Aralin 4 Panahong Protohistoriko Inihanda ni: Arnel O. Rivera
Aralin 4
Panahong ProtohistorikoInihanda ni: Arnel O. Rivera
Panahong Protohistoriko
Kilala din sa tawag na Panahon Bago ang Pananakop
Nasa pagitan ng ika-10 dantaon at 1521.
Panahong Protohistoriko
Walang dokumentong natagpuan sa Pilipinas ukol sa panahong ito subalit may ilang tala ang natagpuan sa China at ilang bansa sa Timog-Silangang Asya na nakipag-ugnayan sa Pilipinas sa panahong ito.
Panahong Protohistoriko
Tinawag ni Jocano ang panahong ito na Emergent Period.
Nagkaroon ng malinaw na organisasyong panlipunan na masasabing magkakahawig sa lahat ng pamayanan sa Pilipinas.
Kalagayang Pangkabuhayan
Walang detalyadong mga tala ukol sa kabuhayan ng sinaunang mga Pilipino noong panahong ito subalit makikita na pangunahing ikinabubuhay ng mga tao ay ang pagsasaka, pangingisda, pangangaso, pagmimina at pangangalakal.
Pagsasaka
May dalawang uri ng pagsasaka ng sinaunang pamayanan; ang wet agriculture sa mga kapatagan at ang pagkakaingin sa mga maburol na pook maliban sa gitnang Cordillera kung saan isinaayos ang bundok na malahagdan.
Pangingisda
Ang pangingisda ang isa sa pangunahing ikinabubuhay ng mga sinaunang Pilipino. May iba-ibang paraan ng pangingisda ang pinaunlad ng mga Pilipino tulad ng pagbibitag (traps), paggamit ng lambat at paggamit ng lason mula sa mga halaman.
Pangangalakal Malawak ang pakikipagkalakalan ng mga Pilipino
noong ika-16 na dantaon. Ginagawa ito sa pagitan ng mga kalapit na bayan at maging sa mga dayuhan tulad ng Instik, Arabo, Malayo, Borneo at iba pa. Karaniwang ikinakalakal ay mga pagkain, ginto, alipin at mga kasangkapan tulad ng palawok, banig, produktong gubat at sandata. Karaniwang paraan ng pagbabayad ang barter at salaping ginto.
Paraan ng Pagsusulat
Sa panahon ding ito pinaunlad ang pagsusulat na maaring tuklas ng mga sinaunang Pilipino o impluwensya ng mga dayuhan. Ang baybayin ay maaring unang ginamit sa pagtatala ng mga transaksyong pangkalakalan sa pagitan ng mga pamayanan o sa mga dayuhan na nakaaalam ng baybayin.
Paraan ng Pagsusulat
Tatlong artifact ang natagpuan sa Pilipinas na naglalaman ng sinaunang pagsusulat:
A. Calatagan earthenware pot
B. Butuan silver paleograph
C. Laguna copperplate
Film Viewing – Part 1
Film Viewing – Part 2
Para sa mga Karagdagang Kaalaman
• Bisitahin ang mga sumusunod na website:
• http://www.youtube.com/watch?v=Bv5UfJIapL
• http://www.slideshare.net/ArnelSSI