1 PROGRAM PROFILAKTYKI SPECJALNEGO OŚRODKA SZKOLNO-WYCHOWAWCZEGO W WĘGORZEWIE Tekst jednolity po ewaluacji w roku szkolnym 2014/2015 Wstęp Profilaktykę należy rozumieć jako „działania stwarzające człowiekowi okazję aktywnego gromadzenia różnych doświadczeń, które po- wodują wzrost jego zdolności do radzenia sobie w trudnych sytuacjach życiowych” /G. Edwards/. Takie podejście do profilaktyki obliguje szkoły do organizacji i prowadzenia różnorodnych zajęć, dzięki którym uczniowie zdobędą umiejętności psycho- społeczne, niezbędne w kształtowaniu indywidualnych postaw i systemów wartości. Program profilaktyczny powstał w oparciu o diagnozę przeprowadzoną wśród uczniów, wychowanków, nauczycieli i wychowawców Ośrod- ka metodą ankiety oraz sondażu diagnostycznego, popartych obserwacją i analizą dokumentów. Cel Celem programu profilaktycznego Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego jest oddziaływanie na czynniki chroniące i ich wzmac- nianie oraz eliminowanie i osłabianie czynników ryzyka. Czynniki chroniące: - Uczestnictwo w życiu Ośrodka, rodziny i środowiska, - Właściwe monitorowanie przez rodziców, - Brak akceptacji dla zachowań odbiegających od norm społecznych. Czynniki ryzyka: - Słaba więź z rodziną, szkołą i internatem, - Niepowodzenia szkolne, - Przynależność do „problemowych” grup rówieśniczych, - Aprobata rówieśników i osób dorosłych dla zachowań problemowych. - Program zawiera dwie główne formy profilaktyki: Profilaktykę pierwszorzędową - skierowaną do całej zbiorowości wychowanków, uczniów oraz dzieci z oddziału przedszkolnego Profilaktykę drugorzędową - obejmującą wychowanków już zdiagnozowanych – prowadzoną głównie przez pedagoga szkolnego, psychologa lub specjalistów w formie zajęć socjoterapeutycznych.
13
Embed
PROGRAM PROFILAKTYKI SPECJALNEGO OŚRODKA … · psychologa lub specjalistów w formie zajęć socjoterapeutycznych. 2 Obszary programu profilaktyki ... Przedstawione scenariusze
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
1
PROGRAM PROFILAKTYKI SPECJALNEGO OŚRODKA
SZKOLNO-WYCHOWAWCZEGO W WĘGORZEWIE
Tekst jednolity po ewaluacji w roku szkolnym 2014/2015
Wstęp
Profilaktykę należy rozumieć jako „działania stwarzające człowiekowi okazję aktywnego gromadzenia różnych doświadczeń, które po-
wodują wzrost jego zdolności do radzenia sobie w trudnych sytuacjach życiowych” /G. Edwards/. Takie podejście do profilaktyki obliguje szkoły
do organizacji i prowadzenia różnorodnych zajęć, dzięki którym uczniowie zdobędą umiejętności psycho- społeczne, niezbędne w kształtowaniu
indywidualnych postaw i systemów wartości. Program profilaktyczny powstał w oparciu o diagnozę przeprowadzoną wśród uczniów, wychowanków, nauczycieli i wychowawców Ośrod-
ka metodą ankiety oraz sondażu diagnostycznego, popartych obserwacją i analizą dokumentów.
Cel
Celem programu profilaktycznego Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego jest oddziaływanie na czynniki chroniące i ich wzmac-
nianie oraz eliminowanie i osłabianie czynników ryzyka.
Czynniki chroniące:
- Uczestnictwo w życiu Ośrodka, rodziny i środowiska,
- Właściwe monitorowanie przez rodziców,
- Brak akceptacji dla zachowań odbiegających od norm społecznych.
Czynniki ryzyka:
- Słaba więź z rodziną, szkołą i internatem,
- Niepowodzenia szkolne,
- Przynależność do „problemowych” grup rówieśniczych,
- Aprobata rówieśników i osób dorosłych dla zachowań problemowych.
-
Program zawiera dwie główne formy profilaktyki:
Profilaktykę pierwszorzędową - skierowaną do całej zbiorowości wychowanków, uczniów oraz dzieci z oddziału przedszkolnego
Profilaktykę drugorzędową - obejmującą wychowanków już zdiagnozowanych – prowadzoną głównie przez pedagoga szkolnego,
psychologa lub specjalistów w formie zajęć socjoterapeutycznych.
2
Obszary programu profilaktyki
Profilaktyka Ośrodka nakierowana jest na następujące obszary :
Kontakt wychowanków z używkami i innymi środkami psychoaktywnymi / leki, narkotyki /
Zachowania agresywne i przestępcze wychowanków
Działania wychowawcze wobec ucznia/wychowanka
Przeciwdziałanie agresji słownej
Przeciwdziałanie przemocy w rodzinie
Współpraca z rodzicami wychowanków
Wiedza i umiejętności nauczyciela w zakresie profilaktyki
Systemowe działania zaradcze placówki
Zadania
Do głównych zadań programu profilaktyki należy:
1. Przeciwdziałanie zachowaniom ryzykownym.
2. Promowanie zdrowego stylu życia.
3. Kształtowanie ważnych psychologicznych i społecznych umiejętności.
4. Wzmacnianie u wychowanków poczucia własnej wartości i tożsamości.
5. Współpraca z rodzicami wychowanków.
6. Doskonalenie i dokształcanie Rady Pedagogicznej w zakresie profilaktyki.
Standardy Zakłada się, że poprzez realizację w placówce założonego programu profilaktyki osiągnięte zostaną następujące standardy:
1. Wychowankowie posiądą wiedzę na temat uzależnień,
2. Przyjmą postawę odrzucającą nałogi,
3. Przyjmą postawę odrzucającą przemoc i agresję,
4. Wzrośnie ich aktywność alternatywna,
5. Zdobędą istotne umiejętności psychologiczne i społeczne, takie jak: skuteczne odmawianie, umiejętności komunikacyjne, empatia,
asertywność.
6. Wystąpią pozytywne zmiany w zakresie naruszania dyscypliny szkolnej.
3
7. Nauczyciele i wychowawcy:
- usystematyzują swoją wiedzę na temat uzależnień, mechanizmów agresji i przestępczości.
- podwyższą swoje kompetencje wychowawcze oraz profilaktyczne.
8. Rodzice posiądą wiedzę na temat uzależnień.
9. Wypracowane zostaną systemowe działania zaradcze placówki.
Realizatorzy programu
1. Pedagog
2. Nauczyciele, wychowawcy klas i grup
3. Rodzice
4. Uczniowie
5. Administracja i personel obsługi
Strategie profilaktyczne
W swojej działalności profilaktycznej placówka realizuje przede wszystkim:
Strategię edukacyjną przejawiającą się w realizacji określonych programów, zajęć psychoedukacyjnych itp.
Strategię alternatywną realizowaną poprzez prowadzenie zajęć pozalekcyjnych, organizację wycieczek, biwaków i innych form spędzania
czasu wolnego.
Strategię informacyjną /w połączeniu z edukacyjną/.
Strategię interwencyjną / w szczególnych, indywidualnych przypadkach/ - głównie poprzez kontakt ze specjalistami.
Główne metody pracy
W programie przyjęto zasadę uczenia się poprzez doświadczenie. Zadaniem prowadzących jest więc stwarzanie sytuacji, w których wszy-
scy członkowie grupy aktywnie uczestniczą w ćwiczeniach, dzielą się swymi odczuciami i doświadczeniami, stosują je w interakcjach z innymi
oraz zdobywają wiedzę teoretyczną. Szkolny program profilaktyki oparty jest na tzw. nauczaniu profilaktycznym polegającym na :
1. Uwzględnianiu w dydaktyce, w miarę możliwości, celu profilaktycznego.
2. Eksponowaniu pozytywnych wzorców osobowych, w tym także własnego przykładu.
Program profilaktyki będzie poddawany ewaluacji . Podstawową formą ewaluacji będą:
Ankiety skierowane do wychowanków i nauczycieli.
Obserwacja.
Obserwacje prowadzone przez dyrekcję placówki.
Wnioski z ewaluacji będą przedstawione na posiedzeniach Rady Pedagogicznej.
o W skład programu profilaktyki placówki mogą wchodzić programy zatwierdzone przez instytucje oświatowe lub społeczne oraz au-
torskie programy nauczycieli i wychowawców Ośrodka po zatwierdzeniu przez Radę Pedagogiczną. o Program profilaktyki placówki jest powiązany z Programem Wychowawczym Ośrodka oraz zestawem Programów Nauczania co po-
zwala na zharmonizowanie go zarówno z poszczególnymi przedmiotami nauczania, godzinami do dyspozycji wychowawców klas
oraz zajęciami opiekuńczo – wychowawczymi w Internacie placówki.
5
Program profilaktyki placówki opracowano zgodnie z :
Rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2002 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie ramowych
statutów publicznych....(DZ.U. nr 10, poz. 96), które mówi , że szkoła powinna realizować program profilaktyki, zatwierdzony przez radę peda-
gogiczną, dostosowany do potrzeb rozwojowych uczniów oraz potrzeb danego środowiska... 9ust. 1, p.1)
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2003r. w sprawie szczegółowych form działalności wśród
dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem (Dz. U. z 2003 r. Nr 26, poz. 226)
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 26 lutego 2002r. w sprawie podstawy programowej wychowania
przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół. (Dz.U. z 2002r. Nr 51, poz. 458 ze zmianami )
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 7 stycznia 2003 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psycho-
logiczno-pedagogicznejw publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. Nr 11, poz.114)
Ustawą z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie(Dz.U. z dnia 20 września 2005r.)
Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 13 września 2011r. w sprawie procedury ,,Niebieskiej Karty” oraz wzorów formularzy ,,Niebieskiej
Karty”
6
Szkolny Program Profilaktyki SOSW w Węgorzewie
OBSZAR – Zachowania agresywne i przestępcze wychowanków Cele główne:
przeciwdziałanie agresji w szkole, poprzez zmniejszenie ilości agresywnych zachowań
poprawa poczucia bezpieczeństwa na terenie placówki
uczenie konstruktywnych sposobów radzenia sobie w sytuacjach trudnych i rozwiązywania problemów
wzmacnianie poczucia własnej wartości
Zadania Formy i metody realizacji Osoba
odpowiedzialna
Monitoring i ewaluacja
1. Zapoznanie uczniów z Prawami i Obowiązkami
Ucznia, Statutem Ośrodka,
2. Nauka norm postępowania w zetknięciu z zachowa-
niami agresywnymi
3. Uświadomienie konsekwencji stosowania przemocy i
agresji
4. Wdrażanie wymogów społecznego zachowania
uczniów, poprawa kultury wzajemnych kontaktów.
5. Wyposażenie uczniów w wiedzę na temat klasyfika-
cji czynów przestępczych i ich konsekwencji.
6. Respektowanie norm poprawnego zachowania się na
lekcji i poza nią.
7. Budzenie poczucia samodzielności i wzmacniania
poczucia własnej wartości.
Realizacja elementów programów profi-
laktycznych i profilaktyczno-
edukacyjnych w ramach godzin do dys-
pozycji wychowawcy klasy.
wychowawcy, pedagog Obserwacja zachowania
uczniów
Informacje zwrotne
Ankieta ewaluacyjna
Realizacja scenariuszy zajęć dotyczących
przeciwdziałania zachowaniom agresyw-
nym opracowanych przez nauczycieli.
wychowawcy i nauczyciele
Przedstawione scenariusze
Wpisy w dzienniku.
Informacje zwrotne od nau-
czycieli na koniec zajęć.
Konsekwentne stosowanie wszystkich
kryteriów oceny zachowania ucznia.
wychowawcy i nauczyciele Analiza systemu oceniania
zachowania ucznia,
Zapoznanie uczniów z systemem kar i
nagród oraz konsekwentne ich stosowa-
nie.
nauczyciele, wychowawcy
klas, pedagog, dyrekcja
Analiza wystawionych cen z
zachowania, analiza zeszytów
uwag
Zorganizowanie tablicy informacyjnej na
temat praw i obowiązków uczniów
Opiekun samorządu Wykonana tablica
Przeprowadzenie badań ankietowych,
dotyczących zjawiska agresji i przemocy
w szkole. Opracowanie wyników badań i
wypracowanie wniosków.
pedagog,
Opracowanie wyników z
przeprowadzonych badań.
Przedstawione wnioski z
badań
Rozmowy z uczniami zachowującymi się
agresywnie.
wychowawcy, pedagog Wpisy w dziennikach
Kierowanie uczniów
nych ,sprawiających poważne problemy
wychowawcze do specjalistów.
pedagog, psycholog Wpisy w dziennikach, doku-
mentacja uczniów
7
Prowadzenie zajęć dotyczących prawno-
karnych skutków zachowań agresyw-
nych , oraz dotyczących odpowiedzialno-
ści karnej nieletnich.
pedagog Wpisy w dziennikach
Udział w ogólnopolskich oraz
lokalnych akcjach dotyczących
przeciwdziałania agresji i
przemocy
pedagog, dyrekcja Wpisy w dziennikach, wypra-
cowane materiały
Działania interwencyjne w przypadku
podejrzenia o stosowanie wobec ucznia
różnych form przemocy /rówieśniczej,
domowej/
wychowawcy klas, peda-
gog, Dokumentacja pedagoga
i wychowawcy
Organizowanie gazetek ściennych,
konkursów, itp. dotyczących
zjawiska przemocy i agresji.
pedagog ,wychowawcy klas Wykonane gazetki, dokumen-
tacja z przeprowadzonych
konkursów.
OBSZAR – Kontakt wychowanków z używkami i innymi środkami psychoaktywnymi (leki, narkotyki)
Cele główne:
Propagowanie zdrowego stylu życia
profilaktyka antynikotynowa
działania zmierzające do opóźnienia inicjacji alkoholowej i nikotynowej
ukazywanie destrukcyjnego wpływu nałogów na zdrowie
zapobieganie problemom związanym z uzależnieniem młodzieży od narkotyków i innych środków psychoaktywnych
nauka sposobów radzenia sobie w sytuacji konstruktywnego odmawiania
Zadania Formy i metody realizacji Osoba
odpowiedzialna
Monitoring i ewaluacja
1. Opóźnienie inicjacji alkoholowej i nikotynowej
2. Promowanie zdrowego stylu życia, kształtowanie
postawy szacunku dla własnego zdrowia.
3. Dostarczenie informacji o szkodliwości palenia pa-
pierosów i stosowania środków psychoaktywnych
4. Systematyczny monitoring terenu szkoły.
5. Dostarczanie informacji o alkoholu i innych substan-
cjach uzależniających oraz zagrożeniach wynikających z ich
używania.
6. Wykształcenie umiejętności skutecznego odmawiania
7. Upowszechnienie zachowań asertywnych.
Udział uczniów w zajęciach na temat
profilaktyki uzależnień,
spotkanie nauczycieli ze specjalistami na
temat środków odurzających
Pedagog, psycholog,
wychowawcy
Obserwacja zachowania
uczniów
Informacje zwrotne
Ankieta ewaluacyjna
Prowadzenie lekcji wychowawczych
dotyczących zachowań asertywnych
pedagog, wychowawcy
klas, psycholog
Obserwacja zachowania
uczniów
Informacje zwrotne
Wpisy w dziennikach
Systematyczne i aktywne
sprawowanie dyżurów przez
nauczycieli podczas przerw
lekcyjnych
wicedyrektor, nauczyciele Grafik dyżurów
8
8. Diagnoza zjawiska zagrożenia uzależnieniami.
9. Modelowanie sytuacji alternatywnych dla zachowań
problemowych
Pogadanki edukacyjne dotyczące
szkodliwości palenia papierosów
pielęgniarka, pedagog Zapisy w dziennikach lekcyj-
nych
Informacje zwrotne od
uczniów
Treści programowe dotyczące
zdrowego stylu życia oraz
profilaktyki uzależnień zawarte w
materiałach nauczania.
nauczyciele przedmiotów Zapisy w dziennikach
lekcyjnych.
Organizowanie gazetek ściennych,
konkursów, itp.
pedagog ,wychowawcy klas Wykonane gazetki, dokumen-
tacja z przeprowadzonych
konkursów.
Program profilaktyczny- dbanie o higienę
jamy ustnej.
pielęgniarka, wychowawcy
klas Zapisy w dziennikach
lekcyjnych, informacje
zwrotne
Przeprowadzenie badań ankietowych,
dotyczących zjawiska uzależnień. Opra-
cowanie wyników badań i wypracowanie
wniosków.
pedagog,
Opracowanie wyników z
przeprowadzonych badań.
Przedstawione wnioski z
badań
OBSZAR - Działania wychowawcze wobec ucznia/wychowanka
Cele główne:
Modelowanie alternatywnej aktywności uczniów
Kształtowanie pozytywnych wzorców etycznych i społecznych
Współpraca z rodzicami ucznia, prawnymi opiekunami ,kuratorami, w sposób pozwalający na zniwelowanie problemu nie realizowania ob-
owiązku szkolnego
Zadania Formy i metody realizacji Osoba
odpowiedzialna
Monitoring i ewaluacja
1. Zapobieganie uzależnieniom poprzez ukazanie róż-
nych sposobów zaspokajania ich potrzeb w sposób akcepto-
wany społecznie.
2. Rozwijanie zainteresowań i uzdolnień.
3. Wdrażanie uczniów do aktywnych form spędzania
czasu wolnego
4. Wyrabianie nawyków zdrowotnych i higienicznych,
kształtowanie zdrowego stylu życia i inspirowanie harmonij-
nego rozwoju.
5. Wdrażanie do racjonalnego gospodarowania czasem