Literka.pl - Programy profilaktyczne i przykłady praktycznych rozwiązań w naucz. zint. Programy profilaktyczne i przykłady praktycznych rozwiązań w naucz. zint. Data dodania: 2004-04-20 14:30:00 Dramatycznie obniżył się wiek inicjacji alkoholowej- obecnie pierwszy kontakt z alkoholem mają 9-12 latkowie. Coraz więcej dzieci sięga po narkotyki, papierosy! Jak temu zapobiegać? Gdzie czerpać inspiracje?Do jakich programów profilaktycznych sięgać? PROGRAMY PROFILAKTYCZNE I PRZYKŁADY PRAKTYCZNYCH ROZWIĄZAŃ W KSZTAŁCENIU ZINTEGROWANYM Jak podaje Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych poważne szkody związane z piciem alkoholu występują u około 10-15% populacji między 15 a 18 rokiem życia. W ciągu ostatnich lat zwiększyła się ilość pijącej i upijającej się młodzieży, w szczególności dziewcząt. Z ogólnopolskich badań socjologicznych przeprowadzonych w 1995 roku i powtórzonych w czerwcu 1999 roku ( R.E. Vogler, W. R. Bartz: Nastolatki i alkohol. Kiedy nie wystarczy powiedzieć „nie”), wynika, że 68% 15-letnich chłopców i 54% 15-letnich dziewcząt piło alkohol w ciągu ostatniego miesiąca. 58% 15-latków i 43% 15-latek w ciągu ostatniego roku upiło się. Zdaniem specjalistów, wczesna inicjacja alkoholowa jest jedną z przyczyn późniejszych problemów alkoholowych ludzi dorosłych. Badania wykazują, że główną przyczyną zgonów i inwalidztwa wśród młodzieży w wieku 16-21 lat jest właśnie alkohol. Co 10 dziecko po wypiciu alkoholu uczestniczyło w bójce lub sprzeczce. 5% nastolatków doświadczyło wypadku lub uszkodzenia ciała. Co dwudziesta 15-latka po spożyciu alkoholu miała niechciane kontakty seksualne. Nie należą do rzadkości przypadki nieletnich będących w stanie nietrzeźwym, zabieranych z miejsc publicznych do domów bądź izb wytrzeźwień przez patrole policyjne. Dramatycznie obniżył się wiek inicjacji alkoholowej – obecnie pierwszy kontakt z alkoholem mają 9-12-latkowie. Jeszcze kilka lat temu picie napojów alkoholowych zaczynało się w wieku 14-15 lat. Coraz więcej dzieci i młodzieży sięga również po narkotyki , papierosy. Do dramatycznych skutków związanych z piciem alkoholu i zażywaniem narkotyków dochodzą także: - ograniczenie aspiracji życiowych, - zawężenie dążeń, - kłopoty w nauce, - nieprawidłowy rozwój Polska młodzież poddawana jest bardzo agresywnym, starannie przygotowanym i skutecznym oddziaływaniom promującym picie alkoholu. Analizy rynkowe pokazują, że zwiększenie konsumpcji piwa wśród nastolatków jest podstawowym źródłem wysokich zysków biznesu alkoholowego. Większe przyzwolenie rodziców na picie dzieci może wiązać się z mylnym przekonaniem, że lepiej, by dzieci piły niż zażywały narkotyki. Jest
16
Embed
Programy profilaktyczne i przykłady praktycznych rozwiązań w
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
Literka.pl - Programy profilaktyczne i przykłady praktycznych rozwiązań w naucz. zint.
Programy profilaktyczne i przykłady praktycznych rozwiązań w
naucz. zint.
Data dodania: 2004-04-20 14:30:00
Dramatycznie obniżył się wiek inicjacji alkoholowej- obecnie pierwszy kontakt z
alkoholem mają 9-12 latkowie. Coraz więcej dzieci sięga po narkotyki, papierosy! Jak
temu zapobiegać? Gdzie czerpać inspiracje?Do jakich programów profilaktycznych
sięgać? PROGRAMY PROFILAKTYCZNE I PRZYKŁADY PRAKTYCZNYCH
ROZWIĄZAŃ W KSZTAŁCENIU ZINTEGROWANYM
Jak podaje Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych poważne
szkody związane z piciem alkoholu występują u około 10-15% populacji między 15 a 18
rokiem życia. W ciągu ostatnich lat zwiększyła się ilość pijącej i upijającej się młodzieży,
w szczególności dziewcząt. Z ogólnopolskich badań socjologicznych przeprowadzonych
w 1995 roku i powtórzonych w czerwcu 1999 roku ( R.E. Vogler, W. R. Bartz: Nastolatki i
alkohol. Kiedy nie wystarczy powiedzieć „nie”), wynika, że 68% 15-letnich chłopców i
54% 15-letnich dziewcząt piło alkohol w ciągu ostatniego miesiąca. 58% 15-latków i 43%
15-latek w ciągu ostatniego roku upiło się. Zdaniem specjalistów, wczesna inicjacja
alkoholowa jest jedną z przyczyn późniejszych problemów alkoholowych ludzi dorosłych.
Badania wykazują, że główną przyczyną zgonów i inwalidztwa wśród młodzieży w wieku
16-21 lat jest właśnie alkohol. Co 10 dziecko po wypiciu alkoholu uczestniczyło w bójce
lub sprzeczce. 5% nastolatków doświadczyło wypadku lub uszkodzenia ciała. Co
dwudziesta 15-latka po spożyciu alkoholu miała niechciane kontakty seksualne. Nie
należą do rzadkości przypadki nieletnich będących w stanie nietrzeźwym, zabieranych z
miejsc publicznych do domów bądź izb wytrzeźwień przez patrole policyjne.
Dramatycznie obniżył się wiek inicjacji alkoholowej – obecnie pierwszy kontakt z
alkoholem mają 9-12-latkowie. Jeszcze kilka lat temu picie napojów alkoholowych
zaczynało się w wieku 14-15 lat. Coraz więcej dzieci i młodzieży sięga również po
narkotyki , papierosy. Do dramatycznych skutków związanych z piciem alkoholu i
zażywaniem narkotyków dochodzą także:
- ograniczenie aspiracji życiowych,
- zawężenie dążeń,
- kłopoty w nauce,
- nieprawidłowy rozwój
Polska młodzież poddawana jest bardzo agresywnym, starannie przygotowanym i
skutecznym oddziaływaniom promującym picie alkoholu. Analizy rynkowe pokazują, że
zwiększenie konsumpcji piwa wśród nastolatków jest podstawowym źródłem wysokich
zysków biznesu alkoholowego. Większe przyzwolenie rodziców na picie dzieci może
wiązać się z mylnym przekonaniem, że lepiej, by dzieci piły niż zażywały narkotyki. Jest
ono jednak złudne, wiadomo bowiem, że alkohol jest swoistego rodzaju przepustką do
innych używek i brak jasnych granic w tej dziedzinie ułatwia kontakt z innymi
substancjami. Zwiększa się wprawdzie zakres szkolnych programów profilaktycznych –
tylko w 1999 roku uczestniczyło w nich ponad 800 tys. Uczniów i 100 tys. Rodziców – nie
stanowią one ciągle jeszcze wystarczającej przeciwwagi do ekspansji tego przemysłu.
Jak temu zjawisku zapobiegać? Prowadzić profilaktykę czy nie?
Jeśli tak, to jak ją prowadzić? Do jakich wzorów, programów profilaktycznych ,
doświadczeń się odnosić? Gdzie czerpać wiedzę, inspirację?
Postaram się odpowiedzieć na postawione powyżej pytania. Dla osób chętnych do
prowadzenia profilaktyki uzależnień i poszukujących materiałów przedstawię propozycje
różnych programów profilaktycznych, oraz przykłady pracy z uczniami klas I-III
Kilka słów o teorii profilaktyki
Powszechnie wiadomo, że tańsze jest zapobieganie narkomanii, alkoholizmowi niż ich
leczenie. Wiadomo, że profilaktyką trzeba objąć młodzież w różnym wieku i z różnych
środowisk. Wiadomo, że programy tego typu powinny być prowadzone w szkole i poza
nią. Ciągle jednak nie wiadomo, jak to dokładnie robić.
Chcąc poznać elementy dobrego programu, działania wspomagające programy
profilaktyczne w szkole, umiejętności, które przydadzą się w profilaktyce , warto
zapoznać się ze swoistym elementarzem profilaktyki – książką Marzeny Pasek „Narkotyki
przy tablicy”.
Elementy dobrego programu to:
1. Blok komunikacji
a. poczucie własnej wartości
b. wyrażanie emocji
2. Asertywność
3. Blok radzenia sobie ze stresem
4. Blok rozwiązywania konfliktów
5. Wiedza na temat alkoholu i innych środków psychoaktywnych.
Dobry program profilaktyczny powinien:
• Pomóc uczniom rozpoznawać sytuację presji,
• Nauczyć umiejętności społecznych,
• Pokazać, że zażywanie narkotyków, picie alkoholu nie jest normą wśród młodzieży,
• Zawierać informacje dotyczące środków uzależniających i uzależnienia,
• Być ciekawy, różnorodny, prowadzony technikami aktywizującymi,
• Angażować nauczycieli i rodziców,
• Oferować informacje dla rodziców i nauczycieli.
Istotne są również działania wspomagające program profilaktyczny w szkole, tj.:
• jasne zasady dotyczące używania narkotyków, alkoholu i papierosów przez uczniów,
• jasne konsekwencje w przypadku stosowania tych środków,
• stworzenie środowiska w szkole dającego poczucie bezpieczeństwa,
• jasne zasady i konsekwencje dotyczące agresji, prześladowania czy wymuszania
stosowanego przez uczniów silniejszych wobec słabszych,
• przyjazne nastawienie nauczycieli do uczniów,
• współpraca z rodzicami i środowiskiem lokalnym,
• współpraca z lekarzami, psychologami, policją, pracownikami socjalnymi,
• częste monitorowanie metod nauczania i profilaktyki stosowanych w szkole,
sprawdzanie ich skuteczności.
W trakcie prowadzenia zajęć profilaktycznych należy kłaść nacisk na:
• podważenie mitów i stereotypów dotyczących uzależnień, np.:
- to nieprawda, że każdy młody człowiek bierze narkotyki, pije alkohol, pali papierosy,
- to nieprawda, że możliwe jest „bezpieczne i kontrolowane branie”, itp.
• informowanie o ryzyku uzależnienia bez udzielania informacji o tym, jak używki
działają na człowieka,
• informowanie o tym, gdzie zwrócić się o pomoc, czego można się spodziewać po
wizycie w poradni, i o tym, że to w porządku prosić o pomoc,
• wpajanie młodzieży przekonania, że branie narkotyków jest nielegalne i szkodliwe,
• wzmacnianie osób, które nie biorą narkotyków, nie piją alkoholu, potrafią odmówić.
W trakcie zajęć profilaktycznych należy unikać:
• materiałów i stwierdzeń, które mogą posłużyć uczniom jako usprawiedliwienie brania i
picia, np. „Młodość musi się wyszumieć” czy „Wszystkiego trzeba spróbować”,
• materiałów, które mogłyby posłużyć jako instruktaż,
• zapraszanie nie przygotowanych do profilaktyki osób,
• akcentowanie „chwilowo zmienionego nastroju” jaki dają używki zamiast długotrwałych
zmian w mózgu, psychice i zachowaniu.
Zanim zacznie się uprawiać profilaktykę należy:
• poznać dobrze świat ludzi, z którymi będzie się pracować, ich wartości, potrzeby,
zainteresowania,
• postawić sobie realistyczne cele
• zaangażować w swoje działania jak największą liczbę osób, z którymi styka się młody
człowiek, zaprosić ich do współpracy,
• poznać fakty dotyczące używek, mechanizmów uzależnień.
Do najważniejszych umiejętności przydatnych w profilaktyce zaliczamy:
• dobry kontakt z ludźmi,
• umiejętność przyznania się do własnych błędów czy niewiedzy,
• umiejętność jasnego wyrażania swoich poglądów,
• wyobraźnia, empatia,
• świadomość własnych wartości,
• nie ocenianie innych,
• zachęcanie i nagradzanie aktywności,
• chęć zrozumienia i pomocy.
Po zapoznaniu się z elementami dobrego programu, działaniami wspomagającymi
program profilaktyczny, umiejętnościami przydatnymi w profilaktyce , przejdę do
omówienia celów profilaktyki oraz trzech stopni działań profilaktycznych.
E.T. Duffy (1993 r.) wymienia 10 podstawowych celów profilaktyki.
1. Rozpowszechnienie prawdziwych i rzetelnych informacji o zjawiskach, których