Presentatie seminar 5 maart 2015 Impact van het nieuwe ontslagrecht

IMPACT VAN HET NIEUWE ONTSLAGRECHT

WELKOM

1

Programma14.25 uur Opening door mr. Pieter van den Brink14.30 uur Prof. dr. A.R. (Ruben) Houweling

Flexrecht(On)Bedoelde effecten van de WWZ

15.00 uur Mr. dr. P (Pascal) Kruit Systematiek Ontslagrecht 15.30 uur Pauze 16.00 uur Prof. dr. A.R. (Ruben) Houweling

Reorganisatie-ontslag en zieke werknemercao-ontslagcommissie

16.30 uur Mr. dr. P (Pascal) KruitOntslag op staande voet Beëindigingsovereenkomst

17.00 uur Afsluiting door mr. Pieter van den Brink & Borrel18.00 uur Einde

2

Twitter je mee?Gebruik #ontslagrecht en/of #THN

Stel ook je vragen via twitter met #ontslagrecht en/of #THN

3

4

Onze advocaten

Rechtsgebieden

- Arbeidsrecht- Vennootschapsrecht- Transport en Logistiek- Bouw, Vastgoed en Aanbesteding- Handels- en Contractenrecht- Faillissementen en Herstructurering- Familierecht en Mediation- (Economisch) Strafrecht- Pensioenrecht- Bestuurs- en Omgevingsrecht

5

Blok 1: Flexrecht(On)Bedoelde effecten van de WWZ

Proeftijd/concurrentiebedingAanzegging tijdelijke contracten

Ketenregeling

6

Prof. dr. A.R. (Ruben) Houweling

Terugtrekkende beweging…?

… dat als gevolg hiervan werkgevers werknemers geen

(nieuw) contract meer aanbieden is natuurlijk

een onbedoeld en ongewenst effect. Dat

ga ik herstellen…

Dat werkgevers ook voor seizoensarbeiders een

transitievergoeding moeten betalen is geen

weeffout, maar de bedoeling van de wet

8

'Het behoud van een baan is uiteindelijk belangrijker voor een werknemer dan het verkrijgen van een transitievergoeding'. Daar is geen speld tussen te krijgen. Werk is altijd te verkiezen boven een ontslagvergoeding. Als een nieuw recht op ontslagvergoeding mensen werkloos maakt, schiet de wet zijn doel mijlenver voorbij.Maar die redenering geldt ook voor de rest van de Wet Werk en Zekerheid.

Daarom is het wachten op een nieuwe

Kamerbrief van Asscher, waarin hij schrijft: 'Het

behoud van een baan is uiteindelijk belangrijker

voor een werknemer dan het verkrijgen van een vast contract'. Bij die

brief zit de kortste Nota van Wijziging ooit,

bestaande uit een enkele zin: 'De Wet Werk en

Zekerheid wordt ingetrokken'.

FD 25 februari 2015

• Proeftijd in een arbeidsovereenkomst voor ten hoogste zes maanden niet toegestaan– Pas dus op voor ‘copy/paste-oude

overeenkomsten’

• Mag een proeftijd wel opgenomen worden in aan arbeidsovereenkomst voor zes maanden plus één dag?

9

Flexrecht onder WWZ (3)Proeftijd

• Concurrentiebeding in een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd mag niet, tenzij:– in de arbeidsovereenkomst opgenomen– motivering van zwaarwegende bedrijfsbelangen– waaruit noodzaak van het beding blijktSanctie: - bij niet motiveren non-existent

bij ontbreken zw/bb gehele vernietiging

10

Flexrecht onder WWZ (3)Concurrentiebeding

Flexrecht onder WWZ (2)

• ‘Het is de werknemer op straffe van… verboden om… gelijke dan wel soort gelijke werkzaamheden enz.enz., omdat werkgever zwaarwegende bedrijfsbelangen heeft die tot het hiervoor geciteerde concurrentiebeding noodzaken.’

• Wat denkt u…?

11

• Werkgever is verplicht een maand van te voren werknemer schriftelijk te informeren:a) wel of niet te verlengen;b) voorwaarden waaronder de verlenging geschiedt.

• Aanzegging geldt niet bij:–Arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd korter dan zes maanden; of–Bepaalde tijd niet gesteld op kalenderdatum (project)

Flexrecht onder WWZ (3)Aanzegging

• Sanctie: vergoeding pro rata maand loon (exclusief bonus, overwerkvergoeding, vakantiebijslag e.d.), in casu twee weken

Tijdige Aanzegging

Tijdige Aanzegging

Niet tijdige AanzeggingNiet tijdige Aanzegging

Flexrecht onder WWZ (3)Aanzegging

Aanzegging bij voorbaat…

Aanzegging bij voorbaat…

• Tijdige aanzegging?

Flexrecht onder WWZ (3)Aanzegging

Flexrecht onder WWZ (4)KetenregelingKetenregeling tot 1 juli 20153 tijdelijke contracten, gedurende 3 jaar

Keten wordt doorbroken na tussenpozen van 3 maandenOftewel: 3 x 3 x 3-regel

12 mnd 12 mnd 12 mnd 12 mnd

12 mnd 12 mnd 12 mnd 12 mnd3

Ketenregeling vanaf 1 juli 20153 tijdelijke contracten, gedurende 2 (!) jaar

Keten wordt doorbroken na tussenpozen van 6 (!) maandenOftewel: 3 x 2 x 6-regel

12 mnd 12 mnd 12 mnd

12 mnd 12 mnd 12 mnd 12 mnd3

Flexrecht onder WWZ (4)Ketenregeling

• Afwijking bij cao: 6 x 4 x 6• Afwijkende regelingen (o.a. bestuurders,

leertrajecten)• En….

17

Flexrecht onder WWZ (4)Ketenregeling

12 mnd12 mnd

3 mnd +3 mnd +

12 mnd12 mnd 12 mnd12 mnd 12 mnd12 mnd

1 juli 2015

12 mnd12 mnd 12 mnd12 mnd 12 mnd12 mnd

3 mnd +3 mnd +12 mnd12 mnd 12 mnd12 mnd 12 mnd12 mnd

12 mnd12 mnd 12 mnd12 mnd

Flexrecht onder WWZ (4)Overgangsrecht

• Indien een arbeidsovereenkomst 24 maanden heeft geduurd, heeft de werknemer recht op een transitievergoeding

Flexrecht onder WWZ (4)Transitievergoeding

8 mnd 8 mnd 8 mnd

8 mnd 8 mnd 7 mnd

• En let op ‘samentelregeling’ (673 lid 4): arbeidsovereenkomsten die elkaar opvolgen binnen zes maanden tellen mee

Flexrecht onder WWZ (4)Transitievergoeding

(1) 7 mnd (2) 7 mnd (3) 7 mnd

(5) 7 mnd (6) 7 mnd (7) 7 mnd

(4) 7 mnd

1 juli 2015Eindigt de zevende arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd van rechtswege of toch een vast contract? Heeft de werknemer recht op een transitievergoeding?

• En let op ‘samentelregeling’ (673 lid 4): arbeidsovereenkomsten die elkaar opvolgen binnen zes maanden tellen mee bij opvolgende werkgevers

21

Flexrecht onder WWZ (4)Doorstart na faillissement

Karel Boonstra 20 jr in vaste dienst bij Damter B.V.

Faillissement

6 mnd

Doorstart door Scholten B.V.

Einde van rechtswege?Transitievergoeding? 1 juli 2015

Blok 2: Systematiek Ontslagrecht

OntslagroutesOntslaggronden

Ontslagvergoedingen

22

Mr. dr. P (Pascal) Kruit

@PascalKruit#ontslagrecht en/of #THN

Ontslagrecht• Doelstellingen bij herziening ontslagrecht:1. Eerlijker ontslagrecht2. Eenvoudiger ontslagrecht3. Goedkoper ontslagrecht4. Van baanzekerheid naar werkzekerheid (transitie centraal)

• Maar wat verandert er nu?

#ontslagrecht en/of #THN

24

Huidig duaal ontslagstelsel

Eenzijdig ontslag

UWV (opzegging)

6 BBA

Kantonrechter (ontbinding)

7:685 BW

Alle ontslaggronden

Geen vergoeding tenzij kennelijk onredelijk ontslag

Vergoeding conform kantonrechtersformule

25

Nieuw ontslagstelsel

Eenzijdig ontslag

UWV (opzegging)

-Bedrijfseconomisch

-Langer dan 104 wkn ziek

Kantonrechter (ontbinding)

-Verstoorde arbeidsrelatie

-Disfunctioneren

-Overige gronden

Transitievergoeding + evt billijke vergoeding

cao-commissie-bedrijfs-economisch

Opzegging met instemming

-Alle gronden

Ontslaggronden in de wet• Limitatief opgesomd:a. Bedrijfseconomische reden (UWV)b. Langer dan 104 weken ziek (UWV)c. Frequent ziekteverzuim (Ktr)d. Disfunctioneren (Ktr)e. Verwijtbaar handelen (Ktr)f. Gewetensbezwaren (Ktr)g. Verstoorde arbeidsrelatie (Ktr)h. Restcategorie, bijv. wn in detentie (Ktr)

Opzeggen (UWV)Sanctie op het niet hebben van instemming/toestemming: -vernietiging via de rechter, of -billijke vergoeding via de rechter

Let op! werknemer moet vordering instellen binnen twee maanden na dag waartegen is opgezegd

Sanctie onterechte toestemming van het UWV:–Herstel arbeidsovereenkomst via de rechter, of–billijke vergoeding via de rechter (alleen bij ernstige verwijtbaarheid!)

Ontbinding

• Ontslagen gelegen in de persoon van de werknemer, maar let op: ontslaggronden limitatief in artikel 7:669 BW.

• Maar ook bij weigering toestemming UWV en arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd zonder opzegbeding.

• Kantonrechter kan enkel ontbinden met inachtneming van een periode gelijk aan de opzegtermijn.

Disfunctioneren• Veel strengere eisen (cumulatief!)- Sprake van onvoldoende functioneren- Is werknemer hierop gewezen?- Is er een voldoende verbetertraject geweest?- Is disfunctioneren niet veroorzaakt door gebrek aan scholing?- Is disfunctioneren niet veroorzaakt door slechte

arbeidsomstandigheden?- Is herplaatsing mogelijk?- Binnen redelijke termijn?- Met behulp van scholing?- In passende functie?Dus: DOSSIEROPBOUW!!

29

Hoger beroep en cassatieUWV:

- Bedrijfseconomische reden

- Langer dan 104 weken aog

Hof

Hoge Raad

Kantonrechter:

- Verstoorde arbeidsrelatie

- Disfunctioneren

Hof

Kantonrechter

Bij afwijzing UWV

(Ontslag)vergoedingen in 2015

Ontslagvergoeding

VergoedingenA) Transitievergoeding (wet stelt geen bestemmingseis)

B) billijke vergoeding (bij ernstige verwijtbaarheid)

•Transitievergoeding is huidige ontbindingsvergoeding en koo-vergoeding in één

Ad A. Transitievergoeding artikel 7:673 BW

Wie?• Alle werknemers bij onvrijwillig (en niet verwijtbaar) ontslag

met minimaal dienstverband van 24 mnd (ook aok BT!)

Wat?• 1/6 m./per zes maanden dienstjaar eerste tien dienstjaren

(vanaf twee jaar dienstverband of langer; dus ook bij bepaalde tijd)

• ¼ m./per zes maanden dienstjaar vanaf tiende dienstjaar• Maximaal € 75.000,= of (hoger) jaarsalaris• Maar… minus (collectieve) inspanningen/kosten employability

Aftrekken scholingskostenartikel 7:673 BWZeer strenge voorwaarden (cumulatief!):• Werknemer moet voorafgaand aan scholing schriftelijk hebben

ingestemd• Scholing mag geen betrekking hebben op functie wn• Scholing mag geen betrekking hebben op welke functie dan ook

bij wg• Scholing moet bijdragen aan verbetering positie op

arbeidsmarkt• Kosten mogen niet meer dan 5 jaar oud zijn

Dus: aftrekken scholingskosten = dode letter?• Maar: langere opzegtermijn is wel aftrekbaar

Voor wie anders?• 50+ en reeds tien jaar in dienstWat?• overgangsregeling tot 2020• ½ maandsalaris per half jaar voor dienstjaren

vanaf vijftig jaarMaar…• Niet voor MKB < 25 werknemers• Ook hier plafond van € 75.000 of jaarsalaris

Ad A. Transitievergoeding

Voor wie anders?• MKB-werkgevers < 25 werknemers en• bedrijfseconomische redenWat?• overgangsregeling tot 2020• Alleen dienstjaren vanaf mei 2013 tellen mee

bij berekenen transitievergoeding

Ad A. Transitievergoeding

Voor wie niet?• Jongeren tot 18 jaar met contract van 12 uur

of minder• Ernstig verwijtbaar handelen of nalaten van

werknemer• Bereiken van pensioengerechtigde leeftijd• Faillissement / surseance van betaling

Ad A. Transitievergoeding BW

• Bij ernstige verwijtbaarheid óf vernietiging opzegging. Voorbeelden: – werkgever voert een valse grond voor het ontslag aan – werkgever discrimineert– Werkgever schendt re-integratieverplichtingen;– er is sprake van grovelijke niet-nakoming door de

werkgever van zijn verplichtingen uit de arbeidsovereenkomst

– er is sprake van laakbaar gedrag van de werkgever

Ad B. Billijke vergoeding

Blok 3: Bedrijfseconomische redenen ontslag

Instemming/UWV of commissie(Transitie)kosten en sociaal plan

39

Prof. dr. A.R. (Ruben) Houweling

• Geen instemming werknemer? Dan:• UWV; of• Cao-ontslag-commissie

40

Reorganisatie vanaf 1 juli 2015

• Toestemming vragen UWV• Aannemelijk maken bedrijfseconomische

redenen• Afspiegeling• NIEUW: 10%-regeling• NIEUW: geen toetsing

ontslagadviescommissie, tenzij…

41

Reorganisatie vanaf 1 juli 2015

• Naast bedrijfseconomische reden toetsen aan herplaatsingsplicht art. 7:669 lid 1 BW (passende functie evt. met scholing binnen een redelijke termijn).

• Wat is een redelijke termijn?– Staat in de nog te verschijnen Ontslagregeling

42

Reorganisatie vanaf 1 juli 2015

• En volledig digitaal! (levert tevens een besparing van 2,2 miljoen per jaar op!)

43

Reorganisatie vanaf 1 juli 2015

• Toestemming en dan? • Opzegtermijn• NIEUW: proceduretijd in mindering op

opzegtermijn, mits 1 maand overblijft– Let op: de tijd wordt gerekend vanaf ‘volledige

aanvraag’

• Transitievergoeding (!)

44

Reorganisatie vanaf 1 juli 2015

• Opzegverboden? (bijv. ziekte of OR-lid)

45

Reorganisatie vanaf 1 juli 2015

• Geen toestemming UWV• Dus… kantonrechter voor ontbinding? • NEE: art. 7:671b lid 6 BW staat geen

ontbinding toe bij ‘a-grond’ in geval van een opzegverbod.

46

Reorganisatie vanaf 1 juli 2015

Stelling 1

‘Bij reorganisatie-ontslag maakt de WWZ haar belofte waar: sneller, eenvoudiger, goedkoper en eerlijker.’

47

Stelling 2

‘Niet het ontslagrecht… maar de werkgeversverplichtingen gedurende 104 weken bij arbeidsongeschiktheid wegens ziekte had “Den Haag” moeten aanpakken.’

48

Alternatief voor UWV is ‘de commissie’• Bij cao• Twee jaar rechtsbevoegdheid vakbond (geen

gelegenheidsbondje)• Minimumeisen van kwaliteit

49

Reorganisatie vanaf 1 juli 2015

Voordelen ‘cao-ontslag-commissie’?

• Maatwerk (sectorcommissie)• Eigen selectiecriteria mogelijk:

kwaliteitselectie

50

Reorganisatie vanaf 1 juli 2015

Nadelen ‘cao-ontslag-commissie’?

• Kan kostbaar zijn (optuigen van commissie die aan alle waarborgen voldoet)

• Beperkte toetsing (a-grond)

51

Reorganisatie vanaf 1 juli 2015

Sociaal Plan?

• Aanmelden als cao want dan afwijking van de transitievergoeding mogelijk (art. 7:673b BW)

• Kostenbesluit: bepaalde kosten mogen in mindering worden gebracht op de transitievergoeding (collectieve instemming)

52

Reorganisatie vanaf 1 juli 2015

Stelling 3

‘De praktijk zal veel gebruik gaan maken van de cao-ontslagcommissie-regeling.’

53

Blok 4: Complicaties II

Ontslag op staande voet&

Beëindigingsovereenkomst

54

Mr. dr. P (Pascal) Kruit

• Vereisten blijven gelijk, maar…• Voorwaardelijke ontbinding ter voorkoming

oplopende loonvordering biedt geen uitkomst meer ivm hoger beroep/cassatie

• Wat is je ontslaggrond in een eventuele voorwaardelijke ontbindingsprocedure?

• Transitievergoeding verschuldigd bij terecht ontslag op staande voet?

Ontslag op staande voet

• Procederen over ontslag op staande voet en procederen over voorwaardelijke ontbinding en eventuele nevenvorderingen (CB?) leidt tot:

- Woud van procedures;- Hoge kosten- Wellicht terugkeer werknemer na jaren procederen- Wellicht betalen transitievergoeding- Wellicht betalen billijke vergoeding• Dus: geen ontslag op staande voet maar ontbinding op de

e-grond of sluit een beëindigingsovereenkomst

Ontslag op staande voet (II)

Stelling 1

‘Na invoering van de WWZ wordt het voor een werkgever een nog groter risico om een

ontslag op staande voet te geven.’

57

Pak je telefoon en stem mee op www.wetwerkenzekerheid.nl

• Beëindigingsovereenkomst kan binnen twee weken worden ontbonden door werknemer zonder opgave van reden

• Ook (of: juist?) als werknemer is bijgestaan door een professionele gemachtigde

• Bij mager dossier geen ‘escape’ voor werkgever bij de kantonrechter, dus…Hogere ontslagvergoeding?

Beëindigingsovereenkomst

• Mogelijke oplossingen:- Werkgever houdt iets in de achterzak voor tweede

onderhandelingsronde (let op: overeenstemming al halverwege de maand!)

- LEO (Losse Eindjes Overeenkomst) + pro forma-ontbinding

(let op: extra kosten en tijd!)- Gebruik maken van de bedenktermijn

(let op: hoog risicogehalte!)

Beëindigingsovereenkomst (II)

Stelling 2

‘De invoering van een bedenktermijn bij de beëindigingsovereenkomst leidt uiteindelijk tot

hogere ontslagvergoedingen.’

60

Pak je telefoon en stem mee op www.wetwerkenzekerheid.nl

61

Winnaar wedstrijd kijken op Business Seats Feyenoord

Hartelijk dank voor uw aandacht

En nu borrelen!

•Mogelijkheid vrijblijvend advies/lunch met een van onze advocaten (brochures, stands, invulformulieren)•Vergeet het nieuwe WWZ-boekje niet mee te nemen!•Alle informatie, wijzigingen en tips ook te vinden op

www.wwzinfo.nl

62