-
%13.I.N. S. S. T.
DISSERTATIO ACADEMICA,DE
NESTOREAELOQUENTIA,
Quam ,SUFFR AGIO AMPLISS. SENAT. PHILOSOPH.
IH REGIA ACADEMIA UPSALIENSI,PRTESIDE
V1R0 CELEBER
MAG. PETROEKERMAN,
ELOQUENT. PROFESS. REG. ET ORDIN.l'URLICO EXAMINI MODESTE
SUBMITTIT
SALOMON LINDGREN,OSTRO - 00 'IHUS.
IN AUD. CAROL. MAJ, D. V. DECEMB.ANN. MDCCLIII.
H. A. M S.U P SALI /E,
Exc.LAUR.MAGNUS HÖJER, Reg. Acad. Typogr.
-
S:/E R:/E
MAXIME FIDEI VIRO,Collegii, quod a Camera nomen habet,
PRTESI DIExcellentisfimo- r
Ordin. Regiorum Equiti & CommcndatoriSplenihdisftmo,
llluftrhßmo cic GenerofisfimoCOMITI ac DOMINO,
MJECEMÅTI MAXIMO»
A Illnftria. Tiia. Limina;COMES. flluftrisfrme.
ÅGCcdere. Trepidus. Non, Suftinerem.Ni&
-
Nifi, Spem. Adderet, PerjuctindamrMunificsntfac. Äc;
Favoris.-Antea. Iii. Me. CölFati.
Pia. Ac. Venerabunda. RecordatiovQuo. Stibnixus. Venio.
Animom. Offerent. GratisfimuirioEr. Vota. Pro. Flore. Tuo,
Famibseque» Generofisfimse. Perpecu©.Nuncnparurnm.
Calidisfima.
EXGELLENTISSIMO. NOMINI. TüCt
tvltor devotfffiwai,Salomon LINDGR£M%
-
a
MonßeurLe BARON
SILFVERHIELM,Lieutenant Colonel dj Regimens de Smolandie dc
Cavailerie, & Chevalier de l'ordre de PEpée.MONSIEUR ,
Cfespere, que Vous ne trouverjs pas mauvait, que fofcJ prenäre
la liberté diemprunter ßeclat de VotreNnnpour donner un lußre a ce
petit ouvrage, que je vais don -ner au public, comme les
premiersfruits de mes etudes. jene cbercherai point quelque autre
azile de cette temerité,que le bon accueil, que Vous fnitet a tons
ceux, qui re-chcrcbent avec empreßement Vos bonnes grace r. Afow
de-voir (Pdi lieur nfobligeroit ä Vous temoigner marefpeäueu»
reconnoisfance, bienfaits dont Vous avez combléjnon Pere.
Daignez, Fw Monßeur, recevoirces feuilles, comme une petite marque
du profond rejpeft, Vj
powr Fcwj. je Jais bien, quelles ne (ont pas dignes dzFöwj
prefentées, Jespere pourtant, Monßeur, que A
Vous aurez plus dfegard ä ma bonne volonte, qu* a la pe*
adtitej]e de imn offrande. Au refle, /V cejjerai jamais di rua
lreßer au Ciel des prieres ardentes pour Votre ^fon/ervation 0
Celle de Votre noble Familie. jeJuis avec tnun tres profond re/pecl
^
MONSIEVR ,uFc^t tres»humble tres-
obeißant ferviteur,Salomon Lindgrcn»
-
Acultatem , ornate & prudentertloquendi ab Oratorum
optmorumgnava, & induftria, imitatione plu-rimum fplendoris n
utuari novi-mus. Longum enim non minusad Eloquentiam, quam ad
ceterasres pnecJiras, per praecepta, itereft, per exemp'a vero,
brevins,immo expeditisfm um. Nempe di-
vinse iltius feientlae indoles beic tota, quan% confpicien-da
quab & contemplanda anirro oculisque proponirur.At juxta multum
intereft, quis, a nobis, veiut exemplarad imitandum deligatur,
Habemus fåne ingenfem O. tom¬rum numerum , quibus mirificam in di.
endo vim ae ro-bur vel propria eorum fcripta , vel aliorum fide
digna,tribuunt adjudicanfque 5 fed tarnen, fmgulos effe &
foreaque idoneosbbi, ;n nurfu EloquenMae, d«:ces, fufpkcturomnino
nemo. Etenim haud pauci fur>', quori m die n-di rationem,'
variis utpote -fcatentem vit is atquerr.acu-lis , obfervare^quidem
lieeat , imitart non;,item.J^Quid,
A quod
-
; 2 c cg$3>
quod inter eos ^ qui fät låudabiliter in Eloquentla elabo-rarunt
atque defudavere,. tanta exiftit diverfitas , ut noncujusvis
ingenia quiiibet eorum aptus fit & adcommo-datus. Igitur, fl
pretium antiquis Qratoribus juftum eritftatuendumv eorum inprimis,
quibus-folida eli glorioe fa¬rna , atque conteftata virtus &
auétoritas, veftigia lega-mus , ut'certo poffit conftare , quid
imitatione fir di.-gnum , quid non Sic jarfidiu percelebratur
NefloreaEloquentla , quare ejus irnaginem , breviori licet
Speci-inine Academico > heic fumus expreffuri,. At vero idagas,
rogamus, Candide Le&or, ut innoxios conatus, quscrTua eit
humanitas * sequi bonique confulueris,
§. n:Reges & fieroasv e Groecia oiim, ad bellum Troja-
num, ob Heiense a Paride rapturn , gerendum conficien*dumque ,
qui prodcifcebantur , dum annales ac monu-menta veterum referunt T
illos quidein generatim fortitu-dinis laude cumulaverc, at UlydTem,
Neftöra &c. alia-rum quoque magnarum virtutum priedicatione
figillarim de-corandos voluerunt. Erat, inquam, NESTOR >
Rex<ille Pyfiorum , quem Tuliius non modo fapientem vo~-cat (a),
In confiliisque capiendls peracutum (b) , fed'fvavltate etiam ln
dlcendo (c) admirabilem, &, fine ulla<controverfiav
prascellentiffimum. Dignum propterea-ju-dicavi locum , ex limatulo
iilius fcripto dö Senectute,,qui v omnium primo, heic adponatur :
Videtis ne , uti6*-apud Homerum fepiflime Neftor de virtutibus fuis
prat--«1dicet?'iam enim tertiam ßetatem hominum vhebat. Exc<ejus
lingva melle dulcior fluebat oratio; quam ad fvavi-«'tatem nullis
eg «bat'corporis viribus , & tarnen dux ille"-Grsecorum nusquam
optat, utAjacrs fimiles habeat de-""cem, at'urNeftoris, quod (i
aeclderit , non dubitar, quin""fjrevi; Troj^ fit peritura (d),
Memionem >> utaudivi-
idus»
-
) 3 C $22)mus , inj iert tertise tetatis, quam "Neflorem vixiffe
me-»moriae prodit, ergo fubmonere nobls liceat vocem
ysvecceHomericam, cum latius., tum Itri&ius, fumi. Latior il¬la
fl fuerit acceptio , compleviffct Nefior ter centumannos, vel tria
integra fecula, unde adpellari ccepit tri"fedifenex ( e)A referente
Aulo Gellio j unde in Horatio;:ter avo fun&us (/) > unde in
Propertio:
Nejloris eft vifus poft tria jecla cinis (g)°yunde in
Tibullo::
Vixerit ille fenex quamvis, dum tema per orbemSecuta jertilibus
Utan decurrerit boris (b) »
Unde in Ovidio de fe ipfe Medor:- vrxiAnnos bis centum: nam
tertia vivitur
-
5ÖS> ) 4 (
§. III.Neftorese Eloquenti# , quae itidem proverbii loco
frequentari anfolet (a) , rite exponendse , quia conducitii t
cum maxime . ipfum fontem, unde hortulos fuos ir-rigavit Cicero ,
Hornerum nempe , omnis eruditionisprincipen», & quidem
antiquiffimum, fas elf conle ate¬mur. Ita vero canit ille:
- - - Né
-
) 5 ( tvjv Tedccv, h rciérss qtcqios r,v &tcs, %cci7reg ysqw
ctV,tmtois' h%e öua i. e. a cujus lingva perinde ut rr.el flue-bat
oratio: neque decem Ajaces, neque decem Achil¬les tibi eile optat,
quippe jam olim Trojam cepiflet, (itales, qualis erat hic, quamvis
fenex, decem militeshabu ffet ( f ). Sic Neftorem facit
Philoftratus aVS^«-7tmv yryvoocKovrcc,' ^yj/jLocycoyloc ts sv,
^et^ccKis ^vußeßviyJrccyt Ttj JCCÅCtKev&CTYl TÜS ^YjfJL8S ,
d/Aol Tjj GwCbpovfiüGY]' TtfCGT—
1 r\\ i \ v \ * ct ^ c i\ ~ ~ ' * f • k .TSIV OS CCVTO £UV GügCC
TS fcj ^00\V] TGOV AcyOOV I, e. ITiOrta-lium peritisfimurn , ab
adolefcentia item populari Elo-quentiae adfvetum, nonilli, quae
adularetur populo, fedquse inftitueret eum atque emendaret , hocque
ipfumpraeftitifle cum ornatu & fvavitate verborum (g).
Quid,quod apud Nafonem itaNeftora adloquitur Achilles:
O! faclinde fenex, tevi prudentia noftri (/;),*quemadmodum alibi
de Eloquentia & conlilio Neftoriscecinit idem Poéta:
Quantus apud Danaos Poäalirius arte medenäi,/Eacides dextra,
pecfore Neftor erat (/>.
Cui adjungimus Quintilianum: ex ore Neftoris ait dulcia-rem melk
profitiere jermonem ; qua certe delectatione ni¬hil finfi majus
potejft (k).
(a) Erafm. Adag.p. 231. (b) Iiiad. cc. v- 247 Cc) Iiiad.ß.
v.370. (d> OdyJJ. y. v. 244. (e) lliad. £ v. 423. (/) lam.Ih
edit. Gr&vian.p. 266. it. p. 9. it. p, 367. ig) Hcroicx. 3.§.1
(b) Metamorph.XII. v. 177• (0 Ovid. Art. amandi ILv.373. (A)
Inflit. Orator. XII. c. 10.
§. IV,Ad hyperbolicam locutionem: melle dulcior, feu fihi-
itos yKwJoov, quod adtinet, frequentant illam tum Scripto-res
facri (a), tum profani; prceter adduélum locum Cicero-nis,Homeri
feQuintilianboccurrit apudeundem Tulliumj
melk
-
$££ ) '6 (,meUe rf»/t?ielk dulcior profluebatC*);& in-Ovidio
ad amicum:
* - - of dulcior illo-Melle , quoä in ceris Attica pnrit apis
(c).
$Tec difiimulandum eß Hyperbolen ab Arißotele maxim-«opere
rcommendari , vel eo nomine, quod magnitudi-rriem &
admirationem non mediocrem ingerat rebus, id.quod pluribus exponit
Morhofius (d). Etenim , licet■M7.xe(ßmendabili., plus luminis ,
quam tenebrarum & oftu-teiarum , conciliat Hyperbole,
mendaciorum adver-faria, non patrona« Neque hac in fententia
careo,ut alios füentio praetervehar , au&oritate
Reveren-•disfimipEpifcopi Rydelii, ita vero habet, & argute
quidem :jjyperbole år uti Rbetoriqiten eller Talekonflen et
far-Aeles Ord-krus (figur a orationis,; Jom beflår t her uti,Mt man
ßar något bfivcr vchgwr en [ah widare och bre•dare, an hon år i flg
flelf. EtJådant bfweißag lancierhufvnidfanningen, på hwi'lken hwart
och et Tal /;yftar,til intet m'een, når man brukar thet rått och i
laga tid..och rum : nemligen når ingen klok ther af kan
bedragas,emedan lått år a t fe, at orden åro flbrre., ån faken,dock
år .thes nuffbruk både (kacleligit och gement (e),•$ic abgußu ad
auditum fvavitatem mellis eleganter tran-s-ierri , neminem facile
fugit, & inde eß, quod Platoni,in cunis parvulo dor.mienti, cum
apes in labellis confe-drfient , fuerit refponfum, fingulari illurn
fvavitate ora-tionis fore , ita ut futura Eloquentia provifa in
infanteefiet (f). Neque aliter erit-expficandum Adagium.: mrt-dis
meduIla.) Grsece ßXiros {avsKos (g), quam de re, ma¬jorem in modum
» fvavi, quare, hoc etiam fenfi\, vocä-tur M.Corn, Cethegus ab
Ennio., non modo Oratar Jm-
uiloqucn-
-
t&tty ) 7 ( ®vHoqnentr ore, flor delibatuspopuli, fed etiam
Svademc*dulla {b). Quo fpeélant cum illud Horatii:
manare poetica tuella (?)tum hsee Aufonii:
Sic tibi fint Mltfcc faciles r meäitatio promtitEt memor :■
& liquidi mel fluat eloquii (å)«-
Item :Qlti feile cormen atque melle temperanslorpere Mufus non
finis ('/),
tum haec Audoris Panegyrici ad Pifonem:Dulci Jeu mavis kquidoque
fiuentia curfu'Verba, nec inclufo » fed aperto pingere flore
f>Inclyta Neftorei: cedit tibi gratia* mellis (m) r
tum in Gellio & Äpulejo : (cittimentu melhta, pro
of^-namentis oratoriis- (n), tum in Cicerone & Plinio lecy—tbiy
pro ornatu & copia! dicendi (o), tum in Petronio3Arbitro
melliti verborum globulidictä faBaque, qua--fi-papavere &
fejamoJpnrfa (p) , tum denique in Plauto:
hi melle (unt lingvie fitas veflrne atqne orationesLacleque:
corda feile funt lita, atque cicerbo aceto,£int>vis diBd åukia
datis (q),
Et apud eundem :*AG. Obfecro bercle, ut mulfa loquitur !' Ml.
nihil nifi'
laterculos,Sefamwn papaveremqueytriticum friBus nuces Cr)s*
IbidemUt dulas esf ut mulfa' diBa dicis.
Clåudat teftimoniorum agmen 'Eheocritus in
Buce>Iici$5,Piutarcho referente :
»' -*• yÅvxv fj&trcc vJoircl ^c/actTce yje vbrrccqin os
pr£duke Clamena infudit neBar.
(a) Pfalin. XIX. v it. ['palm. CXIX• v. toj. ffndiclXTV.v.ifr
fb)AdBrittum Orator c.ß.(*)IVc) drift. ViEleg.q> v,2p- (fi)
Atguta åiBiop. ß%\ {e)Exerat.Rational*.
Fart,-
-
) 9 (abludit iüud Seecanum : en flytande
tungaenflytande^««tf,nequeilludGallorum: /7# un grand flus de bom
he«
(a) II. Orat. c. 40* Clar. Örat. c. ty. {b) Gell. NochAttic.XlX.
c. 7. (c) Äujon.Ep. 16., v.14. Cd) Grat.pro Mar-cf//ö c. 2. (?)
AcadXßu&ß. II. c. yg. {f) IL Orat,c. 44. Ora-/or ?. «1» (p)
Clar. c. cum in Menelao, Agamemnonis fra-tre & Spartee Rege,
tum maxime in Ulyffe ,Ithacoe Rege:ergo erit uterque de prlncipaeu
cum Meftore, jure fuo,confcertaturus. 'Eft in prompt« , quod
refpondeamus.Nempe hudem breviloquentiae & acute didlorum (ibi
vin-dicat Menelaus; fic fulminibus verborum, impetu ac ve-hementia
fermonis, Ene pari , excelluifie concedimus U-JyfTeni, ita tarnen,
ut nihil obftare videatur, quo minus, indulcedine & fvavitate
,'fandi magifter habeatur Neftor,dignus idcirco, cui hsec fo!i
palma deferatur. Audiamus ,tanquam idoneum teflem, Homerum Ca).
Etenim fcribit:
- MsvsXo&cs Ittit^o'xpidrjv ccycqsve,Hccvgct gsv,
e&JS-cz fj.ochcc hiyloos, t'7Tf< & 7FcÅvjuv9'cs'. i.
e»
. - - Menelans fuccin&e concionabaturFanca quidemfled valde
arqates-quontam non multiloqvus..
In UiyfTe vero commendatv ~ -5 / ,
vityccoecrmv soikotvc, "^eifjegiyjaiv^verba imbvibus
nivaltbusflmilia bybernh.
Adjungimus Ciceronem : Lacedgemonium oratorem, us-uque ad hoc
tempus, audivi fuiffe neminem. Menelaunrc
B ''ipfum
v
-
$2# ) to ( &&
''ipfum & dulcem illum quidem tradit Homerus, fed pau-"ca
dicentem : brevitas autem laus eft interdum in ali-tcqua parte
dicendi, in univerfa Eloqventia Iaudem non•ftiabet (b). Sic ab
eodem Tullio Ulyfles inter Jcpien-tis , heroicis temporibus,
habetur, cui virn in dicendoadfignat maxtmam , at Neftori
fvavitatem (c). Fufiusuberiusque hane eandem rem perfequitur
Quintilianus:"Homerus brevem quidem cum animi jucunditate
&"propriam Cid enim eft non errare verbiß &
carentemifupervacuis Eloqventiam Menefao dedit, &
NeftoriSiulciorem melle fermonem : fed fummam aggreftus, ut"in
Ulyfte, facundiam,magnitudinem illi jurixit: cui ora-•ftionem
nivibus hybernis, copia verborum atque impetu,"parem tribuit Cd).
Alibi dicit Ulyffern Etoqnentix pro-fellam effundere (e). Eft hoc
idem , quod Au&or adPifonem antea citatum refert:
Nam tu (tve libet partter cum grandine nimbos 9Denfaque vibrata
jaculari Julmina lingva:Seu fuvat aflrictas in nodum cegere vocesEt
dåre fubtili vivacia verba ca tena ,Vim Loeniaåfc) brevitatem
vincis Atrid
-
) ii C
-
Perexirmo
Domino A U C T O R I,Populari & Amieo fuo fingulari.
Siccinedum celebras heic Neftoris ora diferti,Teftis erit genii
pagina dofta Ttri ?^Quis diabitet? feriptis documenta tot abdita
Grajis
Complefti fcripto eft res operofa brevi,Cjratulor hinc merito
Tibi pignora prima labortim,,
Omina fic latiri qux venientis habenr.IBrospera Neftoreos cedant
Tibi fata per annos,
Qaalia funt votis non aliena meis.OLAUS IVONG.
■Eidem.
Summo in pretio fludimn Eloquentia ubi-que fuijfe bab.itum , ob
permagnam, quamjecum fert, utihtatem , inßcias tturum
exiftimaverim omnino neminem, Probat velhoc ipjum elegantisßma
cIua Dißertatio , dum.metiißuam Nefloris facundtam digne
perceie-brat, ^hiotquot itaque heic fumus Im amicitdekkis plaußbus
Te proßeqnamur, neceffe eff*Gratulor igitur fehcisßmas cum ingemi
do«•tes, tum in litens pr&cipue , -qua ad burna»mtatem faeiunt
, progresßones plane mßgne*%Contingant Tibi aliquando , qua voveo,
Labo«mm pramia > indefejfo *vvrtutis doclrinaque flu*Äio
eumulatisßme rejponfura..
ISAGUS PALM&RUS.