PREFABRİK ÇELİK YAPILAR SuperCor YENİ NESİL KÖPRÜLER
1
PREFABRİK ÇELİK YAPILAR
SuperCor
YENİ NESİL KÖPRÜLER
SuperCor® YENİ NESİL KÖPRÜLER
1
●
●
SuperCor® esnek yapıları karayolları, demiryolları ve endüstriyel uygulamalara ilave olarak mevcut yapıların takviyesi ve yeniden inşaatı amacıyla da kullanılabilir:
köprüler
üst geçitler
●
●menfezler
alt geçitler
●
●yaya tünelleri
hangarlar
●
●ekolojik geçişler
sığınaklar
●
●yeraltı depoları
kayış konveyör koruması
UygulamaSuperCor® yapıları, çok yüksek mukavemete sahip galvanizli koruge çelik plakalardan üretilen yeni nesil esnek yapılardır.Yükü taşıyabilmesi için, çevresindeki dolgu zeminle olan etkileşimden faydalanırlar. SuperCor® yük kapasitesi koruge çelikten üretilmiş diğer yapılara göre çok yüksektir. SuperCor® yapıları, karayolları ve demiryolları üzerinde ve altındaki sanat yapıları için kullanılır. Açıklıkları 25m’ye kadar ulaşabilmektedir.
Yapıların montajı basit ve kolaydır. Montajı küçük bir ekibin çalışması ile özel ekipman gerekmeksizin yapılabilirSuperCor® ürünlerinin kullanımına 20. yüzyılda 80’lerin ortasında başlanmıştır. Günümüzde, dünya çapında birçok ülkede kullanılmaktadır.
SuperCor® ASSHTO ve EN 1991-2 standartları uyarınca tüm karayolu ve demiryolu yük sını�arı, NATO standardizasyon sözleşmesi (STANAG 2021) kapsamındaki özel araç yükleri ayrıca EN 1991-2 Eurocode 1 hükümleri için kullanıma uygundur.
2
SuperCor® YENİ NESİL KÖPRÜLER
SuperCor® yapıları, geleneksel köprü çözümlerine göre birçok avantaja sahiptir:
SuperCor® köprülerinin inşaatıyla ilgili tipik işlem sırası:
daha az ayrıntı, standart uygulama için çizimler ve hesaplamalar mevcut veri tabanı sayesinde daha basit tasarım,
kolay ve hızlı montaj
sıfırın altındaki sıcaklıklarda montaj yapabilme imkanı
yapıların kısmen veya tamamen prefabrik olarak monte edilme imkanı
tra�ği kesintiye uğratmaksızın yapıların montajının yapılabilmesi
ha�f ağırlık nedeniyle, koruge çelik plakaların kolaylıkla ve ekonomik şekilde ücra yerlere sevk edilebilmesi
köprü inşaatı konusunda toplam süre ve maliyetin azaltılması
•
•
•
•
••
•
temellerin sahada imalatı
çelik plakaların sahaya sevkiyatı
montaj
geri dolgu
tamamlayıcı işler (şev tahkimatı, aydınlatma v.b.)
•
•
••
•
SuperCor® üretim işlemi, düz çelik plakaların, koruge verevli plakalar halinde mekanik olarak şekillendirilmesi ve daha sonra sıcak daldırma yöntemi ile galvanizlenmesindenoluşmakta olup, deliklerin açılması ve kesme işlemi kaplama
öncesinde tamamlanmaktadır.SuperCor® üretiminde kullanılan çelik EN 10149-2 veya EN10025-2 şartlarına uygun S315MC yada S355MC çelik sınıfı olup, Bu çeliğin akma dayanımı asgari 315 MPa’dır
Talep edilmesi halinde diğer plaka kon�gürasyonları da mevcuttur. Plaka kalınlığı seçimi yapı şekli, açıklığı, örtü derinliği ve yapı üzerindeki yüke bağlıdır. SuperCor® yapılarından herhangi birini belirlemeden önce, projeniz konusunda öneri ve destek almak üzere ViaCon Kisan Teknik o�s birimi ile temasa geçiniz.
SuperCor® YENİ NESİL KÖPRÜLER
3
temel kanallarıCıvatalar, somunlar, ankrajlar,
Koruge çelik plakalar M20 cıvataları (sınıf 8.8 veya 10.9) ile birleştirilir.
Cıvataların boyları, birleştirilen plakaların kalınlığı ve bağlantı türüne bağlıdır.
50 mm, 63 mm ve 70 mm boyutlarında Oval ve konik şekilli olmak üzere iki tür cıvata başlığı bulunmaktadır.
Yukarıda belirtilen tüm bağlantı elemanları, yapı ile birlikte işaretli kutular içinde teslim edilmektedir.
Şekil 3. Temel içinde yapı montajı için ankraj cıvataları ve beton bilezik için ankraj cıvataları
Şekil 5. Kuşakların ana tambur plakalarına bağlantısı
Şekil 4. Yapıyı temel üzerine bağlamak için kullanılan temel kanalı
Oval Şekilli Oval Şekilli
Konik Şekilli
[mm] [mm]
[mm]
Delikler
Korozyon korumasıSıcak daldırma galvanizleme en dayanıklı korozyon koruma yöntemidir. Galvanizli kaplama, çelik yüzeyine metalürjik olarak tutunmakta ve böylece hizmet ömrünü uzatmaktadır. SuperCor® yapılarının özellikle agresif ortamlarda dayanıklılığının daha da arttırmak için, epoksi boya ile ek korozyon koruma uygulaması da mümkündür.
SuperCor® yapılarının korozyon koruması üretim tesisinde gerçekleşir ve aşağıdaki işlemlerden oluşur.
SuperCor® yapıları standart olarak, EN ISO 1461 uyarınca çinko kaplama tabakası ile sıcak galvanizleme ile korunmaktadır. Talep edilmesi halinde diğer çinko tabakası kalınlıkları da mümkündür. Tavsiyeler için lütfen Viacon Kisan temsilcisi ile temasa geçiniz.
çelik plakaların sıcak daldırma galvanizleme işlemleri ve ek �tting elemanları uygulanması
•
galvanizli plakaların epoksi boya uygulaması. (ek olarak belirtilmeli)•
Yapılar EN ISO 12944-5 hükümleri uyarınca hem sıcak galvanizleme hem de epoksi boya ile korunmaktadır. Boya kaplama kalınlığı EN ISO 2808 uyarınca kontrol edilir. Çekme yöntemi ile ölçülen çelik taban üzerinde asgari epoksi boya tutunması 4 MPa’dan az olmamalı ve EN ISO 4624 normuna uygun olmalıdır.
Özellikler
Çelik Plaka:≥6 mm
≥3 mm <6 mm≥1,5 mm <3 mm
705545
857055
Cıvata, somun, ankraj cıvataları 40 50
Temel kanalı 55
Tablo 2. EN ISO 1461 uyarınca çinko tabakası
70
EN ISO 1461 uyarınca gerekler
Asgari lokal çinko kaplama
kalınlığı [μm]
Asgari ortalama çinkokaplama kalınlığı
[μm]
4
SuperCor® YENİ NESİL KÖPRÜLER
TasarımTasarım süreci aşağıdaki işlemleri içermektedir:
SuperCor® yapısının tasarlanması (montaj ve geri dolgu prosedürü dahil)
teknik geri dolgu tasarımı
temel tasarımı
giriş ve çıkış �tting elemanları tasarımı
•
•
•
•
SuperCor® yapıları ASSHTO, Eurocode 1 EN 1991-2 uyarınca tüm karayolu ve demiryolu hareketli yük sını�arı ve ulusal standartların yanısıra STANAG 2012 yüklerine uygun olarak tasarlanabilmektedir.
Tasarım algoritmasıSuperCor® yapıları Prof. Sunquist ve Prof. Pettorson tarafından geliştirilen İşveç tasarım yöntemine göre boyutlandırılmaktadır. Ayrıca, CHBDC gibi yöntemler kullanılarak da tasarlanabilirler. Karmaşık durumlarda sonlu eleman yöntemi (FEM) de kullanılabilmektedir.
En kesit şeklinin seçilmesiBir yapının tipik şeklinin seçilmesi için verilen tabloları kullanınız. Bu tablolarda standart şekiller mevcuttur. Talep edilmesi halinde, diğer şekiller de sağlanabilecektir.
Örtü derinliğiKarayolu yapıları için örtü derinliği tanımıÇelik yapının ana taşıyıcı elemanının üst noktası ile kaplama tabakası da dahil olmak üzere kaplamanın üst noktası arasındaki dikey mesafedir.
Demiryolu yapıları için örtü derinliği tanımıÇelik yapının ana taşıyıcı elemanının üst noktası ile kaplama tabakası da dahil olmak üzere kaplamanın üst noktası arasındaki dikey mesafedir.
Asgari örtü derinliği yolun üst yapı kalınlığına bağlıdır ve daha az olmamalıdır.
H = Gn + 0,15 [m]
Min. Örtü Derinliğiİnşaat Tipi
SuperCor® YENİ NESİL KÖPRÜLER
5
x
x
x1
2
1:n
1:n
Şekil 6: SuperCor® yapılarının bitiş detayı
Yapı bitiş detaylarıSuperCor® yapılarının alt uzunluğu aşağıdaki formüle uygun olmalıdır:
burada n- uzunluk boyunca tam bilezik sayısıdır.
SuperCor® yapılarının uçları dikey veya şev eğimine uygun olacak şekilde yatay olabilmektedir. (Şekil 6)Eğimli uçlarda asgari X-adımı 0,16 m’dir.
Ld = 38 + n × 762 + 38 [mm]
Verevlilik açılarıVerevli uçlar için izin verilen asgari açı 55°’dir. Büyük eğikliklerde beton bilezikler kullanılmaktadır. Verevli alanlarda SuperCor® yapısına bağlı çelik hasırlar da kullanılabilir.
Bilgi için lütfen Teknik Departmanımızla temasa geçiniz.
Şekil 7: Verev yapı
6
SuperCor® YENİ NESİL KÖPRÜLER
Takviye kuşakları (kaburga)Kesitin esneme kapasitesi aşıldığında takviye kuşakları kullanılmalıdır. Kuşaklar tüm yapı şekillerinde kullanılabilmektedir.
Daha yüksek kapasitenin elde edilmesi amacıyla, ana taşıyıcı ile takviye kuşakları arasındaki aralık beton ile doldurulabilir. Ec kuşakların kullanılması daha büyük açıklı yapılar için gerekli olabilmektedir. C25/30 beton EN 206-1:2000 uyarınca dolgu olarak kullanılabilmektedir. Kemer yapılar için kullanılan bu çözüm sayesinde, daha büyük en kesitli alanlar elde edilebilmektedir ki bu çelik duvar içindeki basınç gerilmesinin azaltılmasını sağlar. Kutular için kuşakların ana taşıyıcıya bağlanması suretiyle daha yüksek esnek kapasite elde edilir.
Takviye kuşakları:en kesitte (Şekil 8)
kemer ayağı ve taç bölümünde•komple çeperde•
boyuna kesitte (Şekil 9)sürekli-yapının komple üst uzunluğuna yerleştirilmiş•762 mm, 1143 mm veya 1524 mm aralıklarla•
SuperCor® YENİ NESİL KÖPRÜLER
7
Çoklu yapılarÇoklu yapı uygulamlarında, bitişik yapılar arasındaki en düşük mesafe toprak doldurulması ve sıkıştırılması için yeterli olmalıdır. Asgari mesafe gerekliliği yapıların şekilleri ve boyutlarına bağlıdır. Gerekli olan
mesafe sağlanamadığında, yapılar arasındaki mesafe C10/15 beton veya çimento stabilize edilmiş toprakla, yapılar arasındaki mesafenin yapının açıklığının %10’undan az olmadığı noktaya kadar doldurulmalıdır.
TemelKapalı şekilli (yuvarlak, oval, boru-kemer) SuperCor® yapıları aşağıda belirtilen şekilde yatak dolgu üzerine yerleştirilir:
K
yatak dolgu kalınlığı -asgari 60 cm.•
dolgunun üst bölümü yapının alt plakalarına sığacak şekilde şekillendirilmelidir.
•
kemer ayakları altındaki zeminin sıkıştırılmasına özel ihtimam gösterilmelidir.
•
korugasyon içine oturabilmesi amacıyla dolgunun yaklaşık olarak 5-15 cm’lik üst tabakası nispeten gevşek malzemeden oluşmalıdır.
•
Çelik yapı montajı
Şekil 10. Betonarme temel üzerinde SuperCor® yapı temel uygulama yöntemi
8
SuperCor® YENİ NESİL KÖPRÜLER
SuperCor®
Açık şekilli (kemerler,kutular) SuperCor® yapıları betonarme, çelik mesnet veya tam çelik taban üzerine yerleştirilir. Yapının beton temele olan bağlantısı, aşağıdakiler dikkate alınarak ankraj cıvatalarıyla gerçekleştirilir:
•
ankraj cıvatalarının yerleştirilmesi montaj çizimlerine uygun olmalıdır; izin verilen tolerans ± 3 mm ve yanal önde ± 2 mm’dir.
•
betonarme temeller için ankraj cıvataları, SuperCor® yapısının sevkiyatından önce betonarme içine monte edilmesi gereklidir.
temel üzerindeki ankraj cıvatalarının hatasız yerleşimi ve cıvata birleşimi için ankraj cıvatası çiftinin dikey yerleşimi büyük önem taşımaktadır. Daha kesin doğruluk, yapının daha kolay montajı anlamına gelmektedir.
•
• ankraj cıvataları, temelin üst kısmından azami 40 mm’den fazla çıkıntı yapmamalıdır.
• hata riskinin asgariye indirgenmesi amacıyla, her bir ankrajın yeri daima başlangıç noktasından ölçülmelidir (birinci ankraj)Şekil. 11. Esnek temellerde SuperCor® temel inşaatı yöntemi
SuperCor® YENİ NESİL KÖPRÜLER
9
Yatak ve Dolgu•
agrega dane boyutu 0-120 mm olmalıdır; Cu>5,0, 1<Cc<3 ve geçirgenlik k>6 m/24 saat olmalıdır.
•
yatak ve geri dolgu malzemesi olarak çakıl, kum-çakıl karışımı, tüvenan ve kırılmış taş kullanılabilir.
• agrega dane boyutu korugasyon pro�li boyutuna bağlıdır; 381 x 140 mm için azami boyut 120 mm’dir.
yapının bitişik alanında zemin kısıtlamaları geçerlidir. Bilgi için lütfen temasa geçiniz.
•
kohezyonlu toprak, organik toprak ve permafrost içeren toprakların kullanılmasına izin verilmez.
•
geri dolgu malzemesi, mak. 300 mm kalınlığında ve sıkıştırılmamış tabakalar halinde yerleştirilmeli ve daha sonra sıkıştırılmalıdır.
•
dolgu yüksekliğinin yapının her iki tarafında aynı tutulmasını sağlamak üzere, dolgu yapının her iki tarafında dönüşümlü olarak yerleştirilmeli, her bir tarafta bir tabaka kalınlığından daha yüksek bir kot farklılığı bulunmamalıdır. Daha sonraki tabaka yerleştirilmeden önce her bir tabaka belirtilen yoğunluğa sıkıştırılmalıdır.
•
geri dolgu malzemesi normal Proctor yoğunluğunun asgari 0.95’ine sıkıştırılmalıdır -yapının yanındaki 20 cm’lik alanda bu değere ulaşılmalı -diğer alanlarda normal Proctor yoğunluğunun 0.98’i düzeyinde olmalıdır. Özel durumlar için Teknik o�s departmanımız ile irtibata geçiniz.
•
Yağmur suyu korumasıKoruge çelik yapının, dolgu içine nüfuz edebilecek olan yağmur suyuna karşı korunması amacıyla, yapının 10-15 m üstünde , su nüfuzunu etkin şekilde önleyecek olan üç katmanlı “şemsiye” (500 g/m örgüsüz jeotekstil + 1 mm jeomembran + 500 g/m örgüsüz jeotekstil) kullanılmasını önerilmektedir.
Jeomembran ile su yalıtımı sağlanırken, altında ve üstünde bulunan örgüsüz jeotekstil ile, bu jeomembranın geri dolgu ve sıkıştırma işlemleri sırasında hasar görmesi önlenmektedir. Bu yalıtımın sağlanması amacıyla, yapının eksenine paralel olarak her iki uçta drenaj borularının kullanılmasını önerilmektedir.
Jeomembran koruması kullanımında, doğrudan yapı üzerine uygulama da mümkündür.
22
10
SuperCor® YENİ NESİL KÖPRÜLER
Uç işlemleri(menba/mansap)Uç işlemleri, yapıların uçlarının kesilme şekline bağlıdır. Eğik uçlarda, eğimler taş blokları ile kaplamak suretiyle tamamlanabilir. Gabyon hasırlı eğik uçlarda su sızdırmazlık çözümleri uygulanmalıdır.
Betonarme kafa duvarına alternatif olarak MSE duvarlar (ViaWall veya ViaBlock®) veya gabyonlar uygulanır.
aşağıdaki amaçlar için kullanılır:
verevli uçlara sahip SuperCor® yapısının uçlarının güçlendirilmesi
•
uç işlemine destek sağlayacak olan tamamlayıcı eleman olarak
•
Beton bilezik
genellikle şu aşağıdaki durumlarda uygulanmaktadır:karayolu eksenine verev açıları olan yapılar, menba/mansap verevlik açısı ≤65° ve açıklığı >3,5m olduğu durumlarda.
•
6,0 m açıklığı aşan yapılarda•
Şev tahkimatı
Çelik Yapı
Sıkıştırılmış Dolgu
SuperCor® YENİ NESİL KÖPRÜLER
11
Dayanıklılık ve Ömür TasarımıSıcak daldırma galvanizleme, SuperCor® yapılarının temel korozyon korumasıdır. SuperCor® yapılarının dayanıklılığı 100 yılı aşabilmektedir. SuperCor® yapıları EN ISO 1461 uyarınca sıcak daldırma ile galvanizlenmektedir. Gerektiğinde SuperCor® yapılarına, ek bir çinko tabakası veya ViaCoat olarak adlandırılan kaplama ile ek korozyon koruması sağlanabilir. Bu çözümler, agresif ortamlarda uygulanmaktadır.
Genellikle, epoksi kaplama ile sağlanan korozyon korumasının kapsamı şu şekildedir.
yapının içinde ve/veya dışında tüm alanda•yapının giriş ve çıkışında (yapının 1,5 m içinde)•içeride ortalama su seviyesinden 0,5 m yukarıda kadar•yukarıda belirtilenlerin birleşimi olarak•
Epoksi boyanın en yaygın şekilde kullanılan kalınlığı 200 μm’ dir. Ancak diğer kalınlıklar da sağlanabilmektedir. Bilgi için lütfen temasa geçiniz.
12
SuperCor® YENİ NESİL KÖPRÜLER
yapının işlevinin tanımlanması•yapının dayanıklılık (kullanım ömrü) gerekliliğinin tanımlanması•ortamın agresi�ik düzeyinin tanımlanması (su,dolgu,hava)•yapı tipinin seçilmesi•statik hesaplamalara dayalı olarak plaka kalınlığının tespit edilmesi•korozyon korumasının tespit edilmesi (çinko kaplama kalınlığı, boya kaplama, boya kapsamı, boyama prosedürü)
•
yapının üst ve alt kısmında koruma tabakalarının yıllık kaybının tanımlanması
•
kullanım ömrü boyunca korozyon ilerlemesi dikkate alınarakyapının dayanıklılığının hesaplanması
•
gerekli olanla hesaplanan dayanıklılığın karşılaştırılması•
korozyon koruma çözümünün ayarlanması ve gerektiğinde hesaplamaların tekrarlanması
•
SuperCor® yapısının dayanıklılığının yeterli olmadığı durumlarda aşağıdaki önlemler alınabilecektir:
korozyon korumasının değiştirilmesi (çinko, boya kalınlığı üzerinde)
•plaka kalınlığının arttırılması
•
daha fazla korozyon payına izin vermek üzere yapının şekli ve çelik dayanımında düzenleme yapılması
yapının üst ve alt kısmında koruma tabakalarının yıllık kaybının tanımlanması
•
kullanım ömrü boyunca korozyon ilerlemesi dikkate alınarakyapının dayanıklılığının hesaplanması
•
ViaCoat sisteminin dayanıklığı koruma tabakalarının toplam dayanıklılığından daha yüksek ve aşağıdaki şekilde hesaplanmaktadır.
SD = α (SC+S )Z
burada;SD - koruma tabakasının toplam dayanıklılığı [yıl]•SC - çinko tabakasının dayanıklılığı [yıl]•SZ - epoksi tabakasının dayanıklılığı [yıl]•α - sinerji faktörü (1,5 ila 2,5) 200 µm kalınlığında boya tabakası için α = 1,5; 400 µm kalınlığında boya tabakası için α = 1,75
•
Taşıma ve montaj sırasında, boya katmanları zarar görmüş ise oluşan hasarların onarımı montaj sırasında sahada yapılabilmektedir.
GüçlendirmeSuperCor® yapıları aynı zamanda, yenisnin inşa edilme imkanının bulunmadığı durumlarda eski köprülerin tamir edilmesinde yaygın şekilde kullanılmaktadır.
Koruge çelik yapı mevcut yapı (köprü/menfez/geçit) içine yerleştirilir ve eski yapı ve yeni yapı plakası arasındaki boşluk asgari C12.5/15 betonla doldurulur. Bu yöntem aynı zamanda, herhangi bir tra�k kesintisi olmaksızın yapıların güçlendirilmesi mümkün kılar ve eski yapıya bağlı kalma zorunluluğunu ortadan kaldırmaktadır.
Mevcut yapı ile çelik yapı arasında beton dökme işlemin kontrolü, müdahele/kontrol delikleri ile yapılmalıdır. Beton dökülmesi sırasında, SuperCor® ‘un deformasyonu kontrol edilmelidir.
“Açık” şekili olarak adlandırılan yapılar kullanıldığında, mevcut olana bağlanabilecek mesnet ayaklarının hazırlanması gerekmektedir ve yapının mesnet olarak kullanılması mümkün olmakla birlikte ayrı analiz ve uzmanlık gerektirecektir.
FittinglerSuperCor® yapıları, yapının işlevine göre ek elemanlar ile donatılabilirler. Örneğin:
aydınlatma kutuları
•
havalandırma•
niş
•
hayvanlar için ra�ar•teknik delikler•
ışıklık•bağlayıcı borular•
diğerleri•
SuperCor® yapılarının dayanıklılık hesaplama prosedürü:
•
1
DEMİRYOLLARI
MUHTELİF ÖRNEKLER
KARAYOLLARI
ORMAN YOLLARI
MUHTELİF ÖRNEKLER
KARAYOLLARI
ViaCon Kisan
13 www.viaconkisan.com.tr
YENİLİKÇİ ALTYAPILAR
ViaCon KisanYENİLİKÇİ ALTYAPILAR
1 14www.viaconkisan.com.tr
ISLAH
ASKERİ
MADENCİLİK
DİĞER
HelCor PA
Kalıcı vAcrow
PECOR OPTIM
Örgülü ve ör
V
CON/SPAN
UltraCor
Pecor Quattro k
Gabyonlar
V
HelCor
Helcor tankları
HelCor kuyuları
V
SuperCor
ViaCon Kisan İnşaat Mühendislik San. ve Tic. A.Ş.Aydınevler Mah. Aslanbey Cad. Mert Plaza No:1-3/16 Maltepe İSTANBUL0216 489 00 500216 489 00 89Fabrika: Hendek 2.Organize Sanayi Bölgesi 2 Nolu Yol No:18 SAKARYA0264 502 24 640264 502 24 [email protected]
Y E N İ L İ K Ç İ A L T Y A P I L A R
Geogridler