„ ZDROWIE” - jest stanem pełnego dobrego samopoczucia fizycznego, psychicznego, społecznego, a nie tylko niewystępowaniem choroby lub niedołęstwa.
Według Światowej Organizacji Zdrowia:
Nowe podejście do zdrowia i choroby zaproponował wybitny socjolog medycyny A. Antonowsky.
Jego koncepcja zakłada, że zdrowie i choroba są krańcami kontinuum. Każdy człowiek zajmuje pewną pozycję między biegunami „absolutnego zdrowia” i „całkowitej choroby”.
Gdy buduje własne zasoby dla zdrowia i potrafi skutecznie radzić sobie ze stresorami, przesuwa się w kierunku bieguna zdrowia.
Zdrowie fizyczne – prawidłowe funkcjonowanie organizmu, wszystkich
jego układów i narządów
Zdrowie psychiczne, a w jego obrębie zdrowie:
- umysłowe czyli zdolność do jasnego, logicznego myślenia
- emocjonalne czyli zdolność do rozpoznawania uczuć i wyrażania
ich w odpowiedni sposób, umiejętność radzenia sobie ze stresem,
napięciem depresją, lękiem
Zdrowie społeczne – zdolność do utrzymywania prawidłowych relacji
z innymi ludźmi
Zdrowie duchowe – związane z wiarą, religią, wyznawanym systemem
wartości
Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) zdrowie człowieka składa się z kilku, wzajemnie ze sobą powiązanych wymiarów:
systematycznie i planowo tworzy środowisko społeczne i fizyczne sprzyjające zdrowiu i dobremu samopoczuciu społeczności szkolnej,
wspiera rozwój kompetencji uczniów i pracowników w zakresie dbałości o zdrowie przez całe życie.
to szkoła, która we współpracy z rodzicami uczniów i społecznością lokalną:
Szkoła promująca zdrowie to:
Miejsce życia, pracy, nauki i zabawy, w którym obowiązują specyficzne normy, prawa i obowiązki.W nim cała społeczność szkolna:
podejmuje wspólnedziałania dla poprawy
swojego zdrowiai samopoczucia przez:- zmianę zachowań
zdrowotnych-tworzenie zdrowego
środowiska fizycznego i społecznego
uczy się jak zdrowiej i lepiej żyć przez:
-edukację zdrowotną-rozwój osobisty,
społeczny i zawodowy
zachęca innych w swoim
otoczeniu zwłaszcza rodziców do podobnych
działań przez:- otwartość i dialog
-partnerstwo-współdziałanie
Edukacja zdrowotna Edukacja zdrowotna jako nieodłączny element programu nauczania
Etos zdrowia w szkoleEtos zdrowia w szkole (czyli jej ukryty program) – środowisko fizyczne i społeczne, atmosfera oraz polityka i organizacja sprzyjają zdrowemu stylowi życia oraz dobremu samopoczuciu członków społeczności szkolnej
Współdziałanie z rodzicami i społecznością lokalnąWspółdziałanie z rodzicami i społecznością lokalną
Nadrzędnym celem Szkoły Promującej Zdrowie jest zdrowy styl życiazdrowy styl życia społeczności lokalnej, tzn. pracowników i uczniów.
Cele Szkoły Cele Szkoły Promującej ZdrowiePromującej Zdrowie
kształtować poczucie odpowiedzialności za zdrowie u każdej osoby, w rodzinie i w społeczności lokalnej,
zachęcać do zdrowego stylu życia oraz stwarzać uczniom i pracownikom realne i atrakcyjne możliwości dokonywania zdrowych wyborów,
Aby to osiągnąć społeczność szkolna powinna starać się m.in.:
zapewnić sprzyjające zdrowiu środowisko fizyczne pracy i nauki,
włączyć edukację zdrowotną uczniów do programu nauczania szkoły z wykorzystaniem aktywizujących metod nauczania,
umożliwiać uczniom rozwój ich potencjału fizycznego, psychicznego i społecznego oraz wzmacniać ich poczucie własnej wartości,
wyposażać uczniów w wiedzę i umiejętności niezbędne do podejmowania wyborów dla poprawy własnego zdrowia oraz tworzenia zdrowego i bezpiecznego środowiska fizycznego,
włączyć do działań szkoły służbę zdrowia zwłaszcza do edukacji zdrowotnej oraz do pomocy uczniom we wchodzeniu w rolę aktywnego konsumenta opieki zdrowotnej.
19861986 – Międzynarodowa konferencja „Szkoła Promująca Zdrowie” w Peebles (Szkocja), dojrzewanie koncepcji; wiodąca rola Anglików i T. Williamsa;
19891989 - Raport „Zdrowa Szkoła” opracowany przez WHO, pierwszy oficjalny dokument programowy;
19911991 - Rozpoczęcie projektu w Polsce, Czechach, Słowacji i na Węgrzech, w czterech krajach dokonujących transformacji ustrojowej;
19921992 – utworzenie Europejskiej Sieci Szkół Promujących Zdrowie (ESSzPZ);
20062006 – do Europejskiej Sieci Szkół Promujących Zdrowie należą 43 kraje43 kraje.
W Polsce popularyzację idei Szkół Promujących Zdrowie rozpoczęto projektem "Szkoła Promująca Zdrowie", realizowanym pod kierunkiem pani profesor doktor habilitowanej Barbary Woynarowskiej w latach 1992–1995, w 14 szkołach podstawowych, zwanych „szkołami projektowymi". W ramach upowszechniania projektu stworzono strukturę wspierającą rozwój sieci Szkół Promujących Zdrowie - wojewódzkich koordynatorów. Od 1992 r. zaczęły powstawać wojewódzkie sieci szkół promujących zdrowie. Aktualnie sieci zorganizowano we wszystkich województwach i należy do nich 1200 szkół. Projekt realizowany jest pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej ( 1 września 2000r. Porozumienie pomiędzy MEN i MZ w sprawie wspierania edukacji zdrowotnej w szkole oraz sieci szkół promujących zdrowie)
Ruch Szkół Promujących Zdrowie rozwija się w Europie od 15 lat i obejmuje obecnie 43 kraje stowarzyszone w Europejskiej Sieci Szkół Promujących Zdrowie, którym wspólnie patronują Światowa Organizacja Zdrowia, Rada Europy i Komisja Europejska. Te trzy organizacje międzynarodowe wiążą z rozwojem tego ruchu nadzieje na lepszą jakość życia ludzi w zjednoczonej Europie.
W 1992r. Utworzono Europejską Sieć Szkół Promujących zdrowie, która zakłada, że:
-szkoła promująca zdrowie to inwestycja dla edukacji, zdrowia i demokracji;-każde dziecko i młody człowiek w Europie ma prawo i powinien mieć możliwość uczyć się w szkole promującej zdrowie.
Do uczestnictwa zgłosiliśmy się we wrześniu 1991 roku1991 roku
jako jedna z 382 szkół382 szkół.
Zostaliśmy wybrani razem z 13 innymi placówkami rozsianymi po całej Polsce.
Należymy do szkół, które zainicjowały ideę Szkoły Promujących Zdrowie w Polsce.
1. Koncepcja pracy szkoły, jej struktura i organizacja
sprzyjają uczestnictwu społeczności szkolnej w
realizacji działań w zakresie promocji zdrowia oraz
skuteczności i długofalowości tych działań.
2. Klimat społeczny szkoły sprzyja zdrowiu i
dobremu samopoczuciu uczniów, nauczycieli i innych
pracowników szkoły oraz rodziców uczniów.
3. Szkoła realizuje edukację zdrowotną i program
profilaktyki dla uczniów, nauczycieli i innych
pracowników szkoły oraz dąży do poprawy skuteczności
działań w tym zakresie.
4. Warunki oraz organizacja nauki i pracy sprzyjają
zdrowiu i dobremu samopoczuciu uczniów, nauczycieli i
innych pracowników szkoły oraz współpracy z
rodzicami.
Największy wpływ na zdrowie człowieka ma
prowadzony przez niego styl życia rozumiany jako
zespół codziennych zachowań dotyczących:
odżywiania
aktywności fizycznej
higieny
bezpieczeństwa
spożywania substancji uzależniających
relacji miedzy ludzkich
radzenia sobie ze stresem
poddawaniu się profilaktycznym badaniom lekarskim
W Szkole Podstawowej Nr 44 w ramach projektu realizujemy szeroko zakrojone działania, mające na celu:kształtowanie postaw prozdrowotnych, dbanie o higienę i bezpieczeństwo uczniów, promocję zdrowego stylu życia, zmianę nawyków żywieniowych, poprawę samopoczucia społeczności szkolnej.
Nasza szkoła jest miejscem, w którym jest promowany zdrowy styl życia oraz postawy prozdrowotne i proekologiczne. Bierzemy udział w różnych imprezach sportowych, apelach, konkursach i kampaniach społecznych szerzących idee Szkoły Promującej Zdrowie.
Jako Szkoła Promująca Zdrowie dążymy do osiągnięcia celów i realizujemy z ogromnym zaangażowaniem zadania określone w podstawach programowych kształcenia ogólnego, a ponadto:
pomagamy członkom społeczności szkolnej zrozumieć i zaakceptować koncepcję szkoły promującej zdrowie;prowadzimy skuteczne i ciągłe działania w zakresie promocji
zdrowia, edukację zdrowotną uczniów, pracowników i dążymy do zwiększenia jej skuteczności.
Dyrekcja i nauczyciele starają się stworzyć klimat społeczny sprzyjający:zdrowiu, rozwojowi, bezpieczeństwu oraz dobremu
samopoczuciu uczniów i pracowników;
osiąganiu przez wszystkich sukcesów i pogłębieniu poczucia własnej wartości;
partnerstwu oraz współdziałaniu członków społeczności szkolnej, rodziców i osób ze społeczności lokalnej.
jest członkiem wojewódzkiej sieci szkół promujących zdrowie i posiada wojewódzki certyfikat co najmniej przez 3 lata;
dokonała autoewaluacji swoich działań w zakresie określonym w czterech standardach SzPZ, z wykorzystaniem metod i narzędzi dostępnych na stronie internetowej www.ore.edu.pl;
dokonała publicznej prezentacji wyników autoewaluacji, podczas której przedstawiła sukcesy oraz wskazała problemy wymagające rozwiązania;
określiła swoje kompetencje („mocne strony”) w zakresie promocji zdrowia, którymi jest gotowa dzielić się z innymi szkołami oraz zaproponowała sposób, w jaki tego dokona;
otrzymała rekomendację wojewódzkiego koordynatora; sporządziła informację o swojej szkole do banku szkół
Certyfikat nadaje szkole Minister Edukacji Narodowej na podstawie rekomendacji udzielonej przez Centralną Kapitułę „Krajowego Certyfikatu Szkoła Promująca Zdrowie” działającą przy Ośrodku Rozwoju Edukacji w Warszawie.Szczegółowe zasady funkcjonowania kapituły określa Regulamin organizacyjny. Bank danych o szkołach, które posiadają certyfikat jest prowadzony na poziomie krajowym przez Zespół ds. Promocji Zdrowia w Ośrodku Rozwoju Edukacji.
Podstawą do udzielenia rekomendacji jest:
analiza treści zawartych w przekazanym przez szkołę formularzu A oraz
załącznikach określonych w punkcie 3a;
ocena dotychczasowych działań szkoły, jej osiągnięć, zaangażowania
w prace sieci, współdziałania z innymi szkołami itd.;
opinia koordynatora rejonowego, powiatowego lub miejskiego
w województwach, w których istnieją takie sieci SzPZ.
Certyfikat przyznawany jest szkole na okres 5 lat.
Po upływie tego okresu szkoła może starać się ponownie o jego nadanie,
po spełnieniu odpowiednich warunków.