-
Rev
ista
Gal
ega
de A
dmin
istr
aci
n P
blic
aM
onog
rfi
co: O
rden
aci
n do
terr
itor
io e
urb
anis
mo
Revista Galega de Administracin PblicaMonogrfico: Ordenacin do
territorio e urbanismo
44
ARTIGOS_11_ ARGELLO FERNNDEZ, Juan Carlos. A expropiacin forzosa
e o seu papel na construcin do territorio a efectos de implantacin
de infraestruturas_13_GARCA PORTO, Heriberto. A Lei 8/2012, do 29
de xuo, de vivenda de Galicia_19_BOROBIO SANCHIZ, Manuel, GARCA
GARCA, Miriam, PAYN PREZ, Melania e CASTILLO RODRGUEZ, Francisco. A
sostibilidade como principio reitor da ordenacin territorial en
Galicia. As Directrices de ordenacin do territorio e o Plan de
ordenacin do litoral_35_BUGA-LLO THIELEN, Javier. Solo de ncleo
rural_57_ CAMPOS ACUA, M Concepcin. Os novos medios de intervencin
na lexislacin urbanstica galega. Declaracin responsable e
comunicacin previa_93_ DE DIOS VIITEZ, M Victoria e LPEZ SUREZ,
Marcos A. Ordenacin do territorio e actividade mineira no mbito da
Comunidade Autnoma de Galicia_119_BLANCO GONZLEZ, Aurelia e FRANCO
TABOADA, Jos Antonio. O urbanismo da pequena escala. A dimensin
oculta da cidade_143_GARCA-BORREGN MILLN, Ricardo. A ordenacin dos
recursos naturais nos espazos da Rede Natura 2000 de
Galicia_161_MARTNEZ ALLEGUE, Mara. Disciplina urbanstica na
Comunidade Autnoma galega_185_NRDIZ ORTIZ, Carlos. As polticas
urbanas e territoriais_221_OREIRO ROMAR, Jos ngel. A impugnacin
indirecta dos instrumentos de planeamento urbanstico: a eliminacin
do dereito ao recurso_229_RO-DRGUEZ GONZLEZ, Romn. A Lei 2/2010, de
modificacin da LOUGA. Un lugar para o encontro_243_ROMA VALDS,
Antonio. Tratamento xurdico das paisaxes culturais de
Galicia_255_VZQUEZ MOURELLE, Ethel M. O papel das infraestruturas
viarias no marco da ordenacin territorial de Galicia_267
ARTCULOS_309_ ARGELLO FERNNDEZ, Juan Carlos. La expropiacin
forzosa y su papel en la construccin del territorio a efectos de
implantacin de infraestructuras_311_GARCA PORTO, Heriberto. La Ley
8/2012, de 29 de junio, de Vivienda de Gali-cia_317_BOROBIO
SANCHIZ, Manuel, GARCA GARCA, Miriam, PAYN PREZ, Melania y CASTILLO
RODRGUEZ, Francisco. La sos-tenibilidad como principio rector de la
ordenacin territorial en Galicia. Las Directrices de ordenacin del
territorio y el Plan de Ordenacin del Litoral_333_BUGALLO THIELEN,
Javier. Suelo de ncleo rural_355_CAMPOS ACUA, M Concepcin. Los
nuevos medios de intervencin en la legislacin urbanstica gallega.
Declaracin responsable y comunicacin previa_391_DE DIOS VII-TEZ, M
Victoria y LPEZ SUREZ, Marcos A. Ordenacin del territorio y
actividad minera en el mbito de la Comunidad Autnoma de
Galicia_417_BLANCO GONZLEZ, Aurelia y FRANCO TABOADA, Jos Antonio.
El urbanismo de la pequea escala. La dimensin oculta de la
ciudad_441_GARCA-BORREGN MILLN, Ricardo. Ordenacin de los recursos
naturales en los espacios de la Red Natura 2000 de
Galicia_459_MARTNEZ ALLEGUE, Mara. Disciplina urbanstica en la
Comunidad Autnoma gallega_483_NRDIZ ORTIZ, Carlos. Las polticas
urbanas y territoriales_519_OREIRO ROMAR, Jos ngel. La impugnacin
indirecta de los instrumen-tos de planeamiento urbanstico: la
eliminacin del derecho al recurso_527_RODRGUEZ GONZLEZ, Romn . La
Ley 2/2010, de modificacin de la LOUGA. Un lugar para el
encuentro_541_ROMA VALDS, Antonio. Tratamiento jurdico de los
paisajes culturales de Galicia_553_VZQUEZ MOURELLE, Ethel M. El
papel de las infraestructuras viarias en el marco de la ordenacin
territorial de Galicia_565
-
44Revista Galega de Administracin Pblica
MONOGRFICOOrdenacin do territorio e urbanismo
x u l l o - d e c e m b r oA n o 2 0 1 2
-
REG
AP
REV
ISTA
GA
LEG
A D
E A
DM
INIS
TRA
CI
N P
BL
ICA
ISSN
: 113
2-83
71. N
m. 4
4. S
antia
go d
e C
ompo
stel
a, x
ullo
-dec
embr
o. A
no 2
012
Esco
la G
aleg
a de
Adm
inis
trac
in
Pbl
ica
4
1991, ESCOLA GALEGA DE ADMINISTRACIN PBLICA
EDITAESCOLA GALEGA DE ADMINISTRACIN PBLICARa de Madrid, 2-4.
Polgono das Fontias15707 Santiago de CompostelaTel. +34 981 54 60
40 - Fax +34 981 54 62 49web: http://egap.xunta.es/ - e-correo:
[email protected]
Traducin e supervisin lingsticaDiana Quintela Rodrguez
Deseo cubertaKrissola Diseo, S. L.Deseo grficoBrinco Soluciones
Integrales, S. L.ImprimeBrinco Soluciones Integrales, S. L.
Periodicidade: Semestral
A EGAP non se identifica necesariamente cos xu-zos emitidos
polos auto-res dos artigos que apa-rezan nesta revista, senn que
sern nica e exclusi-vamente responsabilidade do ou dos seus
autores.
REGAP: Revista Galega de Administracin Pblica. Nm. 44 (2012)
Santiago de Compostela: Escola Galega de Administracin Pblica,
1992
v.; 24 cm
ISSN: 1132-8371
Depsito legal: C-1.596-91
-
C
ON
SELL
O E
DIT
ORI
AL
5
Presidenta da REGAPSonia Rodrguez-Campos Gonzlez
Directora da Escola Galega de Administracin Pblica
Director da REGAPJuan J. Raposo Arceo
Profesor titular da Universidade da Corua
Secretara da REGAPM Victoria de Dios Viitez
Profesora titular de Dereito Administrativo da Universidade da
Corua
Consello editorial
Roberto Blanco ValdsCatedrtico de Dereito Constitucional
da Universidade de Santiago de Compostela
M Jos Bravo BoschProfesora titular de Dereito Romano
da Universidade de Vigo
M Concepcin Campos AcuaSecretaria do Concello de Vigo
M Pilar Canedo ArrillagaProfesora de Dereito Internacional
Privado
da Universidade de Deusto e membro do Tribunal Vasco da
Competencia
Johann Christian PielowCatedrtico de Dereito Administrativo e
director do
Instituto de Dereito Enerxtico da Universidade de Bochum
Francisco de Cominges CceresMaxistrado do Tribunal Supremo
Iigo del Guayo CastiellaCatedrtico de Dereito Administrativo
da Universidade de Almera
Antonio Fernndez de Bujn y FernndezCatedrtico de Dereito
Romano
da Universidade Autnoma de Madrid
Giuseppe Franco FerrariCatedrtico de Dereito Pblico Comparado da
Universidade de Luigi Bocconi de Miln, presidente do Instituto
Europeo de Dereito
Comparado e director da Revista de Dereito Pblico Comparado e
Europeo
Pablo Gonzlez MariasProfesor titular de Dereito
Administrativo
da Universidade da Corua e director da Comisin da Seccin Xurdica
do
Consello da Cultura Galega
Carlos Lema DevesaCatedrtico de Dereito Mercantil da
Universidade Complutense de Madrid
Jess Martnez GirnCatedrtico de Dereito do Traballo e da
Seguridade Social da Universidade da Corua
Antnio Cndido Macedo de OliveiraCatedrtico da Facultade de
Dereito da Universidade do Minho de Braga (Portugal), director do
NEDAL e do Mestrado en Dereito das Autarquas Locais
Luis Miguez MachoProfesor titular de Dereito Pblico e Teora do
Estadoda Universidade de Santiago de Compostela
Jos Manuel Pardellas RiveraInterventor xeral da Deputacin de A
Corua
Manuel Pillado QuintnsLetrado da Xunta de Galicia
Jos Antonio Redondo LpezCatedrtico de Economa Financeira da
Universidade de Santiago de Compostela e acadmico numerario da Real
Academia de Ciencias Econmicas e Financeiras de Espaa
Romn Rodrguez GonzlezProfesor titular de Anlise Xeogrfica
Rexional da Universidade de Santiago de Compostela
Jaime Rodrguez-Arana MuozCatedrtico de Dereito Administrativo da
Universidade da Corua e presidente do Foro Iberoamericano de
Dereito Administrativo
-
7
A Escola Galega de Administracin Pblica (EGAP), de acordo coa sa
normativa de creacin, ten entre os seus fins fundacionais a
investigacin, a documentacin, o estudo e a realizacin de traballos
de divulgacin no campo da Administracin P-blica, as como a difusin
e publicacin daqueles. Neste mbito encdrase a elaboracin de
revistas de ndole cientfica, das que a REGAP constite a publicacin
emblemtica, de referencia no mbito administrativo galego e que, na
presente etapa do Goberno da Xunta de Galicia, reiniciou a sa
andaina tras varios anos de interrupcin na etapa precedente.
A REGAP pretende ser a voz do Dereito Pblico, e en especial do
Dereito Administrativo, disciplina esta que me sinto especialmente
vinculada non s polo actual labor que des-empeo, senn pola mia
condicin de investigadora e profesora universitaria das materias
que a integran. Polo demais, tal difusin pretndese desde Galicia
pero sempre desde unha perspectiva universalista e global,
pretendendo que a REGAP se converta no estrado desde o que os mis
destacados representantes da Administracin, a Xurisprudencia e a
doutrina cientfica traten aqueles temas que se consideran de mis
interese para esta Comunidade autnoma.
Malia esta perspectiva universalista, convn salientar que na
publicacin primar, como entendo non pode ser doutra forma, a
difusin e normalizacin do idioma galego na Ad-ministracin Pblica,
actuando a Revista como un vehculo de capacitacin lingstica do
persoal e como un instrumento de participacin na fixacin da
linguaxe tcnica, adminis-trativa e xurdica galega.
O presente exemplar, que inicia a serie de nmeros monogrficos da
REGAP nesta nova eta-pa, ocpase da ordenacin autonmica do
territorio e do urbanismo. Trtase dun tema de enorme importancia e
grande actualidade. O primeiro deriva da configuracin das polticas
pblicas urbanas como esenciais na organizacin do territorio e da
vida da poboacin dun-ha Comunidade. Todo o vinculado con esta
temtica ten unha transcendencia no tempo que sobrepasa amplamente o
marco das polticas conxunturais, afectando, non s po-boacin actual
de Galicia, senn das xeracins vindeiras. En canto actualidade
sinalada,
-
REG
AP
REV
ISTA
GA
LEG
A D
E A
DM
INIS
TRA
CI
N P
BL
ICA
ISSN
: 113
2-83
71. N
m. 4
4. S
antia
go d
e C
ompo
stel
a, x
ullo
-dec
embr
o. A
no 2
012
Esco
la G
aleg
a de
Adm
inis
trac
in
Pbl
ica
8
esta xustifcase na existencia de diversa normativa de recente
publicacin, como a relativa renovacin e rexeneracin urbana, a
modificacin da lexislacin de costas, ou a nova re-gulacin do
silencio administrativo en materia de licenzas; e ademais, porque o
Goberno de Galicia est elaborando un novo marco normativo de
inminente presentacin.
Ebenezer Howard coa sa obra Tomorrow, publicada en Inglaterra no
ano 1898, e des-pois Horsfall en Alemaa en 1904 co seu libro The
example of Germany, foron os que abriron o camio en materia de
doutrina urbanstica. O urbanismo, tal como din SCOTT e ROWELS,
escndese nun urbanismo terico e un urbanismo real. O primeiro a
quintaesen-cia da orde e a razn mentres que o segundo est cheo de
desorde e desatino. por iso que o terico non nos amosa o urbanismo
que , senn o que debera ser e infortunada-mente non coincide co
real. Pois ben, a presente monografa pretende reflectir o estado da
cuestin urbanstica de Galicia, achegando unha visin polidrica,
desde unha pluralidade de perspectivas, daquela. As, analzanse os
instrumentos de ordenacin do territorio, as polticas urbanas e
territoriais, as infraestruturas e o seu papel na ordenacin do
territorio na Comunidade Autnoma, o papel do instituto
expropiatorio na construcin da identida-de territorial galega, o
solo tpico e singular da Comunidade Autnoma de Galicia (o solo de
ncleo rural), a ordenacin dos recursos naturais e mineiros, os
novos procedementos de control da legalidade urbanstica, os
mecanismos de impugnacin do planeamento, a disciplina urbanstica, a
normativa de vivenda de 2011 da Comunidade Autnoma de Gali-cia, as
paisaxes culturais, e o novo marco regulatorio do urbanismo, entre
outras cuestins.
Arquitectos, enxeeiros, profesores universitarios, fiscais,
autoridades e tcnicos das diver-sas Administracins proporcinannos
unha panormica sobre as cuestins indicadas que agardemos sexan de
interese para os lectores, e que poidan servir como achega ao
debate que a nova normativa urbanstica, inminente, vai sen dbida
xerar.
Por ltimo, non estar de mis advertir que un territorio
adecuadamente ordenado, co que Sir Raymond Unwin chamou toque
vivificante da arte, incrementa o seu valor e xera unha maior
calidade de vida para os seus habitantes. Cmpre trasladar ordenacin
do territorio, a travs de mecanismos como as DOT e o POL, e ao
urbanismo, a travs das disposicins xerais e os plans, principios
que van mis al dos meramente tecnocrticos, para conseguir unha
paisaxe que protexa e preserve a identidade da nosa terra, e que
posibiliten o seu desenvolvemento, sen esquecer o valor tradicional
das nosas construcins e poboacins, e a necesaria preservacin da
riqueza do noso patrimonio construtivo e cultural. Cremos que o
Goberno galego, coas sas polticas e a normativa que ditou, e que
est elaborando, deu un paso esencial nesta direccin.
Sonia Rodrguez-Campos GonzlezDirectora da Escola Galega de
Administracin Pblica
-
9
44
SUMARIo
ARTIGOS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11
ARGELLO FERNNDEZ, Juan CarlosA expropiacin forzosa e o seu papel
na construcin do territorio a efectos de implantacin de
infraestruturas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. 13
GARCA PORTO, HeribertoA Lei 8/2012, do 29 de xuo, de vivenda de
Galicia. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19
BOROBIO SANCHIZ, Manuel, GARCA GARCA, Miriam, PAYN PREZ, Melania
e CASTILLO RODRGUEZ, FranciscoA sostibilidade como principio reitor
da ordenacin territorial en Galicia. As Directrices de ordenacin do
territorio e o Plan de ordenacin do litoral . . . 35
BUGALLO THIELEN, JavierSolo de ncleo rural . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
57
CAMPOS ACUA, M ConcepcinOs novos medios de intervencin na
lexislacin urbanstica galega. Declaracin responsable e comunicacin
previa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 93
DE DIOS VIITEZ, M Victoria e LPEZ SUREZ, Marcos A .Ordenacin do
territorio e actividade mineira no mbito da Comunidade Autnoma de
Galicia. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . 119
BLANCO GONZLEZ, Aurelia e FRANCO TABOADA, Jos AntonioO urbanismo
da pequena escala. A dimensin oculta da cidade . . . . . . . . . .
. 143
-
REG
AP
REV
ISTA
GA
LEG
A D
E A
DM
INIS
TRA
CI
N P
BL
ICA
ISSN
: 113
2-83
71. N
m. 4
4. S
antia
go d
e C
ompo
stel
a, x
ullo
-dec
embr
o. A
no 2
012
Esco
la G
aleg
a de
Adm
inis
trac
in
Pbl
ica
10
GARCA-BORREGN MILLN, RicardoA ordenacin dos recursos naturais
nos espazos da Rede Natura 2000 de Galicia. . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . 161
MARTNEZ ALLEGUE, MaraDisciplina urbanstica na Comunidade Autnoma
galega. . . . . . . . . . . . . . . . . 185
NRDIZ ORTIZ, CarlosAs polticas urbanas e territoriais . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 221
OREIRO ROMAR, Jos ngelA impugnacin indirecta dos instrumentos de
planeamento urbanstico: a eliminacin do dereito ao recurso . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 229
RODRGUEZ GONZLEZ, RomnA Lei 2/2010, de modificacin da LOUGA. Un
lugar para o encontro. . . . . . . . 243
ROMA VALDS, AntonioTratamento xurdico das paisaxes culturais de
Galicia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 255
VZQUEZ MOURELLE, Ethel MO papel das infraestruturas viarias no
marco da ordenacin territorial de Galicia. . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . 267
-
cin Pblica Revista Galela de Administracin Pblica Revista Galela
de Administracina Galela de Administracin Pblica Revista Galela de
Administracin Pblica Revista Galde Administracin Pblica Revista
Galela de Administracin Pblica Revista Galega de Anistracin Pblica
Revista Galela de Administracin Pblica Revista Galega de
Administcin Pblica Revista Galela de Administracin Pblica Revista
Galela de Administracina Galela de Administracin Pblica Revista
Galela de Administracin Pblica Revista Galde Administracin Pblica
Revista Galela de Administracin Pblica Revista Galega de Anistracin
Pblica Revista Galela de Administracin Pblica Revista Galega de
Administcin Pblica Revista Galela de Administracin Pblica Revista
Galela de Administracina Galela de Administracin Pblica Revista
Galela de Administracin Pblica Revista Galde Administracin Pblica
Revista Galela de Administracin Pblica Revista Galega de Anistracin
Pblica Revista Galela de Administracin Pblica Revista Galega de
Administcin Pblica Revista Galela de Administracin Pblica Revista
Galela de Administracina Galela de Administracin Pblica Revista
Galela de Administracin Pblica Revista Galde Administracin Pblica
Revista Galela de Administracin Pblica Revista Galega de Anistracin
Pblica Revista Galela de Administracin Pblica Revista Galega de
Administcin Pblica Revista Galela de Administracin Pblica Revista
Galela de Administracina Galela de Administracin Pblica Revista
Galela de Administracin Pblica Revista Galde Administracin Pblica
Revista Galela de Administracin Pblica Revista Galega de Anistracin
Pblica Revista Galela de Administracin Pblica Revista Galega de
Administcin Pblica Revista Galela de Administracin Pblica Revista
Galela de Administracina Galela de Administracin Pblica Revista
Galela de Administracin Pblica Revista Galde Administracin Pblica
Revista Galela de Administracin Pblica Revista Galega de Anistracin
Pblica Revista Galela de Administracin Pblica Revista Galega de
Administcin Pblica Revista Galela de Administracin Pblica Revista
Galela de Administracina Galela de Administracin Pblica Revista
Galela de Administracin Pblica Revista Galde Administracin Pblica
Revista Galela de Administracin Pblica Revista Galega de Anistracin
Pblica Revista Galela de Administracin Pblica Revista Galega de
Administcin Pblica Revista Galela de Administracin Pblica Revista
Galela de Administracina Galela de Administracin Pblica Revista
Galela de Administracin Pblica Revista Galde Administracin Pblica
Revista Galela de Administracin Pblica Revista Galega de Anistracin
Pblica Revista Galela de Administracin Pblica Revista Galega de
Administcin Pblica Revista Galela de Administracin Pblica Revista
Galela de Administracina Galela de Administracin Pblica Revista
Galela de Administracin Pblica Revista Galde Administracin Pblica
Revista Galela de Administracin Pblica Revista Galega de Anistracin
Pblica Revista Galela de Administracin Pblica Revista Galega de
Administcin Pblica Revista Galela de Administracin Pblica Revista
Galela de Administracina Galela de Administracin Pblica Revista
Galela de Administracin Pblica Revista Galde Administracin Pblica
Revista Galela de Administracin Pblica Revista Galega de Anistracin
Pblica Revista Galela de Administracin Pblica Revista Galega de
Administcin Pblica Revista Galela de Administracin Pblica Revista
Galela de Administracina Galela de Administracin Pblica Revista
Galela de Administracin Pblica Revista Galde Administracin Pblica
Revista Galela de Administracin Pblica Revista Galega de Anistracin
Pblica Revista Galela de Administracin Pblica Revista Galega de
Administ
11
44
Artigos
-
44
MO
NO
GR
FIC
OO
rden
aci
n do
ter
ritor
io e
urb
anis
mo
13
A expropiacin forzosa e o seu papel na construcin do territorio
a efectos de implantacin de infraestruturasJUAN CARLoS ARGELLo
FERNNDEzPresidente do Xurado de Expropiacin de Galicia
Resumo: A expropiacin como mtodo de obtencin de chan necesario
para a execucin de infraestrutu-ras municipais e supramunicipais. A
valoracin do solo destinado a estas infraestruturas.
Palabras clave: Expropiacin urbanstica, plan urbanstico,
infraestruturas municipais e supramunicipais, valoracin do
solo.
Abstract: Expropriation as a method to obtain land needed for
the development of municipal and supramunicipal infrastructure.
Assessment of land allotted to said infrastructure.
Key words: Urban expropriation, urban planning, municipal and
supramunicipal infrastructure, land assessment.
O artigo 85 da Lei de Expropiacin Forzosa (LEF) excle do rxime
xeral as expropiacins que se leven a cabo por razn de urbanismo e
as que en calquera caso realicen as Enti-dades locais. O seu
Regulamento (REF) engade, ademais, que entre estas ltimas estarn
necesariamente as referentes a obras ou servizos incluidos en plans
ou proxectos munici-pais ou provinciais; as mesmo, determina que as
expropiacins que se realicen por razn de urbanismo se axustarn ao
disposto na lexislacin sobre rxime de solo vixente en cada
momento.
A norma que nesta materia resulta de aplicacin na actualidade o
texto refundido da Lei de Solo, aprobado polo Real Decreto
Lexislativo 2/2008, de 20 de xuo (TRLS). Esta norma estatal
establece o rxime de expropiacin por razn da ordenacin territorial
e urbansti-
-
REG
AP
REV
ISTA
GA
LEG
A D
E A
DM
INIS
TRA
CI
N P
BL
ICA
ISSN
: 113
2-83
71. N
m. 4
4. S
antia
go d
e C
ompo
stel
a, x
ullo
-dec
embr
o. A
no 2
012
Esco
la G
aleg
a de
Adm
inis
trac
in
Pbl
ica
14
ca, se ben este non deixa de ser unha especie dentro do xnero
constituido polo instituto expropiatorio cuxo rxime xeral lle de
aplicacin supletoria.
Neste punto debemos lembrar como a STC 61/1997 supuxo un punto
de inflexin na concepcin urbanstica e da ordenacin do territorio no
noso pas. Esta sentenza non s declarou inconstitucionais a maior
parte das previsins do texto refundido da Lei sobre o Rxime do
Suelo de 1992, senn que tamn determinou que o Estado carece de
compe-tencias sobre ordenacin territorial e urbanismo. As, as nicas
competencias nesta materia atribuibles ao Estado son a regulacin da
propiedade, os dereitos e deberes bsicos dos propietarios, a
determinacin dun nivel mnimo de aproveitamentos, a expropiacin e as
valoracins; e o sistema indemnizatorio.
Sobre este ltimo punto o TC sostn: O Estado carece de
competencias para establecer cal ou cales sexan as vas necesarias e
indispoibles para obter terreos dotacionais que a materia sobre a
que se pretenden impoer uns concretos medios ao tempo que a sa
competencia ex art. 149.1.18 CE non alcanza mis al da fixacin das
garantas ex-propiatorias tamn na sa variante urbanstica. A
regulacin da causa de expropiar para a obtencin de terreos
dotacionais e a definicin da ocupacin directa corresponde s
Comunidades Autnomas.
Dada, pois, a competencia exclusiva das Comunidades Autnomas
para promulgar as sas propias leis en materia urbanstica e de
ordenacin territorial, todas elas procederon entn a lexislar, ben
seguindo o modelo da lexislacin estatal (separando en diferentes
leis a Or-denacin do Territorio e o Urbanismo) ben aunndoas nunha
soa.
Polo tanto, atopmonos tantas leis urbansticas como Comunidades
Autnomas, polo que o papel do Municipio pode variar sensiblemente
en cada unha daquelas. Porn, polo xeral, as leis urbansticas
autonmicas adoitan establecer que o Municipio a Administracin
competente para redactar e aprobar provisionalmente o Plan Xeral,
quedando a aprobacin definitiva en mans da Administracin autonmica,
quen, porn, ve limitada a sa posibilida-de de formular obxeccins a
aspectos derivados do control da legalidade ou da existencia de
especficos intereses de carcter supramunicipal.
Todo este prembulo resultou necesario para deixar claro que
existen sensibles diferenzas entre as infraestruturas propiamente
municipais e as de carcter supramunicipal a efectos
expropiatorios.
Por un lado, a expropiacin urbanstica ou por razn de urbanismo
constite unha ex-propiacin especial que se diferencia da ordinaria
en que a obra ou servizo dos que trae causa aparece prevista nun
plan de ordenacin urbana ou nun instrumento urbanstico de contido
similar. Por outro lado, a construcin dunha infraestrutura
supramunicipal, con in-dependencia de que o terreo sobre o que se
implantare figure no planeamento local como reservado a un sistema
xeral, non constite unha execucin do Plan Xeral, pois non trae
causa deste; a infraestrutura supramunicipal constrese
independentemente da vontade do planificador local, e, mesmo en
ocasins, contra a sa vontade.
Con carcter xeral, as expropiacins para infraestruturas de
carcter supramunicipal que non tivesen acollida no planeamento
rexiranse polo rxime establecido pola LEF, mentres que aquelas
infraestruturas que estivesen incardinadas nas previsins do
planeamento ur-banstico se realizaran mediante os procedementos
expropiatorios especiais por razn de
-
15
A e
xpr
opi
Ac
in
fo
rzo
sA e
o s
eu p
Ape
l n
A c
on
stru
ci
n d
o
terr
ito
rio
A e
fec
tos
de
impl
An
tAc
in
de
infr
Aes
tru
turA
sJu
an c
arlo
s A
rge
llo f
ern
ndez
pxs
. 13-
18
mo
no
Gr
fic
oO
rden
aci
n do
ter
ritor
io e
urb
anis
mo
urbanismo: a taxacin conxunta (de regulacin autonmica) ou
mediante o procedemento para a taxacin individual recollido na
LEF.
O artigo 126 da Lei 9/2002, de 30 de decembro, de Ordenacin
Urbanstica e Proteccin do Medio Rural de Galicia (LOUGA) contempla
das figuras expropiatorias diferentes: a expropiacin como sistema
de actuacin e a expropiacin para outros fins urbansticos (execucin
dos sistemas xerais da ordenacin urbanstica do territorio ou dalgn
dos seus elementos, ou para realizar actuacins illadas en solo
urbano).
A frmula tradicional de obtencin de terreos particulares para a
implantacin de infraes-truturas era a expropiacin. En virtude do
instituto expropiatorio, a Administracin adquira os bens que lle
eran necesarios para executar os sistemas xerais.
Hoxe en da, parte da lexislacin sectorial estatal, contempla a
expropiacin forzosa como mtodo nico para a obtencin de solos
destinados a grandes infraestruturas supramunici-pais. Tal o caso
da Lei de Estradas ou o seu Regulamento, para os que a mera
aprobacin do proxecto, implica a declaracin de utilidade pblica e a
necesidade de ocupacin dos bens, aos efectos da sa expropiacin.
Agora ben, as tcnicas de urbanismo permiten outras frmulas para
obter os bens necesa-rios para a execucin das dotacins pblicas. As
atoparmonos con que a Administracin tamn ten a posibilidade de
obtencin dos solos necesarios para dotacins pblicas:
por cesin dos propietarios,
mediante transferencias de aproveitamento,
por ocupacin directa,
permuta forzosa,
por convenio.
Polo tanto, poden ser varios os mtodos que se poden empregar
para a obtencin dos terreos necesarios para os sistemas xerais e as
dotacins pblicas municipais, entre os que est incluido, obviamente,
o expropiatorio, que como dicimos, non o nico nin moito me-nos o
preferente. As, as lexislacins autonmicas veen preferindo frmulas
cooperativas ou consorciadas de execucin do planeamento, pero
recoecen tamn a posibilidade de executar o devandito planeamento
mediante a expropiacin do solo.
Pero, como xa avanzamos anteriormente, a construcin dunha
infraestrutura supramunici-pal, independentemente de que o terreo
sobre o que se vai construir figure no planeamen-to como reservado
a un sistema xeral, non constite unha execucin do Plan Xeral, pois
non trae a sa causa deste. Por regra xeral, o noso ordenamento
sectorial impn s autori-dades urbansticas que inclan no planeamento
as previsins de tales infraestruturas; pero a constancia, no seu
caso, das infraestruturas supramunicipais no Plan Xeral non depende
da actividade planificadora nin obedece actividade planificadora de
competencia municipal, senn necesaria coordinacin entre
Administracins Pblicas, que obriga autoridade municipal a reservar
no planeamento solo para as devanditas infraestruturas.
Lembremos, por exemplo, que en materia de estradas, a Lei
25/1988, de 29 de xullo, esta-tal sinala: Artigo 10.1. Cando se
trate de construir estradas ou variantes non incluidas no
planeamento urbanstico vixente dos ncleos de poboacin aos que
afecten, o Ministerio de Obras Pblicas e Urbanismo deber remitir o
estudo informativo correspondente s
-
REG
AP
REV
ISTA
GA
LEG
A D
E A
DM
INIS
TRA
CI
N P
BL
ICA
ISSN
: 113
2-83
71. N
m. 4
4. S
antia
go d
e C
ompo
stel
a, x
ullo
-dec
embr
o. A
no 2
012
Esco
la G
aleg
a de
Adm
inis
trac
in
Pbl
ica
16
Comunidades Autnomas e Corporacins Locais afectadas, ao obxecto
de que durante o prazo dun mes examinen se o trazado proposto o mis
axeitado para o interese xeral e para os intereses das localidades,
provincias e Comunidades Autnomas a que afecte a nova estrada ou
variante. Transcorrido o devandito prazo e un mes mis sen que as
devan-ditas Administracins Pblicas informen ao respecto,
entenderase que estn conformes coa proposta formulada. En caso de
desconformidade, que necesariamente haber de ser moti-vada, o
expediente ser elevado ao Consello de Ministros, que decidir se
procede executar o proxecto, e neste caso ordenar a modificacin ou
revisin do planeamento urbanstico afectado, que deber acomodarse s
determinacins do proxecto no prazo dun ano desde a sa
aprobacin.
Coherentemente con iso, as CC AA fixeron previsins afns na sa
lexislacin urbanstica e de estradas; debe terse en conta que o
instrumento de previsin das estradas e demais vas de comunicacin
non locais non o PXOU, senn, no seu caso, os correspondentes plans
territoriais, estatais ou autonmicos. As, no caso de Galicia, as
previsins dos plans territoriais impense aos Plans Xerais de acordo
co establecido na sa Lei 10/1995, de 23 de novembro, de Ordenacin
do Territorio.
En definitiva, a denominacin dunha expropiacin como urbanstica
ou non pode levar a erro: en sentido propio deberase empregar tal
denominacin s cando a expropiacin trae por causa o propio
planeamento, supoendo unha modalidade de execucin do mesmo, e non
sempre que expropiacin lle resulta de aplicacin a lexislacin
urbanstica. Iso dise, por exemplo, porque o artigo 11.2 da Lei de
Estradas vn a sinalar que as travesas se so-meten s prescricins
urbansticas, e a lexislacin urbanstica autonmica prev en moitos
casos que se o sistema xeral (e non distingue a sa tipoloxa) est
previsto no planeamento, e adscrito a solo urbano ou urbanizable
programado, se empregue para a sa obtencin a normativa urbanstica;
por iso, hai ocasins en que a doutrina, e mesmo as resolucins
xudiciais, chaman urbansticas a todas estas expropiacins s que se
aplica normativa urbanstica, con independencia de que traian ou non
causa no planeamento. A xurispru-dencia veu sinalando que, anda
cando no planeamento local se tivese contemplado, dentro da accin
urbanizadora, a incidencia dunha obra pblica supramunicipal, este
feito non lle faca perder o seu carcter ou natureza, pois a sa
finalidade non a execucin de plans de urbanismo ou de plans
parciais ou especiais, e o feito de que poida afectar a sectores ou
zonas afectadas polo planeamento non determina per se que a sa
finalidade sexa ur-banstica, senn que se produce un acomodamento
con esas finalidades, sen influir por iso no prezo xusto e, en todo
caso, a clasificacin do solo expropiado resulta intranscendente
hora de fixar a sa valoracin.
Este asunto tia a sa transcendencia, cando menos, ata a aparicin
da Lei de Solo de 2007 e do posterior TRLS de 2008, cuxo obxectivo
foi pechar a posibilidade de que os tribunais seguisen recoecendo
no prezo xusto aos propietarios expropiados as plusvalas
urbans-ticas aplicando o principio da equidistribucin das cargas e
dos beneficios resultantes da clasificacin do solo do novo
planeamento.
O novo rxime de valoracins proposto desde 2007 non recoece ao
propietario ningunha plusvala urbanstica ata que o proceso
urbanizador finalizou. Agora, a valoracin do suelo vinclase sa
situacin bsica: rural ou urbanizado; e o que se atope nunha ou
outra situacin depende da sa efectiva transformacin. Isto , ags o
solo urbanizado, o resto valrase mediante a capitalizacin da renda
derivada da sa explotacin real ou potencial
-
17
A e
xpr
opi
Ac
in
fo
rzo
sA e
o s
eu p
Ape
l n
A c
on
stru
ci
n d
o
terr
ito
rio
A e
fec
tos
de
impl
An
tAc
in
de
infr
Aes
tru
turA
sJu
an c
arlo
s A
rge
llo f
ern
ndez
pxs
. 13-
18
mo
no
Gr
fic
oO
rden
aci
n do
ter
ritor
io e
urb
anis
mo
(a que sexa superior), corrixida por un coeficiente que atende a
factores obxectivos de lo-calizacin. A situacin bsica do solo non
permite considerar a finalidade da expropiacin, o destino do
solo.
As, o art. 22.2 TRLS 08 establece que o suelo se taxar segundo a
sa situacin e con in-dependencia da causa da valoracin e o
instrumento legal que a motive, sendo este criterio tamn de
aplicacin aos solos destinados a infraestruturas e servizos pblicos
de interese xeral supramunicipal, tanto se estivesen previstos pola
ordenacin territorial e urbanstica como se fosen de nova creacin. A
sa valoracin determinarase segundo a situacin bsica dos terreos en
que se sitan ou polos que discorren.
Se non cabe considerar a que se destina o solo expropiado
irrelevante que a expropiacin sexa para unha infraestrutura
supramunicipal ou para unha dotacin municipal; sempre se valorar
como solo rural se non solo efectivamente urbanizado. Agora ben,
como xa sinalou algn autor, convn lembrar que o Tribunal Supremo
reiterou constantemente o criterio xeral da valoracin de acordo coa
clasificacin do solo. Esta afirmacin mantvose mesmo citando a nova
lexislacin e equiparando as situacins bsicas do solo clasificacin
urbanstica, o que podera supoer un aviso implcito sobre a
continuidade da lia xuris-prudencial coa que, en principio, se
quera rematar. Iso resultara en consonancia, segundo Ortiz
Ballester, con xurisprudencia anterior do propio TS na que admita a
sa vontade de desalentar anticipacins reguladoras que puidesen
converter tan importante regra (o prin-cipio de equidistribucin) en
norma puramente programtica.
En conclusin, podemos sinalar que o carcter supramunicipal ou
municipal da infraes-trutura pode resultar determinante a efectos
expropiatorios en canto determinacin do prezo xusto, dependendo da
interpretacin xurisprudencial que se impoa despois do novo rxime de
valoracins imposto polo Estado a partir de 2007. En tal sentido, as
sentenzas do TS de 9 de decembro de 2008, 7 de xullo de 2009 e 17
de maio de 2010 afirman que a taxacin dos terreos expropiados de
acordo coa sa clasificacin urbanstica constite a regra xeral.
Trtase dun principio tradicional para as expropiacins por razn de
urbanis-mo, cando se diferenciaba este tipo de expropiacins das
ordinarias, como para todas na actualidade. Este criterio rexe no
noso ordenamento desde a Lei sobre Rxime do Solo e Ordenacin Urbana
de 12 de maio de 1956, pasando polo Texto Refundido aprobado polo
Real Decreto 1346/1976, de 9 de abril, polo adoptado mediante o
Real Decreto lexislativo 1/1992, de 26 de xuo, pola propia Lei
6/1998, pola posterior 8/2007, de 28 de maio, do Solo e, en fin,
polo Texto Refundido xurdido desta ltima Lei e acordado polo Real
Decreto lexislativo 2/2008, de 20 de xuo, disposicins estas das
ltimas que empregan a expre-sin situacin bsica, terminoloxa que vn
substituir na lexislacin bsica do Estado nocin de clasificacin.
BibliografaARMENGOT DE PEDRO, ANTONIO: RGIMEN DEL SUELO Y
VALORACIONES: COMENTA-
RIOS A LA LEY 6/1998, DE 13 DE ABRIL. EL CONSULTOR DE LOS
AYUNTAMIENTOS Y DE LOS JUZGADOS, 2000.
GARCA DE ENTERRA, EDUARDO & FERNNDEZ RODRGUEZ, TOMS RAMN,
CURSO DE DERECHO ADMINISTRATIVO. MADRID: CIVITAS, 1999-2004.
-
REG
AP
REV
ISTA
GA
LEG
A D
E A
DM
INIS
TRA
CI
N P
BL
ICA
ISSN
: 113
2-83
71. N
m. 4
4. S
antia
go d
e C
ompo
stel
a, x
ullo
-dec
embr
o. A
no 2
012
Esco
la G
aleg
a de
Adm
inis
trac
in
Pbl
ica
18
GARCA ERVITI, FEDERICO. COMPENDIO DE ARQUITECTURA LEGAL: DERECHO
PROFE-SIONAL Y VALORACIONES INMOBILIARIAS. BARCELONA, REVERTE,
2006.
GARCA GIL, F. JAVIER. EL NUEVO DERECHO DEL SUELO: LEY 8/2007, DE
28 DE MAYO, DE SUELO: COMENTARIOS A LA NUEVA LEY DE SUELO, EJEMPLOS
DE VALORACIONES DE LOS DISTINTOS TIPOS DE SUELO, ANEXO NORMATIVO.
PAMPLONA: DAPP, 2007.
CHINCHILLA PEINADO, JUAN ANTONIO et al. LEY DEL SUELO:
COMENTARIO SISTEMTI-CO DEL TEXTO REFUNDIDO DE 2008 . EDICIN ED.
2009.
-
44
MO
NO
GR
FIC
OO
rden
aci
n do
ter
ritor
io e
urb
anis
mo
19
HERIBERTo GARCA PoRToSecretario xeral do Instituto Galego da
Vivenda e Solo
A Lei 8/2012, do 29 de xuo, de vivenda de Galicia
Resumo: O obxectivo fundamental da Lei 8/2012, do 29 de xuo, de
Vivenda de Galicia mellorar as condicins de acceso vivenda por
parte dos cidadns da comunidade autnoma, construndo un marco
estable no que os dereitos dos usuarios acaden o maior nivel de
proteccin e no que os distintos aspectos do sector se regulen de
acordo coa realidade do pas e as sas verdadeiras necesidades. As
mesmo, pre-tende adoptar medidas de reactivacin do sector
inmobiliario e, ao mesmo tempo, sentar as bases para que, unha vez
superados estes momentos difciles, se dispoa dun sector mis
ordenado, profesionalizado e con maior seguridade xurdica para os
adquirentes.
Palabras clave: vivenda; protexida; solo; promocin;
rexistro.
Abstract: The basic goal of Law 8/2012, of the 29 of June, of
House of Galicia it is to improve the condi-tions of access to the
house on the part of the citizens of the autonomous community,
building a stable frame in which the rights of the users reach the
biggest level of protection and in which the different as-pects of
the sector are regulated in accordance with the reality of the
country and his real needs. Likewise, it intends to adopt measures
of reactivation of the property sector and, at the same time, to
sit the bases so that, once these difficult moments surpassed,
itself it has a tidier sector, profesionalizado and with bigger
legal safety for the acquirers.
Key words: house; protege; solo; promotion; registration.
-
REG
AP
REV
ISTA
GA
LEG
A D
E A
DM
INIS
TRA
CI
N P
BL
ICA
ISSN
: 113
2-83
71. N
m. 4
4. S
antia
go d
e C
ompo
stel
a, x
ullo
-dec
embr
o. A
no 2
012
Esco
la G
aleg
a de
Adm
inis
trac
in
Pbl
ica
20
Nos ltimos anos ditronse unha multiplicidade de normas con
incidencia en materia de vivenda, tanto a nivel estatal como
autonmico. A nova lei, con vocacin de estabilidade, trata de
incorporar as modificacins producidas como consecuencia das
innovacins na materia, de recoller as achegas normativas existentes
que se estiman merecedoras de con-servacin, e de determinar un
marco lexislativo estable e simplificado que permita,
especial-mente ao consumidor e usuario das vivendas, dispor dunha
norma completa de referencia que lle outorgue a seguridade xurdica
e a garanta de calidade nun tema de tal transcen-dencia como o da
vivenda.
Ademais, este cambio lexislativo ten a sa base na necesidade de
eliminar imprecisins conceptuais e resolver disfuncins e lagoas que
aporten seguridade e confianza a un sector clave que nestes
momentos est a vivir as dificultades da situacin econmica como
ningn outro.
Entendendo que imprescindible crear un marco normativo estable
que non deba de ser obxecto de modificacin total cada poucos anos,
elaborouse un texto que establece as cuestins bsicas en materia de
vivenda sen caer na tentacin de introducir regulacins excesivamente
concretas, de tal forma que poida constitur un marco vlido para o
desen-volvemento dos programas de vivenda e rehabilitacin que en
cada momento sexa oportu-no fomentar, que sexa un instrumento que
preste as debidas garantas aos usuarios e que dispoa dun rxime
sancionador claro e proporcionado de tal xeito que sexa un elemento
disuasorio para evitar as posibles fraudes en materia de
vivenda.
Asimesmo, a lei introduce diversas modificacins da Lei 9/2002,
do 30 de decembro, de ordenacin urbanstica e de proteccin do medio
rural de Galicia (LOUGA), de tal xeito que permita adaptar a
reserva de solo de vivenda protexida s necesidades reais da mesma
segundo consta no Rexistro de Demandantes de Vivenda Protexida.
Deste xeito os plans xe-rais podern tomar como referencia para
determinar a porcentaxe de reserva o nmero de persoas inscritas no
Rexistro debendo respectar ademais a clasificacin por tipo de
vivendas que resulta do mesmo. Ao mesmo tempo modlase a obriga de
simultanear a construcin de vivendas protexidas coas vivendas
libres no mbito dun plan parcial e prevese o destino de cando menos
o 50% da cesin do 10% aos concellos con destino a vivendas de
Promo-cin Pblica ou vivendas de Proteccin Autonmica de rxime
especial. Todas estas medidas estn encamiadas a dinamizar o sector,
adaptando as proporcins e os prazos de constru-cin das vivendas
protexidas demanda real existente en cada localidade.
Nas disposicins adicionais ao propio texto normativo, establcese
unha medida encamia-da proteccin dos adquirentes de boa fe
afectados por actuacins administrativas decla-radas ilegais por
sentenzas xudiciais.
Establcese que, como medida de reactivacin do sector e de
facilitar o acceso a vivenda, o IGVS crear unha Bolsa de Vivendas
en venda e en aluguer con opcin de compra cun prazo de vixencia ata
o 31 de decembro de 2014 e que poder ser prorrogado por acordo do
Consello da Xunta de Galicia.
Estrutura e principais novidades da Lei 8/2012O texto normativo
estrutrase en catro ttulos:
TTULO I: DA VIVENDA EN XERAL
-
21
A L
EI 8
/201
2, D
O 2
9 D
E X
U
O, D
E V
IVEN
DA
DE
GA
LIC
IAH
erib
erto
Gar
ca
Port
oP
xs. 1
9-33
MO
NO
GR
FIC
OO
rden
aci
n do
ter
ritor
io e
urb
anis
mo
TTULO II: DAS VIVENDAS PROTEXIDAS E OUTRAS ACTUACINS
PROTEXIDAS
TTULO III. DA EXPROPIACIN EN MATERAI DE VIVENDA
TTULO IV: DA INSPECCIN E O RXIME SANCIONADOR EN MATERIA DE
VIVENDA.
A lei ten 114 artigos, 12 disposicins adicionais, 9
transitorias, 2 derrogatoria e das finais.
Ttulo I. Da vivenda en xeral
Captulo I. Das disposicins xerais
Reglase o obxecto e mbito de aplicacin da lei adaptando o
glosario de termos ao conti-do da nova Lei e definindo claramente
todos aqueles conceptos que teen unha incidencia no desenvolvemento
da norma.
Captulo II. A calidade nas vivendas
Simplifcase a regulacin facendo unha referencia expresa ao
aforro enerxtico e ao fomen-to de materiais e enerxas autctonas,
sinalando que os diferentes plans e programas que establezan
medidas de apoio en materia de vivenda, fomentarn o cumprimento
destes preceptos.
Asimesmo, a regulacin da calidade na vivenda adptase ao novo
Decreto 31/2011, do 17 de febreiro, de Entidades e Laboratorios de
Control de Calidade que est xa aprobado e que se axusta Directiva
2006/123/CEE, relativa aos servizos no mercado interior.
Faise unha regulacin clara do Libro do Edificio, pero sen
cambios substanciais para non obrigar a adaptar a redaccin e o
formato do mesmo a unha nova regulacin sen obter melloras
importantes.
Captulo III. Do uso, mantemento e conservacin das vivendas
Establcese o uso e mantemento axeitado das vivendas e os deberes
de conservacin dunha forma sinxela e sen repetir previsins xa
establecidas noutras normas como a LOUGA.
Indcase que a obriga de bo uso e mantemento corresponde aos
usuarios e as obras de conservacin aos propietarios.
Captulo IV. A proteccin das persoas adquirentes e usuarias de
vivenda
Este captulo aborda a proteccin de adquirentes e usuarios,
xuntando o regulado en dispo-sicins precedentes coas innovacins
introducidas pola mis recente normativa en cuestins como a
publicidade e o dereito informacin. Trtase, en fin, de que o
adquirente e usuario dunha vivenda coeza os seus dereitos, o ben
que se lle subministra, as posibilidades de actuacin ante as
patoloxas na sa producin ou as eventuais actuacins que infrinxan os
seus dereitos e intereses, evitando malas prcticas que os poidan
lesionar, en especial en materia de prezos. En tal sentido
delimtase, desde unha perspectiva cronolxica no proceso
-
REG
AP
REV
ISTA
GA
LEG
A D
E A
DM
INIS
TRA
CI
N P
BL
ICA
ISSN
: 113
2-83
71. N
m. 4
4. S
antia
go d
e C
ompo
stel
a, x
ullo
-dec
embr
o. A
no 2
012
Esco
la G
aleg
a de
Adm
inis
trac
in
Pbl
ica
22
de construcin e entrega dunha vivenda, un triplo nivel de
proteccin, diferenciando a fase precontractual, a de proxecto e
construcin, e a da vivenda rematada.
Deste xeito, reglase a cantidade mxima a pagar como reserva de
vivenda, que se fixa no 1% do seu prezo; prohbese impoer ao
comprador de vivenda os gastos de escritura de obra nova, divisin
horizontal e cancelacin de cargas; e impdese que se poida
condicionar a venda dunha vivenda protexida coa imposicin da
adquisicin de bens que non estn vinculados mesma na cualificacin,
como segundas prazas de garaxe ou participacins en locais
comerciais.
Finaliza este captulo cunha novidade normativa fundamental, que
a implantacin e regu-lacin dun rexistro de promotores. Trtase de
fomentar, a travs desta institucin de nova creacin, baixo a tutela
do IGVS, a calidade da construcin, posibilitando que o cidadn coeza
con quen contrata, diferenciando os autnticos empresarios
profesionais dos que carecen de tales condicins, e garantindo, en
suma, a transparencia do mercado inmo-biliario, a cuxo fin se esixe
o reflexo no Rexistro dunha serie de datos que se consideran
significativos dos promotores.
Seccin 1.- Da publicidade da oferta de vivenda
Reglase a publicidade na oferta de vivendas indicando o contido
mnimo, as mencins obrigatorias e o seu carcter vinculante as como a
claridade na publicidade do prezo tanto de venda como no seu caso
de renda.
Seccin 2.- Da informacin na venda de vivendas
Reglanse as garantas para o acceso a vivenda en proxecto, en
construcin ou rematadas.
Establcese a documentacin a entregar polo promotor ou polo
axente na venda das viven-das tanto en construcin como rematadas e
a obriga da correspondencia entre o proxecto e a construcin.
Establcese con detalle as condicins nas que se debe efectuar
unha reserva de vivenda proxectada e o pagamento de cantidades a
conta durante a construcin e as garantas que deben outorgarse ao
comprador para, no seu caso, proceder devolucin das devanditas
cantidades.
Seccin 3.- Dos promotores e o seu rexistro
Reglase dunha forma singularizada a este axente da edificacin
creando un rexistro de promotores de Galicia con carcter
informativo e como medida de fomento da transparen-cia do
sector.
A inscricin ser necesaria para todos aqueles promotores que
queiran desenvolver a sa actividade en Galicia, ser meramente
informativa e recoller os datos bsicos sobre a per-sonalidade,
solvencia, obras executadas, sancins administrativas, sentenzas
xudiciais etc.
Captulo V. Das fianzas dos contratos de arrendamento de vivendas
e de predios urbanos
-
23
A L
EI 8
/201
2, D
O 2
9 D
E X
U
O, D
E V
IVEN
DA
DE
GA
LIC
IAH
erib
erto
Gar
ca
Port
oP
xs. 1
9-33
MO
NO
GR
FIC
OO
rden
aci
n do
ter
ritor
io e
urb
anis
mo
Reglanse as fianzas de arrendamentos. A regulacin mais detallada
que na Lei do ano 2008 e xa est adaptada ao Decreto 42/2011, do 3
de marzo, polo que se establece o pro-cedemento para o depsito de
fianzas.
Establece, ademais, a obriga de realizar o depsito tanto de
vivendas e locais como dos contratos de subministros e servizos.
Regula tamn, as actualizacins e as devolucins das fianzas e
establece a posibilidade de colaboracin cos colexios profesionais
nesta materia.
Captulo VI. Licenza de primeira ocupacin e declaracin de obra
nova
Reglase dunha forma somera a licenza de primeira ocupacin e os
seus efectos.
Establece a obriga de dispoer da licenza de primeira ocupacin
para realizar as conexins dos servizos de auga, saneamento,
electricidade, etc. as como para o outorgamento da declaracin de
obra nova terminada.
Ttulo II. Das vivendas protexidas e outras actuacins
protexidas
Captulo I. Clasificacin das vivendas protexidas
Clarifcase a tipoloxa das vivendas protexidas determinando a
seguinte clasificacin:
1. Vivendas de Promocin Pblica (VPP), son as promovidas ou
cualificadas polo IGVS, sen nimo de lucro.
2. Vivendas de Proteccin Autonmica (VPA), que poden ser
promovidas por promotores pblicos, por promotores privados ou por
autopromotores.
Por outra banda faise unha referencia expresa posibilidade de
que os solos pblicos para vivendas protexidas poidan poerse no
mercado en diferentes modos de xestin como a venda con pagamento
aprazado, dereito de superficie, etc.
Na Lei, a vivenda de promocin pblica a que promova ou cualifique
como tal o IGVS e se adxudique conforme a un procedemento regrado.
Asimesmo, indcase expresamente que o IGVS poder cualificar as
vivendas como de promocin pblica, con independencia da persoa,
fsica ou xurdica, que a promovera. Isto abre a porta a sistemas de
colaboracin pblico-privada na vivenda de promocin pblica, que se
regulan expresamente nesta lei. Deste xeito, o IGVS poder
cualificar como pblicas as vivendas promovidas por un promo-tor
privado sempre que sexan adxudicadas polo IGVS e as condicins de
venda e axudas se adapten as regulamentariamente previstas para as
vivendas pblicas. Estas vivendas deno-mnanse vivendas protexidas de
promocin pblica concertada.
Cranse tamn as vivendas de insercin ou asistenciais en
colaboracin con outras adminis-tracins pblicas ou entidades sen
nimo de lucro para programas de carcter social. Estas vivendas que
se adxudicarn preferentemente en rxime de aluguer, se destinan a
atender a persoas que requiren unha especial atencin pola sa
dificultade ou imposibilidade de acceso a vivenda e pretenden
atender a aqueles colectivos especialmente vulnerables .
-
REG
AP
REV
ISTA
GA
LEG
A D
E A
DM
INIS
TRA
CI
N P
BL
ICA
ISSN
: 113
2-83
71. N
m. 4
4. S
antia
go d
e C
ompo
stel
a, x
ullo
-dec
embr
o. A
no 2
012
Esco
la G
aleg
a de
Adm
inis
trac
in
Pbl
ica
24
Reglase a posibilidade de establecer contratos de copropiedade
para vivendas de promo-cin pblica, de tal xeito que o IGVS ou,
calquera administracin de carcter local, para incrementar as
posibilidades de acceso vivenda dos sectores con maiores
dificultades, po-der establecer contratos de copropiedade cos
adxudicatarios das vivendas de promocin pblica como axuda compra
dunha vivenda destinada a residencia habitual e permanen-te. A
achega das administracins pblicas como axuda compra que figure nos
contratos de copropiedade non pode superar o 40% do custo da
vivenda. Esta posibilidade pode permitir que o IGVS en vez de
vender as vivendas, como hasta agora, cun desconto no prezo de
venda que pode chegar ata o 40% estableza estes contratos para
recuperar esas contas nalgn momento.
Ademais se recolle a posibilidade de arbitrar sistemas de
aprazamento de pago das rendas de aluguer de vivendas de promocin
pblica por situacins de precariedade econmica transitoria.
Prevese tamn a venda directa de locais titularidade do IGVS a
outros departamentos da ad-ministracin pblica co obxecto de
facilitar a implantacin de servizos pblicos ou atender a
necesidades de carcter social.
Por outra banda, dentro da clasificacin das vivendas protexidas
indicase que sern de proteccin autonmica as vivendas protexidas
promovidas por un promotor pblico ou privado en execucin de
polticas pblicas de vivenda, e que, cumprindo cos requisitos que se
establezan regulamentariamente, sexan cualificadas como tales polo
IGVS.
Esta unha clasificacin mais clara que non producir confusins
sobre o rxime real de proteccin das vivendas.
Captulo II. Do rxime xeral das vivendas protexidas
Seccin 1.- Disposicins xerais
Regula o rxime xurdico das vivendas protexidas indicando o
destino, a ocupacin, os be-neficiarios e as limitacins da facultade
de dispoer. Os prezos de venda se determinarn regulamentariamente,
pero se establece a prohibicin de percepcin de calquera sobre-prezo
incluso por melloras, obras ou instalacin complementaria distinta
da que figure no proxecto de obra.
A regulacin que se establece a que, con carcter xeral, teen
establecidas as vivendas protexidas historicamente e que semellante
a das outras comunidades autnomas.
A modificacin fundamental a reducin dos perodos de proteccin das
vivendas protexi-das, establecendo a duracin en funcin da area
xeogrfica onde se asenten as vivendas. En todo caso, para as
vivendas de promocin pblica e para as de proteccin autonmica
construdas en solo de desenvolvemento pblico, a duracin mantense
nos 30 anos.
Para o resto das vivendas protexidas, a duracin do rxime legal
de proteccin determinara-se para cada unha das modalidades de
vivendas protexidas en funcin do mbito territorial de localizacin
das vivendas.
-
25
A L
EI 8
/201
2, D
O 2
9 D
E X
U
O, D
E V
IVEN
DA
DE
GA
LIC
IAH
erib
erto
Gar
ca
Port
oP
xs. 1
9-33
MO
NO
GR
FIC
OO
rden
aci
n do
ter
ritor
io e
urb
anis
mo
O rxime de proteccin das vivendas situadas no denominado mbito
Territorial de Prezo Mximo Superior (ATPMS) ter unha duracin de 25
anos; o das situadas na zona territorial 1 ter unha duracin de 20
anos, e as das situadas na zona territorial 2, de 15 anos.
En todo caso, se as vivendas se acollen ao financiamento ou a
axudas estatais, estarase en canto duracin do rxime de proteccin,
ao que dispoa a correspondente normativa de concesin de axudas.
En relacin coa descualificacin das vivendas protexidas non se
permitir. a descualificacin ata transcorrida a metade do prazo de
duracin do seu rxime legal de proteccin, ags nos supostos taxados
que se determinen regulamentariamente baseados en razns de interese
publico ou social. A descualificacin levar, en todo caso, o previo
reintegro das axudas ou beneficios recibidos. En todo caso, para as
vivendas de promocin pblica e para as de proteccin autonmica
construdas en solo de desenvolvemento pblico non existe
posibi-lidade de descualificacin ata o remate do perodo, de 30
anos.
Cada vez as axudas a vivenda protexida son mis escasas ou
practicamente inexistentes. Nestes momentos a maior axuda vn dada
pola limitacin legal do prezo mximo de venda da vivenda, pero,
loxicamente, isto s ten incidencia naquelas localidades onde a
diferenza de prezo entre a vivenda libre e a protexida importante.
Iso, en Galicia unicamente sucede nas grandes cidades e, polo
tanto, a duracin dos perodos de proteccin establcese en funcin da
localizacin da vivenda. En todo caso, para aquelas vivendas que
dispoan de mis axudas pblicas como son as de promocin pblica, ou as
que contan cunha interven-cin pblica na xestin do solo por execucin
directa dunha administracin, mantense o perodo de proteccin de 30
anos.
Asimesmo, redcese a superficie mxima das vivendas protexidas
establecendo un mximo de 120 m2 e non de 140 m2 coma na Lei de
2008. Isto permite un mellor aproveitamento da edificabilidade
destinada a vivenda protexida de tal xeito que no solo destinado a
estas vivendas se poida edificar un maior nmero das mesmas e
ademais a un prezo mis re-ducido. Non ten sentido que as vivendas
protexidas poidan superar os estndares medios de dimensin da
vivenda libre consumindo edificabilidade que debe ser aproveitada
para incrementar o nmero de vivendas protexidas e polo tanto
posibilitando o acceso de maior nmero de persoas.
Por ltimo, sinlase expresamente a posibilidade de impulsar e
elaborar os instrumentos de ordenacin e adoptar as medidas
pertinentes para crear reservas de solo residencial e ade-mais
establcese a necesidade de determinar regulamentariamente a
porcentaxe mxima de repercusin do custo do solo sobre o prezo mximo
das vivendas naqueles solos desti-nados polo planeamento a vivenda
protexida.
Seccin 2.- Adxudicacin das vivendas protexidas
Nesta seccin reglase a adxudicacin das vivendas protexidas que
deber realizarse a tra-vs do Rexistro nico de Demandantes, sen
entrar nunha regulacin tan detallada como a contida na derrogada
Lei 18/2008, de Vivenda de Galicia, mis propia dun regulamento e
que dotaba de excesiva rixidez aos procedementos de adxudicacin que
en moitos casos supoan unha excesiva demora na entrega das vivendas
cos conseguintes prexuzos tanto para o adquirente como para o
promotor. Con esta reforma pretndese garantir o seu bo
funcionamento e a axilidade, por considerar que unha peza clave
para a xestin da vi-
-
REG
AP
REV
ISTA
GA
LEG
A D
E A
DM
INIS
TRA
CI
N P
BL
ICA
ISSN
: 113
2-83
71. N
m. 4
4. S
antia
go d
e C
ompo
stel
a, x
ullo
-dec
embr
o. A
no 2
012
Esco
la G
aleg
a de
Adm
inis
trac
in
Pbl
ica
26
venda protexida en Galicia e tanto para a adxudicacin das mesmas
como para coecer a demanda real.
Captulo III. As potestades sobre as vivendas protexidas
Seccin 1.- os dereitos da Administracin na transmisin de
vivendas protexidas
A Lei regula dunha forma detallada o dereito de tanteo e
retracto da administracin nas vivendas protexidas de tal xeito que
mentres dure o rxime de proteccin o IGVS poder exercitar o dereito
de tanteo e retracto nas transmisins intervivos das vivendas
protexidas .
Seccin 2.- o desafiuzamento administrativo
Regula dunha forma pormenorizada o desafiuzamento nas vivendas
de promocin e titula-ridade pblica por algunha das seguintes
causas:
a) A falta de pagamento das rendas pactadas no contrato de
arrendamento ou das cantidades a que estea obrigada a persoa
adxudicataria no acceso diferido propie-dade, as como das
cantidades que lle sexan esixibles por servizos, gastos comns ou
calquera outra establecida na lexislacin vixente.
b) Ter sido sancionado/a por infraccin grave ou moi grave das
tipificadas na presente lei mediante resolucin firme en va
administrativa.
c) Non destinar a vivenda a domicilio habitual e permanente sen
obter a preceptiva autorizacin administrativa de desocupacin nos
termos que se determinen regula-mentariamente.
d) A cesin ou subarrendamento total ou parcial da vivenda, local
ou edificacin baixo calquera ttulo.
e) Destinar a vivenda, local ou edificacin complementaria a un
uso indebido ou non autorizado.
f) Ocupar unha vivenda ou as sas zonas comns, locais ou
edificacin complementaria sen ttulo legal.
g) A realizacin de obras que alteren a configuracin da vivenda
ou menoscaben a se-guridade do edificio, as como causar persoa
ocupante, beneficiaria, arrendataria ou persoas que con ela
convivan, deterioros graves nos mesmos, as sas instalacins ou
servizos complementarios.
h) O incumprimento da obriga de conservacin e mantemento da
vivenda.
i) O desenvolvemento no piso ou local, ou no resto do inmoble,
de actividades prohi-bidas nos estatutos da comunidade ou que
resulten danosas para a finca ou para as persoas ocupantes.
-
27
A L
EI 8
/201
2, D
O 2
9 D
E X
U
O, D
E V
IVEN
DA
DE
GA
LIC
IAH
erib
erto
Gar
ca
Port
oP
xs. 1
9-33
MO
NO
GR
FIC
OO
rden
aci
n do
ter
ritor
io e
urb
anis
mo
Asimesmo, tamn se pode acudir ao procedemento de desafiuzamento
xudicial, tanto po-las causas previstas na lexislacin comn, como
polas establecidas no apartado primeiro do presente artigo.
Captulo IV. outras actuacins protexidas en materia de
vivenda
Neste captulo reglanse outras formas de intervencin en materia
de vivenda que sen ter a consideracin de vivendas protexidas poden
dispoer de apoio pblico para facilitar o ac-ceso dos cidadns a
vivenda tanto en propiedade como en aluguer as como para
posibilitar a rehabilitacin do patrimonio construdo.
Seccin 1.- Adquisicin protexida de vivendas
Prev a posibilidade de que se poida fomentar a adquisicin
protexida de vivendas libres de tal xeito que sen ter a
consideracin de vivendas protexidas poidan recibir axudas para a sa
adquisicin.
Recolle, tamn, a capacidade de que o IGVS poida asinar convenios
cos axentes da edifica-cin, entidades financeiras, colexios
profesionais e entidades locais para a mobilizacin do stock de
vivendas.
Seccin 2.- o arrendamento protexido de vivenda
Prev a posibilidade de que se poida fomentar o aluguer protexido
de vivendas libres. Isto o que se est a facer a travs do Programa
Aluga.
A Lei do ano 2008 obrigaba a manter un programa de vivenda en
aluguer, regulando con certo detalle o procedemento do mesmo polo
que non era posible realizar as adaptacins que en cada momento se
consideren necesarias para atender as especiais circunstancias que
deriven das demandas econmicas e sociais.
As, agora faise unha regulacin mis xenrica que permita unha
maior flexibilidade do programa en funcin das necesidades de
vivenda dos cidadns pero garantindo a existencia desa lia de
actuacin.
Seccin 3.- Aloxamentos protexidos
Considrase a promocin destes aloxamentos como unha forma
diferente de actuacin protexida para non impoerlle as mesmas
esixencias tcnicas que teen as vivendas. Na Lei de 2008 dicase que
teen a consideracin de vivendas o que complica o deseo e
apro-veitamento dos mesmos e mesmo, s veces supn un difcil encaixe
desde o punto de vista urbanstico xa que estes aloxamentos se poden
construr en solos dotacionais onde non cabe o uso de vivenda pero
si o destas actuacins.
Seccin 4.- Rehabilitacin das vivendas
Establcense xenericamente as actuacins de fomento da
rehabilitacin e as actuacins protexibles nesta materia sen entrar
nunha regulacin excesivamente concreta que limite
-
REG
AP
REV
ISTA
GA
LEG
A D
E A
DM
INIS
TRA
CI
N P
BL
ICA
ISSN
: 113
2-83
71. N
m. 4
4. S
antia
go d
e C
ompo
stel
a, x
ullo
-dec
embr
o. A
no 2
012
Esco
la G
aleg
a de
Adm
inis
trac
in
Pbl
ica
28
a capacidade de realizacin de diferentes programas de
rehabilitacin, de tal xeito que se consiga ter unha flexibilidade
que permita a elaboracin de diferentes programas de axudas en
funcin das necesidades e obxectivos de cada momento.
En todo caso reglase claramente o fomento das actuacins de
rehabilitacin, a rehabi-litacin illada, as reas de rehabilitacin, a
rehabilitacin directa do IGVS e as oficinas de rehabilitacin
deixando ao desenvolvemento regulamentario as caractersticas
especficas de cada programa e as posibles limitacins no uso e
ocupacin das vivendas resultantes da rehabilitacin
Ttulo III. Expropiacin en materia de vivendaReglase a
expropiacin nos seguintes mbitos de vivenda:
1. No mbito da vivenda protexida de promocin pblica: Establcese
a expropiacin das vivendas de promocin pblica por non ocupacin,
falsidade ou dispoer doutra vivenda protexida.
2. En materia de accesibilidade: Prev a expropiacin de elementos
privativos ou comns dun edificio cando necesario a execucin de
obras ou implantacin de instalacins para garantir a accesibilidade.
competencia municipal.
3. En materia de rehabilitacin: Como complemento s actuacins
previstas no artigo 199 da LOUGA, prevese a posibilidade de
expropiacin no caso de edificios de viven-das ou parte delas cando
presenten condicins de deterioro grave de funcionalidade,
seguridade ou habitabilidade que supoan runa econmica da edificacin
ou risco grave para as persoas, sempre que se desatendan as ordes
de execucin.
Ttulo IV. Da inspeccin e o rxime sancionador en materia de
vivendaMatzanse pequenas cuestins relativas a competencia e
funcionamento da actividade ins-pectora en materia de vivenda para
corrixir pequenos desaxustes que se producan nos labores diarios
nesta materia.
En relacin co rxime sancionador unha materia que permanece cunha
clasificacin moi uniforme desde as vivendas de proteccin oficial, a
Lei de vivenda de 2003 e a Lei de 2008. En todo caso, matzase
algunha infraccin para conseguir unha maior claridade e adapta-cin
ao texto da nova lei e intenta acoutar o mximo posible as actuacins
de inspeccin e as sancins s vivendas protexidas.
Cmpre dicir que co novo texto trtase de poer fin s sancins
exorbitantes da lei de 2008, sancins desproporcionadas e que nalgns
casos conducan a multar a un adxudicatario dunha vivenda de
promocin pblica cunha sancin de importe superior ao valor da propia
vivenda, razn pola que a lei 18/2008 recibiu moitas crticas e
queixas. Deste xeito, e se-guindo os criterios mis proporcionados
doutras comunidades autnomas, rebaixronse os importes das sancins
asimilndoas con elas en todos os tramos.
En relacin co importe das sancins modifcanse as do 2008 que eran
as seguintes:
-
29
A L
EI 8
/201
2, D
O 2
9 D
E X
U
O, D
E V
IVEN
DA
DE
GA
LIC
IAH
erib
erto
Gar
ca
Port
oP
xs. 1
9-33
MO
NO
GR
FIC
OO
rden
aci
n do
ter
ritor
io e
urb
anis
mo
as infraccins leves, con multa de 300 ata 6.000 euros.
as infraccins graves, con multa de 6.001 ata 60.000 euros.
as infraccins moi graves, con multa de 60.001 ata 1.000.000 de
euros.
As novas propostas son as seguintes, xa que se consideran mis
proporcionadas en aten-cin s circunstancias econmicas das persoas
infractoras e ademais axustadas ao resto da normativa das
diferentes comunidades autnomas en materia de vivenda:
as infraccins leves, con multa de 300 ata 3.000 euros.
as infraccins graves, con multa de 3.001 ata 30.000 euros.
as infraccins moi graves, con multa de 30.001 ata 600.000
euros
En todo caso cando a persoa responsable da infraccin sexa unha
persoa adxudicataria, por calquera ttulo, dunha vivenda protexida,
as contas das sancins fixadas no punto anterior reduciranse
metade.
Asimesmo, cando a infraccin cometida sexa a tipificada como
sobreprezo, a conta da sancin non resultar inferior ao quntuplo da
diferenza entre o sobreprezo, prima ou can-tidade percibida e o
prezo mximo legal cando se trate de arrendamento, e ao dobre da
devandita diferenza en caso de compravenda.
Ademais sinlanse unha serie de medidas complementarias para
reforzar as potestades san-cionadoras da administracin actuante e
reglase tamn a competencia e o procedemento en materia sancionadora
e o rxime de execucin forzosa.
Cmpre dicir que co novo texto se trata de poer fin s sancins
exorbitantes da lei de 2008, sancins desproporcionadas e que nalgns
casos conducan a multar a un adxudica-tario dunha vivenda de
promocin pblica cunha sancin de importe superior ao valor da propia
vivenda, razn pola que a lei 18/2008 recibiu moitas crticas e
queixas. Deste xeito, e seguindo os criterios mis proporcionados
doutras comunidades autnomas, rebaixronse os importes das sancins
asimilndoas con elas en todos os tramos.
Disposicins adicionais
Disposicin adicional primeira.- Rexistro de axentes da
edificacin.
O IGVS poder poer en funcionamento Rexistros de Homologacin
dos/das Axentes da Edificacin que desempeen profesionalmente a sa
actividade no territorio da Comunida-de Autnoma de Galicia.
Neste caso, os Rexistros de entidades de control de calidade e
laboratorios de ensaios para o control de calidade da edificacin da
Comunidade Autnoma de Galicia e de promotores previstos nesta lei
integraranse no citado Rexistro de Axentes da Edificacin.
Disposicin adicional segunda.- Dos negocios do IGVS coas
entidades declaradas como medio propio.
-
REG
AP
REV
ISTA
GA
LEG
A D
E A
DM
INIS
TRA
CI
N P
BL
ICA
ISSN
: 113
2-83
71. N
m. 4
4. S
antia
go d
e C
ompo
stel
a, x
ullo
-dec
embr
o. A
no 2
012
Esco
la G
aleg
a de
Adm
inis
trac
in
Pbl
ica
30
O IGVS poder celebrar negocios xurdicos, destinados a creacin de
solo residencial ou em-presarial, coas entidades declaradas medio
instrumental propio e servizo tcnico da Comu-nidade Autnoma,
podendo establecerse, como medio de pago dos mesmos, parcelas
lu-crativas no mesmo ou en distinto mbito de actuacin, sempre
dentro da mesma provincia.
Disposicin adicional terceira .- Efectos do silencio
administrativo.
De conformidade co disposto no artigo 43.1 da Lei 30/1992, de
rxime xurdico das ad-ministracins pblicas e do procedemento
administrativo comn, o silencio ser desesti-matorio para as
solicitudes de cualificacin ou descualificacin de vivendas
protexidas, as solicitude de actuacins protexidas e as solicitudes
de adxudicacin de vivendas e locais de propiedade do IGVS.
Disposicin adicional cuarta.- Das contas das sancins.
As contas das sancins podern ser revisadas e actualizadas por
decreto do Consello da Xunta.
Disposicin adicional quinta .- Vivendas de promocin pblica
descualificadas pola dis-posicin final da Lei 18/2008 de vivenda de
Galicia.
Prev a posibilidade de cualificar de novo vivendas de promocin
pblica que foran descua-lificadas previamente segundo o previsto na
disposicin final 1 da vixente Lei 18/2008, e que se mantean no
patrimonio do IGVS ou sexa recuperada a sa titularidade.
Disposicin adicional sexta .- Dereito vivenda e necesaria
asuncin pola administracin das sas responsabilidades econmicas con
carcter previo demolicin e impedimento de usos.
Pretende dar proteccin aos adquirentes de boa fe de vivendas
que, tendo licenza muni-cipal, reciban unha resolucin xudicial ou
administrativa que obriga demolicin da edifi-cacin.
A disposicin basase na garanta ao dereito constitucional vivenda
de tal xeito que se establece expresamente o dereito a residir no
inmoble mentres non se resolva o procede-mento de responsabilidade
patrimonial e, no seu caso, se produza o pagamento da indem-nizacin
que se determine.
Asimesmo, e para dar cobertura s situacins anteriores entrada en
vigor da presente lei que estean pendentes de resolucin,
considerouse oportuno introducir unha disposicin transitoria que
permita a aplicacin deste precepto a todos os titulares de vivendas
con anulacin dun ttulo habilitante para a sa construcin.
En todo caso a disposicin da Lei de Vivenda non suspende o
derrubamento de ningunha edificacin afectada por sentenza
xudicial.
O obxectivo da Lei garantir os dereitos dos cidadns, adquirentes
de boa fe, que se ven afectados por sentenzas que anulan actos
administrativos, como a concesin de licenzas.
A Lei de Vivenda impedir que sexan eses cidadns os que sufran as
consecuencias dos ac-tos declarados ilegais aos que son alleos.
Desta maneira, impedirase que os compradores de
-
31
A L
EI 8
/201
2, D
O 2
9 D
E X
U
O, D
E V
IVEN
DA
DE
GA
LIC
IAH
erib
erto
Gar
ca
Port
oP
xs. 1
9-33
MO
NO
GR
FIC
OO
rden
aci
n do
ter
ritor
io e
urb
anis
mo
boa fe afectados por derrubamentos se poidan ver privados da sa
vivenda mentres seguen pagando unha hipoteca e sen saber se van ser
indemnizados e cando.
Esta medida est directamente ligada co dereito constitucional
vivenda, evitando que ningun poida ser desposudo do uso da sa
vivenda ata non ser indemnizado de forma que poida acceder a outra
vivenda.
Polo tanto, non suspende ningunha demolicin, simplemente protexe
os dereitos dos ad-quirentes e obriga administracin responsable a
indemnizar o dano causado.
Disposicin adicional stima .- Dereito ao exercicio da actividade
comercial ou industrial e necesaria asuncin pola administracin das
sas responsabilidades econmicas con carcter previo demolicin e
impedimento de usos.
Aplicase o previsto na disposicin anterior s edificacins
destinadas a actividades comer-ciais ou industriais.
Disposicin adicional oitava .- Dacin en pagamento.
Unha declaracin de intencins para procurar a permanencia ou o
acceso a unha vivenda daquelas persoas que por circunstancias
sobrevidas non poden facerlle fronte ao pagamen-to do prstamo
hipotecario.
Disposicin adicional novena .- Modificacin do artigo 47.11 da
Lei 9/2002, de 30 de decembro, de ordenacin urbanstica e de
proteccin do medio rural de Galicia:
Establcese con carcter xenrico unha reserva do 30% da
edificabilidade para vivenda protexida.
Ao abeiro do artigo 10 do Real Decreto 2/2008 de solo, onde
establece que excepcional-mente se poder permitir unha reserva
inferior para determinados municipios, polo que se determina que a
reserva poder axustarse s previsins do Rexistro de Demandantes de
Vi-venda Protexida que xestiona o IGVS sen que en ningn caso poida
ser inferior ao resultante de multiplicar por cen o resultado de
dividir o nmero de inscritos no Rexistro multiplicado por dez entre
o nmero total de habitantes do concello. Ademais este nmero en
ningn caso pode ser inferior a das veces o nmero de inscritos no
rexistro.
Para obter unha adecuada correspondencia entre a oferta e a
demanda de vivenda pro-texida, ser necesario que a porcentaxe de
reserva se axuste, en canto aos tipos de vivenda protexida, aos
datos de demanda que para cada un destes tipos figuran no
Rexistro.
O Rexistro configurouse como un instrumento de planificacin das
polticas pblicas de vivenda e das actuacins privadas. Unha vez que
se realizou a depuracin dos datos do Rexistro lxico e necesario
establecer as reservas de solo en base aos citados datos.
Deste xeito, consguese unha total adaptacin da reserva de
vivenda protexida que figura no PXOU demanda real, tanto en nmero
como en tipoloxa.
Non debemos de esquecer que as axudas promocin e adquisicin de
vivendas protexidas foron practicamente suprimidas polo que hoxe a
demanda deste tipo de vivendas mis reducida naquelas localidades
onde a vivenda protexida ten un prezo similar libre. Non ten
sentido algn manter unhas altas obrigas de reserva en municipios
onde a vivenda libre
-
REG
AP
REV
ISTA
GA
LEG
A D
E A
DM
INIS
TRA
CI
N P
BL
ICA
ISSN
: 113
2-83
71. N
m. 4
4. S
antia
go d
e C
ompo
stel
a, x
ullo
-dec
embr
o. A
no 2
012
Esco
la G
aleg
a de
Adm
inis
trac
in
Pbl
ica
32
ten o mesmo prezo xa que ao non existir axudas adquisicin de
vivenda protexida os adquirentes se decantaron por aquelas que non
teen limitacins no seu rxime xurdico. Deste xeito o mis razoable
adaptar as reservas demanda acreditada no rexistro sen crear cargas
ficticias sobre o solo que non conducen a nada.
Disposicin adicional dcima .- Modificacin do artigo 47.12 da Lei
9/2002, de 30 de decembro, de ordenacin urbanstica e de proteccin
do medio rural de Galicia,
Realiza a distribucin das reservas de solo para vivenda
protexida entre os diferentes tipos de solo.
Disposicin adicional dcimo primeira .- Modificacin artigo 64.j
da Lei 9/2002, de 30 de decembro, de ordenacin urbanstica e de
proteccin do medio rural de Galicia.
Modlase a necesidade de execucin simultnea das vivendas libres e
protexidas nun des-envolvemento urbanstico.
Disposicin adicional dcimo segunda .- Modificacin do artigo 93.4
da Lei 9/2002, do 30 de decembro, de ordenacin urbanstica e de
proteccin do medio rural de Galicia.
Esa modificacin permite a delimitacin de solos de ncleo comn en
plans e normas, que anteriormente non caban como ncleos
tradicionais. Non procede poer mis trabas a es-tas delimitacins nos
concellos con plan ou normas aprobadas, que nos que non dispoan
delas.
En consecuencia, trtase de unificar o procedemento de
delimitacin dos ncleos rurais para todos os casos ao trmite
establecido na Disposicin Adicional Segunda da LOUGA.
Disposicin adicional dcimo terceira .- Modificacin do artigo
177.3 da Lei 9/2002, de 30 de decembro, de ordenacin urbanstica e
de proteccin do medio rural de Galicia.
Establcese que o 50% do 10% de cesin obrigatoria de
aproveitamento aos concellos ser destinada a vivendas protexidas de
promocin pblica ou de rxime especial.
Disposicin adicional dcimo cuarta .- Modificacin do artigo 189
da Lei 9/2002, do 30 de decembro, de ordenacin urbanstica e de
proteccin do medio rural de Galicia.
No caso de que non se executen simultaneamente as vivendas
protexidas e as libres o IGVS ou o concello podern expropiar os
terreos destinados polo planeamento a construcin de vivendas
protexidas cando o titular incumpra os prazos establecidos. Podern
expropiarse con beneficiario, que sern seleccionados mediante
concurso coas bases que se determina-ran regulamentariamente
Disposicin adicional dcimo quinta .- Adicin do punto 5 bis ao
artigo 195 da Lei 9/2002, do 30 de decembro, de ordenacin
urbanstica e de proteccin do medio rural de Galicia.
Prev a obtencin de licenzas de obras menores mediante un
procedemento abreviado obtendo a licenza no momento da
solicitude
Disposicin adicional dcimo sexta .- Modificacin do artigo 197.2
da Lei 9/2002, do 30 de decembro, de ordenacin urbanstica e de
proteccin do medio rural de Galicia.
-
33
A L
EI 8
/201
2, D
O 2
9 D
E X
U
O, D
E V
IVEN
DA
DE
GA
LIC
IAH
erib
erto
Gar
ca
Port
oP
xs. 1
9-33
MO
NO
GR
FIC
OO
rden
aci
n do
ter
ritor
io e
urb
anis
mo
Prev a prorroga dos prazos previstos da licenza de obra
suprimindo a condicin de que soamente poida concederse unha
prrroga, deixando aberta a posibilidade de outorgar varias cando as
circunstancias o xustifiquen.
Disposicin adicional dcimo stima .- Modificacin da disposicin
transitoria primeira, letra f, da Lei 9/2002, do 30 de decembro, de
ordenacin urbanstica e de proteccin do medio rural de Galicia.
Trtase de que a adaptacin dos planeamentos xerais lexislacin
urbanstica vixente en cada momento se faga automaticamente por
reenvo lexislativo; quedando aberta a posi-bilidade de que se un
concello quere establecer un rxime mis restritivo o faga va
modifi-cacin puntual do plan.
Disposicin adicional dcimo oitava .- Modifcase a letra c) do
artigo 2 da Lei 7/2002, de 27 de decembro, de medidas fiscais e de
rxime administrativo.
Na citada lei cando se regula a deducin no IRPF por aluguer de
vivenda habitual esxelle ao arrendatario que xustifique haber
constitudo a fianza no IGVS, cando o obrigado a depositala o
arrendador.
Disposicins transitorias .- Articlase un rxime transitorio da
lei para solucionar os posi-bles problemas que neste mbito a
promulgacin desta Lei poida xerar.
Reglase dun xeito especial a aplicacin ou adaptacin das
porcentaxes de reserva de vi-venda protexida aos plans xerais que
estn en tramitacin e aos que xa estn aprobados.
Por outra banda inclese unha medida de reactivacin do sector e
eliminacin do stock:
Nunha disposicin transitoria primeira establcese que como medida
de reactivacin do sector e de facilitar o acceso vivenda o IGVS
crear unha Bolsa de Vivendas en venda e en aluguer con opcin de
compra que podern adherirse os promotores de vivendas rema-tadas co
obxecto de que, a travs de acordos cos axentes implicados no
sector, se facilite a posta no mercado destas vivendas.
A Bolsa ter unha vixencia inicial ata o 31 de decembro de 2014,
podendo ser prorrogada por acordo do Consello da Xunta de
Galicia.
Disposicins derrogatorias.- Derrgase a Lei 18/2008 e suprmense
os apartados 10 e 13 do artigo 47, o apartado 3 do artigo 174 e o
apartado 6 do artigo 177 da Lei 9/2002, de 30 de decembro, de
ordenacin urbanstica e de proteccin do medio rural de Galicia.
-
44
MO
NO
GR
FIC
OO
rden
aci
n do
ter
ritor
io e
urb
anis
mo
35
A sostibilidade como principio reitor da ordenacin territorial
en Galicia.As Directrices de ordenacin do territorio e o Plan de
ordenacin do LitoralMANUEL BoRoBIo SANCHIzArquitecto tcnico
urbanista. Profesor asociado da UDC
MIRIAM GARCA GARCAArquitecta tcnica. Profesora asociada
EINA.UNIzAR e MAP.CEU
MELANIA PAyN PREzLicenciada en Ciencias Ambientais
FRANCISCo CASTILLo RoDRGUEzDoutor Xegrafo
Resumo: No presente artigo descrbense os instrumentos de
ordenacin do territorio dos que se dotou Galicia recentemente. As
Directrices de Ordenacin do Territorio (DOT), marco de referencia
das actua-cins na materia, as como o primeiro plan territorial
subrexional, o plan de ordenacin do litoral (POL). O fo condutor da
anlise de tales documentos a sostibilidade. Unha ollada nova ao
territorio, desde a comprensin do existente, do legado patrimonial
que herdamos e baixo a idea de que xestionamos un recurso escaso e
dificilmente renovable. luz destes principios a ordenacin
territorial debe afrontar o reto de recoecer e interpretar unha
realidade complexa que opera nun mbito continuo e cuxa evolucin
resulta difcil de predicir. Un compromiso que interpela ao conxunto
da cidadana e que nos obriga a todos a adoptar as medidas axeitadas
para poder mitigar os efectos dun modelo de crecemento insostible.
Est nas nosas mans, anda, a posibilidade de inducir cambios que
invirtan estas tendencias.
Palabras clave: xestin, paisaxe, metabolismo urbano.
Abstract: This article describes the regional planning
instruments of Galicia which have recently been adopted. These are:
the Regional Planning Guidelines (DOT) framework of the proceedings
in the matter, and the first sub-regional plan, the Coastal
Management Plan (POL). The guiding principle in the analysis of
those documents is sustainability. They provide a fresh look at the
territory from the existing unders-tanding of the legacy we have
inherited, in terms of a resource which is a scarce and difficult
to renew. In light of these principles to land management, we face
the challenge of recognizing and interpreting a complex reality
that operates in a continuous area and whose evolution is difficult
to predict. It is a com-mitment which appeals to all citizens and
which forces us all to take the right steps to mitigate the effects
of an unsustainable growth model. It remains in our hands whether
we induce the potential changes to reverse these trends.
Key words: management, landscape, urban metabolism.
-
REG
AP
REV
ISTA
GA
LEG
A D
E A
DM
INIS
TRA
CI
N P
BL
ICA
ISSN
: 113
2-83
71. N
m. 4
4. S
antia
go d
e C
ompo
stel
a, x
ullo
-dec
embr
o. A
no 2
012
Esco
la G
aleg
a de
Adm
inis
trac
in
Pbl
ica
36
ndice: 1. Introducin. 1.1. A sostibilidade como compromiso tico.
1.2. A sostibilidade territorial. 1.3. A ordenacin territorial.
1.4. O marco europeo. A Estratexia Territorial Europea. 2. Os
instrumentos de orde-nacin do territorio en Galicia. 2.1. As
Directrices de Ordenacin do Territorio. 2.1.1. O modelo
territorial. 2.1.2. O medio rural. 2.1.3. Infraestruturas e
metabolismo urbano. 2.2. O Plan de Ordenacin do Litoral de Galicia.
2.2.1. Unha metodoloxa novidosa. A xestin do territorio desde a
paisaxe. 2.2.2. A definicin do mbito. 2.2.3. A paisaxe. Ferramentas
de corresponsabilidade solidaria. 2.2.4. O modelo de ordenacin
proposto. 3. Conclusin. Bibliografa.
1 Introducin
1.1 A sostibilidade como compromiso tico
A vertixinosa transformacin que a sociedade actual experimentou
en diversas ordes incidiu de maneira drstica no territorio. A
capacidade tecnolxica alcanzada elevounos cate-gora de factor de
transformacin a escala planetaria enfrontndonos a un reto tico, no
que a cuestin que se dirime , nada menos, que a posibilidade dun
futuro viable para as xeracins vindeiras. Debemos ser plenamente
conscientes de que a nosa pegada ecolxica demasiado intensa e de
que xa hipotecamos parte do noso futuro. Desde a aceptacin deste
feito, a conclusin inaprazable: temos a obriga de satisfacer con
celeridade o man-dato moral de ordenar en clave de sostibilidade a
herdanza que deixemos. Pero este urxente reto antllase
extremadamente difcil, a teor das dinmicas socioeconmicas actuais.
A nin-gun se lle escapa que as novas paisaxes xurdidas dos rpidos
procesos contemporneos de transformacin tenden, en xeral,
banalizacin, a conta de sacrificar os valores ambientais,
patrimoniais e e