Residential Brokerage PRADEEP SINGH 847-322-5832 [email protected]GURDEEP KAHLON 224-409-4042 [email protected]Thinking Real Estate? BUYERS we’ll find the right home for you. We have a common goal: Making you a homeowner. SELLERS we know your local markets Allow us to list your home Allow us to list your home Allow us to list your home Allow us to list your home Allow us to list your home for a quick sale. for a quick sale. for a quick sale. for a quick sale. for a quick sale. 20 S. Roselle Rd., Schaumburg, IL 60193 isLkfgo, sYn PrFissko aqy inAU Xfrk qoN ieko smyN pRkfisLq hPqfvfr Email:[email protected]www.punjabtimesusa.com Price 50¢ Punjab Times, Vol 19, Issue 13, March 31, 2018 20451 N. Plum Grove Rd., Palatine, IL 60074 Ph:847-359-0746, Fax:847-705-9388 imzvYst aYzIsLn Nineteenth Year of Publication Compan Compan Compan Compan Company Dri y Dri y Dri y Dri y Driver er er er ers For team 65 cents per mile+Safety Bonus. For Single Driver Run 55 cents per mile. For Team 65 cents per mile+safety bonus. Call, Goldy Ph: 260-797-1122 Call, Goldy Ph: 260-797-1122 Call, Goldy Ph: 260-797-1122 Call, Goldy Ph: 260-797-1122 Call, Goldy Ph: 260-797-1122 We are Hiring We are Hiring (bfkI sPf 6 Auqy) cMzIgVH (gurivMdr isMG ivrk): pMjfb dI kYptn amirMdr isMG srkfr vwloN pyÈ kIqf igaf dUjf bjt ieh dwsx leI kfPI hY ik iek sfl dy sfÈn ipwCoN srkfr nf qF sUby dI ivwqI siQqI ƒ pYrF isr kr skI aqy nf BivK ivc aijhI AumId hY. cox vfady isry lfAux bfry vI ivwq mMqrI mnpRIq isMG bfdl ny ieh kih ky gwl inbyV idwqI ik srkfr qoN bfhlIaF AumIdF nf rwKIaF jfx. pMjfb srkfr df dUjf bjt 12539 kroV rupey dy Gfty vflf hY. ies qoN vI mfVI gwl ieh hY ik srkfr BivK ivc KËfnf Brn leI koeI rxnIqI pyÈ nhIN kr skI. srkfr ny pyÈyvr qy nOkrIpyÈf ivakqIaF Auqy 200 rupey pRqI mhInf ivkfs tYks lf ky nukqfcInI ËrUr shyV leI hY. ieh tYks AunHF vrgF ‘qy lfieaf igaf hY ijhVy pihlF hI 18 PIsdI jI[aYs[tI[ qy 5 qoN 30 PIsdI afmdn kr qoN ielfvf srcfrj dy rhy hn. srkfr dIaF BivwKI XojnfvF ‘qy vI svfl AuT rhy hn. srkfr ƒ ies nvyN kr (ivkfs tYks) qoN sflfnf 150 kroV rupey mflIaf afAux dI AumId hY jdoN ik ivwq mMqrI ny afgfmI ivwqI vrHy dOrfn 1500 kroV rupey df vfDU mflIaf jutfAux df tIcf imiQaf hY. srkfr vwloN afgfmI ivqI vrHy dOrfn KricaF aqy afmdn df pfVf pUrn leI 15545 kroV rupey df krËf cuwikaf jfxf hY qy krËf cuk ky vI mflI Gfty df Kwpf pUiraf nhIN jf irhf. srkfr isr 31 mfrc 2019 qwk krËy dI pMz df Bfr 2 lwK 11 hËfr 523 kroV rupey hoxf sUby dI afriQkqf leI mfrU sMkyq vI mMinaf jf irhf hY. ivafË qfrn jogI vI nhIN srkfr bjt ivc anumfn hY ik pMjfb isr krËf agly ivqI vrHy 15 hËfr kroV rupey dy krIb vD ky 2[11 lwK kroV rupey ho jfvygf. Bfrq srkfr dy 15vyN ivwq kimÈn ny agly ivwqI vrHy dOrfn rfj srkfr ƒ 15545 kroV rupey df krËf lYx dI pRvfngI idwqI hY, pr srkfr vwloN jfrI aMkiVaF muqfbk ley gey krËy dy mUl qy krËy dI ikÈq 24870 kroV rupey dy krIb bxdI hY aqy ies rkm ivc isrP ivafj dI rkm hI 16220 kroV rupey hY, jdik krËf 15545 kroV rupey lYx dI pRvfngI hY. ies ihsfb ley jf rhy nvyN krËy nfl qF ivafj vI pUrf nhIN qfiraf jfxf. nvIN idwlI: cox kimÈn qoN pihlF hI Bfjpf afgU vwloN tivtr Auqy krnftk dIaF cox qrIkF df aYlfn krn nfl vwzf ivvfd KVH ho igaf hY. kimÈn df PYslf ‘lIk` hox Auqy vwzy svfl AuT rhy hn. ieh mfmlf Aus smyN sfhmxy afieaf hY jdoN c o x kimÈn m u V svflF d y G y r y ivc p M jfb bjt: k Y ptn srkfr n y p w lf JfiVaf modI srkfr ny kFgrs ƒ Pysbuwk `qy zftf lIk krn dy mfmly `qy Gyiraf hoieaf hY. kimÈn ny BfvyN ies mfmly dI jFc dy hukm idwqy hn, pr ies qrHF dI aihm jfxkfrI ieMj bfhr afAuxI cox kimÈn dI BrosyXogqf Auqy svfl KVH kr rhI hY. kFgrs ny ies afgfmI ivqI vrHy dOrfn vI qnKfhF, pYnÈnF, ivafj, krËy dIaF ikÈqF aqy sbiszIaF Auqy kul afmdn df 88 PIsdI Krc hox df anumfn hY. ivq mMqrI ny kYptn srkfr dI krËf muafPI skIm ƒ jfrI rwKx df sMkyq idMidaF 4250 kroV rupey df bjt ies kfrj leI rwiKaf hY, pr ies ƒ srkfr dI clfkI hI mMinaf jf irhf hY ikAuNik ipCly bjt ivc iksfnF df krËf muafP leI 1500 kroV rupey rwKy sn pr ies rkm ivcoN srkfr 370 kroV rupey hI jfrI kr skI. hkIkq ieh hY ik srkfr ny mMzI borz dI agly 10 sfl leI afmdn gihxy Dr ky bYNk koloN 4650 rupey krËf ilaf hY qy ies krËy nfl hI iksfnF df krËf muafP kIqf jf irhf hY. iswiKaf qy ishq dy Kyqr ‘c muZly pwDr Auqy suDfrF dI vwzI loV hY, pr bjt ivc ienHF kfrjF ƒ koeI Kfs aihmIaq nhIN idwqI geI. pMjfb df nOjvfn ies vyly bfhrly mulkF ƒ jfx leI AujfVy dy rfh ipaf hoieaf hY, pr bjt aijhy nOjvfnF ƒ cfnx dI Jlk idKfAuxI qF dUr, kuJ cMgf hox df Drvfs dyx jogf vI nhIN hY. AujfVy dy mUMh jf peI snaq dI muV AusfrI leI vI koeI XojnfbMdI nhIN hY. AudXogF leI ibjlI sbiszI qoN ielfvf bjt ivc koeI md nhIN hY. bjt ‘qy pihlI Jfq mfridaF ieh smJ af jFdf hY ik ies df bhuqf asfsf swqfDfrI pfrtI vwloN kIqy gey vfaidaF aqy ipClIaF srkfrF vwloN krËy dy rUp ivc shyVIaF dyxdfrIaF Auqy hI lwgxf sI; Bfv bjt df 87 PIsdI ihwsf ienHF Auqy lgfey jfx dI sMBfvnf hY aqy isrP 13 PIsdI ihwsf ivkfs kfrjF leI (bfkI sPf 6 Auqy)
32
Embed
Punjab Times, Vol 19, Issue 13, March 31, 2018 20451 N ... · Punjab Times Vol 19, Issue 13, March 31, 2018 pMjfb tfeImjL sfl 19, aMk 13, 31 mfrc 2018 (2) ivsLv pRisD rfgI, ZfzI jQy
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
BUYERS we’ll find the righthome for you.We have a common goal:Making you a homeowner.SELLERS we know your local markets
Allow us to list your homeAllow us to list your homeAllow us to list your homeAllow us to list your homeAllow us to list your homefor a quick sale.for a quick sale.for a quick sale.for a quick sale.for a quick sale.
20 S. Roselle Rd., Schaumburg, IL 60193
isLkfgo, sYn PrFissko aqy inAU Xfrk qoN ieko smyN pRkfisLq hPqfvfrEmail:[email protected]
Price 50¢
Punjab Times, Vol 19, Issue 13, March 31, 2018 20451 N. Plum Grove Rd., Palatine, IL 60074 Ph:847-359-0746, Fax:847-705-9388
imzvYst aYzIsLnNineteenth Year of Publication
CompanCompanCompanCompanCompany Driy Driy Driy Driy DrivvvvvererererersssssFor team 65 cents per mile+Safety Bonus.For Single Driver Run 55 cents per mile.
For Team 65 cents per mile+safety bonus.Call, Goldy Ph: 260-797-1122Call, Goldy Ph: 260-797-1122Call, Goldy Ph: 260-797-1122Call, Goldy Ph: 260-797-1122Call, Goldy Ph: 260-797-1122
We areHiringWe areHiring
(bfkI sPf 6 Auqy)
c MzIgV H (g uriv Mdr is MGivrk): pMjfb dI kYptn amirMdr isMGsrkfr vwloN pyÈ kIqf igaf dUjf bjtieh dwsx leI kfPI hY ik iek sfl dysfÈn ipwCoN srkfr nf qF sUby dI ivwqIsiQqI ƒ pYrF isr kr skI aqy nf BivKivc aijhI AumId hY. cox vfady isrylfAux bfry vI ivwq mMqrI mnpRIq isMGbfdl ny ieh kih ky gwl inbyV idwqI iksrkfr qoN bfhlIaF AumIdF nf rwKIaFjfx.
pMjfb srkfr df dUjf bjt 12539kroV rupey dy Gfty vflf hY. ies qoN vImfVI gwl ieh hY ik srkfr BivK ivcKËfnf Brn leI koeI rxnIqI pyÈ nhINkr skI. srkfr ny pyÈyvr qy nOkrIpyÈfivakqIaF Auqy 200 rupey pRqI mhInfivkfs tYks lf ky nukqfcInI ËrUr shyVleI hY. ieh tYks AunHF vrgF ‘qy lfieafigaf hY ijhVy pihlF hI 18 PIsdIjI[aYs[tI[ qy 5 qoN 30 PIsdI afmdnkr qoN ielfvf srcfrj dy rhy hn.
srkfr dIaF BivwKI XojnfvF ‘qy vI
svfl AuT rhy hn. srkfr ƒ ies nvyNkr (ivkfs tYks) qoN sflfnf 150 kroVrupey mflIaf afAux dI AumId hY jdoN ikivwq mMqrI ny afgfmI ivwqI vrHy dOrfn1500 kroV rupey df vfDU mflIaf jutfAuxdf tIcf imiQaf hY. srkfr vwloN afgfmIivqI vrHy dOrfn KricaF aqy afmdn dfpfVf pUrn leI 15545 kroV rupey dfkrËf cuwikaf jfxf hY qy krËf cuk ky vI
ivc quhfzy vot aqy sihXog dI mMg krdy hF qF jo hyT ilKy kfrjFqy loVINdy suDfrF nUM nypry cfiVHaf jf sky
We seek your vote and support on April 1st, 2018 to serve onthe board of Sikh Religious Society Chicago, Palatine
Gurdwara Sahib to achieve below mentioned goals and toexecute much needed reforms.
gurpRIq isMG#10
Gurpreet SinghPh: 847-845-2025
kMvr hirMdr isMG#12
Kanwar Harinder SinghPh: 847-571-8193
isLvieMdrjIq (dfrf) isMG#15
Shivinderjit (Dara) SinghPh: 630-670-2819
sMgq nUM apIlÇ Ç
dfsiraF nUM afpxf kImqI vot dy ky syvf df mOkf idE jI
Punjab Times Vol 19, Issue 13, March 31, 2018 pMjfb tfeImjL sfl 19, aMk 13, 31 mfrc 2018 (3)
amrjIq isMG bYNs#1
gurdIp isMG jOhl#3
jY rfm isMG kfhloN#4
vhIr isMG nfrMg#5
slivMdr kOr sMDU#7
iswK irlIjIas susfietI, gurduafrf pYlftfeIn
sMgqF nUM bynqI
bynqI krqf
gurduafrf sfihb dy pRbMD ivc hyT ilKy anusfr isPqI qbdIlIaF ilafAux leI ienHFcoxF ivc ikRpf krky ienHF AumIdvfrF nUM vot pfAu aqy afpxf pUrn sihXog idE jI.
gurU sfihbfn aqy gurU gRMQ sfihb dy srb sFJIvflqf dy afdrsL ‘qy pihrf dyxf.gurduafrf sfihb dy sMivDfn dI sMpUrn rUp ivc pflxf qF ik mflI nuksfn qoN
bicaf jf sky aqy BfeIcfrk sFJ hor mjbUq hovy.gurbfxI dy pRcfr, iswK ieiqhfs nfl sbMDq sfry hI idn-idhfr pUrI sLrDf aqy
AuqsLfh nfl mnfAuxy.gurduafrf sfihb dy pRogrfm aqy pRbMDkI sUcnfvF sMgq qwk smyN isr phuMcfAuxIaF.gur mirafdf aqy iswK rihq mirafdf dI pflxf XkInI bxfAuxf.gurmiq skUl, lfiebryrI aqy mYzIkl kilink dIaF syvfvF nUM hor ibhqr bxfAux
leI vsIly muhweIaf krny.nOjvfn pIVHI nUM gurduafrf sfihb dy pRbMD ivc ientrnisLp pRogrfm qihq joVnf.pRqwK aqy idRsLtIgq ivvsQf nUM lfgU krnf qF ik sMgq loVINdI jfxkfrI lY sky aqy
suDfrF vfsqy afpxy kImqI suJfa dy sky.pRbMDkI borz aqy sMivDfn aml kmytI dy mYNbrF dI cox leI sMivDfnk hwl lwBxy.styt, PYzrl aqy hor eyjMsIaF/mihkimaF dy inXq inXmF anusfr kMm krnf.gurduafrf sfihb dy pRbMD nfl sbMDq sfry dsqfvyjLF dy lYx-dyx aqy sMBfl nUM XkInI
bxfAuxf.sfzI tIm df isrP vfady krn ivc nhIN sgoN imQy tIcy muqfbk kMm inptfAux leI
hr sMBv Xqn ivc XkIn hY.
pihlI aprYl 2018 svyry 8 qoN sLfm 4 vjy qwk
pRbMDkI borz dIaF coxF
sMgqF nUM bynqI
Punjab Times Vol 19, Issue 13, March 31, 2018 pMjfb tfeImjL sfl 19, aMk 13, 31 mfrc 2018 (4)
articles published in the columnsof Punjab Times are that oftheir writers, and it is notimplied that Punjab Timesendorses them.
Sameway Punjab Timesdoes not necessarily endorsesthe claims made in theadvertisements published inPunjab Times.All disputes subject toChicago jurisdiction.
XU[ky[ ivc afAux vflI lMmI Auzfx jo grUzf ieMzonyÈIan rfhIN hIQro qoN jkfrqfivcfly cldI hY, qoN 24 PIsdI lMmf rUt hY. ieh rUt 7225 mIl df hY. prQ qoN lMzndf ieh sPr pihlF vfly rUtF qoN 3 GMty Gwt smyN df hY, ikAuNik isznI aqy mYlbornqoN zubeI rfhIN afAux vflIaF AuzfxF qoN vI qyË hY. iËkrXog hY ik isMgfpur eyarlfeInvwloN isMgfpur qoN inAU Xfrk 10315 mIl df ivÈv df sB qoN lMmF sPr ey 350-900XU[aYl[afr[ nvyN jhfË rfhIN jldI hI ÈurU kIqf jf irhf hY, jo 19 GMitaF ivc qYakrn df tIcf hY.
nftkkfr aOlK dI DI dIByqBrI hflq ‘c mOqbiTMzf: pMjfb dy mrhUm nftkkfr
ajmyr aOlK dI DI aqy lok gfiekgurivMdr brfV dI pqnI sohjpRIq dIByqBrI hflq ivc mOq ho geI. sUqrFmuqfbk sohjpRIq ny Kud hI afpxI jIvnlIlf smfpq kr leI pr pirvfrk mYNbrFny ies dI puÈtI nhIN kIqI.
Gtnf qoN POrI mgroN sohjpRIq ƒieQy isvl hspqfl iljfieaf igaf, ijQyzfktrF ny Aus ƒ imRqk aYlfn idwqf.aOlK pirvfr ƒ ajmyr aOlK dI mOq dyQoVHy arsy bfad ieh dUsrf vwzf sdmflwgf hY. sohjpRIq Kud vI QIeytr dI cMgIadfkfrf sI.
vfiÈMgtn: amrIkf ivc bMdUkFAuqy kMtrol dI mMg sbMDI ÈurU hoeypRdrÈn ieiqhfsk mfrc ivc bdlgey. ipCly mhIny PlorIzf dy skUl ‘choeI golIbfrI ivc 17 bwicaF dI mOqqoN bfad vfiÈMgtn ivc ieh hux qwkdf dunIaF df sB qoN vwzf mfrcinkilaf. lwKF lokF ny ies ivc iÈrkqkIqI. ies mOky vfiÈMgtn zI[sI[ ivcividafrQI afgU aYmf goNjflyË ny BfÈxidwqf. vfiÈMgtn qoN ielfvf pUry amrIkfivc 700 QfvF Auqy pRdrÈn hoey, iesqoN ielfvf eyznbrg, lMzn, jnyvf,
isznI, tokIE, muMbeI smyq dunIaF dy100 ÈihrF ivc bMdUk kMtrol dI mMgƒ lY ky pRdrÈn hoey.
ros pRdrÈnF ‘c vwzI igxqI ivcÈfml nOjvfnF qy bwicaF ny hwQF ivc‘bwicaF dI surwiKaf kro nf ik bMdUkFdI‘ afid ÈbdF vflIaF qKqIaF PVIaFhoeIaF sn. vHfeIt hfAUs dy bulfry jYkpfriknsn ny ividafrQIaF dI qfrIPkridaF ikhf ik asIN AunHF ihMmq vflyamrIkIaF dI qfrIP krdy hF jo afpxypRgtfvy dI afËfdI df iesqymfl krrhy hn.
bMdUk nIqI iKlfP Ëordfr muihMm
aMimRqsr: iswK sMsQf cIP KflsfdIvfn dy ahudydfrF dI cox ipwCoN piqqiswKF ƒ vot pfAux dI Cot dyx dy doÈ nflnvF ivvfd ÈurU ho igaf hY. dIvfn dylgBg 12 mYNbrF ny sMsQf dy afnryrIskwqr dy nF mMg pwqr dy ky mMg kIqI hYik dIvfn dy sMivDfn dI Dfrf 23-aqihq mIitMg swdI jfvy. ienHF mYNbrF nydoÈ lfieaf ik 25 mfrc ƒ peIaF votFdOrfn piqq iswKF dIaF votF puafeIaFgeIaF hn jdo N ik ies qo N pihlFsrbsMmqI nfl PYslf kIqf igaf sI ikiksy vI piqq iswK ƒ vot pfAux dfaiDkfr nhIN hovygf.
ies mfmly ivc akfl qKq vwloNvI afdyÈ kIqy gey sn ik iswK rihqmirafdf aqy dIvfn dy sMivDfn anusfr
cIP Kflsf dIvfn coxF ‘c piqqvotF df mfmlf BiKaf
hI votF pfeIaF jfx. ies dy bfvjUd votFvfly idn ies PYsly dI AulMGxf hoeI hYaqy cox inXmF dIaF DwjIaF AuzfeIaFgeIaF hn.
dIvfn dy afnryrI skwqr nirMdrisMG Kurfxf ny puÈtI kridaF afiKafik ieh mMg pwqr aglI kfrvfeI leIpRDfn kol Byj idwqf igaf hY.
sRI syNgr mfstkRfPt gruwp aqyBfrqI ividaf Bvn dy cyarmYn hn. AunHFƒ eIstrn afeI eyÈIan ibËnsaYvfrzË smfgm dOrfn ieh purskfrimilaf. smfgm `c sRI syNgr ny ikhfik jIvn `c AunHF dI pRfQimkqf Bfrqaqy AuQoN dy lokF leI kMm krnf hY. XUkydy cotI dy hotl kfrobfrIaF c Èfml sRIsyNgr ny ikhf ik afpxy bwicaF dI pRyrnfsdkf Auh ieh kMm kr rhy hn.
ivskfnisn ivc ieMzIan rYstorYNt leI anuBvIqMdUrIey, izsL vfsLr aqy hYlpr dI loV hY
MatrimonialsMatrimonialsMatrimonialsMatrimonialsMatrimonialslVkI dI loV hY
Saini Sikh clean shave boy,28, 6', M.Sc. Bio Technologydoing BDS in Chandigarh, seekssuitable well educated Saini/JattSikh girl. Family well settled in theUSA. Pl contact, Ph: 516-503-9541or email: [email protected]
4-11
vr dI loVLooking for a suitable
beautiful educated US citizen/green card holder girl, at least 5'-6" or more, for Sikh clean shavenhandsome boy 40 yrs, 6', US bornMBA. Owns family establishedbusiness. Cast no bar. Contact:513-546-7246
8-11
Wanted US/Canadiancitizen/green card holder boy forJatt Sikh girl, fair complexion, 23yrs, 5'-4" from Chandigarh,Bachelor of Dental Surgery,doing internship, only daughter,father retired sub inspectorChandigarh police. Contact, Ph:765-760-0581 or 765-702-8255
10-13
Match for Jatt Sikh Gill girl,28 yrs, 5'-5", engineer in MNC,H1B Visa, Green Card inprocesing, Lives in Bay Area,California. Preferance to doctor/engeneer in Bay Area. Contact:[email protected] 11-14
12/4
Ramgariah family looking fora suitable Ramgariah match fortheir U. S. born son, Sr. FinancialAnalyst 34 years, 5’-10”. Plcontact: [email protected]
Punjab TimesPh: 847-359-0746
punjabtimesusa.com
House for Sale in ChandigarhHIG Independent duplex house
around 9 marla in Sector 28 West,Chandigarh for sale.Please contact:Please contact:Please contact:Please contact:Please contact:
ies mOky ÈRomxI akflI dl dypRDfn suKbIr isMG bfdl ny ikhf ikkFgrs srkfr vwloN akflI-Bfjpfsrkfr dy kMmF Auqy afpxI mohr lfAuxfbhuq hfsohIxf hY. AunHF ikhf ik pMjfbaMdr kFgrs dI nhIN, sgoN JUT dIsrkfr hY. kFgrs ny ijvyN coxF qoN pihlFkrËy muafP krn aqy Gr Gr nOkrIdyx df JUT bol ky votF hfsl kIqIaFsn, AuvyN hux styjF qoN pihlF hoey kMmFƒ afpxy ihwsy pfAux dIaF JUTIaF gwlFkr rhy hn. sRI bfdl ny ÈhId BgqisMG, rfjgurU qy suKdyv dI kurbfnI ƒ
ÈhIdI idhfVf: akflIaF vwloNÈrDFjlIaF dI QF isafsI qIr
isjdf kridaF ikhf ik nvIN pIVHI ƒafpxy gOrvmeI ivrsy aqy ieiqhfsnfl joVn dI loV hY qF jo AunHF dIÈÉsIaq ƒ hor inKfiraf jf sky.
ies qoN pihlF sfbkf vËIr ibkrmisMG mjITIaf ny vI kFgrsI mMqrIaFAuqy ÈbdI vfr kridaF ikhf ik kFgrsƒ rwj ky mMdf bolx vfly dovyN mMqrIawj Ausy pfrtI dy drbfrI bxy hoey hn.AunHF mnpRIq isMG bfdl ƒ ÈhIdF dy nFAuqy shuM Kf ky lokF dIaF BfvnfvF nflKyzx vflf aqy nvjoq isMG iswDU ƒcutkilaF/ totikaF nfl zMg tpfAuxvflf dwisaf.
sMsd mYNbr pRym isMG cMdUmfjrfny vI mnpRIq isMG bfdl aqy nvjoqisMG iswDU dI qulnf ‘rfhU` qy ‘kyqU` nflkIqI aqy ikhf ik ijvyN rfhU qy kyqU dyvVn nfl Gr AujV jFdf hY, ievyNkFgrs df AujfVf hoxoN koeI nhIN rokskdf.
Bgq isMG Xfdgfr aqy ajfieb Gr ƒrfÈtr ƒ smrpq kIqf. muwK mMqrI nyÈhId Bgq isMG dy buwq Auqy Puwl mflf
Byt kIqI aqy ÈhId Bgq isMG dy ipqfsrdfr ikÈn isMG dI Xfdgfr AuqyÈrDFjlI idwqI.
qy Aus dy sfQIaF ƒ igRPqfr krn leIBfrq dy vwK-vwK ÈihrF ivc 24-25 vfrCfpymfrI kIqI. dsqfvyËF ivc ihMdusqfnsoÈilst irpblIkn POj aqy nOjvfnBfrq sBf df mYnIPYsto aqy hor dsqfvyËvI Èfml kIqy gey.
dsqfvyËF ivc ieh vI jfxkfrIdrj kIqI geI hY ik lfhOr sfiËÈ kysaDIn doÈI krfr idwqy gey Bgq isMG,suKdyv qy iÈvrfm rfjgurU sbMDI cwly kysivc puils vwloN 457 gvfh Bugqfey gey,ijnHF ivcoN hMs rfj vohrf, jY gopfl,pI[aYn[ goÈqy mnmohn bYnrjI dI juMzlIny srkfrI gvfhF vjoN Bgq isMG qy AunHFdy sfQIaF ivruwD gvfhIaF idwqIaF. ienHFdy ielfvf iek irport ‘c ieh vI jfxkfrIdrj hY ik ÈhId Bgq isMG qy sfQIaFdI PFsI smyN awQrUaF `qy kfbU nf rwKskx vfly lfhOr jylH dy izptI suprzYNtÉfn sfihb muhMmd akbr ÉF ƒ ieshmdrdI df ÉimafËf afpxI nOkrI qoNbrÉfsq hox dI sUrq ivc Bugqxf ipaf.
ierfk duKFq dy pIVqF Auqy dUhrI mfrrsmI kfrvfeIaF mukMml hox qoN bfadAunHF dIaF lfÈF Bfrq vfps ilafAux dIgwl khI sI, pr ies sbMDI hor jfxkfrInf imlx qy Auh idwlI ivc ivdyÈ mMqrflynfl sMprk krn dI koiÈÈ ivc hn.
iesy kvfied ivc pIVq pirvfrF nygurdfspur qoN sMsd mYNbr sunIl jfKVqy aMimRqsr qoN sMsd mYNbr gurjIq isMGaOjlf nfl mulfkfq kIqI. pMjfb Bvnivc mulfkfq qoN bfad sunIl jfKV nykyNdr dy asMvydnÈIl rvweIey Auqy aPsos
pRgt kridaF ikhf ik kyNdr vwloN ienHFnfl mulfkfq krn dI QF isrP 5ivakqIaF nfl mulfkfq dI ÈrqlgfAuxI mMdBfgf hY.
jfKV ny pRDfn mMqrI nryNdr modIvwloN kIqI geI ‘mn kI bfq` ivc pIVqpirvfrF leI hmdrdI df iek vI lPËnf khy jfx ƒ vI aPsosjnk krfridwqf. pIVq pirvfr ivdyÈ mMqrI suÈmfsvrfj nfl vI mulfkfq kr ky pUrIjfxkfrI lYx leI XqnÈIl hn.
XUrp dIaF GVIaFhoeIaF iek GMtf awgy
pYirs: grmIaF dI ÈurUafq dy nflhI XUrp dIaF GVIaF iek GMtf awgy hogeIaF. ‘zya lfeIt syivMg tfeIm` dy nfmnfl jFdI ies pRikiraf anusfr mfrcmhIny dy afKrI aYqvfr ƒ rfq dy do vjyGVIaF df smF iek GMtf awgy ho jFdf hYBfv ik jdoN rfq dy do vwjdy hn qF GVIaFAuqy smF do dI jgHf iqMn vjy ho jFdf hY.
Punjab Times Vol 19, Issue 13, March 31, 2018 pMjfb tfeImjL sfl 19, aMk 13, 31 mfrc 2018 (9)
pMjfb aqy pMjfbI boldy lokF vfsqybVy mfx dI gwl hY ik gurU gMRQ sfihb dIsMpfdnf pMjfb ivc hoeI aqy ieh gurmuKIilpI ivc iliKaf igaf. dunIaF Br dyanyk igafnvfn purKF ny gurU gRMQ sfihbdI srbsFJIvflqf aqy srbq dy Bly dIiPlfsPI dI srb-sMsfrI mhfnqf nUMpRvfn kIqf hY. bdiksmqI ik pMjfb ivcrihMdy kuJ lokF ny ajy vI mn ivc Brmpfl riKaf hY ik gurU gRMQ sfihb isrPiswKF dy gurU hn. jdoN vI ikqy DrmF bfry
gurU gRMQ sfihb smuwcI lokfeI dygurU hn. vYidk iPlfsPI smyq afpxy qoNpihly sfry DrmF ivc pRgt huMdy afqmkigafn nUM gurU gRMQ sfihb ivc nivafieafigaf hY. afpxy afqmk igafn dIksvwtI Auqy lf ky prKx qoN bfad AunHFivc pRgt huMdy kudrqI nym pRvfn kIqygey hn aqy smfjI nymF dI puÈtI kIqIgeI hY, jdik bfkI dy sfry Brmjfl aqykrmkFz df pUrI idRVHqf nfl KMzn kIqfigaf hY.
hr iswK df muZlf PrË hY ik AuhgurU gRMQ sfihb df pUrf siqkfr kry.ies siqkfr nUM isrP mwQf tykx qksImq nf rwKy, sgoN ies ivc pRgt hoeyafqmk igafn nUM afpxy jIvn dy hrpihlU ivc apnfey. ies igafn nUM afpxIrojLfnf ijLMdgI df aMg bxfey. pr iesafqmk igafn nUM isrP iswKF qk sImqrwKxf iek vzf gunfh hY.
gurU gRMQ sfihb ivcly afqmk swcdI puÈtI gurU arjn dyv ny afpxI ÈhIdIdy ky kIqI hY. gurU gRMQ sfihb ivc drjkoeI vI Dfrnf AunHF vrgy pfrKU sMpfdk
dI nËr ivc cVHy ibnf pRvfn nhIN hoeI.gurU gRMQ sfihb ivc drj Bgq sfihbfndI bfxI bfhr vI imldI hY, pr gurUarjn dyv ny AunHF dI isrP EhI bfxIgurU gRMQ sfihb ivc drj kIqI, jo AunHFdI ksvwtI Auqy pUrI AuqrI. AunHF ny BwtFdI bfxI gurU gRMQ sfihb ivc drj kIqIhY, ijnHF BwtF bfry kuJ iswK ivdvfnF dymnF ivc ajy qk vI mrfsIaF vflfsMklp bixaf hoieaf hY aqy ijnHF dIbfxI Auqy ajy vI kuJ iswK ivdvfn ikMqU-pRMqU krdy hn. pr gurU arjn dyv nygurU gRMQ sfihb ivc BfeI gurdfs dIilKq/rcnf drj nhIN kIqI, jdik BfeIgurdfs gurU gRMQ sfihb dy ilKfrI aqybVy ivdvfn purK sn. spÈt hY ik BfeIgurdfs dI bfxI gurU arjn dyv jI dIksvwtI Auqy pUrI nhIN AuqrI.
XkInn gurU gRMQ sfihb dy rUp ivcsmuwcI mnwuK jfqI dy anuBvI (afqmk)igafn df Kjfnf iswK pMQ aqy pMjfb dylokF kol mOjUd hY. pr ajoky pRsMg ivcies df lfhf lYx leI ies nUM dunIaF Brdy sfry DrmF dy lokF nfl sFJf krn dIloV hY. sfry DrmF dy lokF nfl sFJ pfAuxdf ZMg, ies ivc drj afqmk igafn nUMvMzxf hY. ies nUM sfry DrmF dy lokF nflsFJf krnf hY, AunHF nfl sMvfd rcfAuxfhY. ieh sMvfd rcfAux dI jfc vI gurUgRMQ sfihb ivc bfkfiedf dwsI geI hY.iksy Drm ivcly krmkFz nUM pUrI idRVHqfnfl nkfridaF aqy Aus ivcly iksy mn-klipq ‘rb’ bfry buxy sfry Brmjfl qyByK df pUrI idRVqf nfl KMzn kridaF vIAus dy bfnI pRqI koeI mMdI ÈbdfvlI nhIN
vrqxI. AunHF rihbrF dy guxF nUM afpxyivc afqmsfq kridaF AunHF pRqI hmyÈfÈukrguËfr rihxf hY.
gurmiq ny afpxy qoN pihly DrmF dybhuq sfry sMklpF nUM nvyN BfvarQ idwqyhn. AunHF BfvarQF nUM ajoky muhfvry ivcspÈt krn dI loV hY. gurmiq df sfrfigafn smuwcI mnuwK jfqI dI pRgt hoeIsvYcyqnf Bfv smfjI cyqnf hY. ieh atwl
kudrqI aqy smfjI nymF df igafn hY,ijs nUM afpxI iËMdgI ivc apnf ky hIies DrqI Auqy suKI qy sihj jIvn jIivafjf skdf hY. ies igafn nUM axgOilafkrn df Bfv psUaF dI pwDr Auqy iËMdgIijAuxf hY. ijvyN iksy zfktr vloN dwsygey pRhyË nUM afpxI ishq dI kImq AuqyaxgOilaf krnf aqy afpxI qMdrusqInUM dfa Auqy lf dyxf hY. ieh jfxkfrI hrmnwuK dI afpxI cyqnf qy Aus dy afpxyanuBvI mn dy sMsfr df aMg bxnI cfhIdIhY. ieh igafn hI mnuwK dI smfjI cyqnfnUM ivkisq krdf hY aqy Aus nUM anMd
BrpUr sihj iËMdgI ijAux dI jugq dsdfhY.
ajoky isafsI pRsMg ivc gurmiqigafn dI kImq hor vI vDyry hY. gurmiqikqy vI smwucy igafn `qy iejfrydfrI dfdfavf nhIN krdI. byÈwk gurmiq ny sfnUMswc dI Koj krn df iek ZMg jrUr disafhY. gurmiq dI Dfrnf hY,
jgqu jlMdf riK lY
afpxI ikrpf Dfir]ijqu duafrY AubrYiqqY lYhu Aubfir] (pMnf 853)rbI hsqI nUM jodVI kIqI geI hY ik
hy akfl purK! sfrf sMsfr hAumY aqyiqRsLnf dI agnI ivc sV irhf hY, ijvyNikvyN aqy iksy vI ZMg nfl ies sMsfr nUMbcfa lY!
XkInn mnuwK jfqI nUM cMbVIaFiBafnk alfmqF aqy Kqrnfk jMgF dIqbfhI qoN Cutkfrf pfAux df iek rfhgurmiq vI dsdI hY. gurmiq df inÈfnfiek ieho ijhy rfj dI sQfpnf krnf hY,
ijQy hr mfeI-BfeI ibnf iksy iBMn-Byddy, ibnf iksy jfqI AUc-nIc dy, iesbyaMq-asIm kudrq nfl ieksurqf ivcrihx dy Xqn kridaF aqy ies dy guxgfAuNidaF jfxy hoey kudrqI nymF (hukmu)ivc rih ky svYsMjmI (sdfcfrI) iËMdgIjIvy aqy hwQIN ikrq kridaF smUhBfeIcfry nfl rl-iml ky vMz Ckx dynym anusfr afpxIaF qrksMgq mnwuKIloVF dI pUrqI kry. srbsFJIvflqf dIBfvnf nUM lgfqfr PYlfAuxf aqy srbqdy Bly dy smfj dI isrjxf krn leIinrMqr XqnÈIl rihxf, iehI iswKienklfb dI inrMqrqf hY. ‘hlymI rfj’aqy ‘bygmpurf’ smfj vwl jFdf iehI rfhhY. gurmiq anusfr iehI Kflsf rfj dfsMklp hY.
ajoky pRsMg ivc ‘rfj krygf Kflsf’dy aDUry bol duhrfAux dI QF ies dy pUrnswc ‘rfj krygf Kflsf afkI rhy nf koie’nUM amlI jfmf pihnfAux dI loV hY. iesquk ivc afkI df BfvarQ rfj qoN afkIhoxf nhIN, sgoN hukmu Bfv kudrqI nymFqoN afkI hoxf hY. ies pRsMg ivc pMjfbaMdr Kflsf rfj dI kfiemI df mMqv,pMjfb dy smwucy kudrqI vsIilaF nUMsmUihk qOr qy ies qrHF ivAuNqxf hY ikkudrq nfl ieksur jIvn bsr kridaFpMjfb dy sfry lokF dIaF buinafdI loVFdI pUrqI ho sky.
bRhmf ibsnu irKI munIsMkru ieduM qpY ByKfrI]mfnY hukm sohY dr sfcYafkI mrih aPfrI] (pMnf 991)Bfv isrjxhfr Aus krqf dy drbfr
ivc bRhmf, ivÈnUM, iÈvjI qy ieMdr smyqsfry irKI, munI, qpI iBKfrI hn. Aus dydrbfr ivc isrP EhI sLoBdy hn, jo Ausdy hukmu (dsqUr) nUM mMndy hn. Aus dyhukmu qoN afkI Bfv bfgI afpxy aPryvyN(hAumY) nfl hI mr jFdy hn.
###
gurU gRMQ sfihb dI iPlfsPI dI srb-sMsfrI aihmIaq
gurbcn isMGPon: 91-98156-98451
BfrqI lokqMqr nUM dunIaF df sB qoNvwzf lokqMqr mMinaf jFdf hY. Kfs gwlieh hY ik ieh lokqMqr Drm-inrpwKqfdy afDfr ‘qy arMB kIqf igaf sI, prajoky smyN BfrqI lokqMqr dI buinafdDrm afDfrq bxdI jf rhI hY. aslivc iksy vI dysL dI isafsq lokF dyivkfs nUM mwuK rwK ky kIqI jfxI cfhIdIhY pr BfrqI isafsq dy sMdrB ivc ieh
ivcfr glq hI sfibq huMdf hY, ikAuNikBfrqI isafsq df mUMh-muhFdrf asloNhI bdl igaf hY. ieh lok-pwKI nf ho kyDrm dy afDfr ‘qy afpxf kMm krdf hY.ies leI sB isafsI pfrtIaF coxF ivcafpxy AumIdvfrF df aYlfn krn smyNDrm df ivsLysL iDafn rwKdIaF hn. iksyielfky ivc AumIdvfr aYlfn krn qoNpihlF AuQy rihMdy lokF dy Drm nUM vficafjFdf hY qF ik AumIdvfr dI ijwq nUM XkInIbxfieaf jf sky.
KYr, isafsq dI asl qfkq lokFdf ruJfn huMdf hY aqy lokF dy ruJfn nUMafpxI qfkq ikvyN bxfieaf jfvy, iehivsLf isafsq ivc bhuq aihm hY.isafsI mfhrF df mMnxf hY ik DrmaijhI qfkq dy rUp ivc AuBr ky sfhmxyaf irhf hY, ijs dy snmuK lok- ivkfs
dI gwl asloN hI inrmUl sfbq huMdI hY.ies kfrn ipwCy BfrqI lokF dI ieiqhfskipwTBUmI vI kMm krdI pRqIq huMdI hY.
ijLkrXog hY ik Bfrq kdI aMgryjLFdf gulfm irhf aqy kdI muglF df. iewQoNdy lokF dI mno-ibrqI afpxf munfPfBflx dI vwD rhI hY. ies gwl nUMieiqhfsk gwdfrIaF dy hvfly nfl vwD
drusqI nfl smiJaf jf skdf hY.XkIkn, BfrqI jnmfns dI soc iesafDfr ‘qy itkI hoeI hY ik afpxf munfPfikvyN pRfpq kIqf jf sky? ajoky smyN cusqisafsqdfn BfrqI lokF dI ies pRivrqInUM bhuq drusqI nfl smJ igaf jfpdfhY. ies leI BfrqI lokqMqr ivc DrmpRBfvI BUimkf inBfAuNdf sihjy hI dyiKafjf skdf hY.
ivc ies dy iswty bhuq iBafnk aqy gMBIrinklxgy. lokF df ivkfs qy hwk, KqmhuMdy jfxgy aqy Gwt- igxqIaF ivc zrdf mfhOl pYdf ho jfvygf. asIN bhu-igxqIsmfj dy rfj ivc Gwt-igxqIaF dIdurdsLf bfry aksr hI pVHdy-suxdy hF,pr aihm gwl ieh hY ik bhu-igxqIaFdy rfj ivc Kud bhu-igxqI smfj df
ivkfs vI sMBv nhIN hY ikAuNikiksy vI dysL dI isafsq df aslmksd afm lokF nUM muZlIaFshUlqF leI jwdo-jihd krdyrihx ivc msLgUl krnf huMdf hY.iksy vI dysL dy isafsqdfn iehnhIN cfhuMdy ik afm lokF dIaFpRysLfnIaF dUr ho jfx aqy muZlIaFjLrUrqF bhuq afsfnI nfl qy jldpUrIaF ho jfx. kfrn ieh hY ikisafsqdfn cMgI qrHF jfxdy hn ikjy lokF dIaF muZlIaF jLrUrqF bhuq
jld pUrIaF ho geIaF qF Pyr ieh lokagFhvDU soc dy DfrnI hoxgy aqy sfzyaOguxF/GpilaF ‘qy njLr rwKxgy. iesleI isafsqdfn cfhuMdy hn ik afm lokafpxy leI muZlIaF shUlqF pRfpq krnleI hI jUJdy rihx. mwDvrgI BfrqI votrdf sfrf iDafn afpxy leI shUlqF pRfpqkrn ivc lwgf rhy aqy BfrqI lokqMqrdf Drm inrpwKqf vflf QMmH kmjLor huMdfrhy. ajoky dOr dy BfrqI isafsqdfnF dfiehI mUl mMqv hY aqy Auh iesy AudysL nUM
pUrf krn ihwq Drm nUM isafsq df mUlDurf bxf ky pysL kr rhy hn.
isafsq nU M Drm nfl joV kyisafsqdfn bhuq afsfn qrIky nfl rfjswqf ‘qy kfbjL ho jFdy hn aqy afm lokafpxy Drm nUM Kqry ivc smJ ky guMmrfhho jFdy hn. Drm nUM hiQafr vjoN vrqxf
ajokf isafsqdfn cMgI qrHF smJ igafhY. BfrqI lokF dIaF Drm pRqI BfvnfvFnUM isafsq dI ksvwtI ‘qy qol ky brbfdkIqf jf irhf hY. bdiksmqI ik afmBfrqI votr ies isafsq nUM afpxy ihwqdI isafsq smJ ky awKF bMd krky cupbYTf hY. ieh bhuq Kqrnfk ruJfn hY.
Drm df isafsq Auqy BfrU hoxf isrPGwt-igxqIaF leI hI Kqrnfk nhIN hYblik bhu-igxqI smfj leI vI KqrnfkhY. pr ies dy nqIjy kuJ icr mgroNsfhmxy afAuNdy hn. Drm df mUl mnorQisafsq nUM shI krqwv aqy iemfndfrIdf pfT pVHfAuxf huMdf hY pr ajokf sMdrB
‘Drm nUM Kqrf hY’ bxf ky pysL kIqf jfirhf hY. ies leI afm jnmfns iesKqry nUM tflx leI cusq pfrtIaF dfmohrf bx jFdf hY aqy isafsqdfn iesmOky nUM rfj swqf pRfpqI df sB qoN aihmmOkf mMnidaF afm lokF nUM iesy Brmjflivc AulJfeI rwKdy hn.
ieiqhfsk hvfilaF qoN ieh gwlBlIBFq smJI jf skdI hY ik bhu-igxqI smfj nUM bhu-igxqIaF dy rfjivc bhuq duwK Jwlxy pey hn. jdoN Aussmfj nUM ieh afs sI ik hux sfzy smfjdf rfj kfiem ho igaf hY, hux koeIKqrf nhIN, AudoN vI AunHF bhu-igxqIsmfj dy lokF nUM vwD nmosLI df sfhmxfkrnf ipaf, ijnHF afpxy smfj dy rfjleI Auprfly kIqy sn. ieh nqIjy kuJ
vkq dI mMg krdy hn. afm lokF nUMisafsq dy ies sMdrB dI smJ af jfvyqF afAux vfly vkq ivc mfVy nqIijaFqoN bicaf jf skdf hY.
so, iksy vI dysL ivc isafsq aqyDrm df imlgoBf bhuq Kqrnfk ruJfnhY. isafsq dIaF glIaF ivc Drm dfmUl mnorQ guafc igaf jfpdf hY.isafsq hr vkq afpxf munfPf socdIhY, cfhuMdI hY aqy isafsq df koeI DrmnhIN huMdf. isafsq df mUl mnorQ rfjswqf pRfpqI huMdf hY, ies qoN vwD kuJ nhIN.pr afm BfrqI lok ies swc nUM kdoNsmJxgy? ieh BivwK dI kuwK ivc hY.
isafsq ’qy BfrU huMdf Drm: kfrn aqy nqIjy
zf[ insLfn isMG rfTOrPon: 91-75892-33437
ajoky pRsMg ivc ‘rfj krygf Kflsf’ dy aDUry bolduhrfAux dI QF ies dy pUrn swc ‘rfj krygf KflsfafkI rhy nf koie’ nUM amlI jfmf pihnfAux dI loV hY.ies quk ivc afkI df BfvarQ rfj qoN afkI hoxf nhIN,sgoN hukmu Bfv kudrqI nymF qoN afkI hoxf hY. ies pRsMgivc pMjfb aMdr Kflsf rfj dI kfiemI df mMqv, pMjfbdy smwucy kudrqI vsIilaF nUM smUihk qOr `qy ies qrHFivAuNqxf hY ik kudrq nfl ieksur jIvn bsr kridaFpMjfb dy sfry lokF dIaF buinafdI loVF dI pUrqI ho sky.
hr iswK df muZlf PrË hY ik Auh gurU gRMQ sfihb df pUrf siqkfr kry. ies siqkfrnUM isrP mwQf tykx qk sImq nf rwKy, sgoN ies ivc pRgt hoey afqmk igafn nUM afpxyjIvn dy hr pihlU ivc apnfey. ies igafn nUM afpxI rojLfnf ijLMdgI df aMg bxfey. pries afqmk igafn nUM isrP iswKF qk sImq rwKxf iek vzf gunfh hY.
Punjab Times Vol 19, Issue 13, March 31, 2018 pMjfb tfeImjL sfl 19, aMk 13, 31 mfrc 2018 (10)
ÈRomxI kmytI AunHF gurduafrf pRbMDkkmytIaF aqy pMcfieqF ƒ snmfinqkrygI jo afpxy ipMzF ivc iek gurduafrfrwKx df PYslf krngIaF. ies PYslyqihq ÈRomxI kmytI ny iek qoN vwDgurduafiraF qoN iek gurduafrf krn vflyipMzF ivc bfkI gurduafiraF dIaFiemfrqF ƒ ipMz dy lokF leI lfiebRyrIaF,izspYNsrIaF, Kyz klwbF jF gurbfxI,kIrqn isKlfeI kyNdrF vrgy sd-kfrjFleI vrqx df suJfa vI idwqf hY jo smfjdI BlfeI leI g urmiq d y srbsFJIvflqf vfly psMg ivc ibhqr sMklphY. lihr dI afrMBqf jgrfAuN iËlHy dy 15hËfr dI afbfdI vfly ipMz cwkr qoN hoeI,ijQy ieko gurduafry ivc jfq-pfq aqyDVybfËI qoN Aupr AuT ky sfrIaF sMgqFiekjut ho ky nqmsqk huMdIaF hn. iesqoN bfad mflvy dy iËlHf PrIdkot dy ipMzDUVkot dIaF sMgqF ny vI ipMz ivc do qoNiek gurduafrf krn df PYslf kIqf hY.
gurduafrf iswK Drm dy pRcfr-pRsfrdI bhumuKI kyNdrI sMsQf hY. gurduafrfiswK Drm, pMQ aqy smfj df kyvl DrmsQfn hI nhIN, sgoN ieh smucy iswKI jIvnaqy smfijk-mnuwKI srokfrF df kyNdrIDurf hY. gurduafrf sMsQf df mUl mksdDrm dy nfl nfl bhupwKI smfj BlfeIdy kfrj kridaF iswKI dy sunyhy ƒ iswKpMQ qy smfj dy cfry pfsy qwk phuMcfAuxfhY. gurduafrf sMsQf dy sMklp, bhumuKIAudyÈF aqy kfrjF ƒ smJx leI BfeIkfnH isMG nfBf vloN idwqI pirBfÈf ieAuNhY: ‘gurduafrf Auh pivqr sQfn hY, ijQysFJIvflqf dy pRqIk sRI gurU gRMQ sfihbdf p RkfÈ kIqf h ov y . g urduafr yividafrQIaF leI skUl, afqm-jigafsf vfilaF leI igafn AupdyÈkafcfrX, rogIaF leI ÈPfÉfnf, BuwiKaFleI aMnpUrnf, iesqrI jfq dI pwq rwKxleI lohmeI durgf qy musfPrF leIivÈrfm Gr huMdy hn.’
gurU sfihbfn dI isDFqk ivcfrDfrfdf mirXfdfbwD pRcfr BfvyN gurduafrfsMsQf df muwK kfrj hY, pr gurmiq dypRcfr-pRsfr dy iswty hfsl krn leIjigafsUaF leI igafn dI pfTÈflf,XfqrUaF leI irhfieÈ, BuwiKaF leIlMgr, loVvMd ibmfrF leI ishq syvfvFvI muhweIaf krvfAuxf ies dy lfËmIsMsQfgq AudyÈ hn. ienHF ivcoN iksy vIiek kVI df kmËor ho jfxf, gurduafrfsMsQf ƒ sMklphIx kr skdf hY.gurduafrf sMsQf dI purfqn simaF ivcsfzy muZly smfijk aqy mnuwKI jIvn dy
smfijk eykqf aqy ‘iek ipMz iekgurduafrf muihMm’
qlivMdr isMG buwtrPon: 91-98780-70008
ivkfs ivc vwzI dyx rhI hY. gurduafryivcoN gurU dI mwq (Dfrimk qy nYiqk gux)Dfrn kr ky guriswK agFh afdrÈksmfj dI isrjxf krdy rhy hn.
gurduafrf sfihbfn df muZly qOr‘qy mF-bolI dy pRcfr-pRsfr ivc vI vwzfXogdfn irhf hY. purfxy simaF ivc bhuqsfry anpVH lok, jo kdy skUl vI nhINgey, Auh cMgI qrHF gurmuKI ilKxI-pVHnIgurduafiraF ivcoN hI iswKdy sn. ipMzF dygurduafry BfeIcfry, eykqf aqy sdBfvnfdf vI muwK kyNdr huMdy sn. ipMzF dy sFJyPYsly gurduafiraF ivc bYT ky ley jFdysn. BfeI-gRMQI sFJIvflqf dy Ëfmn huMdysn. ipMzF, ngrF `c iek qo N vwDgurduafiraF dI AusfrI df muwK kfrn BfvyNsfzI smfijk bxqr ivc zUMGf Disafjfq-pfq df vrqfrf hY, pr ies dy nflnfl isafsI ahuidaF aqy cODrF dI BuwKvI ies df vwzf kfrn bxI.
gurU sfihbfn ny qF jfq-pfq dfBrpUr KMzn kridaF sfrI mnuwKqf ƒiek kr ky jfixaf sI. gurU sfihbfn ny‘rwbI eykqf’ df sMdyÈ idwqf aqy iehIsMdyÈ gurduafiraF ivcoN sfzy srbrfhsuxfAuNdy afey hn. gurmiq anusfr rwb‘iek’ hY aqy sfrI kfienfq Ausy ‘krqfpurK’ dI isrjI hoeI hY. cfry vrxF, jfqFqy KyqrF dy lokF ivc iek akfl purK dI
hI joq jg rhI hY. sRI gurU gRMQ sfihbivc 6 gurU sfihbfn qoN ielfvf vwK vwKjfqF, DrmF qy iKwiqaF nfl sbMDq 15BgqF, 11 BwtF, sUPI sMqF aqy gurU Grdy iqMn iswK ÈrDflUaF dI bfxI drj krky srb sFJIvflqf df nfXfb AupdyÈidwqf igaf hY pr smyN dy nfl vrx vMzsoc dy pRBfv aqy smfijk pDr ‘qy DsIjfq-pfq kfrn iswK smfj aqy cODr dIlflsf kfrn iswK lIzriÈp ny gurduafryqF kI, ipMzF ivc hux ÈmÈfnGft qwkjfqF dy afDfr ‘qy vMz ley hn. cODrFÉfqr hux ivdyÈF ivc vI jfq-pfqF,
sMprdfvF aqy ielfikaF dy afDfr ‘qyikrfey dIaF iemfrqF ivc sMsQfvF,susfietIaF bxf ky inwjI gurduafryAusfrn df ruJfn qyË ho irhf hY.
kfPI arsf pihlF BfvyN sRI akflqÉq sfihb qoN vI iek ipMz ivc iekogurduafrf hox sbMDI afdyÈ jfrI hoieafsI, pr ies ƒ aml ivc ilafAux leIÈRomxI kmytI lMbf smF avyslI bxI rhI.ÈRomxI kmytI dy pRDfn goibMd isMGlONgovfl ies avyslypn ƒ dUr krn leImubfrkbfd dy hwkdfr hn.
ÈRomxI kmytI dI ‘iek ipMz, iekgurduafrf muihMm’ dI ajoky pRsMg ivcvwzI mhwqqf hY. ijnHF ipMzF ivc iek qoNvwD gurduafry hn, AuQy sRI gurU gRMQsfihb dy pUrn siqkfr aqy mfx-mirXfdf dI pflxf vI ibhqr qrIky nflnhIN huMdI. bhuqy ipMzF ivc svyry sRI gurUgRMQ sfihb dy pRkfÈ vyly, inqnym jF Èfmƒ suwK-afsn vyly gurduafiraF aMdrBfeI jI qoN ielfvf koeI nhIN huMdf. bhuqyQfeIN igafnvfn, Xogqf pRfpq, sUJvfnqy kfbl gRMQI, pRcfrk aqy syvfdfrF dIvI axhoNd hY. iek ipMz ivc iekogurduafrf hox nfl ipMz dy lok gRMQI,kQf vfck aqy syvfdfr kfbl, igafnI,sulJy aqy vDyry isiKaq rwK skxgy.AunHF ƒ cMgy syvf Pl idwqy jf skxgy, qF
jo sfzy gRMQI, pRcfrk aqy syvfdfr DrmpRcfr dy nfl nfl inÈicMq ho ky afpxypirvfrF dI shI prvirÈ kr skx.
ipCly simaF dOrfn sRI gurU gRMQsfihb dI byadbI dIaF GtnfvF ivc iekvwzf kfrn ipMzF dy gurduafiraF ivc sRIgurU gRMQ sfihb dI syvf sMBfl ivc pRbMDkIavyslfpn vI sfhmxy afieaf sI. keIQfvF ‘qy ibjlI dy Èfrt srkt kfrnpfvn srUpF dy agn Byt hox dIaFGtnfvF vfprIaF. jy iek ipMz ivc iekgurduafrf hovygf qF ipMz dy lok sRI gurUgRMQ sfihb dI mirXfdfbwD syvf sMBflibhqrIn ZMg nfl inBfAux leI vDyryXqnÈIl ho skxgy. gurduafrf sMsQfafpxy mUl sMklp vwl syiDq hovygI aqyiswKI dy bhupwKI pRcfr-pRsfr df shI rUpivc kyNdr bxygI. gurduafiraF dy cVHfvyƒ ‘ÊrIb df mUMh’ afiKaf igaf hY. ipMzivc ieko gurduafrf hox kfrn cVfvf iekoQF iekwTf hovygf aqy dsvMD rUp ivc iescVHfvy dI ÊrIbF, loVvMdF dI shfieqf,iswiKaf, ishq qy Drm-igafn dy pRsfraqy hor smfijk srokfrF leI sdvrqoNho skygI. aijhI lihr ijQy iswK smfjaMdr jfq-pfq dIaF vMzIaF ƒ Éqm krky gurU sfihbfn dy ‘srb-sFJIvflqf’aqy ‘rwbI eykqf’ vfly PlsPy dy pRcfr ƒmuKfiqb ho skdI hY, AuQy smfijk eykqf`c vI vwzI BUimkf adf kr skdI hY.smfj dy vwK vwK vrgF ƒ vI awgy af kysrgrm BUimkf inBfAuxI cfhIdI hY.
gurU sfihbfn dI isDFqkivcfrDfrf df mirXfdfbwDpRcfr BfvyN gurduafrf sMsQfdf muwK kfrj hY, pr gurmiqdy pRcfr-pRsfr dy iswty hfslkrn leI jigafsUaF leIigafn dI pfTÈflf,XfqrUaF leI irhfieÈ,BuwiKaF leI lMgr, loVvMdibmfrF leI ishq syvfvF vImuhweIaf krvfAuxf ies dylfËmI sMsQfgq AudyÈ hn.ienHF ivcoN iksy vI iek kVIdf kmËor ho jfxf, gurduafrfs MsQf ƒ s MklphIx krskdf hY.
slfh suixE jI!aOribt sI drVdI bwcIaF nUM, nMnHI CF ny puwCI nf vfq sI jI.ds sfl df dOr sI jfr-sLfhI, CfeI ivc pMjfb dy rfq sI jI.lok aqy mulfjLm duiKafiraF nUM, luwt-kuwt dI idwqI sOgfq sI jI.QF qIsry Dwk ky votrF ny, msF msF hI pfeI injfq sI jI.BuwlI ‘syvf’ nf QozI pMjfbIaF nUM, lwgy AudoN dy jLKm nf CyVIey jI.pol KolHxy Cwz idE lvo sotf pIVHI afpxI Qwly Auh PyrIey jI!
kYptn amirMdr isMG srkfr df dUjf bjt vI pMjfb dy lokF nMU koeIvwzI rfhq lY ky nhIN afieaf sgoN pihlF hI afmdn kr Br rhy vrgAuqy 2400 rupey sflfnf df hor boJ lwd idwqf igaf hY. ipCly iek sflqoN jdoN qoN ieh srkfr hoNd ivc afeI hY, ‘Kjfnf KflI hY’ sux sux kylokF dy kMn pwk gey hn. iksy vI Kyqr leI srkfr kol koeI pYsf nhIN.afrQk mfihrF df ies bfry iek hor nukqf ipCly idnIN sfhmxy afieafhY. AunHF muqfbk, agly sfl lok sBf coxF af lY idE, dyKxf pYsf iksqrHF pfxI vFg roiVHaf jFdf hY. drasl, sfrf mslf mYnyjmYNt df hY.ieh srkfr afpxy roËfnf kMmF-kfrF leI vI pYsy df jugfV krn ivcasPl rhI hY. srkfr nMU afpxy mulfËmF nMU qnKfhF dyxIaF vI aOKIaFhoeIaF peIaF hn. pMj sflF ivcoN iek sfl df smF koeI Gwt nhIN huMdf.afm kr ky bhuqy kMm qF pihly do sflF ivc hI hoxy huMdy hn. iPr do sflsrkfr zMg-tpfeI krdI hY aqy afKrI sfl dy sfry kMm-kfr hoxvflIaF coxF dy mwdynËr AulIky jFdy hn. ies ilhfË nfl muwK mMqrIkYptn amirMdr isMG kol isrP iek sfl hI bicaf hY aqy ies ieksfl leI AunHF dy Kjfnf mMqrI mnpRIq isMG bfdl ny ikRÈmy vflf bjtpyÈ nhIN kIqf hY. afpxy BfÈn ivc vI AunHF iehI ikhf hY ik srkfr qoNiksy krfmfq jF ikRÈmy dI AumId nf rwKI jfvy. afpxI QF AunHF df iehqrk TIk ho skdf hY pr vwK vwK KyqrF ivc sMkt nfl jUJ rhy pMjfb nMUienHF sMktF ivcoN AuBfrnf mOjUdf srkfr dI ijMmyvfrI hY aqy ies ijMmyvfrIqoN ieh qy ies dy afgU aijhy ibafn dy ky surKrU nhIN ho skdy. hor qFhor ies srkfr isr swqfDfrI kFgrs vwloN ivDfn sBf coxF dOrfn kIqycox vfaidaF dI pMz df boJ vI hY.
AuNj ies bjt df iek aihm nukqf sUby dIaF XUnIvristIaF dfarQcfrf suDfrn leI cuwky kdm hn. ieh kdm BfvyN ingUxy hI hn pries pfsy iek vfr rfh qF KuwilHaf hI hY. PMzF dI BfrI Gft nfl lgfqfrjUJ rhIaF sUby dIaF sfrIaF XUnIvristIaF dI afrQkqf burI qrHFzolI hoeI hY. ipCly kuJ smyN qoN ividafrQIaF Auqy PIsF df Bfr lgfqfrvDfieaf jf irhf sI. aijhf BfvyN kyNdr aqy sUbF srkfrF dIaF nvINnIqIaF kfrn ho irhf hY, pr ies df nqIjf ieh inkilaf hY iksfDfrn GrF dy bwcy Auc iswiKaf qoN vFJy ho rhy hn. ieAuN Auh ruËgfrpRfpqI dI dOV ivcoN vI pCVny ÈurU ho gey hn. Kjfnf mMqrI ny pMjfbIXUnIvristI, pitaflf ƒ 50 kroV rupey ivÈyÈ grFt df aYlfn kIqf hY.iesy qrHF pMjfb XUnIvristI, cMzIgVH dI afrQk mdd 33 kroV rupey qoNvDf ky 42[6 kroV rupey kIqI geI hY. gurU nfnk dyv XUnIvristI,aMimRqsr; pMjfb KyqI XUnIvristI, luiDafxf; gurU aMgd dyv vYtrnrIaYNz aYnIml sfieMsË XUnIvristI; gurU rvIdfs afXurvYd XUnIvristIaqy rfjIv gFDI lfa XUnIvristI dIaF grFtF ivc Cy PIsdI df vfDfkIqf igaf hY. AuNj, pRfiemrI iswiKaf Kyqr Auqy Kjfnf mMqrI dI ingHfpYxoN rih hI geI hY. asl ivc awj kwlH sUby ivc pRfiemrI iswiKaf dfbyhwd mMdf hfl hY. kYptn srkfr ny ies Kyqr dI Kbrsfr lYx dI QFskUl bMd krn df PYslf kIqf hY. Ëfhr hY ik srkfrI skUl bMd kIqyjfx df aiswDf Pfiedf sUby ivc KuMBF vFgU KuwlHy pRfeIvyt skUlF nMU hoxf hYaqy jwg jfxdf hY ik ieh skUl vI Auc iswiKaf vFg afm vrg dy lokFdI phuMc ivcoN bfhr ho rhy hn. mqlb sfP hY ik ies vrg dy bwcy iËMdgIaqy ruËgfr dI qyË dOV ivcoN pihly gyV ivc hI bfhr ho rhy hn. iesmfmly df sB qoN mfVf pwK iehI hY ik ies pfsy Aukf hI soicaf nhIN jfirhf. ies nfaihlIaq dy nqIjy jdoN dhfky-zyZ dhfky bfad afAuxgy,AudoN hflfq hor vI gMBIr ho cuky hoxgy.
muwK mMqrI kYptn amirMdr isMG vwloN ivDfn sBf ivc ividafrQIcoxF krvfAux dy aYlfn ny sB df iDafn iKwicaf hY. sUby ivc KfVkUvfdkfrn ividafrQI coxF bMd kr idwqIaF geIaF sn. ies aYlfn nflkfljF aqy XUnIvristIaF dy ividafrQIaF dI icrokxI mMg pRvfn hogeI hY. ies nfl ibnf Èwk, sUby dy isafsI mfhOl ivc isPqI qbdIlIaf skdI hY. ieh coxF bMd hox kfrn isafsq df iek pfsf mfirafigaf sI. ajy ieh nukqf BfvyN bhuq vDf-cVHf ky kIqf igaf lwgygf prieh hY swc, ik ividafrQI coxF dOrfn jdoN nvyN afgU afpxI QF bxfAuxgyqF isafsq ivc pirvfrvfd nMU rqf ku TwlH pYx dI sMBfvnf Aujfgr hojfvygI. sMBv hY ik pMjfb dI mOldI jvfnI, gYr-idafnqdfr isafsqdfnFhwQoN hfloN byhfl hoey sUby nMU lIh Auqy lY afAux. ieiqhfs ivc aijhfvfprdf irhf hY aqy ieiqhfs isrjx dy mfmly ivc pMjfb vwK vwK dOrFaMdr kdy ipwCy nhIN irhf hY. afs krnI cfhIdI hY ik kYptn srkfrvwloN iksy isafsI igxqI-imxqI ivcoN kIqf ieh PYslf nvyN rfh KolHygf.
bjt dI purfxI muhfrnI
Punjab Times Vol 19, Issue 13, March 31, 2018 pMjfb tfeImjL sfl 19, aMk 13, 31 mfrc 2018 (11)
avfm dy swqfDfrI iDr ivroDI rONadf Ìfiedf AuTfAuNdy hoey BrmfAU coxvfady kr ky swqf Aupr kfbË hoxf aqyiPr vfadfiÉlfÌI krnf mulk dIaFqmfm ‘muwKDfrf` isafsI pfrtIaF dIsFJI ÉUbI hY. kYptn srkfr dI kfrguËfrIiesy scfeI Aupr mohr lf rhI hY.
coxF dOrfn kYptn ny gutkf cuwk kyshuM KfDI sI ik 4 hPiqaF ivc pMjfbivcoN nÈf Éqm kr idwqf jfvygf. 48hÌiqaF bfad vI siQqI ijAuN dI iqAuN
drasl kYptn srkfr dI nIqIÈoÈybfËI nfl vkq tpfAux dI hY. niÈaFdy mUl kfrnF ƒ muÉfqb hoxf AunHF dfeyjMzf hI nhIN. pihlF srkfr ny nÈy rokxdy nF hyT spYÈl tfsk Pors bxfeI, huxzYpo (zrwg aibAUË pRvYnÈn afÌIsr,Bfv niÈaF dI durvrqoN rokU aÌsr) nFdI nvIN muihMm clfeI geI hY. 23 mfrcƒ ÈhId Bgq isMG dy ipMz qoN kYptn vloNaqy bfkI iËilHaF ivc srkfr dy horkYbint mMqrIaF vloN ‘zYpo’ shuM cuwksmfgm rcf ky Éud shuM KfDI geI aqy‘zYpo’ vflMtIar hjUmF ƒ shuM cukfeI geI.muwK mMqrI ny aYlfn kIqf ik ‘zYpo’ dIvYWbsfeIt Aupr hux qk svf cfr lwKvflMtIar BrqI ho cuwky hn. ieh ieshkIkq ƒ clfkI nfl lukox dI kvfiedhY ik niÈaF ƒ TwlH Tos nIqI nfl pvygI
jo kYptn kol hY nhIN. niÈaF dI mUlvjHf Gor mfXUsI hY ijs df iswDf sbMDpMjfb dy Gor smfjI-afrQk sMkt aqyivafpk byruËgfrI nfl hY. jy hfkmjmfqF cfhux qF nÈy Kqm krn leI nfiksy aKOqI tfsk Pors dI ËrUrq hY, nfaYsy aKOqI vflMtIarF dI BrqI dI. iesleI isafsI iewCf qy Tos nIqI drkfr hY.
Gr Gr ruËgfr dyx df vfadfpwkI nOkrI dyx dI bjfey inwjI kMpnIaFƒ swd ky ‘ruËgfr myly` lfAux qksImq ho igaf. ienHF ‘ruËgfr myilaF`dy dfavy dI pol vI CyqI hI KuwlH geI.ruËgfr myilaF dy suMny Èfimafny dwsdyhn ik nOjvfn Aus srkfr dy ruËgfrdyx dy ies nftk ƒ ikMnI ku gMBIrqfnfl lY rhy hn. srkfr jo nvF ruËgfrmuhweIaf krn dI bjfey srkfrI QrmlplFt ƒ bMd krky bfruËgfrF qoN vIruËgfr Koh rhI hY. 15000 kwcyaiDafpkF `qy Èrq lf idwqI geI hY ikpwky hox leI AunHF ƒ agly 3 sfl leI30000 rupey mhInf mOjUd qnÉfh dIbjfey 10300 rupey qy kMm krnf pvygf.
pMjfb dI nOjuafnI ƒ pihlF aiqvfdaqy iPr niÈaF ny Kf ilaf, ies leIhux ies pfsy Éfs qvwjo dI loV hY. jybyruËgfrI dy isÉr df sbUq dyKxf hY qFbiTMzf dI imsfl sfhmxy hY. AuQy drjfcfr mulfËm dIaF 9 asfmIaF leI 6hËfr nOjuafnF ny arËIaF idwqIaF hnijnHF ivc post grYjUeyt qy ieMjnIar vIÈfiml hn. Aus sUby ivc byruËgfrI nflnijwTxf ibnF Èwk, Kflf jI df vfVf nhIN,ijQy qkrIbn hr sMsQf df BwTf bYT igafhoieaf hY aqy hr afriQk Kyqr cOPflizwigaf ipaf hY.
KyzF dy Kyqr ivc pMjfbIaF dI kmflkrn dI ÉUbI dy mwdynËr ies pfsy iDafndyx dI loV hY. iek cMgI ikRktr jF Blvfnƒ zI[aYs[pI[ bxfAuxf cMgf sunyhf qFhY, pr pulIs dI nOkrI hrmnpRIq kOraqy nvjoq kOr dI Xogqf ƒ Éqm kr
pMjfb ƒ qbdIlI leI iqafr krndf qrjIhI eyjMzf iksy kol vI nhIN. aslivc XQf-siQqI isafsI jmfq ƒ bhuqsUq bYTdI hY. pMjfb vËfrq dI pihlImIitMg dOrfn AuqÈfh idisaf sI. iesmIitMg ivc iqMn GMitaF dOrfn qkrIbn100 ÌYsly kIqy gey. ieh AuqÈfh huxAuzMq ho igaf hY. Éfs qbdIlI qoN bgYrpihlF vFg purfxIaF nIqIaF ivc hIPyrbdl ho irhf hY. ies mfmly ivc ÈfiedAumr vflf pwK vI hY. TfTF mfr rhInOjuafnI vfly sUby dI agvfeI sfl pihlF89 sflF dy bËurg dI QF 75 sfl dyibrD dy hwQ af geI. nvIN soc jFsmwisafvF hwl krn dy nvyN qrIkfkfrleI AuhI lIzriÈp drkfr hY jo nvyNiKaflF aqy qbdIlI dI qFG rwKdI hovy.igafn aqy qknflojI nfl lbflb ijsdunIaF ivc awj asIN ivcr rhy hF, Auhbhuq qyËI nfl bdl rhI hY. pr asINafpxIaF awj aqy afAux vfly kwlH dIaFsmwisafvF dy hwl leI bIq cuwky kwlH dylIzrF AuWqy inrBr kr rhy hF.
kYptn srkfr dy cox vfady CU-mMqr
bUtf isMGPon: 91-94634-74342
ikQy geI AUrjfvfn kpqfnI
inrml sMDU
Punjab Times Vol 19, Issue 13, March 31, 2018 pMjfb tfeImjL sfl 19, aMk 13, 31 mfrc 2018 (12)
lfB dy ahudy df doÈ lf ky idwlIivDfn sBf dI mYNbrI qoN Kfrj kIqy geyafm afdmI pfrtI (afp) dy 21 pRqIinDFdy mfmly ivc hfeI kort df qIbrqf nflAuzIikaf jf irhf PYslf af igaf hY.ies nfl ibnf Èwk ‘afp’ df sfh sOKfhoieaf hY, Bfjpf lIzriÈp itwpxI krnqoN bcdI peI hY aqy kFgrs hfly vI Esypurfxy kys dI pYrvI krn df hokf dy rhIhY. cox kimÈn dy sUqrF anusfr awgykdy aijhy PYsly ƒ cox kimÈn nysuprIm kort ivc cuxOqI dyx dI loV nhINsmJI, ies leI Èfied ies vfrI vI nhINidwqI jfvygI. AuNj vI gwl ikqy qF muwkxIcfhIdI hY qy mOjUdf muwK cox kimÈnrÈfied afpxy qoN pihilaF dy kIqy df iËMmfafpxy isr lYx aqy iPr rfq-idn kortdf PYslf AuzIkx qoN bcxf TIk smJskdf hY. ieh cMgf vI hovygf. iPr vIies PYsly ny keI svfl KVHy kIqy hn,ijnHF df jvfb Bfjpf qy kFgrs vfilaFhI nhIN, adflqI PYsly dI KuÈI mnf rhy‘afp’ afgUaF ƒ vI dyxf cfhIdf hY.
pihlI gwl, hfeI kort ny coxkimÈn dy hukm ƒ iswDf glq nhIN ikhf,ies leI glq ikhf hY ik ies ivc doÈIkhI jFdI iDr (afp) df pwK suxy ibnf
Aus dy pRqIinDF iKlfP hukm jfrI kr kyinaF dy kudrqI isDFq dI AulMGxf kIqIhY. iesy kfrn adflq ny kys dI muVsuxvfeI leI vI ikhf hY. ‘afp’ ies gwloNmuwkr nhIN skdI ik BfvyN cox kimÈn nyAus ƒ axgOly kr ky Aus ƒ PsfAuxvflf ZMg vriqaf hovy, ieh pfrtI vIpyÈ hox dI QF kMnI kqrfAux df XqnkrdI aqy Aus kol jfx dI QF kcihrIaFgfhux dy rfh vwl qurI rhI sI.
dUjy pfsy cox kimÈn dy ijs muKIkol kys sI, Aus ny ieh mfmlf ltkfCwizaf qy irtfier hox qoN isrP iqMn idnpihlF ienHF ivDfiekF dI mYNbrI rwd krndy hukm Auqy shI pfeI sI. PfeIl qF bVyicr dI Aus dy kol peI sI ijs qoN sfP hYik gujrfq kyzr df ieh sfbkf afeI[ey[ aYs[ aPsr iksy dbfa hyT sI joisrP AunHF lokF df ho skdf hY, ijnHF nyieh hukm pfs huMdy sfr do idnF ivcrfÈtrpqI koloN pfs krvfAux vfsqy sfrIsrkfrI mÈInrI Jok idwqI. hux Auh vIiksy qrHF dI itwpxI krn qoN bcdy pey hn.
dUjf muwdf ieh hY ik afm afdmIpfrtI ny TIk kIqf jF glq, kI iehisrP iewko pfrtI vwloN kIqf igaf gunfhsI qy dUjy sfry pfik-sfP sn? pMjfb
ivc iewk kFgrsI srkfr aqy do akflI-Bfjpf srkfrF ny ieho gunfh kIqf sI qyakflI-Bfjpf dy qyeI ivDfiek qF hfeIkort dy hukm nfl kursI qoN AuTfAuxypey sn. ihmfcl pRdyÈ qy hirafxf ivcvI kFgrsI qy Bfjpf-dohF srkfrF ny iehopfp kIqf aqy hfeI kort dy dbky sfiraFƒ pY cuky sn. AunHF sfry kysF ivc PsyivDfiekF dI isrP pfrlImYNtrI sYktrIdI pdvI KohI geI sI, iksy iewk ƒ vIlfB dy ahudy df nukqf vrqidaF ivDfnsBf dI mYNbrI qoN vFJf nhIN sI kIqf igaf.
pMjfb c jdoN Cy jixaF ƒ ieh ahudfidwqf igaf qF hfly AunHF kursI ‘qy bYT kyvI nhIN sI vyiKaf ik kort dy hukm nflsuwcy mUMh GrIN prqxf pY igaf sI. iksyiewk dI vI ivDfn sBf mYNbrI nhIN sI geI.
pMjfbI df muhfvrf hY ik ‘qbyly dIblfa, vCyry dy gl peI.` svf sO sflqwk purfxIaF pfrtIaF bc geIaF qy pMjsfl purfxI pfrtI ies cwkr ivc Ps kyafpxy ivDfiekF df jlUs kZvf bYTI, ijsƒ mfrn leI dUjIaF iDrF ny afpo ivcawK imlf ky cox kimÈn df dPqr vrqilaf sI.
qIjf muwdf hY, afm afdmI pfrtI dyivhfr df. Aus ny vI jo kuJ kIqf, Auh
shI kihxf glq hY qy Aus pfrtI dIlIzriÈp ƒ ies nfl juVIaF kuJ gwlFdf jvfb dyxf cfhIdf hY. svfl hY ikidwlI ivc jdoN iewko pfrlImYNtrI sYktrIdI post hI bx skdI sI qy Auh vI iksyivBfgI ijMmyvfrI vflf nhIN, isrP muwKmMqrI nfl atYc hoieaf hoxf cfhIdf sI,arivMd kyjrIvfl ny ikhVI msqI ivcaf ky iekwTy iewkI jixaF ƒ pfrlImYNtrIsYktrI dI klgI lf idwqI? Aus df kihxfhY ik Aus dy ivDfiekF ƒ kfr nhIN sIimlI, dPqr nhIN sI idwqf igaf, ivÈyÈqnKfh vI nhIN sI imlI qF lfB df ahudfieh ikvyN ho igaf?
koeI hor ieho gwl kihMdf qFkyjrIvfl ny mËfk AuzfAuxf qy agly ƒbolx jogf nhIN sI Cwzxf. Aus ƒ iehpqf hY ik aijhy ahudy nfl qnKfh, BwqyvgYrf qoN ibnf vI iBRÈtfcfr krn aqylfB kmfAux dI guMjfieÈ rihMdI hY. imsflvjoN iksy pfsy koeI sVk bxfeI jf rhIhovy qy sbMDq ielfky df iekwlf sVkFvflf pfrlImYNtrI sYktrI nuks kwZx ƒnhIN jfvygf, EDr df sIvryj aqy pfxIsplfeI dy ivBfg df ieMcfrj pfrlImYNtrIsYktrI vI jf skdf hY ik Aus dy ivBfgdI syvf pRBfvq kIqI geI hY.
eynI gwl nfl jdoN kMm rok kynËrsfnI dy hukm jfrI ho gey qF ijsTykydfr ƒ lybr df Krcf pYNdf hY qy mflsVkF Auqy zMp krn dy pYsy dyxy pYxy hn,Auh awDI rfq vyly aijhy pfrlImYNtrIsYktrI dy iksy sFJ vfly bMdy ƒ ilafAuxdf Xqn krdf hY qy awDI rfq ƒ sfrIPfeIl klIar kIqI jf skdI hY. iswDydoÈ BfvyN nhIN sI lwgy, crcf ies qrHF dIidwlI ivcoN vI suxn ƒ imlx lwg peIsI, BfvyN PokI dUÈxbfËI hI huMdI hovy.
idwlI hfeI kort df qfËf PYslf coxkimÈn ivc bYTy bfbUaF leI vI Jtkf hYik awgy qoN pwlf bcf ky cwlxf cfhIdf hY.Bfjpf aqy kFgrs vfilaF leI vI, ikÈrIk dy Gr jMimaf muMzf mfrn leI ieshwd qwk nhIN jfeIdf. sB qoN vwD Jtkf qyvwzf sbk arivMd kyjrIvfl leI hY ikijhVIaF gwlF leI hornF ƒ glq kihMdysI, Auh kMm ies nvIN iDr ny vI kIqf sIqF glq hI kIqf sI.
hr sfl jd Bgq isMG aqy Aus dysfQIaF suKdyv qy rfjgurU df ÈhIdI idn23 mfrc afAu Ndf hY qF aKbfrF-rsfilaF ivc pRkfiÈq lyKF ivc aksrhI iliKaf jFdf hY ik aMgryË srkfr nyjnqk roh qoN zridaF ienHF nUM suxfeIsËf aml ivc ilafAux leI imQI qrIk24 mfrc qoN pihlF hI 23 mfrc nUM PFsIdy ky ÈhId kr idwqf pr AunHF idnF ivcvfprIaF GtnfvF vfcx qoN pqf lwgdf hYik aijhf kuwJ nhIN sI hoieaf, srkfrny socI smJI Xojnf anusfr 23 mfrc1931 dI ÈfmIN 7 vjy hI PFsI dI sËf
aml `c ilafAux df PYslf kIqf sI.ieh GtnfkRm ieAuN vfpiraf:
‘lfhOr sfiËÈ mukwdmf’ sux rhyivÈyÈ itRibAUnl dy 7 akqUbr 1930 dyPYsly anusfr Bgq isMG, rfjgurU aqysuKdyv nUM PFsI dI sËf `qy aml leI27 akqUbr 1930 df idn imiQaf igaf.
ipRvI kONsl nUM apIl: lfhOrsfiËÈ kys dI pYrvI leI bxI izPYNskmytI dy mYNbrF-lflf dunIN cMd, zf[ gopIcMd Bfrgo afid df Xqn sI ik iksy qrHFsrkfr Auqy dbf bxf ky PFsI dI sËf nUMAumr kYd ivc bdlf ilaf jfvy pr BgqisMG apIl pfAux dy hwk ivc nhIN sI.jd Aus nUM dwisaf igaf ik ipRvI kONslivc pyÈ kIqI jfx vflI apIl sËf ivruDnhIN sgoN ieh ivÈyÈ itRibAUnl dy gTndI sMivDfnkqf nUM vMgfrn leI hovygI, qydUjy ies qrHF pRcfr leI mOkf vI imlygf;qF Bgq isMG ny ies qjvIË leI afpxIsihmqI dy idwqI. kfnUMnI pRikRaf anusfripRvI kONsl ivc apIl pfey jfx dyPlsrUp PFsI lfey jfx dI qrIk ipRvIkONsl df PYslf afAux qwk awgy pY geI.kONsl nUM pfeI geI apIl Auqy ivcfr krnleI pMj ‘lfrzË` dI kmytI bxfeI geI.kmytI vwloN qkrIbn cfr mhIny ipwCoN 12PrvrI 1931 nUM suxfey PYsly anusfrieh drKfsq rwd kr idwqI geI.
sËf Auqy aml awgy pfAux leIvkIlF vwloN kfnUMnI cfrfjoeI: 16
PrvrI 1931 nUM do vkIlF-jIvn lflbljIq qy Èfm lfl ny Bgq isMG dInËrbMdI aqy PFsI nUM ivDfnk qOr ‘qyvMgfiraf ikAuN jo PFsI dyx dI imQI pihlIqfrIK bIq cuwkI sI qy itRibAUnl Kqm hocuwkf sI. hfeI kort ny ieh irt ptIÈnAusy idn rwd kr idwqI qF vkIlF ny iekhor kfnUMnI nukqf PiVHaf.
23 dsMbr 1929 nUM idwlI ivcvfiesrfie dI rylgwzI nUM bMb nflAuzfAux dI asPl koiÈÈ hoeI aqy ienHINidnIN ‘qfj bnfm kuMdn lfl aqy hor’Aunvfn aDIn ies mukwdmy dI adflqivc suxvfeI cwl rhI sI. ies mukwdmydI suxvfeI dOrfn vfr vfr Bgq isMGaqy Aus dy sfQIaF df iËkr afieaf.ies leI bcfAu pwK vwloN pyÈ vkIlF Èfmlfl aqy iqMn horF ny 16 PrvrI 1931nUM adflq ivc drKfsq idwqI ik iesmukwdmy ivc scfeI Auqy puwjx leI BgqisMG, rfjgurU aqy suKdyv nUM sPfeI dygvfhF vjoN pyÈ kIqf jfxf ËrUrI hY, iesleI ijMnI dyr AunHF dIaF gvfhIaF nhINho jFdIaF, AunHF dI sËf mulqvI rwKI jfvy.
adflq ny ies drKfsq dI suxvfeIkridaF 17 PrvrI nUM PYslf suxfieaf,“[[[ies adflq pfs ienHF ivakqIaFnUM idwqI sËf rokx df koeI aiDkfr nhIN.ies leI ieh drKfsq sQfnk srkfrdy ivcfr ihq Aus nUM ByjI jFdI hY.”nqIjn adflq ny vkIlF dI drKfsqpMjfb srkfr nUM Byj idwqI pr srkfr nykoeI kfrvfeI krn dI loV nf smJI.
dUjy pfsy 16 PrvrI 1931 nUM hIjIvn lfl bljIq qy Èfm lfl ny pMjfbhfeI kort ivc Bgq isMG aqy Aus dysfQIaF dI nËrbMdI qy PFsI nUM ËfbqfPOjdfrI dI Dfrf 491 aDIn ‘nfjfieËnËrbMdI dI pVqfl’ (hYbIas kfrps)duafrf ivDfnk qOr `qy vMgfiraf. AunHFdI dlIl sI ik ‘iek qF Bgq isMG qysfQIaF nUM PFsI dyx dI imQI pihlI qrIkbIq cuwkI hY aqy dUjy afrzInYNs dI CymhIny dI imafd pUrI ho jfx AuprMqitRibAUnl dI hoNd Kqm ho cuwkI hY. ËfbqfPOjdfrI dIaF DfrfvF 381, 389 aqy400 anusfr mOq dy vrMt jfrI krnvfsqy itRibAUnl dI QF lYx leI iksy
jwj jF itRibAUnl dI inXukqI vI nhIN kIqIgeI. ies leI hux srkfr jF ies dyiksy aPsr duafrf Bgq isMG vgYrf nUMPFsI dI sËf dyxf jF ies sbMDI vrMtjfrI krnf glq, gYrkfnUMnI, nfjfieËaqy aKiqafr qoN bfhrf hovygf.”
jsits iBzy ny ies apIl dIsuxvfeI 24 PrvrI nUM rwKI. kfnUMnI pwKqoN ies ptIÈn df PYslf hox qwk sËf nUMaml ivc nhIN sI ilaFdf jf skdf, iesleI sËf Auqy aml iek vfr iPr awgy pY
igaf pr 24 PrvrI nUM jsits iBzy vwloN‘nfjfieË nËrbMdI dI pVqfl’ (hYbIaskfrps) Kfrj kr idwqy jfx AuprMq iehaiVwkf qF Kqm ho igaf pr ies hI idnvfiesrfie-ihMd nUM Bgq isMG aqysfQIaF dI sËf nUM PFsI dI QF Aumr kYdivc bdlx leI swT hËfr qoN vwD lokF dydsqKqF nfl pyÈ kIqI pRqI-bynqI ivcfraDIn hox kfrn sËf qy aml ruk igaf.vfiesrfie ny Bgq isMG qy Aus dy sfQIaFdI PFsI dI sËf nUM Aumr kYd ivc bdlxdI jnqk apIl 17 mfrc 1931 nUMnfmnËUr kr idwqI qF sËf nUM aml ivcilafAux leI koeI aiVwkf nf irhf.
sËf aml ivc ilafAux leIsrkfrI XojnfbMdI: ihMd srkfr ny17 mfrc nUM hI pMjfb srkfr vwl ByjIqfr nMbr 797-aYs[ rfhIN sËf Auqy amlsomvfr 23 mfrc 1931 qoN awgy nf lYjfx aqy jy sMBv ho sky qF ies qoN pihlFkrn df suJfa idwqf. sUbfeI srkfr dypwDr Auqy adflqI hukm nUM aml ivc
ilafAux leI iqafrI qF pihlF hI cwlrhI sI. PlsrUp 18 mfrc 1931 nUMpMjfb srkfr ny vfpsI qfr rfhIN sUcnfByjI ik Bgq isMG, rfjgurU aqy suKdyvnUM 23 mfrc Èfm dy swq vjy PFsI lfieafjfvygf aqy lfhOr ivc ies dI Kbr 24mfrc dI svyr nUM hI lwgygI.
dy ÈuBicMqk iksy aYsy rsqy dI qlfÈivc hwQ pYr mfr rhy sn ijs rfhIN ienHFsUrbIrF dIaF jfnF bcfeIaF jf skx.afKrI Auprfly vjoN AunHF vkIlF, jo pihlFhI keI kfnUMnI cfrfjoeIaF kr cuwky sn,ny iek vfr iPr hfeI kort ivc jfx dfmn bxfieaf. ies anusfr 22 mfrc nUMadflq ivc do drKfsqF idwqIaF geIaF.pihlI ptIÈn jsits iBzy duafrf pihlIdrKfsq Auqy idwqy PYsly AuprMq pYdf hoeInvIN siQqI dI loa ivc muV pfeI geI‘nfjfieË nËrbMdI dI pVqfl’ (hYbIaskfrps) sI aqy dUjI ptIÈn jsits iBzyduafrf rwd kIqI drKfsq bfry ipRvI kONslivc apIl krn dI afigaf dyx bfry sI.
jsits iBzy ny dovyN ptIÈnF suxIaF.srkfr df kfnUMnI mÈIr BfvyN ptIÈnF dyqurMq inbyVy Auqy Ëor dy irhf sI prjsits iBzy ny pihlI ptIÈn izvIËnbYNc dy hvfly kridaF aqy dUjI dIsuxvfeI afp krn dI mnÈf nfl suxvfeIagly idn Bfv 23 mfrc nUM 10 vjy svyry
inÈicq kr idwqI pr Aus ny ies bfrysrkfr nUM noits koeI nf jfrI kIqf. pMjfbsrkfr jo 23 mfrc nUM PFsI dI sËf amlivc ilafAux leI pUrI iqafrI kr cuwkIsI, ny ies sfry Gtnf kRm bfry ihMdusqfnsrkfr nUM sUcnf ByjidaF afpxy iesPYsly qoN jfxUM krvfieaf ik jy dovyNdrKfsqF rwd ho geIaF qF pihlF bxfeIXojnf anusfr kfrvfeI kr idwqI jfvygIpr jy jsits iBzy ny PYslf rfKvF rwKilaf qF gVbV ho jfeygI aqy PFsIlfAux dI kfrvfeI ibnF koeI qrIkdwisaF, adflq duafrf PYslf suxfey jfxqwk mulqvI krnI pvygI.
qyËI nfl bIqIaF GtnfvF:afKr 23 mfrc df idn vI afx Zuwkf.‘nfjfieË nËrbMdI dI pVqfl’ (hYbIaskfrps) dI suxvfeI jsits sr aYlnbrfzvy aqy jsits jfhnsn dy bYNc nykIqI. bcfa pwK vwloN bdrI dfs vkIlpyÈ hoieaf. bYNc ny suxvfeI ipCoN 3 vjyptIÈn rwd kr idwqI. dUjI ptIÈn dIsuxvfeI jsits iBzy ny kIqI, jIvn lflkpUr vkIl pyÈ hoieaf. ieh ptIÈn vIrwd ho geI. dovF ptIÈnF dy nfmnËUr hoxnfl itRibAUnl dy PYsly Auqy aml ivcafKrI aiVwkf vI Kqm ho igaf aqysrkfr ny afpxy PYsly anusfr ienHF dyÈBgqF nUM 23 mfrc 1931 dI Èfm dy swqvjy PFsI lf ky ÈhId kr idwqf. ieAuNspÈt hY ik srkfr ny jo Xojnf bxfeIsI, Aus anusfr hI kfrvfeI kIqI prkuJ ivdvfn BulyKy ivc hn.
BulyKy df kfrn: jylH aiDkfrIaFny Bgq isMG dy pirvfr nUM Aus nfl aMiqmmulfkfq krn leI 23 mfrc 1931 nUMbulfieaf sI ijs qoN ieh pRBfv jfxfkudrqI sI ik PFsI dI sËf agly idnaml ivc ilaFdI jfvygI. dUjI ieh ikjylH mYnUal ivc PFsI dI sËf aml ivcilafAux vfsqy svyr df smF imiQafhoieaf hY; ikAuN jo 23 mfrc dy qIjy pihrqwk aijhf kuwJ nhIN sI vfpiraf, iesqoN afm pRBfv ieh ilaf igaf ik sËfAuqy aml leI 24 mfrc df idn inÈicqkIqf igaf hY. ieh dovyN gwlF BulyKf pYdfkrn df kfrn bxIaF jd ik aslIaqAupr ibafn kIqI jf cuwkI hY.
Bgq isMG dI ÈhIdI: sËf ‘qy aml dI imqI 23 ik 24 mfrc?
zf[ gurdyv isMG iswDUPon: 91-94170-49417
isafsq df ipVjiqMdr pnMU
Pon: 91-98140-68455
Punjab Times Vol 19, Issue 13, March 31, 2018 pMjfb tfeImjL sfl 19, aMk 13, 31 mfrc 2018 (13)
Residential Loans (Purchase, Refinance & Cash Out Refinance). Self Employedand H1 Visa Jumbo loans Commercial Property With Business or Business Only.
Business Equity Line of Credit. Multi Unit Investment Property.
WWWWWant to Buy/Sellant to Buy/Sellant to Buy/Sellant to Buy/Sellant to Buy/SellHomes, THs, Condos!Homes, THs, Condos!Homes, THs, Condos!Homes, THs, Condos!Homes, THs, Condos!
Madan Khatri
BHHS American HeritageBHHS American HeritageBHHS American HeritageBHHS American HeritageBHHS American Heritage1010 Rohwing Road, Elk Grove Village, IL
www.PropertyZoo.comCALL TO BUY / SELL HOME TODAY!
vfiÈMgtn: amrIkf dy iswKF vwloN dyÈ dy iesGwt igxqI BfeIcfry bfry cyqnf PYlfAux dI dyÈivafpI muihMm ƒ jnqk ihwq Kfqr lok sMprkpRogrfm df srboqm amrIkI purskfr idwqf igaf
ÈRomxI kmytI dy pRDfn goibMd isMG lONgovfl ny kyNdrI ivwq mMqrI ƒ pwqr Byjky sfry gurduafiraF dy lMgr dI rsd ƒ jI[aYs[tI[ dy Gyry qoN bfhr krn dI mMgkIqI hY. ies pwqr ivc AunHF iliKaf ik iswK Drm ivc lMgr dI ivÈyÈ mhwqqf hY.gurU GrF c ibnf Byd Bfv sMgq ƒ lMgr Ckfieaf jFdf hY. iesy kfrn hI ÈRomxIkmytI vwloN lMgr dI rsd ƒ jI[aYs[tI[ qoN mukq krn dI mMg kIqI jf rhI hY.
amirMdr isMG ny ikhf ik akflIaF nykdy vI jI[aYs[tI[ kONsl awgy lMgr vsqF‘qy tYks lfAux df ivroD nhIN kIqf qy nf
hI AunHF lMgr Auqy jI[aYs[tI[ muafPkrvfAux leI Bfjpf dI agvfeI vflIkyNdr srkfr Auqy dbfa bxfAux leI
koeI cfrfjoeI kIqI.ivroDI iDr dy nyqf aqy afp ivDfiek
suKpfl isMG Kihrf, Bfjpf ivDfiek sompRkfÈ aqy akflI ivDfiek primMdr isMGZINzsf ny vI ies PYsly dI ÈlfGf kIqI.ies dOrfn sdn ivc srbsMmqI nfl mqfpfs kr ky kyNdr srkfr qoN sRI drbfrsfihb aqy sRI durigafxf mMdr ivKy lMgrvsqF ‘qy afpxy ihwsy df jI[aYs[tI[ qurqmuafP krn dI mMg kIqI geI. ivwq mMqrImnpRIq isMG bfdl ny ies sbMDI mqfpyÈ kIqf ijs ƒ jbfnI votF nfl pfskr idwqf igaf. DMnvfd mqf pyÈ kridaFsRI rMDfvf ny ikhf ik akflIaF dy ÈfsndOrfn gurU gRMQ sfihb smyq hornF pivwqrgRMQF dIaF byadbIaF hoeIaF.
aMimRqsr: gurbKÈ isMG KflsfvwloN tYNkI qoN Cfl mfrn qoN pihlF iliKafiek pwqr akfl qKq sfihb skwqryqƒ zfk rfhIN imilaf hY. ies pwqr ivcAunHF smyN dIaF srkfrF vwloN iswKF nflkIqy jf rhy ivqkiraF df iËkr kridaFafiKaf hY ik lMmy smyN qoN jylHF ‘c bMdiswK, ijnHF ny afpxIaF bxdIaF sËfvFvI pUrIaF kr leIaF hn, ƒ irhfa nhINkIqf jf irhf.
gurbKÈ isMG dy afKrI pwqr ivciswKF nfl ivqkiraF bfry igly
Kflsf dI mOq ajfeINnhIN jfvygI: jQydfr
aMimRqsr: dyÈ dIaF vwK-vwK jylHFivc bMd sËfvF Bugq cuwky iswK kYdIaFdI irhfeI leI XqnÈIl rhy gurbKÈisMG Kflsf dy byvkq clfxy Auqy aPsosËfhr kridaF sRI akfl qKq sfihb dyjQydfr igafnI gurbcn isMG ny ikhf hYik BfeI Kflsf dI mOq ajfeIN nhIN jfxidwqI jfvygI. AunHF qfVnf kIqI ik jykraMnI-bolI kyNdr qy sQfnk srkfrF sfƒiensfP nhIN dyxgIaF qF sRI akfl qKqsfihb dI rihnumfeI hyT iqwKf sMGrÈafrMiBaf jfvygf.
vyrivaF anusfr AunHF pwqr dy aKIr
‘c jQydfr ƒ sMboDn kridaF iliKaf hYik iek Dfrimk afgU hox dy nfqy iswKF‘qy afpxf Brosf bxfAu aqy afpxIiËMmyvfrI inBfAuNdy hoey AunHF ƒ iensfPidvfE. jykr afp ny hux vI iswKF ƒiensfP nf idwqf qF dfs ƒ iPr qoN ÈFqmeIsMGrÈ krn vfsqy mjbUr hoxf pvygf.ieQy iËkrXog hY ik 17 mfrc 2018 ƒilKy gey ies pwqr ivc gurbKÈ isMGvwloN afpxIaF mMgF dI pUrqI sbMDI koeIsKq kdm cuwkx df iËkr nhIN kIqfigaf, pr pwqr ilKx qoN iqMn idn bfadhI 20 mfrc ƒ AunHF vwloN tYNkI qoN Cfl
mfr ky jfn dy idwqI geI.dws deIey ik smyN-smyN
BfeI gurbKÈ isMG ny BuwKhVqflF kr ky bMdI isMGFdI irhfeI vfsqy afvfËAuTfeI aqy lMmy sMGrÈivwZy, ijs nfl lMmy smyN qoNjylHF ‘c bMd, bMdI isMGF ƒpYrol ‘qy irhf ho ky pirvfrFivc bYTxf nsIb hoieaf, prkyNdr srkfr dy kMnF ‘qy jUMnf srkI. hux vI Auh bMdIisMGF dI irhfeI vfsqy
sYnytr zribn df kihxf sI ikroihMigaf dy sLrnfrQI kY NpF ivcXUnfeItz nysLnjL dy pRqIinDF nUM vI jfxorok idwqf jFdf hY. sLrnfrQIaF nUM dunIaFqoN qoV ky vwK kr idwqf igaf hY. ieQoNqwk ky grBvqI aOrqF nUM bwcf pYdf krnleI 4-5 GMty mnjLUrIaF lYx leI lwgjFdy hn. AunHF nUM kYNp qoN bfhr jfxleI keI sMsQfvF qoN mnjLUrI lYxI pYNdIhY.
AunHF dwisaf ik iek imaFmfrI aOrqsLrnfrQIaF nUM kuJ vsqF vyc rhI sI,jdoN aiDkfrIaF nUM pqf lwgf qF Aus dfsmfn cuwk ky suwt idwqf igaf qy Aus nUMawg lf ky qsIhy idwqy gey, bfhF sfVidwqIaF geIaF. ieh hfl sYnytr dI tImny awKI N d y iKaf. A un H F amrIknaPsrsLfhI ‘qy vI dosL lfey ik amrIkfijQy sLrnfrQIaF nUM pnfh dyx leIsiqkfiraf jFdf sI, hux AunHF dI igxqIGtf ky awDI kr idwqI geI hY. aYn[ jI[E[ nUM AunHF kol jfx leI Kwjl hoxf pYNdfhY. ieh lok hux nf Gr dy rhy, nf Gftdy. keI qF AuQy pusLqF qoN rih rhy snpr awj AunHF df koeI mulk nhIN.
zf[ sfhlAul qy Aus dI pqnI bMglfdysL ivc iriPAUjLI kYNpF ivc gey. AuhmYz-globl vloN gey sn jo ibnf iksy
iswK sInIar istIjLn ny roihMigaf muslmfnF bfry kIqI sLmUlIaqivqkry dy mrIjF df ielfj krdI hY. AunHFdI tIm ny krIb 250 mrIj hr roj vyKy.kYNpF ivc 50% bwcy hn ijnHF dy pVHn-ilKx df koeI vsIlf nhIN. AunHF ikhf ikjdoN bwicaF kol pVH-ilK ky siBak hox
df koeI sfDn nhIN qF hrK mfry Auh lokglq rsqy hI cwlxgy! iensfnIaq dICotI ijhI rihmq nfl hI AunHF dy ichryiKV pYNdy hn.
zf[ sfhlAul ny dwisaf ik ienHFlokF leI vfips prqxf nf mumikn hY.aijhy dsqfvyjL mMgy jFdy hn jo hfislhI nhIN kIqy jf skdy, ijvyN dfdy-nfny dfjnm srtIiPkyt, pfsport dIaF kfpIaFvgYrf. AuQy afdmI qF nFmfqr hI bcyhn. ijsmfnI lwut sLwryHafm hoeI. noblienfm jyqU pRDfn sUeI koey iksy nflmulfkfq nhIN kr rhI. AuDr, bMglf dysLivc coxF isr ‘qy af geIaF hn. bMglfdysL dI afpxI ivqI hflq bhuqI cMgInhIN qy loV qoN vwD srnfrQIaF nUM sMBflxfaOKf hY. cIn, rUs jF XU[ aYn[ E[ kuJ vInhIN kr sky. amrIkI rfsLtrpqI tvItkrn ‘qy lwgf hY, jo siQqI ‘qy glq asrpfAuNdf hY. dunIaF dy 65 imlIan
sLrnfrQI hn, ijnHF ivc iek imlIanroihMigaf hn. amrIkf nUM BfvyN prdysIaFdf vqn ikhf jFdf hY pr roihMigaf bfrykuJ vI nhIN kIqf jf irhf, hflFik isLkfgoivc roihMigaf sYNtr vI hY.
sYnytr zribn ny ikhf ik amrIkIlokF nU M cfhIdf hY ik Auh afpxypRqIinDIaF nUM ilKx, afpxy njLdIkIaFnfl gwlbfq krn. krIb 40% lokPysbuwk ‘qy hn, AunHF nfl jfxkfrI sFJIkrnI cfhIdI hY. jo sMsQfvF iriPAUjLIaFleI kMm krdIaF hn, AunHF nUM sihXogdyx. AunHF ikhf ik imaFmfr ivc BfvyNbhuqy lok boDI hn pr Auh dlfeIlfmfvfly boDI nhIN. boDIaF ivc iqafg dIibrqI hY pr imaFmfr vfly qF lwKF rupeydIaF GVIaF bMnI iPrdy hn. AunHF dwisaf,jdoN iksy ny puiCaf ik boDI kqlyafm ‘cBfeIvfl ikAuN bxdy hn, qF jvfb sI,roihMigaf ipCly jnm ivc swp huMdy snjo lokF nUM zsdy sn qy hux krmF df PlBog rhy hn. jo srkfrF imaFmfr nUM mflImdd idMdIaF hn, AunHF nUM cfhIdf hY ikies gwl ‘qy kfbU pfAux ik mdd lokF nUMphuMcy, kfqlF qwk nhIN. XU[ aYn[ E[ dI
pitaflf (ibAUro): ryzIE ‘cMnpRdysI’ dI 6vIN vrHygMZ mOky ‘ÈhId BgqisMG dI ivcfrDfrf aqy ajokf mIzIaf’
ivÈy ‘qy krvfieaf igaf sYmInfr dyÈF,DrmF, jfqF, nslF aqy aOrqF-mrdFivcoN nfbrfbrI nUM Kqm krn df sunyhfdy igaf. ajoky mIzIaf nUM ies nfbrfbrInUM Kqm krn leI aflmI ienklfb ivc
ihwsf pfAux df swdf idwqf igaf. ijLkrXoghY ik isLkfgo eyrIey qoN Coty ijhy AuprflyvjoN sLurU hoieaf ryzIE ‘cMn pRdysI’ huxieMtrnYt jLrIey dunIaF Br ivc suixafjFdf hY aqy amrIkf smyq dunIaF dy hor
bhuq sfry mulkF qoN ielfvf Bfrq ivc vIies dy pRogrfm lokipRa ho rhy hn.
ies mOky pitaflf dy pfrlImYNtmYNbr zf[ DrmvIr gFDI ny ikhf ik ÈhIdBgq isMG dI ivDfrDfrf nUM apnfAuxleI sfnUM sB qoN pihlF afpo afpxy GrFivc aOrqF nUM brfbrI dyxI pvygI aqyPyr hI asIN smfj ivcoN nfbrfbrI dfKfqmf kr skFgy. AunHF hor ikhf ik sfnUMpUrI dunIaF dy mulkF, DrmF, jfqF aqynslF nUM iewko njLrIey nfl dyKxf pvygf.
ies qoN pihlF poRgrfm dI rsmIsLurUafq kridaF rYz krfs nÈf CuzfAUkyNdr, sMgrUr dy koafrzInytr sRI mohn
Èrmf ny pMjfb ivc niÈaF dI vwD rhIvbf nUM rokx sbMDI afpxy qjrby sFJykIqy.
sQfnk Qfpr afzItorIam ivcryzIE ‘cMn pRdysI’ dy muwK pRbMDk srvx
XUnIvrstI dy zIn pRo[ hrivMdr isMG BwtIny ikhf ik ÈhId Bgq isMG dI soc nUMawgy vDfAux leI mIzIaf vwzf Xogdfnpf skdf hY aqy mnuwK dI mnuwK hwQoN huMdIluwt qy ho rhy ÈoÈx iKlfP mIzIaf hI sBqoN vwD afvfjL AuTf skdf hY. pwqrkfrblqyj pMnUM aqy sfbkf zI[pI[afr[E[Aujfgr isMG ny vI afpxy vzmuwly ivcfrFnfl hfjr sroiqaF nfl sFJ pfeI. horkeI bulfiraF ny vI afpo-afpxy ivcfrdrsLkF nfl sFJy kIqy. ies mOky hYpIBgqf aqy AunHF dI tIm vwloN pyÈ kIqfigaf kfiv nftk ‘buJfrqF’ drÈkF nybhuq psMd kIqf.
srvx isMG itvfxf drsLn isMG bsrfEN
ryzIE ‘cMn pRdysI’ dy host-suKnYbiswDU ny ‘iswDU lfeIv’, amndIp bydI ny‘amn lfeIv’, gurpRIq cihl-sMdIpcihl ny ‘pMjfb lfeIv’, amn bydI ny‘jjLbfq idlF dy’, hYpI Bgq qy ikrn ny‘rvfngI’, ikrnjIq romfxf qy ryzIE ‘cMnpRdysI dy muK krqf-Drqf srvx itvfxf
ny ‘pMjfbI swQ’, sMdIp mihrf ny ‘rMglybol’, jIq kwdoN ny ‘pMjfbI Zol’, gurbcnmfn ny ‘sfzy msly sfzIaF sFJF’ aqyprmjIq bfT ny KbrF dy ivsLlyÈx sbMDIjfxkfrI idwqI.
pusqk lok arpx kridaF sqnfmmfxk ny ikhf ik pMjfbI ieiqhfs qF bxflYNdy hn pr sMBflxf nhIN jfxdy, aÈokBOrf ny afpxI pusqk ‘ivco ivc dI’ ËrIeypMjfb dy sMgIqk ieiqhfs nUM sMBflx dfvzmuwlf Xqn kIqf hY. Auh gfiekF ‘ciqMn dhfky srgrmI nfl ivcry hn aqyienHF XfdF nUM pusqk ivc srl ÈbdfvlI‘c pyÈ krn df sPl Xqn kIqf hY. AunHFsRI BOrf nUM ies pusqk leI ÈuwB kfmnfvF
aYs[ aÈok BOrf dI pusqk ‘ivco ivc dI’ irlIjLByt kIqIaF.
AuGy hfsrs klfkfr gurpRIq GuwgIny ikhf ik sRI BOrf df ilKx df aMdfËbfkmfl hY qy Aus pfs sfDfrn GtnfvFnUM vI klfqmk nËrIey nfl pyÈ krn dfvwzf hunr hY. ‘ivco ivc dI’ pusqk do sO
sfl bfad vI pMjfb dy iek sMgIqk XuwgdI bfq pfAuNdI rhygI.
gfiek srdUl iskMdr ny ikhf ikAunHF nfl aÈok BOrf dI BrfvF vrgI sFJrhI hY qy Auh gfiekF nUM bhuq krIb qoNjfxdy hI nhIN, AunHF dy suBfa, rihx sihxaqy prdy ipClIaF gwlF nUM vI sMBflIbYTy hn. ies pusqk ivc smwucI gfiekIdf iek qrHF nfl jIvn ibErf pMjfbIgfiekI df sunihrI ieiqhfs igixafjfvygf. gfiekf rxjIq kOr ny aÈok BOrfnUM vDfeI idMidaF ikhf ik ijvyN asIN GrF‘c jfiedfd dIaF rijstrIaF sMBfl kyrwKdy hF, AuvyN hI ieh pusqk sFBI jfxIcfhIdI hY ikAuNik pMjfbI gfiekI dy amIrsmyN bfry ieh sB qoN aihm pusqk hovygI.
krIb cfr dhfikaF qoN hI sMgIqKyqr nfl juVy rhy jrnYl Gumfx ny sRIBOrf nfl afpxIaF XfdF sFJIaF kridaF
ikhf ik Auh ijs vI klfkfr leI ilKidMdy sn, Aus dI bwly bwly huMdI sI. iesykrky Aus nUM ÈbdF df jfdUgr vI ikhfjFdf hY. pRYs klwb dy pRDfn zf[ lKivMdrjOhl ny ikhf ik ieh pusqk rOck vI hY,sMvydnÈIl vI aqy gfiekF dy afm awK
qoN pryH ho ky ivcry jIvn df nËrIaf vIhY. AunHF ikhf ik mYnUM mfx hY ik jlMDrdUrdrÈn qoN pihlI vfr aÈok BOrf nUMpyÈ krn df mYN hI sPl Xqn kIqf sI.
ËrUrI ruJyivaF kfrn smfgm qoN kuJsmF pihlF hfËrI luaf ky gey gfiekmuhMmd sdIk ny aÈok BOrf dI iespusqk pRqI ivcfr pRgt kridaF ikhfik ijvyN asIN KyqF dy ivco ivc dI jF bËfrFdy ivco ivc dI guËrdy hoey afs pfs dysB hflfq afpxy aMdr smo lYNdy hF, AusyqrHF aYs aÈok BOrf ny pMjfbI gfiekF dyivco ivc dI ivcridaF pusqk vzmuwlIjfxkfrI nUM klmbwD kr idwqf hY.
mMc sMcfln kridaF pMjfb jfigRqImMc dy skwqr dIpk bflI ny ikhf ik mYNsRI BOrf nUM qIh sfl qoN pVHdf af irhfhF, Auh pMjfbI gfiekF leI idl dI DVkxvFg rhy hn. jgbfxI dy sfihq sMpfdk
kuldIp isMG bydI ny ikhf ik aÈok BOrfdI ieh pusqk pMjfb dy amIr pMjfbIgfiekI jIvn dI amIr ÈYlI mMnI jfvygI.
rxsINh (nyVy inhfl isMG vflf-mogf) ‘cjMimaf-pilaf ismrjIq ipCly keIsflF qoN iPlmI dunIaF nfl juiVaf hoieafhY. sMGrÈ dy idnIN Aus ny bflIvuwz dykeI nfmI inrdyÈkF-anIÈ bËmI, ainldyvgx, roihq sLYtI qy svrgI mnoj puMjnfl bqOr shfiek inrdyÈk kMm kIqf.
klfqmk soc aqy qIKx buwDI vflfismrjIq afpxy kMm pRqI bhuq sMjIdfhY. Aus nUM mfx hY ik Auh iPlm ‘sUbydfrjoigMdr isMG’ jLrIey afpxy ijlHy dy nfiekdI Èhfdq nUM iPlmI prdy ‘qy pyÈ krirhf hY. iËkrXog hY ik sUbydfr joigMdrisMG mogf ijlHy dy ipMz mfhlf klF dfjMmpl sI ijs ny 1962 dI cIn jMg ivc
Under new ManageMentUnder new ManageMentUnder new ManageMentUnder new ManageMentUnder new ManageMent
Ph:248-982-2036Fax:616-855-5575
File your taxes on time, Tax planning, start newbusiness, to resolve tax related matters with IRS.Free consultation for tax matters. Translationfrom Punjabi to English and Notary Services.
IndiIndiIndiIndiIndividual & Business vidual & Business vidual & Business vidual & Business vidual & Business TTTTTaxaxaxaxaxeseseseses,,,,, AccountingAccountingAccountingAccountingAccounting,,,,,PPPPPaaaaayryryryryroll & Financial Consulting Seroll & Financial Consulting Seroll & Financial Consulting Seroll & Financial Consulting Seroll & Financial Consulting Servicesvicesvicesvicesvices.....
Singh Tax & Accounting Services LLC.
pMjfbI qoN aMgryjLI c trFslyt krn leI sMprk kro
Singh Tax & Accounting Services LLC.
38969 Cheshire Dr., Northville, MI 4816738565 Joy Rd., Westland, MI 48185744 Gramsie Rd, Shoreview, MN 55126
isLkfgo (ibAUro): iswK kOm nUM iesgwl dI dfd dyxI bxdI hY ik ies ny cVHdIklf df kdy vI pwlf nhIN Cwizaf, BfvyNies Aupr smyN smyN vwzy vwzy sMkt afeyijnHF ivc jUn 1984 df afprysLn blUstfr vI sLfml hY. Bfrq ivc hor GwtigxqIaF vFg iswKF nfl vI ivqkrf huMdfafieaf hY pr iswK kOm ny hmysLf srbwqdf Blf mMigaf hY. ieh ivcfr GwtigxqIaF dI muwdeI amrIkI ivdvfn zf[isMQIaf mihmUd, ijnHF ny Bfrq ivc GwtigxqIaF dIaF smwisafvF bfry zUMGf
aiDaYn kIqf hY aqy iswK kOm sbMDI vIgMBIr aiDaYn kIqf hY, ny sQfnkgurduafrf pYlftfeIn ivKy iswK sMgq nUMsMboDn kridaF pRgtfey.
dIvfn hfl ivc sMgqF nUM sMboDnkrn qoN ielfvf zf[ isMQIaf mihmUd nyivdvfnF dy iek grup nfl vI ivcfrvtFdrf kIqf. sMgq vloN AunHF df isropfEdy ky snmfn kIqf igaf. Auh gurduafrfsfihb dy gurmiq skUl dy bwicaF nUM vIimly aqy AunHF nfl iswK Drm bfry ivcfrsFJy kIqy. skUl dy bwicaF dI qrPoNsQfnk iswK sLKsIaq aqy gurU Gr dypRbMD nfl nyiVEN juVy rhy myjr gurcrn
jvfb aqy qIjf dOr grYNz PnYlI sI, ijs ivc 31sflf nqfsLf kOr, jo kuJ dyr qoN kYlIPornIaf ivcrih rhI hY, ny ieh iKqfb ijwq ilaf. ies df nf
kyvl mfqf-ipqf nUM mfx hY, blik pMjfbIBfeIcfry df isr vI Aucf hoieaf hY.
nqfjLf dI ies AuplbDI qoN bfad ‘XUtI[ vI[‘ vloN iek Kfs mulfkfq krky lfeIvtYlIkfst kIqf igaf, ijs ivc Aus nydwisaf ik Aus nUM bcpn qoN hI kuJ vwKrfkrn dI cfhq rihMdI sI. dws dyeIey iknqfsLf pihlF vI ims kYlmjLU (imsLIgn)rih cukI hY. nqfsLf kOr df jnm idwlIrihMdy sfdgI vfly pirvfr ivc ipqfsivMdr isMG syTI aqy mfqf rfijMdr kOrdy Gr hoieaf. bfad ivc amrIkf af kyAus ny qflIm hfsl kIqI, ijQy pVHfeI dynfl nfl nqfsLf df ruJfn hor KyqrF ivcvI rihMdf sI. Auh kfPI idlcspI rwKdI qyvDIaf pRdrsLn krdI rihMdI.
ieh iKqfb ijwqx qoN bfad nqfsLf nyikhf ik hux mYnUM ieh ivsLvfs ho igaf hYik aOrq smfj ivc bdlfE ilaf skdIhY. Aus df kihxf hY ik BfvyN pqnI hovy jFmF, kdI vI afpxy ‘qy Brosf nhIN CwzxfcfhIdf. sgoN afpxy supny pUry krn leIhmysLf koisLsL jfrI rwKxI cfhIdI hY.
nqfsLf ny ieh vI spsLt kIqf ik iehiKqfb ijwqx ivc Aus dy pqI df bhuq vwzfXogdfn hY. ‘kuVI pVHfE, kuVI bcfE’ dynfary `qy pihrf idMidaF hr mF-ipE nUMcfhIdf hY ik Auh afpxy bwicaF nUM AunHF dy
supny pUry krn leI sihXog qy hwlfsLyrI dyx, nfik kyvl mwlojorI krn. nqfsLf kOr hux vwK vwKpRogrfmF ivc pMjfbI BfeIcfry dI iek aMbYszr vjoNnumfieMdgI krygI.
imsLIgn ivc afpxy supinaFdf Gr KrIdxf hY, Xfd rwKoimsLIgn ivc afpxy supinaFdf Gr KrIdxf hY, Xfd rwKo
mukMdpur (ibAUro): amrdIp isMG sLyrigwlmYmorIal kflj mukMdpur dI iek sfihqk imlxIivc kflj dy sfbkf ipRMsIplsrvx isMG dI nvIN pusqk‘pMjfb dy kohynUr-Bfg qIjf’khfxIkfr virafm isMG sMDUny irlIjL kIqI. ies dy 272pMinaF Auqy ajmyr aOlK,virafm sMDU, iekbfl mfhl,kvIsLr rxjIq isMG iswDvF,iekbfl rfmUvflIaf qy sLmsLyrsMDU bfry lMmy ryKf icwqr AulIkygey hn.
‘pMjfb dy kohynUr’ pusqklVI ivc hux qk 22 pMjfbIhIiraF dy jIvnInumf sLbdicwqr Cp cuky hn. ipRMsIplsrvx isMG dI vfrqk dy vMn-suvMny rMg hn jo AunHF ny kuJ mhIny pihlF CpIafpxI pusqk ‘myry vfrqk dy rMg’ ivc ivKfey hn.Auh pusqk pIpljL Porm brgfVI ny pRkfsLq kIqIsI, jo zf[ srdfrf isMG jOhl ny amrdIp mylf-
2017 ivc irlIjL kIqI.‘pMjfb dy kohynUr’ dy iqMny Bfg sMgm
pblIkysLnjL, smfxf ny pRkfisLq kIqy hn. iesy
ipRM[ srvx isMG dI pusqk ‘pMjfb dykohynUr’ Bfg qIjf irlIjL
smfgm ivc amr GolIaf vwloN ipRM[ srvx isMGbfry bxfeI dsqfvyjLI iPlm ‘klm df sPr’ vI
ivKfeI geI aqy amr GolIafdf snmfn kIqf igaf. virafmisMG sMDU ny ipRM[ srvx isMG dIvfrqk rcnf df ijLkr kridaFpMjfbI sfihq bfry idlcspgwlF kIqIaF jo sroiqaF ny mMqrmugD ho ky suxIaF.
kflj dy ividafrQIaF nykors ivc lwgIaF ipRM[ srvxisMG nUM AunHF dIaF khfxIaF bfryGoKvyN svfl puwC ky smfgm nUMsYmInfr df rMg cfiVHaf. mMcAuqy amrdIp kflj dy bfnIc yarmYn gurcrn is MGsLyrigwl, virafm isMG sMDU,rjvMq kOr sMDU, suirMdr isMG
ZINzsf, ipRM[ srvx isMG, ipRM[ gurjMt isMG qy ipRM[prmjIq kOr ibrfjmfn sn, jd ik sroiqaF ivcpMjfbI sfihq dy ividafrQIaF qoN ielfvf sQfnklyKk, amrdIp kflj qy amrdIp skUl dy stfP
mYNbr aqy ielfky dy pqvMqy swjx sLfml sn.smfgm dI kfrvfeI sMgIq ivBfg dy muKI pRo[ sLmsLfdalI ny inBfeI.
Punjab Times Vol 19, Issue 13, March 31, 2018 pMjfb tfeImjL sfl 19, aMk 13, 31 mfrc 2018 (19)
awj klH dI pIVHI ikwQy gulfb sLbdnUM psMd krdI hY, Aus leI qF gulfb hYrojL qy mihbUb gulfbU jF gulfbo nhIN, rojLIhY. pr jLrf Tihro[[[!
gulfb nUM PuwlF df bfdsLfh ikhf jFdfhY. iek pOrfixk kQf anusfr isRsLtI dyisrjxhfr bRhmf qy jgq dy pflxhfrivsLnUM ivckfr iewk vfr ies gwl ‘qyivvfd ho igaf ik kml aqy gulfb ivcoNikhVf Puwl suhxyrf hY. ivsLnUM zt kygulfb dy pwK ivc sI. AuDr bRhmf ny kdygulfb df Puwl dyiKaf hI nhIN sI, so Ausny kml nUM suhxyrf dwisaf. jd ivsLnUMny bRhmf nUM gulfb df Puwl idKfieaf qFckfcOND huMidaF Aus nUM afpxy pYNqVy qoNipwCy htxf ipaf. kihMdy hn, bRhmf ny108 CotIaF qy 1008 vwzIaF pMKVIaFvfly gulfb qoN lksLmI nF dI dyvI dIisrjxf kIqI aqy ienfm vjoN ivsLnUM nUMByt kIqI, jo Aus dI dulhn bxI. aYvyNnhIN iesqrI dy husn, rMgq aqy njLfkqdI qulnf gulfb nfl kIqI jFdI. ies kQfqoN ieAuN vI lgdf hY ik Bfrq ivc gulfbdf Puwl bhuq bfad ivc afieaf hovygf.
dUjy pfsy XUrp vwl jFidaF ‘vrd’sLbd dI ‘v’ DunI alop hox nfl rd sLbdsfhmxy afAuNdf hY qy rd dI ‘d’ DunI ‘s’ivc bdl jFdI hY. so lfqInI ros ijhfsLbd sfhmxy afAuNdf hY jo aMgryjLI c afky rojL bx jFdf hY. jo pfTk ies ivafiKafnUM hjLm nhIN kr skdy, Auh gulkMd KflYx, inrukqkfrF dI ieho rfie hY.
[[[so hux rojLI nUM gulfbo kihx ‘qynwk-buwlH atyrn vfly nOjvfnF nUM ieqrfjLnhIN hoxf cfhIdf, dohF sLbdF df mUl iewkohY.
rojL aqy gulfb
gulfb dy PuwlF dI mihk iks nUM psMdnhIN. ienHF qoN bixaf gulfb jl suMdrqfvDfAux leI kuVIaF vloN sB qoN vDyryvriqaf jFdf hY. ies qoN ielfvf gulfbdy ishq sbMDI hor vI bhuq sfry lfBhn. jfxdy ho gulfb dy hor PfieidaF bfry:
*nINd nf afAuNdI hovy qF isr dy kolgulfb dy Puwl rwK ky sON jfE. AunINdry dIsmwisaf dUr hovygI.
*gulfb dy PuwlF dIaF pwqIaF Kf kymsUVy aqy dMd mËbUq huMdy hn. mUMh dIbdbU dUr huMdI hY aqy pfierIaf vrgyrog qoN vI Cutkfrf imldf hY.
*gulfb ‘c ivtfimn-sI bhuq huMdfhY. gulfb dy PuwlF nfl bixaf gulkMdroËfnf Kfx nfl hwzIaF mËbUq huMdIaFhn. roËfnf iek gulfb Kfx nfl tI[ bI[dI bImfrI qoN vI rfhq imldI hY.
*gulfb dIaF pwqIaF nUM gilsrIn‘c pf ky buwlHF ‘qy lfE. ies nfl buwlHgulfbI aqy nrm ho jFdy hn.
*gulfb qoN bxy gulkMd ‘c gulfb dfark huMdf hY, jo srIr nUM TMzk idMdf hY.ieh srIr nUM KusLkI qoN bcfAuNdf hY aqyqro-qfËf rwKdf hY. pyt nUM TMzk idMdf hY.gulkMd iek cusqI dyx vflf tfink hY,
jo Qkfvt, afls, mfspyÈIaF dy drd qyjln ijhIaF alfmqF qoN bcfAuNdf hY.
*arjun dy ruwK dI iCwl aqy dysIgulfb imlf ky pfxI ‘c Aubfl lE. ieh
kfVHf pIx nfl idl sbMDI bImfrIaF dUrrihMdIaF hn.
*gulkMd ‘c ivtfimn-sI, eI aqybI BrpUr mfqrf ‘c huMdy hn. Bojn qoNbfad gulkMd Kfx nfl pfcn sbMDIsmwisafvF dUr ho jFdIaF hn. ies qoNielfvf gulkMd ‘c mOjUd aYNtIafksIzYNtsrIr dI rog pRqIroDk smrwQf vDfAuNdyhn. ieh cmVI leI vI lfhyvMd hY.
*bwicaF ‘c aksr pyt dy kIiVaFdI smwisaf pyÈ afAuNdI hY. aijhy ‘cbfeIivMizMg df cUrn gulkMd ‘c imlf ky
gulfb df Puwl qoVn vfly nUMzflI nfloN qoV nf sfnUMasF hwt ‘mihk’ dI lfeI!lwK gfhk jy suMGy af kyKflI iek nf jfeI.qUM jy iek qoV ky lY igENiek jogf rih jfsF,Auh BI plk Jlk df mylfrUp mihk ns jfeI. -BfeI vIr isMG
iek-iek cmc svyry-Èfm 15 idnF qwkidE. pyt dy kIVy Kqm ho jfxgy.
*gulfb dIaF pwqIaF nUM sukf ky cUrnbxf lE. cyck dy mrIË dy ibsqry ‘qyieh cUrn pfAux nfl Aus nUM TMzk aqyarfm imldf hY.
*gulfb pIs ky lyp bxf ky isr ‘qylfAux nfl isrdrd qoN rfhq imldI hY.
*Kfxf Kfx ipwCoN pfn ‘c gulkMd pfky KfxI cfhIdI hY. ies nfl sfh dIdurgMD Kqm huMdI hY aqy Kfxf vI CyqIhËm ho jFdf hY.
gulfb dy PuwlF dy PfiedykyjrIvfl vloN muafPI
ivDfn sBf coxF qoN kuJ smF pihlFafm afdmI pfrtI (afp) dy suprImoarivMd kyjrIvfl df pMjfb dOiraF smyNlokF dy iekwT dyK ky idmfg GumMz c afigaf. AudoN Aus ny ikhf sI, “mYN eyk bfrnhIN, sO bfr khUMgf ik mjITIaf nsLy kfqskr hY.”
kyjrIvfl ny pMjfb dy ‘afp’ dy sfryAumIdvfrF nUM hdfieqF kIqIaF ik afpoafpxy hlky ivc Xog QFvF `qy Aus dybcnF ik mjITIaf nsLy df qskr hY,postr bxvf ky lfey jfx. pr hux pMjfbdy afm afdmI pfrtI dy nyqfvF nUM puwCyibnf hI mjITIey qoN muafPI mMg leI.
sux ky zr df mfrf mrfsI dOV ipafqy Aus dy mgry hI jwt. mIl ku jf ky hPky mrfsI izwg ipaf. jwt dy phuMcx ‘qymrfsI izwigaf hI boilaf, “srdfr jI,siq sRI akfl.”
jwt boilaf, “shurI idaf, jy iehIsiq sRI akfl myry Kyq ivc hI afK idMdf,nf qYnUM qy nf mYnUM aYnI dOV lfAuxI pYNdI.”
-vfsdyv isMG prhfr Pon: 206-434-1155
ivaMg
kfiv-ivaMgtyk
cYikMg tIm df cODrI kihx lwgf,qyry ivc ny nuks anyk mfstr.qyrf aMkVf koeI nf myl KFdf,glq mlq ijhf kMm hryk mfstr.kIqI rpt jy Auc aiDkfrIaF nUM,lwgU nOkrI qyrI nUM syk mfstr.Pisaf ivc kuiVwkI dy jdoN ‘cohlf’,lYNdf qrilaF dI hY tyk mfstr.
---buZfpy dI dfl
ro ro ky afÈrm ivc bfpU,dwsdf ipaf sI iek idn hfl mIaF.do DIaF qy suwK nfl cfr puwqr,krdf koeI nf pr sMBfl mIaF.qyjo Cwz ky qur geI sfQ myrf,inwB Auh vI skI nf nfl mIaF.hovy bymuwK jy aOlfd ‘cohlf’,gldI nhIN buZfpy dI dfl mIaF. -rmyÈ bwgf cohlf Pon: 91-94631-32719
bljIq bfsI
Pon: 734-259-9353
sLbdJroKf
Punjab Times Vol 19, Issue 13, March 31, 2018 pMjfb tfeImjL sfl 19, aMk 13, 31 mfrc 2018 (20)
kflm ‘afK qsvIrF boldIaF’ ny pfTkF dy idlFaMdr bYTy Èfier nMU KUb hlUixaf hY. qsvIr dyK kyquhfzy mn ivc jo vlvly AuTdy hn, Auh kivqf dIaFdo qoN cfr sqrF `c sfnUM qsvIr dy isrlyK dy qOr `qyByjo. pfTkF dI shUlq leI, imsfl vjoN Poto nfl kfivtotf vI idwqf igaf hY. ies vfr kYpsLn Byjx leIafKrI qfrIK 8 aprYl 2018 hY. -sMpfdk
afK qsvIrF boldIaF
kYpsLn mukfblf-317
kYpsLn mukfblf-319
klfpirkrmfklf
qfnsyn ƒ jhfnoN kUc kIiqaF 436sfl ho cuwky hn, pr awj vI iksy gfiekdf surF df igafn aqy pRisDI mfpx dfpYmfnf qfnsyn df nfm hI smiJaf jFdfhY. qfnsyn vrgf sMgIq df DunMqr nfpYdf hoieaf qy nf hovygf. Aus df jnm1503 ƒ mwD pRdyÈ dy Èihr gvflIardy sfDfrn bRfhmx pirvfr ivc hoieaf.Aus df bcpn df nfm rfmqfƒ sI. Ausdf ipqf mukMd pFzy Éud kvI sI qy AuhkuJ dyr vfrfnsI iksy mMdr df pujfrIvI irhf. qfnsyn ny sMgIq dI muwZlIiswiKaf gvflIar qoN pRfpq kIqI. afmivÈvfsF dy Ault Aus ny afpxI
iËafdfqr iËMdgI bfdÈfh akbr dIbjfey gvflIar dy sMgIq pRymI rfjfrfmcMdr dy drbfr ivc ibqfeI. ieQyhI Aus dI pRisDI sfry pfsy PYlI.
1563 ivc 60 sfl dI Aumry Ausƒ bfdÈfh akbr vwloN muÊl drbfrivc afAux df swdf pRfpq hoieaf.drasl, qfnsyn dI pRisDI sfry AuqrIBfrq ivc PYl rhI sI. jdoN akbr ƒies bfry pqf lwigaf qF Aus ny afpxydUq ƒ kImqI qohÌy dy ky rfmcMdr kolByijaf qy qfnsyn ƒ muÊl drbfr ivcpDfrn dI bynqI kIqI, pr AuhgvflIar Cwz ky muÊl drbfr ivcjfxf nhIN sI cfhuMdf. so Aus ny sBduinafvI suwK shUlqF Cwz ky sMinafsIjIvn ibqfAux dI iewCf pRgtfeI, prrfjf rfmcMdr ny Aus ƒ smJf kyakbr kol Byj idwqf. qfnsyn dI sMgIqpRfpqI bfry vwK vwK khfxIaF pRcilqhn. ihMdU ivÈvfsF muqfibk Aus nysMgIq dI iswiKaf BgqI lihr dy mhfnkvI qy sMgIqkfr sMq, svfmI hrIdfsqoN hfsl kIqI. smkflI musilm ilKfrIilKdy hn ik Aus ny ieh iswiKaf sUÌIsMq ÈyK muhMmd gOsf qoN hfsl kIqIpr svfmI hrIdfs vflf pwK iËafdfmMnx Xog hY ikAuNik ÈyK muhMmd gOsfÉud sMgIqkfr nhIN sI. AuNj, qfnsynvrgy mhfn bMdy bfry iksy Dfrimk vfdivvfd dI bjfey Aus dI klf Auqy gOrkrnf cfhIdf hY.
Aus ny Cy sfl dI Aumr ivc hIgfAuxf ÈurU kr idwqf sI. Auh Drupddf mfihr sI. gvflIar dy rfjf mfn
isMG qomr (1486-1516, rfjf rfmcMdrdf ipqf) ny Aus ƒ afpxI Cqr Cfieaf
ivc lY ilaf qy qfnsyn (surFdf smrft) dI AupfDI idwqI.Aus smyN BgqI lihr dy pRBfvhyT s Msik Rq ƒ Cwz k ybolcfl dIaF afm BfÈfvF,ihMdI qy bRj BfÈf afid ivcsfihq rcnf kIqI jf rhI sI.svfmI hrIdfs dy pRBfv hyTqfnsyn vI sQfnk BfÈfvF csMgIq rcnf krn lwgf ijskfrn Auh jnmfxs c byhdmÈhUr ho igaf. qfnsyn dysMgIq ‘qy svfmI hrIdfs,ÈyK muhMmd gOsf qoN ibnfgvflIar drbfr dy hor keIsMgIqkfrF df pRBfv sI.
akbr dy drbfr ivcAus ƒ anykF mhfnsMgIqkfrF ƒ imlx df mOkfimilaf. Aus dI kfblIaqvyK ky akbr ny jldI hIAus ƒ nON rqnF ivc Èfmlkr ilaf qy mIaF df iKqfbidwqf. Aus df nfm mIaFqfnsyn mÈhUr ho igaf.qfnsyn dIaF sMgIq rcnfvFivc Drupd qoN ielfvf hor vI
keI ivÈy Èfml hn. Aus df sMgIq ihMdUgRMQ purfx qoN bhuq pRBfivq sI qy bRjBfÈf ivc ilKIaF Aus dIaF rcnfvF ivcgxyÈ, srsvqI, sUrj, iÈv aqy ivȃdI Ausqq kIqI geI hY. Aus ny akbr
dI vizafeI ivc vI keI rcnfvF ilKIaF.Aus dy bwcy qnrs Éfn, iblfs Éfn, hmIrsyn, sUrq syn aqy srsvqI dyvI, sfryhI mfihr sMgIqkfr sn. akbr Aus ƒieMnf ipafr krdf sI ik jdoN PqihpursIkrI vsfieaf igaf qF akbr dy mihlnyVy qlfb bxfieaf igaf ijs ivcqfnsyn leI Éfs tfpU bxfieaf igaf.AuQy bYT ky isrÌ qfnsyn hI sMgIq alfp
skdf sI.akbr dy drbfrI ieiqhfskfrF
vwloN qfnsyn bfry ilKIaF geIaF ilKqFivc ieiqhfs dI bjfey imwQ iËafdf hY.Aus bfry ikhf jFdf hY ik Auh myGmlhfr gf ky brsfq ilaf skdf sIqy rfg dIpk gf ky dIvy bfl skdf sI.Aus dI vizafeI ivc ilKIaF ienHF gwlFdI koeI ieiqhfsk mhwqqf nhIN hY. jyAuh mINh puaf skdf huMdf qF akbr ƒpfxI dI kmI dy duwKoN rIJF nfl vsfieafPqihpur sIkrI Èihr nf Cwzxf pYNdf.
qfnsyn dI mOq 26 aprYl 1589ƒ 96 sfl dI Aumr ivc hoeI. bfdÈfhakbr Aus df ieMnf siqkfr krdf sIik Auh aqy sfry drbfrI ÈfhI rvfieqFqoN Ault pYdl Aus dy jnfËy ivc Èfmlhoey. Aus dIaF asQIaF gvflIar ivcÈyK muhMmd gOsf dy mkbry dy ahfqydÌnfeIaF geIaF qy Xfdgfr AusfrIgeI. gvflIar ivc hr sfl Aus dIXfd ivc qfnsyn smfroh krfieaf jFdfhY aqy ihMdosqfnI ÈfsqrI sMgIq dy iksymhFrQI ƒ qfnsyn snmfn idwqf jFdfhY. Aus dI Xfd ivc anykF iÌlmF aqylVIvfr bxfey gey hn. ihMdosqfnIsMgIq ƒ inKfrn ivc Aus df bhuq vwzfXogdfn hY. afDuink Bfrq dy anykFsMgIq Grfxy afpxf ipCokV Aus nfljoVn ivc mfx mihsUs krdy hn.
qfnsyn dI khfxI bYjU bfvrf qoNibnF aDUrI hY. bYjU bfvrf bfry vIjfxkfrI ieiqhfs dI bjfey ikwsykhfxIaF qoN hI imldI hY. Auh vIgvflIar dy rfjf mfn isMG qomr dfdrbfrI sMgIqkfr aqy qfnsyn dfsmkflI sI. Aus df bcpn df nfmbYjnfQ imÈrf sI. Aus df jnm cMpnyr(gujrfq) dy ÊrIb bRfhmx pirvfr ivchoieaf. Aus dy ipqf dI mOq bcpn ivchI ho geI qy Aus dI ikRÈn Bgq mFAus ƒ lY ky ivRMdfvn clI geI. Aus nyvI svfmI hrIdfs qoN iswiKaf pRfpqkIqI. jdoN Auh QoVHf mÈhUr ho igaf qFcMdyrI dy rfjy ny Aus ƒ afpxy drbfrivc bulf ilaf. ies qoN bfad gvflIar
qdy isafxy afK gey ny, iqMny eI gwlF vwKrIaF.kuVIaF, icVIaF, bwkrIaF-iqMny hI ny awQrIaF.
bFdr nUM akl isKfvy.kroVF sflF ‘c nf iswiKafsfzf pUrvjL ikvyN khfvy?TIk hY! sfry psU-pMCIaF nUMhY hmdrdI dI loV,iBMnqf Biraf rMglf sMsfrikqy alop nf ho jfvy. -amrjIq isMG qUr Pon: 91-98784-69639
---bUJV bMdy df bUJV pUrvjbhuq aklmMd khfvy.ivhlf mn sLYqfn df crKfPotogRfPr Aus nUM ruJfvy.mIzIafqMqr dI kfrIgrI dyKAus df mn vI llcfvy.sB jIv bMdy nfl sFJ Bfldypr bMdf njLraMdfjL krI jfvy. -jgjIq kOr qUr, cMzIgVH
---sLkl bdl lMgUr dIiensfn nfl imlyqfhINEN isDFq ny lMgUr nUMmnuwK df vzyrf mMinaf.isDFq Tos hkIkqF ‘qy KVHdf.zfrivn df kQn,‘mnuwK psU qoN vI hyTly pwDrAuqoN qur ky iewQy puwjf.’ivroD ny vI hwd kIqIisDFq sQfpq ho jFdf jdkOx munkr huMdf. -drsLnpfl dosFJ
---nfl smyN dy nsl bdlI.loVF muqfbk akl bdlI.aklF ny aYtm bMb bxfey.dunIaF mukfAux dy sMd bxfey.krIey hux koeI hIlfik vMs bcf leIey.vzyiraF nUM aOiVaf hwlik ivafh krvf leIey. -gurdyv isMG iZpflI, biTMzf Pon: 91-94176-49275
Punjab Times Vol 19, Issue 13, March 31, 2018 pMjfb tfeImjL sfl 19, aMk 13, 31 mfrc 2018 (21)
siBak dyÈF ivc afm qOr ‘qy cMgynfmI pirvfrF dI aOlfd vI vDIaf huMdIhY. AunHF dy bwicaF df pflx-posx vIcMgy ZMg nfl huMdf hY. Auh Auc drjy dyskUlF-kfljF ivc isiKaf pRfpq krdyhn. mfpy, AunHF dI soc nUM qrfÈ ky cMgyqy sPl rsqy vwl nUM qordy hn. ieh lokamIr kfrobfrI huMdy hn jF Auc pwDr dyisafsI nyqf.
amrIkf dy mÈhUr pRYËIzYNt ronflzrIgn dI DI pYtI zyivs vI hmyÈf crcf
ivc rhI hY pr vjHf kuJ hor sI. ieh gwlqF Aus dy nF qoN pqf lwgdI hY ik AuhpYtI rIgn dI QF pYtI zyivs ilKdI hY.Auh afpxI alwg afjLfd pCfx bxfAuxfcfhuMdI sI. afpxy ipE rIgn dy nF dfshfrf nhIN lYxf cfhuMdI sI. zyivs, AusdI mF nYNsI rIgn df ivckfrlf nF sI.
pYtI bcpn qoN hI bfgI sur vflIkuVI sI. afpxI mF nfl JgVf, zrwglYxf, ipE dy ivcfrF df ivroD krnf aqysolF sfl dI Aumr ivc hI romFs vflycwkrF ivc pYxf, ieh sB kuJ pYtI nyÈwrHyafm kIqf. Aus df ipE rIgn awTsfl amrIkf df pRYËIzYNt irhf pr pYtIisrP cfr-pMj vfr vHfeIt hfAUs geI.afpxI ikqfb ‘The Way I See It’ ivcAus ny afpxy bfry aqy rIgn pirvfrbfry KuwlH ky iliKaf hY.
pYtI df jnm 21 akqUbr 1952 nUMlfs eyNjls ivc ronflz aqy nYNsI rIgndy Gr hoieaf. Aus df bcpn df nFpYtrIÈIaf aYn[ rIgn sI. Aus dI mFanusfr pYtI smyN qoN pihlF pYdf hoeI sI.pr pYtI df kihxf hY ik Aus dI mF ÈfdIqoN pihlF grBvqI ho geI sI, jo iekikRÈcIan pirvfr leI Èrm vflI gwlsI. ies gwl nUM lukfAux leI Aus JUTboilaf. nYNsI rIgn afpxI pihlI aOlfdnUM muMzy dy rUp ivc vyKxf cfhuMdI sI, ieskrky Auh pYtI dy jnm qoN KuÈ nhIN sI.
bfad ivc Aus dy Brf rOn ny jnm ilafpr pYtI kdI vI afpxI mF dI psMd nfbx skI. bcpn qoN hI inwkI-inwkI gwlqoN afpxI mF dy guwsy df sfhmxf krnf
pYNdf. keI vfr sVk Aupr kfr KVHI krkypYtI nUM kuitaf vI igaf.
nYNsI aqy rIgn iewk dUjy nUM bhuqipafr krdy sn, pYtI dy dwsx ‘qy vIAus dy ipE ny Aus df XkIn nf kIqf.Aus dI mF pYtI dy Brf nUM vI Aus qoN dUrrwKdI sI. pYtI anusfr Gr ivc kMm krdynOkrF nfl vI Aus dI mF df ivhfr cMgfnhIN sI, ies krky nOkr CyqI kMm CwzjFdy sn.
iksy smyN nYNsI aqy rIgn hflIvuwzivc kMm krdy sn. pYtI dy bcpn smyNrIgn jnrl ielYkitRk nF dI kMpnI ivckMm krdf sI. Gr dI hflq TIk hI sIpr rfjnIqI dI crcf hmyÈf huMdI sI.rIgn irpbilkn pfrtI df cotI df lIzrsI. jd inksn pRYËIzYNt dI cox kYnyzI nUMhfr igaf qF rIgn nUM bhuq duwK hoieaf.Auh kYnyzI dIaF nIqIaF nUM psMd nhIN sIkrdf qy mfrtn lUQr ikMg df vI afpxymno ivroD krdf sI. kimAUinstF nUM qFAuh duÈmx smJdf sI.
pr pYtI dy ivcfr afpxy ipE qoNiblkul Ault sn. Aus nUM pRYËIzYNt kYnyzI
hux rIgn vDyry smFkYlIPornIaf dI rfjDfnIsYkrfmYNto ivc gujfrdf aqykdI lfs eyNjls vI clfjFdf. iPr awTvIN klfs ivcpYtI aYrIËonf pVHn clIgeI. h Yl h ostl ivcrihMidaF Auh zrwg lYxlwgI. ieh skUl isrPkuVIaF leI sI pr pYtI solFsfl dI Aumry rsoeI ivckMm krdy iewk muMzy nUM ieÈkkrn lwgI. Aus ny aTfrF
sfl dI Aumr ivc afpxy ieMgilÈ tIcraqy tYins koc nfl romFs kIqf. iehsfrf kuJ Auh afpxI mF nUM dwsdI aqyAus nUM pRyÈfn krdI.
skUl Kqm krky pYtI nfrQ vYstrnXUnIvristI, iÈkfgo clI geI. AuQy vIAuh zrwg lYNdI rhI. pYtI df supnf lyKkaqy aYktrYs bxn df sI, ies leI AuhXUnIvristI afP kYlIPornIaf clI geI.pihlF Auh hostl ivc rhI, iPr afpxymF-ipE dy lfs eyNjls vfly Gr ivcrihx lwgI. Aus df Brf hostl clf igafsI aqy mF sYkrfmYNto afpxy pqI kolrihMdI sI. iewk idn Aus dI mF Aus kolafeI hoeI sI. dohF df JgVf ho igaf.ieh JgVf hwQopfeI qk clf igaf aqypYtI nUM Gr Cwzxf ipaf. afpxy Krc-pfxI leI Aus nUM rYstorYNt ivc kMm krnfipaf. jdoN iPr vI guËfrf nf hoieaf qFAus ny zrwg vycxI ÈurU kr idwqI.
ienHIN idnIN pYtI dI mulfkfq mÈhUrbYNz eIgl dy brnI ilEzn nfl hoeI.pYtI Aus nUM cfhux lwgI aqy Aus dy nflhI rihx lwgI. pYtI ny afpxy ipE nUM
brnI nfl imlx leI puiCaf qF Aus nyienkfr kr idwqf. pYtI ny pVHfeI Cwz idwqIaqy brnI dy grup nfl XUrp clI geI.AudoN hI pYtI ny afpxf nF rIgn qoN bdlky zyivs rwK ilaf. Aus ny kdI vI mF nfbxn df PYslf kIqf aqy srjrI krvfleI. afpxy mrdF nfl sbMDF bfry pYtIeImfndfr nhIN sI. ies leI Aus df irÈqfafpxy pRymI brnI nfloN tuwt igaf. huxiPr Auh ikrfey dy Gr ivc rihx lwgI.guËfry leI Aus ny Gr ivc BMg bIj kyvycxI ÈurU kIqI.
1980 ivc rIgn amrIkf df pRYËIzYNtcuixaf igaf pr pYtI nUM inrfÈf hoeI.Auh Aus dIaF nIqIaF df ivroD krdI
sI. Aus leI iewk hor nvIN musIbq KVHIho geI. pRYËIzYNt dI DI hox krky hrsmyN sIkryt srivs vfly Aus dy nflrihx lwgy. nÈf krn vflI aqy afËfdrihx vflI pYtI leI ieh iek sËf vFgsI. Auh keI vfr AunHF nUM DoKf dy ky inkljFdI pr Aus dI iÈkfieq vHfeIt hfAUsphuMc jFdI.
brP ‘c KVHy rhy. keI pRYs vfly Aus nflieMtrivAU krnf cfhuMdy pr Aus dI mFhmyÈf kihMdI ik pirvfr dI koeI mfVIgwl nf krIN.
rIgn pRYËIzYNt qF bx igaf prafpxI DI dI soc aqy ivcfrF nUM nf bdlsikaf. pYtI pRYs ivc Aus dIaF nIqIaFdf ivroD krdI. afpxy ipE dy iKlfPaYNtI inAUklr rYlIaF dI styj ‘qy boldI.ieh iewk bfgI DI dI sur sI. 1983 ivcpYtI ny pOl grIsy nF dy Xogf tIcr nflivafh kr ilaf pr 1990 ivc qlfk hoigaf.
pYtI dI afrQk hflq sdf mfVIrhI. iewk vfr Aus ny afpxy ipE qoN
5,000 zflr AuDfr mMgy qF Aus nUM vkIlkol aYgrImYNt krnf ipaf ik Auh hrmhIny pwcI zflr df cYk vHfeIt hfAUsivc afpxy ipE nUM Byijaf krygI. pYtI nydo nfvl ‘Home Front’ aqy ‘DeadFall’ ilKy. 1994 ivc mYgjLIn ‘plyabuafey’ dy kvr `qy Aus dI Poto CpI.afpxy mF-ipE dI mOq qoN bfad Auh lfseyNjls ivc rihMdI hY aqy keI nfmINaKbfrF leI ilKdI hY.
###
pRYËIzYNt rIgn dI bfgI DI–pYtI zyivs
prdIp sYn hojy
ivwkoilwqrIaF
sfieMs ny qrwkI krky mnuwK nUM ikqydf ikqy phuMcf idwqf hY. ivigafnIaF aqyzfktrF dy nfl nfl ieMjInIar vI keIvfr aijhf adBuwq kfrnfmf kr idKfAuNdyhn ik dyK ky awKF awzIaF rih jFdIaFhn aqy sux ky hosL Auz jFdy hn. dubeI‘c isvl ieMjInIarF ny ieMjInIairMg dfiewk nmUnf pyÈkIqf hY. sB qoNA ucIaF aMbrC U M h d I a FiblizMgF hr ieknUM acMBy ivc hInhIN pfAu NdIaFsgo N m U Mh ivc
AuNglF lYx leI mjbUr kr idMdIaF hn.ieMjInIairMg dy Kyqr ivc Bfrq dy
ieMjInIarF ny vI dunIaF df sB qoN Aucfrylvy pul bxfAux df irkfrz kfiemkIqf hY. jMmU-kÈmIr dy ijlHf irafsIivc cnfb diraf aqy AUDmpur-sRIngr-bfrfmUlf rylvy lfeIn ‘qy bkfl qy kOVIivckfr ieh pul Ausfiraf jf irhf hY.sfl 2004 ivc bxnf ÈurU hoey ies rylvypul ‘qy 512 kroV rupey dI lfgq afAux
df anumfn sI. stIl aQfrtI afPieMzIaf dy iBlfeI plFt ‘c iqafr kIqystIl aqy kMkrIt nfl bxy ies pul dIAucfeI 359 mItr jF 1178 Puwt hY jodunIaF dy sB qoN Aucy PrFs dy afeIPltfvr qoN vI 30 mItr vwD hY. ieh pulidwlI dy kuqb mInfr qoN pMj guxF Aucf hY.ies nfl PrFs dI tfr ndI ‘qy bxy rylvydy 340 mItr AucfeI vfly sB qoN Aucypul df irkfrz vI tuwt jfvygf. jMmU-kÈmIr dy bfrfmUlf nUM rylvy rfhIN Bfrqdy hornF ihisaF nfl joVn leI hux1250 kroV rupey dI lfgq nfl iehpul meI 2019 ivc bx ky iqafr hojfvygf.
isvl ieMjInIarF dI imhnq df iehnmUnf iksy ikRÈmy qoN Gwt nhIN hovygfjdoN ryl gwzI 90 iklomItr pRqI GMtf dIrPqfr nfl ndI dy vgdy pfxI dy ql qoN1178 Puwt dI AucfeI ‘qy lMGygI. idl dymrIj ies qoN Qwly zUMGfeI qk nhIN dyKpf skxgy aqy ryl gwzI afsmfn ivcAuzdI nËr afvygI. ieh nËfrf iksyhvfeI jhfj dy sPr qoN Gwt nhIN hovygf.jy gwzI dI spIz ies qoN vwD hovygI qFpul ivc iPwt kIqy nvIN qknIk dyAupkrx nfl lfl rMg dI bwqI jgygIaqy ryl gwzI ruk jfvygI.
ies rylvy pul dI kuwl lMbfeI 1375
mItr hY aqy pul df 476 mItr ihwsfdiraf cnfb Aupr bxfieaf igaf hY. iespul nUM imwQy smyN ‘c pUrf krn leI 300isvl ieMjInIarF dI tIm aqy 1300anuBvI mjdUr qy mÈInF dy afprytr
idn-rfq kMm kr rhy hn. pul dI AusfrIÈurU hox qoN pihlF ijAUlOjIkl aqyieMjInIairMg pwK qoN ies QF aqy mOsmdy mwdynËr bhuq sfry tYst kIqy gey sn,ijs leI ie MjInIair Mg sfie Ms,ijAUlOjIkl aqy qknflojI dy mfhrF dI
mdd leI geI. ies pul qoN ryl gwzI dylMGx smyN ies ‘qy hox vfly hvf dy dbfaqoN bcfE leI izËfeIn smyN afeI[ tI[ruVkI aqy afeI[ tI[ kfnHpur dy mfhrFdIaF ivÈyÈ syvfvF leIaF geIaF hn.
ies adBuwq qknIk dy pul dfizËfeIn iPnlYNz dI kMpnI ny iqafr kIqfhY. iBlfeI stIl plFt qoN iqafrkrvfieaf spYÈl stIl ies pul dIAusfrI leI vriqaf igaf hY. pul dy nyVyhI iewk pUrI PYktrI bxfeI geI hY, ijs
ivc pul dy vwK vwK ihwsy iqafr kIqy jFdyhn. hvfeI jhfj aqy afDuink qknIkdIaF spYÈl mÈInF nfl pul dy iqafrkIqy ihwisaF nUM joiVaf jFdf hY. ies puldI hr gqIivDI ‘qy nËr rwKx leIafDuink qknIk vfly krIb 100 sI[ sI[tI[ vI[ kYmry lfey jfxy hn, ijnHF rfhINiekwly Bfrq hI nhIN, sMsfr ivc ikqoN vInYtvrk rfhIN pul nUM surwiKaq rwKx leInËr rwKI jf skygI.
ies pul nUM 8[0 iraYktr pYmfnydf Bucfl vI koeI nuksfn nhIN phuMcfskygf. pul ivc iPwt kIqy ivÈyÈ Aupkrxnfl Bucfl afAux ‘qy alfrm vwjygf, jobcfa leI agfAU N sUcnf dyvygf.pfiksqfn bfrzr qoN mihj 50 iklomItrdUrI ‘qy bxy ies pul ‘qy bMb blfst dfvI koeI asr nhIN hovygf.
pul dy bxn aqy rylvy lfeIn cflUhox nfl jMmU qoN bfrfmUlf qk df 13 GMtydf sPr mihj sfZy Cy GMty df rih jfvygf.srdIaF ivc brP pYx ‘qy jMmU-sRIngrsVk df rsqf bMd ho jFdf hY, pr rylvysPr sfrf sfl kIqf jf skygf. ies kMmleI AuQy isrVI ho ky idn-rfq kMm krdyieMjInIarF aqy hor shfiekF nUM slfmkrnI bxdI hY jo ËIro qoN vI Gwt izgrIqfpmfn ivc qklIPF-aOkVF nUM JwlidaFaqy hflfq nfl jUJidaF ies kMm nUM pUrfkrn ivc lwgy hoey hn.
sqnfm isMG mwtUPon: 91-97797-08257
dunIaF df sB qoN Aucf rylvy pul Bfrq ‘c ivigafnk acMBy
nYNsI qy ronflz rIgn afpxI DI pYtI zyivs qy puwqr rOn rIgn nfl
pYtI zyivs
Punjab Times Vol 19, Issue 13, March 31, 2018 pMjfb tfeImjL sfl 19, aMk 13, 31 mfrc 2018 (22)
zf[ goibMdr isMG smrfEPon: 408-634-2310
jpujI df rwb gurmiq ivcfr
afpxy ies lMmy lyK ivc zf[ goibMdr isMG smrfE ny jpujI sfihb dy hvfly nflgurbfxI dy qrksLIl qy ivigafnk swc Auqy cfnxf pfieaf hY. lyK ivc AunHF keIQF afm iswKF dI sLrDflU soc qoN ivprIq gwlF vI kIqIaF hn ijnHF nfl ho skdfhY, kuJ pfTk sihmq nf vI hox pr zf[ smrfE vloN pysL kIqy gey qrk qoN munkrnhIN hoieaf jf skdf. pfTkF dI njLr hY, lyK dI aglI iksLq. -sMpfdk
(lVI joVn leI ipClf aMk vyKo)jpu iek prMprfgq Èbd hY ijs df
pRcilq arQ hY, ‘vfr vfr mUMhoN bolxf’Bfv iksy idwqy Èbd jF iebfrq df lgfqfrAucfrn krnf. keI lok ies df mqlbgux-guxf ky jF KfmoÈ rih ky mn ivc hIismrn/Xfd krn dI ikRaf vI smJdyhn. ieh iek bRfhmxvfdI pRikRaf hY, ijsrfhIN pMizq lok vyd purfxF dy mMqrF dfjfp krdy hn. Auh aijhf igx ky krdyhn qy igxqI df ihsfb rwKx leImxikaF dI mflf Pyrdy hn. jfp rfhINAuh afm qOr qy iksy dyvI-dyvqy jF ÈkqInUM pRsMn kr ky iksy mMqv leI pRfrQnfkrdy hn. ieh mMqv mukqI pRfpqI df vI
ho skdf hY qy Xwg, hvn qy ivafh ÈfdIijhy iksy kfrj nUM shI slfmq pUr cfVHndf vI. ies ikRaf df koeI Pfiedf hY jFnhIN, ieh ihMdU mwq vfly hI jfxn.
mUl mMqr ipwCy ‘jpu’ iliKaf vyK kykeI iswK ivdvfn smJdy hn ik gurU jIny mUl mMqr nUM vI ihMdU mMqrF vFg jpxdI qfkId kIqI hY. keI iswKF ny qF iehihsfb vI lf rwiKaf hY ik ikMnI vfr jpBfv jfp krn nfl kI pRBfv pYxf hY. dUjypfsy keI kwtV-pMQI iswK ivdvfn jpu nUMmUl mMqr df Bfg hI nhIN mMndy. AuhiswKF nUM ihMdUaF qoN vwK mMndy hn, iesleI icMqf krdy hn ik jpu nUM mUl mMqrdf ihwsf smJ ky ikqy iswK ies df mMqrFvFg jfp hI nf krn lg jfx. AunHF dfqrk hY ik gurU sfihb ny jpu nUM mUlmMqr qoN inKyV ky iliKaf hY, ies leIieh mUl mMqr df Bfg hox dI QF jpujIdf isrlyK hY. pr ieh dovyN ivcfr drusqnhIN hn. gurU sfihb ny qF kyvl jpu ÈbdiliKaf hY, isrlyK dI gwl nhIN ilKI.AunHF ny Auprly Bfg df nF mUl mMqr vInhIN rwiKaf. ieh sMigaf iswK ivdvfnFny afp hI idwqI hY. jy Auh mUl mMqr nUMmMqr df drjf dy skdy hn qF jpu nUM jfpsmJx vyly sMgdy ikAuN hn? mMqr qFjipaf hI jFdf hY. ieh mMn ky ies qoNienkfrI hoxf qrkhIx hY. iewQy iPrivdvfn afp muhfrI soc dy jfl ivc PsjFdy hn. jy Auh gurU sfihb dy ivakiqqvqy AunHF dI bfxI vl QoVHf iDafn dyx qFkdy aijhy Drm sMkt ivc nf Psx.
pihlI gwl, gurU nfnk ny kdy afpxIbfxI nUM isrlyK nhIN idwqy. gurU gRMQsfihb ivc jo isrlyK imldy hn, AuhrfgF, CMdF qy mhwilaF muqfbk hn, jogurU arjn dyv ny sMpfdnf vyly idwqy sn.jy gurU nfnk dy idwqy koeI isrlyK huMdyqF pMcm gurU ienHF nUM gurU gRMQ sfihbivc jrUr drj krdy. aijhy pRmfx dIaxhoNd ivc jpu nUM jpujI df isrlyK nhINmMinaf jf skdf. dUjy, jy iewdF mMn vIleIey qF jpujI df isrlyK bx ky vI jpuÈbd qF AuQy hI rhygf qy ies dy arQ vIAuhI rihxgy, ijnHF qoN kuJ ivdvfn iKskxfcfhuMdy hn. Prk ieh hY ik iPr ieh mUlmMqr dI QF jpujI ‘qy lfgU hoxgy. draslies dy iewQy drj krn dy arQ qy mMqvkuJ hor hI hn, jo ivcfrn dI loV hY.
ies sbMDI spÈt kr dyxf bxdfhY ik mUl mMqr Èbd sfry gurU gRMQ sfihbivc isrP iek vfr afieaf hY. gurU nfnkny ‘mUl mMqR hir nfmu rsfiexu’ ilK kyies nUM prm siq dy asl nfm df rsfiexBfv aMdrUnI rcnf dy igafn df ivDI-sfr dwisaf hY. mUl mMqr khy jfx vflysfry Èbd-sMigRh ivc kyvl ÅÆ dfsUqr hI ies ivigafink mudrf vflIpirBfÈf qy pUrf Auqrdf hY. bfkI dy sfryÈbd Auh gux hn jo ÅÆ dy ‘gur’muqfbk pqf lwgy hn. pr prMprf anusfrivdvfn awj kwl ÅÆ qoN lY ky
gurpRsfid qIk dI sfrI iebfrq nUM hImUl mMqr kihx lwg pey hn. AunHF dyaijhf krn krky hQlI ilKq ivc vIievyN hI mMinaf igaf hY.
gurU nfnk ny ihMdU mq dIaF bhuqsfrIaF mfnqfvF qy rsmF nUM nkfirafhY. ienHF ivc jfp jF jpx dI ikRaf vIÈfml hY. AunHF ny ies nUM aMD-ivÈvfs‘qy afDfrq dwisaf hY ikAuNik ieh qrk-sMgq nhIN hY. duinafvI kfrj jpx jFsocx nfl nhIN huMdy sgoN kudrq dy inXmFnUM smJx qy AunHF anusfr Xog kMm krnnfl huMdy hn. gurU jI ny Xog kMm nUM ‘krm’df nF idwqf hY. ies df sbUq bihs ivcnhIN, anuBv ivc hY. ieh sbUq gurU jI nyawgy cl ky ibafinaf vI hY, ‘jyqI isriTAupfeI vyKf ivxu krmf ik imlY leI]’arQfq sfrI isRÈtI gfh ky vyK lvo,Xog kMm kIqy ibnf nf iksy nUM kuJ imldfhY qy nf koeI kuJ lY skdf hY. ieh dlIlAunHF ny iksy dyvI-dyvqy nUM puwC ky jFkoeI Drm gRMQ pVH ky nhIN idwqI sgoNsfrI dunIaF GuMm ky ies dy vrqfiraF nUMvyK-prK ky afpxy qjrby nfl ilKI hY.arQfq gurU nfnk dy ‘jpu’ dy arQprMprfgq aMD-ivÈvfsI rtn dy iblkulAult hn. jpu dy ieh arQ mn ivcibTfAuxy qy smJfAuxy bxdy hn, nf ikienHF nUM ihMdU smJ ky kMnI kqrfAuxI.
ieQy ‘jpu’ dy kI arQ hn? BgqImfrg qy igafn mfrg dy AudyÈ, idÈfaqy ikRaf-ÈYlI iek dUjy qoN iblkul Aulthn. BgqI mfrg dy pYrokfrF df AudyÈBgqI rfhIN koeI svfrQ pUrf krnf, lfBjF mokÈ pRfpq krnf, krfmfq idKfAuxijhf koeI mksd huMdf hY. igafn mfrgdf mnorQ igafn jF jfxkfrI rfhIN Bfxydy hukm Bfv inXmF nUM Bfl ky AunHFanusfr Xog kfrj krnf huMdf hY.
ikAuNik gurU nfnk df mnorQ ÅÆdI gixqI ivDI Bfv smuwcy ivigafn dyivDI-ivDfn rfhIN kudrq dy inXmF dfigafn hfsl krnf sI, ies leI Auhigafn mfrgI sn. Èbd ‘jpu’ qoN AunHFdf Bfv BgqI mfrg vflf Bfv gux guxfky rtn vflf pfT nhIN sI sgoN qrk,ivvyk qy buwDI dI vrqoN rfhIN shI jfxkfrIpRfpq krn df anuBv-pRDfn AuprflfsI. ijnHF ny gurU nfnk dy ies Èbd dyshI arQ smJxy hox, Auh afeIËfkaYsImov (Isaac Asimov) dI pusqk‘vrlzjL ivdien vrlzjL’ (Worldswithin Worlds) nUM pVHn, ijs ivc Ausny dwisaf hY ik ikvyN qrk qy anuBvshfry mnuwKqf iek iek krky ipCly dosO sflF ivc igafn dIaF pulFGF Br kyikwQy qoN ikwQy phuMc geI hY. dUjy pfsyrvfieqI jfp df anuBv ieh hY ik Bgq-jn pUjf-pfT qy Drm-krm dy nF hyTDrm sQfn bxfAux c hI AulJy hoey hn.
hux pRÈn AuTdf hY ik jy ‘jpu’ihMdUqvI Dfrimk krm-kFzF nfl juiVafinrfrQk Èbd hY qF iPr gurU nfnk nyies Èbd dI vrqoN igafn ivigafn dymMqv leI ikAuN kIqI? ieh jfxn leIsfnUM Aus vyly dy AunHF lokF dI mfniskqfvl jfxf pvygf ijnHF nUM gurU jI iswK mwqdf rfh dws rhy sn. ieh Auh lok sn jo
iksy Klfa ivcoN nhIN sn afey sgoN purfqnrUVIvfdI ivcfrDfrfvF dy pYrokfr sn.pUjf-pfTI ibrqIaF qy rUVIvfdI prMprfvFvloN Auh jpu Èbd nfl pihlF qoN hI pwkyjuVy hoey sn. gurU jI ny AunHF nUM koeI nvFÈbd dyx dI QF pRcilq Èbd dy hI bdlvyNvwzy arQ dws ky igafn dy rfh moVn dIkoiÈÈ kIqI. nvF Èbd dwsx nfl AunHF nUMafpxy kurfhypx df Aunf aihsfs nhINsI ho skxf, ijMnf purfxy Èbd ivc nvyNarQ pf ky ho skdf sI. Auh nvF Èbd dyky lokF dI bOiDkqf ivc qryV nhIN sIpfAuxf cfhuMdy sgoN purfxy ivc nvyNivvykpUrn arQ Br ky prMprfgq buwDIivc soD krnI cfhuMdy sn. aijhf krkyAunHF ny krm-kFzI BgqF nUM aMD-ivsLvfs qy aigafn dI lIh qoN lfh kysihjy hI iswKI dI anuBv-pRDfn lIh qy
rvfieqI jp nUM shI jpu dy arQ dyky gurU sfihb ny purfqn prMprfvF nfljuVy lokF nUM aMD-ivÈvfsI ivcfrF qy rhu-rIqF nUM anuBv dI ksOtI ‘qy prKx dIiswiKaf idwqI. jfxy-pCfxy jpu Èbd nUMhI igafn dI puwT dy ky AunHF ny ÈrDf-pMQIaF nUM sihj suBfa iswK ivcfrDfrfnfl joiVaf. Au Nj koeI iksy nvI NivcfrDfrf nfl juVy jF nf, ieh Aus dImrËI, pr glqI dy aihsfs dy gihryJtky nfl purfxy pfsy qoN nvyN pfsy juVnflgBg inÈicq huMdf hY. ieQy gurU jIpurfxy qy nvyN jpu dI qulnf kridaF iehkihMdy nËr af rhy hn, “dyKo BfeI! AuhkI ‘jpu’ hY, asl jpu qF ieh hY!” iewdFlwgdf hY ik mUl mMqr ivc nvIN Dfrnf qynvIN ivDI pros ky AunHF ikhf hovy, ‘Auhjfp qF kro jy jpu krn vflI cIË dfquhfnUM pqf hovy. jy Aus df pqf hI nhINqF ieh qoqy-rwt ikhdy leI krdy ho?
ieh AunHF df gwl nUM asrdfr ZMgnfl krn qy smJfAux df kOqkI ZMg sI,jo AunHF AudoN vriqaf, jdoN bRihmMzI qyvfXU-mMzlI vrqfiraF dI sdIvI afrqIdI qulnf ivc bRfhmxF vloN mMidrF ivckIqI afrqI nUM krm-kFz dwisaf. iesyqrHF BuwKy sfDUaF nUM Bojn KvfAux nUM swcf-sOdf ikhf sI. BfeI lflo dy Gr koDry dIrotI ivc duwD aqy mlk Bfgo dy Kfxy ivcKUn drsf ky swcI ikrq df isr Aucf
kIqf. ievyN hI hirduafr ivc gMgf qoNkrqfrpur dy KyqF vl pfxI suwt ky aqyiek dUjI QF cMgy lokF nUM AujV jfx qymMidaF nUM vsy rihx dI BfKf bol ky AunHFny anykF vfr aijhIaF hI mn JMjoVnvflIaF kOqkI gwlF kIqIaF. hr vfr AunHFny pRcilq ÈbdF c nvyN arQ pf ky lokFnUM qrk qy ivvyk vl muVn df AupdyÈidwqf. purfxy irvfjF nUM Cwzx leI kihxdy nfl AunHF ny AunHF ivc Auh arQ pfeysn jo Auh lokF nUM ivigafnk ZMg vrqky igafn ihq kfrj krn dI syD dyx.
jy gurU sfihb dy ies sMdyÈ nUMsfDfrx ÈbdF ivc kihxf hovy qF ies nUMievyN ikhf jf skdf hY, “ÅÆ sUqr dIivigafnk qrk vflI gixqI ivDIvrqidaF ijvyN prm siq dy kuJ muwK guxarQfq krqf purKu inrBAu inrvYruakfl mUriq ajUnI sYBM pRfpq hoey hn,AuvyN hI ieh gur (ivDI) vrq ky Aus dIaFhor ivÈyÈqfeIaF Kojx ivc mn lfE qFjo Aus dy guxF dI pCfx nfl Aus df qyAus dy asl nfm df pUrf igafn ho sky.iehI asl jpu hY.”
ies dy jo arQ ajoky iswK ivdvfnkrdy hn, Auh hn, “ÅÆ srbAucsrb-ÈkqImfn prmfqmf hY, Auh swcfpfqÈfh hY, Aus df nfm swcf hY, dunIaFnUM bxfAux vflf Auh krqf-purK iksy dyBY ivc nhIN qy sB nUM ipafr krdf hY.Auh mnwuKF qoN Aucf qy iBMn hY. Auh jIvFvFg mrdf nhIN qy afvfgvn qoN mukq hY.Auh afpxI ÈkqI nfl afpy hI dunIaF dfmflk hY. Aus df pqf gurU dI ikrpf-idRÈtI nfl lwgdf hY. gurU jI kihMdy hnik Aus prmipqf prmfqmf dIaF bKiÈÈFpfAux leI ies mUl mMqr df lgfqfrjfp kro Bfv hr sfh nfl ies nUM mUMhoNAucfrdy rho.” jLfhr hY, ies ivafiKafivc mUl mMqr aqy jpu dy Bfv-arQigafnmuKI nhIN hn, so gurU nfnk dy afÈymuqfbk nhIN hn. pr bhuqy iswK ivdvfnies aihm Prk nUM nËr-aMdfË krdyhn. ies kuqfhI kfrn afm iswKF ivcpKMz-krmI qy aigafnqfvfdI mno-ibrqIaF pRvyÈ kr rhIaF hn.
ijvyN Aupr ikhf igaf hY, awj mUlmMqr qy jpujI sfihb swc dI syD hfslkrn leI nhIN sgoN iek krm-kFz vFgkfrj-isDI leI pVHy jFdy hn. koeI kihMdfhY, svyry AuT ky jpujI df pfT krn nflidn dy sB kMm afsfn ho jFdy hn. koeIkihMdf hY, ies nfl jUnI-BRmx qoN mukqIiml jFdI hY. sMq aKvfAuNdf koeI swjxkihMdf hY ik jy pUry jpujI df pfT nhIN hoskdf qF pihlIaF pMj pOVIaF df hI pMjvfr kr lvo, dohF df Pl brfbr hY. koeIsfD kihMdf hY, 360 jpujI pfTF nflpuwqr-dfq imldI hY. keI BfeI pRcfrdyhn ik jy pMj pAuVIaF df pfT vI nhIN hoskdf, mUl mMqr df hI 108 vfr krlvo, ies nfl hI keI duK-dilwdr qyzr-BY nyVy nhIN afAuNdy. keI ivdvfnlgdy gurmuK ichry-muhry vfly iswK qFjpujI pfT nfl idl, idmfg qy guridaFdIaF gMBIr ibmfrIaF TIk krn df vIdfavf krdy hn qy ies Kfqr bfkfiedfkYNp lfAuNdy hn. AunHF dy vDyry kYNp ivdyÈF
ivc lwgdy hn ijwQy mfieaf 60-70 guxfvwD imldI hY. ijMnf vwzf kMm, Auny vwDpfT. kI purÈ, kI bIbIaF, kI sfbq-srUp qy kI sihjDfrI, svyry AuTidaF hIiksy nf iksy kfrj-isDI nimwq mUlmMqr jF jpujI pfT arMB kr idMdy hn.mflf qoN ibnf koeI pfT nhIN krdf, ikAuNikpfT igx ky krny huMdy hn. keI sMq mhMqqF pVHn-pVHfAux qy pfTF dI gwl Cwz iswDf‘nfm’ hI vycdy hn. gwl kI, gurU nfnkdf igafn qy ivvyk df ‘mUl mMqr’ awjDrm qy svfrQ dI afV ivc iek qFqirkvsqU dy qOr `qy vriqaf jfx lwgf hY.
ieh gurU nfnk dI iswKI ivcfrDfrfnfl iKlvfV hY. AunHF ny jpujI sfihb dIbfxI iswKF nUM pVH ky iswKx aqy iswK kyshI aml krn leI idwqI sI, pr AunHFdy iswKF ny kurfhy pY ky ies df purfxkmMqrF vFg ibnf smJy-buwJy rwty lfAuxfÈurU kr idwqf hY. ihMdU pMizqF dI qF rwtylfAux dI mjbUrI vI sI ik purfqn kflivc kfgË, klm, dvfq qy ikqfbF nfhox kr ky AunHF nUM sB kuJ mUMh jLubfnIXfd rwKxf pYNdf sI. pr awj gurU dI bfxIgutikaF, gRMQF, sIzIaF qy hor keImfiDamF ivc afm imldI hY. hr koeIsOK nfl pVH-sux ky ivcfr kr skdfhY. cfry pfsy gurduafry hn ijwQy jf kyivcfr-vtFdrf ho skdf hY. iPr vI ajokyiswK bfxI nUM socx smJx dI QF ies dfmuhfrnI vFg mkfnkI rtn krdy hn.ieh shI ruJfn nhIN hY.
kihx nUM awj dy iswK iswKI nUMbRfhmxvfd qoN awlg dwsdy hn, jo iblkulTIk hY, pr nkl Auh bRfhmxvfdIaF dIhI krdy hn. AunHF ny gurU sfihb qoN bfxIqF lY leI pr gurU sfihb dy sMklp nhINley. gurU sfihb ny AunHF nUM purfqn sMklpFnUM ivvyk dI ksOtI ‘qy prKx leI ikhfsI pr Auh iswKI sMklpF nUM bRfhmxvfdIidRÈtI nfl prKI jFdy hn. bRfhmxvfdAuh afpxy aMdr pfldy hn, bfhr iesdf Èor mcfAuNdy hn. ieh dvMD Kqm krnleI Auh bfxI nUM shI arQF nfl ivcfrnqy shI iswKI soc Dfrn krn.
ies qrHF pqf lgygf ik ijs jpujInUM Auh dUjy Dfrimk sLfsqrF vFg iekkrm-kFz df pRvcn smJdy hn, AuhikMnI AucI bfxI hY. ieh Auh bRihmMzIigafn hY jo prm-siq vFg hI sdIvIhY. asMK vfr dunIaF imty qy asMK vfrimt ky iPr bxy, qd vI ies dy swc nUMaFc nhIN afvygI. ieh swc ieMnf siQr hYik ies nUM ihMdUvfd qF kI, koeI horivcfrDfrf vI KroNc nhIN lf skdI. jyihMdUvfd ieMnf nvF-nroaf huMdf qF iswKisDFq pYdf hI nf huMdf. iswKI nUM ivigafnqoN vI koeI Kqrf nhIN hY ikAuNik Aus dImuhfr qF ies dy hwQ ivc hY. hor qF hor,ies nUM mfrksvfd qoN vI koeI zr nhINijvyN ik bhuqy iswK khy-suxy ÈMkf krdyhn. jo lok mfrksvfd qy iswKI nUM afpsivroDI mMn ky iek dUjy leI hAUaf smJdyhn, AunHF ny nf mfrksvfd piVHaf hY qynf iswKI nUM smiJaf hY. swc qF ieh hY ikiswKI qy mfrksvfd dovyN ivigafnk lIhF‘qy cldIaF ieko Bfv dIaF ivcfrDfrfvFhn. Prk ieh hY ik iswKI ivigafn nUMsyD idMdI hY qy mfrksvfd ivigafn qoNsyD lYNdf hY. ieh kQn pRiswD romn icMqkQfms aYkuafns (Thomas Aquinas)vFg Drm aqy ivigafn dy gwTjoV israfsiqkqf dI topI pihnfAux vflI gwlnhIN sgoN inrpyK ZMg nfl priKaf qyivcfiraf ivigafnk qwQ hY. koeI mMny jFnf, ieh Aus dI smJ, pr iek AucfeI qoNvyiKaF ieh iek inr-ivvfd swcfeI hY.
(cldf)
jo lok mfrksvfd qyiswKI nUM prspr ivroDI mMnky iek dUjy leI hAUafsmJdy hn, Aun H F n y nfmfrksvfd piVHaf hY qy nfiswKI nUM smiJaf hY. swc qFieh hY ik iswKI qy mfrksvfddovyN ivigafnk lIhF ‘qycldIaF ieko Bfv dIaFivcfrDfrfvF hn. bws Prkieh hY ik iswKI ivigafn nUMsyD idMdI hY qy mfrksvfdivigafn qoN syD lYNdf hY.
Punjab Times Vol 19, Issue 13, March 31, 2018 pMjfb tfeImjL sfl 19, aMk 13, 31 mfrc 2018 (23)
afsf isMG GumfxPon: 91-98152-53245
bfrhmfhBfeI kfhn isMG nfBf ricq ‘mhfnkoÈ` anusfr jyT dy do arQ hn: iek hY,Xmrfj (‘jyT dy nfm zirAu’) aqy dUjf‘jyst` Èbd qoN bixaf hY, ijs qoN BfvhY, vwzf bËurg, krqfr, vfihgurU. so jyTdf mhInf vwzf vI huMdf hY aqy rwb vI Xfdkrf idMdf hY. gurU arjn dyv ilKdy hn:
hir jyT juVMdf loVIaYijsu agY siB invMin]hir sjx dfvix ligafiksY n dyeI bMin]jyT hfVH dI grmI vfikaf hI sB ƒ
invf dyx vflI huMdI hY. jyT dI sMgrFdqwk idn pUry BKx lwgdy hn aqy rfqF vIpUrIaF grm ho jFdIaF hn. pMjfb ivcjyT dy aKIrly idnF ivc qfpmfn 44-45 sYNtIgryz qwk phuMc jFdf hY. dupihrvyly bfhr inklxf zfZf muhfl ho jFdfhY. idn lMby ho jFdy hn, dupihrf hor vIlMbyrf lwgdf hY, muwkx ivc hI nhIN
afAuNdf. Èfm ijhI ƒ jf ky sUrj df pRqfpZldf hY.
ieh grmI bfhr dIaF srgrmIaFƒ kfPI hwd qwk Gtf idMdI hY. vwD qfpmfnhnyrIaF ilafAuNdf hY. hnyrI afAux nflgrmI qoN kuJ smyN leI rfhq imldI hY,AuNj ies qoN kuJ imMt pihlF mfhOlzrfAuxf aqy axsuKfvF bx jFdf hY.afly-duafly hnyrf ijhf psr jFdf hYijvyN sUrj gRihx lwgf hovy. ieh hnyrIaFGrF ivc Gwty-imwtI dy ‘qohPy` suwt kyjFdIaF hn aqy ivcfrIaF suafxIaF ƒvKq pf jFdIaF hn. ijMny mrËI bUhybfrIaF bMd kr lE, bfrIk Gwtf DuraMdr qwk phuMc jFdf hY aqy iek iekcIË ‘qy psr jFdf hY. iek iek cIË pUMJxIpYNdI hY.
pihlIaF ivc pMjfbxF leI jyT dfmhInf Kfsf musIbqF Biraf huMdf sI.aijhI grmI ivc cuwlHy awg bflxI aqydfl-sbËI vgYrf bxfAuxI zfZf aOKfkfrj huMdf hY. ies pwKoN pMjfbI mrdF ƒmOjF sn. bhuqy pMjfbI Gwto-Gwt Gr ivcqF kwCy-bunYx ivc hI qury iPrdy. grmIqoN rfhq leI tUtI Qwly, bMbI awgy, cubwcyivc, lfgy vgdI ndI-nihr ivcnhfieaf-Doieaf jf skdf hY, privcfrIaF pMjfbxF vwtF vflIaF slvfrFaqy lMbIaF kmIjF pfeI psIno-psInIhoeI iPrdIaF hn. Èukr hY, ivigafn dfaqy afDuink ivkfs df ik awj dy Ëmfnyivc ipMzF ivc vI Pirj af gey hn, GrFivc motrF lwg geIaF hn aqy bfQrUmbx gey hn, nhIN qF ipMzF ivc ivcfrIaFaOrqF keI vfrI qF grmI qoN bcx leIkpiVaF smyq hI pfxI dIaF do bfltIaFAuqy suwt lYNdIaF jF nlky lfgy mMjI KVHIkr ky kfhlI kfhlI ivc pfxI dy do-cfrmwgy Auqy pf lYNdIaF jF iPr KuwlH ky nhfAuxleI rfq dy hnyry ƒ AuzIkdIaF rihMdIaF.
pMjfb dy anykF kvIaF ny jyT dymhIny ƒ qMdUr, awg, lftF, afqÈ afidnfl qÈbIh idwqI hY. buwlHy Èfh ilKdf hY:
jyT jYsI muJ agn hYjb ky ibCry mIq.BfeI vIr isMG vI jyT mhIny df iËkr
kridaF ies dy qlK suBfa dI qsvIriKwcdy hn:
cVH ipaf jyT vy kMqfqpIaF BoNaF qy ‘vfvF.pMjfbI lok gIqF dI nfiekf vI DuwpF
qy idn Aus prmfqmf dy Bfxy ivc hn,mnuwK ƒ kudrq dy Bfxy ivc rihMidaFagfAUN Xqn jutlfAuNdy rihxf cfhIdf hY.jy mnuwK Aus prmfqmf dy Bfxy ƒ jfxlvy qF hr mhInf hI Blf hY. gurU nfnkdyv ies grm mhIny ƒ vI Blf hI kihMdyhn:
qoN tkrfa cldf afieaf hY. kudrq vwloNbKÈy idmfg sdkf mnuwK ny afpxI shUlqleI bhuq sfry sfDnF df jugfV bxf ilafhY, BfvyN mnuwK ‘qy bhuq vwzf doÈ ieh vIlwgdf hY ik Aus ny kudrq nfl ies kdrCyV-CfV kIqI hY ik keI iksm dy sMqulnguaf idwqy hn. ies bfry AuGy Èfieralfmf iekbfl dI kivqf bVI ipafrIhY, ijs ivc Kudf aqy iensfn df afpsIsMvfd rcfieaf igaf hY. iensfn Kudf ƒmuKfqb ho ky kihMdf hY:
qUny aY myry mflk, rfq bnfeI,mYny dIey jlfey.qUny imwtI AuqpMn kI,mYny Aus sy ipafly bnfey.qUny DrqI ko vn, prbqaOr mfrUsQl pRdfn kIeymYny Aun myN rMgIn PUl iKlfey,hMsqI hUeI vftkfeyN sjfeI.mYN ivÈ sy iqrafk bnfqf hUMaOr pwQr sy afeInfaY mfilk! sc sc bqf!qU bVf hY Xf mYN?pr ieh mMnxf pvygf ik iekbfl
vI kfdr ƒ hI ‘mflk’ mMndf hY. alfmfiekbfl dI rcnf ieh vI sMkyq krdI hYik isRÈtI ivc sB kuJ sfzy anukUl nhINhY. kudrq bhuq ivÈfl aqy rhwsmeI hY,pr mnuwK ƒ hor cMgyrf aqy suKflf jIvnbqIq krn leI kudrq dy kropI pwK nflsdIaF qoN tfkrf irhf hY aqy iehI mnuwKIivkfs dI mfxmwqI khfxI hY.
pMjfb ivc jyT-hfV dI grmI bMdy df ijAuxf duwBr kridMdI hY pr ies df dUjf pwK ieh hY ik ieh vI kudrq dIiek inafmq hY. ies grmI nfl bhuq sfrIaF alfmqFKqm ho jFdIaF hn. AuNj kudrq ny ies grmI dy mukfblyleI bhuq kuJ bKisLaf hY. jo kuJ bMdy ny bxfieaf hY, Auhkudrq dIaF bKsLIaF inafmqF dy mukfbly kuJ vI nhIN. iesysB kuJ df iviKafn ies lyK ivc lyKk ny kIqf hY. -sMpfdk
jyT: ijsu agY siB invMin
Punjab Times Vol 19, Issue 13, March 31, 2018 pMjfb tfeImjL sfl 19, aMk 13, 31 mfrc 2018 (24)
ijs sfl (1718) s[ jwsf isMG dfjnm hoieaf sI, Aus qoN do sfl pihlFbfbf bMdf isMG dI ÈhIdI hoeI sI. ieiqhfsivc ieho ijhIaF dyvnyq vfprIaF GtnfvFnUM lY ky vzy ibrqFq isrjy jf skdy hn.iswKF ny ies pfsy ajy qurnf hY. ivsfKI1699 nUM dsm pfqÈfh hËUr vwloN pMQ dIsfjnf df avsr pYdf krky, iswK BfeIcfrynUM kOm dy rUp ivc pRgt kr idwqf igafsI aqy ieQoN hI iswKF df isrF nflsrdfrIaF inBfAux df sPr ÈurU ho igaf.ijs mMqv leI gRMQ aqy pMQ dy do kMiZaFivckfr Kflsf vhfa nUM pRcMz kr idwqfigaf sI, Aus dfieiqhfs ivcpRgtfvf bfbfbMdf isMG bhfdrdI agvfeI ivcÈurU ho igaf sI.ieh ÈurUafq gurU
sfihbfn dI QF qy Èbd-gurU arQfq sRIgurU gRMQ sfihb dI agvfeI ivc pMQk-Xfqrf vFg ÈurU ho geI sI.
iehI smF sI jdoN pihlI vfr Drmdy ieiqhfs c aijhf vfprnf ÈurU hoieaf,ijs df inÈfnf bMdy nUM bMdy dI gulfmI qoNmukq krvfAux dy nfl nfl pMQk pRcMzqfnUM sfhmxy ilafAuxf vI sI. ies iksmdI skrmk-Dfrimkqf dI imsfl nf iesqoN pihlF qy nf ies qoN ipCoN Drm dyieiqhfs ivc imldI hY. aiDafqmk surivc isDFq aqy aml dI ieksurqf dInINh byÈwk gurU nfnk dyv jI ny rwKI sIaqy iesy nUM gurU-joiq aqy gurU-jugiqrfhIN dsm pfqÈfh hËUr ny Drm aqykOm dy rUp ivc pRgt kr idwqf sI.
vyeIN ndI prvyÈ (1499) qoN ÈurU hoeIiswK lihr 17vIN sdI dy aKIr qwk Bfrqivc dUr dUr qwk afpxy pRBfv dy rUp ivcphuMc cukI sI. iesy df iswtf sI iksrkfrI qy smfijk vDIkIaF ivruD kuJkrn dy cfhvfn lok dsm pfqÈfh dIrKvflI ivc phuMcxy ÈurU ho gey sn. ienHFivc sUrmy, klfkfr aqy afm afdmIÈfml sn. vYsy qF ieh vrqfrf sRI gurUhirgoibMd sfihb vyly qoN nfbrI-muihMmvFg ÈurU ho igaf sI jo dsm pfqÈfhvyly isKr nUM phuMcx lwg ipaf sI.
afhlUvflIaf Kfndfn df bËurgrfxf qulsI rfjsQfn qoN ies krky pMjfbaf igaf ik AuQy Aus df rfjpUq BfeIcfrfhukmrfn mugl hfkmF nfl rotI bytI dIsFJ pf ky gozy tykx dy hwk ivc nhIN sI.ieho ijhy hflfq ivc jwsf is MGafhlUvflIaf dy purKy pihlF mflvy dylwKI jMgl ivc rihx lwgy aqy iPrqrnqfrn sfihb dy iek ipMz gorK cwkaf vwsy. iesy Kfndfn ivcoN duwlf BwtI dIaFnfbrI muihMmF dIaF khfxIaF pMjfbImfniskqf ivc vwsIaF hoeIaF hn(ivsQfr vfsqy bldyv isMG sVknfmfdf nfvl ‘ZfhF idwlI dy ikMgry’ vyiKafjf skdf hY).
mfJy df qrnqfrn vflf ielfkf sdfhI iksfnI aqy iswK bhuigxqI vflf sI.iesy ielfky ivc afhlUvflIaf dy purKyrfjsQfnI ipCokV nUM ipwCy Cwz ky iswKBfeIcfry df ihwsf ho gey sn. iesy Kfndfndy vzyry BfeI sYnf isMG aqy AunHF dy puwqrvDfvf isMG CyvyN pfqÈfh hËUr dI duÈtdmn vflI POj df ihwsf rhy sn. iehsmF loV muqfbk ihjrq krn df sI aqy
afhlUvflIaf Kfndfn dy vzyry gorK cwkqoN guwjr cwk af vwsy. ies Kfndfn nyBfeI gMzf isMG dI agvfeI ivc afpxIsuqMqr srdfrI kfiem kr leI aqy smyNdI hkUmq qoN suqMqr ivcrdy rhy. lfhOrdy Aus vyly dy hfkm idlfvr Kfn nUM iehKfndfn bhuq rVkdf sI, pr Aus dI pyÈnhIN sI jFdI. Aus ny isafsI PYslf lY kys[ gMzf isMG nUM afhlU ipMz dI mfPI ilKidwqI. asl ivc Aus nUM aijhf krnfipaf sI. ieQoN hI Aus afhlUvflIafKfndfn dI ÈurUafq huMdI hY, ijs dy hvflynfl s[ jwsf isMG afhlUvflIaf bfry crcfkIqI jf rhI hY.
afhlUvflIaf Kfndfn dy iek bËurgsfDU isMG df pRym Aus dy nfnky ipMz dIklflF dI lVkI nfl ho igaf aqy iesynfl ivafh ho jfx qoN bfad ies Kfndfnnfl klfl Èbd vI juV igaf. klflBfeIcfry dI mMg ‘qy sfDU isMG ny ieh vImMn ilaf sI ik awgy qoN afhlUvflIaFdIaF ÈfdIaF klflF nfl hI hoieafkrngIaF. iksy nf iksy rUp ivc afhlUaFdy purKy dy ies bcn dI pflnf lgfqfrhuMdI af rhI hY.
s[ jwsf isMG dy ipqf s[ bdr isMGafpxy ipqf dyvf isMG afhlUvflIey dynfl dsm pfqÈfh hËUr dy drÈn krcuky sn. ienHF ny aMimRq vI gurU jI dyhËUrI isMGF qoN Cikaf sI. bdr isMG dIÈfdI s[ bfG isMG dI BYx nfl hoeI. iehbIbI vI aMimRqDfrI isMGxI sI aqy afpxysihj ivÈvfs aqy iswK vcnbwDqf krkyjfxI jFdI sI. ienHF dy Gr s[ jwsf isMGny 1718 eI[ ivc jnm ilaf. mMinafjFdf hY ik jwsf isMG dy jnm ivc dsmpfqÈfh dI ieh asIs Èfml sI ik“vfihgurU akfl purK dI arfDnf kro,sfD sMgq dI syvf kro, gurU nfnk dfiDafn Dro, gurU aMg sMg hY, quhfzf puwqrgurU kf lfl hovygf.”1
ies smyN dy iswK sMGrÈ dI isKrbfbf bMdf isMG dI ÈhIdI (1716) sI aqyiswKF dy isdk qy bhfdrI dy iemiqhfndf vI iehI smF sI. iehI smF sI jdoNmhfrfjf rxjIq isMG dy dfdf cVHq isMGdf jnm hoieaf. iesy smyN imslF dy bfnIjnm lY rhy sn. iesy smyN iswKF ny pMQkPulvfVI nUM afpxy lhU nfl isMjx dIaFvwzIaF iprqF pfeIaF. iehI smF sI jdoNbflk jwsf isMG ajy iqMn sflF dy snaqy ipqf bdr isMG cVHfeI kr gey.
srkfrI Ëulm qoN bcx leI mF-puwq ny mfqf suMdrI dI Èrn ivc idwlIjfx df PYslf kr ilaf. jwsf isMG ajypMj sfl (1723) df sI ik mF-puwq idwlIphuMc gey aqy AuQy swq ku sfl rhy. mF,bhuq surIlf kIrqn krdI sI aqy bflkjwsf isMG vI AunHF dI sMgq krdf. ieQyhI bflk ny mkqb ivc jf ky PfrsI pVHIaqy iswKI dy rMg ivc rMgdy gey. jwsfisMG dy mfmy bfG isMG dI koeI aOlfdnhIN sI aqy Auh afpxy Bfxjy nUM hIafpxf vfrs mMnx lwgy.
jdoN pMjfb dy hflfq kuJ suDrny ÈurUhoey aqy iswK srdfrF dI cVHq hox lwgIqF mfmy ny Bfxjy nUM pMjfb lY ky afAuxdf mn bxf ilaf. ieh qF kudrqI hY ikidwlI rihMidaF jwsf isMG ny pMQ dI mfqfsfihb kOr dI sMgq vI mfxI hoeygI. mfqfsuMdrI ny mF-puwq nUM pMjfb jfx dIafigaf dy idwqI aqy jwsf isMG nUMivdfiegI vjoN iek qlvfr, iek gurj,Zfl, kmfn, qIrF df BwQf, puÈfkF aqycFdI dI cob arQfq asf afsf bKÈ kyasIs idwqI sI, “qyry aOr qyrI sMqfnafgy afisaF vfly (cobdfr) cilaf
‘qy mF-puwq mhInf Br AuQy hI itky rhyaqy kIrqn dI syvf inBfAuNdy rhy. iehIsmF sI jdoN jvfn huMdy jwsf isMG ny nvfbsfihb dy idl ‘qy aijhf asr kIqf ikAunHF ny bflk dy mF aqy mfmy qoN pMQksyvf vfsqy jwsf isMG nUM afpxy kol rwKxdI mMg kr leI. iesy idn qoN jwsf isMGnUM nvfb sfihb dy Drm-puwqr vjoN jfixafjfx lwgf. nvfb sfihb ny Kud pMjipafiraF ivc Èfml ho ky jwsf isMG nUMaMimRq Ckfieaf. nvfbI pRvfn krn vylyKflsy dy GoiVaF dI jo syvf pMQ qoN nvfbsfihb ny mMg ky leI sI, EhI syvf AunHFny afp jwsf isMG nUM sONp idwqI aqy asIsidwqI, “BuJMgIaf, inhfl. ieqnI CotIAumr ivc vI qUM ieqnf huiÈafr aqyafigafkfr hYN. inhfl.”3
iehI smF sI jdoN srkfrI dmn nfljUJx dy pMQk pYNqVy sfhmxy af rhy sn.jMgl byly luk iCp ky sMGrÈ krn vflyiswK gwBrUaF dy juJfrU jQy nUM ‘rfT isMG’ikhf jfx lwgf sI aqy cuwp cfp smfjivc ivcrdy dsF nhuMaF dI ikrq kridaFgurUikaF nUM ‘gurmuK’ ikhf jFdf sI. BfxfmMn ky cVHdI klf ivc rihx vfsqy iessmyN nUM imsfl mMinaf jf skdf hY.
iesy smyN jUJx dIaF do ivDIaF buwZf
dl aqy qruxf dl sfhmxy af geIaF.buwZf dl dI agvfeI nvfb sfihb kolsI aqy qruxf dlIey pMj ihwisaF ivcvMzy gey. ies vyly jwsf isMG dI Aumrkyvl 12 sfl sI aqy Auh nvfb sfihbdy shfiek dI BUimkf inBf rhy sn. nvfbIimlx vyly Auh 16 virHaF dy sn. iesnfl s[ kpUr isMG ny pMQk agvfeIaMimRqsr qoN krnI ÈurU kr idwqI sI.bfxI pVHn qy ÈÈqr ividaf nUM aihmIaqdy skx df vI iehI smF sI aqy s[afhlUvflIaf ny ies df KUb lfhf ilaf.
s[ jwsf isMG dy jIvn ivc muihMmmukq smF kdy afieaf hI nhIN. Auh 17sfl dy sn, jdoN pMQ nUM nvfbI nfl imlIjgIr qqkflI muglIaf hfkm ËkrIafKfn ny Ëbq kr leI sI aqy nfl hIaMimRqsr dy drÈnF ‘qy vI pfbMdI lf idwqI
sI. iehI smF BfeI mnI isMG dI ÈhIdI(1734 eI[) df vI sI. iehI smF Bfrq‘qy nfdr Èfh dy hmly df vI sI aqynfdr Èfh dI lut dI lut (1739 eI[) s[jwsf isMG dI agvfeI ivc iesy smyN kIqIgeI sI. iesy dy iswty vjoN nfdr Èfh nUMitpxI krnI peI sI ik ienHF qoN zrnfcfhIdf hY. Auh smF lfgy hI hY jd iehisr kZxgy aqy ies mulk dy vflI bxjfxgy (aihmd Èfh btflvI).
ieh smF mwsy rMGV dI cVHq df sIaqy Aus df isr vwZx (1740 eI[) dfvI. iehI smF boqf aqy grjf isMG dfsI. iehI smF BfeI qfrU isMG dI ÈhIdI(1745 eI[) df sI. ieQoN hI ÈurU huMdf hYs[ jwsf isMG afhlUvflIey df isafsIsPr aqy iesy ivc Èfml rihMdI gurU dIbKÈI hoeI pMQkqf. iesy smyN dI hkUmqdy sfry isafsI hwQkMzy iswKF dI cVHq nUMnhIN sn rok sky. hflFik iswKF dy GrvI GoiVaF dIaF kfTIaF ‘qy hI sn. vyKxnUM lwgdy ies sMkt kfl nfl iswKF dfieh XkIn hor vI pwkf ho igaf sI ikAunHF nUM pfqÈfhI gurU ny bKÈI hoeI hYaqy ieh sfry sMkt gurU dIaF bKiÈÈFqwk phuMcx df iemiqhfn hI hn.
iesy qrHF dI asIs nvfb kpUr
isMG ny s[ jwsf isMG nUM ieh kih kyidwqI sI, “mYnUM ies grIb invfË pMQ nynvfb bxf idwqf hY, qYnU, kI pqf, pfqÈfhIbKÈ dyx.”4 s[ jwsf isMG dy gux, pMQksur ivc Aus dI ÈKsIaq nUM inKfrdy clygey aqy jMgF ivc sB nfloN awgy lVn dyjËby ny Aus nUM “sulqfnul kOm” bxfidqf sI. dohF hI GwlUGfiraF ivc jwsfisMG dI aihm BUimkf rhI. pwqf pwqf aqyvwtf vwtf iswKF df vYrI hoieaf ipaf sI.pr iswK cVHq df vhfa inrMqr vhI jfirhf sI.
ijvyN ijvyN s[ jwsf isMG dI AumrvwD rhI sI iqvyN iqvyN pMQk duÈvfrIaFvI vDdIaF jf rhIaF sn. nfdr Èfh vFgaihmd Èfh ny Bfrq ‘qy hmly 1748 eI[ivc ÈurU kIqy aqy Aus nfl pihlf mukfblfisMGF nUM hI krnf pYNdf irhf sI. jwsfisMG Aus vyly 56 sfl df sI. kmfl iehsI ik nvfb kpUr isMG vI nfl hI jUJrhy sn. bVI dyr qoN aMimRqsr ‘qy muglFdf kbËf sI aqy ies nUM s[ jwsf isMG dIagvfeI ivc 1747 eI[ ivc Cuzf ilafigaf qy dyr ipCoN vYsfKI pMQk sur `cmnfeI geI. ies mOky PYslf ilaf igafik ieQy hI iklf bxfieaf jfvy. iswty vjoNrfm rfAuxI df iklf bixaf. BfeI rqnisMG BMgU afpxI pusqk ‘pRfcIn pMQpRkfÈ’ ivc dwsdy hn ik ies nUM pMQ nyafpxy hwQIN Ausfiraf sI:
huqI KUhI qh gurU lvfeI.iqh QF lInI nINh DrfeI.afpy rfj afp mjUr.bzy BujMgI idl ky sUr.ikly dI AusfrI ipwCy akfl qKq
sfihb dI AusfrI vyly ‘buwZy qy gurdfsbnfieE’ vflI Bfvnf kMm kr rhI sI.iswKI qy hmly, iswK pCfx qy hmly aqyiswK sMsQfvF `qy hmly lgfqfr ho rhysn, qy ies hflq ivc jdoN kUtnIqkclfkIaF rfhIN iswKF nUM isafsI jfl ivcPsfAux dI koiÈÈ huMdI sI qF jwsf isMGdf iehI jvfb huMdf ik Kflsy nUM rfj gurUny dyxf hY aqy Aus vfsqy sMGrÈ kIqfjf irhf hY. AunHF kyvl dIvfn kOVf mwl`qy hI Brosf kIqf aqy Asy dy XqnF sdkfsmyN dI hkUmq nUM isMGF nfl rl ky qurnfipaf sI.
zf[ gMzf isMG dy hvfly nfl isMGFdI cVHq vwl dIvfn kOVf mwl dy hvflynfl ieÈfrf ho jFdf hY: “dIvfn kOVf mwlies sPr ivc hr roË kVfh pRÈfd dybfty lY ky Kflsy dy dIvfn ivc hfËr huMdfaqy guriswKF vFgU rihrfs aqy ardfssuxdf. huwkf muafP krvfAux leI inhMgisMGF ny kOVf mwl nUM pMj rupey roË qnKfhlf idwqI. srdfr jwsf isMG afhlUvflIafdy kihx pr dIvfn ny nnkfxf sfihb dfbfl lIlHf gurduafrf bxf dyxf prvfnkr ilaf. kOVf mwl inhMg isMGF nUM hrroË imwTIaF ÈrdfeIaF dy KUb gihry gwPyCkfAuNdf aqy isMG jI pRsMn ho ky Aus nUM‘imwTf mwl’ dy nfm nfl bulfAuNdy.”5
ieh TIk hY ik sMGrÈ krdy isMGFny vwK vwK ielfikaF ‘qy kbjy bfbf bMdf
srdfr jwsf isMG afhlUvflIaf
(bfkI agly sPy `qy)
blkfr isMGpRoPYsr afP aYmInYNs
Pon: 91-93163-01328
iswK ieiqhfs
Punjab Times Vol 19, Issue 13, March 31, 2018 pMjfb tfeImjL sfl 19, aMk 13, 31 mfrc 2018 (25)
isMG dy smyN qoN hI krny ÈurU kr leysn, pr ienHF kbijaF nUM pRbMDkI ivDIivc Zflx df kMm s[ jwsf isMG ny hIkIqf sI. Kflsy dIaF imslF aqy imslFdf rfKI pRbMD vI AunHF dI hI dyx sI.imsldfrF ivcoN Auh sB nfloN vwD pVHyilKy sn aqy ies gux nUM AunHF nyimsldfrI pRbMD nUM pwky pYrIN krn vfsqyKUb vriqaf. ieh pRbMD sQfpq krn qoNpihlF srdfrIaF dy dfavydfr iswKF dIigxqI pMj drjn qoN vI vwD geI sI aqyies nfl byloVI ÈrIkybfjI dIaFsMBfvnfvF bxIaF rihMdIaF. akfl qKqsfihb dI agvfeI ivc ienHF srdfrIaFnUM jgIrdfrIaF ivc Zfl ky igxqI bfrFpRvfn kr leI geI. s[ jwsf isMG ienHFivcoN imsl afhlUvflIaf dy moZI ho geyaqy ies jgIrdfrI ivc jlMDroN AuqrlihMdy, lihMdy aqy dwKx lihMdy vwlibafsf dy cVHdy cVHdy sqluj dy sMgmqwk df ielfkf Èfml sI. kuJ ipMz pfrdwKx ivc BI sn aqy kuJ huiÈafrpur dyiËly ivc hirafxy dy Auqr lihMdy nUM BuMgydy afly duafly. kuJ ipMz aMimRqsr ivcqrnqfrn dy lfgy vI sn.7
imsldfrIaF dIaF PrdF bxfAuxdf kMm s[ jwsf isMG ny hI ÈurU kIqf sIaqy ies nfl koeI vI imsldfr iek dUjyivc byloVI dKlaMdfËI dI sMBfvnf qoNbicaf rihMdf. rfKI pRbMD vfsqy vI iesynUM vriqaf jFdf sI aqy hr sfl akflqKq sfihb ‘qy iekwTy ho ky jgIrdfrIaFnfl sbMDq duÈvfrIaF nUM sulJf ilafjFdf. ies nfl lokqMqr df iswK rMgsfhmxy afAux lwgf aqy is wKjgIrdfrIaF nUM imsl-jQydfrF vjoN lokFdy ihq vFg mfnqf imlx lwgI. vzIaFmuihMmF nUM pMQk muihMm smJ ky sfryimsldfr iekTy ho jFdy. afm afdmI nUMienHF imsldfrIaF ny kI idwqf, ies dfaMdfËf ieQoN lfieaf jf skdf hY ik iesnfl ‘KfDf pIqf lfhy df, bfkI aihmdÈfhy df’ vflf muhfvrf bdl ky ies iKwqynUM ‘pMjfb sfrf jINdf gurF dy nfm ‘qy’vfly rfh pf idwqf igaf sI. ies ivc s[afhlUvflIey dI BUimkf bhuq aihm sI.
ieslfmI dihsLq nUM afm pMjfbIaFdy aMdroN kwZx leI iswK sMGrÈ ny vzIBUimkf inBfeI. aijhy hflfq ivcvDIkIaF dI sMBfvnf bxI rihMdI hY prs[ jwsf isMG dI agvfeI ivc jMgInYiqkqf nUM iswK rMg ivc bhfl krn dIaFkoiÈÈF huMdIaF rhIaF. bhfdrI dI kdrkIqI jFdI sI aqy jMg dy mYdfn ivcsUrimaF vFg mrn vfly duÈmxF dI vIkdr kIqI jFdI sI. iswK sMGrÈ nflieh pRBfv afm bMdy qwk phuMc igaf ikiswKF dy huMidaF srkfrI qÈwdd nflpMjfbIaF dI mfniskqf nUM nhIN qoiVafjf skdf.
s[ jwsf isMG dI agvfeI ivcKflsy ny hmlf krky lfhOr dIaFbfhrlIaF bsqIaF ‘qy kbjf kr ilafaqy lfhOr dy hfkm mIr muhMmd Kfn qoN1760 eI[ ivc qIh hËfr nËrfnf vsUlkIqf. ies rkm nUM ‘kVfh pRÈfd’ vfsqyBytf df nfm idwqf igaf. ieh kdminrsMdyh iswK rfj vwl jFdy kdmF ivcoNiek igixaf jf skdf hY. iehI smF sIjdoN abdflI dI kYd ivcoN kYdIaF nUMCuzfieaf igaf aqy ienHF ivc bfeI sOihMdU aOrqF Èfml sn. ieh dyvnyq hIsmJo ik ienHF ihMdU aOrqF dy vfrsF nUMjdoN iksy pfisAuN mdd nfN imlI qF AuhkÈmIrI pMizqF vFg pMQk puriKaF kolaMimRqsr phuMc gey. Kflsy ny gurU dfijAuNdf jfgdf rUp hox df sbUq idMidaFs[ jwsf isMG dI agvfeI ivc bMDkaOrqF nUM Cuzf ky Gro Gr phuMcfieaf sI.ies nfl BfrqI mfniskqf ivc s[ jwsfisMG dI inÈkfm bhfdrI dy crcy ‘bMdICoV’ pMQk afgU vjoN hox lwg pey.
(ivsQfr leI knHeIaF lfl kpUr dIpusqk ‘qfrIiK pMjfb’ aqy igafnI igafnisMG dI pusqk ‘ÈmÈyr Kflsf’ vyKI jfskdI hY).
ieho smF sI jdo N p MQ ny s[afhlUvflIaf nUM ‘sulqfnul kOm’ dI pdvInfl invfijaf aqy bfbf bMdf isMG vloNjfrI kIqf iswkf (dyg E qyg E Pqih Enusrq bydrMg. XfPq aË nfnk gurUgoibMd isMG) iPr qoN jfrI kIqf igaf.kuJ hvfly aijhy vI imldy hn, ijnHFmuqfbk abdflI qoN jwsf isMG vloN rfjKoh lYx dI gwl jfrI kIqy gey iswky ivcÈfml sI (iswkf Ëd dr jhF bf PËilakfl. mulik aihmd igRPq jwsfklfl).8
iehI smF sI jdoN mugl hfkmikilaF qwk sIimq ÈfhI iËMdgI ijAuxleI mjbUr ho gey aqy lokF ‘qy rfj Kflsydf ho jfx dy sMkyq sfhmxy afAux lwgpey. ieQoN qwk phuMcx df rsqf ikMnf ibKmsI, ies df aMdfËf vwzy GwlUGfry aqyCoty GwlUGfry qoN lfieaf jf skdf hY.rqn isMG BMgU dI ‘pRfcIn pMQ pRkfÈ’ivcoN ies tUk nfl ies pfsy ieÈfrf vI hojFdf hY aqy puÈtI vI ho jFdI hY:
jwsf isMG Kfey bfeI Gfie.qo BI isMG jI lVqy jfie.pMQk iDrF ivc ieh ivÈvfs pwkf ho
igaf sI ik gurU vwloN pMQ nUM bKÈI hrmYdfn Piqh nUM koeI nhIN rok skdf. iesyjËby qihq abdflI dI lfhOr ivKy hfËrIivc hI jwsf isMG dI agvfeI ivc srihMdijwq (1764) leI geI sI. GwlUGfiraFdf bdlf Ausy qrHF srihMd Piqh krkyilaf igaf sI ijvyN bfbf bMdf isMG bhfdrny Coty sfihbËfidaF dI ÈhIdI df bdlfsrihMd Piqh krky ilaf sI. srihMd dIijwq nfl hwQ afeI afriQk ihwsydfrI vjoNs[ jwsf isMG ny nO N lwK rupey sBimsldfrF dI hfËrI ivc hirmMdr sfihbdI muV AusfrI vfsqy idwqy sn aqy hormfieaf vfsqy gurU dy nfm ‘qy cfdr ivCfidwqI sI. ies nfl do gwlF sfhmxyafeIaF. pihlI, pMQkqf ivc hirmMdrsfihb, gurduafrf sMsQf df rol mfzlhY aqy iswK ivÈvfs df pRfx kyNdr hY.dUjI, gurduafrf sMsQf nUM rfjsI pRfpqIaFnfloN vI pMQkqf ivc sdf pihl pRfpqrhI hY. ies dI dUjI imsfl vI s[afhlUvflIaf dI agvfeI ivc hI imldIhY, jdoN idwlI dy rfj nfloN pihl idwlI dygurduafiraF nUM idwqI geI sI. drbfrsfihb nUM muV Ausfrn dI syvf dI ijMmyvfrIBfeI dys rfj ibDIcMdIey nUM sONpI geI.ies nfl ies swcfeI vwl sMkyq ho jFdfhY ik s[ jwsf isMG dI agvfeI ivc iswKpwky qF sn, pr kwtV nhIN. iesy krkypRo[ pUrn isMG dy ÈbdF ivc pMjfb sfrydf sfrf gurU dy nfm ‘qy ijAuNdf irhf hY.mfVy hflfq ivc vI iswK, duÈmxF nfl vIrl bYTx df rfh nhIN sn rokdy, prsmJOiqaF vyly pMQk nYiqkqf nUM awKoNEhly nhIN sI hox idMdy.
kfËI nUr muhMmd dy ikwsy ivclIaFgflHnumf itpxIaF s[ jwsf isMG vrgyguriswKF dy hvfly nfl hI smJIaF jfskdIaF hn. kfËI nUr muhMmd qF iehvI kihMdf hY ik iswKF dI POj nUM jy BfjVvI pY jfvy qF ies nUM BfjV nf smJoikAuNik ieh ienHF dI lVfeI df iek dfAuhY. ienHF qoN bco, zro aqy dobfrf zro.Aus dIaF ieho ijhIaF itpxIaF qoN iehIlgdf hY ik iswKF ny afpxI jMgI kuÈlqfdf iswkf ivroDIaF ‘qy vI jmf ilaf sI.lokF ivc ieh pRBfv afm sI ik iswKhfkm afm lokF df Blf cfhux vfly nykbMdy hn. ijwq ky vI ieh ihMdU-muslmfnivc ivqkrf nhIN krdy.
afKrI hmly (1766-67) vylyabdflI cfhuMdf sI ik iswK sMGrÈ dymuKIey Aus dI iKdmq ivc af jfx. pr
s[ jwsf isMG dI agvfeI ivc iswKF nyabdflI nfl gwl krn qoN ies krky nFhkr idwqI ik dyx vflf gurU hY, iPr iksybMdy dI eIn ikAuN mMnI jfvy? abdflI nUMiswKF dI idRVHqf sfhmxy inrfÈ ho ky vfpsafpxy vqn muVnf ipaf sI aqy iswKFdIaF pMjfb ivc imsldfrIaF pwky pYrINsQfpq ho geIaF sn. mugl ijvyN ijvyNkmËor huMdy gey, s[ jwsf isMG dI agvfeIivc pMQ iqvyN iqvyN mjbUq huMdf igaf.idwlI dy qqkflI bfdÈfh Èfh aflm nUMpqf lwg igaf sI ik iswKF dy sihXogibnf idwlI dy qKq nUM suriKaq nhINrwiKaf jf skdf. iesy vfsqy Aus ny s[jwsf isMG dI agvfeI ivc ivcrdy s[bGyl isMG qoN rfKInumf sihXog mMg ilafsI. aijhy hflfq ivc hI qqkflI hfkmËfibqf Kfn iswKF nfl duÈmxI Cwz ky isMGsj igaf sI. s[ jwsf isMG hI sn ijnHFdI pMQk sfK krky isMGF ivc ivroDIaFvloN syh df qwklF gwzx dIaF sfrIaFsfijÈF PylH huMdIaF geIaF. jnqf ivciswKF dI mkbUlIaq df iek kfrn iehvI sI ik Auh afriQk sfDn jutfAux leIlokF nUM nhIN, srkfr nUM luwtdy sn. iespfsy vDx vfsqy loVINdI qfkq dI DurohrbyÈk s[ afhlUvflIaf hI sn, pr idwlIvwl vDx dI agvfeI s[ bGyl isMG krrhy sn. XuwD nIqI nUM afm qOr ‘qy s[jwsf isMG hI GVdy aqy ies nUM lfgU krndf mOkf ijs imsldfr nUM vI imldf, AuhIkr lYNdf.
muglF df hukmrfnI Brm idno idnkmËor huMdf igaf aqy iswKF df pfqÈfhIivÈvfs Kflsf BfeIcfry nUM idno idnmjbUq krdf igaf. gurU dy nfm ‘qy ÈhIdhox dy iswK jËby df iswkf iswKF ny duÈmxFqoN vI mMnvf ilaf sI. lVfeI dy gurIlypYNqVy ivAuNqx aqy aml ivc ilafAuxpwKoN iswK sB nUM ipwCy Cwz gey sn. iswKFdy kUtnIqk pRgtfvy lgfqfr sfhmxy afrhy sn aqy ibnf liVaF jMg ijwqx dymOky pYdf ho rhy sn.
s[ jwsf isMG iswK BfeIcfry ivcsMqoKI iswK dy pMQk ibMb vjoN sQfpq hocuky sn aqy ivroDIaF ivc aijwq sUrmyvjoN. AunHF dy afKrI sflF ivc iswK,hfkmF vFg idwlI ivc prvyÈ kr cukysn aqy idwlI df mflIaf Augrfhux lwgysn. agvfeI byÈwk s[ bGyl isMG krrhy sn pr Auh lgfqfr s[ jwsf isMG dysMprk ivc rihMdy sn. AunHF bfry zf[ gMzfisMG dI ieh itpxI bhuq aihm hY, “kuJieAuN mlUm huMdf hY ik srdfr jwsf isMGjI ieh smJdy sn ik pMjfb dI dysIaiqafcfrIaF aqy ibdysI jrvfixaF qoNafËfdI nfl AunHF dy jIvn df imÈn pUrfho igaf hY, hux AunHF nUM bfkI dy mfmilaFivc bhuqf dKl nhIN dyxf cfhIdf, aqymwlF mfrF dI sMBfl aqy pRbMD df kMmnvyN nOjvfn srdfrF pr Cz dyxf cfhIdfhY qF ik AunHF nUM afËfd ho ky kMm clfskx df qjrbf ho jfvy. AuNj suBfvkqOr `qy BI Auh bhuq hwd qwk inrlyp qysMqoKI sn. ies leI afpxI iËMdgI dyaMiqm cfr pMj sfl AunHF sRI drbfr
sfihb dI syvf, buMigaF dI AusfrI, ÈihrdI afbfdI aqy hor aijhy kMmF ivc lfeyaqy axsrdy nUM bfhr iksy muihMm AuqyjF iksy dI shfieqf leI gey.”9
loVvMdF nUM aMimRq CkfAuxf aqyaMimRq Ckf ky pMQ qoN Btk igaF nUM vfpsilafAuxf, AunHF dy pMQk kfrjF ivc pMQksMGrÈ vFg hI ivc Èfml sI. Kflsy dIcVHq krky krqfrpurIey DIrmwlIey vIpMQ ivc Èfml hoxf cfhuMdy sn. s[ jwsfisMG ny soZI gulfb isMG nUM afp pMjipafiraF ivc Èfml ho ky gurU vflybxfieaf. PUlikaF dy bfbf aflf isMGaqy mhfrfjf amr isMG ny vI s[ jwsfisMG qoN aMimRq Cikaf sI. Auh afpxypuwqr itwkf sfihb isMG nUM vI s[ jwsfisMG dI ÈmUlIaq vfly pMj ipafiraFrfhIN aMimRqDfrI bxfAuxf cfhuMdy sn. iehiewCf lY ky hI Auh svrg isDfr gey.ies nfl nfnU mwl df dKl pitaflfirafsq dy mfmilaF ivc bhuq vD igafaqy qqkflI CotI Aumr df mhfrfjf sfihbisMG pMQkqf qoN dUr huMdf jf irhf sI.(ivsQfr leI pRo[ mohn isMG dI ‘sfihbkOr dI vfr’ vyKI jf skdI hY).
ies hflq ivc vI s[ jwsf isMG nyieh rfey jwg jLfhr kr idwqI ik mhfrfjfsfihb isMG nUM afpxy ivafh qoN pihlFaMimRq Ck lYxf cfhIdf hY. ivafh leIjdoN jMj kpUrQly puwjI qF s[ jwsf isMGny ikhf sI ik mhfrfjy nU M aMimRqqrnqfrn ivKy CkfAuxf cfhIdf hY. jMjqrnqfrn puwjI aqy aMimRq Ckx qoN bfadivafh dIaF rsmF pMjvV ivKy pUrIaFkIqIaF geIaF. ieh Gtnf s[ jwsf isMGdy akfl clfxy qoN iek sfl pihlF dI hYaqy ies nfl AunHF dI pMQk sfK df pqflwg jFdf hY. gurUikaF ivcoN ijs qrHF dIsrbpwKI pMQk BUimkf s[ jwsf isMGafhlUvflIaf ny inBfeI, Aus nfl AuhivakqI qoN sMsQf df rUp Dfrn kr geysn. iswK aiDafqmkqf, pMQkqf,smfijkqf, sUrmgqI qy isafsq dy Kyqraqy pRbMDn dy Kyqr ivc, Auh iswK rolmfzl vFg ivcrdy rhy, aqy awj vI AunHFdI pMQk CvI nUM iswK rol mfzl vFgvriqaf jf skdf hY.
jo vyrvy s[ jwsf isMG afhlUvflIafbfry pRfpq hn, AunHF qoN toh iml jFdI hYik dIvflI aqy vYsfKI nUM Auh aMimRqsrivc hfËr hox df nym lgfqfr pfldyrhy. imsldfrIaF dy msly sulJfAuxvfsqy vI Auh ienHF mOikaF nUM pMQkqf dIbhflI vfsqy vrqdy. byÈwk imslF nfljgIrdfrI isafsq BfrU hoeI sfhmxyafAux lwg peI sI, pr s[ afhlUvflIafsdf hI iswK lokqMqr dI Bfvnf nUM nfllY ky qurn dI koiÈÈ krdy. Auh sMgqIlIzriÈp aqy gurmqf-ivDI ivc PYslylYx dy muwdeI sn aqy AunHF dI pMQkcVHql awgy koeI boldf vI nhIN sI.
1783 dI dIvflI 25 akqUbr nUMsI aqy s[ afhlUvflIaf dIvflI mnfAuxaMimRqsr af rhy sn. rfh ivc AunHF nykihMdy hn ik qrbUË KfDf aqy ibnf bhuqfruky cwldy rhy. rsqy ivc hI AunHF dy pyt
ivc drd hox lwgf, pr Auh ibnf rukyafpxy suBfvk isrV krky cwldy rhy.20 akqUbr 1783 nUM AunHF dI qbIaqbhuqI Krfb ho geI aqy Auh aMimRqsrphuMcx qoN pihlF hI afKrI Piqh bulfgey. AunHF df sskfr AunHF dI iewCf muqfbkbfbf atwl dy sQfn ‘qy nvfb kpUr isMGdy sQfn dy nfl hI kIqf igaf.
AunHF dy nfl hI Auh sfry pMQk guxiek vfr dPn ho gey, jo gurU jI ny afpxIimhr nfl AunHF duafrf pRcMizq kIqy sn.Aus dy nfl hI imsldfrIaF df jgIrdfrIrMg pMQkqf Auqy BfrI pYx lwg ipaf. iesdf aMdfËf ies gwloN lfieaf jf skdf hYik jo kuJ s[ afhlUvflIaf GoVy dI kfTIqoN krdy rhy, Auh imsldfrF koloN mihlFaqy ikilaF ivc suriKaq ivcridaF vInf kIqf jf sikaf. jo afpsI-ieqPfks[ afhlUvflIaf dI agvfeI ivc mwlFmfrdf irhf, Auh AunHF dy akfl clfxy dynfl hI kmËor pYxf ÈurU ho igaf.imsldfrIaF ivc Drm aqy isafsqiekwTy qurn dI QF smfnMqrqf ivc qurnyÈurU ho gey aqy Drm Auqy isafsq BfrUpYx lwg peI.
byÈwk s[ bGyl isMG dI agvfeIivc iswK sMGrÈ ivcoN lMG ky afeIlIzriÈp pMQkqf nUM nfl lY ky qurn dIkoiÈÈ kr rhI sI, pr imsldfrI dIaglI pIVHI rfjsI qfkq nfl afAuxvflIaF kmËorIaF qoN bc nf skI aqyaijhf bhuq kuJ sfhmxy afAux lwgf, jopMQk Gwt aqy isafsI vwD sI. nfÈ-mfzl (Drm-nfÈ, kul-nfÈ aqy ikrq-nfÈ) df muwdeI pMQ, imsldfrF dy pYroNjfqF goqF muqfbk gurU dIaF bKiÈÈF nUMvI gRihx krn lwg ipaf sI. iswKsÈkqIkrx (Sikh Empoferment)akflI PUlf isMG qwk phu McidaFsulqfnul-kOm vfly qVp-mfzl dI QFsrkfr-ey-Kflsf vflf sMquÈtI-mfzlho igaf. sMquÈtI ieh ik “rfj ibnf nihDrm clih hY” vflI gwl pUrI ho geI.ies nfl “Drm ibnf sB dlih mlihhY” vflI iswK qVp ieiqhfs hox lwgpeI sI. ies rfh isafsI sur ivc iswKkOm lgfqfr peI hoeI hY aqy kdm rokky jdoN vI socFgy qF smJ af jfvygI iks[ jwsf isMG afhlUvflIaf vFg bfxI dyiswK ho jfx nfl jo pRfpqIaF kIqIaF jfskdIaF hn, Auh isafsI sur ivcieiqhfs dy iswK ho jfx nfl nhIN.
awj dI hY bfbrvfxI hY,ikrpf kry krqfr.afs dI ikrn jgfeI hY,ivc sIrIaf dy srdfr.
lY sunyhf ‘GnweIaf’ vflf,
Punjab Times Vol 19, Issue 13, March 31, 2018 pMjfb tfeImjL sfl 19, aMk 13, 31 mfrc 2018 (26)
sMgIq dI sMgq3
‘sMgIq dI sMgq’ dI qIjI kVI ivc vI sInIar pwqrkfr guridafl isMG bwl ny surFdI Cihbr lfAuNidaF dMg krn vfly ibrqFq sFJy kIqy hn. ieh ibrqFq idlcsp qFhY hI hn, pfTk aMdr sMgIq dIaF qrbF vI CyV idMdy hn. ies lyK lVI ivc ilKfrIny purfxy vyilaF ivc ipwplF-bohVF hyT iCVdIaF sMgIq-surF vflf rMg bMinHaf hY. iehibrqFq aqy ies df aMdfË pfTk dIaF BfvnfvF nMU afpxy nfl hVHf ky lY jFdf hY. iesvfr ies lyK-lVI dI qIjI aqy afKrI kVI pfTkF dI nËr kr rhy hF. -sMpfdk
(bfkI agly sPy `qy)
guridafl isMG bwlPon: 647-982-6091
(lVI joVn leI ipClf aMk dyKo)Ëfhr hY ik ieQy vI muV mslf ieÈk
df hY; cfhq ieÈk dI ieMqhf dI hY aqyawgy iPr gËl dy bolF nUM hor vI vwDgihrfeI qy krqfrI pRdfn kIqI hY, milkfpuKrfj dy gfien ny.
iek vfr Ausqfd sohx isMG nUMpMjfbI XUnIvristI, pitaflf ivc suixafsI. bfhrI Èkl sUrq qoN AunHF df ichncwkr sfeIN aKqr jF sfeIN ËhUr qoNiËafdf ibhqr nhIN sI pr alfp lY kyAunHF df gfien ijAuN ijAuN awgy viDaf,AunHF dy afBf mMzl ivc qyËI nfl nUrfnIrMg Brdf igaf sI. AunHF nUM ivMhidaFlgdf ieAuN sI,ijvyN koeI bwbrÈyr styj ‘qy afbYTf hovy aqyAus ny dhfVnfB u wl k y k oeIdrd Birafim wTf rfgalfpxf Èur Ukr idqf
hovy[[[. qy Aus Èfm cMzIgVH dy tYgorQIeytr ivc milkf puKrfj nUM iek Èbd‘qy ruk ruk ky (qyry ieÈk kI ieMqhf cfhqfhUM) df gfien kridaF mYnUM aYn Ausy qrHFmihsUs hoieaf sI.
milkf puKrfj aqy qfihrf sweIaddy cMzIgVH ikafm dOrfn itRibAUn dyPotogrfPr Xog juafey ny mF-DI dI qsvIrjo lY leI sI, Auh Aus smyN qoN hI myryGr zrfieMg rUm ivc sjI rhI hY. BlyvkqF ‘c Aus qsvIr awgy klIaF vIDrdf irhf hF.
jfihd nf kih burIik Xy msqfny afdmI hYN,qum ko ilpt pVyNgydIvfny afdmI hYNdy gfien dOrfn CUMhdI hY, Aus df
koeI pfrfvfr hI nhIN.KYr! iek vfr iPr afirP lohfr
aqy mIÈf ÈPI dy ‘jugnI` gfien dy jlvydI gwl krdy hF. swcfeI iehI hY ik ies‘jugnI` gfien bfry jo kuJ myry jIa `chY, Aus df hËfrvF ihwsf vI myry koloNdwisaf nhIN jf sikaf hovygf. mIÈf ÈPIdf ‘ieÈk afp vI avwlf, iehdy kMm vIavwly` aqy keI hor gIq mYnUM byhwdipafry hn. qfihrf qoN iblkul hI alwg,pr kihrF df suhwpx hY Aus dI smuwcIhsqI aqy gfien dI adfiegI ivc.
iesy qrHF afirP lohfr hY, Aus dybfp aflm lohfr ny 70ivaF dy ÈurU ivclMzn jf ky jdoN ‘bol imwtI idaf bfivaf`gIq nfl icmtf KVkfieaf sI qF DMnDMn krvf idqI sI pr afirP ny Aus qoNvI ikqy lMmI Auzfx Br ky dunIaF Brivc pMjfbI sroiqaF nUM inhfl kIqf hY.Aus dy ikRÈmy dI isKr jy dyKxI hY qFkoeI swjx Aus nUM gIq:
KdÈf sI ik ‘jugnI’ dOrfn Aus dy jlvyivc ikDry mIÈf ÈPI dy acMBy dI hI BUimkfnf hovy pr ‘iek Puwl moqIey df’ vflygfien nfl Auh mfhOl ivc ijvyN PYldfhY, PYldf hI cilaf jFdf hY.
ies iËkr ipCoN qfihrf sweIad vrgIkrqfrI pRiqBf vfly do hor mhfn AusqfdFky[ aYl[ sihgl aqy mihdI hsn dygfien dI gwl kIiqaF ibnf sr nhINskdf. mihdI hsn ny ipClI sdI dy70ivaF dy ÈurUafqI sflF dOrfn:
Xyh DUMaF sf khF sy AuTqf hYdyK qo cl ky jF sy AuTqf hY.byhwd soËpUrn aMdfË ‘c gf ky
ijhI sVk ‘qy cfh dI CotI ijhI dukfnAupr mihË sihgl bfby aqy hbIb vlImuhMmd dI gjLl:
lgqf nhIN hY jIamyrf AujVy idafr myNijnkI bnI hY aflmynf pfiedfr myN.suxn jFdy sF. hbIb vI ivlwKx
aMdfË vflf gËl gfiek sI. kmlfJrIaf gfien jgq dI iek hor isKrsI. Aus df gfieaf gIq:
nf qum myry nf idl myrf,nf jfny nf qvF myrIqswvr myN BI af skqInhIN mjbUrIaF myrI.vI asIN Aus dukfn Aupr anykF
vfr suixaf sI. ieh gËl myrI psMdsI pr BMgU nUM:
msqoN ky jo asUl hYNAun ko inBf ky pIiek bUMd BI nf kwl ky lIeyqUM bcf ky pIikAuN kr rhf hY
kflI GtfEN kf ieMqËfrAun kI isafh ËulPoN pynËryN jmf ky pI[[[.gËl vDyry DU pfAuNdI huMdI sI.dukfn df mflk vI bVf idlcsp
bMdf sI. gfhk AuQy koeI ivrlf tfvF hIafAuNdf sI. AuhnUM hwsidaF asIN Gwt hIvyiKaf sI pr sfnUM dUroN hI dukfn vwlafAuNidaf vyK ky Aus dy ichry ‘qy inMmIijhI muskfn af jFdI huMdI sI. mfstrmdn dI afvfË ivc sfgr inËfmI dIaFdovyN cricq gËlF vI asIN pihlI vfrINAus dukfn ‘qy hI suxIaF sn. mdn bfrykihMdy hn ik Auhny 8 virHaF dI Aumrygfien ÈurU kIqf aqy 12 virHaF dI Aumrqk puwjidaF Aus dI klfqmk pRiqBf pUrIqrHF inKfr ivc af geI sI qy klfpfrKUaF ny Aus nUM mfstr dy iKqfb nfl
invfj idqf sI. AunHIN idnIN lokF nUM AusdIaF AunHF do gËlF df hI pqf sI! prhux bhuq hI ipafry pMjfbI gIq:
bfgF ivc pINGF peIaFsB seIaF tur geIaF[[[.smyq Aus dy irkfrz hoey bcy rih
gey swqy-awTy gIq sihjy hI nYt Auprsuxy jf skdy hn.
sihgl, mihdI hsn, mfstr mdnaqy kmlf JrIaf qoN bfad myrI ismrqIivc pMizq hrI pRsfd cOrsIaf dy ikRÈnBgqI dy rMg ivc rMgy hoey bMsrI vfdndI Xfd af geI hY. pihlgfm dI vfdI nUMiksy ny DrqI Auqy svrg ikhf hoieaY,
grmIaF dy idnIN vfdI ‘c koeI pihlIvfr igaf hovy, svyr dI sYr dOrfn AuQyvgdI sugMD smIr nUM Xfd kry, pMizq jIdf bMsrI vfdn suxidaF mn ‘qy aYn AusyqrHF df aflm qfrI ho jFdf hY. iesy qrHFsihjy hI mIaF bVy gulfm alI Kfn horFdI iKafl gfiekI bfry vI ikhf jf skdfhY. bVy gulfm alI dIaF TumrIaF:
aMdr mhF gfiek dI iPlm ‘mugl-ey-afËm` leI gfeI TumrI ‘pRymjogn bn ky` dy gfien df jlvfiËafdf gfVHy rMg c aMikq hoieafirhf hY. ies df iek kfrn Èfiedieh vI hY ik ieQy gfien dy inrmlBfv dI smuwcI AuTfn ivc Aus dyiPlmFkn, arQfq ky[ afisP dIinrdyÈnf aqy dlIp kumfr qymDUbflf dI pRiqBf df joV vI ÈfmlhY. muhwbq dy pivqr jËby dy ieËhfr dIsUKm komlqf, aijhI isKr aqy iÈwdqnfl pRgtfeI hor ikDry kdI Gwt hI dyKIhY. ky[ afisP dI vI dfd dyxI bxdI hYik Aus ny aijhy Bfv nUM Aujfgr krnihq ipwT BUmI gfiek vjoN bVy gulfm alIKF vrgy idgMbr gfiek nUM cuixaf.
iPlmF dI gwl afeI hY qF iehasMBv hY ik lqf mMgyÈkr dI Xfd nfafvy. lqf dy byÈumfr suMdr gIq hn prsB qoN vwD iÈwdq nfl cyqy af irhf hY,iPlm ‘afh` leI muwdqF pihlF gfieafAus df gIq:
rfjf kI afeygI brfq
rMgIlI ho gI rfqmgn mYN nfcUMgI[[[.muhwbq dy jËby dI inrmlqf ijs
msUmIaq nfl ies gIq ‘qy adfkfrIkridaF nrigs ny Aujfgr kIqI hY, bVyafrfm nfl hI Aus ny isKr CohI hY! aOrqdy husn dI ÈfnFmwqI pivqrqf df iekhor afXfm iPlm ‘nfign` ivc pihlFhymMq kumfr dy gIq ‘qyry duafr KVHf iewkjogI` dOrfn pRdIp kumfr aqy Aus qoN pUry20 vrHy bfad muV mukyÈ kumfr dy gIq:
qyry mn kI gMgfaOr myry mn kI jmnf kfbol rfDf bolsMgm hogf ik nhIN[[[.ivc ivjYNqI mflf ny afpxy mihbUb
sfQI rfj kpUr nfl moh dy pRgtfvy dyplF dy iPlmFkx dOrfn KVHf kIqf sI.
dovF iPlmF dy ienHF anUTy idRÈF ivcivjYNqI mflf qlfb aMdr qYr rhI hY, mfnoÈfierI, sMgIq dI afqmf aqy kudrq dfkuwl suhwpx Aus dy vjUd aMdr iek jfnhoey pey hn.[[[ qy ivjYNqI mflf dy Aumrdy vwK vwK pVfvF qy ielfhI mOj ivc iksyjl prI dy hfr qYrn dy nËfry qwk kykoeI ivrlf swjx hI hovygf ijs dy iËhnaMdr afp-muhfry mhF kvI BfeI vIr isMGdf ieh bMd AuBr jfvy:
ny muZly idnF ‘c mn nUM DUh pfeI, AuhZfzI amr isMG ÈONkI dy ‘sfihbF vfjFmfrdI’ aqy ‘af jf BfbI JUt lY pINGhulfry lYNdI’ vrgy purfxy gIq vI iËkrXoghn. iesy qrHF amrjIq gurdfspurI bhuqbulMd gfiek sI. aYs[ aYs[ mIÈf dy Audmnfl 26 jnvrI 1964 nUM nYÈnl kflj,siTaflf ‘c krvfey gey smfgm ivcpihlI vfr Aus nUM suxn df sbwb bixaf.skUly pVHidaF iksy vzyrI Aumr dy sfQIdy dwsx ‘qy asIN Aucycy Aus nUM vyKx leIgey sF aqy Aus dy gIq:
Punjab Times Vol 19, Issue 13, March 31, 2018 pMjfb tfeImjL sfl 19, aMk 13, 31 mfrc 2018 (27)
amnF dI bolI` gIq nUM Aus df mfstr-pIs mMndy hn, pr mYnUM Aus df sB qoNvwD mnmohk ‘BlF mYnUM qyrI shuM` vflfgIq hI lwgdf irhf hY. ies gIq dy smyNdf iËkr vI Auhny keI QfeIN kIqf hY aqyieh iËkr mYN afp 1964 vfly jlvy qoN25-30 vrHy bfad Aus dy ipMz, Aus dyGry guËfrI rfq dOrfn gwlbfq smyN KudAus dy mUMhoN vI suixaf sI.
gurdfspurI dy dwsx anusfr, cVHdIjvfnI dy idnIN bws ‘qy bfhroN ikiqENafAuNidaF Aus df bfbf bkflf ivKy afpxIpqnI dI iksy skUl mfstr shylI dyGry Tihrn df sbwb bx igaf. shylI dfcfa imAuNdf nhIN sI. bYiTaF bYiTaF Auhnyacfnk hI ikhf ik vIr jI qusIN bVfsuhxf gfAuNdy ho, awj Ërf myrf gIq vIsux ky vyKo[[[. qy shylI ny ieh gIqsuxfieaf sI.
gurdfspurI dy mUMhoN ieh suxidaF
kOn jIqf hY qyrI ËulP ky sr hony qwk[[[myry mn aMdr Aus ‘kuVI` df isrnfvFjfxn dI qIbr iewCf jfgI, pr iJjk hIbxI rih geI. kuJ smF pihlF nYt AuprinMdr GMuigafxvI nfl ieMtrivAU dOrfnAunHF myrI mulfkfq qoN hor 20-25 vryHbfad Auho khfxI muV suxfeI, qy iehsuxidaF mYnUM muV aPsos ho irhf sI ikmYQoN AudoN gurdfspurI koloN Aus kuVI dfpqf puwiCaf ikAuN nf igaf. qy awj vImYnUM AunHF plF nUM qswvr ivc ilafAuNidaFAunHF bolF ivclI msUmIaq hFt krdI hYqy Aus kuVI nUM vyKx dI qIbr locf AuqpMnhuMdI hY. drvyÈ gfiek nfl mulfkfq krky ‘pMjfbI itRibAUn` leI jo PIcriliKaf, Aus ivc mYN AudoN vI ies cfhqdf sMkyq idqf sI, pr aKbfr ivc spysdI sdIvI Gft dIaF mjbUrIaF kfrnaYizitMg dOrfn Auh hvflf CFigaf igafjo myrI jfcy Aus PIcr dI jfn sI!
afpxy ibrqFq nUM myrf ieh dwsy ibnfbMd krn nUM jIa nhIN krdf ik mYnUM
surjIq pfqr dI Kud afpxI afvfË aqyAupkfr isMG dI afvfË ivc:
“kI kivqf ey kuVy puwq mYnUM vI suxf.kivqf-pfT qF mYnUM vI bhuq cMgf lgdY.”
aMmf jI aMgryËI ivc hY, quhfnUM nHINsmJ pYxI.” qwqy pfxI df ipaflf aMmfmUrHy krdI muMnI bolI sI. qy eys dy nflhI do golIaF qy iek vwzf sfrf kYpsUlAus ny afpxI aMmf dI hQylI Auqy Dridwqf.
ibÈnI aMmf hux rjfeI mUMh qoN prHFkrdI ipClI KlypV lwQI kMD nUM Zfsxf
lf ky mMjy Auqy AuT ky bYT geI. Aus dybuwlH suwk ky pypVI bxy pey sn. qy AusdIaF awKF ivcoN vihMdf nIr Aus dy smuwcyafpy nUM Tfrdf jf irhf sI.
hQylI Auqy rwKIaF iqMny kOVIaFgolIaF aMmf ny hux kosy pfxI dy Guwtnfl sMGoN hyT Auqfr leIaF sn qy Pyrijgrf kYVf krky Aus ny muMnI nUM kivqfsuxfAux leI ikhf.
“aMmf jI qusIN qF KihVy hI pY jFdyho. ieh aMgryËI dy kvI vyn jOnsn dIpoiem hY ‘ilwlI Plfvr` QonUM nHIN smJafAuxI.”
“ilwlI Plfvr! puwq qUM mYnUM eys dfBfv qF smJf skdI hYN nf? bcpn ivcmYnUM vI pVHn df bhuq ÈOk sI puwq pr.”
pr aMmf jI qusIN kI lYxf kivqfqoN. sON jfE do GVI afrfm nfl. quhfzIKFsI nUM afrfm af jfAU sON ky.”
“DIey nINd qF mYnUM rfqF nUM vI nHINafAuNdI, idn c Blf ikvyN afAU. qUM suxfmyrI DI kuC mYnUM pVH ky.” ibÈnI aMmf nUMbcpn qoN hI kivqf pfT aqy kivqf suxndf ÈOk irhf sI.
“awCf suxo, kivqf df arQ hY ikiËMdgI BfvyN CotI hI hovy pr mMqv mhfnhoxy cfhIdy hn. ijvyN iek Puwl, ijs dfnfAuN ‘ilwlI’ hY svyry iKVHdf hY qy ÈfmINmuwk jFdf hY. pr ijMnf icr iKiVHaf rihMdfhY, sB nUM KuÈbUaF vMzdf hY.”
“ieh qF bVI cMgI kivqf hY puwq.”afpxIaF buJIaF-buJIaF awKF nUM afpxIswjI hQylI nfl mlHidaF ijvyN Aus nykuJ ZUMzxf cfihaf. acfnk sfhmxI pwkIkMD Auqy afeI isl kfrn bixaf iekcwtfk pRÈn icMnH bx ky Aus dy sfhmxyAuGV afieaf sI.
pUry iek Gwt awsIaF virHaF dI
Aumr ho cuwkI sI. iËMdgI duafly ruwqF dyax-igxq gyV Aus nUM CUh-CUh ky lMGgey sn. ibÈnI aMmf ajy vI ax-buJIbwqI dI qrHF bl rhI sI ijs ivcoN qylmuwZ qoN hI muwk igaf sI.
kI vwzf krm kmfieaf sI Aus ny,ibnF qyl dI bwqI vFg jlH ky? ibÈnIaMmf mn hI mn afpxy afpy bfry socxlwgI.
sfhmxy kMD Auqlf pRÈn icMnH huxijvyN Auhdy sfhmxy hor gUVf ho ky AuGVafieaf sI.
XfdF dIaF qMdF dI AuDyV-bux ivcoNAus ny iËMdgI dy sfry pqry Proly, cVHdI
jvfnI qoN lY ky ibrD-avsQf qk. AusnUM kuJ vI qF aYsf nhIN sI lwiBaf ijs nUMlY ky Auh afpxI aMqr-afqmf nUM DIrjdy sky. ijs df Aus nUM Kud nUM vI qy Ausdy sky-sbMDIaF nUM vI mfx hoieaf hovy.
Aus df ipqf cODrI rfm lfl ipMzdf srpMc[[[lfgly dsF hor ipMzF dfmMinaf-Dinaf moZI bMdf[[[iqMn sO qoN vwDivGy ËmIn df mflk[[[qy Aus dI ËmInAuqy kMm krn vfly ikMny hI kfmy. qy ienHFkfimaF ivcoN hI iek KuÈI rfm df puwqrnsIbU[[[Br juafn-bFkf gwBrU[[[pUrIaFpMj jmfqF pfs[[[KyqF qoN lY ky hvylI qk,
rfm lfl df hr kMm Auh qn-mn nflkrdf sI.
do mMËlI hvylI dy ikMny hI inwky motykMm suafrdf Auh idn-rfq ijvyN QwkdfhI nhIN sI. ibÈn kOr dI mF df qF ijvyNpl Br vI nsIbU ibnF nhIN sI srdf.nsIbU ibnF qF EDr rfm lfl nUM ËmInFAuqy vI aOK huMdI. pr ienHF dovF qoN ielfvfBr juafn, ibÈn kOr dy idl Auqy qF ijvyNAuh rfj hI krn lg ipaf sI. ibÈnkOr mn hI mn socdI, ‘mYN rfDf hF jFrukmxI?’
subHf-svyry hvylI ivc jd AuhmwJF-gfeIaF nUM pwTy pfAux afAuNdf qF
dUr KVHI ibÈn kOr Aus nUM Ehly ho hoinhfrdI nf QwkdI. qy Aus nUM lgdf, AuhqF nsIbU dI rfDf vI hY qy rukmxI vI.
jo vI sI, Auh hY qF srpMc rfm lfldf kfmf, KuÈI rfm df puwq nsIbU hI nf.srpMc dy twbr df aMg qF Auh kdy vInhIN sI nf bx skdf.
Br juafn ibÈn kOr nUM hux nsIbUqoN ibnF hor sfrI dunIaF ivc kuJ vI nhINsI BfAuNdf. idn rfq, GVI-pl Aus dIafqmf nsIbU dy aMg-sMg GuMmdI rihMdI.Auh nsIbU nUM afpxf qn-mn dovyN sONpxleI ibhbl ho AuTI sI. qy ieAuN Aus nyafpxy-afp Kud nUM ieko iek imlI pRIq-GVI ivc nsIbU hwQ sONp idwqf sI.
nsIbU ny vI icrF qoN ibÈn kOr nUMrukmxI df sQfn dy rwiKaf sI. hux nsIbUdy aMÈ dI KuÈbU nfl ibÈn kOr df lUM-lMU
mihk AuiTaf sI. pr ieh qF srpMc dIicwtI pwg Auqy kflf isafh dfg sI. ibÈnkOr nUM lwigaf ik sfrf ÈrIkf BfeIcfrf,glI muhwly vfly srpMc qy ibÈn kOr bfrysfry ipMz ivc gwlF kr rhy sn. srpMcrfm lfl nUM ieh irÈqf kdficq vI kbUlnhIN sI. hvylI dI hr kMD ijvyN Aus dyivruwD sI. hvf ivc sfiËÈF dI bUa PYlxlwgI.
iek rfq jobnmwqI ibÈn kOr nyhvylI dIaF kMDF dy buwlH Prkdy afpxIawKIN dyKy vI qy kMnI suxy vI.
sflHy dIaF tMgF BMn suwto qy KUh toBfgMdf kro. hor koeI cfrf nhIN irhf hux.ieh ibÈnI dy bfpU srpMc dy bol sn.
“qy kuVI df kI krnY? rfq dy nHyryivc iek hor mrdfvIN afvfË AuBrI-sflCy mhIny leI kuVI nUM Aus dI BUaf kolbMbeI Byj do. Eh EQy hspqfl ivc nrslwgI hoeI hY.”
acfnk kMD nfl lwgI bYTI ibÈnIaMmf dI iek iBafnk cIk aMdr bYTImuMnI nUM suxfeI idwqI! Auh BwjI-BwjI bfhrvrFzy ivc afpxI aMmf kol afeI.
“kI hoieaf aMmf?”“kuJ nI puwq aYvyN isr GuMm igaf
sI myrf. qUM jf pVH jf ky aMdr.”muMnI nUM dyK ibÈnI aMmf dIaF awKF
ivcoN mwlomwlI hMJUaF dI iek Dfr vihqurI sI.
hMJUaF dy DuMdlypx ivcoN sfhmxI kMDAuqlf pRÈn icMnH hux Aus dy sfhmxynsIbU df cyhrf bx ky af KVHf hoieafsI.
Auh ikwQy! Aus dI qF pUry pirvfrsmyq ipMz ivc iksy nUM koeI AuG-suwGnhIN lwgI.
ipwCoN geI rfq nUM ipMz dI mfstrfxIhwQ nsIbU df iliKaf iek ruwkf ibÈnkOr nUM imilaf sI.
“ibÈn kury qyry kol myrI grIb dIipafr inÈfnI hY. eys nUM sFB ky pflI-posIN. ipafr dI jVH hrI rwKIN.” qwqI hvfdf iek qyË buwlf hux ibÈnI aMmf dy lUM-lUM ivcoN lMG igaf sI.
bs Ausy GVI ibÈn kOr ny BYx-BfeI, mF-ipE, sfk-sbMDI, Gr-bfr qyipMz, sB kuJ iqafg idwqf. awDI rfq nUMhI ÈyrnI bx iekwlI ny hI ipMz dI jUhpfr kr leI. qy afpxI hmdrdmfstrfxI dI dUr klkwqy rihMdI iekshylI kol jf phuMcI.
jo hux eys dunIaF ivc BfvyN nhINrhI. pr ibÈnI aMmf dy mn ivc Auh ajyvI ijAuNdI hY.
qwqI hvf df iek hor buwlf nf jfxIeyikDroN af ky hux Pyr ibÈnI aMmf df aMg-
ibÈnI aMmf ny kMbdy bolF nfl muMnInUM afvfË idwqI. qy Auh af ky tonI dykwpVy bdlx ivc ruJ geI.
tonI rfm isE nsIbU qy Aus df ipqfKuÈI rfm. awj ieh hiraf-Biraf ivhVfKuÈI rfm df hI qF sI. ipMz dI mfstrfxIqy Aus dI klkwqy rihMdI shylI rUpo qymfstrfxI hwQ Byijaf nsIbU df afKrIrukf.
sfhmxI kMD Auqy itikaf Duwp dftypf ijvyN QfAuN df QfAuN af atikaf sI.ibÈnI aMmf ny kMbdy buwlHF nfl muMnI nUMafpxy kol bulfieaf qy aMdroN lohy dy trMkivcoN iek inwkI ijhI lfl mKmlI gMZilafAux leI ikhf.
muMnI df ipqf, rfm isAuN ax-ivafhImF ibÈn kur df ieko iek puwq. ieh nsIbUdI pfk muhwbq dI inÈfnI sI. Aus ipafrdI jo pUr nf cVH sikaf. ijs ipafr dfglf ibÈnI aMmf dy mfipaF ny afpxy hwQINGuwt idwqf sI. qy ivcfrf nsIbU!
ibÈnI aMmf df ipE, mfmf qy cfcfsfry hI Aus dy vYrI inkly sI. afpxIipafr inÈfnI, rfm isAuN nUM ibÈnI aMmfny iknHIN hflIN pfl-pos ky vwzf kIqf qyivafihaf-virHaf sI. PlsrUp awj Ausdy poqy poqIaF hux ibÈnI aMmf dy bolBuMjy nhIN sI izwgx idMdy. pr jy ikqy awjrfm isAuN df ipqf huMdf qF afpxy KuÈIvsdy twbr nUM dyK ijvyN Puilaf nfsmfAuNdf. pr[[[. pr zuwbI qF hI jy sfhnf afieaf. cfxck, ibÈnI aMmf dy DuraMdroN iek TMZf sIq hAukf inkilaf.ipMz dy srpMc df iek hoxhfr kfmf.pUrIaF pMj jmfqF pfs. pr sI qFiËmINdfr df kfmf hI nf.
srIkF dy bol. BfeIcfry ‘c pwg dIlfj.
bs eysy lfj Kfqr srpMc ny rfqorfq afpxy eys gwBrU juafn kfmy, nsIbUdy toty toty krvf ky ipMz dI jUh qoN bfhraMnHy KUh ivc sutvf idwqy sn. iksy nUMkMno-kMn Kbr nhIN sI hoeI. do cfr idnipMz ivc Gusr musr hoeI Pyr ijvyN nsIbUdy pUry pirvfr df iksy ny kdy nfAuN vInhIN sI ilaf. qy suK rfm nUM Aus dypirvfr smyq, rfqo rfq ipMz hI nhIN sgoNpUry iËly qoN hI bfhr KdyV idwqf igafsI. qy AuqoN zFgF mfr mfr Aus dy grIbmF ipE df burf hfl krf Cwizaf sI.
ibÈnI aMmf ny mKml dy rumfl dIinwkI ijhI gMZ nUM nmskfiraf qy Pyrisr ‘qy cuMnI kridaF Aus nUM dovyN hwQFnfl ieAuN KoilHaf ijvyN koeI Dfrimk grMQdy pwqry KolHx lwigaf hovy. kfgË dfpurfxf pIlf ho cuwikaf Ksqf totf, ibÈnIaMmf dy hwQF ivc Qr Qr kMbx lwigaf.pr Aus ny Es kfgË dy tukVy nU MafpxIaF awKF nUM lf ky ÈrDf nflnmskfiraf, ijvyN Aus df ieh mKmlIrumfl, ijs ivc nsIbU dy hwQIN iliKaf‘ruwkf’ sI, iksy ksqUrI dI sugMD nflBiraf hoieaf hovy. aMmf kI hY ieh? muMnIny aMmf nUM puwiCaf.
“ieh myrf bIiqaf kwlH hY muMnI.“myrf ilwlI Plfvr” iehI hY puwq.
Xfr ko hm ny jf bjf dyKfkhIN Ëfihr khIN Cupf dyKf.koeI swjx suxy qy ËrUr dwsy ik ies
nUM suxidaF Aus nUM sMgIq dy ipqfmfafrPIas dy imQk dI sdIaF qoN clI afrhI mkbUlIaq df kuJ rfË smJ afieafjF nhIN!
ijMnI dyr iensfn dI hoNd hY, AusaMdr svY dIaF sImfvF qoN pfr jfx leIrwb swcy nfl juVn jF iksy mihbUb qswvrpRqI inrMqr isjdy dI qVP bxI rihxIhY. so sfzI jfcy iesy qVP nUM hI muKfqbhY pUrb aqy pwCm df sfrf ÈfsqrIsMgIq, vzflI BrfvF jF sfbrI BrfvF dfsUPI gfien aqy mYnUM qF suirMdr kOr,amrjIq gurdfspurI jF mIÈf ÈPI dygIqF `coN vI iesy qrHF dI so afAuNdI hY.
(smfpq)
Punjab Times Vol 19, Issue 13, March 31, 2018 pMjfb tfeImjL sfl 19, aMk 13, 31 mfrc 2018 (28)
23 mfrc 1931 nUM mhfn ienklfbInOjuafn ÈhIdy-afËm Bgq isMG aqyAunHF dy do sfQIaF-rfjgurU (iÈvrfmrfjgurU, Aumr 22 sfl, rfjpUq ngr,puxy, mhfrfÈtr, jnm 24 agsq1908) qy suKdyv (suKdyv Qfpr, jnm15 meI 1907, Aumr 23 sfl,luiDafxf) nUM iekwiTaF PFsI idwqI geI.brqfnvI aKbfrF dIaF irportF anusfrjdoN ienHF nUM jylH ivcoN PFsI leI iljfieafigaf qF ieh lYinn dI jIvnI pVH rhy
sn.ikhf jFdf hY ik jdoN jylH aiDkfrIaF
ny AunHF nUM ieh Kbr idwqI ik AunHF dIPFsI df smF af igaf hY qF AunHF ny ikhfruko! iewk kRFqIkfrI dUjy nUM iml irhf hY,qy iPr iewk imMt dy bfad ikqfb vgfhky Cwq vwl mfrI qy guxguxfAux lwgy:
idloN inklygI nhIN mr ky vIvqn kI AulPq,myrI imwtI qoN vIKusbU-ey-vqn afeygI.PFsI qoN POrI bfad pMjfb ivc kriPAU
vflf mfhOl ho igaf. iewk bVI iGnOxIhrkq kIqI geI ik ienHF sLhIdF dIaFlfÈF nUM tukiVaF ivc krky borIaF ivcBr ky lfhOr qoN iProjLpur vwl lY gey,ijwQy imwtI df qyl pf ky jlfieaf jfxlwgf. ipMz vfly kol afey, AunHF ny iehawg vyKI qF aMgryË AunHF dIaF lfÈF qyawD jly tukVy sqluj ndI ivc suwt kyBwj gey. ielfky dy lokF ny ienHF lfÈF nUMiekwiTaF kIqf qy qrIky nfl sMskfrkIqf. Bgq isMG qy Aus dy sfQI hmyÈfleI amr ho gey.
pMjfb dy lok aMgryËF dy nfl mohndfs krm cMd gFDI nUM vI AunHF dI mOq dfijMmyvfr smJx lwg pey. iesy kfrn jdoNgFDI krfcI sYÈn ivc ihwsf lYx jf rhysn qF lokF ny kfly JMizaF nfl ivroDkIqf. ieh brqfnvI aKbfrF dIaFirportF hn.
pMjfb ivc cwl rhI aMgryËF iKlfPlVfeI nUM ies Gtnf ny bhuq vwzf moVidwqf. Bgq isMG dy vwzy vzyry ipMz nfrlI,iËlHf aMimRqsr dy vsnIk sn. muglkfl dOrfn ienHF ivcoN kuJ jlMDr iËlHy dyipMz KtkV klF af gey. Bgq isMG dydfdf s[ arjn isMG ny 1898 ivc nvINnihrI afbfdI lfielpur dy ipMz cwk bMgfivc aMgryËI hkUmq dI 25 eykV jmInalft krn dI pyÈks svIkfr kr leI,jdik Bgq isMG dy ipqf s[ ikÈn isMGny 1917 ivc lfhOr dy bfhr-vfr ipMzKvfsrIaF ivc jmIn hfsl kr leI.
ÈhId Bgq isMG dy adflqI irkfrzivc AunHF dy ipMz vfly mkfn dI qlfÈI dfgvfh (srkfrI gvfh nMbr 401) vI ipMzcmrUpur df idl muhMmd lMbVdfr sI.ÈhId dy mfqf sRImqI ivwidafvqIny AunHF dI ieh gwl iewk ieMtrivAUivc kIqI hY, “byby jI myrI PFsIipwCoN qusIN bMby cly jfieE, quhfnUMeyQy iksy ny vsx nhIN dyxf.” ipwCoNieh jmIn s[ ikÈn isMG ny 1947vyly dy bdldy hflfq ivc iksymuslmfn nUM vyc idwqI. Bgq isMGbfry sfry srkfrI dsqfvyjLF ivcAuhdf ipMz KuafsrIaF, lfhOr hIdrj hY.
dyÈ dI afËfdI leI muihMm:Bgq isMG ihMdusqfn sosilÈtirpbilkn aYsosIeyÈn df mYNbrbx igaf qy iewk sfl bfadpirvfr vwloN ivafh leI Ëor pfeyjfx kfrn lfhOr ivclf Gr Cwzidwqf. lfhOr dy nYÈnl kflj dIpVHfeI vI Kqm ho geI. AuhkRFqIkfrI sMgTn nfl juV igaf. 1927ivc kkorI ryl gwzI zfky dy mfmly ivcAus nUM igRPqfr kr ilaf igaf. Aus nUMlfhOr dy duÈihrf myly dOrfn bMb Dmfkfkrn dy doÈ ivc vI igRPqfr kIqf prbfad ivc swT hËfr rupey dI BfrIjLmfnq lYx AuprMq irhf kr idwqf. Ausny nOjvfn Bfrq sBf dI sQfpnf kIqI.ies df AudyÈ syvf, iqafg qy pIV sihskx vfly nOjvfn iqafr krny sI.
Bgq isMG qy Aus dy sfQIaF ny lflflfjpq rfey dI mOq df bdlf lYx dI shuMKfDI. rfjgurU nfl iml ky lfhOr ivcshfiek puils muKI aMgryË aiDkfrI jI[pI[ sFzrs nUM 17 dsMbr 1928 nUM lfhOrpuils dy muwK dPqr ivcoN bfhr inklxsmyN kql kr idwqf. ies kfrvfeI ivckRFqIkfrI cMdr ÈyKr afËfd ny vI AunHFdI mdd kIqI. kRFqIkfrI sfQI btukyÈvrdwq nfl iml ky Bgq isMG ny nvIN idwlIdI sYNtrl asYNblI hfl ivc 8 aprYl1928 nUM aMgryË srkfr nUM jgfAux leIbMb qy prcy suwty. iewQy hI ienHF dohF nUMigRPqfr kr ilaf igaf.
1907 ivc lokF ivc isafsIjfgrUkqf af rhI sI qy ies dy nfl hInihrI kflonIaF bfry kfnUMn pfs hoxkrky aMgryËI srkfr iKlfP afm lokFdf guwsf vD irhf sI. lflf lfjpq rfeyny vI 22 mfrc qy 6 aprYl 1907 nUMbVIaF BVkfAU qkrIrF kIqIaF sn. lokFnUM pfxI dy ibwl nf dyx vfsqy ikhf sI.ajIq isMG ny lfhOr dy brYzlf hfl ivcsrkfr ivruD iewk roh BrI qkrIr kIqIsI. ieh sfrf kuJ pMjfb dy gvrnr nyaMgryjL vfiesrfey aqy lMzn ivc ieMzIaf
afiPs nUM ilK Byijaf sI. srkfr iesros pRdrÈn qoN bVI iPkrmMd sI. aMgryjLFny PYslf kIqf ik lflf lfjpq rfey aqyajIq isMG nUM igRPqfr krky nËrbMd
kr idwqf jfvy. lfjpq rfey nUM 9 meI qyajIq isMG nUM 3 jUn 1907 nUM igRPqfrkrky mFzly, brmf Byj idwqf igaf.
Bgq isMG df ienklfb nfl sbMD:pMjfb ivc jdoN jwilaF vfly bfg dfvfikaf hoieaf qF Bgq isMG isrP bfrFsfl df sI. Kbr imldy hI Auh afpxyskUl qoN pYdl cwl ky jwilaF vfly bfgphuMc igaf. brqfnvI aKbfrF ilKdIaFhn ik Bgq isMG ikqfbF pVHidaF iehsocdf sI ik ieh rsqf TIk hY jF nhIN!mhfqmf gFDI df nfimlvrqx aMdolniCVn qoN bfad Aus ny gFDI dy aihMskqrIikaF nUM Cwz ky ihMsk aMdoln df rsqfcux ilaf.
ies ienklfb ny dyÈ dI afËfdI leIihMsf nU M apnfAuxf axAuicq nhINsmiJaf. Bgq isMG ny gdr pfrtI dIivcfrDfrf qoN pRBfv lY ky hiQafrbMd Golnfl dyÈ nUM afËfd krvfAux leI aqybrfbrI vflf smfj isrjx df sMklplY ilaf. AunHF dy dl dy pRmuwK kRFqIkfrIaFivc cMdr syKr afjLfd, suKdyv, rfjgurUqy BgvqI crn vohrf sn.
ibRitÈ lfiebryrI lMzn ivc kuJaijhy dsqfvyjL pey hn, ijnHF ivc BgqisMG dy kuJ aijhy aKbfrI ibafn hn,jo kdI vI mIzIey df ihwsf nhIN bxy. iewkXUrpIan aKbfr dI rfey hY, “kI BgqisMG ny PFsI qoN pihlF afpxy sfQI iÈvvrmf nUM ieh Èbd khy sn: jdoN mYNienklfb dy rfh `qy kdm vDfieaf, mYNsoicaf jy mYN afpxI jfn vfr ky ienklfbijMdfbfd df nfarf dyÈ dy kony kony ivcPYlf sikaf qF mYN smJFgf ik myrI iËMdgIdI kImq pY geI hY. awj jdoN mYN PFsI dI
sËf leI jylH koTI dIaF slfKF ipwCy hF,mYN afpxy dyÈ dy kroVF lokF dI grjvINafvfË ivc nfary sux skdf hF. iewkinwkI ijhI iËMdgI dI ies qoN vwD kI kImq
pY skdI hY.”Bgq isMG nUM AurdU qy pMjfbI
qoN ielfvf ihMdI, aMgryËI, bMglf qyisMDI vI afAuNdI sI. Aus df ivÈvfssI ik AuhdI aqy Auhdy sfQIaF dIsLhfdq nfl ieMzIaf dI jnqf horbycYn ho jfvygI aqy aijhf AunHF dyiËMdf rihx nfl Èfied hI ho sky.sËf suxfey jfx ipCoN muafPInfmfilKx qoN nFh kridaF ies dy ivroDivc aMgryjLI srkfr nUM iewk pwqriliKaf ijs ivc Bgq isMG ny PFsIdI QF AunHF nUM golI nfl AuzfAux dIgwl khI hY. PFsI qoN vIh idn pihlF3 mfrc nUM afpxy Brf kulqfr nUMilKy pwqr ivc iliKaf sI:
Ausy Xyh iPkr hY hrdmqrjy jPf ikaf hYhmyN Xyh sLOk hY
dyKyN isqm kI ieMqhf ikaf hY.dihr (dunIaF) sy ikAuN KPf rhycrK (asmfn) sy ikAuN iglf kryN.sfrf jhF adU (duÈmx) shIafE mukfblf kryN.Bgq isMG dI sUrmgqI df anumfn
ienHF lfeInF qoN lfieaf jf skdf hY. BgqisMG dI mOq dI Kbr inAU Xfrk dy aKbfr‘zylI vrkr’ aqy lfhOr qoN Cpdy aMgryjLIaKbfr ‘itRibAUn’ ny CfpI. mfrksvfdIpwqrF ivc Bgq isMG bfry bhuq lyK Cpypr AunHF nUM vI bYn kr idwqf igaf.
mhfqmf gFDI qy Bgq isMG dI PFsI:Bgq isMG dI PFsI sbMDI awj qwkieiqhfskfr qy icMqk ieh kih rhy hnik Bgq isMG dI PFsI bfry mhfqmf gFDIdI BUimkf ‘qy keI qrHF dy pRÈn icMnH hn.iewk isDFq jo ‘lMzn tfeImË’ qy ivÈvdIaF hor aKbfrF ivc Cipaf, Auh sI,mhfqmf gFDI Bgq isMG dI PFsI nUM rokskdf sI, lyikn aijhf krn qoN pRhyËkIqf igaf. gFDI dy smrQkF dI dlIlhY ik mhfqmf gFDI ies pujIÈn ivc nhINsn ik ibRitÈ hkUmq nUM PFsI qoN rokskdy sgoN Auh dfavf krdy sn ik AunHFny Bgq isMG dy jIvn nUM bcfAux leIpUrI vfh lfeI. AunHF df ieh vI kihxf hYik afjLfdI aMdoln ivc Bgq isMG dIBUimkf nyqf vjoN gFDI jI dI BUimkf leIkoeI Kqrf nhIN sI. ies leI koeI kfrnnhIN sI ik Auh Bgq isMG dI mOq cfhuMdy.
kuJ lokF df iKafl hY ik Bgq isMGnUM PFsI lfAuxf aMgryË nIqI dIaF sB qoNpRBfvÈflI cflF ivcoN iewk sI, AunHF nyiewk qIr nfl do inÈfny lf idwqy. BgqisMG vrgy jLhIn afgU nUM Kqm kr idwqf
qy nfl hI mhfqmf gFDI nUM ÈwkI bxfidwqf. afm lokF df guMmrfh hoxf qF sOKfhI sI. afgUaF df iewk vwzf ihwsf awjqwk guMmrfh huMdf af irhf hY. jdoN koeInukqf swcf jF JUTf lok mnF ivc Gr krjfvy qF ieiqhfs dy qwqF df koeI vfh nhINhuMdf. Bfrq qy pfiksqfn dI jnqf AunHFnUM afjLfdI dy pRvfny dy rUp ivc vyKdI hY,ijs ny afpxI juafnI sihq sfrI iËMdgfnIdyÈ leI arpx kr idwqI.
ihMdusqfn dy rfÈtrI pRfjYkt dylfgU hox ivc vwzy KwipaF ny Bgq isMGdy ibMb nUM AuqryvyN dI puwT nfl muV sfjxdf kMm ÈurU kr idwqf hY. pMjfb ivclfimsfl AuqÈfh nfl Auhdf ÈhIdI idnmnfieaf jFdf hY qy AuhdIaF ilKqF awjvI nOjvfn bVI sMjIdgI nfl pVHdy hn.Bgq isMG dI jylH not buwk sB qoN vwDmnpsMd lyKkF dI psMd rhI hY. iesyikqfb ivc jYk lMdn qoN lY ky Aumr iKafmqwk-sB Aus dy dfiery ivc afAuNdy hn.Bgq isMG ny aMgryjLI hkUmq smyN do sfljylH ivc gujfry qy afpxI irhfeI leIBorf vI jor nf lfieaf. afKrI sfh qwkafpxy ivcfrF ‘qy pihrf idwqf aqy dysLdI afjLfdI leI afpxf KUn vhfAux dfpRx lY ilaf. jylH ‘c bYT ky Bgq isMGny bVy Kq ilKy jo awj Aus dy ivcfrF dfdrpx hn.
BfrqI pUMjIpqIaF nUM Aus ny afpxfvYrI dwisaf. mYN nfsiqk ikAuN hF, 64idn jylH ivc BuwK hVqfl kIqI. 5 julfeI1929 nUM pMizq jvfhr lfl nihrU nykFgrs skwqr dI hYsIaq nfl pRYs nUMiewk ibafn idwqf, “mYN bhuq duwK nflBgq isMG qy dwq dI BuwK hVqfl dfsmfcfr suixaf hY. ipCly vIh jF ijafdfidnF qoN Kfxy qoN afpxy afp nUM dUr rwiKafhY. iksy svfrQ leI nhIN sgoN isafsIkYdIaF dI hflq suDfrn leI ieh kdmAunHF ny cwuky hn.
afKr Auh vkq af igaf, jdoNsFzrs dy kql qy asYNblI ivc bMbDmfky dy kys cwly. 7 akqUbr 1930 nUMitRibAUnl df PYslf jylH ivc phuMcfieafigaf ijs ivc Bgq isMG, rfjgurU qysuKdyv nUM PFsI dI sËf aqy kml nfQiqvfVI, ivjy kumfr isnhf, jY dyv kpUr,iÈv vrmf, gYXf pRÈfd, ikÈorI lfl qymhFvIr nUM Aumr kYd, kuMdn lfl nUM swqsfl qy pRym dwq nUM iqMn sfl kYd suxfeIgeI. bkutyÈvr dwq qy Bgq isMG nUMasYNblI bMb kFz leI Aumr kYd dI sjLfsuxfeI geI.
Bgq isMG dI lfsfnI ÈhIdI nUM dyÈvfsI Xfd krdy rihxgy.
Bgq isMG df sMdyÈBgq isMG ny afiKaf suxo sfryasIN afpxf PrjL inBf cwly.rwsf cuMm ky dyÈ leI PFsIaF dfisr DV dI bfjLI hF lf cwly.qusIN KuÈ qy dysL KuÈhfl hovyasIN gIq afjLfdI df gf cwly.pfxI dI QF afjLfdI dy bUitaF nUMasIN KUn ijgr df pf cwly.
asIN cuMimaf PFsI dy rwisaF nUMmuwl kdy jmIr df vwitaf nhIN.Cwz idwqf pirvfr nUM dysL bdlymoh irsLiqaF nfl vI rwiKaf nhIN.bVy idwqy sI lflc hkUmqF nykOVf Cwz ky imwTy nUM cwiKaf nhIN.asF sdf hI soc afjLfd rwKIiehnUM ivc gulfmI dy Dwikaf nhIN.
qusIN sdf swcfeI ‘qy cwlxf hYrl ky rihxf ey sdf pirvfr vFg.kfiem rwKxf sdf hI vfaidaF nUMrihxf bdldy nf srkfr vFg.ijLMdgI ivc ZyrI nf kdy ZfhuxIrihxf sdf hI iqwKI qlvfr vFg.mihkF PuwlF dI qrHF hI vMzdy rhorihxf iKVy hI iKVI bhfr vFg.
asIN awgy qy qusIN hY mgr qurnfiesy kMm nUM awgy vDfeI jfxf.sMgl lfh gulfmI dy glF ivcoNhfr sdf afjLfdI dy pfeI jfxf.gIq gfieaf afjLfdI df asIN ijhVfies gIq nUM awgy vDfeI jfxf.‘gulfmI vflf’ khy cwlxf soc AuqyaYvy buwqF ‘qy hfr nf pfeI jfxf. -bUtf gulfmI vflf, mogf Pon: 91-94171-97395
diraf, jl-jIvF leI suKn-sMsfr,pMKyrUaF leI afhfr aqy bnspqI dfmUl-afDfr. dirafvF qoN bgYr qF DrqIdI ihwk ‘qy isrP ryigsqfn hI Augdy.
diraf hI huMdy jo pMj afb bx kyiksy rihql nUM pMjfb df nfmkrx idMdy,gMgf bx ky pivwqr-Dfrf df lkbimldf, kdy sMgm aqy kdy iqRvYxIaF bxDfrmk, smfjk aqy afrQk srokfrFnUM nvF afDfr pRdfn krdy.
vgdy pfxI df kMZf, nfnk Coh aqyagMmI bolF dI sMgq mfxdf pivwqr vyeINdf swucf nfm bx igaf ijs dy kMizaF ‘qymrdfny dI rbfb aqy bfby dy ielfhI bolnfd bx ky iPjLf nUM qrMgq qy anMdqkrdy rhy.
dirafvF dI ihwk ivc Augy bryqy,mnuwKI nfdfnIaF df ibrqFq. bryqf bxgey dirafvF dI hUk mnuwK nUM hjLm krnlwigaF dyr nhIN lfvygI aqy sfzIaFnfdfnIaF dI sjL f keI pIV H IaFBugqxgIaF.
dirafvF dI inrmlqf jd jLihr bxky mOq df vxj krn lwgy, kMiZaF dysfhF dI vMJlI ivcoN mrsIey dI lMmyrIhUk cOigrdy dy nfm ho jfvy qF kudrq dykihr qoN koeI nhIN bc skdf. asINdirafvF nUM mOq dIaF JlfrF bxf idwqf
ey ikAuNik injI muPfd leI imlfey hoeyjLihrIly qwqF qy rsfiexF kfrn mnuwKIkmInqf rsfql qwk igr geI ey.
dirafvF ivc AugIaF isskIaF bolykMn ikMj suxn, illkVIaF df huMgfrfkOx Bry aqy kOx ies dI pIVf hry, jdies dy tuwtdy sfhF dI zor ins idn tuwtxtuwtx kry.
diraf kdy mrdy nhIN. vwzy vwzy zYm,bMn, muhfxF nUM moVn dIaF bykfr koisLsF,mOkf imlx ‘qy afpxf rsqf Kud bxfAuNdyaqy DrqI dI ihwk ‘qy nksL isrjdy.
diraf, rfijaF, mhfrfijaF aqyslqnqF leI DONs jmfAux leI jMg-Drfql. pors-iskMdr leI ibafs dfkMZf hovy, mhfrfjf rxjIq isMG df atkdiraf nUM Tihrn df hukm hovy jF gurUsmyq iswK XoiDaF df srsf ndI dIAuCldI ihwk nUM cIr ky pfr krn df jyrf.
mnuwK ny mulk vMzy, srhwdF qy hwdFinrDfrq kIqIaF. pr kOx vMzygf kudrqIinafmqI-srUp dirafvF nUM, ienHF dIkrm-Dfrnf nUM, Drm-bMdgI nUM aqyjIvnI akIdq nUM. dirafvF dI sbr-sbUrI, sMjm aqy sihj df mnuwKI socikvyN mukfblf krygI?
iek diraf soc df jo aMdr vgdf.kqrf kqrf bx krm-jVHF nUM isMjdf.iek diraf bolF ivc jo sUrj bfl irhf,qy hnyrIaF jUhF nUM cfnx sMg hMgfl irhf.iek diraf jo sfzy hrPF rfhIN vrkINPYl irhf. hwk-swc df hokf bx ijMd-PsIl ‘qy tihl irhf. iek diraf jo krmFrwqf ilbfs hMZf irhf. iesy krky jIvnIrMgq df suwcm JolI ipaf.
diraf lMmy pYNizaF dI dfsqfn.jIvn-PlsPf, afid q o N a Mq dfsPrnfmf. bUMd-isrjxf qoN smuMdr ivcsmfAux qIk dI gfQf. Kud nUM aByd krndf suwcf krm. aBydqf ivcoN hI punrisrjxf qy pUrnqf kmfAuxf aqy Kud dIisrjx pRikRaf df Drm inBfAuxf.
diraf vgdf rhy qF jIvn-joq.isskx lwg pvy qF tuwtdy sfhF df sfjL.sfhswq hIx pfxIaF nUM ikhVy diraf dfnfm dyvogy? ies dI ihwk ivc AugybryiqaF ivc pfxIaF dy sog nUM ikMjpuxogy? bryqy df Augxf hI diraf dI mOqdf pYgfm. sMvydnsLIl lok hI ies drdnUM smJx aqy diraf dI slfmqI leIsuXog XqnF jutfAux dy smrwQ.
Puwl vI vgdy pfxIaF dy spurd krpirvfr aMiqm rsmF dI pUrqI krdf.afKr nUM pfxI df jIa pfxI ivc hI smfjFdf. mnuwKI iPqrq ieh smJx qoNasmrQ ik jy diraf plIq ho gey, ibrKnf rhy, pirMdy AuzfrI mfr gey qFbnspqI qoN ivrvI Drq ‘qy kI not Kf kyjIivaf jf skdf ey?
diraf Aunf icr hI vgdf jd qwkAuh afpxy mUl nfl juiVaf rihMdf aqymUl pRqI sLukrgujLfrI nfl BrpUr rihMdf.Aus nUM sdf cyqy rihMdf ik mUl-sroq qoNbgYr Kud dI hoNd nUM ikafsxf akfrQey. kI mnuwK aijhf socdf ey?
aMqrIv ivc vgdy diraf nUM kdygMDlf nf kro. ies nUM swukx nf idE.ies dI inrMqrqf leI suhj, isafxp,swc aqy isdk df mINh brsfAuNdy rho.
diraf kdy rukdf nhIN. vihx ivc
rukfvtF afAux ‘qy rsqf bdl nvF rsqfbxfAuNdf, qor nUM brkrfr rwKdf. dirafnUM kdy vI kfhl nhIN huMdI smuMdr ‘csmfAux dI, ikAuNik Aus nUM pqf huMdf ikAus ny iek nf iek idn smuMdr ivcsmfAuxf ey. kdy kdfeIN ijLMdgI nUM dirafdf nfmkrn jrUr dyxf.
vgdy diraf dy pfxI, qfjLgI df swucfnfm jd ik KVHy pfxI buws jFdy. vgdypfxI ipafs buJfAu Nd y, bu ws y pfxIibmfrIaF nUM swdf.
diraf, rfijaF,mhfrfijaF aqy slqnqFleI DONs jmfAux leI jMg-Drfql. pors-iskMdr leIibafs df k MZf h ov y,mhfrfjf rxjIq isMG dfatk diraf nUM Tihrn dfhukm hovy jF gurU smyq iswKXoiDaF df srsf ndI dIAuCldI ihwk nUM cIr ky pfrkrn df jyrf hovy.
dirafvF dI inrmlqf jd jLihr bx ky mOq df vxjkrn lwgy, kMiZaF dy sfhF dI vMJlI ivcoN mrsIey dI lMmyrIhUk cOigrdy dy nfm ho jfvy qF kudrq dy kihr qoN koeI nhINbc skdf. asIN dirafvF nUM mOq dIaF JlfrF bxf idwqfey ikAuNik injI muPfd leI imlfey hoey jLihrIly qwqF qyrsfiexF kfrn mnuwKI kmInqf rsfql qwk igr geI ey.
idÈf ptfnI Aus qoˆ bfad ‘kuMg PU Xogf` vrgI iPlm ivc vI idKI. iPr ‘lKnAUsyˆtrl vI afeI pr iPlmF ivc Aus dy nF df iswkf ajy nhIˆ cwilaf. hux 30 mfrcnMU Aus dI iPlm ‘bfgI-2’ irlIjL hoeI hY ijs ivc Aus df hIro tfeIgr srfP hY.idÈf bfry ikhf jf irhf hY ik Aus df loVoN vwD ÈrmIlf suBfa Aus dy krIar ivcrukfvt bx irhf hY. AuNj Aus df dafvf hY ik aijhf kihxf shI nhIˆ hY, blikÈrmIlI hox kfrn Aus nUM ckfcOˆD vflI iËMdgI df afdI hox ivc smF lwigaf hY.
idÈf ptfnI ieko smyˆ mfzilMg aqy PYÈn ieMzstrI ivc vI srgrm hY.iPlm ‘aYm[aYs[ DonI` ivc Auh sfdy rUpivc nËr afeI. Aus df kihxf hY ik AusnUM aijhy ikrdfr inBfAux ivc koeI prhyjnhIˆ hY ikAuˆik iPlm ivc afiÉrkfr Ausdf ikrdfr hI Aus leI mfany rwKdf hY.hux qk Aus ny jo vI iPlmF kIqIaF hn,AunHF ivc Auh sfdy avqfr ivc hI afeIhY. Auh afpxy ikrdfrF nUM iÈwdq nflinBfAux leI vcnbwD hY. Aus df kihxfhY ik jy Aus nUM iksy ikrdfr leI gMjf vIhoxf ipaf qF Auh aijhf krn leI iqafrhY.
ihMdI iPlmF ivc zFs df afpxfmhwqv hY aqy Auh vI zFs dI byhwd ÈOkInhY. hflFik iek vfr Aus dy pYr ‘qy swtlwgx kfrn Aus nMU vfhvf idwkqF ivcoN vIlMGxf ipaf sI. zFs qoˆ ielfvf Aus nUMikwk bOkisMg, ijm jfxf aqy iPlmF vyKxfpsMd hY.
idÈf dI iPlmF ivc afAux dI khfxI vI bhuq idlcsp hY. Auh noiezf qoˆ bI[tYk dI pVHfeI kr rhI sI qF ies dOrfn dUjy sfl hI Aus nUM mfzilMg dIaF pyÈkÈFafAux lwgIaF. ies kfrn Aus df muMbeI afAuxf jfxf ÈurU ho igaf. iPr kflj qoˆnoits af igaf ik jF qF Auh mfzilMg kry jF iPr ieMjnIairMg dI pVHfeI pr Ausny mfzilMg nUM hI cuixaf aqy muMbeI af geI. Aus qoˆ bfad ieÈiqhfr krn lwgIaqy bfad ivc adfkfrI ivc hwQ ajLmfieaf. ieMjnIairMg dI pVHfeI Cwz kymfzilMg aqy adfkfrI ivc afAux ‘qy Aus dy mfipaF nUM kfPI burf lwigaf, prbfad ivc Auh Aus df smrQn krn lwgy.
Coty Èihr brylI qoˆ muMbeI af ky Aus nUM kfPI sMGrÈ krnf ipaf. Aus nUM vIplyt ivc sjf ky iPlmF nhIˆ imlIaF sgoˆ mfzilMg aqy PYÈn dI dunIaF ivc nfmkmfAux qoˆ bfad hI iPlmF ivc kMm imilaf. DonI dI bfieEipk ivc kMm krnnfl Aus nUM kfPI Pfiedf imilaf. afpxy hux qk dy iPlmI sPr df Auh ÉUbafnMd lY rhI hY aqy Kud nUM iksmq vflI smJdI hY ik Aus nMU ‘kuMg PU Xogf` ivcjYkI cyn nfl kMm krn df mOkf imilaf. drasl, Auh bcpn qoˆ hI jYkI cyn nUMdyKdI afeI hY ijs qoˆ Auh bhuq pRyirq huMdI sI. jdoˆ Aus nfl kMm kIqf qF Aus dfsuPnf pUrf ho igaf. ‘bfgI 2` qoˆ bfad Auh afÈUqoÈ govfrIkr dI iPlm ‘hnImUn`ivc Prhfn aÉqr nfl nËr afvygI. ‘joDf akbr` aqy ‘mohn jodfro` vrgIaFieiqhfsk iPlmF bxfAux vfly afÈUqoÈ hux aYkÈn BrpUr romFitk kfmyzI iPlmbxf rhy hn. jldI hI Aus dI ‘stUzYˆt afP id eIXr-2` iPlm irlIË hox vflIhY. ieh iPlm ies sfl dy aKIr ivc afAuxI hY.
BfrqI isnymf c Aucf sQfn rwKdImDUbflf ƒ lok dyKx leI pfgl ho jFdysn. Aus df jnm 14 PrvrI 1933 ƒnvIN idwlI ivKy aqfAulf Éfn dy Grhoieaf. bcpn c hI mumqfj jhF bygmdyhlvI AurP mDUbflf ƒ afpxy pMj BYxBrfvF dI mOq df duwK Jwlxf ipaf.adfkfrI df ÈOk, Gr dI ÊrIbI qy ieMnyvwzy pirvfr df pflx poÈx krn leI9 sfl dI CotI Aumr ivc Aus ny bqOrbfl klfkfr afpxy iPlmI krIar dIÈurUafq kIqI. 1942 ivc bxI ‘bsMq’iPlm mDUbflf dI pihlI iPlm sI.adfkfr rfj kpUr qy inrmfqf inrdyÈkkydfr Èrmf ny 1947 ivc bxfeI iPlm‘nIl kml’ rfhIN mDUbflf ƒ bqOrnfiekf pyÈ kIqf. bMby tfkIË dI mflkxqy adfkfrf dyivkf rfxI ny Auhdf nF bybImumqfj qoN bdl ky mDUbflf rwK idwqf.
1948 ivc kml amrohI vwloNbxfeI geI iPlm ‘mihl’ jo sspYNs qyrhws ‘qy afDfirq sI, ivc mDUbflf nyrhwsmeI nfiekf dI BUimkf inBf kydrÈkF df mn moh ilaf. ies iPlmivc Aus dI adfkfrI ieMnI psMd kIqIgeI sI ik lok ies iPlm dy nfiekaÈok kumfr dI BUimkf ƒ vI Buwl gey
KUbsUrq adfkfrf mDUbflfsn. ies qoN bfad hlkI PulkI kfmyzIaqy nfiek gurU dwq dI iPlm ‘imstraYNz imisË 55’ ivc Aus dIaF adfvF nydrÈkF ƒ mMqr mugD kr idwqf.
iPlm qrfnf dy sYNt qoN ÈurU hoeImDUbflf qy idlIp kumfr dy ipafr dIkhfxI mDUbflf dy sÉq imËfj vfly ipqfdy nFh krn kr ky ivafh ivc nhIN bdlskI. bfad ivc ikÈor kumfr nfl iPlmkrdy smyN iewk cMgf hmsPr lwBidaFmDUbflf ny 16 nvMbr 1960 ƒ gfiekklfkfr ikÈor kumfr nfl ivafh krvfilaf, pr Aus nfl idlIp kumfr ijMnfipafr nhIN kr skI. bflIvuwz dy nflnfl hflIvuwz ivc vI mDUbflf ieMnI mÈhUrsI ik amrIkI mYgËIn ‘iQeytr afrt’ivc ‘id ibgYst stfr ien id vrlz’isrlyK hyT Aus dI pUry pMny dI qsvIrCfpI geI sI. pRisD amrIkI iPlminrdyÈk PrYNk kfprf qF mDUbflf ƒsfeIn krn leI muMbeI vI afieaf sI,pr mDUbflf dy ipqf ny ies iPlm ƒsfeIn krn qoN nFh kr ky mDUbflf ƒisrP bflIvuwz qk hI sImq kr idwqf.
ivc mDUbflf ny anfrklI dy ikrdfr ƒishq Krfb hox dy bfvjUd sÉq imhnqnfl iPlmI prdy ‘qy ijMdf kr idwqf.‘mugl-ey-afËm’ ƒ dubfrf rMgIn bxfky irlIË kIqf igaf sI. ies iPlm ivclymÈhUr gIq ‘ipafr kIaf qoN zrnf ikaf’Auqy nwcx leI mDUbflf ƒ bhuq imhnqkrnI peI sI. idlIp kumfr df mDUbflf
nfl ivafh nhIN ho sikaf, pr AunHFivcfly ipafr hI sI ik Érfb ishq dybfvjUd mDUbflf dI iewCf sI ik Auh idlIpkumfr nfl koeI iPlm ivc kMm kry.
suMdrqf dI ies dyvI ny iPlm ivchr pRkfr dy rol kr ky AunHF alockF dfmUMh vI bMd kIqf jo kihMdy sn ik mDUbflfqF isrP afpxI ÉUbsUrqI kr ky hIpRisDI hfsl kr rhI hY. Pfgun, lfldupwtf, kwlH hmfrf, mihl, aprfDI, dOlq,nfdfn, sfkI, qIr aMdfË, jfalI not,imstr aYNz imisË 55, bfdl, qrfnf,ÈIrIN Prhfd, brsfq kI rfq, clqI kfnfm gfVI, pfsport, JUmrU, kflf pfnI,hfvVf ibRj, amr qy do Ausqfd ijhIaFihwt iPlmF dyx vflI mDUbflf ny bqOrinrmfqf keI iPlmF bxfeIaF qy ibmfrInfl lVidaF bqOr inrdyÈk vI iPlmÈurU kIqI jo pUrI nhIN ho skI.
iPlmI sPr dOrfn idl ivc surfKhox kr ky mDUbflf dI ishq sdf hIivgVI rhI. mdrfs ivKy iPlm ‘bhuqidn huey’ dy sYWt ‘qy afeI KUn dI AultIny Aus dI ivgVdI jf rhI hflq df KulfsfiPlmI jgq c kr idwqf. ies ipCoN AusdI ishq vwD Krfb rihx lwgI aqy lMznivKy ielfj dOrfn Ausƒ pqf lwgf ik Auh
AuGy Èfier jfvyd aÉqr ny ieksmfgm dOrfn ikhf sI ik “mYN ies qrknfl sihmq nhIN hF ik ies vyly dIaFiPlmF dI gIqkfrI df imafr Gwt hY jFik ieh ssqI iksm dI ho geI hY. swcfeIqF ieh hY ik ijs qrHF dy ivÈy huxiPlmsfË cux rhy hn, AunHF ƒ muwK rwKky gIq ilKxf iksy cuxOqI qoN Gwt nhINhY. nvyN gIqkfrF ƒ dfd dyxI cfhIdI hYik AunHF ny kiTn prMprfvF ƒ sMgIqkrMg pRdfn kIqf hY.” jfvyd aÉqr ny iesavsr ‘qy kuJ igxy-cuxy gIqkfrF dIaFAuplbDIaF dy hvfly idwqy. ienHF ivcoNpRsUn joÈI df nF sB qoN pihlF ilaf igaf.pRsUn joÈI df ipCokV AuqrfKMz nfl hY.iPlmF ‘c Auh ieÈiqhfr iPlmF bxfAuxleI afieaf sI. ieÈiqhfr iPlmF dy Kyqr
ivc vI joÈI ny keI nvyN qjrby kIqy snpr Aus ivcly gIqkfr ƒ muwK qOr ‘qy qFafimr Éfn ny hI pCfixaf sI. ilhfËf,afimr ny jdoN ‘qfry ËmIN pr’ df tfeItlgIq ilKx leI Aus ƒ pRsqfv idwqf qFiewk vfr iPr ies gIqkfr ny afpxIivlwKx pRiqBf df pRgtfvf kIqf sI. jfvydaÉqr dy anusfr, “ihMdI isnmf dy pRsMg‘c ÈYlyNdr qoN bfad pRsUn joÈI hI aijhfgIqkfr hY, ijhVf kiTn hflfq ƒ vIafsfn ÈbdF ‘c gIq dy mfiDam rfhINpyÈ krn dI Xogqf rwKdf hY.”
mflyrkotly nfl sbMiDq ÈfierierÈfd kfiml df vI jfvyd aÉqr nyidl KolH ky suafgq kIqf. ierÈfd dIivÈyÈqf ieh hY ik Auh do-iqMn BfÈfvF‘qy pUrI pkV rwKdf hY. mfq BfÈf qF AusdI pMjfbI hY, pr ihMdI ‘c Aus ny pMjfbXUnIvristI, cMzIgVH qoN pI[aYc[zI[ dIizgrI hfsl kIqI hoeI hY. AurdU BfÈfAus ƒ afpxy musilm ivrsy qoN imlIhoeI hY. PlsrUp ienHF BfÈfvF df AusdIaF rcnfvF ‘qy vI BrpUr asr dyiKaf
purfixaF nfloN Gwt nhIN nvyN gIqkfrjf skdf hY. imsfl dy qOr Auqy ‘lv afjkl’ ivclf gIq ‘awj idn ciVHaf qyryrMg vrgf’ Aus ny iÈv kumfr btflvI dIrcnf qoN pRyirq ho ky iliKaf sI. ‘sulqfn’df gIq ‘jg GuMimaf, Qfry jYsf nf koeI’vI Aus dI bhu-sMsikRqI pRqI pkV dfnmUnf sI. vYsy ieQy dwsxf vI Èfied Auicqhovygf ik ierÈfd ƒ ieh bhu-rMgI BfÈfdf ÉËfnf afpxI pwqrkfrI dy dOrfn hIimilaf sI. Aus ny kuJ smF ‘dYinkitRibAUn’ ivc bqOr anuvfdk kMm kIqfsI. ies leI pMjfbI, ihMdI, hirafxvIaqy aMgryËI BfÈfvF ƒ smJx ‘c Aus ƒkoeI muÈikl nhIN afeI sI sgoN ienHFBfÈfvF ny Aus ivcly kvI ƒ inKfirafsI. Auh kihMdf hY- “ijhVf smF mYNcMzIgVH rih ky aÉbfrF leI kMm krn
‘c bqIq kIqf sI, Aus ny myry acyqnmn ‘qy bVf asr kIqf sI.”
‘sulqfn’ qoN vwD kmfeI krn vflI‘dMgl’ iPlm df gIqkfr aimqfBBwtfcfrIaf vI afpxI pRXogfqimk ÈYlIkr ky jfixaf jFdf hY. ‘dMgl’ dy hI kuJgIqF dy bol (‘hfnIkfrk bfpU’, ‘aYsIDfkV hY’) pVHn jF suxn ƒ kfiv-rs dfvDIaf nmUnf qF nhIN lwgdy, pr iPlmdI afqmf ƒ ieh pUrI qrHF sMjIv kridMdy hn. iesy qrHF aimqfB dy kuJ horgIq (‘bdqmIË idl’, ‘mYN krUM qoN sflfkrYktr ZIlf hY’) sroiqaF/drÈkF ƒnwcx leI mjbUr kr idMdy hn.
df gIqkfr hF. mYN rumFs dy koml plF ƒklmbMd krn ivc afpxy-afp ƒ bhuqhI sihj smJdf hF.” idwlI dy kroVImlkflj ‘coN pVHfeI mukMml krn vflyrfjÈyKr ny vI gIqkfrI ƒ cuxOqIpUrnDMdy vjoN ilaf hY. ‘pIaf mUv afn’ aqy‘rMgryj myry’ vrgy gIq rcx vfly iesgIqkfr df idRÈtIkox vI bVf alwg hY.rfjÈyKr dy anusfr, “iPlmF ‘c gIqikqfbF leI nhIN blik AunHF drÈkF leIilKy jFdy hn ijhVy pYsy Krc ky kuJ icrleI mnorMjn dI Bfl krdy hn.”
sfl 2015 ivc ‘moh moh ky Dfgy’bhuq hI lokipRaf gIq iswD hoieaf sI.‘dm lgf ky heIÈf’ vrgI Coty bjt dIiPlm ƒ hYrfnIjnk sPlqf pRdfn krnivc ies gIq dy rcnhfry vrux df ivÈyÈ
Xogdfn sI. ies ipCoN ‘Pyn’ ivc iliKafhoieaf Aus df gIq ‘mYN qyrf PYn ho igaf’vI kfPI cricq hoieaf sI. ‘msfn’ iPlmleI gIqF qoN ielfvf Aus ny ptkQf dyKyqr ‘c vI afpxI klm dy jOhr idKfeysn. iesy qrHF hI Aus ny ‘AuVqf pMjfb’,‘bFby vYlvyt’ aqy ‘rmn rfGv’ leI vIÊYr-prMprfvfdI rcnfvF ilKIaF hn.
isrP purÈ gIqkfr hI nhIN blikkuJ mihlf gIqkfr vI hux ies Kyqr ‘cnvyN kIrqImfn sQfipq kr rhIaF hn.ies idRÈtIkox qoN aivMqf dwqf df nF vIbflIvuwz ivc kfPI qyËI nfl AuBr kysfhmxy af irhf hY. Aus duafrf ilKy hoeygIqF ny keIaF iPlmF dI bfks-afiPs‘qy iksmq cmkfAux ivc mdd kIqI hY.‘Èfndfr’, ‘kueIn’, ‘bYNg bYNg’, ‘nIl aYNzinwkI’, ‘dosqfnf’, ‘bdmfÈ kMpnI’,‘stUzYNt afP id XIar’ aqy ‘anjfnfanjfnI’ afid aijhIaF iPlmF snijhVIaF aivMqf dwqf dy ÊYr-prMprfvfdIgIqF kr ky hI cricq hoeIaF sn.
-suirMdr mwlHI
aimqfB BwtfcfrIaf pRsUn joÈI ierÈfd kfiml
kdy TIk nhIN hovygI. smF guËrn nflAus dI ibmfrI hor vDx lwgI qy Aus ƒiksy dy shfry dI sÉq ËrUrq sI, prikÈor kumfr ny ies smyN mDUbflf dfsfQ nhIN idwqf.
ikhf jFdf hY ik ikÈor kumfr Ausdf ielfj krvfAuxf cfhuMdf sI, przfktrF dy nFh krn ‘qy Auh Aus dyTIk nf hox qoN pRyÈfn rihx lwgf. AuhAusqoN dUrI rwKx lwg ipaf aqy Aus ƒAus dI mF dy Gr Cwz afieaf. afpxIiËMdgI dy aMiqm 9 sfl mDUbflf nybybsI, lfcfrI qy iekwlqf ivc hI guËfry.23 PrvrI 1969 dI rfq ihMdI isnmfdI ieh ÉUbsUrq adfkfrf lMbI ibmfrIkfrn 36 virHaF dI Aumr Bog ky iesjhfn qoN ruÉsq ho geI.
mDUbflf ƒ awj vI ihMdI klfsIklisnmf dI sB qoN ÉUbsUrq adfkfrfmMinaf jFdf hY. Auh afpxy ichry dyhfv Bfv, ÉUbsUrq awKF qy kudrq vwloNbÉÈI ÉUbsUrqI kr ky iPlm ngrI dykeI nfiekF qy drÈkF dy idl ivc vsgeI sI. mDUbflf df mykawp nf krnfqy ibAUtI pfrlr qoN dUr rihxf hI Ausƒ ÉUbsUrq bxfAuNdf sI.
-ÈmÈyr isMG sohI
Punjab Times Vol 19, Issue 13, March 31, 2018 pMjfb tfeImjL sfl 19, aMk 13, 31 mfrc 2018 (31)
Punjab Times Vol 19, Issue 13, March 31, 2018 pMjfb tfeImjL sfl 19, aMk 13, 31 mfrc 2018 (32)
hor jfxkfrI leI sMprk kro:BfeI gurpRIq isMG
Pon: 317-476-4038BfeI jsdIp isMG
Pon: 317-560-0019BfeI sqnfm isMG
Pon: 317-403-8344
gurduafrf sRI gurU hrgoibMd sfihb jIGurdwara Shri Guru HarGobind Sahib Ji
1050 S. Graham Road, Greenwood, IN 46143
vfihgurU jI kf Kflsf] vfihgurU jI kI Piqh]gurduafrf sRI gurU hrgoibMd sfihb jI ivKy iqMn rojLf Kflsf sfjnf idvs smfgm 20aprYl qoN 22 aprYl qwk hyT ilKy pRogrfm anusfr krvfieaf jf irhf hY. sMgq nUMbynqI hY ik ienHF smfgmF ivc hfjLrIaF Br ky gurU kIaF KusLIaF pRfpq kro jI.
20 aprYl 2018, sLuwkrvfrsLfm df dIvfn 6 vjy qoN 9 vjy qwk21 aprYl 2018, sincrvfrsvyry 6:30 vjy qoN 9 vjy qwk afsf dI vfrsLfm df dIvfn 6 vjy qoN 9 vjy qwk22 aprYl 2018, aYqvfrsvyry 6:30 vjy qoN 9 vjy qwk afsf dI vfrdupihr df dIvfn: svyry 11:30 qoN 3 vjy qwk
pRogrfm df vyrvf
April 20th, 2018 FridayEvening Diwan 6PM to 9PMApril 21st, 2018 SaturdayMorning 6:30AM to 9AM Asa Dee VaarEvening Diwan: 6PM to 9PMApril 22nd, 2018 SundayMorning 6:30Am to 9AM Asa Dee VaarAfternoon Diwan: 11:30AM to 3PM
21 aprYl 2018sincrvfrsvyry 11 vjy
20 aprYl qoN 22 aprYl qwk20 aprYl qoN 22 aprYl qwk