-
undu osoan, klimadesberdinetan hedatu diren
formazio belarkarak (estepak, la-rrediak eta sabanak) oso
aberatsakizan ohi dira ugaztun-faunaren alde-tik. Hauetan
famatuena, Afrikakoekialdeko sabana da, zalantzarikgabe. Ospe honek
oinarri sendoa du;bertan baitago munduko ungulatu--biomasa eta
-dibertsitaterik handie-na, eta aldi berean, ungulatu hauenehiztari
diren hainbat karnibororenaere bai. Zerk eragiten du horrenbiomasa
altua, eta nola manten dai-teke horrenbeste espezie batera?Ikusiko
dugunez, sabana hauenfuntzionamenduan animaliok bere-biziko
garrantzia dute, eta itxuraznahikoa homogeneo den ekosistemahonetan
espezie asko bizi daiteke,bai dieta eta bai ugal estrategien
al-detik, lorturiko espezializazio-mailaaltuari esker.
Sabanaren ezaugarriaketa sabana-motak
abana oihan tropikal eta ba-samortuen arteko trantsizio-
-formazioa dela esan genezake.Euria oihana sortzeko adinakoa
ez,baina basamortuetakoa baino al-tuagoa deneko lekuetan,
tartekazuhaitzak direneko komunitate be-larkarak nagusitzen dira
tropikoosoan zehar. Afrikan formaziohauei sabana deritze. 500
eta1.500 mm bitarteko prezipitazioakdituzten lurraldeetan eratu
ohidira, baina bestelako faktoreek erebadute eragina. Hainbat ibai
eta la-kuren ertzetan, nahiz eta prezipi-tazio gutxi izan, oihana
nagusitzenda, eta beste hainbat eremutan,lurzoruen gazitasuna dela
eta, ba-samortua topa genezake. Norma-lean, prezipitazio-kopurua
zenbat
eta altuagoa izan hainbat eta zu-haitz gehiago topatuko ditugu
sa-banan. Eskualde tropikaleangaudenez, ez dago uda eta negurik.Bai
ordea urtesasoi lehor eta heze-a. Komunitate hauen
fenologia,ondorioz, hezetasun-mailak kon-trolatzen du. Urtesasoi
hauek des-berdinak dira leku batetik bestera,baina patroi normala
lauzpabosthilabeteko euri-sasoia, eta zazpikosasoi lehorra
(batzuetan euri-sasoitxiki batez erdibitua) izan daiteke.
Prezipitazioez gain, sabanarendinamikan badaude garrantzi
na-gusia duten beste bi faktore, halanola suteak eta herbiboroak.
Sute-ak berezko fenomenoak dira, nahizeta neurri handi batean
aspaldida-nik gizakiak kontrolatuta egon. Ur-tesasoi lehorrean
gertatu ohi dira,eta materia organikoa azkar mine-ralizatu, eta
lurzorua ongarritu egi-
?O2@@??@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?f?O2@@@5??@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?f
O2@@@@@@H??@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?fO2@@@@@@@@e?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?f
W2@@@@@@@@@@e?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?f?O&@@@@@@@@@@5e?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?f
?O2@@@@@@@@@@@@H?W2@@@@@@@@@@@@@@?W&@@@@@@@@@@@@@@@?
?O&@@@@@@@@@@@@@@@5??W2@@@@@@@@@@@@@@@@@H?O&@@@@@@@@@@@@@@@@@@
W2@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@HO&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?
W2@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@??W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@H?
?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@O&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@
W2@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@HW&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?
?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5?
?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@H?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@
?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5
?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@HW&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?
?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5?
?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@H?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@
?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5he@@@@@@@@@@@?
?W2@@@@@@@@@@@h?W2@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@@?h?W2@@@@@@@@6X?h?W2@@@@@@@@?heW2@@@@@@@@@@
O2@@@@@@@@@@@@@@@@6K?7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@0Yhe@@@@@@@@@@@?
?7@@@@@@@@@@@5h?7@@@@@@@@@@@?hJ@@@@@@@@@@@@?h?7@@@@@@@@@@1?h?7@@@@@@@@@Lh?W&@@@@@@@@@@5
O2@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@6K
?W2@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@6K?hgJ@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@(M
?J@@@@@@@@@@5?
J@@@@@@@@@@@@HhJ@@@@@@@@@@@@?h7@@@@@@@@@@@@?hJ@@@@@@@@@@@5?h?@@@@@@@@@@1h?7@@@@@@@@@@@HhfW2@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@6Xhf?7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@6X?hf
?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@(Y? ?7@@@@@@@@@@H?
7@@@@@@@@@@@@?h7@@@@@@@@@@@5?h@@@@@@@@@@@@5?h7@@@@@@@@@@@H?h?@@@@@@@@@@@hJ@@@@@@@@@@@5?he?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@1hf?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@)XhfW&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@(Y
?@@@@@@@@@@@
@@@@@@@@@@@@@?h@@@@@@@@@@@@H?h@@@@@@@@@@@@H?h@@@@@@@@@@@@he?@@@@@@@@@@@g?W&@@@@@@@@@@@H?he?7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@L?he?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@)X?he
?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@(Y? J@@@@@@@@@@@
@@@@@@@@@@@@5?h@@@@@@@@@@@@h?J@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@@he?3@@@@@@@@@@g?7@@@@@@@@@@@5hfJ@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@1?heJ@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@1?heW&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@(Y
7@@@@@@@@@@5
?J@@@@@@@@@@@@H?g?J@@@@@@@@@@@5h?7@@@@@@@@@@@@h?J@@@@@@@@@@@5he?N@@@@@@@@@@gJ@@@@@@@@@@@(Yhf7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?he7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?he7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@(Y?
@@@@@@@@@@@H
?7@@@@@@@@@@@@h?7@@@@@@@@@@@Hh?@@@@@@@@@@@@5h?7@@@@@@@@@@@Hhf@@@@@@@@@@g7@@@@@@@@@@@H?he?J@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?he@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@Lhe
?J@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@(Y @@@@@@@@@@@?
?@@@@@@@@@@@@@h?@@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@@Hh?@@@@@@@@@@@@?hf@@@@@@@@@@L?e?J@@@@@@@@@@@5hf?7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?he@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@1heW&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@(Y?
?J@@@@@@@@@@@?
?@@@@@@@@@@@@5h?@@@@@@@@@@@@?hJ@@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@@?hf@@@@@@@@@@1?e?7@@@@@@@@@@(Yhf?@@@@@@@@@@@@@0Me?I4@@@@@@@@@@@@@@?h?J@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@he
?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@H ?7@@@@@@@@@@5?
J@@@@@@@@@@@@HhJ@@@@@@@@@@@5?h7@@@@@@@@@@@@?hJ@@@@@@@@@@@5?hf@@@@@@@@@@@?eJ@@@@@@@@@@@H?hfJ@@@@@@@@@@@(Mg?I'@@@@@@@@@@@@?h?7@@@@@@@@@@@?g?I'@@@@@@@@@@@he?7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?
?@@@@@@@@@@@H?
7@@@@@@@@@@@@?h7@@@@@@@@@@@H?h@@@@@@@@@@@@5?h7@@@@@@@@@@@H?hf@@@@@@@@@@@??W&@@@@@@@@@@5
7@@@@@@@@@@@H?hN@@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@5?hN@@@@@@@@@@5heJ@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?
?@@@@@@@@@@@
@@@@@@@@@@@@@?h@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@@H?h@@@@@@@@@@@@
@@@@@@@@@@@??7@@@@@@@@@@@H
@@@@@@@@@@@@he?@@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@H?hJ@@@@@@@@@@Hhe
?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@? J@@@@@@@@@@5
@@@@@@@@@@@@5?h@@@@@@@@@@@@h?J@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@@
@@@@@@@@@@@??@@@@@@@@@@@5?
@@@@@@@@@@@@heJ@@@@@@@@@@@5?hJ@@@@@@@@@@@he7@@@@@@@@@@?he?7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?
7@@@@@@@@@@H
?J@@@@@@@@@@@@H?g?J@@@@@@@@@@@5h?7@@@@@@@@@@@@h?J@@@@@@@@@@@5
@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@(Y?hf?J@@@@@@@@@@@5he7@@@@@@@@@@@H?h7@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@?heJ@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5?
@@@@@@@@@@@?
?7@@@@@@@@@@@@h?7@@@@@@@@@@@Hh?@@@@@@@@@@@@5h?7@@@@@@@@@@@H
3@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@H
?7@@@@@@@@@@@Hhe@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@5he@@@@@@@@@@5?he
?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@H? @@@@@@@@@@@?
?@@@@@@@@@@@@@h?@@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@@Hh?@@@@@@@@@@@@?
N@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5?
?@@@@@@@@@@@@?he@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@Hhe@@@@@@@@@@H?he?7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@
?J@@@@@@@@@@5?
J@@@@@@@@@@@@@hJ@@@@@@@@@@@@?hJ@@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@@?
?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@(Y?
?@@@@@@@@@@@@?h?J@@@@@@@@@@@5h?J@@@@@@@@@@@?h?J@@@@@@@@@@hfJ@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@
?7@@@@@@@@@@H?
7@@@@@@@@@@@@@h7@@@@@@@@@@@5?h7@@@@@@@@@@@@?hJ@@@@@@@@@@@5?
?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@H
J@@@@@@@@@@@@?h?7@@@@@@@@@@@Hh?7@@@@@@@@@@@?h?7@@@@@@@@@@hf7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5
?@@@@@@@@@@@
@@@@@@@@@@@@@@L?g@@@@@@@@@@@@H?h@@@@@@@@@@@@5?h7@@@@@@@@@@@H?
?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5?
7@@@@@@@@@@@@LhJ@@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@@LhJ@@@@@@@@@@5hf
?J@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@H ?@@@@@@@@@@@
@@@@@@@@@@@@@@)Ke?O2@@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@@H?h@@@@@@@@@@@@
?@@@@@@@@@@@@@@@@@@(Y?
@@@@@@@@@@@@@)K?f?O&@@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@@)K?f?O&@@@@@@@@@@Hhf?7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?
J@@@@@@@@@@5
?J@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@h?J@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@@
?@@@@@@@@@@@@@@@@@@H
@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5?hJ@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?hfJ@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?
7@@@@@@@@@@H
?7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5h?7@@@@@@@@@@@@h?J@@@@@@@@@@@5
?@@@@@@@@@@@@@@@@@5?
@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@H?h7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5?hf7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5?
@@@@@@@@@@@?
?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@Hh?@@@@@@@@@@@@5h?7@@@@@@@@@@@H
?@@@@@@@@@@@@@@@@@H?
?J@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@H?hf
?J@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@H? ?J@@@@@@@@@@@?
?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@@Hh?@@@@@@@@@@@@?
?@@@@@@@@@@@@@@@@5
?7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5hg?7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@
?7@@@@@@@@@@5?
J@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5?hJ@@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@@?
?3@@@@@@@@@@@@@@(Y
?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5h?J@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@(Yhg?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@
?@@@@@@@@@@@H?
7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@H?h7@@@@@@@@@@@@?hJ@@@@@@@@@@@5?
?N@@@@@@@@@@@@@@H?
?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@Hh?7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@(Y?hgJ@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@0M?
?@@@@@@@@@@@
@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@@5?h7@@@@@@@@@@@H?
@@@@@@@@@@@@@5
J@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@0Y7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@0M?
J@@@@@@@@@@@
@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@@H?h@@@@@@@@@@@@
@@@@@@@@@@@@(Y
7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@0M@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@
7@@@@@@@@@@5
?J@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5h?J@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@@
@@@@@@@@@@@@H?
@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5?hJ@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@0M
?J@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5 @@@@@@@@@@@H
?7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@Hh?7@@@@@@@@@@@@h?J@@@@@@@@@@@5
@@@@@@@@@@@5
@@@@@@@@@@@@(MgI'@@@@@@@@@@@@H?h7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@H
@@@@@@@@@@@?
?@@@@@@@@@@@@@(MfI'@@@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@@5h?7@@@@@@@@@@@H
?J@@@@@@@@@@@H
?J@@@@@@@@@@@(Y?g?N@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?
?J@@@@@@@@@@5?
J@@@@@@@@@@@@(Y?f?N@@@@@@@@@@@@@?hJ@@@@@@@@@@@@Hh?@@@@@@@@@@@@?
?7@@@@@@@@@@@?
?7@@@@@@@@@@@Hhe@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?
?7@@@@@@@@@@H?
7@@@@@@@@@@@@Hh@@@@@@@@@@@@5?h7@@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@@?
?@@@@@@@@@@@@?
?@@@@@@@@@@@@?he@@@@@@@@@@@@h?J@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@L??@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?
?@@@@@@@@@@@
@@@@@@@@@@@@@?h@@@@@@@@@@@@H?h@@@@@@@@@@@@@?hJ@@@@@@@@@@@5?
?@@@@@@@@@@@5?
?@@@@@@@@@@@@?h?J@@@@@@@@@@@5h?7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@1??@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?
J@@@@@@@@@@@
@@@@@@@@@@@@5?h@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@@5?h7@@@@@@@@@@@H?
J@@@@@@@@@@@H?
J@@@@@@@@@@@5?h?7@@@@@@@@@@@Hh?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@??@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@6K
7@@@@@@@@@@5
?J@@@@@@@@@@@@H?g?J@@@@@@@@@@@@h?J@@@@@@@@@@@@H?h@@@@@@@@@@@@
7@@@@@@@@@@@
7@@@@@@@@@@@H?h?@@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@(M?@@@@@@@@@@@@??@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@H
?7@@@@@@@@@@@@h?7@@@@@@@@@@@5h?7@@@@@@@@@@@@h?J@@@@@@@@@@@@
@@@@@@@@@@@@
@@@@@@@@@@@@he?@@@@@@@@@@@@?hJ@@@@@@@@@@@H??3@@@@@@@@@@@L?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@L
?@@@@@@@@@@@@@h?@@@@@@@@@@@@Hh?@@@@@@@@@@@@@h?7@@@@@@@@@@@5
@@@@@@@@@@@5
@@@@@@@@@@@@he?@@@@@@@@@@@5?h7@@@@@@@@@@@e?N@@@@@@@@@@@1?3@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@h?J@@@@@@@@@@@1
?@@@@@@@@@@@@5h?@@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@@@hJ@@@@@@@@@@@@H
@@@@@@@@@@@H
@@@@@@@@@@@@heJ@@@@@@@@@@@H?h@@@@@@@@@@@5f@@@@@@@@@@@@?N@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5h?7@@@@@@@@@@@@
J@@@@@@@@@@@@HhJ@@@@@@@@@@@5?hJ@@@@@@@@@@@@@g?O&@@@@@@@@@@@@?
?J@@@@@@@@@@@?
?J@@@@@@@@@@@5he7@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@Hf3@@@@@@@@@@@L?3@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@Hh?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@he7@@@@@@@@@@@@?h7@@@@@@@@@@@H?h7@@@@@@@@@@@@@@6K??O2@@@@@@@@@@@@@5?
?7@@@@@@@@@@@?
?7@@@@@@@@@@@Hhe@@@@@@@@@@@@h?J@@@@@@@@@@@?fN@@@@@@@@@@@1?N@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@Hhe@@@@@@@@@@@@@?h@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@H?
?@@@@@@@@@@@@?
?@@@@@@@@@@@@?he@@@@@@@@@@@5h?7@@@@@@@@@@@?f?@@@@@@@@@@@@??3@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?he@@@@@@@@@@@@5?h@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@
?@@@@@@@@@@@5?
?@@@@@@@@@@@@?h?J@@@@@@@@@@@Hh?@@@@@@@@@@@5?f?3@@@@@@@@@@@??V'@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5?h?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?h?J@@@@@@@@@@@@H?g?J@@@@@@@@@@@5he@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5
?@@@@@@@@@@@H?
J@@@@@@@@@@@5?h?7@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@H?f?N@@@@@@@@@@@LV4@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@H?h?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5?h?7@@@@@@@@@@@@h?7@@@@@@@@@@@Hhe@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@H
J@@@@@@@@@@@
7@@@@@@@@@@@H?h?@@@@@@@@@@@@?hJ@@@@@@@@@@@h@@@@@@@@@@@1I'@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@he?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@H?h?@@@@@@@@@@@@5h?@@@@@@@@@@@@?he3@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5?
7@@@@@@@@@@@
@@@@@@@@@@@@he?@@@@@@@@@@@5?h7@@@@@@@@@@@h3@@@@@@@@@@@?V4@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@he?3@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@heJ@@@@@@@@@@@@Hh?@@@@@@@@@@@@?heN@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@(Y?
@@@@@@@@@@@5
@@@@@@@@@@@@he?@@@@@@@@@@@H?h@@@@@@@@@@@5hN@@@@@@@@@@@L??I4@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5he?V'@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@he7@@@@@@@@@@@@?hJ@@@@@@@@@@@5?he?3@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@(Y
@@@@@@@@@@@H
?J@@@@@@@@@@@5heJ@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@Hh?@@@@@@@@@@@1?
I4@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@HhfV'@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5he@@@@@@@@@@@@@?h7@@@@@@@@@@@H?he?V'@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@(Y?
@@@@@@@@@@@?
?7@@@@@@@@@@@Hhe7@@@@@@@@@@@h?J@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@@?I4@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5?hf?V4@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@Hhe@@@@@@@@@@@@5?h@@@@@@@@@@@5
V4@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@0Y @@@@@@@@@@5?
?@@@@@@@@@@@@?he@@@@@@@@@@@5h?7@@@@@@@@@@5?h?3@@@@@@@@@@@?
?I4@@@@@@@@@@@@@@@@@@0Y?
?I4@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?he@@@@@@@@@@@0Y?h@@@@@@@@@@0Y
I4@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@0M @@@@@@@@@0Y?
?@@@@@@@@@@@@?he@@@@@@@@@@0Yh?@@@@@@@@@@0Y?h?V4@@@@@@@@@@?26
1993.eko maiatza
Sabana afrikarra, ugaztunen paradisuaTestua eta argazkiak:
Arturo Elosegi
M S
-
ten dute. Halaber, zuhaitzen he-dapena murriztu egiten dute,
be-larkaren nagusitasuna bultzatuz.Herbiboroen papera antzekoa
da,zuhaitzen kontrolari dagokionezbehinik behin. Herbiboro
garrantzi-tsuenak termitak eta ugaztun un-gulatuak ditugu. Sabana
afrikarrakhainbat milioi urte daramatza bal-dintza nahikoa
klimatiko konstan-tetan, eta ondorioz, ungulatu-fau-na asko
dibertsifikatu da, oso mol-daera bereziak lortu dituztelarik.
Sabanen tipologia nahi adinakonplika daiteke, baina
gainbegi-rada bat emanez sabana belarka-raketa sabana arantzadunak
be-reiz ge-nitzake. Azken hauek oihan ertzetanegoten dira
gehien-bat, bertansastraka arantzadunak (maiz Acaciajenerokoak,
baina beste hainbatlandare-jenero ere bai) nagusidirelarik. Beste
bereiz-keta posiblebat, Afrikako mendebaldeko etaekialdeko sabanen
artekoa izangolitzateke. Hain zuzen, Afrikakomendebaldeko lurzoruak
osozaharrak dira, eta beren his-torialuzean hagitz garbituta eta
txirotutageratu dira. Bertan ekoiz-pena ez daoso altua, eta landare
nagusigramineo luzeak izan ohi dira. Belarhauek hiru metroko
altuera izandezakete, eta liserigarri-tasunamurrizteko mekanismo
konplexuezbabestuta daude. Besteak beste,zelula epidermikoetan
dituzten si-lize-kristalak aipa genitzake; guztizliserigaitzak
izateaz gain ugaztunenhortzadura oso az-kar higaraztendutenak.
Guzti hau dela eta, Afrikarmendebaldeko sabanetako herbi-boro
nagusi termitak dira, ugaz-tunak nahikoa urri izanik. Afrikako
ekialdean egoera guztiz bestelakoada. Hemen, Rift haranaren
zabalpe-na dela eta, bolkanismoa nahikoagarrantzitsua izan da
(gogoratuKilimanjaro, Kenia, eta bestehainbat mendi su-mendi
direla), etahorren ondorioz, errautsez eratutakolurzoru gaz-teak
ditugu nagusi. Ber-tan belarra baxuagoa izan ohi da,eta askoz ere
liserigarriagoa.Ekoizpen primario-aren zati handie-na herbiboro
orno-dunek eskura-tzen dute, bertan munduko ugaztunhandien bio-masa
eta dibertsitatealtuena da-goelarik. Komunitatehauen
fun-tzionamendua da segidanazter-tuko duguna.
Sabanetako ugaztunak
san bezala, sabana hauetakougaztunen komunitateak oso
aberatsak dira. Herbiboroen arteanelefantea, errinozerontea,
jirafa,bufaloa eta zebra dira ezagu-nenetarikoak. Hala ere,
sabanetangehien dibertsifikatu den taldeaantilopeena da. Ugariena,
ehundakamila aleko taldeetan migratzen duenñua izan ohi da, baina
badaudesedentario diren beste espezie asko(elanda, topia, kongonia,
koba,kudua, niala, pongoa, etab.).Txikiagoak dira inpalak, eta
hainbatgazela-espezie (Grant, Thompson,Dorcas, Speke, dama, etab.);
batzukmigratzaile eta beste asko ez.Antilope txikienen artean
oribia,klipspringerra, bushbucka, duikerraeta azkenik, dikdikak
ditugu.Herbiboro guzti hauez gain, noski,badago hainbat karniboro
espezie,hala nola lehoia, leopardoa, gepar-doa, hiena, likaoia,
txakalak, azeri-ak, etab. Beraz, espezie asko eta oso
?O2@@??@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?f?O2@@@5??@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?f
O2@@@@@@H??@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?fO2@@@@@@@@e?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?f
W2@@@@@@@@@@e?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?f?O&@@@@@@@@@@5e?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?f
?O2@@@@@@@@@@@@H?W2@@@@@@@@@@@@@@?W&@@@@@@@@@@@@@@@?
?O&@@@@@@@@@@@@@@@5??W2@@@@@@@@@@@@@@@@@H?O&@@@@@@@@@@@@@@@@@@
W2@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@HO&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?
W2@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@??W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@H?
?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@O&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@
W2@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@HW&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?
?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5?
?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@H?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@
?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5
?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@HW&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?
?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5?
?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@H?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@
?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5he@@@@@@@@@@@?
?W2@@@@@@@@@@@h?W2@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@@?h?W2@@@@@@@@6X?h?W2@@@@@@@@?heW2@@@@@@@@@@
O2@@@@@@@@@@@@@@@@6K?7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@0Yhe@@@@@@@@@@@?
?7@@@@@@@@@@@5h?7@@@@@@@@@@@?hJ@@@@@@@@@@@@?h?7@@@@@@@@@@1?h?7@@@@@@@@@Lh?W&@@@@@@@@@@5
O2@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@6K
?W2@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@6K?hgJ@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@(M
?J@@@@@@@@@@5?
J@@@@@@@@@@@@HhJ@@@@@@@@@@@@?h7@@@@@@@@@@@@?hJ@@@@@@@@@@@5?h?@@@@@@@@@@1h?7@@@@@@@@@@@HhfW2@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@6Xhf?7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@6X?hf
?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@(Y? ?7@@@@@@@@@@H?
7@@@@@@@@@@@@?h7@@@@@@@@@@@5?h@@@@@@@@@@@@5?h7@@@@@@@@@@@H?h?@@@@@@@@@@@hJ@@@@@@@@@@@5?he?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@1hf?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@)XhfW&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@(Y
?@@@@@@@@@@@
@@@@@@@@@@@@@?h@@@@@@@@@@@@H?h@@@@@@@@@@@@H?h@@@@@@@@@@@@he?@@@@@@@@@@@g?W&@@@@@@@@@@@H?he?7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@L?he?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@)X?he
?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@(Y? J@@@@@@@@@@@
@@@@@@@@@@@@5?h@@@@@@@@@@@@h?J@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@@he?3@@@@@@@@@@g?7@@@@@@@@@@@5hfJ@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@1?heJ@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@1?heW&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@(Y
7@@@@@@@@@@5
?J@@@@@@@@@@@@H?g?J@@@@@@@@@@@5h?7@@@@@@@@@@@@h?J@@@@@@@@@@@5he?N@@@@@@@@@@gJ@@@@@@@@@@@(Yhf7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?he7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?he7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@(Y?
@@@@@@@@@@@H
?7@@@@@@@@@@@@h?7@@@@@@@@@@@Hh?@@@@@@@@@@@@5h?7@@@@@@@@@@@Hhf@@@@@@@@@@g7@@@@@@@@@@@H?he?J@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?he@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@Lhe
?J@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@(Y @@@@@@@@@@@?
?@@@@@@@@@@@@@h?@@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@@Hh?@@@@@@@@@@@@?hf@@@@@@@@@@L?e?J@@@@@@@@@@@5hf?7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?he@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@1heW&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@(Y?
?J@@@@@@@@@@@?
?@@@@@@@@@@@@5h?@@@@@@@@@@@@?hJ@@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@@?hf@@@@@@@@@@1?e?7@@@@@@@@@@(Yhf?@@@@@@@@@@@@@0Me?I4@@@@@@@@@@@@@@?h?J@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@he
?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@H ?7@@@@@@@@@@5?
J@@@@@@@@@@@@HhJ@@@@@@@@@@@5?h7@@@@@@@@@@@@?hJ@@@@@@@@@@@5?hf@@@@@@@@@@@?eJ@@@@@@@@@@@H?hfJ@@@@@@@@@@@(Mg?I'@@@@@@@@@@@@?h?7@@@@@@@@@@@?g?I'@@@@@@@@@@@he?7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?
?@@@@@@@@@@@H?
7@@@@@@@@@@@@?h7@@@@@@@@@@@H?h@@@@@@@@@@@@5?h7@@@@@@@@@@@H?hf@@@@@@@@@@@??W&@@@@@@@@@@5
7@@@@@@@@@@@H?hN@@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@5?hN@@@@@@@@@@5heJ@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?
?@@@@@@@@@@@
@@@@@@@@@@@@@?h@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@@H?h@@@@@@@@@@@@
@@@@@@@@@@@??7@@@@@@@@@@@H
@@@@@@@@@@@@he?@@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@H?hJ@@@@@@@@@@Hhe
?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@? J@@@@@@@@@@5
@@@@@@@@@@@@5?h@@@@@@@@@@@@h?J@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@@
@@@@@@@@@@@??@@@@@@@@@@@5?
@@@@@@@@@@@@heJ@@@@@@@@@@@5?hJ@@@@@@@@@@@he7@@@@@@@@@@?he?7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?
7@@@@@@@@@@H
?J@@@@@@@@@@@@H?g?J@@@@@@@@@@@5h?7@@@@@@@@@@@@h?J@@@@@@@@@@@5
@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@(Y?hf?J@@@@@@@@@@@5he7@@@@@@@@@@@H?h7@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@?heJ@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5?
@@@@@@@@@@@?
?7@@@@@@@@@@@@h?7@@@@@@@@@@@Hh?@@@@@@@@@@@@5h?7@@@@@@@@@@@H
3@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@H
?7@@@@@@@@@@@Hhe@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@5he@@@@@@@@@@5?he
?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@H? @@@@@@@@@@@?
?@@@@@@@@@@@@@h?@@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@@Hh?@@@@@@@@@@@@?
N@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5?
?@@@@@@@@@@@@?he@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@Hhe@@@@@@@@@@H?he?7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@
?J@@@@@@@@@@5?
J@@@@@@@@@@@@@hJ@@@@@@@@@@@@?hJ@@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@@?
?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@(Y?
?@@@@@@@@@@@@?h?J@@@@@@@@@@@5h?J@@@@@@@@@@@?h?J@@@@@@@@@@hfJ@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@
?7@@@@@@@@@@H?
7@@@@@@@@@@@@@h7@@@@@@@@@@@5?h7@@@@@@@@@@@@?hJ@@@@@@@@@@@5?
?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@H
J@@@@@@@@@@@@?h?7@@@@@@@@@@@Hh?7@@@@@@@@@@@?h?7@@@@@@@@@@hf7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5
?@@@@@@@@@@@
@@@@@@@@@@@@@@L?g@@@@@@@@@@@@H?h@@@@@@@@@@@@5?h7@@@@@@@@@@@H?
?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5?
7@@@@@@@@@@@@LhJ@@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@@LhJ@@@@@@@@@@5hf
?J@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@H ?@@@@@@@@@@@
@@@@@@@@@@@@@@)Ke?O2@@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@@H?h@@@@@@@@@@@@
?@@@@@@@@@@@@@@@@@@(Y?
@@@@@@@@@@@@@)K?f?O&@@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@@)K?f?O&@@@@@@@@@@Hhf?7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?
J@@@@@@@@@@5
?J@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@h?J@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@@
?@@@@@@@@@@@@@@@@@@H
@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5?hJ@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?hfJ@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?
7@@@@@@@@@@H
?7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5h?7@@@@@@@@@@@@h?J@@@@@@@@@@@5
?@@@@@@@@@@@@@@@@@5?
@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@H?h7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5?hf7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5?
@@@@@@@@@@@?
?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@Hh?@@@@@@@@@@@@5h?7@@@@@@@@@@@H
?@@@@@@@@@@@@@@@@@H?
?J@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@H?hf
?J@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@H? ?J@@@@@@@@@@@?
?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@@Hh?@@@@@@@@@@@@?
?@@@@@@@@@@@@@@@@5
?7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5hg?7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@
?7@@@@@@@@@@5?
J@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5?hJ@@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@@?
?3@@@@@@@@@@@@@@(Y
?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5h?J@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@(Yhg?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@
?@@@@@@@@@@@H?
7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@H?h7@@@@@@@@@@@@?hJ@@@@@@@@@@@5?
?N@@@@@@@@@@@@@@H?
?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@Hh?7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@(Y?hgJ@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@0M?
?@@@@@@@@@@@
@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@@5?h7@@@@@@@@@@@H?
@@@@@@@@@@@@@5
J@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@0Y7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@0M?
J@@@@@@@@@@@
@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@@H?h@@@@@@@@@@@@
@@@@@@@@@@@@(Y
7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@0M@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@
7@@@@@@@@@@5
?J@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5h?J@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@@
@@@@@@@@@@@@H?
@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5?hJ@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@0M
?J@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5 @@@@@@@@@@@H
?7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@Hh?7@@@@@@@@@@@@h?J@@@@@@@@@@@5
@@@@@@@@@@@5
@@@@@@@@@@@@(MgI'@@@@@@@@@@@@H?h7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@H
@@@@@@@@@@@?
?@@@@@@@@@@@@@(MfI'@@@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@@5h?7@@@@@@@@@@@H
?J@@@@@@@@@@@H
?J@@@@@@@@@@@(Y?g?N@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?
?J@@@@@@@@@@5?
J@@@@@@@@@@@@(Y?f?N@@@@@@@@@@@@@?hJ@@@@@@@@@@@@Hh?@@@@@@@@@@@@?
?7@@@@@@@@@@@?
?7@@@@@@@@@@@Hhe@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?
?7@@@@@@@@@@H?
7@@@@@@@@@@@@Hh@@@@@@@@@@@@5?h7@@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@@?
?@@@@@@@@@@@@?
?@@@@@@@@@@@@?he@@@@@@@@@@@@h?J@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@L??@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?
?@@@@@@@@@@@
@@@@@@@@@@@@@?h@@@@@@@@@@@@H?h@@@@@@@@@@@@@?hJ@@@@@@@@@@@5?
?@@@@@@@@@@@5?
?@@@@@@@@@@@@?h?J@@@@@@@@@@@5h?7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@1??@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?
J@@@@@@@@@@@
@@@@@@@@@@@@5?h@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@@5?h7@@@@@@@@@@@H?
J@@@@@@@@@@@H?
J@@@@@@@@@@@5?h?7@@@@@@@@@@@Hh?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@??@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@6K
7@@@@@@@@@@5
?J@@@@@@@@@@@@H?g?J@@@@@@@@@@@@h?J@@@@@@@@@@@@H?h@@@@@@@@@@@@
7@@@@@@@@@@@
7@@@@@@@@@@@H?h?@@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@(M?@@@@@@@@@@@@??@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@H
?7@@@@@@@@@@@@h?7@@@@@@@@@@@5h?7@@@@@@@@@@@@h?J@@@@@@@@@@@@
@@@@@@@@@@@@
@@@@@@@@@@@@he?@@@@@@@@@@@@?hJ@@@@@@@@@@@H??3@@@@@@@@@@@L?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@L
?@@@@@@@@@@@@@h?@@@@@@@@@@@@Hh?@@@@@@@@@@@@@h?7@@@@@@@@@@@5
@@@@@@@@@@@5
@@@@@@@@@@@@he?@@@@@@@@@@@5?h7@@@@@@@@@@@e?N@@@@@@@@@@@1?3@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@h?J@@@@@@@@@@@1
?@@@@@@@@@@@@5h?@@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@@@hJ@@@@@@@@@@@@H
@@@@@@@@@@@H
@@@@@@@@@@@@heJ@@@@@@@@@@@H?h@@@@@@@@@@@5f@@@@@@@@@@@@?N@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5h?7@@@@@@@@@@@@
J@@@@@@@@@@@@HhJ@@@@@@@@@@@5?hJ@@@@@@@@@@@@@g?O&@@@@@@@@@@@@?
?J@@@@@@@@@@@?
?J@@@@@@@@@@@5he7@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@Hf3@@@@@@@@@@@L?3@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@Hh?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@he7@@@@@@@@@@@@?h7@@@@@@@@@@@H?h7@@@@@@@@@@@@@@6K??O2@@@@@@@@@@@@@5?
?7@@@@@@@@@@@?
?7@@@@@@@@@@@Hhe@@@@@@@@@@@@h?J@@@@@@@@@@@?fN@@@@@@@@@@@1?N@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@Hhe@@@@@@@@@@@@@?h@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@H?
?@@@@@@@@@@@@?
?@@@@@@@@@@@@?he@@@@@@@@@@@5h?7@@@@@@@@@@@?f?@@@@@@@@@@@@??3@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?he@@@@@@@@@@@@5?h@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@
?@@@@@@@@@@@5?
?@@@@@@@@@@@@?h?J@@@@@@@@@@@Hh?@@@@@@@@@@@5?f?3@@@@@@@@@@@??V'@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5?h?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?h?J@@@@@@@@@@@@H?g?J@@@@@@@@@@@5he@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5
?@@@@@@@@@@@H?
J@@@@@@@@@@@5?h?7@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@H?f?N@@@@@@@@@@@LV4@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@H?h?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5?h?7@@@@@@@@@@@@h?7@@@@@@@@@@@Hhe@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@H
J@@@@@@@@@@@
7@@@@@@@@@@@H?h?@@@@@@@@@@@@?hJ@@@@@@@@@@@h@@@@@@@@@@@1I'@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@he?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@H?h?@@@@@@@@@@@@5h?@@@@@@@@@@@@?he3@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5?
7@@@@@@@@@@@
@@@@@@@@@@@@he?@@@@@@@@@@@5?h7@@@@@@@@@@@h3@@@@@@@@@@@?V4@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@he?3@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@heJ@@@@@@@@@@@@Hh?@@@@@@@@@@@@?heN@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@(Y?
@@@@@@@@@@@5
@@@@@@@@@@@@he?@@@@@@@@@@@H?h@@@@@@@@@@@5hN@@@@@@@@@@@L??I4@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5he?V'@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@he7@@@@@@@@@@@@?hJ@@@@@@@@@@@5?he?3@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@(Y
@@@@@@@@@@@H
?J@@@@@@@@@@@5heJ@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@Hh?@@@@@@@@@@@1?
I4@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@HhfV'@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5he@@@@@@@@@@@@@?h7@@@@@@@@@@@H?he?V'@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@(Y?
@@@@@@@@@@@?
?7@@@@@@@@@@@Hhe7@@@@@@@@@@@h?J@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@@?I4@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5?hf?V4@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@Hhe@@@@@@@@@@@@5?h@@@@@@@@@@@5
V4@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@0Y @@@@@@@@@@5?
?@@@@@@@@@@@@?he@@@@@@@@@@@5h?7@@@@@@@@@@5?h?3@@@@@@@@@@@?
?I4@@@@@@@@@@@@@@@@@@0Y?
?I4@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?he@@@@@@@@@@@0Y?h@@@@@@@@@@0Y
I4@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@0M @@@@@@@@@0Y?
?@@@@@@@@@@@@?he@@@@@@@@@@0Yh?@@@@@@@@@@0Y?h?V4@@@@@@@@@@?1993.eko
maiatza 27
Sabanako ungulatuenbiomasa eta
dibertsitatea osoaltuak dira. Serengeti
parkean, esate baterako, milioi bat ñu
bizi da, 200.000 km2-koeremutan migratzen
dutelarik.
Elefanteak bere neurriei esker (3 tonainguru), dieta zabalaeta
kalitate baxukoaaprobetxa dezake.
E
-
neurri desberdinekoak (4 eta 5.000kg bitartekoak) bizi dira leku
berean.Nola da posible itxuraz hainhomogeneo den lekuan
horrelakoaberastasuna egotea? Ikusikodugunez, espezie guzti hauen
arteanbai dieta eta bai ekoetologiarenaldetik dauden
berezitasunekematen dute aukera hori.
Herbiboroak
erbiboroen artean bereizketanagusia habitat, dieta eta
migratzeko joeraren araberagertatzen da. Lehenik eta behin
esanbeharra dago herbiboro baten dietaanimalia horren
neurriarekinzuzenean lotuta dagoela. Zenbat etahandiagoa izan,
hainbat eta hesteluzeagoa edukiko du, orduan etadenbora gehiago
eginen du jakiakhestean zehar, eta ondorioz,liseriketa hainbat eta
osoagoa iza-nen da. Beraz, liserigarritasun txiki-ko landareez
elikatzeko (belarzaharra, edukin proteiko baxuko es-pezieak,
zelulosa askoko landare-zatiak, ...) gorputz handia edukibehar da.
Herbiboro txikiek, bes-talde, energi etekin positiboa lortuahal
izateko, fruitu eta kimuak ongiaprobetxatuz hautespena
eginezelikatu beharra dute. Leku bat be-larrez estalita egon arren,
antilopetxikiak goseak hil daitezke, nahikoakimu freskorik ez
badute. Kontutanhartu beharreko beste faktore bathonakoa da:
hausnartzaileek, berenurdail konplexuei esker, liseriketaosoagoa
lortzen dute. Beraz, antzekoneurria duten herbiboroen
artean,behitarrak jaki kaskarragoekinbizitzeko gai izanen dira.
Horrezgain, sabanako fenologia aldakorraeuriteek kontrolatzen
dutelagogorarazi behar da. Euri-sasoiairisten denean, ekoizpen
primarioakgorakada nabarmena izaten du, etaanimalientzat larrea
sobera dago.Urtesasoi lehorrak aurrera egitenduen heinean, ordea,
jakia gero etaurriago da, eta kalitate txarragokoa,goseteak ere
izan daitezkeelarik.Azter dezagun ungulatu espezienagusiek
baliabide mugatzaile denlarrea nola banatzen duten.
Sabanako herbibororik handienaelefantea dugu, 3,5 tonara
iritsdaitekeelarik. Bere neurria dela eta,belar latz eta zakarrenez
etazuhaitzen hosto eta adarrez elika-tzen da. Hain zuzen, hainbat
parke-tan (Amboseli edo Tsavon, esate ba-
?O2@@??@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?f?O2@@@5??@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?f
O2@@@@@@H??@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?fO2@@@@@@@@e?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?f
W2@@@@@@@@@@e?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?f?O&@@@@@@@@@@5e?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?f
?O2@@@@@@@@@@@@H?W2@@@@@@@@@@@@@@?W&@@@@@@@@@@@@@@@?
?O&@@@@@@@@@@@@@@@5??W2@@@@@@@@@@@@@@@@@H?O&@@@@@@@@@@@@@@@@@@
W2@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@HO&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?
W2@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@??W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@H?
?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@O&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@
W2@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@HW&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?
?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5?
?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@H?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@
?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5
?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@HW&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?
?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5?
?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@H?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@
?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5he@@@@@@@@@@@?
?W2@@@@@@@@@@@h?W2@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@@?h?W2@@@@@@@@6X?h?W2@@@@@@@@?heW2@@@@@@@@@@
O2@@@@@@@@@@@@@@@@6K?7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@0Yhe@@@@@@@@@@@?
?7@@@@@@@@@@@5h?7@@@@@@@@@@@?hJ@@@@@@@@@@@@?h?7@@@@@@@@@@1?h?7@@@@@@@@@Lh?W&@@@@@@@@@@5
O2@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@6K
?W2@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@6K?hgJ@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@(M
?J@@@@@@@@@@5?
J@@@@@@@@@@@@HhJ@@@@@@@@@@@@?h7@@@@@@@@@@@@?hJ@@@@@@@@@@@5?h?@@@@@@@@@@1h?7@@@@@@@@@@@HhfW2@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@6Xhf?7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@6X?hf
?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@(Y? ?7@@@@@@@@@@H?
7@@@@@@@@@@@@?h7@@@@@@@@@@@5?h@@@@@@@@@@@@5?h7@@@@@@@@@@@H?h?@@@@@@@@@@@hJ@@@@@@@@@@@5?he?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@1hf?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@)XhfW&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@(Y
?@@@@@@@@@@@
@@@@@@@@@@@@@?h@@@@@@@@@@@@H?h@@@@@@@@@@@@H?h@@@@@@@@@@@@he?@@@@@@@@@@@g?W&@@@@@@@@@@@H?he?7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@L?he?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@)X?he
?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@(Y? J@@@@@@@@@@@
@@@@@@@@@@@@5?h@@@@@@@@@@@@h?J@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@@he?3@@@@@@@@@@g?7@@@@@@@@@@@5hfJ@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@1?heJ@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@1?heW&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@(Y
7@@@@@@@@@@5
?J@@@@@@@@@@@@H?g?J@@@@@@@@@@@5h?7@@@@@@@@@@@@h?J@@@@@@@@@@@5he?N@@@@@@@@@@gJ@@@@@@@@@@@(Yhf7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?he7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?he7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@(Y?
@@@@@@@@@@@H
?7@@@@@@@@@@@@h?7@@@@@@@@@@@Hh?@@@@@@@@@@@@5h?7@@@@@@@@@@@Hhf@@@@@@@@@@g7@@@@@@@@@@@H?he?J@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?he@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@Lhe
?J@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@(Y @@@@@@@@@@@?
?@@@@@@@@@@@@@h?@@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@@Hh?@@@@@@@@@@@@?hf@@@@@@@@@@L?e?J@@@@@@@@@@@5hf?7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?he@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@1heW&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@(Y?
?J@@@@@@@@@@@?
?@@@@@@@@@@@@5h?@@@@@@@@@@@@?hJ@@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@@?hf@@@@@@@@@@1?e?7@@@@@@@@@@(Yhf?@@@@@@@@@@@@@0Me?I4@@@@@@@@@@@@@@?h?J@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@he
?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@H ?7@@@@@@@@@@5?
J@@@@@@@@@@@@HhJ@@@@@@@@@@@5?h7@@@@@@@@@@@@?hJ@@@@@@@@@@@5?hf@@@@@@@@@@@?eJ@@@@@@@@@@@H?hfJ@@@@@@@@@@@(Mg?I'@@@@@@@@@@@@?h?7@@@@@@@@@@@?g?I'@@@@@@@@@@@he?7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?
?@@@@@@@@@@@H?
7@@@@@@@@@@@@?h7@@@@@@@@@@@H?h@@@@@@@@@@@@5?h7@@@@@@@@@@@H?hf@@@@@@@@@@@??W&@@@@@@@@@@5
7@@@@@@@@@@@H?hN@@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@5?hN@@@@@@@@@@5heJ@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?
?@@@@@@@@@@@
@@@@@@@@@@@@@?h@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@@H?h@@@@@@@@@@@@
@@@@@@@@@@@??7@@@@@@@@@@@H
@@@@@@@@@@@@he?@@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@H?hJ@@@@@@@@@@Hhe
?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@? J@@@@@@@@@@5
@@@@@@@@@@@@5?h@@@@@@@@@@@@h?J@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@@
@@@@@@@@@@@??@@@@@@@@@@@5?
@@@@@@@@@@@@heJ@@@@@@@@@@@5?hJ@@@@@@@@@@@he7@@@@@@@@@@?he?7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?
7@@@@@@@@@@H
?J@@@@@@@@@@@@H?g?J@@@@@@@@@@@5h?7@@@@@@@@@@@@h?J@@@@@@@@@@@5
@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@(Y?hf?J@@@@@@@@@@@5he7@@@@@@@@@@@H?h7@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@?heJ@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5?
@@@@@@@@@@@?
?7@@@@@@@@@@@@h?7@@@@@@@@@@@Hh?@@@@@@@@@@@@5h?7@@@@@@@@@@@H
3@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@H
?7@@@@@@@@@@@Hhe@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@5he@@@@@@@@@@5?he
?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@H? @@@@@@@@@@@?
?@@@@@@@@@@@@@h?@@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@@Hh?@@@@@@@@@@@@?
N@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5?
?@@@@@@@@@@@@?he@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@Hhe@@@@@@@@@@H?he?7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@
?J@@@@@@@@@@5?
J@@@@@@@@@@@@@hJ@@@@@@@@@@@@?hJ@@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@@?
?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@(Y?
?@@@@@@@@@@@@?h?J@@@@@@@@@@@5h?J@@@@@@@@@@@?h?J@@@@@@@@@@hfJ@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@
?7@@@@@@@@@@H?
7@@@@@@@@@@@@@h7@@@@@@@@@@@5?h7@@@@@@@@@@@@?hJ@@@@@@@@@@@5?
?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@H
J@@@@@@@@@@@@?h?7@@@@@@@@@@@Hh?7@@@@@@@@@@@?h?7@@@@@@@@@@hf7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5
?@@@@@@@@@@@
@@@@@@@@@@@@@@L?g@@@@@@@@@@@@H?h@@@@@@@@@@@@5?h7@@@@@@@@@@@H?
?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5?
7@@@@@@@@@@@@LhJ@@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@@LhJ@@@@@@@@@@5hf
?J@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@H ?@@@@@@@@@@@
@@@@@@@@@@@@@@)Ke?O2@@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@@H?h@@@@@@@@@@@@
?@@@@@@@@@@@@@@@@@@(Y?
@@@@@@@@@@@@@)K?f?O&@@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@@)K?f?O&@@@@@@@@@@Hhf?7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?
J@@@@@@@@@@5
?J@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@h?J@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@@
?@@@@@@@@@@@@@@@@@@H
@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5?hJ@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?hfJ@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?
7@@@@@@@@@@H
?7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5h?7@@@@@@@@@@@@h?J@@@@@@@@@@@5
?@@@@@@@@@@@@@@@@@5?
@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@H?h7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5?hf7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5?
@@@@@@@@@@@?
?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@Hh?@@@@@@@@@@@@5h?7@@@@@@@@@@@H
?@@@@@@@@@@@@@@@@@H?
?J@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@H?hf
?J@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@H? ?J@@@@@@@@@@@?
?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@@Hh?@@@@@@@@@@@@?
?@@@@@@@@@@@@@@@@5
?7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5hg?7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@
?7@@@@@@@@@@5?
J@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5?hJ@@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@@?
?3@@@@@@@@@@@@@@(Y
?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5h?J@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@(Yhg?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@
?@@@@@@@@@@@H?
7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@H?h7@@@@@@@@@@@@?hJ@@@@@@@@@@@5?
?N@@@@@@@@@@@@@@H?
?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@Hh?7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@(Y?hgJ@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@0M?
?@@@@@@@@@@@
@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@@5?h7@@@@@@@@@@@H?
@@@@@@@@@@@@@5
J@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@0Y7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@0M?
J@@@@@@@@@@@
@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@@H?h@@@@@@@@@@@@
@@@@@@@@@@@@(Y
7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@0M@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@
7@@@@@@@@@@5
?J@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5h?J@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@@
@@@@@@@@@@@@H?
@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5?hJ@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@0M
?J@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5 @@@@@@@@@@@H
?7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@Hh?7@@@@@@@@@@@@h?J@@@@@@@@@@@5
@@@@@@@@@@@5
@@@@@@@@@@@@(MgI'@@@@@@@@@@@@H?h7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@H
@@@@@@@@@@@?
?@@@@@@@@@@@@@(MfI'@@@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@@5h?7@@@@@@@@@@@H
?J@@@@@@@@@@@H
?J@@@@@@@@@@@(Y?g?N@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?
?J@@@@@@@@@@5?
J@@@@@@@@@@@@(Y?f?N@@@@@@@@@@@@@?hJ@@@@@@@@@@@@Hh?@@@@@@@@@@@@?
?7@@@@@@@@@@@?
?7@@@@@@@@@@@Hhe@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?
?7@@@@@@@@@@H?
7@@@@@@@@@@@@Hh@@@@@@@@@@@@5?h7@@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@@?
?@@@@@@@@@@@@?
?@@@@@@@@@@@@?he@@@@@@@@@@@@h?J@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@L??@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?
?@@@@@@@@@@@
@@@@@@@@@@@@@?h@@@@@@@@@@@@H?h@@@@@@@@@@@@@?hJ@@@@@@@@@@@5?
?@@@@@@@@@@@5?
?@@@@@@@@@@@@?h?J@@@@@@@@@@@5h?7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@1??@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?
J@@@@@@@@@@@
@@@@@@@@@@@@5?h@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@@5?h7@@@@@@@@@@@H?
J@@@@@@@@@@@H?
J@@@@@@@@@@@5?h?7@@@@@@@@@@@Hh?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@??@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@6K
7@@@@@@@@@@5
?J@@@@@@@@@@@@H?g?J@@@@@@@@@@@@h?J@@@@@@@@@@@@H?h@@@@@@@@@@@@
7@@@@@@@@@@@
7@@@@@@@@@@@H?h?@@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@(M?@@@@@@@@@@@@??@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@H
?7@@@@@@@@@@@@h?7@@@@@@@@@@@5h?7@@@@@@@@@@@@h?J@@@@@@@@@@@@
@@@@@@@@@@@@
@@@@@@@@@@@@he?@@@@@@@@@@@@?hJ@@@@@@@@@@@H??3@@@@@@@@@@@L?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@L
?@@@@@@@@@@@@@h?@@@@@@@@@@@@Hh?@@@@@@@@@@@@@h?7@@@@@@@@@@@5
@@@@@@@@@@@5
@@@@@@@@@@@@he?@@@@@@@@@@@5?h7@@@@@@@@@@@e?N@@@@@@@@@@@1?3@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@h?J@@@@@@@@@@@1
?@@@@@@@@@@@@5h?@@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@@@hJ@@@@@@@@@@@@H
@@@@@@@@@@@H
@@@@@@@@@@@@heJ@@@@@@@@@@@H?h@@@@@@@@@@@5f@@@@@@@@@@@@?N@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5h?7@@@@@@@@@@@@
J@@@@@@@@@@@@HhJ@@@@@@@@@@@5?hJ@@@@@@@@@@@@@g?O&@@@@@@@@@@@@?
?J@@@@@@@@@@@?
?J@@@@@@@@@@@5he7@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@Hf3@@@@@@@@@@@L?3@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@Hh?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@he7@@@@@@@@@@@@?h7@@@@@@@@@@@H?h7@@@@@@@@@@@@@@6K??O2@@@@@@@@@@@@@5?
?7@@@@@@@@@@@?
?7@@@@@@@@@@@Hhe@@@@@@@@@@@@h?J@@@@@@@@@@@?fN@@@@@@@@@@@1?N@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@Hhe@@@@@@@@@@@@@?h@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@H?
?@@@@@@@@@@@@?
?@@@@@@@@@@@@?he@@@@@@@@@@@5h?7@@@@@@@@@@@?f?@@@@@@@@@@@@??3@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?he@@@@@@@@@@@@5?h@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@
?@@@@@@@@@@@5?
?@@@@@@@@@@@@?h?J@@@@@@@@@@@Hh?@@@@@@@@@@@5?f?3@@@@@@@@@@@??V'@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5?h?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?h?J@@@@@@@@@@@@H?g?J@@@@@@@@@@@5he@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5
?@@@@@@@@@@@H?
J@@@@@@@@@@@5?h?7@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@H?f?N@@@@@@@@@@@LV4@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@H?h?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5?h?7@@@@@@@@@@@@h?7@@@@@@@@@@@Hhe@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@H
J@@@@@@@@@@@
7@@@@@@@@@@@H?h?@@@@@@@@@@@@?hJ@@@@@@@@@@@h@@@@@@@@@@@1I'@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@he?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@H?h?@@@@@@@@@@@@5h?@@@@@@@@@@@@?he3@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5?
7@@@@@@@@@@@
@@@@@@@@@@@@he?@@@@@@@@@@@5?h7@@@@@@@@@@@h3@@@@@@@@@@@?V4@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@he?3@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@heJ@@@@@@@@@@@@Hh?@@@@@@@@@@@@?heN@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@(Y?
@@@@@@@@@@@5
@@@@@@@@@@@@he?@@@@@@@@@@@H?h@@@@@@@@@@@5hN@@@@@@@@@@@L??I4@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5he?V'@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@he7@@@@@@@@@@@@?hJ@@@@@@@@@@@5?he?3@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@(Y
@@@@@@@@@@@H
?J@@@@@@@@@@@5heJ@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@Hh?@@@@@@@@@@@1?
I4@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@HhfV'@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5he@@@@@@@@@@@@@?h7@@@@@@@@@@@H?he?V'@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@(Y?
@@@@@@@@@@@?
?7@@@@@@@@@@@Hhe7@@@@@@@@@@@h?J@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@@?I4@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5?hf?V4@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@Hhe@@@@@@@@@@@@5?h@@@@@@@@@@@5
V4@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@0Y @@@@@@@@@@5?
?@@@@@@@@@@@@?he@@@@@@@@@@@5h?7@@@@@@@@@@5?h?3@@@@@@@@@@@?
?I4@@@@@@@@@@@@@@@@@@0Y?
?I4@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?he@@@@@@@@@@@0Y?h@@@@@@@@@@0Y
I4@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@0M @@@@@@@@@0Y?
?@@@@@@@@@@@@?he@@@@@@@@@@0Yh?@@@@@@@@@@0Y?h?V4@@@@@@@@@@?28
1993.eko maiatza
Bere altuerari esker (5 m) jirafak ez du lehiakide gogorrik
alatzaileenartean.
Bufaloa dieta zabaleko belarjale taldekoi eta erasokorra dugu;
bere babes--estrategia talde iherarkikoetan oinarritzen duena.
Zebra dietazabalekomigratzai-lea dugu.Bereelikadura--tasa
altuariesker, kalitatebaxuko landareezelikadaiteke.
H
-
terako), zuhaitzak lurrera botatzekoohituragatik, oihanari
atzerakadanabarmena eragin diote. Elefanteakez dira migratzaileak;
ezta benetakoanimalia lurraldekoiak ere, ez(baitute eremu finkorik
babesten),baina oso eremu zabaletan zehar(300 km2-kotan) ibiltzen
dira.Urtesasoi lehorra igarotzeko, es-kualde hezeenetan biltzen
dira,horretarako 500 km-tik gorakoibilaldiak eginik, eta maiz 4-5 m
sa-konerako zuloak egiten dituzte urbila. Zulo hauek gainerako
anima-liek ere erabiltzen dituzte, eta on-dorioz, garrantzi
handikoak dira.Famili lotura handiko taldematriarkaletan bizi dira
(eme zaharbatek gidaturiko eme eta gaztez era-tutako taldeak dira),
eme domina-tzailea gainerakoen ama-amonaizan ohi delarik. Talde
matriarkalhauen tamaina 10-20 alekoa izatenden arren, batzuetan
laurogei-ehunalez osaturiko taldeak ikus daitezke.Garai batean
baita 1.000 aletikgorakoak ere. Arrak bakarka, edota
“ezkongabe” edo “mutilzahar” de-ritzen taldeetan bizi dira. Eme
bataraldira iristen denean, emeek arbat onar dezakete beren
taldean.
Errinozeronteak 1,5 tona ingu-rukoak izatera irits
daitezkeenanimalia bakarti eta lurraldekoiakdira, ar eta emeak
araldian bainobiltzen ez direlarik. Batez erebelarjale direnez, eta
dentsitatetxikia dutenez, sabanan ez duteelefanteek adinako
eraginik. Afrikanbi errinozeronte-espezie daude,hots, zuria eta
beltza, banaketa-area desberdina dutelarik. Nolanahiere, biek nahi
izaten dituztesastrakadi itxiak, eta 75 km2-rainoko lurraldeak
gorotzen bidezmarkatu eta besteengandikdefendatu egiten dituzte.
Urtesasoilehorraren bukaeran, ordea, bazka-eskasiak eraginda,
lurraldeak utziegin ditzakete, eta ingurunehobetan bildu, nahiz eta
inoiztalderik eratu ez.
Ungulatuetan jirafak dira han-dienak, beren 500-800 kg-ko
pi-
suaz. Animalia hauek 2-6 alezosaturiko familiatan bizi ohi
dira,eta ez dute benetako migraziorikburutzen. Nolabaiteko
dispertsioakbai ordea, urtesasoi lehorreanzuhaitz askok hostoa
galtzenduenez, eremu hobetara biltzendirelarik. Alatzaile
hauenelikadura guztiz dago zuhaitzetanoinarrituta, bertan (duten
altuerariesker) oso lehiakide gutxidutelarik. Izan ere, elefantea
etagerenuka kenduta, zuhaitz hostozelikatzera espezializatu den
besteespezierik ez baitago. Elikatzekoera honen zailtasunak
gaindituzgero, nahikoa egokia dela esandaiteke; Acacia jeneroa,
lekadunadenez, nitrogeno-finkatzailea baita,ondorioz edukin
proteiko altuaduelarik. Hain zuzen, zuhaitzhauek hobesten ditu
jirafak. Ge-renuka askoz ere txikiagoa da,baina sekulako abilezia
du atzekobi hanketan zutik jartzen, gisahorretara nahikoa adar
altuakberegana ditzakeelarik.
?O2@@??@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?f?O2@@@5??@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?f
O2@@@@@@H??@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?fO2@@@@@@@@e?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?f
W2@@@@@@@@@@e?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?f?O&@@@@@@@@@@5e?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?f
?O2@@@@@@@@@@@@H?W2@@@@@@@@@@@@@@?W&@@@@@@@@@@@@@@@?
?O&@@@@@@@@@@@@@@@5??W2@@@@@@@@@@@@@@@@@H?O&@@@@@@@@@@@@@@@@@@
W2@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@HO&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?
W2@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@??W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@H?
?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@O&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@
W2@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@HW&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?
?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5?
?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@H?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@
?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5
?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@HW&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?
?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5?
?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@H?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@
?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5he@@@@@@@@@@@?
?W2@@@@@@@@@@@h?W2@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@@?h?W2@@@@@@@@6X?h?W2@@@@@@@@?heW2@@@@@@@@@@
O2@@@@@@@@@@@@@@@@6K?7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@0Yhe@@@@@@@@@@@?
?7@@@@@@@@@@@5h?7@@@@@@@@@@@?hJ@@@@@@@@@@@@?h?7@@@@@@@@@@1?h?7@@@@@@@@@Lh?W&@@@@@@@@@@5
O2@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@6K
?W2@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@6K?hgJ@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@(M
?J@@@@@@@@@@5?
J@@@@@@@@@@@@HhJ@@@@@@@@@@@@?h7@@@@@@@@@@@@?hJ@@@@@@@@@@@5?h?@@@@@@@@@@1h?7@@@@@@@@@@@HhfW2@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@6Xhf?7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@6X?hf
?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@(Y? ?7@@@@@@@@@@H?
7@@@@@@@@@@@@?h7@@@@@@@@@@@5?h@@@@@@@@@@@@5?h7@@@@@@@@@@@H?h?@@@@@@@@@@@hJ@@@@@@@@@@@5?he?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@1hf?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@)XhfW&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@(Y
?@@@@@@@@@@@
@@@@@@@@@@@@@?h@@@@@@@@@@@@H?h@@@@@@@@@@@@H?h@@@@@@@@@@@@he?@@@@@@@@@@@g?W&@@@@@@@@@@@H?he?7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@L?he?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@)X?he
?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@(Y? J@@@@@@@@@@@
@@@@@@@@@@@@5?h@@@@@@@@@@@@h?J@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@@he?3@@@@@@@@@@g?7@@@@@@@@@@@5hfJ@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@1?heJ@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@1?heW&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@(Y
7@@@@@@@@@@5
?J@@@@@@@@@@@@H?g?J@@@@@@@@@@@5h?7@@@@@@@@@@@@h?J@@@@@@@@@@@5he?N@@@@@@@@@@gJ@@@@@@@@@@@(Yhf7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?he7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?he7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@(Y?
@@@@@@@@@@@H
?7@@@@@@@@@@@@h?7@@@@@@@@@@@Hh?@@@@@@@@@@@@5h?7@@@@@@@@@@@Hhf@@@@@@@@@@g7@@@@@@@@@@@H?he?J@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?he@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@Lhe
?J@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@(Y @@@@@@@@@@@?
?@@@@@@@@@@@@@h?@@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@@Hh?@@@@@@@@@@@@?hf@@@@@@@@@@L?e?J@@@@@@@@@@@5hf?7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?he@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@1heW&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@(Y?
?J@@@@@@@@@@@?
?@@@@@@@@@@@@5h?@@@@@@@@@@@@?hJ@@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@@?hf@@@@@@@@@@1?e?7@@@@@@@@@@(Yhf?@@@@@@@@@@@@@0Me?I4@@@@@@@@@@@@@@?h?J@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@he
?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@H ?7@@@@@@@@@@5?
J@@@@@@@@@@@@HhJ@@@@@@@@@@@5?h7@@@@@@@@@@@@?hJ@@@@@@@@@@@5?hf@@@@@@@@@@@?eJ@@@@@@@@@@@H?hfJ@@@@@@@@@@@(Mg?I'@@@@@@@@@@@@?h?7@@@@@@@@@@@?g?I'@@@@@@@@@@@he?7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?
?@@@@@@@@@@@H?
7@@@@@@@@@@@@?h7@@@@@@@@@@@H?h@@@@@@@@@@@@5?h7@@@@@@@@@@@H?hf@@@@@@@@@@@??W&@@@@@@@@@@5
7@@@@@@@@@@@H?hN@@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@5?hN@@@@@@@@@@5heJ@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?
?@@@@@@@@@@@
@@@@@@@@@@@@@?h@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@@H?h@@@@@@@@@@@@
@@@@@@@@@@@??7@@@@@@@@@@@H
@@@@@@@@@@@@he?@@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@H?hJ@@@@@@@@@@Hhe
?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@? J@@@@@@@@@@5
@@@@@@@@@@@@5?h@@@@@@@@@@@@h?J@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@@
@@@@@@@@@@@??@@@@@@@@@@@5?
@@@@@@@@@@@@heJ@@@@@@@@@@@5?hJ@@@@@@@@@@@he7@@@@@@@@@@?he?7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?
7@@@@@@@@@@H
?J@@@@@@@@@@@@H?g?J@@@@@@@@@@@5h?7@@@@@@@@@@@@h?J@@@@@@@@@@@5
@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@(Y?hf?J@@@@@@@@@@@5he7@@@@@@@@@@@H?h7@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@?heJ@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5?
@@@@@@@@@@@?
?7@@@@@@@@@@@@h?7@@@@@@@@@@@Hh?@@@@@@@@@@@@5h?7@@@@@@@@@@@H
3@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@H
?7@@@@@@@@@@@Hhe@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@5he@@@@@@@@@@5?he
?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@H? @@@@@@@@@@@?
?@@@@@@@@@@@@@h?@@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@@Hh?@@@@@@@@@@@@?
N@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5?
?@@@@@@@@@@@@?he@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@Hhe@@@@@@@@@@H?he?7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@
?J@@@@@@@@@@5?
J@@@@@@@@@@@@@hJ@@@@@@@@@@@@?hJ@@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@@?
?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@(Y?
?@@@@@@@@@@@@?h?J@@@@@@@@@@@5h?J@@@@@@@@@@@?h?J@@@@@@@@@@hfJ@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@
?7@@@@@@@@@@H?
7@@@@@@@@@@@@@h7@@@@@@@@@@@5?h7@@@@@@@@@@@@?hJ@@@@@@@@@@@5?
?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@H
J@@@@@@@@@@@@?h?7@@@@@@@@@@@Hh?7@@@@@@@@@@@?h?7@@@@@@@@@@hf7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5
?@@@@@@@@@@@
@@@@@@@@@@@@@@L?g@@@@@@@@@@@@H?h@@@@@@@@@@@@5?h7@@@@@@@@@@@H?
?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5?
7@@@@@@@@@@@@LhJ@@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@@LhJ@@@@@@@@@@5hf
?J@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@H ?@@@@@@@@@@@
@@@@@@@@@@@@@@)Ke?O2@@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@@H?h@@@@@@@@@@@@
?@@@@@@@@@@@@@@@@@@(Y?
@@@@@@@@@@@@@)K?f?O&@@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@@)K?f?O&@@@@@@@@@@Hhf?7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?
J@@@@@@@@@@5
?J@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@h?J@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@@
?@@@@@@@@@@@@@@@@@@H
@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5?hJ@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?hfJ@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?
7@@@@@@@@@@H
?7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5h?7@@@@@@@@@@@@h?J@@@@@@@@@@@5
?@@@@@@@@@@@@@@@@@5?
@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@H?h7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5?hf7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5?
@@@@@@@@@@@?
?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@Hh?@@@@@@@@@@@@5h?7@@@@@@@@@@@H
?@@@@@@@@@@@@@@@@@H?
?J@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@H?hf
?J@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@H? ?J@@@@@@@@@@@?
?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@@Hh?@@@@@@@@@@@@?
?@@@@@@@@@@@@@@@@5
?7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5hg?7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@
?7@@@@@@@@@@5?
J@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5?hJ@@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@@?
?3@@@@@@@@@@@@@@(Y
?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5h?J@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@(Yhg?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@
?@@@@@@@@@@@H?
7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@H?h7@@@@@@@@@@@@?hJ@@@@@@@@@@@5?
?N@@@@@@@@@@@@@@H?
?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@Hh?7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@(Y?hgJ@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@0M?
?@@@@@@@@@@@
@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@@5?h7@@@@@@@@@@@H?
@@@@@@@@@@@@@5
J@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@0Y7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@0M?
J@@@@@@@@@@@
@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@@H?h@@@@@@@@@@@@
@@@@@@@@@@@@(Y
7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@0M@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@
7@@@@@@@@@@5
?J@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5h?J@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@@
@@@@@@@@@@@@H?
@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5?hJ@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@0M
?J@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5 @@@@@@@@@@@H
?7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@Hh?7@@@@@@@@@@@@h?J@@@@@@@@@@@5
@@@@@@@@@@@5
@@@@@@@@@@@@(MgI'@@@@@@@@@@@@H?h7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@H
@@@@@@@@@@@?
?@@@@@@@@@@@@@(MfI'@@@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@@5h?7@@@@@@@@@@@H
?J@@@@@@@@@@@H
?J@@@@@@@@@@@(Y?g?N@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?
?J@@@@@@@@@@5?
J@@@@@@@@@@@@(Y?f?N@@@@@@@@@@@@@?hJ@@@@@@@@@@@@Hh?@@@@@@@@@@@@?
?7@@@@@@@@@@@?
?7@@@@@@@@@@@Hhe@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?
?7@@@@@@@@@@H?
7@@@@@@@@@@@@Hh@@@@@@@@@@@@5?h7@@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@@?
?@@@@@@@@@@@@?
?@@@@@@@@@@@@?he@@@@@@@@@@@@h?J@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@L??@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?
?@@@@@@@@@@@
@@@@@@@@@@@@@?h@@@@@@@@@@@@H?h@@@@@@@@@@@@@?hJ@@@@@@@@@@@5?
?@@@@@@@@@@@5?
?@@@@@@@@@@@@?h?J@@@@@@@@@@@5h?7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@1??@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?
J@@@@@@@@@@@
@@@@@@@@@@@@5?h@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@@5?h7@@@@@@@@@@@H?
J@@@@@@@@@@@H?
J@@@@@@@@@@@5?h?7@@@@@@@@@@@Hh?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@??@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@6K
7@@@@@@@@@@5
?J@@@@@@@@@@@@H?g?J@@@@@@@@@@@@h?J@@@@@@@@@@@@H?h@@@@@@@@@@@@
7@@@@@@@@@@@
7@@@@@@@@@@@H?h?@@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@(M?@@@@@@@@@@@@??@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@H
?7@@@@@@@@@@@@h?7@@@@@@@@@@@5h?7@@@@@@@@@@@@h?J@@@@@@@@@@@@
@@@@@@@@@@@@
@@@@@@@@@@@@he?@@@@@@@@@@@@?hJ@@@@@@@@@@@H??3@@@@@@@@@@@L?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@L
?@@@@@@@@@@@@@h?@@@@@@@@@@@@Hh?@@@@@@@@@@@@@h?7@@@@@@@@@@@5
@@@@@@@@@@@5
@@@@@@@@@@@@he?@@@@@@@@@@@5?h7@@@@@@@@@@@e?N@@@@@@@@@@@1?3@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@h?J@@@@@@@@@@@1
?@@@@@@@@@@@@5h?@@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@@@hJ@@@@@@@@@@@@H
@@@@@@@@@@@H
@@@@@@@@@@@@heJ@@@@@@@@@@@H?h@@@@@@@@@@@5f@@@@@@@@@@@@?N@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5h?7@@@@@@@@@@@@
J@@@@@@@@@@@@HhJ@@@@@@@@@@@5?hJ@@@@@@@@@@@@@g?O&@@@@@@@@@@@@?
?J@@@@@@@@@@@?
?J@@@@@@@@@@@5he7@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@Hf3@@@@@@@@@@@L?3@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@Hh?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@he7@@@@@@@@@@@@?h7@@@@@@@@@@@H?h7@@@@@@@@@@@@@@6K??O2@@@@@@@@@@@@@5?
?7@@@@@@@@@@@?
?7@@@@@@@@@@@Hhe@@@@@@@@@@@@h?J@@@@@@@@@@@?fN@@@@@@@@@@@1?N@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@Hhe@@@@@@@@@@@@@?h@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@H?
?@@@@@@@@@@@@?
?@@@@@@@@@@@@?he@@@@@@@@@@@5h?7@@@@@@@@@@@?f?@@@@@@@@@@@@??3@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?he@@@@@@@@@@@@5?h@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@
?@@@@@@@@@@@5?
?@@@@@@@@@@@@?h?J@@@@@@@@@@@Hh?@@@@@@@@@@@5?f?3@@@@@@@@@@@??V'@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5?h?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?h?J@@@@@@@@@@@@H?g?J@@@@@@@@@@@5he@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5
?@@@@@@@@@@@H?
J@@@@@@@@@@@5?h?7@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@H?f?N@@@@@@@@@@@LV4@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@H?h?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5?h?7@@@@@@@@@@@@h?7@@@@@@@@@@@Hhe@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@H
J@@@@@@@@@@@
7@@@@@@@@@@@H?h?@@@@@@@@@@@@?hJ@@@@@@@@@@@h@@@@@@@@@@@1I'@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@he?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@H?h?@@@@@@@@@@@@5h?@@@@@@@@@@@@?he3@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5?
7@@@@@@@@@@@
@@@@@@@@@@@@he?@@@@@@@@@@@5?h7@@@@@@@@@@@h3@@@@@@@@@@@?V4@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@he?3@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@heJ@@@@@@@@@@@@Hh?@@@@@@@@@@@@?heN@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@(Y?
@@@@@@@@@@@5
@@@@@@@@@@@@he?@@@@@@@@@@@H?h@@@@@@@@@@@5hN@@@@@@@@@@@L??I4@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5he?V'@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@he7@@@@@@@@@@@@?hJ@@@@@@@@@@@5?he?3@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@(Y
@@@@@@@@@@@H
?J@@@@@@@@@@@5heJ@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@Hh?@@@@@@@@@@@1?
I4@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@HhfV'@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5he@@@@@@@@@@@@@?h7@@@@@@@@@@@H?he?V'@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@(Y?
@@@@@@@@@@@?
?7@@@@@@@@@@@Hhe7@@@@@@@@@@@h?J@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@@?I4@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5?hf?V4@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@Hhe@@@@@@@@@@@@5?h@@@@@@@@@@@5
V4@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@0Y @@@@@@@@@@5?
?@@@@@@@@@@@@?he@@@@@@@@@@@5h?7@@@@@@@@@@5?h?3@@@@@@@@@@@?
?I4@@@@@@@@@@@@@@@@@@0Y?
?I4@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?he@@@@@@@@@@@0Y?h@@@@@@@@@@0Y
I4@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@0M @@@@@@@@@0Y?
?@@@@@@@@@@@@?he@@@@@@@@@@0Yh?@@@@@@@@@@0Y?h?V4@@@@@@@@@@?1993.eko
maiatza 37
Koba ur-ertzetan bizi den antilope sedentarioa da.Araldian arrek
20 m-ko lurraldeak defendatzen dituz-te, gose eta egarriak
baimentzen dien bitartean.
Topia belar laburreko eskualdeetan bizi den antilopesedentarioa
da.
Migratzaileen artean Thompson gazela da azkenekoa.Zebra eta ñuak
pasatu ondoren geratu den belar labu-rraz elikatzen da.
Inpala emeek taldeak eratzen dituzte, eta hainbatarren
lurraldeetan barrena mugitzen dira.
-
Bufaloa eta altzea gehienbat be-lar altu eta lehorretan
larratzen di-ren 500 kg inguruko ungulatu se-dentarioak dira.
Bufaloa 20-40aleko talde iherarkiko mistoetanbizi da, bere etsai
nagusi direnlehoien aurka babes aktiboa buru-tzen duelarik.
Hauetako batenaurrean, taldeko ar guztiek eme etakumeak inguratzen
dituzte, etaizugarrizko adar-hesia eratzen du-te. Oso erasokorrak
dira, eta tal-deak kohesio handia erakusten du.Araldiak arazo
izaten dira animaliahauentzat; hainbat ar batera ego-ten baita. Ar
dominatzaileak ordea,gainerakoei emeak bereganatzeaeragotzi egiten
die, eta neurri handibatean inhibitu egiten ditu.
Koba, topia eta kongonia 200 kginguruko antilope
sedentarioakdiren arren, elkarren arteko lehiatxikia da,
habitat-bereizketari esker.Koba, adibidez, beti ur-ertzean biziden
bitartean, topiak belarlaburreko inguruneak ustiatzenditu, eta
kongoniak belar luzekoak.Kobaren araldia bitxia da benetan.Ar
bakoitzak 20 m inguruko lu-rralde bat defendatzen du,
estalketaemeak bertara hurbiltzen direneangertatzen delarik. Hain
lurraldetxikiko baliabideekin, ordea, ezinizaten dute luze iraun,
eta egarriakzein goseak lurraldea uzterabehartzen ditu. Ar
subordinatuek,edota lurralde txarrenak dituztenek,une hori
aprobetxatzen dutelurraldea lapurtzeko. Nolanahi ere,kobaren
araldia nahikoa laburra
izan ohi denez, egoera hau ez daluze mantentzen. Topi eta
kongoniarrek ere, 10 hektarea ingurukolurraldea gorotzez markatu
etababestu egiten dute, maiz bestearrik inguratzen ote den
bertatikbegiratzeko termitategi gainetanparatzen direlarik. Ohitura
honek,antza denez, baditu bere alderditxarrak, eta kongoni arren
hilkor-tasun-tasa altua omen da; harra-pakariek aisa atzematen
baitituzte.Kongoniak hain zuzen, urtesasoilehorrean lurraldea utzi
eta ehun-daka aleko taldetan bil daitezke.
Inpala zuhaitz arteko belar lu-zeetan bizi den 80 kg inguruko
anti-lope sedentarioa dugu. Bere neurritxikia dela eta, oso espezie
fruituja-lea da; fruituak belarrak baino lise-rigarriagoak baitira.
Hauetan ar do-minatzaileek (ar guztien heren batinguruk) lurraldea
dute, eta gaine-rako ar dominatzaileen aurka ba-
besten dute. Ar subordinatuak,inongo eragozpenik
gabe,“mutilzahar” taldetan ibiltzen dira.Emeak ere, bestalde,
gregarioak etalurraldekoak dira. Eme-talde batenlurraldea
lauzpabost arren lurraldeberbera izaten da, eta une horretandauden
lurraldeko nagusiak estal-tzen ditu emeak. Araldi luzea
duteinpalek, eta ondorioz, arrek berenlurraldeak eskaintzen dituen
balia-bideez bizi behar dute. Salbuespenaura da. Izan ere, edozein
arrek“baimena” du gainerakoen lurral-deak zeharkatzeko, uretara
badoa.Eme eta mutilzaharren taldekatzeababes-mekanismoa da; taldea
ohar-kabean atzematea zailagoa baita.Horrez gain, ehiztariren bat
ikusizgero, sekulako jauziak egitendituzte, eta buztana altxatuz,
ipur-taldeko mantxa txuria nabarmenduegiten dute, taldekideak
oharta-razteko.
?O2@@??@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?f?O2@@@5??@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?f
O2@@@@@@H??@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?fO2@@@@@@@@e?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?f
W2@@@@@@@@@@e?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?f?O&@@@@@@@@@@5e?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?f
?O2@@@@@@@@@@@@H?W2@@@@@@@@@@@@@@?W&@@@@@@@@@@@@@@@?
?O&@@@@@@@@@@@@@@@5??W2@@@@@@@@@@@@@@@@@H?O&@@@@@@@@@@@@@@@@@@
W2@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@HO&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?
W2@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@??W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@H?
?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@O&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@
W2@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@HW&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?
?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5?
?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@H?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@
?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5
?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@HW&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?
?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5?
?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@H?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@
?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5he@@@@@@@@@@@?
?W2@@@@@@@@@@@h?W2@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@@?h?W2@@@@@@@@6X?h?W2@@@@@@@@?heW2@@@@@@@@@@
O2@@@@@@@@@@@@@@@@6K?7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@0Yhe@@@@@@@@@@@?
?7@@@@@@@@@@@5h?7@@@@@@@@@@@?hJ@@@@@@@@@@@@?h?7@@@@@@@@@@1?h?7@@@@@@@@@Lh?W&@@@@@@@@@@5
O2@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@6K
?W2@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@6K?hgJ@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@(M
?J@@@@@@@@@@5?
J@@@@@@@@@@@@HhJ@@@@@@@@@@@@?h7@@@@@@@@@@@@?hJ@@@@@@@@@@@5?h?@@@@@@@@@@1h?7@@@@@@@@@@@HhfW2@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@6Xhf?7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@6X?hf
?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@(Y? ?7@@@@@@@@@@H?
7@@@@@@@@@@@@?h7@@@@@@@@@@@5?h@@@@@@@@@@@@5?h7@@@@@@@@@@@H?h?@@@@@@@@@@@hJ@@@@@@@@@@@5?he?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@1hf?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@)XhfW&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@(Y
?@@@@@@@@@@@
@@@@@@@@@@@@@?h@@@@@@@@@@@@H?h@@@@@@@@@@@@H?h@@@@@@@@@@@@he?@@@@@@@@@@@g?W&@@@@@@@@@@@H?he?7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@L?he?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@)X?he
?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@(Y? J@@@@@@@@@@@
@@@@@@@@@@@@5?h@@@@@@@@@@@@h?J@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@@he?3@@@@@@@@@@g?7@@@@@@@@@@@5hfJ@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@1?heJ@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@1?heW&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@(Y
7@@@@@@@@@@5
?J@@@@@@@@@@@@H?g?J@@@@@@@@@@@5h?7@@@@@@@@@@@@h?J@@@@@@@@@@@5he?N@@@@@@@@@@gJ@@@@@@@@@@@(Yhf7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?he7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?he7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@(Y?
@@@@@@@@@@@H
?7@@@@@@@@@@@@h?7@@@@@@@@@@@Hh?@@@@@@@@@@@@5h?7@@@@@@@@@@@Hhf@@@@@@@@@@g7@@@@@@@@@@@H?he?J@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?he@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@Lhe
?J@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@(Y @@@@@@@@@@@?
?@@@@@@@@@@@@@h?@@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@@Hh?@@@@@@@@@@@@?hf@@@@@@@@@@L?e?J@@@@@@@@@@@5hf?7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?he@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@1heW&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@(Y?
?J@@@@@@@@@@@?
?@@@@@@@@@@@@5h?@@@@@@@@@@@@?hJ@@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@@?hf@@@@@@@@@@1?e?7@@@@@@@@@@(Yhf?@@@@@@@@@@@@@0Me?I4@@@@@@@@@@@@@@?h?J@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@he
?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@H ?7@@@@@@@@@@5?
J@@@@@@@@@@@@HhJ@@@@@@@@@@@5?h7@@@@@@@@@@@@?hJ@@@@@@@@@@@5?hf@@@@@@@@@@@?eJ@@@@@@@@@@@H?hfJ@@@@@@@@@@@(Mg?I'@@@@@@@@@@@@?h?7@@@@@@@@@@@?g?I'@@@@@@@@@@@he?7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?
?@@@@@@@@@@@H?
7@@@@@@@@@@@@?h7@@@@@@@@@@@H?h@@@@@@@@@@@@5?h7@@@@@@@@@@@H?hf@@@@@@@@@@@??W&@@@@@@@@@@5
7@@@@@@@@@@@H?hN@@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@5?hN@@@@@@@@@@5heJ@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?
?@@@@@@@@@@@
@@@@@@@@@@@@@?h@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@@H?h@@@@@@@@@@@@
@@@@@@@@@@@??7@@@@@@@@@@@H
@@@@@@@@@@@@he?@@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@H?hJ@@@@@@@@@@Hhe
?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@? J@@@@@@@@@@5
@@@@@@@@@@@@5?h@@@@@@@@@@@@h?J@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@@
@@@@@@@@@@@??@@@@@@@@@@@5?
@@@@@@@@@@@@heJ@@@@@@@@@@@5?hJ@@@@@@@@@@@he7@@@@@@@@@@?he?7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?
7@@@@@@@@@@H
?J@@@@@@@@@@@@H?g?J@@@@@@@@@@@5h?7@@@@@@@@@@@@h?J@@@@@@@@@@@5
@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@(Y?hf?J@@@@@@@@@@@5he7@@@@@@@@@@@H?h7@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@?heJ@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5?
@@@@@@@@@@@?
?7@@@@@@@@@@@@h?7@@@@@@@@@@@Hh?@@@@@@@@@@@@5h?7@@@@@@@@@@@H
3@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@H
?7@@@@@@@@@@@Hhe@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@5he@@@@@@@@@@5?he
?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@H? @@@@@@@@@@@?
?@@@@@@@@@@@@@h?@@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@@Hh?@@@@@@@@@@@@?
N@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5?
?@@@@@@@@@@@@?he@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@Hhe@@@@@@@@@@H?he?7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@
?J@@@@@@@@@@5?
J@@@@@@@@@@@@@hJ@@@@@@@@@@@@?hJ@@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@@?
?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@(Y?
?@@@@@@@@@@@@?h?J@@@@@@@@@@@5h?J@@@@@@@@@@@?h?J@@@@@@@@@@hfJ@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@
?7@@@@@@@@@@H?
7@@@@@@@@@@@@@h7@@@@@@@@@@@5?h7@@@@@@@@@@@@?hJ@@@@@@@@@@@5?
?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@H
J@@@@@@@@@@@@?h?7@@@@@@@@@@@Hh?7@@@@@@@@@@@?h?7@@@@@@@@@@hf7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5
?@@@@@@@@@@@
@@@@@@@@@@@@@@L?g@@@@@@@@@@@@H?h@@@@@@@@@@@@5?h7@@@@@@@@@@@H?
?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5?
7@@@@@@@@@@@@LhJ@@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@@LhJ@@@@@@@@@@5hf
?J@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@H ?@@@@@@@@@@@
@@@@@@@@@@@@@@)Ke?O2@@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@@H?h@@@@@@@@@@@@
?@@@@@@@@@@@@@@@@@@(Y?
@@@@@@@@@@@@@)K?f?O&@@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@@)K?f?O&@@@@@@@@@@Hhf?7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?
J@@@@@@@@@@5
?J@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@h?J@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@@
?@@@@@@@@@@@@@@@@@@H
@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5?hJ@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?hfJ@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?
7@@@@@@@@@@H
?7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5h?7@@@@@@@@@@@@h?J@@@@@@@@@@@5
?@@@@@@@@@@@@@@@@@5?
@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@H?h7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5?hf7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5?
@@@@@@@@@@@?
?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@Hh?@@@@@@@@@@@@5h?7@@@@@@@@@@@H
?@@@@@@@@@@@@@@@@@H?
?J@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@H?hf
?J@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@H? ?J@@@@@@@@@@@?
?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@@Hh?@@@@@@@@@@@@?
?@@@@@@@@@@@@@@@@5
?7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5hg?7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@
?7@@@@@@@@@@5?
J@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5?hJ@@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@@?
?3@@@@@@@@@@@@@@(Y
?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5h?J@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@(Yhg?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@
?@@@@@@@@@@@H?
7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@H?h7@@@@@@@@@@@@?hJ@@@@@@@@@@@5?
?N@@@@@@@@@@@@@@H?
?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@Hh?7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@(Y?hgJ@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@0M?
?@@@@@@@@@@@
@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@@5?h7@@@@@@@@@@@H?
@@@@@@@@@@@@@5
J@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@0Y7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@0M?
J@@@@@@@@@@@
@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@@H?h@@@@@@@@@@@@
@@@@@@@@@@@@(Y
7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@0M@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@
7@@@@@@@@@@5
?J@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5h?J@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@@
@@@@@@@@@@@@H?
@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5?hJ@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@0M
?J@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5 @@@@@@@@@@@H
?7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@Hh?7@@@@@@@@@@@@h?J@@@@@@@@@@@5
@@@@@@@@@@@5
@@@@@@@@@@@@(MgI'@@@@@@@@@@@@H?h7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@H
@@@@@@@@@@@?
?@@@@@@@@@@@@@(MfI'@@@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@@5h?7@@@@@@@@@@@H
?J@@@@@@@@@@@H
?J@@@@@@@@@@@(Y?g?N@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?
?J@@@@@@@@@@5?
J@@@@@@@@@@@@(Y?f?N@@@@@@@@@@@@@?hJ@@@@@@@@@@@@Hh?@@@@@@@@@@@@?
?7@@@@@@@@@@@?
?7@@@@@@@@@@@Hhe@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?
?7@@@@@@@@@@H?
7@@@@@@@@@@@@Hh@@@@@@@@@@@@5?h7@@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@@?
?@@@@@@@@@@@@?
?@@@@@@@@@@@@?he@@@@@@@@@@@@h?J@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@L??@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?
?@@@@@@@@@@@
@@@@@@@@@@@@@?h@@@@@@@@@@@@H?h@@@@@@@@@@@@@?hJ@@@@@@@@@@@5?
?@@@@@@@@@@@5?
?@@@@@@@@@@@@?h?J@@@@@@@@@@@5h?7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@1??@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?
J@@@@@@@@@@@
@@@@@@@@@@@@5?h@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@@5?h7@@@@@@@@@@@H?
J@@@@@@@@@@@H?
J@@@@@@@@@@@5?h?7@@@@@@@@@@@Hh?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@??@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@6K
7@@@@@@@@@@5
?J@@@@@@@@@@@@H?g?J@@@@@@@@@@@@h?J@@@@@@@@@@@@H?h@@@@@@@@@@@@
7@@@@@@@@@@@
7@@@@@@@@@@@H?h?@@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@(M?@@@@@@@@@@@@??@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@H
?7@@@@@@@@@@@@h?7@@@@@@@@@@@5h?7@@@@@@@@@@@@h?J@@@@@@@@@@@@
@@@@@@@@@@@@
@@@@@@@@@@@@he?@@@@@@@@@@@@?hJ@@@@@@@@@@@H??3@@@@@@@@@@@L?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@L
?@@@@@@@@@@@@@h?@@@@@@@@@@@@Hh?@@@@@@@@@@@@@h?7@@@@@@@@@@@5
@@@@@@@@@@@5
@@@@@@@@@@@@he?@@@@@@@@@@@5?h7@@@@@@@@@@@e?N@@@@@@@@@@@1?3@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@h?J@@@@@@@@@@@1
?@@@@@@@@@@@@5h?@@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@@@hJ@@@@@@@@@@@@H
@@@@@@@@@@@H
@@@@@@@@@@@@heJ@@@@@@@@@@@H?h@@@@@@@@@@@5f@@@@@@@@@@@@?N@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5h?7@@@@@@@@@@@@
J@@@@@@@@@@@@HhJ@@@@@@@@@@@5?hJ@@@@@@@@@@@@@g?O&@@@@@@@@@@@@?
?J@@@@@@@@@@@?
?J@@@@@@@@@@@5he7@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@Hf3@@@@@@@@@@@L?3@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@Hh?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@he7@@@@@@@@@@@@?h7@@@@@@@@@@@H?h7@@@@@@@@@@@@@@6K??O2@@@@@@@@@@@@@5?
?7@@@@@@@@@@@?
?7@@@@@@@@@@@Hhe@@@@@@@@@@@@h?J@@@@@@@@@@@?fN@@@@@@@@@@@1?N@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@Hhe@@@@@@@@@@@@@?h@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@H?
?@@@@@@@@@@@@?
?@@@@@@@@@@@@?he@@@@@@@@@@@5h?7@@@@@@@@@@@?f?@@@@@@@@@@@@??3@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?he@@@@@@@@@@@@5?h@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@
?@@@@@@@@@@@5?
?@@@@@@@@@@@@?h?J@@@@@@@@@@@Hh?@@@@@@@@@@@5?f?3@@@@@@@@@@@??V'@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5?h?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?h?J@@@@@@@@@@@@H?g?J@@@@@@@@@@@5he@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5
?@@@@@@@@@@@H?
J@@@@@@@@@@@5?h?7@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@H?f?N@@@@@@@@@@@LV4@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@H?h?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5?h?7@@@@@@@@@@@@h?7@@@@@@@@@@@Hhe@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@H
J@@@@@@@@@@@
7@@@@@@@@@@@H?h?@@@@@@@@@@@@?hJ@@@@@@@@@@@h@@@@@@@@@@@1I'@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@he?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@H?h?@@@@@@@@@@@@5h?@@@@@@@@@@@@?he3@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5?
7@@@@@@@@@@@
@@@@@@@@@@@@he?@@@@@@@@@@@5?h7@@@@@@@@@@@h3@@@@@@@@@@@?V4@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@he?3@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@heJ@@@@@@@@@@@@Hh?@@@@@@@@@@@@?heN@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@(Y?
@@@@@@@@@@@5
@@@@@@@@@@@@he?@@@@@@@@@@@H?h@@@@@@@@@@@5hN@@@@@@@@@@@L??I4@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5he?V'@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@he7@@@@@@@@@@@@?hJ@@@@@@@@@@@5?he?3@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@(Y
@@@@@@@@@@@H
?J@@@@@@@@@@@5heJ@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@Hh?@@@@@@@@@@@1?
I4@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@HhfV'@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5he@@@@@@@@@@@@@?h7@@@@@@@@@@@H?he?V'@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@(Y?
@@@@@@@@@@@?
?7@@@@@@@@@@@Hhe7@@@@@@@@@@@h?J@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@@?I4@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5?hf?V4@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@Hhe@@@@@@@@@@@@5?h@@@@@@@@@@@5
V4@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@0Y @@@@@@@@@@5?
?@@@@@@@@@@@@?he@@@@@@@@@@@5h?7@@@@@@@@@@5?h?3@@@@@@@@@@@?
?I4@@@@@@@@@@@@@@@@@@0Y?
?I4@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?he@@@@@@@@@@@0Y?h@@@@@@@@@@0Y
I4@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@0M @@@@@@@@@0Y?
?@@@@@@@@@@@@?he@@@@@@@@@@0Yh?@@@@@@@@@@0Y?h?V4@@@@@@@@@@?38
1993.eko maiatza
Acacia jenerokozuhaitzakhobesten ditujirafak;
Acaciajeneroak,lekaduna denez, proteina-edukinaltua baitu.
Thomson gazelak (20 kg)taldeka etabelar laburretanibiltzen
dira,harrapakariakaisago ikusiahal izateko.
-
Antiloperik txikienak, erbi batentamainako (4 kg) dikdikak dira.
An-tilope hauek monogamoak dira, bi-kote bakoitzak 2-5 hektareako
lu-rraldea usaimenez markatu eta de-fendatzen duelarik.
Sastrakaditanbizi dira gehienbat, eta aurrekoantilope guztiek ez
bezala, harrapa-kariren bat ikusita hauek ez duteihes egiteko
joera; ezkutatzekoa bai-zik. Hain txikiak izanik, noski, fruitueta
kimu freskotan oinarri-tutako dieta espezializatuadute, eta edan
gabe bizidaitezkeenez, ez dute inoizberen lurraldea uzten.
Ikus daitekeenez, saba-nako animalia asko lu-rraldekoiak dira,
araldianbehinik behin. Hori, ordea,ez da posible
animaliamigratzaileengan. Afrikakosabanetan hiru espeziemigratzaile
nagusi ditugu:zebra, ñua eta Thomsongazela, migrazioak eretxanda
horretan burutzendituztelarik. Oso taldehanditan biltzen dira,
es-pezie bakoitzak bere bideeta erritmo bereziak ditue-larik. Hiru
espezieotanzebra (350 kg) da dietajeneralistena
duena,hausnartzailea ez denarren, bere elikadura-tasaaltuari esker
etekin posi-tiboa belar zahar eta leho-rrekin lortzen
duelarik.Eskualde aproposenetansedentario eta lurralde-koia, baina
gainerakoetanmigratzailea den ñuak(250 kg) muturra finagoadu, eta
ondorioz, belar ho-beak hautatzeko gai da.Thompson gazelak,
azke-nik, hogeitabost kilo ingu-ruko pisua du, etaondorioz, besteek
utzitako belarlaburrenez eta kimu freskoenez bai-no ez da
elikatzen. Zebrak babes--estrategia aktiboa du. Etsairen batikusita
taldea bildu egin daiteke,zirkulu bat eratu, eta ostikadaz
de-fendatu kumeak. Ñu-taldeek erebadute beren funtzioa, baina
eztaldea babesteko, alea babestekobaizik. Izan ere, bai al dago
lehoienaurrean tartean beste ñu bat eduki-tzea baino babes hoberik?
Horre-gatik ñuak, lehoia ikusita, lasterkaegin, eta talde-barnera
sartu egitendira. Ez dute seinale berezirik tal-dekideak
ohartarazteko. Ñuek, esan
bezala, araldia desplazatuz pasatzendute, ondorioz “lurralde
mugiko-rrak” eratzen dituztelarik. Ar bakoi-tzak hainbat eme
eskuratzen ditu,bere harena gainerako arretatikbabestu egiten
duelarik. Thomsongazelak (20 kg) ere, taldeka ageri ohidira, eta
belar laburrenetan ibiltzendira (txikiak direnez) egondaitezkeen
harrapakariak aisagoikusi ahal izateko.
Karniboroak
abanan hain ungulatu-bioma-sa altua dagoenez, harra-
pakarientzako aukera handiakdaude, eta ondorioz,
harrapakari--biomasa eta dibertsitatea ere altuakdira. Hauek ere,
nola ez, lehiasaihesteko eta jaki-ustiapenaoptimizatzeko estrategia
desber-dinak garatu behar izan dira,gorputzaren neurri eta
ehiza-estrategien dibertsifikazioa garatudirelarik. Komunitate
hauek, lehenaipatu bezala, oso zaharrak direnez,
ugaztun harrapakarien eboluzioarenondorioa bere maila
goreneanAfrikako ekialdean ikus daiteke.
Harrapakari hauetan, zalantzarikgabe, lehoia da ezagunena.
200kilotara iritsi daitekeen animaliahau (aldika jirafaren
tamainakoaleak, edota gazela bezain espezietxikiak harrapa
baditzake ere),gehienbat ñu eta zebraz elikatzenda. Lehoia
ustegabe-ehiztaria da,
ehizakiaren-gandik osohurbileraino ezkutuan iritsibehar izaten
duelarik. Lehoigehienak taldean bizi dira,eta habitataren
egokitasuna-ren arabera, 200-400 km2-ko lurraldeak
mantentzendituzte, nahiz eta ñuenatzetik migratzen
dutenlehoi-taldeak badiren. Lehoi--talde tipikoa lauzpabostemez,
ar-pare batez eta hau-en kume gazteez egondaiteke osatuta.
Gehiene-tan emeek ehizatzen dute,eta arren zeregina taldea
ba-bestea izaten da. Taldearenbarnean, emeak elkarrensenide izan
ohi dira, eta as-kotan kumeek askatasunadute edozein emeren
tititikedateko. Araldiak bi aste in-guru irauten du, eta
sasoihorretan arra emearen osoondoan egoten da ia deusere jan gabe,
ondoriozargaldu egiten direlarik. Le-hoi gazteek, batez ere
arrakbadira, bi urte ingurubetetakoan, taldetik uxatuegiten
dituzte, eta orduanhasten da animalia hauen-tzako une gogorrena;
ehize-an ez baitira oso trebeak.Izan ere, hori izaten da
ha-rrapakari hauentzako une-rik kritikoena. Batzuetangazte hauek
binaka edo hi-
runaka biltzen dira hobeki ehizatuahal izateko. Lehoi arra
sei-zazpi ur-te betetakoan guztiz helduta dago,eta orduan lor
dezake talde batekoar dominatzai-lea kanporatzea etatalde horren
jabe egitea. Horre-lakorik gertatzen bada, lehen neu-rria kume
guztiak hil eta jatea izatenda; emeak kumerik gabe geratzendirenean
araldia izaten baitute, etahorrela ar horren kumeek
izangobaitituzte. Hain zuzen ar gehienekbizpahiru urte besterik ez
duteirauten talde-gidaritzan, etaondorioz, bermatu egin behar
duteepe horretan haziko diren kumeek
?O2@@??@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?f?O2@@@5??@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?f
O2@@@@@@H??@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?fO2@@@@@@@@e?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?f
W2@@@@@@@@@@e?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?f?O&@@@@@@@@@@5e?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?f
?O2@@@@@@@@@@@@H?W2@@@@@@@@@@@@@@?W&@@@@@@@@@@@@@@@?
?O&@@@@@@@@@@@@@@@5??W2@@@@@@@@@@@@@@@@@H?O&@@@@@@@@@@@@@@@@@@
W2@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@HO&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?
W2@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@??W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@H?
?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@O&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@
W2@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@HW&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?
?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5?
?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@H?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@
?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5
?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@HW&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?
?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5?
?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@H?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@
?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5he@@@@@@@@@@@?
?W2@@@@@@@@@@@h?W2@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@@?h?W2@@@@@@@@6X?h?W2@@@@@@@@?heW2@@@@@@@@@@
O2@@@@@@@@@@@@@@@@6K?7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@0Yhe@@@@@@@@@@@?
?7@@@@@@@@@@@5h?7@@@@@@@@@@@?hJ@@@@@@@@@@@@?h?7@@@@@@@@@@1?h?7@@@@@@@@@Lh?W&@@@@@@@@@@5
O2@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@6K
?W2@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@6K?hgJ@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@(M
?J@@@@@@@@@@5?
J@@@@@@@@@@@@HhJ@@@@@@@@@@@@?h7@@@@@@@@@@@@?hJ@@@@@@@@@@@5?h?@@@@@@@@@@1h?7@@@@@@@@@@@HhfW2@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@6Xhf?7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@6X?hf
?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@(Y? ?7@@@@@@@@@@H?
7@@@@@@@@@@@@?h7@@@@@@@@@@@5?h@@@@@@@@@@@@5?h7@@@@@@@@@@@H?h?@@@@@@@@@@@hJ@@@@@@@@@@@5?he?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@1hf?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@)XhfW&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@(Y
?@@@@@@@@@@@
@@@@@@@@@@@@@?h@@@@@@@@@@@@H?h@@@@@@@@@@@@H?h@@@@@@@@@@@@he?@@@@@@@@@@@g?W&@@@@@@@@@@@H?he?7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@L?he?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@)X?he
?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@(Y? J@@@@@@@@@@@
@@@@@@@@@@@@5?h@@@@@@@@@@@@h?J@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@@he?3@@@@@@@@@@g?7@@@@@@@@@@@5hfJ@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@1?heJ@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@1?heW&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@(Y
7@@@@@@@@@@5
?J@@@@@@@@@@@@H?g?J@@@@@@@@@@@5h?7@@@@@@@@@@@@h?J@@@@@@@@@@@5he?N@@@@@@@@@@gJ@@@@@@@@@@@(Yhf7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?he7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?he7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@(Y?
@@@@@@@@@@@H
?7@@@@@@@@@@@@h?7@@@@@@@@@@@Hh?@@@@@@@@@@@@5h?7@@@@@@@@@@@Hhf@@@@@@@@@@g7@@@@@@@@@@@H?he?J@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?he@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@Lhe
?J@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@(Y @@@@@@@@@@@?
?@@@@@@@@@@@@@h?@@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@@Hh?@@@@@@@@@@@@?hf@@@@@@@@@@L?e?J@@@@@@@@@@@5hf?7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?he@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@1heW&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@(Y?
?J@@@@@@@@@@@?
?@@@@@@@@@@@@5h?@@@@@@@@@@@@?hJ@@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@@?hf@@@@@@@@@@1?e?7@@@@@@@@@@(Yhf?@@@@@@@@@@@@@0Me?I4@@@@@@@@@@@@@@?h?J@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@he
?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@H ?7@@@@@@@@@@5?
J@@@@@@@@@@@@HhJ@@@@@@@@@@@5?h7@@@@@@@@@@@@?hJ@@@@@@@@@@@5?hf@@@@@@@@@@@?eJ@@@@@@@@@@@H?hfJ@@@@@@@@@@@(Mg?I'@@@@@@@@@@@@?h?7@@@@@@@@@@@?g?I'@@@@@@@@@@@he?7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?
?@@@@@@@@@@@H?
7@@@@@@@@@@@@?h7@@@@@@@@@@@H?h@@@@@@@@@@@@5?h7@@@@@@@@@@@H?hf@@@@@@@@@@@??W&@@@@@@@@@@5
7@@@@@@@@@@@H?hN@@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@5?hN@@@@@@@@@@5heJ@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?
?@@@@@@@@@@@
@@@@@@@@@@@@@?h@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@@H?h@@@@@@@@@@@@
@@@@@@@@@@@??7@@@@@@@@@@@H
@@@@@@@@@@@@he?@@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@H?hJ@@@@@@@@@@Hhe
?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@? J@@@@@@@@@@5
@@@@@@@@@@@@5?h@@@@@@@@@@@@h?J@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@@
@@@@@@@@@@@??@@@@@@@@@@@5?
@@@@@@@@@@@@heJ@@@@@@@@@@@5?hJ@@@@@@@@@@@he7@@@@@@@@@@?he?7@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?
7@@@@@@@@@@H
?J@@@@@@@@@@@@H?g?J@@@@@@@@@@@5h?7@@@@@@@@@@@@h?J@@@@@@@@@@@5
@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@(Y?hf?J@@@@@@@@@@@5he7@@@@@@@@@@@H?h7@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@?heJ@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5?
@@@@@@@@@@@?
?7@@@@@@@@@@@@h?7@@@@@@@@@@@Hh?@@@@@@@@@@@@5h?7@@@@@@@@@@@H
3@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@H
?7@@@@@@@@@@@Hhe@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@5he@@@@@@@@@@5?he
?W&@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@H? @@@@@@@@@@@?
?@@@@@@@@@@@@@h?@@@@@@@@@@@@?h?@@@@@@@@@@@@Hh?@@@@@@@@@@@@?
N@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@5?
?@@@@@@@@@@@@?he@@@@@@@@@@@@he@@@@@@@@@@@Hhe@@@@@@@@@@H?he?7