Sang tho xuan dieu

6SAÁNG

(In theo baãn cuãa Hûng vùn xuêët baãn 1954)

SAÁNG 1

2 TOAÂN TÊÅP XUÊN DIÏÅU

HOÂA BÒNH

Hoâa bònh cuãa chuáng taLaâ àêåp lïn àêìu chuáng noá,Laâ nghiïën chên trïn soåBoån ùn thõt loaâi ngûúâi;Luä huát maáu cuöåc àúâi, Giïët caã loaâi chuáng noá!

Hoâa bònh xanh biïëc vaâ son àoã, Nûúác ngoåt vúái trúâi trong; Nhaâ maáy múái dûång xong, Luáa vûâa àoáng sûäa ngoåt; Meå hiïìn ru thaánh thoát, Vúå treã ngûåc sinh söi, Chöìng khoãe maånh caây vui,

Treã tûúi cûúâi mùæt thoã; Vûâng trùng saáng toã, Dûúái laá xanh ta nhoã lúâi tònh, Bao nhiïu haånh phuác hoâa bònh, Vûúåt gian khöí chuáng mònh xêy dûång.

SAÁNG 3

Maáu chuáng ta tûúái nhiïìu. Àêët haäy coân run rêíy; Möì höi ta suöëi chaãy,Luáa phaãi naãy mêìm lïn; Ngûåc chuáng ta àêåp rïìn, Giùåc phaãi àïìn töåi aác; Hoâa bònh! Hoâa bònh trïn lûúäi maác Anh xung kñch Viïåt Nam,

Tay ta àùæp, ta laâm Nhûäng ngaây mai ca haát.

Àûáng tiïìn àöìn Chêu AÁ, Triïìu Tiïn vúái Viïåt Nam Dûúái möåt trúâi khoái lûãa Tiïëng böì cêu bay hûáa Hoâa bònh.

Saáng ngöi sao tûâ àiïån Kem linh Möîi tia êëm voâng quanh thïë giúái.

8-1951


TA CHAÂO VÖN GA - ÀÖNG

Ta chaâo Vön ga - Àöng. Tiïëng hoâa bònh maånh meä. Hai söng nöëi möåt giaâng,Nùm biïín cuâng giao thöng.

Ta chaâo Vön ga - Àöng, Chaâo Liïn Xö vô àaåi, Àöìng chñ Stalin Mùåt trúâi soi nhên loaåi; Ta chaâo mûâng Àaåi Höåi Àaãng Bönsúvich thaânh cöng.

Àïë quöëc caâng taân hung, Ta caâng hùng diïåt noá, Noá nuöi dõch haåch, thaã vi truâng, Ta thò àaâo nöëi Vön ga - Àöng.

Ngûúâi ngùn soáng chuyïín nuái, Ta caãi taåo thiïn nhiïn; Bïí hiïån giûäa àêët liïìn, Sa maåc thaânh vûúân tûúåc.Vön ga - Àöng sûác nûúác Bùçng ngaân triïåu tay laâm. Nûúác chaãy thaânh aánh saáng, Thaânh biïín böng, baäi coã, rûâng cam.

SAÁNG 5

Àêët núã dûúái maáy caây, Àiïån saáng sao laâng maåc, Rûâng xanh múái liïìn mêy, Àöìng luáa chôu nho say. Ba mûúi nùm gùæng cöng Dûång cuöåc àúâi Xö Viïët. Àõch chui xuöëng àïm cuâng, Loâng ta bûâng raång àöng!

Cûãa söí àiïån Kem linh Àïm khuya àeân vêîn doåi. Stalin suy nghô Cho nhên loaåi hoâa bònh, Cho ngûúâi vui, vêåt êëm, Maäi khöng coân chiïën tranh; Cho chim hoâa, traái àêåu, Muön söng ïm trong nùæng lûúån mònh.

Viïåt Nam trong khoái lûãa, Gian nan quyïët vûäng loâng, Giùåc phaá keâ, phaá àêåp, Cûúáp cuãa ta tûâng gioåt nûúác söng;Trúâi haån phaãi ra cöng Àaâo giïëng sêu tûúái ruöång; Caã àöìng baâo, böå àöåi Gaánh nûúác àöí lïn àöìng; Gioåt nûúác: möì höi, maáu, Laåi caâng yïu dêëu Vön ga - Àöng.


Vön ga - Àöng chan hoâa Laâ cuãa baån, cuãa ta, Thaânh cöng, ta seä coá Vön ga - Àöng cuãa nhaâ. Khaáng chiïën coân gian khöí. Nhûng múã àûúâng thùæng lúåi bao la.

Loâng töi mûâng rúä Vön ga Soáng bùçng trùm dùåm àïën hoâa söng Àöng. Bûúác àêìu Cöång saãn kyâ cöng, Söng Höìng Haâ vúái Mï Köng cuäng mûâng.

10-1952.

SAÁNG 7

TØÅNG ÀÖÌNG CHÑ TÊM GIAO

Baån göëc gaác nöng dên, Töi úã nhiïìu thaânh thõ, Xaä höåi cuä chia phên Thaânh hai ngûúâi võ kyã.

Nhûäng höm àêìu vaâo nhoám, Ta vêîn chùèng gêìn nhau. Baån xem töi “trñ thûác”, Töi nghô baån “cûúâng haâo”.

Möåt hai tuêìn lïî qua, Nhû àöi tri kyã gûúång, Thêëy nhau chùèng mùån maâ, Gùåp nhau laâ lûúáng vûúáng.

Nhûng hai bïn cöë gùæng, Bûúác àêìu baån àïën vúái töi Bùæc nhõp cêìu têm tûúãng, Kïí chuyïån röìi khoaác vai.

Thên mêåt àïën dêìn dêìn, Thêëy nhau khöng laå nûäa, Hai thaáng, möëi tònh thên Xêy tûâng ngaây, tûâng bûäa.


Tûâ hai ngûúâi xa laå, Biïët hay khöng chùèng cêìn, Àaãng cho ta àûúåc gêìn, Goåi nhau laâ àöìng chñ.

Töi nhòn trïn mùåt baån, Thêëy nhûäng neát höìn nhiïn; Töi thêëy nuå cûúâi hiïìn, Thêëy baån laâ ngûúâi töët.

Nghô nhûäng ngaây baån úã trong böå àöåi, ÖËm àau trïn rûâng nuái Hoâa Bònh, Nhûäng ngaây trong àõch hêåu,Baån nùçm hêìm nghe tiïëng giaây àinh.

Kyâ kiïím thaão tham ö, Hai àûáa cuâng àau xoát,Thêëy xaä höåi cuä buân nhú Àaä daåy chuáng mònh ùn cùæp.

Caâng àêëu tranh thaão luêånTònh thên mïën caâng sêu.Khöng hiïíu sao luác trûúácChuáng mònh thaânh kiïën nhau.

SAÁNG 9

ÊËy vò tû tûúãng cuäÀem höìn ta traát buân.Chui mònh trong voã cûáng,Ta tûå phuå rùçng khön.

Nay muöën thêëy loâng ngûúâi, Phaãi àêåp tan caái voã!Khúi trong, gaån àuåc röìi,Loâng ta àïìu thùæm àoã!

Yïu baån, töi yïu têët caã Trûúâng.Àaãng àûa tònh laå hoáa tònh thûúngRöång trïn böën biïín, tònh vö saãnGiaãi phoáng loâng ta khoãi xñch xiïìng.

4-1953.


THÚ DÊNG BAÁC HÖÌ

Möîi lêìn tranh àêëu gay go,Chuáng con àaä àûúåc Baác Höì àïën thùm. Chuáng con dûúái vûåc sai lêìm, Àang vûún mònh, àûúåc Baác cêìm tay lïn,

Lúâi Cha rêët mûåc dõu hiïìn,Nhû laâ thêëm nheå, maâ xuyïn vaâo loâng,

Con ngöìi trûúác Baác mïnh möng,Töåi nhiïìu, chûa daám thùèng tröng Cha giaâ.

Baác cûúâi, vêîn àoã nûúác da,Nhûng trïn traán röång toác àaâ baåc hún.

Baác lo nghòn viïåc giang sún,Lo tûâng têëm aáo baát cúm àöìng baâo;

Nghô tûâ khêíu suáng, con dao,Laåi thïm Baác phaãi nghô vaâo chuáng con.

Riïng con lêìm laåc têm höìn,Ngûúâi tuy trong Àaãng, höìn coân úã xa.

Möîi ngûúâi, möåt löîi xoát xa, Böën trùm ngûúâi, löîi bao la nùång nïì.

Trïn àêìu toác Baác sûúng ghi,Chùæc àöi súåi àaä baåc vò chuáng con.

SAÁNG 11

- Nghô thïm höëi hêån böìn chöìn,Nhûng lúâi Baác daåy sùæt son vûäng bïìn:

“Thoaát buân, núã àoáa hoa sen,Buân tanh maâ vêîn loåc nïn hûúng trúâi”.

Mùæt Cha nghòn thuúã saáng tûúiDòu cho con vûúåt qua àúâi töëi tùm.

Höm nay 19 thaáng 5,Loâng con vui sûúáng nhû trùm tiïëng cûúâi.

Löîi lêìm àaä noái àûúåc vúi,Höìn nhû núã laåi dûúái trúâi Chñ Minh.

Ngaây sinh nhêåt Baác quang vinh,Laâ ngaây sinh nhêåt höìn xanh muön ngûúâi.

19-5-1953


LAÂNG COÂNG

Möåt laâng thuöåc huyïån Vônh Löåc (Thanh Hoáa)coá 600 nhên khêíu, úã xa àûúâng giao thöng.Nöng dên söëng rêët vêët vaã; coá cêu tuåc ngûä:“Haåt cúm laâng Coâng - AÊn cong xûúng söëng”.

Súám nay xa caách laâng Coâng, Bûúác ài möåt bûúác, trong loâng mïën yïu.

Laâng Coâng vêët vaã deo neo, Tö àong, thoác reä bao nhiïu cùm thuâ.

Nöng dên lao àöång böën muâa, Tröìng böng, boán mña, laåi vûâa tóa ngö.

Muâa thûúâng ngêåp luåt chùèng no,Chiïm thúâi thónh thoaãng mêët khö möåt kyâ.

Thaáng ba haái cuãi nùång nïì,Thaáng mûúâi keáo mêåt àïm khuya thûác roâng.

Quay xa biïët mêëy trùm voâng,Coâm lûng baâ meå trïn khung cûãi daâi.

Nùæng höìng chûa kõp súám mai,Lûúái, núm, ngûúâi àaä ngêm ngoaâi ruöång chiïm.

Laâm maâ nhaâ raách vaách lem,Vò chûng àõa chuã nùçm ïm mêëy toâa!

SAÁNG 13

Laâng Coâng phaát àöång traãi qua,Cêy rung àêët chuyïín nhû laâ muâa xuên.

Mùåt ngûúâi lao àöång nöng dênSaáng tûúi gaåt hïët mêëy lêìn mêy àen.

Lûãa húân nhen nhuám àïm àïm,Thaác cùm húân àaä àeâ trïn keã thuâ,

Töi vïì hai thaáng khöng lêu,Cuâng nhau baát meã, chung nhau chiïëu súân.

Haåt cúm ùn cuãa baâ conLaâ tònh, laâ nghôa, laâ ún thêëm nhuêìn.

Tay anh töi nùæm, töi cêìm,Khöí xûa gaån kïí, àau ngêìm phanh phúi.

Khoác chung nûúác mùæt ngheån lúâi,Cûúâi chung sung sûúáng vúái ngûúâi nöng dên.

Thuöåc àûúâng, thuöåc ngoä quen chên, ÚÁt cay, mùæm mùån, laâ dên lang röìi,

Meå nhòn con bûúác xa xöi,Con nhòn meå khuêët trïn àöìi laá xanh.

Súám nay xa caách lïìu tranh,Tûúãng nhû khuác ruöåt coân quanh laâng Coâng.

11-1953.


7MEÅ CON(1)

(In theo baãn cuãa NXB Vùn nghïå 1954)

SAÁNG 15

(1) Têåp thú naây coá 11 baâi, vò coá nhiïìu baâi truâng vúái caác têåp àaä in úãphêìn trïn, nïn chuáng töi chó àïí laåi 3 baâi (NXB Vùn hoåc).


BAÂ CUÅ MUÂ LOÂA

Nhaâ tranh, baâ cuå muâ loâa Chiïìu chiïìu coäng chaáu tröng nhaâ möåt thên.

Con trai hùng haái toâng quên,Dêu hiïìn têët taã lo chùm viïåc àöìng.

Möåt àúâi cêëy reä laâm cöng, Laâm bao nhiïu, chó àau loâng, thiïëu ùn!

Ngheâo khöng sùæm nöíi caái khùn, Khöí nhû traái bûúãi chòm lùn, dêåp vuâi.

Goáa chöìng tûâ luác böën mûúi, Chïët con ba àûáa, sêíy thai möåt lêìn.

Mùæt àau löng cùåm múâ dêìn,Ngûúâi chùm, thuöëc chûäa möåt phêìn cuäng khöng

Tuöíi giaâ nay saáu mûúi àöng,Mûúâi lùm nùm chùèng àûúåc tröng mùåt trúâi.

Thûúng dêu chaåy bûäa lêìn höìi, Saâo khoai, con lúån, muâ röìi vêîn chùm.

Lêìn moâ nhuám lûãa, nêëu cúm,Töëi tùm súâ soaång àïm höm ngúå ngaâng.

Meå úi! con àïën trong laâng,Con nhòn mùæt meå loâng caâng xoát sa!

Möåt trùm nùm mêët nûúác nhaâ,Nghòn nùm àõa chuã laâm ta àoái ngheâo.

SAÁNG 17

Meå muâ vò thuïë phaãi àeo, Vò tö phaãi traã, laåi àeâo núå non.

Möåt àúâi cuãa meå heáo hon, Coá hai con mùæt chïët moân caã hai.

Quanh nùm chó möåt àïm daâi,Saáng trúâi khöng thêëy mùåt ngûúâi thên yïu.

Loâng baâ thûúng chaáu nêng niu,Chó nghe thêëy tiïëng súám chiïìu maâ thöi!

Saáu mûúi tuöíi, khöí chûa röìi, Àoá laâ töåi aác cuãa loaâi daä man:

Quên àõa chuã! luä thûåc dên!Chuáng bay cûúáp caã moåi phêìn sûúáng vui!

Cûúáp trêu, cûúáp ruöång, cûúáp àöìi,Bay coân cûúáp giêåt caã àöi mùæt ngûúâi.

Traã àêy nûúác mùæt, möì höi, Ruöång nûúng, nhaâ cûãa, cuöåc àúâi chuáng tao

Trûúác kia bay úã trïn cao,Bêy giúâ seä quêåt bay vaâo àêët àen!

Dên caây ta àaä àûáng lïn,Nuå cûúâi àem laåi úã trïn möi giaâ.

Meå duâ àau àúán muâ loâa,AÁnh xuên seä doåi chan hoâa têm can.

9-1953


MEÅ CON

Meå böìng con àang buáÀi Àaåi höåi Nöng dên,Meå chùm chuá tinh thêìn,Con trong tay thiïëp nguã.

Tay meå coân khe kheäQuaåt phú phêët cho con;Con nghïnh nghïnh maá troân, Sûäa coân vûúng trïn maá.

Meå ài tûâ Àöìng TrêímVïì hoåc têåp trong Àònh;Chöìng caán böå thön mònh, Vûâa àêëu tranh, saãn xuêët.

Möîi lúâi nghe giaãng giaãi,Àau xoát laåi traâo lïn.Con cuãa meå meå nhòn, Nhúá trùm nghòn khöí aãi.

Nùm àoái, chöìng ài úã,Bõ àõa chuã quyåt cöng;Vúå thoi thoáp chúâ tröngÑt gaåo tiïìn - khöng thêëy.

SAÁNG 19

Nûãa nùm vïì, tay trùæng,Con hai àûáa chïët röìi;Cha saáu chuåc chön vuâi; Nhaâ tan hoang, xú xaác.

Ài, coân quêìn aáo töët,Vïì, quêìn cöåc vaãi thûa.Ài, khoãe maånh caây bûâa, Vïì, mùåt xanh xûúng boåc.

Con àêìu khöng chïët àoái,Nùm nay àaä lïn mûúâi.Öm con nhoã böìi höìiCùm tûác loaâi gian aác.

Con cûåa mònh, múã mùæt;Meå bïë xöëc lïn hön.Meå quyïët giûä lêëy conCho lúán khön, no êëm.

Con thúm tho, buå bêîm,Àeåp hún böë meå nhiïìu.Meå daám nùæng àen àiu,Con höìng haâo, saáng suãa.

Meå haäy coân raách vaá, Con àaä àûúåc aáo hoa; Cöí àoã, aáo hoa caâ, Meå daânh cho con mùåc.

Nûãa àúâi meå àaä khöí,Nhûng con seä sûúáng vui.Ruöång àêët àöíi tay ngûúâi, Nuå cûúâi mai seä núã.

10-1953


ANH CAÁN BÖÅ TRÚÃ VÏÌ LAÂNG

Nhúá laâng phaát àöång khöng nguöi,Höm nay àûúåc trúã vïì núi ba cuâng.

Con àûúâng, búâ ruöång, khuác söng,Boáng tre, maâu raå; nhû trong ruöåt raâ.

Duâ khöng àêët töí, quï cha, Núi say cöng taác, àoá laâ quï hûúng.

Möîi lúâi thùm hoãi, vêën vûúng;Möîi em nñu aáo, loâng thûúng laå luâng!

Bûúác vïì nhaâ rïî cöë nöng,Con nay caán böå, meå trong chêëp haânh.

Meå mûâng, nûúác mùæt chaãy quanh,Nêëu khoai, chùåt mña, nhû giaânh bêëy nay:

- “Anh ài, àïí laåi àiïëu caây,Meå tröng thêëy àiïëu, ngaây ngaây nhúá anh.

Bûäa ùn baát nhuát, nöìi canh,Chaáu thú nhùæc nhúã nhòn quanh ghïë ngöìi.

Àöåi vïì, thön xaä saáng tûúi,Coá anh hai thaáng, cuöåc àúâi meå hay”.

Nhòn nhaâ, nhòn cûãa àöíi thay,Chaáu thïm chiïëc aáo, chuöìng nay coá boâ.

Bùng vûúân, taåt löëi quanh co,Thùm lên, thùm xoám, chuyïån troâ mûâng sao!

SAÁNG 21

Nghe tin saãn xuêët nêng cao,Múã nùm lúáp hoåc, giïëng àaâo àûúåc ba.

Hoãi thùm sûác khoãe gêìn xa,Treã em hïët gheã, cuå giaâ laânh ho.

Hoãi thùm khoai sùæn àoái, no?Vaãi nay àùæt, reã? mêåt giúâ thêëp, cao?

Hoãi mònh àoaân kïët ra sao?Hoãi mûu àõa chuã àûáa naâo coân ngoe?

- Baâ con hoãi laåi, muöën ngheNhûäng tin thùæng trêån, cêu veâ, baâi thú.

Trêìu ùn thùæm miïång, thuöëc àûa, Mûâng tröng caác cuå bêy giúâ khoãe vui;

- Rùçng : “Ài cöng taác nhiïìu núi,Chuáng con thûúâng vêîn nhúá khoai xaä nhaâ;

Khöng àêu bùçng úã quï taKhoai ùn thoãa thñch, nhiïìu maâ deão, ngon.

Nhúá khoai laâ nhúá baâ conGian lao vêîn möåt loâng son ngoåt buâi”.

Nhûäng ngûúâi àêëu cêåt, chung vai, Gùåp nhau sao xiïët röång, daâi tònh thûúng!

Tònh yïu àêët nûúác quï hûúngLaâ tònh kñnh mïën, yïu thûúng àöìng baâo.

5-1954


8NGÖI SAO(1)

(In theo baãn cuãa NXB Vùn nghïå 1936)

SAÁNG 23

(1) Têåp thú naây coá 41 baâi, vò coá nhiïìu baâi truâng vúái caác baâi àaä in úãphêìn trûúác (trong toaân têåp naây), nïn chuáng töi chó àïí laåi 17 baâi.(NXB Vùn hoåc)


LOÂNG SAO VUI SÛÚÁNG HÖM NAY

Loâng sao vui sûúáng höm nay:Vûâa bûúác xuöëng saân nhaâ nûáa,Tûúãng chûâng gioá thöíi trong cêy;Gùåp buåi mai vêìu àûáng thùèng,Laá tre phêët nghòn ngoán tay;

Àêìu nho nhoã,Mùæt hay hay,

Nhûäng chuá chim con noái chuyïån ngaây.

Sùén saâng giang tay àoánViïåt Bùæc laâ àêy, úã àêy.Mûa liïìn mêëy höm trûúácSuöëi chaåy phùng phùng nûúác vêîn àêìy;

Chõ tiïëp tïëMaãnh vai gêìy,

Trúã vïì - àöi thuáng nheå troân xoay!Cúm àöån àoã gayMuöëi vûâng trùæng xoáa.

SAÁNG 25

ÊËy coá nhûäng ngaây cuäng laå!Vui vïì tûâ àaá, tûâ cêy.Vui tûå trong loâng, trong daå,Vui tûâ thiïn haå vïì àêy.Vui theo suöëi söëng phêy phêy,Vui hoáa thaânh mêy bay túái;Vui phaát tûå nhûäng ngaây nhaåc muöîi,Gieo thêìm tûâng buöíi àûúâng gai;Maá xanh möi vêîn laâ tûúi,Vui tûâ biïín caã vïì rúi xuöëng àöìng.

Nhûäng ngaây gioá lúán,Doån loâng maâ àoán lêëy vui!Höm nay bûúác xuöëng nhaâ töi,Chúåt tiïëng ca àúâi naáo nûác;Loâng sung sûúáng tûúãng kïì ngay khoám truácThöíi lïn liïìn möåt khuác saáo say!

7-1949


CHÕ CUÁC

Chuáng noá cùæt tay chõ röìi,Chõ vêîn luön möìm chûãi ruãa.Chuáng noá cùæt luön tay nûäa,Laånh luâng chõ vêîn khöng khai.

Chõ àaä qua lûãa àoã, nûúác söi, Noá àem chõ khaão tra, kòm keåp.Ngûúâi thiïëu nûä Viïåt Nam xinh àeåpBõ quên thuâ cùæt xeão tûâng húi.

Maáu úã hai tay chaãy xiïët.Mêëy phen chõ ngêët ài röìi.Toác chõ maáu àaâo bï bïët.Nhûng tinh thêìn chõ vêîn saáng soi.

Chõ vêîn chôa vaâo àêìu chuáng noáCaã àau thûúng tûác nöå gêìm gêìm.Boån giïët ngûúâi, boån cûúáp cuãa, hiïëp dêm,Lúâi kïët aán chõ vùçm mùåt chuáng.

Möåt mònh giûäa luä saát nhên,Chõ àûáng vûäng trïn àêìu chiïën luäy,Noá khöng daám nhòn vaâo mùæt chõ,Súå cùm thuâ cuãa caã toaân dên.

SAÁNG 27

Chñnh chiïën thùæng laâ ngûúâi bõ xeão,Maâ xuöëng möì laâ luä cùæm dao.Chuáng öm àêìu khöng biïët chaåy àûúâng naâo,Vò chñnh nghôa laâ thiïn la, àõa voäng.

Noá chùåt caã hai chên chõ.Noá theo töåi aác àïën cuâng.Chõ Cuác tay lòa, chên chùåt,Vêîn coân saáng quùæc nhòn tröng.

Chõ thêëy yïëu dêìn húi thúã,Sûác tuön theo maáu àaä taân.Muön thuúã chuác Höì Chuã tõchHúi cuöëi cuâng hö muön thuúã Viïåt Nam.

Hùm ba tuöíi treã saáng trong,Chõ Cuác,“Ngûúâi con gaái quang vinh nûúác Viïåt”!(1)

Maáu cuãa chõ chuáng töi mang bêët diïåtGiïët quên thuâ cho àïën luác thaânh cöng.

1952


(1) Àaâi phaát thanh Maåc Tû Khoa goåi chõ Cuác laâ “Ngûúâi con gaáiquang vinh cuãa Viïåt Nam”

CAÁI CØÅP TOÁC

Toác em chñn tuöíi coân hoe,Meå yïu, mua cùåp toác vïì, mûâng sao!

Voâng voâng maãnh theáp thanh tao, Khöng phai, khöng dó, nhû sao saáng loâe.

Cùåp àêìu em beá xinh ghï,Soi gûúng röìi, sùæp chaåy khoe laáng giïìng.

Böîng em àûáng buöìn phiïìn suy nghô:- Maáy bay thuâ rêët kyå trùæng trong,Noá ghen sùæc thùæm maâu höìng,Noá hùçn con treã, muöën khöng chúi búâi;Long lanh cùåp toác dûúái trúâiLaâ xui bom nöí, àaån rúi àï heân! -Vöåi vaâng em lêëy chó àenQuêën cho sùæc saáng hoáa liïìn maâu than!

Toác em tuy cùåp goån gaâng,Maâu tûúi trïn súåi toác vaâng coân àêu.

Niïìm vui con treã àang reo,Maáy bay àïë quöëc hoâng theo doåa giaâ!

Ngûúâi lúán khöí, meå giaâ quùån khoác,Àïën treã con cùåp toác khöng yïn!

Quên thuâ cûúáp nûúác loaån àiïn,Giïët cho saåch giöëng úã trïn àêët naây!

4-1954

SAÁNG 29

KHÖNG SÚÅ

Bûúác vaâo giai àoaån gay go,Coá ngûúâi nhûäng súå vúái lo maâ gêìy!

Ngaây ài thò súå maáy bay,Àïm ài tûúãng tûúång súå tay cûúáp àûúâng.

Súå ra chiïën àêëu tiïìn phûúng,Súå vaâo hêåu àõch tai ûúng lùæm bïì.

Súå rûâng mêy phuã nuái che,Súå giang, súå nûáa xanh leâ quanh nùm.

Súå oai con höí noá gêìm,Laåi coân súå rùæn, àïm nùçm cuäng kinh:

Àûúâng rûâng lùång ngùæt, vùæng tanh,Súå ngûúâi laå mùåt bïn mònh àeo dao,

Súå con suöëi luä aâo aâo, Súå cêy gioá quêåt ngaä vaâo nhaâ tranh;

Súå muöëi trùæng, súå rau xanh,Súå giaâ, súå öëm, loanh quanh súå hoaâi!

Chung quy: laâ súå laâm ngûúâi; Cúá sao khöng súå mêët àúâi tûå do?

Àïí loâng súå súå lo lo,Maâ àem tin tûúãng reân cho tñnh tònh.

Àaä vaâo trong cuöåc àêëu tranh,Chuáng ta phaãi àûáng thùèng mònh, nhòn lïn!

4-1953


EM BEÁ

Em ngöìi bïn raänh nûúác,Nghõch thaã chiïëc thuyïìn con.Raänh nûúác chaãy àen ngoâm,Cöëng mêëy àúâi lûu laåi.

Nùm tuöíi àêìu nhoã daåi,Tûå kiïëm lêëy troâ chúi.AÁo àûát cuác buång phúi. ÚÃ truöìng tûâ luác àeã.

Nûúác bêín àêìm thên beá,Muäi chaãy quïåt ngang tay,Em cûúâi rêët thú ngêyNhòn thuyïìn tröi, àùæc yá.

Cha ài caây, meå cêëy, Cha ài cuãi, meå rûâng, Cha meå gaäy söëng lûngGaánh tö àong, núå àêåy.

Ai ruöåt mïìm maáu chaãy,Ai chùèng quyá yïu con;Cay àùæng quaã böì hoân:Boã liïìu con, nuöi àõa chuã!

SAÁNG 31

CHÕ DUNG

Möåt rïî cöë nöng trong phaát àöång quêìn chuángúã laâng Xuên Phaã, Thoå Xuên, Thanh Hoáa.

Saáu mûúi, ngûúâi goåi CHÕ Dung,Tuöíi giaâ vêîn CHÕ, chûa chöìng, chûa con.

Cêy xanh giam maäi heâo moân, Hoa tûúi khöng núã, traái troân chùèng àúm.

Súám möì cöi meå cö àún,Àoái ngheâo cha phaãi àem con àûúâng cuâng,

Baán ài mêëy chuöîi tiïìn àöìng,Tuöíi mûúâi lùm àaä vaâo voâng muå Di!

Tûâ ngaây vaâo cûãa con ni,Baân tay àõa chuã coân chi nhên tònh!

Súám khuya lam luä möåt mònh,Cöíng ngùn thùm thùèm nuöët hònh chõ Dung.

Mònh laâm, noá hûúãng ung dung,Laåi coân àaánh chûãi, coi khöng phaãi ngûúâi:

- “Choá hún maây möåt caái àuöi!”Maây hún con choá möåt àöi àuäa cêìm!"

Tuöíi xuên nhû àoáa trùng rùçm,Noá giam, noá giûä, noá cêìm hïët duyïn!

Mêëy lêìn coá baån hoãi xin,Vu oan noá àöí tröåm tiïìn, rúâi xa!


Lêìn lûâa möåt tuöíi möåt qua, Gaái tú cöë àïí thaânh ra naå gioâng,

Àïí maâ suöët kiïëp lûng congLaâm töi moåi noá, khöng mong àöíi àúâi!

- “Thên töi khaác thïí chim trúâi,Àïm vïì öí raác, chuát röìi laåi ài.

Suöët ngaây ngoaâi ruöång biïët chi,Nhûäng rúm cuâng coã, tha ài, gaánh vïì.

Vuâi àêìu cuåc àêët u mï,Töëi tùm bûng bñt, ai hïì múã ra!

Àïën àïm múái trúã laåi nhaâ, Laåi àúâi xoá bïëp diïîn qua àïm trûúâng!

Àêm, xay, dêåm, àaåp, giêìn, saâng,Xay quay caái mùåt, saâng raâng caái thên!

Khi tay mïåt quaá laã dêìn,Giùçng xay trúã laåi cuöën vêìn töi ài!

Mùåt ngûúâi con meå Höåi Di,Ai hay chuáa nguåc möåt ly chùèng rúâi!

May trúâi coá töëi, coá mai, Thên töi múái nghó ngúi vaâi phuát giêy.

Lêëp vuâi böën chuåc nùm nay,Chùèng hay coá Àaãng, khöng hay coá Cúâ;

Chùèng hay nûúác coá Cuå Höì, Chñn nùm khúãi nghôa, bêy giúâ múái hay;

Bêy giúâ Àöåi àïën dùæt tay, Àöët buâa daán nguåc, chùåt dêy troái höìn.

Töi nghe trñ trúã vïì khön,Bûúác chên thïm vûäng, maáu döìn thïm hùng;

Àûáng lïn àaåp hïët bêët bùçng!Con kia mûu chûúác chúá hoâng reä chia!

SAÁNG 33

Möåt höm öëm hoåp vïì khuya,Noá bûng baát thuöëc mên mï laåi gêìn;

Hùæt liïìn xuöëng àêët, töi phên: - “Àúâi tao mêëy chuåc nùm trêìn, ai chùm!

Maây duâ möåt buång dao gùm,Àúåi ngaây ra trûúác nöng dên guåc àêìu!”

** *

Chõ Dung nay hïët àoaån sêìuÀúâi sau phaát àöång tûúi maâu coã hoa.

Chêëp haânh phuå nûä tham gia,Hai gian ngoái àûúåc úã nhaâ Nöng dên;

Ruöång nûúng, ùn hoåp chuyïn cêìn;Tuöíi giaâ chó möåt mú gêìn nûäa thöi:

- “Coá em beá nhoã maâ nuöi,Súám höm êu yïëm, caâng vui böåi phêìn.”

7-1954


CHOÂM VØN SÚN

Thuöåc xaä Caát Vùn, huyïån Thanh Chûúng,Nghïå An; möåt núi àaä coá phong traâo Xö Viïët.

Àûúâng ài möåt khuác Vùn Sún,Àoã tûúi àêët thõt, xanh rúân haâng cêy.

Mña cao ngêåp mùæt; khoai àêìy;Quï hûúng xinh àeåp nhúâ tay lêëm buân.

Mêëy àúâi xêy dûång, àùæp vun,Biïët bao nûúác mùæt àöí döìn möì höi.

Dên caây súám töëi ùn khoai,Möåt ngaây àûúåc bûäa trûa vaâi baát cúm.

Mñt xanh laâm nhuát(1) Thanh Chûúng, Coá àêu caá thõt - caâ tûúng cêìm chûâng.

Ruöång thûa nïn phaãi ài rûâng, Àaâo nêu, àùén nûáa trïn lûng gaánh göìng.

Trai hún böën chuåc, rùng long;Gaái chûa böën chuåc àaä hoâng giaâ mau.

Nhúá nùm Xö viïët caâng àau, Cûúâng haâo, àïë quöëc chung nhau giïët ngûúâi.

Phong traâo dêåp giûäa maáu tûúi, Àöët tay laâm àuöëc, nûúáng àuâi khoan chên.

SAÁNG 35

(1) Quaã mñt xanh bùm ra vaâ àem muöëi dûa. Tuåc ngûä àõa phûúng“Nhuát Thanh Chûúng, tûúng Nam Àaân”.

Nhaâ thiïu, thiïu caã aáo quêìn, Nguã trong chuöìng lúån, úã lêìn raân trêu. (1)

Khi Àöåi àïën dêîn àêìu phaát àöång, Möåt cuöåc àúâi múái, röång múã ra.

Vùn Sún tuy vêîn khoai, caâ, Maâ phong caãnh cuä nay àaâ thùæm hún.

Thùçng àêìu soå àaä chön xuöëng àêët, Boån aác kia mêët mùåt, cuái àêìu.

Thoãa loâng vaåch hïët khöí àau, Thïnh thïnh àêët röång, trúâi cao cuãa mònh.

Khuác àûúâng àêët àoã, cêy xanh,Bûúác lïn thïm chûáa chan tònh nûúác non.

Gian lao vêët vaã dêîu coân,Thùæt lûng cho chùåt, cho son, ta laâm!

Loâng ta giûä lêëy húân cùmNhû dao coá lûúäi, nhû tùçm ngêåm tú.

Àêëu tranh cho àïën bao giúâÀêët khöng boáng giùåc, ruöång vïì tay ta,

Àöìng quï baát ngaát àêm hoa, Vùn Sún no êëm hoâa ca àúâi àúâi.

3-1953


(1) Baãn trêu: chuöìng trêu.

NHAÂ MÚÁI

Tùång Nöng dên úã nhaâ tõch thu cuãa àõa chuã

Meå ngöìi nêëu cúm khoaiTrong cùn nhaâ múái doån.Húi khoái vaâng múái àûúåmLïn miïëng ngoái, àûúâng rui.

Ngoái mùåt trïn cuä röìi;Ngoái coân höìng mùåt dûúái.Vaách bïn ngoaâi laånh leäo;Trong: chûä viïët tûúi cûúâi.

Nhaâ coân röång lùæm thay,Chûa àuã àöì baây biïån.Nhûng töëi vïì vui chuyïån, Baát nûúác múái chuyïìn tay.

Meå ngoaãnh laåi àùçng naây,Cuäng nöng dên mònh úã.Meå nhòn xa hún nûäa, Böën phña cuäng dên caây.

Nhaâ thùçng aác baá xûa nay, Noá ài àïìn töåi, cuãa naây tõch thu.Mêëy toâa ngang doåc, trûúác sau,Nöng dên laâm chuã, cuâng nhau quêy quêìn.

SAÁNG 37

Núi àaá gaåch giam thênNay húi xuên àêìm êëm.Cûãa ngùn xûa thùm thùèmNay àoán bûúác, hiïìn laânh.

Xûa àõa chuã xêy thaânhNgöìi ùn xûúng, uöëng tuãy.Nhaâ noá xöng saát khñMêëy dùåm haäy coân tanh.

Sên cûúáp thoác phúi quanhNay treã vaâo haát, nhaãy.Nhaâ ngang xûa maáu chaãyNay lúáp daåy bònh dên.

Meå saáu chuåc nùm dûChõu lûng nhûâ, ruöåt thùæt.Nay cêët àêìu, múã mùåt, Meå coá nûúng, coá nhaâ.

Meå quïn caã tuöíi giaâ,Laâm bao nhiïu cuäng khoãe.Ruöång vïì ta laåi treã, Thoác luáa seä tùng gia.

Meå coân àang luöåc caãi,Cúm khoai àaä chñn buâi.Con ra ruöång vïì röìi, Chaáu sùæp vïì, tan hoåc

Nghô àïën xûa muöën khoác,Nhòn ngaây nay: meå cûúâi.

4-1954


ÀÊËT NÛÚÁC

Töi àûáng búâ söng LamTûå nuái chaâm chaãy àïën;Àûúâng boáng tre thên mïënÀûa túái bïën àoâ Cung;Töi sang ruá(1) Treo, thêëy biïëc rûâng thöng;Ài khuác nûäa, töi giûäa àöìng luáa dõu:Öi caái cuöåc bao vêy huyïìn diïåuNhûäng laâ cheâ, laâ mñt, nhûäng laâ cau!Nhûäng laâ choâm, laâ xoám àeåp nhû nhau!Quay böën phña, chó möåt maâu: Àêët Nûúác.Thoang thoaãng hûúng cau löìng phña trûúác,Rêåp rúân laá mñt aánh àùçng sau.Nhûäng sên con liïìn tiïëp nhûäng vûúân rau,Nhûäng maái raå bïìn lêu nhû vaån thuúã.Vaâ búâ giïëng göëc àa àïìu raång rúäBûúác nöng dên phaát àöång dêîm trïn àûúâng:Xaä Caát Vùn, möåt maãnh àêët Thanh Chûúng, Maâ töi thêëy caã quï hûúng nûúác Viïåt.

Trong chiïën àêëu, tònh yïu caâng thùæm thiïët:Khi töën cöng treâo haái, traái ngon hún;

SAÁNG 39

(1) Ruá: nuái, rûâng.

Tay vúä hoang, ruöång múái quyá nhû con;Caây cêëy khöí, nïn thoác liïìn vúái ruöåt.Laâng quï kia, trûúác töi nhòn laånh nhaåt, Khaách thõ thaânh vïnh vaáo taåt vaâi höm;Tûâ khi laâm caán böå Àöåi vïì thön,Laâng quï êëy töi chùm nom khuya súám.Moác àêët àùæp búâ, löåi buân bò boäm;Cúm khoai xeã baát, giûúâng naát chung nùçm;Àeân hùæt hiu khïu gúåi uêët ngaân nùm,Àïm töë khöí chùèng ai cêìm nûúác mùæt; Xong buöíi hoåp choâm, mïåt ngûúâi ngêy ngêët; Tiïëng hö rêìn rêåt Àaåi höåi Nöng dên;Giûäa àêìu àûúâng, tïn àõa chuã toaân thênNhû caái deã trûúác dên caây baäo taáp;Hai thaáng àöíi àúâi, long trúâi, lúã àêët,Baån cöë bêìn vuâng dêåy tûåa vûâng àöng:Töi vúái nöng dên àêëu cêåt, chung loâng,Chung cêu hoâ, tiïëng theát, lúâi mong,Töi suy nghô, tuyïn truyïìn, àöång viïn, xïëp àùåt,Nhû töi àaä àöí möì höi, söi nûúác mùætÛúát xuöëng àöìng, rúi vaâo àêët Caát Vùn:Nïn àïën nay töi thêëy àeåp vö ngêìnMöîi maåch maáu, möîi àûúâng gên àêët nûúác.Cuöåc phaát àöång àaä xe dêy raâng buöåcTêm höìn töi liïìn chùåt vúái non söng; Thêëy nöng dên, töi hiïíu bûác thaânh àöìng;Sêu möåt xaä, töi thêëu toaân töí quöëc.


Vaâ tûâ êëy loâng töi mï àêët nûúácNhû chiïën dõch vïì, anh böå àöåi lúán thïmThiïët tha nhòn gioâng söng chaãy xanh ïmVaâ aánh àeåp chiïìu vaâng trïn ruöång luáaAnh hoâ heån maáu anh duâ coáSeä giûä troân laâng maåc vúái àöìi nûúng.Búãi vò: Nghòn nùm Töí quöëc, quï hûúngLaâ hoân àêët tröån vúái xûúng maáu mònh.

8-1954

SAÁNG 41

BÖÌ CÊU TRØÆNG

Giûäa thïë kyã hai mûúi,Chiïën tranh vûâa bùåt vùæng,Nhên loaåi thaã lïn trúâiMuön vaån böì cêu trùæng.

Chim bay cao, lûúån röång, Tiïëng baån goåi nhau vang; Qua sêëm aâo, chúáp àöång,Cuöåc àêëu tranh lan traân.

Böng Liïn Xö nhû biïín,Gaåo Trung Quöëc nhû böng;Cêím thaåch àïìn Hy Laåp,Tuyïët Hy Maä Laåp Sún;

Boåt trùæng Thaái Bònh Dûúng,Mêy trúâi Àõa Trung Haãi;Böì cêu trùæng biïíu dûúngÀeåp, xinh toaân thïë giúái.

Giêëy hoåc troâ saáng suãa,Khùn mùåt cuãa tònh yïu,Thaái bònh khung dïåt luåa,Tay ngoåc tröí àûúâng thïu;


AÁo trùæng treã con chúi,Toác baåc ngöìi kïí chuyïån:Bao ïm, àeåp trong àúâiChim böì cêu biïíu hiïån.

Chim böì cêu bay liïång,Boån hiïëu chiïën öm àêìu!Böì cêu thaânh baäo chuyïín,Chuáng kinh haäi gûúâm nhau.

Àïë quöëc Myä diïìu hêuSúå böì cêu nhên loaåi,Kïu inh oãi vúä hêìu,Boåt phïìu nhû hoáa daåi!

Àïm súå ngaây traân túái, Øn cûúáp súå ngûúâi àöng Àûúâng cuâng, con quaå MyäSúå chim ca, nùæng höìng.

Böì cêu trùæng Viïåt NamBay lïn tûâ khoái lûãa,Ca chiïën thùæng Hoâa bònh, Caác nguåc tuâ phaá cûãa.

** *

Húäi chim chiïën àêëu cuãa Hoâa bònhBay lïn! caánh rúåp caã trúâi xanh!Diïìu hêu vúái quaå xua tan taác,Àem laåi khöng gian tiïëng haát tònh.

8-1954

SAÁNG 43

GÛÃI NAM BÖÅ MÏËN YÏU

Maáu ngûúâi khöng coá Bùæc, Nam,Möåt gioâng thùæm chaãy tûâ chên àïën àêìu.

Loâng ta Nam Bùæc coá àêu,Thûúng yïu chó möåt tònh sêu gùæn liïìn.

Baãn àöì töí quöëc treo lïn,Bùæc Nam goåi taåm tïn miïìn àõa dû.

Quï hûúng meå rêët hiïìn tûâ,Loâng yïu con caái àïìu nhû nûúác laânh.

Miïìn Nam nûúác Viïåt luáa xanh,Thõt xûúng ta vúái têm tònh cuãa ta!

Taám nùm khoái lûãa xoát xa, Kïí khi Nam böå, nhûäng laâ mûúâi niïn.

Cúâ khaáng chiïën phêët àêìu tiïn,Cúâ thaânh cöng seä phêët lïn cuöëi cuâng.

Àõch coân taåm àoáng Mï Köng,Möåt ngaây ruöåt nêëu gan nung möåt ngaây.

Ngoaâi ta àaä saáng trúâi mêy,Trong ta xoát nöîi boáng daây coân che.


Nhûng miïìn Nam húäi! lùæng ngheNon söng, Töí quöëc luön kïì gêìn bïn;

Sûác ngaây àaä thùæng boáng àïm,Saáng trúâi seä saáng àïìu trïn àêët naây.

“Thaânh àöìng Töí quöëc” vûäng xêy,Lúâi cha ghi giûäa nïëp bay cúâ höìng.

Tûâ ngaây chiïëc gêåy têìm vöng,Caâi rùng lûúåc, giûä ruöång àöìng vïì ta;

Noá giaânh, ta laåi giêåt ra, Têëc söng, têëc àêët hoâa pha maáu àaâo:

Loâng giûä chùæc, chñ nïu cao,Bom rúi àaån nöí aâo aâo, chùèng lay!

Hoâa bònh caâng siïët chùåt tayGiûä liïìn ruöång àêët, trúâi mêy, coäi búâ;

Giûä nguyïn söng nuái cuå Höì,Ngaân nùm Nam Böå cú àöì Viïåt Nam!

19-8-54

SAÁNG 45

BAÂ MEÅ MIÏÌN NAM

Meå Bònh Àõnh xa xùm.Con Thaái Nguyïn cöng taác.Meå nhúá trong khu Nùm; Con thûúng ngoaâi Viïåt Bùæc.

Höm cuöëi cuâng nhòn meå,Àõch àang gêy Haãi Phoâng.Con àaáp têìu ra Bùæc; Khaáng chiïën taám muâa àöng.

Àaánh giùåc taám nùm roâng,Nhên dên mònh àau xoát,Lûãa chaáy àêët taân khöng,Maáu rúi nghòn triïåu gioåt.

Nùm ngoaái nghe tin meåÀõch traân lïn quï nhaâ,Thên giaâ ài traánh noáQuêìn aáo boã rúi xa.

Meå trúã vïì tay khöng,Àûúåc baâ con giuáp àúä.Con àoåc thû húãi loâng:Nùm nay da meå àoã.


Meå laâm quaâ, baán baánh.Meå lao àöång, tùng gia;Xûa àúâi buöìn, meå khoác; Nay meå vui Cöång hoâa.

Meå bêíy mûúi tuöíi röìi,Sûác khöng nhiïìu àêu nûäa.Meå cöë söëng thïm ngaây, Mong thêëy con trûúác cûãa.

Mong nûúác nhaâ àöåc lêåp,Con cuãa meå vïì thùm,Boä àïm nùçm meå nhúáSaáu, baãy, röìi taám nùm.

Con thêìm lo meå giaâ,Súå khoá maâ gùåp meå;Quên giùåc cûúáp nûúác ta,Xoát xa giaâ vúái treã.

Caãm thûúng muön baác meåXa caách vaån ngûúâi con,Con nghô tònh àêët nûúác,Chùm lo cöng taác troân.

Nay daânh laåi Hoâa bònhDo sûác ta khaáng chiïën,Con thûúng meå möåt mònh, Con chûa vïì àûúåc àïën.

SAÁNG 47

Meå úã vuâng taåm àoángTrûúác àêy miïìn tûå do:Khöng khoãi loâng meå tuãi,Nhûng meå aâ, chúá lo!

Vô tuyïën naâo vô tuyïën,Nûúác cuãa meå con taChên naâo coân lêín quêët,Cuäng àïën ngaây gaåt ra.

Sûác ta nay vûäng maånh,- Coá maånh múái Hoâa bònh -Dên ta caâng phêën àêëuGiûä nguyïn non nûúác mònh.

Meå trong êëy yïn têm, Con ngoaâi naây gùæng sûác.Ngûâng chiïën, viïåc bùçng trùm,Chaåy thi lïn àónh döëc.

Àïën möåt ngaây sung sûúángCon àûúåc pheáp vïì nhaâ,Con chaåy aâo vö cûãa, Meå vui quaá khoác oâa.

Con quaåt maân meå nghó,Meå kho caá con ùn.Ún cuå Höì lo nghô,Nûúác non nay àaä gêìn.

8-1954


CHIÏËC GÖËI

Ngaây em khu Böën múái ra àêy,Trùng mêåt àöi ta Viïåt Bùæc nêìy, Em coá àem theo ra chiïëc göëiTûúång trûng töí êëm chuáng ta xêy.

Vaãi vûâa, böng goån, göëi xinh xinh, Êu yïëm em thïu möåt chûä Mònh.Chiïëc göëi tûúång trûng nïn coá möåt,Àöíi trao, nhûúâng nhõn giûäa em, anh.

Anh laâ caán böå, em y taá, Cöng taác hai núi chùèng tiïån gêìn.Thónh thoaãng em vïì mûâng hoåp mùåt,Ra ài sûúng súám ûúát àêìm chên.

Göëi chung em biïët àem hay àïí? Caách suöëi dùm con, laåi mêëy rûâng.Lùæm luác nhúá nhau nhòn chó thêëyNhûäng cêy cuâng laá, nûáa cuâng mùng.

Àöi ta àöi lûáa tuöíi xuên xanh,Quên àõch gêy nïn hoåa chiïën tranh,Chuáng rùæc tai ûúng, gêy caách trúã,Cùæt ngang haånh phuác, reä gia àònh.

SAÁNG 49

Cùm thuâ tònh laå thïm sêu sùæc.Göëi chiïëc ta phong laåi, àïí daânh.Khaáng chiïën coá ai duâng àïën göëi,Miïîn sao sinh hoaåt goån vaâ nhanh.

Ngûúâi ài cöng taác göëi ba lö; Saách vúã thên yïu: göëi hoåc troâ;Böå àöåi giïët thuâ, yïu göëi suáng;Nhên viïn thûúâng luác göëi höì sú.

AÁo quêìn xïëp laåi chöìng nïn göëi,Bao gaåo troân ïm aáp maá nöìng.Mûa gioá àaä reân trïn maái toác,Khöng ai nghô chuyïån göëi mïìm böng.

Ngaây ài mïåt nhoåc, töëi thïm ngon,Göëi àêët nùçm sûúng, giêëc vêîn troân.Chó súå cuå Höì àïm ñt nguãNghô trùm nghòn viïåc, göëi giang sún.

Duâ trong bom àaån gieo nguy hiïím,Vui chuyïån àöi ta vêîn heån thûúângÀïën luác hoâa bònh vang chiïën thùæng, Seä may hoâa muåc göëi uyïn ûúng.

Hoâa bònh nay laåi vúái nhên dên;Cöng taác àöi ta cuäng àûúåc gêìn.Göëi cuä lêëy ra nhòn tûåa múái,Trong böng nhû sùæp núã hoa xuên.


Em àem kim, chó, vaãi, böng ra,Chiïëc göëi may thïm gúåi cûãa nhaâ,Gúåi khoái ban chiïìu, àeân giûäa töëi,Gúåi cêu troâ chuyïån, tiïëng hoâa ca.

Göëi trïn àöi göëi cuãa tònh yïu,Ta nhúá bao nhiïu döëc vúái àeâo,Ta nhúá gêåp ghïình àûúâng caách maång,Trûúác vaâ sau nûäa haäy deo neo.

Mùæt ta tuy nguã, loâng ta thûác.Göëi cuãa em, anh cöåm, chùèng mïìm:Göëi dêîu nhöìi tú hay boåc gêëm,Coân quên hiïëu chiïën, göëi chûa ïm!

Ta canh, ta giûä lêëy Hoâa bònh.Giûä lêëy non söng, giûä lêëy tònh!Giûä göëi sum vêìy, vaâ phêën àêëuCho nghòn göëi leã àûúåc xêy quanh.

9-1954

SAÁNG 51

TØÅNG NHAÂ THÚ PA THEÁT LAÂO: XÖM XI

Gûãi lúâi thùm baån Xöm Xi,Tònh thi sô Viïåt yïu thi sô Laâo.

Tay chûa bùæt, mùåt chûa chaâo, Lúâi ùn tiïëng noái thïí naâo chûa hay,

Maâ loâng àaä heån nhau ngay,Xem thú baån, tûác laâ àêy têm höìn!

Laâ àeåp àeä nûúác non yïu quyá, Bùæc rêåm rûâng, huâng vô nuái non;

Nam theo söng Cûãu Long tuön, Suöëi quanh chaãy khùæp, laâng thön moåc àïìu...

Vaâi cêu baån noái thên yïuTöi xem thêëy hiïån phò nhiïu nûúác Laâo...

Nhû àêët nûúác thêëm vaâo thi sô Hoa tûúi hún, trúâi yá nhõ hún;

Tònh yïu mö taã giang súnNeát söng thïm àeåp, àûúâng non thïm huâng.


Loâng töi cuäng nhû loâng baån àoá, Nûúác Viïåt töi ngaân thuúã töi yïu;

Biïín daâi, söng röång, gioá hiu,Nuái xoa sûúng biïëc, àöìng thïu nùæng vaâng,

Chuáng ta nhiïåm vuå veã vang,Vêìn thú tiïëng meå voä trang tinh thêìn.

Àúâi àúâi Laâo Viïåt giao thên, Xöm Xi, töi vúái baån gêìn biïët bao!

Hai dên töåc Viïåt Laâo anh duängChim bay lïn giaãi phoáng goåi bêìy,Tiïëng hoâa vang àöång trúâi mêy,

Caánh tung bïn êëy bïn nêìy Hoaânh Sún.

1954

SAÁNG 53

NØÇM BÏÅNH VIÏÅN

Àïm khuya mï tónh baâng hoaâng,Dûúâng nhû ai úã bïn maân vúái töi...

Ngûåc àau, traán vaä möì höi, Ngoån àeân con àaä chùm soi àïën gêìn;

Tay ngûúâi lau traán, àùæp chùn,Kheä nhû súå àöång tinh thêìn ngûúâi mï.

Coân ai rïn ró àïm khuya,Ngoån àeân con laåi lêìn ài thùm chûâng...

Ngoaâi hiïn àïm töëi mêëy tûâng, Sûúng àöng xuöëng laånh; vang rûâng dïë kïu;

Nhûng loâng ïm biïët bao nhiïuNhû, àau, nùçm giûäa tònh yïu êëm, daây.

Àoá laâ nhûäng baân tay höå lyáY taá vaâ baác sô chùm nom;Chiïìu chiïìu, súám súám, höm höm,

Cûu mang loâng meå thûúng con khaác naâo.Khiïën cho tònh caãm daåt daâo.

Cúm quïn àùæng miïång, thuöëc vaâo maát da.


** *

Nhaâ thûúng àïë quöëc lêåp ra, Rïî khinh laâ thõt, laâ da con ngûúâi.

Nöng dên àau öëm ruång rúâi,Cûãa nhaâ thûúng thñ vaâ núi tuãi sêìu;

Cûa xûúng cùæt thõt mùåc dêìu, Giûúâng àau lùn löån, ai àêu xoát tònh!

Nay àêët nûúác cuãa mònh laâm chuã,Bïånh viïån duâ tre nûáa àún sú,Rûâng che boáng àiïím lûa thûa,

Thuöëc tuy san seã coân chûa àuã àêìy,Nhûng con ngûúâi úã núi àêy

Quyá hún têët caã baåc naây, vaâng kia;Chùm tûâ cúm chaáo súám khuya,

Chùèng kiïng nheå, nùång; khöng nïì saåch, dú.Mûúâi nùm loâng cuãa Cuå Höì

Àûác mïnh möng thêëm dêìn vö moåi loâng,Daåy ngûúâi phuåc vuå gùæng cöng,

Daåy ngûúâi öëm cuäng thêëy höìng àúâi vui.

** *

Núi thuúã trûúác ngêåm nguâi chua xoátNay saáng trong, àeåp töët, hiïìn hoâa: Tûúi cûúâi bïånh viïån bûúác ra,

Mïën yïu Dên chuã Cöång hoâa Viïåt Nam!

1954-55

SAÁNG 55

TA CHAÂO VIÏÅT BØÆC, VÏÌ XUÖI

Nuái xa khoaác aáo maâu xanh nhêët, Suöëi gêìn haát tiïëng tuyïåt vúâi trong...Chim rûâng rñu rñt ca tha thiïët,Buöíi tiïîn àûa, Viïåt Bùæc àeåp vö cuâng.

Ta chaâo Viïåt Bùæc, ta xuöi,Bûúác chên lûu luyïën, nuå cûúâi tònh chung.

Taám nùm àûúâng toã ngoä thöng,Quen bao àónh döëc, àêìu söng, ngoån nguöìn.

Taám nùm chung söëng vuöng troân,Nuái rûâng nuöi dûúäng àûáa con àöìng bùçng

Cêy cêy, nuái nuái truâng truâng,Quï hûúng caách maång oai huâng, thùèm nghiïm.

Dûúái cêy, trong nuái, ngaây àïmTrñ ngûúâi, sûác oác reân nïn theáp àöìng.

Àuác thaânh vuä khñ vö song, Cûáng trong khaáng chiïën, bïìn trong hoâa bònh.

Têëm loâng Viïåt Bùæc àinh ninhCuãa trao ta giûä nhû hònh boáng ta.

** *

Ta nhòn taãng àaá, nhòn con suöëi,Nhòn khoám hoa mua, àaám coã may,Nhòn baãn àûáng trong thung luäng heåp,Nhúá chung phong caãnh söëng bao ngaây.


Chiïìu tiïëng moä trêu khua löëc cöëc,Àïm nghe chaãy nûúác giaä àêu àêy...AÂo aâo suöëi luä, êìm êìm thaác,Coá luác loâng khe laåi caån baây...

Luác êím húi rûâng, cún söët rung.Khi àïm àöng laånh, bïëp ta höìng.Àöët tûâng cêy göî tha höì sûúãi, Sùæn nûúáng vaâng röìi, ta beã chung.Laách taách lûãa reo, cêu chuyïån núã,Trûúâng kyâ khaáng chiïën vêîn cûúâi tung!Anh em àöìng chñ quêy àêëu laåi,Baác úã bïn ta, Àaãng êëm loâng.

** *

Ta chaâo Viïåt Bùæc, ta xuöi,Quï hûúng caách maång muön àúâi suy tön

Meå ngheâo vêîn cöë nuöi con: Luác buâi mùng nûáa, khi ngon cuã maâi,

Seã tûâng haåt muöëi cùæn àöi,Nhaâ saân chung úã, chùn sui àùæp cuâng.

Khi lïn: non núát, ngaåi nguâng,Khi vïì: theáp úã trong loâng àaä töi

Xûa nay ly biïåt ngêåm nguâi,Giúâ àêy àûa tiïîn laâ vui lïn àûúâng.

Rúâi quï hûúng, àïën quï hûúng,Thuã àö nùm caánh sao vaâng chúâ ta.

Taám nùm Haâ Nöåi caách xa,Têëm loâng Viïåt Bùæc cuâng ta trúã vïì.

10-1954

SAÁNG 57

ÀI TÚÁI MAÅC TÛ KHOA

Àûúâng ài túái Maåc Tû KhoaQua Höìng Haâ, qua Dûúng Tûã, Hoaâng Haâ.

Trung Hoa vô àaåiGiao hoâa Haâ Nöåi - Maåc Tû Khoa.

Àûúâng ài túái Maåc Tû KhoaMïnh möng àêët röång, bao la söng daâi.

Maáy bay àûa têån ngang trúâi,Àûúâng xe lûãa phoáng liïn höìi ngaây àïm.

Maåc Tû Khoa!Noái àïën tïn, àaä sung sûúáng chan hoâa; Yïu trong aãnh, huöëng nûäa laâ ài àïën!Traái àêët ài giûäa tinh cêìu, haänh diïånTrïn mònh coá Maåc Tû Khoa;Coá Liïn Xö, nûúác xaä höåi cuãa ta,Khöng ngûúâi àoái, khöng coân ngûúâi dûúái aách.Trïn àiïån KremlinhNgöi Sao Àoã cuãa Thaáng Mûúâi hiïín haách,Lûãa bûâng cao trong giöng töë àêëu tranh,Ngoån haãi àùng trïn mùåt biïín hoâa bònh.

Ta ài túái Maåc Tû Khoa phña trûúác,Cúm aáo, mùåt trúâi, nuå cûúâi, suöëi nûúác, Möång nghòn xûa thaânh sûå thûåc nïn thú.


Möîi ngûúâi têm niïåm ûúác múTrong àúâi àûúåc thêëy Liïn Xö möåt lêìn;Nghe Maåc Tû Khoa möîi phuát möîi gêìn,Traái tim ta raång, tinh thêìn ta trong.Baánh xe lûãa quay voâng theáp saáng,Caánh taâu bay lûúát aáng mêy xanh;Àûúâng ruát ngùæn, gioá bay nhanh,Böën phûúng quêy laåi Kinh thaânh Ngöi sao.Ngûúâi chûa thêëy ngêíng cao mong ngoáng;Keã thêëy röìi löìng löång thïm tin;Ngûúâi àang ài túái - tröng lïnChûa xem lêìu àiïån, chûa nhòn doâng söng,Àaä giú tay àoán aánh höìng, Nhòn Ngöi Sao Àoã úã trong têm höìn.

Mûúâi nùm trûúác, cuöåc ta àúâi tùm töëi, Ngaân truâng àïm xa löëi Maåc Tû Khoa; Dên töåc ta mêët nûúác, tan nhaâ; Ta u uêët ngheån lúâi ca giûäa cöí.Àûúâng tranh àêëu coá Ngöi Sao Àoã,Nûúác ta nay àaä möåt nûãa trúâi höìng;Dên ta thïì deåp biïën nöët àïm àöng;Àûáa con nûúác Viïåt àûúåc lïn àûúâng rûåc rúäTúái Bùæc Kinh, cûãa Thiïn An túái àoá,Túái àúâi vui; túái Möng Cöí tûúi cûúâi...Maåc Tû Khoa! Túái àêy röìi!Muöën hön maãnh àêët saáng ngúâi Liïn Xö.

9-1955

SAÁNG 59

Möåt laâng thuöåc huyïån Vônh Löåc (Thanh Hoáa)coá 600 nhên khêíu, úã xa àûúâng giao thöng.Nöng dên söëng rêët vêët vaã; coá cêu tuåc ngûä:“Haåt cúm laâng Coâng - AÊn cong xûúng söëng”.


Sang tho xuan dieu

Documents