Ppt0000028 [Salt Okunur]tkbd.org/files/Ferhat-Demirci.pdf · Sunum Planı • Giriş • Tarihçe • Makroskobik Özelliklerin Otomatizasyonu – Fiziksel – Kimyasal • Mikroskobik
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
Uzm. Dr. Ferhat DEMİRCİ
Sağlık Bilimleri Üniversitesi
Dr. Suat Seren Göğüs Hastalıkları ve Cerrahisi
Eğitim ve Araştırma Hastanesi
Sunum Planı
• Giriş
• Tarihçe
• Makroskobik Özelliklerin Otomatizasyonu
– Fiziksel
– Kimyasal
• Mikroskobik Özelliklerin Otomatizasyonu
• Tam Otomatik İdrar Sistemleri
İdrar ve Analizi
• İdrar : Üriner trakt sıvı doku biyopsisi
– Örnek verme kolaylığı
– Analizinin ucuz olması
– Genel metobolizma hakkında fikir
– Mortalite göstergesi (Hepatorenal Send)
Bakımından kıymetlidir.
Tarihçe
• İdrarın görsel değerlendirmesine yönelik ilk kayıtlar eski Mısır’a kadar dayanır.
• Hipokrat yaklaşık MÖ 400 yıllarında farklı idrar renk ve kokularının farklı hastalıklarla ilişkili olduğunu belirtmiş.
• MS 200 yıllarında Galen idrarın kanın işlenmişhalinden oluştuğunu savunmuş
• İlk test stripini Fransız kimyacı Jules Maumene 1850 yılında geliştirmiştir:– Merinos tüylerine kalay klorür emdirmiş ve üzerine idrar damlattıktan sonra glukoz varlığında ısıtma ile rengin siyaha döndüğünü görmüş (monospot)
• Bilinen anlamda ilk test stripleri 1950’li yılların sonunda üretilmiştir.
Tam İdrar Analizi ‐ TİT
Makroskopi Mikroskopi
Makroskobik Özelliklerin Otomatizasyonu
• Fiziksel Özellliklerden;
– Koku ve miktar rutin raporlamada yer almaz.
– Renk ve Görünüm ise «fotometrik/turbidimetrik»yöntemler ile belirlenir.
Kimyasal Özelliklerin AnaliziReflektans Fotometri / Kurukimya
Fitre / Spektofotometre
• Strip testleri bazı kısıtlılıklara sahiptir :
– Ortamın ışık durumuna
– İdrar maruziyet zamanına
– Kişisel tecrübelere
– Strip saklama koşullarına değişiklik gösterebilir.
– Bilirubin, kan ve diğer bileşiklerin neden olduğu renk değişikliği
– İnterferanslar (askorbik asit)
Kimyasal Analiz – StripOtomatizasyonu
• Kalibrasyon• Magnezyum Karbonat• Baryum Sülfat
• İnternal kalite kontrol• Negatif ve Pozitif kontrole karşı
performans• Emici pedi tam doyuracak miktarda idrar
numunesi pipetlenir• Yatay zeminde çalışma• Standart süre, ışık kaynağı, dedektör• Kişisel faktörlerin engellenmesi• İnterferanslara göre otomatik düzeltme*• LİS bağlantısı
• Hızlı ve standart raporlama
Mikroskopik Özelliklerin Otomatizasyonu
• Standart İdrar Sediment Hazırlığı– Tüpe aktarılan volüm : 10‐15 ml– Santrifüj süresi ve devri 400‐500g / 5 dk– Boşaltılan volüm– Sedimentin homojenizasyonu (1 ml)– Lama(Mümkünse sayım lamı) damlatılan volüm– Sayımı yapan kişi
• Manuel Mikroskopinin Dezavantajları– Subjektif İdentifikasyon– Kötü Tekrarlanabilirlik– Standardizasyon Eksikliği– Zaman ve Emek kaybı
Dijital AkışMikroskobisi ve Otomatik Partikül Tanımlama
• 24‐50/sn görüntü yakalama
• 500‐650/örnek görüntü
• 26.000‐50.000 referans görüntü
• ≥ %80 benzerlik kategorizasyon
Kategorizasyon
Floresans Akış Sitometrisi
Hidrodinamik olarak yönlendirilen ve bir parçadan geçirilerek floresans işaretlenen numunenin içindeki partiküllerin tanımlaması prensibiyle çalışır.1.Öne Saçılan Işık : Forward Scattered Light Partikül Boyutu2.Yana Saçılan Işık : Lateral Scattered Light İç Yapısı3.Yana Floresans Yapan Işık : Lateral Fluorescent Light Nükleik Asit İçeriği4.İletkenlik Ölçümü Sıvı Tipi
• Oyaert M and Delanghe J. Progress in automated urinalysis. An Lab Med 2018;39:15-22.
• Mejuto P, Luengo M, Díaz‐Gigante J. Automated flow cytometry: an alternative to urine culture in a routine clinical microbiology laboratory? Int J Microbiol 2017;2017:8532736
• Parametreler• WBC, LE, Nitrit
• Kestirim Noktası / Cut‐off• Başarı Ölçütü
• NPV – 99,7
forward scattered light signal width=
Dijital Mikroskobi
• İdrar mikroskobik görüntü almak için otomatik fokuslama özellikli 1 yada 2 mikroskobun önüne getirilir.
• Santrifüjleme yada bekleme/çökelme
• 8‐12 grup
AVANTAJLAR DEZAVANTAJLAR
Önemli tarama araçlarıdır. Partikülleri tamamen alt sınıflarına ayıramaz.
Laboratuvar iş yükünü azaltır. Uluslararası standardizasyon mevcut değil.
Manuel incelenen numune sayısını azaltır. Yetersiz karıştırma sonucu yanlış analize neden olma
Yetersiz santrifügasyon gibi preanalitik hatalardan etkilenmez.
Dismorfik WBC’ler artefakt olarak tanımlama sorunu
Verimliliği yüksektir. Maya ve eritrosit ayrım sorunu*
Fazla örnek, hızlı sonuç. Epitel ile lökosit ayırım sorunu
Yüksek oranda doğru sonuç(kategorilenenler)
Pahalı
Numuneleri tekrar değerlendirebilme olanağı.Düşük bias ve cv oranları