S İ N İ R S İ STEM İ

Sinir dokudan yapılmıştır. Tüm beynin devamı olarak omurga

kanalı boyunca uzanır. Yukarda soğanilikten başlar. Aşağıda ise lumbal 1 ve lumbal 2. bel

omurları arasında sonlanır. Omurga kanalı uzunluğunun 2\3 üst

bölümünde bulunur. Kanalın geri kalan alt parçasına filum

terminale ve cauda equina denir.

Her bir omurilik segmentinden birer çift duyurucu ve calıştırıcı sinir omurlar arası delikten giriş çıkış yaparlar.

Boz maddenin ortasında merkez kanal vardır, içinde BOS bulunur.

Omurilikte kısa sinirsel yollar Omurilikte uzun sinirsel yollar

Vücuda dağılan sinirler ile beyin arasındaki baglantıyı sağlar

Otonom sinirlere merkezlik yapar Refleks olayını gerçekleştirir.

Tüm beynin içindeki boşluklara beyin karıncıkları denir. Karıncıkların duvarlarında damarsı ağ vardır. Bu ağlar BOS salgılarlar.

beyin ve omurilik, üç katlı bir zar yapısı ile çevrelenmiş durumdadır. Bu zarlar dıştan içe doğru dura mater (sert zar), araknoid (örümceksi) zar ve pia mater (ince zar) olarak sıralanırlar.

Beyin karıncıklarından salınır. Duramater ile araknoid arasını ve omurilik

merkez kanalını doldurur. Beyin ve omuriliği mekanik ve termik

etkilere karşı korur. Beyin ve omuriliğe besin maddelerinin

ulaşmasını sağlar. Beyin ve omuriliğin metabolizma artığı

ürünlerinin atılmasını sağlar. Hastalıkların tanısında yardımcı olur.

Beyin sapına ve omuriliğe giriş-çıkış yapan 43 çift sinirden oluşur.

Duyurucu sinirler(affarent) organizmanın iç ve dış ortamından aldığı uyarıları gangliona merkeze taşınır.

Motor sinirler

Somatik Otonom

İskelet kaslarına Düz kas, kalp kası ve salgı bezlerine

1. N. Olfaktorius (koku siniri) 2. N. Opticus (görme siniri) 3. N. Oculomotoris (göz oynatan sinir) 4. N. Trochlearis (Makara sinir) 5. N. Trigeminus (Üçüz sinir) 6. N. Abducens (gözü dışa oynatan sinir) 7. N. Facialis (yüz siniri) 8. N. Stato, N. Vestibulokohlearis (işitme ve denge

siniri) 9. N. Glassofarinks (dil ve yutak siniri) 10. N. Vagus (akciğer-mide siniri) 11. N. Accessorius (kafa spinal siniri) 12. N. Hipoglossus (dil altı siniri)

Omurilik sinirleriKafa Çiftleri

Duyurucu lifler epitel, doku ve deriye Motor lifler kaslar ve bezlere 1. Boyun sinir ağı 2. Kol sinir ağı 3. Bel sinir ağı 4. kuyruk sokumu sinir ağı 5. pudendal sinir ağı (edep siniri) 6. koksiks sinir ağı

İsteğimiz dışında organizmanın işlevsel ihtiyaçlarına göre kendiliğinden çalışan ve organların işleyişini etkileyen sinir sistemidir.

1. sempatik 2. parasempatik

Omurilik soğanı Pons Hipotalamus Beyin korteksi

Çekirdeği omuriliğin trokal ve lumbal segmentlerinin yanlarında yer alır.

Hipotalamusla bağlantılıdır. Ganglion zinciri omurganın 8.boyun

segmenti ile 3. bel segmenti arasındadır. Nörotransmiteri (uyartı taşıyıcı)

noradrenalindir. Organizmayı koruyucu ve uyarıcı sistem

olarak çalışır. Organizmaya enerji sarfettirir. Hızlandırıcı etkisiyle solunum sayısı ve

kalp atışı artar.

Yavaşlatıcı etkisi; göz yaşı, tükrük ve mide bezi salgıları azalır.

Küçük arter ve venler genişler. Mide ve bağırsak hareketleri yavaşlar. Akciğer bronşları genişler. İdrar kesesi gevşer. Vucut ısısı düşer.

Çekirdekleri beyin sapında ve omuriliğin sakral bölgesinde bulunur.

Ganglionlar organlara yakın yada organ duvarları içinde bulunur.

Nörotransmiteri asetilkolindir. Enerji koruyucu sistemdir. Kalp kasını yavaşlatır, sindirim sistemi

aktivitesini arttırır

Merkezi beyinde bulunan 3., 7., 9., 10. kafa çiftlerinden çıkar.

Göz kasları, kulak zarı, tükrük bezi, tiroid, paratroid, timus, akciğer, kalp, yemek borusu, mide, ince ve kalın barsak, karaciğer, dalak, pankreas, böbrek ve böbrek üstü bezi, cinsiyet bezleri

Kuyruk sokumu parasempatikleri Lifleri 3. ve 4. omurilik sakral sinirleri ile

çıkarak pelvis boşluğu iç organlarına dağılır.

Hızlandırıcı etkisi; mide ve bağırsak haraketleri artar. Göz yaşı, mide, bağırsak ve tükrük bezi

salgıları oluşur. Karaciğerde safra akımı uyarılır. Akciğer bronşları, küçük arter ve venler

daralır. İdrar kesesi kasları kasılır. Göz bebeği daralır. Vücut ısısı artar.

Yavaşlatıcı etkiler; Solunum sayısı ve kalp atış hızı azalır Periferik arterler genişler Kan basıncını düşürür İdrar kesesi kapakçığı gevşer

Refleks arkı Rol alan organlar ve uyartı iletim yolları1.Reseptör organ2.Afferent yol3.Refleks merkezi(omurilik)4.Efferent yol5.Effektör organ