Reaksiyon Hızları Reaksiyon’un doğası ve hızı…
Reaksiyon Hızları
Reaksiyon’un doğası ve hızı…
Reaksiyon nedir?
• İki veya daha fazla madde bir araya geldiğinde, moleküllerdeki atomların yeniden düzenlenmesi ve yeni bir madde oluşması sürecine reaksiyon denir.
• Reaksiyon esnasında var olan bağlar kırılıp yeni bağlar oluşur. Dolayısıyla elektronların paylaşılması da değişir.
• Sizce atomun çekirdeğinde ne gibi değişimler olur?
• Kimyasal bir reaksiyonda çekirdekteki parçacık sayısı değişmez. Çekirdekteki değişmeler çekirdek tepkimeleriyle alakalıdır.
Taneciklerin bir araya gelişi her zaman bir reaksiyonla sonuçlanır mı?
• Reaksiyonun olması için etkin çarpışmaların olması gerekmektedir.
Etkin çarpışma nedir?
• Taneciklerin birbiri ile uygun geometride, açıda,yönde ve hızda(enerji) çarpışmasına etkin çarpışma denir.
• Etkin çarpışma yapan tanecikler birbirine girer. Buna aktifleşmiş kompleks adı verilir.
• Tepkimenin gerçekleşebilmesi için çarpışan taneciklerin sahip olması gereken, minimum enerjilerinin toplamına aktivasyon enerjisi (eşik enerjisi) adı verilir.
• Reaksiyon olması için bu enerji engelinin aşılması gerekmektedir.
Reaksiyon hızlarını bilmemizin ne gibi getirisi olabilir?
• İnsanı ilgilendiren birçok konu kimyasal tepkimelerle alakalıdır.
• Tıp, teknoloji, sanayi, kozmetik gibi daha birçok alanda tepkimenin hızını bilmemiz gerekmektedir.
• Çünkü tepkimenin kontrolü için bu şarttır.
Kimi tepkime göz açıp kapayıncaya kadar gerçekleşirken kimisi yüzyıllar alabilir.
Havai fişek… Kömürün fosilleşmesi
Reaksiyon Hızları
• Birim zamanda tükenen ya da oluşan madde miktarıdır.
• Kütle ölçümü kolay olmayacağından birim zamanda, birim hacimde değişmeye uğrayan maddenin mol sayısıdır.
• V = molar derişimdeki değişim / zaman
Reaksiyon hızına etki eden faktörler
Reaksiyon hızı
Maddenin cinsi
Derişim
Temas yüzeyi
Sıcaklık
Katalizör
Maddenin cinsinin etkisi
• Tepkime gerçekleşirken reaktantlardaki bağlar kırılır ve yeniden düzenlenme ile ürün oluşur. Bu bağların kuvvetinden (kırılma ve yeni bağ oluşma enerjisi) hız doğrudan etkilenmiş olur.
Derişimin etkisi
• Aktif çarpışma ihtimaliyle derişim doğrudan alakalıdır. Derişim arttıkça birbirine çarpan tanecik sayısı da artar böylece aktif çarpışma yani hız artmış olur.
Basınçla birlikte hacim azalırsa…
Temas yüzeyinin etkisi
• Heterojen sistemlerde (farklı fazlarda reaktatnlarda) taneciklerin birbirlerine temas eden yüzeyleri arttıkça etkin çarpışma artar böylece hız artar.
• Tanecik büyüklüğü azaldıkça temas yüzeyi artar böylelikle hız artar.
Sıcaklığın etkisi
• Sıcaklığın artmasıyla(kinetik enerji artışıyla) etkin çarpışmalar(hız) artar.
Aktivasyon enerjisini sıcaklık değiştirmez!
Katalizörün etkisi
• Tepkimeye girip tepkimenin mekanizmasını değiştiren ve kendisi değişime uğramadan geri çıkan maddelerdir. Bu mekanizma değişiminde tepkimeyi hızlandırır ya da yavaşlatır (inhibe).
• Bizi dinlediğiniz için tşk…
• 080608053 Metin İNCE• 080608049 Remzi ÇALIK• 080608001 Sertap DADAŞ
• 080608033 Sevinç KAHRAMAN