SDG LAB ARM - UN2017/11/10  · 8 8 Տ Ա Ր Ի 3 Տ Ա Ր Ի 1 Տ Ա Ր Ի 2 Կառուցվածք Գործառնություն Ընթացիկ կարգավիճակ Հաջորդող

1

Աշխարհում առաջին

Նոյեմբեր 2017

Երևան, Հայաստան

Կայուն զարգացման նպատականերիազգային նորարարական կենտրոն

2

2015 թվականի սեպտեմբերին համաշխարհային հանրությունը հաջորդող 15 տարիների համար ընդունեց նոր ռազմավարական ծրագիր՝ «Կայուն զարգացման օրակարգ 2030» կամ «Կայուն զարգացման նպատակներ»։

Կայուն զարգացման նպատակների օրակարգն ավելի համալիր է, քան հազարամյակի զարգացման նպատակներինը։

ԿԶՆ-ները համաշխարհային մասշտաբի անելիքների ցանկ է մարդկությանը սպառնացող սոցիալական, տնտեսական և բնապահպանականմարտահրավերներին դիմակայելու համար։ Յուրաքանչյուր երկրից ակնկալվում է ազգայնացնել ԿԶՆ-ները՝ սահմանելով հստակ թիրախներ և ցուցանիշներ 2030 թվականի համար։

ԿԶՆ-ների մարտահրավերները բարդ են և փոխկապակցված։ Դրանք չեն կարող հաղթահարվել միայն կառավարությունների կողմից և պահանջում են մասնավոր հատվածի, քաղաքացիական հասարակության և այլ դերակատարների ներգրավվածությունը։ ԿԶՆ-ները պահանջում են նոր մոտեցումներ, նոր մեթոդաբանություններ և գուցե նոր տեսակի ինստիտուտներ։

Հայաստանը 17 ԿԶՆ-ներն ընդունած և դրանք ներկայումս ազգայնացնող ՄԱԿ-ի 193 անդամ երկրների շարքում է։ ԿԶՆ-ները հանդիսանում են վճռական ելակետ կառավարության բարեփոխումների օրակարգի համար։

12 3 4 5

Կայուն զարգացման նպատակներ (ԿԶՆ)

3

4

Կայուն զարգացման նպատակներիազգային նորարարական կենտրոն

4

Կենտրոն՝ փորձարկումների, համագործակցության, վերլուծության և մարդկային ռեսուրսների զարգացման համար։ Կենտրոնը կբացահայտի Հայաստանի զարգացման ներուժը և կարագացնի 2030 կայուն զարգացման նպատակների իրագործումը։

5

Կենտրոնի 4 սկզբունքները

Կրճատել բացը՝ արագ կարճաժամկետ լուծումների և խորքային երկարաժամկետ տեսլականի միջև։

Կիրառել «բաց աղբյուր» հանդիսացող տարբեր երկրների կայուն զարգացման նպատակների փորձը։

Ստեղծել զարգացման «շուկա». կայուն զարգացման նպատակներն իրական կարիքներ են, իսկ կարիքները՝ քողարկված շուկա։

Առաջադիմական

Մասնակցային

Մասնավոր հատված

Պրագմատիկ

Նպաստել վարչական ծախսերի նվազեցմանը (օրինակ՝ վարքագծային փորձարկումների և մեծ տվյալների շնորհիվ)։

6

Ռազմավարություն և կառուցվածք

Կենտրոնը աջակցելու է Հայաստանի զարգացման ռազմավարությանը՝ (ա) Հայաստանի զարգացմանը

սպառնացող մարտահրավերներին նայելով ԿԶՆ տեսանկյունից

(բ) կիրառելով նորարարական, խաչաձև լուծումներ

Կայուն զարգացման նպատակներիազգային նորարարական կենտրոն

Ռազմավարություն և կառուցվածք

Ռազմավարական նախաձեռնությունների

կենտրոն

Կառավարություն

8 8

ՏԱՐԻ 3

ՏԱՐԻ 1

ՏԱՐԻ 2

Կառուցվածք

Գործառնություն

Ընթացիկ կարգավիճակ

Հաջորդող 6 ամիսները հանդիսանալու են Կենտրոնի ստարտափ փուլ։ Այն ընդգրկելու է.

• Կենտրոնի կառուցվածքիսահմանում

• Հիմնական անձնակազմիհավաքագրում

• Գործնական կապերի հաստատում• Ռեսուրսների մոբիլիզացիա• Երկու վարքագծային փորձարկում• Մեկ պիլոտային ծրագիր

տվյալների վերլուծության ոլորտում• Մեկ պիլոտային ծրագիր

ԿԶՆ Բարոմետրով• Կարողությունների զարգացում

8

Ներկայացված է 3 տարվա տեսլականը 4 հիմնական ուղղություններում՝

• Կրթության, մասնավոր ոլորտներումև հատկապես կառավարությունումբարձր որակավորում ունեցողկադրերի պատրաստում

• Վարքագծային փորձարկումներ ևիրական փաստարկների վրա հիմնվածքաղաքականության մշակում։

• Հանրային-մասնավորհամագործակցություն հանրօգուտներդրման մեխանիզմների միջոցով։

• Ազդեցության չափում նոր, մեծ ևքաղաքացիների կողմից գեներացվածտվ յալների օգտագործման միջոցով։

Հիմնական գործառույթներ

Behavioural Experimentation

Վարքագծային փորձարկումներ

9

Կայուն զարգացման նպատակներիազգային նորարարական կենտրոն

Տվ յալների վերլուծություն

Հանրօգուտ ներդրումներ

Կարողությունների զարգացում

1010

Վարքագծային փորձարկում

Այս մե թոդաբանությունը հիմն ված է օրեցoր տարածում ստացող այն գաղափարախոսության վրա, ըստ որի՝ հոգեբանական, սոցիալական, ճանաչողական և զգացմունքային գործոնները կարող են ազդել անհատական որոշումն երի վրա։

Փոքր և գրեթե աննկատ խթանների մի ջոցով կարելի է էականորեն փոխել մարդային վարքագիծը՝ ձեռնարկատիրության խթանումի ց մի նչև ջրի սպառման նվազեցում։ Այս մոտեցումը կարևոր է իրական փաստարկների վրա հիմն ված քաղաքականությունների մշակման համար։

Արդյո՞ք կարելի է վերացնել պահանջվող աշխատուժի և կրթական համակարգի կողմից ստեղծվող մասնագետների որակավորումների միջև բացը վարքագծային փորձարկումների միջոցով։

Վարքագծային փորձարկում

11

Գործընկեր

Փորձարկվող խումբ Տեղեկատվություն հետևյալի մասին.• աշխատաշուկայի

միտումներ, • պահանջված

մասնագիտություններ• միջին աշխատավարձեր,• աշխատանք գտնելու

հավանականություն,• «էլիտար»

մասնագիտությունների ավելցուկ։

Վերահսկիչ խումբ Տեղեկատվության բացակայություն

Կրթության ոլորտ

Արդյունք/վարքագծի փոփոխությունԽումբ 1 և 2-ի կողմից ընտրված դասընթացների և համալսարանների միջև տարբերություն:

ԱզդեցությունԵրիտասարդներիավելի մեծ տոկոսիներգրավվածությունաշխատաշուկայումպահանջարկ վայելողներկա և ապագամասնագիտություններում (ՏՏ, արհեստներ և այլն):

12

• Ինչպե՞ս բարելավել հայաշակերտների առաջադիմությունըմիջին ու ավագ դպրոցներում

• Ինչպե՞ս բարձրացնել ուսուցիչներիմոտիվացման մակարդակը

• Ինչպե՞ս բարձրացնել կրթությանորակը դպրոցների միջևմրցակցության միջոցով

• Կարող ենք բարձրացնել կրթական առաջադիմությունը՝ բարձրացնելով ծնողների ներգրավվածությունը կրթական գործընթացներում

• Կարո՞ղ ենք ավելի արդյունավետդարձնել ջրի սպառումը՝հարևանների շրջանում ջրի

սպառման նվազեցման մասին տեղեկատվություն տարածելով

• Կարո՞ղ ենք վարքագծայինփորձարկումների միջոցով ավելի լայնտարածում տալ տանիքիներին արևայինվահանակների տեղադրմանը

• Կարելի՞ է բարելավել հարկահանությունը՝պետական ծախսերի մասին լրացուցիչտեղեկատվության տրամադրելով հարկատուներին

• Կարելի՞ է բարելավել հարկահանությունը՝պետական ծախսերի մասին որոշումներիընդունման գործընթացում հարկատուներիններգրավելու միջոցով

Վարքագծային փորձարկումներ

Հայաստանում կրթության

արդյունավետության բարելավում

Հարկահանության բարելավում

Ավելի շատ վերականգնվող

էներգիա

Ավելի արդյունավետ

ջրօգտագործում

Ավելին

1313

Տվյալների վերլուծություն

Մեծաքանակ և նոր տեղեկատվության առկայություն՝ առցանց որոնումն եր, թվային գործարքներ, բջջային հեռախոսի և սոցիալական ցանցերի օգտագործում, կոմունալ սպառում,արբանյակային պատկերներ, քաղաքացիների կողմի ց գեներացվող տվ յալներ և այլն։ Կենտրոնը կհամագործակցիՄԱԿ-ի` տվյալների վերլուծությամբ զբաղվող հիմն ական գործակալության հետ նորարարական տեխնոլոգիաների և նոր վերլուծական մե թոդների օգտագործման նպատակով։

Գործընկեր

14

Տվյալների վերլուծություն

Սոցիալական ցանցերի վերլուծության մի ջոցով հանրային ծառայությունների նախագծում

Կենտրոնը կվերլուծի քաղաքացիների կարծիքները տարբեր հանրային ծառայությունների մասին՝ հավաքելով տեղեկատվություն անմի ջապես օգտատերերից և օգտագործելով դրանք առաջարկվող ծառայությունները բարելավելու համար։

Բջջային տվ յալներ զբոսաշրջության վիճակագրության համար

Հայաստանն ունի աճող զբոսաշրջության ոլորտ, բայց չունի որակյալ տվյալներ նոր մի ջամտությունների ազդեցությունը մշտադիտարկելու համար։ Կենտրոնն օգտագործելու է բջջային հեռախոսների կողմի ց գեներացված տվյալներ նոր, իրական ժամանակում մշտադիտարկման հարթակ ստեղծելու համար։

GIS և այլ արբանյակային պատկերներ hողերի դեգրադացիան վերահսկելու համար

Բաց աղբյուրներում առկա տվյալները կձուլվեն հատուկ մշակված արհեստական բանականության ալգորիթմն երի հետ հողի դեգրադացիայի պատճառով վտանգի տակ գտնվող գյուղատնտեսական տարածքները հայտնաբերելու համար։

Արագ պատասխան ծայրահեղ եղանակային պայմաններին

Քաղաքացիների կողմի ց գեներացված տվյալները կօգտագործվեն կործանարար կարկտային փոթորիկներին և այլ ծայրահեղ եղանակային իրադարձություններին արագ պատասխանելու համար։

14

1 32 4

Գործընկեր

15

Տվյալների վերլուծություն

Գործընկեր

Նախագծվում է տվյալների արտացոլման հեշտ օգտագործվող գործիք իրական ժամանակում ԿԶՆ-ների առաջխաղացման, քաղքականությունների մշակման, որոշումն երի կայացման և իրականացվող մի ջամտությունների ազդեցության չափման համար ։

ԿԶՆ Բարոմե տր

Հանրօգուտ ներդրումն եր

Հանրօգուտ ներդրումն երի ֆինանսական մե խանիզմն երի նախագծում և փորձարկում` հիմն ելով զարգացման պաշտոնական աջակցման, պետական և մասնավոր կապիտալի աղբյուրների վրա։ Այդ ֆինանսական գործիքները.• Նպատակ ունեն նորարարական

փոփոխություններ կատարելկառավարության աշխատելաոճումև պետական-մասնավորհամագործակցության ձևաչափում։

• Պետական ֆինանսավորումըուղղում են դեպի հստակարդյունքներ, այսպիսով խթանելովմրցակցությունն ու առաջարկելովարդյունավետ լուծումն եր, որոնքթիրախավորում են առավել ցանկալիհանրօգուտ ազդեցությունը։

Գործընկեր

16

Օրինակ՝

հանրօգուտ ներդրում

© Harvard Magazine

ԳՆԱՀԱՏՈՂ

ՆԵՐԴՐՈՂՆԵՐ

ԿԱՌԱՎԱՐՈՒԹՅՈՒՆ

ՄԻՋՆՈՐԴ

Գնահատում է արդյունքները

Արտոնում է շահույթի բաշխումը

Ֆինանսավորում է

Որոշում է խնդիրը

Գտնում է Վարձում է

ԾԱՌԱՅՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ՄԱՏՈՒՑՈՂ (ՇԱՀՈՒՅԹ

ՉՀԵՏԱՊՆԴՈՂ ԿԱԶՄԱԿԵՐՊՈՒԹՅՈՒՆ)

Արդյունքներ

17

Կարողությունների զարգացում

Կենտրոնը հենվելու է անհատների խմբի վրա, որոնք առաջնորդելու են ԿԶՆ իրագործումը իրենց համապատասխան բնագավառներում։ Այս կայուն զարգացման չեմպիոնները վերապատրաստվելու են Կենտրոնի կողմի ց տրամադրվող հանրային քաղաքականության ամե նաառաջադեմ գործիքներով և դառնալու են 2030 օրակարգի առաջնորդներ։

Հայաստանի բարեգործական ընդհանուր մի ության

ցանցի տարբեր ոլորտների ավելի քան 15.000

մասնագետները պատրաստ են ներդնել իրենց

գիտելիքներն ու փորձը Հայաստանի զարգացման համար:

«Yes Armenia» ծրագրի մասնակիցները կաջակցեն

ԿԶՆ-ների իրականացմանը իրենց

համապատասխան նախարարություններում, իսկ

կենտրոնը կծառայի որպես հարթակ մի ջոլորտային

համագործակցության համար:

Կայուն զարգացման չեմպիոններ

Միացյալ Թագավորությունում տեղակայված վարքագծային փորձարկումների աշխարհի առաջնակարգ ինստիտուտի՝ BIT-ի հետ համագործակցություն։

Պլանավորված միջոցառումներ՝

1 2

Գործընկեր

18

Կարողությունների զարգացում

Որպես վերջնական նպատակ՝ յուրաքանչյուր նախարարություն կունենա վարքագծային փորձարկման թիմ, որը պատասխանատու կլինի հանրային քաղաքականության մեջ փաստարկների վրա հիմնված միջամտությունների առաջարկման համար։

Եռօրյա ինտերակտիվ վերապատրաստում վարքագծային արգելքները հասկանալու և համապատասխան միջամտության կետերը բացահայտելու համար։

36 օրյա փորձնական ուսումնասիրություն հիմնված նախասահմանված կարևոր վարքագծային խնդրի վրա։

Վարքագծային փորձարկումներ

• Տվյալների որակի,վերլուծության ու վիզուալացմանհնարավորությունների բարելավումհամապատասխան մասնագետներիվերապատրաստման մի ջոցով։

• UN Global Pulse –ի հետ համատեղ

• Քաղաքականությանու հանրայինծառայություններիստեղծում ոչ միայնքաղաքացիների �����,այլ նաև քաղաքացիների���։

• Hans Sauer հիմնադրամիհետ համատեղ • Համապարփակ լուծումն եր բարդ

սոցիալ-տնտեսական, շրջակամի ջավայրի և կառավարականմարտահրավերներին՝ քաղաքականգործիչների և ԿԶՆ չեմպիոններիվերապատրաստման մի ջոցով։

• Stanford change Labs-ի հետ համատեղ

Կարողությունների զարգացում

Մարդակենտրոն դիզայն

Տվյալների վերլուծություն

Համակարգային մտածողություն

19

Մեր գործընկերները

Պոտենցիալ գործընկերներԿենտրոնը նախատեսում է աշխատել աշխարհի տարբեր կազմակերպությունների հետ համաշխարհային գիտելիքները և փորձը Հայաստան բերելու համար:

Ներկա կառուցվածք

Ապագա կառուցվածք

20

Դանիա

Միացյա

լ Թա

գավորութ

յունՀայաստան

Ինդոնեզիա

Ավստրիա

Ամե րիկայի Միա

ցյալ

Նահա

նգներ

Շվեդիա

Ֆինլանդիա

Գերմանիա

21

Մեր գործընկերները Մեր թիմը

Կենտրոնի ղեկավար

ԿԶՆ նորարարության մասնագետ

Հետազոտության և հաղորդակցության մասնագետ

Վիճակագրագետ

Տվյալների վերլուծաբան

Տվյալների ծրագրավորող

Հանրօգուտ ներդրման մեխանիզմների մասնագետ

Տվյալների վիզուալիզացման մասնագետ !Քաղաքացիների ներգրավվածության մասնագետ

Պաշտոն

Առկա Շուտով

Ներկա կառուցվածք

Շուտով

22

Բյուջե 3 տարվա համար

22

Ռեսուրսների արդյունավետ սպառում

Կրթական ոլորտի բարելավում

Հարկահանության բարելավում«Կանաչ» գործունեության տարածում

Հանրօգուտ ներդրման մեխանիզմների մասնագետներ

Տվյալների վերլուծաբան

Տվյալների ծրագրավորող

Տվյալների վիզուալացման

մասնագետ

ԿԶՆ Բարոմետր

Վարքագծային փորձարկման

դասընթացներ

Նոր տվյալներ ազգային

վիճակագրության համար

Համակարգային մտածողության դասընթաց

Հանրօգուտ ներդրումներ տարբեր ոլորտներում

23

1. Դառնալով հիմնական գործընկեր

2. Աջակցելով հատուկ գործառույթներին

3. Փորձագետներ, ուսումնական փոխայցեր, վերապատրաստումներ

Միացեք մեզ՝ հզորացնելու Կայուն զարգացման նպատակների ազգային նորարարական կենտրոնը՝ բարդ խնդիրների լուծումներ գտնելու և զարգացման նոր հորիզոններ բացահայտելու համար

Ինչպես կարող եք աջակցել Կենտրոնին՝

Բյուջե 3 տարվա համար

24