Zeichenerklärung GUBEN BOHRAU EULO Grießen Vorwerk Gablenz 20 7 Stopka redakcyjna Wydawca: Centrum für Innovation und Technologie GmbH Inselstraße 30/31 · 03149 Forst (Lausitz) Tel. 03562 69241-0 · Fax 03562 69241-11 www.cit-wfg.de · [email protected] Produkcja/Kartografia: Verlag Reinhard Semmler GmbH Straße der Jugend 54 · 03050 Cottbus Tel. 0355 4838730 · Fax 0355 4838739 www.verlag-semmler.de [email protected] Projekt graficzny: Nadine Wischke 15-07 © 2015 Verlag Reinhard Semmler GmbH Wszystkie prawa zastrzeżone. Powielanie, również we fragmentach oraz powielanie w jakiejkolwiek postaci zabronione. Przygoda z Nysą Łużycką Kto kocha wodę i spokój, ten na Nysie i terenach przyległych odnajdzie to, czego szukał. Bowiem tu, na ostatniej pozostawionej w naturalnym stanie rzece, z dala od terenów turystyki masowej, można przeżyć smak przygody, wolności i podziwiać uroz- maicone widoki po obu stronach rzeki. Nurt Nysy Łużyckiej płynie z prędkością od 4 do 6 km/h, tym samym należy ona do najszybszych rzek w północno-wschodnich Niemczech. Powoduje to rów- nież, że niemal niemożliwe jest płynięcie kajakiem pod prąd, ale wraz z prądem to już czysty relaks. Małe progi, odcinki o dzikim charakterze, jak i rów- nież spokojne, przeplatają się i dzięki temu gwaran- tują trasę pełną przygód i wrażeń. Nysa Łużycka wypływa w czeskich Górach Izer- skich i ma łączną długość 254 km, z czego 198 km przypada na teren Niemiec, zanim rzeka wpłynie do Odry w okolicach miejscowości Ratzdorf. Od momentu podpisana Układu w Schengen w roku 2007 szczególne regulacje dotyczące Nysy jako rzeki granicznej odeszły w przeszłość a ona sama stała się żywym elementem łączącym kraje i mieszkańców Niemiec i Polski. Na Nysie nie usłyszymy dźwięków silników, bo- wiem na rzece obowiązuje zakaz pływania wszyst- kimi łodziami napędzanymi silnikiem. Dzięki temu w pełni można obcować z przyrodą. Szlak rowerowy Odra-Nysa towarzyszy rzece na całej jej długości. Kto ma ochotę, może zamienić rower na łódź i dzięki temu poznać Nysę z dwóch różnych perspektyw. Podczas jednodniowych wycieczek z Bad Muskau do Forst (Łużyce) i z Forst (Łużyce) do Guben ko- nieczne jest wielokrotne przenoszenie kajaków przez jazy i progi, przy czym nie można oczekiwać perfekcyjnej infrastruktury dla turystyki wodnej. Na pewno przyda się trochę doświadczenia kaja- karskiego i ochoty na przeżycie przygody, warto też zasięgnąć odpowiednich informacji. 1. Planowanie trasy i uzyskiwanie informacji Nysa Łużycka jest wartko płynącą rzeką, która dobrze nadaje się do uprawiania sportów wodnych wykorzy- stujących napędową siłę mięśni – dotyczy to zarówno pływania pontonami, jak i kajakami (uwaga na kajaki składane), lecz wymaga również zebrania odpowied- nich informacji podczas przygotowań. Szczególną ostrożność należy zachować przy pokony- waniu jazów, elektrowni wodnych i progów wodnych. Należy się tu spodziewać wysokich stanów wody i ka- mieni blokujących trasę. Należy omijać takie miejsca. W przypadku powodzi (patrz: www.niederlausitz.de), braku widoczności przy niepogodzie, zbliżającej się burzy czy nawałnicy należy dla własnego bezpie- czeństwa zrezygnować z podróży łodzią czy kajakiem lub niezwłocznie ją przerwać. Korzystanie z rzeki czy zbiornika wodnego odbywa się na własną odpowiedzialność. Dla własnego bezpie- czeństwa należy założyć kamizelkę ratunkową. Zabrania się korzystania z łodzi motorowych! 2. Miejsca do wsiadania i wysiadania Przy wodowaniu i wychodzeniu na brzeg należy korzy- stać wyłącznie z przeznaczonych do tego miejsc do wsia- Projekt: „Turystyczne wykorzystanie Nysy Łużyckiej w Brandenburgii i Polsce“ Partnerzy projektu: Publikacja: 2015 Zdjęcia: R. Weisflog A. Fensch M. Zahn H. Lichnock M. Behnke (LK OS) K. Geilich UM Gubin Wskazówki i zasady bezpieczeństwa dla osób uprawiających turystykę wodną i sporty wodne dania i wysiadania (o ile są dostępne) oraz z przystani, miejsc odpoczynku dla turystów wodnych lub takich miejsc, gdzie z pewnością nie powstaną żadne szkody. 3. Siedliska naturalne roślin i zwierząt Porośnięte tereny brzegowe, pasy sitowia i rośliny wodne są naturalnym siedliskiem ptaków, ryb i drobnych zwierząt. Proszę trzymać się w wystarczającej odległości, zarówno od strony lądu jak i wody, i tym samym nie przeszkadzać „mieszkańcom” terenów nadrzecznych. 4. Unikanie hałasu Proszę cieszyć się ciszą panującą na Nysie. Dzięki temu również inni turyści będą mieli szansę poobserwowania tutejszych zwierząt i odkrywania nowych zakątków. 5. Noclegi Nocowanie jest dozwolone wyłącznie na polach kem- pingowych i biwakowych. 6. Ogniska Grillowanie lub rozpalanie ognia jest dozwolone wyłą- cznie na przeznaczonych do tego miejscach. Należy przestrzegać również przepisów ochrony przeciw- pożarowej i ograniczeń związanych z wprowadzeniem stopni zagrożenia pożarowego w lasach! 7. Utrzymywanie czystości Prosimy o zabieranie swoich śmieci i odpadków ze sobą do domu. 8. Dawanie dobrego przykładu Bardzo dziękujemy za stosowanie się do tych wskazówek. Dając dobry przykład pomagają Państwo chronić przy- rodę i zachować wyjątkowy charakter Nysy Łużyckiej. Wynajem łodzi i usługi przewodnickie: Neißeterassen Guben · 03172 Guben Tel. +49 170 7029319 E-Mail [email protected] www.expeditours.de Sorauer Straße 63 · 03149 Forst (Lausitz) Tel. +49 3562 691092 Fax +49 3562 958696 E-Mail [email protected] www.parija.de Projekt współfinansowany jest ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej Polska (Województwo Lubuskie)-Brandenburgia 2007–2013, Fundusz Małych Projektów i Projekty Sieciowe Euroregionu Sprewa-Nysa-Bóbr.„Pokonywać granice poprzez wspólne inwestowanie w przyszłość.“ Powiat Sprewa-Nysa i powiat Krosno Odrzańskie są partnerami projektu. Bad Muskau Po obu stronach Nysy Łużyckiej, pomiędzy miejscowościami Bad Muskau i Łęknica, na tle malowniczego krajobrazu Łużyc rozcią- ga się Park Mużakowski. Jego powierzchnia liczy 830 hektarów, tym samym jest naj- większym w Europie Centralnej parkiem krajobrazowym w stylu angielskim i należy do światowego dziedzictwa kulturowego UNESCO. Szczególnie zachwycają tu odno- wione osie widokowe i Nowy Zamek. Miasta graniczne Guben-Gubin Od czasu II. wojny światowej Nysa Łużycka dzieli niegdysiejsze miasto Guben na dwie części: na niemieckie Guben i polski Gubin. Pozostałości historycznego centrum miasta można jeszcze odnaleźć w Gubinie. Cen- trum Guben integruje stare budowle prze- mysłowe wykorzystywane teraz w nowoczes- ny sposób. Nysa jest teraz elementem łą- czącym a nowy most dla pieszych zaprasza do odwiedzenia obu części miasta. Geopark Park Mużakowa Na obszarze ukształtowanym w okresie lo- dowcowym pom. miejscowościami Groß Kölzig i Bad Muskau po stronie niem. a miejsc. Trzebiel po stronie polskiej znajduje się Geopark Park Mużakowa. W Jerischke powstało centrum wystawowe poświęcone jednym w swoim rodzaju osobliwościom geologicznym. W miejsc. Pucack położonej bezpośrednio przy Nysie Łużyckiej można wstąpić do gospodarstw hodowców kóz. Wschodnioniemiecki Ogród Różany w Forst (Łużyce) Kwitnie tu 10.000 różanych krzewów z nie- mal 900 gatunków, otoczonych rzeźbami, zacisznymi pergolami i fontannami. Zespół parkowy wraz z restauracją, kawiarnią i pla- cem zabaw dla dzieci tworzy cudowne tło dla spacerów i wycieczek krajoznawczych wzdłuż Nysy. Tradycyjnie co roku w ostatni weekend czerwca obchodzone są Dni Ogro- du Różanego, na które warto przyjechać. Punkt widokowy Grießen na terenie kopalni odkrywkowej Jänschwalde Również kopalnia odkrywkowa węgla bru- natnego jest elementem krajobrazu prze- mysłowego Dolnych Łużyc. Przy miejsco- wościach Grießen, Heinersbrück i Merzdorf zlokalizowane są specjalne punkty wido- kowe. Można tu z bliska popatrzeć na wiel- ką koparkę, która wydobywa węgiel brunat- ny w kopalni odkrywkowej Jänschwalde. W pobliżu przebiega szlak rowerowy Odra-Nysa. Na wycieczki rodzinne szczególnie nadaje się odci- nek pomiędzy Guben a Ratzdorf. Płynąc w dół rzeki, przez idylliczne tereny, mijając małe miejscowości każdy znajdzie tu coś do odkrycia. Mogą to być roz- maite gatunki licznych zwierząt, jak np. bóbr, orzeł bielik, czapla siwa, zimorodek. Zachwyca różnorod- ność świata roślin z roślinami leśnymi, łąkowymi i ziołami oraz nietknięte zakątki przyrody. Zależnie od poziomu wody do odpoczynku zaprasza kilka piasz- czystych mielizn a ci najodważniejsi skuszą się na skok do zimnej wody. Ciekawe miejscowości położone nad Nysą Łużycką Fara Gubińska Późnogotycka fara po raz pierwszy została wymieniona w dok. w roku 1294, ukończona w roku 1557. Pod koniec lutego 1945 kościół spłonął. Od tamtej pory ruina była pomnikiem ostrzegającym przed wojną i upamiętniającym zniszczenie historycznej starówki Gubina. Od roku 2006 trwały prace na odrestauro- waniem wieży, która obecnie jest dostępna dla turystów pragnących podziwiać niezwyk- łą panoramę obu miast Gubina i Guben. „Łużycka fala“ – most łączący miejscowości Coschen i Żytowań W miejscu, gdzie niegdyś stał stary drew- niany most, w tym samym miejscu otwarto w roku 2014 nowy most„Łużycka fala”. Po- konuje on granice i łączy ludzi po obu stro- nach granicy polsko-niemieckiej. Stacja wodowskazowa w miejscowości Ratzdorf Stacja wodowskazowa do kontroli poziomu wody znajdująca się przy nurcie Odry jest znakiem rozpoznawczym miejscowości. Dawna wioska szyperska, która w roku 1997 została dotknięta powodzią stulecia, jest znana daleko poza granicami Niemiec. Żeg- luga przez wiele lat kształtowała to miejsce i pozostawiła swoje ślady aż do dnia dzi- siejszego. 1 5 6 7 8 2 3 4 Kontakt: Tourismusverband Niederlausitz e.V. Frankfurter Str. 2 · 03149 Forst (Lausitz) Tel. +49 3562 6923535 Fax +49 3562 6923534 E-Mail [email protected] www.niederlausitz.de Lubuska Regionalna Organisacja Turystyczna„LOTUR“ 65-057 Zielona Góra, ul. Podgórna 7 Tel./Fax +48 684565553 E-Mail [email protected] www.lotur.eu Legenda Autostrada Droga federalna Droga krajowa Droga główna Droga boczna Kolej Szlak rowerowy Odra-Nysa Most Punkt z kilometrażem podawanym co 1 km drogi wodnej Publiczne miejsce do wsiadania i wysiadania (możliwość dojazdu od strony lądu i wody) Publiczne miejsce odpoczynku Toaleta publiczna Miejsce noclegowe Gastronomia Wypożyczalnia kajaków Możliwość zrobienia zakupów Połączenie autobusowe Połączenie kolejowe (DB) Miejsce do przeniesienia kajaków Jaz/próg Silny nurt Uwaga Zakaz przejazdu Odwój Parking Miejsce do wędkowania Wypożyczalna łodzi Kąpielisko Basen odkryty Basen kryty Pole kempingowe Informacja turystyczna Muzeum Techniki Muzeum/Izba Tradycji Młyn wodny Punkt widokowy Kościół Zamek/pałac Przejście graniczne Ciekawe miejsce (wyjaśnienia znajdują się w tekście) Miasto Dzielnica miasta Dzielnica mieszkaniowa miasta Gmina Dzielnica gminy Dzielnica mieszkaniowa gminy