-
1BAZAT E TRANSMETIMIT
Elementet baze te transmetimit
Transmetimi
Gjenerimit te nje sinjali nga nje pajisje Kalimi i nje sinjali
nga nje pike e rrjetit ne nje
tjeter Modulim = konvertimin e sinjalit nga analog ne
numerik dhe anasjelltas Modem-i = Pajisja qe ben modulimin e
sinjalit
nga analog ne numerik dhe demodulimin e tij nga numerik ne
analog
Nje Sinjal AnalogZhvendosja ne faze ndermjetsinjaleve
Faza eshte ecuria e vales ne kohe nelidhje me nje pike te
fiksuar
-
2Nje Sinjal Numerik
Ndikohet me pak nga zhurmat Sinjal i besueshem
Drejtimet e transmetimit Nje drejtimesh Kur sinjali leviz vetem
ne nje drejtim. Gjysem nje drejtimesh Kur sinjali leviz ne te dy
drejtimet por
jo ne te njejten kohe. Dy drejtimesh Kur sinjali leviz leviz ne
te dy drejtimet ne cdo
moment
Multipleksimi
Multipleksimi eshte nje forme transmetimi qe lejon transmetimin
e disa sinjaleve njeheresh.
Ne kete baze kanali transmetues ndahet ne nenkanale.
Multipleksimi mund te behet lidhur me kohen, lidhur me
amplituden, lidhur me fazen e sinjalit.
Pajisjet jane: Multiplekseri (Mux) & Demultiplekseri
(Demux)
Multipkesimi ne kohe
Kanali ndahet ne intervale kohore ose slote Cdo slot i caktohet
nje nyjeje ne rrjet
-
3Multipleksimi Statistikor
Njelloj si multipleksimi ne kohe por Slotet i caktohen nyjeve ne
varesi te
prioriteteve dhe te nevojave Shfrytezohen totalisht slotet
Multipleksimi ne gjatesi vale (frekuence)
Perdoret ne transmetimet me fibra optike Mundeson qe ne nje
lidhje te mbahen disa
sinjale drite ne te njejten kohe Cdo mbajtesi i caktohet gjatesi
vale e unike
Marredheniet ndermjet nyjeve Nje derguesi dhe nje marresi
atehere kemi
transmetim Pike ne pike Nje dergues dhe disa marresa-
transmetimi
quhet Shperndares Broadcast
Throughput-i dhe Bandwidth-i Throughput-i shpreh sasine e te
dhenave te
transmetuara brenda nje periode kohe Throughput-i matet me bps
(bits per second) Ndryshe quhet kapacitet apo bandwidth Bandwidth-i
teknikisht eshte koncept tjeter, ai
shpreh gjeresine e brezit te frekuencave tetransmetimit te
mjetit te transmetimit
Bandwidth-i eshte diferenca ndermjetfrekuences me te larte dhe
asaj me te ulet dhematet me Hz (Herz
-
4Baseband dhe Broadband Bazeband (ne brezin baze) eshte nje
forme
transmetimi ne te cilen sinjalet numeriketransmetohen nga
impulset e rrymes se vazhdueshme.
Keto sisteme transmetojne vetem nje sinjale nete njejten
kohe
Broadband eshte nje forme transmetimi ne tecilen sinjalet
modulohen si impulse analogeradiofrekuence te cilet perdorin
frekuenca terendeve te ndryshem
Demtimi i te dhenave gjate transmetimit
Shkaqet e demtimeve jane zhurmat si:{ Interferenca
elektromagnetike{ Interferenca e
radiofrekuencave
Karakteristikat baze te mjeteve te transmetimit
Kapaciteti i transmetimit eshte nder faktoret kryesore qe
ndikojne ne zgjedhjen e nje pajisjeje transmetimi. Ky kapacitet
eshte madhesia qe tregon se sa te dhena jane transmetuar ne lidhje
me kohen.veti mund te shprehe fuqine e nje pajisjeje.
Kostoja eshte nje nder faktoret qe ndikon ne te gjithe
implementimin e nje rrjeti dhe sidomos ne zgjedhjen e komponenteve
Hardware te tij. Kostoja e pergjithshme mund te ndikohet nga:
{ Kostoja e instalimit.{ Kostoja e infrastruktures se re ne
krahasim me ate te vjeter.{ Kostoja e mirembajtjes dhe suportit.{
Kostoja daljes jashte perdorimit te pajisjeve.
Karakteristikat baze (vazhdim) Madhesia dhe shkallezueshmeria.
Percaktohen nga:
{ Maksimumi i nyjeve per segment.{ Gjatesia maksimale e
segmentit.{ Gjatesia maksimale e rrjetit.
Lidhesit jane pjese HW qe lidhin percjellesin me pajisjen
transmetuese. Cdo pajisje rrjeti kerkon nje lidhes specifik.Lidhesi
qe perdoret do te ndikoje tek kostoja e instalimit dhe e
mirembajtjes se rrjetit.
Imuniteti ndaj zhurmave. Disa pajisje transmetimi jane me te
ndjeshme ndaj zhurmave te lartpermendura. Ne shumicen e rrjeteve
zhurma eshte nje element gjithnje i pranishem por zgjedhja e
pajisjeve te transmetimit ne menyren e duhur ndikon ne ruajtjen e
rrjetit nga demtimet qe mund te sjelle zhurma.
-
5Kablli Koaksial Ndertimi tregohet ne figure. Berthama prej
bakri mban sinjalin elektromagnetik. Mburoja metalike sherben dhe
si mbrojtes ndaj efekteve te
fushave te jashtme dhe si toke per sinjalin. Shtresa izoluese
konsiston
ne nje material plastik dhe mbron berthamen percjellese nga
mburoja metalike.Kellefi sherben per te mbrojtur
kabllin nga demtimet fizike
Kablli Koaksial Per shkak te izoluesit dhe mbrojtjes
metalike
kablli koaksial ka nje rezistence te madhe ndaj interferencave
te zhurmave te ndryshme
Mund te transmetoje ne distanca te medha pa nevojen e
amplifikuesve,por ne pergjithesi eshte nje kabllim i shtrenje
meqenese kerkon shume lende materiale ne pergatitjen e tij
Nje e mete shume te keqe- qe nuk perballon nje kapacitet te
larte transmetimi
Specifikime te kabllit koaksial RG-8 eshte nje percjelles i
trashe (thickwire) ne rezistence 50
ohm , me berthame te ngurte qe perdoret per LAN-et me kabllim te
trashe (thicknet)
RG-58/U eshte nje percjelles i holle (thinwire) me rezistence
53.5 ohm, me berthame te ngurte bakri. Per shkak mbrojtjes se
pamjaftueshme nuk eshte mire te perdoret ne LAN-e me kabllim te
holle(thinnet).
RG-58A/U eshte nje percjelles i holle me rezistence 50 ohm, me
berthame bakri standarte qe perdoret per LAN-e me kabllim te
holle(thinnet)
RG-58C/U eshte nje percjelles i holle me rezistence 50 ohm qe
perfaqeson versionin militar te RG-58A/U dhe qe perdoret ne LAN-et
me kabllim te holle.
RG-59/U eshte nje percjelles i tipit CATV me rezistence 75 ohm
qe perdoret si kabllo televizive.
RG-62A/U eshte nje percjelles i trashe me rezistence 50 ohm qe
perdoret per terminalet IBM 3270.
Kabllimi -Thicknet (10Base5) 10 perfaqeson kapaciteti i
transmetimit qe
eshte 10Mbps, Base paraqet transmetim ne brezin baze(ne
vale te shkurtra), dhe 5 prezanton gjatesine maksimale te
nje
segmenti Thicknet qe eshte 500 m. Kostoja:Thicknet eshte me i
lire se kabllimi me
fibra optike por me i shtrenjte se tipet e e tjera te kabllimit
koaksial si Thinnet
-
6Lidhesit-10Base5 Lidhja e kabllit te rrjetit me nje
transmetues-
marres (transceiver) behet me ndihmen e nje tape Vampire
Quhet keshtu sepse tapa ne forme dhembi ben ne vrime ne
percjelles duke bere qe dhembi metalik te lidhet me berthamen prej
bakri te kabllit koaksial duke bere lidhjen e kabllit me
transmetues-marresin.
Transveiveri-Transmetues-Marresi
Ben marrjen dhe transmerimin e sinjalit I perket shtreses fizike
te modelit OSI Ndryshe mund te quhet Njesia e Aksesimit te
Pajisjes (Media Access Unit MAU). Kablli i transmetimit lidh
nyjen e rrjetit me
transmetues-marresin Nje nderfaqe e nje nyjeje Ethernet-i, nje
porte
ne nje karte nderfaqeje rrjeti, lidhet me nje kabell transmetimi
nepermjet nje lidhesi AUI (Attachment unit interface).
Lidhja AUI AUI eshte nje standart Ethernet qe vendos nje
lidhje fizike ndermjet nje kablli koaksial me nje
transmetues-marres ose me nje nyje te rrjetit
Shenimi DB do te thote Bus te Dhenash(data bus)
Cilesi te tjera te 10Base5 Imuniteti ndaj zhurmave.Meqenese ka
nje diameter te
madh dhe nje mburoje te mire ka rezistencen me te larte ndaj
ndikimit te zhurmave se cdo lloj tjeter percjellesi.
Madhesia dhe shkallezueshmeria.Meqenese thicknet ka nje
rezistence te larte ndaj zhurmave, ben qe sinjali te transmetohet
ne distanca me te medha se sa mund te transmetohej nga kabllime te
tjera. Gjatesia e tij maksimale eshte 500m.
Standartet nuk lejojne per me shume se 100 MAU per segment,
domethene nuk lejojne me shume se 100 nyje per segment. Gjatesia
maksimale e nje rrjeti mund te arrije deri ne 1500 m. Per te
shmangur mundesine e interferences ndermjet pajisjeve ato duhet te
vendosen ne nje distance prej 2.5 m.
-
7Kablli Thinnet (10Base2) Eshte nje percjelles sinjali me keto
cilesi: Kapaciteti i transmetimit maksimal qe mund
te transmetoje nje tip i tille kabllimi arrin deri ne 10Mbps ne
transmetimin ne brezin baze.
Kostoja.Thinnet eshte me pak i kushtueshem se Thicknet apo dhe
se Fibra Optike por me i shtrenjte se percjellesi Twisted Pair
Lidhesit e Thinnet BNC T
Cilesi te tjera te Thinnet Madhesia dhe Shkallezueshmeria. Ky
tip kabllimi lejon deri nje gjatesi
maksimale te nje segmenti deri ne 185 m brenda se ciles mund te
vendosen maksimumi 30 nyje
Gjatesia maksimale e nje rrjeti te ketille mund te jete me shume
se 550m.Per te minimizuar interferencat ndermjet pajisjeve ato
duhet te vendosen ne nje distance te pakten 0.5m
Imuniteti ndaj zhurmave.Per shkak te izolimit dhe temburojes
Thinnet eshte me rezistent ndaj zhurmave se sapercjellesi Twisted
Pair por jo aqrezistent sa Thicknet
Kablli Twisted Pair Konsiston ne cifte percjellesish prej bakri
te izoluar dhe te
koduar ne baze te ngjyrave Percjellesit jane te perdredhur me
njeri tjetrin ne cifte dhe qe te
gjithe jane te mbuluar nga nje material plastik. Perdredhja e
precjellesve ndihmon ne reduktimin e interferimit
te sinjaleve te njeri tjetrit. Sa me i perdredhur te jete kablli
aq me rezistent ndaj interferimit dhe zhurmave te jashtme
eshte.
Perdorimi i ketij kabllimi varet nga:{ Raporti i perdredhjes.{
Numri i cifteve te percjellesve.{ Cilesia e bakrit te perdorur.{
Tipi i mburojes ne qofte se ka.
-
8Kablli STP-Twisted Pair me mburoje
Konsiston ne dy cifte percjellesish te cilet jo vetem qe jane
individualisht te izoluar por dhe jane te mbeshtjellur nga nje
mburoje metalike. Kjo mburoje vepron si mburoje per efektet e
fushave magnetike. Efektiviteti i kesaj mburoje varet nga niveli
dhe tipi i zhurmes, nga trashesia dhe materiali i perdorur per
mburojen etj
Kablli UTP Twisted Pair pa mburoje
Konsiston ne nje ose me shume cifte percjellesish te futur ne
nje mbeshtjellese plastike dhe nuk ka shtresa te tjera mbrojtese
ndaj efekteve te jashtme.
Prandaj UTP eshte me pak i kushtueshem dhe me pak rezistent ndaj
zhurmave se sa kablli STP.
Per te menaxhuar kabllimin e nje rrjeti duhet dihen standartet
qe mund te perdoren ne rrjetet moderne, vecanarisht CAT3 dhe
CAT5
Kategorite UTP Kategoria e pare (CAT1) Eshte nje forme e UTP-se
qe
mban dy cifte percjellesish. CAT1 perdoret me shume per
transmetime zeri dhe jo per te dhenat. Ne teknikat e avancuara te
sinjalizimit CAT1 mban deri ne 128kbps te dhena.
Kategoria e dyte (CAT2) Eshte nje forme e UTP-se qe mban kater
cifte percjellesish dhe qe mund te transmetoje deri ne 4Mbps te
dhena. CAT2 rralle gjendet ne implementimet e rrjeteve moderne
meqenese shume sisteme kerkojne nje kapacitet me te larte
transmetimi.
Kategoria e trete (CAT3) Eshte nje forme tjeter e UTP-se qe
permban 4 cifte percjellesish dhe qe mund te transmetoje deri ne
10Mbps te dhena me nje gjeresi brezi mundesisht deri ne 16MHz. CAT3
eshte perdorur zakonisht nga rrjetet Ethernet 10Mbps dhe nga
rrjetet Token Ring 4Mbps.
Kategorite UTP (vazhdim) Kategoria e katert (CAT4) Eshte nje
forme e UTP-se qe
permban kater cifte percjellesish dhe mund te suportoje deri ne
16Mbps te dhena. CAT4 mund te perdoret ne rrjete Token Ring 16Mbps
dhe ne rrjetet Ethernet 10Mbps.Garanton transmetim te sinjaleve
deri ne 20MHz dhe siguron minimumin e interferencave.
Kategoria e peste (CAT5) Eshte forma me popullore e UTP-se per
instalimet e rrjeteve te rinj qe po hedh hapat drejt Ethernetit te
shpejte. CAT5 permban kater cifte percjellesish dhe suporton nje
kapacitet transmetimi deri ne 100Mbps per sinjale deri ne 100MHz.
Ne figure pasqyrohet nje prerje e CAT5 dhe e lidhesit qe perdoret
RJ-45.
Kategori e peste e zgjeruar (CAT5e) Eshte nje version i nje
grade me te larte i kabllimit CAT5 qe permban baker te cilesise se
larte, ofron nje koeficent te larte perdredhjeje dhe perdor teknike
te minimizimit te interferencave.Suporton sinjale deri ne
200MHz
-
9Kategorite UTP (vazhdim) Kategoria e gjashte (CAT6) Eshte nje
kabell Twisted Pair
qe permban kater cifte percjellesish secili i mbeshtjellur nga
nje flete metalike. Nje tjeter flete metalike mbulon te gjitha
ciftet e kabllove dhe pastaj nje mbeshtjellje plastike kundra
zjarrit mbulin fleten e dyte metalike. Keto flete metalike
sigurojne nje rezistence te larte ndaj interferencave dhe bejne qe
CAT6 te suportoje nje kapacitet transmetimi te pakten 6 here me te
larte se CAT5
Kategoria e shtate (CAT 7) Eshte nje kabell Twisted Pair shume
cifte percjellesish secili i mbeshtjellur nga nje mburoje dhe qe te
gjithe pastaj te futur nen nje tjeter kellef. CAT7 mund te
suportoje sinjale deri ne 1GHz. Ky tip kabllimi kerkon lidhesa me
specifike.
10BaseT 10BaseT eshte nje kabllim i rrjeteve standarte Ethernet
qe ka
zevendesuar versionet e vjetra te 10Base2 apo te 10Base5.
Paraqet nje kapacitet transmetimi deri ne 10Mbps ne brezin
baze mepermjet nje percjellesi Twisted Pair. Ne nje rrjet
10BaseT, nje cift percjellesish perdoret per marrje dhe nje tjeter
per dhenje duke perdorur transmetim dy drejtimesh.
Nje rrjet 10BaseT kerkon versionet CAT3 e siper. Nyjet ne nje
Ethernet 10BaseT lidhen me nje hub qendror ose
perserites ne forme ylli. Tipike per topologjite yll eshte qe
nje kabell rrjeti lidh vetem dy pajisje. Kjo i ben rrjetet 10BaseT
me tolerante ndaj gabimeve. Keto lloj rrjetesh jane dhe me te
thjeshte per tu diagnostikuar sepse problemet mund te izolohen
kollaj dhe cdo pajisje ka nje lidhje te vecante ne LAN.
Nje rrjet i vogel Ethernet 10BaseT Nderlidhja e segmenteve10Base
T
-
10
100BaseT Me rritjen e rrjeteve dhe te trafikut, rritet nevoja
per LAN-e me
te shpejte qe perdorin po te njejten infrastrukture si
teknologjia 10BaseT. Kjo realizohet nga rrjetet 100BaseT i quajtur
dhe Ethernet i shpejte.
Ne pergjithesi ka te njejtat karakteristika si 10BaseT por qe
lejon nje kapacitet transmetimi deri ne 100Mbps.Distancat ndermjet
dy nyjeve tani kufizohen ne 100m. Dy specifikimet e 100BaseT jane
100BaseT4 dhe 100BaseTX
100BaseTX Eshte nje version qe arrin te dergoje 10 here me
shpejt dhe duke permbledhur kohen ndermjet pulseve numerike sa koha
qe nje stacion duhet te prese per nje sinjal.
100BaseT4 Ky version ndryshon me 100BaseTX meqenese i perdor qe
te kater ciftet e percjellesve ne nje kable UTP dhe gjithashtu mund
te perdore CAT3. Ky version arrin ne 100Mbps mepermjet tre rrymave
me nga 33Mbps ne tre cifte percjellesish dhe cifti i katert
perdoret per drejtimin e kundert.
Kabllimi me Fibra Optike
Fibra Optike mban ne qender nje ose me shume fibra pasqyre.
Te dhenat transmetohen nepermjet emetimit te drites ne nje skaj
dhe transmetimit te saj permes qelqit qendrore per tek skaji
tjeter.
Perreth fibres ka nje shtrese qelqi me nje densitet tjeter nga
ai i qelqit qendror dhe vepron si pasqyre duke kthyer driten per
tek berthama.
Kjo lejon qe fibra te perthyhet lehtesisht. Per te mbrojtur
kabllin nga tendosja vendoset nje mbulese
me fije te holle fibre polimetrike e avancuar.Dhe mbi kete
vendoset kellefi i jashtem mbeshtjelles sic tregohet ne figure
Fibrat Optike klasifikohen ne dy grupe te medha:
Fibrat me menyre te vetme (Single Mode) perdorin nje berthame
pasqyre neper te cilen drita qe gjenerohet nga nje lazer kalon
vetem sipas nje itinerari duke reflektuar pak.
Fibrat me shume menyra (Multi Mode) kane nje berthame ne nje
diameter me te madh mbi te cilen drita transmetohet ne disa
drejtime
Disavantazhet e Fibrave Optike Kostoja e tyre e larte Mund te
transmetojne vetem ne nje drejtim ne
nje cast te dhene. Per te menjanuar kete cdo kabell duhet te
permbaje dy fije optike
Ndryshe nga kabllimet me kabell fibrat kane veshtiresi ne lidhje
c`ka do te thote se riparimi i nje fibre eshte pothuajse i
pamundur
-
11
Karakteristikat e Fibrave Kapaciteti i transmetimit.Fibra ka
dhene nje transmetim te
besueshem per te dhena deri ne 1000Mbps dhe ne te ardhmen kjo
shifer do te kalohet. Kapaciteti i larte i transmetimit ben qe te
perdoret gjeresisht per aplikime qe gjenerojne shume trafik si
aplikimi video/audio konference-s
Kosto-ja.Fibra eshte kabllimi me i kushtueshem, fibra zakonisht
perdoret vetem ne transmetimet ne distance te medha ose per rrjete
Backbone qe duhet te japin nje sasi shume te madhe trafiku. Jo
vetem qe kablli eshte me i shtrenjte por dhe pajisjet e nderfaqes
hub-et etj kushtojne me shume se 5 here me shtrenjte se per
kabllimet e tjera dhe nder te tjera nje instalues specialist ne
fushen e fibrave kerkon me shume se nje koleg i tij qe eshte
specialist per kabllimet e tjera.
Karakteristikat e Fibrave(Vazhdim)
Imuniteti ndal zhurmave. Perderisa fibra nuk percjell rryme
elektrike per te transmetuar sinjale, ajo eshte e pandikueshme nga
ndikimi i fushes elektromagnetike dhe ndikimi i
radio-frekuencave.Rezistenca e larte ndaj zhurmave eshte nje nder
arsyet pse fibrat transmetojne sinjalet ne nje distance te madhe pa
nevojen e perseritesave.
Madhesia dhe shkallezueshmeria. Segmentet e rrjeteve te kablluar
me fiber mund te perhapen deri ne 100m, por mbi te gjitha gjatesia
e rrjeteve ndryshon ne varesi te cilesise se fibres qe perdoret.
Edhe pse fibra nuk ndikohet nga interferencat ato kane humbje
optike qe vjen si pasoje e degradimit te sinjalit te drites. Humbja
optike ndodh ne transmetimet ne distanca te medha dhe rritet ne cdo
pike lidhjeje te nje fiber. Pluhuri dhe vaji ne nje pike lidhjeje
mund ta rendoje humbjen optike.
Lidhesit e fibrave optike Me fibrat optike mund te perdoren 10
lloje te
ndryshme lidhesish.Figura e meposhteme tregon dy me te
perdorshmit qe jane lidhesi ST dhe lidhesi SC. Per lidhje ne
distance te shkurter eshte mire qe te perdoren lidhesit e
parainstaluar. Per lidhje ne distance te madhe duhen vendosur
lidhesa te vecante.
Tipe Fibrash Fibra 10BaseF
{ Eshte nje fiber standart qe suporton deri ne 10Mbps transmetim
te dhenash ne brezin baze neper nje shtrirje te nje percjellesi
fibre optike. Ka te pakten tre tipe te ndryshme te 10BaseF dhe qe
te tre versionet kerkojne dy fije fibre me shume menyra te
transmetimit te sinjalit ku nje fije perdoret per transmetimin e te
dhenave dhe fija tjeter per marrjen e te dhenave duke bere qe
10BaseT te jete nje fiber dy drejtimeshe,Te gjithe tipet e kesaj
fibre kerkojne lidhesa ST. Gjatesia maksimale e segmentit te
rrjetit per nje 10BaseT mund te jete 1000mose 2000m ne varesi te
versionit qe perdoret.
Fibra 100BaseFX{ Standarti i kesaj fibre percakton nje kapacitet
transmetimi deri ne
100Mbps ne brezin baze ne nje shtrirje te nje kablli fibre
optike.Kerkon fiber me menyra te ndryshme transmetimi me te pakten
dy fije fibre per te qene nje kabllim dy drejtimesh, kerkon nje nga
shume tipet e lidhesave duke perfshire ketu dhe ato SC dhe ST.
Gjatesia maksimale e nje segmenti mund te arrije deri ne 400m duke
perdorur maksimumi 2 perseritesa ashtu si dhe kabllimi 10BaseT dhe
perdor nje topologji yll me perseritesa te lidhur nepermjet nje
topologjie bus.
-
12
Projektimi dhe menaxhimi i kabllimit
Ka nje teknike qe quhet kabllim i strukturuar qe sugjeron se si
duhen instaluar pajisjet e transmetimit ne menyre qe te arrihet nje
performance e larte. Kabllimi i strukturuar specifikon standarte pa
iu referuar mjeteve dhe teknologjive te transmetimit.
Kabllimi i strukturuar bazohet ne nje projektim hierarkik qe i
ndan pajisjet ne gjashte nensisteme qe pershkruhen ne figuren e
meposhtme:
Kabllimii strukturuar
Kabllimi i strukturuar (vazhdim) Pajisjet e hyrjes jane rrenjet
e kabllimit te brendshem. Keto
pajisje bejne ndarjen ndermjet LAN-eve dhe WAN-eve dhe percakton
se si mbajtesi i sherbimeve telekomunikuese pranon pergjegjesite e
kabllimit.
Kabllimi Backbone. Ky kabllim siguron lidhjen e brendeshme
ndermjet dollapit te telekomunikimit, dhomave te pajisjeve, dhe
pajisjeve te hyrjes. Ne nje rrjet me siperfaqe te madhe backbone-i
perfshin jo vetem lidhesat vertikale ndermjet dyshemeve , ose
rritesa , dhe kambllim ndermjet dhomave te aparaturave, dhe
gjithashtu kabllim ndermjet ndertesave.
Dhoma e pajisjeve. Eshte vendi ku vendoset Hardware-i thelbesor
i rrjetit qe perfshin pajisje si server-a, hoste mainframe etj.
Kabllimi per tek dhoma e pajisjeve zakonisht lidhet me dollapet e
telekomunikimit. Ne rrjetet e medha cdo ndertese mund te kete
dhomen e saj te pajisjeve.
Kabllimi i strukturuar (vazhdim) Dollapi i telekomunikimit -
Permban lidhje per grupe te
ndryshme te PC-ve te hapsires se tij, dhe gjithashtu nderlidhjen
per tek dhoma e pajisjeve. Organizatat e medha mund te kene disa
dollape telekomunikimi, qe ne permbajtjen e tyre perfshijne panele
arnimi, blloqe shenues, hub-e dhe transferuesa dhe mundesisht
Hardware tjeter nderlidhes.
Nje bllok shenues eshte nje panel i marresave te te dhenave ne
te cilin futet kabllimi horizontal qe vjen nga PC-te e instaluara.
Nqs perdoret nje panel arnimi ai eshte nje panel i montuar ne mure
i marresave te informacionit ne te cilin futen kabllo arnimi nga
blloku i shenimit. Meqenese dollapet e telekomunikimit jane
zakonisht te vegjel dhe ne hapsira te mbyllura, ato kane nevoje per
sisteme te mira te ventilimit ne menyre qe te ruhet nje temperature
e caktuar.
-
13
Kabllimi i strukturuar (vazhdim) Kabllimi Horizontal eshte
kabllimi qe lidh PC-te me dollapet e
komunikimit. Distanca maksimale e lejuar per kabllimin
horizontal eshte 100m. Kjo distance nenkupton 90 m per te vendosur
nje kellef te dhenash ne mure dhe nje distance 10m nga kellefi per
tek PC-te.Figura e meposhte e ilustron kete:
Kabllimi i strukturuar (vazhdim) Hapesira e punes eshte vendi ku
perfshihen te gjithe kabllot e
arnimit dhe kabllimet horizontale te nevojshme per te lidhur
pajisjet si PC-te , printerat dhe pajisje te tjera te rrjetit, nga
kartat e tyre te nderfaqes per tek dollapi i telekomunikimit.
Nje kabell arnimi eshte nje pjese e shkurter kabllimit Twisted
Pair me lidhesa ne te dy anet qe lidhpajisjet e rrjetit me prizat e
te dhenave ne kellefin e te dhenave.
Zakonisht nje kellef ka dy hyrje nje per zerin dhe nje per te
dhenat si ne figure:
Hierarki e thjeshte te kabllimit te strukturuar
Shembull i instalimit te kabllimit
-
14
Instalim modular i kabllimit Kabllo arnimi lidhin pajisjet e
rrjetit me kellefet
ne mure Kabllo me te gjate lidhin kellefin me bllokun
shenues tek dollapi i komunikimit Nga ketu kabllot sjellin
lidhjen tek paneli
arnues (Patch Panel) Nga ky panel te tjere kabllo bejne lidhjen
me
hub-in ose me transferuesin i cili per vete lidhet me dhomen e
pajisjeve ose me ndonje backbone ne varesi te shkalles se
rrjetit
Mjetet Atmosferike tetransmetimit
Atmosfera eshte ne gjendje te mbaje si sinjaletanaloge dhe
sinjalet numerike
Rrjetat qe transmetojne nepermjet atmosferesnjihen si rrjete
Wireless
LAN-et wireless zakonisht perdorin sinjalizimininfrared dhe
radiofrekuencat
Keto mjete transmetimi pershtaten me mjedisespecifike
rrjetash
Transmetimi INFRARED Rrjetet infrared perdorin sinjalet e
drites
infrared per transmetimin e te dhenave nehapsire.
Keto transmetime mund te jene:{ Direkte-kur derguesi dhe marresi
jane ne kontakt
shikimi me njeri tjetrin.{ Indirekte- kur sinjalet jane ne
gjendje te tejkalojne
cfaredolloj objekti qe ndodhet ne itinerarin e tyre
Transmetimet RadioFrekuence Bazohen ne broadcastin e sinjaleve
ne
frekuenca specifike ashtu si broadcastet e radios dhe te tv.
Teknologjite me te perdorura jane: Narrowband e cila bazohet ne
energjine e
Radiofrekuences ne nje frekuence te vetme Spread Spectrum e cila
perdor nje sinjale me
vlere te ulet, te shperndare ne disa frekuencane te njejten
kohe.
-
15
Zgjedhja e mjetit te duhur te transmetimit
Hapesira me nivel te larte te interferencave elektromagnetike.
Nese nje ambjent ka disa burime te energjise elektrike do te ishte
mire te perdorej percjellesi me rezistent ndaj zhurmave. Kabllot
Thicknet Ethernet dhe Fibra Optike jane kabllot me rezistente ndaj
zhurmes.
Lidhesit dhe hapsirat e vogla. Nese mjedisi kerkon qe kablli te
perkulet ne cepa te ngushte dhe ne hapsira te vogla, do te ishte
mire te perdorej kabllimi me fleksibel i mundshem.STP dhe UTP jane
qe te dy shume fleksibel.
Distanca. Nese mjedisi kerkon shtrirje te gjate te
transmetuesit, do te ishte mire te perdorej Fibra Optike ose lidhja
pa kabllim. Do te mund te perdoreshin dhe kabllimet Twisted Pair
apo dhe kablli koaksial por ato jane shume te ndjeshem ndaj
zhurmave dhe do te duhej te perdoreshin perseritesit.
Zgjedhja e mjetit te duhur te transmetimit
Siguria.Nese organizata merret me transferimine te dhenave te
rendesishme, transmetimi i te cilave duhet te jete i fshehte dhe i
sigurte.Per nje ambjente te tille fibra optike eshte zgjedhja me e
mire e mundshme.
Infrastruktura ekzistuese. Nese duhet shtuar kabell ne nje
sistem ekzistues kabllimi, do te ishte mire te shikohej nesekablli
qe do te vendoset do te ndervepronte me kabllin ekzistues dhe me
nderlidhjet HW. Mjetet e transmetimit qe do te perdoren duhet te
jene te pershtatshme me pajisjet e instaluara me pare.
Shkallezueshmeria. Kur projektohet nje system kabllimi duhen
parashikuar planet e zgjerimi te rrjetit duke iu referuar
aplikimeve te mevoneshme, trafikut, dhe zgjerueshmerise
gjeografike. Ne kete rast mjeti i transmetimit duhet te pershtatet
me nevojat e organizates.