Top Banner
Przegląd rozwoju energetyki odnawialnej w Polsce i na Dolnym Śląsku Polsce i na Dolnym Śląsku Paweł Karpiński Z-ca Dyrektora Wydziału Środowiska UMWD
41

Przegląd rozwoju energetyki odnawialnej w Polsce i na ... · Wysokie koszty inwestycyjne w stosunku do uzyskiwanej mocy Brak możliwości przesyłu ciepła na duże odległości

Feb 28, 2019

Download

Documents

vanque
Welcome message from author
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
Page 1: Przegląd rozwoju energetyki odnawialnej w Polsce i na ... · Wysokie koszty inwestycyjne w stosunku do uzyskiwanej mocy Brak możliwości przesyłu ciepła na duże odległości

Przegląd rozwoju energetyki odnawialnej w

Polsce i na Dolnym ŚląskuPolsce i na Dolnym Śląsku

Paweł Karpiński

Z-ca Dyrektora Wydziału Środowiska UMWD

Page 2: Przegląd rozwoju energetyki odnawialnej w Polsce i na ... · Wysokie koszty inwestycyjne w stosunku do uzyskiwanej mocy Brak możliwości przesyłu ciepła na duże odległości

„źródło wykorzystujące w procesie przetwarzania

energię wiatru, promieniowania słonecznego,

aerotermalną, geotermalną, hydrotermalną, fal,

prądów i pływów morskich, spadku rzek oraz

Odnawialne Źródło Energii

prądów i pływów morskich, spadku rzek oraz

energię pozyskiwaną z biomasy, biogazu

pochodzącego ze składowisk odpadów, a także

biogazu powstałego w procesach odprowadzania

lub oczyszczania ścieków albo rozkładu

składowanych szczątków roślinnych i zwierzęcych”

Page 3: Przegląd rozwoju energetyki odnawialnej w Polsce i na ... · Wysokie koszty inwestycyjne w stosunku do uzyskiwanej mocy Brak możliwości przesyłu ciepła na duże odległości

DYREKTYWA 2001/77/WE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY z dnia 27

września 2001 r. w sprawie wspierania produkcji na rynku wewnętrznym

energii elektrycznej wytwarzanej ze źródeł odnawialnych

DYREKTYWA 2003/30/WE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY z dnia 8

maja 2003 r. w sprawie wspierania użycia w transporcie biopaliw lub innych

paliw odnawialnych

Prawo UE w zakresie OZE

paliw odnawialnych

DYREKTYWA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY 2009/28/WE z dnia 23

kwietnia 2009 r. w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł

odnawialnych zmieniająca i w następstwie uchylająca dyrektywy

2001/77/WE oraz 2003/30/WE

DYREKTYWA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY 2010/31/UE z dnia 19

maja 2010 r. w sprawie charakterystyki energetycznej budynków

Page 4: Przegląd rozwoju energetyki odnawialnej w Polsce i na ... · Wysokie koszty inwestycyjne w stosunku do uzyskiwanej mocy Brak możliwości przesyłu ciepła na duże odległości

Prawo krajowe w zakresie OZE

� Krajowy Plan Działania w Zakresie Energii ze Źródeł Odnawialnych

� Polityka energetyczna Polski do roku 2030

� Prawo energetyczne

� Ustawa o efektywności energetycznej

� Prawo budowlane

Page 5: Przegląd rozwoju energetyki odnawialnej w Polsce i na ... · Wysokie koszty inwestycyjne w stosunku do uzyskiwanej mocy Brak możliwości przesyłu ciepła na duże odległości

Przegląd technik z uwzględnieniem ich wpływu na przestrzeń

Page 6: Przegląd rozwoju energetyki odnawialnej w Polsce i na ... · Wysokie koszty inwestycyjne w stosunku do uzyskiwanej mocy Brak możliwości przesyłu ciepła na duże odległości

Energia słoneczna

Page 7: Przegląd rozwoju energetyki odnawialnej w Polsce i na ... · Wysokie koszty inwestycyjne w stosunku do uzyskiwanej mocy Brak możliwości przesyłu ciepła na duże odległości

Sposoby pozyskiwania energii

KOLEKTORY SŁONECZNE OGNIWA FOTOWOLTAICZNE

CIEPŁO ENERGIA ELEKTRYCZNA

Page 8: Przegląd rozwoju energetyki odnawialnej w Polsce i na ... · Wysokie koszty inwestycyjne w stosunku do uzyskiwanej mocy Brak możliwości przesyłu ciepła na duże odległości

Kolektory słoneczne

1. Płaskie absorpcyjne: proste i estetyczne

2. Próżniowe: ok. 30% wydajniejsze i 30% droższe2. Próżniowe: ok. 30% wydajniejsze i 30% droższe

Page 9: Przegląd rozwoju energetyki odnawialnej w Polsce i na ... · Wysokie koszty inwestycyjne w stosunku do uzyskiwanej mocy Brak możliwości przesyłu ciepła na duże odległości

Kolektory słoneczne

Kolektory słoneczne: zalety

�Prosta, sprawdzona i trwała technologia

Relatywnie szybki zwrot inwestycji�Relatywnie szybki zwrot inwestycji

�Łatwość montażu i obsługi

�Pozyskiwanie prostej energii cieplnej (małe straty)

�Wzrost niezależności energetycznej budynku

Page 10: Przegląd rozwoju energetyki odnawialnej w Polsce i na ... · Wysokie koszty inwestycyjne w stosunku do uzyskiwanej mocy Brak możliwości przesyłu ciepła na duże odległości

Kolektory słoneczne

Kolektory słoneczne: wady

�Zależność od warunków pogodowych i dobowych

�Nadmiar lub niedomiar energii w cyklu rocznym �Nadmiar lub niedomiar energii w cyklu rocznym

�Ograniczone możliwości magazynowania energii cieplnej

�Ograniczone zastosowanie energii cieplnej

�Pobór energii elektrycznej (pompy, sterowanie)

�Odpad niebezpieczny: glikol

Page 11: Przegląd rozwoju energetyki odnawialnej w Polsce i na ... · Wysokie koszty inwestycyjne w stosunku do uzyskiwanej mocy Brak możliwości przesyłu ciepła na duże odległości

Ogniwa fotowoltaiczne

1. Ogniwa monokrystaliczne: sprawność do 22 %

2. Ogniwa polikrystaliczne: sprawność do 18%2. Ogniwa polikrystaliczne: sprawność do 18%

3. Ogniwa amorficzne: sprawność do 10 %

Page 12: Przegląd rozwoju energetyki odnawialnej w Polsce i na ... · Wysokie koszty inwestycyjne w stosunku do uzyskiwanej mocy Brak możliwości przesyłu ciepła na duże odległości

Ogniwa fotowoltaiczne

Ogniwa fotowoltaiczne: zalety

�Wytwarzanie uniwersalnej energii elektrycznej

�Prostota systemu, przyjazność środowisku�Prostota systemu, przyjazność środowisku

�Możliwość przesyłu i zarządzania energią (smart grid)

�Możliwość magazynowania energii w sieci („feed-intariff”) lub akumulatorach

�Uniezależnienie energetyczne budynku (off grid)

�Możliwość sprzedaży nadmiaru energii („feed-in tariff” dla gospodarstw domowych)

Page 13: Przegląd rozwoju energetyki odnawialnej w Polsce i na ... · Wysokie koszty inwestycyjne w stosunku do uzyskiwanej mocy Brak możliwości przesyłu ciepła na duże odległości

Ogniwa fotowoltaiczne

Ogniwa fotowoltaiczne: wady

�Ciągłe poszukiwanie taniej i sprawnej technologii�Nieopłacalność bez dotowania (handel energią)�Zależność od warunków pogodowych i dobowych �Zależność od warunków pogodowych i dobowych (konieczność drogiego buforowania)�Nadmiar lub niedomiar energii w cyklu rocznym (buforowanie)�Drogie magazynowanie energii elektrycznej (szczególnie w Polsce – system „Zielonych Certyfikatów” i koncesja)�Słaba konkurencja na rynku z powodu dotowania

Page 14: Przegląd rozwoju energetyki odnawialnej w Polsce i na ... · Wysokie koszty inwestycyjne w stosunku do uzyskiwanej mocy Brak możliwości przesyłu ciepła na duże odległości

Wpływ na przestrzeń

Kolektory słoneczne:

�Zajmują sporą powierzchnię dachu, odróżniając się kolorystycznie od tradycyjnych pokryć dachowych

�Problem z ich lokowaniem na budynkach zabytkowych�Problem z ich lokowaniem na budynkach zabytkowych

Ogniwa fotowoltaiczne:

�Farmy słoneczne zajmują duże powierzchnie

�Przy wykorzystaniu w budynkach pojawiają się elementy zintegrowane

Page 15: Przegląd rozwoju energetyki odnawialnej w Polsce i na ... · Wysokie koszty inwestycyjne w stosunku do uzyskiwanej mocy Brak możliwości przesyłu ciepła na duże odległości

Energia wiatrowa

Page 16: Przegląd rozwoju energetyki odnawialnej w Polsce i na ... · Wysokie koszty inwestycyjne w stosunku do uzyskiwanej mocy Brak możliwości przesyłu ciepła na duże odległości

Energia wiatrowa

Wykorzystywane techniki:

1. Duże wiatraki o mocach 1-9 MW, zorganizowane w farmy wiatrowew farmy wiatrowe

2. Małe wiatraki o mocy 0,3 – 3 kW

Page 17: Przegląd rozwoju energetyki odnawialnej w Polsce i na ... · Wysokie koszty inwestycyjne w stosunku do uzyskiwanej mocy Brak możliwości przesyłu ciepła na duże odległości

Energia wiatrowa

Elektrownie wiatrowe: zalety

�Duża moc jednostkowa wiatraków(2-3 MW) i całych farmfarm

�Relatywnie tani prąd odnawialny

�Możliwość sprostania przez Polskę wymogom OŹE

�Dość dobre warunki wiatrowe dla Polski

�Możliwość prowadzenia normalnej gospodarki pod wiatrakami (rolnictwo), rybołówstwo

Page 18: Przegląd rozwoju energetyki odnawialnej w Polsce i na ... · Wysokie koszty inwestycyjne w stosunku do uzyskiwanej mocy Brak możliwości przesyłu ciepła na duże odległości

Energia wiatrowa

Elektrownie wiatrowe: wady

�Znaczący wpływ na człowieka, środowisko i krajobrazkrajobraz

�Silne, niestabilne źródło energii, zależne od pogody

�Konieczność magazynowania energii i buforowania systemu elektroenergetycznego

�„Monokultura wiatrakowa” w dziedzinie OŹE

Page 19: Przegląd rozwoju energetyki odnawialnej w Polsce i na ... · Wysokie koszty inwestycyjne w stosunku do uzyskiwanej mocy Brak możliwości przesyłu ciepła na duże odległości

Wpływ na przestrzeń

Wiatraki dużej mocy

�Silnie zaburzają krajobraz

�Umożliwiają prowadzenie gospodarki rolnej i rybackiejrybackiej

Wiatraki małej mocy

�Wymagają małego masztu

�Mogą być montowane na dachach budynków

Page 20: Przegląd rozwoju energetyki odnawialnej w Polsce i na ... · Wysokie koszty inwestycyjne w stosunku do uzyskiwanej mocy Brak możliwości przesyłu ciepła na duże odległości

Energia spadku wody

Page 21: Przegląd rozwoju energetyki odnawialnej w Polsce i na ... · Wysokie koszty inwestycyjne w stosunku do uzyskiwanej mocy Brak możliwości przesyłu ciepła na duże odległości

Energia spadku wody

Wykorzystywane techniki:

1. Wysokoobrotowe turbiny Francisa i Kaplana

2. Turbiny niskoobrotowe: VLH i Śruba Archimedesa

3. Mikroelektrownie wodne

Page 22: Przegląd rozwoju energetyki odnawialnej w Polsce i na ... · Wysokie koszty inwestycyjne w stosunku do uzyskiwanej mocy Brak możliwości przesyłu ciepła na duże odległości

Energia spadku wody

Elektrownie wodne: zalety

�Trwała i sprawdzona technologia�Połączenie funkcji energetycznej i retencyjnej�Relatywnie tani prąd odnawialny�Relatywnie tani prąd odnawialny�Możliwość sprostania przez Polskę wymogom OŹE�Dobre warunki wodne na Dolnym Śląsku�Przewidywalne źródło odnawialnej energii�Przy małych elektrowniach niewielki wpływ na człowieka, środowisko i krajobraz�Przy układach szczytowo-pompowych możliwość magazynowania energii elektrycznej!

Page 23: Przegląd rozwoju energetyki odnawialnej w Polsce i na ... · Wysokie koszty inwestycyjne w stosunku do uzyskiwanej mocy Brak możliwości przesyłu ciepła na duże odległości

Energia spadku wody

Elektrownie wodne: wady

�Duży koszt inwestycyjny przy realnie małej mocyzainstalowanej�Duży wpływ na środowisko ogromnych elektrowni �Duży wpływ na środowisko ogromnych elektrowni wodnych�Kłopot z lokalizacją nowych obiektów na terenach chronionych�Problem z przyłączeniem małych elektrowni do sieci elektroenergetycznej�Wysoki koszt odtwarzania zabytkowych obiektów

Page 24: Przegląd rozwoju energetyki odnawialnej w Polsce i na ... · Wysokie koszty inwestycyjne w stosunku do uzyskiwanej mocy Brak możliwości przesyłu ciepła na duże odległości

Wpływ na przestrzeń

Hydroelektrownie dużej mocy

�Silnie zaburzają krajobraz

�Wyłączają duże obszary spod gospodarki człowieka

Hydroelektrownie małej mocy

�Mało ingerują w przestrzeń

Page 25: Przegląd rozwoju energetyki odnawialnej w Polsce i na ... · Wysokie koszty inwestycyjne w stosunku do uzyskiwanej mocy Brak możliwości przesyłu ciepła na duże odległości

Energia biomasowa i odpadowa

Page 26: Przegląd rozwoju energetyki odnawialnej w Polsce i na ... · Wysokie koszty inwestycyjne w stosunku do uzyskiwanej mocy Brak możliwości przesyłu ciepła na duże odległości

Energia biomasowa i odpadowa

Wykorzystywane techniki:

1. Współspalanie w dużych blokach energetycznych

2. Biogazownie

3. Kotłownie biomasowe

4. Elektrownie lub ciepłownie wysypiskowe

Page 27: Przegląd rozwoju energetyki odnawialnej w Polsce i na ... · Wysokie koszty inwestycyjne w stosunku do uzyskiwanej mocy Brak możliwości przesyłu ciepła na duże odległości

Energia biomasowa i odpadowa

Zalety:

�Dostępność taniego „paliwa” w przypadku odpadówodpadów

�Utylizacja odpadów organicznych

�Produkcja elektryczności i ciepła w kogeneracji

�Dodatkowe miejsca pracy na wsi

�Uprawy energetyczne na nieużytkach

Page 28: Przegląd rozwoju energetyki odnawialnej w Polsce i na ... · Wysokie koszty inwestycyjne w stosunku do uzyskiwanej mocy Brak możliwości przesyłu ciepła na duże odległości

Energia biomasowa i odpadowa

Wady:

�Wysoki koszt inwestycyjny, niska opłacalność (Polska)(Polska)

�Relatywnie niewielka moc (1-2 MW en.elektrycznej, 2-6 MW ciepła)

�Wprowadzanie CO2 do środowiska

�Uciążliwy zapach

�Wpływ na monokulturyzację upraw i ceny żywności

Page 29: Przegląd rozwoju energetyki odnawialnej w Polsce i na ... · Wysokie koszty inwestycyjne w stosunku do uzyskiwanej mocy Brak możliwości przesyłu ciepła na duże odległości

Wpływ na przestrzeń

Biogazownie�Zajmują sporą przestrzeń w stosunku do mocy i wymagają strefy buforowej�Dodatkową przestrzeń zajmują uprawy energetyczne

Kotłownie biomasowe�Wymagają dużych magazynów biomasy

Spalarnie odpadów�Mają korzystną relację powierzchni do mocy ale wymagają bufora�Wymagają dostępu do infrastruktury miejskiej oraz dobrego skomunikowania

Page 30: Przegląd rozwoju energetyki odnawialnej w Polsce i na ... · Wysokie koszty inwestycyjne w stosunku do uzyskiwanej mocy Brak możliwości przesyłu ciepła na duże odległości

Energia geotermalna

Page 31: Przegląd rozwoju energetyki odnawialnej w Polsce i na ... · Wysokie koszty inwestycyjne w stosunku do uzyskiwanej mocy Brak możliwości przesyłu ciepła na duże odległości

Energia geotermalna

Wykorzystywane techniki - geotermia głęboka:

1. Ciepłownie geotermalne

2. Wykorzystanie rekreacyjno - uzdrowiskowe2. Wykorzystanie rekreacyjno - uzdrowiskowe

Wykorzystywane techniki - geotermia płytka:

3. Gruntowe wymienniki ciepła

4. Pompy ciepła

Page 32: Przegląd rozwoju energetyki odnawialnej w Polsce i na ... · Wysokie koszty inwestycyjne w stosunku do uzyskiwanej mocy Brak możliwości przesyłu ciepła na duże odległości

Energia geotermalna

Energia geotermalna: zalety

�80 % Polski ma wody geotermalne zdatne do wykorzystania�Możliwość bezemisyjnego ogrzewania budynków�Możliwość bezemisyjnego ogrzewania budynków�Możliwość sprostania przez Polskę wymogom OŹE�Możliwość wykorzystywania w lecznictwie i rekreacji�Znikomy wpływ na człowieka, środowisko i krajobraz�Przewidywalność źródła energii�Możliwość poprawy bilansu cieplnego przy wytwarzaniu energii elektrycznej

Page 33: Przegląd rozwoju energetyki odnawialnej w Polsce i na ... · Wysokie koszty inwestycyjne w stosunku do uzyskiwanej mocy Brak możliwości przesyłu ciepła na duże odległości

Energia geotermalna

Energia geotermalna: wady

�Wysokie koszty inwestycyjne w stosunku do uzyskiwanej mocyuzyskiwanej mocy

�Brak możliwości przesyłu ciepła na duże odległości

�Ograniczone możliwości magazynowania ciepła

�Ograniczone możliwości wykorzystania energii cieplnej

Page 34: Przegląd rozwoju energetyki odnawialnej w Polsce i na ... · Wysokie koszty inwestycyjne w stosunku do uzyskiwanej mocy Brak możliwości przesyłu ciepła na duże odległości

Wpływ na przestrzeń

Geotermia głęboka

�Znikomy wpływ na przestrzeń

Geotermia płytkaGeotermia płytka

�Urządzenia zintegrowane z budynkami – pompy ciepła i gruntowe wymienniki ciepła

�Konieczność opracowania szczegółowych planów płytkiej geotermii

Page 35: Przegląd rozwoju energetyki odnawialnej w Polsce i na ... · Wysokie koszty inwestycyjne w stosunku do uzyskiwanej mocy Brak możliwości przesyłu ciepła na duże odległości

Budownictwo okołozerowe

Page 36: Przegląd rozwoju energetyki odnawialnej w Polsce i na ... · Wysokie koszty inwestycyjne w stosunku do uzyskiwanej mocy Brak możliwości przesyłu ciepła na duże odległości

Budownictwo okołozerowe

Page 37: Przegląd rozwoju energetyki odnawialnej w Polsce i na ... · Wysokie koszty inwestycyjne w stosunku do uzyskiwanej mocy Brak możliwości przesyłu ciepła na duże odległości

Budownictwo okołozerowe

DYREKTYWA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY 2010/31/UE z dnia 19 maja 2010 r. w sprawie charakterystyki energetycznej budynków

�od 31 grudnia 2018 r. wszystkie nowe budynki użyteczności publicznej będą budynkami o niemal zerowym zużyciu energii

�od 31 grudnia 2020 r. wszystkie nowe budynki będą budynkami o niemal zerowym zużyciu energii

Page 38: Przegląd rozwoju energetyki odnawialnej w Polsce i na ... · Wysokie koszty inwestycyjne w stosunku do uzyskiwanej mocy Brak możliwości przesyłu ciepła na duże odległości

Budynek okołozerowy

1. Dom rozmiarami dopasowany do potrzeb2. Bryła prosta, skupiona, o małej powierzchni styku z

otoczeniem3. Dobra izolacja termiczna4. Wysoka jakość drzwi i okien4. Wysoka jakość drzwi i okien5. Odpowiednie ustawienie domu względem słońca6. Gruntowy wymiennik ciepła7. Rekuperator8. Technologie OZE – kolektory słoneczne, baterie fotowoltaiczne

i małe wiatraki a także elektrociepłownie OZE9. Przydomowa oczyszczalnia ścieków z drenażem10.Wykorzystanie wody ze studni lub wody deszczowej

Page 39: Przegląd rozwoju energetyki odnawialnej w Polsce i na ... · Wysokie koszty inwestycyjne w stosunku do uzyskiwanej mocy Brak możliwości przesyłu ciepła na duże odległości

Wpływ na przestrzeń

Korzystny

�Budynki efektywne energetycznie są zwarte i zajmują mało miejsca

Niekorzystny

�Tego typu budownictwo wymaga lokowania w przestrzeni urządzeń OZE wytwarzających lub magazynujących energię

Page 40: Przegląd rozwoju energetyki odnawialnej w Polsce i na ... · Wysokie koszty inwestycyjne w stosunku do uzyskiwanej mocy Brak możliwości przesyłu ciepła na duże odległości

Wyzwanie: off grid

Page 41: Przegląd rozwoju energetyki odnawialnej w Polsce i na ... · Wysokie koszty inwestycyjne w stosunku do uzyskiwanej mocy Brak możliwości przesyłu ciepła na duże odległości

Dziękuję za uwagę!

Paweł KarpińskiZ-ca Dyrektora Wydziału Środowiskatel.kom. 693 318 [email protected]