TOYOTA BOSHOKU TÜRKİYE - 25 - PARETO ile YÖNÜMÜ BELİRLEDİM. AMA BİLİYORUM Kİ BU SADECE BİR BAŞLANGIÇ... Peki... Şimdi hangi yöne gitmeliyim!? Anlaşılan 1906 yılında bulduğum 80-20 kuralı geçerliliğini halen koruyor. Yapmanız gereken kümülatif oranda %80 civarına daya- nan listenin ilk %20'sine denk gelenleri belirlemek. Bu belirlenen- lere odaklanılırsa sonucu %80 etkileyen bir faaliyet yapılmış olur. ZATEN BİZİM İSTEDİĞİMİZ DE BU DEĞİL Mİ? Vilfredo PARETO
Uygulamalı kalite çember kitapçığı KKÇ etkili sunuş değerlendirme soru listesi
Welcome message from author
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
TOYOTA BOSHOKU TÜRKİYE
- 25 -
PARETOileYÖNÜMÜBELİRLEDİM. AMA BİLİYORUM Kİ
BU SADECE BİR BAŞLANGIÇ...
Peki... Şimdi hangiyöne gitmeliyim!?
Anlaşılan 1906 yılında bulduğum 80-20 kuralı geçerliliğini halen koruyor. Yapmanız gerekenkümülatiforanda%80civarına daya-nan listenin ilk%20'sinedenk gelenleri belirlemek. Bu belirlenen-lere odaklanılırsa sonucu%80etkileyenbirfaaliyetyapılmış olur. ZATENBİZİMİSTEDİĞİMİZDEBUDEĞİLMİ?
Vilfredo PARETO
TOYOTA BOSHOKU TÜRKİYE
- 26 -
BEYİN FIRTINASI
Yaratıcı fikirlerin özgürce üretilmesini sağlayan tartışmayöntemidir.
KKÇ çalışmalarınız sırasındatakımınfikrinedanışma ihtiyacı duyduğunuzda kullanmanız gereken bir araçtır. Peki bu yönteminpüfnoktalarınelerdir: 1- Olabildiğinceçokfikir üretilmeli.
2- Sunulan fikirler eleştirilmemeli.
3- Özgürce fikir sunulmalı.
4- Fikirler sıraylasöylenmeli.
5- Herkesinsırasıgeçincetamamlanmalı.
6- Her üyenin sadece 1 oy hakkı olup, LİDER gerekli gördüğü taktirde bu sayıyı artırabilir. 2007yılıTBTKKÇfaaliyetlerisırasında2.likkazanmış takımımızın konu seçimi sırasında kullandığı beyinfırtınasını birlikte inceleyelim.
FİKRİMDENALMAZ MIYDINIZ?
Kalitenin2.Aracı
TOYOTA BOSHOKU TÜRKİYE
- 27 -
OYLAMAYINASILYAPMIŞLAR?
Çember çalışmasına başlarken çokfazlakonu vardı. Hangisitakımımızaçısındanenönemlidiye sormaya başladık. Ama herkestenfarklıfikirler gelince bunları bir yöntem aracılığı ile bir araya getirip, bizim için ENÖNEMLİKONUYU bulduk. Kul-landığımız yöntemle herkese sınırsız oy hakkı verip, önemli olduğunu düşündüğü konuya el kaldırmasını sağlamaktı.
ARTIK TAKIMIMINGÜCÜNÜNASIL KULLANACAĞIMI
BİLİYORUM...
TOYOTA BOSHOKU TÜRKİYE
- 28 -
Balık kılçığı yapma aşamaları şu şekildedir:
1-Sorunu açıkçatanımlayın.
2-Ana nedenleri tespit edin. (Makina,İşçi,Malzeme,Metotönerilir.)
3- Altnedenleri belirleyin.
4-Oylamaile tüm nedenler içinde enönemlilerinibelirleyin (2-6 arası önerilir).
Bir sorunu oluşturan ananedenleritespitederken kullanılan yöntemdir.
En azından beni kılçıkyapmadan önce öyle
söylediler...
Kalitenin3.Aracı
GEREKİRSEBALIKKILÇIĞIYAP
TOYOTA BOSHOKU TÜRKİYE
- 29 -
Gelin şu işi bir örnekle inceleyelim:
Yukardaki örnekte firmanın A hattındaki proses hatalarının %1’inaltınadüşürülememesini bir sorun olarak inceliyorlar. Varılan noktada ananedenlertespitedilip, her biri için takım üyeleribeyinfırtınasıyöntemiyle fikirlerini söylüyorlar. Sonuçta birçok alt neden ile beraber bir balık kılçığı oluşuyor. Sonraki aşama ise bu altnedenleritakım üyeleri arasındaoylamak ve enönemlilerini tespit etmek.Yukardaki örneğimizde 4adetenönemlineden tespit edilmiş durumda. Son aşamada yapıl-ması gereken bu dört nedeni tartışmak ve sorunumuzun temelnedenininhangisiolabilece-ğini bulmaktır. Bundan sonrası alınacak önlemler ile ilgili takvim oluşturmak ile geçecektir.
SORUNLARI ANANEDENLEREPARÇALAMAK DOĞRU ANALİZ
İÇİN ÇOK ÖNEMLİ!
Balık baştan kokar...
Motivasyon eksikliği
TOYOTA BOSHOKU TÜRKİYE
- 30 -
ÇETELE (Checksheet)
Çember çalışmaları sırasında toplanan verilerin -anlaşılır-kıyaslanır-ölçülür olmasını sağlayan sınıflandırma yöntemidir.
Bir sonraki sayfada çember çalışması için seçtiğimiz ürün ile ilgili tespit edilen NGparçalarınölçümlerinisınıflandıracağız. Ölçüm aralığı olarak0,5mmarayla7,0ile10,0mmarasını tespit ettik. Tablomuzhaftanıngünleriüstteveölçümaralığısol tarafta olacak şekilde olacaktır.
Çetelede DOĞRU hesap çok önemlidir.
Kalitenin4.Aracı
TOYOTA BOSHOKU TÜRKİYE
- 31 -
ARTIK SAYILARIM VERİ OLDU. VE BANA NE VERECEKLERİNİ DE
GÖREBİLİYORUM.
Ölçümler...
Haftanın SALI günü özel bir durum söz konusu olduğunu ve hatanın arttığını görebiliyoruz. Ayrıca 7,5-8,0 mm ölçüm aralığında hataların daha çok olduğunu tespit etmiş olduk. Alacağımız önlemler-den sonra tekrar ÇETELE tutarak değişimi kıyas-layabilir ve daha anlaşılır şekilde KAİZEN’imizin faydasını anlayabilir ve açıklayabiliriz.
BU TABLO NE ANLATIYOR?
TOYOTA BOSHOKU TÜRKİYE
- 32 -
SAÇILMA GRAFİĞİ
Aralarında bağlantı olup olmadığını merak ettiğiniz iki değişken arasındaki ilişkinin grafiksel olarak gösterimidir.
1-İkideğişkenbelirleyin!
2-Aralıklarınıbelirleyip, grafiği oluşturun!
3-Herbirdeğeregörediğerini hesaplayıp, işleyin!
4-Çıkansonucunortasındangeçenbir kırmızı çizgi çizin!
5-İlişkiningüçlüveyazayıfolduğunuyorumlayın!
6-Kaizenveçalışmalarınızısonucagöreyönlendirin!
Bir sonraki sayfadaki 4 örnekte ortaya çıkan sonuçlara göre bağlantıyı yorumlayacağız.
Kalitenin5.Aracı
TOYOTA BOSHOKU TÜRKİYE
- 33 -
100 kişinin kilo ve boyu arasındaki sonucugra-fiğe işlediğimizdegörüyoruz ki, çok uzun boylu insanlar muhakkak çok kilolu olacak diye bir kural yok. Bu da bağlantının zayıf olduğunugösterir. Ama diğer taraftan eskimiş arabaların fiyatının düştüğünü ve ikisi arasında ters amagüçlü birbağlantıolduğunu da yine grafikten gözlüyoruz.
"Dobrıy den" (iyi günler)!Saçılma grafiği nasıl
yorumlanır? Yardımcı olur musunuz?
DÜŞÜNDÜĞÜMÜZ KAİZENLERİNSONUCA ETKİSİNİARTIK DAHA RAHAT GÖREBİLİRİM!
TB Rusya-Evgeny
TOYOTA BOSHOKU TÜRKİYE
- 34 -
HİSTOGRAM
Elde ettiğiniz verilerden histograma geçiş şu şekilde olur:
5- Sonucu grafiğe işleyip, ortadeğer,toleransvestandartdışıdurumları gözleyin. Hep yaptığımız gibi yukarıda anlattıklarımızı bir örnekle özetleyelim: Örneğimiz bir prosesteki fırınsıcaklıklarının standarda göre değişimini incelemek olsun. Fırın sıcaklıklarının standarda göre dağılımının bizim için doğruürün çıkarıp, çıkaramayacağımız ile ilgili birkriterolduğunu düşünüyoruz.
İncelenenverilerin; 1 Orta değerini, 2 Toleransını, 3 Dağılımını, 4 Standart dışı durumunu gösteren çubukdiyagramıdır.
Kalitenin6.Aracı
TOYOTA BOSHOKU TÜRKİYE
- 35 -
Özel bir fırın ile prosesimizin en az8°Colması gerektiğini düşünelim. Farklı zaman-larda aldığımız fırınsıcaklıkdeğerleri aşağıdaki gibi olsun.
En üst sıcaklık değeri 17, en düşüğü ise 1°Cdir.Fark 16 olup, 8 kolonu seçersek tam bölünüp, 2 °C değerini elde ederiz. 2bizimko-lonenimizdir. En alt ve en üst değeri kapsayacak şekilde aralıklar belirlenip, kolonlar oturtulur ve verilerin hangi aralıklara geldiği tespit edilir. Hepsi kaydedildikten sonra çıkan grafiğin üzerine standart değerler yazılır. Örneğimizde standardımız en az 8 °C olarak belirtildiği için 8’edenkgelenyerdenkırmızıçizgiçizilmiştir.
Tamamlanan histogramda fırın sıcaklık değerleri gözlenmekte ve NGolan sıcaklık değerlerinin ne kadar olduğu kırmızıçizgininhemensolunda görülebilmektedir.
Kontrol çizelgeleri yardımıyla, incelediğimiz verilerin istenen aralıkta değişip değişmediği ve genel gidişatını gözlemleyebiliriz.Çıkan değerleri yukardaki grafikte olduğu gibi çizgi grafiği şeklinde görselleştiririz.
Fazla ayrıntıya girmeden gelin kontrol çizelgesini oluşturalım: 1-Öncelikle çizelgesi yapılacak olan değerin stdvetoleransıbelirtilir. 2-Belli sıklıkta(saatte5önerilir)ölçüm yapılır. 3-Yapılan ölçümlerin ortalamavefarkları bulunur (Xort, Rort). 4-Değerlerçizelgeyetaşınır.Üst ve alt tolerans değerleri de çizilir. 5-ÜstveAltkontroldeğerleri hesaplanır ve çizilir. 6-Çizilen değerlerin kontrolsınırlarıiçindeolup olmadığına bakılır. 7-Sınırlardışındakalandeğerleriçin analiz yapılır ve önlemler alınarak, tekrar ölçümler yapılır.
Bir sonraki sayfada değervehesaplamalarile ilgili bilgi
vermeye çalıştım.
Kalitenin1.Aracı
TOYOTA BOSHOKU TÜRKİYE
- 37 -
1- X ort = (X1+X2+X3+X4+X5) / 5
2- R = X maks - X min = X= Tüm Xort’ların ortalaması Rort= Tüm R’lerin ortalaması
3- Kon. Limitleri = X ± A2*Rort
4- Std. limitleri = Standart ± tolerans
UMARIM AKLINIZI KARIŞTIRABİLMİŞİMDİR!?
VERİLERİNZAMANAGÖREDEĞİŞİMİNİGÖRMEK İÇİN BU
YÖNTEMİ KULLANACAĞIM!
TOYOTA BOSHOKU TÜRKİYE
- 38 -
GRAFİKLERKKÇ çalışması sırasına çeşitli grafikler kullanmamız gerekecek.Şimdi bunlardan en önemli 4 çeşidini örneklerle görelim:
ÇİZGİGRAFİĞİ
Yukarıda verilen çizgi grafik örneğinde aylara göre iki vardiya arasındaki hata değişimini gö-rebiliyoruz. Çizgi grafiğini daha çok zamana göre değişimi izlemek istediğinizde kullanmanız tavsiye edilir. Çünkü çizgisel olduğu için artma ve azalma daha rahat görülebilir.
ÇUBUKGRAFİĞİ
Çubuklarla gösterilen yukarıdaki grafik ise daha çok büyükten küçüğe doğru sıralama yapıla-rak kullanılır. Örneğimizde Verso ve Aurise göre hata adetlerinin gösterimi yapılmaktadır.
TOYOTA BOSHOKU TÜRKİYE
- 39 -
PASTAGRAFİĞİ
Pasta grafiği ise daha çok genel toplam içindeki dağılımı gösteren bir grafiktir. Örneğimizde olduğu gibi Verso modelindeki aylık hata adetlerinin dağılımını orantısal olarak büyükten kü-çüğe görebilirsiniz.
KEMERGRAFİĞİ
Kemer grafiği ise yanlamasına çubuklar şeklinde yapılır. Çubuk grafiği ile farkı yatay olması-dır. Yukardaki örneğimizde araba modellerine göre hata tiplerinin dağılımı gösterilmektedir.
ARTIK SUNUŞLARIMI GRAFİKLERLE
SÜSLEYEBİLİRİM!
TOYOTA BOSHOKU TÜRKİYE
- 40 -
(*)Statisticalprocesscontrol-SPCİSTATİSTİKSEL PROSES KONTROL-İPK (*) EK BİLGİ
Bu yöntem bir KKÇ yöntemi olmasa da histogram ve kontrol çizelgeleri yöntemleri ile büyük bir benzerlik göstermektedir. Bu nedenle ek bilgi olarak burada verilmiştir. Histogram ile, dağılımın standarda göre nerede olduğunu görürsünüz. Kontrol çizelgeleri ile, verilerin zama-na göre değişimini de gözlersiniz. Ama İPK ile, prosesin dağılımının zaman içindeki yeterliliği-ni görürsünüz. Daha anlaşılır söylersek; yeterlilik:
HEDEFENEKADARYAKLAŞTIĞINIZIGÖSTERİR.
Şimdi gelin fazla karıştırmadan basit bir örnek üzerinde inceleyelim.
Peki yeterlilik nasıl hesaplanır?
Kontrol çizelgesi konusunu işlerken;Xort, Rort, X, kontrol ve std. Limitlerini gördük.
Proses yeterliliği (Cpk ve Cp) ile ifade edilir.Formülü ise;Cpk = Min. (Cpü,Cpa)Cpü = (ÜSL - X) / 3σCpa = (X - ASL) / 3σ ÜSL= Üst standart limiti (Standart+tolerans)ASL= Alt standart limiti (Standart-tolerans)σ = Rort/d2 (standart sapma demektir)
TBT standardına göre Cpk her zaman 1,33 ve üzeri olmalıdır.
TOYOTA BOSHOKU TÜRKİYE
- 41 -
Varsayalım ki; müşterimiz Toyota için çok önemli olan koltuk ön delik kaçıklığı için bir analiz yapıyoruz. Bunu yaparken, preste bastığımız bir parçadaki deliğin pozisyonunu ölçeceğiz.Amacımız preste yaptığımız bu delik açma işleminin ne kadar yeterli olduğu.
YANİ HEDEFİ NE KADAR VURDUĞUMUZA BAKACAĞIZ.
Bu örnekte aklınızda kalması gereken en önemli nokta, yetersiz olan bu prosesin Cp ve Cpk’sının doğru yorumlanmasıdır.
Şöyle ki; Silahla yapılan bir atış talimi sonucu üç sonuç çıkmış olsun:
Bizim yukardaki örneğimizdeki sonuç, ATIŞ 1’e benzemektedir. Yani dağınık ve sınırlara yakın durum sözkonusudur. Atış 2 ise çok istikrarlıdır ama hedeften sapmıştır. Küçük bir ayarlamaile atış 3’teki sonuç elde edilebilir. Atış 3, hem hedefte hem de istikrarlıdır.
Cp: KÖTÜCpk: KÖTÜ
Cp: İYİCpk: KÖTÜ
Cp: İYİCpk: İYİ
STANDART ve TOLERANSI45 ± 1,5 mm
ÜST = 45 + 1,5 = 46,5 mmAST = 45 - 1,5 = 43,5 mm
ÖLÇÜM NOKTASI
VERİLER ve HESAPLAMALAR
İşte ARADIĞIMIZ sonuç!
TOYOTA BOSHOKU TÜRKİYE
- 42 -
ÇEMBER SUNUŞUBu kitapçıkta sizlere ne kadar bilgi versek ve siz bir o kadar da bunlarıkullansanız dahi...Eğer ÇemberSunuş’unuzda aşağıdaki hususlara dikkat edilmemişse çok da fazlaümitliolmayın derim.
Gelin şimdi KKÇ için hazırladığım SunuşKılavuzu’ ndan yola çıkarak bir sunuş değerlendirmesi yapalım. Nasıl olması gerektiğini beraberce görelim.
TOYOTA BOSHOKU TÜRKİYE
- 43 -
YORUM Çember, sunuş hazırlıklarında ortaya koyduğu önlemleri nasıl standartlaştırdığına değinmelidir. Ayrıca yapılan inceleme ve toplantılar sonucunda neyi öğrendikleri ve bu çalışmaların kendilerine neler kattığından bahsetmeleri yerinde olur. Yapılan çalışmaya yön veren konu seçimi konusunda ise çember kararı ile seçim yapıldığının ispatı için Karar matrisi mutlaka eklenmelidir. Elbette tüm bunların hoş bir anlatım ve tebessümle izlenmesi için birkaç espri de fena olmaz.