Retentio testis Sigrún Hallgrímsdóttir
Feb 02, 2016
Retentio testis
Sigrún Hallgrímsdóttir
Fósturfræði
• Kynkirtlar þróast úr gonadal ridge fóstursins
• Kímfrumur mígrera frá yolk sac að forverum kynkirtla
• Indifferent gonads í fyrstu en munur milli kynja fer að sjást á 7. viku
• Eistu byrja að ganga niður á 4. mán, eru við canalis ing. á 7 mán.
Eistu sem þreifast ekki
• Retentio testis– þegar eistað kemur
ekki niður að sjálfu sér
• Ectopískt eista– þegar eistað hefur
“villst” af leið
• Eista ekki til staðar• Nonunion
Retentio testis - algengi
• Um 2-5% í fullburða börnum
• Allt að 30% í fyrirburum
• Um 10% tilfella eru bilateral
• Við 1 árs aldur er algengið um 1% (hærra hjá nýburum)
Greining
• Saga– fjölskyldusaga um sjd sem geta verið orsök– voru eistu e-n tíma á sínum stað
• Skoðun– þægilegt umhverfi– útlit ytri kynfæra– hvort hægt er að mjólka eista niður– fyrirferðir– rectal þreifing
Greining
• Rannsóknir– ómun í einstaka tilfellum– genarannsóknir– Blóðrannsóknir: elektrolýtar, LH, FSH,
testosteron, MIS, adrenal hormón– hCG örvunarpróf til að útiloka anorchiu
Fylgikvillar
• Eistnakrabbamein– auknar líkur hjá þeim sem voru m retentio
testis að fá kímfrumukrabbamein– 10% eistnakrabbameina hjá sjl m sögu um
retentio testis– 10-25% æxla eru í contralateral eista sem
gekk eðl niður– áhætta breytist lítið þó að aðgerð sé gerð
Fylgikvillar frh.
• Ófrjósemi eða minnkuð frjósemi– Alvarleiki fer eftir því hvort um bæði eistu er
að ræða og tímalengd áður en aðgerð er gerð– Hitt eista stundum líka “lélegt” þó það hafi
gengið eðlilega niður– Sáðfrumufjöldi er tengdur fjölda og gerð fruma
við orchidopexiu
→ mikilvægt að gera orchiopexiu snemma
Fylgikvillar frh.
• Torsio testis– um 10 x algengara en í normal population– stundum tengt æxlismyndun– kviðverkir ef í abdomen– aðgerð kemur í veg fyrir þetta
• Inguinal hernia– í um 90% tilfella er patent processus vaginalis– gera við um leið og orchiopexia er gerð eða
þegar einkenni koma
Meðferð
• Orchiopexia– ef eista þreifast– skurður yfir can.ing.– mobilisera eistað
• losa gubernacular festingar• losa m. cremastericus
– loka patent processus vaginalis– frekari mobilisering ef þarf
• a. og v. epigastica og fascia transversalis• losa int. ing ring og dissikera lengra upp• undirbinda a. spermatica
Meðferð frh.
– eista er komið fyrir í scrotum og saumað þar fast
– stundum þarf að gera aðgerðina í 2 skrefum– fylgjast með í 3 mán - ár til að meta
staðsetningu eista og stærð– testicular atrophia alvarlegasti fylgikvilli– endurtaka þarf aðgerð í 2-3% tilfella
Meðferð frh.
• Exploration – ef eistu þreifast ekki– laparoscopiskt eða opið– diagnostísk og
hugsanlega therapeutísk
• Intraabdominal eistu– hægt að mobilisera lengra
upp– í 1 eða 2 skrefum
Meðferð frh.
• Spermatic cord sést fara gegnum int. ing. canal– eista í canalnum
• Spermatic æðar enda blint– bendir til vascular
event
Meðferð frh.
• Hormónameðferð– umdeilt– virkar líklega best/bara á þau eistu sem koma
niður hvort eð er