8/19/2019 PTD.docx
1/14
LAPORAN PRAKTIKUM
PEMETAAN TERESTRIS DASAR
PEMETAAN SEDERHANA MENGGUNAKAN ROL METER
DAN KOMPAS
Oleh :
Novia Nurfadila Putriyai !"#"#$$$%#
Ni&ria Ulfah !"#"#$$$'#
(rya )a*uu+ !"#"#$$$',
Della Tri Ayu Nadya !"#"#$$$-.
Leviaa Or*hid /i&0arii Su&ato !"#"#$$$--
INSTITUT TEKNOLOGI SEPULUH NOPEM(ER
TEKNIK GEOMATIKA ITS
1$#%
(A( I
PENDAHULUAN
8/19/2019 PTD.docx
2/14
#2# Latar (ela0a3
Il+u u0ur taah adalah 4a3ia dari il+u 3eode&i ya3 +e+5ela6ari *ara7*ara
5e3u0ura di 5er+u0aa 4u+i utu0 +eetu0a 5o&i&i relative atau a4&olute
titi07titi0 5ada 5er+u0aa taah dala+ +e+euhi 0e4utuha &e5erti 5e+etaa
da 5eetua 5o&i&i relative &uatu daerah2 Dari titi0 ya3 telah dida5at0a
ter&e4ut da5at di&a6i0a dala+ 4etu0 5eta2
Se4a3ai 5eeliti da atau &urveyor &udah 5a&ti telah +e+aha+i 4a3ai+aa
*ara a8al da *ara +udah +eda5at0a 6a8a4aya9 yaitu ada 5ada Peta2 Dala+
&etia5 0e3iata 5e3u+5ula data la5a3a9 5eta &elalu di3ua0a &e4a3ai 4aha
ya3 5eti3 +ulai dari 5ro&e& 5ere*aaa9 5ela0&aaa9 &a+5ai de3a
5ela5ora 0e3iata2Dala+ 5ra0ti0u+ 5e3u0ura da 5e+etaa &ederhaa ii +aha&i&8a a0a
4erlatih +ela0u0a 5e0er6aa75e0er6aa &urvey9 de3a tu6ua a3ar il+u u0ur
taah ya3 dida5at di4a30u 0uliah da5at ditera50a di la5a3a +e3i3at
4ah8a 5eta &itua&i 5ada u+u+ya di5erlu0a utu0 4er4a3ai 0e5erlua
5ere*aaa te0i& atau 0e5erlua70e5erlua laiya ya3 +e33ua0a 5eta
&e4a3ai a*ua2
#21 Tu6ua
#2 Melatih 0etera+5ila +aha&i&8a dala+ +e33ua0a 0o+5a& da 5ita u0ur
utu0 5e+etaa &ederhaa2
12 Melatih 0etera+5ila +aha&i&8a dala+ +eetu0a &udut ai+uth de3a
+e33ua0a 0o+5a& 4idi02
!2 Melatih +aha&i&8a dala+ +e3u0ur 6ara0 de3a +e33ua0a 5ita u0ur
.2 Melatih 0etera+5ila +aha&i&8a dala+ +e+4uat 5eta &ederhaa ha&il
5e3u0ura di 0erta& +illi+eter2
(A( II
DASAR TEORI
2
8/19/2019 PTD.docx
3/14
12# Pe3u0ura Sederhaa
Pe3u0ura &ederhaa &eri3 di&e4ut 5ula de3a i&tilah 5e3u0ura &e*ara
la3&u3 0area ha&ilya da5at di0etahui &e&aat &etelah &ele&ai 5e3u0ura2 Se4a3ai
*otoh alat ter&e4ut adalah 5ita u0ur9 4aa0 u0ur9 yalo da a4ey level2
121 Alat Survey
1212# Pita U0ur
Pita u0ur di&e4ut 6u3a &e4a3ai +etera atau ta5e atau 4i&a di&e4ut 6u3a &e4a3ai
rol +eter adalah alat ya3 di3ua0a utu0 +e3u0ur 6ara0 atau 5a6a32
Metera 6u3a 4er3ua utu0 +e3u0ur &udut9 +e+4uat &udut &i0u7&i0u9 da 6u3a
da5at di3ua0a utu0 +e+4uat li30ara2 Satua ya3 di3ua0a dala++etera adalah ++ atau *+9 feet tau i*h2 Pita u0ur atau +etera ter&edia dala+
u0ura 5a6a3 #$ +eter9 #" +eter9 !$ +eter &a+5ai "$ +eter2 Pita u0ur 4ia&aya
di4a3i 5ada iterval " ++ atau #$ ++2
Ada ti3a 6ei& +etera atau 5ita u0ur yaitu :
#2 Metera atau 5ita u0ur dari 0ai ; Metali*
8/19/2019 PTD.docx
4/14
Ko+5a& di5a0ai de3a 5o&i&i horiotal &e&uai de3a arah 3ari& +eda
+a3et 4u+i2 Dala+ +e+a0ai 0o+5a&9 5erlu di6auh0a dari 5e3aruh 4eda7
4eda ya3 +e3adu3 lo3a+9 &e5erti 5i&au9 3olo09 0ara4ier9 6a+ ta3a da
laiya2 Kehadira 4eda74eda ter&e4ut a0a +e+5e3aruhi 6aru+ 0o+5a&
&ehi33a 0ete5ataya a0a 4er0ura32
Ke3uaa uta+a atau ya3 u+u+ dari 0o+5a& adalah utu0 +eetu0a arah
+ata a3i teruta+a arah utara atau &elata &e&uai de3a +a3it ya3
di3ua0a2 Ke3uaa lai ya3 6u3a dida&ar0a 5ada 5eu6u00a arah utara atau
&elata adalah ;#= 5eetua arah dari &atu titi0>te+5at 0e titi0>te+5at lai9 ya3
ditu6u00a oleh 4e&arya &udut ai+ut9 yaitu 4e&arya &udut ya3 di+ulai dari
arah utara atau &elata9 4er3era0 &earah 6aru+ 6a+ &a+5ai di arah ya3 di+a0&ud9;1= +e3u0ur &udut horiotal ;!= +e+4uat &udut &i0u7&i0u2;.= utu0
+eetu0a leta0 orieta&i2 ;"= +e*ari arah utara +a3eti&2;%= Utu0 +e3u0ur
4e&arya &udut 5eta
?ei& @6ei& 0o+5a& &e*ara 3ari& 4e&ar da5at di0elo+5o0a 0edala+ 1 6ei&9
yaitu :
#2 Ko+5a& ta3a9 yaitu 0o+5a& ya3 5ada &aat di3ua0a *u0u5 di5e3a3 de3a
ta3a2
12 Ko+5a& &tatif9 yaitu 0o+5a& ya3 5ada &aat di3ua0a 5erlu di5a&a3 5ada 0a0i
ti3a atau &tatif2
12! Su+4er7Su+4er Ke&alaha dala+ Pe3u0ura ?ara0
Su+4er 0e&alaha dala+ 5e3u0ura di0elo+5o00a ata& ti3a 6ei& 0e&alaha9
yaitu :
7 Ke&alaha ala+i
Ke&alaha ala+i ya3 &eri3 ter6adi 5ada 5e3u0ura 6ara0 adalah 5e3aruh &iar
+atahari da 0ele30u3a 4u+i2
4
8/19/2019 PTD.docx
5/14
a2 Pe3aruh &iar +atahari9 5e3aruhya +eye4a40a 5ita u0ur +e3ala+i
5e+uaia da 5eyu&uta a0i4at ai0 da turuya &uhu2 Hal ii diata&i de3a
+e3hidari 5e3u0ura 5ada 8a0tu 5er3atia &uhu e0&tri+2 Utu0 5ita u0ur
6ei& tertetu &udah dile30a5i 0ore0&i &uhu oleh 5a4ri0ya2
42 Pe3aruh le30u3 4u+i9 5e3aruhya +eye4a40a 6ara0 ya3 teru0ur adalah
6ara0 +iri32 Hal ii da5at diata&i de3a +ea+4ah0a ivo 5ada 6alo2
7 Ke&alaha oleh 5e3u0ur
a2 Ke&alaha 5e+4a*aa 5ada titi0 a0hir
42 Ke0elirua 5ada 5e*atata 6ara0
*2 Pe3u0ura tida0 5ada 3ari& luru&d2 Pe3aruh 3ravita&i 4u+i 5ada 5ita u0ur ya3 di4eta30a +a0&i+al9
hi33a letur2
5
8/19/2019 PTD.docx
6/14
(A( III
METODE
!2# Alat da (aha
#2 Ko+5a& 4idi0
12 Pita u0ur ;rol +eter=
!2 Pato0
.2 Alat tuli& da 3a+4ar ; 5e33ari&9 4u&ur dera6at9 5e3ha5u&9 0erta&
+illi+eter=
"2 S0et&a 5eta
!21 La30ah Ker6a
!212# La30ah Ker6a Pe3u0ura
#2 Sia50a alat7alat utu0 5e3u0ura
12 La0u0a orieta&i la5a3a da +eetu0a arah utara 4a3ua
!2 (uat &0et&a 5lotti3 4a3ua ya3 a0a di5eta0a
.2 Tetu0a 4e*h+ar0 ya3 a0a di3ua0a
"2 Tetu0a 5ato0 5ada titi0 ya3 &udah di4uat di&0et&a
%2 Pa&a3 5ato0 5ada titi07titi0 ya3 &udah ditetu0a di&0et&a
'2 U0ur 6ara0 titi0 &atu 0e titi0 laiya de3a 5ita u0ur
-2
8/19/2019 PTD.docx
7/14
.2 De3a data &ehi33a +e+4etu0 5oly3o 5a6a3 le4ar 4a3ua9
6ara0 atara 4a3ua 0e &ela&ar ;6ala=9 ha&il 5e3u0ura 5a6a3 da
le4ar 3edu32 Da5at di3a+4ar0a 5ada 0erta& +illi+eter 4lo*0
+eye&uai0a de3a &0ala ya3 telah ditetu0a2
"2 Pe+4uata ifor+a&i 5eta de3a +e*atu+0a &0ala9 lo0a&i9
ta33al9 le3eda9 ti+ 5e3u0ur9 da le+4a3a 5edidi0a2
!2. /or+ U0ur
NO
LOKASI:
(ANK (RI ITS
/ORMULIR PENGUKURAN
SUR)EOR:
Kelo+5o0
8/19/2019 PTD.docx
8/14
1$ E / #-1 $ $ 1$9#!
1# / #% ". $ $ 19.'
11 / #' !1 $ $ 19.#
1! / #- '% $ $ %9!"
1. / #, ##$ $ $ -9,1" / 1$ ##% $ $ %9-%
1% A / % $ $ 1-9#'
Titi0 Koordiat
NO TITIK (IDIK
# (M # "9,, -9-,
1 (M 1 -9-$ ,9.!
! (M ! ##9!1 '9,1
. (M . ##9"- ,9$"
" (M " ##9"' -9.$' ( % 1"9," ##9%%
, < ' 119'" !!9''
#$ < - 1"91$ !.9.#
#1 D , 1!911 "#9%,
#! D #$ 1$9.- "#9%"
#" E ## #19.. "#9"1
#% E #1 #$9$1 "$9"$
#' E #! '9.- .,9%%
#- E #. "9.. .'9,#
#, E #" .9%1 .%91.
1# / #% .9$, !.9,.
11 / #' "9#% !!9.,
1! / #- #$91" !19,-
1. / #, #$9." 1-9.$
1" / 1$ -91" 1-9..
!2" Ke&ulita ya3 Diala+i
Dala+ 5ra0ti0u+ 5e3u0ura da 5e+etaa &ederhaa ii terda5at 4e4era5a
0e&ulita ya3 0a+i hada5i dala+ 5ela0&aaaya yaitu :
#2 Alat ya3 di3ua0a +udah ru&a0 &alah &atuya 0o+5a&9 &ehi33a 4aya0
ter4ua3 8a0tu dala+ 5ela0&aaa dila5a3a
8
8/19/2019 PTD.docx
9/14
12 Se+a07&e+a0 ya3 terleta0 di de0at te+4o0 3edu3 ya3 *u0u5 ti33i
+eye4a40a &edi0it terha+4at &aat 5e+4idi0a &udut da 5e3u0ura
!2
8/19/2019 PTD.docx
10/14
(A( I)
PENUTUP
.2# Ke&i+5ula
Dari 5ra0ti0u+ da5at dia+4il 0e&i+5ula &e4a3ai 4eri0ut:
Pe+etaa de3a 5e3u0ura 6ara0 da arah dila0u0a de3a
+eetu0a titi0 a8al 5ada daerah ya3 a0a di4uat 5etaya ;4e*h+ar0=9
&ehi33a &u&ua titi07titi0 ter&e4ut +e33a+4ar0a 5oly3o tertutu5 ya3
+e+4atu dala+ 5eu0ura da 5e+4idi0a &udut2 Titi0 ya3 di3ua0a
utu0 +e+4idi0 titi0 ya3 ada di tia5 &udut 4a3ua +eru5a0a titi0
5oly3o da tia5 titi0 ya3 di4idi0 +eru5a0a leta 0 dari &uatu &udut
4a3ua 9 0e+udia diu0ur 6ara0&erta &udut dari &atu titi0 0e titit0 ya3
4eri0utya ya3 4erde0ata hi33a 4erte+u 0e+4ali 0e titi0 a8al2
.21 Sara
Utu0 5ela0&aaa 5ra0ti0u+ &ela6utya9 dihar50a +e+5erhati0a hal7hal
4eri0ut :
#2 Keti0a +eari0 5ita u0ur haru& 4ear74ear 0e*a3 da te3a02
12 U&aha0a haya &atu ora3 ya3 +e+4a*a 5ita u0ur ;rol +eter= a3ar
4a*aa tida0 4eru4ah7u4ah2
!2 Utu0 +eda5at0a 5erhitu3a ya3 le4ih a0urat9 +a0a diri0a 5ato0 di
4e4era5a titi02
.2 Ker6a&a+a ya3 4ai0 dala+ tea+ &a3at di5erlu0a utu0 +e3he+at
8a0tu dala+ 5ela0&aaa 5e3u0ura2
"2 Dala+ 5e+iliha 8a0tu 5ela0&aaa u&aha0a *ua*a ya3 *erah2
10
8/19/2019 PTD.docx
11/14
DA/TAR PUSTAKA
Su&ato9 A3u&9 d002 1$#.2 Pe3u0ura Sederhaa Me33ua0a Alat Ko+5a& da
Pita U0ur2 Uiver&ita& Ne3eri Pada3: /a0ulta& Il+u So&ial
11
8/19/2019 PTD.docx
12/14
LAMPIRAN
#2# Pro&e& Pe3u0ura
12
8/19/2019 PTD.docx
13/14
13
8/19/2019 PTD.docx
14/14
#21 Ha&il Peta
14