UNIVERZITET U TUZLI FARMACEUTSKI FAKULTET
Mentor: Prof.dr. Midhat Jai Student: Mureki Sanela
-DIPLOMSKI RADTEMA: Purini u hrani i njihov utjecaj na metabolizam
Tuzla, oktobar, 2011
SADRAJ IZLAGANJAUVOD PURINI U HRANI FUNKCIJE PURINA U METABOLIZMU POSLJEDICE POREMEAJA METABOLIZMA PURINA METODOLOGIJA REZULTATI I DISKUSIJE ZAKLJUCI
UVODNajrasprostranjenija jedinjenja u prirodi Ulaze u sastav: DNA, RNA, koenzima (NAD+ i NADP+-vitamin B3, FAD-vitamin B2 i CoAvitamin-B5), cAMP, ATP Krajnji metaboliki produkt razgradnje purina je urina kiselina (acidum uricum) Najea bolest poremeaja metabolizma purina je giht Incidenca oboljelih u svijetu je 4 na 1000 stanovnika
HEMIJA PURINAPurin je graen iz pirimidina i imidazola, C5H5N4NH2 N1 6 5 2 4 3 N Purin N 7 8 9 N N N N H Adenin O
N
O2N N
OH
NH2
N Guanin
N
Nukleozid
OO P
O-
OH
ONukleotid
KSANTIN I DERIVATI METILKSANTINAKsantin ( 3,7-dihidro-1Hpurin-2,6-dion) i derivati metilksantina
Droge sa purinskim derivatima obuhvataju biljna sredstva koja se upotrebljavaju za pripremu napitaka za uivanje: kafa, aj, kakao...
PURINI U HRANISadraj purina u mesu i ribi Namirnica Sardina Telea jetra Pastrmka Purini (mg/ 100g) 480 460 334 Sadraj purina u povru
Namirnica
Purini (mg/100g )
Grah Graak Gljiva Brokula Prasa pinat Karfiol
128 109 92 81 74 57 51
TunaPilea jetra Piletina
297243 175
Telei kotlet 140
SINTEZA PURINACO2Aspartat Glicin N N10-formil-tetrahidrofolat N
NN
N10-formil-tetrahidrofolat
Glutamat Skupina riboza fosfata u sintezi nukleotida dolazi u 5-fosforibozil-1pirofosfata ( PRPP). Iz PRPP i glutamina se sintetizira fosforibozilamin.
SINTEZA 5-AMINOIMIDAZOLRIBONUKLEOTIDA
Adicija glicina Formilacija pomou meteniltetrahidrofolata Prevoenje keto grupe u amidinsku i zatvaranje prstena
SINTEZA INOZINATA
Karboksilacija Adicija aspartata i njegovo odvajanje u vidu fumarata Formilacija pomou N10-formil-tetrahidrofolata te dehidratacija i zatvaranje prstena pri emu nastaje inozinat
SINTEZA ADENILATA I GUANILATA
Adenilat se sintetie umetanjem amino skupine u poloaju C6 umjesto karbonilnog kisika Gvanilat se sintetie oksidacijom inozinata, nakon ega se amino skupina umee na poloaj C2
RAZGRADNJA PURINA
POREMEAJI METABOLIZMA PURINAHiperuricemija (vrijednost urine kiseline u plazmi prelazi vrijednost, kod mukaraca 450 mol/L, odnosno kod ena 350 mol/L) Hipouricemija (posljedica terapije gihta alopurinolom, neoplazme, bubrene bolest) Lesch-Nyhanov sindrom (deficit enzima hipoksantin-guanin-fosforibozil-transferaza) Ksantinurija (izluivanjem ksantina usljed poremeaja enzima ksantin-oksidaze) Poremeaji krvne slike Giht
Kliniki oblikArtritis Ataksija Autistini spektar Konvulzije Gluhoa Hipotonija Bubreni kamenci/ zatajenje
Laboratorijski nalazPojaana aktivnost PRPP sintetaze, parcijalni deficit HGPRT PNP deficit, HGPRT kompletan deficit Pojaana aktivnost PRPP sintetaze, ADS deficit Deficit ksantin-oksidaze, ADS deficit Pojaana aktivnost PRPP sintetaze ADS deficit, AMP deaminaza deficit Pojaana aktivnost PRPP sintetaze, parcijalni/kompletni deficit
HGPRT, Deficit ksantin-oksidazeMiini grevi, zamor Psihomotorno zaostajanje Deficit AMP deaminaze, deficit ADS Pojaana aktivnost PRPP sintetaze, kompletan deficit HGPRT, Deficit ksantin oksidaze i ADS Ponavljane infekcije Hemolitika anemija, limfopenija Hiperuricemija Deficit ADA i PNP Pojaana aktivnost ADA i PNP Pojaana aktivnost PRPP sintetaze, parcijalni ili kompletan deficit HGPRT Hipouricemija Deficit PNP i ksantin-oksidaze
GIHT- BOLEST KRALJEVAGiht je upalna, metabolika bolest koja je rezultat odlaganja kristala mokrane kiseline u vezivnom tkivu zgloba, zglobnih prostora, hrskavica, tetiva ili na svim navedenim mjestima
MEDICINSKI TRETMANInhibiraju sinteze urine kiseline- alopurinol
Probenecid i sulfinpirazon smanjuju nivo urine kiseline u krvi eliminacijom preko bubregaKolhicin je lijek, koji nema veze sa metabolizmom purina, ali ublaava bol kod akutnog napada, i moe se kombinirati sa sulfinpirazinom i probenicidom Antiinflamatorni lijekovi, kao to su indometacin i fenilbutazon, se mogu koristiti u akutnom napadu
NUTRITIVNI TRETMANNamirnice sa visokim sadrajem purina od 100 mg do 1000 mg u 100g hrane Tabela 1. Eliminacione namirnice kod gihtaSrdela, sardina Haringa Skua Losos Svinjetina, govedina Guska, urka Mozak Srce Brizla Bubrezi Telee iznutrice Ekstrakt mesa Sjeckano meso orbe i bujoni od mesa Jarebica Srna koljke Rakovi, kampi Alkohol, posebno PIVO Kvasac ( pekarski i pivski )
NUTRITIVNI TRETMANNamirnice sa umjerenim sadrajem purina Od 9 do 100 mg purina u 100g hraneTabela 2. Povremeno konzumiranje namirnicaMeso i riba Riba ( osim onog iz prve tabele) Perad Meso ( osim onog iz prve tabele) Povre paroga Grah, sueni Soivo Gljive Graak, sueni pinat
NUTRITIVNI TRETMANNamirnice sa neznatnom koliinom purina
Tabela 3. Dnevno dozvoljene namirnicePovre ( osim navedenog u tabeli 2)Maslac ili margarin ( ogranieno) eer i Kolai Jaja (1) itarice i proizvodi od njih Sir Masti ( ogranieno ) Voe (jabuka, naranda, banana...)
RiaSladoled Mlijeko, jogurt Salate aj (zeleni) Ulje Masline Kikiriki
PREPORUENI DODACI PREHRANIVitamin C-1500mg Vitamin E - antioksidans Omega-3 masne kiseline-antiinflamatorno djelovanje Minerali Zn i Se (ulazi u sastav glutationperoksidaze) Karotenoidi
BILJNA TERAPIJAVinja ( Prunus cerasus L.)- antioksidativna i antiinflamatorna aktivnost antocijana cijanidin-3soforizida i njegovog aglikona cijanidina dekokt gaveza (Symphytum officinale L.)-alantoin (0,5 1,7 %), koji pomae rast stanica u kostima i vezivnom tkivu, te djeluje protuupalno
Struktura antocijanidina
Struktura alantoina
REZULTATI ANKETEStraosna dob ispitanikaStarost dob ispitanika70 60 50 40 30 20 10 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Starost dob ispitanika M
Spol ispitanikaSpol ispitanika
Od ukupno oboljelih od gihta svi su u straosnoj dobi od 50 do 60 godina starosti (40%) i od 60 do 70 godina starosti (60%). Oboljeli su bili mukarci koji su vodili sedetarni nain ivota.
Distribucija BMI i analiza fizike aktivnostiBMI kod oboljelih od gihta40 35 30 25 20 15 10 5 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 BMI 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0
Koliko ste fiziki aktivni u toku dana?
Aktivnost
Povean BMI je imalo 90% oboljelih i to I-stupanj pretilosti 60% ispitanika i II- stupanj pretilosti 30% ispitanika, to dodatno ukazuje na zdravstvene rizike.
Rezultati o prehrambenim navikamaNamirnice koje najee konzumiram suSuhomesnati proizvodi Riba: srdela, skua
Peenja: teletina, jagnjetinaIznutrice: eludac, digerica 0 20 40 60 80 100
Koliko esto pijete alkohol?70 60 50 40 30 20 10 0 Nikada Rijetko esto
Konzumacija pivaKoliko esto pijete pivo?60 50 40
3020 10 0
Pivo
Nikada
Rijetko
esto
Pivo sadri purine i relativni rizik je blizu onom kao i kod konzumacije masnih proizvoda i ribe.
Distribucija odgovora na pitanjeKonzumacija vodeKoliko dnevno pijete vode ?voda 80%
10%
10%
Jednu au
Dvije ae
Vie od 2L
Neophodan je unos veih koliina vode da bi se povealo izluivanje urine kiseline i sprijeilo formiranje njenih soli.
Distribucija odgovora na pitanjeKonzumiranje voaesto konzumiram svjee voe90 80 70 60 50 60% 40 30 20 10 0 Vitamin C Zn i Se Omega-3 iE Nita 40%
Konzumiranja dodataka prehraniUzimam esto dodatke prehraniSuplementi
Distribucija odgovora na pitanjeUestalost drugih bolesti osim gihtaDa li osim gihta imate neku od sljedeih bolesti?70 60 50 40 30 20 10 0 Bolesti
ZakljuciHrana koja se koristi u podrci lijeenja gihta klasificira se u tri grupe: a ) hrana sa visokim sadrajem purina (100 do 1000 mg / 100 g hrane), b ) hrana sa umjerenim sadrajem purina (10 do 100 mg purina / 100 g hrane ) i c) hrana sa niskim sadrajem purina Bioraspoloivost purina je razliita u razliitim vrstama namirnica i nije dovoljno istraena
ZakljuciKod akutnog gihta neophodno je eliminisati iz prehrane prvu grupu namirnica, unositi vee koliine vode (3 L), poveati fiziku aktivnost, smanjiti tjelesnu masu, te unositi antioksidanse koji djeluju protuupalno i imunostimulirajue Dodaci prehrani u formi antioksidanasa naroito vitamina C i E, Se i Zn, te karotenoida i polifenola preporuuje se nutritivnom tretmanu gihta Konzumacija piva, alkohola i namirnica koje sadre derivate ksantina i metilksantina se ne preporuuju
BENJAMIN FRANKLIN
Be temperate in wine, in eating, girls, and cloth, or theGout will seize you and plague you both." Budite umjereni u alkoholu, jelu, djevojkama i oblaenju inae e GIHT ovladati Vama i oduzeti Vam sve navedeno