc150.imne.pwr.wroc.pl/ZME

Page 18: SILNIKI ASYNCHRONICZNE (INDUKCYJNE) KLATKOWE I …ssdservice/SSDdrives/ELEKTROTECHNIKA/maszyny... · Budowa maszyn indukcyjnych Silnik asynchroniczny (indukcyjny) to najbardziej popularny

Rozruch silników asynchronicznych

Rozruch bezpośredni

Rozruch gwiazda-trójkąt

Rozruch przez zmianę rezystancji w obwodzie wirnika

Zastosowanie “softstartu”

http://silnikielektryczne.prv.pl

Page 19: SILNIKI ASYNCHRONICZNE (INDUKCYJNE) KLATKOWE I …ssdservice/SSDdrives/ELEKTROTECHNIKA/maszyny... · Budowa maszyn indukcyjnych Silnik asynchroniczny (indukcyjny) to najbardziej popularny

Rozruch bezpośredni

Rozruch silnika jest możliwy, jeżeli powstający w chwili rozruchu momentelektromagnetyczny jest większy niż moment obciążenia. Najprostszymsposobem dokonania rozruchu silnika indukcyjnego jest podłączenieuzwojeń stojana do 3-fazowego źródła zasilania (w przypadku silnika3-fazowego), jest to tzw. rozruch bezpośredni. W tym przypadku pobierany3-fazowego), jest to tzw. rozruch bezpośredni. W tym przypadku pobieranyprąd rozruchu jest wielokrotnie większy niż prąd znamionowy (do 8 razy),co powoduje nagrzewanie się uzwojeń, a także może spowodować spadkinapięcia sieci zasilającej. Wartość powstającego momentuelektromagnetycznego nie jest zbyt duża, dlatego, aby silnik mógłwystartować nie może być zbytnio obciążony. Ze względu na teograniczenia rozruch bezpośredni stosuje się dla silników o małych mocach(do kilkunastu kW).

http://silnikielektryczne.prv.pl

Page 20: SILNIKI ASYNCHRONICZNE (INDUKCYJNE) KLATKOWE I …ssdservice/SSDdrives/ELEKTROTECHNIKA/maszyny... · Budowa maszyn indukcyjnych Silnik asynchroniczny (indukcyjny) to najbardziej popularny

Rozruch gwiazda-trójkąt

Sposobem na zmniejszenie prądu rozruchowego, jest zastosowanie w celachrozruchowych przełącznika gwiazda - trójkąt.

Rozruch ten jest jednak możliwy tylkodla silników 3-fazowych, które mająwyprowadzone 6 zacisków na tabliczce

uzwojenia połączone w gwiazdę

uzwojenia połączone w trójkąt

wyprowadzone 6 zacisków na tabliczcezaciskowej, umożliwiajace odpowiedniepodłaczenie uzwojeń stojana w gwiazdęlub w trójkąt.

http://silnikielektryczne.prv.pl

Page 21: SILNIKI ASYNCHRONICZNE (INDUKCYJNE) KLATKOWE I …ssdservice/SSDdrives/ELEKTROTECHNIKA/maszyny... · Budowa maszyn indukcyjnych Silnik asynchroniczny (indukcyjny) to najbardziej popularny

Połączenie w gwiazdę polega napołączeniu końców wszystkich trzechuzwojeń do jednego wspólnego punktu, apozostałych trzech końców do kolejnychfaz sieci zasilającej. W ten sposób każde zuzwojeń stojana podłączone jest jednymkońcem do przewodu neutralnego N, adrugim do przewodu fazowego (L1, L2 lubdrugim do przewodu fazowego (L1, L2 lubL3). Na każdym z tych uzwojeń występujezatem napięcie fazowe (czyli w naszychwarunkach wynosi ono 230V). Zwykle niestosuje się połączenie punktu wspólnegowszystkich uzwojeń z punktemneutralnym N ponieważ nie jest onokonieczne.

uzwojenia stojana połączone w gwiazdę

http://silnikielektryczne.prv.pl

Page 22: SILNIKI ASYNCHRONICZNE (INDUKCYJNE) KLATKOWE I …ssdservice/SSDdrives/ELEKTROTECHNIKA/maszyny... · Budowa maszyn indukcyjnych Silnik asynchroniczny (indukcyjny) to najbardziej popularny

Połączenie w trójkąt polega na połączeniukońca uzwojenia danej fazy z początkamiuzwojenia fazy następnej (punkt U2łączony z V1, V2 z W1 a W2 z U1).Połączone w ten sposób uzwojenia tworzązamknięty obwód, a jego wyglądprzypomina trójkąt. Punkty wspólneuzwojeń łączone są następnie do kolejnychuzwojeń łączone są następnie do kolejnychfaz sieci zasilającej. W tym połączeniuwcale nie wykorzystuje się punktuneutralnego. Przy połączeniu w trójkąt nakażdym z uzwojeń panuje napięciemiędzyfazowe (które w naszych warunkachwynosi 400V).

uzwojenia stojana połączone w trójkąt

http://silnikielektryczne.prv.pl

Page 23: SILNIKI ASYNCHRONICZNE (INDUKCYJNE) KLATKOWE I …ssdservice/SSDdrives/ELEKTROTECHNIKA/maszyny... · Budowa maszyn indukcyjnych Silnik asynchroniczny (indukcyjny) to najbardziej popularny

Przy połączeniu uzwojeń silnika w trójkąt, prąd pobierany przez silnik z siecijest 3-krotnie większy niż prąd pobierany przy połączeniu w gwiazdę. Takżemoment elektromagnetyczny a więc i moc silnika w tym przypadku są 3-krotnie większe. Stosując przełącznik gwiazda – trójkąt możemywystartować silnik połączony w gwiazdę, przez co będzie mniejszy pobórprądu z sieci zasilającej, a następnie po osiągnięciu przez silnikodpowiedniej prędkości obrotowej przełączyć uzwojenia stojana w trójkąt,odpowiedniej prędkości obrotowej przełączyć uzwojenia stojana w trójkąt,tak, aby silnik mógł zapewnić pożądaną przez nas moc.W starszych rozwiązaniach przełączenie zwykle dokonywane było ręcznieprzez operatora, obecnie w układach stosuje się specjalizowane do tegocelu układy styczników i przekaźników dokonujące automatycznegoprzełączenia po nastawionym wcześniej czasie.

http://silnikielektryczne.prv.pl

Page 24: SILNIKI ASYNCHRONICZNE (INDUKCYJNE) KLATKOWE I …ssdservice/SSDdrives/ELEKTROTECHNIKA/maszyny... · Budowa maszyn indukcyjnych Silnik asynchroniczny (indukcyjny) to najbardziej popularny

Rozruch przez zmianę rezystancji w obwodzie wirnika

W przypadku silnika pierścieniowego w celach rozruchowychmożna stosować dodatkowe rezystory przyłączane do uzwojeńwirnika co powoduje spadek prądu wirnika, a zatem równieżspadek prądu pobieranego z sieci. Wadą tego rozwiązania,spadek prądu pobieranego z sieci. Wadą tego rozwiązania,podobnie jak w przypadku rozruchu gwiazda - trójkąt jestmniejszy moment rozruchowy silnika, poza tym jak juzwspomniano wcześniej, ze względu na skomplikowana budowęi koszty utrzymania konstrukcja ta jest obecnie rzadkostosowana.

http://silnikielektryczne.prv.pl

Page 25: SILNIKI ASYNCHRONICZNE (INDUKCYJNE) KLATKOWE I …ssdservice/SSDdrives/ELEKTROTECHNIKA/maszyny... · Budowa maszyn indukcyjnych Silnik asynchroniczny (indukcyjny) to najbardziej popularny

Zastosowanie “softstartu”

W nowoczesnych układach napędowych, dołagodnego rozruchu 3-fazowych silnikówindukcyjnych stosuje się specjalizowaneurządzenia, nazywane układami „soft - start”(miękkiego rozruchu), które mają za zadanieredukuję niekorzystnych zjawisk występującychpodczas rozruchu, wpływających na żywotnośćsilników i jakość ich pracy. Ich zasada działaniasilników i jakość ich pracy. Ich zasada działaniaopiera się na, płynnej regulacji napięciapodawanego na uzwojenia (lub jednoz uzwojeń) W roli elementów sterującychstosuje się najczęściej tyrystory. Zwykleurządzenia takie umożliwiaja kontrolei możliwość nastawienia wielu parametrówtakich jak czas rozruchu, wartośćpoczątkowego momenturozruchowego, kolejności faz i czytemperaturę przegrzania. schemat podłączenia silnika do sieci 3- fazowej

za pośrednictwem softstartu.

http://silnikielektryczne.prv.pl

Page 26: SILNIKI ASYNCHRONICZNE (INDUKCYJNE) KLATKOWE I …ssdservice/SSDdrives/ELEKTROTECHNIKA/maszyny... · Budowa maszyn indukcyjnych Silnik asynchroniczny (indukcyjny) to najbardziej popularny

Zmiana prędkości obrotowej silnika

Jak juz wspomniano i pokazano wcześniej w silniku indukcyjnym prędkość obrotowawyraźnie zależy od obciążenia. A więc czy możliwa jest regulacja prędkości przezzmianę obciążenia?Teoretycznie tak, ale chyba nie o to chodzi.

Chodzi raczej o to, aby istniała możliwośćzmiany wartości prędkości obrotowej silnikaprzy ustalonych już warunkach zasilania iprzy ustalonych już warunkach zasilania iobciążenia. Po przekształceniu przytoczonegowcześniej wzoru na poślizg otrzymujemy wzórna prędkość obrotową silnika indukcyjnego, napodstawie, którego możemy stwierdzić, żebędzie ona zależała od:

f - częstotliwości zasilaniap - liczby par biegunóws - poślizgu

prędkość obrotowa silnika indukcyjnego

http://silnikielektryczne.prv.pl

Page 27: SILNIKI ASYNCHRONICZNE (INDUKCYJNE) KLATKOWE I …ssdservice/SSDdrives/ELEKTROTECHNIKA/maszyny... · Budowa maszyn indukcyjnych Silnik asynchroniczny (indukcyjny) to najbardziej popularny

Zmiana liczby par biegunów

W tym przypadku zmianę prędkości obrotowej silnika osiąga się przez zmianę liczbypar biegunów w stojanie. Realizuje się to zwykle umieszczając w stojanie kilkaniezależnych uzwojeń o różnych liczbach par biegunów (z reguły nie więcej niż dwa)lub jedno uzwojenie o przełączalnej liczbie par biegunów Przełączając zasilaniepomiędzy uzwojeniami, otrzyma się pola wirujące z różnymi prędkościami.

W tym przypadku możliwa jest tylko i wyłącznie skokowa regulacja prędkościobrotowej, Silniki takie nazywane są silnikami wielobiegowymi, i wykonuje się jeobrotowej, Silniki takie nazywane są silnikami wielobiegowymi, i wykonuje się jewyłącznie jako silniki klatkowe(dla silników pierścieniowych trzeba by równieżkażdorazowo zmieniać liczbę biegunów wirnika). Silniki te znajdują zastosowaniew wszelkiego rodzaju obrabiarkach, zastępując, jeżeli to możliwe, przekładniemechaniczne

p 1 2 3 4 6 8 10

n1 3000 1500 1000 750 500 375 300

n 2880 1440 960 720 480 360 288

Tabela wartości prędkości synchronicznych (n) i typowych prędkości asynchronicznych (n1) dla liczby par biegunów stojana (p) (jak łatwo policzyć dla poślizgu s=0.04).

http://silnikielektryczne.prv.pl

Page 28: SILNIKI ASYNCHRONICZNE (INDUKCYJNE) KLATKOWE I …ssdservice/SSDdrives/ELEKTROTECHNIKA/maszyny... · Budowa maszyn indukcyjnych Silnik asynchroniczny (indukcyjny) to najbardziej popularny

Zmiana rezystancji w obwodzie wirnika

Dla silników pierścieniowych podobnie jak dla celów rozruchowych,podłącza się dodatkowe rezystancji w obwód wirnika, Połączone szeregowoz uzwojeniem wirnika rezystancje spowodują spadek prądu płynącegow wirniku, a więc i spadek powstającej siły elektrodynamicznej działającejna wirnik a co za tym idzie spadek momentu i w końcu spadek prędkościna wirnik a co za tym idzie spadek momentu i w końcu spadek prędkościobrotowej silnika.

http://silnikielektryczne.prv.pl

Page 29: SILNIKI ASYNCHRONICZNE (INDUKCYJNE) KLATKOWE I …ssdservice/SSDdrives/ELEKTROTECHNIKA/maszyny... · Budowa maszyn indukcyjnych Silnik asynchroniczny (indukcyjny) to najbardziej popularny

Zmiana częstotliwości zasilania

Częstotliwość zasilania wpływa na prędkość wirowania pola magnetycznegowytwarzanego w stojanie, czyli na prędkość synchroniczną silnika. Zmieniając jejwartość możemy płynnie zmieniać prędkość silnika w zakresie od postoju doprędkości nawet przekraczającej prędkość znamionową (przekraczając prędkośćznamionową trzeba wziąć pod uwagę wytrzymałość mechaniczną silnikai wytrzymałość elektryczną izolacji).

Charakterystyki mechaniczneprzy zachowaniu U/f = const.

http://silnikielektryczne.prv.pl

Page 30: SILNIKI ASYNCHRONICZNE (INDUKCYJNE) KLATKOWE I …ssdservice/SSDdrives/ELEKTROTECHNIKA/maszyny... · Budowa maszyn indukcyjnych Silnik asynchroniczny (indukcyjny) to najbardziej popularny

Obecnie ze względu na bardzodynamiczny rozwój elektroniki,energoelektroniki, i znaczny spadek cenurządzeń mikroprocesorowych, silnikiindukcyjne zasila się z urządzeń zwanychfalownikami. Urządzenia te wnajprostszych rozwiązaniach bazująwłaśnie na zasadzie zachowywania stałej

falownik i silnik

właśnie na zasadzie zachowywania stałejwartości stosunku U/f, a oprócz regulacjiprędkości obrotowej, pozwalają nakontrolę wielu parametrów silnika, cozdecydowanie poprawia jakośćfunkcjonowania takiego silnika i wydłużaczas jego eksploatacji.

http://silnikielektryczne.prv.pl

Page 31: SILNIKI ASYNCHRONICZNE (INDUKCYJNE) KLATKOWE I …ssdservice/SSDdrives/ELEKTROTECHNIKA/maszyny... · Budowa maszyn indukcyjnych Silnik asynchroniczny (indukcyjny) to najbardziej popularny

Hamowanie silników indukcyjnych

Elektryczne hamowanie silnikiem występuje wówczas, gdy momentelektromagnetyczny silnika działa w kierunku przeciwnym do kierunku prędkości

obrotowej.Przy trójfazowym zasilaniu silnika indukcyjnego moŜemy zastosować jeden z trzechrodzajów hamowania. Są to:

•hamowanie naturalne (praca hamulcowa), zwane takŜe hamowaniemprzeciwprądem lub hamowaniem prądem sieci, występujące przy prędkościwirowania przeciwnej do kierunku wirowania pola magnetycznego;wirowania przeciwnej do kierunku wirowania pola magnetycznego;•hamowanie prądnicowe (ze zwrotem energii do sieci), zwane nadsynchronicznym,które występuje przy prędkości wirnika większej od prędkości wirowania polamagnetycznego,•hamowanie dynamiczne, czyli hamowanie prądem stałym.

Przy rozpatrywaniu kaŜdego z rodzajów hamowania naleŜy zwrócić uwagę nazakresy prędkości obrotowych oraz nachylenie charaktertystyki mechanicznej silnikai urządzenia hamowanego. Okoliczności te w istotny sposób wpływają naekonomiczność hamowania, gdyŜ energia hamowania, jaką pobiera silnik w formieenergii mechanicznej, moŜe być oddawana do sieci w postaci energii elektrycznejlub tracona w silniku i włączonych w obwód wirnika opornikach.

http://www.domelczu.scholaris.pl

Page 32: SILNIKI ASYNCHRONICZNE (INDUKCYJNE) KLATKOWE I …ssdservice/SSDdrives/ELEKTROTECHNIKA/maszyny... · Budowa maszyn indukcyjnych Silnik asynchroniczny (indukcyjny) to najbardziej popularny

Hamowanie przeciwprądem występuje wówczas, gdy wirnik jest napędzany wkierunku przeciwnym do kierunku wirowania pola magnetycznego. Stan takimoże wystąpić wówczas, gdy moment M wytworzony w silniku stanie sięmniejszy od momentu hamującego Mh na skutek włączenia dużej rezystancji wobwód wirnika. Na rysunku 1 pokazano układ połączeń silnikapierścieniowego napędzającego dźwig podnoszący ciężar. Moment od ciężaruoznaczmy przez Mh Na rysunku 2 krzywa 1a jest charakterystyką mechanicznąnaturalną n = f(M) silnika, a proste 2a, 3a i 4a są charakterystykami

Hamowanie naturalne

naturalną n = f(M) silnika, a proste 2a, 3a i 4a są charakterystykamimechanicznymi (na części prostoliniowej charakterystyki) przy dodatkowych,coraz to większych rezystancjach włączonych w obwód wirnika. Można takzwiększyć rezystancje w wirniku, że maszyna przejdzie na charakterystykiodpowiadające prostym 1b, 2b itd. Po przejściu przez 0 prędkość obrotowazmieni kierunek uzyskując wartości ujemne, odpowiadające punktomprzecięcia prostych 1b i 2b z prostą momentu hamującego Mh pochodzącegood ciężaru G, czyli będzie pracować z poślizgiem s > 1.

http://www.domelczu.scholaris.pl

Page 33: SILNIKI ASYNCHRONICZNE (INDUKCYJNE) KLATKOWE I …ssdservice/SSDdrives/ELEKTROTECHNIKA/maszyny... · Budowa maszyn indukcyjnych Silnik asynchroniczny (indukcyjny) to najbardziej popularny

Rys. 1. Układ połączeń silnika pierścieniowego napędzającego dźwig

Rys. 2. Hamowanie naturalne i prądnicowe maszyną indukcyjną

http://www.domelczu.scholaris.pl

Page 34: SILNIKI ASYNCHRONICZNE (INDUKCYJNE) KLATKOWE I …ssdservice/SSDdrives/ELEKTROTECHNIKA/maszyny... · Budowa maszyn indukcyjnych Silnik asynchroniczny (indukcyjny) to najbardziej popularny

Ciężar zaczyna być opuszczany w dół z prędkością zależną od wartościrezystancji włączonej w obwód wirnika. Wirnik obraca się w kierunkuprzeciwnym do kierunku wirowania pola magnetycznego, maszyna pracujew zakresie pracy hamulcowej. Moc pobrana przez maszynę pracującą wtym zakresie jest zużyta na straty. Większość tych strat wydziela się woporniku regulacyjnym w postaci ciepła, co jest poważną wadą tegooporniku regulacyjnym w postaci ciepła, co jest poważną wadą tegohamowania. Dalsze nachylenie charaktertystyki n = f(M) poprzez dalszezwiększanie rezystancji regulacyjnych powoduje utracenie stabilnościpracy. Jest to podstawowa wada (obok nadmiernego nagrzewania sięuzwojeń) hamowania w zakresie pracy hamulcowej.

http://www.domelczu.scholaris.pl

Page 35: SILNIKI ASYNCHRONICZNE (INDUKCYJNE) KLATKOWE I …ssdservice/SSDdrives/ELEKTROTECHNIKA/maszyny... · Budowa maszyn indukcyjnych Silnik asynchroniczny (indukcyjny) to najbardziej popularny

Hamowanie prądnicowePrzypadek hamowania prądnicowego może wystąpić np. przy opuszczaniu ciężaru w dółza pomocą silnika normalnie podnoszącego ciężar do góry.Do zrealizowania wyżej wymienionego przypadku hamowania zamienia się w maszynieindukcyjnej kierunek wirowania strumienia przez skrzyżowanie dwóch przewodówdoprowadzających napięcie do silnika. W konsekwencji tego zmienia się znakwytworzonego w maszynie momentu i zależność M = f(n) ma przebieg jak na rys. 2.Charakterystyki M = f(n) przecinają prostą Mh (obrazującą obciążenie) w zakresie pracyprądnicowej przy prędkości nadsynchronicznej, ujemnej w stosunku do prędkości, jakiewystępowały przy podnoszeniu ciężaru. Włączając odpowiednie rezystancje w obwódwystępowały przy podnoszeniu ciężaru. Włączając odpowiednie rezystancje w obwódwirnika, uzyskuje się proste 1c, 2c, 3c, które w punktach przecięcia z prostą Mh

wyznaczają odpowiednie prędkości. Przy takim sposobie hamowania maszynaindukcyjna pracuje jako prądnica i przekazuje do sieci moc uzyskaną od napędzającegoją, opadającego ciężaru G. Jest to zaleta hamowania nadsynchronicznego; jego wadąjest możliwość hamowania tylko przy dużych prędkościach obrotowych.Innym przypadkiem pracy prądnicowej jest praca silnika indukcyjnego przyłączonego dosieci i napędzanego powyżej prędkości synchronicznej np. za pomocą turbiny. Nie należywówczas zmieniać kieruku obrotów a jedynie "dopędzić" silnik do prędkościponadsynchronicznej.

http://www.domelczu.scholaris.pl

Page 36: SILNIKI ASYNCHRONICZNE (INDUKCYJNE) KLATKOWE I …ssdservice/SSDdrives/ELEKTROTECHNIKA/maszyny... · Budowa maszyn indukcyjnych Silnik asynchroniczny (indukcyjny) to najbardziej popularny

Hamowanie dynamiczne (prądem stałym)Hamowanie dynamiczne realizuje się w ten sposób, że uzwojenie stojana odłącza się odnapięcia, a następnie zasila się je z sieci prądu stałego, tak, aby wytworzyć stałystrumień magnetyczny. W wirniku wirującym w tym stałym polu indukują się napięcia ipłyną prądy, które wytwarzają moment skierowany przeciwnie do kierunku wirowaniawirnika. Wartość tego momentu można regulować zmieniając wartość prądu stałegozasilającego stojan lub włączając odpowiednią rezystancję dodatkową Rd.Przy stosowaniu hamowania dynamicznego nie można doprowadzić do całkowitegozahamowania urządzenia, gdyż przy spadku prędkości napięcie indukowane w wirnikumaleje i moment też się zmniejsza. Energia mechaniczna zamienia się całkowicie naciepło w wirniku i ewentualnie połączonej z nim szeregowo rezystancji.

Układy zasilania uzwojenia stojana przedstawione są rysunku. Źródłem prądu stałego jest najczęściej odpowiedniukład prostowniczy, zasilany z sieci przez transformator obniżający napięcie. Napięcie zasilające wynosi tylko kilkaprocent napięcia znamionowego silnika. Moc pobierana przez silnik przy hamowaniu dynamicznym jest znaczniemniejsza niż przy hamowaniu przeciwprądem.

http://www.domelczu.scholaris.pl