2015:1 10. mars 2015 Landsframleiðslan á 4. ársfjórðungi 2014 Quarterly national accounts, 4 th quarter 2014 Landsframleiðslan á 4. ársfjórðungi 2014 jókst um 3% borið saman við 4. ársfjórðung 2013. Á sama tíma jukust þjóðarútgjöld, sem eru samtala neyslu og fjárfestingar, um 8,2%. Einkaneysla jókst um 4,5%, samneysla um 2,1% og fjár- festing um 14,2%. Útflutningur dróst saman um 2,9% á sama tíma og inn- flutningur jókst um 6,7%. Árstíðaleiðrétt landsframleiðsla jókst um 0,2% milli 3. og 4. ársfjórðungs 2014. Þar af jókst einkaneysla um 1,6% og samneysla um 0,7% en fjárfesting dróst saman um 6,9%. Tafla 1. Yfirlit Table 1. Overview Magnbreyting Verðlag ársins, frá fyrra ári, % Magnbreyting frá millj. kr. Volume change fyrri ársfj., % 1 Current prices, from previous year, % Volume change from million ISK 1.–4. ársfj. previous quarter, % 1 4. ársfj. 4. ársfj. 1 st –4 th 3. ársfj. 4. ársfj. 4 th quarter 4 th quarter quarter 3 rd quarter 4 th quarter Einkaneysla Private final consumption 286.462 4,5 3,7 0,4 1,6 Samneysla Government final consumption 125.135 2,1 1,8 0,0 0,7 Fjármunamyndun Gross fixed capital formation 86.137 14,2 13,7 23,0 -6,9 Birgðabreytingar 2 Changes in inventories 2 1.650 2,3 0,3 … … Þjóðarútgjöld alls Gross domestic final expendit. 499.384 8,2 5,3 4,1 0,4 Útflutningur vöru og þjónustu Exports of goods and services 265.254 -2,9 3,1 7,2 -5,2 Innflutningur vöru og þjónustu Imports of goods and services -238.032 6,7 9,9 6,8 -5,4 Verg landsframleiðsla GDP 526.606 3,0 1,9 4,2 0,2 1 Árstíðaleiðrétt. Seasonally adjusted. 2 Hlutfallstölur sýna vöxt eða samdrátt í birgðabreytingu milli ára sem hlutfall af landsframleiðslu fyrra árs, reiknað á föstu verðlagi. The figures express the increase or reduction in inventories as a percentage of GDP of the previous year, at constant prices. Samantekt
12
Embed
Quarterly national accounts, 4th quarter 20141 10. mars 2015 Landsframleiðslan á 4. ársfjórðungi 2014 Quarterly national accounts, 4th quarter 2014 Landsframleiðslan á 4. ársfjórðungi
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
2015:1 10. mars 2015
Landsframleiðslan á 4. ársfjórðungi 2014 Quarterly national accounts, 4
th quarter 2014
Landsframleiðslan á 4. ársfjórðungi 2014 jókst um 3% borið saman við 4. ársfjórðung 2013. Á sama tíma jukust þjóðarútgjöld, sem eru samtala neyslu og fjárfestingar, um 8,2%. Einkaneysla jókst um 4,5%, samneysla um 2,1% og fjár-festing um 14,2%. Útflutningur dróst saman um 2,9% á sama tíma og inn-flutningur jókst um 6,7%. Árstíðaleiðrétt landsframleiðsla jókst um 0,2% milli 3. og 4. ársfjórðungs 2014. Þar af jókst einkaneysla um 1,6% og samneysla um 0,7% en fjárfesting dróst saman um 6,9%.
Tafla 1. Yfirlit Table 1. Overview
Magnbreyting
Verðlag ársins, frá fyrra ári, % Magnbreyting frá millj. kr. Volume change fyrri ársfj., %1
Current prices, from previous year, % Volume change from million ISK 1.–4. ársfj. previous quarter, %1
Einkaneysla Private final consumption 286.462 4,5 3,7 0,4 1,6Samneysla Government final consumption 125.135 2,1 1,8 0,0 0,7Fjármunamyndun Gross fixed capital formation 86.137 14,2 13,7 23,0 -6,9Birgðabreytingar2 Changes in inventories2 1.650 2,3 0,3 … …Þjóðarútgjöld alls Gross domestic final expendit. 499.384 8,2 5,3 4,1 0,4
Útflutningur vöru og þjónustu Exports of goods and services 265.254 -2,9 3,1 7,2 -5,2Innflutningur vöru og þjónustu Imports of goods and services -238.032 6,7 9,9 6,8 -5,4Verg landsframleiðsla GDP 526.606 3,0 1,9 4,2 0,21 Árstíðaleiðrétt. Seasonally adjusted. 2 Hlutfallstölur sýna vöxt eða samdrátt í birgðabreytingu milli ára sem hlutfall af landsframleiðslu fyrra árs,
reiknað á föstu verðlagi. The figures express the increase or reduction in inventories as a percentage of GDP of the previous year, at constant prices.
Samantekt
2
Mynd 1. Landsframleiðsla, breyting frá sama ársfjórðungi fyrra árs Figure 1. GDP, volume change over same quarter, previous year
Skýring Note: Bráðabirgðatölur fyrir árin 2013–2014. Preliminary figures 2013–2014.
Í þeim tilvikum þar sem fjallað er um breytingu á milli samliggjandi ársfjórðunga er miðað við árstíðaleiðréttar tölur, en að öðrum kosti er miðað við óárstíðaleið-réttar tölur.
Mynd 2. Ársfjórðungsleg breyting landsframleiðslu, árstíðaleiðrétt Figure 2. Quarterly GDP volume growth, seasonally adjusted
Skýring Note: Bráðabirgðatölur fyrir árin 2013–2014. Raunbreytingar frá fyrri ársfjórðungi. Preliminary figures 2013–2014. Change from the previous quarter.
Einkaneysla á 4. ársfjórðungi 2014 jókst um 4,5% að raungildi borið saman við 4. ársfjórðung 2013. Milli 3. og 4. ársfjórðungs 2014 jókst einkaneysla um 1,6%. Samneysla jókst um 2,1% að raungildi á 4. ársfjórðungi 2014 borið saman við sama tímabil árið áður. Samneysla jókst um 0,7% frá 3. ársfjórðungi til 4. ársfjórð-ungs 2014. Tölur um fjármál hins opinbera á 4. ársfjórðungi 2014 verða birtar í Hagtíðindum 12. mars 2015.
-10
-5
0
5
10
12006
2 3 4 12007
2 3 4 12008
2 3 4 12009
2 3 4 12010
2 3 4 12011
2 3 4 12012
2 3 4 12013
2 3 4 12014
2 3 4
%
-9
-7
-5
-3
-1
1
3
5
7
12006
2 3 4 12007
2 3 4 12008
2 3 4 12009
2 3 4 12010
2 3 4 12011
2 3 4 12012
2 3 4 12013
2 3 4 12014
2 3 4
%
Framsetning talna
Einkaneysla eykst
Samneysla eykst
3
Fjárfesting á 4. ársfjórðungi 2014 jókst um 14,2% að raungildi borið saman við 4. ársfjórðung árið áður. Fjárfesting atvinnuvega jókst um 19,7%, íbúðafjárfesting um 5,8% og fjárfesting hins opinbera um 4,2%. Fjárfesting dróst saman um 6,9% á 4. ársfjórðungi borið saman við 3. ársfjórðung 2014. Þar af dróst fjárfesting atvinnuvega saman um 10,8% en á sama tíma jókst íbúðafjárfesting um 3,1% og fjárfesting hins opinbera um 0,4%. Birgðaskýrslur Hagstofunnar sýna að á 4. ársfjórðungi 2014 jukust birgðir um 1,6 milljarð króna frá fyrri ársfjórðungi og munar þar mestu um aukningu á birgðum í stóriðju. Þjóðarútgjöld jukust um 8,2% að raungildi á 4. ársfjórðungi borið saman við 4. árs-fjórðung 2013 og var hlutdeild einstakra liða þjóðarútgjalda til vaxtar með líkum hætti. Frá 3. ársfjórðungi til 4. ársfjórðungs 2014 jukust þjóðarútgjöld einungis um 0,4%, öðru fremur vegna samdráttar í fjárfestingu á sama tímabili. Útflutningur á 4. ársfjórðungi 2014 dróst saman um 2,9% að raungildi borið saman við 4. ársfjórðung 2013. Þar af dróst vöruútflutningur saman um 5% en þjónustu-útflutningur jókst um 0,4%. Á sama tíma jókst innflutningur um 6,7%. Þar af jókst þjónustuinnflutningur um 8,8% og vöruinnflutningur um 5,1%. Landsframleiðslan jókst því minna en nam vexti þjóðarútgjalda, eða um 3% samanborið við 8,2% aukningu þjóðarútgjalda. Mynd 3 sýnir hlutdeild einstakra liða í hagvexti frá sama ársfjórðungi fyrra árs. Útflutningur og innflutningur drógust saman milli 3. og 4. ársfjórðungs 2014. Útflutningur dróst saman saman um 5,2% og innflutningur um 5,4%.
Mynd 3. Hlutdeild einstakra liða í hagvexti Figure 3. Contributions to growth by expenditure items
Skýring Note: Bráðabirgðatölur fyrir árin 2013–2014. Breyting frá sama ársfjórðungi fyrra árs. Preliminary figures 2013–2014.Change over same quarter, previous year.
Samanlagður afgangur af vöru- og þjónustuviðskiptum var 27,2 milljarðar króna á 4. ársfjórðungi 2014, en það er lægri fjárhæð en á sama tímabili árið áður. Vöruskiptajöfnuður var jákvæður um 15,4 milljarða króna og þjónustujöfnuðurinn um 11,8 milljarða króna. Minni afgangur á 4. ársfjórðungi skýrist að miklu leyti af
minni afgangi af framleiðslutengdri þjónustu og þjónustuliðnum samgöngur og flutningar. Í helstu viðskiptalöndum Íslands var ársbreyting landsframleiðslunnar á 4. ársfjórð-ungi mest í Noregi, 3%. Í Bretlandi var hagvöxtur 2,7%, Svíþjóð 2,6%, Banda-ríkjunum 2,4%, Þýskalandi 1,5%, Danmörku 1,3%, Hollandi 1% og Frakklandi 0,2%.
Mynd 4. Ársfjórðungslegur hagvöxtur í nokkrum löndum Figure 4. Quarterly growth rates of GDP in selected countries
Skýring Note: Bráðabirgðatölur fyrir árin 2013–2014. Ársbreyting eftir ársfjórðungum. Ísland óárstíðaleiðrétt. Preliminary figures 2013–2014.Change over same quarter, previous year.Iceland not seasonally adjusted.
Heimild Source: Efnahags- og framfarastofnunin. OECD.
Landsframleiðsla á árinu 2014 nam 1.993 milljörðum króna borið saman við 1.881 milljarð króna árið áður. Að teknu tilliti til verðbreytinga jókst landsframleiðsla að raungildi um 1,9% á árinu 2014. Nánar má lesa um árið 2014 í heild í Hagtíðindum Landsframleiðslan 2014, bráðabirgðatölur. Með árstíðaleiðréttingu á tímaröðum er leitast við að greina og fjarlægja árstíða-bundnar sveiflur í gögnum. Meginmarkmiðið með því er að auðvelda samanburð talna innan hvers árs. Hagstofan árstíðaleiðréttir ársfjórðungslega þjóðhagsreikninga með óbeinum hætti, en það er sú aðferð sem vinnuhópur á vegum Hagstofu Evrópusambandsins (Eurostat) og Seðlabanka Evrópusambandsins (ECB) lagði til og er oftast notuð í Evrópu. Aðferðin er talin henta best þegar árstíðabreytingar undirliða eru ólíkar. Þegar óbein aðferð er notuð við árstíðaleiðréttingu eru undirliðir árstíðaleiðréttir og tengdir saman til þess að fá fram heildarstærðir (t.d. þjóðarútgjöld eða landsfram-leiðslu). Meiriháttar breytingar í efnahagslífi eins og efnahagshrun og óreglubundnir liðir, sem geta sveiflast verulega, hafa mikil áhrif á árstíðaleiðréttinguna. Því smærra sem hagkerfið er, því meira vægi hafa ýmsir óreglulegir liðir. Niðurstöður fyrir árin 2013–2014 eru bráðabirgðatölur sem breytast eftir því sem ýtarlegri upplýsingar liggja fyrir og þar með breytast árstíðaleiðréttu niðurstöðurnar einnig.
Ýtarleg sundurliðun á ársfjórðungsefninu er á vef Hagstofunnar. Þar er fjárfesting eftir ársfjórðungum sundurliðuð í fjárfestingu atvinnuvega, íbúðarhúsnæði og starf-semi hins opinbera. Útflutningi og innflutningi er skipt upp í vörur og þjónustu. Á vefnum er einnig að finna allar fjárhæðir á keðjutengdu verðmæti með árið 2005 sem viðmiðunarár. Tölur um landsframleiðslu á 1. ársfjórðungi 2015 verða birtar í Hagtíðindum 5. júní 2015.
Ýtarleg sundurliðun er birt á vefnum
Tölur um 1. ársfjórðung 2015 verða birtar í júní 2015
6
English summary Non-seasonally adjusted figures indicate a year-over-year (YOY) increase in GDP by 3% for the 4th quarter of 2014. Total domestic expenditure increased by 8.2%. Household final consumption increased by 4.5%, government final con-sumption by 2.1% and gross fixed capital formation by 14.2%. At the same time balance of trade in goods and services worsened, exports decreased by 2.9% and imports grew by 6.7%. Gross fixed capital formation figures indicate a YOY increase of 14.2%, led by a 19.7% increase in business sector investment. Residential construction in-creased by 5.8% and government investment increased by 4.2%. Seasonally adjusted GDP in the 4th quarter of 2014 increased by 0.2% from the previous quarter. Total domestic final expenditure increased by 0.4%. House-hold final consumption increased by 1.6% and government final consumption increased by 0.7% while gross fixed capital formation decreased by 6.9%. Exports decreased by 5,2% and imports decreased by 5.7% in the 4th quarter of 2014 as compared with the 3rd quarter of 2014. For the year 2014, GDP increased by 1.9% in real terms. National accounts for the 1st quarter of 2015 will be published on the 5th of June 2015.
Einkaneysla Samneysla myndun Birgða- Þjóðar- Verg Household Government Gross fixed breytingar útgjöld Út- Inn- landsfram- final final capital Changes in National flutningur flutningur leiðsla consumption consumption formation inventory expenditure Exports Imports GDP Verðlag hvers árs, millj. kr. Million ISK at current prices
Tafla 3. Ársbreyting landsframleiðslu eftir ársfjórðungum 2010–2014 Table 3. Annual GDP volume growth 2010–2014
Fjármuna-
Einkaneysla Samneysla myndun Birgða- Þjóðar- Household Government Gross fixed breytingar1 útgjöld Út- Inn- Verg lands- final final capital Changes in National flutningur flutningur framleiðsla consumption consumption formation inventory1 expenditure Exports Imports GDP Raunbreytingar frá sama tímabili árið áður, % Volume change on the same quarter of the previous year, %
4. ársfj.2 4th quarter2 4,5 2,1 14,2 2,3 8,2 -2,9 6,7 3,01 Hlutfallstölurnar sýna vöxt eða samdrátt í birgðabreytingu milli ára sem hlutfall af landsframleiðslu sama fjórðungs fyrra árs á keðjutengdu verðmæti, viðmiðunarár 2005. The figures express the increase or reduction in inventories as a percentage of GDP in the same quarter of the previous year, chain-volume measures, reference year 2005. 2 Bráðabirgðatölur. Preliminary figures.
9
Tafla 4. Ársfjórðungsleg breyting landsframleiðslu 2010–2014, árstíðaleiðrétt Table 4. Seasonally adjusted quarterly volume growth in GDP 2010–2014
Fjármuna-
Einkaneysla Samneysla myndun Þjóðar- Household Government Gross fixed útgjöld Út- Inn- Verg lands- final final capital National flutningur Flutningur framleiðsla consumption consumption formation expenditure Exports Imports GDP Raunbreyting frá fyrri ársfjórðungi, % Percentage change on the previous quarter
Skýring Note: Miðað er við árstíðaleiðréttar tölur. Calculated from seasonally adjusted series. 1 Bráðabirgðatölur. Preliminary figures.
11
Tafla 6. Ársbreyting landsframleiðslu eftir ársfjórðungum 2010–2014, árstíðaleiðrétt Table 6. Seasonally adjusted annual GDP volume growth 2010–2014
Fjármuna-
Einkaneysla Samneysla myndun Þjóðar- Household Government Gross fixed útgjöld Út- Inn- Verg lands- final final capital National flutningur flutningur framleiðsla consumption consumption formation expenditure Exports Imports GDP Raunbreyting frá sama tímabili árið áður, % Volume change on the same quarter of the previous year, %