Scintigrafija Skeletna Medicina

SCINTIGRAFIJA NA SCINTIGRAFIJA NA OSTEOARTIKULARNIOT SISTEMOSTEOARTIKULARNIOT SISTEM

Prof.Dr.Daniela MiladinovaProf.Dr.Daniela Miladinova

Institut za patofiziologija i Institut za patofiziologija i nuklearna medicinanuklearna medicina

RADIOFARMACEVTSKI PREPARATIRADIOFARMACEVTSKI PREPARATI

1961 Fleming 1961 Fleming 85-Sr85-Sr

87m-Sr87m-Sr 18-F 18-F

1971 Mc Afee, Subramanian1971 Mc Afee, Subramanian

99m-Tc 99m-Tc obele`ani fosfatni kompleksiobele`ani fosfatni kompleksi

(pirofosfat, polifosfat, difosfonat)(pirofosfat, polifosfat, difosfonat)

MDP MDP (metilen difosfonat) (metilen difosfonat) P-C-PP-C-P

MEHANIZAM NAMEHANIZAM NA “UPTAKE”:“UPTAKE”:

BRZ KRVEN KLIRENS POSLE I.V. APLIKACIJABRZ KRVEN KLIRENS POSLE I.V. APLIKACIJA

<10% posle eden ~as<10% posle eden ~as

<2% 4 ~asa po aplikacijata<2% 4 ~asa po aplikacijata

BUBRE@EN KLIRENS

(glomerularna filtracija)

KOSKEN KLIRENS

- Vaskularnost na koskata

- Osteoblastna (metabolna) aktivnost

OSNOVEN MEHANIZAM NA OSNOVEN MEHANIZAM NA UPTAKEUPTAKEhematsorpcija na hidroksiapatitniot kristalhematsorpcija na hidroksiapatitniot kristal

Re~isiRe~isi site lezii vo skeletotsite lezii vo skeletot }e poka`at }e poka`at lokalen osteoblasten odgovor i lokalen osteoblasten odgovor i zgolemuvawe vo vaskularizacijata. zgolemuvawe vo vaskularizacijata.

Odgovorot e nespecifi~en bez razlika dali se Odgovorot e nespecifi~en bez razlika dali se raboti za trauma, infekcija ili neoplasti~na raboti za trauma, infekcija ili neoplasti~na lezija.lezija.

Osteoblastniot odgovor i zgolemuvaweto vo Osteoblastniot odgovor i zgolemuvaweto vo vaskularizacijata }e rezultiraat so vaskularizacijata }e rezultiraat so fokalna fokalna akumulacija na traserotakumulacija na traserot -t.n. -t.n. “hot spot”“hot spot”. .

SKEN NA KOSKI ILI RTG.?SKEN NA KOSKI ILI RTG.?

Prednosti na radiografskata metoda vo odnos na Prednosti na radiografskata metoda vo odnos na skenografskata: skenografskata: -lesno se izveduva-lesno se izveduva

-ima visoka specifi~nost -ima visoka specifi~nost -dava pozitiven naod vo ~isto osteoliti~ni lezii.-dava pozitiven naod vo ~isto osteoliti~ni lezii.

Prednost na skenografskata metoda vo odnos na Rtg. Prednost na skenografskata metoda vo odnos na Rtg. se:se:

-visokata senzitivnost-visokata senzitivnost -dobivawe na slika na celoto telo-dobivawe na slika na celoto telo -procenka na radiolo{ki te{ki, nedostapni regii -procenka na radiolo{ki te{ki, nedostapni regii

kako - rebra, sternum i skapularni regii.kako - rebra, sternum i skapularni regii.

IZVEDUVAWE NA SKELETNA IZVEDUVAWE NA SKELETNA SCINTIGRAFIJASCINTIGRAFIJA

Prva, vaskularna faza - 60 Prva, vaskularna faza - 60 dvosekundni sekvencidvosekundni sekvenci

Vtora, tkivna faza 2-5 minutaVtora, tkivna faza 2-5 minuta Treta, stati~ka snimka 2-4 ~asa po Treta, stati~ka snimka 2-4 ~asa po

aplikacijata za prika`uvawe na aplikacijata za prika`uvawe na koskenata metabolna aktivnostkoskenata metabolna aktivnost

^etvrta, faza 24 ~asa po aplikacijata, ^etvrta, faza 24 ~asa po aplikacijata, za diferencirawe na mekotkivna od za diferencirawe na mekotkivna od koskena aktivnostkoskena aktivnost

PRIMENA NA SKELETNA PRIMENA NA SKELETNA SCINTIGRAFIJASCINTIGRAFIJA

(KLINI^KI INDIKACII) (KLINI^KI INDIKACII) ONKOLOGIJA (SKELETNI METASTAZI)ONKOLOGIJA (SKELETNI METASTAZI)

((pravilo na oloven ~ajnik)pravilo na oloven ~ajnik) PPb KeTtLeb KeTtLe PRIMARNI KOSKENI TUMORI (BENIGNI I PRIMARNI KOSKENI TUMORI (BENIGNI I

MALIGNI)MALIGNI) KOSKENI I ZGLOBNI INFEKCIIKOSKENI I ZGLOBNI INFEKCII METABOLNI KOSKENI ZABOLUVAWAMETABOLNI KOSKENI ZABOLUVAWA TRAUMATSKI KOSKENI LEZIITRAUMATSKI KOSKENI LEZII ARTRITI I AVASKULARNI NEKROZIARTRITI I AVASKULARNI NEKROZI

PRIMARNI KOSKENI TUMORIPRIMARNI KOSKENI TUMORI

BENIGNIBENIGNI

osteoid osteomosteoid osteom

MALIGNIMALIGNI

osteosarkomosteosarkom

EwingEwing sarkom sarkom

KOSKENI I ZGLOBNI INFEKCIIKOSKENI I ZGLOBNI INFEKCII

AKUTEN OSTEOMIELITAKUTEN OSTEOMIELIT

HRONI^EN OSTEOMIELITHRONI^EN OSTEOMIELIT

INFEKCII KAJ ENDOPROTEZIINFEKCII KAJ ENDOPROTEZI

SEPTI^EN ARTRITSEPTI^EN ARTRIT

KARAKTERISTI^NI SKENOGRAFSKI KARAKTERISTI^NI SKENOGRAFSKI ZNACI ZA METABOLNI KOSKENI ZNACI ZA METABOLNI KOSKENI

ZABOLUVAWAZABOLUVAWA

zgolemena aktivnost na aksijalniot skeletzgolemena aktivnost na aksijalniot skelet zgolemena aktivnost vo dolgite koskizgolemena aktivnost vo dolgite koski zgolemena aktivnost na periartikularnite zgolemena aktivnost na periartikularnite

regiiregii slaba aktivnost vo bubre`niot parenhimslaba aktivnost vo bubre`niot parenhim prominenten svod na ~erep i vili~ni koskiprominenten svod na ~erep i vili~ni koski naglaseni kostohondralni spoevinaglaseni kostohondralni spoevi ““tie” sternumtie” sternum

MORBUS PAGETMORBUS PAGET

metabolno koskeno zaboluvwe so metabolno koskeno zaboluvwe so najverojatno virusna etiologijanajverojatno virusna etiologija

po~esto vo poliostotska forma (80%)po~esto vo poliostotska forma (80%) naj~esto slu~aen naodnaj~esto slu~aen naod gi zafa}a site koski, po~esto karlica i gi zafa}a site koski, po~esto karlica i

rbetrbet silno pozitiven vo site tri fazi na silno pozitiven vo site tri fazi na

skeniraweskenirawe

TRAUMATSKI LEZII-TRAUMATSKI LEZII-STRES FRAKTURISTRES FRAKTURI

ARTRITI I AVASKULARNI NEKROZIARTRITI I AVASKULARNI NEKROZI

negativen skenografski naod kaj bolen so negativen skenografski naod kaj bolen so artralgija isklu~uva inflamatoren artritartralgija isklu~uva inflamatoren artrit

semikvantitativna procenka za artriti~ni semikvantitativna procenka za artriti~ni procesi (sakroilijakalen indeks)procesi (sakroilijakalen indeks)

AVASKULARNA (ASEPTI^NA) NEKROZA AVASKULARNA (ASEPTI^NA) NEKROZA - trauma, steroidna terapija, alkoholizam, trauma, steroidna terapija, alkoholizam,

srpesta anemija, zra~ewe, vaskularna srpesta anemija, zra~ewe, vaskularna povredapovreda

MRI metoda na izborMRI metoda na izbor

SPEKT SPEKT skeletna scintigrafijaskeletna scintigrafija

KolenaKolena

KolkoviKolkovi

RbetRbet

Temporomandibularen zglobTemporomandibularen zglob

SPECT/CT