Top Banner

of 10

Serat Darmosonya

Jun 01, 2018

Download

Documents

mimpi_ilusi
Welcome message from author
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
  • 8/9/2019 Serat Darmosonya

    1/21

    SERAT DARMOSONYA

    PUPUH 01

    DHANDHANGGULA

    01. //Lamun sira iku den takoni / nora weruh ya sira tutura / yen during wruh satuhune /aja nyana sireku / abecike tekatireki / yen tan marga sekawan / dalil kadis rasul/ kiyaskalawan ijemak / yen anyana becik liyan marga saking / sekawan dadi kopar//02. //Marganing asili tan liya sa king / dalil kadis kiyas lawan ijmak / kang maido kapirgedha / kalamun ana ngelmu / nora meta ing catur margi / yekti ngelinuning setan /singkirna den gupuh / kang wajib ginawe pejah / pan sekawan prakara yen kang winarni /iman tokid makripat//03. //Ping pat slam sampurnaning nenggih / ingkang iman punika pan ana / semara!kandhi pecahe / sanbayan tesdik iku / ana dene tegese tokid / tunggal lah aja sira /anyana ing kalbu / yen ana roro Pangeran / batik sira anyana among satunggil / kangagung tanpa sama//0". //Pan wus kocap ing sajroning tapsir / luwili saking gegedlien ing dosa / wong aroroPangerane / kapir mosrik ranipun / sampurnane kang ponang toki / aja sira rumangsa /

    ing dhirinireku / andarbeni polah!tingkah / aja sira rumasa yen duweni / pangucap lanpaningal//0#. //Pangambu lan pamirsanireki / rupa saha yen titahing suksma / yen ana tamanungsane / kang rumangsa puniku / anduweni polah pribadi / pangucap lan paningal /pangambu pangrungu / rumasa ta dhewekira / kapir mosrik kadariyah iku dadi / langgenganeng neraka//0$. //%egese kang mahripat winami / nenggih waspada ing paningalnya / dating Pangeran jatine / yen sira ayun luhung / awas tingalira &yang 'idi / ngajiya kitab (urat / bayantesdikipun / tegese slam pan pasrah / ing Pangeran paraboting pasrah nenggih /angajiya ing kitab//0). //*hitin!msa ilmu karat malih / sujak makali ibnu kajar / kunari anwar malihe / bayanpatawi iku / istilapilmad abngajid / mutada lawan akrar / mustaal mahriru / samya kitabpekih ika / pan sadaya prabote pasrah ing 'idi / caritane ing kitab//0+. //,itab iniahol lan tashil / wajib wong mukinin samya ngajiya / sarap kalawanmidkale / sagunging ingkang nahwu / mantek ngurul nungkayali sami / nahwu kinaryamacah / akene tyisipun / wajib padha sembaliyanga / ing wong makmin tatkalanirangabekti / tan kowang yen tall mangan//0-. //'ajib mangan sadayeki / ing sagunge rijeki kang kalal / mrih kuwata ibadahe / utawita pikukuh / ing wong slam limang prakawis / dhingin maca sahadat / kaping kalihipun /asalat limang wedalan / kaping tiga asung jakat!pitrali nenggih / ping pat siyamramelan//10. //,aping limane pan munggah kaji / marang kakbatolah yen kuwasa / iya marangdedalane / lire yen darbe sangu / lawan padhang ingkang nyukupi / yen mangkat mantuksira / lamun mangkaneku / wong slam ameh kwajiban / angulati sandhang!pangan sangukaji / kang betah sa king mekah//

    11. //roning kitab subah sampun angling / nenggih sampurnane ingkang iman / wongingkang semen kalbune / ngandel nern prakareku / ingkang dhingin ngadek &yang 'idi /lan ngandel malaekat / kang ping tiganipun / angandel ing kitab ,uran / wong ingkangngandel ing ,uran iki / lan ngegungna ing ,uran//12. //Litman asih ing ,uran wong mukinin / dadya asili ing kitab sedaya / duk ing ,uransadurunge / tunggal lan ,uran iku / ping pat ngandel ing para abi / ngandel dingkiyamat / kaping nenemipun / ngandel pepesthening litah / andhap dhuwur gedhe cilikala becik / pan saka ing &yang *uksma//13. //'ong angandel ing &yang *uksma nenggih / asiha sira marang &yang *uksma /ngegungena Pangerane / kalamun sira ayun / winales sihira &yang 'idi / anuta abi data/ dadi to sireku / kinasihan ing &yang *uksma / wong angandel ing Pangeran kang linuwih/ waspada ing &yang *uksma//1". //en Pangeran iku pasthi urip / ing uripe tan kalawan nyawa / langgeng tan keneng

    patene / lan den awas sireku / yen Pangeran pasthi udani / ing rat Paramudita / kawengan

  • 8/9/2019 Serat Darmosonya

    2/21

    sadarum / jroning ,uran angandika / sayektine Pangeran luwih udani / saosikingwardaya//1#. //Lan den awas sira dena eling / yen asih iku luwih kuwasa was agawe ngalam kabeh /lan kanane &yang gung / beda lawan kawula iki / lamun aria gawean / lawan karsanipun/ lan den awas malili sira / lamun llahtangala iku tan jisim / alus tan jisim wadhag//1$. //aline beda lan mantingseki / kawula pan sami jisim wadhag / malaekat im lan

    *etane / kang sami jisim alus / lan den awas sireku malih / yen roh apas lan papas / tanapas lan opus / iku pan dudu &yang *uksma / pan sedaya kinarya ening &yang 'idi/wong bodho kang satengah//1). //mangeran kang gumebyar mijil / saking kekonangireng makripat / den araniPangerane / amikir rasa tuhu/ den arosa sira angaji / ing (urat raosena / muralmaksudipun / lan den awas malih sira / yen Pangeran pasthi amyarsa ningali / mringalam samadya//1+. //ningali pribadinireki / amiyarsa ing piyambakira / tan /wuta tuli jatine / sugih elmu&yang gung/ nora lawan akal &yang budi / aningali tanpa netra / pamiyarsanipun /sayekti tanpa talingan / angandika &yang *ukma datanpa lathi / tan lesan tan suwara//1-. //ora lawan kurup linging 'idi / nora kena/bisua &yang *uksma / langgeng salaam!lamine / tan soda datan wuwuh / beda lawan kawula iku / gesang pejah sadaya / andhapnuli luhur / lara auh kepenak / asat agung kawula bubuhaneki / lan malihipun awas//

    20. //*ipating &yang tan ireng tan putih / datan pita tail dadu tan reta / tan wilis datanwangune / tan biru tan kadulu / lawan sira den awas malih / yen mungguhing &yang*uksma / tan surem tan mancur / tan mencorong gebyar!gebyar / lan tan mambetgandane tan wangi bacin / tan apek tango nora//21. //Pengus tengik tan kecut tan legi / tan karasa eca nora lara / tan adhem datanpanase / tan suka datan wuyung / bedane lan kawula iki / lan den awas yen llah / luwihsaking agung / tan ana wekasanira / pangetane ngalor ngulon ngidulneki / ngandhapmyang luhurira//22. //Pasthi datan wekasanireki / para abi para wah samya / was ngupakat sadayane /yen tebir!lalatiku / miwah liyaning salat nenggih / mpal llahuakbar/ llah luwih agung /pan mangkana tegesira / lamun uwis nguningani gong &yang 'idi/ yen datanpawekasan//23. //uli sira anyanaa malih / sajatine llah ingkang mulya / tan obah datan osike / tankendel tan lumaku / sebab saking ganging &yang 'idi / lan sira anyanaa / yen usti kangagung / pasthi amor lawan sira / yen sira yun aningah ing &yang 'idi / tan nyakitanaraga//2". //adyan eleta segara wukir / sayogyane sira lampahana / jro kitab jubah wuwuse /tan wenang manungseku / tan nyakiti ragane amrih / kagungane ing donya / wenangmanungseku / anyakitana saris / amrih awas ing agama dating 'idi / sampumaningtaruna//

    PUPUH 02

    SINOM

    01. //enggih kang awasta ngalam / bumi kasapta lan langit / asareng lan isinira /suwarga noraka sami / lohkalam alaskursi / sadaya saisinipun / liya llahtangala / yamarmane den arani / ngelmu iku duduhananing &yang *uksma//02. //nenggih bumi kasapta / lan kang kasapta wiyati / sadaya yen den selehna / ingkursiknira &yang 'idi / kang was kocap sajroning / kitab nenggih wiyaripun / ingkangbumi kasapta / 44444. kadya dirham pepitu stimeleh tanpah//03. //Pasthi dene kaotira / dirham lan kapah gong neki / kocap kursining &yang *ukma /yen den selehena malih / ingaran ing *ang 'idi / lir siji!sawiji iku / neng ngara!ara jembar/ tana makluk saudani / ing pinggire ngaras pana mung &yang *uksma//0". //'ikan pepinggiring ngaras / gegedhening alam nenggih / pan inggih ngaras punika /ingkang amawi pepinggir / kang wasta makluk nenggili / iya tunggala lain iku / warnaneingkang aran / jirim punika panunggil / ing alam myang kang aran inunkin ika//0#. //pan iya alam uga / kabeh iku ngaral sami / sagung ingkang alam!alam / pan asipat

    ngaralsami / meneng kalawan inosik / lara lan kepenak iku / prihatin miwah suka /gumuyu deduka sami / ijo kuning biru wungu miwah pethak//

  • 8/9/2019 Serat Darmosonya

    3/21

    0$. //Pan iku ngaral sedaya / amis bacin miwah wangi / sarupane warna rupa / kanggumebyar kang kumelip / abulasna sesame / pan sadaya ngaral iku / mung anane &yang*uksma / kang dude ngaral sejati / dating mulya tan darbeni sipat kathah//0). //Langkung katliali sipatira / pan datan kena winilis / langkung kedhik kang pinanggya/ sipating Pangeran nenggih / ingkang kocap sajroning / kitap (ural mung rongpuluh /sipatira &yang *uksma / wajib sakathahing mukmin / angajiya (urat bayan tesdik ika//

    0+. //(adya awas ing Pangeran / sakathahing alam nenggih / pasthi amor lan Pangeran/sajawining ala pasthi / paganane &yang 'idi / myang sajroning alam iku / pasthiPangeranira / kang agung kang Mahaluwih / kasangganing lelumut aneng samodra//0-. //*ajawining lunut ika / jawing iku jaladri / salebeting lelumutnya / pasthine iya jaladri / malih ingkang winarni / iman ping kalih puniku / asiha ing malaekat / aywa namemisuh sami / ing malaekat apa ingkang karya udan//10. //Lan karya kekayon samya / cucukulan saking bumi / sarta titahing Pangeran / singsapa wonge kang asih / ing malaekat sami / wuwuh kandel imanipun / sing sapa sengitmarang / malaekat mernaoni / tan anacat memisuh kawetu lesan//11. //(adi kapir wong punika / lan weruha wong puniki / warning kang malaekat / kathahpan awarni!warni / ana darbe sawiji / kekalih sawijinipun / ana ingkang sekawan / ana tigakang suwiwi / ana dada duta mring abi Muhkamad//12. //na ingkang agung ngaras / ana ingkang angideri / ing ngarasira &yang *uksma /

    ana ingkang aprihatin / ana nurunken warih / ana kang aniyub bayu / ana ingkangmalaekat / kalane amecah wiji / saber wiji sawiji siji malaekat//13. //*atetes kang paring udan / malaekatira sawiji / parandene nora sesak / done jisimalus nenggih / ana kang geret rawi / akathah malekatipun / ana aggeret rembulan /malaekate kathah malih / ana ingkang malaekat ngadek kewala//1". //na kang rukun kewala / ana kang suju salami / ana kang warna manungsa / anawarna kewan sami / menjangan kebo sapi / menda onta kuda manuk / sagunging5 satokewan / nenggih ingkang sami suci / kang den eba dening sagung kang malaekat//1#. //Langit kang karck winarna / jumerut ijo kinardi / langit ingkang kaping tri / kinten jene batalipun / kinarya kaping tiga / langit ping sekawan nenggih / pan salaka pethaknenggih kang kinarya//1$. //Langit ingkang kaping lima / masaru ingkang kinardi / langit kang ping nemwinarna / inter pethak kang kinardi / pan sakathahing langit / tan kawarna agengipun /mung langit kang ping sa pta / agenge ingkang winarni / ingkang kocap lelampahankawan warsa//1). //Lawan ka6li leksa warna / lawan gangsad warsa malih / langit kang sapta kinarya /cahya ingkang tan nenglahi / namane punang langit / ngarabiyan jenengipun langit kangluhur psan / sakathahe punang langit / nenggih kebek dening sagung kang malekat//1+. //na kang ngreksa manungsa / ana ingkang nenulisi / dosane mukmin sadaya / lanpangabektining mukmin / wonten malekat malih / nenggih kang manjing ing kalbu / ingkalbuning manungsa / tatkala langgeng ing dikir / lamun matun dikir malaekate kesah//1-. //uli setan ingkang cegah / manjing kalbune wong mukmin / done kang sainipunika / manungsa kalawan dikir / amaca ,uran nenggih / lan asalat saminipun / kangrasa andedonga / salameting para abi / para wali myang para mukmin sadaya//20. //Lawan kang puji!pujian / amuji subkanalahi / kitab akiya angucap / ingkang den

    arani drengki / sajatinira drengki / rupane pan kadi asu / neng kalbuning manungsa /punika ingkang ngadhangi / lamun ana malaekat bekta rahmat //21. //7ahmating &yang mahamulya / marang kalbuning wong mukmin / pun drengkipakaryanira / memurung rahmating 'idi / marma den sami eling / drengki aja kongsimuntun / lamun drengki wus kesah / saking tyasing .manungseki / prapta malih malaekatkang bekta rahmat//22. //Manjing kalbuning manungsa / ngandika kitab uwahir / yen sira angrasa panas /prenahe ana ing ati / yeku setan kang manjing / pan bakaling setan iku / saking genineraka / sumuking panas ing galih / pan anerus abrit ngatirah ing netra//23. //Marmane ngatirah jenar / asale pan saking ati / kitab uwahir carita / terus sa king,uran nenggili / ing surat rabilnasi / lawan wentha sireku / malaekat sadaya / yen arupasato enggih/ nora rupa asu kikik asu ajag//2". //Lawan malih ora rupa / nienda celeng lawan babi / sekawan nika kang datan /

    pinindha raring malekati / satengah pandhi na angling / sing sapa wong slam iku /

  • 8/9/2019 Serat Darmosonya

    4/21

    ngundang asu lawan / ngundang ing celeng nenggih / ingkang tumut ngundang pan dadiwong kopar//2#. //,utbahi jumungah angucap / ssa tetilar sami/ ing salat limang wektunya / najinepan najising anjing / lan najise celeng iku / manungsa kang asalat / cegah aja barengbukti / lan manungsa ingkang atilar ing salat//2$. //man ingkang kaping tiga / asah ing kitabing 'idi / sagung kitabing &yang *uksma /

    kang tinedhakaken maring / para rusuling 'idi / satus 8 sekawan kehipun / kang dhatengabi dam/ sedasa kitab pinaring / dhateng abi *is seketnem kathahnya//2). //abi 9dris tigangdasa / kitab!saking ing &yang 'idi/ abi brahim sedasa / jangkepsate kitab nenggih / kang sekawan winarni / kitab %oret kitab abur / kitab lnjil kalawan /kitab ,uran catur neki / kitab k,ran catur neki / kitab %oret ingkang marang abi Musa//2+. //abur mring abi (awudnya / njil marang sa abi/ ,uran raring abi Mukamad /sakathahing kitab nenggih / ingkang sami rumiyin / tan rusek parentahipun / tan salang!surup ika / pan wus mupakating tokit / kanabeyanipun pun rembag sadaya//2-. //gandika wali satunggal / aburaerah kang sami / utawi to wisma ingkang / kinaryadres ,uran nenggih / kang darbe dadya sugih / tan apatot kattiahipun arranging dalemdonya / Lawan tinekanan maring / pra malekat setane niedaling wisma//30. //na ing kadis tabsirah / bu :rerali denya ngling / tan malih kang pangandika /wismaning kang para mukmin / kang tan kanggo anenggih / tilapat ing ,uran iku /

    ingkang darbe malarat / kedhik kapenedaneki / aneng denya matekate padha lunga//31. //*etae ingkang padha teka / kang manjing wismane sami / tan malih wus acarita / ki*ahid kang putra ,abib / sakingjengira abi / sing saps wonge puniku / anglairakenrapal / ing ,uran lan sinung benjing / dhangan saking siksa tebih ing akerat//32. //Lan andliapanaken benjang / siksane bapa tan bibi / sanadyan silih anaa / bapababunipun kapir / andhapatiaken nenggih / siksaning bapa lan biyung / lan malihangandika / ki bdullah ingkang siwi / :mar bnu sami mangkana lingua//33. //*ing sapa amaca ,uran / sinungan dera &yang 'idi / aluhur ingkang darajad/ bayadarajading abi / ngantos ing kanan!kering / mung knot lan sinung waliyu / bedane kangdarajad / lan abi pan lair batin / wabyu lair wahyu batin pan sadaya//3". //%an biul apilin kitab / anggen lnanira anianggih / semune sampan mupakat / lansukbah tabsirah kadis / yen ,uran iku yekti / luwili kautanianipun / iman kaping sekawan /wong mukmin pan arsa mukmin / marang para rusul 'idi sadaya//3#. //Lawan asilia to sira / mring sakehing para abi / wajib amilang!milanga / ingkathahing para abi / satusewu gung neki / kang lawan patlikurewu / ginunggung pitung! jawa / kehing abi paksakethi / langkung kalihleksa lawan kawan!nambang//3$. //*atengah kaul pandhita / sadaya kang para abi / lan para rusul sadaya /gunggunge pan kalih!kethi / lan kalih leksa malih / langkungipun kawanewu / kinonangegungena / nanging iya nora wajib/ milting!milting para abi sadaya//3). //Pan wajib amastanan a/ kehipun sawiji!wiji / kang mung wajib pracayaa / lan wajibasiha sarni / pan pasthi leres sami / ingkang para abi wau / lamun amaidoa / won ikapan dadi kapir / aja esak unine kitab satunggal//3+. //tawa ing sakalimah / yen maidoa sireki / mernisuh angina!ina / geguyuwa siradadi / kapir kawak sireki / sing sapa wonge puniku / memisuh ngina!ina / geguyu abisawiji / myang malekat sawiji pan dadi kopar//

    3-. //,apir kawak pan prasasat / amomisuh ing &yang 'idi / utawa para abiya / kangdadyang rusuling 'idi / lire abi kang dadi / utusanira &yang gung / triwelas kathahira /tigawelas langkungneki / pan kalebet kang rong!kethi kalih!leksa//"0. //,awanewu langkungira / warnanen kang para abi / kang sami darbe sarengat /nenem kathahe kang abi / abi dam rurniyin / sinalinan abi 9uh/ abi uh sinalinan/ sarengat mring abi rahim/ abi rahim sinalinan abi Musa//"1. //abi Musa sinalinan / sarengatira mring abi / sa putranim Maryam / abi sa densaline / sarengate mring abi / Muhkamad rosulolahu / langgeng sarengatira / jeng gustirosullulahi / tanpa wekas praptaning dins kiyamat//"2. //*igunge para utusan / abi katriyantun nenggih / lawane kang tigawelas / samya alata ran nenggih / malekat abarail / saking Pangeran kang agung / apitutur sadaya / ingagama ingkang suci / tan manungsa lan jin den ajak mring swarga//"3. //*arni leres andikanya / abi para rulus sami / rineksa dening &yang *uksma / tebih

    saking dosa alit / lan dosa ageng tebih / pra abi kang dados rusul / samya manungsalanang / mardika pan dede abdi / samya suci lawan dede beboyongan//

  • 8/9/2019 Serat Darmosonya

    5/21

    "". //,ang sinungan wahyu samar / lan sinungan wahyu lair / kadi ta jeng abi mungsa /sastanya mancar lir sari / lan tekenira dadi / yen binucal teksaka gung / kathah!kathahmujijat / pra abi rusuling 'idi / saner!saner mukjijate warna!warna//"#. //'omen ingkang luwih nistha / kocapiro kitab uwahir / para rusul sami nistha / samipekir sami miskin / trus kitab Lulbab muni / abi *uleman ing dangu / sugihira kalintang /nika ing dalem lair / ing batine anunggil pekir kang nistha//

    "$. //'us kocap kadis tabsirah / abi *oleman ing batin / tan mantra!mantra kagungan /sring amor lan pekir!miskin / jroning kitab uwahir / dhahare wrung apem jugung /kangjeng abi *uleman / aloma asill ing dasih / yen peparing dhahar ingkang eca!eca//"). //ngkang adi!adi samya / ingkang pinaringken dasih / ingkang dhinahar priyangga /kang tan eca!eca sami / kitab uwahir angling / yen akarya wisma iku / sagunge wongkang slam / yen inggil sasakaneki / lamun lang kung iya saking enem saka//"+. //'us mupakat jroning kitab / tkiya lawan uwahir / manungsa kagengen wisma /yen ageng sanget pan dadi / pasek kang duweni / wonten sabda kang amuwuh / hehmanungsa ta sira / karya wisma geng nglangkungi / dadi pasek heh satuhu pasekira//"-. //Lire kang ageng kalintang / iya sesakane inggil / langkung saking enem asta / sapakang ngina srat iki / sayekti dadi kapir / buda ngareni wong iku / aja maido samya /sakathahe wong kang mukmin / batik padha peken rasane asmara//

    PUPUH 03

    ASMARADANA

    01. //ngandika kangjeng abi / rosullolah kang mustapa / heh wong slam sakabehe /sapa anglarani liya / marang mukmin satunggal / mangka prasasat wong iku / anglarani jeneng ingwang//02. //*ing sapa nglarani sami / saksat nglarani &yang *uksma / sapa kang nglaraniwonge / marang ing Pangeranira / sinung lanating donya / prapta ing akeratipun / kadistabsirah ngandika//03. //*ing sapa wong slam sami / nora welas ing sesaina / samaning wong inukinin kabeh/ iku durung kinasihan / dening &yang Mahamulya / tandhaning sinihan iku / yen asihsanianing slam//0". //*ing sapa yun katur mating / para abi ing sihira / lan ing para malekate / lawan ingpara utusan / iya sira asiha / maring ing jeng abi rosul / mrung mad ingkang Mustapa//0#. *ing saga asih ing abi / lawan ing para malekat / dadya sampurna imane / lankinasihan ing suksma / kalawan wonge sapa / samya mirangaken iku / ing sapadha!padha slam//0$. //*asat mirangken raring abi / sing sapa wonge memirang / mring abi dutawiyose / sasat memirang &yang *uksma / sing sapa amemirang / ing &yang *uksmadadya sinung / lanat ing donya akerat//0). //*apa sengi ing pra abi/ dumadya kapir wong ika / lan malih sing sapa wonge / asiliinarang wong ulama / sasat asih wong ika / dhateng kangjeng gusti rasul / dadya asih ingPangeran//0+. //*ing sapa asili wong mukinin / dadya asih ing ulama / lan asih abi dutane /

    kangjeng rasul angandika / sing sapa asih marang / wong alim sawiji iku / dadya sengit jeneng ingwang//0-. //sing sapa sengit ing mami / dadya sengit ing Pangeran / tiba naraka badhene /utawi sampurnanira / wong asih ing sasama / pan arsa asili wong iku / marang wong kangkinasihan//10. //(roning kitab *ubkah muni / kangjeng abi angandika / neng kitab Mustahal gone /utawi wong kang ulama / rata saking &yang *uksma / angratoni jagad tuhu / lan sapawong nganiaya//11. //a marang wong ingkang alim / dadi rusak dhewekira / jroning kitab amiraos / lair yangulu modin ika / wong alim pan kinarya / andel!adeling &yang gung / ana ing sabumisalam//12. //%an amor psan wong alim / lan panggawening satriya / punggawa lawan mantrine /amsab lan para nata / iman kang kaping lima / padha ngandela wong iku/ ing benjang

    dina kiyamat//

  • 8/9/2019 Serat Darmosonya

    6/21

    13. //,awula pall mati / bumi langit pin rinusak / mung swarga lan nerakane / iku kangnora rinusak / lawan sarisinira / pasthi karsaning &yang gung / tengere barengkiyamat//1". //en srengenge medal saking / kilen unculing raditya / surup mangetan parane /prapta ing dina kiyamat / sami kaget sedaya / sakeh makluking &yang gung / denesangeting prakempa//

    1#. //Lindhu gonjing lir binanting / asanget kang angin!topan / neng5 awang!awangsumerot / arga sontarung samyarga / lintang runtuh lir udan / binedhahan langit pitu / jagad kadya inginteran//1$. //;arita kiyamat benjing / pratelane aneng kitab / Makdinil makluk!malile / tapsiriksan kamil ika / wusnya pejah sadaya / manungsa jim setan iku / miwah malekatsedaya//1). //umi langit wus sirnanting / llah tangala ngandika / iya lawan pribadine / sagamalih kang wisesa / tur jutnencng narendra / luwih mulya luwih agung / jumeneng tanpasesame//1+. //Pan den sauri pribadi / iya among jeneng ingwang / ratu kawasa kinaot / agawepejah lan gesang / wau kang sami pejah / den uripaken sadarim / dening ingkangMahamulya//1-. //Para mukmin samya manjing / ing suwarga tur sirwendah / langgeng sadaya

    enggone / wimih bagus a nom samya / kocap sajroning kitab / *anusi Muntabakirun /wong inukinin aneng suwarga//20. //suka!sutra angenting / bebeksa sakarsa!karsa / dene wong kang kapir kabeh /samya menjing ing neraka / langgeng saya alara / wong mukmin kang pasek iku /kawratan sarnya siniksa//21. //,ira!kira dosaneki / yen sampan kinira!nira / pinanjingken sawargane / mukminsawiji siniksa / ingkang tinilar salat/ kitab Lubab satus taun / 44444.//22. //%ilar wektu lima dadi / siksane pancatus warsa / angling pandhita saweneh / sewutaun siksanira / tilar wektu satunggal / wektu lima limangewu / taun dadi siksanira//23. //man kaping enem nenggih / padha sira angandela / untung alawan becike / kapirslam sugih nistha / saking karsaning llah / Pangeran kang mahaluhur / yen nalikanirakarsa//2". //kaya ing umat kapir / sinambi sirwi deduka / benjang lan kaya slame / sinasambisukarila / marma lahur wong slam / sing sapa nyana wong iku / kapir slam dadi dhawak//2#. //'ong puniku dadi kapir / aran kapir kadariyah / dene kang aran sirahe / iman pandikiring llah / la ilaha illalah/ Muhkamad rosullolahu / kang aran kalbuning iman//2$. //maca ,uran sartaning / uninga ing maknanira / lawan apik wewacane / kang aranuteking iman / rosy denya dedonga / anedho sihing &yang gung / ing dalu mutwahraina//2). //*ihing &yang kang marang mukmin / sadaya manggiha arja / jro kitab *ubkahwuwuse / aja sira aweh salani / miring wong tinggal salat / mring wong minum arak iku /aja anauri sira//2+. //,ocap jro kitab uwahir / anenggili uteke iman / ihdinas siratal kuwe / praptengwekasan patekah / lawan malih kang aran / neptuning salat winumis / punika niyatingsalat//

    2-. //iyat punika anapti / marang panggawening salat / sarohing salat wiraos / pantakbir llahu akbar / tegese pan mangkana / llah ingkang luwih agung / pinjingna lanlapal llah//30. //ebugena ingkang alip / ingateni kang lapal llah/ tasjiden lan malihe / eliene lancendhakena / udekna lapal akbar / ya kongsi kaselan iku / sarana tekbiring salat//31. //(ipun kongsi amiyarsa / ing talinganta priyangga / aja ambalik tekbire / den nulising lapal llah / marang ing lapal akbar / aja kaselanan iku / dene kaliniah kaliyan//32. //anging kekawenangneki / sethitilik yen kaselanan / apa mengkene lapale / llahul jalimul akbar / iku pan tan ngapaa/ aliping lapal winuwus/ alip taplul ingkang nama//33. //enggih tegese kang taplil / llah luwih agungpsan / yell uwis luwih gedhene /nenggihanyanaa sira / yen ing jero lan jaba / iya pasthi gusti iku / kadi lumut nengsegara//3". //(en pasthing ing lapal takbir / ywa anganggo llahu kla / lan aja lapal liyane /

    utawi ta ingkang aran / nenggih sirahing salat / amaca patekah iku / lawan bismilahepsan//

  • 8/9/2019 Serat Darmosonya

    7/21

    3#. //(awa cendhak den patitis / lawan tasjiding patekah / dipun pratela kathahe /patbelas lan malihira / aksara kang apanjang / pitulas pan kathahipun / madlajam lapalalimnya//3$. //%igang alip panjang sarni / ele!elat panjangira / sami lan alip pine trine / pandhitasetengah mojar / wong lunga lip panjangnya / lan tesjid mating lam iku / lan den apikmaca tahyat//

    3). //%ahyat akir lan den apik / maca slawat atasira / ing kangjeng abi dutane / den apiksalam kang awal / dene balunge salat / nengguh rukuk lawan sujud / dene jasat ingkangsalat//3+. //%umaninah dening malih / kang aran tengahing salat / pan taliyat akir dununge /sukuning salat winarna / salam kang dhingin ika / jenenging salat winuwus / wiwit tekbirprapteng salam//3-. //%egese jeneng winarni / iya aran iya asma / kalawan malih tegese / anenggihingaran salat / nedha rahmating suksma / lan apuntening &yang gung / kitab uwahirngandika//"0. //:teke unan winarni / bahladinas siratal ika / tyasing surat patekahe / kang aranoyoding iman / aja sira rumasa / andarbeni barang iku / amung titahing Pangeran//"0a. //parerenan iman nenggih / parerenan iman nenggih 44444.5 44444. / aratibtaraweh tangan / lan malih ingkang aran / wewurungu iman iku / asalat sweat sedaya//

    "1. //*asampurnaning salat wajib / yen salat telas sadaya / nora sah salat senate / lamunmisih sugih kala / yen dereng kasauran / kalane sadayanipun / salate sonar ora sah//"2. //(osa kang gedhe winarni / janma kang atilar salat / lawan anginum sajenge / lawannora angsung jekat / lan janma kang ajina / lan amngan riba iku / lan manungsa totohan//"3. //Lan bobegal sami mukmin / merna ling lan ngobong wisma / nora siyani ramelane /tan minggahkaji mring mekah / yen kuwasa ing marga / lan manungsa aneh iku / anjimakdubuting garwa//"". //tawa liyaning rabi / wanodya atawa priya / ngandika putra ngabase / dosa!agengkang winarna / pitungdasa kang kocap / ing tabsir lan kutbah!iku / kang aran wongmukmin ika//"#. //ngkang pasek anglakoni / dosa ingkang ageng psan / dadya pasek ing samane /saderengira atobat / sarat walling tobat / nedya atilar ing kalbu / aywa amasuli dosa//"$. //Lan wong ingkang anglakoni / ing dosa alit sadaya / anetepi salamine / dadya pasekwong punika / saderenge sru tobat / anengoili malih kawuwus / sajroning kitab dkiya//"). //*ing saga wong akardi / wisma luhur sasakanya / saking rem asta yen luwih / dadipasek wong punika / sabab gorge kang wisma / ana kang angundang besuk /mangsanedina kiyamat//"+. //&eh pasek!pasek sireki / retuning pasek to sira / dadya yen kaya mengkono / paseksanget manungsa kang / kagengen ingkang wisma / angandika kangjeng rasul / sajroningkitab hya//"-. //7embag lawan kitab *itin / wajib sakehing wong slam / jalu kalawan estrine / perlupadha ngulatana / ing ngelmu agameslam / pangandikning jeng rasul / kang sinungan sillnugraha//#0. //%atkalane angemasi / ratu slam kang ualama / gempal bumi ing donyane / saniyaalara karuna / langit melu sungkawa / karuna saisinipun / samodra myang iwak!iwak//

    #1. //yuwunken ngapura sanji / ruing gusti sang mahamulya / rnyang manuk!manuksakehe / ingkang ana ing awiyat / samya maca istipar / pangandikane jeng rasul / wongmukmin padha ngajiya//#2. //Lamun uwis dadi alien / mangka dadi sugih sira / lan dadi bagus ing tembe / kitabhya sampan rembag / lawan kadis tapsirah / pangandikane jeng rasul / pesthi aleressadaya//#3. //Lamun ana wong misuhi / marang sawiji ulama / padha lan wong amemisoh /marang abi pitungdasa / dene wong mukmin ika / atilar salat sawetu / siniksa benjanging wuntat//

    PUPUH 04

    PANGKUR

  • 8/9/2019 Serat Darmosonya

    8/21

    01. //*ates taun siksanira / manungsa kang tilar wektu sawiji / jroning kitab Lulbab iku /women malih wirayat/ ing pandhita sewu taun laminipun / atilar wektu satunggal /siksane benjang ing akir//02. //*akathe kang manungsa / jalu estri kang sami kapir!kapir / langgeng nerakagenipun / 44444. / ejim jalu jim estri kang padha kupur / sami langgeng neng neraka /wong kapir satruning 'idi//

    03. //Miwah jin kapir sadaya / iya sami dsatru ing &yang 'idi / lan malih llah anyatru /setan langan wadonya / jroning ,uran surat akarah muwus / Pangeran kangMahamulya / sayektine luwih asih//0". //Mring kang mukmin sadaya / luwih malih asanget sihing 'idi / mring wong kangulama iku / luwih sengit Pangeran / mring wong mukmin kang pasok sadayanipun /asanget silting &yang *uksma / mring mukmin kang ngekas sami//0#. //an sanget sihe &yang *uksma / marang ingkang wong mukmin ngampra sami / janpara abi winumus / kang sanget kinasihan / kabibullah abi Mukamad jiuhung / abisa abi sa / abi uh abi brahim//0$. //Miwah pra rasul saday a/ para abi pan samya den kasihi / myang duta sekawan iku/ ingkang para malaekat / abarail Mikail srail iku/ ljrail sekawanira / samya kekasihing'idi//0). //Lan malih sabat sekawan / bubakar :mar :sman li/ kinasihan ing &yang gung /

    lawan malih &yang *uksma / lang kung asih mring wong mati sabil iku / jan mati saladsedaya / miwah ingkang para abi//0+. //*adaya pan sami bengat / rosa dikir jan salat tahjud nenggili / ing siyang kalawandalu/ tuwin asalat luka / lang kung asih mungguh Pangeran kang agung/ wong mukminkang samya ekas/ langkung sihira &yang 'idi//0-. //,ang sugib elmu tur rosa / angabekti ing &yang kang Mahaluwih / angluwihimanungseku / kang mati sabilolah / aneng rasa ingapura dosanipun / kitab Lul bab wasangucap / manungsa mukmin kang alim//10. //Langkung sanget pangrusaknya / marang setan eblis samya prihatin tinimbangmanungsa sew u/ kang bodho!bodho samya / tur kang padha rosa ngabekti &yang gung/ maksih sanget pangrusaknya / manungsa mukinin kang alim//11. //eng abi data ngandika / manungsa kang padha rosa adikir / la ilalia illahu /Mukamad rasulolah / pan iku luwih / ing utamanipun/ tinimbang lan prang sabilan / kitabLubab muwus malih//12. //'ong mukmin kang rosa maca / ya bismihi rahmani rakimi / elit setan lebur rakimi /kadya timah sinangan / ing pawaka kitab ,uran was amuwus / lah aja angucap sira / ingmanungsa mati sabil//13. //ja sira rani pejah / balik sami urip rohe pan manjing / neng sajroning telihl manuk /manuk ijo kang warna / lincak!lincak aneng sajroning suwarga gung / jro kitab (akaangucap / rohe wong kang sami mukmin//1". //%unggal neng jro telih genya / pan telite peksi peking kang sami / lincak!lincak nengswarga gung / kitab *ukbah angucap / sampurnane ing wong aprang sabil iku / angucaping kalimah kak / ing sandhinge ratu jair//1#. //9ndi aran kalimah kak / kadis dalil kiyas ijmak puniki / kadis tapsirah amumus / kangmangka gustinira/ ing mati sahid kang ngucapken iku / kang kalimah kak ngarsanya /

    ingkang ratu!ratu jair//1$. //%egese jair punika / ratu ingkang melempeng caking adil / akarya sakarsanipun /nyimpang ing kukum barak / amateni durung bener kukumipun / kitab ukayahangucap / sor!sorane pati sabil//1). //Manungsa malebu bengat / rosa salat lawan rosa angaji / dikir rosa dedonga iku /andongakaken wong slam / rahayuwa ing donya akeratipun / kangjeng abi angandika /heh sakehe uniat mami//1+. //*ing saps asalat luka / ing nalika dina umungah nenggih / sadurunge wayali bedhug/ ingsekawan rekangat / rakangat kang dhingin wewacanipun / patekah kaping sedasa /surate palak winarni//1-. //Pan iya kaping sedasa / surat binas kaping sedasa malih / surat kula ping sepuluh /ayat kursi pan iya / ping sedasa rekangat kapindhonipun / tan sanes lan ingkang awal /wewacane ayatnehi//

  • 8/9/2019 Serat Darmosonya

    9/21

    20. //7akangat kang kaping tiga / ping sekawan tan prabeda pan tunggil / wewacaneayatipim / janma kang duwe kala / ingkang asalata sunat!sunat iku / sampuning salaniamaca / astapirolah war ngalim//21. //Ping pitung puluh kalwanya / amaca subkanalah anunggil / iya kaping pitungpuluh /tumuli amacaa / subkanllah walkanidulilahi iku / la kawala!wala kuwala / illabil aliyiealim//

    22. //'alemi telase mangka / angandika abi rasullolahi / ganjarane salat iku /pinadhaken wong ika/ apirang sabil iya ping pitungpuluh / kang pejah ing / rananggana /lan pinadhakaken malih//23. //anjarane wong punika / pada ganjarane abi brahim / mangka nuli wong puniku /pirepatan margannya / malarat tan pekir binukaken iku / mlarga sugih lawan mulya /pitungpuluh kajatneki///2". //,ajate duk aneng dunya / lawan pitungpuluh kajating akir / tinekan dening &yanggung / apa kang dadya kajat / sikir pitungpuluhhewu miwah telu / ing wong asalat iku//2#. //,angjeng rasul yen ngandika / pasthi sidik bener pan ora sisip / ngandika malih jengrasul / sing sapa amhawula / mring wong alim angasorken raganipun / awarali ngalapngelminya / supaya antuk lan kanthi//® PUPUH 05 ®

    K I N A N T H I

    01. //Pitung dina laminipun / pinadhaken angabekti / ing liyang pitungewu warsa /ginanjar dera &yang 'idi / ganjarane kang sadina / padha tan wong mati sabil//02. //Mati sahid kaping sewu / kang pejah aperang sabil / aneng madyaning ranggana.punika ganjaraneki / asuwita ing ulama / kewala among saari//03. //Mangkana malih winuwus / sampurnane wong kang alim/ iku kang ngaku narendra /kitab inayah wus angling / lawan kitah mainalingah / sapa nganoraken ragi//0". //Mring wong sugih!sugih iku / ilang neng pratigan nenggih / mungguh igamane slam/ kitab dkiya wus angling / ala!alaning ulama / kang saba wismeng priyayi//0#. //,ang tanpa angarah ngelmu / ing tabsirah wus amardi / becik!becikin narendra /punggawa satriya mantra / kang perak lawan ulama / kang manut ngelmu agami//0$. //%apsirah caritanipun / wong a lim iku pan dadi / andel!andeling Pangeran / anengsaluhuring bumi / kang tan amor lan narendra / satriya punggawa mantra//0). //ngandika kanjeng rasul / sagunge kang para mukmin / ajana amangan sira / inglimang wismeku dadi / oleh kang ran jenengira / ingkang dhingin aja bukti//0+. //'ismaning wong tinggal wektu / lan aja sira abukti / jro wisma ana wayangnga /rerupan kang tan duweni / 44444. / 44444.//0-. //yawa pindha!pindhanipun / lan malih aja abukti / wismane wong mangan riba / lanaja abukti malih / wismane wong mangan arak / tinemu ana ing pekih//10. //,ang awas ta riba iku / kadas bidayah wus angling / sapa ngenoraken raga / mringwong sugih donya nenggih / saingga later asaba / neng jumbleng tan wande ugi//11. //tularan tinja mambu / kitab dkiya wus angling / sapa arsa warek dunya / dadyasor darajadneki / kitab Mustahal ngandika / wong alim kang kuwat nenggih//12. //glampahi bidayahipun / dadya rata ing sabumi / ahyan gulumudin ika / mempermustahal kitabin / pangandikaning ulama / kang pisah lan jalma nenggih//13. //(adi andeling &yang gung / ing dalem sajagad bumi / yen asalat bar umungah /

    ngandika susunan adi / iya kangjeng rasullolah / wong nistha san.oet puniki//1". //;elah pangabektinipun/ wiranging manungsa nenggih / papaes mungguhing llah /ing dina kiyamat benjing / kitab Mustahal carita / angandika kangjeng abi//1#. //Mukamad ingkang rinasul / utami llah sejati / asih raring pekir melarat / lan sangetdenya ngabekti / lan rumeksa maring ayat / tyasira ywa kongsi nilib//1$. //,itab dkiya ammus / sapa ingkang anglakoni / kang gegampang makruh ika /siniksa benjang ing akir / wekasane dadi karam / lan sapa gegampang malih//1). //glakoni karam puniku / siniksa wekasaneki / dadi kapir wong punika / tumibaangarak kapir / gegampang panggawe karam / kinarya kalal upami//1+. //,adin atbiya amuwus / miwah kadis insan!kamil / mupakat lan kadis subkah / awonepara ulami / kang aseba ing pra nata / ing satriya para mantra//1-. //ngandika kangjeng rasul / jroning mustahal kitabin / wong apik pangabektinya/ wong punika apan dadi / minangka gustining amal / apiking sandhang lan bukti//

    20. //Lungguli wirang namanipun / tinggal kang asamar nenggih / aja tineta &yang*uksma / nora angleraken enggih / ngamalikah polahira / tatapi llah ningali//

  • 8/9/2019 Serat Darmosonya

    10/21

    21. //ng apike tyasireku / lan badanira sayekti / abi malih angandika / sing sapagumuyu belik / gumuyu suka neng dunya / neng akerat dadi nangis//22. //'ong warek aneng dunyeku / neng akerat dadi ngelih / kadis mustahal carita /satuhune wong kang ngelih / kinasilian ing &yang *uksma / wong gadhah murkadunyeki//23. //Pan dadi kekasihipun / ing setan kalangkung asih / abi malih angandika / wong

    ngelih aneng dunyek i/ dadi tuwuk ing suwarga / wong ahlul kakekat angling//2". //'ajib wong mukmin sadarum / nembah ing wong catur siki / sawiji ingkangsinembah / iya ratu ingkang adil / nembah bapa lawan biyang / kaping pat nembah wongalim//2#. //ngkang temen ngelmunipun / jroning kadis anwar angling / wong alim iku pandadya / ratuning llah neng bumi / sapa tumiba niaya / rusak ing dunya myang akir//2$. //,adis mustahal amuwus / sapa kangsinau ngaji / pinadhakaken wong ika / salatesewu rekangati / ingkang memuruk wong ika / pinadhakaken ngabekti//2). //ng Pangerane sewu taun / kadis jubat mangkya angling / nora wenang wong kangslam / nyakiti ing raga amrih / kapriyayen aneng dunya / nanging wenang wong kangmukmin//2+. //nglarani raganipun / amrih ing elmu gagami / sawarsa wuwuh alimnya / tan lawangeguru jalm i/ den arosa atelapa / atilar sandhang lan bukti//

    2-. //alika nyandhang buktiku / kinarya sangu ngabekti / nyamping lan rasukan jubali /dhesthar sebe ali!ali / selaka kehe bobotnya / rinakeni among satali//30. //%an ngilangken rasa iku / tigang prakawis winumi / amuwuhi ingkang palan / amarigroyok laneki / ingkang dhingin maca ,uran/ sesukur makaping kalih//31. //*iyam sunat kaping te

  • 8/9/2019 Serat Darmosonya

    11/21

    0$. //Lawan rahab den ira nglakoni / kehing sunat sa king rasullolah / iku kang adilmulkade / kaping sekawanipun / wong alim kang sanget denyalim / kang sanget mrih ingsiksan / nira &yang kang gung / dadya manjing ing bidayah/ sukbalitanhit jawahir laninsan!kamil / lawan kitab atkiya//0). //Pangandikaning &yang Mahaluwih / jroning kitab :ddi dhawuhira / heh sagung wongslam kabeh / 44444.5 44444. / aja ta asih sira / lan aja pitambuh / mring wong

    kang agawe dosa/ jroning kitab insan kamil sainpun angling / manjing naranalala//0+. //'ong tan open duk aneng dunyeki / mring wong bodho!bodho ingkang dosa / atawasira pamane / rila mring pakaryeku / wong kang dosa tembahaneki / benjang dinakiyamat / 44444./ 44444. / nora oleh tulung sira sahib bening/ tan open duk ing5 dunya//0-. //roning kitab tapsirah wus angling / wajib wong mukinin padha ngajiya / ing sahwubasa arabe / karana slam iku / supaya sruba agami / usul pekih carita / wong salatpuniku / wong slam kang sanget pisan / ing bodhone patehe nora bangkit / nyang amacasurat//10. //,ang sami lan patekah tan bang it / yen tan bisa malih amcaa / surat ing ,uransakehe / dikira bae iku / kira!kira dikirden kongsi / padha lawan patekah / esah salatipun /saking murahing Pangeran / lamun ora bisa dikir sireki / angadega kewala//11. //Lan menenga kewala den sami / suwene lan amaca patekah / !esah wong ika

    salate / saking murah &yang gung / angandika jengira abi / sarehning wong ulama /luwih utameku / tinimbang lan salat ingkang / bodho!bodho utama turuning alim / yensarta dikiring &yang//12. //ngandika jeng abi sinelir / utawi wong ulama sadaya / pan dadi andel!andele / ing&yang kang Mahaluhur / salagine kang para alim / tan amor ing wong kathah / lamun siraayun / pakenak ing atinira / adikira kang akeh yen sira apti / pakekank ragan ira//13. //nyepiya sira lamun uwis / salat bar umutingah la wong kathah / wonten malihcaritarie / ingkitab asalipun / pun abihat ingkang pinethik / jeng abi awas dika / paniya sapuluh / prakara manungsa ingkang / nora tina rima sa>ate nenggih / kang dihinwong kang salat//1". //,ale iya nora anglakoni. /salat bar umungah lan wong kathah / dene ingkangkapindhone / wong kang salat puniku / kale iya nora nglakoni / asung jakat wong ika /kaping tiganipun / wong kang purun dadi imam / ingkang maknum sadaya padhakasengit / dene kaping sakawan//1#. //'ong tetekon ingkang minggat saking / gustine ika kale wong slam / dene kangkaping imane / iya wong kang anginum / sajeg nora katrima malih / kaping nem wongwadon kang/ mati lakinipun / lakine wong slam ika / maksih runtik dena tinilar ngemasi /salate nora esah//1$. //Ping sapta wong wadon salat iki / makmun miring wong lanang kawula / wongwadon warni kalire / pan iya nora makmun / wong kang lanang mardika sami / kapingwolu narendra / kang jahir puniku / sing sapa mangan riba / ping sapuluh wong salatkang nora bang kit / nyegah panggawe doso//1). //Lan wong lanang sawiji kang maksih / anglakoni ing panggawe jina / nora katrimasalate / tan olih ngapureku / malah!malah wuwuh atebih / wonten malih kang kocap/ kitab kang amuwus / nenggih saking kitab *ukbah / salat limang wektu sasat sira iki /

    adus kungkum bengawan//1+. //,aping tiga sadina saweng / pasthi ilang najise wong ika / dadya lebur sadosane /sarta patobatipun / wonten to pandhita kang angling / kang dhingin manjing swarga /wong kang awal iku / sareng manjing waktunira / lajeng salat tan ngakirken wektuneki/ naraka!wel winarna//1-. //pan dadi siksaning wong mukmin / kang angakiralien neptunira / jroning ,urancaritane / muni kang suratipun / warahe to mangkata malih / naraka!wel punika / dadyasiksanipun / wong ngakirken wektu tiga / lan wong ingkang padha riya!riya sami / wongkurnet sinilihan//20. //*ami!samining wong padha mukmin / siniksa ing naraka!wel ika / kitab uwahirwuwuse / sayektining &yang gung / tan ningali ngamalireki / myang polah tingkahira /ya mung kang dinulu / dera &yang kang Mahamulya / mung sucine atinira adoh saking /riya kibir sumegah//

    21. //en niamgkono katarima ugi / yen tyasira tan buru aleman / tan sumengkuh kehrigarnale / kawruhana sadarum / mukmin lanang lan mukmin estri / sahadating sakarat /

  • 8/9/2019 Serat Darmosonya

    12/21

    lelima kehipun / pesthi tinemu punika / wong sakarat lamun sira aningali / ing cahya kanglelima//22. //eku ngalamat pupating wiji / tannin durung wong iku tumingal / ing cahya kanglelimane / maksih dawa kang umur / warnaning kang cahya limeki cemeng abrit lan jenar/ ijo putih iku / lamun aningali cahya / ingkang cemeng aglis amacaa nuli / la iaha illalah//23. ora nana Pangeran mungwiddhi / lawan Mukamadan rasullolah / utusaning &yang

    gung / cahya ingkang cemeng puniki / nenggih cahyaning setan yahudi / nuli siramacaa//2". //La ilaha alallalah malih / hu hu hu pan tegese mangkana / nora nana Pangerane /among llah puniku / ya Pangeraningsun sejati / yen aningali sira / kuning cahyanipun /punika cahyanipun setan / setan nasa rani arane annuli / age sira macaa//2#. //La ilaha alallalah malih / hu hu hu pan tegese mangkana / nora nana Pangerane/ lamun ningali sira ijo cahyanipun / punika kang darbe cahya / abarail nuli amacaasireki / mangkana kang winaca//2$. //%akabalahu lawan malih / hu hu hu pan tegese mangkana / muga narimaa mangke /llah kang mahaluhur / ya ing iman nama puniki / hu kang kaping tiga / tegese ya iku / yaiku ya hu ingkang / amurbeng rat karya saliring dumadi / priyangga tanpa rowang//2). //Lamun eling sahadat puniki / ing nalika cahya ireng ika / mati mukmin pasek rane /lamun mati wone iku / ing sahadat kang kocap iki / ing cahya ireng uga / kapir patinipun /

    aran kapir jahiliyah / poma!poma den rosa padha adikir / mengeta aywa lunga//2+. //Lamun eling ing sadat marengi / cahya abang wong mati / mukmin!ngam yen laliing sahadate / iya kang kocap iku / dadya mati kapir yahudi / samya dipun prayitna /wong slam sadarum / den rosa maca salawat / lamun eling ing sahadat nalikaning /cahya kuning katingal//2-. //ya iku mati mukmin kasi / lamun lali iya ing sahadat / sahadat kang kocap kiye /mati kapir wong iku / ing kapire pan nasarani/ den aprayitna sira / dikir ing &yang gung/ lawan ing abi Muhamad / lamun eling ing sahadat cahya wilis / yaiku ingaranan//30. //Mukmin kasul kasi patineki / lamun lali wong iku sahadat / iya kang kocap kiye /mati kapir wong iku / kapir karamiyah namaneki / marmane den enget sira / &yanggung katungkul / kamukten dukan eng donya / gawe lali coring sakehe pangabekti /parlu sunat tinilar//31. //Lamun ana wong iku ningali / maring cahya kang alangkung pethak / abiMuhkamad wastane / nuli macaa iku / hu hu pan tegese menggin / ya iku ya iku ya / ikuya llahu / lawan ya iku Muhamad / pama tesmak den nggo ngaji ,uran nenggih /tesmake tan katingal//32. //Lamun ana wong iku ngemasi / aningali cahya lang kung pethak / lewih sampurnapatine / pasthi eling wong iku / ing sahadat kang kocap iki / karana kang mangkana /pasthi wali iku / lawan maliyek katingal / wus den pasthi para abi rong kethi / lankawanlikur nambang//33. //,uneng kang awasta najis batin / kathahipun pan pitung prakara / angrusakkasadehane / ing aural sadayeku / lawan sirna kang pangabekti / siniksa ing naraka / jahanam wong iku / kang sawiji hung akarya / kabecikan ngamale ngujub wong iki / lirengujub mangkana//3". //'ong agawe kabecikan kadi / salat liming wektu lan sidekah / siyam kalawan

    kajine / mrih ginawokan iku / ing manungsa sesami!sami / kadis uwahir ngucap / lamunana iku / wong ulama anenedha / ing Pangeran anedha kathahing santri/ mrih gawokingmanungsa//3#. //eku cacad wckasane dadi / tumiba ing naraka jahanam / tan katarima aniale / sayageng siksanipun / kaping kalih riya nameki / tegese ingkang riya / wong amrih kadulu/ pangabektine kalawan / mrih den alema male sesami!sami / yeku tan katarima//3$. //*angsaya dadi siksanira / kaping tiga punika sumengah / ingkang sumengahtegese / wong gawe ngamal iku / mrih karungu sami!sami / iku tan katarima / siniksawong iku / tekabur kaping sekawan / mrih gumuriggong peksa lewili andheweki /piyangkuhue wong ika//3). //(entine iku ngrasa linewih / yeku ngamal nora katarima / sangsaya dadi saksine /kadis sukbah wus immus / sapa karya ing ngamal amrih / alem hyaning llah / ngandikahyang agung / anjaluka lira swarga / ingkang padha angalem mirin= sireki / iku lah

     jalukana//

  • 8/9/2019 Serat Darmosonya

    13/21

    3+. //(hawuh pangandikane &yang 'idi / raring malekat sakehing manungsa / kang barualeman kabeh / denya jigabekti iku / lah sereten jungkelna sami / ing naraka jahanam / jro kitab amuwus / uwahir kang kacarita / sapa karya pangabekti ngamal amrih / katonrinungu ing lyan//3-. //anging sejatine punika amrih / tiniruwa ing manungsa ingkang / tan puninpangabektine / ingkang mangkono antuk / ganjaranta sawarga lewih / nenggih kang

    kaping lima / ingkang aran kasud / tegese kasud punika / ngarep!arep ingilang nikmating jamni / ingkang slam sadaya//"0. //Lawan amrih ilaming kang janmi / ingkang aran dengki wong punika / kocap ingdalem tapsire / nguni pandita balngum mete!mete ilate sarwi / marine coati kopar /nenggih dosanipun / dongaken mrih maliratnya / abi Musa uwahir carita malih / liredengki winarna//"1. //anma amrih kaprayayen amrih / kagungan ing dunya yen kongsiya / drengki ingsami slame / ngilangken amal iku / kang kaping enem manungsa asring / nyatur ceaningliyan wong anacad iku / ngamale sinungken marang / kang cinacat kaping pitu wongakardi / ngadu!raja wisuna//"2. //%umbak cucukan iesane nunggil / angrusak ing ngamal kapenedan / pan sinungakenngamale / marang wong kang den anu / jroning kitab dkiya angling / ana kinaryataniba / ya ing dosanipun / wong kang nenacad ing / iya nuli den a lema anututi / ing

    sami sanalika//"3. //*asampune den alert wong iki / nuli den tedhakna pangapura / iya marangPangerane / donya akeratipun / ya antuka ralunating 'idi / iku nutup ing dosa ingpribadinipun / manjing kari ing sawarga / wong kang tobat sawusing nacad liyaning /kalamun no?a tobat//"". //Manjing sira ing naraka dhingin / nadyan tobat sira maksih ala / kadis tapsirahwuwuse / ngandika kangjeng rasul / amertaken saking ing dalil / sajroning kitab asra /nenggih siksanipun / 44444.5 44444. / sinung kuku kang adawa//"#. //roning kitab sra angling nialih / siksaning wong amangan riba / lan amanganrarebane / wong ika pan dinunung / ing bengawan getih pan sarwi / tinalangan murdanya/ binenturan watu / dening kang para malekat / arsa mental sesambate ngerak!ngerik /neng imigawan ludira//"$. //Lara!lara denim sanangis / nanging lamun slam lama!lama / den entas sakingsiksane / ngandika kangjeng rasul / wong slam keng padha ningali / ing Musa kapandadya / boklining &yang gung / lan malih ningali muka / ning wong alim sasat ngabekti&yang 'idi / sing sapa wonge ika//"). //(hahar lan wong ulama lan asih / trusing driya sasat wong punika / asih ing abibutane / ngandika kangjeng rasul / muga ngasihana &yang 'idi / msring wong ulamaingkang / rosa arne muruk / puniku luwih utamsa / mungguh ing &yang pan agengganjaraneki / lewihna ing wong salat//"+. //*ates warsa ngandika jeng abi / sing sapa wonge iya ngawula / 44444. / ingpitung dina iku / pinadhaken ngawuleng 'idi / mangka yekline sasat/ ngawuleng &yanggung / ya ing pitungewu warsa / laminipun mangka llah appearing / ing dalemsadinanya//"-. //Padha ganjarane wong kang sabil / sabilolah wong sewu padhanya / ingkang sad ina

    timbange / jeng rasul malih muwus / jroning kitab 7ustatal nengph / wong slam kangsabaran / denira memunik / kabungahaning ulama / ingkang pekir ing donyeku pan telahdadi / wewiranging manungsa//#0. //%an tela ing swami!sami / pepaes mungguhing sang &yang *uksma / kala benjangkiyaniate / lawan malih cinatur / sangking kangjeng rasullolahi / wong ingkang asihmarang / ing pekir puniku / lakuning abi sadaya / wong kang sengit ing pekir lakuningkapir / kapir pinigon wastanya//#1. //Lawan cinaritakaken malih / saben sawiji duwe pambuka / pambuka ing suwargane /sihing pekir iku / pangandikarie abi malih / yekti llah kang mulya / asih ing wong iku /pekir kang rumekseng rayat / sandhang!bukti myang pangabektining 'idi / akanthititahing &yang//® PUPUH 07 ®

    K I N A N T H I

    01. //roning kitab *ukbah terus / lan kitab (adra denya ngling / jeng abi duta dukmemba / nglangkungi kubur kekalih / siniksa kalihe pisan / prasamya lara anangis//

  • 8/9/2019 Serat Darmosonya

    14/21

    02. //ngandika kangjeng rasul / mring para sakabat ngiring / pakuburan roro ika / kangpadlia lara anangis / iya sababe siniksa / dosane pan dosa cili//03. //pan dudu dosa agung / dosane ingkang sawiji / kalane bobotan tinja/ lan denyanguyuh ing nguni / nora istibrak wong ika / tan tuntas panguyuhneki//0". //,ang sawiji dosanipun / awing angadon!adoni / angadu raja wisuna / wong tumbakcucukan ugi / tetanggane sami slam / den prih tukarana sami//

    0#. //Lamun tangi caking kubur / manungsa ngadon!adoni / lan wong goroh ing pangucap/ caremedan remeneki / binalik cangkeme samya / dinokok gegithokneki//0$. //,itab pekih samya muwus / parlune wong asesuci / ilange tenung prakara / ilanerasane lan malih / ilang ambune kalawan / ilang rupane kaping tri//0). //,itab Mustahal amuwus sayektine llah ugi / tan ningali tingkah!polah / apan tokang den tingali / iya amung apikira / ing lair kalawan batin//0+. //%egese basa puniku / sayektine ya &yang 'idi / tan narima bektinira / ing wongingkang ora apik / sanadyan silih bagusa / rupane alirireki//0-. //,ang aran apik winuwus / adoh sakathahing najis / najis lair!batinira / kang samidipun tebihi / ambuwang najis punika / bidayah ilah uwahir//10. //7atuning najis winuwus / wong kapir ing llah ugi / lan kapir ing rasullolah / ya ikuratuning najis / samarakandi lan miptah / sitin(urat bayan tesdik//11. //,ang samya numpes puniku / ing sakehe najis!najis / manungsa kang tinggal salat /

    puniku patihing najis / anyegah jakat lan siyam / lawan ora munggah kaji//12. //'ong jina ian jimak!dubur / ajina sami pawestri / lawan jina sami priya / amatenipadha mukmin/ angrusak agama slam / totohan anginum sopi//13. //gobong wismarga memandung / anjarah rna rang wong mukmin / ngapus!apusibebegal / upas teluh tenting sihir / yeku sedaya minangka / dadya pepatihing najis//1". //*urat ekarah amuwus / sihir tenting dadi kapir / kang attunes najis ika / kitab,uran lawan pekih / bnu bas angandika / tumenggunge najis!najis//1#. //Lan pepatili najis iku / kalebu dosa geng nenggili / marang pitungdasa warna / denekang anumpes najis / ya kitab pekih sadaya / ilia mukarar masahil//1$. //*ujak ta6rir makalahu / anwar kalawan kunawi / ramli lawan ibnu kajar / najis kangbatin winarni / tekabur lan ujubriya / sumungah kalawan dangki//1). //,ang anumpes najis iku / ya kang aran najis batin / sukhah uwahir bidayah / dkiyatabsirah kadis / mawalingah muabihan / tamhid minhan julngabidin//1+. //:tawi parluning wulu / pan among nenem prakawis / ingkang rumiyin aniyat / pingkalih masuh rerai / wajib amasuh punika / marang pinggiring rerai//1-. //enggot ari wastanipun / ingkang kulite kaeksi / ing mangsanipun raina / kangsanget padhangireki / lelungguhan aneng latar / katingal kang punang kulit// 20. //Lan rowangira alungguh / lan rowangira alinggih / lamun ana wong punika / kutel jejenggole wajib / den weruhana jenggotnya / aran ketel lan kaeksi//21. //,ulite lan rowangipun / cap!pocapan denya linggih / wajib dipun parenggena / miyating wulu puniki / wiwitan masuh wedana/ sunat dhinginken kang nginggil//22. //,ang nginggil wedananipun / parlu ingkang kaping katri / amasuh tangan kalihnya /sarta sikute kekalih / den kapara nyerok marang / ing langenira kekalih//23. //en ana wong kang anuju / duweni nenem dariji / atawa lamun luwiha / sa kingnenem kang dariji / 44444. / sartane kang ponang sikil//

    2". //,ang kaping pat parlunipun / amasuhi sirahneki / ingkang katanjeban rema / pinglima masuh ing sikil / den kapara nyorok marang / ing dhadhengkulira kalih//2#. //,ang kaping nem wastanipun / tartib tegese kang tartib / oral!orate punika / tankena lamun binalik / nora esah wulunira / sarat esah wulu enggih//2$. //,ang sami slam puniku / tan nyegah tamuning warih / kalawan kulit puniku / noranana angilingi / bataling wulu winarna / anenggih limang prakawis//2). //7umiyin ingkang was metu / saking ing marga kekali / liyane mini punika / kangbatalken wuluneki / kang kaping kalih anendra / kang tetap saking inggili//2+. //,ang jongkeng bebokongipun / lan wong turu ngadek iki / dadi halal wulunira / wuluingkang kaping katri / kang angilangaken akal / sabab wulu lan kagingsir//2-. //(ene ping sekawanipun / gegepokan kang dudu mukrim / wong lanang lawanwanudya / kang sama agengireki / dudu biyang dudu anak / dudu kakang dudu adhi//30. //(udu bibi uwa dudu / dudu ipene wong iki / kang kaping lima anggarap / ing dakar

    kalawan parji / dakar parjining manungsa / yen satotan batal weni//

  • 8/9/2019 Serat Darmosonya

    15/21

    ® PUPUH 08 ®

    S I N O M

    01. //'ajibing mukmin sadaya / angegungena &yang 'idi / ya salat limang wektunya /sadina lawan sawengi / salat punika wajib / mung lelima tekbiripun / llahuakbar lirnya /llah kang agung linuwili / lawan wajibing wong mukmin sadaya//02. //ngegungena &yang *uksma / sadina lawan sawengi / sami macaa kehena /

    panebut marang &yang 'idi / kaping pitulas malih / pan punika lapalipun / alkamdulilahipan / tegese sakelihing puji / kagungane llah kang amurbeng jagad//03. //Lawan rabilalamina / tegese Pangeraneki / iya ing alam sadaya / nulya rahmanirakimi / kang mush ing donyaki / kang asih ngakeratipun / nulya malih ing ngarsa / panmaliki yaumidin / pan tegesing stoning dina kiyamat//0". //*akehe lapal kang awal / karya panggunggung &yang 'idi / iku pitulas patekah / ikupitulas patekah / kang wajib wong mukmin malih / ngunjuken sembah puji / dhatengPangeran kang agung / angunjukaken sembah / ing sadina tan sawengi / iya anakbudutegese kang lapal//0#. //ngadeg nembah ing tuwan / raga kawula puniki / ing tuwan saged anembah /badan kawula kang langip / lawan wajib wong mukmin / nedha pitulung &yang gung /mrih kuwating agama / lapal iyakanastangin / tegesing li?ing tuwan awak kawula//0$. //nedha pitulung rumen / sagung sariraning mukmin / magi tuwan kuwatena / ing

    agama slam semi / tuwan rusaken sami / agama kapir sadarum / ing pitulas prakara /wajib sagunging wong mukmin / ananedha ing &yang kang mahawisesa//0). //Linepasena ing iman / tan anedha wuwuh ngalim / pituwelas wajibira / sadina lawansawengi / imane man usia jin / kang sami slam punika / den tedha abenera / sartawuwuha ing elmi / ya ing rapal bahdinas siratal lingnya//0+. //Mega lumen nuduhena / ing iman kalawan ngelmi / lajeng mustakim kang lapal /tegese kang leres ugi / sarta sakwehing mukmin / tuwan duduhna sadarum / lawanwajibing tuwan / andedonga ing &yang 'idi / ing rapal siratalladina an ngamta//0-. //galaihim lire punika / imane kang para abi / lan para wali sadaya / kang asih ingtuwan gusti/ mring sadayane sami / asiha tuwan ing ulun / sarta mukmin sadaya /tuduhna margane abi / sadayane nenggih kang para ambiya//10. //,erilmahlubi punika / liyane kapir yahudi / kang sami tampi deduka / kangamungsuh kangjeng abi / Musa kapir yahudi / maido ing kitabipun / kitab toret punika /wong maido %oret nenggih / dadya kapir ing kitab satu!sakawan//11. //Lawan lapel walalladina / lawan liyane kang kapir / kapir nasarani sadaya / kangsami sasar sakalir / amungsuh kangjeng abi / sa kapir nasaraniku / maido njil kitab /wong maido kitab njil / dadya kapir dhateng ing kitab sadya//12. //*apa ingkang maido / dhateng ing abi satunggil / dadya kapir wong punika / mringabi sadaya nenggih / sapa maido maring / kitab satunggil puniku / atawa sakalimah /wekadane dadi kapir / marang kitab satuse punjul sakawan//13. //'ajibe mukmin sadaya / arukuk maring &yang 'idi / ing sadalu lan mina / pituwelasrukun nenggih / lan tumaninah malih / pitulas siyang sadalu / wajib mukmin sadaya /tegese rukuk sireki / den rumasa ina cili raganira//1". //'ajibing mukmin sadaya / istidal dhateng &yang 'idi / sadalu lawan mina / mallping pitulas malih / tumaninah pan sami / pitulis jro istidalu / muga anarimaha / llah

    Pangerane puji / ing pujine ing priyayi mukmin sadaya//1#. //&e llah Pangeran amba / kadarbe ing tuwan gusti / pujine makluk sadaya /sakebeking bumi langit / pepitu punang bumi / kalawan langit pepitu / kebeke barang!barang / liyane kang kocap iki / sakathahe pujine katur ing tuwan//1$. //Lan wajib mukmin sadaya / asujud dhateng &yang 'idi / sadalu lawan raina /tridasa sakawan nenggih / lan tumaninan wajib / tridasa sakawanipun / kocap adegingsalat / pitulas adege nenggih / ayatipun sarta lungguhe sadaya//1). //*elaning sujud punika / wajib alurigguha malih / sadalu lawan raina / malihpituwelas malih / lan tumaninah malih / salebeting lunggihipun / tumaninah pitulas / hePangeran amba gusti / angapuraa ing dosa kawula amba//1+. //Lan malih tuwan asiha / ing raga amba puniki / lan malih paringa tuwan / ing rijekiraga mami / lan misih saha gusti / tuwening amba pukulun / saking dosa sadaya / tuwansekehena gusti / raga amba mring pangabekti sadaya//

  • 8/9/2019 Serat Darmosonya

    16/21

    1-. //Lan malih anuduhena / tuwan dhateng raga mami / agama slam sadaya / tuwannuduhena gustri / amarasena ugi / sakit kawula sadarum / daraponta kuwata / angabektirowan ugi / andedonga kawula dhateng ing rowan//20. //*alawat lawan muwalat / tartib lawan salat dhingin / kalihdasa kathahira / sad inalawan sawengi / weruha para mukmin / parluning salat puniku / rongatus kawandasa /punjule sakawan malih / ing nalika sadalu lawan raina//

    21. //*alat subuh tigangdasa / parlune lang kung kekalih / luhur pan seket winarna / asarseketnem lan malih / kawandasa ing mahrib / lan sakawan langkungipun / seketneneming sa / uninga para mukmin / lawan wajib kang para mukmin sadaya//22. //ngaturana reruba / sadina lan sawengi / mring Pangeran ingkang mulya / tegesepan tahyat akir / sadina lan sawengi kaping lima wajibipun / lan lungguh lan sahadat /ping lima kalimah kalihi / lawan wajibing para mukmin sadaya//23. //ndedonga ing &yang *uksma / nedhaa dhawuhe malih / rahmat mring abiMukamad / lapal llahuma *ali / ngalam muhkamadinas / ing tegese he llahu /amuwuhana tuwan / rahmat ing atasing abi / Muhkamad kang rinasul kang pramudita//2". //'ajib malih kang wong slam / andedonga mring &yang 'idi / nedhaa salametdonya / marang raganira sami / lawan sakehing mukmin / saleh den betah sadarum /saleh lawan raina / ping gangsal wajibe malih / iya iku kang anesal rasaning salat//2#. //ssalamu alaena / muga!muga to &yang 'idi / salametena Pangeran / ing atase

    raga mami / lan wangalangi badil / laisalikin puniku / lan muga salametna / ataskawulane sami / ingkang penet pangabektine sadaya//2$. //*ing sapa bendu / marang wong alim sawiji / aprasasat bendu marang / jeng abiingkang sinelir / sing sapa bendu miring / jeng abi rasul wong iku / sasat bendu ing llah/ sing sapa bendu &yang 'idi / panggenane ing benjang aneng naraka//2). //*ing sapa ngujung wong ika / marang wong alim sawiji / prasasat ngujunganembah / mring kangjeng abi sinelir / sing sapa ngujung ing abi / sasat ngujung ing&yang gung / sing sapa wonge nembah / angujung dhateng &yang 'idi / panggenaneing benjang aneng sawarga//2+. //*apa asih ing wong slam / asih ragane pribadi / wong sengit marang wong slam /sengit ragane pribadi / kocap aneng uwahir / lan kitab dkiya iku / kinon atut sesanak /sakathahe para mukmin / iya iku salat dalam ingkang nama//2-. //*alat daim jenengira / sampan kendel!kendel dikir / den rasa maca salawat / lanamacaa ,uran nenggili / para abi pra wali / guh makaten lampahipun / yogya sainitulada / ing laku kang luwih becik / iya iku tandhane yen kinasihan//30. //,adin uwahir ngandika / sing sapa ayun wong mukmin / sapocapan ling &yang*uksma / amacaa ,uran nuli / sapocapan sayekti / lamun bsa lugatipun / bsa ingmaknanira / tan bsa murade malih / tiyang iku sapocapan lan Pangeran//31. //nsan!kamil acarita / ,uran akadiyad ugi / kurun swastahulubiyan / basa huluhiyaenggih / saben kitab sadaya / satus!sekawan kehneki / yeku aran purkan kabehsamucungnya// ® PUPUH 09 ®

    P U C U N G

    01. //'iwitane ingkang dumadi sadarum / saking nur Muhamad / pan kathah jejuluk neki /nenggih ingkang awasta enur Muhamad//

    02. //,ang rumiyin ahyat!sasitah jejuluk / kaping kalihira / ajejuluk adam!mukin / roh!ilapi jejuluke kaping tiga//03. //7oh!rabani jejuluke kaping catur / ing kaping lima / ajejuluk imam mubin / kapingenem king a ran kainmul asya//0". //,aping pitu kanjulkapi ajejuluk / kaping wolunira / jejuluk badrulalami / kaping sangaajejuluk adam awal//0#. //Ping sadasa kalam ing jejulukipun / kang kaping sawelas / jejuluk rasullolahi / roh!rahmani jejuluke kaping rolas//0$. //lam!pakir ping telulas ajejuluk / kaping kawanwelas / ajejuluk alum!kabir /liyanipun punika malih tan kocap//0). //,ang satengah ngucap ing sapa nohra wruh / ing jejulukira / abi kita kang sinelir /nora esah slame wong kang satengah//0+. //,awania anenggih malih asalipun / limang wektu salat / ya saking nur Muhamadi /

     johar!awal ya roh!ilapi punika//

  • 8/9/2019 Serat Darmosonya

    17/21

    0-. //7oli!ilapi nyawane jeng abi rasul / angsale kang nyawa / saking sipat jalalnenggih / lawan sipat jamal kalihe punika//10. //a iradat kuna karsaning &yang gung / wong ingkang ulama / angalapmuradeneki / kitab (urat lawan sarah ingkang (urat//11. //Lawan Mupitalmilani kitabipun / patakul mubina / lawan kitab asanusi / alim!(urating kitab sakawanika//

    12. //*aking sipat kahar lan iptikar iku / sababe anunggal / ing maklukira &yang 'idi /kawarnaa sipat majing iptikarnya//13. //Lan kang manjing ing sipat kahar puniku / kodrat lan iradat / ngelmi kayat lawanmalih / kadiran!muridan lan ngaliman!kayan//1". //'ahdaniyah sipat sesanga punika / wajib mungguhing &yang / kalawan sipat kekalih/ ingkang wenang ayaring alam sadaya//1#. //ora asung anyaring alam punika / was kocap ing ,uran / surat nbiya kang muni /abi rahim den obong dening wong kopar//1$. //(atan pasah salembara ingkang wulu / tandhane kang alam / pan asung anyarliyaning / kawarnaa sipat kang manjing istigna//1). //ngkang dadi nama sugih ing &yang gung / Pangeran kang mulya / sahab deningandarbeni / sipat kathahipun kang sawelas//1+. //ngkang wenang kekalih lan ingkang mangsuk / inama istigna / mungguh jenenging

    &yang 'idi / karya alam nora wajib nora mokal//1-. //mung wenang kewala mungguh &yang gung / denya karya alam marmane&yang manpangatneki / iya alam pan nora alam makpangat//20. //edane lan makluk!makluk sadayeku / kalamuna kasab / angalam manpangatneki /kawuwusa sipat manjing istigna//21. //ngkang wajib ing / llah sawelas iku / wujud kidam!baka / mukal!lapah lawanmalih / pan lilkawadi siwalkiyamu lawan//22. //inabsi hsamak badarkalam iku / samingan basiran / mutakaliman pan uwis /sawelas kang manjing ing sipat istigna//23. //'inastanan johar awal nyawa rasul / pan kinarya tandha / kanyatahaning &yang'idi / lamun llah punika luwih kuwasa//2". //ora nana ingkang kinarya rumuhun / arming nur Muhamad / nyawa rasul den arani/ gedhong samar pan anggoning pasimpenan//2#. //llah ingkang murba wisesa puniku / animpeni asma / nulya kinon sujud aglis / joharawal tan arsa sujud tumulya//2$. //(ene johar awal punika angaku / dadine priyangga / johar awalkinen kardi / joharawal tan bsa agawe alam//2). //ohar awal angrasa yen apesipun / asujud seksana / johar awaling &yang 'idi /kaping lima pasulude johar awal//2+. //*ampunira kinarya dera &yang gung / robe lan saris / wusnya balek dadi aji / pan jumeneng abi Muhamad minulya//2-. //'ajib nata asalata limang wektu / johar awal ika / tan purun sujuding 'idi / iyasabab saking karsaning &yang *uksma //30. //Purunipun sujud kaping lima iku / karsaning suksma / pola tingkah kang kinardi /pasthi saking Pangeran kang Mahamulya//

    31. //*ubuh luhur asar maghrib sa iku / kinon abi!duta / amuji subkanallahi / lanalkamdullulah lan llahuakbar//32. //macaa alkamdullilah sireki / alkamdu pan iya / lelima aksaraneki / kang rumiyinalip anuduh punika//33. //Marang wektu luhur patang rekangatu / ngadhepi punika / pangucap paninggalnenggih / pamiyarsa pangambil sakawanira//3". //ngandika &yang *uksma ing abi rasul / lan lame punika / tuduh wektu asar iki /iya patang rekangat ngadhepi lesinira//3#. //Lan lenglengan grananira loro iku / wektu sa ika / wektu saking aksara mim / patrekangat ngadhepi jaianira//3$. //Lawan gigirira landhungireku / tengeh lawan kiwa / wektu subuh metu saking /aksara dal wertakena ya Mukamad//3). //Marang umatira sadaya ing besuk / rong rekangat ingkang / sarekangat angadhepi /

    badanira ping kalih ing nyawanira//

  • 8/9/2019 Serat Darmosonya

    18/21

    3+. //engkep lima aksara tuduhing wektu / milane patekah / ing saben rekangat wajib /amacaa sakwehing mukmin weruha//3-. //Pan kang darbe abi dam salat subuh / kala abi dam / tinundang sakingswagadi / tumedhak mring dunya tiba ardi selan//"0. //alikane dina jumungah ing dalu / sanget petengira / ing wektu subuh annuli / bang!bang wetan wiwit ana padhang rina//

    "1. ulya abi dam kebat salat subuh / rong rekangat salam/ milane abi ligabekti /milane abi ngabekti / ing &yang *uksma dene ta salametira//"2 //*angking ing papeteng sadalu puniku / rekangat ing awal / sukur ilang ingkangwengi / pepetenge rekangat ping kalihira//"3. //*ukur malih padhang ing rainanipun / punika purwanya / salat luhur kang darbeni /abi rahim kathahe kawan rekangat// "". //alikane kinon denira &yang gung / nambeleh kang putra / abi smangil wulankaji / kang anima wulan kaji mangsanira//"#. //(yan ingundang abi brahim pan gupuh / nalika maragad / mulut ing keblat patiki / ing masane luhur putra sinalinan//"$. //Lawan menda tan paragat jangganipun / putra masih gesang / sira jeng abismangil / ingkang rama suka sokur ing &yang *uksma//"). //ulya abi brahim asalat luhur / sakawan rekangat / rekangat ingkang rumiyin /

    sukur ing &yang dene tan bsa maragat//"+. //Mring kang putra rekangat ping kalihipun / sokur ing &yang *uksma / dene tinebuskang siwi / lawan menda dene rekangat ping tiga//"-. //*okur ing &yang icaling prihatinipun / gantya salat asar / abi unus kang darbeni /tatkalane abi den until ing mina//#0. //alikane kesah purik abi unus / kesah saking praja / pinaido raring wong kapir /datan purun slam andhandhangula//® PUPUH 10 ®

    DHANDHANGGULA

    01. //,awursita nalikane manjing / abi unus prapta ing nagara / kinon beningPangerane / selamena puniku / sakathahe manungsa kapir / macaa ya i@alia / ilallahpuniku / lawan kinon amacaa / abi unus caritanira &yang 'idi / pangandikane llah//02. //&eh ta unus selamana sami / wong kapir iku konen maca / ya ing kalimah rorone /yen ora ana purun / tuturna ing jeneng mami / sun siksane ta padha / sadhela wong iku /yen tan ana gelem slam / lamun slam salamet ing dunya akir / abi unus seksana//03. //Praptaning praja amarentahi / heh sakehe manungsa ta padha / slam sira ingmangke / lamun sira tan purun / yekti teka siksaning 'idi / yen purun slam sira /amunggah swarga gung / salamet donya!akerat / kang wong kapir tan purun ature sami /tan ana kang pracaya//0". //*amya matur sakehing wong kapir / inggih purun kawula slam / upami dhatengsiksane / yen tan prapteng sikseku / datan purun slam mami / tan parcaya kawula / ingdika puniku / abi unus nulya kesah / sarwi ngucap iya rasakena ugi / teka tan lebursira//0#. //*asampune tebih kangjeng abi / saking praja kitin tan katingal / nulya rawuh ingsiksane / ngungkuli sagareku / kang wong kapir samya ningali / ajrih anon ing siksa /

    cipta nora waning / yen siksa ani banana / yekti tumpes wong saironing nagareki /pinangan ing naraka//0$. //ulya slam sadaya wong kapir / samya maca kalimah kalihnya / anulya waningsiksane / ilang kang aneng luhur / abi unus datan udani / nyana sampun den siksa /wong sanagareku / kang5 kapir maido samya / sampun lebur kena siksa pan dinalih /dereng women kang slam//0). //abi unus wangsul arsa using / bebathangewong ingkang siniksa/ sanagarapanyanane / geseng wus dadya awu / tiningalan saking tebih / wutuh wong sanegara /dadya abi unus / anyana yen cinidranan / ing &yang *uksma jatine wong saprejeki /siniksa pinejahan//0+. //(ayda abi unus langkung isin / datang malebeng ing nagara / ngrasa cinidrananbae / den ira &yang kang gung / datan kongsi den pariksani / tan nyana masih kopar /lira abi unus / tan lacan isining suksma / denya abi unus wus pegel ing galih / llah

    ingaran cidra//

  • 8/9/2019 Serat Darmosonya

    19/21

    0-. //Marma abi unus kesah purik / nunut juragan kesah alayar / duk adandan inglayare / ngandika abi unus / marang para juragan sami / anedha lila dik a/ manilarsanunut / saben juragan satunggal / anaur sumanggup inggih suwawi / inggih sakarsapanduka//10. //*asampune malebet sakapir / nulya sangkat dhedhayung wewelah / sarwi ambabarlayare / masang kemudhi sampun / kumaracak ungele warih / umpak ambal!ambalan /

    sampuning adangu / denira ngambah samodra / adan prapta aneng tengahing jaladri /kendhek ponang baita//11. //(atan kena ambajura malih / mundur!mundur pisan ora kena / juragan sungkawatyase / sampunira adangu / sami pikir juragan sami / gunem lan kancanira / ana ingkangmuwus / satu juragan kang bisa / ing petangan kang dadi sababing mangkin / kandhegeponang palwa//12. //Mila kendel para upusiki / done woten manungsa kang minggat / apurik sangkinggustine / kang aneng jro parau / pra nangkoda sabaturneki / sadaya samya ngucap /kawula pan dudu / inggili tetiyang inggatan / ki juragan ingkang anyandhak kaundhi /sagung wong aneng baita//13. //44444. / 44444. / 44444. / 44444. / 44444. / 44444. /sactikupe sadaya mangkana gya numus / ki juragan ingkang awas / ing petangananjajeni sadayeki / ing mengko iya sapa//

    1". //yandhak undhi kang amawa cirri / bebandhang iya kang aminggat / kang puriksaking gustine / wusnya jangji sadartim / undhi iku binucal aglis / lajeng samyaanyandhak / anyatunggal wau / sami salarnot sadaya / datan ana anyandhak bundhelansiji / abi unus seksana//1#. //%umut nyandhak kang ngundhi sawiji / ambeneri ingkang bebundhelan / ingkangamawa cirine / wus karsane &yang gung / abi unus mangkana nuli / karsaneprajuragan / linabuh ing laut / abi unus tan sawala / wus linabuh aneng telenging jaladri / den untal dening ulam//1$. //%igang dina lawan tigang wengi / abi unus neng wetenging mina / ing tapsir akirwuwuse / jro cacat papal iku / mung sadina laminireki / neng telenging samodra / jroweteng ulam un / ingkang satengah angucap / laminipun tigang latri / neng jroningweteng ulam//1). //miraos satengahe malih / abi unus den untal ing mina / pitung dina lanwengine / kang saweneh amuwus / kawandasa dina lan latri / aneng jro weteng ulam /kangieng abi unus / nulya amaca mengkana / an laila hailahanta lan malih / amacasukanaka//1+. //nakuntu lan minalalimin / ing tegese kang lapal punika / yen tan ana Pangerane /among tuwan puniku / mahasuci tuwan sayekti / wonten kawula karya / niaya pukulan /dhateng ing raga kawula / milanipun niaya dene tanpa pamit / kesah amba mring tuwan//1-. //Penedipun amawia idi / kesah amba ing tuwan punika / kadya aniaya mangke /mring pribadining ulun / sanget tobatira jeng abi / ya llah amba nedha / tulunganaulun / wedalena saking garba / ning kang mina lan tuwan ngentasna mami / sakingteleng samodra//20. //mong tuwan ingkang luwih adi / luwih kuwasa pan among tuwan / gusti kawulayektose / mangkana kang iwak un / nulya minggir saking jeladri / lawan titalling suksma

    / anembusken asru / abi unus sigra medal / saking wetenging tibeng gegisik / maksibnyepeng undhinya//21. //Munggeng asta pan tumencep nuli / neng pasisir tuwuh angrembaka / kang imambagegodhonge / mring kangieng abi unus / pan asulak panasing rawi / kang dhateng ingsarira/ 44444./ 44444./ kawarnaa women tit kidang satunggil / mring abilangkung welas//22. //nusoni ing nalika enjing / lawan sonten kidang atur tuwan / abi unus pangunjuke/ malah mantun kang lesu / dadya kuwat sarira abi/ mantun kadya duk kina / ingsaderengipun / minggat anilar nagar / kang saweneh ngulama ana kang angling / waukang atur tuwan//23. //(udu kidang pan warak sayekti / tunggal lapal pan saje maknane / pa rebutan ingmaknane / ingkang lapal wakdantun / makna kidang ana maknani / waknikdatun ikuwarak / pan mukjijatipun / abi unus ana kidang / atur tuwan lan undhiki kang ngatibi /

    sarira nulak pangs//

  • 8/9/2019 Serat Darmosonya

    20/21

    2". //Lawan titihing kang Mahaluwih / marmanipun kang aran mukjijat / kang ngowahi ingadate / angapesaken iko / ng akathah wall kang ngundhi / kang dadya angrembaka /wastane kang kayu / kajeng yatin angrembaka/ wau kajeng abi unus ingkang dadi /nguni runtuking driya//2#. //%inena wewastaning nagari / kang tinilar minggat pitulungan / sami slamsadayane / anulya kinen wangsul / abi unus marang ing nagri / anulya kinen wangsul /

    binesawa praptanya / nenggih laminipun / abi aneng inesawa / pan sakethi warsapunjulira malih / pan kalihewu warsa//2$. //ngkang saweneh pandhita angoling / langkungipun ing sakethi warsa / pankalihdasa ewune / saweneh kang amuwu s/ langkung tigangewu warsi / saweneh anangucap / langkung pitungewu / saking ing sakethi warsa / ana ngucap pitungpuluhewuwarsi / sakethi langkungira//2). //*inung kuwat abi unus nenggih / ing nalikanira wektu asar / ayun salat karsane /nulya asalat sampun / angsal kawan rekangat nenggih / rekangat ingkang awal / sokurabi unus / ical pepeteng samodra / lawan ical obah!obahing jeladri / abi sokur ingsuksma//2+. //Lan rekangat ingkang kaping kalih / abi sokur denya sampun ical / pepetengsaking toyane / ping tri relcangatipun / abi sokur hanging nguni / petenging wengi ika /ping sakawaipun / sokur ilanging punika / saking peteng jroning weteng ulam nenggih /

    sokurena ing suksma//2-. //*alaimete abi unus nenggih / ing nalika mangksa wektu asar / tinetepakenwetune / asaring abi unus / karsaning &yang kang Mahalewih / kuneng malih winarna /mahrib ingkang wektu / tetiga rekangatira / pan kadarbe ing abi sa ing nguni / putrane(ewi Maryam//30. //(ewi Maryam ingkang asesiwi / kang ana masang agendha mram/ abi sanalikane / winastanan puniku / mring wong kapir ujatireki / abi sa Pangeran / kang awalpuniku / sarta ibune Pangeran / kang kapindho lan llah kang Mahaluwili / punikaingaranan//31. //a Pangeran ingkang kaping katri / sagung kapir nasarani samya / kang mastaniPangeran / pan abi sa ngriku / nulya tobat dhateng &yang 'idi / salat tigang rekangat /mahrib ingkang wektu / asru sujud ing Pangeran / rekangat kang awal abi sa nenggih /datan rigaku Pangeran//32. //Prasabene rekangat ping kalih / ibunira tan aPangeran / rekangat kaping tigane /Mahasuci &yang gung / asucoken ing &yang kang kiwili / suci tan apeputra / tan garwapuniku / tan kadi ujaring kopar / nasarani abi sa den arani/ putranira &yang *uksma//33. //Lan ibune abi sa nenggih / winastanan garwaning &yang *uksma / abi salangkung jrihe / winastan putranipun / sang &yang *uksma bening wong kapir / marmaneabi sa / tobatira asru / salat mahrib tri rekangat / tinetepken dhateng abi sa nenggih /karsane &yang kang Mulya//3". //*alat sa nenggih kang winarni / kang kadarbe ing jeng abi Mungsa / nguni tatkataantuke / saking madyan prajeku / abi Mungsa nedya raring mesir / lampahe tan kanggarwa / nenggih putranipun / jeng abi *ungeb punika / pan kasasar aneng tengahing jaladri / tan uninga ing margin//3#. //ulya paring tuduh &yang kang tuwih / marang abi Mungsa karsanira / ingkang

    anjog ing mesire / punika to &yang gung / selametkun tampahing abi / musa sakinging panca / bawaning pakewuh / pinanggihken tan kang garwa / tan pinanggihakensadherekireki / abi &arun kang nama//3$. //,ang pinarakaneng nagri Mesir / ing bani srail wismanira / abi Mungsa pakaryane /ingutus de &yang gung / anelasken sang rajeng Mesir / Pirngon sawadyanira / ing rehtan cinatur / bedhah ing Mesir nagara / raja Pirngon kasilem anengjeladri / lebur tanpakukupan//3). %atkalane abi musa nguni / amiyarsa sabdaning Pangeran / yen badhe menang jurite / ing wektu sa iku / mangsanipun mirsa ing wisik / aneng gunung tursina / jengabi mungseku / antuke saking madiyan / marasepuh abi *ungeb angebdini / ing mantuabi Mungsa//3+. //miyarsa sabdaning &yang 'idi / abi Mungsa tan mawi larapan / anglimputiandikane / datan kalawan kurup / tan kalawan suwara nenggili / abi anulya salat /

    angabekti sampun / winastanan salat sa / andarbeni ing waktu sa jeng abi / Musakarsaning suksma//

  • 8/9/2019 Serat Darmosonya

    21/21

    3-. //,awuwusa rekangat kang dhingin / kangieng abi sokuring Pangeran / kaparinggihlawan garwane / rakangat kalihipun / sokur abi sihing &yang 'idi / sabab denpanggihena / lawan abi &arun/ rekangat kang kaping tiga / abi sokur genya denmenangken jurit / lawan Pirngon narendra//"0. //7ekangat ping sekawan jeng abi / Musa sokur renati satilah / saking pandonga&yang dene / punika angsalipun / salat sa ingkang darbeni / jengira abi Musa / ing

    writaniptin / nahen malih kang winarna / angsalipun kutbali jumungah puniki / kanthaningpamiyarsa//® PUPUH 11 ®

    K I N A N T H I

    01. //ngandika kangjeng rasul / kabibolah kang sinelir / heh sakehe kang manungsa /padha ta amriha sami / ngelmuning llah kang mulya / ing lawan patang prakawis//02. //ja enak tyasireku / balik den rosa angaji / den lorna padhaning slam / slam lanangslam estri / lan aja tekabur sira / mring pepadhaning wong mukmin//03. //,ang anor sadayanipun / mring kangjeng abi sinelir / prakara kaping sakawan /lawanging elmu winami / den wani sira ing lapal/ aja tuwuk!tuwuk bukti//0". //(adya peteng ingkang kalbu / yen aluwe ponang jalmi / dadya asila ing Pangeran /yen bakda subuh sireki / aja sira nendra!nendra / dadya atos tyasireki//0#. //Lawan aja turu!turu / ing bakda asar sireki / anyendhekaken ing akal / balik turuwa

    sireki / ing wancine bakda ha / wuwuh akalira dadi//0$. //gandika malih jeng rasul / aja ngekehaken bukti / wuwuh atos atinira / dadyapeteng tyasireki / lamun kedhik panganira / iku madhang ken ati//0). //gandika malih jeng rasul / aja nenulis ing wengi / wuwuh lalen atinira / lan aja ngajiing wengi / ngdmu kang durung anti / ing atinira pan dhingin//0+. //(adya ilang elmunipun / yen ngaji kang durung using / balik anderesa sira / ingelmu kang wus udani / anirili aja tali lira / ing elmunira kang lami//0-. //,adin tatsirah amuwus / aja sira anenulis / ing wancine bakda asar / maraanetranireki / balik sira adikira / alara dedongaa ing 'idi//10. //gandika malih jeng rasul / sapa ngekehan ing / akeh lupute wong ika / sing sapakeh luputeki / dadi sira anelangsa / ing dunya lawan ing akir//11. //*ing sapa meneng wong iku / tan ing ling mating &yang 'idi / ingaranan iku setan/ caritane ,uran nenggih / jro surat 7abinas ika / setan manjing tyasing janmi//12. //%atkala dikir wong iku / kebat lunga punang eblis / kitab uwahir cirita / pan lumayupunang eblis / saking anak putus adam / amor ing sariraneki//13. //Pan kadi lakuning mares / wonten seweneh pawarti / manungsa kang doyannendra / ling karencang awakeki / aline katon gumawang / gampang panjing ingkangeblis//1". //Marang ingjro kalbunipun / marina aja doyan gating / kitab uwahir angucap / yensanget warege bukti / seten gampang panjingira / mringtyase wong wareg bukti//1#. //et5 aluwe wong puniku / seseg rapet awakneki / tan bisa manjing kang setan /angandika kangjeng abi wong kang luwe aneng dunya / gustining amal sayekti//1$. //uwahir ingkang amuwus / dadya entheng sarireki / wong luwe bekti ing suksma /pangandikane jeng abi / ing dalam kitab Mustahal / wong mukmin kang sarwa apik//1). //ustining anal satuhhu / apik kang sandhang myang bukti / pan wirang ing lapalira /

    wong ika tinggal saliring / sakehing kang samar!samar / waringinira &yang 'idi//1+. //,ang wajib salat winuwus / kathahe kawan prakawis / ingkang dhingin wong kangslam / balek slam kaping kalih / kaping tiga duwe akal / kang wus slam ingkang janmi//1-. //,ang kaping sakawanipun / wanudya kang uwis sukci / saking ngekel lan wiladah /lan saking nipas wus suci / sartane balek wus slam / yen tinggala salat nenggih//20. //,ang wits pepak papat iku / wajib kala nauri / esahin salat winama / anenggihwolung prakawis / kang dhingin pinter sabarang / pratingkahe salatneki//21. //,aping kalihipun weruh / parlu kang wolulas iki / kitab *itin angandika / rebugilahnya sujangi / parluning salat sadaya / sadina lawan sawengi//22. //,alihatus langkungipun / kawandasa papat nenggih / puniku sajroning salat / wektulelima puniki / mangsaning balek winarna / yen mungguhing rare estri//23. //Miwah lawan rare jalu / kang umur sesanga warsi / kang aran balek rareka / yenajimak lan pawestri / metu rna nine wong ika / alawa kewala mijil//