Przedsięwzięcie współfinansowane ze środków Unii Europejskiej w ramach Pomocy Technicznej Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020
Przedsięwzięcie współfinansowane ze środków Unii Europejskiej w ramach
Pomocy Technicznej Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020
Przedsięwzięcie współfinansowane ze środków Unii Europejskiej w ramach
Pomocy Technicznej Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020
Aleksander Mach
Dyrektor Pomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego
Stara Kiszewa 05.11.2015 r.
Plan prezentacji:
1. Tendencje ogólnoświatowe i udział Polski
w rynku rolnictwa ekologicznego
2. Stan rolnictwa, produkcji i przetwórstwa ekologicznego
w woj. pomorskim
3. Prezentacja zespołu organizacyjnego konferencji
= Zespołu Ochrony Środowiska i Ekologii PODR
Spojrzenie na świat
• Szwajcaria
Najwyższa
konsumpcja
produktów
ekologicznych
na osobę/rok
- 210 euro
• Falklandy
Największy
procentowy
udział
powierzchni
upraw
ekologicznych
- 36,3%
• USA
Największy
rynek
produktów
ekologicznych
- 24.347 mld
euro
• Australia
i OceaniaNajwiększa
Powierzchnia
Upraw
Ekologicznych
- 17,2 mln ha
• Indie
Największa
liczba
rolników
ekologicznych
- 650.000
15,2
28,7
59,0
72,0
1999 2004 2010 2013
WZROST WARTOŚCI RYNKU ŻYWNOŚCI EKOLOGICZNEJ ( mld $)
The world of organic agricultureStatistic &emerging trends 2015FIBL AND IFOAM
1 610 129
1 317 177
1 060 756
1 060 669
661956
567 751
526 689
500 996
474231
383 606
288261
271 532
206 170
200433
169 298
166700
166330
151256
140292
62 529
56287
52 793
49 394
40641
38665
4448
3923
37
0 200 000 400 000 600 000 800 000 1 000 000 1 200 000 1 400 000 1 600 000 1 800 000
Hiszpania
Włochy
Francja
Niemcy
Polska
Wielka Brytania
Austria
Szwecja
Czechy
Grecja
Rumunia
Portugalia
Finlandia
Łotwa
Dania
Słowacja
Litwa
Estonia
Węgry
Belgia
Bułgaria
Irlandia
Holandia
Chorwacja
Słowenia
Luksemburg
Cypr
Malta
Powierzchnia ekologicznych upraw w krajach UE (ha)
The world of organic agricultureStatistic &emerging trends 2015FIBL AND IFOAM
0,4
1,3
1,8
2,1
2,6
2,7
3,1
3,3
3,3
3,4
3,9
4,3
4,6
4,6
4,7
5,7
5,7
6,1
6,4
6,4
6,5
8,1
8,4
8,8
9
10,3
11
11,2
16
16,3
19,5
0 5 10 15 20 25
Malta
Irlandia
Bułgaria
Rumunia
Holandia
Cypr
Chorwacja
Wielka Brytania
Węgry
Luksemburg
Francja
Polska
Belgia
Grecja
UE 13
Litwa
UE28
UE 15
Dania
Niemcy
Hiszpania
Portugalia
Słowenia
Słowacja
Finlandia
Włochy
Łotwa
Czechy
Estonia
Szwecja
Austria
% udział powierzchni ekologicznej w ogólnej powierzchni użytków rolnych
The world of organic agricultureStatistic &emerging trends 2015FIBL AND IFOAM
3,08
5,46
12,68
14,60
16,37
18,82
20,98
24,15
25,27
25,51
28,65
30,01
37,31
39,54
40,28
41,65
41,80
42,05
45,58
48,13
52,79
57,71
65,10
65,39
82,08
83,86
89,72
97,40
121,29
144,91
456,71
0,00 50,00 100,00 150,00 200,00 250,00 300,00 350,00 400,00 450,00 500,00
Malta
Cypr
Słowenia
Bułgaria
Grecja
Rumunia
Luksemburg
Austria
Chorwacja
Polska
Włochy
Holandia
UE 13
UE28
UE15
Francja
Irlandia
Belgia
Niemcy
Finlandia
Hiszpania
Łotwa
Litwa
Dania
Portugalia
Węgry
Szwecja
Estonia
Czechy
Wielka Brytania
Słowacja
Średnia powierzchnia gospodarstwa ekologicznego ( w ha)
The world of organic agricultureStatistic &emerging trends 2015FIBL AND IFOAM
0,1
0,2
0,3
1
1
1
2
2
2
2
2
3
4
5
7
17
21
22
24
25
31
33
36
44
93
106
127
129
157
163
210
-50 25 100 175 250
Turcja
Czarnogóra
Ukraina
Bułgaria
Słowacja
Rosja
Portugalia
Cypr
Węgry
Łotwa
Litwa
Polska
Rumunia
Grecja
Czechy
Estonia
Hiszpania
Irlandia
Słowenia
Chorwacja
Włochy
Wielka Brytania
Belgia
Norwegia
Niemcy
Szwecja
Austria
Lichtenstein
Luksemburg
Dania
Szwajcaria
Wartość zakupów detalicznych żywności "eko" ( EURO NA OSOBĘ)
The world of organic agricultureStatistic &emerging trends 2015FIBL AND IFOAM
104 120 120 215 224 403840 917 998 1018 1065
16682020 2065
4380
7550
0
1000
2000
3000
4000
5000
6000
7000
8000
Rynki o wartość sprzedaży detalicznej produktów ekologicznych powyżej 100 mln EURO
The world of organic agricultureStatistic &emerging trends 2015FIBL AND IFOAM
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
Niemcy Szwajcaria Francja
15 1814
2020 25
10
25
11
10
15
10
10
5
134
4
6
31
1321
Pozostałe( w tym oleje,żywność dla dzieci)
Jajka
Napoje ( w tymalkoholowe)
Wyroby cukiernicze,piekarskie, musli, płatki
Produkty mięsne
Owoce i warzywa głównie przetworzone
Produkty mleczne
Udział w sprzedaży poszczególnych grup produktów w wybranych krajach-czyli na jaki surowiec jest zapotrzebowanie
The world of organic agricultureStatistic &emerging trends 2015FIBL AND IFOAM
Przetwórstwo produktów ekologicznych
Liczba przetwórni ekologicznych w państwach Unii Europejskiej i Polsce- dane wg Eurostat za 2013 rok
0
1 000
2 000
3 000
4 000
5 000
6 000
7 000
8 000
9 000
10 000 9 3979 146
6 393
2 842
2 079
1 5551 088
787 762 760558 496 471 407 371 193 193 118 108 104 98 94 92 84 61 49 17 5
78
5345
32 30 2722 19 17 17 16 15 13 12
6 5
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
Maz
ow
ieck
ie
Wie
lko
po
lski
e
Lub
elsk
ie
Mał
op
ols
kie
Po
dka
rpac
kie
Zach
od
nio
po
mo
rski
e
War
miń
sko
-maz
urs
kie
Do
lno
śląs
kie
Łód
zkie
Po
mo
rski
e
Śląs
kie
Ku
jaw
sko
-po
mo
rski
e
Po
dla
skie
Świę
tokr
zysk
ie
Lub
usk
ie
Op
ols
kie
Przetwórstwo produktów ekologicznych
W Polsce obserwuje się bardzo niekorzystną oraz wysoką relację liczbygospodarstw ekologicznych do liczby przetwórców. Przy średniejliczbie 38 gospodarstw przypadających na przetwórcę w UniiEuropejskiej w 2011 roku, wskaźnik ten w Polsce wyniósł 86.
Udział branż w przetwórstwie ekologicznym – dane IJHARS za rok 2014
przetwórstwo owoców i warzyw; 34,10%
przetwórstwo tłuszczów roślinnych i zwierzęcych; 2,40%
przetwórstwo mleka i wyrób serów; 3,10%przetwórstwo
produktów przemiału zbóż; 19,80%
produkcja cukru; 1,50%
produkcja innych artykułw rolno-
spożywczych; 27,30%
przetwórstwo kawy i herbaty; 4,80%
przetwórstwo mięsa; 7%
Liczba przetwórni w woj. pomorskim: 2013 – 17, 2014 – 27
Przetwórstwo produktów ekologicznychw województwie pomorskim
Przetwórstwo ryb; 7
Produkcja pieczywa; 1
Przetwórstwo owoców i warzyw; 3
Przetwórstwo herbaty i kawy ; 1
Przetwórstwo mięsa z wyłączeniem drobiu; 2
Pakowanie jaj; 2
Wytwarzanie gotowych posiłków i dań; 1
Konfekcjonowanie - bez przetwarzania; 4
Produkcja soków z owoców i warzyw; 1
Produkcja pozostała; 5
0
1
2
3
4
5
6
7
Udział branż w przetwórstwie ekologicznym w woj. pomorskim
Łączna liczba przetwórni
ekologicznych -27
Czy rozpoznaje logo:
żywność ekologiczna
tak 16%
trudno powiedzieć 3%
nie 81%
Czy rozpoznaje logo:
fair trade
tak 1%
trudno powiedzieć 1%
nie 98%
Badania wykonane przez Katedrę Socjologii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu na grupie 250 konsumentów zlecenie Kujawsko Pomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego
Badania wykonane przez Katedrę Socjologii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu na grupie 114 konsumentów zlecenie Kujawsko Pomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego
Badania wykonane przez Katedrę Socjologii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu na grupie 114 konsumentów zlecenie Kujawsko Pomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego
Badania wykonane przez Katedrę Socjologii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu na grupie 114 konsumentów zlecenie Kujawsko Pomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego
Liczba gospodarstw ekologicznych w Polsce – dane IJHARS za rok 2014
3705
7183
9189
11870
14896
17091
20582
23449
2594426598
24829
0
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Powierzchnia ekologicznych użytków rolnych w Polsce:2013: 669 969 ha2014: 657 902 ha
Liczba gospodarstw korzystających z dopłat dla rolnictwa ekologicznegow woj. pomorskim – dane ARiMR
65
171
219
280
437
497
646
762
903 892855
711
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Powierzchnia ekologicznych użytków rolnych w woj. pomorskim:2013: 28 721 ha2014: 29 282 ha
Udział producentów i powierzchni ekologicznych użytków rolnych w woj. pomorskim, w stosunku do producentów i
powierzchni ekologicznych użytków rolnych w Polsce w latach 2007-2014 (w %) – dane IJHARS za rok 2014
2,312,63
2,913,17 3,27
3,46 3,37 3,453,81
3,61
4,5 4,35 4,52 4,634,29
4,85
0
1
2
3
4
5
6
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
producenci ekologiczni powierzchnie ekologicznych użytków rolnych
Struktura wielkości powierzchni ekologicznych użytków rolnych w gospodarstwach ekologicznych (w %) – dane IJHARS za rok 2014
0
5
10
15
20
25
30
do 5 ha 5-10 ha 10-20 ha 20-50 ha 50-100 ha pow. 100 ha
woj. pomorskie Polska
5,21%4,95%
3,90%
2,29%
1,96%1,65%
1,25%1,11% 1,08%
0,89% 0,85% 0,78% 0,78% 0,75%0,48%
0,18%
Liczba gospodarstw ekologicznych w woj. pomorskim oraz procentowy udział w stosunku do ilości gospodarstw wnioskujących o dopłaty bezpośrednie – na podstawie danych ARiMR, 2015 r.
Struktura upraw ekologicznych – na podstawie raportu IJHARS za rok 2014
Polska 14,6%0,3%
3,0%
7,1%
75,0%
zboża
ziemniaki
warzywa
owoce
pozostałe: TUZ i rośliny na paszę stanowią ok. 70%
pomorskie 17,9%
0,2%2,5%
5,0%
74,5%
Gospodarstwa ekologiczne w Polsce
% w roku 2013 % w roku 2014
Prowadzące wyłącznie produkcję roślinną
55,8 80,7
Prowadzące produkcję roślinną i zwierzęcą
44,2 19,3
Produkcja ekologicznych jajw woj. pomorskim – dane IJHARS za rok 2014
Powiat
Liczbagospodarstw deklarujących produkcję jaj
Liczba kurużytkowa-nych nieśnie
Ilośćdeklarowanych jaj
wydajność
słupski2 6 646 1 694 000 254,89
2 375 76 000 202,67
kartuski 10 1 110 226 700 204,23
człuchowski 3 239 35 000 146,44
wejherowski 2 190 27 000 142,11
bytowski 3 96 18 500 192,71
gdański 4 159 14 200 89,31
kościerski 2 69 8 000 115,94
starogardzki 1 50 4 500 90,00
woj. pomorskie 29 8 934 2 103 900 235,49
organic24.pl
Produkcja i przetwórstwo mleka ekologicznego w Polsce – dane IJHARS za rok 2014
województwo mleko krowie (hektolitry)przetwórstwo mleka
i wyrób serów (t)
2013 r. 2014 r. 2013 r. 2014 r.
małopolskie 105 466,70 80 432,00 144,70 173,40
zachodniopomorskie 12 862,10 42 491,10 ?
podkarpackie 48 216,10 36 342,20 428,70 478,30
warmińsko-mazurskie 30 204,70 22 289,00 324,00 361,00
pomorskie 4 950,00 18 870,00
dolnośląskie 10 072,00 11 177,00
świętokrzyskie 19 061,50 10 030,60
mazowieckie 13 673,50 8 222,00 2,40 79,40
podlaskie 9 577,50 6 999,00
kujawsko-pomorskie 9 213,60 6 718,00
łódzkie 2 706,00 3 004,00
lubuskie 1 850,00 2 140,00
lubelskie 2 642,00 1 480,00 0,50
wielkopolskie 1 720,90 1 088,40 1,20 0,90
śląskie 955,30 1 084,30
opolskie 70,00 0,00
Polska 273 241,90 252 367,60 901,00 1 093,50
pomorskie mlekow Polsce:2013 – 1,81%2014 – 7,47%
Zachodniopomorskie: Ekonabiał Marian Nowak certyfikat przetwórstwo mleka: 7 000 hl / rocznie
Produkcja mleka ekologicznego w woj. pomorskim – dane IJHARS za rok 2014
Powiat
Liczba gospodarstw utrzymujących bydło mleczne
Liczbagospodarstw deklarujących produkcję mleka
Liczba krówIlośćdeklarowanego mleka
wydajność
kartuski 151 212 1 600 000,00 7 547,17
4 13 39 000,00 3 000,00
starogardzki 1 1 23 85 000,00 3 695,65
bytowski 7 1 22 80 000,00 3 636,36
gdański 1 1 9 40 000,00 4 444,44
słupski 5 1 11 20 000,00 1 818,18
człuchowski 1 1 4 13 000,00 3 250,00
wejherowski 2 1 3 6 000,00 2 000,00
kościerski 2 1 5 4 000,00 800,00
chojnicki 1 0 0 0,00 0,00
sztumski 1 0 0 0,00 0,00
tczewski 1 0 0 0,00 0,00
Woj. pomorskie 37 (487 krów) 12 302 1 887 000,00 6 248,34
Zwierzęta ekologiczne w woj. pomorskim (liczba gospodarstw / liczba zwierząt) – dane IJHARS za rok 2014 powiat bydło owce trzoda daniele
bytowski 10 161 7 1 008 1 5chojnicki 3 72 2 187człuchowski 1 2 1 2 2 120gdański 4 33 3 249 1 1Gdynia 1 56 1 456 1 17kartuski 17 560 2 188 5 228 2 13kościerski 5 75 1 5 1 10kwidzyńskilęborskimalborskinowodworski 1 1puckisłupski 8 738 5 1272 2 82 1 18starogardzki 4 19 2 244sztumski 3 20tczewski 1 1wejherowski 6 70 1 35 2 19 2 34woj. pomorskie 64 1 808 22 3 400 15 591 8 202
Fotografia:Ilość mięsa
ekologicznegowyprodukowanegow woj. pomorskim
w 2014 r.
57,70 zł/kg - mięso mielone wieprzowe – w ofercie sklepu internetowego z dnia 29-10-2015
Przetwórstwo ekologicznych owoców i warzyww Polsce – dane IJHARS za rok 2014
województwoPrzetwórstwo owoców i
warzyw (t)
2013 r. 2014 r.
lubelskie 7 817,20 136 890,80
mazowieckie 523 078,10 95 710,30
podkarpackie 57 615,00 75 500,90
wielkopolskie 9 880,40 28 482,90
małopolskie 564,90 17 454,20
pomorskie 513,10 15 732,10
zachodniopomorskie 6 671,30 5 061,60
śląskie 5 086,00 4 896,60
łódzkie 1 793,00 2 149,10
kujawsko-pomorskie 95 780,50 994,80
lubuskie 354,60 882,10
świętokrzyskie 39,40 82,50
dolnośląskie 169,10 71,00
warmińsko-mazurskie 13,10 14,80
podlaskie 0,10 1,10
opolskie 0,00 0,00
Polska 709 375,80 383 924,80
pomorskie przetwórstwo owoców i warzyw w Polsce:2013 – 0,07%2014 – 4,10%
2 131 t owoców i warzyw zadeklarowanychprzez rolników ekologicznychw woj. pomorskim w 2014 r.
Przemiał ekologicznych zbóżw Polsce – dane IJHARS za rok 2014
województwo Przemiał zbóż (t)
2013 r. 2014 r.
mazowieckie 836,50 1 539,00
lubelskie 536,90 1 045,50
łódzkie 117,30 409,80
kujawsko-pomorskie 347,80 309,30
podkarpackie 35,50 275,30
wielkopolskie 234,30 225,30
warmińsko-mazurskie 178,10 183,10
dolnośląskie 83,10 96,20
śląskie 57,40 66,90
lubuskie 22,50 22,50
zachodniopomorskie 5,00 15,60
podlaskie 6,00 11,20
opolskie 2,35 2,70
małopolskie 2 409,90 1,50
pomorskie 0,00 0,00
świętokrzyskie 0,00 0,00
Polska 4 872,65 4 203,90
5 900 t zbóż zadeklarowanychprzez rolników ekologicznych w woj. pomorskim w 2014 r.
Ekologiczne produkty „niszowe” wytwarzane w woj. pomorskim
1 pasieka – 800 pni – 25 t miodu
1 gospodarstwo – jadalne kwiaty
1 gospodarstwo – 60 jaj strusich
VIII Wojewódzki Konkurs Na Najlepsze Gospodarstwo Ekologiczne w 2015 r.
w kategorii: „ekologia-środowisko” i „ekologiczne gospodarstwo towarowe”.
Laureaci I miejsca w kategorii „Ekologiczne gospodarstwo towarowe”:
Adam i Gabriela Kłopotek
Wyjazd studyjny na VIII Międzynarodowe Targi ŻywnościEkologicznej i Regionalnej NATURA FOOD
oraz IV Targi Ekologicznego Stylu Życia BeECOw Łodzi w dniach 2-3 październik 2015 r.
Laureaci I miejsca w woj. pomorskim oraz III miejsca w Polsce w kategorii
„Ekologia-środowisko”: EKO „Szkoła Życia” w Wandzinie
Projekt budowy bazy gospodarstw ekologicznych na www.podr.pl
Przykładowa baza gospodarstw ekologicznych prowadzona przez Kujawsko Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego
Działania PODR dla rozwoju rolnictwa ekologicznego
1. Ankieta ewaluacyjna konferencji
2. Oświadczenie klienta PODR
3. Ankieta „potrzeb klienta ekologicznego” PODR